You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>hesiode</strong><br />
Teogonia<br />
bayayebisa da Tagvebis omi<br />
apolonios rodoseli<br />
argonavtika<br />
Hesiode.indd 1 30.08.2013 17:14:32
Hesiode.indd 2 30.08.2013 17:14:32
antikuri mwerloba<br />
<strong>hesiode</strong><br />
Teogonia<br />
bayayebisa da Tagvebis omi<br />
apolonios rodoseli<br />
argonavtika<br />
17<br />
Hesiode.indd 3 30.08.2013 17:14:32
<strong>hesiode</strong><br />
Teogonia<br />
ucnobi avtori<br />
bayayebisa da Tagvebis omi<br />
apolonios rodoseli<br />
argonavtika<br />
mTargmnelebi: nikoloz Samugia, levan berZeniSvili, akaki uruSaZe<br />
seriis mTavari redaqtori da Semdgeneli: emzar goguaZe<br />
redaqtori: diana yasumaSvili<br />
dizaineri: ia maxaTaZe<br />
ydis dizaineri: naTia kvaracxelia<br />
damkabadonebeli: TinaTin berberaSvili<br />
© bakur sulakauris gamomcemloba, 2013<br />
Targmani © levan berZeniSvili, nikoloz Samugia, vladimer uruSaZe<br />
yvela ufleba daculia.<br />
Sps `bakur sulakauris gamomcemloba~<br />
daviT aRmaSeneblis 150, Tbilisi 0112<br />
tel: 291 09 54; 291 11 65<br />
elfosta: info@sulakauri.ge<br />
ISBN 978-9941-15-827-8 (yvela tomi)<br />
ISBN 978-9941-15-913-8 (tomi 17)<br />
HESIOD<br />
Theogony<br />
Unknown Author<br />
The Battle of the Frogs and Mice<br />
APOLLONIUS RHODIUS<br />
Argonautica<br />
Translated by: Nikoloz Shamugia, Levan Berdzenishvili, Akaki Urushadze<br />
© Sulakauri Publishing, 2013<br />
All rights reserved.<br />
Sulakauri Publishing<br />
150 Agmashenebeli Ave<br />
0112, Tbilisi, Georgia<br />
www.sulakauri.ge<br />
Hesiode.indd 4 30.08.2013 17:14:32
sarCevi<br />
<strong>hesiode</strong><br />
Teogonia (RmerTTa modgma)<br />
Targmna nikoloz Samugiam .....................................................................7<br />
parodiuli eposi<br />
bayayebisa da Tagvebis omi<br />
Targmna levan berZeniSvilma.............................................................40<br />
apolonios rodoseli<br />
argonavtika. Targmna akaki uruSaZem ...........................................50<br />
SeniSvnebi..............................................................................................................209<br />
Hesiode.indd 5 30.08.2013 17:14:32
Hesiode.indd 6 30.08.2013 17:14:33
<strong>hesiode</strong><br />
Teogonia<br />
(RmerTTa modgma)<br />
str. 1 – 25<br />
helikonel muzaTagan 1 daviwyoT simRera, romelTac<br />
helikonis maRali da saRmrTo mTa aqvT sacxovrisad! isini<br />
iisferi wyarosa Tu kronosis Zlevamosili Zis sakurTxevlis<br />
garSemo cekvaven saTuTi fexebiT, permesosSi, hipokrenesa Tu<br />
saRmrTo olmeosSi ibanen natif sxeuls da helikonis Txemze<br />
lamaz, momxiblav ferxuls uvlian mardad. Semdeg am mTidan<br />
eSvebian xSiri haeriT Seburvilni, RamiT dadian, umSvenieres<br />
xmebs gamoscemen da ugaloben egisismpyrobel zevssa da dedofal<br />
hera argeels, oqros xamlebiT mavals, egisismpyrobeli<br />
zevsis Tvalmocimcime asul aTenas, Suqmfinar apolonsa da<br />
moisar artemiss, poseidons, miwismpyrobelsa da miwismryevels,<br />
pativsacem Temiss, wamwamebaprexil afrodites, oqrosgvirgvinosan<br />
hebes, lamaz diones, 2 letos, iapetoss, cbier<br />
kronoss, aiss, did mzes, kaSkaSa mTvares, miwas, did okeanoss,<br />
bnel Rames da sxva maradismyof ukvdavTa wminda modgmas.<br />
maT erTxel me, <strong>hesiode</strong>s, lamazi simRera maswavles, ros<br />
cxvrebs vmwyemsavdi saRmrTo helikonze. pirveli sityvebi,<br />
romliTac RmerTebma, olimposelma muzebma, egisismpyrobeli<br />
zevsis qalwulebma mommarTes iq myofs, ai, es gaxldaT:<br />
7<br />
Hesiode.indd 7 30.08.2013 17:14:33
str. 26 – 56<br />
– velTa mwyemsebo, sulmdabalno, msunagno, viciT sarwmunos<br />
msgavsi mravali tyuilis da, roca gvinda, simarTlis<br />
Tqmac.<br />
miTxres Tu ara es diadi zevsis gulmarTalma asulebma,<br />
rto moswyvites ayvavebul dafnas da sakvirveli argani mibo<br />
Zes, winaswarmetyveluri simRera STamberes, raTa vadido,<br />
rac momavalia da rac arsebula. amasTan, mibrZanes, maradis<br />
myof netarTa modgmas vugalobo, Tavad maT ki yovelTvis<br />
vumRero simReris dawyebisas Tu dasrulebisas. 3<br />
Tumc ra dros eg aris! muzaTagan daviwyoT, romlebic<br />
mama zevss ugaloben olimposze, maRal gonebas uxareben da<br />
xmaSewyobiT hyvebian imas, rac aris, rac iqneba da rac iyo!<br />
tkbili simRera dauSretelad dis maT bageTagan. RmerTqal<br />
Ta SroSaniviT natifi xma garSemo ifanteba da mxiaruldeba<br />
moquxari mama zevsis saxli, bans eubnebian daTovlili olimposis<br />
mwvervali da ukvdavTa sabinadroni. RvTaebriv xmas<br />
gamoscemen muzebi da simReriT uwinaresad xotbas asxamen<br />
rogorc miwisa da ukidegano cisgan gaCenil dasabamisJamindel<br />
RmerTTa pativsacem modgmas, aseve ukvdavTa am pirveli<br />
Taobisagan Sobil wyalobis momniWebel zecierT. amis Semdeg<br />
isini zevss, RmerTTa da kacTa mamas adideben yovelTvis, ros<br />
iwyeben an amTavreben galobas. mRerian, Tu raoden aRemateba<br />
kronosis Ze danarCen zecierT ZaliTa da didebiT. mere ki<br />
kacTa da Ronier gigantTa modgmas ugaloben da amiT olimposze<br />
zevss guls uxareben olimposeli muzani, egisismpyrobeli<br />
zevsis asulni.<br />
muzebi zecisa Tu miwis binadarTaTvis usiamovnebaTa<br />
dasaviw yeblad da sazrunavTagan gansarideblad elevTeris<br />
borcvTa mfarvelma mnemosinem 4 dabada pieriaSi, mas Semdeg,<br />
rac kronosis Zes SeerTo trfobiT. cxra Rame SeerTvoda<br />
8<br />
Hesiode.indd 8 30.08.2013 17:14:33
str. 56 – 93<br />
mnemosines brZeni zevsi, ukvdavTagan Sors, wminda sarecelze.<br />
rodesac weliwadma gaiara, Tveebi miilia, wlis droebma<br />
garSemoiares da mravali dRe miiwura, mnemosinem daTovlili<br />
olimposis mwvervalis Soriaxlos cxra asuli dabada,<br />
erTsulovanni, romelTac guliT mxolod simRera itacebT<br />
udardelT. aq, olimposis mTis maxloblad aqvT debs SesaniSnavi<br />
sacekvao adgilebi, lamazi saxlebi, gverdiT ki qaritebi<br />
da himerosi binadroben siamiT. saamur xmas gamoscemen<br />
bageebidan muzani, yvela ukvdavis rjulsa da Rirseul znes<br />
ganadideben, xotbas asxamen. momajadoebelia maTi simRera.<br />
nel-nela olimposisken miemarTebian, SveniT lamazi xma,<br />
RvTaebrivi mRera. Savi miwa gugunebs mgalobelTa irgvliv.<br />
midian da maT terfTagan aRmdgari griali aRwevs maT mamamde,<br />
vinc Tavis droze ZlierebiT sZlia kronoss, sakuTar mamas,<br />
Semdeg TiToeul ukvdavs rjuli ganuwesa, Tav-Tavisi pativi<br />
ganucxada, axla ki Tavad mefobs zecad da Weqa-quxili da<br />
mogizgize elva upyria.<br />
ai, amas mRerian muzani, olimposze mobinadreni, diadi zevsis<br />
cxra qalwulni: klio, evterpe, Talia, melpomene, terfsiqore,<br />
erato, polimnia, urania da kaliope, 5 debs Soris gamorCeuli,<br />
radgan Tan axlavs pativsacem mefeT. zevsis gamozrdil mefeTa<br />
Soris visac ar unda scemdnen pativs da uWvretdnen dabadebisas<br />
didi mamis asulni, yvelas tkbil cvars uRvrian enaze da<br />
goleuliviT tkbili sityvebi dis sefewulis bageebidan. xalxi<br />
mefes Sehyurebs, ros mas ganaCeni gamoaqvs marTali samarTliT.<br />
igi mtkiced bWobs da umalve acxrobs cilobas. swored imitom<br />
movlenilan mefeni gonierni, rom umweo xalxs uSurvelad<br />
miagon sanacvlo sakrebuloze, alersiani sityviT daarwmunon.<br />
krebaze mimaval mefes, rogorc RmerTs, krZalviT egebebian da<br />
brwyinavs igi SekrebilT Soris. aseTia muzaTa wminda ZRveni<br />
9<br />
Hesiode.indd 9 30.08.2013 17:14:33
str. 93 – 128<br />
kacTadmi. muzebisa da Sorsmoisari apolonisgan momReralni<br />
da mZnobarni movlenilan amqveynad, xolo zevsisgan – mefeni.<br />
bedkeTilia igi, vinc muzebs uyvarT, tkbili simRera dis mis<br />
bageTagan. Tuki vinme sevdas moucavs, WmunviT avsebia suli da<br />
guli uwuxs, rogorc ki momRerali, muzaTa msaxuri, uwindel<br />
kacTa saxelovan saqmeebsa da olimposis binadar RmerTebs<br />
xotbas Seasxams, meyseulad ganuqardeba mwuxareba da srulebiT<br />
aRar exsomeba gulistkivili. mswrafl ixibleba igi qalRmerT<br />
Ta ZRveniT.<br />
dideba Tqvenda, zevsis asulno! sanukvari simRera miuZRveniT,<br />
xotba SeasxiT maradis myof ukvdavTa wminda modgmas –<br />
maT, vinc miwisa da varskvlaviani cisgan, an kunapeti Ramisgan<br />
daibadnen, da maTac, vinc marilianma pontosma gamokveba!<br />
warTqviT, Tu viTar iSvnen Tavdapirvelad RmerTni, miwa,<br />
mdinareni, Tvaluwvdeni boboqari zRva, mociale varskvlavni<br />
da vrceli ca maRla [da wyalobis momniWebeli is zeciernic,<br />
amaTgan rom daibadnen], 6 Tu viT gaiyves maT simdidre da pativni<br />
– gainawiles, an Tavdapirvelad viT daeuflnen mravalkec<br />
olimposs! yovelive Tavidan miambeT, muzano, olimposis<br />
mkvidrno! mamcneT, RmerTTagan pirveli romeli iSva!<br />
uwinaresad iSva qaosi. 7 Semdeg gaCndnen mkerdganieri miwa,<br />
marad mtkice sayrdeni yvela ukvdavis, romelTac daTovlili<br />
olimposis mwvervalze dauvaniaT, farTogzebiani miwis wiaRSi<br />
CaZiruli pirquSi tartarosi da erosi, vinc ulamazesia<br />
RmerT Ta Soris, Ronismimxdeli da yvela cisierisa Tu miwieris<br />
gonebas da gonivrul nebas guls umorCilebs.<br />
qaosisagan iSva erebosi da Rame wkvarami. Rame trfobiT<br />
SeerTo ereboss, dafexmZimda da dabada eTeri da dRe. xolo<br />
miwam Tavdapirvelad Sva varskvlaviani ca, Tavisive toli,<br />
raTa yoveli mxridan daefara cas igi da netar RmerTTa marad<br />
10<br />
Hesiode.indd 10 30.08.2013 17:14:33
str. 128 – 165<br />
mtkice samkvidrod qmniliyo. manve Sva agreTve maRali mTebi,<br />
Tvalwarmtaci samyofeli qalRmerT nimfaTa, romelnic maRnariT<br />
dafarul mTebSi binadroben. Semdeg miwam, ise, rom<br />
nanatri siyvaruliT aravis SerTvia, dabada unayofo, boboqari<br />
zRva pontosi. mere casTan gaiyo sareceli da dabada<br />
Rrmamorevebiani okeanosi, koiosi, kreosi, hiperioni, iapetosi,<br />
Tea, rea, Temisi, mnemosine, oqrosgvirgvinosani foibe<br />
da turfa teTisi. xolo maT Semdeg Sva umrwemesi, cbieri<br />
kronosi, SvilTa Soris usaSinlesi, romelsac sZulda mxne<br />
mama mSobeli. 8<br />
amis mere Sva miwam gulzviadi kiklopebi – brontesi, steropesi<br />
da guladi argesi, romelTac Weqa-quxili misces da<br />
elva daumzades zevss. isini yvelafriT hgavdnen RmerTebs,<br />
mxolod Tvali hqondaT cali Sua Sublze. maT kiklopebi<br />
ewodaT, raki cali mrgvali Tvali hqondaT Sublze. Zal-<br />
Ronesa da moxerxebas iCendnen isini saqmeSi. 9<br />
kidev sami, warmoudgenlad didi, mxne da gulzviadi Ze See<br />
ZinaT miwas da zecas – kotosi, briareosi da gigesi, romelTa<br />
saxelebsac kacni SiSiT ar warmoTqvamen. 10 TiToeuls asi<br />
sazareli mklavi hqonda da mxrebs Soris ormocdaaTi Tavi<br />
amosvloda mkvriv kidurebze. uZleveli iyo am goliaT arsebaTa<br />
Zala. miwisa da cis naSobTa Soris yvelaze zardamcemni<br />
iyvnen da gaCenisTanave moiZula isini mSobelma mamam. rogorc<br />
ki daibadnen, saTiTaod yvela miwis wiaRSi damala cam da<br />
sinaTleze ar uSvebda; xarobda igi Tavisi boroti saqcieliT.<br />
Seviwroebuli uzarmazari miwa ki kvnesoda da bolos mzakvruli,<br />
avi saqme moigona. mswrafl Seqmna moelvare andamatis<br />
saxeoba, misgan didi namgali daamzada da sayvarel Svilebs<br />
aCvena, Tan gasamxneveblad ase mimarTa guldamwuxrebulma:<br />
– Cemo da kadnieri mamis Svilebo, Tuki isurvebT Cemi ismi<br />
11<br />
Hesiode.indd 11 30.08.2013 17:14:33
str. 165 – 199<br />
noT, vazRvevinebT mamaTqvens borot Seuracxyofas, radgan<br />
pirvelma man ikadra uRirsi saqme.<br />
ase uTxra, xolo isini yvela SiSma Seipyro, sityvis Tqmac ki<br />
vercerTma gabeda. mxolod didma, cbierma kronosma moikriba<br />
mxneoba da myisve miugo mzrunvel dedas:<br />
– deda, gpirdebi, rom me aRvasruleb am saqmes, rameTu<br />
arafrad vagdeb saZulvel mamaCvens, vinaidan pirvelma man<br />
ikadra uRirsi qceva.<br />
ase uTxra, mTeli guliT gauxarda uzarmazar miwas, safarSi<br />
daayena Tavisi Ze, damala, xelT kbilbasri namgali 11 misca da<br />
mravalgvari xriki urCia.<br />
movida didi ca, mouZRva Rames da yoveli mxridan SemoeWdo<br />
miwas trfialis mosurne. safridan marcxena xeli gaiwvdina Zem,<br />
marjvenaSi veeba namgali eWira, grZeli, kbilbasri, umal mohkveTa<br />
mamas asoni da zurgsukan Sors moisrola. unayofod ar<br />
gadagdebulan asoni misi mklavidan. ramdeni sisxliani wveTic<br />
daiRvara, miwam miiRo yvela da droTa brunvaSi Sva uwyalo<br />
eriniebi, elvare saWurvliani didi gigantebi, romelTac<br />
grZeli Subi epyraT xelT, da nimfebi, meliebad, ifnis nimfebad<br />
wodebulni usazRvro miwaze. kronosis mier andamatiT<br />
mokveTili da xmeleTidan mRelvare zRvaSi gadasrolili<br />
asoni didxans dacuravdnen talRebze. ukvdav sxeulis nawils<br />
TeTri qafi moedo garSemo da masSi qalwuli amoizarda. qalwulma<br />
pirvelad saRmrTo kiTerisaken gacura, iqidan zRviT<br />
garemocul kipross ewvia da miwaze gadmovida pativsacemi,<br />
lamazi RmerTi, garSemo balaxi aRmocenda mis kenar ferxTiT.<br />
mas afrodites [anu qafisgan Sobils da lamazgvirgvinosan<br />
kiTereas 12 ] 13 uwodeben RmerTni da kacni, radgan qafSi daibada.<br />
kiTeread imitom moixsenieben, rom kiTeraze moxvda, xolo<br />
kiprossSobils imis gamo uwodeben, rom zRviT garSemortymul<br />
12<br />
Hesiode.indd 12 30.08.2013 17:14:33
str. 199 – 233<br />
kiprosze iSva. filomedessac eZaxian, raki asoTagan moevlina<br />
qveyanas. RmerTqals erosi umSvenebda gverds da lamazi himerosic<br />
Tan axlda dabadebisas da maSinac, rodesac zecierTa<br />
dass eaxla. imTaviTve moixveWa man pativi da wilad kacTa da<br />
ukvdav RmerTTa Soris, ai, ra ergo: qalwulTa CurCuli, Rimili,<br />
imedgacrueba, sasiamovno aRtaceba, alersi da sinatife.<br />
diadi mama ca kicxavda sakuTar Svilebs da titanebi Searq<br />
va maT. ambobda, mTeli Rone ixmares, rom esoden biwieri<br />
saqme CaedinaT, da amisTvis momavalSi uTuod miezRvebaT<br />
samagieroo.<br />
Ramem Sva saZulveli xvedri, Savi bediswera da sikvdili;<br />
dabada aseve Zili da sizmarTa dasi. Semdeg, ise rom arcerT<br />
RmerTTan ar gauziarebia sareceli, Sva mrume Ramem Zageba,<br />
mtanjveli vaeba da hesperidebi, romlebic didebuli okeanosis<br />
gadaRma lamaz oqros vaSlebsa da msxmoiare xeebs icaven.<br />
manve gaaCina agreTve ulmoblad damsjeli kerebi da moirebi<br />
– kloTo, laqesisi da atroposi, romlebic mokvdavebs<br />
dabadebisas sikeTesac anaTlaven da siavesac da codvebis<br />
gamo RmerTebsac devnian da adamianebsac. es qalRmerTebi<br />
manam ar icxroben sastik guliswyromas, sanam borot sasjels<br />
ar miageben Semcodes. amis Semdeg mokvdav kacTa sasjelad<br />
tialma Ramem Sva nemesisi; bolos ki dabada tyuili, megobroba,<br />
wyeuli sibere da gulqva erisi.<br />
saZulvelma erisma Sva mZime jafa, daviwyeba, SimSili, cremliani<br />
tkivili, dapirispireba, omi, mkvleloba, kacTasrva,<br />
uTanxmoeba, tyuili, paeqroba, kamaTi, ukanonoba da SeSliloba<br />
– uklebliv erTimeoris maxlobelni – da fici, yvelaze<br />
metad rom vnebs kacT, miwaze mcxovrebT, Tuki romelime<br />
maTgani nebsiT crud daificebs.<br />
pontosma Sva alalmarTali da simarTlismoyvare nerev<br />
13<br />
Hesiode.indd 13 30.08.2013 17:14:33
str. 233 – 270<br />
si, sakuTar SvilTa Soris uxucesi. nerevss moxucs eZaxian,<br />
radgan marTlismTqmelia, gulkeTili, arasdros iviwyebs<br />
samarTlianobas da piruTvnelad da lmobierad sjis. Semdeg<br />
pontosi SeerTo miwas da Sva diadi Tavmasi, Cauqi forkisi,<br />
lamazRawveba keto da evribia, romelsac almasis mtkice<br />
guli uZgers mkerdSi.<br />
nerevssa da TmamSvenier doriss, asuls sakuTar wiaRSi<br />
Camdinare okeanosisas, qalRmerTTaTvis sayvareli Svilebi<br />
SeeZinaT unayofo zRvaSi: proTo, evkrante, sao, amfitrite,<br />
evdore, Tetisi, galene, glavke, kimoToe, speo, Toe, turfa<br />
alia, pasiTea, erato, vardisfermklaveba evnike, mwyazari<br />
melite, evlimene, agave, doto, proto, ferusa, dinamene, nesea,<br />
aqtea, protomedea, dorisi, panope, sandomiani galatea, turfa<br />
hipoToe, vardisfermklaveba hiponoe, kimodoke, romelic<br />
kimatolegesa da werweta amfitritesTan erTad iolad<br />
acxrobs talRebsa da mZafri qarebis qrolvas moquruxebul<br />
zRvaSi, kimo, eione, lamazgvirgvinosani halimede, pirmcinari<br />
glavkonome, pontoporea, leagora, evagora, laomedea,<br />
pulinoe, avtinoe, lisianasa, tankenari, uzado garegnobis<br />
evarne, mwyazari tanadobis fsamaTe, momxiblavi menipe, neso,<br />
evpompe, Temisto, pronoe da nemertesi, romelsac ukvdavi<br />
mamis goniereba dahyolia. es ormocdaaTi, sxvadasxva SesaniSnav<br />
saqmeSi daxelovnebuli qalwuli iSva umwikvlo nerevsisagan.<br />
Tavmasma colad SeirTo Rrmadinebiani okeanosis asuli<br />
eleqtra, romelmac uSva mas mali irisi da TmamSvenieri harpiebi<br />
– aelo da okipete, romlebic qaris qrolvasa da frTamal<br />
CitebsaviT swrafad dafrinaven, frTosnebze maRla<br />
danavardoben caSi.<br />
forkiss ketom uSva lamazRawveba, dabadebiTve TmaWaRara<br />
14<br />
Hesiode.indd 14 30.08.2013 17:14:33
str. 270 – 303<br />
dedabrebi – graiebs rom eZaxian ukvdavi RmerTni Tu miwaze<br />
mosiarule kacni – koxtad mosili pemfredo, zafranisferkabiani<br />
enio, gorgonebi, didebuli okeanosis gadaRma, Ramis<br />
samanTan rom binadroben xmawkriala hesperidebis axlos,<br />
sTeno, evriale da medusa, vinc ubedoba gadaitana. medusa<br />
mokvdavi iyo, ukvdavni da uberebelni sTeno da evriale iSvnen.<br />
medusasTan muqkululebiani poseidoni dawva rbil mdeloze,<br />
gazafxulis yvavilebSi. da rodesac forkisis asuls persevs<br />
ma Tavi mohkveTa, misi sxeulidan amoxtnen diadi qrisaori<br />
da cxeni pegasosi. am bedaurs es saxeli imitom Searqves, rom<br />
okeanosis wyaroebTan iSva, xolo Wabuks qrisaori uwodes,<br />
raki oqros javardeni epyra xelT dabadebisas. pegasosi<br />
gafrinda, datova miwa, jogebisa da farebis mSobeli, ukvdavT<br />
eaxla da zevsis saxlSi binadrobs. Weqa-quxili da mexi miaqvs<br />
mas brZen zevsTan. xolo qrisaori trfobiT SeerTo kaliroes,<br />
didebuli okeanosis asuls, da Sva samTaviani ge rioni. gerioni<br />
sakuTar taatiT maval naxirTan axlos herakles Zalam<br />
gamoasalma sicocxles zRviT garemocul eriTeaze im dRes,<br />
rodesac mas okeanosis dineba gadaelaxa da Tavis farToSubla<br />
xar-Zroxas mierekeboda wminda tirinsisken. heraklem orTosic<br />
da menaxire evritionic mokla bnel axorSi, didebuli<br />
okeanosis gadaRma. 14<br />
ketom Rrma exSi Sva kidev erTi, moureveli urCxuli,<br />
romelic arafriT hgavs arc mokvdav adamianebs da arc ukvdav<br />
RmerTebs: mrisxane RmerTqali eqidna – RvTiuri miwis<br />
wiaRSi mobinadre naxevrad TvalJuJuna, lamazRawveba nimfa,<br />
naxevrad ki uzarmazari, saSineli, didi, bzinvareperangiani<br />
da umi xorcis mWameli gveli. miwis wiaRqveS, amotexil kldeSi<br />
aqvs mas mRvime ukvdav RmerTTa da mokvdav kacTagan Sors. aq<br />
gamouyves mas RmerTebma sabinadrod didebuli samyoflo.<br />
15<br />
Hesiode.indd 15 30.08.2013 17:14:33
str. 304 – 336<br />
miwis qveS, arimaSi darajad dgas ulmobeli eqidna – es ukvdavi,<br />
marad uberebeli nimfa.<br />
amboben, rom sazareli, kadnieri, biwieri tifoni SeerTo<br />
siyvaruliT am TvalJuJuna asuls. daorsulda eqidna da<br />
mrisxane Svilebi dabada. Tavdapirvelad Sva man orTosi,<br />
gerionis ZaRli, Semdeg dabada moureveli, zardamcemi, umi<br />
xorcis mWameli kerberosi – mWeqarexmiani, ormocdaaTTaviani,<br />
Seubralebeli, Ronieri ZaRli hadesisa. amis Semdeg<br />
eqidnam Sva lernes avguli hidra, romelic TeTrmklaveba<br />
heram gamokveba, rodesac Zalgulovan herakleze uzomod iyo<br />
ganrisxebuli. hidra, monadavle aTenas nebiT, zevsis vaJma,<br />
amfitrionis saxleulis wevrma heraklem mokla brZolismoyvare<br />
iolaosTan erTad Tavisi uwyalo xmliT. hidram Sva<br />
uqrobi cecxlis mfrqveveli, sazareli, didi, fexmardi da<br />
Zlieri qimera, romelsac sami Tavi hqonda: erTi – Tvalebmogizgize<br />
lomis, meore – Txis, mesame – Zlieri gveleSapis.<br />
Sesabamisad, sxeulis wina nawili qimeras lomisa hqonda, ukana<br />
– gveleSapis, xolo Sua – Txis da briala cecxls afrqvevda<br />
saSineli ZaliT. mogvianebiT igi pegasosma da qvelma belerofontesma<br />
gangmires. Tumc manamde qimera moixibla orTosiT<br />
da misgan Sva kadmeelTa Semmusvreli, damRupveli sfinqsi<br />
da nemeis lomi, romelic zevsis saxelovanma meuRlem, heram<br />
gazarda da adamianTa sasjelad nemeis serebze miuCina adgili.<br />
aq binadrobda igi, musrs avlebda kacTa modgmas, daepatrona<br />
nemeis tretossa da apesass, 15 magram herakles Zalis sidiadem<br />
gangmira bolos.<br />
keto siyvaruliT SeerTo forkiss da Sva sakuTar<br />
SvilTa Soris umrwemesi – sazareli gveli, romelic vrcel<br />
sazRvrebTan, lega miwis idumal adgilas icavs oqros vaSlebs.<br />
ai, es modgma iSva ketosa da forkisisagan.<br />
16<br />
Hesiode.indd 16 30.08.2013 17:14:33
str. 337 – 371<br />
teTisma okeanoss uSva Cqeralebiani mdinareebi: nilosi,<br />
alfeosi, Rrmamorevebiani eridanosi, strimoni, meandrosi,<br />
lamazad mdinari istrosi, fasisi, resosi, vercxlisferCqeralebiani<br />
aqeloosi, nesosi, rodiosi, haliakmoni, heptaporosi,<br />
grenikosi, eseposi, RvTaebrivi simoisi, peneosi, hermosi,<br />
narnarad mdeni kekosi, dinebalaRi sangariosi, ladoni,<br />
parTeniosi, evenosi, ardeskosi da RvTaebrivi skamandrosi.<br />
teTisma Sva aseve modgma wminda asulebisa, romlebic<br />
meufe apolonTan da mdinareebTan erTad xelmZRvaneloben<br />
qveynad WabukTa davaJkacebas – am movaleobis aRsruleba<br />
maT zevsisgan ergoT wilad. es asulebi arian: peiTo, admete,<br />
ianTe, eleqtra, dorisi, primno, RvTisdari urania, hipo,<br />
klimene, rodea, kaliroe, Zeuqso, klitia, idiia, pasiToe,<br />
pleqsavra, galaqsavra, Tvalwarmtaci dione, melobosisi,<br />
Toe, sandomiani polidora, momxiblavi garegnobis kerkeisi,<br />
SvlisnukrisTvaleba pluto, perseisi, ianeira, akaste,<br />
qsanTe, turfa petrea, menesTo, evrope, metisi, evrinome,<br />
zafranisferkabiani telesto, qriseisi, asia, Tvalwarmtaci<br />
kalifso, evdora, tiqe, amfiro, okiroe da stiqsi, romelic<br />
debs Soris yvelaze gamorCeulia. eseni arian okeanosisa da<br />
teTisis ufrosi asulni, Tumca maT garda mravali sxva Svilic<br />
SeeZinaT am mSoblebs. sul sami aTasi aSoltili asuli uvis<br />
okeanoss, romlebic kidiT kide gabneulan da, qalRmerTTa<br />
Soris saxelovanni, yvelgan binadroben – miwazec da Rrma<br />
wylebSic. sami aTasi vaJic uvis okeanoss – morakrake mdinareebi,<br />
romlebic mas dedofalma teTisma uSva. yvela maTganis<br />
saxelis CamoTvla Znelia mokvdavi adamianisaTvis, Tumca<br />
TiToeulma kacma icis okeanosis im ZeTa saxelebi, romelnic<br />
masTan axlos binadroben.<br />
Tea gaumijnurda hiperions da Sva diadi mze, kaSkaSa mTvare<br />
17<br />
Hesiode.indd 17 30.08.2013 17:14:33
str. 372 – 407<br />
da aisi, romelic yvela miwierisa da ukidegano zecis mflobeli<br />
ukvdavi RmerTisTvis pirvel sinaTles hfens qveynierebas.<br />
RmerTqalTa Soris brwyinvale evribia siyvaruliT SeerTo<br />
kreoss da dabada diadi astreosi, palasi da persesi, vinc<br />
Zmebs Soris gamoirCeoda Tavisi sibrZniT. aisi siyvaruliT<br />
dawva astreosTan da uSva mas gulovani qarebi: RrubelTgadamyreli<br />
Zefirosi, mZafri boreasi da notosi. maT Semdeg<br />
sisxamze amomavalma aisma Sva mTiebi da mociale varskvlavebi,<br />
gvirgvinad rom adganan cas.<br />
stiqsi, okeanosis asuli, trfobiT SeerTo palass da dabada<br />
Zelosi, tanwerweta nike, kratosi da bia – saxelganTqmuli<br />
Svilebi. maT mxolod zevsTan aqvT bina; sxva samyoflo an gza,<br />
iseTi, rom iq zevsi ar iyos maTi megzuri, ar gaaCniaT. oTxiveni<br />
mgrgvinav zevss axlavan marad, vinaidan ase gadawyvita stiqsma,<br />
okeanosis ukvdavma asulma, im dRes, rodesac olimposelma<br />
elvismtyorcnelma maRal olimposze ixmo yvela ukvdavi da<br />
ganucxada, rom, vinc mas dauWerda mxars titanTa winaaRmdeg<br />
brZolaSi, Zalauflebas ar ahyrida da SeunarCunebda im<br />
pativs, rasac uwin flobda zecierTa Soris. maSin zevsma moxmobil<br />
ukvdavT agreTve uTxra, rom is, visac aranairi pativi<br />
da ufleba ar hqonda kronosisadmi morCilebisas, amJamad<br />
moipovebda maT damsaxurebulad. ukvdavi stiqsi pirveli<br />
iyo, vinc olimposze gamocxadda. man sakuTari Zvirfasi mamis<br />
rCeva gaiTvaliswina da SvilebTan erTad wardga olimposze.<br />
zevsma pativi miago stiqss, uricxvi ZRveni uboZa da RmerTebis<br />
diad saficrad daadgina, xolo mis ZeT maradJams TavisTan<br />
sufeva arguna. zecierTagan yvelas srulad aRusrula man<br />
danapirebi; Tavad ki Zalaufleba upyria da meufebs.<br />
foibe trfobiT dawva koiosTan, daorsulda da Sva ZaZiTmosili<br />
leto, marad lmobieri, kacTa da ukvdav RmerT Ta<br />
18<br />
Hesiode.indd 18 30.08.2013 17:14:33
str. 407 – 439<br />
mimarT alersiani, SobiTgan saTno, olimposelTa Soris<br />
yvelaze gulkeTili. foibem Sva aseve saxelovani asteria,<br />
erTxel persesma rom waiyvana Tavis didebul saxlSi, raTa mis<br />
sayvarel colad wodebuliyo. asteria daorsulda da dabada<br />
hekate, visac zevsma, kronosis Zem, yvelaze meti pativi miago:<br />
mravali brwyinvale ZRveni uboZa da samflobelod miwisa<br />
da unayofo zRvis nawili misca. hekatem varskvlavian caSic<br />
miiRo pativi. gansakuTrebulad afaseben mas ukvdavi RmerTni.<br />
dResac ki, rodesac vinme, miwier kacTagani, Zvirfas ZRvens<br />
swiravs da wesisamebr Sewyalebas iTxovs, hekates mimarTavs.<br />
vis locvasac Seismens, mas did pativs miagebs hekate: keTildReobas<br />
mimadlebs mas RmerTqali, rameTu misi ars Zali.<br />
Tavisi kerZi wili aqvs mas yvela RmerTTan, vinc ki saerTod<br />
miwisgan da cisgan Sobila da Zalaufleba rgebia. kronosis<br />
Zes ar SeuzRudavs hekates uflebebi, arc araferi warutacnia<br />
misTvis im yvelafridan, rac RmerTqals imTaviTve ergo<br />
Tavad zevsze adre Sobil RmerTebs, titanebs Soris. hekates<br />
gansakuTrebuli pativi aqvs miwaze, zRvaSi Tu zecad, iseve,<br />
rogorc uwin hqonda, ZalauflebaTa pirveli ganawilebis<br />
Sedegad. amasTan, rogorc mxolodSobils, naklebad rodi<br />
afaseben; piriqiT, did pativs miageben, radgan TviT zevsi<br />
scems mas Tayvans. hekate Tavis rCeuls didad exmareba da<br />
Seeweva. sasamarTloze RmerTqali pativsacem mefeTa gverdiT<br />
zis; safixvnoze xalxSi misi rCeuli gamoirCeva; xolo<br />
ros damaqcevari omisTvis mzadebaSi vaJkacni abjars isxamen,<br />
RmerTqali sakuTar rCeuls Seeweva, gamarjvebas mimadlebs<br />
da didebas aniWebs. saTnoa igi, ros Tavis rCeul mxedrebs<br />
ifaravs. saTnoa maSinac, ros vaJkacebi erTmaneTs ejibrebian<br />
TamaSobebis dros; RmerTqali exmareba da Seeweva maT.<br />
vinc Tavisi siCauqiT sxvebs ajobebs, lamaz jildos iRebs<br />
19<br />
Hesiode.indd 19 30.08.2013 17:14:33
str. 439 – 472<br />
ga xarebuli da saxel-dideba moaqvs sakuTari mSoblebisaTvis.<br />
mobubune zRvas mindobil mesaTxevleT mswrafl uricxv<br />
Tevzs daaWerinebs saxelovani qalRmerTi, Tuki isini misdami<br />
da mogugune miwismryevelisadmi 16 iloceben. Tu arada, inebebs<br />
ra, umalve gaaTavisuflebs lamis daWeril Tevzs. saTnoa igi<br />
da hermesTan erTad zrdis pirutyvis suladobas gomurSi,<br />
farexsa Tu TavlaSi. xar-Zroxis mrowles, Txis did arvesa da<br />
uxvamtyliani cxvris faras, Tuki isurvebs, myis gazrdis, an<br />
piriqiT, Seamcirebs. ase rom, marTalia, dedis mxolodSobili<br />
asulia, magram yvela ukvdavi did pativs scems. kronosis Zem<br />
daadgina igi yrmaTa mfarvelad; zevsis nebiTve, Cvilni jer<br />
hekates xedaven da mxolod amis Semdeg – mravlismxilveli<br />
aisis Suqs. dasabamiTgan yrmaTa mfarveli brZandeba hekate<br />
da zemoCamoTvlil pativT flobs.<br />
rea danebda kronosis siyvaruls da dabada brwyinvale<br />
Svilebi: hestia, demetre, oqrosxamlebiani hera, mrisxane,<br />
guliT ulmobeli hadesi, romelic miwis qveS binadrobs,<br />
mogugune, miwismryeveli poseidoni da brZeni zevsi, RmerT<br />
Ta da kacTa mama, visi Weqa-quxilic azanzarebs vrcel miwas.<br />
rogorc ki mucliT iSvnen wminda dedis muxlebTan, maSinve,<br />
im ganzraxviT, rom cis saxelovan binadarTagan sxvas aravis<br />
moexveWa ukvdavTa meufis pativi, saTiTaod gadaylapa isini<br />
kronosma, radgan miwisa da varskvlaviani cisagan icoda: mar<br />
Talia, Zlieri iyo, magram sakuTari Svilisgan Zleva ewera –<br />
aseTi iyo diadi zevsis neba. amitomac udrtvinvelad rodi<br />
iyo kronosi, frTxilobda da gadaylapa sakuTari Svilebi.<br />
gausaZlisma mwuxarebam moicva rea. magram rodesac zevsi,<br />
RmerTTa da kacTa mama unda gaeCina, Tavis sayvarel mSoblebs,<br />
miwasa da varskvlavian cas Seevedra, xerxi raime moegonaT<br />
erToblivad, raTa misi sanukvari Zis dabadeba daefaraT da<br />
20<br />
Hesiode.indd 20 30.08.2013 17:14:33
str. 472 – 508<br />
cbier kronoss mamisadmi mopyrobisa da Svilebis gadaylapvisTvis<br />
sanacvlo migeboda. maT maSinve ismines sayvareli<br />
asulis, daujeres da auwyes, ra xvedri moelodaT meufe kronossa<br />
da mis Zalgulovan Zes. xolo rodesac umrwemesi Zis,<br />
diadi zevsis gaCenis Jamma moaRwia, liqtosSi, kretis nayofier<br />
mxareSi gagzavnes rea. vrcel kretaze miiRo Tvaluwvdenma<br />
miwam zevsi reasagan, raTa gamoekveba da aRezarda igi. pirvelad<br />
swored aq, liqtosSi movida miwa Savi Ramis TanxlebiT,<br />
mswrafl miixvna zevsi, xelSi aitata da Rrma mRvimeSi damala,<br />
saRmrTo xmeleTis wiaRqveS, tevriT daburul mTa egeonze.<br />
uwindel RmerTTa meufes, cis diad mbrZanebel Zes ki CvrebSi<br />
gaxveuli didi qva misca. maSin orTave xeliT aiRo kronosma<br />
es qva da gadaylapa. beCavi! verc ki mixvda, rom qva gadaylapa<br />
da rom uZleveli, uvnebi gadarCa misi Ze, vinc male mis meufebas<br />
daamxobda Tavisi ZlevamosilebiT, pativs ahyrida mas<br />
da Tavad gaxdeboda ukvdavTa mbrZanebeli.<br />
Cqara Seemata Zali da gaezarda brwyinvale kidurebi patara<br />
meufes. da rodesac mravalma welma gaiara, miwis windaxeduli<br />
rCevebiT motyuebulma da Zis moxerxebiTa da ZlierebiT<br />
damarcxebulma kronosma ukanve amoanTxia sakuTari Svilebi:<br />
pirveli iyo qva, mis mier sul bolos gadaylapuli. zevsma<br />
es qva parnasosis xeobaSi mdebare saRmrTo piToSi aRmarTa<br />
farTogzebian xmeleTze, rogorc niSani da saocreba mokvdav<br />
kacTaTvis. 17 manve sasikvdilo borkilebisagan gaaTavisufla<br />
mamisZmani, cis Zeni, Tavis droze ganusjelobiT rom miejaWva<br />
mamamiss. maT zevss Weqa-quxili, mogizgize elva da mexi<br />
misces, romlebic manamde Tvaluwvden miwas daemala, da ase<br />
gadauxades madloba sikeTisaTvis. am iaraRebze dandobili<br />
meufebs zevsi mokvdavebsa da ukvdavebze.<br />
iapetosma colad SeirTo tanwerweta klimene, okeanosis<br />
21<br />
Hesiode.indd 21 30.08.2013 17:14:33
str. 508 – 538<br />
asuli, da masTan gaiziara sareceli. klimenem iapetoss uSva<br />
Zalgulovani Ze atlasi, saxelmoxveWili menoitosi, xerxiani,<br />
gamWriaxi promeTe da gonebadafantuli epimeTevsi, vinc<br />
pirvelma moutana ubedureba sarCosmompovebel adamianebs,<br />
rodesac zevsis mier Seqmnili qalwuli 18 SeirTo. goroz<br />
menoitoss cecxlovani elva esrola SorsmWvretelma<br />
zevsma da erebosSi Caagdo kadnierebisa da qedmaRluri<br />
siTamamisaTvis. atlasi miwis ukidures samanTan, xmawkriala<br />
hesperidebis baRis win dgas da TaviT da mouRalavi mklavebiT<br />
farTod gaSlili ca uWiravs mkacri aucileblobis gamo,<br />
radgan es xvedri arguna mas brZenma zevsma. kronosis Zemve<br />
daumsxvreveli borkilebiT, mtkivneuli jaWvebiT SeboWa<br />
gonebagamWriaxi promeTe, borkilebi svetSi Caamagra da<br />
frTaZlieri arwivi miuCina iapetosis Zes. arwivi ukvdav<br />
RviZls ukortnida promeTes, Tumc mZlavrfrTebiani<br />
frinvelis mier mTeli dRis ganmavlobaSi daZiZgnili<br />
RviZli RamiT kvlav mTeldeboda. tanwerweta alkmenes<br />
mamacma Zem, heraklem mokla arwivi, riTac sastik tanjvas<br />
ganarida iapetosis vaJi, ixsna igi mwuxarebisagan olimposeli<br />
zevsis nebiTve, visac zecad gadaewyvita, TebeSi dabadebuli<br />
herakles saxel-dideba winandelze metad gansmeniliyo<br />
mravlisgamomzrdel miwaze. amgvarad, aisrula zevsma<br />
sawadeli da miago pativi Tavis saxelganTqmul Zes. marTalia,<br />
Tavis droze ganerisxebina promeTes, ros misTvis, kronosis<br />
ZlevaSemosili ZisTvis, gonierebaSi gajibreba Seebeda,<br />
magram es odindeli guliswyroma daicxro zecierTa meufem.<br />
marTlac, rodesac mekoneSi RmerTni da mokvdavi kacni<br />
Tav-TavianT wils iyofdnen, promeTem gonebamaxvilurad<br />
gaanawila orad didi xari da orive wili erT-erTis asarCevad<br />
SesTavaza zevss im imediT, rom moatyuebda. xorcs da poxili<br />
22<br />
Hesiode.indd 22 30.08.2013 17:14:33
str. 538 – 567<br />
cmeliT mdidar Signeuls – wils, romelic adamianTaTvis<br />
undoda – zemodan xaris faSvi gadaafara, pirutyvisave tyavSi<br />
gaaxvia da win daudo RmerTs. xaris TeTri Zvlebi ki, raki isini<br />
RmerTebis wilad nebavda, koxtad gaawyo, zevsis gacurebis<br />
mizniT zemodan bzinvare poxili cmeli gadaafara da win<br />
daudo kronosis Zes. RmerTTa da kacTa mamam ase mimarTa mas:<br />
– iapetosis Zeo, saxelganTqmulo yvela meufeTa Soris,<br />
pativcemulo, raoden mikerZoebulad dagiyvia wilni!<br />
ase uTxra sayveduriT zevsma, farul zraxvaTa mcodnem. im<br />
imediT, rom moatyuebda, RimiliT miugo mas cbierma promeTem:<br />
– zevs, ukeTilSobileso da udidebuleso saukunod msufev<br />
RmerTTa Soris, airCie, romelic gulma gikarnaxos!<br />
amgvarad upasuxa; gonivruli xriki hqonda Cafiqrebuli.<br />
farul zraxvaTa mcodne zevsi umal miuxvda mzakvrul gulisnadebs,<br />
rodi motyuvda, magram mokvdav kacTaTvis ubedurebis<br />
motana ganizraxa da am Canafiqris aRsruleba gadawyvita.<br />
orTave xeliT aiRo TeTri cmeli, magram rodesac xaris TeTri<br />
Zvlebi SerCa, veragulad cmeliT dafaruli, gagulisda,<br />
braziT aevso suli. 19 mas aqeT surnelovan sakurTxevelze<br />
TeTr Zvlebs wvavs adamianTa modgma ukvdavTa pativsacemad.<br />
uaRresad ganrisxebulma RrubelTSemyrelma zevsma mimarTa<br />
promeTes:<br />
– iapetosis Zeo, gonierebiT yvelasagan gamorCeulo,<br />
pativcemulo, gamWriaxoba marTlac rom ar dagviwyebia!<br />
ase uTxra gagulisebulma zevsma, farul zraxvaTa mcnobma.<br />
mas Semdeg niadag axsovda kronosis Zes es wyroma da kopitis<br />
xeebisTvis ar miuniWebia Zala brdRviala cecxlisa, raTa miwis<br />
binadar kacT cecxliT ver esargeblaT. 20 magram iapetosis<br />
keTilSobilma vaJma gonierebiT ajoba zecierTa meufes da<br />
forebianguliani qalbaniT mostaca mas SorsmanaTobeli<br />
23<br />
Hesiode.indd 23 30.08.2013 17:14:33
str. 567 – 594<br />
sxivi brdRviala cecxlisa. gulze moxvda es maRliTmgrgvinav<br />
zevss, gawyra, ukve meored, gagulisda, ros adamianTa yoveldRiurobaSi<br />
cecxlis SorsmanaTobeli sxivi ixila. cecxlis<br />
sanacvlod man dauyovnebliv ubedureba ganumzada adamianebs.<br />
kronosis Zis nebiT, saxelovanma mkelobelma RmerTma miwisgan<br />
kdemamosili qalwuli gamoZerwa. Tvalmocimcime aTenam<br />
asuli sartyliT Seamko, TovliviT TeTri kabiT Semosa da<br />
Tavs sakuTari xeliT lamazad naqargi ride moxvia. marTlac<br />
rom TvalismomWreli silamazisa iyo qalwuli! axladayvavebul,<br />
sanukvar mindvris yvavilTa wnulebiT daamSvena igi<br />
palasma aTenam da oqros diadema daadga Tavze, saxelovan<br />
koWl RmerTs rom daemzadebina didi gulisxmierebiT, raTa<br />
mama zevss moswoneboda. am marTlac rom igavmiuwvdeneli<br />
silamazis gvirgvinze koWl RmerTs ostaturad gamoesaxa<br />
mravali figura gareuli cxovelebisa, romlebsac xmeleTi da<br />
zRva asazrdoebs. uxvad gamoesaxa es figurebi; gasaocari iyo,<br />
silamaziT sunTqavda TiToeuli maTgani; namdvil cxovelebs<br />
hgavdnen, TiTqos sadacaa xmas gamoscemeno.<br />
Seqmna mkelobelma RmerTma ubedurebis momtani lamazi<br />
qalwuli, viT misagebeli, visac cecxlis sikeTe unda ezRvevinebina<br />
kacTaTvis, da gauZRva mas, Zlevamosili mamis Tvalmocimcime<br />
asulis mier Semkuls, iqiT, sadac danarCeni RmerTebi<br />
da adamianebi Sekrebiliyvnen. gancvifrdnen ukvdavi RmerTni<br />
da mokvdavi kacni, roca ixiles xorcSesxmuli sacduri,<br />
romelsac verara kaci ver gauZlebda.<br />
swored am qalwulisagan aris modgma kekluc qalTa [swored<br />
am qalwulisgan aris avbediTi modgma, gvari qalTa] 21 – mokvdavTa<br />
es didi sasjeli – romlebic kacebTan Tanacxovroben<br />
da hguoben simdidres, magram arasdidebiT – damaqcevar<br />
siRaribes. maRliTmgrgvinavma zevsma mokvdav kacTa Wirad<br />
24<br />
Hesiode.indd 24 30.08.2013 17:14:33
str. 594 – 623<br />
Seqmna qali, swored iseve, rogorc mamali futkrebi warmoadgenen<br />
gasaWirs muSa futkrebisaTvis: muSa futkrebi TavianT<br />
dafarul sabinadroSi 22 kvebaven mamal futkrebs, am mxolod<br />
ubedurebis momtan arsebebs; dReniadag, ganTiadidan mzis<br />
Casvlamde iRvwian, rom TeTri fiWa gaamzadon. mamali futkrebi<br />
ki TavianT dacul sabinadroSi rCebian da sxvisi garjis<br />
nayofs TavianT mucelSi agroveben. 23 meore mxriv, im kacebs,<br />
colis SerTvas rom Tavs arideben, sxva ubedureba ganuwesa<br />
zevsma: is, vinc meuRlis moyvanas gaurbis da amjobinebs ar<br />
iqorwinos im siaveze, rac qals moaqvs, tial siberes xvdeba<br />
memkvidris gareSe, vinc masze, ukve moxucze unda izrunos.<br />
SesaZloa aseT kacs sicocxleSi sarCo-sabadebeli ar akldes,<br />
magram gardacvalebis Semdeg mis qonebas misi Soreuli<br />
naTesavebi gainawileben. rac Seexeba im kacs, visac daqorwineba<br />
ergeba xvedrad da Sesaferisi, mzrunveli coli hyavs,<br />
misi mTeli sicocxlis manZilze boroti gamudmebiT ebrZvis<br />
keTils. xolo Tuki kacs uRirsi coli Sexvdeba, sulsa da<br />
gulSi dagubebuli ganuqarvebeli dardiT icxovrebs igi<br />
amqveynad da es dardi eqneba ganukurnel mwuxarebad.<br />
ase rom, arvis xelewifeba moatyuos zevsis gonivruli<br />
neba an Tavidan aicilos igi. aki verc iapetosis Ze, keTilismyofeli<br />
promeTe gaeqca mis sastik risxvas da, Tumc sibrZniT<br />
gamoirCeoda, uciloblobis gamo mZime borkilebma daatyveva<br />
igi.<br />
adre, odes sakuTar Svilebze – briareosze, kotossa da<br />
gigesze gajavrda, mSobelma mama cam mZlavri jaWvebiT Sekra<br />
isini da farTogzebiani miwis qveS daamwyvdia, radgan aRizianebda<br />
maTi usazRvro Zala, garegnoba da axovaneba. iq, miwis<br />
qveS binadrobdnen Zmebi damwuxrebulni da guldakodilni<br />
Tvaluwvdeneli miwis ukidures samanTan didxans isxdnen<br />
25<br />
Hesiode.indd 25 30.08.2013 17:14:33
str. 623 – 654<br />
naRvlianad. magram zevsma da TmamSvenieri reasa da kronosis<br />
gamijnurebis Sedegad Sobilma sxva ukvdavma RmerTebma miwis<br />
SorsmWvreteluri miTiTebiT kvlav dRis sinaTleze daabrunes<br />
isini. miwas yovelive daufaravad emcno kronosis ZeTaTvis,<br />
eTqva, rom Tuki briareoss, gigessa da kotoss gverdSi amoiyenebdnen,<br />
gamarjvebasa da brwyinvale saxels moixveWdnen.<br />
marTlac, ukve karga xani iyo, rac daundobel omSi Seupovrad,<br />
Zalisxmevis sulis tkivilamde daZabviT erkinebodnen erTmaneTs<br />
RmerTi titanebi da kronosis Zeni: erT mxares idgnen<br />
maRali oTrisis 24 binadari saxelovani titanebi, xolo meore<br />
mxares – wyalobis momniWebeli olimposeli RmerTebi, kronos<br />
Tan siyvaruliT Serwymul TmamSvenier reas rom gaeCina. mTeli<br />
aTi weliwadi uwyvetliv ebrZodnen erTurTs Seupovrad, Za <br />
lisxmevis sulis tkivilamde daZabviT. arcerTi mxa ris T vis<br />
arc xsna Canda am cxare dapirispirebaSi da arc bolo hqonda<br />
mwvave SuRls – baribar iwoneboda brZolis sasworze metoqeTa<br />
gamarjvebis sawindari. magram rodesac briareoss, kotossa<br />
da gigess RmerTTa erTaderTi sakvebi, neqtari da ambrosia<br />
miarTva zevsma, samives Seemata gambe daoba. ixmies ra neqtari<br />
da sanatreli ambrosia, mimarTa maT kacTa da RmerTTa mamam:<br />
– yuri damigdeT, miwisa da cis saCino vaJebo! getyviT, rasac<br />
Sinagani xma momiwodebs. ukve marTlac didi xania, gamarjvebisa<br />
da ZalauflebisaTvis yoveldRe verkinebiT erTmaneTs RmerTi<br />
titanebi da Cven, kronosisagan Sobilni. aCveneT yvelas, ra<br />
ZaluZs Tqvens uSret Zal-Rones, Tqvens sazarel mklavebs<br />
titanTa winaaRmdeg am ficxel omSi! nu daiviwyebT Tqvendami<br />
Cvens erTgul megobrobas, im Svebas, rasac axla ganicdiT, ukuni<br />
wyvdiadidan kvlav dRis sinaTleze dabrunebulni, mtkivneuli<br />
borkilebisagan Cveni nebiT gaTavisuflebulni!<br />
ase uTxra. myisve miugo mas uzado kotosma:<br />
26<br />
Hesiode.indd 26 30.08.2013 17:14:33
str. 655 – 685<br />
– RvTaebrivo, CvenTvis ucnobi rodia is, rac gvamcne.<br />
Tavadac vuwyiT, rom gamorCeulia Seni keTilgoniereba,<br />
Seni gadawyvetileba, rom Sen gamxdarxar ukvdavTa mfarveli<br />
susxiani zianisagan, rom Cven Seni sibrZnis wyalobiT gavTavisufldiT<br />
mkacri borkilebisagan, kronosis meufe vaJo. ukuni<br />
wyvdiadidan kvlav miwaze davbrundiT da ganvicdiT am Svebas,<br />
romelsac aRar movelodiT. amitom axla udreki suliTa da<br />
mowadine guliT davicavT Tqvens Zalauflebas am Semzarav<br />
omSi da SeverkinebiT titanebs daundobel brZolebSi.<br />
ase uTxra. taSiT miegebnen wyalobis momniWebeli RmerTebi<br />
mis sityvebs. omi moswyurda suls, ise mZafrad, rogorc arasdros;<br />
da im dRes uklebliv yvela RmerTma, mdedrma Tu mamrma,<br />
gaafTrebuli brZola gaaCaRa: erT mxares idgnen titanebi,<br />
xolo meore mxares – kronosisagan Sobili RmerTebi da zevsis<br />
mier ukuneTidan dRis sinaTleze amoyvanili sazareli,<br />
Ro nieri, usazRvro Zalis patroni briareosi, kotosi da gigesi.<br />
am ukanasknelTagan TiToeuls asi mklavi hqonda da mxrebs<br />
Soris ormocdaaTi Tavi amosvloda mkvriv kidurebze. da, aha,<br />
ganewyvnen isini titanTa winaaRmdeg medgari brZolisaTvis,<br />
uzarmazari lodebi moimarjves janmagari mklavebiT. mopirdapire<br />
mxares ki titanebma gaamagres ficxlad TavianTi rigebi.<br />
orTaveT daanaxves erTurTs Tanadroulad, Tu ra SeeZlo<br />
maTi mklavebis Zalas. unapiro zRvis SemaZrwunebelma Sxuilma<br />
daayrua are-midamo, miwis zaTqi da gruxuni gaisma Tavzardamcemad,<br />
SeiZra ukidegano zeca, daigmina maRalma olimposma da<br />
Seirya ukvdavTa fexqveS misi saZirkveli. saomradganmzadebulTa<br />
fexebis mZime dgandgari, gamyivani yiJina da mZlavri<br />
ieriSisa da gacxarebuli srolis xma miswvda dabindul tartaross.<br />
mowinaaRmdegeT oxvrad da kvnesad mimdreki isrebi dau<br />
Sines erTimeores. varskvlavebian casa swvdeboda moSuRleTa<br />
27<br />
Hesiode.indd 27 30.08.2013 17:14:33
str. 685 – 715<br />
mWeqare yiJina. omaxiani SeZaxiliT ekveTnen erTurTs moqiSpeni.<br />
metad aRarc zevsma daioka risxva, erTbaSad wyromiT aevso<br />
guli da mTeli Tavisi Zalmosileba warmoaCina. mexTa gamudmebuli<br />
tyorcniT daeSva erTdroulad zecidanac da olimposidanac.<br />
Zlieri elva Weqa-quxiliTa da gizgiziT mizanmiumcdarad<br />
mofrinavda misi janmagari mklavidan, RvTiur cecxlovan<br />
als klaknida haerSi. xanZari ekida sicocxlismomniWebel<br />
miwas, ismoda misi gulgamgmiravi gruxuni, gamayruebeli tkacatkuci<br />
gahqonda kidiT kidemde gadaWimul abrialebul tevrs.<br />
srulad gavarvarda miwa Tu okeanosisa da unayofo zRvis<br />
zvirTebi. haeris cxeli nakadi saltesaviT SemoeWdo miwier<br />
titanebs, RvTaebriv eTers swvdebodnen cecxlis ca dawvdi li<br />
enebi. marTalia, mxneni iyvnen titanebi, magram elva Ta da mexTa<br />
kaSkaSi Tvalebs ubrmavebda maT. eniTaRuwerelma mxurvalebam<br />
moicva qaosi. yovelive amis xilva Tva lisaTvis da yovelive<br />
amis mosmena yurisaTvis iseTi gaxldaT, rogorc maRliT<br />
ukidegano ca rom Camoqceuliyo miwaze. marTlac, agrerig<br />
gamayruebeli griali dadgeboda, zeca rom Camongreuliyo<br />
da miwas dascemoda, da swored aseTi griali atyda, rogorc<br />
ki gaveSebiT ekveTnen erTurTs RmerTebi. amovardnen qarebic,<br />
azanzarebdnen aremares, mtvris koriantels ayenebdnen haerSi,<br />
aaTkecebdnen Weqa-quxils, mexs da mogizgize elvas – diadi<br />
zevsis am iaraRebs – gugunisa da zrialis xma SehqondaT orTave<br />
mxaris rigebSi. damzafravi grgvinva amtydariyo RmerTTa<br />
Tavganwiruli dapirispirebis Sedegad da am ZalTakveTebaSi<br />
unda gamovleniliyo zecierTa siZliere. da, aha, gadaixara<br />
kidec brZolis saswori...<br />
Tumc manamde TavganwirviT erkinebodnen erTmaneTs metoqeni<br />
ficxel omSi: 25 erT-erTma pirvelebma omiT gaumaZRarma<br />
kotosma, briareosma da gigesma gaaCaRes Smagi brZola. mijriT<br />
28<br />
Hesiode.indd 28 30.08.2013 17:14:33
str. 715 – 743<br />
samas-samas lods styorcnidnen isini titanebs janmagari<br />
mklavebiT. am WurvebiT mTlianad dafares maT mteri da,<br />
miuxedavad mowinaaRmdegis saocari mamacobisa, sZlies mas<br />
Zlieri mklavebis wyalobiT: farTogzebian miwaSi Cafles da<br />
mtkivneuli jaWvebiT SeboWes titanebi. kotosma, briareosma<br />
da gigesma ukun tartarosSi Camarxes moqiSpeni, imdenad Rrmad<br />
miwis qveS, rogorc maRla caa daSorebuli xmeleTs, radgan<br />
swored aseTi manZiliTaa dacilebuli ukuni tartarosi<br />
miwas. brinjaos grdemli rom gadmovardes cidan, cxra dResa<br />
da cxra Rames ifrens haerSi da meaTe dRes davardeba miwaze.<br />
[msgavsi manZiliTvea daSorebuli ukuni tartarosi miwas.] 26<br />
swored aseve, cxra dResa da cxra Rames ifrens brinjaos<br />
grdemli, miwidan Tu Cavarda, da meaTe dRes daecema tartarosSi.<br />
gars brinjaos galavani artyia tartaross da zemodan<br />
Rame afaria sam wyebad, ris maRlac ukve miwisa da unayofo<br />
zRvis fskeri iwyeba. aq, ukuni wyvdiadis qveS, uzarmazari miwis<br />
samanTan mdebare am daxavsebul adgilas arian damwyvdeuli<br />
RmerTi titanebi RrubelTSemyreli zevsis nebiT. aqedan<br />
gamosvla maT ar ZaluZT, radgan tartaross icavs poseidonis<br />
mier Sebmuli brinjaos karibWe, romelsac zRude miuyveba<br />
orsav mxares. aq binadroben gigesi, kotosi da didsulovani<br />
briareosi – egisismpyrobeli zevsis erTguli mcvelni.<br />
aq aris yomrali miwis, ukuni tartarosis, unayofo zRvisa<br />
Tu varskvlaviani cis saTaveebi da samanebi mijriT. TviT Rmer<br />
Tebsac ki sZagT es pirquSi, obmodebuli alagebi. swored rom<br />
uRrmesi ufskrulia tartarosi! Tu vinme odesme mis bWeebs<br />
gaivlis da SigniT SeaRwevs, mTeli erTi wlis Semdegac ki<br />
ver miaRwevs tartarosis fskers, pirquSi qariSxlebi kidiT<br />
kide gaitaceben mas. Tavad RmerTebsac ki SiSis zars scems<br />
es saocari movlena.<br />
29<br />
Hesiode.indd 29 30.08.2013 17:14:33
str. 744 – 774<br />
aqvea giSrisferi Ramis krZalvismomgvreli, rux RrublebSi<br />
gaxveuli samyoflo. tartarosis brinjaos karibWis<br />
win dgas iapetosis Ze da TaviT da mouRalavi mklavebiT far<br />
Tod gaSlili ca uWiravs gaunZrevlad, swored iq, sadac Rame<br />
da dRe, brinjaos zRurbls gadaabijeben Tu ara, erTurTs<br />
xvdebian da esalmebian. rodesac erT-erTi maTgani am samyofloSi<br />
eSveba, meore gareT gamodis. Sesabamisad, es sabinadro<br />
orTaves erTdroulad arasdros maspinZlobs. erT-erTi<br />
yovelTvis gareTaa gasuli, raTa miwas Semouaros, meore ki<br />
Sin rCeba da elodeba, rodis dadgeba misi mogzaurobis dro.<br />
erTs mravlismxilveli sinaTle moaqvs miwis mkvidrTaTvis,<br />
xolo meores, tial, janRisfer RrublebSi gaxveul Rames,<br />
xelSi ayvanili mohyavs Zili, sikvdilis Zma.<br />
aqve aqvT samyoflo giSrisferi Ramis vaJebs – Zilsa da<br />
sikvdils, sazarel RmerTebs. maT kaSkaSa mze sxivebs verasdros<br />
avlebs, verc maSin, roca caze amodis, da verc maSin, roca dabla<br />
eSveba cargvalidan. am RmerTTagan pirveli miwasa da vrceli<br />
zRvis zedapirze mogzaurobs, mSvidi da adamianTaTvis keTilis<br />
mosurne. meores ki rkinis suli aqvs, uwyalo, brinjaos guli<br />
ucems mkerdSi; Tu vinmes erTxel xeli staca, samudamod daisakuTrebs.<br />
TviT ukvdav RmerTebsac ki ejavrebaT igi.<br />
aqve Soriaxlos aris miwisqveSeTis RmerTis zriala sabinadroni;<br />
[mrisxane hadesisa da Semzaravi persefonesi;] 27 maT<br />
Sesasvlels sazareli, ulmobeli ZaRli darajobs, romelic<br />
erT veragul xriks mimarTavs xolme: Semsvlels alersiani<br />
yefiT, kudis qiciniTa da yurebis bartyuniT egebeba, magram<br />
ukan gamobrunebis nebas aRar aZlevs. fxizlad uWiravs Tvali,<br />
gareT gasasvlelad [mrisxane hadesisa da Semzaravi persefones<br />
samyoflos] 28 bWeebs aravin rom ar miadges, da, vinicobaa,<br />
vinme aseTi gamoCndes, mivardeba da umal Sesanslavs.<br />
30<br />
Hesiode.indd 30 30.08.2013 17:14:33
str. 775 – 806<br />
aqve binadrobs ukvdavTaTvis saZulveli RmerTi – sazareli<br />
stiqsi, sakuTar wiaRSi Camdinari okeanosis ufrosi asuli. igi<br />
RmerTTagan gancalkevebiT, didebul, uSvelebeli lodebiT<br />
gadaxurul samyofloSi binadrobs, romelic garSemo yoveli<br />
mxridan cadazidul vercxlis burjebze dgas. iSviaTad Tu<br />
gadalaxavs vrceli zRvis zedapirs Tavmasis asuli, fexmardi<br />
malemsrboli irisi da mas ewveva. rodesac SuRli da ciloba<br />
vardeba ukvdavTa Soris, an rodesac olimposis romelime<br />
binadari cruobs, zevsi iriss gzavnis, raTa RmerTTa diadi<br />
saficari, maRali da frialo kldidan naJuri mravalsaxelwodebiani<br />
civi wyali moitanos Soridan oqros doqiT. es wyali<br />
wminda okeanoss gamoeyofa nakadis saxiT, okeanosis wylis<br />
meaTeds Seicavs da farTogzebiani miwis Rrma napralebSi moedineba<br />
wkvarami RamiT. okeanosis cxra nakadi xmeleTsa da zRvis<br />
vrcel zedapirze iRvreba vercxlisfer Cqeralebad, vidre<br />
kvlav mlaSe zRvaSi CaiRvrebodes. maTgan gansxvavebiT, es erTi<br />
nakadi saTaves miwisqveSa kldidan iRebs da mas RmerTebi Zalian<br />
ufrTxian. Tuki daTovlili olimposis mwvervalze davanebul<br />
ukvdavTagan romelime am wyals samsxverplos apkurebs da Semdeg<br />
crud daificebs, sunTqva ekvreba da mTeli erTi weliwadi<br />
ase sulSexuTuls uwevs wola. sakvebs – ambrosiasa da neqtars –<br />
ver ekareba igi, sunTqvaSekruli da dadumebuli sawols aris<br />
mijaWvuli da Rrma ZilquSs moucavs. xangrZlivi erTi wlis<br />
Semdeg, rogorc ki am Zlier sens moixdis, axali, ufro mZime<br />
salmoba elis: cxra weliwadiT ekrZaleba maradis myof Rmer<br />
TebTan Tanacxovreba. sruli am xnis manZilze igi verc zecierTa<br />
safixvnos SeuerTdeba da verc maT wveulebebs. mxolod meaTe<br />
wels ubrundeba olimposis binadar ukvdavTa darbazobas.<br />
ai, amgvar saficrad aqvT RmerTebs stiqsis maradiuli, Zvel<br />
TuZvelesi wyali, romelic kldovani adgilidan Camoedineba.<br />
31<br />
Hesiode.indd 31 30.08.2013 17:14:33
str. 807 – 839<br />
ai, swored aq aris yomrali miwis, ukuni tartarosis, unayofo<br />
zRvisa Tu varskvlaviani cis saTaveebi da samanebi<br />
mijriT. TviT RmerTebsac ki sZagT es pirquSi, daxavsebuli<br />
alagebi. aqaa marmarilos bWeni da brinjaos mtkice zRurbli,<br />
Rrmad saZirkvelgamdgari da TavisiT amozrdili. bWeTa win,<br />
Talxi qaosis miRma, cxovroben titanebi, zecierTa dasisagan<br />
Sors. xolo zevsis saxelmoxveWili mokavSireni, maT Soris<br />
kotosi da gigesic, okeanosis saTaveebTan saxloben. rac Seexeba<br />
Tvaltanad briareoss, is siZed moikida mogugune miwismryevelma<br />
poseidonma – Tavisi asuli kimopolea miaTxova colad.<br />
zevsis mier titanTa zecidan gandevnis Semdeg uzarmazari<br />
miwa siyvaruliT SeerTo tartaross da Sva Tavisi umrwemesi<br />
Ze – oqrosferi afroditesagan naboZebi tifoevsi. Ronieri,<br />
yovelgvar saqmeSi gawafuli mklavebi da dauRalavi fexebi<br />
hqonda Zlier RmerT tifoevss. mxrebs Soris gveleSapis,<br />
sazareli urCxulis asi Zrwolismomgvreli Tavi amozrdoda.<br />
yoveli maTganidan muqi enebi sisinebdnen, xolo Tvalebi<br />
cecxls afrqvevdnen warbebqvemodan. cecxlovan mzeras<br />
styor cnida RmerTi yovelmxriv. TiToeuli es sazareli Tavi<br />
laparakobda da erTad iseT yovlismomcvel SemaZrwunebel<br />
xafs gamoscemdnen, romlis msgavsiTac vercerTi sxva RmerTi<br />
ver daTrgunavda mowinaaRmdeges. xandaxan ukvdavTaTvis aRqmad<br />
xmas gamoscemda tifoevsi, xandaxan risxvadaucxromeli<br />
xariviT bubunebda amayi xmiT, xandaxan daundobeli lomis<br />
msgavsad brdRvinavda, zogjer – hoi, saocrebav! – ZaRlis<br />
lekviviT wkavwkavebda, zogjer ki ise Zalumad sisinebda, rom<br />
maRali mTani eqos gamoscemdnen. da, ai, im dRes usaSvelo<br />
mdgomareoba Seiqmneboda, tifoevsi gaxdeboda mokvdavTa<br />
da ukvdavTa meufe, kacTa da RmerTTa mamas rom ar gamoeCina<br />
maxvilgoniereba da saTanadod ar ezruna. Zalumad da gamete<br />
32<br />
Hesiode.indd 32 30.08.2013 17:14:33
str. 839 – 868<br />
biT daiWeqa da daigrgvina zevsma, damzafravad daigruxunes<br />
miwam garSemo, Tvaluwvdenelma cam maRla, zRvam, okeanosis<br />
nakadebma da qvesknelma. zewamoiWra zecierTa meufe, dabarbacda<br />
olimposi mis ukvdav fexTa qveS, amoioxra miwam. ormagma<br />
mxurvalebam moicva iisferi zRva: calkerZ zevsis Weqa-quxili<br />
da mexi wvavda da avarvarebda mas, calkerZ – kronosis Zis<br />
am iaraRTa kvriT urCxul tifoevsis sxeulze aalebuli<br />
cecxli. amas emateboda xorSaki qarebi da mogizgize elva.<br />
gavarvarda sruliad xmeleTi, ca da zRva. ukvdavTa gaxelebis<br />
mowme talRebi zvirTdebodnen da gaSmagebiT awydebodnen<br />
napirebs, zanzarebda samyaro da bolo ar uCanda mis ryevas.<br />
am gauTavebeli gugunisa da gaafTrebuli brZolis fonze<br />
SiSiT caxcaxebdnen miwisqveSeTSi gardasul micvalebulTa<br />
meufe hadesi da kronosTan erTad tartarosSi damwyvdeuli<br />
titanebi. da, aha, gamoaCina zevsma Tavisi Zlevamosileba:<br />
wamoimarTa olimposidan, moimarjva ganuyreli iaraRebi –<br />
Weqa-quxili, mexi da mogizgize elva, da sca isini tifoevss.<br />
maSinve cecxlma dawva sazareli urCxulis Zrwolismomgvreli<br />
asive Tavi. dasaxiCrebuli Zirs, mTaze daenarcxa zevsis mier<br />
elvaTa kvriT damarcxebuli tifoevsi... sabraloblad daigmina<br />
miwam... mexTamtyorcneli meufis mier nasroli elvis<br />
erTi ali am mTis TvalCauwvdeneli, kldovani Rartafebidan<br />
amobrialda. mTidan amomavali Zlieri oxSivari wvavda da<br />
alRobda uzarmazari miwis vrcel farTobs, ise, rogorc<br />
forebian brZmedSi adnoben kalas kveriTxuroni, an rogorc<br />
moRudRude cecxlis meSveobiT mTis RartafebSi mopovebul<br />
rkinas, am umtkices liTons, adnobs hefestos marjvena Cvens<br />
RvTaebriv qveyanaze. briala cecxlis aliT iwvoda miwa mTaze,<br />
gangmiruli urCxulis garSemo, da brazmoreulma zevsma<br />
vrcel tartarosSi gadauZaxa tifoevsis gvams.<br />
33<br />
Hesiode.indd 33 30.08.2013 17:14:33
str. 869 – 895<br />
tifoevsisgan warmoiSvnen mZafrad mqroli notio qarebi,<br />
garda notosis, boreasisa da RrubelTgadamyreli Zefirosisa.<br />
es sami qari RvTiuri warmoSobisaa da mokvdavTaTvis<br />
didi Sewevnaa, isini rom arseboben. magram danarCeni, tifoevsisgan<br />
gaCenili qarebi ugzo-ukvlod daqrian: maTgan erTni<br />
moqufrul zRvaze amovardebian, borotad, gamZvinvarebiT<br />
Rmuian da didi ziani moaqvT mokvdavTaTvis. isini sxvadasxva<br />
dros dahqrolaven xolme, aqeT-iqiT fantaven gemebs, Rupaven<br />
mezRvaurebs. zRviT mogzaurT saSveli ar aqvT maTgan Tavsdatexili<br />
gasaWirisagan. xolo meoreni yvavilebiT mkerdSemkul<br />
Tvaluwvden xmeleTze acamtvereben miwis mkvidr kacTa<br />
mier rudunebiT naSromsa da najafs, mtvriTa da yurTasmenis<br />
wamRebi ymuiliT avseben aremares.<br />
netarma RmerTebma, gadalaxes ra yvela dabrkoleba da<br />
didebisaTvis brZolaSi TavianTi ZlevamosilebiT ajobes<br />
titanebs, olimposel SorsmWvretel zevss SesTavazes, miwis<br />
windaxedul rCevaTa gaTvaliswinebiT, ukvdavTa meufe da<br />
mbrZanebeli gamxdariyo. gamefebulma zevsma SemdgomSi yvela<br />
zeciers gaunawila pativni.<br />
Seiqna Tu ara zevsi RmerTTa mbrZanebeli, colad SeirTo<br />
metisi, zecis da miwis yvela binadars Soris sibrZniT gamor<br />
Ceuli. metisi iyo kronosis Zis pirveli meuRle. rodesac misi<br />
mSobiarobis Jami moaxlovda da qalRmerTs Tvalmocimcime<br />
aTena unda eSva, zevsma xerxs mimarTa: miwisa da varskvlaviani<br />
cis SorsmWvreteluri Segonebisamebr, daTafluli sityvebiT<br />
moatyua metisi da Semdeg gadaylapa. miwas da zecas aseTi rCeva<br />
imitom miecaT kronosis ZisTvis, rom mis nacvlad amieridan<br />
veRaravis moexveWa meufis pativi saukunod msufev RmerTTagan.<br />
aki bediT iyo gansazRvruli, rom uaRresad brZen da uaRresad<br />
qedmaRal Svilebs gaaCenda qalRmerTi: jer dabadebda<br />
34<br />
Hesiode.indd 34 30.08.2013 17:14:33
str. 895 – 923<br />
Tvalmocimcime asul tritogeneas, ZlierebiTa da gonivruli<br />
nebiT mamis tolsa da swors, xolo Semdeg mosalodneli iyo,<br />
eSva gulzviadi Ze, vinc RmerTTa da kacTa mbrZanebeli gaxdeboda.<br />
magram zevsma, rogorc iTqva, windawinve gadaylapa<br />
metisi, raTa amgvarad qalRmerTs yovelTvis erCia, ra iyo<br />
misTvis xelsayreli da ra – saziano.<br />
amis Semdeg zevsma colad moiyvana brwyinvale Temisi, vinc<br />
mas uSva hora, evnomia da dike, gaSlili yvaviliviT moxasxase.<br />
es qalRmerTebi mokvdav adamianTa yofaze zrunaven. maT garda<br />
Temisma zevss uSva moirebi – kloTo, laqesisi da atroposi,<br />
romlebic mokvdav kacT keTilsac anaTlaven da borotsac.<br />
moirebs yvelaze meti pativi miago brZenma zevsma.<br />
mesame meuRlem, okeanosis Tvalwarmtacma asulma evrinomem,<br />
kronosis Zes uSva lamazRawveba qaritebi – aglaia, evfrosine<br />
da turfa Talia, romelTa sandomianad mziral TvalTaganac<br />
bageTa damatkbobeli siyvaruli wvims cremlebad. marTlac<br />
rom momajadoebelia maTi Tvalebis gamoxedva wamwamT qveS!<br />
amis Semdeg zevsma mravalTa dampurebel demetresTan<br />
gaiziara sareceli. demetrem dabada TeTrmklaveba persefone,<br />
vinc edonevsma dedamiss mostaca, mas Semdeg, rac brZenma<br />
zevsma darTo amis neba.<br />
Semdgom zevsi gaumijnurda lamazTmian mnemosines, romelmac<br />
dResaswaulisa da simReris madlis motrfiale cxra<br />
oqrosdiademiani muza uSva kronosis Zes.<br />
amis mere egisismpyrobel zevss leto SeerTo siyvaruliT<br />
da dabada cis STamomavalTa Soris yvelaze metad momxiblavi<br />
Svilebi – apoloni da moisari artemisi.<br />
bolos, ukanasknel meuRled zevsma daisva eSxiani mSvenebiT<br />
savse hera. qalRmerTi trfobiT SeerTo RmerTTa da kacTa<br />
mbrZanebels da Sva hebe, aresi da iliTiia.<br />
35<br />
Hesiode.indd 35 30.08.2013 17:14:33
str. 924 – 950<br />
zevsma Tavisi Tavidan Sva Tvalmocimcime aTena – medgari,<br />
dauRalavi, brZolis qarcecxlis damnTebi, spaTa winamZRoli<br />
dedofali, visac uzomod itacebs omSi amtydari guguni,<br />
brZola, ZalTa Widili. heram, radgan erTxel erTob gabrazebuli<br />
da nawyeni iyo Tavis Tanamesarecleze, masTan siyvaruliT<br />
SerTvis gareSe dabada didebuli hefesto, romelic cis<br />
yvela naSiers aRemateba xelobaTa codniT.<br />
amfitritesa da mogugune miwismryevelisagan iSva ganusaz<br />
Rvreli Zalauflebis mqone diadi tritoni. es sazareli<br />
RmerTi sayvarel dedasTan da meufe mamasTan cxovrobs oqros<br />
samyofloSi da zRvis siRrmeebs ganagebs.<br />
aress kiTeream uSva sazareli RmerTebi – SiSi da feTi,<br />
romlebsac faric ver daudgeba win. Zrwolismomgvrel omSi<br />
maT qalaqTa iavarmyofel hadesTan erTad areuloba SeaqvT<br />
spaTa mijriT gawyobil rigebSi. kiTeream aress uSva agreTve<br />
harmonia, vinc didsulovanma kadmosma daisva colad.<br />
atlasis asulma maiam zevsTan gaiziara wminda sareceli<br />
da uSva mas sasaxelo hermesi, ukvdavTa macne.<br />
kadmosis asuli semelec gaumijnurda kronosis Zes da am<br />
mokvdavma qalma dabada brwyinvale ukvdavi vaJi – momlxeni<br />
dionise. amJamad oriveni RmerTebi arian.<br />
alkmenec SeerTo siyvaruliT RrubelTSemyrel zevss da<br />
gaaCina Zalgulovani herakle.<br />
saxelovanma mkelobelma RmerTma hefestom qaritTa Soris<br />
umrwemesi, eSxiani mSvenebiT savse aglaia daisva meuRled.<br />
oqrosferTmianma dionisem minosis asuli, Taflisferkululebiani,<br />
eSxiani mSvenebiT savse ariadne SeirTo colad,<br />
visac kronosis Zem, Tavisi vaJis survilisamebr, ukvdaveba<br />
da uberebloba mianiWa.<br />
tanwerweta alkmenes mamacma Zem, mklavmagarma heraklem,<br />
36<br />
Hesiode.indd 36 30.08.2013 17:14:33
str. 950 – 981<br />
Seasrula ra misTvis dakisrebuli mZime, oxvrismomgvreli<br />
davalebani, didi zevsisa da oqrosxamlebiani heras pativsacemi<br />
qalwuli hebe daisva colad daTovlil olimposze.<br />
kurTxeulia herakle! diadi saqmeni aRasrula da axla ukvdav<br />
RmerTebTan dauvania marad uSfoTvelsa da uberebels.<br />
okeanosis didebulma asulma perseisma cis kamaraze<br />
daucxromlad mogzaur CaxCaxa mzes uSva kirke da mefe aieti.<br />
qveynierebisaTvis sinaTlis mfeni mzis vaJma aietma, Rmer Tebis<br />
nebiT, sakuTar wiaRSi Camdinare okeanosis lamazRawveba<br />
qalwul idiiaze iqorwina. siyvaruliT SeerTo idiia meuRles<br />
da Sva oqrosferi afroditesagan naboZebi werweta medea.<br />
aw ki mSvidobiT! geTxovebiT olimposis binadarno, geT xovebi<br />
Senc, Cveni drois samyarov, kunZulebis, kontinen te bi sa<br />
da maT Soris farTod gaSlili mariliani zRvis gan Semdgaro!<br />
egisismpyrobeli zevsis qalwulno, xmatkbilo olimposelo<br />
muzano, axla im cisier qalRmerTTa dassac SeasxiT<br />
xot ba, romelnic mokvdav kacT gaumijnurdnen da RmerT Ta<br />
sadari Svilebi dabades!<br />
RmerTqalTa Soris gamorCeulad pativdebuli demet re<br />
kre tis nayofier mxareSi saamo trfobiT SeerTo gmir iasi ons<br />
samgzis xnul yamirze da dabada plutosi, mowyale RmerTi,<br />
romelic mTel xmeleTsa Tu vrceli zRvis zedapirze mogzaurobs.<br />
igi yvelas, vinc Sexvdeba da vis xelSic aRmoCndeba,<br />
amdidrebs da ganuzomel keTildReobas aniWebs.<br />
oqrosferi afrodites asulma harmoniam lamazqongurebian<br />
TebeSi kadmoss uSva ino, semele, lamazRawveba agave,<br />
avtonoe, viszec grZelkululebianma aristeosma iqorwina,<br />
da polidorosi.<br />
okeanosis qalwuli kaliroe muqoqrosferi mSvenebiT<br />
savse afroditeseuli trfobiT SeerTo gulovan qrisaors da<br />
37<br />
Hesiode.indd 37 30.08.2013 17:14:33
str. 981 – 1011<br />
dabada gerioni, mokvdavTa Soris yvelaze Ronieri. gerions,<br />
taatiT mavali naxiris wagvris mizniT, mklavmagarma heraklem<br />
mouswrafa sicocxle zRviT garemocul eriTeaze.<br />
aisma tiTonoss uSva brinjaosbeqTariani memnoni, eTiopielTa<br />
mefe, da mamfali emaTioni. amis Semdeg man brwyinvale<br />
Ze, RmerTTa sadari vaJkaci, Cauqi faeToni gauCina kefaloss.<br />
jer kidev ymawvili iyo faeToni, norCi, viT saTuTi yvavili<br />
tkbili siWabukisa, da bavSvurad meocnebe, ros pirmcinarma<br />
afroditem moitaca igi, zecad waiyvana da Tavis wminda<br />
ta ZarTa RvTaebriv Rameul ebgurad daadgina. 29<br />
maradismyof ukvdavTa nebiT, esonis Zem, aRasrula ra<br />
uRirsi, moZalade da mzvaobari didi mefis, gorozi peliasis<br />
mier misTvis mravlad dakisrebuli oxvrismomgvreli mZime<br />
davalebani, aietis qveynidan RmerTebis gazrdili mefe aietis<br />
asuli moiyvana colad. rogorc ki Seasrula dakisrebuli<br />
yvela movaleoba, esonis vaJi uricxv gansacdelTa gadalaxvis<br />
Semdeg iolkoss moadga mali xomaldiT, romliTac eSxiani<br />
mSvenebiT savse, nuSisTvaleba qalwuli moeyvana Tan, da es<br />
qalwuli daisva colad. asuli danebda xalxTa mwyems iasonis<br />
siyva ru ls da dabada medeosi, vinc filiras Ze qironma<br />
ga zarda mTebSi. amgvarad aRsrulda neba diadi zevsisa.<br />
zRvis RmerTis, moxuci nerevsis qalwulTa Soris mSve ne biT<br />
ga morCeuli fsamanTe oqrosferi afroditeseuli trfo biT<br />
SeerTo eakoss da Sva fokosi. xolo vercxlisferxamleba<br />
RmerTqalma Tetisma pelevsTan gaiziara siyvaruli da Sva<br />
mterTa srvad daufaravi, lomguli aqilevsi.<br />
lamazgvirgvinosani kiTerea saamo siyvaruliT SeerTo<br />
gmir anqisess da qariani, mravalkeca idis mwvervalebze dabada<br />
eneasi.<br />
hiperionis asulis, mzis qalwuli kirke gaumijnurda<br />
38<br />
Hesiode.indd 38 30.08.2013 17:14:34
str. 1011 – 1022<br />
medeg odisevss da Sva agriosi da Zlieri, uzado latinosi.<br />
[oqrosferi afrodites nebiT, RmerTqalma dabada agreTve<br />
telegonosi.] 30 kirkes es Zeni saxelovan tirenielTa 31 mefeni<br />
iyvnen uaRresad Sors, wminda kunZulTa myudro adgilebSi.<br />
RmerTqalTa Soris Tavisi siturfiT saCino kalifso odisevss<br />
SeerTo saamo siyvaruliT da dabada navsiToosi da<br />
navsinoosi.<br />
ai, eseni arian is qalRmerTebi, romlebic mokvdav kacebs<br />
gaumijnurdnen da RmerTTa sadari Svilebi dabades.<br />
[egisismpyrobeli zevsis qalwulno, xmatkbilo olimposelo<br />
muzano, aw ki mokvdav qalTa dass SeasxiT xotba!] 32<br />
39<br />
Hesiode.indd 39 30.08.2013 17:14:34