16.06.2015 Views

hesiode

hesiode

hesiode

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>hesiode</strong><br />

Teogonia<br />

bayayebisa da Tagvebis omi<br />

apolonios rodoseli<br />

argonavtika<br />

Hesiode.indd 1 30.08.2013 17:14:32


Hesiode.indd 2 30.08.2013 17:14:32


antikuri mwerloba<br />

<strong>hesiode</strong><br />

Teogonia<br />

bayayebisa da Tagvebis omi<br />

apolonios rodoseli<br />

argonavtika<br />

17<br />

Hesiode.indd 3 30.08.2013 17:14:32


<strong>hesiode</strong><br />

Teogonia<br />

ucnobi avtori<br />

bayayebisa da Tagvebis omi<br />

apolonios rodoseli<br />

argonavtika<br />

mTargmnelebi: nikoloz Samugia, levan berZeniSvili, akaki uruSaZe<br />

seriis mTavari redaqtori da Semdgeneli: emzar goguaZe<br />

redaqtori: diana yasumaSvili<br />

dizaineri: ia maxaTaZe<br />

ydis dizaineri: naTia kvaracxelia<br />

damkabadonebeli: TinaTin berberaSvili<br />

© bakur sulakauris gamomcemloba, 2013<br />

Targmani © levan berZeniSvili, nikoloz Samugia, vladimer uruSaZe<br />

yvela ufleba daculia.<br />

Sps `bakur sulakauris gamomcemloba~<br />

daviT aRmaSeneblis 150, Tbilisi 0112<br />

tel: 291 09 54; 291 11 65<br />

elfosta: info@sulakauri.ge<br />

ISBN 978-9941-15-827-8 (yvela tomi)<br />

ISBN 978-9941-15-913-8 (tomi 17)<br />

HESIOD<br />

Theogony<br />

Unknown Author<br />

The Battle of the Frogs and Mice<br />

APOLLONIUS RHODIUS<br />

Argonautica<br />

Translated by: Nikoloz Shamugia, Levan Berdzenishvili, Akaki Urushadze<br />

© Sulakauri Publishing, 2013<br />

All rights reserved.<br />

Sulakauri Publishing<br />

150 Agmashenebeli Ave<br />

0112, Tbilisi, Georgia<br />

www.sulakauri.ge<br />

Hesiode.indd 4 30.08.2013 17:14:32


sarCevi<br />

<strong>hesiode</strong><br />

Teogonia (RmerTTa modgma)<br />

Targmna nikoloz Samugiam .....................................................................7<br />

parodiuli eposi<br />

bayayebisa da Tagvebis omi<br />

Targmna levan berZeniSvilma.............................................................40<br />

apolonios rodoseli<br />

argonavtika. Targmna akaki uruSaZem ...........................................50<br />

SeniSvnebi..............................................................................................................209<br />

Hesiode.indd 5 30.08.2013 17:14:32


Hesiode.indd 6 30.08.2013 17:14:33


<strong>hesiode</strong><br />

Teogonia<br />

(RmerTTa modgma)<br />

str. 1 – 25<br />

helikonel muzaTagan 1 daviwyoT simRera, romelTac<br />

helikonis maRali da saRmrTo mTa aqvT sacxovrisad! isini<br />

iisferi wyarosa Tu kronosis Zlevamosili Zis sakurTxevlis<br />

garSemo cekvaven saTuTi fexebiT, permesosSi, hipokrenesa Tu<br />

saRmrTo olmeosSi ibanen natif sxeuls da helikonis Txemze<br />

lamaz, momxiblav ferxuls uvlian mardad. Semdeg am mTidan<br />

eSvebian xSiri haeriT Seburvilni, RamiT dadian, umSvenieres<br />

xmebs gamoscemen da ugaloben egisismpyrobel zevssa da dedofal<br />

hera argeels, oqros xamlebiT mavals, egisismpyrobeli<br />

zevsis Tvalmocimcime asul aTenas, Suqmfinar apolonsa da<br />

moisar artemiss, poseidons, miwismpyrobelsa da miwismryevels,<br />

pativsacem Temiss, wamwamebaprexil afrodites, oqrosgvirgvinosan<br />

hebes, lamaz diones, 2 letos, iapetoss, cbier<br />

kronoss, aiss, did mzes, kaSkaSa mTvares, miwas, did okeanoss,<br />

bnel Rames da sxva maradismyof ukvdavTa wminda modgmas.<br />

maT erTxel me, <strong>hesiode</strong>s, lamazi simRera maswavles, ros<br />

cxvrebs vmwyemsavdi saRmrTo helikonze. pirveli sityvebi,<br />

romliTac RmerTebma, olimposelma muzebma, egisismpyrobeli<br />

zevsis qalwulebma mommarTes iq myofs, ai, es gaxldaT:<br />

7<br />

Hesiode.indd 7 30.08.2013 17:14:33


str. 26 – 56<br />

– velTa mwyemsebo, sulmdabalno, msunagno, viciT sarwmunos<br />

msgavsi mravali tyuilis da, roca gvinda, simarTlis<br />

Tqmac.<br />

miTxres Tu ara es diadi zevsis gulmarTalma asulebma,<br />

rto moswyvites ayvavebul dafnas da sakvirveli argani mibo­<br />

Zes, winaswarmetyveluri simRera STamberes, raTa vadido,<br />

rac momavalia da rac arsebula. amasTan, mibrZanes, maradis<br />

myof netarTa modgmas vugalobo, Tavad maT ki yovelTvis<br />

vumRero simReris dawyebisas Tu dasrulebisas. 3<br />

Tumc ra dros eg aris! muzaTagan daviwyoT, romlebic<br />

mama zevss ugaloben olimposze, maRal gonebas uxareben da<br />

xmaSewyobiT hyvebian imas, rac aris, rac iqneba da rac iyo!<br />

tkbili simRera dauSretelad dis maT bageTagan. RmerTqal­<br />

Ta SroSaniviT natifi xma garSemo ifanteba da mxiaruldeba<br />

moquxari mama zevsis saxli, bans eubnebian daTovlili olimposis<br />

mwvervali da ukvdavTa sabinadroni. RvTaebriv xmas<br />

gamoscemen muzebi da simReriT uwinaresad xotbas asxamen<br />

rogorc miwisa da ukidegano cisgan gaCenil dasabamisJamindel<br />

RmerTTa pativsacem modgmas, aseve ukvdavTa am pirveli<br />

Taobisagan Sobil wyalobis momniWebel zecierT. amis Semdeg<br />

isini zevss, RmerTTa da kacTa mamas adideben yovelTvis, ros<br />

iwyeben an amTavreben galobas. mRerian, Tu raoden aRemateba<br />

kronosis Ze danarCen zecierT ZaliTa da didebiT. mere ki<br />

kacTa da Ronier gigantTa modgmas ugaloben da amiT olimposze<br />

zevss guls uxareben olimposeli muzani, egisismpyrobeli<br />

zevsis asulni.<br />

muzebi zecisa Tu miwis binadarTaTvis usiamovnebaTa<br />

dasaviw yeblad da sazrunavTagan gansarideblad elevTeris<br />

borcvTa mfarvelma mnemosinem 4 dabada pieriaSi, mas Semdeg,<br />

rac kronosis Zes SeerTo trfobiT. cxra Rame SeerTvoda<br />

8<br />

Hesiode.indd 8 30.08.2013 17:14:33


str. 56 – 93<br />

mnemosines brZeni zevsi, ukvdavTagan Sors, wminda sarecelze.<br />

rodesac weliwadma gaiara, Tveebi miilia, wlis droebma<br />

garSemoiares da mravali dRe miiwura, mnemosinem daTovlili<br />

olimposis mwvervalis Soriaxlos cxra asuli dabada,<br />

erTsulovanni, romelTac guliT mxolod simRera itacebT<br />

udardelT. aq, olimposis mTis maxloblad aqvT debs SesaniSnavi<br />

sacekvao adgilebi, lamazi saxlebi, gverdiT ki qaritebi<br />

da himerosi binadroben siamiT. saamur xmas gamoscemen<br />

bageebidan muzani, yvela ukvdavis rjulsa da Rirseul znes<br />

ganadideben, xotbas asxamen. momajadoebelia maTi simRera.<br />

nel-nela olimposisken miemarTebian, SveniT lamazi xma,<br />

RvTaebrivi mRera. Savi miwa gugunebs mgalobelTa irgvliv.<br />

midian da maT terfTagan aRmdgari griali aRwevs maT mamamde,<br />

vinc Tavis droze ZlierebiT sZlia kronoss, sakuTar mamas,<br />

Semdeg TiToeul ukvdavs rjuli ganuwesa, Tav-Tavisi pativi<br />

ganucxada, axla ki Tavad mefobs zecad da Weqa-quxili da<br />

mogizgize elva upyria.<br />

ai, amas mRerian muzani, olimposze mobinadreni, diadi zevsis<br />

cxra qalwulni: klio, evterpe, Talia, melpomene, terfsiqore,<br />

erato, polimnia, urania da kaliope, 5 debs Soris gamorCeuli,<br />

radgan Tan axlavs pativsacem mefeT. zevsis gamozrdil mefeTa<br />

Soris visac ar unda scemdnen pativs da uWvretdnen dabadebisas<br />

didi mamis asulni, yvelas tkbil cvars uRvrian enaze da<br />

goleuliviT tkbili sityvebi dis sefewulis bageebidan. xalxi<br />

mefes Sehyurebs, ros mas ganaCeni gamoaqvs marTali samarTliT.<br />

igi mtkiced bWobs da umalve acxrobs cilobas. swored imitom<br />

movlenilan mefeni gonierni, rom umweo xalxs uSurvelad<br />

miagon sanacvlo sakrebuloze, alersiani sityviT daarwmunon.<br />

krebaze mimaval mefes, rogorc RmerTs, krZalviT egebebian da<br />

brwyinavs igi SekrebilT Soris. aseTia muzaTa wminda ZRveni<br />

9<br />

Hesiode.indd 9 30.08.2013 17:14:33


str. 93 – 128<br />

kacTadmi. muzebisa da Sorsmoisari apolonisgan momReralni<br />

da mZnobarni movlenilan amqveynad, xolo zevsisgan – mefeni.<br />

bedkeTilia igi, vinc muzebs uyvarT, tkbili simRera dis mis<br />

bageTagan. Tuki vinme sevdas moucavs, WmunviT avsebia suli da<br />

guli uwuxs, rogorc ki momRerali, muzaTa msaxuri, uwindel<br />

kacTa saxelovan saqmeebsa da olimposis binadar RmerTebs<br />

xotbas Seasxams, meyseulad ganuqardeba mwuxareba da srulebiT<br />

aRar exsomeba gulistkivili. mswrafl ixibleba igi qalRmerT­<br />

Ta ZRveniT.<br />

dideba Tqvenda, zevsis asulno! sanukvari simRera miuZRveniT,<br />

xotba SeasxiT maradis myof ukvdavTa wminda modgmas –<br />

maT, vinc miwisa da varskvlaviani cisgan, an kunapeti Ramisgan<br />

daibadnen, da maTac, vinc marilianma pontosma gamokveba!<br />

warTqviT, Tu viTar iSvnen Tavdapirvelad RmerTni, miwa,<br />

mdinareni, Tvaluwvdeni boboqari zRva, mociale varskvlavni<br />

da vrceli ca maRla [da wyalobis momniWebeli is zeciernic,<br />

amaTgan rom daibadnen], 6 Tu viT gaiyves maT simdidre da pativni<br />

– gainawiles, an Tavdapirvelad viT daeuflnen mravalkec<br />

olimposs! yovelive Tavidan miambeT, muzano, olimposis<br />

mkvidrno! mamcneT, RmerTTagan pirveli romeli iSva!<br />

uwinaresad iSva qaosi. 7 Semdeg gaCndnen mkerdganieri miwa,<br />

marad mtkice sayrdeni yvela ukvdavis, romelTac daTovlili<br />

olimposis mwvervalze dauvaniaT, farTogzebiani miwis wiaRSi<br />

CaZiruli pirquSi tartarosi da erosi, vinc ulamazesia<br />

RmerT Ta Soris, Ronismimxdeli da yvela cisierisa Tu miwieris<br />

gonebas da gonivrul nebas guls umorCilebs.<br />

qaosisagan iSva erebosi da Rame wkvarami. Rame trfobiT<br />

SeerTo ereboss, dafexmZimda da dabada eTeri da dRe. xolo<br />

miwam Tavdapirvelad Sva varskvlaviani ca, Tavisive toli,<br />

raTa yoveli mxridan daefara cas igi da netar RmerTTa marad­<br />

10<br />

Hesiode.indd 10 30.08.2013 17:14:33


str. 128 – 165<br />

mtkice samkvidrod qmniliyo. manve Sva agreTve maRali mTebi,<br />

Tvalwarmtaci samyofeli qalRmerT nimfaTa, romelnic maRnariT<br />

dafarul mTebSi binadroben. Semdeg miwam, ise, rom<br />

nanatri siyvaruliT aravis SerTvia, dabada unayofo, boboqari<br />

zRva pontosi. mere casTan gaiyo sareceli da dabada<br />

Rrmamorevebiani okeanosi, koiosi, kreosi, hiperioni, iapetosi,<br />

Tea, rea, Temisi, mnemosine, oqrosgvirgvinosani foibe<br />

da turfa teTisi. xolo maT Semdeg Sva umrwemesi, cbieri<br />

kronosi, SvilTa Soris usaSinlesi, romelsac sZulda mxne<br />

mama mSobeli. 8<br />

amis mere Sva miwam gulzviadi kiklopebi – brontesi, steropesi<br />

da guladi argesi, romelTac Weqa-quxili misces da<br />

elva daumzades zevss. isini yvelafriT hgavdnen RmerTebs,<br />

mxolod Tvali hqondaT cali Sua Sublze. maT kiklopebi<br />

ewodaT, raki cali mrgvali Tvali hqondaT Sublze. Zal-<br />

Ronesa da moxerxebas iCendnen isini saqmeSi. 9<br />

kidev sami, warmoudgenlad didi, mxne da gulzviadi Ze See­<br />

ZinaT miwas da zecas – kotosi, briareosi da gigesi, romelTa<br />

saxelebsac kacni SiSiT ar warmoTqvamen. 10 TiToeuls asi<br />

sazareli mklavi hqonda da mxrebs Soris ormocdaaTi Tavi<br />

amosvloda mkvriv kidurebze. uZleveli iyo am goliaT arsebaTa<br />

Zala. miwisa da cis naSobTa Soris yvelaze zardamcemni<br />

iyvnen da gaCenisTanave moiZula isini mSobelma mamam. rogorc<br />

ki daibadnen, saTiTaod yvela miwis wiaRSi damala cam da<br />

sinaTleze ar uSvebda; xarobda igi Tavisi boroti saqcieliT.<br />

Seviwroebuli uzarmazari miwa ki kvnesoda da bolos mzakvruli,<br />

avi saqme moigona. mswrafl Seqmna moelvare andamatis<br />

saxeoba, misgan didi namgali daamzada da sayvarel Svilebs<br />

aCvena, Tan gasamxneveblad ase mimarTa guldamwuxrebulma:<br />

– Cemo da kadnieri mamis Svilebo, Tuki isurvebT Cemi ismi­<br />

11<br />

Hesiode.indd 11 30.08.2013 17:14:33


str. 165 – 199<br />

noT, vazRvevinebT mamaTqvens borot Seuracxyofas, radgan<br />

pirvelma man ikadra uRirsi saqme.<br />

ase uTxra, xolo isini yvela SiSma Seipyro, sityvis Tqmac ki<br />

vercerTma gabeda. mxolod didma, cbierma kronosma moikriba<br />

mxneoba da myisve miugo mzrunvel dedas:<br />

– deda, gpirdebi, rom me aRvasruleb am saqmes, rameTu<br />

arafrad vagdeb saZulvel mamaCvens, vinaidan pirvelma man<br />

ikadra uRirsi qceva.<br />

ase uTxra, mTeli guliT gauxarda uzarmazar miwas, safarSi<br />

daayena Tavisi Ze, damala, xelT kbilbasri namgali 11 misca da<br />

mravalgvari xriki urCia.<br />

movida didi ca, mouZRva Rames da yoveli mxridan SemoeWdo<br />

miwas trfialis mosurne. safridan marcxena xeli gaiwvdina Zem,<br />

marjvenaSi veeba namgali eWira, grZeli, kbilbasri, umal mohkveTa<br />

mamas asoni da zurgsukan Sors moisrola. unayofod ar<br />

gadagdebulan asoni misi mklavidan. ramdeni sisxliani wveTic<br />

daiRvara, miwam miiRo yvela da droTa brunvaSi Sva uwyalo<br />

eriniebi, elvare saWurvliani didi gigantebi, romelTac<br />

grZeli Subi epyraT xelT, da nimfebi, meliebad, ifnis nimfebad<br />

wodebulni usazRvro miwaze. kronosis mier andamatiT<br />

mokveTili da xmeleTidan mRelvare zRvaSi gadasrolili<br />

asoni didxans dacuravdnen talRebze. ukvdav sxeulis nawils<br />

TeTri qafi moedo garSemo da masSi qalwuli amoizarda. qalwulma<br />

pirvelad saRmrTo kiTerisaken gacura, iqidan zRviT<br />

garemocul kipross ewvia da miwaze gadmovida pativsacemi,<br />

lamazi RmerTi, garSemo balaxi aRmocenda mis kenar ferxTiT.<br />

mas afrodites [anu qafisgan Sobils da lamazgvirgvinosan<br />

kiTereas 12 ] 13 uwodeben RmerTni da kacni, radgan qafSi daibada.<br />

kiTeread imitom moixsenieben, rom kiTeraze moxvda, xolo<br />

kiprossSobils imis gamo uwodeben, rom zRviT garSemortymul<br />

12<br />

Hesiode.indd 12 30.08.2013 17:14:33


str. 199 – 233<br />

kiprosze iSva. filomedessac eZaxian, raki asoTagan moevlina<br />

qveyanas. RmerTqals erosi umSvenebda gverds da lamazi himerosic<br />

Tan axlda dabadebisas da maSinac, rodesac zecierTa<br />

dass eaxla. imTaviTve moixveWa man pativi da wilad kacTa da<br />

ukvdav RmerTTa Soris, ai, ra ergo: qalwulTa CurCuli, Rimili,<br />

imedgacrueba, sasiamovno aRtaceba, alersi da sinatife.<br />

diadi mama ca kicxavda sakuTar Svilebs da titanebi Searq<br />

va maT. ambobda, mTeli Rone ixmares, rom esoden biwieri<br />

saqme CaedinaT, da amisTvis momavalSi uTuod miezRvebaT<br />

samagieroo.<br />

Ramem Sva saZulveli xvedri, Savi bediswera da sikvdili;<br />

dabada aseve Zili da sizmarTa dasi. Semdeg, ise rom arcerT<br />

RmerTTan ar gauziarebia sareceli, Sva mrume Ramem Zageba,<br />

mtanjveli vaeba da hesperidebi, romlebic didebuli okeanosis<br />

gadaRma lamaz oqros vaSlebsa da msxmoiare xeebs icaven.<br />

manve gaaCina agreTve ulmoblad damsjeli kerebi da moirebi<br />

– kloTo, laqesisi da atroposi, romlebic mokvdavebs<br />

dabadebisas sikeTesac anaTlaven da siavesac da codvebis<br />

gamo RmerTebsac devnian da adamianebsac. es qalRmerTebi<br />

manam ar icxroben sastik guliswyromas, sanam borot sasjels<br />

ar miageben Semcodes. amis Semdeg mokvdav kacTa sasjelad<br />

tialma Ramem Sva nemesisi; bolos ki dabada tyuili, megobroba,<br />

wyeuli sibere da gulqva erisi.<br />

saZulvelma erisma Sva mZime jafa, daviwyeba, SimSili, cremliani<br />

tkivili, dapirispireba, omi, mkvleloba, kacTasrva,<br />

uTanxmoeba, tyuili, paeqroba, kamaTi, ukanonoba da SeSliloba<br />

– uklebliv erTimeoris maxlobelni – da fici, yvelaze<br />

metad rom vnebs kacT, miwaze mcxovrebT, Tuki romelime<br />

maTgani nebsiT crud daificebs.<br />

pontosma Sva alalmarTali da simarTlismoyvare nerev­<br />

13<br />

Hesiode.indd 13 30.08.2013 17:14:33


str. 233 – 270<br />

si, sakuTar SvilTa Soris uxucesi. nerevss moxucs eZaxian,<br />

radgan marTlismTqmelia, gulkeTili, arasdros iviwyebs<br />

samarTlianobas da piruTvnelad da lmobierad sjis. Semdeg<br />

pontosi SeerTo miwas da Sva diadi Tavmasi, Cauqi forkisi,<br />

lamazRawveba keto da evribia, romelsac almasis mtkice<br />

guli uZgers mkerdSi.<br />

nerevssa da TmamSvenier doriss, asuls sakuTar wiaRSi<br />

Camdinare okeanosisas, qalRmerTTaTvis sayvareli Svilebi<br />

SeeZinaT unayofo zRvaSi: proTo, evkrante, sao, amfitrite,<br />

evdore, Tetisi, galene, glavke, kimoToe, speo, Toe, turfa<br />

alia, pasiTea, erato, vardisfermklaveba evnike, mwyazari<br />

melite, evlimene, agave, doto, proto, ferusa, dinamene, nesea,<br />

aqtea, protomedea, dorisi, panope, sandomiani galatea, turfa<br />

hipoToe, vardisfermklaveba hiponoe, kimodoke, romelic<br />

kimatolegesa da werweta amfitritesTan erTad iolad<br />

acxrobs talRebsa da mZafri qarebis qrolvas moquruxebul<br />

zRvaSi, kimo, eione, lamazgvirgvinosani halimede, pirmcinari<br />

glavkonome, pontoporea, leagora, evagora, laomedea,<br />

pulinoe, avtinoe, lisianasa, tankenari, uzado garegnobis<br />

evarne, mwyazari tanadobis fsamaTe, momxiblavi menipe, neso,<br />

evpompe, Temisto, pronoe da nemertesi, romelsac ukvdavi<br />

mamis goniereba dahyolia. es ormocdaaTi, sxvadasxva SesaniSnav<br />

saqmeSi daxelovnebuli qalwuli iSva umwikvlo nerevsisagan.<br />

Tavmasma colad SeirTo Rrmadinebiani okeanosis asuli<br />

eleqtra, romelmac uSva mas mali irisi da TmamSvenieri harpiebi<br />

– aelo da okipete, romlebic qaris qrolvasa da frTamal<br />

CitebsaviT swrafad dafrinaven, frTosnebze maRla<br />

danavardoben caSi.<br />

forkiss ketom uSva lamazRawveba, dabadebiTve TmaWaRara<br />

14<br />

Hesiode.indd 14 30.08.2013 17:14:33


str. 270 – 303<br />

dedabrebi – graiebs rom eZaxian ukvdavi RmerTni Tu miwaze<br />

mosiarule kacni – koxtad mosili pemfredo, zafranisferkabiani<br />

enio, gorgonebi, didebuli okeanosis gadaRma, Ramis<br />

samanTan rom binadroben xmawkriala hesperidebis axlos,<br />

sTeno, evriale da medusa, vinc ubedoba gadaitana. medusa<br />

mokvdavi iyo, ukvdavni da uberebelni sTeno da evriale iSvnen.<br />

medusasTan muqkululebiani poseidoni dawva rbil mdeloze,<br />

gazafxulis yvavilebSi. da rodesac forkisis asuls persevs<br />

ma Tavi mohkveTa, misi sxeulidan amoxtnen diadi qrisaori<br />

da cxeni pegasosi. am bedaurs es saxeli imitom Searqves, rom<br />

okeanosis wyaroebTan iSva, xolo Wabuks qrisaori uwodes,<br />

raki oqros javardeni epyra xelT dabadebisas. pegasosi<br />

gafrinda, datova miwa, jogebisa da farebis mSobeli, ukvdavT<br />

eaxla da zevsis saxlSi binadrobs. Weqa-quxili da mexi miaqvs<br />

mas brZen zevsTan. xolo qrisaori trfobiT SeerTo kaliroes,<br />

didebuli okeanosis asuls, da Sva samTaviani ge rioni. gerioni<br />

sakuTar taatiT maval naxirTan axlos herakles Zalam<br />

gamoasalma sicocxles zRviT garemocul eriTeaze im dRes,<br />

rodesac mas okeanosis dineba gadaelaxa da Tavis farToSubla<br />

xar-Zroxas mierekeboda wminda tirinsisken. heraklem orTosic<br />

da menaxire evritionic mokla bnel axorSi, didebuli<br />

okeanosis gadaRma. 14<br />

ketom Rrma exSi Sva kidev erTi, moureveli urCxuli,<br />

romelic arafriT hgavs arc mokvdav adamianebs da arc ukvdav<br />

RmerTebs: mrisxane RmerTqali eqidna – RvTiuri miwis<br />

wiaRSi mobinadre naxevrad TvalJuJuna, lamazRawveba nimfa,<br />

naxevrad ki uzarmazari, saSineli, didi, bzinvareperangiani<br />

da umi xorcis mWameli gveli. miwis wiaRqveS, amotexil kldeSi<br />

aqvs mas mRvime ukvdav RmerTTa da mokvdav kacTagan Sors. aq<br />

gamouyves mas RmerTebma sabinadrod didebuli samyoflo.<br />

15<br />

Hesiode.indd 15 30.08.2013 17:14:33


str. 304 – 336<br />

miwis qveS, arimaSi darajad dgas ulmobeli eqidna – es ukvdavi,<br />

marad uberebeli nimfa.<br />

amboben, rom sazareli, kadnieri, biwieri tifoni SeerTo<br />

siyvaruliT am TvalJuJuna asuls. daorsulda eqidna da<br />

mrisxane Svilebi dabada. Tavdapirvelad Sva man orTosi,<br />

gerionis ZaRli, Semdeg dabada moureveli, zardamcemi, umi<br />

xorcis mWameli kerberosi – mWeqarexmiani, ormocdaaTTaviani,<br />

Seubralebeli, Ronieri ZaRli hadesisa. amis Semdeg<br />

eqidnam Sva lernes avguli hidra, romelic TeTrmklaveba<br />

heram gamokveba, rodesac Zalgulovan herakleze uzomod iyo<br />

ganrisxebuli. hidra, monadavle aTenas nebiT, zevsis vaJma,<br />

amfitrionis saxleulis wevrma heraklem mokla brZolismoyvare<br />

iolaosTan erTad Tavisi uwyalo xmliT. hidram Sva<br />

uqrobi cecxlis mfrqveveli, sazareli, didi, fexmardi da<br />

Zlieri qimera, romelsac sami Tavi hqonda: erTi – Tvalebmogizgize<br />

lomis, meore – Txis, mesame – Zlieri gveleSapis.<br />

Sesabamisad, sxeulis wina nawili qimeras lomisa hqonda, ukana<br />

– gveleSapis, xolo Sua – Txis da briala cecxls afrqvevda<br />

saSineli ZaliT. mogvianebiT igi pegasosma da qvelma belerofontesma<br />

gangmires. Tumc manamde qimera moixibla orTosiT<br />

da misgan Sva kadmeelTa Semmusvreli, damRupveli sfinqsi<br />

da nemeis lomi, romelic zevsis saxelovanma meuRlem, heram<br />

gazarda da adamianTa sasjelad nemeis serebze miuCina adgili.<br />

aq binadrobda igi, musrs avlebda kacTa modgmas, daepatrona<br />

nemeis tretossa da apesass, 15 magram herakles Zalis sidiadem<br />

gangmira bolos.<br />

keto siyvaruliT SeerTo forkiss da Sva sakuTar<br />

SvilTa Soris umrwemesi – sazareli gveli, romelic vrcel<br />

sazRvrebTan, lega miwis idumal adgilas icavs oqros vaSlebs.<br />

ai, es modgma iSva ketosa da forkisisagan.<br />

16<br />

Hesiode.indd 16 30.08.2013 17:14:33


str. 337 – 371<br />

teTisma okeanoss uSva Cqeralebiani mdinareebi: nilosi,<br />

alfeosi, Rrmamorevebiani eridanosi, strimoni, meandrosi,<br />

lamazad mdinari istrosi, fasisi, resosi, vercxlisferCqeralebiani<br />

aqeloosi, nesosi, rodiosi, haliakmoni, heptaporosi,<br />

grenikosi, eseposi, RvTaebrivi simoisi, peneosi, hermosi,<br />

narnarad mdeni kekosi, dinebalaRi sangariosi, ladoni,<br />

parTeniosi, evenosi, ardeskosi da RvTaebrivi skamandrosi.<br />

teTisma Sva aseve modgma wminda asulebisa, romlebic<br />

meufe apolonTan da mdinareebTan erTad xelmZRvaneloben<br />

qveynad WabukTa davaJkacebas – am movaleobis aRsruleba<br />

maT zevsisgan ergoT wilad. es asulebi arian: peiTo, admete,<br />

ianTe, eleqtra, dorisi, primno, RvTisdari urania, hipo,<br />

klimene, rodea, kaliroe, Zeuqso, klitia, idiia, pasiToe,<br />

pleqsavra, galaqsavra, Tvalwarmtaci dione, melobosisi,<br />

Toe, sandomiani polidora, momxiblavi garegnobis kerkeisi,<br />

SvlisnukrisTvaleba pluto, perseisi, ianeira, akaste,<br />

qsanTe, turfa petrea, menesTo, evrope, metisi, evrinome,<br />

zafranisferkabiani telesto, qriseisi, asia, Tvalwarmtaci<br />

kalifso, evdora, tiqe, amfiro, okiroe da stiqsi, romelic<br />

debs Soris yvelaze gamorCeulia. eseni arian okeanosisa da<br />

teTisis ufrosi asulni, Tumca maT garda mravali sxva Svilic<br />

SeeZinaT am mSoblebs. sul sami aTasi aSoltili asuli uvis<br />

okeanoss, romlebic kidiT kide gabneulan da, qalRmerTTa<br />

Soris saxelovanni, yvelgan binadroben – miwazec da Rrma<br />

wylebSic. sami aTasi vaJic uvis okeanoss – morakrake mdinareebi,<br />

romlebic mas dedofalma teTisma uSva. yvela maTganis<br />

saxelis CamoTvla Znelia mokvdavi adamianisaTvis, Tumca<br />

TiToeulma kacma icis okeanosis im ZeTa saxelebi, romelnic<br />

masTan axlos binadroben.<br />

Tea gaumijnurda hiperions da Sva diadi mze, kaSkaSa mTvare<br />

17<br />

Hesiode.indd 17 30.08.2013 17:14:33


str. 372 – 407<br />

da aisi, romelic yvela miwierisa da ukidegano zecis mflobeli<br />

ukvdavi RmerTisTvis pirvel sinaTles hfens qveynierebas.<br />

RmerTqalTa Soris brwyinvale evribia siyvaruliT SeerTo<br />

kreoss da dabada diadi astreosi, palasi da persesi, vinc<br />

Zmebs Soris gamoirCeoda Tavisi sibrZniT. aisi siyvaruliT<br />

dawva astreosTan da uSva mas gulovani qarebi: RrubelTgadamyreli<br />

Zefirosi, mZafri boreasi da notosi. maT Semdeg<br />

sisxamze amomavalma aisma Sva mTiebi da mociale varskvlavebi,<br />

gvirgvinad rom adganan cas.<br />

stiqsi, okeanosis asuli, trfobiT SeerTo palass da dabada<br />

Zelosi, tanwerweta nike, kratosi da bia – saxelganTqmuli<br />

Svilebi. maT mxolod zevsTan aqvT bina; sxva samyoflo an gza,<br />

iseTi, rom iq zevsi ar iyos maTi megzuri, ar gaaCniaT. oTxiveni<br />

mgrgvinav zevss axlavan marad, vinaidan ase gadawyvita stiqsma,<br />

okeanosis ukvdavma asulma, im dRes, rodesac olimposelma<br />

elvismtyorcnelma maRal olimposze ixmo yvela ukvdavi da<br />

ganucxada, rom, vinc mas dauWerda mxars titanTa winaaRmdeg<br />

brZolaSi, Zalauflebas ar ahyrida da SeunarCunebda im<br />

pativs, rasac uwin flobda zecierTa Soris. maSin zevsma moxmobil<br />

ukvdavT agreTve uTxra, rom is, visac aranairi pativi<br />

da ufleba ar hqonda kronosisadmi morCilebisas, amJamad<br />

moipovebda maT damsaxurebulad. ukvdavi stiqsi pirveli<br />

iyo, vinc olimposze gamocxadda. man sakuTari Zvirfasi mamis<br />

rCeva gaiTvaliswina da SvilebTan erTad wardga olimposze.<br />

zevsma pativi miago stiqss, uricxvi ZRveni uboZa da RmerTebis<br />

diad saficrad daadgina, xolo mis ZeT maradJams TavisTan<br />

sufeva arguna. zecierTagan yvelas srulad aRusrula man<br />

danapirebi; Tavad ki Zalaufleba upyria da meufebs.<br />

foibe trfobiT dawva koiosTan, daorsulda da Sva ZaZiTmosili<br />

leto, marad lmobieri, kacTa da ukvdav RmerT Ta<br />

18<br />

Hesiode.indd 18 30.08.2013 17:14:33


str. 407 – 439<br />

mimarT alersiani, SobiTgan saTno, olimposelTa Soris<br />

yvelaze gulkeTili. foibem Sva aseve saxelovani asteria,<br />

erTxel persesma rom waiyvana Tavis didebul saxlSi, raTa mis<br />

sayvarel colad wodebuliyo. asteria daorsulda da dabada<br />

hekate, visac zevsma, kronosis Zem, yvelaze meti pativi miago:<br />

mravali brwyinvale ZRveni uboZa da samflobelod miwisa<br />

da unayofo zRvis nawili misca. hekatem varskvlavian caSic<br />

miiRo pativi. gansakuTrebulad afaseben mas ukvdavi RmerTni.<br />

dResac ki, rodesac vinme, miwier kacTagani, Zvirfas ZRvens<br />

swiravs da wesisamebr Sewyalebas iTxovs, hekates mimarTavs.<br />

vis locvasac Seismens, mas did pativs miagebs hekate: keTildReobas<br />

mimadlebs mas RmerTqali, rameTu misi ars Zali.<br />

Tavisi kerZi wili aqvs mas yvela RmerTTan, vinc ki saerTod<br />

miwisgan da cisgan Sobila da Zalaufleba rgebia. kronosis<br />

Zes ar SeuzRudavs hekates uflebebi, arc araferi warutacnia<br />

misTvis im yvelafridan, rac RmerTqals imTaviTve ergo<br />

Tavad zevsze adre Sobil RmerTebs, titanebs Soris. hekates<br />

gansakuTrebuli pativi aqvs miwaze, zRvaSi Tu zecad, iseve,<br />

rogorc uwin hqonda, ZalauflebaTa pirveli ganawilebis<br />

Sedegad. amasTan, rogorc mxolodSobils, naklebad rodi<br />

afaseben; piriqiT, did pativs miageben, radgan TviT zevsi<br />

scems mas Tayvans. hekate Tavis rCeuls didad exmareba da<br />

Seeweva. sasamarTloze RmerTqali pativsacem mefeTa gverdiT<br />

zis; safixvnoze xalxSi misi rCeuli gamoirCeva; xolo<br />

ros damaqcevari omisTvis mzadebaSi vaJkacni abjars isxamen,<br />

RmerTqali sakuTar rCeuls Seeweva, gamarjvebas mimadlebs<br />

da didebas aniWebs. saTnoa igi, ros Tavis rCeul mxedrebs<br />

ifaravs. saTnoa maSinac, ros vaJkacebi erTmaneTs ejibrebian<br />

TamaSobebis dros; RmerTqali exmareba da Seeweva maT.<br />

vinc Tavisi siCauqiT sxvebs ajobebs, lamaz jildos iRebs<br />

19<br />

Hesiode.indd 19 30.08.2013 17:14:33


str. 439 – 472<br />

ga xarebuli da saxel-dideba moaqvs sakuTari mSoblebisaTvis.<br />

mobubune zRvas mindobil mesaTxevleT mswrafl uricxv<br />

Tevzs daaWerinebs saxelovani qalRmerTi, Tuki isini misdami<br />

da mogugune miwismryevelisadmi 16 iloceben. Tu arada, inebebs<br />

ra, umalve gaaTavisuflebs lamis daWeril Tevzs. saTnoa igi<br />

da hermesTan erTad zrdis pirutyvis suladobas gomurSi,<br />

farexsa Tu TavlaSi. xar-Zroxis mrowles, Txis did arvesa da<br />

uxvamtyliani cxvris faras, Tuki isurvebs, myis gazrdis, an<br />

piriqiT, Seamcirebs. ase rom, marTalia, dedis mxolodSobili<br />

asulia, magram yvela ukvdavi did pativs scems. kronosis Zem<br />

daadgina igi yrmaTa mfarvelad; zevsis nebiTve, Cvilni jer<br />

hekates xedaven da mxolod amis Semdeg – mravlismxilveli<br />

aisis Suqs. dasabamiTgan yrmaTa mfarveli brZandeba hekate<br />

da zemoCamoTvlil pativT flobs.<br />

rea danebda kronosis siyvaruls da dabada brwyinvale<br />

Svilebi: hestia, demetre, oqrosxamlebiani hera, mrisxane,<br />

guliT ulmobeli hadesi, romelic miwis qveS binadrobs,<br />

mogugune, miwismryeveli poseidoni da brZeni zevsi, RmerT­<br />

Ta da kacTa mama, visi Weqa-quxilic azanzarebs vrcel miwas.<br />

rogorc ki mucliT iSvnen wminda dedis muxlebTan, maSinve,<br />

im ganzraxviT, rom cis saxelovan binadarTagan sxvas aravis<br />

moexveWa ukvdavTa meufis pativi, saTiTaod gadaylapa isini<br />

kronosma, radgan miwisa da varskvlaviani cisagan icoda: mar­<br />

Talia, Zlieri iyo, magram sakuTari Svilisgan Zleva ewera –<br />

aseTi iyo diadi zevsis neba. amitomac udrtvinvelad rodi<br />

iyo kronosi, frTxilobda da gadaylapa sakuTari Svilebi.<br />

gausaZlisma mwuxarebam moicva rea. magram rodesac zevsi,<br />

RmerTTa da kacTa mama unda gaeCina, Tavis sayvarel mSoblebs,<br />

miwasa da varskvlavian cas Seevedra, xerxi raime moegonaT<br />

erToblivad, raTa misi sanukvari Zis dabadeba daefaraT da<br />

20<br />

Hesiode.indd 20 30.08.2013 17:14:33


str. 472 – 508<br />

cbier kronoss mamisadmi mopyrobisa da Svilebis gadaylapvisTvis<br />

sanacvlo migeboda. maT maSinve ismines sayvareli<br />

asulis, daujeres da auwyes, ra xvedri moelodaT meufe kronossa<br />

da mis Zalgulovan Zes. xolo rodesac umrwemesi Zis,<br />

diadi zevsis gaCenis Jamma moaRwia, liqtosSi, kretis nayofier<br />

mxareSi gagzavnes rea. vrcel kretaze miiRo Tvaluwvdenma<br />

miwam zevsi reasagan, raTa gamoekveba da aRezarda igi. pirvelad<br />

swored aq, liqtosSi movida miwa Savi Ramis TanxlebiT,<br />

mswrafl miixvna zevsi, xelSi aitata da Rrma mRvimeSi damala,<br />

saRmrTo xmeleTis wiaRqveS, tevriT daburul mTa egeonze.<br />

uwindel RmerTTa meufes, cis diad mbrZanebel Zes ki CvrebSi<br />

gaxveuli didi qva misca. maSin orTave xeliT aiRo kronosma<br />

es qva da gadaylapa. beCavi! verc ki mixvda, rom qva gadaylapa<br />

da rom uZleveli, uvnebi gadarCa misi Ze, vinc male mis meufebas<br />

daamxobda Tavisi ZlevamosilebiT, pativs ahyrida mas<br />

da Tavad gaxdeboda ukvdavTa mbrZanebeli.<br />

Cqara Seemata Zali da gaezarda brwyinvale kidurebi patara<br />

meufes. da rodesac mravalma welma gaiara, miwis windaxeduli<br />

rCevebiT motyuebulma da Zis moxerxebiTa da ZlierebiT<br />

damarcxebulma kronosma ukanve amoanTxia sakuTari Svilebi:<br />

pirveli iyo qva, mis mier sul bolos gadaylapuli. zevsma<br />

es qva parnasosis xeobaSi mdebare saRmrTo piToSi aRmarTa<br />

farTogzebian xmeleTze, rogorc niSani da saocreba mokvdav<br />

kacTaTvis. 17 manve sasikvdilo borkilebisagan gaaTavisufla<br />

mamisZmani, cis Zeni, Tavis droze ganusjelobiT rom miejaWva<br />

mamamiss. maT zevss Weqa-quxili, mogizgize elva da mexi<br />

misces, romlebic manamde Tvaluwvden miwas daemala, da ase<br />

gadauxades madloba sikeTisaTvis. am iaraRebze dandobili<br />

meufebs zevsi mokvdavebsa da ukvdavebze.<br />

iapetosma colad SeirTo tanwerweta klimene, okeanosis<br />

21<br />

Hesiode.indd 21 30.08.2013 17:14:33


str. 508 – 538<br />

asuli, da masTan gaiziara sareceli. klimenem iapetoss uSva<br />

Zalgulovani Ze atlasi, saxelmoxveWili menoitosi, xerxiani,<br />

gamWriaxi promeTe da gonebadafantuli epimeTevsi, vinc<br />

pirvelma moutana ubedureba sarCosmompovebel adamianebs,<br />

rodesac zevsis mier Seqmnili qalwuli 18 SeirTo. goroz<br />

menoitoss cecxlovani elva esrola SorsmWvretelma<br />

zevsma da erebosSi Caagdo kadnierebisa da qedmaRluri<br />

siTamamisaTvis. atlasi miwis ukidures samanTan, xmawkriala<br />

hesperidebis baRis win dgas da TaviT da mouRalavi mklavebiT<br />

farTod gaSlili ca uWiravs mkacri aucileblobis gamo,<br />

radgan es xvedri arguna mas brZenma zevsma. kronosis Zemve<br />

daumsxvreveli borkilebiT, mtkivneuli jaWvebiT SeboWa<br />

gonebagamWriaxi promeTe, borkilebi svetSi Caamagra da<br />

frTaZlieri arwivi miuCina iapetosis Zes. arwivi ukvdav<br />

RviZls ukortnida promeTes, Tumc mZlavrfrTebiani<br />

frinvelis mier mTeli dRis ganmavlobaSi daZiZgnili<br />

RviZli RamiT kvlav mTeldeboda. tanwerweta alkmenes<br />

mamacma Zem, heraklem mokla arwivi, riTac sastik tanjvas<br />

ganarida iapetosis vaJi, ixsna igi mwuxarebisagan olimposeli<br />

zevsis nebiTve, visac zecad gadaewyvita, TebeSi dabadebuli<br />

herakles saxel-dideba winandelze metad gansmeniliyo<br />

mravlisgamomzrdel miwaze. amgvarad, aisrula zevsma<br />

sawadeli da miago pativi Tavis saxelganTqmul Zes. marTalia,<br />

Tavis droze ganerisxebina promeTes, ros misTvis, kronosis<br />

ZlevaSemosili ZisTvis, gonierebaSi gajibreba Seebeda,<br />

magram es odindeli guliswyroma daicxro zecierTa meufem.<br />

marTlac, rodesac mekoneSi RmerTni da mokvdavi kacni<br />

Tav-TavianT wils iyofdnen, promeTem gonebamaxvilurad<br />

gaanawila orad didi xari da orive wili erT-erTis asarCevad<br />

SesTavaza zevss im imediT, rom moatyuebda. xorcs da poxili<br />

22<br />

Hesiode.indd 22 30.08.2013 17:14:33


str. 538 – 567<br />

cmeliT mdidar Signeuls – wils, romelic adamianTaTvis<br />

undoda – zemodan xaris faSvi gadaafara, pirutyvisave tyavSi<br />

gaaxvia da win daudo RmerTs. xaris TeTri Zvlebi ki, raki isini<br />

RmerTebis wilad nebavda, koxtad gaawyo, zevsis gacurebis<br />

mizniT zemodan bzinvare poxili cmeli gadaafara da win<br />

daudo kronosis Zes. RmerTTa da kacTa mamam ase mimarTa mas:<br />

– iapetosis Zeo, saxelganTqmulo yvela meufeTa Soris,<br />

pativcemulo, raoden mikerZoebulad dagiyvia wilni!<br />

ase uTxra sayveduriT zevsma, farul zraxvaTa mcodnem. im<br />

imediT, rom moatyuebda, RimiliT miugo mas cbierma promeTem:<br />

– zevs, ukeTilSobileso da udidebuleso saukunod msufev<br />

RmerTTa Soris, airCie, romelic gulma gikarnaxos!<br />

amgvarad upasuxa; gonivruli xriki hqonda Cafiqrebuli.<br />

farul zraxvaTa mcodne zevsi umal miuxvda mzakvrul gulisnadebs,<br />

rodi motyuvda, magram mokvdav kacTaTvis ubedurebis<br />

motana ganizraxa da am Canafiqris aRsruleba gadawyvita.<br />

orTave xeliT aiRo TeTri cmeli, magram rodesac xaris TeTri<br />

Zvlebi SerCa, veragulad cmeliT dafaruli, gagulisda,<br />

braziT aevso suli. 19 mas aqeT surnelovan sakurTxevelze<br />

TeTr Zvlebs wvavs adamianTa modgma ukvdavTa pativsacemad.<br />

uaRresad ganrisxebulma RrubelTSemyrelma zevsma mimarTa<br />

promeTes:<br />

– iapetosis Zeo, gonierebiT yvelasagan gamorCeulo,<br />

pativcemulo, gamWriaxoba marTlac rom ar dagviwyebia!<br />

ase uTxra gagulisebulma zevsma, farul zraxvaTa mcnobma.<br />

mas Semdeg niadag axsovda kronosis Zes es wyroma da kopitis<br />

xeebisTvis ar miuniWebia Zala brdRviala cecxlisa, raTa miwis<br />

binadar kacT cecxliT ver esargeblaT. 20 magram iapetosis<br />

keTilSobilma vaJma gonierebiT ajoba zecierTa meufes da<br />

forebianguliani qalbaniT mostaca mas SorsmanaTobeli<br />

23<br />

Hesiode.indd 23 30.08.2013 17:14:33


str. 567 – 594<br />

sxivi brdRviala cecxlisa. gulze moxvda es maRliTmgrgvinav<br />

zevss, gawyra, ukve meored, gagulisda, ros adamianTa yoveldRiurobaSi<br />

cecxlis SorsmanaTobeli sxivi ixila. cecxlis<br />

sanacvlod man dauyovnebliv ubedureba ganumzada adamianebs.<br />

kronosis Zis nebiT, saxelovanma mkelobelma RmerTma miwisgan<br />

kdemamosili qalwuli gamoZerwa. Tvalmocimcime aTenam<br />

asuli sartyliT Seamko, TovliviT TeTri kabiT Semosa da<br />

Tavs sakuTari xeliT lamazad naqargi ride moxvia. marTlac<br />

rom TvalismomWreli silamazisa iyo qalwuli! axladayvavebul,<br />

sanukvar mindvris yvavilTa wnulebiT daamSvena igi<br />

palasma aTenam da oqros diadema daadga Tavze, saxelovan<br />

koWl RmerTs rom daemzadebina didi gulisxmierebiT, raTa<br />

mama zevss moswoneboda. am marTlac rom igavmiuwvdeneli<br />

silamazis gvirgvinze koWl RmerTs ostaturad gamoesaxa<br />

mravali figura gareuli cxovelebisa, romlebsac xmeleTi da<br />

zRva asazrdoebs. uxvad gamoesaxa es figurebi; gasaocari iyo,<br />

silamaziT sunTqavda TiToeuli maTgani; namdvil cxovelebs<br />

hgavdnen, TiTqos sadacaa xmas gamoscemeno.<br />

Seqmna mkelobelma RmerTma ubedurebis momtani lamazi<br />

qalwuli, viT misagebeli, visac cecxlis sikeTe unda ezRvevinebina<br />

kacTaTvis, da gauZRva mas, Zlevamosili mamis Tvalmocimcime<br />

asulis mier Semkuls, iqiT, sadac danarCeni RmerTebi<br />

da adamianebi Sekrebiliyvnen. gancvifrdnen ukvdavi RmerTni<br />

da mokvdavi kacni, roca ixiles xorcSesxmuli sacduri,<br />

romelsac verara kaci ver gauZlebda.<br />

swored am qalwulisagan aris modgma kekluc qalTa [swored<br />

am qalwulisgan aris avbediTi modgma, gvari qalTa] 21 – mokvdavTa<br />

es didi sasjeli – romlebic kacebTan Tanacxovroben<br />

da hguoben simdidres, magram arasdidebiT – damaqcevar<br />

siRaribes. maRliTmgrgvinavma zevsma mokvdav kacTa Wirad<br />

24<br />

Hesiode.indd 24 30.08.2013 17:14:33


str. 594 – 623<br />

Seqmna qali, swored iseve, rogorc mamali futkrebi warmoadgenen<br />

gasaWirs muSa futkrebisaTvis: muSa futkrebi TavianT<br />

dafarul sabinadroSi 22 kvebaven mamal futkrebs, am mxolod<br />

ubedurebis momtan arsebebs; dReniadag, ganTiadidan mzis<br />

Casvlamde iRvwian, rom TeTri fiWa gaamzadon. mamali futkrebi<br />

ki TavianT dacul sabinadroSi rCebian da sxvisi garjis<br />

nayofs TavianT mucelSi agroveben. 23 meore mxriv, im kacebs,<br />

colis SerTvas rom Tavs arideben, sxva ubedureba ganuwesa<br />

zevsma: is, vinc meuRlis moyvanas gaurbis da amjobinebs ar<br />

iqorwinos im siaveze, rac qals moaqvs, tial siberes xvdeba<br />

memkvidris gareSe, vinc masze, ukve moxucze unda izrunos.<br />

SesaZloa aseT kacs sicocxleSi sarCo-sabadebeli ar akldes,<br />

magram gardacvalebis Semdeg mis qonebas misi Soreuli<br />

naTesavebi gainawileben. rac Seexeba im kacs, visac daqorwineba<br />

ergeba xvedrad da Sesaferisi, mzrunveli coli hyavs,<br />

misi mTeli sicocxlis manZilze boroti gamudmebiT ebrZvis<br />

keTils. xolo Tuki kacs uRirsi coli Sexvdeba, sulsa da<br />

gulSi dagubebuli ganuqarvebeli dardiT icxovrebs igi<br />

amqveynad da es dardi eqneba ganukurnel mwuxarebad.<br />

ase rom, arvis xelewifeba moatyuos zevsis gonivruli<br />

neba an Tavidan aicilos igi. aki verc iapetosis Ze, keTilismyofeli<br />

promeTe gaeqca mis sastik risxvas da, Tumc sibrZniT<br />

gamoirCeoda, uciloblobis gamo mZime borkilebma daatyveva<br />

igi.<br />

adre, odes sakuTar Svilebze – briareosze, kotossa da<br />

gigesze gajavrda, mSobelma mama cam mZlavri jaWvebiT Sekra<br />

isini da farTogzebiani miwis qveS daamwyvdia, radgan aRizianebda<br />

maTi usazRvro Zala, garegnoba da axovaneba. iq, miwis<br />

qveS binadrobdnen Zmebi damwuxrebulni da guldakodilni<br />

Tvaluwvdeneli miwis ukidures samanTan didxans isxdnen<br />

25<br />

Hesiode.indd 25 30.08.2013 17:14:33


str. 623 – 654<br />

naRvlianad. magram zevsma da TmamSvenieri reasa da kronosis<br />

gamijnurebis Sedegad Sobilma sxva ukvdavma RmerTebma miwis<br />

SorsmWvreteluri miTiTebiT kvlav dRis sinaTleze daabrunes<br />

isini. miwas yovelive daufaravad emcno kronosis ZeTaTvis,<br />

eTqva, rom Tuki briareoss, gigessa da kotoss gverdSi amoiyenebdnen,<br />

gamarjvebasa da brwyinvale saxels moixveWdnen.<br />

marTlac, ukve karga xani iyo, rac daundobel omSi Seupovrad,<br />

Zalisxmevis sulis tkivilamde daZabviT erkinebodnen erTmaneTs<br />

RmerTi titanebi da kronosis Zeni: erT mxares idgnen<br />

maRali oTrisis 24 binadari saxelovani titanebi, xolo meore<br />

mxares – wyalobis momniWebeli olimposeli RmerTebi, kronos­<br />

Tan siyvaruliT Serwymul TmamSvenier reas rom gaeCina. mTeli<br />

aTi weliwadi uwyvetliv ebrZodnen erTurTs Seupovrad, Za ­<br />

lisxmevis sulis tkivilamde daZabviT. arcerTi mxa ris T vis<br />

arc xsna Canda am cxare dapirispirebaSi da arc bolo hqonda<br />

mwvave SuRls – baribar iwoneboda brZolis sasworze metoqeTa<br />

gamarjvebis sawindari. magram rodesac briareoss, kotossa<br />

da gigess RmerTTa erTaderTi sakvebi, neqtari da ambrosia<br />

miarTva zevsma, samives Seemata gambe daoba. ixmies ra neqtari<br />

da sanatreli ambrosia, mimarTa maT kacTa da RmerTTa mamam:<br />

– yuri damigdeT, miwisa da cis saCino vaJebo! getyviT, rasac<br />

Sinagani xma momiwodebs. ukve marTlac didi xania, gamarjvebisa<br />

da ZalauflebisaTvis yoveldRe verkinebiT erTmaneTs RmerTi<br />

titanebi da Cven, kronosisagan Sobilni. aCveneT yvelas, ra<br />

ZaluZs Tqvens uSret Zal-Rones, Tqvens sazarel mklavebs<br />

titanTa winaaRmdeg am ficxel omSi! nu daiviwyebT Tqvendami<br />

Cvens erTgul megobrobas, im Svebas, rasac axla ganicdiT, ukuni<br />

wyvdiadidan kvlav dRis sinaTleze dabrunebulni, mtkivneuli<br />

borkilebisagan Cveni nebiT gaTavisuflebulni!<br />

ase uTxra. myisve miugo mas uzado kotosma:<br />

26<br />

Hesiode.indd 26 30.08.2013 17:14:33


str. 655 – 685<br />

– RvTaebrivo, CvenTvis ucnobi rodia is, rac gvamcne.<br />

Tavadac vuwyiT, rom gamorCeulia Seni keTilgoniereba,<br />

Seni gadawyvetileba, rom Sen gamxdarxar ukvdavTa mfarveli<br />

susxiani zianisagan, rom Cven Seni sibrZnis wyalobiT gavTavisufldiT<br />

mkacri borkilebisagan, kronosis meufe vaJo. ukuni<br />

wyvdiadidan kvlav miwaze davbrundiT da ganvicdiT am Svebas,<br />

romelsac aRar movelodiT. amitom axla udreki suliTa da<br />

mowadine guliT davicavT Tqvens Zalauflebas am Semzarav<br />

omSi da SeverkinebiT titanebs daundobel brZolebSi.<br />

ase uTxra. taSiT miegebnen wyalobis momniWebeli RmerTebi<br />

mis sityvebs. omi moswyurda suls, ise mZafrad, rogorc arasdros;<br />

da im dRes uklebliv yvela RmerTma, mdedrma Tu mamrma,<br />

gaafTrebuli brZola gaaCaRa: erT mxares idgnen titanebi,<br />

xolo meore mxares – kronosisagan Sobili RmerTebi da zevsis<br />

mier ukuneTidan dRis sinaTleze amoyvanili sazareli,<br />

Ro nieri, usazRvro Zalis patroni briareosi, kotosi da gigesi.<br />

am ukanasknelTagan TiToeuls asi mklavi hqonda da mxrebs<br />

Soris ormocdaaTi Tavi amosvloda mkvriv kidurebze. da, aha,<br />

ganewyvnen isini titanTa winaaRmdeg medgari brZolisaTvis,<br />

uzarmazari lodebi moimarjves janmagari mklavebiT. mopirdapire<br />

mxares ki titanebma gaamagres ficxlad TavianTi rigebi.<br />

orTaveT daanaxves erTurTs Tanadroulad, Tu ra SeeZlo<br />

maTi mklavebis Zalas. unapiro zRvis SemaZrwunebelma Sxuilma<br />

daayrua are-midamo, miwis zaTqi da gruxuni gaisma Tavzardamcemad,<br />

SeiZra ukidegano zeca, daigmina maRalma olimposma da<br />

Seirya ukvdavTa fexqveS misi saZirkveli. saomradganmzadebulTa<br />

fexebis mZime dgandgari, gamyivani yiJina da mZlavri<br />

ieriSisa da gacxarebuli srolis xma miswvda dabindul tartaross.<br />

mowinaaRmdegeT oxvrad da kvnesad mimdreki isrebi dau­<br />

Sines erTimeores. varskvlavebian casa swvdeboda moSuRleTa<br />

27<br />

Hesiode.indd 27 30.08.2013 17:14:33


str. 685 – 715<br />

mWeqare yiJina. omaxiani SeZaxiliT ekveTnen erTurTs moqiSpeni.<br />

metad aRarc zevsma daioka risxva, erTbaSad wyromiT aevso<br />

guli da mTeli Tavisi Zalmosileba warmoaCina. mexTa gamudmebuli<br />

tyorcniT daeSva erTdroulad zecidanac da olimposidanac.<br />

Zlieri elva Weqa-quxiliTa da gizgiziT mizanmiumcdarad<br />

mofrinavda misi janmagari mklavidan, RvTiur cecxlovan<br />

als klaknida haerSi. xanZari ekida sicocxlismomniWebel<br />

miwas, ismoda misi gulgamgmiravi gruxuni, gamayruebeli tkacatkuci<br />

gahqonda kidiT kidemde gadaWimul abrialebul tevrs.<br />

srulad gavarvarda miwa Tu okeanosisa da unayofo zRvis<br />

zvirTebi. haeris cxeli nakadi saltesaviT SemoeWdo miwier<br />

titanebs, RvTaebriv eTers swvdebodnen cecxlis ca dawvdi li<br />

enebi. marTalia, mxneni iyvnen titanebi, magram elva Ta da mexTa<br />

kaSkaSi Tvalebs ubrmavebda maT. eniTaRuwerelma mxurvalebam<br />

moicva qaosi. yovelive amis xilva Tva lisaTvis da yovelive<br />

amis mosmena yurisaTvis iseTi gaxldaT, rogorc maRliT<br />

ukidegano ca rom Camoqceuliyo miwaze. marTlac, agrerig<br />

gamayruebeli griali dadgeboda, zeca rom Camongreuliyo<br />

da miwas dascemoda, da swored aseTi griali atyda, rogorc<br />

ki gaveSebiT ekveTnen erTurTs RmerTebi. amovardnen qarebic,<br />

azanzarebdnen aremares, mtvris koriantels ayenebdnen haerSi,<br />

aaTkecebdnen Weqa-quxils, mexs da mogizgize elvas – diadi<br />

zevsis am iaraRebs – gugunisa da zrialis xma SehqondaT orTave<br />

mxaris rigebSi. damzafravi grgvinva amtydariyo RmerTTa<br />

Tavganwiruli dapirispirebis Sedegad da am ZalTakveTebaSi<br />

unda gamovleniliyo zecierTa siZliere. da, aha, gadaixara<br />

kidec brZolis saswori...<br />

Tumc manamde TavganwirviT erkinebodnen erTmaneTs metoqeni<br />

ficxel omSi: 25 erT-erTma pirvelebma omiT gaumaZRarma<br />

kotosma, briareosma da gigesma gaaCaRes Smagi brZola. mijriT<br />

28<br />

Hesiode.indd 28 30.08.2013 17:14:33


str. 715 – 743<br />

samas-samas lods styorcnidnen isini titanebs janmagari<br />

mklavebiT. am WurvebiT mTlianad dafares maT mteri da,<br />

miuxedavad mowinaaRmdegis saocari mamacobisa, sZlies mas<br />

Zlieri mklavebis wyalobiT: farTogzebian miwaSi Cafles da<br />

mtkivneuli jaWvebiT SeboWes titanebi. kotosma, briareosma<br />

da gigesma ukun tartarosSi Camarxes moqiSpeni, imdenad Rrmad<br />

miwis qveS, rogorc maRla caa daSorebuli xmeleTs, radgan<br />

swored aseTi manZiliTaa dacilebuli ukuni tartarosi<br />

miwas. brinjaos grdemli rom gadmovardes cidan, cxra dResa<br />

da cxra Rames ifrens haerSi da meaTe dRes davardeba miwaze.<br />

[msgavsi manZiliTvea daSorebuli ukuni tartarosi miwas.] 26<br />

swored aseve, cxra dResa da cxra Rames ifrens brinjaos<br />

grdemli, miwidan Tu Cavarda, da meaTe dRes daecema tartarosSi.<br />

gars brinjaos galavani artyia tartaross da zemodan<br />

Rame afaria sam wyebad, ris maRlac ukve miwisa da unayofo<br />

zRvis fskeri iwyeba. aq, ukuni wyvdiadis qveS, uzarmazari miwis<br />

samanTan mdebare am daxavsebul adgilas arian damwyvdeuli<br />

RmerTi titanebi RrubelTSemyreli zevsis nebiT. aqedan<br />

gamosvla maT ar ZaluZT, radgan tartaross icavs poseidonis<br />

mier Sebmuli brinjaos karibWe, romelsac zRude miuyveba<br />

orsav mxares. aq binadroben gigesi, kotosi da didsulovani<br />

briareosi – egisismpyrobeli zevsis erTguli mcvelni.<br />

aq aris yomrali miwis, ukuni tartarosis, unayofo zRvisa<br />

Tu varskvlaviani cis saTaveebi da samanebi mijriT. TviT Rmer­<br />

Tebsac ki sZagT es pirquSi, obmodebuli alagebi. swored rom<br />

uRrmesi ufskrulia tartarosi! Tu vinme odesme mis bWeebs<br />

gaivlis da SigniT SeaRwevs, mTeli erTi wlis Semdegac ki<br />

ver miaRwevs tartarosis fskers, pirquSi qariSxlebi kidiT<br />

kide gaitaceben mas. Tavad RmerTebsac ki SiSis zars scems<br />

es saocari movlena.<br />

29<br />

Hesiode.indd 29 30.08.2013 17:14:33


str. 744 – 774<br />

aqvea giSrisferi Ramis krZalvismomgvreli, rux RrublebSi<br />

gaxveuli samyoflo. tartarosis brinjaos karibWis<br />

win dgas iapetosis Ze da TaviT da mouRalavi mklavebiT far­<br />

Tod gaSlili ca uWiravs gaunZrevlad, swored iq, sadac Rame<br />

da dRe, brinjaos zRurbls gadaabijeben Tu ara, erTurTs<br />

xvdebian da esalmebian. rodesac erT-erTi maTgani am samyofloSi<br />

eSveba, meore gareT gamodis. Sesabamisad, es sabinadro<br />

orTaves erTdroulad arasdros maspinZlobs. erT-erTi<br />

yovelTvis gareTaa gasuli, raTa miwas Semouaros, meore ki<br />

Sin rCeba da elodeba, rodis dadgeba misi mogzaurobis dro.<br />

erTs mravlismxilveli sinaTle moaqvs miwis mkvidrTaTvis,<br />

xolo meores, tial, janRisfer RrublebSi gaxveul Rames,<br />

xelSi ayvanili mohyavs Zili, sikvdilis Zma.<br />

aqve aqvT samyoflo giSrisferi Ramis vaJebs – Zilsa da<br />

sikvdils, sazarel RmerTebs. maT kaSkaSa mze sxivebs verasdros<br />

avlebs, verc maSin, roca caze amodis, da verc maSin, roca dabla<br />

eSveba cargvalidan. am RmerTTagan pirveli miwasa da vrceli<br />

zRvis zedapirze mogzaurobs, mSvidi da adamianTaTvis keTilis<br />

mosurne. meores ki rkinis suli aqvs, uwyalo, brinjaos guli<br />

ucems mkerdSi; Tu vinmes erTxel xeli staca, samudamod daisakuTrebs.<br />

TviT ukvdav RmerTebsac ki ejavrebaT igi.<br />

aqve Soriaxlos aris miwisqveSeTis RmerTis zriala sabinadroni;<br />

[mrisxane hadesisa da Semzaravi persefonesi;] 27 maT<br />

Sesasvlels sazareli, ulmobeli ZaRli darajobs, romelic<br />

erT veragul xriks mimarTavs xolme: Semsvlels alersiani<br />

yefiT, kudis qiciniTa da yurebis bartyuniT egebeba, magram<br />

ukan gamobrunebis nebas aRar aZlevs. fxizlad uWiravs Tvali,<br />

gareT gasasvlelad [mrisxane hadesisa da Semzaravi persefones<br />

samyoflos] 28 bWeebs aravin rom ar miadges, da, vinicobaa,<br />

vinme aseTi gamoCndes, mivardeba da umal Sesanslavs.<br />

30<br />

Hesiode.indd 30 30.08.2013 17:14:33


str. 775 – 806<br />

aqve binadrobs ukvdavTaTvis saZulveli RmerTi – sazareli<br />

stiqsi, sakuTar wiaRSi Camdinari okeanosis ufrosi asuli. igi<br />

RmerTTagan gancalkevebiT, didebul, uSvelebeli lodebiT<br />

gadaxurul samyofloSi binadrobs, romelic garSemo yoveli<br />

mxridan cadazidul vercxlis burjebze dgas. iSviaTad Tu<br />

gadalaxavs vrceli zRvis zedapirs Tavmasis asuli, fexmardi<br />

malemsrboli irisi da mas ewveva. rodesac SuRli da ciloba<br />

vardeba ukvdavTa Soris, an rodesac olimposis romelime<br />

binadari cruobs, zevsi iriss gzavnis, raTa RmerTTa diadi<br />

saficari, maRali da frialo kldidan naJuri mravalsaxelwodebiani<br />

civi wyali moitanos Soridan oqros doqiT. es wyali<br />

wminda okeanoss gamoeyofa nakadis saxiT, okeanosis wylis<br />

meaTeds Seicavs da farTogzebiani miwis Rrma napralebSi moedineba<br />

wkvarami RamiT. okeanosis cxra nakadi xmeleTsa da zRvis<br />

vrcel zedapirze iRvreba vercxlisfer Cqeralebad, vidre<br />

kvlav mlaSe zRvaSi CaiRvrebodes. maTgan gansxvavebiT, es erTi<br />

nakadi saTaves miwisqveSa kldidan iRebs da mas RmerTebi Zalian<br />

ufrTxian. Tuki daTovlili olimposis mwvervalze davanebul<br />

ukvdavTagan romelime am wyals samsxverplos apkurebs da Semdeg<br />

crud daificebs, sunTqva ekvreba da mTeli erTi weliwadi<br />

ase sulSexuTuls uwevs wola. sakvebs – ambrosiasa da neqtars –<br />

ver ekareba igi, sunTqvaSekruli da dadumebuli sawols aris<br />

mijaWvuli da Rrma ZilquSs moucavs. xangrZlivi erTi wlis<br />

Semdeg, rogorc ki am Zlier sens moixdis, axali, ufro mZime<br />

salmoba elis: cxra weliwadiT ekrZaleba maradis myof Rmer­<br />

TebTan Tanacxovreba. sruli am xnis manZilze igi verc zecierTa<br />

safixvnos SeuerTdeba da verc maT wveulebebs. mxolod meaTe<br />

wels ubrundeba olimposis binadar ukvdavTa darbazobas.<br />

ai, amgvar saficrad aqvT RmerTebs stiqsis maradiuli, Zvel­<br />

TuZvelesi wyali, romelic kldovani adgilidan Camoedineba.<br />

31<br />

Hesiode.indd 31 30.08.2013 17:14:33


str. 807 – 839<br />

ai, swored aq aris yomrali miwis, ukuni tartarosis, unayofo<br />

zRvisa Tu varskvlaviani cis saTaveebi da samanebi<br />

mijriT. TviT RmerTebsac ki sZagT es pirquSi, daxavsebuli<br />

alagebi. aqaa marmarilos bWeni da brinjaos mtkice zRurbli,<br />

Rrmad saZirkvelgamdgari da TavisiT amozrdili. bWeTa win,<br />

Talxi qaosis miRma, cxovroben titanebi, zecierTa dasisagan<br />

Sors. xolo zevsis saxelmoxveWili mokavSireni, maT Soris<br />

kotosi da gigesic, okeanosis saTaveebTan saxloben. rac Seexeba<br />

Tvaltanad briareoss, is siZed moikida mogugune miwismryevelma<br />

poseidonma – Tavisi asuli kimopolea miaTxova colad.<br />

zevsis mier titanTa zecidan gandevnis Semdeg uzarmazari<br />

miwa siyvaruliT SeerTo tartaross da Sva Tavisi umrwemesi<br />

Ze – oqrosferi afroditesagan naboZebi tifoevsi. Ronieri,<br />

yovelgvar saqmeSi gawafuli mklavebi da dauRalavi fexebi<br />

hqonda Zlier RmerT tifoevss. mxrebs Soris gveleSapis,<br />

sazareli urCxulis asi Zrwolismomgvreli Tavi amozrdoda.<br />

yoveli maTganidan muqi enebi sisinebdnen, xolo Tvalebi<br />

cecxls afrqvevdnen warbebqvemodan. cecxlovan mzeras<br />

styor cnida RmerTi yovelmxriv. TiToeuli es sazareli Tavi<br />

laparakobda da erTad iseT yovlismomcvel SemaZrwunebel<br />

xafs gamoscemdnen, romlis msgavsiTac vercerTi sxva RmerTi<br />

ver daTrgunavda mowinaaRmdeges. xandaxan ukvdavTaTvis aRqmad<br />

xmas gamoscemda tifoevsi, xandaxan risxvadaucxromeli<br />

xariviT bubunebda amayi xmiT, xandaxan daundobeli lomis<br />

msgavsad brdRvinavda, zogjer – hoi, saocrebav! – ZaRlis<br />

lekviviT wkavwkavebda, zogjer ki ise Zalumad sisinebda, rom<br />

maRali mTani eqos gamoscemdnen. da, ai, im dRes usaSvelo<br />

mdgomareoba Seiqmneboda, tifoevsi gaxdeboda mokvdavTa<br />

da ukvdavTa meufe, kacTa da RmerTTa mamas rom ar gamoeCina<br />

maxvilgoniereba da saTanadod ar ezruna. Zalumad da gamete­<br />

32<br />

Hesiode.indd 32 30.08.2013 17:14:33


str. 839 – 868<br />

biT daiWeqa da daigrgvina zevsma, damzafravad daigruxunes<br />

miwam garSemo, Tvaluwvdenelma cam maRla, zRvam, okeanosis<br />

nakadebma da qvesknelma. zewamoiWra zecierTa meufe, dabarbacda<br />

olimposi mis ukvdav fexTa qveS, amoioxra miwam. ormagma<br />

mxurvalebam moicva iisferi zRva: calkerZ zevsis Weqa-quxili<br />

da mexi wvavda da avarvarebda mas, calkerZ – kronosis Zis<br />

am iaraRTa kvriT urCxul tifoevsis sxeulze aalebuli<br />

cecxli. amas emateboda xorSaki qarebi da mogizgize elva.<br />

gavarvarda sruliad xmeleTi, ca da zRva. ukvdavTa gaxelebis<br />

mowme talRebi zvirTdebodnen da gaSmagebiT awydebodnen<br />

napirebs, zanzarebda samyaro da bolo ar uCanda mis ryevas.<br />

am gauTavebeli gugunisa da gaafTrebuli brZolis fonze<br />

SiSiT caxcaxebdnen miwisqveSeTSi gardasul micvalebulTa<br />

meufe hadesi da kronosTan erTad tartarosSi damwyvdeuli<br />

titanebi. da, aha, gamoaCina zevsma Tavisi Zlevamosileba:<br />

wamoimarTa olimposidan, moimarjva ganuyreli iaraRebi –<br />

Weqa-quxili, mexi da mogizgize elva, da sca isini tifoevss.<br />

maSinve cecxlma dawva sazareli urCxulis Zrwolismomgvreli<br />

asive Tavi. dasaxiCrebuli Zirs, mTaze daenarcxa zevsis mier<br />

elvaTa kvriT damarcxebuli tifoevsi... sabraloblad daigmina<br />

miwam... mexTamtyorcneli meufis mier nasroli elvis<br />

erTi ali am mTis TvalCauwvdeneli, kldovani Rartafebidan<br />

amobrialda. mTidan amomavali Zlieri oxSivari wvavda da<br />

alRobda uzarmazari miwis vrcel farTobs, ise, rogorc<br />

forebian brZmedSi adnoben kalas kveriTxuroni, an rogorc<br />

moRudRude cecxlis meSveobiT mTis RartafebSi mopovebul<br />

rkinas, am umtkices liTons, adnobs hefestos marjvena Cvens<br />

RvTaebriv qveyanaze. briala cecxlis aliT iwvoda miwa mTaze,<br />

gangmiruli urCxulis garSemo, da brazmoreulma zevsma<br />

vrcel tartarosSi gadauZaxa tifoevsis gvams.<br />

33<br />

Hesiode.indd 33 30.08.2013 17:14:33


str. 869 – 895<br />

tifoevsisgan warmoiSvnen mZafrad mqroli notio qarebi,<br />

garda notosis, boreasisa da RrubelTgadamyreli Zefirosisa.<br />

es sami qari RvTiuri warmoSobisaa da mokvdavTaTvis<br />

didi Sewevnaa, isini rom arseboben. magram danarCeni, tifoevsisgan<br />

gaCenili qarebi ugzo-ukvlod daqrian: maTgan erTni<br />

moqufrul zRvaze amovardebian, borotad, gamZvinvarebiT<br />

Rmuian da didi ziani moaqvT mokvdavTaTvis. isini sxvadasxva<br />

dros dahqrolaven xolme, aqeT-iqiT fantaven gemebs, Rupaven<br />

mezRvaurebs. zRviT mogzaurT saSveli ar aqvT maTgan Tavsdatexili<br />

gasaWirisagan. xolo meoreni yvavilebiT mkerdSemkul<br />

Tvaluwvden xmeleTze acamtvereben miwis mkvidr kacTa<br />

mier rudunebiT naSromsa da najafs, mtvriTa da yurTasmenis<br />

wamRebi ymuiliT avseben aremares.<br />

netarma RmerTebma, gadalaxes ra yvela dabrkoleba da<br />

didebisaTvis brZolaSi TavianTi ZlevamosilebiT ajobes<br />

titanebs, olimposel SorsmWvretel zevss SesTavazes, miwis<br />

windaxedul rCevaTa gaTvaliswinebiT, ukvdavTa meufe da<br />

mbrZanebeli gamxdariyo. gamefebulma zevsma SemdgomSi yvela<br />

zeciers gaunawila pativni.<br />

Seiqna Tu ara zevsi RmerTTa mbrZanebeli, colad SeirTo<br />

metisi, zecis da miwis yvela binadars Soris sibrZniT gamor­<br />

Ceuli. metisi iyo kronosis Zis pirveli meuRle. rodesac misi<br />

mSobiarobis Jami moaxlovda da qalRmerTs Tvalmocimcime<br />

aTena unda eSva, zevsma xerxs mimarTa: miwisa da varskvlaviani<br />

cis SorsmWvreteluri Segonebisamebr, daTafluli sityvebiT<br />

moatyua metisi da Semdeg gadaylapa. miwas da zecas aseTi rCeva<br />

imitom miecaT kronosis ZisTvis, rom mis nacvlad amieridan<br />

veRaravis moexveWa meufis pativi saukunod msufev RmerTTagan.<br />

aki bediT iyo gansazRvruli, rom uaRresad brZen da uaRresad<br />

qedmaRal Svilebs gaaCenda qalRmerTi: jer dabadebda<br />

34<br />

Hesiode.indd 34 30.08.2013 17:14:33


str. 895 – 923<br />

Tvalmocimcime asul tritogeneas, ZlierebiTa da gonivruli<br />

nebiT mamis tolsa da swors, xolo Semdeg mosalodneli iyo,<br />

eSva gulzviadi Ze, vinc RmerTTa da kacTa mbrZanebeli gaxdeboda.<br />

magram zevsma, rogorc iTqva, windawinve gadaylapa<br />

metisi, raTa amgvarad qalRmerTs yovelTvis erCia, ra iyo<br />

misTvis xelsayreli da ra – saziano.<br />

amis Semdeg zevsma colad moiyvana brwyinvale Temisi, vinc<br />

mas uSva hora, evnomia da dike, gaSlili yvaviliviT moxasxase.<br />

es qalRmerTebi mokvdav adamianTa yofaze zrunaven. maT garda<br />

Temisma zevss uSva moirebi – kloTo, laqesisi da atroposi,<br />

romlebic mokvdav kacT keTilsac anaTlaven da borotsac.<br />

moirebs yvelaze meti pativi miago brZenma zevsma.<br />

mesame meuRlem, okeanosis Tvalwarmtacma asulma evrinomem,<br />

kronosis Zes uSva lamazRawveba qaritebi – aglaia, evfrosine<br />

da turfa Talia, romelTa sandomianad mziral TvalTaganac<br />

bageTa damatkbobeli siyvaruli wvims cremlebad. marTlac<br />

rom momajadoebelia maTi Tvalebis gamoxedva wamwamT qveS!<br />

amis Semdeg zevsma mravalTa dampurebel demetresTan<br />

gaiziara sareceli. demetrem dabada TeTrmklaveba persefone,<br />

vinc edonevsma dedamiss mostaca, mas Semdeg, rac brZenma<br />

zevsma darTo amis neba.<br />

Semdgom zevsi gaumijnurda lamazTmian mnemosines, romelmac<br />

dResaswaulisa da simReris madlis motrfiale cxra<br />

oqrosdiademiani muza uSva kronosis Zes.<br />

amis mere egisismpyrobel zevss leto SeerTo siyvaruliT<br />

da dabada cis STamomavalTa Soris yvelaze metad momxiblavi<br />

Svilebi – apoloni da moisari artemisi.<br />

bolos, ukanasknel meuRled zevsma daisva eSxiani mSvenebiT<br />

savse hera. qalRmerTi trfobiT SeerTo RmerTTa da kacTa<br />

mbrZanebels da Sva hebe, aresi da iliTiia.<br />

35<br />

Hesiode.indd 35 30.08.2013 17:14:33


str. 924 – 950<br />

zevsma Tavisi Tavidan Sva Tvalmocimcime aTena – medgari,<br />

dauRalavi, brZolis qarcecxlis damnTebi, spaTa winamZRoli<br />

dedofali, visac uzomod itacebs omSi amtydari guguni,<br />

brZola, ZalTa Widili. heram, radgan erTxel erTob gabrazebuli<br />

da nawyeni iyo Tavis Tanamesarecleze, masTan siyvaruliT<br />

SerTvis gareSe dabada didebuli hefesto, romelic cis<br />

yvela naSiers aRemateba xelobaTa codniT.<br />

amfitritesa da mogugune miwismryevelisagan iSva ganusaz­<br />

Rvreli Zalauflebis mqone diadi tritoni. es sazareli<br />

RmerTi sayvarel dedasTan da meufe mamasTan cxovrobs oqros<br />

samyofloSi da zRvis siRrmeebs ganagebs.<br />

aress kiTeream uSva sazareli RmerTebi – SiSi da feTi,<br />

romlebsac faric ver daudgeba win. Zrwolismomgvrel omSi<br />

maT qalaqTa iavarmyofel hadesTan erTad areuloba SeaqvT<br />

spaTa mijriT gawyobil rigebSi. kiTeream aress uSva agreTve<br />

harmonia, vinc didsulovanma kadmosma daisva colad.<br />

atlasis asulma maiam zevsTan gaiziara wminda sareceli<br />

da uSva mas sasaxelo hermesi, ukvdavTa macne.<br />

kadmosis asuli semelec gaumijnurda kronosis Zes da am<br />

mokvdavma qalma dabada brwyinvale ukvdavi vaJi – momlxeni<br />

dionise. amJamad oriveni RmerTebi arian.<br />

alkmenec SeerTo siyvaruliT RrubelTSemyrel zevss da<br />

gaaCina Zalgulovani herakle.<br />

saxelovanma mkelobelma RmerTma hefestom qaritTa Soris<br />

umrwemesi, eSxiani mSvenebiT savse aglaia daisva meuRled.<br />

oqrosferTmianma dionisem minosis asuli, Taflisferkululebiani,<br />

eSxiani mSvenebiT savse ariadne SeirTo colad,<br />

visac kronosis Zem, Tavisi vaJis survilisamebr, ukvdaveba<br />

da uberebloba mianiWa.<br />

tanwerweta alkmenes mamacma Zem, mklavmagarma heraklem,<br />

36<br />

Hesiode.indd 36 30.08.2013 17:14:33


str. 950 – 981<br />

Seasrula ra misTvis dakisrebuli mZime, oxvrismomgvreli<br />

davalebani, didi zevsisa da oqrosxamlebiani heras pativsacemi<br />

qalwuli hebe daisva colad daTovlil olimposze.<br />

kurTxeulia herakle! diadi saqmeni aRasrula da axla ukvdav<br />

RmerTebTan dauvania marad uSfoTvelsa da uberebels.<br />

okeanosis didebulma asulma perseisma cis kamaraze<br />

daucxromlad mogzaur CaxCaxa mzes uSva kirke da mefe aieti.<br />

qveynierebisaTvis sinaTlis mfeni mzis vaJma aietma, Rmer Tebis<br />

nebiT, sakuTar wiaRSi Camdinare okeanosis lamazRawveba<br />

qalwul idiiaze iqorwina. siyvaruliT SeerTo idiia meuRles<br />

da Sva oqrosferi afroditesagan naboZebi werweta medea.<br />

aw ki mSvidobiT! geTxovebiT olimposis binadarno, geT xovebi<br />

Senc, Cveni drois samyarov, kunZulebis, kontinen te bi sa<br />

da maT Soris farTod gaSlili mariliani zRvis gan Semdgaro!<br />

egisismpyrobeli zevsis qalwulno, xmatkbilo olimposelo<br />

muzano, axla im cisier qalRmerTTa dassac SeasxiT<br />

xot ba, romelnic mokvdav kacT gaumijnurdnen da RmerT Ta<br />

sadari Svilebi dabades!<br />

RmerTqalTa Soris gamorCeulad pativdebuli demet re<br />

kre tis nayofier mxareSi saamo trfobiT SeerTo gmir iasi ons<br />

samgzis xnul yamirze da dabada plutosi, mowyale RmerTi,<br />

romelic mTel xmeleTsa Tu vrceli zRvis zedapirze mogzaurobs.<br />

igi yvelas, vinc Sexvdeba da vis xelSic aRmoCndeba,<br />

amdidrebs da ganuzomel keTildReobas aniWebs.<br />

oqrosferi afrodites asulma harmoniam lamazqongurebian<br />

TebeSi kadmoss uSva ino, semele, lamazRawveba agave,<br />

avtonoe, viszec grZelkululebianma aristeosma iqorwina,<br />

da polidorosi.<br />

okeanosis qalwuli kaliroe muqoqrosferi mSvenebiT<br />

savse afroditeseuli trfobiT SeerTo gulovan qrisaors da<br />

37<br />

Hesiode.indd 37 30.08.2013 17:14:33


str. 981 – 1011<br />

dabada gerioni, mokvdavTa Soris yvelaze Ronieri. gerions,<br />

taatiT mavali naxiris wagvris mizniT, mklavmagarma heraklem<br />

mouswrafa sicocxle zRviT garemocul eriTeaze.<br />

aisma tiTonoss uSva brinjaosbeqTariani memnoni, eTiopielTa<br />

mefe, da mamfali emaTioni. amis Semdeg man brwyinvale<br />

Ze, RmerTTa sadari vaJkaci, Cauqi faeToni gauCina kefaloss.<br />

jer kidev ymawvili iyo faeToni, norCi, viT saTuTi yvavili<br />

tkbili siWabukisa, da bavSvurad meocnebe, ros pirmcinarma<br />

afroditem moitaca igi, zecad waiyvana da Tavis wminda<br />

ta ZarTa RvTaebriv Rameul ebgurad daadgina. 29<br />

maradismyof ukvdavTa nebiT, esonis Zem, aRasrula ra<br />

uRirsi, moZalade da mzvaobari didi mefis, gorozi peliasis<br />

mier misTvis mravlad dakisrebuli oxvrismomgvreli mZime<br />

davalebani, aietis qveynidan RmerTebis gazrdili mefe aietis<br />

asuli moiyvana colad. rogorc ki Seasrula dakisrebuli<br />

yvela movaleoba, esonis vaJi uricxv gansacdelTa gadalaxvis<br />

Semdeg iolkoss moadga mali xomaldiT, romliTac eSxiani<br />

mSvenebiT savse, nuSisTvaleba qalwuli moeyvana Tan, da es<br />

qalwuli daisva colad. asuli danebda xalxTa mwyems iasonis<br />

siyva ru ls da dabada medeosi, vinc filiras Ze qironma<br />

ga zarda mTebSi. amgvarad aRsrulda neba diadi zevsisa.<br />

zRvis RmerTis, moxuci nerevsis qalwulTa Soris mSve ne biT<br />

ga morCeuli fsamanTe oqrosferi afroditeseuli trfo biT<br />

SeerTo eakoss da Sva fokosi. xolo vercxlisferxamleba<br />

RmerTqalma Tetisma pelevsTan gaiziara siyvaruli da Sva<br />

mterTa srvad daufaravi, lomguli aqilevsi.<br />

lamazgvirgvinosani kiTerea saamo siyvaruliT SeerTo<br />

gmir anqisess da qariani, mravalkeca idis mwvervalebze dabada<br />

eneasi.<br />

hiperionis asulis, mzis qalwuli kirke gaumijnurda<br />

38<br />

Hesiode.indd 38 30.08.2013 17:14:34


str. 1011 – 1022<br />

medeg odisevss da Sva agriosi da Zlieri, uzado latinosi.<br />

[oqrosferi afrodites nebiT, RmerTqalma dabada agreTve<br />

telegonosi.] 30 kirkes es Zeni saxelovan tirenielTa 31 mefeni<br />

iyvnen uaRresad Sors, wminda kunZulTa myudro adgilebSi.<br />

RmerTqalTa Soris Tavisi siturfiT saCino kalifso odisevss<br />

SeerTo saamo siyvaruliT da dabada navsiToosi da<br />

navsinoosi.<br />

ai, eseni arian is qalRmerTebi, romlebic mokvdav kacebs<br />

gaumijnurdnen da RmerTTa sadari Svilebi dabades.<br />

[egisismpyrobeli zevsis qalwulno, xmatkbilo olimposelo<br />

muzano, aw ki mokvdav qalTa dass SeasxiT xotba!] 32<br />

39<br />

Hesiode.indd 39 30.08.2013 17:14:34

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!