12.07.2015 Views

Irrid ner;a' nag[ti l-kredibbiltà lit-Tarzna - MaltaRightNow.com

Irrid ner;a' nag[ti l-kredibbiltà lit-Tarzna - MaltaRightNow.com

Irrid ner;a' nag[ti l-kredibbiltà lit-Tarzna - MaltaRightNow.com

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

2 LokaliIN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Gidba o[ra mill-Par<strong>ti</strong>tLaburista - Edwin VassalloId-Deputat Nazzjonalista u Chairperson tal-Kumitat g[all-Affarijiet So/jali EdwinVassallo /a[ad bil-qawwa kollha a[bar li xxandret dwaru fuq il-midja Laburista.Edwin Vassallo qal li mhux minnu huli qal li l-Gvern g[andu jinda[al fil-[ajjaprivata ta’ individwu, anzi stqarr lijemmen bis-s[i[ fid-drit<strong>ti</strong>jiet u filprivatezzata’ kull individwu. Hu komplali r-rekords tal-Parlament juru dan bilfat<strong>ti</strong>.Edwin Vassallo spjega li f’intervent lig[amel waqt il-Kumitat g[all-AffarijietSo/jali, qal li fil-familji jinqalg[u/irkostanzi li l-istat ikollu jag[mel tajjebbi flus il-poplu biex jindirizzahom ug[alhekk kwistjonijiet priva<strong>ti</strong> ji;ukwistjonijiet tal-istat. Dan kollu jgiddebIT-TEMPUVINDEX9IL-{AMEST IJIEM LI :EJJINIL-:IMG{AL-og[la24˚CL-inqas17˚CIT-TEMP pjuttost imsa[[ab bil-possibi<strong>lit</strong>à ta’ xif<strong>ti</strong>t xita g[all-ewwel u jsir il-bi//a l-kbira xemxiaktar tard filg[oduVI}IBBILTÀ tajbaIR-RI{ moderat mill-Punent Majjistru li jsir [afifmill-Majjistral filg[axijaBA{AR moderat li jsir [afifIMBATT f<strong>ti</strong>t li xejnTEMPERATURA l-og[la 24˚CXITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0 mmXita mill-1 ta’ Settembru 389.8 mmIX-XEMX <strong>ti</strong>tla’ fil-05.48 u <strong>ti</strong>n]el fit-20.15IS-SIBTL-og[la24˚CL-inqas17˚CIL-{ADDL-og[la26˚CL-inqas16˚CTEMPERATURI FI BLIET BARRANINIT-TNEJNL-og[la27˚CL-inqas17˚CIT-TLIETAL-og[la27˚CL-inqas17˚CUV UV UV UV UV8 8 9 9 8It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta)lbiera[ kienet: Al;eri 28˚C imsa[[ab, Amsterdam 20˚C xemxi, Ateni26˚C xemxi, Li]bona 29˚C xemxi, Berlin 23˚C f<strong>ti</strong>t imsa[[ab, Brussell21°C xemxi, il-Kajr 33˚C xemxi, Dublin 18˚C imsa[[ab, Copenhagen 18˚C f<strong>ti</strong>t imsa[[ab, Frankfurt 22˚C f<strong>ti</strong>t imsa[[ab, Milan 25˚C f<strong>ti</strong><strong>ti</strong>msa[[ab, Istanbul 23˚C f<strong>ti</strong>t imsa[[ab, Londra 23˚C f<strong>ti</strong>t imsa[[ab, Malta21˚ C xemxi, Madrid 29˚C imsa[[ab, Moska 27˚C imsa[[ab, Pari;i 23˚Cxemxi, Bar/ellona 23˚C xemxi, Ruma 21˚C imsa[[ab, Tel Aviv 28˚Cxemxi, Tripli 31˚C xemxi, Tune] 29˚ C imsa[[ab, Vjenna 18˚Cimsa[[ab, Zurich 13˚C xita, Munich 12˚C xita, Stockholm 21 ˚ C xemxi,St. Petersburg 16˚C f<strong>ti</strong>t imsa[[abl-istqarrija tal-Par<strong>ti</strong>t Laburista.Hu kompla li lbiera[ filg[odu stess/a[ad id-diskors mal-midja Laburistainklu] ma’ ;urnalista ta’ One News, i]dabl-akbar di]onestà l-Par<strong>ti</strong>t Laburista[are; stqarrija biex jattribwixxi kliem lihu ma qalx u wisq iktar ma jemminx fih.Edwin Vassallo qal li g[alkemm il-Par<strong>ti</strong>t Laburista jipprova jippo]a b[ala l-promotur tad-drit<strong>ti</strong>jiet tal-bniedem, illaqg[assej[et fuq inizjat<strong>ti</strong>va <strong>ti</strong>eg[u ukien hu stess li s<strong>ti</strong>eden il-Malta GayRights Movement (MGRM) u g[enhomjippreparaw g[al dan il-laqg[a. Dang[ax jemmen li ma nistg[ux nitkellmudwar aspet<strong>ti</strong> differen<strong>ti</strong> fil-[ajja tal-familjaming[ajr ma jkunu inku]i fid-diskussjonil-we;ghat u t-tamiet ta’ membri fil-MGRM.Hu kompla li g[al Par<strong>ti</strong>t Laburista huaktar fa/li li jo[ro; stqarrija ma[suba li<strong>ti</strong>nganna u <strong>ti</strong>nqeda bl-emozzjonijiet tanniesg[al vanta;; par<strong>ti</strong>;jan.Madankollu fil-fixla li jivvinta l-Par<strong>ti</strong>tLaburista [awwad anki l-;urnata ta’ metasaret il-laqg[a tal-Kumitat g[all-AffarijietSo/jali, tant li din saret it-Tlieta u mhuxl-Erbg[a kif qalet il-midja Laburista.18-il xahar [abswara li qatel anzjanb’daqqa ta’ karozzaRaymond Borg ta’ 41 senamill-Belt Valletta kienikkundannat sena u nofs [abs ukellu l-li/enzja tas-sewqanskwalifikata g[al sena wara linstab [a<strong>ti</strong> li fit-13 ta’ Awwissu2006 g[all-[abta tal-10.45 a.m.fi Triq ix-Xatt, il-G]ira, tajjaranzjan ta’ 75 sena waqt li dankien qed jaqsam meta d-dawlkien fuq l-a[mar.L-anzjan Albert Navarro damji;;ieled g[al [ajtu g[al kwa]isena u erba’ xhur sakemm <strong>ti</strong>lefil-battalja <strong>ti</strong>eg[u u miet kaw]atal-;rie[i li ;arrab. Il-Qor<strong>ti</strong>qieset il-fatt li dan kien in/identhekk imsejja[ hit and run. Borgkien qed isuq karozza HyndaiExcel meta tajjar lill-anzjan u likien miet fl-10 ta’ Di/embrutas-sena 2007.Minn rappor<strong>ti</strong> li saru rri]ultali Albert Navarro miet kaw]ata’ ksur fl-iskutella ta’ rasu.Mill-provi rri]ulta wkoll liBorg kien baqa’ sejjer, ankejekk xhieda fuq il-post qalu lihuwa kien waqaf g[al f<strong>ti</strong>tsekondi.Fil-ka] kien hemm AndyBorg li kien g[adda n-numruta’ re;istrazzjoni tal-karozzalill-Pulizija li wara rri]ulta likienet f’isem Raymond Borg uli kien hu li kien qed isuqhadakinhar. Huwa kien ammettali kien qed isuq il-karozza i]daqal ukoll li ma kienx induna <strong>lit</strong>ajjar lil xi [add g[ax kiekukien jieqaf. Kien Andy Borg ixxhudprin/ipali f’dan il-ka] likien inzerta g[addej mill-postbil-karozza <strong>ti</strong>eg[u.Wara li semg[et ix-xhieda l-Qor<strong>ti</strong> preseduta mill-Ma;istratAudrey Demicoli qalet lim’hemm l-ebda dubju li kienRaymond Borg li tajjar lillanzjan.Il-Qor<strong>ti</strong> qalet ukoll li ma<strong>ti</strong>stax temmen dak li qal issewwieq,li ma kienx induna <strong>lit</strong>ajjar lill-anzjan.G[al Borg, li mistennijappella mis-sentenza dehret l-Avukat Veronique Dalli filwaqtli l-Prosekuzzjoni tmexxietmill-Ispettur RominaVeneziani.Jin[atrutliet a;en<strong>ti</strong>uffi/jaliminn pa;na 1dixxiplinarji fil-konfronttag[hom. Kien il-PrimMinistru li f’Mejju li g[addakien ordna li ssir inkjesta[alli jkunu stabbili<strong>ti</strong> l-fat<strong>ti</strong>f’dan il-ka] u jekk ikunhemm b]onn jit<strong>ti</strong>e[du passi.L-uffi/jali involu<strong>ti</strong> huma l-Professur ChristopherBezzina, is-SegretarjuPermanen<strong>ti</strong> fil-Ministeru tal-Edukazzjoni, Xog[ol u l-Familja, Robert TaboneDirettur tal-I]vilupp tal-Poli<strong>ti</strong>ka u tal-Implimentazzjoni tal-Programmi fl-istess Ministeruu Mauro Pace Parascandolol-Koordinatur Nazzjonali tal-A;enzija tal-Programmi tal-Unjoni Ewropea.Minflokhom il-PrimMinistru [atar lil Paul Zahrab[ala A;ent SegretarjuPermanen<strong>ti</strong>, Chris Magrib[ala A;ent Kap tal-AwtoritàNazzjonali u lil RuebenPullicino b[al A;entKoordinatur Nazzjonali tal-A;enzija tal-Programmi tal-UE.Fl-ittra ta’ ri]enja tag[homit-tliet uffi/jali qalu li fiddawlta’ dak li qal ir-rapportdwar il-po]izzjoni tag[homkienu qed joffru r-ri]enjatag[hom minn din il-karigab’mod immedjat. Madankollusostnew li huma mhux qedjaqblu mar-rapport u li din irri]enjakienet qed issirming[ajr pre;udizzju g[alkull azzjoni li jistg[u jie[dufil-futur. Min-na[a <strong>ti</strong>eg[u il-Prim Ministru laqg[a dawnir-ri]enji b’effett immedjat.Fil-konklu]jonijiet <strong>ti</strong>eg[uil-bord ta’ inkjesta qal li l-ka]li wassal biex il-KummissjoniEwropea <strong>ti</strong>ssospendi l-fondital-Lifelong Learning u l-programm Youth in Ac<strong>ti</strong>onma sar xejn b’intenzjoni[a]ina minn dawk involu<strong>ti</strong>,i]da s-sitwazzjoni setg[et ;ietevitata. L-istess rapport qal lihuma naqsu milli ji;bdu l-attenzjoni lill-Ministruresponsabbli, filwaqt li l-Kummissjoni kienetkon<strong>ti</strong>nwament twissi dwar irriskjuta’ sospensjoni ta’fondi.


4 LokaliIN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Il-Ministru tal-Finanzi Tonio Fenech flimkien ma’ Antonio Palumbo d-Direttur Mani;erja<strong>lit</strong>al-kumpanija Palumbo Spa li issa [adet it-tmexxija tat-<strong>Tarzna</strong> f’idejha bl-iskop li din ter;a’tqum fuq saqajha (Ritratt> Michael Ellul)Palumbo tara potenzjalkbir fit-<strong>Tarzna</strong>minn pa;na 1Il-Ministru Tonio Fenechqal li s-settur tat-tarznari huimportan<strong>ti</strong> [afna g[allekonomijata’ Malta u dankemm min[abba l-impjiegi lijo[loq kif ukoll ix-xog[ol ta’sub-contrac<strong>ti</strong>ng li ji;;e<strong>ner</strong>a.Hu qal li t-<strong>Tarzna</strong> se toffriopportunitajiet ;odda g[alPalumbo li mill-fa/i<strong>lit</strong>ajiettag[hom f’Napli u f’Messinaissa se jestendu l-[idmatag[hom fil-Mediterran.Tonio Fenech qal li g[alissal-kumpanija Palumbo se tkunqed <strong>ti</strong>mpjega b’mod direttaktar minn 100 [addiem fit-<strong>Tarzna</strong> u dawn mistennijaji]diedu. Dan minbarraxog[ol ta’ sub-contrac<strong>ti</strong>ng uxog[ol ie[or li minnu sejgawdi pajji]na.Antonio Palumbo qal li t-<strong>Tarzna</strong> ta’ Malta g[andhapotenzjal enormi i]da danjiddependi mill-kapa/ità, milleffi/jenzau mill-flessibbiltàtal-[addiema u ta’ dawk kollainvolu<strong>ti</strong> f’dan il-pro;ett. Huqal li l-kumpanija Palumbo hib’sa[[itha u xhieda ta’ dan hul-fatt li matul is-sitt snin liilha tmexxi t-<strong>Tarzna</strong>f’Messina li kienet falluta,illum din irkuprat u 98 filmijatal-fa/i<strong>lit</strong>ajiet tag[hahuma mimlija bix-xog[ol.Id-Direttur Mani;erjali ta’Palumbo Spa qal li g[alihkienet [olma li l-kumpanija<strong>ti</strong>nves<strong>ti</strong> f’Malta u danmin[abba l-istrutturi u l-fa/i<strong>lit</strong>ajiet mill-aqwa fit-<strong>Tarzna</strong> ta’ Malta. Hu qal li l-kumpanija <strong>ti</strong>fhem irresponsabbiltàli g[andha fittmexxijata’ dan il-pro;ett.Antonio Palumbo fa[[ar ilprofessjona<strong>lit</strong>àli biha tmexxal-pro/ess tal-priva<strong>ti</strong>zzazzjonitat-<strong>Tarzna</strong> min-na[a tal-Priva<strong>ti</strong>sa<strong>ti</strong>on Unit u anke minna[atal-Ministeru tal-Finanzi,l-Ekonomija u l-Inves<strong>ti</strong>ment.Il-Parlament kien approva l-priva<strong>ti</strong>zzazzjoni tat-<strong>Tarzna</strong>nhar l-Erbg[a 19 ta’ Mejju lig[adda bl-Oppo]izzjoniLaburista <strong>ti</strong>vvota kontra.Malta bl-akbar]ieda fil-kummer/fl-UE f’Aprilminn pa;na 1Ewropej il-bejg[ f’Aprilnaqas b’1.6 % fil-ka] tas-27pajji] membru tal-UE, ub’1.5 % fil-ka] tas-16-ilpajji] li jiffurmaw iz-zonaewro.Minkejja f’dan, kienhemm erba’ pajji]i likellhom ]ieda. Dawn kienuMalta bl-og[la ]ieda ta’8.7%, segwita mill-Belgjub’0.7%, ir-Renju Unitb’0.5% u l-Portugallb’0.2%. I]-]ieda li kellhaMalta, kif jindikaw dawni/-/ifri, hi ferm akbar minndawk tal-uni/i tliet pajji]i l-o[ra li wkoll irre;istraw]idiet. Min-na[a l-o[ra l-ikbar tnaqqis fil-bejg[ kienre;istrat fil-Bulgarija, l-Litwanja, id-Danimarka u l-Latvja.Minbarra fuq perjodu ta’sena, l-ista<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>ka tal-Eurostat tag[mel tqabbilukoll max-xahar ta’ qabel uanke hawn, Malta marrettajjeb. Meta Apriljitqabbel ma’ Marzu 2010,kienu biss [ames pajji]i liesperjenzaw ]ieda filkummer/,bil-bqija kollhajirre;istraw tnaqqis.G[alkemm f’dan il-ka],Malta <strong>ti</strong>nsab fost dawk likellhom tnaqqis, dan huwatnaqqis mar;inali. Fil-fattb’0.1% Malta g[andha l-i]g[ar tnaqqis fost dawn ilpajji]i.Pajji]i o[ra ferm ikbarminn Malta, b[alpere]empju Spanja, is-Slovakkja id-Danimarka ul-Polonja, u kellhomtnaqqis li jvarja minn 2.1 %g[al sa[ansitra 8.7%.L-uni/i [ames pajji]i liesperjenzaw ]ieda f’dan ilka]kienu l-Bel;ju, l-:ermanja, il-Portugall, ir-Renju Unit u Franza,. L-akbar ]ieda, tal-Bel;ju, hibiss ta’ 1.8 %.B[ala medja, sew fil-ka]tas-27 stat membru tal-UEkif ukoll f’dawk lig[andhom l-ewro, bejnMarzu u April, il-bejg[ fil-[wienet naqas b’1.2 %.Sentenza sospi]afuq rapport falzdwar bombaRyan Grech ta’ 22 senamir-Rabat, G[awdex kienkundannat sitt xhur [abssospi]i g[al sentejn wara liammetta li g[amel rapportlill-Pulizija fejninfurmahom li hemmbomba ;ewwa fabbrika fix-Xewkija meta ma kienxminnu.Grech ammetta lbiera[filg[odu quddiem il-Ma;istrat Edwina Grima <strong>lit</strong>a din l-informazzjoni fil-25ta’ Mejju li g[adda u ankefix-xhur ta’ qabel. Il-Qor<strong>ti</strong>sabitu [a<strong>ti</strong> li hu [oloq tra//ita’ reat b’mod li setg[unbdew pro/eduri kriminalikontra xi [add li kieninno/en<strong>ti</strong>.Hu nstab [a<strong>ti</strong> wkoll lixerred a[barijiet foloz illix’aktarx allarmaw lillpubblikujew kisru l-ordnipubbliku jew [olqu inkwietfost il-pubbliku.Ryan Grech ammettawkoll li g[amel u]u minnapparat tattelekomunikazzjonib’ modmhux xieraq. Il-Prosekuzzjoni tmexxietmill-Ispettur Frank Tabone.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Lokali 5Kampanja mill-MTAdwar it-turi]mumedikuminn Marion ZammitFix-xhur li ;ejjin l-AwtoritàMal<strong>ti</strong>ja tat-Turi]mu (MTA) setniedi kampanjapromozzjonali fi swieqpar<strong>ti</strong>kolari barranin bil-g[an <strong>lit</strong>esponi l-potenzjal ta’ Maltab[ala des<strong>ti</strong>nazzjoni g[allqasamtat-turi]mu mediku.Malta g[andha potenzjal<strong>ti</strong>rreklama lilha nnifisha biextoffri servizzi lill- barraninf’diversi oqsma tal-kuramedika fosthom tal-plas<strong>ti</strong>csurgery, l-ortopedija, l-oftalmolo;ija, in-newrolo;ija,l-onkolo;ija, il-qasamdijanjos<strong>ti</strong>ku, dak b’rabta malkurata’ mard tal-qalb, u fissetturtal-wellness u spa, lihuma servizzi stabbili<strong>ti</strong> fermfis-settur mediku privat Mal<strong>ti</strong>.Malta tqis li <strong>ti</strong>sta’ <strong>ti</strong>;bed lejhapazjen<strong>ti</strong> mis-swieq prin/ipa<strong>lit</strong>ar-Renju Unit, l-Ewropa, l-Afrika ta’ Fuq, il-LvantNofsani, ir-Russja u pajji]i tal-Lvant tal-Ewropa.Dan [abbru Mario deMarco, is-SegretarjuParlamentari g[at-Turi]mu,fil-ftu[ ta’ summit li g[aldarb’o[ra laqqa’ f’Maltaprofessjonis<strong>ti</strong> mis-setturmediku mil-Lvant tal-Ewropau pajji]i o[ra Ewropejfosthom l-Italja.Hu spjega li l-ista<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>katuri li dan is-settur ifisserturnover annwali ta’ €17-ilbiljun u mal-21 miljunvja;; fis-sena li fil-qribmistennija ji]diedu g[almadwar 40 miljun vja;;hekk kif l-industrija qedtan<strong>ti</strong>/ipa tkabbir li millinqasikun ifisser 4% talvja;;ikollha madwar iddinja.Is-Segretarju Parlamentarispjega li f’Malta di;à hawnis-settur privat li qieg[edja[dem f’dan il-qasamg[alkemm hemm potenzjalli r-ri]ultat ji]died fermiktar, u hu g[alhekk li l-MTA se <strong>ti</strong>d[ol biextavvi/ina swieq biextoffrilhom pakkett ta’informazzjoni u prezzijietbiex t[ajjar awtoritajiet,b[all-NHS fir-Renju Unit,biex jikkunsidraw lijibag[tu l-pazjen<strong>ti</strong> tag[homf’Malta g[all-kura.Fl-istess konferenzatkellem ukoll Peter Micallef,l-Assistent Parlamentari fil-Ministeru tas-Sa[[a li ta[arsa lejn l-istorja medikaMal<strong>ti</strong>ja sa mill-wasla tal-Kavallieri f’Malta fl-1530, uddeskriva l-mod ta’ kif<strong>ti</strong>t[addem is-sistema medikaf’Malta llum. Hu qal lif’Malta 84% talpopolazzjonihi sodisfattabil-kwa<strong>lit</strong>à ta’ kura medikamog[<strong>ti</strong>ja, /ifra li hi fermog[la mill-medja g[as-27pajji] membru tal-UE li hifil-livell ta’ 70%. Hu tkellemukoll dwar id-diffikultàf’Malta fil-qasam tar-ri]orsiumani spe/jalizza<strong>ti</strong> fil-kuramedika, il-miri ta’ [idmag[all-Gvern fil-qasam talkuraprimarja u l-Vi]joni2015 tal-Gvern, li jasal g[allivell ta’ e//ellenza fil-kuramedika.Il-pur/issjoni ewkaris<strong>ti</strong>ka fit-toroq tal-Imdina li ntemmet fuq is-sur fejn l-Ar/isqof bierekil-g]ejjer Mal<strong>ti</strong>n (Ritratt> Alex Degabriele)Tag[laq is-Senatas-Sa/erdotF’Ka<strong>ti</strong>dral ippakkjatb’fidili, fl-Imdina nhar l-Erbg[a filg[axija, l-Ar/isqofPawl Cremona ;ab fitmiemha is-sena tas-Sa/erdo<strong>ti</strong> b’quddiesakon/elebrata ma’ aktar minn200 sa/erdot u b’/erimonjatat-tberik tal-g]ejjer Mal<strong>ti</strong>nminn fuq is-sur tal-Imdina.G[eluq is-sena Sa/erdotalif’Malta ;iet /elebrata nhar l-Erbg[a, peress li l-Ar/isqofCremona se jkun qed imexxidelegazzjoni Mal<strong>ti</strong>ja g[a/-/elebrazzjonijiet li se jsiruf’Ruma li l-qofol tag[homjintla[qu nhar il-:img[a 11ta’ :unju.Mijiet ta’ fidili laqg[u l-istedina tal-Knisja g[al dinit-talba ta’ radd il-[ajr lilAlla g[all-[idma tassa/erdo<strong>ti</strong>u biex Alla jibqa’j]ejjen lill-Knisja b’[afnasa/erdo<strong>ti</strong> qaddisa li jkunu ta’g[ajnuna lill-poplu Nisrani.Fl-omelija <strong>ti</strong>eg[uindirizzata lis-sa/erdo<strong>ti</strong>, l-Ar/isqof Cremona[e;;i;hom biex kif irid Allaj[ejju lill-Poplu Tieg[ug[all-mixja tal-eternità umhux jintrabtu mad-dinja tallum.Fi tmiem il-quddies, li fostdawk li jikkon/elebraw kienhemm l-aktar qassis anzjanFr. Joseph Orr ta’ 94 sena ul-i]g[ar qassis Fr. LukeSeguna, l-Ar/isqof mexxapur/issjoni Ewkaris<strong>ti</strong>ka fittoroqtal-belt is-siekta sa fuqis-sur tal-Imdina, minn fejnbierek il-g]ejjer Mal<strong>ti</strong>n. Filpur/issjoni[adet sehem il-Fratellanza ta’ San :u]epp,filwaqt li sezzjoni tar-rammtal-Banda L’Isle Adamdaqqet fanfarra mal-[ru; tas-Sagrament mill-Ka<strong>ti</strong>dral umatul i/-/erimonja tat-tberiktal-g]ejjer Mal<strong>ti</strong>n.Is-Sena tas-Sa/erdo<strong>ti</strong>kienet inawgurata mill-PapaBenedittu XVI nhar id-19 ta’:unju 2009 u <strong>ti</strong>;i fi tmiemhafil-Knisja Universali nhar il-:img[a 11 ta’ :unju.Kemm il-ftu[, kif ukoll l-g[eluq ja[btu mal-festa tal-Qalb ta’ :esù. Is-sena tassa/erdo<strong>ti</strong>tnediet fl-okka]jonital-150 anniversarju millmewtta’ San :wann MarijaVianney, mag[ruf a[jarb[ala l-Kurat ta’ Ars,sa/erdot Fran/i] meqjumb[ala l-Patrun tas-Sa/erdo<strong>ti</strong>.


6 LokaliIN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Wirja dwar il-Kavallieri ta’San :wann fl-IslaFl-okka]joni tal-Fes<strong>ti</strong>valMarit<strong>ti</strong>mu, li qed ikun organizzatmill-Kunsill Lokali tal-Isla fitmiem il-;img[a, il-Kummissjoni Fes<strong>ti</strong> EsterniMarija Bambina se ttella’ wirjadwar l-Ordni tal-Kavallieri ta’San :wann fil-For<strong>ti</strong> San Mikiel.Ma[]en f’dan il-for<strong>ti</strong> hu sfondtajjeb g[al din il-wirja li ]gurg[andha <strong>ti</strong>n]el g[asel ma’ minjapprezza l-wirt kulturali Mal<strong>ti</strong>.F’din il-wirja, li mistennijatkun inawgurata mill-PrimMinistru Lawrence Gonzi, sejkunu esibi<strong>ti</strong> statwi ta’ GranMastri tal-Ordni ta’ San :wannkif ukoll o;;et<strong>ti</strong> o[ra ta’ interessminn diversi g[aqdiet f’Malta uG[awdex. Hemm ukoll par<strong>ti</strong>]g[ira minn plan/ier tal-banda.G[all-ftu[ ta’ din il-wirjakienu mis<strong>ti</strong>edna tliet membriminn In Guardia li se jkunulibsin ilbies tal-epoka ta’ ]mienil-Kavallieri ta’ San :wann.Fil-wirja se jsiru sessjonijietta’ induratura u l-pubbliku sejkollu opportunità japprezzapro/ess ta’ restawr.Fil-passa;; tal-ma[]en, sejkun espost armar an<strong>ti</strong>k,fosthom bandalora li tmur lurag[all-1921 u ]ew; skudi talistessperijodu. Il-pubbliku sejkun jista’ jg[addi minnpassa;; ie[or li sar fi ]mien l-Ingli]i, b’garigor li jwassalg[al fuq il-bejt.Il-wirja tkun miftu[a bejn is-7 p.m. u l-10 p.m., is-Sibt mid-9 a.m. sa nofsinhar u mis-6p.m. sal-10 p.m. kif ukoll il-{add mid-9 a.m. sal-10 p.m.Xahar s[i[ ta’at<strong>ti</strong>vitajietkulturali b’xejng[all-pubblikuNhar it-Tlieta jing[atabidu g[at-13-il edizzjonital-Victoria Interna<strong>ti</strong>onalArts Fes<strong>ti</strong>val fil-BeltVictoria, li g[al sena o[raqed jippre]enta iktar minnxahar s[i[ ta’ at<strong>ti</strong>vitajietkulturali b’xejn g[allpubbliku,b’at<strong>ti</strong>vità kwa]ikull jum bejn it-8 ta’ :unjuu t-12 ta’ Lulju.G[al darb’o[ra l-edizzjoni ta’ din is-sena tal-Victoria Interna<strong>ti</strong>onal ArtsFes<strong>ti</strong>val, organizzat mill-Parro//a ta’ San :or; fil-Belt Victoria, qed joffrig[a]la s[i[a ta’ kun/er<strong>ti</strong> ta’;e<strong>ner</strong>i mu]ikali differen<strong>ti</strong>flimkien ma’ at<strong>ti</strong>vitajieto[ra fosthom teatru,masterclasses g[allistuden<strong>ti</strong>u anke wirja ta’pittura.F’[ames ;img[at se jsiru32 at<strong>ti</strong>vità, li ji;u fitmiemhom b’kun/ertorkestrali grandju] bissehemtal-OrkestraFilarmonika Nazzjonali u l-Kor Laudate Pueri ta[t iddirezzjonitas-Surmast il-Professur Joseph Vella. Ilfes<strong>ti</strong>valjil[aq il-qofol<strong>ti</strong>eg[u fit-<strong>ti</strong>eni ;img[a ta’Lulju li twassal g[all-festata’ San :or;, fit-<strong>ti</strong>elet{add ta’ Lulju.Fil-fes<strong>ti</strong>val din is-sena sejie[du sehem parte/ipan<strong>ti</strong>minn tal-inqas 12-il pajji]differen<strong>ti</strong> minbarra Malta,b’mu]i/is<strong>ti</strong> jew parte/ipan<strong>ti</strong>li se ji;u f’Malta appostamill-Italja, mir-Renju Unit,min-Norve;ja, mill-Kroazja, mill-Awstrija,minn Franza, mill-Ar;en<strong>ti</strong>na, mill-Fillandja,mir-Repubblika ?eka, mir-Rumanija, mi/-?ina u mis-Sirja.Il-kun/er<strong>ti</strong> jvarjaw minndawk orkestrali, g[al o[rajnfejn strumen<strong>ti</strong> par<strong>ti</strong>kularijsiru l-protagonis<strong>ti</strong>, b[allpjanu,l-orgni, il-kitarra, ilvjolin/ell,jew il-vu/i. Ilmu]ikali se tkun offrutamatul l-at<strong>ti</strong>vitajiet tvarjawkoll, minn dik klassikasat-tango.L-at<strong>ti</strong>vitajiet kollha [liefg[all-kun/er<strong>ti</strong> tal-:img[a 9ta’ Lulju u tas-Sibt 10 ta’Lulju jibdew fit-8 p.m. L-at<strong>ti</strong>vitajiet se jsiru fil-Ba]ilika ta’ San :or; jewfl-Awla MonsinjurGiuseppe Farrugia, li <strong>ti</strong>nsabannessa mal-istess ba]ilika.L-at<strong>ti</strong>vitajiet huma kollhab’xejn g[alkemm jekk<strong>ti</strong>ng[ata donazzjoni ta’€70, dak li jkun ikollu postriservat g[all-kun/er<strong>ti</strong>kollha. Dawk li jattenduhuma mis<strong>ti</strong>edna jkunu filposttal-at<strong>ti</strong>vità mill-inqaskwarta qabel <strong>ti</strong>bda l-at<strong>ti</strong>vità.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Il-Prim Ministru jindirizza l-Laqg[a tal-G[eruq fejn it-tema ewlenija kienet ir-riformatat-trasport pubbliku (Ritratt> Alex Degabriele)IR-RIFORMA TAT-TRASPORT PUBBLIKURiforma li g[andhaSeba’ si<strong>ti</strong> stori/imiftu[in b’xejng[all-pubblikuNhar it-Tnejn 7 ta’:unju meta pajji]na jfakkaril-;rajjiet tas-Sette Giugnou g[alhekk festa pubblika,Heritage Malta se <strong>ti</strong>fta[g[al pubbliku seba’ si<strong>ti</strong> lise jkunu bla [las.Is-si<strong>ti</strong> huma G[arDalam, il-Palazz tal-Inkwi]itur fil-Birgu u l-Mu]ew tal-Ar<strong>ti</strong> fil-Belt,kollha f’Malta u /-?ittadella, il-Mu]ew tal-Arkeolo;ija, il-Mu]ewtal-Folklor, il-{abs l-An<strong>ti</strong>k u l-Mu]ew tax-Xjenza Naturali kollhaf’G[awdex.Fil-Mu]ew tal-Ar<strong>ti</strong> seLokali 7jkun hemm numru ta’ ar<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>ipin;u minn fuq mudellfilwaqt li f’G[awdex setkun miftu[a l-wirja WillieApap: Xog[lijiet mill-Kollezzjoni Nazzjonali fl-Uffi//ju ta’ Heritage Maltafi/-?ittadella.Nhar it-Tnejn il-pubblikujista’ jid[ol membru ta’Heritage Malta bi prezzimnaqqas. Il-membri kollhajistg[u jid[lu fil-mu]ewijietu fis-si<strong>ti</strong> ta’ Heritage Maltabla [las ([lief fl-Ipo;ew ta’{al Saflieni) u jkollhomprezz ir[as fuq at<strong>ti</strong>vitajietorganizza<strong>ti</strong> minn HeritageMalta.twassal g[all-qab]ata’ kwa<strong>lit</strong>à – Il-Prim MinistruIr-riforma tat-trasportpubbliku g[andha twassalg[all-qab]a ta’ kwa<strong>lit</strong>à fisservizziu b’hekk inpo;;u lilpajji]na f’kategorija og[laf’dan il-qasam. Il-PrimMinistru u Kap tal-Par<strong>ti</strong>tNazzjonalista LawrenceGonzi qal dan waqt laqg[atal-G[eruq tal-Par<strong>ti</strong>tNazzjonalista li saret fid-Dar?entrali l-Erbg[a filg[axija,dwar ir-riforma fit-trasportpubbliku.Lawrence Gonzi qal li dinir-riforma waslet warakonsultazzjoni mal-par<strong>ti</strong>jietkollha u wara l-liberalizzazzjoni ta’ diversiswieq tat-trasport. B[al kullriforma importan<strong>ti</strong> li saret filpajji]fl-a[[ar snin, il-Par<strong>ti</strong>tLaburista dejjem kien kontrau qal le, anke jekk din irriformatkun ta’ ;id.Waqt il-Laqg[a tal-G[eruqtal-Par<strong>ti</strong>t Nazzjonalista kienhemm il-Ministru g[at-Trasport, l-Infrastruttura u l-Komunikazzjoni Aus<strong>ti</strong>n Gattli min-na[a <strong>ti</strong>eg[u qal li l-Gvern qed jaspira li f’dan ilqasamikun a[jar minnpajji]i o[ra Ewropej. Din irriformahi wa[da b]onju]a uhuma l-Mal<strong>ti</strong>n stess lijriduha, minbarra li ilujin[ass il-b]onn tag[ha g[alnumru ta’ snin.Din ir-riforma t[ares mhuxbiss lejn it-<strong>ti</strong>tjib tas-servizz ul-qab]a fil-kwa<strong>lit</strong>à, i]dat[ares ukoll lejn il-kwa<strong>lit</strong>àtal-arja u li permezz ta’ dinir-riforma jridu jonqsu l-karozzi fit-toroq u fl-istesswaqt, li l-karozzi tal-linja;odda jkollhom l-emissjonijiet baxxi.Din ir-riforma t[ares lejnis-servizz a[jar li g[andhomjie[du dawk li ju]aw ittrasportpubbliku filwaqt li<strong>ti</strong>mmira biex dan is-servizzjibda jag[mel profitt.Minbarra dan, il-Gverng[andu g[an ie[or, dak liji;;e<strong>ner</strong>a l-impjiegi. Il-Ministru Aus<strong>ti</strong>n Gatt qal lib’din ir-riforma se jin[olqub’kollox 900 impjieg. Irriformali mistennija<strong>ti</strong>t[abbar fid-dettall fil-bidutas-sena d-die[la se tarawkoll numru kbir ta’ rotot;odda filwaqt li l-[in ta’meta joperaw il-karozzi tallinjase jkun mill-5.30 a.m.sal-11 p.m. Pre]en<strong>ti</strong> g[al dinil-laqg[a kien hemm l-Assistent Parlamentari fil-Ministeru tat-Trasport, l-Infrastruttura u l-Komunikazzjoni CharlòBonnici.At<strong>ti</strong>vitajiet f’G[awdexfil-Jum Dinji favur l-AmbjentG[ada G[awdex flimkienma’ Malta u l-bqija tad-dinjase jfakkru l-Jum Dinji favurl-Ambjent li din is-se<strong>nag</strong>[andu t-tema {afna Spe/i.Pjaneta Wa[da. FuturWie[ed. Il-Ministeru g[alG[awdex [ejja programm ta’at<strong>ti</strong>vitajiet g[all-familjakollha li se jkunukkon/entra<strong>ti</strong> f’Wied il-Lunzjata matul in-nofstanharta’ filg[odu.Se jkun hemm rakkon<strong>ti</strong> ta’stejjer g[at-tfal, xog[ol talkartapestaminn materjalri/iklat, tpin;ija, xog[ol talbizzillag[at-tfal, ]rig[ ta’pjan<strong>ti</strong> u pariri dwarhom,log[ob u varjetà. Il-pubblikujista’ j]ur il-Kappella tal-Lunzjata u jag[mel mixjaf’dan il-wied bejn il-beltVictoria u Ker/em.Il-Ministru g[al G[awdexGiovanna Debono se tniedi t-<strong>ti</strong>eni skema g[ar-Restawr ta’Rdieden tar-Ri[ b[ala par<strong>ti</strong>mill-pro;ett eko-G[awdex.L-at<strong>ti</strong>vitajiet marbuta mal-Jum Dinji favur l-Ambjentbdew nhar l-Erbg[a fil-Qalabi programm organizzat mill-Hands on Farmingf’G[awdex. Il-:img[a hemml-at<strong>ti</strong>vità Spot the Jellyfishbiex ji]died l-g[arfien dwarid-diversità fil-bram f’Malta.Il-Ministeru g[al G[awdex[e;;e; lill-pubbliku biexjipparte/ipa f’dawn l-at<strong>ti</strong>vitajiet.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Parlament 9Kunf<strong>lit</strong>t bejn g[awwiema u sidienta’ fa/i<strong>lit</strong>ajiet u opri tal-ba[arHemm kunf<strong>lit</strong>t qawwi bejn dawk kollha li g[andhom xi forma ta’ rabta mal-ba[ar u mal-kosta jewqrib il-kosta u r-residen<strong>ti</strong> u t-turis<strong>ti</strong> li jg[ixu f’San Pawl il-Ba[ar, Bu;ibba u l-Qawra.Dan qalu ?ensu Galea, Id-Deputat Nazzjonalista qalDeputat Nazzjonalista, meta li tajjeb li jkun hemm zoni talg[awmi]da fl-istess waqttkellem fl-A;;ornament tal-Parlament.g[andu jkun rispettat id-dritt liHu beda biex fakkar ukoll lil kien igawdi min kien joffri xiCharlie Abela u fa[[ru g[asserjetàli dejjem mexa biha rrifera wkoll g[ar-forma o[ra ta’ servizz. Huspe/jalment fil-qasam spor<strong>ti</strong>v u responsabbiltà ta’ kull min imurfl-impenn <strong>ti</strong>eg[u biex il-grawnd jiddever<strong>ti</strong> [dejn il-ba[ar biextal-Mosta jsir bit-turf. jirrispetta d-drit<strong>ti</strong>jiet ta’ min?ensu Galea tkellem dwar ikun sejjer fl-istess post warajh.editorjal tal-;urnal l-orizzont Filwaqt li g[andu jkun hemmhu qal li fih saru diversi servizz xieraq ta’ <strong>ti</strong>ndif, ilpubblikug[andu jurikummen<strong>ti</strong> u rrifera g[al persunali fta[ret li g[amlet u]u minn responsabbiltà u ma j[ammi;xtape recordings mieg[u meta billi jiddisponi mill-iskart likien Ministru responsabbli fost jkollu kif suppost.o[rajn mit-trasport u li l-Par<strong>ti</strong>t ?ensu Galea tkellem ukollLaburista u]a matul il-kampanja dwar it-trasport fl-in[awi ta’elettorali tal-2008.San Pawl il-Ba[ar, Bu;ibba u l-Id-Deputat Nazzjonalista qal Qawra. Hu qal li jin[<strong>ti</strong>e; li jkunli l-Par<strong>ti</strong>t Laburista u]a biss analizzat jekk is-servizz ta’par<strong>ti</strong>jiet minn dawk it-tapes trasport fl-in[awi hux jil[aq ilfirxakollha tal-loka<strong>lit</strong>à. Hu qalrecordings u s<strong>ti</strong>eden lil ming[andu dawn it-tapes biex li l-a[[ar /ifri juru li z-zona ta’ixandarhom fil-mod s[i[ San Pawl il-Ba[ar g[andha Il-bajja ta’ Bu;ibba> tajjeb li jkun hemm zoni tal-g[awm i]da fl-istess waqt g[andu jkuntag[hom.madwar 19,600 residen<strong>ti</strong> li rispettat id-dritt li kien igawdi min kien joffri forma ta’ servizz?ensu Galea rrefera wkoll tag[milha t-<strong>ti</strong>eni l-akbarg[al xog[lijiet fiz-zona ta’ San loka<strong>lit</strong>à wara Birkirkara. DawnPawl il-Ba[ar, il-Qawra u huma /ifri ta’ residen<strong>ti</strong> uffi/jaliBu;ibba. Hu tkellem dwar l-u]u u ma jinkludux lil dawk <strong>lit</strong>al-fa/i<strong>lit</strong>ajiet minn dawk li jmorru f’dik iz-zona g[aljiffrekwentaw il-ba[ar issa li ville;;jatura jew g[al ]jaratqed joqrob l-ista;un tas-sajf. anke qosra.Id-Deputat Nazzjonalista qal B[alissa g[addej xog[olli meta wie[ed iqis li f’din izzonahemm 40,000 resident bankini fi Triq it-Turis<strong>ti</strong>. Humadwar ix-Xatt kif ukollflimkien mal-par<strong>ti</strong> l-kbira tatturis<strong>ti</strong>li j]uru pajji]na li jmorru xog[ol isir fl-interess ta’ kullimportan<strong>ti</strong> li anke dan ix-jag[mlu u]u mil-fa/i<strong>lit</strong>ajiet min jag[mel u]u mill-istessmadwar il-bajjiet u xtut, hu jara fa/i<strong>lit</strong>ajiet.li hemm kon;estjoni u konf<strong>lit</strong>t ?ensu Galea tkellem ukollqawwi bejn dawk kollha li dwar il-bypass ta’ San Pawl ilg[andhomxi forma ta’ rabta Ba[ar u qal li hu infurmat limal-ba[ar u mal-kosta jew qrib qed issir pe<strong>ti</strong>zzjoni dwar abbu]il-kosta.li qed ikun hemm minn din ittriqanke matul il-lejl bi tlielaq?ensu Galea qal li kul[addg[andu r-responsabbiltajiet ta’ muturi u karozzi. Hu appella<strong>ti</strong>eg[u. Sew jekk huma biex mhux biss <strong>ti</strong>nxteg[el lig[awwiema kif ukoll jekk speed camera i]da jekk hemmhuma sidien ta’ opri tal-ba[ar b]onn isiru aktar [alli jkunjew jekk huma sidien ta’ kontrollat l-abbu] ta’ sewqanstabbilimen<strong>ti</strong> li joffru xi forma e//essiv li jista’ jwassal g[alta’ servizz.konsegwenzi mill-aktar serji.


8 ParlamentId-d[ul tal-ewro komplajsa[[a[ l-EwropaId-d[ul ta’ munita wa[dafl-Unjoni Ewropea g[enbiex kompla jsa[[a[ l-ekonomija Ewropea.Dan qalu d-DeputatNazzjonalista Joseph Falzonfl-A;;ornament tal-Parlament.Hu tkellem dwar ittwaqqiftal-Unjoni Ewropeau l-effett ta’ din l-g[aqdafuq il-pajji]i kemmimsie[ba kif ukoll dawk lig[adhom juru interess lijissie[bu fosthom il-pajji]ital-eks-Unjoni Sovje<strong>ti</strong>ka.Joseph Falzon sejja[ l-UEb[ala pro;ett li tejjeb irrelazzjonibejn il-pajji]imhux biss fuq livellekonomiku i]da wkoll fuqlivell so/jali. Pro;ett importan<strong>ti</strong>li wettqu l-pajji]i tal-UE hu d-d[ul ta’ munitawa[da. Dan g[en biex komplajsa[[a[ l-ekonomijaEwropea.Id-Deputat Nazzjonalistaqal li l-UE hi wkoll ta’e]empju g[at-tmexxija ta’pajji]na li rridu nkunu nafux’inhuma l-prijoritajiet.Jitfasslu l-pjani u jinbnewil-ba]i sodi biex fuqhomjinbnew il-pro;et<strong>ti</strong> g[all-;idtal-poplu kollu.Charlie Abelamfakkar fil-ParlamentId-Deputat NazzjonalistaEdwin Vassallo ssu;;erixxali l-grawnd tal-futbol tal-Mosta jissemma g[al CharlieAbela.Fl-A;;ornament, EdwinVassallo sellem lil CharlieAbela li miet dan l-a[[ar ufakkru b[ala eks-Presidenttal-Klabb tal-Futbol tal-Mosta. Id-DeputatNazzjonalista tkellem dwar l-impenn ta’ Charlie Abelabiex, fost o[rajn, il-grawndtal-Mosta jsir bil-[axix.Kien hawnhekk li EdwinVassallo ssu;;erixxa li danix-xog[ol ma jdumx ma jsir uli jissemma g[al CharlieAbela.IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Delegazzjoni Parlamentariminn Georgia se ]]ur MaltaDelegazzjoni mill-Kumitat tal-AffarijietBarranin tal-Parlament ta’ Georgia se ]]ur Maltadalwaqt. Sadattant, id-Deputat NazzjonalistaFrancis Zammit Dimech, il-President tal-KumitatPermanen<strong>ti</strong> dwar l-Affarijiet Barranin u Ewropej,;ie mis<strong>ti</strong>eden imexxi delegazzjoni Mal<strong>ti</strong>jaf’Georgia.Dan sar mag[ruf waqt laqg[a li l-Ministru tal-Affarijiet Barranin ta’ Georgia, Grigol Vashadze,kellu mal-President tal-Kumitat dwar l-AffarijietBarranin u Ewropej Francis Zammit Diemch fil-Kamra tal-Kumita<strong>ti</strong>, fil-Parlament, dan l-a[[ar.Matul din il-laqg[a l-Ministru Vashadze uFrancis Zammit Dimech iddiskutew, fost o[rajn,kif ir-relazzjonijiet bilaterali bejn i]-]ew; pajji]ijistg[u jkomplu jikbru par<strong>ti</strong>kolarment wara l-iffirmar ta’ numru ta’ ftehim bejn i]-]ew; pajji]i.Fost il-ftehim iffirmat hemm wie[ed dwar konsultazzjonibilaterali, ftehim dwar koperazzjonif’oqsma edukat<strong>ti</strong>vi, kulturali u ta’ xjenza u ftehimta’ koperazzjoni aktar mill-qrib f’fora internazzjonali.Huma ddiskutew ukoll l-i]viluppi poli<strong>ti</strong>/i uekonomi/i f’Georgia u fir-Re;jun ta’ Kawkasu,ir-relazzjonijiet bejn Georgia, l-Unjoni Ewropeau n-NATO u l-poli<strong>ti</strong>ka ta’ koperazzjoni liGeorgia qed <strong>ti</strong>mplimenta fir-rigward ta’Abkhazia u Osse<strong>ti</strong>a.G[al din il-laqg[a kienu pre]en<strong>ti</strong> wkoll il-Vi/iPrim Ministru u Ministru tal-Affarijiet BarraninTonio Borg u l-Assistent Parlamentari tal-istessMinistru, David Agius.


10 OpinjoniIl-President tal-Kummissjoni Ewropea Josè Manuel DuraoBarroso stqarr, waqt konferenza stampa li ;abet fitmiemha l-Biennale ta’ Firenze bit-tema “l-edukazzjonibiex nikkumbattu l-esklu]joni so/jali”, li l-kri]i ekonomikau finanzjarja kinset 10 snin ta’ tkabbir ekonomiku uprogress, u li din il-kri]i g[adha ma g[addietx. Hu tennali s-sitwazzjoni fil-Gre/ja u l-attakki g[all-istabbiltà jixhduIN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010dan. Biex <strong>ti</strong>kkumbat<strong>ti</strong> din il-kri]i u biex <strong>ti</strong>ddefendi l-ewro,li par<strong>ti</strong> sostanzjali minnha ;ejja mill-ispekulazzjoni,l-Unjoni Ewropea ppubblikat pjan ta’ €750 biljun.Il-mexxejja Ewropej ikkommettew €60 biljun ta’ bonds lig[andhom is-sostenn tal-UE, fond ta’ €440 biljun garan<strong>ti</strong>tminn pajji]i li huma fiz-zona ewro, u potenzjalment €250biljun ta’ flus mill-Fond Monetarju Internazzjonali.U issa l-pajji]i Ewropej iridujissikkaw i/-/inturin!L-attakk fuq l-ekonomija tal-Gre/ja, li jidher li qed jinfirexg[al Spanja u l-Portugall, wassal lil diversi pajji]i membrital-Unjoni Ewropea biex jie[du mi]uri [alli jnaqqsu n-nefqau j]idu d-d[ul.Dan bl-iskop ewlieni likul[add – b’mod spe/jali l-pajji]i taz-zona ewro – jer;a’jid[ol fil-parametri ta’Maastricht, b’mod spe/jalifejn jid[ol l-i]bilan/ talgvernijiet,li fl-a[[ar sentejnsploda ’l fuq. L-iskop huwkoll li jitnaqqsu d-djun nazzjonali,li f’[afna pajji]iEweopej jaqbe] fil-wisa’ s-60fil-mija tal-Prodott GrossDomes<strong>ti</strong>ku (PGD).Dawn huma mi]uri iebsa lif’diversi pajji]i jfissru iktartaxxi u tnaqqis fin-nefqa talgvernkif ukoll ]idiet fl-etàpensjonabbli.Spanja Dan il-pajji] fl-2009kellu ]bilan/ ta’ 11.2 fil-mijatal-PGD. Il-Fond MonetarjuInternazzjonali fil-bidu tal-;img[a l-o[ra [are; twissijaiebsa lil Spanja fejn qal li danil-pajji] kien je[<strong>ti</strong>e; taqlibaradikali fil-li;ijiet <strong>ti</strong>eg[u taxxog[ol,riforma qawwija fissistematal-pensjonijiet talgvernu konsolidamenta//ellerat tal-banek biex majkunx hemm il-problemiekonomi/i li mminaw lill-Gre/ja. B[all-biera[ ;img[ailu l-Parlament Ewropewg[adda b’vot wie[ed biss€15-il biljun ta’ qtug[ finnefqag[al din is-sena u s-senad-die[la. B’hekk il-Gvern qedjistma li jni]]el l-i]bilan/ g[al9.3 fil-mija tal PGD din issenau g[al 6.55 fl-2011.Minkejja dawn il-mi]uri kollhaFitch naqqsu l-credit ra<strong>ti</strong>ngta’ Spanja minn AAA, l-og[la,g[al AA+, mhux xi tnaqqiskbir u xorta wie[ed g[oli, i]dabi]]ejjed biex tefa’ lis-swieqfinanzjarji f’inkwiet ;did.Franza Il-Gvern Fran/i]qed jipproponi li l-[addiemaFran/i]i jibqg[u fix-xog[ol sa63 sena. G[all-Fran/i]i kientwemmin li l-pensjonijiet mas-60 ma jintmissux. Issa l-Gvernidde/ieda mod ie[or u danwassal g[al dimostrazzjonijietu strajkijiet.Ir-Renju Unit Il-Gvern il-;did ta’ David Cameron, flewweldiskors importan<strong>ti</strong><strong>ti</strong>eg[u b[al-lum ;img[a iluf’Leeds, wieg[ed lijirribilan/ja l-ekonomija, billijnaqqas l-i]bilan/, ibaxxi t-taxxa tal-kumpaniji u jibbilan/japrijoritajiet ekonomi/ifl-industrija u fil-pajji]. Il-Gvern Ingli] kien mistennij[abbar taxxa ta’ €9.2 biljun <strong>lit</strong>olqot lis-settur bankarju. Flistesswaqt, bl-iskop li jnaqqasl-i]bilan/ tal-Gvern, il-GvernIngli] kien mistenni wkoll lij[abbar tnaqqis fl-infiq ta’ €6biljun. Fost il-mi]uri ssemmietukoll ]ieda fil-VAT g[al 19fil-mija mill-15 fil-mija li hillum. Il-Gvern Ingli], il-{amistal-;img[a l-o[ra wieg[edriformi radikali fuq il-benefi//jiso/jali b[al dawk fuq irre;istrazzjonig[ax-xog[ol udi]abbiltà.L-Italja Il-Gvern Taljan ta’Silvio Berlusconi [abbarmanuvra finanzjarja ta’ €24biljun fuq sentejn bl-iskop li l-i]bilan/ tal-Gvern jitni]]elg[al ta[t it-tlieta fil-mija tal-PGD, u biex hekk l-Italja ma<strong>ti</strong>;ix ta[t pressjoni kif ;ew il-Gre/ja, Spanja u l-Portugall.Ma ninsewx li l-Italja g[andhawie[ed fost l-og[la djun nazzjonalili hu ta’ iktar minn 120fil-mija tal-PGD. Filwaqt li l-Gvern Taljan mhux fi [siebujag[mel taxxi ;odda u mhuxse jmiss is-setturi tas-sa[[a,tal-edukazzjoni u l-pensjonijietse jit<strong>ti</strong>e[du mi]uri biex tonqosin-nefqa tal-gvern u tarre;juni,biex <strong>ti</strong>[rax il-;liedakontra l-eva]joni fiskali li hukkalkulat li taqbe] il-€100biljun fis-sena, u biex majit[allsux benefi//ji iktar lilpersuni li ma [aqqhomxjie[du pensjonijiet tal-invalidità,li fl-Italja hu numruesa;erat. Il-Gvern qed jg[idukoll li g[al kull [ames impjega<strong>ti</strong>li jispi//aw mi/-/iviljid[ol wie[ed biss. Il-Gvern sejnaqqas ukoll is-salarji tal-Membri Parlamentari u ta’dawk kollha li g[andhom d[ulg[oli.Qtug[ fl-g[ajnuna so/jalidi;à t[abbret minn diversigvernijiet Ewropej, fosthom l-Irlanda, il-:re/ja u Spanja.Qtug[ qed isir ukoll minnpajji]i mag[rufin g[all-;e<strong>ner</strong>o]ità tag[hom f’dik li hiDehra tal-bini li g[addej fuq Smart City f’pajji]<strong>nag</strong>[ajnuna so/jali. Il-GvernDani] dan l-a[[ar [abbar <strong>ti</strong>bdilfil-benefi//ji waqt il-qg[adu capping fuq il-[lasijiet kollhaflimkien f’g[ajnuna lillfamilji.Is-Segretarju tat-Te]orAmerikan, Timothy Geith<strong>ner</strong>,dan l-a[[ar g[amel ]jara fl-Ewropa fejn stqarr li kienhemm interess maqsum biexjin[oloq appro// globali g[arristrutturartas-sistema finanzjarja.Hu qal li l-Ista<strong>ti</strong> Uni<strong>ti</strong> ul-Ewropa kienu fi ftehimwiesa’ f’li jkun hemmf’posthom iktar issikkar konservat<strong>ti</strong>vmeta jit<strong>ti</strong>e[du riskji,i]jed [<strong>ti</strong>;iet konservat<strong>ti</strong>vig[all-kapital u li jkun hemmit-trasparenza fejn jid[lu s-swieq tad-derivat<strong>ti</strong>vi. Hu qalukoll li fl-Amerika kienu qedjo[olqu l-in/en<strong>ti</strong>vi g[all-inves<strong>ti</strong>mentprivat u g[all-[olqienminn Joe M.ZAHRAtal-impjiegi u li kienu qed jippruvawli jkun hemm bilan/tajjeb.Dan kollu lilna jinteressanasew g[ax niffurmaw par<strong>ti</strong> mizzonaewro u anki g[ax nafu lidak kollu li ji;ri madwarna,lilna jolqotna. <strong>Irrid</strong> ng[id lijolqotna iktar minn [addie[org[ax l-ekonomija tag[na hiwa[da ]g[ira u miftu[a u lig[alhekk <strong>ti</strong>ddependi minn kifikun sejjer [addie[or.Minkejja dan kollu ma jidhirxli g[andu jkun hemmt[assib dwar l-ekonomijatag[na. Is-sena li g[addietkonna wie[ed minn ]ew;pajji]i tal-UE li naqqasna l-i]bilan/. Jirri]ulta wkoll li l-kon<strong>ti</strong>jiet tal-Gvern huma ta[tkontroll. ?ifri ma[ru;a mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Ista<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>ka juru li fl-ewwelerba’ xhur ta’ din is-sena kienhemm <strong>ti</strong>tjib fil-bilan/ bejn l-infiq u d-d[ul tal-Gvern. Danwassal biex il-qag[da tjiebetb’€39.8 miljun g[al €196.0miljun meta mqabbla mal-istessperijodu s-sena l-o[ra. L-i]bilan/ tal-gvern naqas b’16.9fil-mija li naslu g[alih g[axkien hemm ]ieda fid-d[ul ta’€25.2 miljun u tnaqqis finnefqata’ €14.5 miljun.F’dawn l-erba’ xhur, il-Gvern kellu ]ieda fid-d[ul ta’€24.3 miljun fl-in<strong>com</strong>e tax uta’ ¤18.4 miljun fil-VAT fl-istesswaqt li kien hemm tnaqqista’ €8.2 miljun fis-SigurtàSo/jali; €7 miljun mit-taxxi umul<strong>ti</strong> u €5.9 miljun minng[otjiet.Pajji]na g[adu jat<strong>ti</strong>ra inves<strong>ti</strong>ment.Dan rajnieh il-;img[ali g[addiet meta t[abbar liHorizon Terminal Limitedminn Dubaj iden<strong>ti</strong>fikat lilMalta g[all-bini ta’ terminalta]-]ejt f’pajji]na b’inves<strong>ti</strong>mentta’ €300 miljun, pro;ettli jimpjega €600 [addiem flistadjutal-kostruzzjoni u madwar70 persuna meta jitlesta.Pro;ett li jkun ifisser bejn €50miljun u €60 miljun fis-se<strong>nag</strong>[all-ekonomija ta’ pajji]na ug[all-[olqien ta’ 500 impjiegie[or f’servizzi relata<strong>ti</strong>.Fl-istess waqt hemmpro;et<strong>ti</strong> kapitali kbar li bdewjew mistennija jibdew din issenau li g[andhom jo[olqu x-xog[ol. Pro;et<strong>ti</strong> li jinkludu l-bini tal-MCAST, il-bini talpro;ettta’ Bieb il-Belt; itteatrufl-apert u l-Parlament;il-[a]na tal-gass, ir-restawrtas-swar, it-terminal ta/-?irkewwa. Ma’ dawn marridux ninsew il-pro;ett ta’Smart City li g[addej bir-ritmuli kien ma[sub.Fl-istess waqt hemm is-setturturis<strong>ti</strong>ku, li kollox jindika lidin is-sena se jag[<strong>ti</strong> ri]ulta<strong>ti</strong>tajbin. Ir-ri]ulta<strong>ti</strong> tal-ewweltliet xhur, fejn ]idna fin-numruta’ turis<strong>ti</strong> li ]aruna, fin-numruta’ ljieli li qattg[u f’Malta u l-infiq li g[amlu, humasinifikat<strong>ti</strong>vi. Wara li f’Aprilkellna xi telf min[abba l-kri]ital-vulkan fl-I]landa, li g[alsebat ijiem tellifna nofs ilpassi;;ierili ji;u f’pajji]na,jirri]ulta li Mejju se jkunxahar tajjeb. Ri]ulta<strong>ti</strong> fis-setturturis<strong>ti</strong>ku jkollhomriperkussjonijiet po]it<strong>ti</strong>vi fuql-ekonomija kollha.Meta naraw x’qed ji;ri fiddinja,spe/jalment x’qed ji;rimadwarna, irridu nkunu gra<strong>ti</strong>lejn il-Gvern ta’ pajji]na li bilmi]urili [a, u qed jie[u, evitali pajji]na wkoll jid[ol fi kri]i.Filwaqt li ma rridux na[sbu likollox g[adda, fl-istess waq<strong>ti</strong>rridu <strong>nag</strong>[mlu kura;; g[ax ilkbir]gur jinsab warajna.<strong>Irrid</strong>u na[sbu fil-futurb’fidu/ja fil-[iliet tag[na u filkapa/itajiettal-Mal<strong>ti</strong>n li humal-ikbar ri]orsa li g[andna.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju 2010Opinjoni 11A;ent Editur> Keith MicallefMedia.Link Communica<strong>ti</strong>ons Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Pietà PTA 1450P.O. Box 37, {amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.<strong>com</strong>.mtTel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886Dipar<strong>ti</strong>ment ta’ l-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261E-mail> adverts@media.link.<strong>com</strong>.mtL-EDITORJALImpenn favur l-anzjaniIs-settur tal-anzjani fl-a[[ar snin kiber flimportanza<strong>ti</strong>eg[u, fost o[rajn min[abba l-fatt liaktar kemm qed jg[addi ]-]mien aktar qed <strong>ti</strong>]diedil-popolazzjoni ta’ dawk li g[andhom iktar minn 60sena. Kien fl-1987 meta g[all-ewwel darba n[oloqSegretarjat Parlamentari g[all-Anzjani, minn GvernNazzjonalista. Minn dak i]-]mien sal-lum sarprogress kbir mhux biss fil-livell tal-g[ajxien i]daanki fil-fa/i<strong>lit</strong>ajiet li jgawdu minnhom l-anzjani.Inves<strong>ti</strong>ment ta’ €9 miljun f’San Vincenzde PauleKull min i]ur ir-residenza tal-anzjani f’SanVincenz De Paule ma jistax ma jinnutax il-livellg[oli li jgawdu minnu l-anzjani bi swalimg[ammra bil-fa/i<strong>lit</strong>ajiet kollha u b’servizzprofessjonali mill-[addiema. Minn residenza likienet mag[rufa b[ala l-Ingieret u li kienet meqjusab[ala kas<strong>ti</strong>g jew di]unur g[all-anzjani li kienu fiha,is-sitwazzjoni nbidlet tant li llum hemm talba kbirabiex jid[lu fiha. Bi]]ejjed ng[idu li l-iktarinves<strong>ti</strong>ment re/en<strong>ti</strong> kien ta’ €9 miljun f’binja ;didali se toffri ambjent a[jar g[all-144 anzjan. I]da l-qab]a fil-kwa<strong>lit</strong>à ma kinitx sempli/ement flinfrastruttura.Kienu l-impenn u l-vi]joni li kellu l-Gvern Nazzjonalista li g[araf li l-ewwel u qabelkollox l-anzjani g[andhom kemm jista’ jkunjibqg[u integra<strong>ti</strong> fis-so/jetà u li l-kontributtag[hom ma jiqafx mal-età tal-ir<strong>ti</strong>rar. F’din illegislatural-Gvern [a de/i]jonijiet li komplewjift[u l-bibien g[all-anzjani. Fost l-aktar importan<strong>ti</strong>kien hemm dik li permezz tag[ha dawk l-anzjani lijidde/iedu li jkomplu ja[dmu wara l-età tal-ir<strong>ti</strong>rarma ji<strong>ti</strong>lfu xejn mill-pensjoni tag[hom. Dan wassalbiex dawk l-anzjani li xtaqu jkomplu ja[dmu ankijekk ta[t forma iktar ridotta minn qabel, setg[uikomplu jag[mlu dan, ming[ajr ma jkunupenalizza<strong>ti</strong>. Fl-istess [in, kien mezz ukoll biex majin<strong>ti</strong>lfux il-kapa/itajiet u l-esperjenza ta’ persuni likien fadlilhom x’joffru fid-dinja tax-xog[ol. Danminbarra l-fatt li dan kien mezz ie[or ta’ d[ulfinanzjarju g[alihom. Barra minn hekk, l-anzjanillum saru jie[du ]-]ieda kollha tal-g[oli tal-[ajja, umhux iktar ]ew; terzi.{idma bi s[ubija bejn il-Gvern u l-privatL-inves<strong>ti</strong>ment f’dan is-settur ma kienx biss minna[atal-Gvern. Anki s-settur privat fl-a[[ar snininvesta bil-kbir fil-kura tal-anzjani. B’modpar<strong>ti</strong>kulari fl-a[[ar snin, il-Gvern [adem bi s[ubijamal-privat b[al fil-ka] tad-Dar tal-Anzjani tal-Mellie[a. Din id-Dar illum saret il-mudell ta’ kifjista’ jsir ftehim b[al dan.B[ala par<strong>ti</strong> mill-poli<strong>ti</strong>ka <strong>ti</strong>eg[u li j]omm lillanzjanikemm jista’ jkun fil-komunità, il-Gvern[aseb ukoll biex jifta[ diversi /entri ta’ matul iljum.Fil-jiem li ;ejjin se jkun qed jinfeta[ ukoll/entru b[ala par<strong>ti</strong> mill-pro;ett tad-Dar tal-Anzjanifil-Mellie[a. B’dan il-mod l-anzjani jibqg[u jg[ixuf’darhom i]da fl-istess [in jibqg[u at<strong>ti</strong>vi filkomunitàu ta[t l-osservazzjoni ta’ persunikwalifika<strong>ti</strong>. Kun/ett ie[or hu dak ta’ night shelter,fejn l-anzjani jqattg[u l-;urnata f’darhom i]damatul il-lejl jin;abru f’/entri apposta b’mod ukoll lijkollhom /ertu wens u b’hekk jevitaw problemi ta’so<strong>lit</strong>udni.Solidarjetà mal-anzjani u gra<strong>ti</strong>tudnig[as-sagrifi//ji tag[homDin il-poli<strong>ti</strong>ka tal-anzjani hi mibnija fuq kolloxfuq il-valur tas-solidarjetà. Il-Gvern huwa impenjatli, bis-sa[[a tal-kisbiet kbar li g[amilna sa issa,kemm fis-servizzi fil-komunità u kemm fuq livellnazzjonali, ikompli jkabbar il-menta<strong>lit</strong>à ta’ rispettlejn l-anzjani, bi dritt tag[hom u bi dmir tag[nalkoll lejhom. L-impenn irid ikun biex l-anzjanitàtkompli tkun apprezzata g[al dak li hi, g[allminjierata’ g[erf u esperjenza li toffri, g[as-sensta’ tkomplija u kon<strong>ti</strong>nwità li tag[<strong>ti</strong>na u li ming[ajrunissugraw li ni<strong>ti</strong>lfu kull sens ta’ direzzjoni.G[alhekk irridu nkomplu nibnu din il-kultura ta’rispett u ta’ apprezzament lejn l-anzjani ta’ pajji]nali bix-xog[ol tag[hom tul is-snin illum qeg[diningawdu l-frott tas-sagrifi//ji tag[hom.An;lu Farrugia messujist[i, jekk jaf…Nhar il-{add 30 ta’ Mejju,l-A;ent Kap tal-Par<strong>ti</strong>tLaburista An;lu Farrugiaf’intervista fuq Radju Oneg[amel diversi stqarrijiet. Bipru]unzjoni kbira, daqs l-ego<strong>ti</strong>eg[u, qatag[ha li l-kumpanija li [adet il-kuntrattg[all-estensjoni tal-powersta<strong>ti</strong>on g[andha <strong>ti</strong>;immultata. “BWSC should befined” hekk irrappurtat TheTimes tal-g[ada.Dwar kwistjoni o[ra li qed<strong>ti</strong>;i inves<strong>ti</strong>gata mill-Pulizija uallura An;lu Farrugia messukellu l-prudenza li majag[milx kummen<strong>ti</strong> dwarhaqal, skont l-Independen ta’nhar it-Tnejn: “Il-Ministrusempli/ement sejja[ lilimpjega<strong>ti</strong> li kellhom x’jaqsmuma’ din l-affari fl-uffi//ju<strong>ti</strong>eg[u u staqsiehom jekkkinux involu<strong>ti</strong> f’xikorruzzjoni, imbag[adtalabhom biex jiffirmawaffidavit. Dan kien mod kif ilpro/essta’ korruzzjoni ji;imo[bi u ma kienx il-mod kifg[andhom isiruinves<strong>ti</strong>gazzjonijiet.” L-orizzont ukoll irrapportahekk: “L-hekk imsej[ainves<strong>ti</strong>gazzjoni li l-Gvern qalli g[amel kienetsempli/ement laqg[a li Toniominn SalvuFELICE PACEsfp@mail.global.net.mtFenech g[amel ma’ xi niesfejn dawn /a[du l-allegazzjoni, u l-ka] g[all-Gvern waqaf hemm.”Issa jekk hawn poli<strong>ti</strong>ku lim’g[andu l-ebda <strong>kredibbiltà</strong>dwar kif jitmexxewinves<strong>ti</strong>gazzjonijiet ta’ kullxorta, dan mhu [add [liefAn;lu Farrugia. {allinirrakkonta storja li ;rat nharit-12 ta’ Novembru 2008.Dakinhar kien ;ie ppubblikatar<strong>ti</strong>klu <strong>ti</strong>eg[i f’The Times blisemIs this the new poli<strong>ti</strong>cs?(Din hi l-poli<strong>ti</strong>ka l-;dida?)F’dak l-ar<strong>ti</strong>klu k<strong>ti</strong>bt hekk:“Dak li hu g[al kolloxina//ettabbli f’dan kollu hu liDr Muscat g[andu l-poter lijke//i MPs Laburis<strong>ti</strong>f’po]izzjonijiet g[olja li [adusehem f’dawk li Muscatsejja[ ‘at<strong>ti</strong> irresponsabbli’.”Ejjew inkunu /ari. An;luFarrugia, id-Deputat KapLaburista fil-Parlament, b[alaSpettur tal-Pulizija, f’dak i]-]mien (li g[alih kien qedjirreferi Muscat), arresta tfajlali kienet mi]muma g[al 27sieg[a f’/ella mudlama,ma[mu;a <strong>ti</strong>nten, bla xorb ubla ikel, b’e]itu ta’ stqarrijafejn ammet<strong>ti</strong>et [<strong>ti</strong>ja (liFarrugia stess kienikkompona u ttajpja) liassaltat uffi/jal tal-pulizija“akbar minni [afna, meta filfattkont jien li r/evejtdaqqiet fuq sidri u kwa]i kont;ejt fgata, waqt rally talmassakontra l-Gvern ta’Karmenu.” (Silta me[udaminn The Malta Independen<strong>ti</strong>l-{add 3 ta’ Frar 2008).Dakinhar stess filg[odur/evejt telefonata fuq ilmobileu kien bniedem qrib[afna An;lu Farrugia. Qalli lijix<strong>ti</strong>eq jiltaqa’ mieg[i g[alkikkra kafè. Staqsejtu, g[ala.Qalli li dwar l-ar<strong>ti</strong>klu f’TheTimes l-affarijiet kifjirrigwardaw lil An;luAn;lu Farrugia, illum Deputat Kap tal-PLFarrugia ma kinux kifirrakkuntajthom jien. G[edtlu,“Iva, niltaqg[u, i]da trid <strong>ti</strong>;iG[awdex.” Qatt ma smajtminnu aktar. Stennejt li kienjikteb hu jew xi [add ie[orf’The Times biex jirribat<strong>ti</strong> dikli fl-a[[ar mill-a[[ar kienetsilta di;à ppubblikata. Sa fejnnaf jien, dan l-an;lu kustodjuta’ An;lu ma kiteb xejn.Issa g[ala qed ni]vela unirrepe<strong>ti</strong> dan kollu? G[ax qedng[ixu fi ]mien meta tal-Labour qed jippruvaw jidhruver;ni, meta fil-fatt blargumen<strong>ti</strong>(?) stess li qed i;ibAn;lu Farrugia, hu stess, udiversi uffi/jali u MembriParlamentari Laburis<strong>ti</strong> liservew ta[tamministrazzjonijietLaburis<strong>ti</strong> korrot<strong>ti</strong>, messhomqatt ma ppre]entaw ru[homg[all-[ajja pubblika filpoli<strong>ti</strong>kajew messhom ilhomli [allew il-poli<strong>ti</strong>ka. I]daminflok, Joseph Muscat re;a’ta poteri fil-Par<strong>ti</strong>t, lil-Laburis<strong>ti</strong> li l-istorja tag[homfil-poli<strong>ti</strong>ka hi wa[da ta’g[ajb. An;lu Farrugia messuj]omm miktub dejjemquddiem g[ajnejh dak ilproverbjuIngli] li jg[id lidawk li jg[ixu fi djar tal-[;ie;, m’g[andhomx igaraw;ebel.


12 Opinjoni#IttriMara ta’ professjoniu mudell ta’ ommnisranijaminn Michael CARUANAGianna Beretta Molla ;iet dikjarata qaddisa fis-16 ta’Mejju 2004. Kont smajt u qrajt dwarha. I]da aktar ma fit<strong>ti</strong>xtdwarha u tlabnieha meta kellna b]onn l-inter/essjoni tag[ha,aktar sirt konxju ta’ din il-qaddisa ;dida.M’hemmx dubju li l-fatt li meta ;iet biex twelled ir-raba’wild tag[ha hi kienet lesta li tmut biex issalvaha, kienwie[ed mill-fatturi li wassal g[all-kanonizzazzjoni tag[ha.Fil-bidu tat-tqala tag[ha ta’ dan ir-raba’ wild, Gianna b[alatabiba kienet taf li din it-tqala kienet se tkun wa[da diffi/li[afna min[abba li ]viluppa<strong>ti</strong>lha fibroma fl-utru. It-tobbarrakkomandawlha li tne[[i l-fibroma u b’konsegwenzatwettaq l-abort tat-tarbija.Imma kull soluzzjoni li kienet <strong>ti</strong>nkludi abort ma kinitxa//ettabbli, la g[al Gianna u lanqas g[al ]ew;ha Pietro.Stqarret, “din id-darba se tkun diffi/li li nwelled u g[andumnejn ikollhom isalvaw lili jew <strong>lit</strong>-tarbija imma jien irrid lijsalvaw <strong>lit</strong>-tarbija.” Wara t-twelid tat-tarbija qawwija us[i[a, Gianna g[addiet minn agunija ta’ ;img[a sakemmmietet fit-28 ta’ April 1962. Imma din ma kinitx l-unikara;uni tal-bea<strong>ti</strong>fikazzjoni u l-kanonizzazzjoni ta’ GiannaBeretta Molla.G[all-qdusija tag[ha fl-ista<strong>ti</strong> kollha tag[ha, b’modspe/jali fi]-]wie; tag[ha, wisq probabbli xorta wa[dakienet tkun studjata l-kaw]a tag[ha. Kellha familja utrobbija tabil[aqq Nisranija. It-13-il wild trabbew madwarit-talb u l-quddies bi m[abba spe/jali lejn il-Qalb ta’ :esù.Gianna kienet membru at<strong>ti</strong>v tal-Azzjoni Kattolika Taljana.Il-virtù tal-purità kienet wisq g[al qalbha. Kienet e]empju[aj g[al s[abha kollha. Is-s[ubija ta’ Gianna f’g[aqdareli;ju]a turina kemm hu siewi li anke nkunu membri ta’ xig[aqda tal-Knisja g[ax dan jg[inna ng[ixu l-[ajja tag[nata’ qdusija, fit-<strong>ti</strong>s[ib ma’ [utna o[ra li jag[]lu l-istess triqtag[na. Mhux ta’ b’xejn li kemm il-Kon/ilju Va<strong>ti</strong>kan II kifukoll is-Sinodu re/en<strong>ti</strong> tal-Knisja f’Malta j[e;;unanissie[bu fl-g[aqdiet li mill-esperjenza juruna kemm humautli g[al [ajja tabil[aqq Nisranija.Meta ;iet biex tag[]el il-vokazzjoni ta]-]wie; g[amletdan g[ax [asset li din kienet ir-rieda ta’ Alla g[aliha.Kienet <strong>ti</strong>x<strong>ti</strong>eq tmur il-missjoni fil-Bra]il biex flimkien ma’[uha Enrico, Kapu//in, isservi lill-foqra hemmhekk. ImmaAlla wrieha li l-vokazzjoni tag[ha kienet dik ta]-]wie;. U]-]wie; g[exitu bi m[abba u g[o]]a kbira. Gianna u Pietrokienu e]empju ta’ fedeltà u m[abba mill-aktar profonda kifjixhdu l-ittri ta’ bejniethom.G[aliha l-familja kienet tabil[aqq il-Knisja domes<strong>ti</strong>ka.Din kienet tabil[aqq mara qawwija li tqaddset mhux billig[amlet [wejje; kbar - appar<strong>ti</strong> l-att erojku li ;ab lil [ajjithafi tmiemha - imma billi g[amlet id-doveri tag[ha b[alaomm bi m[abba kbira lejn Alla u lejn il-familja tag[ha.Gianna ma kinitx biss omm u mara mi]]ew;a immawkoll tabiba wisq ma[buba mill-klijen<strong>ti</strong> tag[ha b’modspe/jali mill-foqra. Fil-karriera tag[ha dejjem uriet rispettkbir lejn il-[ajja umana. Mill-esperjenza kienet<strong>ti</strong>nkura;;ixxi u <strong>ti</strong>nsis<strong>ti</strong> mas-sa/erdo<strong>ti</strong> biex jg[allmu dwar ilvalurtal-[ajja sa mit-tnissil u g[alhekk il-kruha tal-abort kifukoll tan-nuqqas ta’ kura u attenzjoni ta’ dawk morda gravital-anzjani. Valuri b’relevanza attwali mill-aktar qawwijau li tant il-Knisja <strong>ti</strong>nsis<strong>ti</strong> fuqhom fit-tag[lim tag[ha.Il-perswa]joni Nisranija profonda tag[ha ma kinitxt[alliha tara xi konf<strong>lit</strong>t bejn ix-xjenza u l-fidi. Dawnf’Gianna kienu [a;a wa[da. Kienet tabiba Nisranijakonvinta li fittxet li t[obb lil Alla fil-proxxmu. U tan<strong>ti</strong>rnexxielha. Hi [admet fil-Knisja biex tfittex dak li hume[<strong>ti</strong>e; g[a]-]minijiet tal-lum, ji;ifieri l-qdusija tad-dinjaminn ;ewwa.Il-Knisja tg[allem dwar il-lajkat, li l-Insara li mhumiexsa/erdo<strong>ti</strong> reli;ju]i g[andhom is-sej[a li jqaddsu lilhominfushom u lid-dinja madwarhom billi jkunu ta’ e]empjukullimkien. L-en/iklika ‘Chris<strong>ti</strong>fideles Laici’ ssemmi li l-laj/i g[andhom [idma li [add ma jista’ je[odhielhom. {addma jista’ je[dilhom posthom. U dan Gianna g[arfitu ug[exitu.Il-Bureau Filateliku tal-MaltaPost se jo[ro; sett ta’]ew; bolli u Miniature Sheetli jikkommemoraw it-Tazzatad-Dinja 2010.Is-sett ‘2010 FIFA WoldCup South Africa’ se jin[are;proprju fil-;urnata tal-ewwellog[ba tat-tournament li setkun fil-11 ta’ :unju 2010.Dan l-avveniment mondjalihu skedat li jkun bejn il-11ta’ :unju u l-11 ta’ Lulju u sejkun ospitat fl-Afrika t’Isfel.Il-bolli u l-Miniature Sheethuma ddisinja<strong>ti</strong> minn ar<strong>ti</strong>stlokali, Frank Azzopardi. Il-Miniature Sheet turi spiralbil-bnadar ta’ nazzjonijietfejn kienu ospita<strong>ti</strong> l-kompe<strong>ti</strong>zzjonijiet f’dawn l-a[[ar snin, fuq il-bolla ta’63/ u <strong>ti</strong>spi//a bil-bandieratal-Afrika t’Isfel fuq il-bollata’ €2.50 li turi l-maskot tattournamentZakumi.Il-bolli tas-sett g[andhomvalur ta’ 63/ u €2.50 u humata’ daqs 44.0mm x 31.0mmb’perforazzjoni ta’ 13.9mm x14.0 (/omb) filwaqt li l-Miniature Sheet hi ta’ daqs130mm x 80mm.Il-bolla hi stampata bilpro/essoffset minn PrintexLimited fuq karta bilwatermarktas-Salib ta’Malta u disponibbli f’foljat’g[axra.Dan is-sett li se jkunmistenni minn [afnakollezzjonis<strong>ti</strong>, dilettan<strong>ti</strong> talfutbolkif ukoll segwa/i tat-Tazza tad-Dinja, se jkung[all-bejg[ minn nhar il-:img[a 11 ta’ :unju millferg[atkollha tal-MaltaPostf’Malta u G[awdex u mill-Mobile Van.Iktar informazzjoni dwardan is-sett <strong>ti</strong>sta’ <strong>ti</strong>nkisebIN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Diskors importan<strong>ti</strong> [afnaG[adni kif qrajt id-diskorsli g[amel il-Vi/i PrimMinistru u Ministru tal-Affarijiet Barranin TonioBorg fil-Parlament nhar it-Tlieta l-1 ta’ :unju.Kien diskors kbir,importan<strong>ti</strong> [afna g[ax jer;a’jfakkar fi]-]minijiet meta s-So/jalis<strong>ti</strong> kienu ja[kmu lildawn il-g]ejjer. Kull min hudilettant tal-istorja,spe/jalment dik poli<strong>ti</strong>ka,g[andu j]omm kopja ta’ danid-diskors u l-;eniturig[andhom juruh lil uliedhombiex ikunu jafu minn xiexg[addejna.{afna minn dawk li humafil-Parlament fuq in-na[a tal-Oppo]izzjoni li g[exu wkolldak i]-]mien u mill-im;ibatag[hom qed juru mhux bissli mhumiex iddispja/u<strong>ti</strong> g[alL-ismijiet tas-swar tal-BirguIs-swar tal-Birgu huma tassew Hawn insemmihom: Post ofswar ta’ storja g[ax meta nbnew, Dragona, Post of England, Post;arrbu l-akbar test. U rajna li of Allemagne (Germany), Postswew g[ax permezz tag[hom of France, Post of Genova.Malta [ar;et rebbie[a. Dawn kollha tne[[ew.Swar o[rajn, sbie[ u qawwijin U ilna nilmentaw g[axkemm trid, imma qatt ma ;ew jidhrilna li ismijiet b[al dawnpruva<strong>ti</strong> fi ]mien ta’ g[elt. Anzi fuq tabelli jiswew ta’ attrazzjonidawk tal-Belt u l-Furjana servew g[al turis<strong>ti</strong> Ewropej par<strong>ti</strong>kulari.lill-g[adu ta’ Malta. Ilna nilmentaw biex isiru mill-Minkejja dan u g[ad li ;did.nammettu li qed isir xog[ol ta’ Tajjeb li n]id kumment dwar<strong>ti</strong>swija fuqhom, is-swar tal-Birgu il-kitba li hemm f’tabelli ]g[artne[[ew l-ismijiet tag[hom. int u die[el il-Birgu li jsemmu liIs-swar tal-Birgu kellhom s-swar saru fi ]mien Vilhena liisem tal-Kavallieri li ffurmaw l- kien sewwiehom. G[ax is-swarOrdni ta’ San :wann li kienu l- saru qabel l-Assedju u servewEwropa tal-lum. L-Italja, Franza, biex taw reb[a lil Malta liil-:ermanja, Spanja u l- minnha l-Birgu <strong>ti</strong>lef l-isemIngilterra.qadim <strong>ti</strong>eg[u u ;ie msemmiI]da l-ismijiet li kienu saru fuq Vittoriosa – u dan minkejja <strong>lit</strong>abelli kbar mas-swar, li saru fissena1965 –/en<strong>ti</strong>narju tal- isem g[ax hu isem Taljanizzat.hawn min irid iwarrab dan l-Assedju l-Kbir tal-1565,tne[[ew.Lorenzo ZahraTlabna biex jer;g[u jsiru.Il-Marsadak li sar mill-par<strong>ti</strong>t tag[hom,imma wkoll qed i]ommudawk is-snin ta’ terrur b[alaglorju]i.Ministru Tonio Borg,ag[<strong>ti</strong>na aktar minn dawn iddiskorsibiex il-poplu majinsiex. Jekk jinsa, jirrepe<strong>ti</strong> l-istess ]balji.G. L. CamilleriIl-FurjanaPatri William AxiaqXtaqt insellem il-memorjata’ Patri William AxiaqOFM Cap minn {a]-}abbarli matul [ajtu ta kontributkbir kemm bil-predikazzjoni<strong>ti</strong>eg[u kif ukoll permezz talpinna.}gur li nibqa’ ng[o]]f’qalbi, fost l-o[rajn, ilkitbiet<strong>ti</strong>eg[u li kienu jidhruminn ]mien g[al ]mien fuqil-fuljett parrokkjali Le[enis-Santwarju {a]-}abbarbl-isem F’{a]-}abbar qabeld[alt Patri, kitbiet li kienujittrattaw diversi oqsmaso/jali, edukat<strong>ti</strong>vi umu]ikali fost l-o[rajn.Kollha kienu marbu<strong>ti</strong>n ma’{a]-}abbar.Nag[<strong>ti</strong> l-kondoljanzisin/iera <strong>ti</strong>eg[i lill-familjari<strong>ti</strong>eg[u filwaqt li nibqa’niftakar fih fit-talb <strong>ti</strong>eg[i.Malcolm Schembri{a]-}abbarMaltaPost <strong>ti</strong>kkommemora t-Tazza tad-Dinja 2010mill-Bureau Filateliku (binnumru2596 747, indirizzelettronikuphilately@maltapost.<strong>com</strong> jewindirizz postali 305, Triq {alQormi, il-Marsa MTP1001 umis-sit www.maltapost.<strong>com</strong>.Antoinette CamilleriCommunicatonsCoordinatorMaltaPost p.l.c.Il-Marsa


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Tag[rif 13}ew; rappre]entazzjonijiettal-oratorju ‘Kristu Sultan’65 student ir/evew i/-?er<strong>ti</strong>fika<strong>ti</strong> tal-Gradi tal-LondonCollege of Music wara li ;abu Dis<strong>ti</strong>nc<strong>ti</strong>on fl-e]amijiet lisaru fl-2009. Dan sar waqt /erimonja li saret fil-Ka]in Mal<strong>ti</strong>organizzata mir-rappre]entan<strong>ti</strong> tal-London College of MusicThames Valley University f’Malta, is-So/jetà Mal<strong>ti</strong>ja tal-Ar<strong>ti</strong>, Manifattura u Kummer/. Il-pre]entazzjoni saret mill-Vi/i President tas-So/jetà, Jessica De Batt<strong>ti</strong>sta (<strong>ti</strong>dher <strong>ti</strong>ppre]enta/-/er<strong>ti</strong>fikat) u Peter Wild, l-e]aminatur mil-LondonCollege of Music f’Malta g[all-e]amijiet tal-Prat<strong>ti</strong>ka filpre]enzata’ membri tal-Kunsill tas-So/jetà wara l-Kun/ertAnnwali bis-sehem ta’ 12-il student li r/evew /er<strong>ti</strong>fikat.Dawn kienu ChantalMangion, Carmel Cachia,Nathaneal Spiteri, NicoloTan<strong>ti</strong>, Mar<strong>ti</strong>na Bugelli,William Smith (ritratt fil-;enb), Petra Grech,Valen<strong>ti</strong>na Cassar, KevinMizzi, Luke Saydon, ReneCamilleri u Siobhan MayVassallo. L-udjenzanumeru]a kienet <strong>ti</strong>nkludig[alliema u familjari talistuden<strong>ti</strong>.Gayle Scerrippre]entat il-programm.Il-grupp Mal<strong>ti</strong> Winter MoodsOratorio ;did fl-okka]joni ta/-/elebrazzjonijietta/-/en<strong>ti</strong>narju tat-twaqqif tal-Parro//a Kristu Re, Ra[al :didB[ala par<strong>ti</strong> mi/-/elebrazzjonijiet li jfakkrul-ewwel /en<strong>ti</strong>narju mit-twaqqif tal-Parro//aKristu Re, Paola, se jittella’ oratorju ;did blisem‘Kristu Sultan’. Dan l-Oratorio hukompo]izzjoni g[al erba’ solis<strong>ti</strong> li humasopran, mezzo-sopran, tenur u baxx, kor uorkestra bl-istrumen<strong>ti</strong>, ram, perkussjoni ukorda bil-mu]ika tal-Professur Maestro DionBuhagiar u kliem tal-Professur OliverFriggieri.F’dan l-Oratorio l-kompo]itur ju]a lingwamu]ikali m]ewqa skont is-sitwazzjoni dramma<strong>ti</strong>kae]isten<strong>ti</strong> fit-test jew librett. Bla dubju,kif inhu mirqum il-kliem minn OliverFriggieri jo[loq skop wiesa’ [afna f’dik li hidramma<strong>ti</strong>/ità u jin[ass /ar fil-lingwa armonikakif sfruttata mill-kompo]itur.Hemm lingwa armonika differen<strong>ti</strong> metajkunu involu<strong>ti</strong> l-kor u s-solis<strong>ti</strong> u hemm lingwa;;ie[or fejn jid[ol in-narratur u l-orkestra we[idhom. Dan iservi biex jo[ro;/ar l-element dramma<strong>ti</strong>ku fl-istorja tal-[ajjata’ Kristu.L-interpre<strong>ti</strong> f’dan l-Oratorio huma s-Sopran Claire Caruana, il-Mezzo-SopranClaire Massa, il-Baxxi Noel Galea u LouisCassar u t-Tenur Francis Mangion li se jkunuakkumpanja<strong>ti</strong> mill-Kor u l-OrkestraCollegium Musicum ta[t id-direzzjoni ta’Mro Dion Buhagiar. In-narratur se jkunAlfred Mallia.Se jittellg[u ]ew; rappre]entazzjonijiet ta’dan l-Oratorio, wa[da nhar it-Tlieta 8 ta’:unju fil-knisja parrokkjali Kristu Re ta’Ra[al :did u l-o[ra nhar il-{amis 10 ta’:unju fil-Konka<strong>ti</strong>dral ta’ San :wann, il-BeltValletta.Il-[in ikun dejjem fis-7.30 p.m.Il-Kumitat Organizzat<strong>ti</strong>v li kkummissjonadan l-Oratorio j[oss li dan hu rigal dejjiemilill-komunità Pawlista u lill-poplu Mal<strong>ti</strong>in;e<strong>ner</strong>ali, permezz ta’ kompo]izzjonimu]ikali u letterarja tal-og[la livell biex ji;imfakkar l-avveniment storiku tal-ewwel/en<strong>ti</strong>narju mit-twaqqif tal-Parro//a Kristu Ref’Ra[al :did.Jissokta s-su//esstal-album ‘Argento’Wara s-su//ess tal-album il-;did ‘Argento’, ilgrupppoplari Mal<strong>ti</strong> Winter Moods se jkun fl-Exo<strong>ti</strong>que, fl-E<strong>ner</strong>gy Complex, il-Belt Valletta,nhar is-Sibt 5 ta’ :unju fil-11 a.m. biex jiltaqa’mal-fans, jiffirma s-CDs u jqassam posters esklussivita’ ‘Argento’. Aktar informazzjoni <strong>ti</strong>nstab fissitwww.wintermoods.net.Winter Moods nedew dan il-[ames albumtag[hom fil-jiem li g[addew. L-album ;did‘Argento’ ji//elebra 25 sena ta’ Winter Moods,grupp li ilu at<strong>ti</strong>v fix-xena mu]ikali lokali mill-1985.L-2010 hi sena impenjat<strong>ti</strong>va g[al Winter Moods.Fost at<strong>ti</strong>vitajiet o[rajn, fis-sajf li ;ej il-grupp sejag[<strong>ti</strong> kun/ert kbir Fuq il-Fosos.


14 EdukazzjoniIN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Tfal meg[junajibnu u ji]viluppawil-[iliet tag[homPermezz tal-programm tal-AkkademjaHelen O’Grady, il-Vodafone MaltaFounda<strong>ti</strong>on g[al darb’o[ra qed tag[<strong>ti</strong>opportunitajiet imprezzabbli ta’]vilupp lill-istuden<strong>ti</strong> tal-Iskola Primarjatal-Kalkara permezz ta’ klassijietma[suba apposta biex it-tfal ju]awil-kreat<strong>ti</strong>vità tag[hom u biex jibnu fuqil-[iliet spe/jali tag[hom.Billi jie[du sehem f’sillabuspe/jalizzat li jiffoka fuq l-i]villup b[ala mezz biexjintla[aq karattru tajjeb, it-tfaljitg[allmu kif ikunukunfiden<strong>ti</strong>, jitkellmu b’mod/ar u kif jar<strong>ti</strong>kolaw ujkollhom kun/ett po]it<strong>ti</strong>vtag[hom infushom – [ilie<strong>ti</strong>mprezzabbli li jg[inu <strong>lit</strong>-tfaljibnu persona<strong>lit</strong>à aktarb’sa[[itha u jipparte/ipawaktar fl-oqsma kollha tal-[ajja.Waqt ]jara f’wa[da millklassijiettal-Akkademja taliskola,Gemma MifsudBonnici, Chairperson tal-Vodafone Malta Founda<strong>ti</strong>on,qalet li M’hemmx mod a[jarkif it-tfal jitg[allmu [ilietg[all-[ajja permezz ta’ sillabuprogressiv u m]ewwaq li jkunukoll ta’ pja/ir u j[allikb’sens ta’ sodisfazzjon. “Linipprovdu opportunitajietg[at-tfal hi fil-qalba taxxog[oltal-Fondazzjoni u linesperjenzaw is-su//essi tattfaljag[<strong>ti</strong>na sodisfazzjon ufer[ kbir,” kompliet MifsudBonnici.Charlot Cassar, il-Kap tal-Iskola Primarja tal-Kalkara,:emma Mifsud Bonnici, Chairperson tal-Vodafone Malta Founda<strong>ti</strong>on, waqt ]jara lill-istuden<strong>ti</strong>fl-Iskola Primarja tal-Kalkaratkellem dwar is-su//ess talparte/ipazzjonital-ewwelsena fil-programm HelenO’Grady. “A[na fermkunten<strong>ti</strong> li l-Vodafone MaltaFounda<strong>ti</strong>on re;g[et tat l-appo;; tag[ha g[at-<strong>ti</strong>eni senakonsekut<strong>ti</strong>va. Issa g[andnaesperjenza tal-benefi//ji ta’dan il-kurrikulu estensiv u l-progress tal-istuden<strong>ti</strong> kienferm tajjeb. {erqana ferm linkunu par<strong>ti</strong> g[all-darb’o[raminn din l-esperjenza.”Alan Montanaro, il-Kap tal-Akkademja ta’ HelenO’Grady f’Malta, irringrazzjalill-Vodafone MaltaFounda<strong>ti</strong>on talli g[amletpossibbli din l-inizjat<strong>ti</strong>va. “Ilprogrammtal-i]vilupp tag[najirsis<strong>ti</strong> biex <strong>ti</strong>nbenakunfidenza kon<strong>ti</strong>nwa, <strong>ti</strong>ttejjebl-is<strong>ti</strong>ma personali kif ukolltg[allem l-Ingli] permezz ta’kurrikulu mill-aqwa ]viluppatmatul is-snin minn g[alliema,psikologi u studen<strong>ti</strong>. Mirrisponspo]it<strong>ti</strong>v li kellna millg[alliema,studen<strong>ti</strong> u ;enituridin l-inizjat<strong>ti</strong>va hi su//esskbir.”Aktar minn 70,000 studentjattendu l-klassijiet ta’ HelenO’Grady madwar 23 pajji]differen<strong>ti</strong>, inklu]a Malta.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010IL-BEL:JUQ<strong>ti</strong>l fil-qor<strong>ti</strong>Ra;el mhux iden<strong>ti</strong>fika<strong>ti</strong>lbiera[ qatel im[allef uskrivan f’awla tal-qor<strong>ti</strong> fi/-/entru ta’ Brussell.L-aggressur imbag[ad[arab ji;ri minn fuq il-postu sal-[in li morna g[allistampakienu g[adhomqed ifittxuh il-pulizija.Jidher li t-tali [arab blarmatan-nar li u]a biexjikkommet<strong>ti</strong> d-de<strong>lit</strong>t, blawtoritajietma jikkonfermawxg[ajdut li seta’ndarab.Ma ng[atatx ir-ra;unig[alfejn ir-ra;el sparag[all-vittmi meta kien flawlatal-qor<strong>ti</strong>.Dak il-[in hu kien qedjattendi g[al smig[, filpre]enzata’ xi tliet avuka<strong>ti</strong>l-Im[allef u l-iskrivan.Il-Prosekuturi intant jinsabug[addejjin bl-inves<strong>ti</strong>gazzjonirelatata, blawtoritajiet,sal-biera[,jonqsu milli jipprovduaktar dettalji dwar il-vittmi.IL-GOLF TAL-MESSIKUKomplew l-isforzig[all-kontroll ta]-]ejtIl-kumpanija BPirnexxielha taqta’ pajp millbirfil-Golf tal-Messiku li ta’kuljum qed jitlef l-eluf talbramelta]-]ejt g[al ;olba[ar.Dan jitqies b[ala passimportan<strong>ti</strong> g[all-kontroll tassitwazzjonimeta f’dawn issig[atqed ikomplu l-isforzibiex <strong>ti</strong>n]amm in-nixxieg[a.Sadattant, il-BP g[andhat[allas g[all-kostruzzjoni ta’sitt sand barriers lil hinnmill-kosta ta’ Louisiana li;arrbet l-ag[ar impatt ta]-]ejt li nfirex f’tul ta’ ba[arg[all-iskaptu tal-[ajjaekolo;ika fiz-zona.Is-sand barriers jitqiesub[ala ostakoli g[al kontra ]-]ejt li baqa’ jhedded il-[ajjamarit<strong>ti</strong>ma minbarra n[awio[ra meqjusa b[ala fra;li.L-a[[ar rappor<strong>ti</strong> qalu li l-BP u]at ir-robots g[al ta[<strong>ti</strong>l-ba[ar biex jaqtg[u par<strong>ti</strong>mill-pajp tal-bir u wara lima rnexxiex impenn similib’siega.Il-kumpanija <strong>ti</strong>ttamawkoll li jirnexxilha <strong>ti</strong>;bori]-]ejt mitluf permezz ta’vapur li jinsab fl-in[awi talbiru meta lbiera[ fe;;etroqg[a ;dida ta’ ]ejt sag[axar mili biss ’il barraminn bajjiet spe/ifi/i ta’Florida.I]-]ejt (mill-bir) ilu jin<strong>ti</strong>lefg[al ;ol-Golf tal-Messikumill-20 ta’ April, meta splodar-rig ‘DeepwaterHorizon’ li kien mikri lill-BP, u fejn mietu [dax-il[addiem.Intant, il-BP qed i[affer]ew;t ibjar o[ra biexiwaqqaf in-nixxieg[a darbag[al dejjem, i]da dawnm’g[andhomx jitlestewqabel Awwissu.A[barijiet ta’ Barra 15minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.<strong>com</strong>.mtL-INGILTERRAIfittxu t-twe;ibiet g[all-massakruIl-Pulizija qed jippruvaw isibu r-ra;uni g[alfejn xufier tat-taxi li kellu l-fama ta’bniedem kwiet seta’ jasal biex joqtol tnax-il persuna fl-in[awi tal-Lake District lijinkludu r-re;jun pittoresk ta’ Cumbria.Nhar l-Erbg[a, Derrick Bird,ta’ 52 sena, spi//a joqtolkiesa[ u biered lil kull min inzertaquddiemu waqt li vvja;;amill-bliet u l-villa;;i ta’ wa[damill-isba[ zoni tal-pajji] li hianki popolari mat-turis<strong>ti</strong>.Sadattant, l-awtoritajiet qedjippruvaw jaslu g[alkonklu]jonijiet validi fostdibat<strong>ti</strong>tu dwar kif l-Ingilterra<strong>ti</strong>sta’ tevita ripe<strong>ti</strong>zzjoni ta’ danil-massakru fix-xhur u (anki) s-snin li ;ejjin.Jidher li Bird — li wara l-massakru nstab mejjet qalb ilwiedremot ta’ Eskdale –- kienjaf lil u[ud mill-vittmi <strong>ti</strong>eg[u,b’o[rajn jidhru li kienustran;ieri li nzertaw “fil-post[a]in”.Huwa /ert li Bird u]a armatan-nar biex joqtol dawn inniesf’dag[dig[a ta’ tliet sig[atqabel ikkommetta suwi/idju.Intant, [dax o[ra spi//awmidruba, b’u[ud jinsaburikovera<strong>ti</strong> fl-isptar.Skont il-Pulizija ta’ Cumbria,’l fuq minn mitt detek<strong>ti</strong>v qedjinves<strong>ti</strong>gaw l-a[[ar passi ta’Bird waqt li jibba]aw fuq ilprovili qed jin;abru middiversixeni tad-de<strong>lit</strong>t.Il-Prim Ministru Ingli]David Cameron qal, intant, lije[<strong>ti</strong>e;u jag[mlu minn kolloxbiex jikkonkludu l-inves<strong>ti</strong>gazzjoniu biex ja//ertaw li [a;ab[al din ma ter;a’ ssir qatt fir-Renju Unit.Fil-pre]ent, il-pulizija qed<strong>ti</strong>nves<strong>ti</strong>ga biex tara x’seta’bidel lil Bird –- li l-[bieb u l-kollegi fissruh b[ala “ra;elfabbli u normali” – f’qat<strong>ti</strong>el talmassa.Xufiera tat-taxi fil-belt ta’Whitehaven, l-istess in[awifejn kien ja[dem Bird, qalu li t-tali kellu xi <strong>ti</strong>lwima ma’xufiera o[ra matul il-lejlpre/eden<strong>ti</strong> u l-gazzet<strong>ti</strong> talbiera[irrappurtaw li qabeltelaqhom dan hedded li “lg[adakellha tkun jum talistra;i”.Rappor<strong>ti</strong> mhumiex ikkonferma<strong>ti</strong>qalu, imbag[ad, likwistjoni dwar wirt tal-familjasetg[et “tellfitlu l-kontroll” u li[uh it-tewmi “jinsab fost ilmaqtula”.Fl-istess [in, l-g[ajdut u l-ispekulazzjoni ma jidhrux lig[andhom jonqsu fil-jiem li;ejjin, waqt li l-awtoritajiet ifittxul-fat<strong>ti</strong> wara l-massakru.Il-pulizija ta’ Cumbria qedjg[idu li Bird kellu l-li/enzjavalida g[al pussess ta’ azzarinu senter –- bil-Gvern Ingli]issa jis[aq li g[andu jirevedi l-li;ijiet tal-armi ladarba jsirumag[rufa l-fat<strong>ti</strong> kollha tal-ka].“G[andna ni//araw li f’danil-pajji] g[andha l-le;islazzjonirigward il-kontroll tal-armi li hifost l-aktar iebsa fid-dinja, ”qal David Cameron li proprjullum g[andu j]ur l-in[awi ta’Cumbria.CUMBRIA> Il-Pulizija t[ares wa[da mix-xeni tad-de<strong>lit</strong>tfl-in[awi ta’ Whitehaven (Reuters)


16IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010SPANJAJippersis<strong>ti</strong> bir-riformatax-xog[olIl-Gvern So/jalista Spanjolenfasizza li se jippersis<strong>ti</strong> birriformatas-suq tax-xog[ol,irrispet<strong>ti</strong>vament minn jekkjintla[aqx ftehim mal-unionsu l-en<strong>ti</strong>tajiet li j[addmu jewleİl-Prim Ministru Jose LuisRodriguez Zapatero qal li l-mi]uri relata<strong>ti</strong> g[andhomjitressqu quddiem il-Kabinettta’ Madrid fis-16 ta’ :unjuqabel imbag[ad jg[addug[all-vot finali fil-Parlament.Il-Gvern So/jalista ta’Zapatero irid jag[milha aktarfa/li g[all-kumpaniji u l-azjendi li j[addmu ( fiSpanja) biex jinga;;aw u flistess[in ike//u lill-[addiema.Qed ja[seb ukoll biex l-impenn par<strong>ti</strong>kolari ji;i jiswaanqas flus lill-imsemmijakumpaniji u en<strong>ti</strong>tajiet,b’Zapatero jis[aq li r-riformahi importan<strong>ti</strong> jekk iridu li<strong>ti</strong>n]el ir-rata tal-qg[ad fiSpanja, li b[alissa <strong>ti</strong>nsab‘konsisten<strong>ti</strong>’ mal-20 fil-mija.“Il-Gvern se japprova r-riforma tax-xog[ol waqtlaqg[a tal-Kabinett li g[andhajsir fis-16 ta’ :unju....Dan sejsir irrispet<strong>ti</strong>vament minn jekkjintla[aqx ftehim (mal-unionsu l-a]jendi li j[addmu) jewle,” fisser Zapatero.Il-PM Spanjol kompla li r-riforma tax-xog[ol hime[<strong>ti</strong>e;a g[aliex<strong>ti</strong>kkontribwixxi g[all-[olqiental-impjiegi minbarra <strong>lit</strong>naqqas il-qg[ad u <strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>molalis-suq.Madankollu, l-GvernSo/jalista ta’ Zapatero g[adirid jo[ro; id-dettalji talmi]uripropos<strong>ti</strong>.Jose Luis RodriguezZapateroU g[alkemm l-ekonomis<strong>ti</strong>jg[idu li r-riforma tax-xog[olhi importan<strong>ti</strong> g[al Spanja biextkun <strong>ti</strong>sta’ ssolvi l-problemiekonomi/i fit-tul, ille;islazzjonirelevan<strong>ti</strong> (li tridtg[addi mill-Parlament) g[ad<strong>ti</strong>sta’ ta[bat mal-intoppi lijitfg[uha lura.Jiem ilu, l-ParlamentSpanjol appo;;ja -–b’vanta;; ta’ vot wie[ed biss-– il-pakkett tal-awsterità likien ressaq il-Gvern g[assetturpubbliku u li huekwivalen<strong>ti</strong> g[al 15-il biljunewro.Il-vanta;; kien daqstantminimu peress li numru ta’deputa<strong>ti</strong> tal-Gvern astjenewinkella vvutaw kontra dan ilpjan.Il-mi]uri tal-awsteritàjinkludu qtug[ ta’ [amsa filmijajew aktar fis-salarji tal-[addiema ma/-/ivil flimkienma’ tnaqqis sostanzjali filpjanig[all-inves<strong>ti</strong>mentpubbliku.L-IRLANDATalba akbarg[all-benefi//ji tal-qg[adFix-xahar ta’ Mejju]diedu l-ammont tal-Irlandi]i li qed jitolbu l-benefi//ji tal-qg[ad, bilpressjoni<strong>ti</strong>kber g[all-Gvern tal-Prim MinistruBrian Cowen li fost o[rajnqed jipprova jikkontrollawie[ed mill-akbar ]bilan/ifiz-zona ewro.Skont ir-re;istru attwali,t-talbiet tal-Irlandi]iming[ajr xog[ol g[aldawn il-benefi//ji “]diedub’6,600” matul ix-xahar lig[adda u fil-pre]ent hemmmal-439,100 f’din issitwazzjoni.L-Uffi//ju ?entralig[all-Ista<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>ka f’Dublintenna li r-rata tal-qg[adg[al Mejju (fl-Irlanda)kien ta’ 13.7 fil-mija; ’lfuq mit-13.1 fil-mija skon<strong>ti</strong>/-/ifra pre/eden<strong>ti</strong> i]daanqas sew mill-20 fil-mijata’ Spanja.Sadattant, is-swieqfinanzjarji tal-Irlandamarru a[jar minn talpajji]imidjunin o[ra tazzonaewro li ;ejjin minna[at’isfel tal-Ewropa.Dan hu dovut l-aktarg[all-per/ezzjoni li l-Irlandi]i huma les<strong>ti</strong> biexja//ettaw “l-issikkar ta/-/inturin” fiskali li l-Gvernta’ Cowen kien implimentamatul is-sena li g[addiet.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010A[barijiet ta’ Barra 17IZ-ZONA EWROJavvanzaw il-pjani g[al ‘Gvern ekonomiku’Avvanzaw pjani g[at-twaqqif ta’“Gvern ekonomiku” g[az-zona ewro warali l-President tal-Kunsill Ewropew HermanVan Rompuy [are; jappo;;ja din l-ideapar<strong>ti</strong>kolari.Il-pjani ori;inali huma ta’ Franza u j]idul-pressjoni fuq il-:ermanja biex ta//ettaforum poli<strong>ti</strong>ku ;did li jikkordina l-poli<strong>ti</strong>kaekonomika. Intant, hu in<strong>ti</strong>] li l-forum par<strong>ti</strong>kolarijkun jikkonsis<strong>ti</strong> mill-Mexxejja tassittax-ilStat imsie[ba fl-ewro.Il-:ermanja <strong>ti</strong>bqa’ l-akbar ekonomijatal-Unjoni Ewropea u qed <strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>nka qa<strong>ti</strong>g[g[al dixxiplina fiskali aktar konkreta.L-a[[ar indikazzjonijiet minn Brussellhuma li l-President Van Rompuy irid <strong>ti</strong>pta’ amministrazzjoni -– fuq livell ta’Kapijiet tal-Istat u ta’ Gvernijiet (taz-zonaewro) -– fejn kul[add ikun i[oss is-senstar-responsabbiltà.Fil-fatt, dan g[andu jkun aktar minnsempli/i forum g[aliex jiffunzjona b[alaGvern ekonomiku g[az-zona ewro.Franza ilha tag[fas g[al sistema aktarformali li <strong>ti</strong>kkordina l-poli<strong>ti</strong>ka ekonomikai]da din l-idea ma ntlaqg[etx daqshekk bil-[erqa minn pajji]i b[all-:ermanja.Hu minnu li Berlin jinkwieta dwar sfidag[all-indipendenza tal-Bank ?entraliEwropew, minbarra li jibqa’ attent g[allinterven<strong>ti</strong>ta’ Stat fl-ekonomija tas-suq.Madankollu, u min[abba l-kri]i finanzjarjadinjija, il-:ermanja saret tappo;;jaaktar ir-regolazzjoni tas-swieq finanzjarji–- fejn avvanzat ukoll projbizzjoni unilateralig[all-kummer/ “spekulat<strong>ti</strong>v”ming[ajr l-appo;; ta’ s[abha fl-UnjoniEwropea.Diversi sorsi diploma<strong>ti</strong>/i fl-UE qalu liVan Rompuy irid li j[affef in-negozja<strong>ti</strong>dwar riforma tar-regoli g[all-ba;it u l-amministrazzjoni ekonomika fiz-zonaewro. Dan bl-iskop li jintla[aq ftehimpoli<strong>ti</strong>ku rigward ftehim fil-forma ta’pakkett matul is-summi tal-UE li g[andujsir fis-17 ta’ :unju.Dan jirrikjedi konsensus dwar regoliaktar iebsa g[ad-dixxiplina fiskali(appo;;ja<strong>ti</strong> b’sanzjonijiet) bl-iskop li majakkumulawx aktar djun u ]bilan/ib[alma kien se[[ fil-ka] tal-Gre/ja lispi//a tefa’ liz-zona ewro fi kri]i.L-ISKOZJAIs-settur tas-sa[[ajista’ jnaqqas elufta’ [addiemaIs-Servizz tas-Sa[[aNazzjonali (NHS) fl-Iskozjabassar li jista’ <strong>ti</strong>tlef l-ekwivalen<strong>ti</strong> ta’ 3,790[addiema full <strong>ti</strong>me matul issenali ;ejja, u fejn g[andhomjintlaqtu par<strong>ti</strong>kolarment l-infermiera u l-qwiebel, minbarral-istaff mas-servizziamministrat<strong>ti</strong>vi tas-settur.Sadattant, is-Segretarjug[as-Sa[[a Nicola Sturgeonqalet li m’g[andhomx isirutke//ijiet “ta’ bilfors” fejnspjegat li l-kura tal-pazjent<strong>ti</strong>;i qabel kollox u minkejja l-pressjoni attwali fuq il-finanzitas-servizzi tas-sa[[a.Qabel dan, il-Par<strong>ti</strong>tLaburista talab li ji;u ppubblika<strong>ti</strong>d-dettalji s[a[ “dwar ittnaqqista’ [addiema” masservizzitas-sa[[a fl-Iskozja.Intant, l-akbar bord tassa[[afl-Iskozja -– l-NHS ta’Greater Glasgow u Clyde –-qabel kien ikkonferma pjanibiex l-istaff fis-settur jonqosb’1,252 [addiem sal-2013.Ministri b[alissa qed jg[iduli l-infiq fuq is-servizz tassa[[adin is-sena ]diedb’£264 miljun (Sterlina). Danminkejja li -– skont l-amministrazzjoniSko//i]a — l-Gvern Laburista pre/eden<strong>ti</strong>kien qata’ l-infiq b’£500miljun. Il-Laburis<strong>ti</strong> issa qedjg[idu li aktar min-nofs tassensjippjana<strong>ti</strong> fiz-zona ta’Greater Glasgow g[andhomjing[ataw lill-infermiera u lianki qed hemm elenka<strong>ti</strong> mijietta’ sensji o[ra f’oqsma differen<strong>ti</strong>tas-settur.Intant, il-Par<strong>ti</strong>t Nazzjona<strong>lit</strong>al-Iskozja (SNP) ippubblika/ifri tat-Te]or li jissu;;erixxuli l-[las fuq l-isptarijiet lihuma ffinanzja<strong>ti</strong> mill-privat uli ;ew ikkummissjona<strong>ti</strong> ta[t l-a[[ar Gvern Laburistag[andu jaqbe] il-biljun liraSterlina fil-[ames snin lijmiss.Dan ifisser spi]a jer;a’akbar milli kien sewa l-binital-pro;et<strong>ti</strong>.Kenneth Gibson, deputatparlamentari tal-SNP, qal lipagamen<strong>ti</strong> daqstant qawwijafuq [ames snin jag[tu daqqata’ [arta kbira lill-ba;it tal-NHS, par<strong>ti</strong>kolarment meta l-ba;its se jispi//aw dejjemaktar ta[t pressjoni b’ri]ultattal-mod [a]in kif il-Laburis<strong>ti</strong>mexxew l-ekonomija.“Dan hu <strong>ti</strong>piku tal-poli<strong>ti</strong>kairresponsabbli tal-Laburis<strong>ti</strong>dwar l-infiq pubbliku u li<strong>ti</strong>bba]a fuq il-kun/ett ta’‘ixtri issa u [allasimbag[ad’,” tenna Gibson.


18 A[barijiet ta’ BarraIN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010WARA L-IN?IDENTI MAL-FLOTILLAL-I]rael irid inkjesta bl-osservaturi barraninL-I]rael ilbiera[ ippropona “inkesta I]raeljana”, bil-parte/ipazzjoni ta’ osservaturi barranin, fil-[<strong>ti</strong>fri/en<strong>ti</strong> u vjolen<strong>ti</strong> tal-vapur Tork li kien des<strong>ti</strong>nat g[al Gaza.Dan sar mag[ruf meta n-Nazzjonijiet Uni<strong>ti</strong> qed <strong>ti</strong>nsis<strong>ti</strong>g[al inves<strong>ti</strong>gazzjoniinternazzjonali wara l-fururglobali li qam rigward il-q<strong>ti</strong>lta’ disa’ at<strong>ti</strong>vis<strong>ti</strong> pro-Pales<strong>ti</strong>njani waqt l-azzjoni ta’nhar it-Tnejn minn <strong>com</strong>mandostal-I]rael kontra flo<strong>ti</strong>lla ta’vapuri mg[obbija bi provvis<strong>ti</strong>tal-g[ajnuna.Dakinar, il-flo<strong>ti</strong>llainkwistjoni ppruvat <strong>ti</strong>]gi//a l-morsa imposta mill-I]raeljanifuq Gaza u lbiera[ il-MinistruI]raeljan g[all-AffarijietBarranin Avigdor Lieberman Il-vapur Tork Mavi Marmara fi/-/entru tal-kri]i diploma<strong>ti</strong>kadeher li laqa’ s-su;;eriment (Reuters)tal-Ista<strong>ti</strong> Uni<strong>ti</strong> g[all-“inkjestamill-I]rael”.wara li telg[u fuq il-cruise Lvant Nofsani George MitchellSadattant, at<strong>ti</strong>vis<strong>ti</strong> Torok u li<strong>ner</strong> (Tork) Mavi Marmara. wissa, mix-Xatt tal-Punent,barranin li jappo;;jaw lill- Fl-istess [in, il-Prim biex “it-tra;edja” ma ttellifxPales<strong>ti</strong>njani u li kienu fuq Ministru I]raeljan Benjamin in-negozja<strong>ti</strong> indiret<strong>ti</strong> li hu qedvapur Tork par<strong>ti</strong>kolari waslu Natanyahu qed jg[id li t-truppi imexxi bejn l-I]rael u l-lura f’Istanbul fejn ing[ataw <strong>ti</strong>eg[u “ma kellhomx g[a]la” Pales<strong>ti</strong>njani u jg[id qedmer[ba ta’ eroj.[lief li jassedjaw il-vapuri li jirre;istraw progress.Matul il-;urnata saru wkoll kienu qed jippruvaw ji]gi//aw Anki lbiera[, il-Kap talen<strong>ti</strong>tàkaritatevoli Torka lil-fu<strong>ner</strong>ali tad-disa’ at<strong>ti</strong>vis<strong>ti</strong> miz-zona li t[ares kontra l-maqtula li huma kollha Torok a//ess g[al Gaza. Dan meta l- organizzat il-flo<strong>ti</strong>lla tal-vapuriu li twasslu lura fit-Turkija I]rael hu fid-dover li jevita ta’ fejda g[al Gaza sostna li l-mill-I]rael.traffikar tal-missili u l-armi at<strong>ti</strong>vis<strong>ti</strong> fuq il-vapuri (flin/iden<strong>ti</strong>tat-Tnejn) [atfu l-Il-morini u l-<strong>com</strong>mandos mill-Iran lejn il-mi<strong>lit</strong>an<strong>ti</strong>I]raeljani li kienu involu<strong>ti</strong> flazzjonitat-Tnejn illum qed ji;u territorju par<strong>ti</strong>kolari. waddbuhom fil-ba[ar ming[ajrPales<strong>ti</strong>njani tal-Hamas fit-armi minn idejn is-sulda<strong>ti</strong> udwar “de<strong>lit</strong><strong>ti</strong> tal-gwerra” kif Min-na[a <strong>ti</strong>eg[u, ir- ma sparawhom.ukoll dwar q<strong>ti</strong>l mhux ;us<strong>ti</strong>fikat Rappre]entant Amerikan g[al- Bulent Yildirim, li jmexxi l-Fondazzjoni g[ad-Drit<strong>ti</strong>jietUmani, il-Libertà u l-G[ajnunaUmanitarja, qal li l-kollegi<strong>ti</strong>eg[u kienu les<strong>ti</strong> li “jmutumartri” waqt li fl-istess [inippruvaw juru li “ma kinux sejkunu huma li jirrikorru g[allarmi”.Uffi/jali I]raeljani qedjg[idu li l-<strong>com</strong>mandos fuq ilvapurkienu fet[u n-nar biexisalvaw [ajjithom u li ]ew;passi;;ieri anki sparawfuqhom bil-pistoli li [atfuminn idejn xi morini.I]da Yildirim, li kien fuq il-Mavi Marmara, qal li “bidde/i]jonili [adu, l-[bieb<strong>ti</strong>eg[u a//ettaw li jmutu u filfatt,tefg[u l-armi li [atfu g[al;ol-ba[ar”.L-Ista<strong>ti</strong> Uni<strong>ti</strong> llum qedtappo;;ja s-sej[iet mill-UnjoniEwropea, it-Turkija u n-Nazzjonijiet Uni<strong>ti</strong> g[al xiforma ta’ inkjestainternazzjonali dwar l-in/ident;bil-Vi/i President AmerikanJoe Biden jissu;;erixxi l-inkjesta I]raeljani bis-sehemtal-osservaturi internazzjonali.Madankollu, l-I]rael qedjiddefendi l-intervent fuq ilba[aru jrid li kwalunkweinves<strong>ti</strong>gazzjoni <strong>ti</strong>kkon/entrafuq il-lega<strong>lit</strong>à u d-dettalji tarrejdtal-<strong>com</strong>mandos aktar millifuq l-istat tal-assedju madwarGaza u s-sitwazzjoniumanitarja fit-territorju.L-I]raeljani kienu xxukkja<strong>ti</strong>bil-vidjow ta’ <strong>com</strong>mandosjitni]]lu b’[elikopters g[al fuqil-vapur fejn imbag[ad sfawattakka<strong>ti</strong> minn at<strong>ti</strong>vis<strong>ti</strong> arma<strong>ti</strong>bl-injam u o;;et<strong>ti</strong> o[ra.Yildirim, i]da, jg[id li ra lilxi <strong>com</strong>mandos jisparaw ilbalaltal-gomma lejn persunivi/in qabel qalbu g[allmunizzjonta’ veru — wara lixi at<strong>ti</strong>vis<strong>ti</strong> kienu attakkawhombl-injam u bis-si;;ijiet.Il-q<strong>ti</strong>l tat-Torok li kienu qedjivvja;;aw mal-flo<strong>ti</strong>lla po;;ie<strong>ti</strong>r-relazzjonijiet tal-I]rael mat-Turkija ta[t pressjoni enormi,bit-Torok jir<strong>ti</strong>raw l-ambaxxatur tag[hom minn TelAviv u bil-Prim Ministru TorkTayyip Erdogan jakku]a l-I]rael dwar “terrori]mu mill-Istat”.U l-President tat-TurkijaAbdullah Gul qal li r-relazzjonijiet ta’ pajji]u mal-I]rael qatt m’g[andhomjirritornaw g[al li kienu, “blin/iden<strong>ti</strong>ta’ dakinhar i[allu;er[a profonda li ma <strong>ti</strong>stx<strong>ti</strong>ssewwa (g[ar-relazzjonijie<strong>ti</strong>nkwistjoni).”


20 KulturaIN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010George Scicluna> ar<strong>ti</strong>st ta’ stoffaminn Mark SAGONAKif dejjem sostnejt fil-passat, George Scicluna hu wie[ed mill-f<strong>ti</strong>tar<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong> verament ta’ stoffa u ta’ ;enwinità kreat<strong>ti</strong>va u ar<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>ka li [arguminn G[awdex fl-a[[ar snin.Jolqtok g[all-profondità <strong>ti</strong>eg[u u g[all-umiltà u s-sempli/ità <strong>ti</strong>eg[u. Ma jg[addix fil-fta[ir u l-pru]unzjoni,imma fl-assidwità so<strong>lit</strong>arja tal-istudju <strong>ti</strong>eg[u. Iqis l-ar<strong>ti</strong>b[ala realtà diffi/li, realtà u e]istenza [ajja, sagra u serja.Jaf li l-[ajja tal-ar<strong>ti</strong>st mhix wa[da fa/li u <strong>ti</strong>tlobsagrifi//ju, dedikazzjoni u preparazzjoni. Ma jfit<strong>ti</strong>x lijkun popolari imma li jkun awten<strong>ti</strong>ku f’dak li jipprodu/i.Din minn dejjem kienet kwa<strong>lit</strong>à f’George li jien ammirajt.George hu wkoll g[ani fil-[sieb filosofiku <strong>ti</strong>eg[u.Jag[rbel, janalizza, ifittex, jiddisku<strong>ti</strong> u ja[seb.George jix<strong>ti</strong>eq li jsib dik il-permanenza tal-ar<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong> l-kbar fl-ar<strong>ti</strong> <strong>ti</strong>eg[u. Mhux kuntent b’effet<strong>ti</strong> fa/li jew b’kulurili jg[ajtu, li jag[mlu [afna storbju imma fil-veritàma jg[idu xejn. Hemm [afna ar<strong>ti</strong> li g[alkemm <strong>ti</strong>mpressjonamal-ewwel daqqa t’g[ajn, aktar ma jg[addi ]-]mien <strong>ti</strong>tlef [afna mis-sa[[a tag[ha. Mill-banda l-o[rahemm dik l-ar<strong>ti</strong> li ma tmut qatt u li <strong>ti</strong>bqa’ ssa[[ar g[almijiet ta’ snin, anzi aktar ma jg[addi ]-]mien aktar<strong>ti</strong>ssa[[a[. Din it-<strong>ti</strong>p ta’ ar<strong>ti</strong> ma’ <strong>ti</strong>ntefiex ma]-]mien i]dar-relevanza tag[ha <strong>ti</strong>bqa’ <strong>ti</strong>xg[el l-ideat u <strong>ti</strong>spira g[al[afna ]mien wara.L-ar<strong>ti</strong>st per e//ellenza li verament jirriflet<strong>ti</strong> dan li qedng[id hu Michelangelo Buonarro<strong>ti</strong> – wie[ed mill-;enji l-kbar tar-Rinaxximent. Michelangelo hu mag[ruf minnkul[add, però jiena /ert li huma veru f<strong>ti</strong>t li jafu e]attamentx’fisser dan il-;gant g[all-i]vilupp tal-ar<strong>ti</strong>. {afnajafu li hu kien l-ar<strong>ti</strong>st li sawwar l-istatwa kolossali ta’David g[all-Piazza della Signoria f’Firenze jew l-affreskifis-saqaf tal-Kappella Sis<strong>ti</strong>na, imma f<strong>ti</strong>t japprezzaw ilkoborveru ta’ dan il-;enju. Il-kobor ta’ Michelangeloqieg[ed fil-fatt li l-ar<strong>ti</strong> <strong>ti</strong>eg[u ma mietet qatt. L-iskulturi<strong>ti</strong>eg[u g[andhom qawwa kbira. {afna ja[sbu li l-qawwa<strong>ti</strong>eg[u qieg[da fil-kolossa<strong>lit</strong>à tax-xog[lijiet. Mhux biss.Michelangelo kien mag[ruf fi ]mienu b[ala ‘il Divino’min[abba l-maestrija u l-[ila tal-g[a;eb li kellu. Ixxog[lijiet<strong>ti</strong>eg[u huma inkredibbilment b’sa[[ithom fillatanatomiku tag[hom imma wkoll fl-invenzjoni u fiddinami]mutag[hom. L-istatwi, b’mod par<strong>ti</strong>kulari – g[axMichelangelo kien iqis lilu nnifsu primarjament b[alaskultur – g[andhom e<strong>ner</strong>;ija li tmur lil hinn millista<strong>ti</strong>/itàtal-blokka tal-ir[am. Michelangelo kien jemmenli f’kull blokka tal-ir[am hemm figura maqbuda liqed <strong>ti</strong>stenna lill-ar<strong>ti</strong>st biex jo[ro;ha minn hemm.Il-kobor ta’ Michelangelo qieg[ed ukoll fl-universa<strong>lit</strong>àu f’dik li bl-Ingli] insej[ulha <strong>ti</strong>melessness. Ji;ifieri l-ar<strong>ti</strong><strong>ti</strong>eg[u baqg[et relevan<strong>ti</strong> g[al kull ]mien. Michelangelojolqtok ukoll g[all-modernità <strong>ti</strong>eg[u. Wa[da mill-aktarli jispikkaw hi r-Rondanini Pietà – l-a[[ar xog[ol <strong>ti</strong>eg[u,li baqa’ inkomplet. G[alkemm ;iet ikkreata fl-1560’s,ta[sibha prodott tas-seklu 20. Mhux ta’ b’xejn li [afnaar<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong> moderni ammiraw u ppruvaw jiskopru l-kobor ta’dan l-ar<strong>ti</strong>st.L-g[an tal-wirja hu l-anali]i tad-dinami]mu tal-istatwita’ dan l-ar<strong>ti</strong>st kbir. George ju]a lil Michelangelo mhuxb[ala ispirazzjoni ar<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>ka imma biex jiskoprieh.George qabad vja;; ta’ ri/erka li bih jipprova “j[ott” l-istruttura ta’ dawn il-kapulavuri. Permezz ta’ dan id-djaloguar<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>ku ifittex u je]amina, saff wara saff,x’jag[mel u x’jikkos<strong>ti</strong>twixxi s-sbu[ija sublima tal-kreazzjonita’ dan il-prin/ep fost il-;enji l-kbar tal-Istorja tal-Ar<strong>ti</strong>.G[al George dan l-e]er/izzju hu wie[ed profonddaqskemm huma profondi l-ideat li sawru l-kapulavurita’ Michelangelo. G[al xi w[ud, din l-idea anali<strong>ti</strong>kajista’ jkun li <strong>ti</strong>dher simili g[all-ideat tal-Kubi]mu,wie[ed mill-aktar movimen<strong>ti</strong> influwen<strong>ti</strong> fl-ar<strong>ti</strong> tas-seklu20, mibdi minn Picasso u Braque lejn l-1907. G[alkemmhemm elemen<strong>ti</strong> simili, l-kun/ett prin/ipali hu differen<strong>ti</strong>[afna, g[ax waqt li l-Kubis<strong>ti</strong> kienu jippruvaw juru l-anali]i tag[hom billi j[arsu lejn is-su;;ett minn angolidifferen<strong>ti</strong> i]da mpittra fuq il-wi// /att tat-<strong>ti</strong>la, hawnhekkg[andna filosofija ta’ dekostruzzjoni. Dan il-kun/ett jurili George mhuwiex kuntent bis-superfi/ja<strong>lit</strong>à i]da jridjin]el fil-fond biex jifhem tassew ir-ru[, l-g[eruq, u s-sinsla ta’ dawn il-kapulavuri li f’idejn dan l-ar<strong>ti</strong>st jie[dudimensjoni ;dida u differen<strong>ti</strong>.Dan li g[adni kif g[idt hu l-background filosofiku ta’dawn il-kwadri – il-mutur li ;;e<strong>ner</strong>a l-kreazzjonitag[hom. Madankollu, hemm ukoll l-element este<strong>ti</strong>ku lijag[milhom ukoll ipaxxu l-g[ajn. George hu mog[nib’sensit<strong>ti</strong>vità g[ad-disinn akkademiku, element li g[andujkun is-sinsla ta’ kull ar<strong>ti</strong> tajba. Fil-fatt dawn il-kwadrig[andhom element qawwi ta’disinn.Xog[ol ar<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>ku mill-aqwa ta’ George SciclunaRi/erka dwar ix-xog[lijiet ta’ MichelangeloHu bis-sinjali tal-lapes li George jirri/erka u janalizzax-xog[lijiet ta’ Michelangelo. Fil-fatt, anke g[alMichelangelo stess, li kien Fjoren<strong>ti</strong>n, id-disinn kien l-aktar element importan<strong>ti</strong>. L-iskola Fjoren<strong>ti</strong>na, fil-fatt,tag[mel enfasi kbira fuq id-disinn, element li kienjikkaratterizza riva<strong>lit</strong>à kbira mal-iskola Venezjana likienet tag[<strong>ti</strong> enfasi qawwija lill-kulur. F’din is-sensielata’ kwadri ta’ George Scicluna, il-kulur jilg[ab rwolinferjuri g[ad-disinn. Ju]ah biex ja//entwa l-forma ubiex jag[<strong>ti</strong> [ajja lill-figuri <strong>ti</strong>eg[u.Dawn id-daqqiet, [afna drabi impasta<strong>ti</strong>, huma premedita<strong>ti</strong>u studja<strong>ti</strong> u huma applika<strong>ti</strong> b’ekonomija ub’sa[[a. Huma l-pro/ess finali fil-kreazzjoni ta’ dawnil-kwadri. Joffru kuntrast qawwi ma’ velaturi lijispi//aw f’/ar/ir u <strong>ti</strong>tjir ta’ ]ebg[a li jankraw lillkwadrifix-xena kontemporanja. Dan l-intervent pittorikudixxiplinat u kontrollat jo[loq bilan/ib’sa[[ithom mad-disinn strutturat.Ir-ri]ultat ta’ dan il-[sieb, ta’ dan il-vja;; profond uri/erkat, mag[qud ma’ teknika b’sa[[itha, jag[mel lil[afna minn dawn il-kwadri xog[lijiet interessan<strong>ti</strong> li joffrufaxxinu g[al min jammirahom. Juru bl-aktar mod/ar kif l-ar<strong>ti</strong> tal-passat <strong>ti</strong>sta’ <strong>ti</strong>ntu]a g[al ri;e<strong>ner</strong>azzjonita’ ideat fl-ar<strong>ti</strong> kontemporanja. Juru wkoll lil George filmaturità<strong>ti</strong>eg[u u jikkonfermawh b[ala ar<strong>ti</strong>st awten<strong>ti</strong>ku,li g[andu jkun ta’ e]empju g[al [afna.Xog[ol ie[or li juri l-kreat<strong>ti</strong>vità u l-[ilietar<strong>ti</strong>s<strong>ti</strong>/i ta’ George Scicluna


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.<strong>com</strong>.mtTV#Radju 21FIL-QOSOR• VU?I MISSJUNARJA (RadjuMarija 21>00) -Il-protagonist filprogrammtal-lum se jkun il-PatriKarme<strong>lit</strong>an Garvin Grech (fir-ritratt) lijwettaq [idma missjunarja fil-Bolivja,l-ifqar pajji] tal-Amerika La<strong>ti</strong>na.Naraw kif b’[idma tal-Karme<strong>lit</strong>aniMal<strong>ti</strong>n ir-ra[al ta’ Tarija nbidel f’beltewlenija b’popolazzjoni ta’ numru ta’eluf ta’ nies. Insiru nafu wkoll dwaril-kultura tal-post, fejn fost o[rajn hua//ettabbli li mara jkollha aktar minnra;el wie[ed b[ala ]ew;ha.• PQ (NET Television 21>00) -Id-Deputat Nazzjonalista ?ensuGalea n[atar Deputat Speaker tal-Parlament l-Erbg[a wara nofsinhar.Naraw x’kellu xi jg[id dwardin il-[atra l-Vi/i Prim Ministru uMinistru g[all-Affa-rijiet BarraninTonio Borg kif ukoll l-istess ?ensuGalea. Naraw ukoll l-esperjenzatal-ewwel ;img[at fil-kariga tal-Assisten<strong>ti</strong> Parlamentari u dwar l-ewwel diskors tad-DeputatNazzjonalista ;did Karl Gouder(ritratt). Il-programm g[andu kitbau pro-duzzjoni ta’ MichaelCaruana, pre]entazzjoni ta’ YolandeSpiteri u munta;; ta’ Maria Grech.MALTA LLEJLAL-a[jar sil<strong>ti</strong>etu x’se jkollna;did fis-sajfNET Television 17>00Malta Llejla wasal fl-a[[ar, talanqasg[al din is-sena. Ilu j]ommkumpanija <strong>lit</strong>-telespettaturi minnOttubru.Intant il-programm tal-lum,ippre]entat minn Stephanie Spiteriu Charles Camenzuli, se jurinaw[ud mill-aqwa sil<strong>ti</strong>et li rajna tuldan il-perjodu kollu.Se naraw ukoll dwar xiprogrammi ;odda li se jkun hemmfuq NET Television matul is-sajf.Fil-fatt fost il-mis<strong>ti</strong>edna se jkunhemm Mario Fenech u DuncanBorg Myatt li mill-{add li ;ej sejibdew jag[tuna sta;un ;did taxxandirietdiret<strong>ti</strong> mill-fes<strong>ti</strong> f’Maltau G[awdex ta[t l-isem ta’ For/ina,u Janice Darmanin, li waraperjodu nieqsa mit-televi]joni,minn nofs ix-xahar id-die[el sejibda jkollha programm kuljum.Janice Darmanin - mill-;did fuq NET Television biprogramm ta’ kuljum minn nofs Lulju• SE SOLO FOSSE VERO(Canale 5 21>10) -FilmAmerikan tal-2005 li l-isemori;inali <strong>ti</strong>eg[u hu Just LikeHeaven u li g[andu fostl-atturi ewlenin lil ReeseWitherspoon (ritratt).WAVELENGTHIllum, il-:img[a, l-4 ta’ :unju, 2010Su;;ett> Tisbi[ fit-ToroqMis<strong>ti</strong>eden> Norman MifsudImexxi> Randolph Spiteri{in> 12>30 p.m.Tista’ //empel fuq 21230101 jewemail fuq wavelength@radio101.<strong>com</strong>.mtDIGITAL• MILL-QORTI (Radio 101 Digital 18>30) - Fl-edizzjoni tal-lum il-pre]entatur ta’ dan ilprogrammRay Abdilla se jlaqqag[na ma’ ]ew; ;urnalis<strong>ti</strong> part-<strong>ti</strong>me ta’ media.link li qeg[din fla[[arfa]i tal-kors g[al avuka<strong>ti</strong> fl-Università ta’ Malta. Dawn huma Daniela Bartolo (ritratt fuqxellug) u Ingrid Fenech (ritratt fuq il-lemin). Min g[andhom insiru nafu b’liema mod qed issir itt[ejjijag[all-avuka<strong>ti</strong> ;odda. Naraw ukoll x’inhuma l-opportunitajiet li hemm g[al min jiggradwaf’din il-professjoni, li mhux bilfors jispi//a ja[dem fil-Qor<strong>ti</strong>.


22 TV#RadjuRadju Malta(93.7 FM)06:00 - L-G[odwa t-Tajba 07:00- A[barijiet, 07:05 - (ikompli) L-G[odwa t-Tajba (jinkludi 07:30Mill-:urnali Lokali, 07:58Angelus, 08:00 A[barijiet filqosor,08:05 Mill-MediaInternazzjonali) 08:30 - FamiljaWa[da (jinkludi 09:00 BBCNews, 10:00 A[barijiet fil-qosor,11:00 BBC News) 11:50 -Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00- Newsline 12:45 - Radju.EU13:00 - Ma’ Natalie 13:30 - Qaritar-Rumanz 14:00 A[barijiet14:05 - E M Live 15:50 - ?ama?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 -Drive<strong>ti</strong>me (jinkludi 17:00 A[barijiet)18:00 - Bulet<strong>ti</strong>n ta’ l-A[barijiet 18:15 - Sehemna fl-Ewropa mill-MEUSAC 19:00 -Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet20:00 - A[barijiet 20:05 - Qaritar-Rumanz (r) 20:30 - All TimeFavourites 21:00 - BBC News21:05 - Mill-Parlament 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Xi qrajt, xismajt 22:10 - Ru]arju 22:30 -Nice ’N Easy 23:30 - ClassicHits.ONE Radio(92.7 FM)06:00 - One Breakfast (jinkludi06:45 One News, 07:00 RadjuSport, 07:30 Mill-:urnali, 08:45One News, 09:00 Traffic News)09:45 - One News 10:00 -Kartolina 11:00 - DejjemTieg[ek Super One 11:45 - OneNews 12:00 - Regina Coeli12:30 - Linja Diretta 13:45 - OneNews 14:00 - Mix Up Music15:25 - Djarju Kulturali 15:30 -Drive Time 15:45 - A[barijietfil-Qosor 16:00 - Jack… bini17:00 - Rush Hour 17:45 - OneNews 18:10 - Bieb Bieb 18:15 -Mill-Parlament 18:45 - Djarjutal-Par<strong>ti</strong>t Laburista 19:00 -A[barijiet Spor<strong>ti</strong>vi 19:15 - OneWeekend 19:45 - One News20:15 - Collage 20:45 - XalataRock 21:45 - One News 22:05 -Fuq Ras il-Musmar 24:00 -Sen<strong>ti</strong>mentali G[alik.RTK(103 FM)06:05 Hello 103 FM! (jinkludi06:45 Paperscan, 07:00 A[barijiet,07:55 Imwiet # Qari # Angelus,08:00 BBC News) 09: 15 -G[alina Lkoll (jinkludi 10:00BBC News, 11:00 A[barijiet fil-Qosor) 11:40 - Headlines 11:55- Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTKBulet<strong>ti</strong>n 12:15 - :ita jew KullNumru Kapitlu 12:45 -Afternoon Favourites 15:00 -A[barijiet fil-Qosor 15:05 -Jg[idu Tag[hom i]-}g[a]ag[16:00 - BBC News 16:05 - Il-Polz ta/-?ittadin 16:40 -Headlines 17:00 - RTK Bulet<strong>ti</strong>n17:15 - Bla Stressi u Interessi18:00 RTK Qosor 18:05 -Nixtarr 18:55 - Fi {dan il-Mulej19:00 - Kummentarju 19:05 -Ru]arju 19:25 - Ir-rumanz Mal<strong>ti</strong>19:40 - Mill-Platea 20:30 - KullNumru Kapitlu Miftu[ 21:00 -Fil-Parlament… X’inhu g[addej?22:00 - Ru]arju 22:25 -Ripe<strong>ti</strong>zzjonijiet: Ir-Rumanz Mal<strong>ti</strong>,Nixtarr, impenn, cinemascope, Il-Konsumatur.Radju Marija(102.3 FM)07:00 - Ru]arju 07:30 -Quddiesa 08:00 - Angelus uKuntatt 11:00 - Van;elu {aj12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30- Ru]arju l-Erwie[ 13:00 -Shalom 15:00 - Kurunella{niena Divina 15:30 - Il-Muf<strong>ti</strong>e[ tal-G[erf 16:00 -Kuntatt 17:15 - Bulet<strong>ti</strong>n ta’A[barijiet Reli;ju]i 17:40 -G[asar 18:00 - Angelus uRu]arju 18:30 - Quddiesa 19:00- Nixxieg[a Dumnikana 20:15 -Alla G[ani fil-{niena 21:00 -Vu/i Missjunarja 22:00 - A[barijietReli;ju]i 22:30 - Tag[lim uTwemmin Nisrani 23:30 -Ru]arju.Campus FM(103.7 FM)09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20- Foreign News # News onCampus 09:30 - }ag[]ug[ ta’Dejjem 10:00 - BBC NewsUpdate 10:06 - Mal<strong>ti</strong>n B[alna11:00 - Classic FM 13:00 -Anali]i tal-:urnali 13:30 -Djalet<strong>ti</strong> 14:00 - BBC News Hour15:00 - Classic FM 19:00 – Menof Brass 21:00 - BBC WorldService.Bay Radio(89.7 FM)06:30 - Bay Breakfast with Drew(jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30u 09:30 - A[barijiet fil-qosor)10:30 - Simon Pisani (jinkludi11:30 - A[barijiet fil-qosor)13:30 - Langy 15:30 - Drive<strong>ti</strong>mewith Nathan D 18:30 A[barijiet18:45 - Bat Beats with Chris V20:30 - The Party Zone -Malcolm B 22:30 - Movin’House - Miss Roberta.Bastjani]i FM(95.0 FM)06:30 - Ru]arju 06:45 - Sbie[ il-Jum (jinkludi Angelus fit-8:00 uf’12:00) 13:00 - Ejjew G[andi14:45 - Mid-Dinja tar-Rock ’nRoll 16:30 - {in ir-RumanzMal<strong>ti</strong> 17:00 - Melodiji mill-Passat 18:30 - LS Live 20:00 -Riflessi 22:15 - Ru]arju.Calypso Radio(101.8 FM)06:00 - Calypso Breakfast 08:30- Bejn il-{bieb 11:30 - 101.8Favourites 14:30 - After Break17:00 - Calypso Drive 19:00 -Let’s Go 22:00 - Those Werethe Days 24:00 - Nightshift.TVM • me<strong>lit</strong>a 02 # 101• GO Plus 10107:00 - Bon;u 10:00 -Perspet<strong>ti</strong>va 11:00 - TVM Shop11:30 - Meander 12:00 - A[barijiet#rapport tat-temp 12:05 -12:05 15:00 - Teleshopping15:30 - I]-}ona 17:00 - Puss inBoots 17:30 - Kif 17:35 -Liquorish Update 18:00 - A[barijiet18:05 - Sa[[tek l-Ewwel18:10 - {ajja 18:40 - News inEnglish 18:45 - Deal or no Deal20:00 - L-A[barijiet 20:40 -Xarabank 23:00 - A[barijiet#sports# rapport tat-temp# rapportfinanzjarju 23:15 - F’Salib it-Toroq (r).ONE • me<strong>lit</strong>a 29 # 103• GO Plus 10307:00 - Bon;u Bundy 10:00 -Teleshopping 11:00 - Sieg[a}mien 12:30 - Teleshopping13:00 - Kalamita 13:30 - OneNews 13:45 - (ikompli) Kalamita16:30 - Uni/i 17:00 -Expressions 17:30 - One News17:45 - Better Living 18:55 -Londri 19:30 - One News 20:00- Eurovision Report 20:15 -SingledOut 22:30 - Fresh &Funky 23:15 - One News.Smash • me<strong>lit</strong>a 07 # 105• GO Plus 10608:00 - Bon;u Malta 09:30 -Anali]i tal-:urnali 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 -Teleshopping 13:00 - Trend14:00 - Qeg[din Sew 15:00 -Teleshopping 16:10 - Fil-K/inama’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura18:10 - Mill-:urnali 18:40 -Teleshopping 19:00 - 7 News19:30 - {abbejtek (New BornChris<strong>ti</strong>ans) 20:30 - Tackle (sport)21:30 - Soccer Legends 22:00 - 7News (r) 22:20 - MFA Magazine24:00 - Qeg[din Sew 01:30 -{abbejtek.Raiuno• me<strong>lit</strong>a 150• GO Plus 20106:45 - Unomat<strong>ti</strong>na estate (jinkludiTg 1 fis-07.00 u fit-08.00)10:45 - Verdetto finale 11:35 -Tg 1 11:50 - La libreria del mistero- chi è stato? Film 200513:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia14:10 - Don Matteo 4 15:05- Raccontami 16:50 - TgParlamento 17:00 - Tg 1 17:15 -La vita in diretta 18:50 -L’eredità (kwi]]) 20:00 - Tg 120:30 - Soli<strong>ti</strong> igno<strong>ti</strong> 21:10 - Nelnome del cuore 23:15 - Tg 123:20 - TV7 (attwa<strong>lit</strong>à) 00:20 -L’appuntamento - scrittori in tv00:50 - Tg 1 notte 01:30 -Sottovoce 02:00 - In Italia.Raidue • me<strong>lit</strong>a 151• GO Plus 20207:00 - Cartoons 09:50 - Tut<strong>ti</strong>Odiano Chris 10:15 - Cult Book10:30 - Tg 2 estate 11:15 - LoveBoat (TF) 12:05 - Il nostro amicoCharly (TF) 13:00 - Tg 2 giorno13:30 - Tg 2 costume e società(attwa<strong>lit</strong>à) 13:50 - Tg 2 EatParade 14:00 - Ghost whisperer(TF) 14:50 - Omicidi nell’altasocietà - Il volto della morte. Film2009 16:25 - La signora del west(TF) 17:15 - Las Vegas 18:05 -Tg 2 flash 18:10 - Tg sport18:30 - Tg 2 no<strong>ti</strong>zie 19:00 -Secondo canale 19:35 - Squadraspeciale Cobra 11 (TF) 20:30 -Tg 2 21:05 - Private Prac<strong>ti</strong>ce(TF) 23:25 - Tg 2 no<strong>ti</strong>zie 23:40 -L’ul<strong>ti</strong>ma parola 01:15 - TGParlamento 01:25 - SquadraSpeciale Lipsia (TF).Raitre • me<strong>lit</strong>a 152• GO Plus 20307:00 - Tgr Buongiorno Italia(attwa<strong>lit</strong>à) 08:00 - Cult Book -Quando l’amore nasce dall’orrore08:30 - Ci<strong>ti</strong>zen Report 09:10 - Idue colonelli. Film ’62 10:50 -Cominciamo bene estate 12:00 -Tg 3 sport 13:10 - Julia (soap)14:00 - Tg regione 14:50 -Cominciamo bene estate 15:00 -Tg 3 flash 15:05 - La tv deiragazzi di Raitre 16:30 -Melevisione 17:00 - Doc Mar<strong>ti</strong>n(TF) 17:50 - Geo Magazine 201019:00 - Tg 3 20:00 - Blob 20:15- Il principe e la fanciulla (TF)20:35 - Un posto al sole (soap)21:05 - Tg 3 21:10 - La grandestoria 23:10 - Parla con me24:00 - Tg 3 linea notte 01:10 -Rai Educa<strong>ti</strong>onal 01:40 - Aprirai.Canale 5 • me<strong>lit</strong>a 154• GO Plus 20508:00 - Tg 5 - mat<strong>ti</strong>na 08:40 -Finalmente soli 09:10 - Odissead’amore. Film 2005 10:00 - Tg 511:00 - Forum (attwa<strong>lit</strong>à) 13:00 -Tg 5 13:40 - Beau<strong>ti</strong>ful (soap)14:10 - Centovetrine (soap)14:45 - Alisa - segui il tuo cuore(soap) 15:45 - Il mistero degliabissi. Film 2006 18:50 - Chivuol essere milionario (kwi]])20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia lano<strong>ti</strong>zia 21:10 - Se solo fossevero. Film 2005 23:30 - Matrix(attwa<strong>lit</strong>à) 01:30 - Tg 5 notte02:00 - Striscia la no<strong>ti</strong>zia.Rete 4 • me<strong>lit</strong>a 153• GO Plus 20607:50 - Charlie’s Angels (TF)08:50 - Nash Bridges (TF) 10:15- Carabinieri 5 11:30 - Tg 12:00 - Distretto di polizia 4 (TF)12:55 - Un detec<strong>ti</strong>ve in corsia(TF) 14:05 - Il Tribunale diForum 15:35 - Sen<strong>ti</strong>eri 16:10 -Gran Premio. Film ’44 18:55 -Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore(soap) 20:30 - Renegade (TF)21:10 - Ballis<strong>ti</strong>c. Film 200223:20 - Havana. Film ’90.Italia 1 • me<strong>lit</strong>a 155• GO Plus 20407:00 - Cartoons 08:50 -Capogiro (dok.) 10:35 - Grey’sAnatomy (TF) 12:25 - Studioaperto 13:00 - Studio sport13:40 - Camera Café (sit<strong>com</strong>)14:05 - La pupa e il secchione - ilritorno (rea<strong>lit</strong>y) 14:20 - OnePiece 15:10 - Merlin (TF) 16:10- Jonas (TF) 16:35 - TrueJackson, VP (TF) 17:30 -Cartoons 18:30 - Studio aperto19:00 - Studio sport 19:25 -Sport Mediaset Web 19:30 -Samantha Chi? (TF) 20:05 -Cartoons 20:30 - Viva Las Vegas(kwi]]) 21:10 - CSI (TF) 22:10 -CSI: NY (TF) 23:05 - The Shield(TF) 01:00 - Motociclismo GPItalia 01:55 - Poker1Mania.La 7 • me<strong>lit</strong>a 156• GO Plus 20707:00 – Omnibus 09:15 –Omnibus Life 10:00 –Ommnibus (Ah)iproso 10:55 -Punto TG 10:05 - Omnibus Life(attwa<strong>lit</strong>à) 11:00 - Due minu<strong>ti</strong> unlibro 11:10 – Matlock (TF)12:30 - Tg La 7 12:55 - Sport 713:05 – The District (TF) 14:05 –Rappresaglia. Film ’73 16:00 -Atlan<strong>ti</strong>de - Storie di uomini e dimondi (dok.) 18:00 - RelicHunter (TF) 19:00 – CrossingJordan (TF) 20:00 - Tg La 720:30 - Otto e mezzo (attwa<strong>lit</strong>à)21:10 – Exit Files (attwa<strong>lit</strong>à)22:30 – Le storie di ‘Rea<strong>lit</strong>y’23:35 - Crozza Alive 01:45 - TgHAVANARelazzjoni mal-mara ta’ wie[ed mir-ribelliRete 4 23:20Film dramma<strong>ti</strong>ku Amerikantal-1990 b’re;ija ta’ SydneyPollack bl-atturi RobertRedford u Lena Olin (it-tnejnfir-ritratt), kif ukoll Alan Arkinu Tomas Milian.L-istorja hi ambjentataf’Kuba 1958 fi]-]mien li jkunse jaqa’ r-re;im ta’ Ba<strong>ti</strong>stawara inkwiet mir-ribellimmexxija minn Fidel Castro.Tinbet relazzjoni ta’ m[abbabejn ra;el li jkun mar hemmbiex jixxala fil-log[ob talazzardu l-mara ta’ wie[ed mirribelli.IN-NAZZJON II-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010La 7.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Educa<strong>ti</strong>on 22• me<strong>lit</strong>a 22 # 10409:00 – X’Qed Ji;ri 10:00 –Perspet<strong>ti</strong>va 12:00 – G[awdexIllum 12:30 – English Link13:00 – 360 Degrees 13:30 –The Misuse of a Miracle 14:20 –Edutainment 14:50 – ChineseThai Chi 15:00 Sessi 16:00 -Perspet<strong>ti</strong>va 18:00 – G[awdexIllum 18:30 – English Link19:00 – 360 Degrees 19:30 –The Misuse of a Miracle 20:20 –Edutainment 20:50 – Xarabank.Ver]joni g[al dawk neqsin mis-Smieg[ 23:00 – X’Qed Ji;ri.Favourite Channel• me<strong>lit</strong>a 31#10807:00 – }veljarin 10:00 – Dayby Day 12:00 Link 12:15 –News 12:30 – Fehma 13:00 -Niskata 15:00 – DSearch 16:00– L-Ewwel Pass 17:00 - Bingo75 17:30 – Nofs Sieg[a Kollox18:00 - Mixkla 20:00 – Link20:15 - Favourite News 20:45 –Health News 21:00 – 108 Live(r) 23:00 – Link 23:15 -Favourite News.Calypso Music TV• GO Plus 10708:00 – Calypso Breakfast 11:00– Top 5 12:30 – Euro Mark15:45 – Famous 5 17:00 – Bingo75 18:00 – Total Request 20:30– Calypso Jams.BBC Entertainment• me<strong>lit</strong>a 300• GO Plus 30107:15 - Tikkabilla 07:45 -Teletubbies 08:10 - Me Too!08:30 - Mastermind 09:00 - TheLife of Mammals 10:00 - Last ofthe Summer Wine 11:00 - TheWeakest Link 11:45 - EastEnders12:15 - Doctors 12:45 -Mastermind 13:15 - The Life ofMammals 14:15 - Last of theSummer Wine 15:15 - TheWeakest Link 16:00 - Doctors16:30 - EastEnders 17:00 - AThing Called Love 18:00 - TheInspector Lynley Mysteries 19:00- The Weakest Link 19:45 -Doctors 20:15 - Red Cap 21:15 -Love Soup 21:45 - Robin Hood.TCM • me<strong>lit</strong>a 310• GO Plus 70108:00 - Gods and Ge<strong>ner</strong>als. Film2003 (12) 12:20 - ScreeningRoom 12:50 - Off Set 14:00 -Man of the West. Film ’58 (15)16:00 - Battle Taxi. Film ’7317:45 - The Horse Soldiers. Film’59 (U) 20:00 - Invita<strong>ti</strong>on to aGunfighter. Film ’64 (U) 22:00 -Manhunter. Film ’86 (15).MGM Movies • me<strong>lit</strong>a 312• GO Plus 70208:05 - Three Amigos! Film ’86(PG) 09:50 - Breakin’. Film ’84(PG) 11:15 - Curse of the PinkPanther. Film ’83 (PG) 13:05 -Babes in Toyland. Film ’8614:40 - The Spikes Gang. Film’74 (PG) 16:15 - The FrenchLieutenant’s Woman. Film ’81(15) 18:20 - Molly. Film ’99 (12)20:00 - Hannah and Her Sisters.Film ’86 (15) 21:45 -Assassina<strong>ti</strong>on Tango. Film 2002(15) 23:35 - Tank Girl. Film ’95(15).Living • me<strong>lit</strong>a 315• GO Plus 30206:30 - Teleshopping 08:00 -The Fresh Prince of Bel-Air08:50 - Celebs 24#7 09:00 -Passport Patrol 10:00 -America’s Next Top Model11:00 - Maury 12:50 - Celebs24#7 13:00 - 60 MinuteMakeover 14:00 - PassportPatrol 15:00 - Criminal Minds16:00 - Ghost Whisperer 17:00 -Charmed 19:00 - America’s NextTop Model 20:00 - GhostWhisperer 21:00 - FourWeddings 22:00 - CriminalMinds 23:00 - CSI: Miami.Discovery Channel• me<strong>lit</strong>a 400• GO Plus 50106:50 - Dirty Jobs: Lo<strong>com</strong>o<strong>ti</strong>veBuilder 07:45 - Ul<strong>ti</strong>mateSurvival: Everglades 08:40 -Mythbusters: 101 Uses for DuctTape 09:35 - Nextworld: FutureTrains 10:30 - How Stuff Works:Wheat 10:55 - How It’s Made11:25 - Really Big Things:Skyscraper Crane 12:20 - StreetCustoms: History in the Making13:15 - American Chopper: ArmyNa<strong>ti</strong>onal Guard 14:10 - FifthGear 14:35 - Dirty Jobs: SledDog Breeder 15:30 - DeadliestCatch: Trials of the Greenhorns16:25 - Really Big Things: DryDocks 17:20 - Ul<strong>ti</strong>mate Survival:Everglades 18:15 - Mythbusters:Motorcycle Flip 19:10 - HowStuff Works: Rubber 19:40 -How It’s Made 20:05 - IndustrialJunkie: Packaging 20:35 -Industrial Junkie: Steel 21:00 -Mythbusters: Motorcycle Flip21:55 - Time Warp: Hot Stuffand Cold Steel 22:50 - Destroyedin Seconds 23:45 - StreetCustoms: Dourdan Charger.Me<strong>lit</strong>a Movies • me<strong>lit</strong>a 80110:00 - Finding Nemo. Film 2003(U) 11:37 - Ac<strong>ti</strong>on Zone 12:05 -S<strong>ti</strong>tch! The Movie. Film 2003 (U)G[at-tfal fuq il-CableDisney Channel • me<strong>lit</strong>a 500• GO Plus 40009:10 - The Fairly Odd Parents 09:35 - AKind of Magic 10:00 - I Got a Rocket10:25 - Wizards of Waverly Place 10:45 -Phineas and Ferb 11:10 - The Suite Life onDeck 11:35 - The Replacements 11:55 -Hannah Montana 12:20 - Kim Possible12:40 - The Famous Five 13:05 - TheFairly Odd Parents 13:30 - Phineas andFerb 13:55 - The Replacements 14:15 - AKind of Magic 14:40 - Wizards of WaverlyPlace 15:00 - Hannah Montana 15:25 -Sonny With a Chance 15:45 - The FairlyOdd Parents 16:10 - Phineas and Ferb16:35 - The Suite Life on Deck 17:00 -Wizards of Waverly Place 17:25 - HannahMontana 18:00 - Hatching Pete 19:20 -Wizards ofWaverly Place20:10 - The SuiteLife on Deck21:00 - HannahMontana 21:50 -Sonny With aChance.Cartoon Network• me<strong>lit</strong>a 502• GO Plus 40413:05 - The Passion: Part 1 (PG)14:50 - The Passion: Part 2 (PG)16:37 Hollywood Buzz 17:00 -Hellboy II: The Golden Army.Film 2008 (16) 19:00 - Hamlet 2.Film 2008 20:29 - HollywoodBuzz 21:00 - Ghost Image. Film2007 22:40 - Sex Drive. Film2008 (AO) 00:30 - The OnionMovie. Film 2008 (AO).Me<strong>lit</strong>a More • me<strong>lit</strong>a 80207:15 - 3-2-1 Penguins 07:40 -He-Man 08:05 - She-Ra 08:30 -Transformers - Animated 08:55 -Transformers - Cybertron 09:20- Ac<strong>ti</strong>on Zone 09:45 - KnightRider 10:35 - The A-Team11:25 - Friends 12:10 -Desperate Housewives 13:00 -Days Of Our Lives 13:45 - TheMentalist 14:30 - Terminator:The Sarah Connor Chronicles15:15 - Gossip Girl 16:00 -Heroes - Redemp<strong>ti</strong>on 16:45 -Terminator: The Sarah ConnorChronicles 17:30 - TheMentalist 18:15 - Days Of OurLives 18:55 - Friends 19:45 -24” 20:30 - Glee 21:15 - GossipGirl 22:00 - 24” 22:45 - 24”23:35 - Glee 00:20 - Gossip Girl01:05 - Hung 01:35 - TrueBlood.Biography Channel• me<strong>lit</strong>a 41107:00 - Yul Bryn<strong>ner</strong> 08:00 -Deborah Kerr 09:00 - MedicalDetec<strong>ti</strong>ves: Part<strong>ner</strong>s in Crime09:30 - Medical Detec<strong>ti</strong>ves:Frozen in Time. PsychicDetec<strong>ti</strong>ves: 10:00 - Mental Maps10:30 - Send the Divers Back.11:00 - Robert Redford 13:00 -Yul Bryn<strong>ner</strong> 14:00 - DeborahKerr. Medical Detec<strong>ti</strong>ves: 15:00- Part<strong>ner</strong>s in Crime 15:30 -Chief Evidence. PsychicDetec<strong>ti</strong>ves: 16:00 - The Amateur16:30 - The Psychic or Science.17:00 - Robert Redford 19:00 -Bio 20:00 - The Monkees21:00 - Live From The Ar<strong>ti</strong>st’sDen: Crowded House 22:00 -Love, Life and Prison: Ian andSarah.Hallmark • me<strong>lit</strong>a 31307:00 - Cento Vetrine 08:00 -Diagnosis Murder 09:00 - Windat My Back 11:00 - JudgingAmy 12:00 - Rosemary andThyme 13:00 - Cento Vetrine14:00 - Diagnosis Murder 15:00- Agatha Chris<strong>ti</strong>e’s Poirot 17:00- Suddenly Susan 18:00 -Judging Amy 19:00 - Rosemaryand Thyme 20:00 - CentoVetrine 21:00 - As SummersDie 22:32 - Di Algo (SaySomething) 22:50 - AgathaChris<strong>ti</strong>e’s Marple.09:00 - Star Wars: The Clone Wars09:30 - Ben 10: Alien Force 10:00 -Chowder 20:30 - Star Wars: The CloneWars 21:00 - Ben 10: Alien Force 22:00- Fantas<strong>ti</strong>c Four: World’s GreatestHeroes.Sport fuq il-CableEurosport• me<strong>lit</strong>a 600• GO Plus 80108:30 - Eurosport Flash 08:45 -WC Friendly 09:45 - ATPTennis: French Open: SF 12:30- Game, Set and Mats 13:00 -ATP Tennis: French Open: SF(live) 18:00 - Game, Set andMats 18:30 - WC Rhythm18:40 - WC Friendly 19:30 -Boxing 20:15 - Boxing (live)22:15 - World’s Strongest Man23:15 - PBA Bowling: USATour.Go Sports 1• GO Plus 85107:00 - Football’s Greatest:Peter Schmeichel 07:35 - PGAThe Cel<strong>ti</strong>c Manor Wales Open.Day 1. Diamond League: 10:45- Doha 12:50 - China GP.14:55 - FIA GT3 - Brno. CzechRepublic. Race 2 16:30 - PGAThe Cel<strong>ti</strong>c Manor Wales Open.Day 2 (live) 19:30 - Fifa FutbolMundial 20:00 - EXXONMobil Bislett Games: Athle<strong>ti</strong>cs(live) 22:00 - Intern. Friendly:Germany v Bosnia Herzegovina24:00 - PGA The Cel<strong>ti</strong>c ManorWales Open. Day 2.Go Sports 2• GO Plus 85207:00 - Vincennes. Horseracing.Churchill Cup 2009: 08:00 -USA v Georgia 10:00 - Irelandv England. 12:00 - The FEDCup SF. Highlights 13:00 -PGA The Cel<strong>ti</strong>c Manor WalesOpen. Day 1 16:00 - ChurchillCup 2009: USA v Georgia18.00 - Intern. Friendly: Francev China (live) 20:00 -Transworld Sport 21:00 - FifaFutbol Mundial 21:30 -Churchill Cup 2009 F. Ireland vEngland 23:30 - EXXON01:30 - Vincennes. Horseracing.Me<strong>lit</strong>a Sports 1• me<strong>lit</strong>a 70108:00 - Barclays PL: BlackburnR. v Hull C. - dtd. 10.02.10 (r)09:55 - Serie A: Parma v Inter -dtd. 10.02.10 (r) 11:45 - LaLiga: Villarreal v Almeria - dtd.09.01.10 (r) 13:35 - Bundesliga:VfL Wolfsburg v 1 FC. Koln -dtd. 24.01.10 (r) 15:25 - BOVPL: Tarxien v Sliema - dtd.03.10.09 (r) 17:30 - NBA:Cleveland @ Milwaukee -dtd.06.12.10 (r) 19:15 - WWE:Superstars (r) 20:10 - Serie A:Milan v Udinese - dtd. 12.02.10(r) 22:00 - La Liga: RealTV#Radju 23Madrid v Mallorca - dtd.10.01.10 (r) 23:50 - CopaLibertadores: Cruzeiro v RealPotosi - dtd. 04.02.10 (r) 01:50- WWE: Superstars (r).Me<strong>lit</strong>a Sports 2• me<strong>lit</strong>a 70208:00 - Bundesliga: VfLWolfsburg v 1 FC. Koln - dtd.24.01.10 (r) 09:50 - La Liga:Villarreal v Almeria - dtd.09.01.10 (r) 11:40 - MaltaMen’s Basketball: Final Game1: Athleta v Siggiewi (r) 13:15- Serie A: Parma v Inter - dtd.10.02.10 (r) 15:10 - Bundesliga:Hoffenheim v Bayer Leverkusen- dtd. 24.01.10 (r) 17:00 - BOVPL: Tarxien v Sliema - dtd.03.10.09 (r) 19:05 - The Me<strong>lit</strong>aMalta Football Awards: 9thEdi<strong>ti</strong>on (r) 22:10 - Carling Cup:Bury v WBA - dtd. 11.08.10 (r)24:00 - Malta Rugby FootballUnion: Stompers v Valletta (r)01:45 - Barclays PL: Stoke Cityv Man. C. - dtd. 16.02.10 (r).Me<strong>lit</strong>a Sports 3• me<strong>lit</strong>a 70318:00 - Barclays PL: Stoke Cityv Man. C. - dtd. 16.02.10 (r)20:00 - Premier League World(r) 20:30 - PatagoniaExpedi<strong>ti</strong>on Race: Part 1 (r)21:00 - WWE: Raw (r) 21:45 -WWE: Smackdown (r) 22:30 -WWE: NXT (r) 23:15 - WWE:Superstars (r) 0:00 - Me<strong>lit</strong>aGFA 1st Div. League: Ker/em vG[ajnsielem (r) 1:35 - MaltaRugby Football Union: SannatL. v Ker/em A. (r).Me<strong>lit</strong>a Sports 4• me<strong>lit</strong>a 70419:00 - Copa Libertadores:Cruzeiro v Real Potosi - dtd.04.02.10 (r) 20:55 - The CitadelInsurance 8 Ball Open (r) 0:40 -Coca-Cola Champ.: NewcastleUtd v Leicester City - dtd.31.08.09 (r).Me<strong>lit</strong>a Sports 5• me<strong>lit</strong>a 70519:00 - Malta Rugby FootballUnion: Stompers v Valletta (r)20:45 - PL World (r) 21:10 -Snowboarding: Arc<strong>ti</strong>c Challenge2010 (r) 21:35 - NBA:Cleveland @ Milwaukee -dtd.06.12.10 (r) 23:20 -Bundesliga: Hoffenheim vBayer Leverkusen - dtd.24.01.10 (r). PatagoniaExpedi<strong>ti</strong>on Race: 01:05 - Part 1(r) 01:30 - Part 2 (r).


24 PassatempIN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Tisliba1 2 3 45 678 910 1112 13 14 151617 18Mimdudin>-5. Inwaddab (5)6. Bih <strong>ti</strong>sta’ tg[id li kontband’o[ra (5)7. Irid ja[dem l-g[alqa (5)10. Tax-xemx ja[arqu [afnafis-sajf (5)11. Gundalla (5)12. Wa[da minn ras tewm (5)14. Dan mhux parlamentg[all-Amerikani (5)16. Issibha fil-pas<strong>ti</strong> (5)17. Hekk g[amlet, la g[andhal-;wiena[ (5)18. Ti]finha b’xorb spiritu]?(5)Weqfin>-1. Tip ta’ /ertu si;ar f’wied? (6)2. Te[odhom ming[and avukat(6)3. Dan tana t-teorija tal-evoluzzjoni(6)4. Dari kienu jtellg[u l-ilmabiha (6)8. Negozjant li jara kif i;ib xita;en! (5)9. Tg[idx kemm dort malmu]ika!(5)12. Fatat li jevapora malajr? (6)13. {uta li meta ta[rab malajr<strong>ti</strong>nqabad (6)14. Kwa]i samra, ;ejja mir-Russja? (6)15. Jiksu t-toroq bih (6)Soluzzjoni tal-biera[Mimdudin>-5. Fommu; 6. Radar; 7. Travu; 10. :isem; 11. Timxi; 12. Kurvi;14. Tango; 16. {daru; 17. Tumas; 18. O[xon.Weqfin>-1. Sfine;; 2. Suprem; 3. Privat; 4. Pron<strong>ti</strong>; 8. Qsaru; 9. Kmand;12. Kwarta; 13. Irdoss, 14. Termos; 15. Oxxeni.Super Sudoku…mill-1 sat-12Hemm regola wa[da biss li trid tosserva biex issolvi l-log[ba tas-sudoku. Kull kwadru ]g[ir ta’erba’ kaxxi bi tlieta kif ukoll il-kaxxi f’kull ringiela u f’kull kolonna tal-kwadru l-kbir g[andu jkollufih in-numri mill-1 sat-12.DRAUGHTS— Dan il-[abel, g[a]i]a<strong>ti</strong>eg[i, hu g[as-sigurtà<strong>ti</strong>eg[ek fil-ka] li <strong>ti</strong>xxabbat utaqa’ g[al isfel…SoluzzjonijietJirba[ l-abjad>Abjad: 32 – 28,Iswed: 12 – 10;Abjad: 29 – 26,Iswed: 30 – 14;Abjad: 9 – 27,Iswed: 31 – 15;Abjad: 27 - 18u jirba[Jirba[ l-abjad:ib il-bord tad-draughts u qieg[ed id-dammi e]att kif jidhruhawn fuq. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ il-log[baf’erba’ mossi biss?Fil-kan<strong>ti</strong>na ta’ :amriKellu sit<strong>ti</strong>n flixkun inbidQwiel Mal<strong>ti</strong>nTa’ bla [sieb jirnexxi. Dan ifisser li [afna drabi, dak li ma nippjanawhxjirnexxi aktar milli kieku ppjanajnieh.Ta’ bilfors ixabba’. Dan ifisser li x-xog[ol li tag[mlu g[axsfurzat, ma tag[mlux bil-qalb.Fil-kan<strong>ti</strong>na ta’ :amri:amri kien i[obb il-qatra u kien jag[mel l-inbid. Il-kan<strong>ti</strong>nakienet fornuta sew. Il-[abib <strong>ti</strong>eg[u darba staqsieh kemm kellufliexken mimlijin. Minn dak li qal :amri hawn fuq, kemmta[seb li kellu?Super Sudoku


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Avvi]i PN 25AVVI}I POLITI?I{AL LUQA. Il-KumitatSezzjonali PN se jorganizzaLaqg[a ta’ Diskussjoni, illumil-:img[a, 4 ta’ :unju fis-7.30p.m. fl-Uffi//ju PN tal-loka<strong>lit</strong>à.Mis<strong>ti</strong>edna l-MembruParlamentari Edwin Vassallo,kif ukoll id-Deputa<strong>ti</strong> u l-Membri Parlamentari tas-SittDistrett.TAS-SLIEMA. Il-KumitatSezzjonali PN se jorganizzalaqg[a ta’ diskussjoni, l-Erbg[a, 16 ta’ :unju fis-7 p.m.fl-Uffi//ju tal-PN tal-loka<strong>lit</strong>à.Mis<strong>ti</strong>edna l-Ministru DoloresCris<strong>ti</strong>na.SANTA VENERA. Il-KumitatSezzjonali PN jav]a li b[alapar<strong>ti</strong> minn e]er/izzju ta’ <strong>ti</strong>;didu tesserament ;did, se jkunhemm membru tal-Kumitat fl-Uffi//ju Dar il-{addiem(Fleur-de-Lys), kull nhar ta’{amis bejn is-7.15 p.m. u t-8.30 p.m. biex jir/ievi l-[lastat-tesseri g[all-2010. Jista’ jsirappuntament bit-telefon biex ittessera<strong>ti</strong>;i mwassla lilek iddar,billi //emplu 21247411.{AL G{ARG{UR. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a lil-Uffi//ju qed ikun miftu[b[ala uffi//ju ta’ customer carekull nhar ta’ Tnejn, l-Erbg[a ul-:img[a mill-5 p.m. sat-8p.m. ?emplu 27014961 jew99312363.IL-MARSA. Il-KumitatSezzjonali PN jix<strong>ti</strong>eq jav]a li l-Uffi//ju se jkun miftu[ kullnhar ta’ Tnejn mill-5 p.m. sas-7p.m. g[al servizz ta’ customercare.{AL QORMI. Il-KumitatSezzjonali PN jav]a li b[alapar<strong>ti</strong> mill-e]er/izzju ta’ <strong>ti</strong>;did utesserament ;did, kull nhar ta’{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess Uffi//ju, fiTriq il-Kbira (quddiem il-Knisja ta’ San :or;).TAS-SLIEMA. Il-KumitatSezzjonali PN jav]a li l-Uffi//ju qed ikun miftu[b[ala uffi//ju ta’ customercare, it-Tnejn u l-Erbg[a bejnl-4 p.m. u s-7 p.m. Kull minjix<strong>ti</strong>eq jag[mel u]u minn danis-servizz g[andu jmur fl-Uffi//ju fil-;ranet u [inijie<strong>ti</strong>msemmija jew i/empel99824277 jew 99424626.AVVI}I SO?JALIGEORGE PULLICINO. Il-{bieb ta’ George Pullicino sejorganizzaw Coffee Morning,it-Tlieta, 8 ta’ :unju fil-Lukanda Imperial, Tas-Sliema. Tluq fid-8.45am.Prezz €4 u g[all-biljet<strong>ti</strong><strong>ti</strong>stg[u //emplu 21339498jew 21344589.CARMELO MIFSUD BON-NICI. Il-{bieb ta’ CarmeloMifsud Bonnici se jorganizzawCoffee Morning, il-{amis, 10 ta’ :unju fid-9.30a.m. fil-Pixxina Restaurant,Marsascala. G[all-biljet<strong>ti</strong><strong>ti</strong>stg[u //emplu 99900434.SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb ta’ Simon Busut<strong>ti</strong>l qedjorganizzaw Coffee Morning,il-:img[a, 11 ta’ :unju fit-8.30 a.m fil-BuskettRoadhouse. Prezz €5 u g[allbiljet<strong>ti</strong><strong>ti</strong>stg[u //emplu79010504 jew 21228585.ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo sejorganizzaw Harbour Cruise(dawra mal-Port il-Kbir), l-Erbg[a, 16 ta’ :unju. Tluqmix-Xatt ta’ Tas-Sliema fis-7p.m. Prezz €3 u biljet<strong>ti</strong>jistg[u jinxtraw mill-uffi//jujew billi //emplu 23285000.IL-MELLIE{A. Il-KumitatSezzjonali PN se jorganizzaIkla Tipika Mal<strong>ti</strong>ja g[all-[bieb fl-okka]joni ta’ San:wann tal-{;ejje;, is-Sibt,19 ta’ :unju fi Triq :or;Borg Olivier, il-Mellie[a,quddiem ‘Dar id-Demokrazija’. Prezz €12 ug[all-biljet<strong>ti</strong> <strong>ti</strong>stg[u <strong>ti</strong>kkuntatjawlill-Membri tal-Kumitat.TAS-SLIEMA. Il-KumitatSezzjonali PN se jorganizza{ar;a g[al G[awdex u Iklafis-Sea Shells, ix-Xlendi, il-{amis 24 ta’ :unju mis-7a.m. Il-programm jinkludiquddiesa u ]jara lil diversipos<strong>ti</strong>jiet. Prezz €16 u g[allbiljet<strong>ti</strong><strong>ti</strong>stg[u //emplu21346968 jew 21339547.EDWIN VASSALLO. Il-{bieb ta’ Edwin Vassallo sejorganizaw Barbecue, il-:img[a, 25 ta’ :unju fit-8.30p.m. fil-Lukanda Cavallieri,San :iljan. Prezz €20 g[allkbaru €10 g[al tfal ta’ bejn6 u 12-il sena. G[al aktarinformazjoni <strong>ti</strong>stg[u //emplu21433869 jew 79470433.TA’ XBIEX. Il-KumitatSezzjonali PN se jorganizzaIkla, is-Sibt 26 ta’ :unju fl-Uffi//ju PN tal-loka<strong>lit</strong>à.Prezz €15 u g[all-biljet<strong>ti</strong><strong>ti</strong>stg[u //emplu 21312197.Mis<strong>ti</strong>edna spe/jali l-PrimMinistru u Kap tal-PNLawrence Gonzi u s-SinjuraGonzi.SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb ta’ Simon Busut<strong>ti</strong>l qedjistednukom biex flimkiennaraw il-Kwar<strong>ti</strong> Finali tal-World Cup, il-:img[a, 2 ta’Lulju f’Villa Arrigo, in-Naxxar. G[al din is-serata sejkun hemm menu li jinkludivarjazzjoni ta’ Pizza u Salads.Prezz €14 u g[al aktar informazzjoni<strong>ti</strong>st[u //emplu79010504 jew 21228585.ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo sejorganizzaw Barbecue fil-Pjazza Marina tal-LukandaGrand Hotel Excelsior, il-{amis, 8 ta’ Lulju fit-8 p.m.Prezz €21 g[all-kbar u €12g[at-tfal. Biljet<strong>ti</strong> jinkisbumill-uffi/ini jew billi //emplu23285000.GEORGE PULLICINO. Il-{bieb ta’ George Pullicinose jorganizzaw Barbecue, il-:img[a, 16 ta’ Lulju fit-8p.m., fil-Pjazza Marina, tal-Lukanda Grand HotelExcelsior, il-Furjana. Prezz€21 g[all-kbar u €12 g[attfal.G[all-biljet<strong>ti</strong> <strong>ti</strong>stg[u//emplu 21344589 jew79062222.CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb ta’ Charlò Bonnici sejorganizzaw Ikla Mal<strong>ti</strong>ja,inklu] diver<strong>ti</strong>ment b’talentMal<strong>ti</strong>, il-:img[a, 16 ta’Lulju fit-8 p.m. fil-:onna ta’Villa Apap Bologna. Prezz€17 g[all-kbar u €5 g[attfal,u biex <strong>ti</strong>bbukkja <strong>ti</strong>stg[u//emplu 79047870 jew79212556.TONIO BORG. Il-{bieb ta’Tonio Borg se jorganizzawBarbecue, il-:img[a, 23 ta’Lulju fit-8 p.m. fil-LukandaSeaBank, il-Mellie[a. Prezz€20 g[all-kbar u €10 g[attfal.G[al aktar informazzjoni,<strong>ti</strong>stg[u //emplu79807644 jew 21231912.TONIO FENECH. Il-{biebta’ Tonio Fenech qed jorganizzawBarbecue, is-Sibt, 24ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-Wes<strong>ti</strong>nReef Club, Dragonara Resort.Prezz €20 g[all-kbar u €12g[at-tfal ta[t it-12 il-sena.G[al aktar informazzjoni/emplu 27327302 jew79927302.SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb ta’ Simon Busut<strong>ti</strong>l qedjorganizzaw Barbecue, is-Sibt, 7 ta’ Awwissu fit-8 p.m.fil-Lukanda Sea Bank, il-Mellie[a. Prezz €18 g[allkbaru €9 g[at-tfal. G[alaktar informazzjoni <strong>ti</strong>stg[u//emplu 79010504 jew21228585.GEORGE PULLICINO. Il-{bieb ta’ George Pullicino sejorganizzaw Barbecue BoatParty fuq M.S. HERA II ma’DJ Pierre Cordina, is-Sibt, 21ta’ Awwissu. Tluq fis-7.30p.m. mix-Xatt ta’ Tas-Sliemaquddiem il-Knisja tan-Nazzarenu. Prezz €16 ug[all-biljet<strong>ti</strong> <strong>ti</strong>stg[u //emplu21344589 jew 79478478.{ar;a g[al G[awdexL-APAN se jorganizza {ar;a g[al G[awdex,nhar l-Erbg[a 16 ta’ :unju,b’quddiesa fil-knisja ta’ San :or;, ir-Rabat,u ikla fil-Vinyard Restaurant.Prezz> €16 g[all-kbar u €8 g[al tfal ta’ inqasminn 10 snin.Tluq fis-7 a.m.Tinsewx il-KartAnzjan g[all-vapur.G[all-biljet<strong>ti</strong> /emplu 21243760#79051577 jew21232919#79293814


26 Klassifika<strong>ti</strong>IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010PROPRJETÀ{al LuqaAPPARTAMENTI u penthouses225 metru kwadru, 3kmamar tas-sodda, k/ina/living/sit<strong>ti</strong>ng,u<strong>ti</strong><strong>lit</strong>y. Prezz jibdaminn €104,821 (Lm45,000).?emplu 9980 3659/79498824.{al QormiFLAT bi 3 kmamar tas-soddag[andu bejt u washroom, 2gallarijiet b’veduta sabi[a.Lest. Bla kmamar tal-banju ubla bibien ta’ ;ewwa. Prezz€107,000 (Lm46,000).?emplu 2144 3976/79443976.{al SafiMAISONETTE bl-g[amarafl-ewwel sular li jinsab quddiemgreen area. Jikkonsis<strong>ti</strong>fi tliet kmamar tas-sodda,kamra tal-banju, k/ina # living# dining, washroom ubejt. Jikkumplimenta din ilproprjetàhemm ukoll garaxxta’ tliet karozzi. Prezz€221,291 (Lm95,000).?emplu 9986 4199 # 99802098.Il-{amrunEKS Mul<strong>ti</strong>gas area €41,930(Lm18,000) terran b’kamratas-sodda wa[da, bit[a ushower, bi b]onn ta’ xog[lijiet.Ideali wkoll g[al uffi//jujew [anut. ?emplu 99496088.I]-}urrieq - BubaqraTERRACED house kbira, 4kmamar tas-sodda, 2 kmamartal-banju, k/ina, washroom, 2terraces, 2 kmamar talistudju,kompluta b’garaxxta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30pied bil-bir. Prezz €338,000.?emplu 9942 2082.MarsaxlokkFLATS kbar quddiem ilba[ar,b’vedu<strong>ti</strong> u bi tliet kmamartas-sodda. ?emplu 79843698.San :iljanAREA Ta’ Giorni.Appartament lest minn kollox,madwar 160 metrukwadru bi tliet kmamar tassodda,wa[da ensuite, washroom,u<strong>ti</strong><strong>lit</strong>y room, kamra talbanju,k/ina u living area,terrazzin kbir wara u gallarijietquddiem. Prezz €152,000negozjabbli. ?emplu 79499028.San :wannFLAT 3 double bedroom,entratura, k/ina, kamra talpranzuu salott open plankbira, 100 metru kwadru, lestminn kollox f’kundizzjonilussu]a, jinkludi k/ina taloak,kamra tal-banju, sparetoilet, u shower ensuite, gallarijaquddiem u wara, 3x aircondi<strong>ti</strong>oning, madum ta/-/eramika, coving, skir<strong>ti</strong>ng uextras o[rajn. It-<strong>ti</strong>eni sularb’[afna dawl naturali. Prezz€133,000. ?emplu lis-sid9901 0176.Santa Ve<strong>ner</strong>aAPPARTAMENTI kbar[afna mibnija fuq plot ta’120 pied, k/ina#living, tlettkmamar tas-sodda, wa[daensuite, kamra tal-banju,washroom, box room u terrazzinfuq wara. Qed jinbieg[ufi stat ta’ ;ebel usaqaf avvanzat jew les<strong>ti</strong> minnkollox. Prezz minn€100,000. ?emplu 79499028 jew 2144 3531.Tas-SliemaDAR g[at-twaqqig[ (madwar21’ x 100’) vi/in ix-xatt ta’Tas-Sliema. Possibbiltà ta’s[ab ma’ kuntrattur. ?emplu9942 2651.Tignè SeafrontAPPARTAMENT kbir fuqmedda ta’ 125sqm, b’vedutaimpekkabbli, bil-lift, tlietkmamar tas-sodda, u spazjuta’ karozza wa[da. ?emplu9942 2082.VETTURISubaruLEGACY f’kundizzjoni tajba[afna, misjuqa mis-sid biss.Prezz moderat. ?emplu 79221700.VespaPIAGGO PX 125, f’kundizzjonitajba [afna. Prezz €862jew l-eqreb. ?emplu 79844384.DG{AJJESLuzzuMFC – 6.5mt f’kundizzjonitajba [afna, fih 2 magnidiesel, bil-gabina u trailer.?emplu 9986 9331.BEJG{#KIRIIl-FguraGARAXX ta’ ]ew; karozzilivell mat-triq u bid-dawl.?emplu 9985 5702.AVVI}IG[al kull xog[olTA’ madum tal-art u tal-[ajt,kisi bil-;ibs u frakass.?emplu 7909 1057.G[al kull xog[olTA <strong>ti</strong>ndif bil-power wash ta’[itan, ta’ farmhouses jewwara s-sandblast , im[a]en,soqfa, swimming pools e//.?emplu lil Mario, 7949 8337.G{ALL-BEJG{Car stereoBIR-RADIO, Hi-Fi bil-longplay,one seater sofa, airwalker, tliet si;;ijiet talinjam,si;;u tal-bellus, tapitkbir a[dar bil-kannella, PCtower g[al spare parts – (b’xejn),monitor tal-kompjuter,libsa tal-bridesmaid u talflowergirl,show case, kostumtal-Karnival g[all-kbarf’kundizzjoni tajba u elaborat,kien mixtri g[al show,]raben ;ol-kaxxa. ?emplu7988 3916.G[amaraKULL <strong>ti</strong>p ta’ g[amara,inklu]i g[as-salott u kamratas-sodda. Hemm ukollo;;et<strong>ti</strong> o[ra tad-dar. Kolloxirid jitlaq. ?emplu 2141 6593jew 7993 0635.Intex PoolEASY SET bil-pompa.G[adha ;dida fjamanta filkaxxassi;illata. Daqs 336cmx 76cm. G[al iktar informazzjoni/emplu 7940 9398.MudellTAT-TEATRU Rjal tal-;ebelmag[mul bl-idejn. Daqs 2metri b’metru. ?emplu 79312397.Nappy changerKwa]i ;dida fjamanta, bilbanjub’kollox, prezz €40.Bottle warmer tal-Avent u]ataf<strong>ti</strong>t, prezz €25. ?emplu 79409398.Pram/PushchairLI jilg[abu biha t-tfal, ro]a,kompluta bil-pupa u basketpari;;, <strong>ti</strong>ng[alaq biexi;;orrha. Kwa]i ;dida.Mixtrija €80, <strong>ti</strong>nbieg[ €25.?emplu 21242180.TomblaTOMBLA sheets b’offertaspe/jali. Ordna 300 k<strong>ti</strong>eb bil-65/ il-wie[ed inklu] VATming[and Paul Bonni/i, 3Me<strong>lit</strong>a Str, il-Belt Valletta.Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al TriqSant’Ursula. ?emplu 21244627 / 7937 3700.Tombla sheetsB’NUMRI kbar bi prezzvanta;;u] [afna minn 60/g[al pakkett ta’ 100. ?emplu2122 8138, 9987 0603.TISWIJIETTiswijiet fil-pront u fil-postTA’ fridges, freezers, washingmachines, tumble-dryers,dishwashers, dehumidifiers umicrowaves. Nag[tu, s<strong>ti</strong>mib’xejn minn qabel bla [las u6 XHUR GARANZIJA FUQKOLLOX. SERVIZZ IL-:URNATA KOLLHA, blir[asprezzijiet. ?emplu 21447763, 2149 9183, 9947 8634,9944 7763.Tiswijiet fil-pront u fil-postFRIDGES, freezers, washingmachines, tumble dryers udehumidifiers e//. B’SITTXHUR GARANZIJA fuq ilpartsu labour. Bl-ir[asprezzijiet. S<strong>ti</strong>ma b’xejn minnqabel. Spare parts g[al kull<strong>ti</strong>p ta’ appliances. ?emplu2137 1559 jew 2737 1559jew 7990 8897, 9988 4498jew 7988 4497. SERVIZZFIL-PRONT.KOMPJUTERSTliftID-DATA tal-kompjuter<strong>ti</strong>eg[ek? Qed <strong>ti</strong>nkwieta g[axma tafx kif se ;;ib lura d-datali hi ferm importan<strong>ti</strong> g[alik?Mela /empel malajr 99422082.JIN{TIE:UDeliveryPERSONS/Storekeeper, full<strong>ti</strong>me.Applikaw AssociatedMarke<strong>ti</strong>ng Ltd. E-mail:info@aml.<strong>com</strong>.mt.Part-<strong>ti</strong>meHAIRDRESSER Assistant.?emplu “Scissor Hands”,Msida Rd, Santa Ve<strong>ner</strong>a,7953 8944.


Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 201027MELITA FOOTBALL AWARDPaul Zammit ivvutat l-aqwa kow/ b’rekord ta’ pun<strong>ti</strong>I/-Champions B’Kara FCreb[u l-akbar numru ta’ unuriwaqt is-serata ta’premjazzjoni tal-Me<strong>lit</strong>aFootball Awards li saretf’lukanda ewlenija fil-Floriana. B’Kara reb[u erba’unuri segwi<strong>ti</strong> mill-aktar ]ew;<strong>ti</strong>mijiet li ssorprendew dan l-ista;un, Qormi FC u TarxienRainbows li reb[u ]ew; unurikull wie[ed.Il-kow/ ta’ B’Kara PaulZammit reba[ dan l-unur g[aldin is-sena fejn irnexxielujwaqqaf sa[ansitra rekordhekk kif g[all-ewwel darba l-organizzaturi [abbru li dankien ir/ieva l-massimu talvo<strong>ti</strong>minn dawk kollha livvutaw.Appar<strong>ti</strong> minn dawn l-unuril-organizzaturi ppremjawukoll bi premju spe/jali lilAndrei Agius g[allkonsistenza<strong>ti</strong>eg[u fuq livellnazzjonali, lil Michael Mifsudtalli ssupera r-rekord ta’Carmel Busut<strong>ti</strong>l b[ala l-aqwaskorer ta’ kull ]mien mat-<strong>ti</strong>mnazzjonali b’24 goal u lilDaniel Bogdanovic li skorja15-il goal f’TheChampionship fl-Ingilterramat-<strong>ti</strong>m ta’ Barnsley.Bogdanovic ma’ Sheff UtdFl-istess serata Bogdanovic[abbar li kien iffirma kuntrattta’ tliet snin ma’ klabb ie[orfl-istess divi]joni, SheffieldUnited. Dan il-klabb g[andurelazzjoni qawwija ma’ Maltafejn l-iskwadra fl-a[[ar snin;iet g[al training campf’pajji]na u hi wkollsponsorjata mill-AwtoritàMal<strong>ti</strong>ja g[at-Turi]mu.L-aktar unur missielet kiendak tal-a[jar goalkeeper talista;unfejn finalment kien ilgoalkeeperta’ TarxienAnthony Curmi li reba[ danl-unur b’punt wie[ed bissquddiem l-Ispanjol JorgeMora ta/-Champions B’Kara.B’Kara i]da kellhom lilTrevor Cilia jirba[ l-unur talaqwaplejer Mal<strong>ti</strong> overallwaqt li dak g[all-a[jarbarrani mar g[and TarxienRainbows bil-plejer DennisRocha dos Santos.L-unur g[all-aqwa difensuru l-aqwa attakkant marrug[and ]ew; plejers barraninta’ Qormi FC, Rocha dosSantos u l-aqwa skorerCamillo da Silva Sanvezzowaqt li l-uniku unur mirbu[minn Valletta din is-sena kiendak ta’ Gilbert Agius b[ala l-aqwa plejer veteran.L-eks goalkeeperinternazzjonali Mal<strong>ti</strong> FreddieMizzi, li fil-karriera <strong>ti</strong>eg[ulag[ab ma’ Floriana uHibernians, ing[ata unurspe/jali g[all-karriera <strong>ti</strong>eg[u.L-unuri kollha ntreb[uhekk:L-Aqwa Goalkeeper –Anthony Curmi (Tarxien R.)L-Aqwa Difensur – Rochados Santos (Qormi FC)L-Aqwa Midfielder –Shaun Bajada (B’Kara FC)L-Aqwa Attakkant –Camillo da Silva Sanvezzo(Qormi FC)Paul ZammitL-Aqwa Veteran - GilbertAgius (Valletta)L-Aqwa Plejer Mal<strong>ti</strong> –Trevor Cilia (B’Kara FC)L-Aqwa Plejer Barrani –Denni Rocha dos Santos(Tarxien R.)L-Aqwa Kow/ - PaulZammit (B’Kara FC)L-Aktar }ag[]ug[Prometten<strong>ti</strong> – Rowen Muscat(B’Kara)L-Aqwa Plejer I Div. –Mar<strong>ti</strong>n Deanov (Marsaxlokk)L-Aqwa Plejer II Div. -Trevor CiliaAnatole Debono (St.Andrews)L-Aqwa Plejer III Div. –Malcolm Tirchett (Luqa SA)L-Aqwa Plejer GFA I Div. –Jean Paul Grima (Victoria H.)L-Aqwa Plejer Nisa –Sonia Farrugia (Sliema R.) uJoslene Gafa (Gozo FC)L-Aqwa Plejer Futsal –Anton Florin ({amrun ZCExcel)L-Isba[ Goal tal-Premier –Njongo Priso (Valletta) vsSliema


28 SportIN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Stennija kbira g[as-serata finali ta’The Eurosport Replay Gala NightSe <strong>ti</strong>xxandar dirett fuq Net Television g[ada fit-8.30 p.m.Minn Roderick VellaL-g[axar sta;un ta’ Replayfuq Net Television jintemmg[ada s-Sibt bi programmspe/jali, The Eurosport ReplayGala Night. Hemm stennijakbira g[al din is-serata ta’premjazzjoni hekk kif ilpubblikuspor<strong>ti</strong>v qed jistennabil-[erqa l-verdet<strong>ti</strong> finali ta’[afna unuri par<strong>ti</strong>kularmentdawk mog[<strong>ti</strong>ja mill-plejersstess.F’din is-serata se ji;uppremja<strong>ti</strong> l-plejers u kow/is lil-aktar spikkaw matul l-ista;un2009-10. B’kollox hemm 18-ilplejer mill-kampjonat Premierli huma nomina<strong>ti</strong> g[al wie[edmill-11-il unur riservat g[allog[ladivi]joni tal-futbollokali.Hemm ukoll tliet unuri o[ra.L-unur g[all-aqwa plejer tal-Ewwel Divi]joni hu mag[]ulmill-kow/is kollha f’din iddivi]joniflimkien mal-erba’;urnalis<strong>ti</strong> li segwew ilkampjonatkollu. G[al dan l-unur hemm ]ew; plejersfinalis<strong>ti</strong> mi/-ChampionsMarsaxlokk.G[all-ewwel darba f’din isseratase jing[ata wkoll l-unurg[all-aqwa plejer mara,ivvutat mill-captains tat<strong>ti</strong>mijiet.I/-Champions tan-nisaB’Kara g[andhom tnejn millerba’finalis<strong>ti</strong>.Finalment hemm interesskbir g[all-unur tal-aqwa sitelettroniku ta’ klabb mag[]ulminn nies esper<strong>ti</strong> fil-qasam talinternetu t-teknolo;ija. G[aldan l-unur tkompli taq<strong>ti</strong>g[abejn Birkirkara u Valletta, bissitesrispet<strong>ti</strong>vi tag[hom, bi]-]ew; si<strong>ti</strong> l-o[ra nomina<strong>ti</strong>jkunu ta’ <strong>ti</strong>mijiet tat-TieletDivi]joni, Mdina Knights uM;arr United.F’kull kategorija ;ewmag[]ula erba’ finalis<strong>ti</strong>, bliktarplejers li jkollhomnominazzjonijiet ikunu l-barranin Deni Rocha Da Silvata’ Tarxien u l-aqwa skorertal-kampjonat Camilo DaSilva Sanvezzo, b’[amesnominazzjonijiet kull wie[ed.Dawn i]-]ew; plejers humanomina<strong>ti</strong> wkoll f’]ew; unuripres<strong>ti</strong>;ju]i, l-aqwa plejer talkampjonatmag[]ul mill-;urnalis<strong>ti</strong> stess u l-akbar unurf’The Eurosport Replay GalaNight, it-Top Star PlayerAward (il-plejer tas-senamag[]ul esklussivament millplejersstess). Nomina<strong>ti</strong> hemmShaun Bajada u Trevor Ciliata’ Birkirkara.I/-champions tal-kampjonatPremier hu l-iktar <strong>ti</strong>mrappre]entat, b’seba’ plejers –Jorge Mora, Nikola Vukanac,Rowen Muscat, Shaun Bajada,Paul Fenech, Trevor Cilia,Sylvano Comvalius, flimkienmal-kow/, Paul Zammit.Appar<strong>ti</strong> Birkirkara, innominazzjonijietkollha ;ejjinbiss minn tliet <strong>ti</strong>mijiet o[ra, irrebbie[atat-Trophy Valletta u]-]ew; <strong>ti</strong>mijiet sorpri]a talkampjonat,Qormi u TarxienRainbows. L-e//ezzjoni jkunu{amrun Spartans,rappre]enta<strong>ti</strong> minn RoderickFenech, nominat g[all-unurtal-aqwa difensur.Fi]-]ew; unuri lijikkon/ernaw il-kow/is, dikta’ l-a[jar kow/ mag[]ulmill-;urnalis<strong>ti</strong> u t-Top StarCoach Award (mag[]ulesklussivament mill-kow/isstess), il-finalis<strong>ti</strong> huma,Ton Cannen, Noel Colerio,Paul Zammit u JesmondZerafa.Unur ie[or importan<strong>ti</strong> li sejkun qed jintreba[ g[ada huwal-Young Star Player Award,ji;ifieri l-aqwa plejer tas-senata[t it-23 sena mag[]ul millplejersstess. Intant il-pubblikug[adu bi/-/ans li jista’ jivvotag[all-unur tal-Viewers PlayerAward permezz ta’ SMS fuq50617091 sa g[adaf’nofsinhar.F’kummen<strong>ti</strong> ma’ dan il-;urnal, il-producers ta’ din isserataChris<strong>ti</strong>an Micallef uGorg Micallef qalu li l-pubbliku spor<strong>ti</strong>v g[andujistenna numru ta’ sorpri]imatul it-trasmissjoni li se<strong>ti</strong>xxandar b’mod dirett fuq NetTelevision g[ada mit-8.30p.m. il quddiem. Appar<strong>ti</strong> minnhekk se jing[atawrikkonoxximen<strong>ti</strong> g[all-karrieralil ]ew; individiwi par<strong>ti</strong>kolarili g[amlu isem g[alihom ug[at-<strong>ti</strong>m nazzjonali Mal<strong>ti</strong> kifukoll apprezzamen<strong>ti</strong> o[ra mit<strong>ti</strong>mtal-produzzjoni lejnindividwi li [admu u g[adhomja[dmu fil-futbol lokali.Il-pre]entazzjoni ta’ din isseratahi fdata f’idejn CharlesSaliba u Louise Tedesco. L-isponsors kollha fl-edizzjonita’ din is-sena huma:Eurosport, Is-SegretarjatParlamentari g[a]-}g[a]ag[ uSport, Kunsill Mal<strong>ti</strong> g[alliSport,Powerade, Dove, LaDolce Pas<strong>ti</strong>ceria, Numero 1Goalkeeper Products, SportsExperience, Repro House,James Cateres Ltd, Attard andCo bil-prodot<strong>ti</strong> My Wyn,Global Capital, Aristocrat,Konica, Waterline Restaurant,Camilleri Wines, BOV, KIAMotors, Ping, Eurotours, In-Nazzjon u The MaltaIndependent.SPARAR - DOUBLE TRAPIl-BOV jappo;;ja l-GP internazzjonali ta’ MaltaIl-Bank of Vallettaqieg[ed jag[<strong>ti</strong> l-appo;;<strong>ti</strong>eg[u g[all-ewweledizzjoni tal-MaltaInterna<strong>ti</strong>onal Double TrapGran Prix organizzat mill-Malta Shoo<strong>ti</strong>ng SportsFedera<strong>ti</strong>on (MSSF).Il-Malta Interna<strong>ti</strong>onalDouble Trap Gran Prix sejsir nhar il-{add, 6 ta’ :unjufis-Shoo<strong>ti</strong>ng Range tal-Bidnija u hu organizzat fuql-istandards tal-Interna<strong>ti</strong>onalShoo<strong>ti</strong>ng Sports Federa<strong>ti</strong>on,fejn kull <strong>ti</strong>ratur jikkompe<strong>ti</strong> fitliet rounds ta’ 50 plat<strong>ti</strong>nakull wie[ed. L-aqwa sitt<strong>ti</strong>raturi mbag[ad jie[dusehem fil-barrage finali ta’50 plat<strong>ti</strong>na o[ra.Il-Gran Prix se jkunjinkludi l-aqwa <strong>ti</strong>raturi minndisa’ pajji]i madwar iddinja,fosthom anke Mal<strong>ti</strong>n.Fost dawn it-<strong>ti</strong>raturi se jkunhemm g[add ta’ championstad-dinja. Malta se tkunrappre]entata minn WilliamChetcu<strong>ti</strong>, Matthew Grech uNoel Xuereb.Charles Azzopardi,Ma<strong>nag</strong>er Marke<strong>ti</strong>ng fi [danil-Bank of Vallettaippre]enta l-isponsorshiptal-Bank lill-President tal-MSSF Salvu Portelli. “Il-Bank of Valletta hu kburi lise jkun qed jie[u sehemf’dan l-avveniment spor<strong>ti</strong>v,fejn se jie[du sehem atle<strong>ti</strong>ta’ kalibru internazzjonali,”qal Azzopardi.“Minbarra li jpo;;i t-<strong>ti</strong>mbru Mal<strong>ti</strong> fuq il-mappatal-kompe<strong>ti</strong>zzjonijie<strong>ti</strong>nternazzjonali tal-isparar,dan il-Grand Prix se jag[<strong>ti</strong>wkoll i/-/ans <strong>lit</strong>-<strong>ti</strong>raturitag[na li jkomplu jkattru l-esperjenza tag[homf’kompe<strong>ti</strong>zzjonijiet ma’Jimmy Bugeja, Coach tad-Double Trap jispjega l-mekkani]mu tat-tfig[ tal-plat<strong>ti</strong>ni lil CharlesAzzopardi, Ma<strong>nag</strong>er Marke<strong>ti</strong>ng tal-BOV<strong>ti</strong>raturi ta’ livellinternazzjonali,” qal SalvuPortelli. “In[e;;u l-pubbliku Mal<strong>ti</strong> biex i]urnafix-Shoo<strong>ti</strong>ng Range tal-Bidnija u jgawdi dan l-ispettaklu ta’ sparar, filwaqtli jappo;;ja <strong>lit</strong>-<strong>ti</strong>raturilokali.”


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Sport 29Jordi CruyffJordi Cruyffkow/ ma’AEK LarnacaJordi Cruyff li l-ista;un lig[adda lag[ab ma’ VallettaFC beda l-karriera ta’ kow/f’?ipru fejn mar imexxi <strong>lit</strong><strong>ti</strong>mta’ AEK Larnaca.Cruyff li tul il-karriera<strong>ti</strong>eg[u lag[ab ma’ bostaklabbs kbar fosthomBarcelona u ManchesterUnited telaq lil Valletta fitmiem l-ista;un. Kemm damMalta hu wkoll [a l-esperjenza ta’ kow/ming[and l-Olandi] TonCaanen fejn kien hemmperjodi matul l-ista;un metafin-nuqqas ta’ Caanen,spe/jalment fil-bidu talista;unmeta dan mar isegwil-avversarji ta’ Valletta fl-Ewropa, kien l-istess Cruyffli [a [sieb imexxi t-ta[ri; tat<strong>ti</strong>mBel<strong>ti</strong>.L-ewwel akkwist ta’Larnaca minn kemm ilhom li[atru lil Cruyff b[ala kow/kien il-midfielder ta’ 22 senata’ Leyton Oreient, JasonDemetriou li wara li ntemmlul-kuntratt fi Brisbane Roadm’a//ettax kuntratt ;did udde/ieda li jmur jilg[abf’pajji]u ma’ AEK Larnaca.Demetriou lag[ab ukoll tlietdarbiet mat-<strong>ti</strong>m nazzjonali?iprijott.RUGBY LEAGUEMalta llum <strong>ti</strong>lg[ab kontra n-Norve;jaMinn Chris MuscatIt-<strong>ti</strong>m nazzjonali Mal<strong>ti</strong> tar-Rugby League llum fis-7 p.m.se jkun qed jilg[ab par<strong>ti</strong>tainternazzjonali kontra n-Norve;ja fil-Victor TedescoStadium fil-{amrun.Din se tkun log[ba millkompe<strong>ti</strong>zzjonitar-RugbyLeague Ewropea fejn it-<strong>ti</strong>mimmexxi mill-kow/ nazzjonaliAnthony Micallef se jkun qedjimmira li jikseb reb[a <strong>lit</strong>g[inu javvanza skaluna bil-[sieb li jkollu r-rekwi]i<strong>ti</strong>kollha me[<strong>ti</strong>e;a [alli s-sena d-die[la jie[u sehem g[allewweldarba fil-par<strong>ti</strong><strong>ti</strong> ta’kwalifikazzjoni g[at-Tazzatad-Dinja li l-finali tag[ha sejsiru fl-2013 fir-Renju Unit.Micallef qal li qed jistennaserata ta’ su//ess g[at-<strong>ti</strong>mMal<strong>ti</strong> li jippossiedi w[ud millaqwatalen<strong>ti</strong> fid-dinja tar-Rugby League. Fil-fatt ilplejersli se jiffurmaw it-<strong>ti</strong>mMal<strong>ti</strong> huma kwa]i kollhaprofessjonali fl-aqwa RugbyLeagues fid-Dinja fosthom fl-Ingilterra, Wales u l-Awstralja.Dawn huma eli;ibbli lijilag[bu g[al Malta min[abbali g[andhom parentela Mal<strong>ti</strong>ja.Hu qal li l-plejers huma kburinli se jkunu qed jilbsu l-flokknazzjonali Mal<strong>ti</strong> u amalgamawtajjeb [afna flimkien fil-f<strong>ti</strong>tjiem li ilhom f’pajji]na. Hu qalli fil-futur Malta <strong>ti</strong>sta’ tkomplissa[[a[ it-<strong>ti</strong>m nazzjonali biplejers o[ra eli;ibbli minnNew Zealand u l-Italja.Micallef [abbar ilformazzjonili se jkun qedjibda biha llum u din <strong>ti</strong>nkludilil Shaun Bartlett, MarkSeychell, Paul Bartlett, MarkCor<strong>ti</strong>s, J. Pavanello, ChrisMorton, Malcolm Attard,(mix-xellug) Il-vice captain Mal<strong>ti</strong> Chris Parker, il-captain Daniel Grima, il-kow/ nazjonaliAnthony Micallef, il-Kummissarju tal-log[ba s-Serb Jovan Vujosevic, il-kow/ tan-Norve;jaWarren Heilig u l-captain Norve;i] Fredrik Skovly (ritratt> Michael Ellul)Chris Parker (Vice Captain),Clayton Bonanno, Paul Borg,Joss Howland, Clayton Cassaru l-captain Daniel Grima.Hu temm jg[id li minnkemm ilu mwaqqaf dan it-<strong>ti</strong>mmill-2005 Malta qatt ma <strong>ti</strong>lfetf’pajji]na u l-mira hi li din isserjepo]it<strong>ti</strong>va tkompli ankekontra n-Norve;ja. Hu qalukoll li f’Ottubru t-<strong>ti</strong>m Mal<strong>ti</strong>se jkun qed jilg[ab ukollpar<strong>ti</strong><strong>ti</strong> ta’ [biberija kontra<strong>ti</strong>mijiet barranin fosthomdawk ta’ South London uLanchasire.Il-captain Mal<strong>ti</strong> DanielGrima stqarr li din se tkun l-aktar log[ba importan<strong>ti</strong> g[at<strong>ti</strong>mMal<strong>ti</strong> g[aliex jekk jirba[,allura jkun tela’ skaluna o[rabiex jilg[ab fil-kwalifiki tat-Tazza tad-Dinja s-sena d-die[la.Min-na[a <strong>ti</strong>eg[u il-vicecaptain Chris Parker li jilg[abma’ Gateshead imma g[andudixxendenza minn Bormlaqal li hu unur g[alih li jilbesil-flokk nazzjonali. Waqt li[e;;e; lil dawk kollha lij[obbu l-ispettaklu spor<strong>ti</strong>v,jattendu g[al din il-log[ba li<strong>ti</strong>tlob impenn fi]iku massimuu diver<strong>ti</strong>ment, Parkerwieg[ed li t-<strong>ti</strong>m se jkun qedjoffri spettaklu anke lil dawkli ma jifhmu xejn fil-log[ba.Is-Serb Jovan Vujosevic lise jkun il-Kummissarju tallog[bamibg[ut mill-Federazzjoni Ewropeja(RLEF) qal li din se tkun l-ewwel log[ba uffi/jali g[a]-]ew; <strong>ti</strong>mijiet u se tkun qed<strong>ti</strong>fta[ l-ista;un tar-RugbyLeague li jinkludi wkoll il-Euro Shield u l-Euro Cup. Huqal li minn dak li ra f’Malta,hemm [afna at<strong>ti</strong>vitajietg[addejjin fl-iskejjel bil-g[anli din il-log[ba <strong>ti</strong>kber filpopolaritàu dan hu fermpo]it<strong>ti</strong>v. Hu qal li l-fatt li l-plejers ta]-]ew; <strong>ti</strong>mijietmatul din il-;img[aorganizzaw at<strong>ti</strong>vitajiet ta’ta[r<strong>ti</strong>; fl-iskejjel ukoll kienpo]it<strong>ti</strong>v [afna g[al din illog[bali fiha anqasregolamen<strong>ti</strong> mir-RugbyUnion u hi log[ba ferm aktarvelo/i.Pre]en<strong>ti</strong> wkoll kien hemmil-kow/ tan-Norve;ja WarrenHeilig li stqarr li l-par<strong>ti</strong>takontra Malta se tkun fermdiffi/li g[alihom g[aliex it<strong>ti</strong>mMal<strong>ti</strong> hu ffurmat minnplejers professjonali li humafost l-aqwa fid-dinja f’din illog[ba.Hu qal li minn din l-isfida mhux qed jistenna lijo[ro; rebbie[ imma jemmenli din se tkun ta’ esperjenzakbira g[all-plejers <strong>ti</strong>eg[u lijistg[u jitg[allmu [afna millesperjenzatat-<strong>ti</strong>m Mal<strong>ti</strong>.Madankollu Heilig qabel lil-log[ba tar-Rugby League hil-massimu fejn <strong>ti</strong>d[ol at<strong>ti</strong>vitàfi]ika u dawk kollha li sejattendu huma garan<strong>ti</strong><strong>ti</strong> minnspettaklu waqt li se jammirawil-[iliet tal-bniedem f’din illog[bavelo/i u ta’ 80 minutabla waqfien.G[al din il-log[ba ;iemis<strong>ti</strong>eden ukoll is-SegretarjuParlamentari responsabblimill-Isport Clyde Puli u l-bibien tal-Victor TedescoStadium jift[u fis-6 p.m.WATERPOLONeptunes v Exiles u Sliema v M’Scala jift[u l-KampjonatSe jkunu Neptunes v Exiles u Sliema vMarsascala li se jag[tu bidu g[all-kampjonatNazzjonali BOV tal-Waterpolo li se jibda nharl-Erbg[a 16 ta’ :unju b’]ew; par<strong>ti</strong><strong>ti</strong> mir-rawndpreliminari. Din is-sena se jkunu qed jie[dusehem disa’ <strong>ti</strong>mijiet u r-rawnd finali metajinqasmu t-<strong>ti</strong>mijiet jibda fis-16 ta’ Lulju.Il-poloz g[all-edizzjoni ta’ din is-senattellg[u minn Peter Perot<strong>ti</strong>, Kap Uffi/al tal-BOV u mill-Avukat Aus<strong>ti</strong>n Sammut, Presidenttal-ASA waqt konferenza tal-a[barijiet filkwar<strong>ti</strong>eri;e<strong>ner</strong>ali tal-BOV f’Santa Ve<strong>ner</strong>a filpre]enzatas-Segretarju :e<strong>ner</strong>ali tal-ASARemy D’Amato u uffi/jali tal-klabb.“Fi tmiem il-;img[a l-o[ra rajna sfidaspor<strong>ti</strong>va kbira li sa[ansitra kellha b]onn il-[inbarrani biex sirna nafu min huma /-Championstal-Kampjonat BOV tax-Xitwa. Dan hu t-<strong>ti</strong>eletkampjonat sponsorjat mill-BOV u ninsabufidu/ju]i li bl-appo;; tal-Bank il-livell tallog[base jil[aq livelli g[oljin b’aktarkompe<strong>ti</strong>zzjoni bejn it-<strong>ti</strong>mijiet,” qal Perot<strong>ti</strong>.Aus<strong>ti</strong>n Sammut qal li g[al darb’o[ra l-ASAtesprimi l-gra<strong>ti</strong>tudni tag[ha lejn il-BOV g[allapo;;<strong>ti</strong>eg[u. “}gur li r-relazzjoni bejn il-BOVu l-ASA mhux biss se tkompli imma se<strong>ti</strong>ssa[[a[. Issa ninsabu [erqana g[al sta;unkompe<strong>ti</strong>t<strong>ti</strong>v u n[arsu ’l quddiemb’oggliazzjonijiet internazzjonali interessan<strong>ti</strong> lajaslu f’Ottubru u li jinvolvu spejje] ;odda usostanzjali g[all-ASA.”L-ista;un tas-sajf jintemm bil-finali tan-Knock-Out li <strong>ti</strong>ntlag[ab fit-12 ta’ Settembru.Qabel ittellg[u l-poloz Josie Cachia kienpre]entat bl-unur tal-BOV Plejer tas-Sena waqtli Timmy Sullivan kien ippremjat bl-unur tala[jarplejer tat-Tieni Divi]joni.Il-programm kollu g[ax-xahar ta’ :unju sejkun dan:16 :unju : Neptunes v Exiles, Sliema vMarsascala18 :unju: Sirens v Exiles, San :iljan v Ta’Xbiex20 :unju: Sliema v Ta’ Xbiex, Sliema vMarsascala23 :unju: Sirens v Marsascala, Ta Xbiex vExiles26 :unju: Sliema v Exiles, San :iljan vMarsascala, Neptunes v Ta’ Xbiex29 :unju: Exiles v San :iljan, Ta Xbiex vSirensJosie Cachia ppremjat bl-unur tal-Plejer tas-Sena minn PeterPerot<strong>ti</strong>, Kap Uffi/jal tal-BOV


IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010Rafa Benitez jitlaqlil Liverpool wara sitt sninIl-mani;er ta’ Liverpool RafaBenitez telaq lil Liverpool warasitt snin ta’ tlajja’ u n]ul fittmexxija<strong>ti</strong>eg[u f’Anfield.Il-bordtal-klabb tal-Premier Leagueindika t-tluq ta’ Benitez metaapprova u kkonferma rappor<strong>ti</strong> lidehru fil-midja Ingli]a matul iljumli Benitez ;ie offrut 3 miljunsterlina b[ala kumpens biexjirri]enja minn mani;er.Il-mani;er ta’ 50 sena kien qedjissemma li jista’ jsie[eb lilJuventus jew Inter imma x-xaharl-ie[or qal li kien be[siebujonora l-kuntratt li g[andu ma’Liverpool li ffirma f’Marzu tassenal-o[ra u li kien jintemmlufl-2014.Dan il-kuntratt kien ifisser liLiverpool riedu j[allsu 16-ilmiljun sterlina lil Benitez jekkike//uh u min[abba djun usitwazzjoni finanzjarja xejnpja/evoli kienu se jit[abtu fermbiex i[allsuh ta’ kollox.Benitez seta’ ]amm il-karigaminkejja li jaf li l-bord ma riduximma ntla[aq kompromess u issajista’ jsie[eb lil Inter fejn qedjissemma minflok JoseMourinho. Benitez sie[eb lilLiverpool fl-2004 u mexxiehomlejn ir-reb[ ta/-ChampionsLeague fl-2005 u l-FA Cup senawara.“Rafa se jibqa’ dejjem f’qalbnau par<strong>ti</strong> mill-folklor ta’ Liverpoolwara li tana /-Champions Leagueimma wara sta;un di]appuntan<strong>ti</strong>]-]ew; na[at [assejna li ridnabidu ;did,” qal i/-Chairmanbta’Liveprool Mar<strong>ti</strong>n Broughton fistqarrija.“B’dispja/ir kbir g[alijan[abbar li mhux se nibqa’ aktarmani;er ta’ Liverpool FC.Nirringrazzja lill-istaff kollu ulill-plejers g[all-isforzitag[hom,” qal Benitez.Grant isie[eb lil West HamAvram Grant li rri]enja minnmani;er ta’ Portsmouth ix-xaharl-ie[or, [a t-tmexxija ta’ klabbtal-Premier League metasar il-mani;er il-;did ta’ WestHam United.West Ham li spi//aw post fuqiz-zona relega<strong>ti</strong>on, ke//ew lilGianfranco Zola f’Mejju warakwa]i ]ew; sta;uni fil-kariga.Il-proprjetarji l-;odda tal-klabbDavid Gold u David Sullivanissa rrikorrew g[all-mani;er ta’55 sena li mexxa wkoll lilChelsea u kien kow/ nazzjona<strong>lit</strong>a’ I]rael.Grant iffirma kuntratt ta’ erba’snin f’Upton Park.Boas kow/ ta’ PortoPorto [atru lil Andre VillasBoas, eks assistent ta’ JoseMourinho b[ala kow/ tag[homwara li ke//ew lil JesualdoFerreira x-xahar l-ie[or.Villa Boas li g[andu 32 senaffirma kuntratt ta’ sentejn. Hukien assistent u scou ta’Mourinho ma’ Porto, Chelsea uInter u ddebutta b[ala kow/wa[du meta [a t-tmexxija ta’Academica Coimbra f’Ottubrufejn mexxiehom miz-zona tarrelega<strong>ti</strong>ong[all-11-ilpost filkampjonat.L-eks President tal-Afrika t’Isfel Nelson Mandela lbiera[ iltaqa’ mal-plejers tal-Bafana Bafanafid-dar <strong>ti</strong>eg[u f’Johannesburg. Mandela liebes il-flokk bin-numru 4 kien introdott mal-plejerskollha mill-captain Aaron Mokoena u l-kow/ Carlos Alberto Parreira. Mandela se jkun qedjag[laq 92 sena fit-18 ta’ Lulju u dan il-jum ;ie msejja[ min-Nazzjonijiet Uni<strong>ti</strong> b[ala l-JumInternazzjonali Nelson Mandela. F’dan il-jum madwar id-dinja kollha n-nies huma m[e;;ajag[tu 67 minuta mill-[in tag[hom biex jag[mlu xi [a;a tajba u jonoraw is-67 sena liMandela ddedika biex jag[mel l-Afrika t’Isfel pajji] a[jar. Mandela mistenni jattendig[a/-/erimonja tal-ftu[ fis-Soccer City Stadium ta’ Johannesburg fil-11 ta’ :unjuOLIMPJADI 2012It-turnament tal-futbolse jsir f’CoventryIr-Ricoh Stadium, ilgrawndtal-klabb minn TheChampionship CoventryCity, se jintu]a biex jilqa’fih il-log[ob waqt l-Olimpjadi tal-2012.L-istadium li jesa’ 32,000spettatur fi/-/entru tal-Ingilterra ng[a]el wara liVilla Park twarrabmin[abba li l-klabb tal-Premier, Aston Villa qedjippjana li jag[mel xog[olta’ kostruzzjoni fih.Ir-Ricoh li ssemma g[allisponsor:appuni] sejissemma s-City ofCoventry Stadium waqt l-Olimpjadi u se jkunwie[ed mill-istadiums li sejilqa’ fih ir-rawndspreliminari.Dan l-istadium sar l-a[[arstadium konfermat g[all-Euro 2012. L-istadiums l-o[ra li fihom se jsir log[obtal-futbol jinkluduHampden Park fi Glasgow,il-Millennium Stadiumf’Cardiff, Old Traffordf’Manchester, St. Jame’sPark fi Newcastle u l-Wembley Stadiumf’Londra.TENNISSport 31Schiavone u Stosur fil-finalSe jkunu t-Taljana Francesca Schiavone u l-Awstraljana Samantha Stosur li se jilag[bu filfinaltal-Open ta’ Franza g[ada.Schiavone kellha semifinali mill-aktar fa/limeta l-avversarja tag[ha Elena Demen<strong>ti</strong>evar<strong>ti</strong>rat min[abba injury fl-ewwel sett.Schiavone kienet reb[et l-ewwel set 7-3meta Demen<strong>ti</strong>eva kwa]i se <strong>ti</strong>nfaqa’ <strong>ti</strong>bkistqarret li ma fel[itx tkompli <strong>ti</strong>lg[ab.“Ma nafx hux se nkun nista’ nilg[abf’Wimbledon. }gur mhux se mmur g[atturnamenttal-WTA f’Eastbourne min[abbadin l-injury,” qalet Demen<strong>ti</strong>eva li kompliettg[id li [asset l-u;ig[ g[all-ewwel darba firreb[afit-<strong>ti</strong>eni rawnd fuq l-Ispanjola AnabelMedina Garigues u ppruvat minn kollox biex<strong>ti</strong>rkupra.“Mu;ug[a [afna anke biex nimxi u na[seb liIl-Bra]iljan Maicon irid jer;a’ jing[aqad ma’ MourinhoMaicon irid jitlaq lil Interg[al Real MadridIl-Bra]iljan ta’ InterMaicon irid jing[aqad ma’Real Madrid. Dan [abbrud-difensur stess li f<strong>ti</strong>t jiemo[ra se jkun qed jie[usehem fit-Tazza tad-Dinjafl-Afrika t’Isfel.Il-plejer ta’ 28 sena kienqed jissemma wkoll li jista’jsie[eb lil Manchester Cityimma jinsab [erqan li jimxifuq il-passi tal-kow/ JoseMourinho billi jitlaq minnSan Siro u jmur fil-Bernabeu.“<strong>Irrid</strong> nilg[ab ma’ RealMadrid. Tkun opportunitàkbira fil-karriera <strong>ti</strong>eg[i.Qed ng[id dan /ar [afna[alli ma jkunx hemmnuqqas ta’ ftehim. <strong>Irrid</strong>nilg[ab ma’ Real u marridx immur ma’Manchester City,” qalMaicon lill-;urnal SpanjolAS.Maicon g[en lil Interjirb[u /-Champions Leaguefil-Bernabeu x-xahar l-ie[or. “G[andi relazzjonitajba [afna ma’ Mourinho ujkun sabi[ kieku kelli<strong>ner</strong>;a’ nilg[ab ta[tu.Irba[na [afna flimkien unittama li nistg[u nirreptus-su//essi. B[alissa prijorità <strong>ti</strong>eg[i hi l-Bra]il uli nasal g[at-Tazza tad-Dinja fl-aqwa formapossibbli,” qal Maicon.komplejt niggravaha billi bqajt nilg[ab u makenitx se tag[mel differenza li rba[t l-ewwelsett g[ax ma stajtx nimxi u xorta kont nir<strong>ti</strong>ra.”Fis-semifinali l-o[ra Stosur kellha b]onnbiss sieg[a biex ;abet fix-xejn lis-seed nru 4Jelena Jankovic u g[addiet g[all-final.Stosur li fi triqtha lejn s-semifinali kieneteliminat plajers kbar b[all-erba’ darbietchampion Jus<strong>ti</strong>n Henin u n-numru 1 fid-dinjal-Amerikana Serena Williams fil-kwar<strong>ti</strong> talfinali,reb[et 6-1, 6-2 fil-court PhilippeChartrie.Hi saret l-ewwel mara Awstraljana li qattwaslet sa final ta’ Grand Slam sa minn ]mienWendy Turnbull fl-1980.In-numru 7 fid-dinja s’issa marret pass aktarmis-sena l-o[ra meta kienet eliminata fissemifinali.


32 LokaliI/-?entru tal-Akkwakultura f’Marsaxlokk qed iwettaq kisbiet importan<strong>ti</strong> fis-settur tat-tkabbirtal-a//ol u qed jistabbilixxi b[ala pajji] uniku li qed jirnexxilu jwettaq dawn is-su//essi(Ritratt> Michael Ellul)I?-?ENTRU TAL-AKKWAKULTURARi/erka importan<strong>ti</strong>dwar it-tkabbir tat-tonnI/-?entru tal-Akkwakulturaf’Marsaxlokk qed jikkoordinama’ /entri o[ra Ewropej fissetturtat-tkabbir tal-[ut bliskopli jitwettqu ]viluppimill-aktar importan<strong>ti</strong> fittkabbirtat-tonn u tal-a//ol, lis’issa ma jitkabbrux f’/entrital-akkwakultura.Il-Ministru tar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali GeorgePullicino ]ar i/-?entru tal-Akkwakultura f’Marsaxlokkfejn ing[ata informazzjonidwar il-pro/ess ta’ tkabbirtal-[ut li qed isir fi/-?entru udwar il-pjani ta/-?entru biexji]viluppa f’setturi ;odda lihuma importan<strong>ti</strong> [afna g[allindus<strong>ti</strong>rjatat-tkabbir tal-[ut.Il-[idma ta/-?entru Mal<strong>ti</strong>tal-Akkwakultura hi par<strong>ti</strong>minn programm tal-UnjoniEwropea li fih qed<strong>ti</strong>pparte/ipa Malta u li fih ilpajji]iinvolu<strong>ti</strong> qed jaqsmu l-informazzjoni u r-ri/erkame[<strong>ti</strong>e;a dwar it-tkabbir tattonn.G[al pajji] b[al Malta,dawn l-i]viluppi fl-industrijatat-tonn huma vitali u jekkjinkisbu jkunu jfissruopportunitajiet kbar g[alMalta.Il-Ministru Pullicinotkellem dwar l-izvilupp talindustrijatat-tkabbir tal-[ut uqal li sa mit-twaqqif tag[hafl-1988, din l-industrijakompliet <strong>ti</strong>]viluppa tant lillum <strong>ti</strong>pprodu/i aktar minn1.5 miljun bajda fis-sena.Jirri]ulta li /-?entru tal-Akkwakultura f’Marsaxlokkqed iwettaq kisbiet importan<strong>ti</strong>fis-settur tat-tkabbir tal-a//olu qed jistabbilixxi b[alapajji] uniku li qed jirnexxilujwettaq dawn is-su//essi.Fil-futur qrib il-fkieren lig[ad hemm mi]muma fi/-?entru tal-Akkwakulturaf’Marsaxlokk se jkunutrasferi<strong>ti</strong> g[ar-riserva ta’Xrobb il-G[a;in f’Delimarabiex i/-?entru tal-Akkwakultura f’Marsaxlokkikun iservi biss g[ar-ri/erkafuq ]viluppi ;odda b[al maqed isir fuq it-tonn u l-a//ol.Dawn il-fkieren jinqabduminn ;ol-ba[ar u w[ud minnikunu anki feru<strong>ti</strong> ka;un ta’/irkostanzi li fihom je[lu fixxbiekitas-sajjieda.Ir-ri/erka fis-settur tattrobbijatat-tonn u l-a//ol qedtkun ikkunsidrata b[alawa[da mill-prijoritajiet ta/-?entru Mal<strong>ti</strong> g[all-Akkwakultura bl-iskop liMalta tkompli <strong>ti</strong>]viluppab[ala ?entru Mediterranju uEwropew ta’ ri/erka f’dan issettur.IN-NAZZJON Il-:img[a, 4 ta’ :unju, 2010IL-KUMPILAZZJONI DWAR IL-QTIL TA’ ‘IL-BONA’L-akku]atjing[ata l-[elsienmill-arrestAlan Galea ta’ 31 senaminn {al Luqa akku]at bilq<strong>ti</strong>lta’ Twanny Borg,mag[ruf b[ala ‘Il-Bona’, fiFrar li g[adda ng[ata l-[elsien mill-arrest mill-Ma;istrat Miriam Haymanfuq depo]itu ta’ €10,000 ugaranzija personali ta’€30,000 wara talba li kienetsaret mid-difi]a, il-{amis27 ta’ Mejju li g[adda.Qabel ma ng[ata l-libertàprovi]orja l-Avukat JosephGiglio li huwa wie[ed millavuka<strong>ti</strong>li qed jiddeffendilill-akku]at qal li hu kellustruzzjonijiet minn AlanGalea biex ma jag[milx ittalbag[all-[elsien millarrestaktar qabel u danmin[abba li kien qed jib]a’g[as-sigurtà <strong>ti</strong>eg[u.Sadanittant ix-xhudprin/ipali fil-kumpilazzjonili kompliet ilbiera[, kienetPrancienne Borg, li <strong>ti</strong>;i n-nepu<strong>ti</strong>ja tal-mejjet qalet li hima tafx li zijuha, dakinhartal-in/ident kien /empel lilAlan Galea tliet darbiet uheddu li kien se jqattg[ubi//iet.Prancienne Borg qalet lizijuha quddiemha ma/empilx lill-akku]at u qalludan id-diskors u kienet bissdarba li Twanny Borgsemmielha lill-akku]at. Hiqalet li dan semmihulhaperess li e]att erba’ ;img[atqabel il-q<strong>ti</strong>l, zijuha [are;mill-ka]in tal-Par<strong>ti</strong>tNazzjonalista ta’Marsaxlokk, fejn hi nzertatkienet die[la. Qalet li zijuhakien qallha biex ma <strong>ti</strong>d[olxg[ax Alan Galea kien fissakrau kien ;ibidlu l-;i]irana minn g[onqu.Ix-xhud qalet li hi ma tatxkas peress li hi kienet ilhataf lil Alan Galea g[axb[alha hu minn {al Luqa ukienu trabbew flimkien.Prancienne Borg qalet li hiu Alan Galea kienujirrispettaw lil xulxin ug[alhekk ma kellhiexinkwiet li <strong>ti</strong>d[ol [dejh fejnmag[ha kellha binha lig[adu tarbija. Hija qalet lihuwa beda ji//ajta mag[hau ma’ binha.Borg qalet li dak il-[ininkwetat xi f<strong>ti</strong>t li seta’jag[mel xi [a;a lil binhag[ax kien f’sakra ma jaraxart. Qalet ukoll li dak il-[inkien hemm ukoll it-tfajlatal-akku]at li bdiet <strong>ti</strong>tkellem[a]in u tg[ajjat mieg[u utg[idlu biex i[alli lin-nies bikwiethom. Prancienne Borgqalet li dakinhar tal-q<strong>ti</strong>l hijama rat xejn u g[alhekk ma<strong>ti</strong>stax <strong>ti</strong>kkummenta.Il-;bir tal-provi komplafil-konfront ta’ Alan Galea,bejjieg[ tal-mon<strong>ti</strong> residen<strong>ti</strong>Marsaxlokk. Huwa qed ji;iakku]at li fil-21 ta’ Frar lig[adda, f’Marsaxlokk, qatellil Twanny Borg, ta’ 39sena minn {al Luqa.L-Ispettur Chris Pullicino,flimkien mal-IspetturiJoseph Mercieca u PriscillaCaruana qeg[din imexxu l-inves<strong>ti</strong>gazzjoni, qed jixluwkoll lil Galea li kellu fuqusikkina ming[ajr il-permesstal-Kummissarju tal-Pulizija.L-Avuka<strong>ti</strong> Joseph Giglio,Giannella Caruana Curran uStephen Tonna Lowellqeg[din jidhru g[al AlanGalea filwaqt li l-Avuka<strong>ti</strong>Josè Herrera u VeroniqueDalli qeg[din jidhru b[alapar<strong>ti</strong> /ivili.media•linkCOMMUNICATIONSwww.radio101.<strong>com</strong>.mtwww.maltarightnow.<strong>com</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!