Laburtzapenen hiztegia - Universidad del País Vasco
01.02.2013 • Views
Share Embed Flag

Laburtzapenen hiztegia - Universidad del País Vasco

Laburtzapenen hiztegia - Universidad del País Vasco

Laburtzapenen hiztegia - Universidad del País Vasco

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
ehu.es

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

<strong>Laburtzapenen</strong> <strong>hiztegia</strong><br />

Ikurrak, Laburdurak, Siglak

HITZAURREA<br />

Hizkuntza eroso eta erraz hitz egin eta erabiliko bada, baliabide eta tresna egokiak<br />

beharrezkoak dira. Hizkuntzak etengabe aldatzen dira bizirik badaude, eta hortaz,<br />

hizkuntza baten modernizazioaren eta eguneratzearen prozesua ez da inoiz amaitzen.<br />

Horregatik, hizkuntza elikatu egin behar da, normalizatzeko batetik eta erabiltzaileen<br />

beharrei erantzuteko bestetik. Helburu horri jarraituta argitaratzen dugu eskuartean<br />

duzun hiztegi hau, zalantzarik gabe, euskararen erabilera erraztuko duena.<br />

Euskara Biziberritzeko Plan Nagusiak, corpus-plangintzari eta euskararen kalitateari<br />

dagokienez, Hiztegi Batua amaitu eta argitaratzea, eta datozen urteotarako<br />

terminologia-lanaren plangintza egitea agindu zuen (EBPN VI.3.3.a).<br />

Hori horrela, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak (HPS) EBPNk agindutakoa<br />

gauzatzeko, hainbat ekimen jarri zuen martxan: batetik, "EUSKALTERM Euskal<br />

Terminologia Banku Publikoa” sortu zuen 2001ean; bestetik, Terminologia Batzordea<br />

eratu zuen Euskararen Aholku Batzordearen barruan.<br />

EUSKALTERM erabilera publikoko bankua da, Eusko Jaurlaritzak bideratu eta sustatu<br />

nahi duen terminologiaren produkzioaren, kudeaketaren eta hedapenaren muina.<br />

Banku hori metodologia eta irizpide jakin batzuen arabera eguneratu eta elikatzen<br />

da, beti ere Terminologia Batzordeak onartutako jarduketa-planak jarraituz.<br />

Beraz, EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa etengabe elikatzen eta zabaltzen ari<br />

gara Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzatik IVAPekin lankidetzan, euskal<br />

terminologiaren normalizazioari eta zabalkundeari ekin eta eusteko. Terminologia<br />

Batzordeari dagokio, bestalde, terminologia-alorrean dauden lehentasunak finkatzea,<br />

lan-proposamenak egin, terminologia-lanerako irizpideak ezartzea eta abar.<br />

Lan horren guztiaren emaitza da eskuartean duzuen hiztegi hau. Hiztegiak jorratzen<br />

duen eremuko erabiltzaileen premiak asetzeko baliagarri izatea nahi genuke, bai eta<br />

gure hizkuntzaren normalizazio eta eguneraketaren bidean urrats garrantzitsua ere.<br />

Hiztegi hau eta honekin batera argitaratzen ditugun guztiak eguneroko jardunean<br />

erabiltzera animatzen zaituztegu guztiok.<br />

Vitoria-Gasteiz, 2009ko urriaren 16a<br />

Ramon Etxezarreta Aizpuru<br />

Hizkuntza Politikarako sailburuordea<br />

2

HIZTEGIARI BURUZKO ARGIBIDEAK<br />

Hiztegi hau UZEI Terminologia eta Lexikografia Zentroak egin du EUSKALTERM<br />

Terminologia Banku Publikoa (www.euskara.euskadi.net/euskalterm) eguneratzeko<br />

eta elikatzeko entitate horrek Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzarekin (HPS)<br />

izenpetutako kontratuen barruan. Kontratuok HPSk eta IVAPek finantzatu dituzte, bi<br />

erakunde horiek sinatutako hitzarmenen bidez.<br />

EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa da Terminologia Batzordeak finkatutako<br />

terminologia-lana zabaltzeko ardatza. Aldi berean esan behar da Terminologia<br />

Batzordeak onartutako jarduketa-planen barruan ezarritako lehentasunen arabera<br />

eguneratzen <strong>del</strong>a Terminologia Banku Publikoa.<br />

Euskararen Aholku Batzordeko Terminologia Batzordeak 1 euskarazko terminologialanerako<br />

finkatu zuen metodologiari jarraituta, hiztegi hau, lehenengoz,<br />

hizkuntzalariez eta eremuko adituez osatutako batzorde teknikoak aztertu eta landu<br />

zuen, Terminologia Batzordeari behin betiko proposamena luzatzeko. Normalizazioprozesuaren<br />

azken urratsa Terminologia Batzordeak onartzea izan da.<br />

Beraz, hemen duzue eremu honetako terminologiaren erabiltzaileei Terminologia<br />

Batzordeak gomendatzen dien terminologia.<br />

Hiztegian erabilitako ponderazio-markak:<br />

(4) Termino normalizatua / gomendatua<br />

(3) Termino onartua (baina ez lehenetsia, beste bat gomendatzen <strong>del</strong>ako)<br />

Hiztegian erabilitako laburtzapenak:<br />

eu euskara<br />

es español<br />

fr français<br />

en English<br />

Sin. sinonimoa<br />

Ik. ikus<br />

1 176/2007 DEKRETUA, urriaren 16koa, Euskararen Aholku Batzordeari buruzkoa<br />

3

Batzorde teknikoa<br />

o Mertxe Olaizola (IVAP)<br />

o Miriam Urkia (UZEI)<br />

o Gorka Palazio (EHU)<br />

Normalizazioa<br />

o Koordinatzailea: Ruben Remirez (HPS)<br />

Terminologia Batzordea<br />

o Patxi Baztarrika, Hizkuntza Politikarako sailburuordea<br />

o Jon Koldobika Urrutia, IVAPeko zuzendari nagusia<br />

o Erramun Osa, EABko idazkaria<br />

o Araceli Díaz de Lezana, HPSko ordezkaria<br />

o Mertxe Olaizola, IVAPeko ordezkaria<br />

o Andoni Sagarna, Euskaltzaindiaren ordezkaria<br />

o Iker Etxebeste, UZEIko ordezkaria<br />

o Xabier Alberdi, EHUko Euskara Institutuko ordezkaria<br />

o Ibon Olaziregi, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren Euskara<br />

Zerbitzuaren ordezkaria<br />

o Alberto Atxabal, aditua<br />

o Joseba Erkizia, aditua<br />

o Miel Loinaz, aditua<br />

o Asier Larrinaga, aditua<br />

o Alfontso Mujika, aditua<br />

4

AURKIBIDEA<br />

Ikurrak ................................................................................................. 5<br />

Laburdurak............................................................................................ 24<br />

Siglak ................................................................................................... 47<br />

Zerrenda orokorrak ................................................................................ 107<br />

Forma laburtuen aurkibidea ............................................................... 108<br />

Forma osoen aurkibidea .................................................................... 165<br />

Erreferentzia bibliografikoak..................................................................... 223<br />

6

UZEIren lankide izandako adituak<br />

Jose Antonio Aduriz<br />

Paulo Agirrebaltzategi<br />

Kepa Altonaga<br />

Antton Elosegi<br />

Iker Etxebeste<br />

7

8<br />

Ikurrak

Ikurra<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 9<br />

1. IKURRAK<br />

Hitzaren edo sintagmaren idatzizko laburtzapen nazioartekoa, letrak edo/eta zeinu grafikoak<br />

erabiliz eratzen dena. Batez ere zientzia-unitateak, monetak, estatuak eta halakoak<br />

nazioarteko mailan berdin izendatzeko erabiltzen da.<br />

1.1. Astronomia<br />

1.2. Biokimika<br />

SAILKAPENA<br />

1.3. Egoera zibilak eta sexuak<br />

1.4. Meteorologia<br />

1.5. Euskal Herriko herrialdeak<br />

1.6. Munduko aireportuak<br />

1.7. Dibisak<br />

1.8. Hizkuntzak<br />

1.9. Herri-izenak<br />

1.10. Kimika<br />

1.11. Matematika<br />

1.12. Puntu kardinalak<br />

1.13. Zientzia-unitateak

And Andromeda; Hiru Ahizpak<br />

Ant Antlia<br />

Aps Apus<br />

Aql Aquila; Arranoa<br />

Aqr Aquarius<br />

Ari Aries<br />

Aur Auriga<br />

Boo Bootes; Itzaina<br />

Cae Caelum<br />

Cam Camelopardalis<br />

Can Cancer<br />

Cap Capricornus<br />

Car Carina<br />

Cas Cassiopeia<br />

Cen Centaurus<br />

Cep Cepheus<br />

Cet Cetus; Balea<br />

Cha Chamaeleon<br />

Cir Circinus<br />

CMa Canis Major; Izarrora<br />

CMi Canis Minor; Xakurra<br />

Col Columba<br />

Com Coma Berenices<br />

CrA Corona Australis<br />

CrB Corona Borealis<br />

Crt Crater<br />

Cru Crux<br />

Crv Corvus<br />

CVn Canes Venatici<br />

Cyg Cygnus<br />

Del Delphinus<br />

Dor Dorado<br />

Dra Draco<br />

Equ Equuleus<br />

Eri Eridanus<br />

For Fornax<br />

Gem Gemini<br />

Gru Grus<br />

Her Hercules<br />

Hor Horologium<br />

Hya Hydra<br />

Hyi Hydrus<br />

Ind Indus<br />

Lac Lacerta<br />

Lep Lepus<br />

Lib Libra<br />

LMi Leo Minor<br />

Lup Lupus<br />

Lyn Lynx<br />

Vul Vulpes<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 10<br />

1.1. Astronomia<br />

Lyr Lyra; Bandera<br />

Men Mensa<br />

Mic Microscopium<br />

Mon Monoceros<br />

Mus Musca<br />

Nor Norma<br />

Oct Octans<br />

Oph Ophiuchus<br />

Ori Orion<br />

Pav Pavo<br />

Peg Pegasus; Lau Kantoiak<br />

Per Perseus; Marmaloa<br />

Phe Phoenix<br />

Pic Pictor<br />

PsA Piscis Austrinus<br />

Psc Pisces<br />

Pup Puppis<br />

Pyx Pyxis<br />

Ret Reticulum<br />

Scl Sculptor<br />

Sco Scorpius<br />

Sct Scutum<br />

Ser Serpens<br />

Sex Sextans<br />

Sge Sagitta<br />

Sgr Saggitarius<br />

Tau Taurus<br />

Tel Telescopium<br />

TrA Triangulum Australe<br />

Tuc Tucana<br />

UMa Ursa Major; Hartz handia<br />

UMi Ursa Minor; Hartz txikia<br />

Vel Vela<br />

Vir Virgo<br />

Vol Volans

A adenina<br />

Ala alanina<br />

Arg arginina<br />

Asn asparragina<br />

Asp azido aspartiko<br />

C zitosina<br />

Cys zisteina<br />

G guanina<br />

Gln glutamina<br />

Glu azido glutamiko<br />

Gly glizina; glikokola<br />

His histidina<br />

Ile isoleuzina<br />

Leu leuzina<br />

Lys lisina<br />

Met metionina<br />

Phe fenilanina<br />

Pro prolina<br />

Ser serina<br />

T timina<br />

Thr treonina<br />

Trp triptofano<br />

Tyr tirosina<br />

Val valina<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 11<br />

1.2. Biokimika

A alarguna<br />

B banandua<br />

D dibortziatua<br />

E emakumezkoa<br />

EG ezkongabea<br />

EZ ezkondua<br />

G gizonezkoa<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 12<br />

1.3. Egoera zibilak eta sexuak

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 13<br />

1.4. Meteorologia<br />

A antizikloi<br />

Ac altocomulus; altokumulu<br />

As altostratus; altostratu<br />

cal calvus<br />

Cb cumulonimbus; kumuloninbo<br />

con congestus<br />

Cu cumulus; kumulu<br />

D depresio<br />

du duplicatus<br />

e' lurrun-tentsio; lurrun-presio<br />

fib fibratus<br />

flo floccus<br />

fra fractus<br />

Ha lurzoruko hezetasun absolutu<br />

hum humilis<br />

in intortus<br />

inc incus<br />

la lacunosus<br />

len lenticularis<br />

mam mamma<br />

med mediocris<br />

neb nebulosus<br />

Ns nimbostratus; ninbostratu<br />

Nv ur-lurrunaren frakzio molar<br />

op opacus<br />

pan pannus<br />

per perlucidus<br />

pil pileus<br />

pra praecipitatio<br />

r nahaste-arrazoi<br />

ra radiatus<br />

rw saturazioko nahaste-arrazoia urarekiko<br />

Sc stratocumulus; estratokumulu<br />

spi spissatus<br />

St stratus; estratu<br />

str stratiformis<br />

Tf izozte-puntuko tenperatura termodinamiko<br />

Ti termometro izoztuaren tenperatura termodinamiko<br />

tr translucidus<br />

tub tuba<br />

Tw termometro bustiaren tenperatura termodinamiko<br />

un undulatus<br />

unc uncinus<br />

Uw aire hezearen urarekiko hezetasun erlatibo<br />

ve vertebratus<br />

vel velum<br />

vir virga

AR Araba<br />

BIZ Bizkaia<br />

EH Euskal Herria<br />

EUS Euskadi<br />

GIP Gipuzkoa<br />

LAP Lapurdi<br />

NA Nafarroa<br />

NAB Nafarroa Beherea<br />

ZU Zuberoa<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 14<br />

1.5. Euskal Herriko herrialdeak

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 15<br />

1.6. Munduko aireportuak<br />

AMS Amsterdam Schiphol aireportua<br />

ATL Hartsfield - Jackson Atlanta nazioarteko aireportua<br />

BCN Bartzelonako aireportua<br />

BIO Bilboko aireportua<br />

BIQ Miarritzeko nazioarteko aireportua<br />

BKK Don Muang nazioarteko aireportua<br />

BOD Bor<strong>del</strong>eko aireportua<br />

CDG Paris Charles de Gaulle nazioarteko aireportua<br />

DEN Denver nazioarteko aireportua<br />

DFW Dallas - Fort Worth nazioarteko aireportua<br />

DTW Detroit Metropolitan Wayne County aireportua<br />

EAS Donostiako aireportua<br />

EWR Newark Liberty nazioarteko aireportua<br />

FRA Frankfurt nazioarteko aireportua<br />

HKG Hong Kong nazioarteko aireportua<br />

HND Tokyo Haneda nazioarteko aireportua<br />

IAH George Bush kontinente arteko aireportua<br />

JFK John F. Kennedy nazioarteko aireportua<br />

LAS Las Vegas McCarran nazioarteko aireportua<br />

LAX Los Angeles nazioarteko aireportua<br />

LGW London Gatwick aireportua<br />

LHR London Heathrow aireportua<br />

LPA Las Palmaseko aireportua<br />

LYS Lyongo aireportua<br />

MAD Madrid - Barajas nazioarteko aireportua<br />

MCO Orlando nazioarteko aireportua<br />

MIA Miami nazioarteko aireportua<br />

MRS Marseillako aireportua<br />

MSP Minneapolis - Saint Paul nazioarteko aireportua<br />

NRT Tokyo Narita nazioarteko aireportua<br />

ORD Chicago O'Hare nazioarteko aireportua<br />

ORY Paris Orly aireportua<br />

PEK Beijing Capital nazioarteko aireportua<br />

PHX Phoenix Sky Harbor nazioarteko aireportua<br />

PMI Palma de Mallorca - Son Sant Joan aireportua<br />

PNA Iruñeko aireportua<br />

RNS Renneseko aireportua<br />

SEA Seattle-Tacoma nazioarteko aireportua<br />

SFO San Francisco nazioarteko aireportua<br />

SIN Changi nazioarteko aireportua<br />

STL Saint Louis Lambert nazioarteko aireportua<br />

SVQ Sevillako aireportua<br />

SXB Estrasburgoko aireportua<br />

VIT Gasteizko aireportua<br />

VLC Valentziako aireportua<br />

YYZ Toronto Pearson nazioarteko aireportua

ADP pezeta<br />

AED dirham emirrerribatuar<br />

AFA afgani<br />

ALL lek<br />

AMD dram<br />

ANG florin antillatar<br />

AON kwanza berri<br />

ARA austral<br />

ARP peso<br />

ARS peso argentinar berri<br />

ATS txelin austriar<br />

AUD dolar australiar<br />

AWG florin arubar<br />

AZM manat<br />

BAD dinar bosniar<br />

BBD dolar barbadostar<br />

BDT taka<br />

BEF franko belgikar<br />

BFF CFA franko<br />

BGL lev<br />

BHD dinar bahraindar<br />

BIF franko burundiar<br />

BMD dolar bermudatar<br />

BND dolar bruneiar<br />

BOB boliviano<br />

BOP peso boliviar<br />

BRC kruzeiro<br />

BRL real<br />

BRR kruzeiro real<br />

BSD dolar bahamar<br />

BTN ngultrum<br />

BWP pula<br />

BYR errublo bielorrusiar<br />

BZD dolar belizetar<br />

CAD dolar kanadar<br />

CDZ zaire berria<br />

CHF franko suitzar<br />

CLP peso txiletar<br />

CNY yuan<br />

COP peso kolonbiar<br />

CRC kolon costarrikar<br />

CUP peso kubatar<br />

CVE eskudo caboverdetar<br />

CYP libera zipretar<br />

CZK koroa txekiar<br />

DEM marko aleman<br />

DJF franko djibutiar<br />

DKK koroa danimarkar<br />

DOP peso dominikar<br />

DZD dinar aljeriar<br />

ECS sukre<br />

EEK koroa<br />

EGP libera egiptoar<br />

ERN nafka<br />

ESA pezeta<br />

ETB birr<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 16<br />

1.7. Dibisak<br />

EUR euro<br />

FIM marko finlandiar<br />

FJD dolar fijiar<br />

FKP libera falklandar<br />

FRF libera<br />

GBP libera esterlina<br />

GEL lari<br />

GHC cedi<br />

GIP libera gibraltardar<br />

GMD dalasi<br />

GNS franko ginear<br />

GQE ekwele<br />

GRD drakma greziar<br />

GTQ ketzal<br />

GWP peso gineabissautar<br />

GYD dolar guyanar<br />

HKD dolar hongkongdar<br />

HNL lempira<br />

HRK kuna<br />

HTG gourde<br />

HUF forint<br />

IDR errupia indonesiar<br />

IEP libera irlandar<br />

ILS shekel<br />

INR errupia indiar<br />

IQD dinar irakiar<br />

IRR rial irandar<br />

ISK koroa islandiar<br />

ITL lira italiar<br />

JMD dolar jamaikar<br />

JOD dinar jordaniar<br />

JPY yen<br />

KES txelin kenyar<br />

KGS som<br />

KHR riel<br />

KMF franko komoretar<br />

KPW won<br />

KRW won<br />

KWD dinar kuwaitar<br />

KYD dolar kaimandar<br />

KZT tenge<br />

LAK kip<br />

LBP libera libanoar<br />

LKR errupia srilankar<br />

LRD dolar liberiar<br />

LSL loti<br />

LSM maloti<br />

LTL litas<br />

LUF franko luxenburgotar<br />

LVL lat<br />

LYD dinar libiar<br />

MAD dirham marokoar<br />

MDL leu moldaviar<br />

MGF franko madagaskartar<br />

MKD dinar mazedoniar<br />

MLF CFA franko

MMK kyat<br />

MNT tugrik<br />

MOP pataka<br />

MRO ouguiya<br />

MTL lira maltar<br />

MUR errupia mauriziar<br />

MVR rufiyaa<br />

MWK kwacha<br />

MXN peso berri<br />

MYR ringgit<br />

MZM metical<br />

NAD dolar namibiar<br />

NGN naira<br />

NIC cordoba<br />

NLG florin nederlandar<br />

NOK koroa norvegiar<br />

NPR errupia nepaldar<br />

NZD dolar zeelandaberritar<br />

OMR rial omandar<br />

PAB balboa<br />

PEI inti<br />

PEN sol berria<br />

PGK kina<br />

PHP peso filipinar<br />

PKR errupia pakistandar<br />

PLN zloty<br />

PTE eskudo portuges<br />

PYG guarani<br />

QAR riyal qatartar<br />

ROL leu<br />

RUR errublo<br />

RWF franko ruandar<br />

SAR riyal saudiarabiar<br />

SBD dolar salomondar<br />

SCR errupia seychelletar<br />

SDD dinar sudandar<br />

SDP libera sudandar<br />

SEK koroa suediar<br />

SGD dolar singapurtar<br />

SHP libera santahelenar<br />

SIT tolar<br />

SKK koroa eslovakiar<br />

SLL leone<br />

SOS txelin somaliar<br />

SRG florin surinamdar<br />

STD dobra<br />

SVC colon salvadortar<br />

SYP libera siriar<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 17<br />

SZL lilangeni<br />

THB bath<br />

TJR errublo tajikistandar<br />

TMM manat turkmenistandar<br />

TND dinar tunisiar<br />

TOP pa'anga<br />

TPE eskudo timortar<br />

TRL lira turkiar<br />

TTD dolar trinitatear<br />

TWD dolar taiwandar<br />

TZS txelin tanzaniar<br />

UAK karbonavets<br />

UGS txelin ugandar<br />

USD dolar estatubatuar<br />

UYU peso uruguaitar<br />

UZS sum<br />

VEB bolibar<br />

VND dong<br />

VUV vatu<br />

WST tala<br />

XAF CFA franko<br />

XCD dolar ekikaribear<br />

XEU ECU<br />

XPF CFP franko<br />

YDD dinar yemendar<br />

YER riyal yemendar<br />

YUD dinar berria<br />

ZAL rand<br />

ZAR rand<br />

ZMK kwacha<br />

ZWD dolar zimbabwetar

af afrikaans<br />

am amharera<br />

ar arabiera<br />

as assamera<br />

ay aimara<br />

az azerbaijanera<br />

be bielorrusiera<br />

bg bulgariera<br />

bi bislama<br />

bn bengalera<br />

bo tibetera<br />

br bretoiera<br />

bs bosniera<br />

ca katalan<br />

cpf; cpe kreolera<br />

cs txekiera<br />

cy gales<br />

da daniera<br />

de aleman<br />

dv maldivera<br />

el greko; greziera<br />

en ingeles<br />

eo esperanto<br />

es gaztelania; espainiera<br />

et estoniera<br />

eu euskara<br />

fa persiera<br />

ff fula<br />

fi finlandiera; suomiera<br />

fo faroera<br />

fr frantses<br />

ga gaelera; gaeliko<br />

gd gaelera; gaeliko<br />

gl galego; galiziera<br />

gn guaraniera<br />

grc greko zahar<br />

gu gujaratera<br />

ha hausa<br />

he hebreera<br />

hi hindi<br />

ho motu<br />

hr kroaziera<br />

ht kreolera<br />

hu hungariera; magyarrera<br />

hy armeniera<br />

id indonesiera<br />

ig igboera; jorubera<br />

is islandiera<br />

it italiera<br />

ja japoniera<br />

ka georgiera; kartveliera<br />

kk kazakhera<br />

kl groenlandiera<br />

km khmerera<br />

kn kannada<br />

ko koreera<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 18<br />

1.8. Hizkuntzak<br />

ks kaxmirera<br />

ku kurduera<br />

ky kirgizera<br />

la latin<br />

lb luxenburgera<br />

ln lingala<br />

lo laosera<br />

lt lituaniera<br />

lv letoniera<br />

mg malgaxe<br />

mh marshallera<br />

mi maoriera<br />

mk mazedoniera<br />

mn mongoliera<br />

mo moldaviera<br />

mr marathera<br />

ms malaysiera<br />

mt maltera<br />

my birmaniera<br />

na nauruera<br />

ne nepalera<br />

nl nederlandera<br />

no norvegiera<br />

nr ndebelera<br />

ny chewera<br />

or oriya<br />

pa punjabera<br />

pau palauera<br />

pl poloniera<br />

ps paxtuera<br />

pt portuges; portugalera<br />

qu kitxua<br />

rm erretorromaniera<br />

rn kirundi<br />

ro errumaniera<br />

ru errusiera<br />

rw kinyaruanda<br />

sa sanskrito<br />

sd sindhi<br />

sg sango<br />

si sinhala<br />

sk eslovakiera<br />

sl esloveniera<br />

sm samoera<br />

so somaliera<br />

sq albaniera<br />

sr serbiera<br />

ss swaziera<br />

st sothoera<br />

sv suediera<br />

sw swahili<br />

ta tamilera<br />

te telugu<br />

tg tajikera<br />

th thailandiera<br />

tk turkmenera

tl tagalo<br />

tn tswanera<br />

to tongera<br />

tpi tok pisin<br />

tr turkiera<br />

ts tsongera<br />

uk ukrainera<br />

ur urdu<br />

uz uzbekera<br />

ve vendera<br />

vi vietnamera<br />

wo wolofera<br />

xh xhosera<br />

zh txinera<br />

zu zuluera<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 19

AD Andorra<br />

AE Arabiar Emirerri Batuak<br />

AF Afganistan<br />

AG Antigua eta Barbuda<br />

AL Albania<br />

AM Armenia<br />

AN Antillak<br />

AO Angola<br />

AQ Antartika<br />

AR Argentina<br />

AT Austria<br />

AU Australia<br />

AZ Azerbaijan<br />

BA Bosnia-Herzegovina<br />

BB Barbados<br />

BD Bangladesh<br />

BE Belgika<br />

BF Burkina Faso<br />

BG Bulgaria<br />

BH Bahrain<br />

BI Burundi<br />

BJ Benin<br />

BM Bermuda<br />

BN Brunei<br />

BO Bolivia<br />

BR Brasil<br />

BS Bahamak<br />

BT Bhutan<br />

BW Botswana<br />

BY Bielorrusia<br />

BZ Belize<br />

CA Kanada<br />

CD Kongoko Errepublika Demokratikoa<br />

CF Afrika Erdiko Errepublika<br />

CG Kongoko Errepublika<br />

CH Suitza<br />

CI Boli Kosta<br />

CL Txile<br />

CM Kamerun<br />

CN Txina<br />

CO Kolonbia<br />

CR Costa Rica<br />

CU Kuba<br />

CV Cabo Verde<br />

CY Zipre<br />

CZ Txekia<br />

DE Alemania<br />

DJ Djibuti<br />

DK Danimarka<br />

DM Dominika<br />

DO Dominikar Errepublika<br />

DZ Aljeria<br />

EC Ekuador<br />

EE Estonia<br />

EG Egipto<br />

EH Mendebaldeko Sahara<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 20<br />

1.9. Herri-izenak<br />

ER Eritrea<br />

ES Espainia<br />

ET Etiopia<br />

FI Finlandia<br />

FJ Fiji<br />

FK Falkland Uharteak; Malvinak<br />

FM Mikronesia<br />

FO Faroe Uharteak<br />

FR Frantzia<br />

GA Gabon<br />

GB Erresuma Batua<br />

GD Grenada<br />

GE Georgia<br />

GF Guyana Frantsesa<br />

GH Ghana<br />

GI Gibraltar<br />

GL Groenlandia<br />

GM Gambia<br />

GN Ginea<br />

GP Guadalupe<br />

GQ Ekuatore Ginea<br />

GR Grezia<br />

GS Hegoaldeko Georgiak<br />

GT Guatemala<br />

GU Guam<br />

GW Ginea Bissau<br />

GY Guyana<br />

HK Hong Kong<br />

HN Honduras<br />

HR Kroazia<br />

HT Haiti<br />

HU Hungaria<br />

ID Indonesia<br />

IE Irlanda; Eire<br />

IL Israel<br />

IN India<br />

IQ Irak<br />

IR Iran<br />

IS Islandia<br />

IT Italia<br />

JM Jamaika<br />

JO Jordania<br />

JP Japonia<br />

KE Kenya<br />

KG Kirgizistan<br />

KH Kanbodia<br />

KI Kiribati<br />

KM Komoreak<br />

KN Saint Kitts eta Nevis<br />

KP Koreako Herri Errepublika Demokratikoa<br />

KR Koreako Errepublika<br />

KW Kuwait<br />

KZ Kazakhstan<br />

LA Laos<br />

LB Libano<br />

LC Santa Luzia

LI Liechtenstein<br />

LK Sri Lanka<br />

LR Liberia<br />

LS Lesotho<br />

LT Lituania<br />

LU Luxenburgo<br />

LV Letonia<br />

LY Libia<br />

MA Maroko<br />

MC Monako<br />

MD Moldavia<br />

MG Madagaskar<br />

MH Marshall Uharteak<br />

MK Mazedonia<br />

ML Mali<br />

MM Birmania; Myanmar<br />

MN Mongolia<br />

MO Macau<br />

MP Mariana Uharteak<br />

MQ Martinika<br />

MR Mauritania<br />

MT Malta<br />

MU Maurizio<br />

MV Maldivak<br />

MW Malawi<br />

MX Mexiko<br />

MY Malaysia<br />

MZ Mozambike<br />

NA Namibia<br />

NC Kaledonia Berria<br />

NE Niger<br />

NG Nigeria<br />

NI Nikaragua<br />

NL Herbehereak<br />

NO Norvegia<br />

NP Nepal<br />

NR Nauru<br />

NZ Zeelanda Berria<br />

OM Oman<br />

PA Panama<br />

PE Peru<br />

PG Papua Ginea Berria<br />

PH Filipinak<br />

PK Pakistan<br />

PL Polonia<br />

PM Saint-Pierre eta Mikelune<br />

PR Puerto Rico<br />

PT Portugal<br />

PW Palau<br />

PY Paraguai<br />

QA Qatar<br />

RE Reunion<br />

RO Errumania<br />

RU Errusia<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 21<br />

RW Ruanda<br />

SA Saudi Arabia<br />

SB Salomon Uharteak<br />

SC Seychelleak<br />

SD Sudan<br />

SE Suedia<br />

SG Singapur<br />

SH Santa Helena<br />

SI Eslovenia<br />

SJ Svalbard eta Jan Mayen Uharteak<br />

SK Eslovakia<br />

SL Sierra Leona<br />

SM San Marino<br />

SN Senegal<br />

SO Somalia<br />

SR Surinam<br />

ST Sao Tome eta Principe<br />

SV El Salvador<br />

SY Siria<br />

SZ Swazilandia<br />

TD Txad<br />

TG Togo<br />

TH Thailandia<br />

TJ Tajikistan<br />

TM Turkmenistan<br />

TN Tunisia<br />

TO Tonga<br />

TP Ekialdeko Timor<br />

TR Turkia<br />

TT Trinidad eta Tobago<br />

TV Tuvalu<br />

TW Taiwan<br />

TZ Tanzania<br />

UA Ukraina<br />

UG Uganda<br />

US Ameriketako Estatu Batuak<br />

UY Uruguai<br />

UZ Uzbekistan<br />

VA Vatikanoa<br />

VC Saint Vincent eta Grenadinak<br />

VE Venezuela<br />

VG Birjina Uharteak<br />

VI Birjina Uharteak<br />

VN Vietnam<br />

VU Vanuatu<br />

WS Samoa<br />

YE Yemen<br />

YU Jugoslavia<br />

ZA Hegoafrika<br />

ZM Zambia<br />

ZW Zimbabwe

Ac aktinio<br />

Ag zilar<br />

Al aluminio<br />

Am amerizio<br />

Ar argon<br />

As artseniko<br />

At astato<br />

Au urre<br />

B boro<br />

Ba bario<br />

Be berilio<br />

Bi bismuto<br />

Bk berkelio<br />

Br bromo<br />

C karbono<br />

Ca kaltzio<br />

Cd kadmio<br />

Ce zerio<br />

Cf kalifornio<br />

Cl kloro<br />

Cm kurio<br />

Co kobalto<br />

Cr kromo<br />

Cs zesio<br />

Cu kobre<br />

Dy disprosio<br />

Er erbio<br />

Es einstenio<br />

Eu europio<br />

F fluor<br />

Fe burdina<br />

Fm fermio<br />

Fr frantzio<br />

Ga galio<br />

Gd gadolinio<br />

Ge germanio<br />

H hidrogeno<br />

He helio<br />

Hf hafnio<br />

Hg merkurio<br />

Ho holmio<br />

I iodo<br />

In indio<br />

Ir iridio<br />

K potasio<br />

Kr kripton<br />

La lantano<br />

Li litio<br />

Lr lawrentzio<br />

Lu lutezio<br />

Md men<strong>del</strong>ebio<br />

Mg magnesio<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 22<br />

1.10. Kimika<br />

Mn manganeso<br />

Mo molibdeno<br />

N nitrogeno<br />

Na sodio<br />

Nb niobio<br />

Nd neodimio<br />

Ne neon<br />

Ni nikel<br />

No nobelio<br />

Np neptunio<br />

O oxigeno<br />

Os osmio<br />

P fosforo<br />

Pa protaktinio<br />

Pb berun<br />

Pd paladio<br />

Pm prometio<br />

Po polonio<br />

Pr praseodimio<br />

Pt platino<br />

Pu plutonio<br />

Ra radio<br />

Rb rubidio<br />

Re renio<br />

Rh rodio<br />

Rn radon<br />

Ru rutenio<br />

S sufre<br />

Sb antimonio<br />

Sc eskandio<br />

Se selenio<br />

Si silizio<br />

Sm samario<br />

Sn eztainu<br />

Sr estrontzio<br />

Ta tantalo<br />

Tb terbio<br />

Tc teknezio<br />

Te telurio<br />

Th torio<br />

Ti titanio<br />

Tl talio<br />

Tm tulio<br />

U uranio<br />

V banadio<br />

W wolfram; tungsteno<br />

Xe xenon<br />

Y itrio<br />

Yb iterbio<br />

Zn zink<br />

Zr zirkonio

antilog antilogaritmo<br />

arc cos arku kosinu<br />

arc cosh arku kosinu hiperboliko<br />

arc cot arku kotangente<br />

arc coth arku kotangente hiperboliko<br />

arc sin arku sinu<br />

arc tan arku tangente<br />

arc tanh arku tangente hiperboliko<br />

colog kologaritmo<br />

cos kosinu<br />

cosec kosekante<br />

cosech kosekante hiperboliko<br />

cosh kosinu hiperboliko<br />

cot kotangente<br />

coth kotangente hiperboliko<br />

exp esponentzial<br />

ln logaritmo nepertar<br />

log logaritmo<br />

m.k.t. multiplo komunetako txikien<br />

sec sekante<br />

sin sinu<br />

sinh sinu hiperboliko<br />

tan tangente<br />

tanh tangente hiperboliko<br />

z.k.h. zatitzaile komunetako handien<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 23<br />

1.11. Matematika

E ekialde<br />

ENE; EIE ekialde ipar-ekialde<br />

ESE; EH ekialde hego-ekialde<br />

N; I iparralde<br />

NE; IE ipar-ekialde<br />

NNE; IIE iparralde ipar-ekialde<br />

NNW; IIM iparralde ipar-mendebalde<br />

NW; IM ipar-mendebalde<br />

S; H hegoalde<br />

SE; HE hego-ekialde<br />

SSE; HHE hegoalde hego-ekialde<br />

SSW; HHM hegoalde hego-mendebalde<br />

SW; HM hego-mendebalde<br />

W; M mendebalde<br />

WNW; MIM mendebalde ipar-mendebalde<br />

WSW; MHM mendebalde hego-mendebalde<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 24<br />

1.12. Puntu kardinalak

°C Celsius gradu; gradu zentigradu<br />

°F Fahrenheit gradu<br />

°R Reaumur gradu<br />

µ mikro-<br />

µA mikroanpere<br />

µF mikrofarad<br />

µg mikrogramo<br />

µm; µ mikrometro; mikra; mikroi<br />

µs mikrosegundo<br />

A bira; Ab ampere-bira<br />

A ampere<br />

Å angstrom<br />

a area<br />

a atto-<br />

Ah ampere-ordu<br />

atm atmosfera<br />

b barn<br />

B bel<br />

Bq becquerel<br />

Btu unitate termiko britainiar<br />

C coulomb<br />

c zenti-<br />

ca zentiarea<br />

cal kaloria<br />

cd kan<strong>del</strong>a<br />

cg zentigramo<br />

Ci curie<br />

cL; cl zentilitro<br />

cm zentimetro<br />

d dezi-<br />

da deka-<br />

dag dekagramo<br />

daL; dal dekalitro<br />

dam dekametro<br />

daN dekanewton<br />

dB dezibel<br />

dg dezigramo<br />

dL; dl dezilitro<br />

dm dezimetro<br />

dpi puntuak hazbeteko<br />

dyn dina<br />

E exa-<br />

eV elektronvolt<br />

F farad<br />

f femto-<br />

fps markoak segundoko<br />

G gauss<br />

G giga-<br />

g gramo<br />

GB gigabyte<br />

Gb gilbert<br />

GeV gigaelektronvolt<br />

Gy gray<br />

h hekto-<br />

H henry<br />

h ordu<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 25<br />

1.13. Zientzia-unitateak<br />

ha hektarea<br />

hg hektogramo<br />

hL; hl hektolitro<br />

hm hektometro<br />

HP; ZP zaldi-potentzia<br />

Hz hertz<br />

in hazbete<br />

J joule<br />

K kelvin<br />

k kilo-<br />

kA kiloampere<br />

kb kilobit<br />

kB kilobyte<br />

kbps kilobitak segundoko<br />

kcal kilokaloria<br />

keV kiloelektronvolt<br />

kG kilogauss<br />

kg kilogramo<br />

kgm kilogrametro<br />

kHz kilohertz<br />

kJ kilojoule<br />

kL; kl kilolitro<br />

km kilometro<br />

kmol kilomol<br />

kN kilonewton<br />

kp kilopond; kilogramo-indar<br />

kV kilovolt<br />

kVA kilovoltampere<br />

kΩ kiloohm<br />

kW kilowatt<br />

L; l litro<br />

lb libra<br />

lm lumen<br />

lx lux<br />

M mega-<br />

m metro<br />

m mili-<br />

Ma Mach-en zenbaki<br />

mA miliampere<br />

MB megabyte<br />

mb milibar<br />

mCi milicurie<br />

MeV megaelektronvolt<br />

mF milifarad<br />

mg miligramo<br />

mH milihenry<br />

MHz megahertz<br />

min minutu<br />

mL; ml mililitro<br />

mm milimetro<br />

ms milisegundo<br />

MV megavolt<br />

mV milivolt<br />

MΩ megaohm<br />

MW megawatt<br />

mW miliwatt

Mx maxwell<br />

n nano-<br />

N newton<br />

nF nanofarad<br />

nm; mµ nanometro; milimikra; milimikroi<br />

Np neper<br />

P peta-<br />

p piko-<br />

P poise<br />

Pa pascal<br />

PB pentabyte<br />

pF pikofarad<br />

ph fot<br />

pH hidrogeno-potentzial<br />

R röntgen<br />

rad radian<br />

s segundo<br />

S siemens<br />

sr estereorradian<br />

St stokes<br />

t denbora<br />

T tera-<br />

T tesla<br />

t tona<br />

TB terabyte<br />

th termia<br />

V volt<br />

VA voltanpere<br />

VAr voltampere erreaktibo<br />

Ω ohm<br />

W watt<br />

Wb weber<br />

y yokto-<br />

Y yotta-<br />

yd yarda<br />

z zepto-<br />

Z zetta-<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 26

27<br />

Laburdurak

Laburdura<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 28<br />

2. LABURDURAK<br />

Hitzaren edo sintagmaren idatzizko laburtzapena, hura osatzen duten letrak murriztuz<br />

eratzen dena.<br />

2.1. Arruntak<br />

SAILKAPENA<br />

2.2. Bibliako liburuak<br />

2.3. Erlijio-arlokoak<br />

2.4. Hilak eta egunak<br />

2.5. Geografia, toponimia<br />

2.6. Hizkuntzalaritza<br />

2.7. Euskalkiak<br />

2.8. Jakitateak<br />

2.9. Kontinenteak eta herrialdeak<br />

2.10. Katalogazioa<br />

2.11. Musika<br />

2.12. Merkataritza<br />

2.13. Taxonomia<br />

2.14. Tratamenduzko hitzak eta kargu-izenak

%/guzt. ehuneko zati guztizko<br />

a. ale<br />

a.-k. adimen-koefiziente<br />

a.m. ante meridiem<br />

a.o. ahalordez<br />

AA adimen artifizial<br />

abstr. abstraktu<br />

adib. adibide<br />

admtz. administratzaile<br />

AE aurrerapen egokia<br />

AG auzitegi goren<br />

ag. agindu<br />

ahta. ahaldunduta<br />

aip. aipamen<br />

ald. alderdi<br />

aldib. aldi baterako<br />

aldz. of. aldizkari ofizial<br />

alf. alferez<br />

alt. altuera<br />

AN auzitegi nagusi<br />

anal. analogia<br />

anim. animalia<br />

antz. antzina<br />

aptu. apartamentu<br />

argk. argazki<br />

arr. arrunt<br />

at. atari<br />

au. at. aurretik atzerako<br />

auton. autonomia<br />

auton.-erk. autonomia-erkidego<br />

AX azken xedapen<br />

azal. azalera<br />

azk. azken<br />

b. ag. bere aginduz<br />

b.b. beste bide<br />

b.i.s.g. beste inon sailkatu gabe<br />

b.o. babes ofizial<br />

b.o.b. bukaera onari baldintzatuta<br />

b.s.b. baldin eta soilik baldin<br />

b/min bira minutuko<br />

bak. g. bakoitirik gabe<br />

balist. balistika<br />

bat. batailoi<br />

batx. batxilergo<br />

batz. batzorde<br />

bazk. bazkide<br />

bid. bidaltzaile<br />

bik. g. bikoitirik gabe<br />

bizt. biztanle<br />

bol. bolumen<br />

brig. brigada<br />

btz. arr. batzar arrunt<br />

btz. orok. batzar orokor<br />

btz. batzar<br />

btzkde. batzarkide<br />

bul. bulego<br />

ca. circa<br />

cfr.; cf. confer<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 29<br />

2.1. Arruntak<br />

d. data<br />

d.g. datarik gabe<br />

DB datu-base<br />

destak. destakamentu<br />

diam. diametro<br />

dinam. dinamika<br />

dip. diputazio<br />

dptu. departamentu<br />

e. egun<br />

e.a.; etab. eta abar<br />

e.b. esate baterako<br />

E.B. eskuordetzaren bidez<br />

e.d. ez dagoelako<br />

e.g. egunik gabe<br />

e.l. etxeko lan<br />

e.z. egoera zibil<br />

ea. erdialde<br />

eb.-er. ebaketa-erreminta<br />

ebol. eboluzio<br />

ED Errege Dekretu<br />

egiazt. egiaztagiri<br />

elektromag. elektromagnetismo<br />

elk. elkarte<br />

emak. emakumezko<br />

ent. entitate<br />

erak. erakunde<br />

erd. erdi; erdiko<br />

erk. erkidego<br />

erm. ermitau<br />

erref. erreferentzia<br />

errep. errepublika<br />

errest. errestaurazio<br />

ertz. ertzain<br />

ertzz. ertzaintza<br />

esk. eskuin; eskuinalde<br />

esp. espediente<br />

etc. etcetera<br />

eusk. euskaldun<br />

exist. existentzialismo<br />

ezk. ezker; ezkerralde<br />

F. Ag. foru-agindu<br />

F. Ar. foru-arau<br />

F. D. foru-dekretu<br />

fol. folio<br />

folk. folklore<br />

g.e. gaur egun<br />

g.g.b. gutxi gorabehera<br />

g.-hezk. gorputz-hezkuntza<br />

gar. garaiera<br />

garr. garraio<br />

gerr. gerrillari<br />

giz. gizonezko<br />

gn. garren<br />

gob. gobernu<br />

grab. grabatzaile<br />

graf. grafiko<br />

gzk. gizaki<br />

h.d. hau da

h.e.d.g. herririk eta datarik gabe<br />

h.e.e.g. herririk eta egunik gabe<br />

h.e.u.g. herririk eta urterik gabe<br />

h.g. herririk gabe<br />

h.h. hitzez hitz<br />

hal. halaber<br />

HB hobetu beharra<br />

hd. handi<br />

hed. hedaduraz<br />

herk. herrikoi<br />

hert. herritar<br />

HH helduen hezkuntza<br />

hi-fi goi-fi<strong>del</strong>itate<br />

hiruk. hirukoiztu<br />

hizk. hizkuntza<br />

HM hipoteka-mailegu<br />

HO herri-ogasun<br />

hr. hr. hurrenez hurren<br />

hur. hurrengo; hurrengoak<br />

HZ herri-zerbitzu<br />

IB ibilgailu berezi<br />

ibid. ibidem<br />

id. idem<br />

IG ikasgaitasunen garapen<br />

ik. g. ikus gainera<br />

ikxe. ikastetxe<br />

ilustr. ilustrazio<br />

ind. industria<br />

inpr. inprimaki<br />

irakask. irakaskuntza<br />

ird. irudi<br />

irdz. irudizko<br />

IT igorpen telegrafiko<br />

itz. itzulpen<br />

itzle. oh. itzultzailearen ohar<br />

itzle. itzultzaile<br />

iz. of. izen ofizial<br />

izg. izengoiti<br />

izpta. izenpetua<br />

izptz. izenpetzaile<br />

j. di. jatorrizko deitura<br />

j. jaio<br />

j.b.i. jatorrizko benetako izen<br />

j.-d. jaiotza-data<br />

j.e. jaiotegun<br />

j.i. jatorrizko izen<br />

j.-prob. jaiotza-probintzia<br />

jr. junior<br />

jur. juridiko<br />

K.a. Kristo aurreko; Kristo aurretik<br />

k.i. kristau-izen<br />

K.o. Kristo ondoko; Kristo<br />

ondoren<br />

KA konstituzio-auzitegi<br />

kal. kalonje<br />

kalig. kaligrafia<br />

kan. kanon<br />

kant. kantitate<br />

kd. kode<br />

kgu. kargu<br />

klas. klasiko<br />

kol. kolegio<br />

konkr. konkretu<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 30<br />

konst. konstituzio<br />

konts. kontseilu<br />

kop. kopuru<br />

kronol. kronologia<br />

KS komanditazko sozietate<br />

KZ; Kd. Zib. Kode Zibil<br />

l.g. lekurik gabe<br />

lab. laburdura<br />

lanb. lanbide<br />

land. landare<br />

lank. lankide<br />

LD lege-dekretu<br />

leg. legelari<br />

leg.; L. lege<br />

ler. lerrokada<br />

lib. liburu<br />

libk. liburuki<br />

LO lege organiko<br />

LT laguntza teknikoak<br />

luz. luzera<br />

luzp. luzapen<br />

m. mende<br />

magnet. magnetismo<br />

mar. marrazki<br />

max. maximo<br />

mbru. mahaiburu<br />

min. minimo<br />

min. ministerio<br />

mon. moneta<br />

n faktore zenbakizko faktore<br />

N.B. nota bene<br />

nag. nagusi<br />

nal. nazional<br />

o. orri<br />

O. E. ontzat emana<br />

o. edo h. e. oker edo hutsik ezean<br />

OA ordainketa-agindu<br />

OG ohea eta gosaria<br />

oh. ohar<br />

ohi. ohiko<br />

OJ oinarri juridiko<br />

or. orrialde<br />

orok. orokor<br />

os.-eg. osasun-egoitza<br />

P. Ku. posta-kutxa<br />

p. posta<br />

P.D. posdata; Post Data<br />

p.m. post meridiem<br />

p.m.; p/m parteak milioika<br />

P.S. Post Scriptum<br />

part. partikular<br />

PB posta-barruti<br />

PK posta-kode<br />

prob. probintzia<br />

prok. prokuradore<br />

publ. publizitate<br />

SA sozietate anonimo<br />

sarj. sarjentu<br />

sint. sintetiko<br />

sist. sistema<br />

SK sozietate kolektibo<br />

sl. sail<br />

sle. sinatzaile

SM sozietate mugatu<br />

stua. sinatua<br />

t. hur. eta hurrengoak<br />

tel. telefono<br />

teleg. telegrama<br />

tex. telex<br />

tld. talde<br />

trenb. trenbide<br />

u. urte<br />

u.g. urterik gabe<br />

udtx. udaletxe<br />

UM udalerri-muga<br />

unib. unibertsitate<br />

unit. unitate<br />

v. gr. verbi gratia<br />

vel sim. vel simile<br />

vid.; v. vide<br />

vs versus<br />

XG xedapen gehigarri<br />

XI xedapen iragankor<br />

XIg xedapen indargabetzaile<br />

xp. xedapen<br />

z. zena<br />

z.g. zenbakirik gabe<br />

z.p. zerbitzu publiko<br />

zab. zabalera<br />

zbko. zenbateko<br />

zhb. zeharbide<br />

ziurtg. ziurtagiri<br />

zk.; zenb. zenbaki<br />

ZK; Zig. Kd. Zigor Kode<br />

zm. zentimo<br />

ZO zerga-oinarri<br />

ZP; HZ herri-zor; zor publiko<br />

ztua. ziurtatua<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 31

1 Erg Erregeak lehen Liburua<br />

1 Jn Joanen lehen Gutuna<br />

1 Ko Korintoarrei lehen Gutuna<br />

1 Kro Kronikak lehen Liburua<br />

1 M Makabearrak lehen Liburua<br />

1 P Pedroren lehen Gutuna<br />

1 Sm Samuelen lehen Liburua<br />

1 Tm Timoteori lehen Gutuna<br />

1 Ts Tesalonikarrei lehen Gutuna<br />

2 Erg Erregeak bigarren Liburua<br />

2 Jn Joanen bigarren Gutuna<br />

2 Ko Korintoarrei bigarren Gutuna<br />

2 Kro Kronikak bigarren Liburua<br />

2 M Makabearrak bigarren Liburua<br />

2 P Pedroren bigarren Gutuna<br />

2 Sm Samuelen bigarren Liburua<br />

2 Tm Timoteori bigarren Gutuna<br />

2 Ts Tesalonikarrei bigarren Gutuna<br />

3 Jn Joanen hirugarren Gutuna<br />

Ab Abdias<br />

Ag Ageo<br />

Am Amos<br />

Ap Apokalipsia<br />

Ba Baruk<br />

Dn gr Daniel Grekoa<br />

Dn Daniel<br />

Dt Deuteronomioa<br />

Ef Efesoarrei Gutuna<br />

Eg Apostoluen Eginak<br />

Ep Epaileak<br />

Erm Erromatarrei Gutuna<br />

Es Esaera Zaharrak<br />

Esd Esdras<br />

Est gr Ester Grekoa<br />

Est Ester<br />

Ex Exodoa<br />

Ez Ezekiel<br />

Flm Filemoni Gutuna<br />

Flp Filipotarrei Gutuna<br />

Ga Galaziarrei Gutuna<br />

Gn Genesia<br />

Hab Habakuk<br />

Has Hasiera<br />

Heb Hebertarrei Gutuna<br />

Ir Irteera<br />

Is Isaias<br />

Jak Jakueren gutuna<br />

Jb Job<br />

Jdt Judit<br />

Jkd Jakinduria<br />

Jl Joel<br />

Jn Joanen Ebanjelioa<br />

Jon Jonas<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 32<br />

2.2. Bibliako liburuak<br />

Jos Josue<br />

Jr gt Jeremiasen Gutuna<br />

Jr Jeremias<br />

Ju Judasen Gutuna<br />

Koh Kohelet<br />

Kol Kolosarrei gutuna<br />

Kt Kantarik Ederrena<br />

Lb Lebitarrena<br />

Lk Lukasen Ebanjelioa<br />

Mi Mikeas<br />

Mk Markosen Ebanjelioa<br />

Ml Malakias<br />

Mt Mateoren Ebanjelioa<br />

Na Nahum<br />

Ne Nehemias<br />

Nk Negar Kantak<br />

Os Oseas<br />

Rt Rut<br />

Sal Salmoak<br />

Si Siraken Jakinduria<br />

So Sofonias<br />

St Santiagoren Gutuna<br />

Tb Tobit<br />

Tt Titori Gutuna<br />

Za Zakarias<br />

Zen Zenbakiak

A.B. Ama Birjina<br />

A.M. Andre Maria<br />

angl. anglikanismo<br />

apost. apostolu<br />

asz. aszetika<br />

Bibl. Biblia<br />

bud. budismo<br />

dioz. diozesi<br />

E.S. Egoitza Santu<br />

ebanj. ebanjelari<br />

ekl. eklesiologia<br />

el. eliza<br />

elizb. elizbarruti<br />

entz. entziklika<br />

Esk. S. Eskritura Santu<br />

eskat. eskatologia<br />

esp. espiritu<br />

espirit. espiritismo<br />

euk. eukaristia<br />

exg. exegesi<br />

g.b. goian bego; goian beude<br />

hagiog. hagiografia<br />

hind. hinduismo<br />

I.B. Itun Berri<br />

I.Z. Itun Zahar<br />

isl. islamismo<br />

J.K. Jesukristo<br />

jain. jainismo<br />

jud. judaismo<br />

K.; Xto. Kristo<br />

kat. katolizismo<br />

konfuz. konfuzianismo<br />

kontz. kontzilio<br />

krist. kristautasun<br />

kristol. kristologia<br />

lib.s. liburu santu<br />

litg. liturgia<br />

mart. martiri<br />

mist. mistika<br />

monot. monoteismo<br />

okult. okultismo<br />

patrist. patristika<br />

protest. protestantismo<br />

T.B. Testamentu Berri<br />

T.Z. Testamentu Zahar<br />

tao. taoismo<br />

xint. xintoismo<br />

zoroastr. zoroastrismo<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 33<br />

2.3. Erlijio-arlokoak

abe. abendu<br />

abu. abuztu<br />

al. astelehen<br />

api. apiril<br />

as. astearte<br />

az. asteazken<br />

aza. azaro<br />

eka. ekain<br />

ig. igande<br />

ira. irail<br />

lr. larunbat<br />

mai. maiatz<br />

mar. martxo<br />

og. ostegun<br />

or. ostiral<br />

ots. otsail<br />

urr. urri<br />

urt. urtarril<br />

uzt. uztail<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 34<br />

2.4. Hilak eta egunak

a. aska<br />

A. autobide<br />

abelb. abelbide<br />

aintz. aintzira<br />

ald. aldapa<br />

aldr. aldiri<br />

ar. arro<br />

at. ataka<br />

auz. auzune<br />

auz.; a. auzo<br />

auzob. auzoberri<br />

b. zah. bide zahar<br />

b. bide<br />

bar. barruti<br />

bas. baserri<br />

basel. baseliza<br />

behat. behatoki<br />

bideg. bidegurutze<br />

bidez. bidezidor<br />

bil. biltegi<br />

bir. biribilgune<br />

bizig. bizigune<br />

bizil. bizileku<br />

bl. bloke<br />

bta. benta<br />

e. etxe<br />

e.-m. etxe-multzo<br />

eg. egoitza<br />

enp. enparantza<br />

eraik. eraikin<br />

erm. ermita<br />

erp. nag. errepide nagusi<br />

erp. zah. errepide zahar<br />

erp. errepide<br />

err. erreka<br />

erreb. errebal<br />

errib. erribera<br />

errto. errekasto<br />

eskde. erp. eskualdeko errepide<br />

eskde. eskualde<br />

eskra. eskailera<br />

etorb. etorbide<br />

etxag. etxaguntza<br />

etxde. etxalde<br />

etxeb. etxebizitza<br />

etxte. etxarte<br />

f. finka<br />

fk. fabrika<br />

gal. galeria<br />

galtz. galtzada<br />

gelt. geltoki<br />

geral. geraleku<br />

got. gotorleku<br />

harr. kanp. harresiz kanpoko<br />

hbru. hiriburu<br />

her. herri<br />

herb. herribide<br />

herx. herrixka<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 35<br />

2.5. Geografia, toponimia<br />

hirib. hiribide<br />

hond. hondartza<br />

i. irla<br />

ib. ibai<br />

ibde. ibilbide<br />

ibki. ibiltoki<br />

igarob. igarobide<br />

igob. igobide<br />

indal. industrialde<br />

ingal. ingurualde<br />

ingb. ingurabide<br />

iragb. iraganbide<br />

it. iturri<br />

itb. iturburu<br />

iz. izaro<br />

izk. izkina<br />

jaits. jaitsiera<br />

k. nag. kale nagusi<br />

k. kale; karrika<br />

kant. kantoi<br />

kol. kolonia<br />

korr. korridore<br />

ktdu. kantonamendu<br />

kx. kalexka<br />

l. laku<br />

lastb. lasterbide<br />

lorat. lorategi<br />

lurm. lurmutur<br />

lurs. lursail<br />

luzab. luzabide<br />

m. mendi<br />

m.-ad. mendi-adar<br />

mail. mailadi<br />

mgn. mendigune<br />

mkat. mendikate<br />

mler. mendilerro<br />

moi. moila<br />

mt. mutur<br />

mte. mendate<br />

mug. mugarte<br />

oinrt. oinarte<br />

p. putzu<br />

pab. pabiloi<br />

par. nal. paradore nazional<br />

park. nal. parke nazional<br />

park. parke<br />

pas. paseabide; pasealeku<br />

pasab. pasabide<br />

pl. plaza<br />

pol. poligono<br />

prje. paraje<br />

ptu. portu<br />

saihb. saihesbide<br />

sak. sakan<br />

sakab. sakabanatu<br />

sant. santutegi<br />

sol. solairu<br />

solarte. solairuarteko

t. tontor<br />

tr. troka<br />

txab. txabola<br />

ub. ubide<br />

udal. udalerri<br />

ur-l. ur-laster<br />

urt. urtegi<br />

z. zubi<br />

zab. zabalgune<br />

zald. zaldibide<br />

zel. zelai<br />

zh. zeharkako<br />

zhk. zeharkale<br />

zid. zidor<br />

zub. zubibide<br />

zum. zumardi<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 36

a.b. adiera berri<br />

a.h. adiera hertsi<br />

a.z. adiera zabal<br />

abl. ablatibo<br />

abs. absolutibo; absolutu<br />

ad. aditz<br />

ad.-konpl. aditz-konplementu<br />

adb. adberbio<br />

adj. adjektibo<br />

adkor. adierazkor<br />

adl. adlatibo<br />

adlag. adizlagun<br />

akt. aktibo<br />

akus. akusatibo<br />

anton. antonimo<br />

arg. argot<br />

ark. arkaiko<br />

arrunk. arrunkeria<br />

art. artikulu<br />

arzki. aurrizki<br />

banatz. banatzaile<br />

beh. behe-mailako<br />

bz. baiezko<br />

dat. datibo<br />

dekl. deklinabide<br />

dest. destinatibo<br />

det. determinatzaile<br />

dial. dialekto<br />

e. erabil<br />

ek. ekintza<br />

erak. erakusle<br />

erat. eratorri<br />

erg. ergatibo<br />

eskl. esklamazio<br />

esr. zah. esaera zahar<br />

eusk. euskalki<br />

ez. ezezko; ezeztaile<br />

fam. familia; familiarki<br />

fem. femenino<br />

g.er. gutxi erabilia<br />

g.g.er. gaur gutxi erabilia<br />

gaitz. gaitzesgarri<br />

gald. galdetzaile<br />

gen. genitibo<br />

ger. gerundio<br />

goi. goi-mailako<br />

h. hobe<br />

h.-adl. hurbiltze-adlatibo<br />

h.b. hitz berri<br />

h.e. hitz elkartu<br />

haur. haur-hizkera<br />

herr. herri-mailako<br />

hizt. hiztegi<br />

igaitz. iragangaitz<br />

ik. ikus<br />

ikor. iragankor<br />

inf. infinitibo<br />

ins. inesibo<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 37<br />

2.6. Hizkuntzalaritza<br />

instr. instrumental<br />

interj. interjekzio<br />

irag. iragan<br />

iz. arr. izen arrunt<br />

iz. pr. izen propio<br />

iz. izen<br />

iz.-konpl. izen-konplementu<br />

izlag. izenlagun<br />

izond. izenondo<br />

izord. izenordain<br />

jas. jasoa<br />

junt. juntagailu<br />

l.-gen. leku-genitibo<br />

lag. lagun<br />

lagtz. laguntzaile<br />

lgart. lagunarteko<br />

lok. lokailu<br />

m.-adl. muga-adlatibo<br />

maiusk. maiuskula<br />

mask. maskulino<br />

mend. menderagailu<br />

minusk. minuskula<br />

mot. motibatibo<br />

mug. pl. mugatu plural<br />

mug. sg. mugatu singular<br />

mug. mugatu<br />

mugg. mugagabe<br />

mugtz. mugatzaile<br />

multz. multzokari<br />

nart. nazioarteko<br />

neol. neologismo<br />

nom. nominatibo<br />

obj. objektu<br />

onomat. onomatopeia<br />

ord. ordinal<br />

part. partitibo<br />

partik. partikula<br />

partiz. partizipio<br />

pas. pasibo<br />

pei. peioratibo<br />

perf. perfektu<br />

perp. perpaus<br />

perts. pertsona<br />

pl. plural<br />

postpos. postposizio<br />

pred. predikatu<br />

sin. sinonimo<br />

sing. singular<br />

soz. soziatibo<br />

subj. subjektu<br />

subst. substantibo<br />

tekn. hitz tekniko<br />

txik. txikigarri<br />

z.a. zuzeneko adiera<br />

zah. zaharkitu<br />

zehazt. zehaztu<br />

zehaztgb. zehaztugabe<br />

zenbtz. zehazt. zenbatzaile zehaztu

zenbtz. zehaztg. zenbatzaile zehaztugabe<br />

zenbtz. zenbatzaile<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 38

Bizk. Bizkaiera<br />

BNaf. Behe-nafarrera<br />

Erronk. Erronkariera<br />

Gip. Gipuzkera<br />

Heg. Hegoaldea<br />

Ipar. Iparraldea<br />

Lap. Lapurtera<br />

Naf. Nafarrera; Goi-nafarrera<br />

Zar. Zaraitzuera<br />

Zub. Zuberera<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 39<br />

2.7. Euskalkiak

Abelazk. Abelazkuntza<br />

Admin. Zuz. Administrazio Zuzenbide<br />

Admin. Administrazio<br />

Aeron. Aeronautika<br />

Aizk. Aizkolaritza<br />

Akus. Akustika<br />

Albait. Albaitaritza<br />

Alj. Aljebra<br />

Alk. Alkimia<br />

Alp. Alpinismo<br />

Anat. Anatomia<br />

Anestesiol. Anestesiologia<br />

Animis. Animismo<br />

Antr. Antropologia<br />

Antz. Antzerki<br />

Arg. Argazkigintza<br />

Argit. Argiteknia<br />

Arit. Aritmetika<br />

Ark. Arkeologia<br />

Arkit. Arkitektura<br />

Arm. Armagintza<br />

Arr. Arrantza<br />

Arraunk. Arraunketa<br />

Art. Ed. Arte Ederrak<br />

Art. Graf. Arte grafikoak<br />

Art. Arte<br />

Astrol. Astrologia<br />

Astron. Astronomia<br />

Astronaut. Astronautika<br />

Atl. Atletismo<br />

Autom. Automobilismo<br />

Bakter. Bakteriologia<br />

Barzz. Baratzezaintza<br />

Basog. Basogintza<br />

Beirag. Beiragintza<br />

Ber. Bertsogintza<br />

Biof. Biofisika<br />

Biogeog. Biogeografia<br />

Biokim. Biokimika<br />

Biol. Biologia<br />

BM Barne-medikuntza<br />

Bolb. Boleibol<br />

Bot. Botanika<br />

Box. Boxeo<br />

Dek. Dekorazio<br />

Dem. Demografia<br />

Dermat. Dermatologia<br />

Didak. Didaktika<br />

Diet. Dietetika<br />

Diplom. Diplomatika<br />

Edafol. Edafologia<br />

Ehiz. Ehiza<br />

Ehung. Ehungintza<br />

Ekol. Ekologia<br />

Ekon. Ekonomia<br />

Elek. Elektrizitate<br />

Elektroak. Elektroakustika<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 40<br />

2.8. Jakitateak<br />

Elektrobiol. Elektrobiologia<br />

Elektrol. Elektrologia<br />

Elektrom. Elektrometria<br />

Elektron. Elektronika<br />

Elektrorradiol. Elektrorradiologia<br />

Elektrost. Elektrostatika<br />

Elektrotek. Elektroteknia<br />

Enbriol. Enbriologia<br />

Endokr. Endokrinologia<br />

Enol. Enologia<br />

Entom. Entomologia<br />

Epistem. Epistemologia<br />

Eraik. Eraikuntza<br />

Erl. Erlijioa<br />

Erloj. Erlojugintza<br />

Erlzz. Erlezaintza<br />

Erradiol. Erradiologia<br />

Erradiot. Erradioterapia<br />

Erret. Erretorika<br />

Errg. Errugbi<br />

Esgr. Esgrima<br />

Esk. Eskultura<br />

Eskol. Eskolastika<br />

Eskub. Eskubaloi<br />

Eskular. Eskularrugintza<br />

Est. Estetika<br />

Estat. Estatistika<br />

Estil. Estilistika<br />

Estrat. Estratigrafia<br />

Etik. Etika<br />

Etim. Etimologia<br />

Etnogr. Etnografia<br />

Etnol. Etnologia<br />

Etol. Etologia<br />

Eusk. Zuz. Euskal Zuzenbide<br />

F. Zuz. Foru Zuzenbide<br />

Farmakol. Farmakologia<br />

Fenol. Fenologia<br />

Fenomenol. Fenomenologia<br />

Fil. Filosofia<br />

Filat. Filatelia<br />

Filol. Filologia<br />

Fin. Zuz. Finantza Zuzenbide<br />

Finantz. Finantzak<br />

Fis. atom. Fisika atomiko<br />

Fis. nukl. Fisika nuklear<br />

Fis. Fisika<br />

Fisiol. Fisiologia<br />

Fisiopat. Fisiopatologia<br />

Fitogeog. Fitogeografia<br />

Fitol. Fitologia<br />

Fitopatol. Fitopatologia<br />

Fitosoz. Fitosoziologia<br />

Fonet. Fonetika<br />

Fonol. Fonologia<br />

Fut. Futbol<br />

Garag. Garagardogintza

Geneal. Genealogia<br />

Genet. Genetika<br />

Geobot. Geobotanika<br />

Geod. Geodesia<br />

Geofis. Geofisika<br />

Geogn. Geognosia<br />

Geogr. Geografia<br />

Geol. Geologia<br />

Geom. Geometria<br />

Geomorfol. Geomorfologia<br />

Gimn. Gimnastika<br />

Ginek. Ginekologia<br />

Glaziol. Glaziologia<br />

Gliziol. Gliziologia<br />

Glotod. Glotodidaktika<br />

Gozog. Gozogintza<br />

Gram. Gramatika<br />

Halt. Halterofilia<br />

Har.-jas. Harri-jasotze<br />

Harg. Hargintza<br />

Hegt. Hazk. Hegazti Hazkuntza<br />

Hegtzz. Hegaztizaintza<br />

Helmint. Helmintologia<br />

Hematol. Hematologia<br />

Her. Kir. Herri Kirol<br />

Herald. Heraldika<br />

Herm. Hermeneutika<br />

Hezk. Hezkuntza<br />

Hidraul. Hidraulika<br />

Hidrodin. Hidrodinamika<br />

Hidrogr. Hidrografia<br />

Hidrol. Hidrologia<br />

Hidrost. Hidrostatika<br />

Hidrot. Hidroterapia<br />

Hig. Higiene<br />

Higrom. Higrometria<br />

Hirgz. Hirigintza<br />

Hist. Historia<br />

Histaur. Historiaurre<br />

Histol. Histologia<br />

Hizkl. Hizkuntzalaritza<br />

Hock. Hockey<br />

Homeop. Homeopatia<br />

Igelts. Igeltserotza<br />

Iger. Igeriketa<br />

Ikon. Ikonografia<br />

Iktiol. Iktiologia<br />

Ikus. Ikuskizun<br />

Inform. Informatika<br />

Ingen. Ingeniaritza<br />

Irr. Irrati<br />

Irrtek. Irratiteknia<br />

Itsas Zi. Itsas zientzia<br />

Itsas. Itsasgintza<br />

Jak. Jakintza<br />

Jantzig. Jantzigintza<br />

Jd. Judo<br />

Jok. Jokoak<br />

Jost. Jostuntza<br />

Jurispr. Jurisprudentzia<br />

Kardiol. Kardiologia<br />

Kartogr. Kartografia<br />

Kartzinol. Kartzinologia<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 41<br />

Kazet. Kazetaritza<br />

Kim. Kimika<br />

Kirg. Kirurgia<br />

Kirol. Kirol<br />

Klimat. Klimatologia<br />

Kont. Kontabilitate<br />

Koreogr. Koreografia<br />

Kosm. Kosmologia<br />

Kosmetol. Kosmetologia<br />

Kriminol. Kriminologia<br />

Kriptogr. Kriptografia<br />

Kristalogr. Kristalografia<br />

Lan Zuz. Lan Zuzenbide<br />

Larrug. Larrugintza<br />

Ling. Linguistika<br />

Liter. Literatura<br />

Litogr. Litografia<br />

Log. Logika<br />

Logist. Logistika<br />

Lorezz. Lorezaintza<br />

Mahastzz. Mahastizaintza<br />

Malakol. Malakologia<br />

Mam. Mamalogia<br />

Mar. Marrazketa<br />

Mat. Matematika<br />

Meatz. Meatzaritza<br />

Med. Medikuntza<br />

Mek. Mekanika<br />

Merkat. Zuz. Merkataritza Zuzenbide<br />

Merkat. Merkataritza<br />

Metaf. Metafisika<br />

Metal. Metalurgia<br />

Metalogr. Metalografia<br />

Meteorol. Meteorologia<br />

Metod. Metodologia<br />

Metr. Metrika<br />

Metrol. Metrologia<br />

Mikol. Mikologia<br />

Mikrob. Mikrobiologia<br />

Mikroek. Mikroekonomia<br />

Mikrogr. Mikrografia<br />

Mil. Arlo militar<br />

Miner. Mineralogia<br />

Mit. Mitologia<br />

Mor. Moral<br />

Morfol. Morfologia<br />

Mus. Musika<br />

Nab. Nabigazio<br />

Nart. Zuz. Nazioarteko Zuzenbide<br />

Naut. Nautika<br />

Nekaz. Nekazaritza<br />

Neur. Neurri<br />

Neurofis. Neurofisiologia<br />

Neurol. Neurologia<br />

Numism. Numismatika<br />

Obst. Obstetrizia<br />

Odont. Odontologia<br />

Oftalmol. Oftalmologia<br />

Oihanlz. Oihanlantza<br />

Oinet. Oinetakogintza<br />

Opt. Optika<br />

ORL Otorrinolaringologia<br />

Ornitol. Ornitologia

Ortogr. Ortografia<br />

Otarg. Otargintza<br />

Ozeanogr. Ozeanografia<br />

Paleobot. Paleobotanika<br />

Paleogr. Paleografia<br />

Paleont. Paleontologia<br />

Paleoz. Paleozoologia<br />

Paperg. Papergintza<br />

Parapsikol. Parapsikologia<br />

Patol. Patologia<br />

Pedag. Pedagogia<br />

Pediatr. Pediatria<br />

Petrogr. Petrografia<br />

Petrokim. Petrokimika<br />

Pil. Pilota<br />

Pint. Pintura<br />

Pirotek. Piroteknia<br />

Pneumol. Pneumologia<br />

Poet. Poetika<br />

Pol. Politika<br />

Pros. Prosodia<br />

Psikiatr. Psikiatria<br />

Psikol. Psikologia<br />

Saskib. Saskibaloi<br />

Saskig. Saskigintza<br />

Sem. Semantika<br />

Semiol. Semiologia<br />

Semiot. Semiotika<br />

Serol. Serologia<br />

Sideromet. Siderometalurgia<br />

Sint. Sintaxi<br />

Soziol. Soziologia<br />

Sukald. Sukaldaritza<br />

Taurom. Tauromakia<br />

Tb. Telebista<br />

Teknol. Teknologia<br />

Telegr. Telegrafia<br />

Telekom. Telekomunikazio<br />

Teol. Teologia<br />

Terap. Terapeutika<br />

Teratol. Teratologia<br />

Term. Termika<br />

Termodin. Termodinamika<br />

Termom. Termometria<br />

Topog. Topografia<br />

Topon. Toponimia<br />

Toxik. Toxikologia<br />

Trig. Trigonometria<br />

Txirrind. Txirrindularitza<br />

Urol. Urologia<br />

Urreg. Urregintza<br />

Zeram. Zeramika<br />

Zerga Zuz. Zerga Zuzenbide<br />

Zeta-hazk. Zeta-hazkuntza<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 42<br />

Zez. Zezenketa<br />

Ziber. Zibernetika<br />

Zientz. Zientzia<br />

Zig. Zuz. Zigor Zuzenbide<br />

Zin. Zinema<br />

Zineg. Zinegetika<br />

Zirk. Zirku<br />

Zirkl. Zirkulazio<br />

Zit. Zitologia<br />

Zool. Zoologia<br />

Zootek. Zooteknia<br />

Zuhaizl. Zuhaizlantza<br />

Zurg. Zurgintza<br />

Zuz. Err. Zuzenbide Erromatar<br />

Zuz. Hist. Zuzenbide Historiko;<br />

Zuzenbidearen Historia<br />

Zuz. Kan. Zuzenbide Kanoniko<br />

Zuz. Orok. Zuzenbide Orokor<br />

Zuz. Pol. Zuzenbide Politiko<br />

Zuz. Proz. Zuzenbide Prozesal<br />

Zuz. Zib. Zuzenbide Zibil<br />

Zuz. Zuzenbide

Af. Afrika<br />

Am. Amerika<br />

As. Asia<br />

EAm. Erdialdeko Amerika<br />

Eur. Europa<br />

HAm. Hego Amerika<br />

IAm. Ipar Amerika<br />

Oz. Ozeania<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 43<br />

2.9. Kontinenteak eta herrialdeak

a. lib. aipaturiko liburu<br />

a.a. aipaturiko artikulu<br />

a.e.g. azal eta guzti<br />

aholk. aholkulari<br />

anagr. anagrama<br />

anast. anastatiko<br />

anon. anonimo<br />

apok. apokrifo<br />

arg. g. argitaletxerik gabe<br />

arg. argitaletxe<br />

argit. argitaraldi<br />

argitp. argitalpen<br />

argtz. oh. argitaratzailearen ohar<br />

argtz. argitaratzaile<br />

ataur. atariaurre<br />

aur. aurretiko; aurretikoak<br />

autogr. autografo<br />

az. azal<br />

aztze. azaleztatze<br />

barr. barruan<br />

berrinp. berrinprimatze<br />

bibliog. bibliografia<br />

bik. bikoiztu<br />

bild. bilduma<br />

biltz. biltzaile<br />

birmold. birmoldatu<br />

birmoldle. birmoldatzaile<br />

cop. copyright<br />

diagr. diagrama<br />

dis. diseinu<br />

dok. dokumentu<br />

ed. edizio<br />

eg. anon. egile anonimo<br />

eg. oh. egilearen ohar<br />

eg. egile<br />

egkide. egilekide<br />

egok. egokitu<br />

egokle. egokitzaile<br />

egun. eguneratu<br />

ep. epilogo<br />

eransk.; er. eranskin<br />

erred. erredaktore<br />

erretr. erretratu<br />

esk. eskaini<br />

eskbu. eskuizkribu<br />

et. al. et alii<br />

faks. faksimile<br />

fasz. faszikulu<br />

gehig. gehigarri<br />

hand. handitu<br />

haut. hautaketa<br />

hil. argit. hilondoko argitaraldi<br />

hil. ed. hilondoko edizio<br />

hitz. hitzaurre<br />

hitzgile. hitzaurregile<br />

i.g. inprimategirik gabe<br />

ifr. ifrentzu<br />

ik. g. ikus gainera<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 44<br />

2.10. Katalogazioa<br />

iniz. inizial<br />

inp. inprimategi<br />

inpk. inprimaketa<br />

interp. interprete<br />

irdle. irudigile<br />

irl. irarlan<br />

irreg. irregular<br />

iruzkg. iruzkingile<br />

izenb. izenburu<br />

jar. jarraipen<br />

jat. argit. jatorrizko argitaraldi<br />

jat. ed. jatorrizko edizio<br />

jat. izenb. jatorrizko izenburu<br />

jat. jatorri; jatorrizko<br />

k.-k. kokapen-kode<br />

kap. kapitulu<br />

kart. kartoi<br />

kat. mon. katalogo monografiko<br />

kat. sist. katalogo sistematiko<br />

kat. katalogo<br />

koad. koaderno<br />

kol. kolore<br />

konp. konpositore<br />

koor. koordinatzaile<br />

kop. kopia<br />

L.G. lege-gordailu<br />

lab. laburtu<br />

lam. lamina<br />

libteg. liburutegi<br />

libx. liburuxka<br />

map. mapa<br />

margri. margolari<br />

markri. marrazkilari<br />

mekan. mekanografiatu<br />

mold. moldatzaile<br />

mono. monofoniko<br />

multigr. multigrafiatu<br />

neg. negatibo<br />

op. opus<br />

opusk. opuskulu<br />

ork. orkestra<br />

osagar. osagarri<br />

osagb. osagabe<br />

part. partitura<br />

perg. pergamino<br />

plan. plano<br />

plg. plegu<br />

pos. positibo<br />

prib. pribilegio<br />

s.a. sine anno<br />

s.l. sine loco<br />

s.n. sine nomine<br />

sep. separata<br />

ser. serie<br />

sign. signatura<br />

t. tomo<br />

tipogr. tipografia<br />

tipol. tipologia

tol. tolestu<br />

transle. transkribatzaile<br />

x. xafla<br />

xil. xilografia<br />

zab. zabaldu<br />

zabal. zabaletara<br />

zenbk. zenbaketa<br />

zk.dun. zenbakidun<br />

zut. zutabe<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 45

accel. accelerando<br />

adgo adagio<br />

affettº affettuoso<br />

agº; agit. agitato<br />

allº allegro<br />

alltto allegretto<br />

andnº andantino<br />

andte andante<br />

cresc. crescendo<br />

d.c. da capo<br />

decresc. decrescendo<br />

dim. diminuendo<br />

dol. dolce<br />

f. forte<br />

f.p. forte-piano<br />

fff.; ff. fortissimo<br />

m.f. mezzo forte<br />

m.p. mezzo piano<br />

m.v. mezza voce<br />

mor. morendo<br />

ott. ottava<br />

p. piano<br />

p.f. piano-forte<br />

ppp.; pp. pianissimo<br />

rinf. rinforzando<br />

ritard. ritardando<br />

riten.; rit. ritenuto<br />

s.t. senza tempo<br />

sf. sforzando<br />

smorz. smorzando<br />

sos. sostenuto<br />

sot. voc. sottovoce<br />

stacc. staccato<br />

ten. tenuto<br />

v.s. volti subito<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 46<br />

2.11. Musika

A.H. abiadura handia<br />

A.T. abiadura txikia<br />

a.z. alde zergagabe<br />

A/V ad valorem<br />

ak aurrezki-kutxa<br />

aktu. aurrekontu<br />

az. nag. azoka nagusi<br />

bku. banku<br />

bul. ter. bulego terminal<br />

bul.-zk. bulego-zenbaki<br />

d/e datatik egunetara<br />

dtu. deskontu<br />

E erreklamatu<br />

e.g.t. erregistro gordineko tonak<br />

E/A eskari agregatu<br />

elkg. elkargo<br />

enpr. enpresa<br />

epem. epemuga<br />

F.I. Fabrikatik Irteeran<br />

fra. faktura<br />

g. aip. gure aipamen<br />

g. fra. gure faktura<br />

g. on. gure onarpen<br />

g. tx. gure txeke<br />

g. gure; geure<br />

g.e. gure eskutitz<br />

g.g. gure gutun<br />

g.i. gure igorpen<br />

g.k. gure kontu<br />

g.k.k. gure kontu korronte<br />

g.l. gure letra<br />

g.o. gure ordainduko<br />

g.t. gure taloi<br />

gk. gako<br />

gtu. gastu<br />

guzt. guztira<br />

gz gordailu-ziurtagiri<br />

H hartzeko<br />

h.d. hartua dut<br />

i.e. ikusi eta egunetara<br />

int. % interes-ehuneko<br />

int. interes<br />

k/k; ktu. kte. kontu korronte<br />

kap. kapital<br />

kfk kapital finkoaren kontsumo<br />

kia.; ko. konpainia<br />

kktu. kontrakontu<br />

Koop. S. Kooperatiba Sozietate<br />

koop. kooperatiba<br />

kor. korritu<br />

kra. kontura<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 47<br />

2.12. Merkataritza<br />

kred. kreditu<br />

kred.-ktu. kreditu-kontu<br />

ktu. arr. kontu arrunt<br />

ktu. kte. zk. kontu korrontearen zenbaki<br />

ktu. kontu<br />

ktu.-zk. kontu-zenbaki<br />

KU kontu-unitate<br />

l. letra<br />

l.a. libreta arrunt<br />

m.p. mailegu pertsonal<br />

merkat.-kd. merkataritza-kode<br />

mgun. muga-egun<br />

mk. mozkin<br />

n. fra. nire faktura<br />

n. on. nire onarpen<br />

n. or. nire ordainduko<br />

n. nire; neure<br />

n.i. nire igorpen<br />

n.k. nire kontu<br />

n.k.k. nire kontu korronte<br />

n.l. nire letra<br />

n.t. nire taloi<br />

o.z. oinarri zergapegarri<br />

or. ordainduko(a)<br />

p. gb. pisu garbi<br />

p. gd. pisu gordin<br />

p. pisu<br />

sal. salmenta<br />

t. taloi<br />

t.-kop. taloi-kopuru<br />

tf. bez. tarifa berezi<br />

tf. orok. tarifa orokor<br />

tf. tarifa<br />

tit. erk. titular erkide<br />

tit. titulu<br />

transf. transferentzia<br />

Z zor<br />

z. aip. zure aipamen<br />

z. fra. zure faktura<br />

z. on. zure onarpen<br />

z. or. zure ordainduko<br />

z. zure<br />

z.g. zure gutun<br />

z.i. zure igorpen<br />

z.k. zure kontu<br />

z.k.k. zure kontu korronte<br />

z.l. zure letra<br />

z.t. zure taloi<br />

zord.-zk. zordun-zenbaki<br />

zp zor publiko

anfib. anfibio<br />

arakn. araknido<br />

artrop. artrodopo<br />

brakiop. brakiopodo<br />

briof. briofito<br />

brioz. briozoo<br />

dib. dibisio<br />

ekinod. ekinodermatu<br />

fam. familia<br />

fanerog. fanerogamo<br />

fil. filum; phylum<br />

gastrop. gastropodo<br />

hausn. hausnarkari<br />

hegt. hegazti<br />

infrakl. infraklase<br />

ints. intsektu<br />

kl. klase<br />

koadr. koadrupedo<br />

krust. krustazeo<br />

narr. narrasti<br />

ord. ordena<br />

ornd. ornodun<br />

orng. ornogabe<br />

prim. primate<br />

sp. espezie<br />

spp. espezieak<br />

ssp.; subsp. subespezie<br />

subdib. subdibisio<br />

subfam. subfamilia<br />

subfil. subfilum<br />

subg. subgenero<br />

subkl. subklase<br />

subord. subordena<br />

superfam. superfamilia<br />

superkl. superklase<br />

superord. superordena<br />

tetrap. tetrapodo<br />

var. barietate<br />

zefalop. zefalopodo<br />

zet. zetazeo<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 48<br />

2.13. Taxonomia

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 49<br />

2.14. Tratamenduzko hitzak eta kargu-izenak<br />

a. ag. h. aita agurgarri hori<br />

a. ag. aita agurgarri<br />

a. h. aita hori<br />

a. s. t. doh. aita santu txit dohatsu<br />

a. s. aita santu<br />

a. aita<br />

ab. abat<br />

ad. os. adeitasun osoz<br />

admri. administrari<br />

ag. agurgarri<br />

ah. ahizpa<br />

ait. aitorle<br />

alk. alkate<br />

am. ag. h. ama agurgarri hori<br />

am. ag. ama agurgarri<br />

am. h. ama hori<br />

am. ama<br />

an. anaia<br />

and. andre<br />

andño. andereño<br />

ap. apaiz<br />

app. jn. apezpiku jaun<br />

app. apezpiku<br />

arg. argi; argitsu<br />

arp. artzapez<br />

arpp. artzapezpiku<br />

asp. aspaldiko<br />

azp. auzapez<br />

b. z. es. beti zure esaneko<br />

b.g. besterik gabe<br />

beg. os. begirune osoz<br />

bener. beneragarri<br />

bzg. buruzagi<br />

diptu. for. diputatu foral<br />

diptu. nag. diputatu nagusi<br />

diptu. diputatu<br />

dk. doktore<br />

doh. dohatsu<br />

enp. enperadore<br />

erg. errege<br />

ergi. erregina<br />

errekt. errektore<br />

erret. erretore<br />

estim. estimagarri<br />

f.-diptu. foru-diputatu<br />

fr. frai<br />

G.g.z.l. Goikoak gorde zaitzala<br />

luzaro<br />

gn. goren<br />

gotz. gotzain<br />

gz. ag. guztiz agurgarri<br />

idazk. idazkari<br />

irak. irakasle<br />

J.g.z.l. Jainkoak gorde zaitzala<br />

luzaro<br />

jen. jeneral<br />

jn. erg. h. jaun errege hori<br />

jn. erg. t. g. jaun errege txit garai<br />

jn. h. jaun hori<br />

jn. lehend. h. jaun lehendakari hori<br />

jn. min. h. jaun ministro hori<br />

jn. pres. h. jaun presidente hori<br />

jn. t. a. jaun txit argi<br />

jn. t. ptu. h. jaun txit prestu hori<br />

jn. t. ptu. jaun txit prestu<br />

jn. jaun<br />

jn./and. jaun/andre<br />

kap. kapitain<br />

kard. kardinal<br />

kontsri. kontseilari<br />

lehend. lehendakari<br />

liz. lizentziadun<br />

mil. militar<br />

min. jen. ministro jeneral<br />

min. ministro<br />

mons. monsignore<br />

o.b.e. oraingoz besterik ez<br />

oh. ohoragarri<br />

parlri. parlamentari<br />

parr. parroko<br />

patr. patriarka<br />

pres. presidente<br />

prez. preziatu<br />

prob. probintzial<br />

ptu. prestu<br />

S. San<br />

sb. sailburu<br />

sbo. sailburuorde<br />

sen. senatari<br />

ser. serora<br />

Sta. M. Santa Maria<br />

sta. santa<br />

stu. santu<br />

t. a. txit argi<br />

t. ag. txit agurgarri<br />

t. bik. txit bikain<br />

t. doh. txit dohatsu<br />

t. g. txit garai<br />

t. ptu. txit prestu<br />

t. s. txit santu<br />

t. txit<br />

z. es. zure esaneko<br />

Z.g.z.l. Zeruak gorde zaitzala luzaro<br />

zuz. zuzendari

50<br />

Siglak

Sigla<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 51<br />

3. SIGLAK<br />

Hitzen hasierako letrekin osatzen den izena, unitate lexikal oso bat osatzen duena.

AA (Alkoholiko Anonimoak)<br />

es AA (Alcohólicos Anonimos)<br />

fr AA (Alcooliques Anonymes)<br />

en AA (Alcoholics Anonymous)<br />

AA (Asuntzionistak: Jasokundeko Agustindarrak)<br />

es AA (Religiosos Asuncionistas)<br />

fr AA (Religieux Augustins de l'Assomption)<br />

AAB (Amnistiaren Aldeko Batzordeak)<br />

es GGAA (Gestoras Pro-Amnistía)<br />

AAG (aukera anitzeko galdera)<br />

es POM (pregunta de opción múltiple)<br />

fr QCM (question à choix multiple)<br />

en MCQ (Multiple Choice Question)<br />

AALA (arte aplikatuak eta lanbide artistikoak)<br />

es AAOA (artes aplicadas y oficios artísticos)<br />

AB (Abertzaleen Batasuna)<br />

AB (administrazio berezi)<br />

es AE (administración especial)<br />

ABB (Araba Buru Batzarra)<br />

ABEE (aldi baterako enpresa-elkarte)<br />

es UTE (unión temporal de empresas)<br />

ABFT (arrantza bideratzeko finantza-tresna)<br />

es IFOP (instrumento financiero de orientación de la pesca)<br />

fr IFOP (instrument financier d'orientation de la pêche)<br />

en FIFG (Financial Instrument for Fisheries Guidance)<br />

ABK (Autodeterminazioaren Biltzarrak)<br />

abk armak (arma atomiko, biologiko eta kimikoak)<br />

es armas abq (armas atómicas, biológicas y químicas)<br />

fr armes abc (armes atomiques, biologiques et chimiques)<br />

en abc weapons (Atomic, Biological and Chemical Weapons)<br />

ABLE (aldi baterako laneko enpresa)<br />

es ETT (empresa de trabajo temporal)<br />

fr ETT (entreprise de travail temporaire)<br />

en THC (Temporary Help Contractor)<br />

ABO (azterketa-batzorde ofizial)<br />

es ABO (comisión oficial de exámenes)<br />

ABS (blokeoaren kontrako sistema)<br />

es ABS (sistema anti bloqueo de frenos)<br />

fr ABS (système anti-blocage)<br />

en ABS (Anti-Blocking System)<br />

ABU (anestesia ondoko bizkorketarako unitate)<br />

es URPA (unidad de reanimación postanestésica)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 52

ACB (Saskibaloi Kluben Elkartea)<br />

es ACB (Asociación Clubes de Baloncesto)<br />

ACTH (hormona adrenokortikotrofiko)<br />

es ACTH (hormona adrenocorticotrófica)<br />

fr ACTH (hormone adrénocorticotrope)<br />

en ACTH (Adrenocorticotropic Hormone)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 53<br />

ADECU (Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Defentsarako Elkartea)<br />

es ADECU (Asociación de Defensa de los Consumidores y Usuarios)<br />

ADG (Ekintza Demokratiko Guyanarra)<br />

fr ADG (Action Démocratique Guyanaise)<br />

en ADG (Guianese Democratic Action)<br />

ADH (hormona antidiuretiko)<br />

es ADH (hormona antidiurética)<br />

fr ADH (hormone antidiurétique)<br />

en ADH (Antidiuretic Hormone)<br />

ADP (adenosina difosfato)<br />

es ADP (adenosindifosfato)<br />

fr ADP (adénosine diphosphate; diphosphate d'adénosine)<br />

en ADP (Adenosine Diphosphate)<br />

ADSL (abonatu-linea digital asimetriko)<br />

es ADSL (línea de subscripción asimétrica digital; línea de abonado digital asimétrica)<br />

fr ADSL (ligne d'abonné numérique à débit asymétrique; ligne numérique à paire asymétrique)<br />

en ADSL (Asymmetrical Digital Subscriber Line)<br />

AE (autonomia-estatutu)<br />

es EA (estatuto de autonomía)<br />

AEB (Afrikar Estatuen Batasuna)<br />

es UEA (Unión de Estados Africanos)<br />

fr UEA (Union des États Africains)<br />

en UAS (Union of African States)<br />

AEB (Ameriketako Estatu Batuak)<br />

es EEUU (Estados Unidos de América)<br />

en USA (United States of America)<br />

AEB (Espainiako Bankuen Elkartea)<br />

es AEB (Asociación Española de la Banca)<br />

AECE (Espainiako Merkataritza Elektronikoko Elkartea)<br />

es AECE (Asociación Española de Comercio Electrónico)<br />

AED (Arrasate Euskaldun Dezagun)<br />

AEE (Amerikako Estatuen Erakundea)<br />

es OEA (Organización de los Estados Americanos)<br />

fr OEA (Organisation des États Américains)<br />

en OAS (Organization of American States)<br />

AEK (Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea)<br />

es AEK (Coordinadora de Alfabetización y Euskaldunización)<br />

fr AEK (Coordination d'Alphabétisation et d'Apprentissage de la Langue Basque)<br />

en AEK (Association for Basque Language Alfabetizing & Learning)

AENA (Espainiako Aireportuak eta Aireko Nabigazioa)<br />

es AENA (Aeropuertos Españoles y Navegación Aérea)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 54<br />

AENOR (Espainiako Normalizazio Erakundea)<br />

es AENOR (Asociación Española de Normalización y Certificación)<br />

fr AENOR (Organisation Espagnole de Normalisation)<br />

en AENOR (Spanish Association of Certification and Normalization)<br />

AES (Abokatu Euskaldunen Sindikatua)<br />

AFB (Frantziako Bankuen Elkartea)<br />

fr AFB (Association Française des Banques)<br />

AFBE (aktibo finantzarioen bitartekarien elkarte)<br />

es AIAF (asociación de intermediarios de activos financieros)<br />

AFNOR (Frantziako Normalizazio Erakundea)<br />

es AFNOR (Asociación Francesa de Normalización)<br />

fr AFNOR (Association Française de Normalisation)<br />

en AFNOR (French Association of Normalization)<br />

AGF (Frantziako Aseguru Orokorrak)<br />

fr AGF (Assurances Générales de la France)<br />

AHO (irakasle aholkulari)<br />

es CON (profesor consultor)<br />

AHT (abiadura handiko tren)<br />

es TAV (tren de alta velocidad)<br />

fr TGV (train à grande vitesse)<br />

en HST (High-Speed Train)<br />

AI (Amnistia Internazionala)<br />

es AI (Amnistía Internacional)<br />

fr AI (Amnesty International)<br />

en AI (Amnesty International)<br />

AIF (Arabako Ikastolen Federakundea)<br />

AIKP (azpisarearekiko independente den konbergentzia-protokolo)<br />

es SNICP (protocolo de convergencia independiente de la subred)<br />

en SNICP (SubNetwork Independent Convergency Protocol)<br />

AIZ (atzerritarraren identifikazio-zenbaki)<br />

es NIE (número de identificación de extranjero)<br />

AJA (antolakuntza- eta jarduera-araudi)<br />

es ROF (reglamento de organización y funcionamiento)<br />

AK (aurrezki-kutxa)<br />

es CA (caja de ahorros)<br />

AKOB (Afrikako, Karibeko eta Ozeano Bareko Herrialdeak)<br />

es ACP (<strong>País</strong>es de África, Caribe y Pacífico)<br />

fr ACP (Pays d'Afrique, des Caraïbes et du Pacifique)<br />

en ACP (African, Caribbean and Pacific Countries)<br />

ALABA (Armen Arloko Lankidetzako Antolakunde Bateratua)<br />

es OCCAR (Organización Conjunta de Cooperación en Materia de Armamento)

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 55<br />

fr OCCAR (Organisation Conjointe de Coopération en Matière d'Armement)<br />

en OCCAR (Organisation for Joint Cooperation on Armaments)<br />

ALET (administrazioko langileen euskarazko trebakuntza)<br />

es ALET (capacitación en euskera <strong>del</strong> personal de la administración)<br />

ALHAO (Arabako Lurralde Historikoaren Aldizkari Ofiziala)<br />

es BOTHA (Boletín Oficial <strong>del</strong> Territorio Histórico de Alava)<br />

ALO (Aurrekontu Lege Orokor)<br />

es LGP (Ley General Presupuestaria)<br />

AME (arriskuko material espezifikoak)<br />

es MER (materiales específicos de riesgo)<br />

fr MRS (matériaux à risque spécifiés)<br />

en SRM (Specified Risk Materials)<br />

AMIA (ahuleziak, mehatxuak, indarrak eta aukerak)<br />

es DAFO (debilidades, amenazas, fortalezas y oportunidades)<br />

fr FFPM (forces, faiblesses, possibilités, menaces)<br />

en SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats)<br />

AMKP (azpisarearen mendekotasuna duen konbergentzia-protokolo)<br />

es SNDCP (protocolo de convergencia dependiente de la subred)<br />

en SNDCP (SubNetwork Dependent Convergence Protocol)<br />

AMMF (Andre Mariaren Misiolari Frantziskotarrak)<br />

es FMM (Franciscanas Misioneras de María)<br />

fr FF.MM.M. (Franciscaines Missionnaires de Marie)<br />

AMP (adenosina monofosfato)<br />

es AMP (adenosina monofosfato)<br />

fr AMP (adénosine monophosphate)<br />

en AMP (Adenosine Monophosphate)<br />

AMSP (azpisarearen mendekotasuna duen sarbide-protokolo)<br />

es SNDAP (protocolo de acceso dependiente de la subred)<br />

en SNDAP (SubNetwork Dependent Access Protocol)<br />

AN (Aliantza Nazionala)<br />

es AN (Alianza Nacional)<br />

ANC (Afrikar Kongresu Nazionala)<br />

es ANC (Congreso Nacional Africano)<br />

fr ANC (Congrès National Africain)<br />

en ANC (African National Congress)<br />

ANC (Korsikako Nazio Batasuna)<br />

fr ANC (Accolta Naziunale Corsa)<br />

ANPE (Lanpostuetarako Agentzia Nazionala)<br />

es ANPE (Agencia Nacional para el Empleo)<br />

fr ANPE (Agence Nationale pour l'Emploi)<br />

en ANPE (National Agency for Employment)<br />

ANZUS (Australia, Zeelanda Berria eta Ameriketako Estatu Batuen arteko Segurtasun Akordio Militarra)<br />

es ANZUS (Organización <strong>del</strong> Tratado de Australia, Nueva Zelanda y los Estados Unidos)<br />

fr ANZUS (Traité de Sécurité entre l'Australie, la Nouvelle-Zélande et les États-Unis)<br />

en ANZUS (Security Treaty between Australia, New Zealand and the United States of America)

Apache (adabakizko zerbitzari)<br />

en Apache (A PatCHy sErver)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 56<br />

APB (arrantza-politika bateratu)<br />

es PPC; PCP (política pesquera común; política común de pesca; política pesquera comunitaria)<br />

fr PCP (politique commune de la pêche)<br />

en CFP (Common Policy on Fisheries and the Sea; Common Fisheries Policy)<br />

APEC (Asia eta Ozeano Bareko Elkarlaguntzarako Foroa)<br />

es CEAP (Cooperación Económica Asia-Pacífico)<br />

fr CEAP (Coopération Économique de l'Asie-Pacifique)<br />

en APEC (Asia-Pacific Economic Cooperation)<br />

APRA (Herri Aliantza Iraultzaile Amerikarra)<br />

es APRA (Alianza Popular Revolucionaria Americana)<br />

fr APRA (Alliance Populaire Révolutionnaire Américaine)<br />

en APRA (American Popular Revolutionary Alliance)<br />

ARKO (Arrasateko Komunikabideak)<br />

ARNm (azido erribonukleiko mezulari)<br />

es ARNm (ácido ribonucleico mensajero)<br />

fr ARN-m (acide ribonucléique messager)<br />

en mRNA (Messenger RNA)<br />

ASAL (arnas sindrome akutu larri)<br />

es SARS (síndrome agudo respiratorio severo)<br />

fr SARS (syndrome d'anomalie respiratoire sévère)<br />

en SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome)<br />

ASCII (informazio-trukerako Amerikako kode estandar)<br />

es ASCII (código estándar americano para el intercambio de información)<br />

fr ASCII (code standard américain pour l'échange d'information)<br />

en ASCII (American Standard Code for Information Interchange)<br />

ASEAN (Hego-Ekialdeko Asiako Tratatuaren Erakundea)<br />

es ASEAN (Asociación de las Naciones <strong>del</strong> Sureste Asiático)<br />

fr ANASE (Association des Nations de l'Asie du Sud-Est)<br />

en ASEAN (Association of South East Asian Nations)<br />

ASK (Abertzale Sozialisten Komiteak)<br />

ASLE (Euskadiko Lan Sozietateen Taldea)<br />

es ASLE (Agrupación de Sociedades Laborales de Euskadi)<br />

en ASLE (Association of Worker-Owned Companies of the Basque Country)<br />

ASPB (atzerriari eta segurtasunari buruzko politika bateratu)<br />

es PESC (política exterior y de seguridad común)<br />

fr PESC (politique étrangère et de sécurité commune)<br />

en CFSP (Common Foreign and Security Policy)<br />

ATB (aduana-tarifa bateratu)<br />

es AAC (arancel aduanero común)<br />

fr TDC (tarif douanier commun)<br />

en CCT (common customs tariff)<br />

ATCRB (Ipar Euskal Herriko Garraio Kolektiboko Elkartea)<br />

es ATCRB (Asociación de Transporte Colectivo de la Región Vasca)<br />

fr ATCRB (Association de Transports en Commun de la Region Basque)

ATM (transmititzeko modu asinkrono)<br />

en ATM (Asynchronous Transfer Mode)<br />

ATP (adenosina trifosfato)<br />

es ATP (adenosina trifosfato)<br />

fr ATP (adénosine triphosphate)<br />

en ATP (Adenosine Triphosphate)<br />

ATP (Tenislari Profesionalen Elkartea)<br />

es ATP (Asociación de Tenistas Profesionales)<br />

fr ATP (Association du Tennis Professionnel)<br />

en ATP (Association of Tennis Professionals)<br />

AuB (Autodeterminaziorako Bilgunea)<br />

AuEsZ (aurre-eskuineko zeihar)<br />

es OAD (oblicua anterior derecha)<br />

fr OAD (oblique antérieure droite)<br />

en RAO (Right Anterior Oblique)<br />

AuEzZ (aurre-ezkerreko zeihar)<br />

es OAI (oblicua anterior izquierda)<br />

fr OAG (oblique antérieure gauche)<br />

en LAO (Left Anterior Oblique)<br />

AUNLU (azienda-unitateak nekazaritzako lurrak ureztatzeari begira)<br />

es UGER (unidades de ganado a efectos de riego agrícola)<br />

AVI (soinu eta bideo tartekatuak)<br />

en AVI (Audio Video Interleave)<br />

AVT (Terrorismoaren Biktimen Elkartea)<br />

es AVT (Asociación Víctimas <strong>del</strong> Terrorismo)<br />

AZL (administrazio eta zerbitzuetako langileak)<br />

es PAS (personal de administración y servicios)<br />

AZTI (Arrantzuarekiko Zientzia eta Teknika Iraskundea)<br />

BAE (Bakearen Aldeko Elkartea)<br />

es APP (Asociación para la Paz)<br />

fr PPP (Partenariat Pour la Paix)<br />

en PFP; PfP (Partnership for Peace)<br />

BAE (bezeroen arretarako eremu)<br />

es AAC (Área de Atención al Cliente)<br />

BAFE (barneko farmazialari egoiliar)<br />

es FIR (farmacéutico interno residente)<br />

BAI (biztanleria aktiboaren inkesta)<br />

es EPA (encuesta de la población activa)<br />

fr EPA (enquête sur la population active)<br />

en LFS (Labor Force Survey)<br />

BAK (Bakearen Aldeko Koordinakundea)<br />

BAM; BAB (Baiona-Angelu-Miarritze)<br />

es BAB (Bayona-Anglet-Biarritz)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 57

fr BAB (Bayonne-Anglet-Biarritz)<br />

en BAB (Bayonne-Anglet-Biarritz)<br />

BAME (barruko mediku egoiliar)<br />

es MIR (médico interno residente)<br />

BAO (Bizkaiko Aldizkari Ofiziala)<br />

es BOB (Boletín Oficial de Bizkaia)<br />

BAZ (bezeroarentzako arreta-zerbitzu)<br />

es SAC (servicio de atención al cliente)<br />

fr SAC (service attention au client)<br />

en CAS (Customer Attention Service)<br />

BBB (Bizkai Buru Batzarra)<br />

BBK (Bilbao Bizkaia Kutxa)<br />

BBON (balio bereko ondorioa duen neurri)<br />

es MEE (medida de efecto equivalente)<br />

BBVA (Bilbao Vizcaya Argentaria Bankua)<br />

es BBVA (Banco Bilbao Vizcaya Argentaria)<br />

BC (Banku Zentrala)<br />

es BC (Banco Central)<br />

Bcc (ezkutuko kopia)<br />

es Cco (copia oculta)<br />

fr Cci (copie conforme invisible)<br />

en Bcc (Blind Carbon Copy)<br />

BEAZ (Bizkaiko Enpresa eta Aurrerapen Zentroa)<br />

BEGb (balio erantsi garbi)<br />

es VAN (valor añadido neto)<br />

fr VAN (valeur ajoutée nette)<br />

en NVA (Net Value Added)<br />

BEGd (balio erantsi gordin)<br />

es VAB (valor añadido bruto)<br />

fr VAB (valeur ajoutée brute)<br />

en GAV (Gross Added Value)<br />

BEZ (balio erantsiaren gaineko zerga)<br />

es IVA (impuesto sobre el valor añadido)<br />

fr TVA (taxe à la valeur ajoutée)<br />

en VAT (Value Added Tax)<br />

BFCE (Atzerri Merkataritzarako Frantziako Bankua)<br />

fr BFCE (Banque Française du Commerce Extérieur)<br />

BGAE (borondatezko gizarte-aurreikuspeneko erakunde)<br />

es EPSV (entidad de previsión social voluntaria)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 58<br />

BGEB (Berreraikuntza eta Garapeneko Europako Bankua)<br />

es BERD (Banco Europeo de Reconstrucción y Desarrollo)<br />

fr BERD (Banque Européenne pour la Reconstruction et le Développement)<br />

en EBRD (European Bank for Reconstruction and Development)

BGM (baimendutako gehieneko masa)<br />

es MMA (masa máxima autorizada)<br />

fr MMA (masse maximale autorisée)<br />

en MAM (Maximum Allowed Mass; Maximum Authorized Mass)<br />

BI (batxilergo-institutu)<br />

es IB (instituto bachillerato)<br />

BIE (Bizkaiko Ikastolen Elkartea)<br />

es BIE (Federación de Ikastolas de Bizkaia)<br />

BIEZ (bibliografia eguneratzeko zerbitzu)<br />

es SAB (servicio de actualización bibliográfica)<br />

BIMH (makina-tresnaren biurteko)<br />

es BIMH (bienal de máquina herramienta)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 59<br />

BIRD (Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua)<br />

es BIRD (Banco Internacional para la Reconstrucción y el Desarrollo)<br />

fr BIRD (Banque Internationale pour la Reconstruction et le Développement)<br />

en IBRD (International Bank for Reconstruction and Development)<br />

BJA (biztanleria jardueraren arabera)<br />

es PRA (población en relación con la actividad)<br />

fr PRA (population par rapport à l'activité)<br />

en PRA (Population in Relation to Activity)<br />

BMHB (Barne Merkatua Harmonizatzeko Bulegoa)<br />

es OAMI (Oficina de Armonización <strong>del</strong> Mercado Interior)<br />

fr OHMI (Office de l'Harmonisation dans le Marché Intérieur; Office de l'Harmonisation sur le<br />

Marché Intérieur)<br />

en OHIM (Office for Harmonization in the Internal Market)<br />

BN (Batzar Nagusiak)<br />

es JJGG (Juntas Generales)<br />

BNG (Bloke Nazionalista Galiziarra)<br />

es BNG (Bloque Nacionalista Galego)<br />

BNJ (behin-behineko jabe)<br />

es PP (Propietario Provisional)<br />

BOCE (Espainiako Gorteetako Aldizkari Ofiziala)<br />

es BOCE (Boletín Oficial de las Cortes Españolas)<br />

BOE (babes ofizialeko etxebizitza)<br />

es VPO (vivienda de protección oficial)<br />

BOE (Estatuko Aldizkari Ofiziala)<br />

es BOE (Boletín Oficial <strong>del</strong> Estado)<br />

BOM (bitarte optiko meteorologiko)<br />

es AOM (alcance óptico meteorológico)<br />

fr POM (portée optique météorologique)<br />

en MOR (Meteorological Optical Range)<br />

BOS (Bilboko Orkestra Sinfonikoa)<br />

es BOS (Orquesta Sinfónica de Bilbao)

BPGb (barne-produktu garbi)<br />

es PIN (producto interior neto)<br />

fr PIN (produit intérieur net)<br />

en NDP (Net Domestic Product)<br />

BPGd (barne-produktu gordin)<br />

es PIB (producto interior bruto)<br />

fr PIB (produit intérieur brut)<br />

en GDP (Gross Domestic Product)<br />

BSCH (Santander Central Hispano Bankua)<br />

es BSCH (Banco Santander Central Hispano)<br />

BTJ (behin betiko jabe)<br />

es PD (Propietario Definitivo)<br />

BTP (eraikuntza eta herri-lanak)<br />

fr BTP (bâtiments et travaux publics)<br />

en BTP (Building and Public Works)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 60<br />

BTS (sakelako telefono-deien banagune)<br />

es BTS (estación base de telefonía móvil; estación transceptora base)<br />

fr BTS (station de base; station de transmission de base)<br />

en BTS (Base Transceiver Station)<br />

BTT (mendiko bizikleta; lur orotako bizikleta)<br />

es BTT (bicicleta de montaña; bicicleta todoterreno)<br />

fr VTT (vélo tout terrain; vélo de montagne)<br />

en MTB (Mountain Bike)<br />

BZ (babes zibil)<br />

es PC (protección civil)<br />

fr PC (protection civile)<br />

en CP (Civil Protection)<br />

BZES (banku zentralen Europako sistema)<br />

es SEBC (sistema europeo de bancos centrales)<br />

fr SEBC (système européen de banques centrales)<br />

en ESCB (European System of Central Banks)<br />

CAN (Nafarroako Aurrezki Kutxa)<br />

es CAN (Caja de Ahorros de Navarra)<br />

CANA (Aturri eta Errobiko Nekazari Kooperatiba)<br />

fr CANA (Coopérative Agricole de la Nive et de l'Adour)<br />

CAP (profesionalen gaitasun-agiri)<br />

fr CAP (certificat d'aptitude professionel)<br />

CAU (erabiltzailearen laguntza-zentro)<br />

es CAU (centro de atención al usuario)<br />

en CSC (Customer Service Centre)<br />

CC (Kanariar Koalizioa)<br />

es CC (Coalición Canaria)<br />

Cc (kopia)<br />

es Cc (copia)<br />

fr Cc (copie conforme)<br />

en Cc (Carbon Copy)

CD (disko trinko)<br />

es CD (disco compacto)<br />

fr CD (disque compact)<br />

en CD (Compact Disc)<br />

CDC (Kataluniako Konbergentzia Demokratikoa)<br />

es CDC (Convergència Democràtica de Catalunya)<br />

CDN (Nafar Demokraten Elkargunea)<br />

es CDN (Convergencia de Demócratas de Navarra)<br />

CDS (Demokrata Sozialen Zentroa)<br />

fr CDS (Centre des Démocrates Sociaux)<br />

CDS (Zentro Demokratiko eta Soziala)<br />

es CDS (Centro Democrático y Social)<br />

CDT (Europar Batasuneko Organoen Itzulpen Zentroa)<br />

es CdT (Centro de Traducción de los Órganos de la Unión Europea)<br />

fr CdT (Centre de Traduction des Organes de l'Union Européenne)<br />

en CdT (Translation Centre for Bodies in the European Union)<br />

CEA (Energia Atomikorako Ordezkaritza)<br />

fr CEA (Commissariat à l'Énergie Atomique)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 61<br />

CEAPAT (Pertsonen Autonomiaren eta Laguntza Teknikoen Estatuko Zentroa)<br />

es CEAPAT (Centro Estatal de Autonomía Personal y Ayudas Técnicas)<br />

CECA (Espainiako Aurrezki Kutxen Konfederazioa)<br />

es CECA (Confederación Española de Cajas de Ahorros)<br />

CEDEFOP (Lanbide Heziketa Garatzeko Europako Zentroa)<br />

es CEDEFOP (Centro Europeo de Desarrollo de la Formación Profesional)<br />

fr CEDEFOP (Centre Européen pour le Développement de la Formation Professionnelle)<br />

en CEDEFOP (European Centre for the Development of Vocational Training)<br />

CEEP (Enpresa Publikoen Europako Zentroa)<br />

es CEEP (Centro Europeo de las Empresas Públicas)<br />

fr CEEP (Centre Européen des Entreprises Publiques)<br />

en CEEP (European Centre for Public Enterprise)<br />

CEPAL (Latinoamerikarako eta Kariberako Batzorde Ekonomikoa)<br />

es CEPAL (Comisión Económica para la América Latina y el Caribe)<br />

fr CEPAL (Commision Économique pour l'Amérique Latine et les Caraïbes)<br />

en ECLAC (Economic Commission for Latin America and the Caribbean)<br />

CERET (Teknologia Hezkuntzako Eskualdeko Zentroa)<br />

es CERET (Centro Regional de Educación Tecnológica)<br />

CERN (Ikerketa Nuklearrerako Europako Kontseilua)<br />

es CERN (Consejo Europeo para la Investigación Nuclear)<br />

fr CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire)<br />

en CERN (European Organization for Nuclear Research)<br />

CESCE (Esportaziorako Kreditu Aseguruen Espainiako Konpainia)<br />

es CESCE (Compañía Española de Seguros de Crédito a la Exportación)<br />

CESID (Defentsarako Informazio Zentro Nagusia)<br />

es CESID (Centro Superior de Información de la Defensa)

CEV (Euskadiko Enpresaburuen Bilgunea)<br />

es CEV (Círculo de Empresarios <strong>Vasco</strong>s)<br />

CFDT (Frantziako Lan Konfederazio Demokratikoa)<br />

fr CFDT (Confédération Française Démocratique du Travail)<br />

CFI (nazioarteko finantza-korporazio)<br />

es CFI (corporación financiera internacional)<br />

fr SFI (société financière internationale)<br />

en IFC (International Finance Corporation)<br />

CG (Koalizio Galiziarra)<br />

es CG (Coalición Galega)<br />

CGAC (Gaur Egungo Artearen Galiziako Zentroa)<br />

es CGAC (Centro Galego de Arte Contemporáneo)<br />

CGD (curriculuma garatzeko dekretu)<br />

es DDC (decreto de desarrollo curricular)<br />

CGPJ (Botere Judizialaren Kontseilu Nagusia)<br />

es CGPJ (Consejo General <strong>del</strong> Poder Judicial)<br />

CGT (Lanaren Konfederazio Orokorra)<br />

es CGT (Confederación General <strong>del</strong> Trabajo)<br />

fr CGT (Confédération Générale du Travail)<br />

en GCL (General Confederation of Labour)<br />

CHE (Ebroko Konfederazio Hidrografikoa)<br />

es CHE (Confederación Hidrográfica <strong>del</strong> Ebro)<br />

CIA (Inteligentzia Agentzia Zentrala)<br />

es CIA (Agencia Central de Inteligencia)<br />

fr CIA (Agence Centrale de Renseignements)<br />

en CIA (Central Intelligence Agency)<br />

CIRA (Continuity IRA; Real IRA)<br />

es CIRA (IRA auténtico)<br />

fr CIRA (IRA authentique)<br />

en CIRA (Continuity Irish Republican Army)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 62<br />

CITES (Arriskuan dauden Espezieen Nazioarteko Salmenta Kontrolatzeko Konbentzioa)<br />

es CITES (Convención sobre el Comercio Internacional de Especies Amenazadas de Fauna y Flora<br />

Silvestres)<br />

fr CITES (Convention sur le Commerce International des Espèces de Faune et de Flore Sauvages<br />

Menacées d'Extinction)<br />

en CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of the Wild Fauna and Flora)<br />

CiU (Convergencia i Unió)<br />

es CiU (Convergencia i Unió)<br />

CMF (Klaretarrak)<br />

es CMF (Claretianos (Misioneros Hijos <strong>del</strong> Corazón Inmaculado de María))<br />

CNE (curriculuma norbanakoari egokitze)<br />

es ACI (adaptación curricular individual)<br />

CNEC (Zinemaren Batzorde Nazionala)<br />

fr CNEC (Commission Nationale d'Equipement Cinématographique)

CNJA (Laborari Gazteen Konfederazio Nazionala)<br />

es CNJA (Confederación Nacional de Jóvenes Agricultores)<br />

fr CNJA (Confédération Nationale des Jeunes Agriculteurs)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 63<br />

CNMV (Balore Merkatuaren Batzorde Nazionala)<br />

es CNMV (Comisión Nacional <strong>del</strong> Mercado de Valores)<br />

fr CNMV (Commission Nationale du Marché des Valeurs; Commission Nationale de la Bourse)<br />

en CNMV (National Commission Market Values; National Commission of the Stock Market)<br />

CNT (Lanaren Konfederazio Nazionala)<br />

es CNT (Confederación Nacional de Trabajadores)<br />

COE (ekintzetarako talde bereziak)<br />

es COE (compañías de operaciones especiales)<br />

CORDIS (Ikerketa eta Garapeneko Europako Erkidegoko Informazio Zerbitzua)<br />

es CORDIS (Servicio de Información sobre Investigación y Desarrollo Comunitarios)<br />

fr CORDIS (Service d'Information sur la Recherche et le Développement Communautaires)<br />

en CORDIS (Community Research and Development Information Service)<br />

CP (Pasiotarrak)<br />

es CP (Pasionistas (Congregación de la Pasión))<br />

CR (Teatinoak)<br />

es CR (Teatinos (Clérigos Regulares))<br />

CRS (Segurtasun Konpainia Errepublikanoak)<br />

es CRS (Compañias Republicanas de Seguridad)<br />

fr CRS (Compagnies Républicaines de Sécurité)<br />

en CRS (Companies for Republican Security)<br />

CSE (curriculumera sartzeko egokitzapen)<br />

es AAC (adaptación de acceso al currículo)<br />

CSN (Segurtasun Nuklearreko Kontseilua)<br />

es CSN (Consejo de Seguridad Nuclear)<br />

fr CSN (Conseil de Sécurité Nucléaire)<br />

en NSC (Nuclear Security Council)<br />

CSSR (Erredentziokoak)<br />

es CSSR (Redentoristas (Congregación <strong>del</strong> Santísimo Redentor))<br />

CSV (Biatoristak)<br />

es CSV (Viatorianos (Congregación de los Clérigos de San Viator))<br />

DBH (Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza)<br />

es ESO (Educación Secundaria Obligatoria)<br />

fr ESO (Education Secondaire Obligatoire; Enseignement Secondaire Obligatoire)<br />

en OSE (Obligatory Secondary Education)<br />

DC (Demokrazia Kristaua)<br />

es DC (Democracia Cristiana)<br />

DDMEB (Drogen eta Droga Mendekotasunaren Europako Behatokia)<br />

es OEDT (Observatorio Europeo de la Droga y las Toxicomanías)<br />

fr OEDT (Observatoire Européen des Drogues et des Toxicomanies)<br />

en EMCDDA (European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction)<br />

DDT (dikloro difenil trikloroetano)<br />

es DDT (dicloro-difenil-tricloretano)

fr DDT (dichlor-diphényl-trichloréthane)<br />

en DDT (Dichloro-Diphenyl-Trichloroethane)<br />

DEE (Drogak Eragindakoen Elkartea)<br />

es DEE (Asociación Afectados por las Drogas)<br />

DG (zuzendaritza nagusi)<br />

es DG (dirección general)<br />

fr DG (direction générale)<br />

en DG (Directorate General)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 64<br />

DGICYT (Ikerketa, Zientzia eta Teknologiako Zuzendaritza Nagusia)<br />

es DGICYT (Dirección General de Investigación, Ciencia y Tecnología)<br />

DGT (Trafikoko Zuzendaritza Nagusia)<br />

es DGT (Dirección General de Tráfico)<br />

DIU; UBG (umetoki barneko gailu)<br />

es DIU (dispositivo intrauterino)<br />

fr DIU (dispositif intrautérin; dispositif intra-utérin)<br />

en IUD (Intrauterine Device)<br />

DLEF (Diru Lankidetzako Europako Funtsa)<br />

es FECOM (Fondo Europeo de Cooperación Monetaria)<br />

fr FECOM (Fonds Européen de Coopération Monétaire)<br />

en EMCF (European Monetary Cooperation Fund)<br />

DMAIF (Diru Merkatuko Aktiboetako Inbertsio Funtsa)<br />

es FIAMM (Fondo de Inversión en Activos <strong>del</strong> Mercado Monetario)<br />

DNA; ADN (azido desoxirribonukleiko)<br />

es ADN (ácido desoxirribonucleico)<br />

fr ADN (acide désoxyribonucléique)<br />

en DNA (Deoxyribonucleic Acid)<br />

DNAT (Terrorismoaren Aurkako Dibisio Nazionala)<br />

es DNAT (División Nacional Antiterrorista)<br />

fr DNAT (Division Nationale Antiterroriste)<br />

en DNAT (National Anti-Terrorist Service)<br />

DTS (Dolby teatro sistema)<br />

en DTS (Dolby Theatre System)<br />

DUP (Ulsterko Alderdi Unionista Demokratikoa)<br />

es DUP (Partido Unionista Democrático <strong>del</strong> Ulster)<br />

fr DUP (Parti Unioniste Démocratique)<br />

en DUP (Democratic Unionist Party)<br />

DVD (disko digital balioaniztun)<br />

es DVD (disco digital versátil)<br />

fr DVD (disque versatile digital)<br />

en DVD (Digital Versatile Disk)<br />

DYA (Gelditu eta Lagundu)<br />

es DYA (Detente Y Ayuda)<br />

EA (Eusko Alkartasuna)<br />

EAB (Europako Agiri Bakuna)<br />

es AUE (Acta Única Europea)

fr AUE (Acte Unique Européen)<br />

en SEA (Single European Act)<br />

EAE (Euskal Autonomia Erkidegoa)<br />

es CAV; CAPV (Comunidad Autónoma Vasca)<br />

EAE/ANV (Eusko Abertzale Ekintza)<br />

es ANV (Acción Nacionalista Vasca)<br />

EAEAN (Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusia)<br />

es TSJPV (Tribunal Superior de Justicia <strong>del</strong> <strong>País</strong> <strong>Vasco</strong>)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 65<br />

EAEE; Euratom (Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa)<br />

es CEEA; Euratom (Comunidad Europea de la Energía Atómica)<br />

fr CEEA; Euratom (Communauté Européenne de l'Énergie Atomique)<br />

en EAEC; Euratom (European Atomic Energy Community)<br />

EAEEI (Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna)<br />

es TCEEA (Tratado Constitutivo de la Comunidad Europea de la Energía Atómica)<br />

EAJ (Euzko Alderdi Jeltzalea)<br />

es PNV (Partido Nacionalista <strong>Vasco</strong>)<br />

fr PNB (Parti Nationaliste Basque)<br />

EAR (Berreraikuntzarako Europako Agentzia)<br />

es EAR (Agencia Europea de Reconstrucción)<br />

fr EAR (Agence Européenne pour la Reconstruction)<br />

en EAR (European Agency for Reconstruction)<br />

EB (Europar Batasuna)<br />

es UE (Unión Europea)<br />

fr UE (Union Européenne)<br />

en EU (European Union)<br />

EB (Euskal Batasuna)<br />

EB (Ezker Batua)<br />

es IU (Izquierda Unida)<br />

EBAO (Europar Batasunaren Aldizkari Ofiziala)<br />

es DOUE; DO (Diario Oficial de la Unión Europea)<br />

fr JOUE; JO (Journal Officiel de l'Union Européenne)<br />

en OJEU; OJ (Official Journal of the European Union)<br />

EBB (elkarrekiko berme-baltzu)<br />

es SGR (sociedad de garantías recíprocas)<br />

EBB (Estatu Burujabe Berriak)<br />

es NEI (Nuevos Estados Independientes)<br />

fr NEI (Nouveaux États Indépendants)<br />

en NIS (New Independent States)<br />

EBB (Euzkadi Buru Batzarra)<br />

EBEN (Europar Batasuneko Estatu Nagusi Militarra)<br />

es EMUE (Estado Mayor militar de la Unión Europea)<br />

fr EMUE (État Major Militaire de l'Union Européenne)<br />

en EUMS (European Union Military Staff)

EBI (eguneroko batez besteko irabazi)<br />

es GMD (ganancia media diaria)<br />

fr GMQ (gain moyen quotidien)<br />

en ADG (Average Daily Gain)<br />

EBI (Europar Batasunaren Ituna)<br />

es TUE (Tratado de la Unión Europea)<br />

fr TUE (Traité sur l'Union Européenne)<br />

en TEU (Treaty on European Union)<br />

EBLM (Europar Batasuneko Lantalde Militarra)<br />

es CMUE (Comité Militar de la Unión Europea)<br />

en EUMC (European Union Military Committee)<br />

EBS (Europa barneko sareak)<br />

es RTE (redes transeuropeas)<br />

fr RTE (réseaux transeuropéens)<br />

en TEN (Trans-European Networks)<br />

EBZ (Europako Banku Zentrala)<br />

es BCE (Banco Central Europeo)<br />

fr BCE (Banque Centrale Européenne)<br />

en ECB (European Central Bank)<br />

ECHO (Europako Erkidegoko Bulego Humanitarioa)<br />

es ECHO (Oficina Humanitaria de la Comunidad Europea)<br />

fr ECHO (Office Humanitaire de la Communauté Européene)<br />

en ECHO (European Community Humanitarian Office)<br />

EDA (Europako Diru Akordioa)<br />

es AME (Acuerdo Monetario Europeo)<br />

fr AME (Accord Monétaire Européen)<br />

en EMA (European Monetary Agreement)<br />

EDB (Ekonomia eta Diru Batasuna)<br />

es UEM (Unión Económica y Monetaria)<br />

fr UEM (Union Économique et Monétaire)<br />

en EMU (Economic and Monetary Union)<br />

EDB (Euskal Dantzarien Biltzarra)<br />

EDF (Europako Diru Funtsa)<br />

es FME (Fondo Monetario Europeo)<br />

fr FME (Fond Monétaire Européen)<br />

en EMF (European Monetary Fund)<br />

EDF (Frantziako Elektrizitate Konpainia)<br />

es EDF (Electricidad de Francia)<br />

fr EDF (Electricité de France)<br />

en EDF ()<br />

EDI (Europako Diru Institutua)<br />

es IME (Instituto Monetario Europeo)<br />

fr IME (Institut Monétaire Européen)<br />

en EMI (European Monetary Institute)<br />

EDS (Europako Diru Sistema)<br />

es SME (Sistema Monetario Europeo)<br />

fr SME (Système Monétaire Européen)<br />

en EMS (European Monetary System)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 66

EDTA (azido etilendiamina tetraazetiko)<br />

es EDTA (ácido etilenodiaminotetracético)<br />

fr EDTA (acide ethylène diamine tétra acétique)<br />

en EDTA (Ethylenediamine Tetraacetic Acid)<br />

EE (Europako Erkidegoa)<br />

es CE (Comunidad Europea)<br />

fr CE (Communauté Européenne)<br />

en EC (European Community)<br />

EE (Euskadiko Ezkerra)<br />

EEE (Energiaren Euskal Erakundea)<br />

es EVE (Ente <strong>Vasco</strong> de la Energía)<br />

fr EVE (Entité Basque de l'Énergie)<br />

en EVE (Basque Energy Board)<br />

EEE (Europako Ekonomia Erkidegoa)<br />

es CEE (Comunidad Económica Europea)<br />

fr CEE (Communauté Économique Européenne)<br />

en EEC (Europan Economic Community)<br />

EEE (Europako esparru ekonomiko)<br />

es EEE (espacio económico europeo)<br />

fr EEE (espace économique Européen)<br />

en EES (European Economic Space)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 67<br />

EEEH (Erdialdeko eta Ekialdeko Europako Herrialdeak)<br />

es PECO (<strong>País</strong>es de Europa Central y Oriental)<br />

fr PECO; PECE (Pays de l'Europe Centrale et Orientale; Pays de l'Europe Centrale et de l'Est)<br />

en CEEC; CCEE (Central and Eastern European Countries; Countries of Central and Eastern Europe)<br />

EEEI (Europako Ekonomia Erkidegoa Eratzeko Ituna)<br />

es TCEE (Tratado Constitutivo de la Comunidad Económica Europea)<br />

fr Traité Instituant la CEE (Traité Instituant la Communauté Économique Européenne)<br />

en EEC Treaty (Treaty Establishing the European Economic Community)<br />

EEES (ekonomia eremu esklusibo)<br />

es ZEE (zona económica exclusiva)<br />

fr ZEE (zone économique exclusive; zone d'exclusivité économique)<br />

en EEZ (Exclusive Economic Zone)<br />

EEI (Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna)<br />

es TCE (Tratado Constitutivo de la Comunidad Europea)<br />

fr TICE (Traité Instituant la Communauté Européenne)<br />

en TEEC (Treaty Establishing the European Community)<br />

EEJA (Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegia)<br />

es TJCE (Tribunal de Justicia de las Comunidades Europeas)<br />

fr CJCE; CdJCE (Cour de Justice des Communautés Européennes)<br />

en ECJ (European Court of Justice)<br />

EELAA (Europako Erkidegoetako Lehen Auzialdiko Auzitegia)<br />

es TPICE (Tribunal de Primera Instancia de las Comunidades Europeas)<br />

fr TPICE (Tribunal de Première Instance des Communautés Européennes)<br />

en CFI (Court of First Instance of the European Communities)<br />

EEZ (Eskualdeen Europako Zentroa)<br />

es CER (Centro Europeo de Regiones)

fr CER (Centre Européen des Régions)<br />

en ECR (European Centre for the Regions)<br />

EFA (eragozpen fiskaleko asanblada)<br />

es AOF (asamblea de objeción fiscal)<br />

EFQM (Kalitatearen Kudeaketarako Europako Fundazioa)<br />

es EFQM (Fundación Europea para la Gestión de la Calidad)<br />

fr EFQM (Fondation Européenne pour la Gestion de la Qualité)<br />

en EFQM (European Foundation for Quality Management)<br />

EFSA (Elikagaien Segurtasuneko Europar Agintaritza)<br />

es EFSA (Autoridad Europea de Seguridad de Alimentaria)<br />

fr EFSA (Autorité Européenne de Sécurité des Aliments)<br />

en EFSA (European Food Safety Authority)<br />

EFTA (Europako Merkataritza Askeko Elkartea)<br />

es AELC; EFTA (Asociación Europea de Libre Comercio)<br />

fr AELE (Association Européenne de Libre Échange)<br />

en EFTA (European Free Trade Association)<br />

EGA (euskararen gaitasun-agiri)<br />

es EGA (certificado de aptitud de conocimiento <strong>del</strong> euskera)<br />

EGAF (Europako Garapen Funtsa)<br />

es FED (Fondo Europeo de Desarrollo)<br />

fr FED (Fonds Européen de Développement)<br />

en EDF (European Development Fund)<br />

EGEF (Eskualde Garapeneko Europako Funtsa)<br />

es FEDER (Fondo Europeo de Desarrollo Regional)<br />

fr FEDER (Fonds Européen de Développement Régional)<br />

en ERDF (European Regional Development Fund)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 68<br />

EGEOBI (Europako Erkidegoko Gaietan Espezializatutako Organoen Biltzarra)<br />

es COSAC (Conferencia de Órganos Especializados en Asuntos Europeos)<br />

fr COSAC (Conférence des Organes Spécialisés dans les Affaires Communautaires)<br />

en COSAC (Conference of European Community Affairs Committees)<br />

EGI (Euzko Gaztedia)<br />

EGIF (Europako Gizarte Funtsa)<br />

es FSE (Fondo Social Europeo)<br />

fr FSE (Fonds Social Européen)<br />

en ESF (European Social Fund)<br />

EGK (Ekonomia eta Gizarte Kontseilua)<br />

es CES; ECOSOC (Consejo Económico y Social)<br />

fr CES (Conseil Économique et Social)<br />

en ESC (Economic and Social Council)<br />

EGK (Euskadiko Gazteriaren Kontseilua)<br />

es CJE (Consejo de la Juventud de Euskadi)<br />

EGL (ekonomia eta gizarte lantalde)<br />

es CES (comité económico y social)<br />

fr CES (comité économique et social)<br />

en ESC (Economic and Social Committee)<br />

EGLU (Euskal Gramatika, Lehen Urratsak)

EGT (erregistro gordineko tona)<br />

es TRB (tonelada de registro bruto)<br />

fr TRB (tonneau de registre brut)<br />

en GRT (Gross Register Ton)<br />

EHAA (Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria)<br />

es BOPV (Boletín Oficial <strong>del</strong> <strong>País</strong> <strong>Vasco</strong>)<br />

EHBE (Euskal Herriak Bere Eskola)<br />

EHBE (Euskal Herriko Bertsozaleen Elkartea)<br />

EHE (Euskal Herrian Euskaraz)<br />

EHEU (Euskal Herriak Euskal Unibertsitatea)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 69<br />

EHGAM (Euskal Herriko Gay eta Lesbianen Askapenerako Mugimendua)<br />

EHHA (Euskal Herriko Hizkuntz Atlasa)<br />

es EHHA (Atlas Lingüístico <strong>del</strong> <strong>País</strong> <strong>Vasco</strong>)<br />

fr EHHA (Atlas Linguistique du Pays Basque)<br />

EHI (entzumena eta hizkuntza)<br />

es ALE (audición y lenguaje)<br />

EHIK (Euskal Herriko Ikastolen Elkartea; Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioa)<br />

EHKB (Euskal Herriko Kontsumitzaileen Batasuna)<br />

es UCE (Unión de Consumidores de Euskadi)<br />

EHME (Euskal Herriko Mendizaleen Elkartea)<br />

EHNA (Euskal Herriko Naziotasun Aitormena)<br />

EHNE (Euskal Herriko Nekazarien Elkartea)<br />

es EHNE (Sindicato de Agricultores de Euskal Herria)<br />

fr EHNE (Syndicat Agraire Basque)<br />

EHP (Europako hezkuntza-proiektu)<br />

es PEE (proyecto educativo europeo)<br />

EHSF (Euskal Herriko Surf Federazioa)<br />

es FVS (Federación Vasca de Surf)<br />

EHT (errolda arteko hazkunde-tasa)<br />

es TCI (tasa de crecimiento intercensal)<br />

EHU (Euskal Herriko Unibertsitatea)<br />

es UPV (<strong>Universidad</strong> <strong>del</strong> <strong>País</strong> <strong>Vasco</strong>)<br />

EI (Eusko Ikaskuntza)<br />

EIA (Europako Ingurumen Agentzia)<br />

es AEMA (Agencia Europea de Medio Ambiente)<br />

fr AEE (Agence Européenne pour l'Environnement)<br />

en EEA (European Environment Agency)<br />

EIB (Europako Inbertsio Bankua)<br />

es BEI (Banco Europeo de Inversiones)

fr BEI (Banque Européenne d'Investissement)<br />

en EIB (European Investment Bank)<br />

EIE (Europako ikerketa-esparru)<br />

es EEI (espacio europeo de investigación)<br />

fr EER (espace européen de la recherche)<br />

en ERA (European Research Area)<br />

EIET (Ekonomia Intereseko Europako Taldea)<br />

es AEIE (Agrupación Europea de Interés Económico)<br />

fr GEIE (Groupement Européen d'Intérêt Économique)<br />

en EEIG (European Economic Interest Grouping)<br />

EIF (Europako Inbertsio Funtsa)<br />

es FEI (Fondo Europeo de Inversiones)<br />

fr FEI (Fonds Européen d'Investissement)<br />

en EIF (European Investment Fund)<br />

EIN (Enpleguko Institutu Nazionala)<br />

es INEM (Instituto Nacional de Empleo)<br />

fr INEM (Institut National d'Emploi)<br />

en INEM (National Employment Institute)<br />

EIN; INE (Estatistikako Institutu Nazionala)<br />

es INE (Instituto Nacional de Estadística)<br />

fr INS (Institut National de la Statistique)<br />

en INE (National Statistics Institute)<br />

EIOS (Estatuko interes orokorreko sare)<br />

es RIGE (red de interés general <strong>del</strong> Estado)<br />

EITB (Euskal Irrati Telebista)<br />

EITE (Eusko Teknologi Ikertegien Elkartea)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 70<br />

EIZIE (Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkartea)<br />

es EIZIE (Asociación de Traductores, Correctores e Intérpretes de Lengua Vasca)<br />

EJ (Eusko Jaurlaritza)<br />

es GV (Gobierno <strong>Vasco</strong>)<br />

fr GB (Gouvernement Basque)<br />

en BG (Basque Government)<br />

EJABA (ebazpen eta jarraipen batzorde)<br />

es EJABA (comisión de resolución y seguimiento)<br />

EJIE (Eusko Jaurlaritzaren Informatika Elkartea)<br />

es EJIE (Sociedad Informática <strong>del</strong> Gobierno <strong>Vasco</strong>)<br />

fr EJIE (Societé d'Informatique du Gouvernement Basque)<br />

en EJIE (Computer Systems Society of the Basque Government)<br />

EJSN (ekonomia-jardueren sailkapen nazional)<br />

es CNAE (clasificación nacional de actividades económicas)<br />

EK (Europako Kontseilua)<br />

es CE (Consejo de Europa)<br />

fr CE (Conseil de l'Europe)<br />

en CE (Council of Europe)<br />

EKA (Euskal Herriko Karlista Alderdia)

EKE (eskolaz kanpoko ekintzak)<br />

es AEE (actividades extraescolares)<br />

en OOSA (Out of School Activities)<br />

EKE (Euskal Kultur Erakundea)<br />

EKGK (Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseilua)<br />

es CSCE (Consejo Superior de Cooperativas de Euskadi)<br />

EKKO (Euskal Kulturaren Kontseilu Orokorra)<br />

EL (Eskualdeetako Lantaldea)<br />

es CDR (Comité de las Regiones)<br />

fr CDR (Comité des Régions)<br />

en CR; COR (Committee of the Regions)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 71<br />

ELA (Euzko Langilleen Alkartasuna)<br />

es ELA/STV (Euzko Langilleen Alkartasuna / Solidaridad de Trabajadores <strong>Vasco</strong>s)<br />

ELB (Eusko Legebiltzarra)<br />

es PV (Parlamento <strong>Vasco</strong>)<br />

ELD (Errege Lege Dekretua)<br />

es RDL (Real Decreto Ley)<br />

ELE (erkidegoko laguntza-esparru)<br />

es MCA (marco comunitario de ayuda; marco comunitario de apoyo)<br />

fr CCA (cadre communautaire d'appui)<br />

en CSF (Community Support Framework)<br />

ELEK (elkarren laguntza ekonomikorako kontseilu)<br />

es CAEM; CAME (consejo de ayuda mutua económica; consejo para la asistencia económica mutua)<br />

fr CAEM (conseil d'assistance économique mutuelle)<br />

en CAME (Council for Mutual Economic Assistance)<br />

ELGA (Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea)<br />

es OCDE (Organización de Cooperación y Desarrollo Económico)<br />

fr OCDE (Organisation de Coopération et de Développement Économique)<br />

en OECD (Organisation for Economic Cooperation and Development)<br />

ELN (Nazio Askapenerako Armada)<br />

es ELN (Ejército de Liberación Nacional)<br />

fr ELN (Armée de Libération Nationale)<br />

en ELN (National Liberation Army)<br />

ELO (Estatuko Lege Organikoa)<br />

es LOE (Ley Orgánica <strong>del</strong> Estado)<br />

fr LOE (Loi Organique de l'État)<br />

ELOO (Espetxeen Lege Organiko Orokorra)<br />

es LOGP (Ley Orgánica General Penitenciaria)<br />

EMEA (Sendagaiak Aztertzeko Europako Agentzia)<br />

es EMEA; AEEM (Agencia Europea para la Evaluación de Medicamentos)<br />

fr EMEA; AEEM (Agence Européenne pour l'Evaluation des Médicaments)<br />

en EMEA (European Agency for the Evaluation of Medicinal Products; European Medicines<br />

Evaluation Agency)<br />

EMK (Euskadiko Mugimendu Komunista)

EMN (erresonantzia magnetiko nuklear)<br />

es RMN (resonancia magnética nuclear)<br />

fr RMN (résonance magnétique nucléaire)<br />

en NMR (Nuclear Magnetic Resonance)<br />

ENA (Administrazio Eskola Nazionala)<br />

es ENA (Escuela Nacional de Administración)<br />

fr ENA (École Nationale d'Administration)<br />

en ENA (French National School of Public Administration)<br />

ENA (euskal nortasun-agiri)<br />

ENAM (Euskal Nazio Askapenerako Mugimendua)<br />

es MLNV (Movimiento de Liberación Nacional <strong>Vasco</strong>)<br />

fr MLNV (Mouvement de Libération Nationale Basque)<br />

en MLNV (Basque National Liberation Movement)<br />

ENB (Europako Normalizazio Batzordea)<br />

es CEN (Comité Europeo de Normalización)<br />

fr CEN (Comité Européen de Normalisation)<br />

en CEN; ECS (European Committee for Standardization)<br />

ENL (Euskararen Normalizazio Legea)<br />

ENZN (Erregistroen eta Notariotzaren Zuzendaritza Nagusia)<br />

es DGRN (Dirección General de los Registros y <strong>del</strong> Notariado)<br />

EO (eguneko ospitale)<br />

es HD (hospital de día)<br />

fr HJ (hôpital de jour)<br />

en DH (Day Hospital)<br />

EOS (Euskadiko Orkestra Sinfonikoa)<br />

es OSE (Orquesta Sinfónica de Euskadi)<br />

en BNO (Basque National Orchestra)<br />

EP (Europako Parlamentua)<br />

es PE (Parlamento Europeo)<br />

fr PE (Parlement Européen)<br />

en EP (European Parliament)<br />

EPEL (Eskuzko Pilota Enpresen Liga)<br />

es LEP.M (Liga de Empresas de Pelota a Mano)<br />

EPK (Euskadiko Partidu Komunista)<br />

es PCE (Partido Comunista de Euskadi)<br />

EPL (Europako Politika Lankidetza)<br />

es CPE (Cooperación Política Europea)<br />

fr CPE (Coopération Politique Européenne)<br />

en EPC (European Political Cooperation)<br />

EPN (energia-plan nazional)<br />

es PEN (plan energético nacional)<br />

EPNF (Euskal Pilotaren Nazioarteko Federazioa)<br />

es FIPV (Federación Internacional de Pelota Vasca)<br />

fr FIPV (Fédération Internationale de Pelote Basque)<br />

en FIPV (International Federation of Basque Pelota)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 72

EPSK (Errefuxiatu eta Presoen Sostengu Komitea)<br />

ERC (Kataluniako Ezker Errepublikanoa)<br />

es ERC (Esquerra Republicana de Catalunya)<br />

ERNE (Ertzainen Nazional Elkartasuna)<br />

ESA (Europako Espazio Agentzia)<br />

es ESA (Agencia Espacial Europea)<br />

fr ESA (Agence Spatiale Européenne)<br />

en ESA (European Space Agency)<br />

ESAIT (Euskal Selekzioaren Aldeko Iritzi Taldea)<br />

ESB (Euskal Sozialista Biltzarrea)<br />

es PSV (Partido Socialista <strong>Vasco</strong>)<br />

ESIB (Europako Ikasle Elkarteen Batasuna)<br />

es ESIB (Unión de Sindicatos de Estudiantes Europeos)<br />

fr ESIB (Réseau Europeen des Unions Nationales Etudiantes)<br />

en ESIB (The National Unions of Students in Europe)<br />

ESJ (Europako sare judizial)<br />

es RJE (red judicial europea)<br />

fr RJE (réseau judiciaire européen)<br />

en EJN (European Judicial Network)<br />

ESK (Europako Sindikatuen Konfederazioa)<br />

es CES (Confederación Europea de Sindicatos)<br />

fr CES (Conféderation Européenne des Syndicats)<br />

en ETUC (European Trade Union Confederation)<br />

ESK (Ezker Sindikalaren Konbergentzia)<br />

es ESK-CUIS (Coordinadora Unitaria de Izquierda Sindical)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 73<br />

ESLA (Europako Segurtasun eta Lankidetzako Antolakundea)<br />

es OSCE (Organización para la Seguridad y Cooperación en Europa)<br />

fr OSCE (Organisation pour la Sécurité et la Coopération en Europe)<br />

en OSCE (Organization for Security and Cooperation in Europe)<br />

EST (egokitzapen sozialeko teknikari)<br />

es TAS (técnico de adaptación social)<br />

ET (Eusko Trenbideak)<br />

es FFVV (Ferrocarriles <strong>Vasco</strong>s)<br />

ETA (Euskadi ta Askatasuna)<br />

es ETA (Euskadi y Libertad)<br />

fr ETA (Pays Basque et Liberté)<br />

en ETA (Basque Homeland and Freedom)<br />

ETE (enpresa txiki eta ertainak)<br />

es PYME; PYMES (pequeñas y medianas empresas)<br />

fr PME (petites et moyennes entreprises)<br />

en SME; SMEs (Small and Medium-Sized Enterprises)<br />

ETE (Europako Terminologia Elkartea)<br />

es AET (Asociación Europea de Terminología)<br />

fr AET (Association Européene de Terminologie)<br />

en EAFT (European Association For Terminology)

ETIS (Terminologiari buruzko Europako Zerbitzaria)<br />

es ETIS (Servidor Europeo de Información sobre Terminología)<br />

fr ETIS (Serveur Européen de Terminologie)<br />

en ETIS (European Terminology Information Server)<br />

ETS (euskal teknologia-sare)<br />

es RVT (red vasca de tecnología)<br />

ETZO (enpresa-trafikoaren gaineko zerga orokor)<br />

es IGTE (impuesto general sobre el tráfico de las empresas)<br />

EUD (erizaintzako unibertsitate-diplomadun)<br />

es DUE (diplomado universitario en enfermería)<br />

EUDEL (Euskadiko Udalen Elkartea)<br />

es EUDEL (Asociación de Municipios <strong>Vasco</strong>s)<br />

EUDIMA (Euskal Udalerri Intsumituen Mankomunitatea)<br />

es EUDIMA (Mancomunidad de Municipios Insumisos <strong>Vasco</strong>s)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 74<br />

EUMC (Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Europako Behatokia)<br />

es EUMC (Observatorio Europeo de los Fenómenos Racistas y Xenófobos)<br />

fr EUMC (Observatoire Européen des Phénomènes Racistes et Xénophobes)<br />

en EUMC (European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia)<br />

Eurofer (Burdingintzaren Europako Elkartea)<br />

es Eurofer (Asociación Europea de la Siderurgia)<br />

fr Eurofer (Association Européenne de la Sidérurgie)<br />

en Eurofer (European Confederation of Iron and Steel Industries)<br />

Eurofound (Bizitzako eta Laneko Baldintzak Hobetzeko Europako Fundazioa)<br />

es Eurofound (Fundación Europea para la Mejora de las Condiciones de Vida y de Trabajo)<br />

fr Eurofound (Fondation Européenne pour l'Amélioration des Conditions de Vie et de Travail)<br />

en Eurofound (European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions)<br />

Eurojust (Justizia Lankidetzako Europako Unitatea)<br />

es Eurojust (Unidad Europea de Cooperación Judicial)<br />

fr Eurojust (Unité de Coopération Judiciaire)<br />

en Eurojust (Judicial Cooperation Unit)<br />

Europol (Poliziaren Europako Bulegoa)<br />

es Europol (Oficina Europea de Policía)<br />

fr Europol (Office Européen de Police)<br />

en Europol (European Police Office)<br />

Eurostat (Europako Erkidegoko Estatistika Bulegoa)<br />

es Eurostat; OECE (Oficina Estadística de la Comunidad Europea)<br />

fr Eurostat; OSCE (Office Statistique des Communautés Européennes)<br />

en Eurostat; SOEC (Statistical Office of the European Communities)<br />

EUSTAT (Euskal Estatistika Erakundea)<br />

es IVE (Instituto <strong>Vasco</strong> de Estadística)<br />

EUTG (Gipuzkoako Unibertsitate eta Teknika Ikasketak)<br />

es EUTG (Estudios Universitarios y Técnicos de Gipuzkoa)<br />

en EUTG (University of Technical Studies of Gipuzkoa)<br />

EZLN (Askapen Nazionaleko Armada Zapatista)<br />

es EZLN (Ejército Zapatista de Liberación Nacional)

fr EZLN (Armée Zapatiste de Libération Nationale)<br />

en EZLN (Zapatista Army of National Liberation)<br />

EZNK (Elkarte Zientifikoen Nazioarteko Kontseilua)<br />

es CIUC (Consejo Internacional de Uniones Científicas)<br />

fr CIUS (Conseil International des Unions Scientifiques)<br />

en ICSU (International Council of Scientific Unions)<br />

FA (foru-aldundi)<br />

es DF (diputación foral)<br />

FARC (Kolonbiako Indar Armatu Iraultzaileak)<br />

es FARC (Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia)<br />

fr FARC (Forces Armées Révolutionnaires de Colombie)<br />

en FARC (Revolutionary Armed Forces of Colombia)<br />

FBI (Ikerketa Bulego Federala)<br />

es FBI (Oficina Federal de Investigación)<br />

fr FBI (Bureau Fédéral d'Enquêtes)<br />

en FBI (Federal Bureau of Investigation)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 75<br />

FEATECE (Euskadiko Traumatismo Kraneo-entzefalikoen eta Hartutako Kalte Zerebralaren Elkarteen<br />

Federazioa)<br />

es FEATECE (Federacion de Asociaciones de Daño Cerebral Adquirido de Euskadi)<br />

FEMP (Espainiako Probintzien eta Udalerrien Federazioa)<br />

es FEMP (Federación Española de Municipios y Provincias)<br />

FEVE (Espainiako Trenbideen Enpresa Publikoa)<br />

es FEVE (Ferrocarriles Españoles de Vía Estrecha)<br />

FIAC (Amateurren Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa)<br />

es FIAC (Federación Internacional de Ciclismo Amateur)<br />

fr FIAC (Federation Internationale Amateur de Cyclisme)<br />

en FIAC (Federation of Independent Associations for Cycling)<br />

FIBA (Nazioarteko Saskibaloi Federazioa)<br />

es FIBA (Federación Internacional de Baloncesto Asociado)<br />

fr FIBA (Fédération Internationale de Basketball)<br />

en FIBA (International Basketball Federation)<br />

FICP (Profesionalen Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa)<br />

es FICP (Federación Internacional de Ciclismo Profesional)<br />

fr FICP (Fédération Internationale du Cyclisme Professionnel)<br />

FIE (inbertsio estrategikoetarako funts)<br />

es FIE (fondo de inversiones estratégicas)<br />

FIFA (Asoziazio Futbolaren Nazioarteko Federazioa)<br />

es FIFA (Federación Internacional de Fútbol Asociación)<br />

fr FIFA (Fédération Internationale de Football Association)<br />

en FIFA (Federation of International Football Association)<br />

FINA (Nazioarteko Igeriketa Federazioa)<br />

es FINA (Federación Internacional de Natación)<br />

fr FINA (Fédération Internationale de Natation)<br />

en IFS (International Federation of Swimming)<br />

FIRA-AER; FIRA (Nazioarteko Errugbi Amateurraren Federazioa; Europako Errugbi Elkartea)<br />

es FIRA-AER (Federación Internacional de Rugby Amateur; Asociación Europea de Rugby)

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 76<br />

fr FIRA-AER (Fédération Internationale de Rugby Amateur; Association Européenne de Rugby)<br />

en FIRA-AER (International Amateur Rugby Federation; European Rugby Association)<br />

FIV (in vitro ernalketa)<br />

es FIV (fecundación in vitro; fertilización in vitro)<br />

fr FIV (fécondation in vitro)<br />

en FIV (In Vitro Fertilization)<br />

FLN (Nazio Askapenerako Frontea)<br />

es FLN (Frente de Liberación Nacional)<br />

fr FLN (Front de Libération Nationale)<br />

en FLN (National Liberation Front)<br />

FLNC (Korsikako Nazio Askapen Frontea)<br />

es FLNC (Frente de Liberación Nacional Corso)<br />

fr FLNC (Front de Libération Nationale Corse)<br />

en FLNC (National Liberation Front of Corsica)<br />

FLV (Fontes Linguae <strong>Vasco</strong>num)<br />

FMI (Maria Sortzez Garbiaren Alabak (Marianistak))<br />

es FMI (Hijas de María Inmaculada (Marianistas))<br />

fr FMI (Filles de Marie Immaculée (Marianistes))<br />

en FMI (Daughters of Mary Immaculate (Marianists))<br />

FMI (Maria Sortzez Garbiaren Semeak)<br />

es FMI (Congregación de Hijos de María Inmaculada (Congregatio Filiorum B.M.V. Immaculatae))<br />

fr FMI (Fils de Marie Immaculée)<br />

en FMI (Sons of Mary Immaculate)<br />

FMLN (Askapen Nazionalerako Farabundo Marti Frontea)<br />

es FMLN (Frente Farabundo Martí para la Liberación Nacional)<br />

fr FMLN (Front Farabundo Marti de Libération Nationale)<br />

en FMLN (Farabundo Marti National Liberation Front)<br />

FMN (flabin mononukleotido)<br />

es FMN (mononucleótido de flavina)<br />

en FMN (Flavin Mononucleotide)<br />

FN (Fronte Nazionala)<br />

es FN (Frente Nacional)<br />

fr FN (Front National)<br />

en FN (National Front)<br />

FORCEM (etengabeko prestakuntza kudeatzeko erakunde paritario)<br />

es FORCEM (instrumento de gestión paritaria para la formación continua)<br />

FPDLP (Palestina Askatzeko Herri Fronte Demokratikoa)<br />

es FPDLP (Frente Popular Democrático para la Liberación de Palestina)<br />

fr FPDLP (Front Populaire Démocratique pour la Libération de la Palestine)<br />

en PDFLP (Popular Democratic Front for the Liberation of Palestine)<br />

FPLP (Palestina Askatzeko Herri Frontea)<br />

es FPLP (Frente Popular para la Liberación de Palestina)<br />

fr FPLP (Front Populaire de Libération de la Palestine)<br />

en PFLP (Popular Front for the Liberation of Palestine)<br />

FPR (Ruandako Fronte Patriotikoa)<br />

es FPR (Frente Patriótico Ruandés)

fr FPR (Front Patriotique Rwandais)<br />

en RPF (Rwandan Patriotic Front)<br />

FSC (Kristau Eskoletako Anaiak)<br />

es FSC (Hermanos de las Escuelas Cristianas)<br />

FSLN (Nazio Askapenerako Fronte Sandinista)<br />

es FSLN (Frente Sandinista de Liberación Nacional)<br />

fr FSLN (Front Sandiniste de Libération Nationale)<br />

en FSLN (Sandinista National Liberation Front)<br />

FTP (fitxategiak transferitzeko protokolo)<br />

es FTP (protocolo de transferencia de ficheros)<br />

fr Protocole FTP (protocole de transfert de fichier)<br />

en FTP (File Transfer Protocol)<br />

FUT (familia ugariaren txartel)<br />

FW (firmware)<br />

es FW (soporte lógico inalterable)<br />

fr FW (logiciel microprogrammé)<br />

en FW (Firmware)<br />

G-10 (Hamarreko Taldea)<br />

es G-10 (Grupo de los 10; Grupo de los Diez)<br />

fr G-10 (Groupe des Dix; Groupe des 10)<br />

en G-10 (Group of 10; Group of Ten)<br />

G-7 (Zazpiko Taldea)<br />

es G-7 (Grupo de los 7; Grupo de los Siete)<br />

fr G-7 (Groupe des Sept; Groupe des 7)<br />

en G-7 (Group of 7; Group of Seven)<br />

GA (garapenerako alde)<br />

es ZD (zona de desarrollo)<br />

fr DZ (zone de dévelopement)<br />

en DZ (Development Zone)<br />

GAB (Gobernuen Arteko Biltzarra)<br />

es CIG (Conferencia Intergubernamental)<br />

fr CIG (Conférence Intergouvernementale)<br />

en IGC (Intergovernmental Conference)<br />

GAL (Askapenerako Talde Antiterroristak)<br />

es GAL (Grupos Antiterroristas de Liberación)<br />

fr GAL (Groupes Antiterroristes de Libération)<br />

en GAL (Antiterrorist Liberation Groups)<br />

GAO (Gipuzkoako Aldizkari Ofiziala)<br />

es BOG (Boletín Oficial de Gipuzkoa)<br />

GATS (zerbitzuen merkataritzari buruzko akordio nagusi)<br />

es GATS (acuerdo general sobre el comercio de servicios)<br />

fr AGCS (accord général sur le commerce des services)<br />

en GATS (General Agreement on Trade in Services)<br />

GATT (merkataritzari eta aduanako tarifei buruzko akordio nagusi)<br />

es GATT (acuerdo general sobre aranceles aduaneros y comercio)<br />

fr AGETAC (accord général sur les tarifs douaniers et le commerce)<br />

en GATT (General Agreement on Tariffs and Trade)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 77

GBB (Gipuzko Buru Batzarra)<br />

GBE (garapen berezirako eremu)<br />

es ADE (área de desarrollo especial)<br />

en SDA (Special Development Area)<br />

GDM (gutxieneko datu-multzo)<br />

es CMD (conjunto mínimo de datos)<br />

GE (gizarte-ekintza)<br />

es AS (acción social)<br />

fr AS (action sociale)<br />

en SA (Social Action)<br />

GE (guraso-elkarte)<br />

es APA (asociación de padres de alumnos)<br />

GEEA (Giza Eskubideen Europako Auzitegia)<br />

es TEDH (Tribunal Europeo de Derechos Humanos)<br />

fr CDH (Cour Européenne des Droits de l'Homme)<br />

en ECHR (European Court of Human Rights)<br />

GEEH (Giza Eskubideen Europako Hitzarmena)<br />

es CEDH (Convenio Europeo de Derechos Humanos)<br />

fr CEDH (Convention Européenne des Droits de l'Homme)<br />

en ECHR (European Convention on Human Rights)<br />

GEF (Guraso Elkarteen Federazioa)<br />

es FAPA (Federación de Asociaciones de Padres de Alumnos)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 78<br />

GEO (genetikoki eraldatutako organismo (transgeniko))<br />

es OGM (organismo genéticamente modificado (transgénico))<br />

fr OGM (organisme génétiquement modifié)<br />

en GMO (Genetically Modified Organism; Genetically Engineered Organism)<br />

GEO (Operazio Berezietarako Taldeak)<br />

es GEO (Grupos Especiales de Operaciones)<br />

GESIN (Gizarte Ekonomia Sustatzeko Institutu Nazionala)<br />

es INFES (Instituto Nacional de Fomento de la Economía Social)<br />

GGD (gizarteratzeko gutxieneko diru-sarrera)<br />

es IMI (ingreso mínimo de inserción)<br />

fr RMI (revenu minimum d'insertion)<br />

en MII (Minimum Insertion Income)<br />

GGKE (Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundea)<br />

es ONGD (Organización No Gubernamental para el Desarrollo)<br />

fr ONGD (Organisation Non Gouvernementale de Développement)<br />

en NGDO (Non-Governmental Development Organisation)<br />

GGNB (Gurutze Gorriaren Nazioarteko Batzordea)<br />

es CICR (Comité Internacional de la Cruz Roja)<br />

fr CICR (Comité International de la Croix-Rouge)<br />

en ICRC (International Committee of the Red Cross)<br />

GHIN (Gorputz Hezkuntzarako Institutu Nazionala)<br />

es INEF (Instituto Nacional de Educación Física)

GIB (giza immunoeskasiaren birus)<br />

es VIH (virus de la inmunodeficiencia humana)<br />

fr VIH (virus de l'immunodéficience humaine)<br />

en HIV (Human Immunodeficiency Virus)<br />

GIE (Gipuzkoako Ikastolen Elkartea)<br />

GIF (irudi-trukerako formatu)<br />

es GIF (formato de intercambio gráfico)<br />

fr GIF (format d'échange graphique)<br />

en GIF (Graphics Interchange Format)<br />

GILE (Gipuzkoako Irakaskuntzako Langileen Elkartea)<br />

es GILE (Asociación de Trabajadores de la Enseñanza de Gipuzkoa)<br />

GIS (informazio geografikoko sistema)<br />

es GIS (sistema de información geográfica)<br />

fr SIG (système d'information géographique)<br />

en GIS (Geographic Information System)<br />

GITE (gizarte-ikasketetarako talde eragile)<br />

es IPES (instituto de promoción de estudios sociales)<br />

GJA (globuluen jalkiera-abiadura)<br />

es VSG (velocidad de sedimentación globular)<br />

fr VSG (vitesse de sédimentation globulaire)<br />

en ESR (Sedimentation Rate)<br />

GKE (gobernuz kanpoko erakunde)<br />

es ONG (organización no gubernamental)<br />

fr ONG (organisation non gouvernamentale)<br />

en NGO (Non-Governmental Organization)<br />

GLIN (Gizarte Laguntzako Institutu Nazionala)<br />

es INAS (Instituto Nacional de Asistencia Social)<br />

GLL (gizarte-larrialdietarako laguntzak)<br />

es AES (ayudas de emergencia social)<br />

GMGA (goi-mailako gaitasunak)<br />

es AACC (altas capacidades)<br />

GMT (Greenwich-ko meridianoaren ordu)<br />

es GMT (hora promedio de Greenwich)<br />

fr GMT (heure de Greenwich)<br />

en GMT (Greenwich Mean Time)<br />

GNE (Garapeneko Nazioarteko Elkartea)<br />

es AID (Asociación Internacional de Desarrollo)<br />

fr AID (Association Internationale de Développement)<br />

en AID (International Association of Development)<br />

GNO (garapenaren nahaste orokorrak)<br />

es TGD (trastornos generalizados <strong>del</strong> desarrollo)<br />

GOT (transaminasa glutamiko-oxalazetiko)<br />

es TGO (transaminasa glutámico-oxalacética)<br />

fr TGO (transaminase glutamique-oxalacétique)<br />

en GOT (Glutamic-Oxaloacetic Transaminase)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 79

GPRS (pakete bidezko irrati-zerbitzu orokor)<br />

en GPRS (General Packet Radio Service)<br />

GPS (kokatze-sistema orokor)<br />

en GPS (Global Positioning System)<br />

GPT (transaminasa glutamiko-pirubiko)<br />

es TGP (transaminasa glutámico-pirúvica)<br />

fr TGP (transaminase glutamopyruvique)<br />

en GPT (Glutamic-Pyruvic Transaminase)<br />

GR (ibilbide luze; mendiko ibilbide luze)<br />

es GR (sendero de gran recorrido; gran recorrido)<br />

fr GR (grande randonée)<br />

en GR (Grande Randonée)<br />

GRAPO (Urriaren Leheneko Erresistentzia Talde Antifaxistak)<br />

es GRAPO (Grupos de Resistencia Antifascista Primero de Octubre)<br />

fr GRAPO (Groupe de Résistance Antifasciste du Premier Octobre)<br />

en GRAPO (First of October Antifascist Resistance Group)<br />

GS (gizarte-segurantza)<br />

es SS (seguridad social)<br />

fr SS (sécurité sociale)<br />

en SS (Social Security)<br />

GSDO (Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorra)<br />

es TGSS (Tesorería General de la Seguridad Social)<br />

fr TGSS (Trésorerie Générale de la Sécurité Sociale)<br />

GSIN (Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala)<br />

es INSS (Instituto Nacional de la Seguridad Social)<br />

fr INSS (Institut National de Sécurité Sociale)<br />

GSLO (Gizarte Segurantzaren Lege Orokorra)<br />

es LGSS (Ley General de la Seguridad Social)<br />

fr LGSS (Loi Générale de la Sécurité Sociale)<br />

GUI (irudi-erabiltzailearen interfaze)<br />

en GUI (Graphical User Interface)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 80<br />

HABE (Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea)<br />

es HABE (Instituto de Alfabetización y Reeuskaldunización de Adultos)<br />

fr HABE ()<br />

en HABE (Institute for the Teaching of Basque and Basque Language Literacy to Adults)<br />

HAEE (Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundea)<br />

es IVAP (Instituto <strong>Vasco</strong> de la Administración Pública)<br />

fr IVAP (Institut Basque d'Administration Publique)<br />

en IVAP (Basque Institute of Public Administration)<br />

HAEI (Herri Administrazioaren Europako Institutua)<br />

es IEAP (Instituto Europeo de Administración Pública)<br />

fr IEAP (Institut Européen d'Administration Publique)<br />

en EIPA (European Institute of Public Administration)<br />

HAKL (Herri Administrazioen Kontratuen Legea)<br />

es LCAP (Ley de Contratos de las Administraciones Públicas)

HAPN (hiri-antolamendurako plan nagusi)<br />

es PGOU (plan general de ordenación urbana)<br />

HAS (hasierako irakaskuntza)<br />

es EEII (enseñanzas iniciales)<br />

HASI (Herriko Alderdi Sozialista Iraultzailea)<br />

es HASI (Partido Socialista Revolucionario Popular)<br />

Hb (hemoglobina)<br />

es Hb (hemoglobina)<br />

fr Hb (hémoglobine)<br />

en Hb (Hemoglobin)<br />

HB (Herri Batasuna)<br />

es HB (Unidad Popular)<br />

HBLEM (hezkuntza bereziko langileen euskara maila)<br />

HBP (helduarora bideratzeko programa)<br />

es TVA (transición a la vida adulta)<br />

HDPE (dentsitate altuko polietileno)<br />

es PEAD; HDPE (polietileno de alta densidad)<br />

fr PEHD; HDPE (polyéthylène haute densité)<br />

en HDPE (High Density Polyethylene)<br />

HE (Hipoteka Erregelamendua)<br />

es RH (Reglamento Hipotecario)<br />

HE (hizkuntza-eskakizun)<br />

es PL (perfil lingüístico)<br />

HEGEFU (Hezkuntza eta Gizarte Ekintzetarako Funtsa)<br />

es FEOS (Fondo de Educación y Obras Sociales)<br />

HEL (Hiri Errentamenduen Legea)<br />

es LAU (Ley de Arrendamientos Urbanos)<br />

HEO (hizkuntza-eskola ofizial)<br />

es EOI (Escuela Oficial de Idiomas)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 81<br />

HETEL (Heziketa Teknikoko Elkartea; Gizarte Ekimenezko Lanbide Heziketako Ikastetxeen Elkartea)<br />

es HETEL (Asociación de Centros de Formación Profesional de Euskadi)<br />

fr HETEL (Association de Centres de Formation Professionnelle du Pays Basque)<br />

en HETEL (Association of Vocational Training Centres of the Basque Country)<br />

HEZI (Hezkuntza Zientzien Institutua)<br />

es ICE (Instituto de Ciencias de la Educación)<br />

HFO (Hirugarrendar Frantziskotarren ordena)<br />

es TOR (Terciarios Franciscanos)<br />

HH (haur-hezkuntza)<br />

es EI (Educación Infantil)<br />

HIES (hartutako immunoeskasiaren sindrome)<br />

es SIDA (síndrome de inmunodeficiencia adquirida)<br />

fr SIDA (syndrome immunodéficitaire acquis)<br />

en AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome)

HK (Hirugarrendar Kaputxinoak)<br />

es TC (Terciarios Capuchinos)<br />

HKEE (Herri Kontuen Euskal Epaitegia)<br />

es TVCP (Tribunal <strong>Vasco</strong> de Cuentas Públicas)<br />

HKZ (hartutako kalte zerebral)<br />

es DCA (daño cerebral adquirido)<br />

HL (Hipoteka Legea)<br />

es LH (Ley Hipotecaria)<br />

fr LH (Loi Hypothécaire)<br />

HNP (hizkuntza naturalaren prozesamendu)<br />

es PLN (procesamiento <strong>del</strong> lenguage natural)<br />

fr TLN (traitement du langage naturel)<br />

en NLP (Natural Language Processing)<br />

HNT (hizkuntza-normalizazioko teknikari)<br />

es HNT (técnico de normalización lingüística)<br />

HPS (Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza)<br />

es VPL (Viceconsejería de Política Lingüística)<br />

HTGd (hilkortasun-tasa gordin)<br />

es TBM (tasa bruta de mortalidad)<br />

fr TBM (taux brut de mortalité)<br />

en CDR (Crude Death Rate)<br />

HTML (hipertestua markatzeko lengoaia)<br />

es HTML (lenguaje de marcado de hipertexto)<br />

fr HTML (langage de balisage hypertexte)<br />

en HTML (HyperText Markup Language)<br />

HZ (Herritarren Zerrenda)<br />

I+G (ikerketa eta garapena)<br />

es I+D (investigacion y desarrollo)<br />

fr R&D (recherche et dévelopement)<br />

en R&D (Research and Development)<br />

IA (Ikasle Abertzaleak)<br />

IAEE (Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa)<br />

es CECA (Comunidad Europea <strong>del</strong> Carbón y <strong>del</strong> Acero)<br />

fr CECA (Communauté Européenne du Charbon et de l'Acier)<br />

en ECSC (European Coal and Steel Community)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 82<br />

IAEEI (Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna)<br />

es TCECA (Tratado Constitutivo de la Comunidad Europea <strong>del</strong> Carbón y <strong>del</strong> Acero)<br />

fr TCECA (Traité Instituant la Communauté Européenne du Charbon et de l'Acier)<br />

en TECSC (Treaty Establishing the European Coal and Steel Community)<br />

IALK (Ipar Atlantikoko Lankidetza Kontseilua)<br />

es CCAN (Consejo de Cooperación <strong>del</strong> Atlántico Norte)<br />

fr CCNA (Conseil de Coopération Nord-Atlantique)<br />

en NACC (North Atlantic Cooperation Council)<br />

IAT (ibilgailuen azterketa tekniko)<br />

es ITV (inspección técnica de vehículos)

fr CTV (contrôle technique des véhicules)<br />

en MOT (Ministry of Transport Test Certificate)<br />

IATA (Aireko Garraioaren Nazioarteko Elkartea)<br />

es IATA (Asociación Internacional de Transporte Aéreo)<br />

fr IATA (Association Internationale de Transporte Aérien)<br />

en IATA (International Air Transport Association)<br />

IBI (irakaskuntza bateratuen ikastetxe)<br />

es CEI (centro de enseñanzas integradas)<br />

fr CEI (centre d'enseignement intégré)<br />

en CIE (Centre for Integrated Education)<br />

IBR (behien infekziozko errinotrakeitis)<br />

es IBR (rinotraqueitis infecciosa bovina)<br />

fr IBR (rhinotrachéite infectieuse des bovins)<br />

en IBR (Infectious Bovine Rhinotracheitis)<br />

ICES (Itsasoa Ikertzeko Zientzialarien Kontseilua)<br />

es ICES (Consejo Internacional para la Exploración <strong>del</strong> Mar)<br />

fr CIEM (Conseil International pour l'Exploration de la Mer)<br />

en ICES (International Council for the Exploration of the Sea)<br />

ICP (ikastetxearen curriculum-proiektu)<br />

es PCC (proyecto curricular de centro)<br />

ICV (Euskal Uritarren Egitekoak)<br />

es ICV (Iniciativa Ciudadana Vasca)<br />

IEHIE (Ipar Euskal Herriko Ikasleen Elkartea)<br />

IEPA (ikaslearen erregistro pertsonalaren azalpen)<br />

es ERPA (extracto <strong>del</strong> registro personal <strong>del</strong> alumno)<br />

IFK (identifikazio fiskaleko kode)<br />

es CIF (código de identificación fiscal)<br />

en CRN (Company Registration Number)<br />

IFZ (identifikazio fiskaleko zenbaki)<br />

es NIF (número de identificación fiscal)<br />

en FIN (Fiscal Identity Number)<br />

Ig (immunoglobulina)<br />

es Ig (inmunoglobulina)<br />

fr Ig (immunoglobuline)<br />

en Ig (Immunoglobulin)<br />

IGA (irakaskuntzarako gaitasun agiri)<br />

es CAP (certificado de aptitud pedagógica)<br />

fr CAP (certificat d'aptitude pédagogique)<br />

en TC (Teaching Certificate)<br />

IGI (irakaskuntzarako gaitasun ikastaro)<br />

es CAP (curso de aptitud pedagógica)<br />

IGI (Itsasoko Gizarte Institutua)<br />

es ISM (Instituto Social de la Marina)<br />

IGP (interbentzio-gune partehartzaileak)<br />

es NIP (núcleos de intervención participativa)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 83

IGPB (Informazio Gizarteko Proiektuen Bulegoa)<br />

es OPSI (Oficina de Proyectos para la Sociedad de la Información)<br />

fr BPSI (Bureau des Projets pour la Société de l'Information)<br />

en ISPO (Information Society Project Office)<br />

IH (ibilgailu historiko)<br />

es VH (vehículo histórico)<br />

fr VH (véhicule historique)<br />

en HV (Historical Vehicle)<br />

IHHL (itsasoz haraindiko herrialde eta lurraldeak)<br />

es PTU (países y territorios de ultramar)<br />

fr PTOM (pays et territoires d'outre-mer)<br />

en OCT (Overseas Countries and Territories)<br />

IHOBE (Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa)<br />

es IHOBE (Sociedad Pública de Gestión Ambiental)<br />

IHP (ikastetxearen heziketa-proiektu)<br />

es PEC (proyecto educativo de centro)<br />

IIS (Interneteko informazio-zerbitzari)<br />

en IIS (Internet Information Server)<br />

IK (identifikazio-kode)<br />

es CI (código de identificación)<br />

fr CI (code d'identification)<br />

en IC (Identification Code)<br />

IK (Iparretarrak)<br />

IKA (Ikas eta Ari)<br />

IKEI (Ikerkuntzarako Euskal Institutua)<br />

es IKEI (Instituto <strong>Vasco</strong> de Estudios e Investigación)<br />

en IKEI (Basque Institute of Studies and Investigation)<br />

IKT (informazioaren eta komunikazioaren teknologiak)<br />

es TIC (tecnologías de la información y de la comunicación)<br />

fr TIC (technologies de l'information et de la communication)<br />

en ICT (Information and Communication Technologies)<br />

ILP (inbertsioari laguntzeko plan)<br />

es PAI (plan de ayuda a la inversión)<br />

IM (inferentzia motor)<br />

es MI (motor de inferencia)<br />

IMAP (Interneko mezuak jasotzeko protokolo)<br />

en IMAP (Internet Message Access Protocol)<br />

IMO (Nazioarteko Itsas Erakundea)<br />

es OMI (Organización Marítima Internacional)<br />

fr OMI (Organisation Maritime Internationale)<br />

en IMO (International Maritime Organization)<br />

IMSERSO (Migrazio eta Gizarte Zerbitzuen Institutua)<br />

es IMSERSO (Instituto de Migraciones y Servicios Sociales)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 84

INI (Industria Institutu Nazionala)<br />

es INI (Instituto Nacional de Industria)<br />

fr INI (Institut National de l'Industrie)<br />

INRA (Frantziako Ikerkuntza Agronomikorako Institutua)<br />

es INRA (Instituto Nacional de Investigaciones Agronómicas)<br />

fr INRA (Institut National de la Recherche Agronomique)<br />

IP (Internet protokolo)<br />

es IP (protocolo Internet)<br />

fr IP (protocole Internet)<br />

en IP (Internet Protocol)<br />

IRA (Irlandar Armada Errepublikanoa)<br />

es IRA (Ejército Republicano Irlandés)<br />

fr IRA (Armée Républicaine Irlandaise)<br />

en IRA (Irish Republican Army)<br />

IRALE (Irakasleen Alfabetatze Euskalduntzea)<br />

es IRALE (Euskaldunización y Alfabetización <strong>del</strong> Profesorado)<br />

IRC (IRC berriketa-zerbitzu)<br />

es IRC (charla interactiva Internet)<br />

fr IRC (service de bavardage IRC)<br />

en IRC (Internet Relay Chat)<br />

ISBN (liburuen nazioarteko zenbaki normalizatu)<br />

es ISBN (número internacional normalizado para libros)<br />

fr ISBN (numéro international normalisé du livre)<br />

en ISBN (International Standard Book Number)<br />

ISDN (zerbitzu integratuetarako sare digital)<br />

es RDSI (red digital de servicios integrados)<br />

fr RNIS (réseau numérique à intégration des services)<br />

en ISDN (Integrated Services Digital Network)<br />

ISEI (Irakaskuntza Sistema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakundea)<br />

es IVEI (Instituto <strong>Vasco</strong> de Evaluación e Investigación Educativa)<br />

ISO (Estandarizaziorako Nazioarteko Erakundea)<br />

es ISO (Organizacion Internacional de Normalizacion)<br />

fr ISO (Organisation Internationale de Normalisation)<br />

en ISO (International Organization for Standardization)<br />

ISOC (Internet sozietate)<br />

es ISOC (sociedad Internet)<br />

fr ISOC (société Internet)<br />

en ISOC (Internet Society)<br />

ISPA (aurreatxikitzeko egitura-tresna)<br />

es ISPA (instrumento estructural de preadhesión)<br />

fr ISPA (instrument structurel de pré-adhésion)<br />

en ISPA (Instrument for Structural Policies for Pre-Accession)<br />

ISZ (industria-sorkuntzarako zentro)<br />

es CCI (centro de creación industrial)<br />

IUPAC (Kimika Huts eta Aplikaturako Nazioarteko Batasuna)<br />

es IUPAC (Unión Internacional de Química Pura y Aplicada)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 85

fr UICPA (Union Internationale de Chimie Pure et Appliquée)<br />

en IUPAC (International Union of Pure and Applied Chemistry)<br />

IZ (identifikazio-zenbaki)<br />

es NI (número de identificación)<br />

IZB (ikerketa-zentro bateratu)<br />

es CCI (centro común de investigaciones)<br />

fr CCR (centre commun de recherche)<br />

en JRC (Joint Research Centre)<br />

IZFE (Informatika Zerbitzuen Foru Elkartea)<br />

es IZFE (Sociedad Foral de Servicios Informáticos)<br />

IZO (identifikazio-zenbaki orokor)<br />

es NIG (número de identificación general)<br />

IZO (itzultzaile-zerbitzu ofizial)<br />

es IZO (servicio oficial de traductores)<br />

fr IZO (service officiel des traducteurs)<br />

en IZO (Translators Official Service)<br />

JAN (justizia-auzitegi nagusi)<br />

es TSJ (tribunal superior de justicia)<br />

JB (jatorrizko bertsio)<br />

es VO (versión original)<br />

fr VO (version originale)<br />

en OV (Original Version)<br />

JBA (jatorrizko bertsioa azpitituluekin)<br />

es VOS (versión original subtitulada)<br />

fr VOST (version originale sous-titrée)<br />

JBA (justizia eta barne-arazoak)<br />

es AJI (justicia y asuntos de interior)<br />

fr JAI (justice et affaires intérieures)<br />

en JHA (Justice and Home Affairs)<br />

JDK (jatorri-deitura kontrolatu)<br />

es DOC (denominación de origen controlada)<br />

fr AOC (appellation d'origine contrôlée)<br />

en CDO (Controlled Designation of Origin)<br />

JEL (Jaun-goikoa eta Lagi-Zarra)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 86<br />

JGOKA (jarduera gogaikarri, osasun-galgarri, kaltegarri eta arriskutsuak)<br />

es AMINP (actividades molestas, insalubres, nocivas y peligrosas)<br />

JHL (Jabetza Horizontalaren Legea)<br />

es LPH (Ley de Propiedad Horizontal)<br />

fr LPH (Loi sur la Propriété Horizontale)<br />

en HPL (Horizontal Property Law)<br />

JPEG (argazkigintzako adituen baterako talde)<br />

es JPEG (grupo conjunto de fotógrafos expertos)<br />

fr JPEG (groupe mixte d'experts en photographie)<br />

en JPEG (Joint Photographic Experts Group)

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 87<br />

KAS (Koordinakunde Abertzale Sozialista)<br />

es KAS (Coordinadora Patriótica Socialista; Coordinadora Abertzale Socialista)<br />

fr KAS (Coordination Abertzale Socialiste; Coordination Patriotique Socialiste)<br />

en KAS (Patriotic Socialist Coordinator; Basque Socialist Coordinator)<br />

KEFU (Kooperatiba arteko Elkartasun Funtsa)<br />

es FISO (Fondo Intercooperativo de Solidaridad)<br />

en ISFO (Inter-cooperative Solidarity Fund)<br />

KEM (kontzientzia-eragozpen mugimendu)<br />

es MOC (movimiento de objeción de conciencia)<br />

fr MOC (mouvement de l'objection de conscience)<br />

KEO (kreditu-erakunde ofizial)<br />

es EOC (entidad oficial de crédito)<br />

KIUB (kontsumitzaileen informaziorako udal bulego)<br />

es OMIC (oficina municipal de información al consumidor)<br />

KP (kilometro-puntu)<br />

es PK (punto kilométrico)<br />

fr PK (point kilométrique)<br />

en KP (Kilometer Point)<br />

KPI (kontsumoko prezioen indize)<br />

es IPC (índice de precios al consumo)<br />

fr IPC (indice des prix à la consommation)<br />

en CPI (Consumer Price Index)<br />

KTE (Kultur eta Turismo Ekintzetxea)<br />

es CAT (Centro de Atracción y Turismo)<br />

KZIT (konbergentzi zona intertropikal)<br />

es ZCIT (zona de convergencia intertropical)<br />

fr ZCIT (zone de convergence intertropicale)<br />

en I.T.C.Z. (Intertropical Convergence Zone)<br />

LAA (lehen auzialdiko auzitegi)<br />

es TPI (tribunal de primera instancia)<br />

fr TPI (tribunal de première instance)<br />

en CFI (Court of First Instance)<br />

LAA (lurraldearen antolamendurako artezpideak)<br />

es DOT (directrices de ordenación territorial)<br />

LAAB (langile autonomoen araubide berezi)<br />

es RETA (régimen especial de trabajadores autónomos)<br />

LAB (Langile Abertzaleen Batzordeak)<br />

LAMAE (Latinoamerikako Merkataritza Askearen Elkarte)<br />

es ALALC (Asociación Latinoamericana de Libre Comercio)<br />

fr ALALC (Association Latino-Américaine de Libre-Commerce)<br />

en LAFTA (Latin-American Free Trade Association)<br />

LAN (sare lokal)<br />

es LAN (red de área local)<br />

fr LAN (réseau local)<br />

en LAN (Local Area Network)

LANE (Lanaren Nazioarteko Erakundea)<br />

es OIT (Organización Internacional <strong>del</strong> Trabajo)<br />

fr OIT (Organisation Internationale du Travail)<br />

en ILO (International Labour Organization)<br />

LBEB (Landare Barietateen Erkidegoko Bulegoa)<br />

es OCVV (Oficina Comunitaria de Variedades Vegetales)<br />

fr OCVV (Office Communautaire des Variétés Végétales)<br />

en CPVO (Community Plant Variety Office)<br />

LCD (kristal likidozko pantaila)<br />

es LCD (pantalla de cristal líquido)<br />

fr LCD (écran cristaux liquide)<br />

en LCD (Liquid Crystal Display)<br />

LDPE (dentsitate baxuko polietileno)<br />

es PEBD; LDPE (polietileno de baja densidad)<br />

fr PEBD; LDPE (polyéthylène basse densité)<br />

en LDPE (Low-Density Polyethylene)<br />

LegED (legegintzako errege-dekretu)<br />

es RDLeg (real decreto legislativo)<br />

LEI (lanerako ezintasun iraunkor)<br />

es ILP (incapacidad laboral permanente)<br />

LEIg (lanerako ezintasun iragankor)<br />

es ILT (incapacidad laboral transitoria)<br />

LEL (Landa Errentamenduen Legea)<br />

es LAR (Ley de Arrendamientos Rústicos)<br />

LES (lanbideen Estatuko sailkapen)<br />

es CNO (clasificación nacional de ocupaciones)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 88<br />

LESES (Lurzoruaren Ekipamendu eta Sustapeneko Estatu Sozietatea)<br />

es SEPES (Sociedad Estatal de Promoción y Equipamiento de Suelo)<br />

LG (laneko gaixotasun)<br />

es EP (enfermedad profesional)<br />

fr MP (maladie professionnelle)<br />

en OD (Occupational Disease)<br />

LGAL (Lurreko Garraioen Antolamenduari buruzko Legea)<br />

es LOTT (Ley de Ordenación de los Transportes Terrestres)<br />

LGF (lurraldeko garapen-funts)<br />

es FDT (fondo de desarrollo territorial)<br />

LGS (lanbide arteko gutxieneko soldata)<br />

es SMI (salario mínimo interprofesional)<br />

fr SMIG (salaire minimum interprofessionnel garanti)<br />

LGZ (lanbide-gaitasunaren ziurtagiri)<br />

es CCP (certificado de capacitación profesional)<br />

LH (lehen hezkuntza)<br />

es EP (educación primaria)<br />

fr EP (éducation primaire)<br />

en PE (Primary Education)

LH (lurralde historiko)<br />

es TH (territorio histórico)<br />

LHI (lanbide-heziketarako ikastetxe)<br />

es CIP (centro de iniciación profesional)<br />

LHI (lehen hezkuntzako ikastetxe)<br />

es CEP (centro de enseñanza Pprimaria)<br />

LHK (Lan Harremanen Kontseilua)<br />

es CRL (Consejo de Relaciones Laborales)<br />

LHL (Lurralde Historikoen Legea)<br />

es LTH (Ley de Territorios Históricos)<br />

LHLD (Lan Harremanei buruzko Lege Dekretua)<br />

es DLRT (Decreto Ley sobre Relaciones de Trabajo)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 89<br />

LHPA (Lanbide Heziketa eta Prestakuntzarako Agentzia)<br />

es ACFF (Agencia para las Cualificaciones y Formación Profesional)<br />

LI (lan-istripu)<br />

es AT (accidente de trabajo)<br />

fr AT (Aaccident du travail)<br />

en WA (Work Accident)<br />

LK; CCOO (Langile Batzordeak; Langile Komisioak)<br />

es CCOO (Comisiones Obreras)<br />

fr CCOO (Commissions Ouvrières)<br />

LKI (Liga Komunista Iraultzailea)<br />

LL (Lurzoruaren Legea)<br />

es LS (Ley <strong>del</strong> Suelo)<br />

LMB (Latinoamerikako Merkatu Batua)<br />

es MCLA (Mercado Común Latino Americano)<br />

en LACM (Latin American Common Market)<br />

LMK (Lanaren Mundu Konfederazioa)<br />

es CMT (Confederación Mundial <strong>del</strong> Trabajo)<br />

fr CMT (Confédération Mondiale du Travail)<br />

en WCL (World Confederation of Labour)<br />

LO (lurralde-ordezkaritza)<br />

es DT (<strong>del</strong>egación territorial)<br />

fr DT (délégation territoriale)<br />

LOGSE (Hezkuntza Sistemaren Antolamendu Orokorrerako Legea)<br />

es LOGSE (Ley de Ordenación General <strong>del</strong> Sistema Educativo)<br />

LPEE (Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundea)<br />

es OPEP (Organización de <strong>País</strong>es Exportadores de Petróleo)<br />

fr OPEP (Organisation des Pays Exportateurs de Pétrole)<br />

en OPEC (Organization of the Petroleum Exporting Countries)<br />

LPEZ (lan pertsonalaren etekinaren gaineko zerga)<br />

es IRTP (impuesto sobre los rendimientos <strong>del</strong> trabajo personal)

LPL (Lan Prozedurari buruzko Legea)<br />

es LPL (Ley de Procedimiento Laboral)<br />

LPO (lanerako prestakuntza eta orientabideak)<br />

es FOL (formación y orientación laboral)<br />

LPZ (lanpostu-zerrenda)<br />

es RPT (relación de puestos de trabajo)<br />

LSD (azido lisergikoaren dietilamida)<br />

es LSD (dietilamida <strong>del</strong> ácido lisérgico)<br />

fr LSD (diéthylamide de l'acide lysergique)<br />

en LSD (Lysergic Acid Diethylamide)<br />

LSHIN (Laneko Segurtasun eta Higieneko Institutu Nazionala)<br />

es INSHT (Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo)<br />

LSNE (Lege Soziologiako Nazioarteko Erakundea)<br />

es IISJ (Instituto Internacional de Sociología Jurídica)<br />

fr IISJ (Institut International de Sociologie Juridique)<br />

en IISL (International Institute for the Sociology of Law)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 90<br />

LSOEA (Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentzia)<br />

es AESST (Agencia Europea para la Seguridad y la Salud en el Trabajo)<br />

fr AESST (Agence Européenne pour la Sécurité et la Santé au Travail)<br />

en EASHW (European Agency for Safety and Health at Work)<br />

LSP (xede berezietarako hizkuntzak)<br />

es LSP (lenguas de especialidad)<br />

fr LSP (langues de spécialité)<br />

en LSP (Languages for Specific Purposes)<br />

LTB (laguntza teknikoko bulego)<br />

es OAT (oficina de asistencia técnica)<br />

fr BAT (bureau d'assistance technique)<br />

en TAO (Technical Assistance Office)<br />

LTP (lanbide teknikoetarako prestakuntza)<br />

es EATP (enseñanzas y actividades técnico profesionales)<br />

LTZ (laguntza teknikoko zerbitzu)<br />

es SAT (servicio de asistencia técnica)<br />

fr SAT (service assistance technique)<br />

en TAS (Technical Assistance Service)<br />

M19 (Apirilaren 19ko Mugimendua)<br />

es M19 (Movimiento 19 de Abril)<br />

fr M19 (Mouvement du 19 avril)<br />

en M19 (April 19th Movement)<br />

MA (ministro-agindu)<br />

es OM (orden ministerial)<br />

fr OM (ordre ministériel)<br />

MAB (Merkatu Antolakunde Bateratua)<br />

es OCM (Organización Común de Mercado)<br />

fr OCM (Organisation Commune de Marché)<br />

en CMO; COM (Common Market Organization; Common Organization of the Markets)

MB (Munduko Bankua)<br />

es BM (Banco Mundial)<br />

fr BM (Banque Mondiale)<br />

en WB (World Bank)<br />

MBA (enpresa-zuzendaritzako master)<br />

es MBA (master en dirección y administración de empresas)<br />

fr MBA (maîtrise en administration des affaires)<br />

en MBA (Master in Business Administration)<br />

MCC (Mondragon Korporazio Kooperatiboa)<br />

es MCC (Mondragón Corporación Cooperativa)<br />

ME (mantenu-erdi)<br />

es MP (media pensión)<br />

fr DP (demi-pension)<br />

en HB (Half Board)<br />

MEAT (Mendebaldeko Europako Armamentu Taldea)<br />

es GAEO (Grupo de Armamento de Europa Occidental)<br />

fr GAEO (Groupe d'Armement de l'Europe Occidentale)<br />

en WEAG (Western European Armaments Group)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 91<br />

MEB (Mendebaldeko Europar Batasuna)<br />

es UEO (Unión Europea Occidental; Unión de la Europa Occidental)<br />

fr UEO (Union de l'Europe Occidentale)<br />

en WEU (Western European Union)<br />

MELIN (Europako Erabilera Urriko Hizkuntzen Informazio Sarea)<br />

es MELIN ()<br />

fr MELIN ()<br />

en MELIN (Minority European Languages Information Network)<br />

MFS (Munduko Federazio Sindikala)<br />

es FSM (Federación Sindical Mundial)<br />

fr FSM (Fédération Sindicale Mondiale)<br />

en WFTU (World Federation of Trade Unions)<br />

MGA (Mugarik Gabeko Albaitariak)<br />

es VSF (Veterinarios Sin Fronteras)<br />

fr VSF (Veterinaires Sans Frontieres)<br />

MGM (Mugarik Gabeko Medikuak)<br />

es MSF (Médicos Sin Fronteras)<br />

fr MSF (Médecins Sans Frontières)<br />

en DWB (Doctors Without Borders)<br />

MIDAS (Eremu Urriko eta Eskualdeko Hizkuntzetan Argitaratzen diren Egunkarien Europako Elkartea)<br />

es MIDAS (Asociación Europea de Periódicos en Lenguas Minoritarias)<br />

fr MIDAS ()<br />

en MIDAS (European Association of Daily Newspapers in Minority and Regional Languages)<br />

MIME (Internet postako xede anitzeko hedapenak)<br />

es MIME (extensiones multipropósito <strong>del</strong> correo Internet)<br />

en MIME (Multi-purpose Internet Mail Extensions)<br />

MLIS (Informazio Eleaniztuneko Gizartea)<br />

es MLIS (Sociedad de la Información Multilingüe)<br />

fr MLIS (Société de l'Information Multilingue)<br />

en MLIS (Multilingual Information Society)

MMA (Munduko Merkataritza Antolakundea)<br />

es OMC (Organización Mundial <strong>del</strong> Comercio)<br />

fr OMC (Organisation Mondiale du Commerce)<br />

en WTO (World Trade Organization)<br />

MME (Munduko Meteorologia Erakundea)<br />

es OMM (Organización Meteorológica Mundial)<br />

fr OMM (Organisation Météorologique Mondiale)<br />

en WMO (World Meteorological Organization)<br />

MO (mantenu oso)<br />

es PC (pensión completa)<br />

fr PC (pension complête)<br />

en FB (Full Board)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 92<br />

MOS (metal-oxidozko erdieroale)<br />

es MOS (metal óxido semiconductor; semiconductor de óxido metálico)<br />

en MOS (Metal-Oxide-Semiconductor)<br />

MOV (quick time film)<br />

en MOV (Quick Time MOVie)<br />

MP (merkatuko prezio)<br />

es PM (precio de mercado)<br />

fr PM (prix du marché)<br />

en MP (Market Price)<br />

MPB (merkataritza-politika bateratu)<br />

es PCC (política comercial común)<br />

fr PCC (politique commerciale commune)<br />

en CCP (Common Commercial Policy)<br />

MSC (Misionistak: Jesusen Bihotz Guztiz Santuaren Misionistak)<br />

es MSC (Misioneros <strong>del</strong> Sagrado Corazón de Jesús)<br />

MSSCC (Bihotz Santuen Misiolariak)<br />

es MSSCC (Misioneros de los Sagrados Corazones)<br />

MTA (Merkatu Tasa Adierazgarria)<br />

es TRM (Tipo Representativo de Mercados)<br />

fr TRM (Taux Représentatif du Marché)<br />

en RMR (Representative Market Rate)<br />

MU (Mondragon Unibertsitatea)<br />

MUFACE (Estatuko Administrazio Zibileko Funtzionarioen Mutualitatea)<br />

es MUFACE (Mutualidad General de Funcionarios Civiles <strong>del</strong> Estado)<br />

MUNPAL (Toki Administrazioaren Aurreikuspeneko Mutualitate Nazionala)<br />

es MUNPAL (Mutualidad Nacional de Previsión de la Administración Local)<br />

NACE (Europako Erkidegoko ekonomia-jardueren nomenklatura orokor)<br />

es NACE (nomenclatura de actividades de la Comunidad Europea)<br />

fr NACE (nomenclature des activités économiques dans la Communauté Européenne)<br />

en NACE (Nomenclature of Economic Activities in the European Community)<br />

NAF (nazioarteko alfabeto fonetiko)<br />

es AFI (alfabeto fonético internacional)<br />

fr API (alphabet phonétique international)<br />

en IPA (International Phonetic Alphabet)

NAK (Nazioarteko Kooperatiba Aliantza)<br />

es ACI (Alianza Cooperativa Internacional)<br />

fr ACI (Alliance Coopérative Internationale)<br />

en ICA (International Co-operative Alliance)<br />

NAN (nortasun-agiri nazional)<br />

es DNI (documento nacional de identidad)<br />

fr CNI; CIN (carte nationale d'identité; carte d'identité nationale)<br />

en NIC (National Identity Card)<br />

NAO (Nafarroako Aldizkari Ofiziala)<br />

es BON (Boletín Oficial de Navarra)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 93<br />

NARIC (Ikasketen Onarpenari buruzko Informazio Zentro Nazionala)<br />

es NARIC (Centro Nacional de Información sobre el Reconocimiento Académico)<br />

fr NARIC (Centre national d'information sur la reconnaissance académique)<br />

en NARIC (National Academic Recognition Information Centre)<br />

NASA (Espazio Agentzia)<br />

es NASA (Agencia Espacial)<br />

fr NASA (Administration Nationale de l'Aéronautique et de l'Espace)<br />

en NASA (National Aeronautics and Space Administration)<br />

NATO (Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea)<br />

es OTAN (Organización <strong>del</strong> Tratado <strong>del</strong> Atlántico Norte)<br />

fr OTAN (Organisation du Traité de l'Atlantique Nord)<br />

en NATO (North Atlantic Treaty Organization)<br />

NBB (Napar Buru Batzarra)<br />

NBBEF (Nekazaritza Bideratzeko eta Bermatzeko Europako Funtsa)<br />

es FEOGA (Fondo Europeo de Orientación y Garantía Agrícola)<br />

fr FEOGA (Fonds Européen d'Orientation et de Garantie Agricole)<br />

en EAGGF (European Agricultural Guidance and Guarantee Fund)<br />

NBE (Nazio Batuen Erakundea)<br />

es ONU (Organización de las Naciones Unidas)<br />

fr ONU (Organisation des Nations Unies)<br />

en UNO (United Nations Organization)<br />

NBE (norbera babesteko ekipamendu)<br />

es EPI (equipo de protección individual)<br />

fr EPP (équipement de protection personnel)<br />

en PPE (Personal Protective Equipment)<br />

NBIP (Nazio Batuen Ingurumen Programa)<br />

es PNUMA (Programa de las Naciones Unidas para el Medio Ambiente)<br />

fr PNUE (Programme des Nations Unies pour l'Environnement)<br />

en UNEP (United Nations Environment Programme)<br />

NBO (Nazioarteko Batzorde Olinpiarra)<br />

es COI (Comité Olímpico Internacional)<br />

fr CIO (Comité International Olympique)<br />

en IOC (International Olympic Committee)<br />

NBT (nekazaritzako bihurketa-tasa)<br />

es TCA (tipo de conversión agrícola)<br />

fr TCA (taux de conversion agricole)<br />

en ACR (Agricultural Conversion Rate)

NDF (Nazioarteko Diru Funtsa)<br />

es FMI (Fondo Monetario Internacional)<br />

fr FMI (Fonds Monétaire International)<br />

en IMF (International Monetary Fund)<br />

NEA (Nazioarteko Energi Agentzia)<br />

es AIE (Agencia Internacional de la Energía)<br />

fr AIE (Agence Internationale de l'Energie)<br />

en IEA (International Energy Agency)<br />

NEAK (Nekazaritza Ekologikoa Arautzeko Kontseilua)<br />

es CRAE (Consejo Regulador de Agricultura Ecológica)<br />

fr CRAE (Conseil Régulateur de l'Agriculture Ecologique)<br />

en CRAE (Regulatory Council of Ecological Agriculture)<br />

NEG (nahitaezkoa ez den gastu)<br />

es GNO (gasto no obligatorio)<br />

fr DNO (dépense non obligatoire)<br />

en NCE (Non-Compulsory Expenditure)<br />

NEI (Nazioarteko Estatistika Institutua)<br />

es IIE (Instituto Internacional de Estadística)<br />

fr IIS (Institut International de Statistique)<br />

en ISI (International Statistical Institute)<br />

NEZ (norberaren erregistro-zenbaki)<br />

es NRP (número de registro personal)<br />

NG (nahitaezko gastu)<br />

es GO (gasto obligatorio)<br />

fr DO (dépense obligatoire)<br />

en CE (Compulsory Expenditure)<br />

NIHZ (Nekazaritza Ikerketa eta Hobekuntzarako Zentroa)<br />

es CIMA (Centro de Investigación y Mejora Agraria)<br />

NJAI (Nazioarteko Justizia Auzitegi Iraunkorra)<br />

es TPJI (Tribunal Permanente de Justicia Internacional)<br />

fr CPJI (Cour Permanente de Justice Internationale)<br />

en PCIJ (Permanent Court of International Justice)<br />

NMG (Nazioarteko Merkataritza Ganbera)<br />

es CCI (Cámara de Comercio Internacional)<br />

fr CCI (Chambre de Commerce Internationale)<br />

en ICC (International Chamber of Commerce)<br />

NOLEGA (normalizazio-legearen garapen)<br />

NPAO (Nafarroako Parlamentuko Aldizkari Ofiziala)<br />

es BOPN (Boletín Oficial <strong>del</strong> Parlamento de Navarra)<br />

NPB (nekazaritzako politika bateratu)<br />

es PAC (política agrícola común)<br />

fr PAC (politique agricole commune)<br />

en CAP (Common Agricultural Policy)<br />

NSZ (nerbio-sistema zentral)<br />

es SNC (sistema nervioso central)<br />

fr SNC (système nerveux central; axe cérébro-spinal)<br />

en CNS (Central Nervous System)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 94

NUP (Nafarroako Unibertsitate Publikoa)<br />

es UPNA (<strong>Universidad</strong> Pública de Navarra)<br />

NUTS (estatistikako lurralde-unitateen nomenklatura)<br />

es NUTS (nomenclatura de las unidades territoriales estadísticas)<br />

fr NUTS (nomenclature des unités territoriales statistiques)<br />

en NUTS (Nomenclature of Territorial Statistical Units)<br />

O. Carm.; OC (Karmeldarrak)<br />

es O. Carm.; OC (Carmelitas)<br />

O. Cart. (Kartusiarrak)<br />

es O. Cart. (Cartujos)<br />

O. Cist.; S. O. Cist. (Zistertarrak)<br />

es O. Cist. (Orden Cisterciense)<br />

O. de M. (Andre Maria Mesedetakoaren Lagundia; Mesedetakoak)<br />

es O. de M. (Mercedarias)<br />

OAD (Agustindar Oinutsak)<br />

es OAD (Agustinos Descalzos)<br />

OBE (operazio aurreko batez besteko egonaldi)<br />

es EMP (estancia media preoperatoria)<br />

OCD (Karmeldar Oinutsak)<br />

es OCD (Carmelitas Descalzos)<br />

OCD (oinarrizko curriculum-diseinu)<br />

es DCB (diseño curricular base)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 95<br />

OCR; OCSO (Trapakoak; Trapa)<br />

es OCSO; OCR (Orden Cisterciense de la Estrecha Observancia (Trapenses))<br />

OEH (Orotariko Euskal Hiztegia)<br />

es DGV (Diccionario General <strong>Vasco</strong>)<br />

fr DGV (Dictionnaire Général Basque)<br />

OEI (osasun-erregistro industrial)<br />

es RSI (registro sanitario industrial)<br />

fr RSI (registre sanitaire industriel)<br />

OFM (Frantziskotarrak)<br />

es OFM (Franciscanos (Orden Franciscana de Hermanos Menores))<br />

OFM.Cap. (Kaputxinoak)<br />

es OFM.Cap. (Frailes Menores Capuchinos)<br />

OFM.Conv. (Komentualak)<br />

es OFM.Conv. (Frailes Menores Conventuales)<br />

OH (San Joan Jainkoarenaren anaiak)<br />

es OH (Hermanos de San Juan de Dios (Orden Hospitalaria de San Juan de Dios))<br />

OHE (objektu hegalari ezezagun)<br />

es OVNI (objeto volador no identificado)<br />

fr OVNI (objet volant non identifié)<br />

en UFO (Unidentified Flying Object)

OIL; Coreper (Ordezkari Iraunkorren Lantaldea)<br />

es Coreper (Comité de Representantes Permanentes)<br />

fr Coreper (Comité des Représentants Permanents)<br />

en Coreper (Permanent Representatives Committee)<br />

OIN (Osasuneko Institutu Nazionala)<br />

es INSALUD (Instituto Nacional de la Salud)<br />

OLAF (Iruzurraren aurka Borrokatzeko Europako Bulegoa)<br />

es OLAF (Oficina Europea de Lucha contra el Fraude)<br />

fr OLAF (Office Européen de Lutte Antifraude)<br />

en OLAF (European Anti-fraud Office)<br />

OLBE (Opera Lagunen Bilboko Elkartea)<br />

es ABAO (Asociación Bilbaina de Amigos de la Opera)<br />

OLT (osasun-laguntzaile tekniko)<br />

es ATS (asistente técnico sanitario)<br />

en NA (Nursing Assistant)<br />

OLZ (osasun-laguntzako zentro)<br />

es CAS (centro de asistencia sanitaria)<br />

OME (Osasunaren Mundu Erakundea)<br />

es OMS (Organización Mundial de la Salud)<br />

fr OMS (Organisation Mondiale de la Santé)<br />

en WHO (World Health Organization)<br />

OMI (Oblatuak: Maria Sortzez Garbiaren Oblatuak)<br />

es OMI (Misioneros Oblatos de María Inmaculada)<br />

OMZ (osasun mentaleko zentro)<br />

es CSM (centro de salud mental)<br />

fr CSM (centre de santé mentale)<br />

en MHC (Mental Health Centre)<br />

ONCE (Espainiako Itsuen Erakundea)<br />

es ONCE (Organización Nacional de Ciegos Españoles)<br />

fr ONCE (Organisation Nationale des Aveugles Espagnols)<br />

en ONCE (Spanish National Organisation of the Blind)<br />

OOE (ordaindu gabeko onarpenen erregistro)<br />

es RAI (registro de aceptaciones impagadas)<br />

OP (Domingotarrak)<br />

es OP (Dominicos (Orden de Hermanos Predicadores))<br />

Op. D. (Opustarrak)<br />

es Op. D. (Opusdeistas)<br />

OSA (Agustindarrak)<br />

es OSA (Agustinos (Orden de San Agustín))<br />

OSB (Beneditarrak)<br />

es OSB (Benedictinas; Benedictinos)<br />

OTA (ordenagailu bidezko tomografia axial)<br />

es TAC (tomografía axial computerizada)<br />

fr TAC (tomographie axiale computérisée)<br />

en CAT (Computed Axial Tomography)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 96

OTI (osasun-txartel indibidual)<br />

es TIS (tarjeta individual sanitaria)<br />

OZS; OGZ (ordezko gizarte-zerbitzu; ordezko zerbitzu sozial)<br />

es PSS (prestación social sustitutoria)<br />

PAE (Palestina Askatzeko Erakundea)<br />

es OLP (Organización para la Liberación de Palestina)<br />

fr OLP (Organisation de Libération de la Palestine)<br />

en PLO (Palestine Liberation Organization)<br />

PAL (fase txandakatzeko linea)<br />

es PAL (línea alternando en fase)<br />

en PAL (Phase Alternating Line)<br />

PAN (Palestinar Aginte Nazionala)<br />

es ANP (Autoridad Nacional Palestina)<br />

fr ANP (Autorité Nationale Palestinienne)<br />

en PNA (Palestinian National Authority)<br />

PBT (plangintza batzorde tekniko)<br />

es CTP (comisión técnica de planificación)<br />

PCC (Kataluniako Komunisten Alderdia)<br />

es PCC (Partit <strong>del</strong>s Comunistes de Catalunya)<br />

PCE (Espainiako Alderdi Komunista)<br />

es PCE (Partido Comunista de España)<br />

PCF (Frantziako Alderdi Komunista)<br />

es PCF (Partido Comunista Francés)<br />

fr PCF (Parti Communiste Français)<br />

en PCF (French Communist Party)<br />

PCG (Guadalupeko Alderdi Komunista)<br />

es PCG (Partido Comunista de Guadalupe)<br />

fr PCG (Parti Communiste Gua<strong>del</strong>oupeén)<br />

en PCG (Gua<strong>del</strong>oupe Communist Party)<br />

PCM (Martinikako Alderdi Komunista)<br />

es PCM (Partido Comunista de Martinica)<br />

fr PCM (Parti Comuniste Martinique)<br />

PCR (polimerasaren kate-erreakzio)<br />

es PCR (reacción en cadena de la polimerasa)<br />

fr PCR (réaction en chaîne de la polymérase)<br />

en PCR (Polymerase Chain Reaction)<br />

PCR (Reuniongo Alderdi Komunista)<br />

es PCR (Partido Comunista de Reunión)<br />

fr PCR (Parti Comuniste Reunion)<br />

en PCR (Réunion Communist Party)<br />

PDB (programatzeko dokumentu bakar)<br />

es DOCUP (documento único de programación)<br />

fr DOCUP (document unique de programmation)<br />

en SPD (Single Programming Document)<br />

PDCA (planifikatu-egin-egiaztatu-doitu)<br />

es PDCA (planificar-implantar-evaluar-actuar)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 97

fr PDCA (planifier-appliquer-vérifier-agir)<br />

en PDCA (Plan-Do-Check-Act)<br />

PDF (dokumentu garraiagarrien formatu)<br />

es PDF (formato de documento portátil)<br />

fr PDF (format de document portatif)<br />

en PDF (Portable Document Format)<br />

PDS (Ezkerraren Alderdi Demokratikoa)<br />

es PDS (Partido Democrático de la Izquierda)<br />

fr PDS (Parti Démocratique de la Gauche)<br />

en PDS (Democratic Party of the Left)<br />

PEAZ (pazientearen eta erabiltzailearen arreta-zerbitzu)<br />

es SAPU (servicio atención al paciente y usuario)<br />

PEF (Prestakuntzako Europako Fundazioa)<br />

es FEF (Fundación Europea de Formación)<br />

fr FEF (Fondation Européenne pour la Formation)<br />

en ETF (European Training Foundation)<br />

PEI (pertsonal ez irakasle)<br />

es PND (personal no docente)<br />

PFEZ (pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga)<br />

es IRPF (impuesto sobre la renta de las personas físicas)<br />

fr IRPP (impôt sur le revenu des personnes physiques)<br />

en IIT (Individual Income Tax)<br />

PFL (Profesionalen Futbol Liga)<br />

es LFP (Liga de Fútbol Profesional)<br />

fr LFP (Ligue de Football Professionel)<br />

PGP (oso pribatutasun on)<br />

es PGP (privacidad bastante buena)<br />

fr PGP (logiciel de chiffrement PGP)<br />

en PGP (Pretty Good Privacy)<br />

PHP (web-orrialde pertsonalak)<br />

en PHP (Personal Home Pages Hypertext Preprocessor)<br />

PI (posta bidezko igorpen)<br />

es GP (giro postal)<br />

fr MP (mandat-poste; virement postal)<br />

en PO (Postal Order)<br />

PKK (Kurdistango Langileen Alderdia)<br />

es PKK (Partido de los Trabajadores de Kurdistán)<br />

fr PKK (Parti des Travailleurs du Kurdistan)<br />

en PKK (Kurdistan Workers Party)<br />

PKL (Prozedura Kriminalaren Legea)<br />

es LECrim; LECr (Ley de Enjuiciamiento Criminal)<br />

PM (polizia militar)<br />

es PM (policía militar)<br />

fr PM (police militaire)<br />

en MP (Military Police)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 98

PP (Alderdi Popularra)<br />

es PP (Partido Popular)<br />

PPDG (Guadalupeko Alderdi Progresista Demokratikoa)<br />

fr PPDG (Parti Démocratique Gua<strong>del</strong>oupéen)<br />

PPI (Italiako Alderdi Popularra)<br />

es PPI (Partido Popular Italiano)<br />

PPI (plano-posizio indikatzaile)<br />

en PPI (Plan Position Indicator)<br />

PR (ibilbide labur; mendiko ibilbide labur)<br />

es PR (sendero de pequeño recorrido; pequeño recorrido)<br />

fr PR (petite randonée)<br />

en PR (Petite Randonée)<br />

PRI (Alderdi Iraultzaile Instituzionala)<br />

es PRI (Partido Revolucionario Institucional)<br />

PS (Alderdi Sozialista)<br />

fr PS (Parti Socialiste)<br />

PSE (Euskadiko Alderdi Sozialista)<br />

es PSE (Partido Socialista de Euskadi)<br />

PSL (Politika eta Segurtasun Lantaldea)<br />

es COPS (Comité Político y de Seguridad)<br />

fr COPS (Comité Politique et de Sécurité)<br />

en PSC (Political and Security Committee)<br />

PSN (Nafarroako Alderdi Sozialista)<br />

es PSN (Partido Socialista de Navarra)<br />

PSOE (Espainiako Alderdi Sozialista Langilea)<br />

es PSOE (Partido Socialista Obrero Español)<br />

fr PSOE (Parti Socialiste Ouvrier Espagnol)<br />

en PSOE (Socialist Party)<br />

PSP (publikoarentzako salmenta-prezio)<br />

es PVP (precio venta al público)<br />

fr PVP (prix de vente publique)<br />

en Rp (Retail Price)<br />

PSUC (Kataluniako Alderdi Sozialista Batua)<br />

es PSUC (Partido Socialista Unificado Catalán)<br />

PT (pedagogia terapeutiko)<br />

es PT (pedagogía terapéutica)<br />

fr PT (pédagogie thérapeutique)<br />

PUZ (prozesatzeko unitate zentral)<br />

es UCP (unidad central de proceso)<br />

fr UCT (unité centrale de traitement)<br />

en CPU (Central Processing Unit)<br />

PVC (polibinil kloruro)<br />

es PVC (cloruro de polivinilo)<br />

fr PVC (chlorure de polyvinyle)<br />

en PVC (Polyvinyl Chloride)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 99

PZL (Prozedura Zibilaren Legea)<br />

es LEC (Ley de Enjuiciamiento Civil)<br />

RENFE (Espainiako Trenbide Sarea)<br />

es RENFE (Red Nacional de Ferrocarriles Españoles)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 100<br />

REPROM (memoria hil birprogramagarri)<br />

es REPROM (memoria sólo lectura reprogramable; memoria muerta reprogramable)<br />

fr MEMREP (mémoire morte reprogrammable)<br />

en REPROM (Reprogrammable Read-Only Memory)<br />

RIEV (Nazioarteko Eusko Ikaskuntzen Aldizkaria)<br />

es RIEV (Revista Internacional de Estudios <strong>Vasco</strong>s)<br />

fr RIEV (Revue Internationale des Études Basques)<br />

RNA; ARN (azido erribonukleiko)<br />

es ARN; RNA (ácido ribonucleico)<br />

fr RNA; ARN (acide ribonucléique)<br />

en RNA (RiboNucleic Acid)<br />

RSBAP (Euskalerriaren Adiskideen Elkartea)<br />

es RSBAP (Real Sociedad Bascongada de Amigos <strong>del</strong> <strong>País</strong>)<br />

RSV (Pauldarrak)<br />

es RSV (Paulinos)<br />

RTF (testu aberastuko formatu)<br />

es RTF (formato de texto enriquecido)<br />

fr RTF (format texte riche)<br />

en RTF (Rich Text Format)<br />

RTVE (Espainiako Irrati Telebista)<br />

es RTVE (Radio Televisión Española)<br />

SA (Sozialista Abertzaleak)<br />

SAEGEN (salgai arriskutsuak errepidez garraiatzeko erregelamendu nazional)<br />

es TPC (reglamento nacional de transporte de mercancías peligrosas por carretera)<br />

SAGAZDE (Garapen Eremuen Kudeaketa SA)<br />

es SAGAZDE (S.A. Gestión de Areas y Zonas de Desarrollo)<br />

SALO (Sindikatu Askatasunaren Lege Organikoa)<br />

es LOLS (Ley Orgánica de Libertad Sindical)<br />

SDB (Salestarrak)<br />

es SDB (Salesianos (Sociedad de San Francisco de Sales); Salesianas (Sociedad de San Francisco de<br />

Sales))<br />

SDEP (segurtasunerako eta defentsarako Europako politika)<br />

es PESD (política europea de seguridad y defensa)<br />

fr PESD (politique européenne de sécurité et de défense)<br />

en ESDP (European Security and Defence Policy)<br />

SEA (Arabako Enpresariak)<br />

es SEA (Empresarios Alaveses)<br />

SEATO (Asia Hego Ekialdeko Tratatuaren Erakundea)<br />

es OTASE (Organización <strong>del</strong> Tratado <strong>del</strong> Sureste Asiático)

fr OTASE (Organisation du Traité de l'Asie du Sud-Est)<br />

en SEATO (South-East Asia Treaty Organization)<br />

SECAM (memoriadun kolore sekuentzial)<br />

es SECAM (color secuencial con memoria)<br />

fr SECAM (système électronique couleur avec mémoire)<br />

en SECAM (Sequential Color with Memory)<br />

SEPI (Estatuko Industria Partaidetzarako Sozietatea)<br />

es SEPI (Sociedad Estatal de Participaciones Industriales)<br />

fr SEPI (Société Espagnole de Participation Industrielle)<br />

SGAE (Egile eta Editoreen Elkartea)<br />

es SGAE (Sociedad General de Autores y Editores)<br />

SGML (markatzeko lengoaia orokor estandar)<br />

es SGML (lenguaje estandarizado de marcado general)<br />

fr SGML (langage standard de balisage généralisé)<br />

en SGML (Standard Generalized Markup Language)<br />

SHA (suntsipen handiko armak)<br />

es ADM (armas de destrucción masiva)<br />

fr ADM (armes de destruction massive)<br />

en WMD (Weapons of Mass Destruction)<br />

SHEE (Soin Hezkuntzako Euskal Erakundea)<br />

es IVEF (Instituto <strong>Vasco</strong> de Educación Física)<br />

fr IVEF (Institut Basque d'Education Physique)<br />

S-HTTP (hipertestua transferitzeko protokolo seguru)<br />

es S-HTTP ()<br />

fr S-HTTP ()<br />

en Secure HTTP; S-HTTP (Secure HyperText Transfer Protocol)<br />

SHU (sailkapen hamartar unibertsal)<br />

es CDU (clasificación decimal universal)<br />

fr CDU (classification décimale universelle)<br />

en UDC (Universal Decimal Classification)<br />

SI; SJ (Jesusen Lagundia; Jesuitak; Josulagunak)<br />

es SI (Jesuitas (Compañía de Jesús))<br />

SICA (aurrezki-kutxen elkarkomunikaziorako zerbitzu)<br />

es SICA (servicio de intercomunicación de cajas de ahorros)<br />

SIS (Schengengo informazio-sistema)<br />

es SIS (sistema de información de Schengen)<br />

fr SIS (système d'information de Schengen)<br />

en SIS (Schengen Information System)<br />

SM (Marianistak)<br />

es SM (Marianistas (Societas Mariae; Compañía de María))<br />

SM (Maristak: Mariaren Lagunartea)<br />

es SM (Padres Maristas)<br />

SMS (mezu laburren zerbitzu)<br />

es SMS (servicio de mensajes cortos)<br />

fr SMS (service de message court)<br />

en SMS (Short Message Service)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 101

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 102<br />

SNCP (EAEko baxurako arrantzako produktuak merkaturatzeko sistema normalizatu)<br />

es SNCP (sistema normalizado de comercialización de los productos de la pesca de bajura de la<br />

CAV)<br />

SP (Eskolapioak)<br />

es SP (Padres Escolapios)<br />

SPD (Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata)<br />

es SPD (Partido Socialdemócrata de Alemania)<br />

fr SPD (Parti Social-Démocrate d'Allemagne)<br />

en SPD (Social Democratic Party of Germany)<br />

SPP (Poliziako Sindikatu Profesionala)<br />

es SPP (Sindicato Profesional de Policía)<br />

SPRI (Industriaren Sustapen eta Eraldaketarako Baltzua)<br />

es SPRI (Sociedad para la Promoción y Reconversión Industrial)<br />

SSP (San Pauloren Jaierazko Elkarte)<br />

es SSP (Sociedad de San Pablo)<br />

SSS (Sakramentinoak)<br />

es SSS (Padres Sacramentinos)<br />

STEE-EILAS (Euskadiko Irakaskuntzako Langileen Sindikatua)<br />

es STEE-EILAS (Sindicato de Trabajadores de la Enseñanza de Euskadi)<br />

STG (sexu-transmisiozko gaixotasun)<br />

es ETS (enfermedad de transmisión sexual)<br />

fr MST (maladie sexuellement transmissible)<br />

en STD (Sexually Transmitted Disease)<br />

SVCD (super bideo disko trinko)<br />

en SVCD (Super Video Compact Disc)<br />

SVD (Berbitak: Jainko Hitzaren Misiolariak)<br />

es SVD (Misioneros <strong>del</strong> Verbo Divino)<br />

SX (Xabiertarrak)<br />

es SX (Javerianos)<br />

TAC (urteko harrapaketa-kopuru)<br />

es TAC (total admisible de capturas)<br />

fr TAC (total admissible des captures)<br />

en TAC (Total Allowable Catches)<br />

TAIEX (Informazioa eta Laguntza Teknikoa Trukatzeko Bulegoa)<br />

es TAIEX (Oficina de Intercambio de Información y de Asistencia Técnica)<br />

fr TAIEX ()<br />

en TAIEX (Technical Assistance Information Exchange Office)<br />

TAO (trafiko eta aparkamenduaren ordenamendu)<br />

es OTA (ordenación <strong>del</strong> tráfico y aparcamiento)<br />

TAOL (Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen Legea)<br />

es LBRL (Ley de Bases de Régimen Local)<br />

TAT (apertzepzio-test tematiko)<br />

es TAT (test de apercepción temática)

fr TAT (test d'aperception thématique)<br />

en TAT (Thematic Apperception Test)<br />

TAT (Torturaren Aurkako Taldea)<br />

es TAT (Organismo Contra la Tortura)<br />

fr TAT (Groupe Contre la Torture)<br />

en TAT (Group Against Torture)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 103<br />

TDCnet (Europako Terminologia Dokumentazio eta Informazioko Zentroen Sarea)<br />

es TDCnet (Red Europea de Centros de Documentación e Información en Terminología)<br />

fr TDCnet (Réseau Européen de Centres d'Information et de Documentation en Terminologie)<br />

en TDCnet (Terminology Documentation Centre Network)<br />

TFT (geruza fineko transistore)<br />

en TFT (Thin Film Transistor)<br />

TIR (nazioarteko errepide-garraio)<br />

es TIR (transporte internacional de mercancías)<br />

fr TIR (transit international routier)<br />

en TIR (International Transit System)<br />

TKE (Traineru Kluben Elkartea)<br />

es ACT (Asociación de Clubes de Traineras)<br />

TMP (talde multiprofesional)<br />

es EMP (equipo multiprofesional)<br />

TNA (Turismorako Nazioarteko Aliantza)<br />

es AIT (Alianza Internacional de Turismo)<br />

fr AIT (Alliance Internationale du Tourisme)<br />

TNT (trinitrotolueno)<br />

es TNT (trinitrotolueno)<br />

fr TNT (trinitrotoluène)<br />

en TNT (Trinitrotoluene)<br />

TOR (Hirugarrendar Erregeladunak)<br />

es TOR (Terciarios Franciscanos Regulares)<br />

TRIPS (merkataritzarekin lotutako jabetza intelektualaren eskubideei buruzko alderdiak)<br />

es TRIPS; ADPIC (aspectos de los derechos de propiedad intelectual relacionados con el comercio)<br />

fr ADPIC (aspects des droits de la propriété intellectuelle qui touchent au commerce)<br />

en TRIPS (Trade Related aspects of Intellectual Property Rights)<br />

TSJN (Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusia)<br />

es TSJN (Tribunal Superior de Justicia de Navarra)<br />

TTL (transistore transistore logika)<br />

en TTL (Transistor Transistor Logic)<br />

TTM (truke-tasen mekanismo)<br />

es MTC (mecanismo de tipos de cambio)<br />

UA (Unidad Alavesa)<br />

es UA (Unidad Alavesa)<br />

UABP (urte anitzeko bideratze-programa)<br />

es POP (programa de orientación plurianual)<br />

fr POP (programme d'orientation pluriannuel)<br />

en MAGP (Multiannual Guidance Programme)

UAGA (Arabako Nekazari eta Abeltzainen Batasuna)<br />

es UAGA (Unión de Agricultores y Ganaderos de Alava)<br />

UCI (Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasuna)<br />

es UCI (Unión Ciclista Internacional)<br />

fr UCI (Union Cycliste Internationale)<br />

en UCI (International Cycling Union)<br />

UEFA (Europako Futbol Elkarteen Batasuna)<br />

es UEFA (Unión Europea de las Asociaciones de Fútbol)<br />

fr UEFA (Union des Associations Européennes de Football)<br />

en UEFA (Union of European Football Associations)<br />

UEMA (Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea)<br />

es UEMA (Mancomunidad de Municipios Euskaldunes)<br />

fr UEMA (Communauté des Communes Bascophones)<br />

en UEMA (Commonwealth of Monolingual Basque Municipalities)<br />

UETS (udaletako euskara-teknikarien sare)<br />

UEU (Udako Euskal Unibertsitatea)<br />

es UEU (<strong>Universidad</strong> Vasca de Verano)<br />

fr UEU (Université Basque d'Été)<br />

en UEU (Basque Summer University)<br />

UGT (Langileen Batasun Orokorra)<br />

es UGT (Unión General de Trabajadores)<br />

UHUN; UNED (Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionala)<br />

es UNED (<strong>Universidad</strong> Nacional de Educación a Distancia)<br />

UIB (unibertsitateko irakasleria-batzorde)<br />

es CPU (comisión de profesorado de la universidad)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 104<br />

UNESCO (Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundea)<br />

es UNESCO (Organización de las Naciones Unidas para la Educación, la Ciencia y la Cultura)<br />

fr UNESCO (Organisation des Nations Unies pour l'Éducation, la Science et la Culture)<br />

en UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization)<br />

UNICE (Europako Erkidegoko Industrien Batasuna)<br />

es UNICE (Unión de las Industrias de la Comunidad Europea)<br />

fr UNICE (Union des Industries de la Communauté Européenne)<br />

en UNICE (Union of Indutries of the European Community)<br />

UNICEF (Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsa)<br />

es UNICEF (Fondo de las Naciones Unidas para la Infancia)<br />

fr FISE (Fonds des Nations Unies pour l'Enfance)<br />

en UNICEF (United Nations International Children´s Emergency Fund)<br />

UNITA (Angolaren Independentzia Osorako Batasun Nazionala)<br />

es UNITA (Unidad Nacional para la Independencia Total de Angola)<br />

UOHEI (Urrutiko Oinarrizko Hezkuntzarako Euskal Ikastegia)<br />

es CEVEBAD (Centro <strong>Vasco</strong> de Educación Básica a Distancia)<br />

UPF (Frantziaren Aldeko Batasuna)<br />

es UPF (Unión por Francia)<br />

fr UPF (Union pour la France)<br />

en UPF (Union for France)

UPN (Unión <strong>del</strong> Pueblo Navarro)<br />

es UPN (Unión <strong>del</strong> Pueblo Navarro)<br />

UPU (posta-batasun unibertsal)<br />

es UPU (unión postal universal)<br />

fr UPU (union postale universelle)<br />

en UPU (Universal Postal Union)<br />

UTB (urteko tasa baliokide)<br />

es TAE (tasa anual equivalente)<br />

UTC (denbora unibertsal koordinatu)<br />

es UTC (tiempo universal coordinado)<br />

fr UTC (temps universel coordonné)<br />

en UTC (Universal Time Coordinated)<br />

UUP (Ulsterko Alderdi Unionista)<br />

es UUP (Partido Unionista <strong>del</strong> Ulster)<br />

fr UUP (Parti Unioniste d'Ulster)<br />

en UUP (Ulster Unionist Party)<br />

UVF (Ulsterko Boluntarioen Indarra)<br />

es UVF (Fuerza de Voluntarios <strong>del</strong> Ulster)<br />

fr UVF (Force Volontaire de l'Ulster)<br />

en UVF (Ulster Volunteer Force)<br />

VCD (bideo disko trinko)<br />

en VCD (Video Compact Disc)<br />

VHS (etxeko bideo-sistema)<br />

en VHS (Video Home System)<br />

VHS (Virtual Hire System)<br />

es VHS (sistema de transporte de cinta)<br />

fr VHS ()<br />

en VHS (Virtual Hire System)<br />

VRML (errealitate birtuala mo<strong>del</strong>atzeko lengoaia)<br />

es VRML (lenguaje de mo<strong>del</strong>ación de realidad virtual)<br />

fr VRML (langage de modélisation en réalité virtuelle)<br />

en VRML (Virtual Reality Mo<strong>del</strong>ing Languaje)<br />

WTA (Emakumezko Tenislari Profesionalen Elkartea)<br />

es WTA (Asociación de Tenistas Femeninas Profesionales)<br />

en WTA (Women Tennis Association)<br />

WWF (Naturarentzako Mundu Funtsa)<br />

es WWF (Fondo Mundial para la Fauna)<br />

fr WWF (Fonds Mondial pour la Faune)<br />

en WWF (World Wildlife Fund)<br />

WWW (mundu zabaleko amaraun)<br />

es WWW (telaraña mundial)<br />

fr WWW ()<br />

en WWW (World Wide Web)<br />

ZAU (zainketa aringarrietako unitate)<br />

es UCP (unidad de cuidados paliativos)<br />

fr USP (unité de soins palliatifs)<br />

en PCU (Palliative Care Unit)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 105

ZIG (zereginen ikaskuntzarako gela)<br />

es AAT (aula de aprendizaje de tareas)<br />

ZIU (zainketa intentsiboetako unitate)<br />

es UCI (unidad de cuidados intensivos)<br />

en ICU (Intensive Care Unit)<br />

ZK; CN (zenbakizko kontrol)<br />

es CN (control numérico)<br />

fr CN (commande numérique)<br />

en NC (Numeric Control)<br />

ZKK; CNC (zenbakizko kontrol konputerizatu)<br />

es CNC (control numérico computerizado)<br />

fr CNC (commande numérique par ordinateur)<br />

en CNC (Computer Numerical Control)<br />

ZNB (zabalkundea neurtzeko bulego)<br />

es OJD (oficina de la justificación de la difusión)<br />

ZOK (zerga-oinarri kotizagarri)<br />

es BIC (base imponible cotizable)<br />

ZON (zerga-oinarri negatibo)<br />

es BIN (base imponible negativa)<br />

ZOPE (Z objektuak argitaratzeko inguru)<br />

en ZOPE (Z Object Publishing Environment)<br />

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 106

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 107

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 108<br />

Zerrenda orokorrak

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 109<br />

Forma laburtuen araberako aurkibidea<br />

°C Celsius gradu; gradu zentigradu<br />

°F Fahrenheit gradu<br />

°R Reaumur gradu<br />

µ mikro-<br />

µA mikroanpere<br />

µF mikrofarad<br />

µg mikrogramo<br />

µm; µ mikrometro; mikra; mikroi<br />

µs mikrosegundo<br />

Å angstrom<br />

%/guzt. ehuneko zati guztizko<br />

1 Erg Erregeak lehen Liburua<br />

1 Jn Joanen lehen Gutuna<br />

1 Ko Korintoarrei lehen Gutuna<br />

1 Kro Kronikak lehen Liburua<br />

1 M Makabearrak lehen Liburua<br />

1 P Pedroren lehen Gutuna<br />

1 Sm Samuelen lehen Liburua<br />

1 Tm Timoteori lehen Gutuna<br />

1 Ts Tesalonikarrei lehen Gutuna<br />

2 Erg Erregeak bigarren Liburua<br />

2 Jn Joanen bigarren Gutuna<br />

2 Ko Korintoarrei bigarren Gutuna<br />

2 Kro Kronikak bigarren Liburua<br />

2 M Makabearrak bigarren Liburua<br />

2 P Pedroren bigarren Gutuna<br />

2 Sm Samuelen bigarren Liburua<br />

2 Tm Timoteori bigarren Gutuna<br />

2 Ts Tesalonikarrei bigarren Gutuna<br />

3 Jn Joanen hirugarren Gutuna<br />

A alarguna<br />

A adenina<br />

A ampere<br />

A antizikloi<br />

a area<br />

a atto-<br />

A bira; Ab ampere-bira<br />

A. autobide<br />

a. aita<br />

a. aska<br />

a. ale<br />

a. ag. aita agurgarri<br />

a. ag. h. aita agurgarri hori<br />

a. h. aita hori<br />

a. lib. aipaturiko liburu<br />

a. s. aita santu<br />

a. s. t. doh. aita santu txit dohatsu<br />

a.-k. adimen-koefiziente<br />

a.a. aipaturiko artikulu<br />

A

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 110<br />

a.b. adiera berri<br />

A.B. Ama Birjina<br />

a.e.g. azal eta guzti<br />

a.h. adiera hertsi<br />

A.H. abiadura handia<br />

a.m. ante meridiem<br />

A.M. Andre Maria<br />

a.o. ahalordez<br />

A.T. abiadura txikia<br />

a.z. adiera zabal<br />

a.z. alde zergagabe<br />

A/V ad valorem<br />

AA Alkoholiko Anonimoak<br />

AA adimen artifizial<br />

AA Asuntzionistak: Jasokundeko Agustindarrak<br />

AAB Amnistiaren Aldeko Batzordeak<br />

AAG aukera anitzeko galdera<br />

AALA arte aplikatuak eta lanbide artistikoak<br />

AB administrazio berezi<br />

Ab Abdias<br />

AB Abertzaleen Batasuna<br />

ab. abat<br />

ABB Araba Buru Batzarra<br />

abe. abendu<br />

ABEE aldi baterako enpresa-elkarte<br />

Abelazk. Abelazkuntza<br />

abelb. abelbide<br />

ABFT arrantza bideratzeko finantza-tresna<br />

ABK Autodeterminazioaren Biltzarrak<br />

abk armak arma atomiko, biologiko eta kimikoak<br />

abl. ablatibo<br />

ABLE aldi baterako laneko enpresa<br />

ABO azterketa-batzorde ofizial<br />

ABS blokeoaren kontrako sistema<br />

abs. absolutibo; absolutu<br />

abstr. abstraktu<br />

ABU anestesia ondoko bizkorketarako unitate<br />

abu. abuztu<br />

Ac altocomulus; altokumulu<br />

Ac aktinio<br />

ACB Saskibaloi Kluben Elkartea<br />

accel. accelerando<br />

ACTH hormona adrenokortikotrofiko<br />

AD Andorra<br />

ad. aditz<br />

ad. os. adeitasun osoz<br />

ad.-konpl. aditz-konplementu<br />

adb. adberbio<br />

ADECU Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Defentsarako Elkartea<br />

ADG Ekintza Demokratiko Guyanarra<br />

adgo adagio<br />

ADH hormona antidiuretiko<br />

adib. adibide<br />

adj. adjektibo<br />

adkor. adierazkor<br />

adl. adlatibo<br />

adlag. adizlagun<br />

Admin. Administrazio<br />

Admin. Zuz. Administrazio Zuzenbide<br />

admri. administrari<br />

admtz. administratzaile<br />

ADP adenosina difosfato<br />

ADP pezeta

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 111<br />

ADSL abonatu-linea digital asimetriko<br />

AE aurrerapen egokia<br />

AE Arabiar Emirerri Batuak<br />

AE autonomia-estatutu<br />

AEB Espainiako Bankuen Elkartea<br />

AEB Afrikar Estatuen Batasuna<br />

AEB Ameriketako Estatu Batuak<br />

AECE Espainiako Merkataritza Elektronikoko Elkartea<br />

AED dirham emirrerribatuar<br />

AED Arrasate Euskaldun Dezagun<br />

AEE Amerikako Estatuen Erakundea<br />

AEK Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea<br />

AENA Espainiako Aireportuak eta Aireko Nabigazioa<br />

AENOR Espainiako Normalizazio Erakundea<br />

Aeron. Aeronautika<br />

AES Abokatu Euskaldunen Sindikatua<br />

AF Afganistan<br />

af afrikaans<br />

Af. Afrika<br />

AFA afgani<br />

AFB Frantziako Bankuen Elkartea<br />

AFBE aktibo finantzarioen bitartekarien elkarte<br />

affettº affettuoso<br />

AFNOR Frantziako Normalizazio Erakundea<br />

agº; agit. agitato<br />

AG auzitegi goren<br />

Ag Ageo<br />

AG Antigua eta Barbuda<br />

Ag zilar<br />

ag. agurgarri<br />

ag. agindu<br />

AGF Frantziako Aseguru Orokorrak<br />

Ah ampere-ordu<br />

ah. ahizpa<br />

AHO irakasle aholkulari<br />

aholk. aholkulari<br />

AHT abiadura handiko tren<br />

ahta. ahaldunduta<br />

AI Amnistia Internazionala<br />

AIF Arabako Ikastolen Federakundea<br />

AIKP azpisarearekiko independente den konbergentzia-protokolo<br />

aintz. aintzira<br />

aip. aipamen<br />

ait. aitorle<br />

AIZ atzerritarraren identifikazio-zenbaki<br />

Aizk. Aizkolaritza<br />

AJA antolakuntza- eta jarduera-araudi<br />

ak aurrezki-kutxa<br />

AK aurrezki-kutxa<br />

AKOB Afrikako, Karibeko eta Ozeano Bareko Herrialdeak<br />

akt. aktibo<br />

aktu. aurrekontu<br />

akus. akusatibo<br />

Akus. Akustika<br />

AL Albania<br />

Al aluminio<br />

al. astelehen<br />

Ala alanina<br />

ALABA Armen Arloko Lankidetzako Antolakunde Bateratua<br />

Albait. Albaitaritza<br />

ald. alderdi<br />

ald. aldapa<br />

aldib. aldi baterako

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 112<br />

aldr. aldiri<br />

aldz. of. aldizkari ofizial<br />

ALET administrazioko langileen euskarazko trebakuntza<br />

alf. alferez<br />

ALHAO Arabako Lurralde Historikoaren Aldizkari Ofiziala<br />

Alj. Aljebra<br />

alk. alkate<br />

Alk. Alkimia<br />

allº allegro<br />

ALL lek<br />

alltto allegretto<br />

ALO Aurrekontu Lege Orokor<br />

Alp. Alpinismo<br />

alt. altuera<br />

Am amerizio<br />

AM Armenia<br />

Am Amos<br />

am amharera<br />

am. ama<br />

Am. Amerika<br />

am. ag. ama agurgarri<br />

am. ag. h. ama agurgarri hori<br />

am. h. ama hori<br />

AMD dram<br />

AME arriskuko material espezifikoak<br />

AMIA ahuleziak, mehatxuak, indarrak eta aukerak<br />

AMKP azpisarearen mendekotasuna duen konbergentzia-protokolo<br />

AMMF Andre Mariaren Misiolari Frantziskotarrak<br />

AMP adenosina monofosfato<br />

AMS Amsterdam Schiphol aireportua<br />

AMSP azpisarearen mendekotasuna duen sarbide-protokolo<br />

AN Aliantza Nazionala<br />

AN auzitegi nagusi<br />

AN Antillak<br />

an. anaia<br />

anagr. anagrama<br />

anal. analogia<br />

anast. anastatiko<br />

Anat. Anatomia<br />

ANC Afrikar Kongresu Nazionala<br />

ANC Korsikako Nazio Batasuna<br />

andño. andereño<br />

And Andromeda; Hiru Ahizpak<br />

and. andre<br />

andnº andantino<br />

andte andante<br />

Anestesiol. Anestesiologia<br />

anfib. anfibio<br />

ANG florin antillatar<br />

angl. anglikanismo<br />

anim. animalia<br />

Animis. Animismo<br />

anon. anonimo<br />

ANPE Lanpostuetarako Agentzia Nazionala<br />

Ant Antlia<br />

antilog antilogaritmo<br />

anton. antonimo<br />

Antr. Antropologia<br />

antz. antzina<br />

Antz. Antzerki<br />

ANZUS Australia, Zeelanda Berria eta Ameriketako Estatu Batuen arteko<br />

Segurtasun Akordio Militarra<br />

AO Angola

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 113<br />

AON kwanza berri<br />

Ap Apokalipsia<br />

ap. apaiz<br />

Apache adabakizko zerbitzari<br />

APB arrantza-politika bateratu<br />

APEC Asia eta Ozeano Bareko Elkarlaguntzarako Foroa<br />

api. apiril<br />

apok. apokrifo<br />

apost. apostolu<br />

app. apezpiku<br />

app. jn. apezpiku jaun<br />

APRA Herri Aliantza Iraultzaile Amerikarra<br />

Aps Apus<br />

aptu. apartamentu<br />

AQ Antartika<br />

Aql Aquila; Arranoa<br />

Aqr Aquarius<br />

ar arabiera<br />

Ar argon<br />

AR Argentina<br />

AR Araba<br />

ar. arro<br />

ARA austral<br />

arakn. araknido<br />

arc cos arku kosinu<br />

arc cosh arku kosinu hiperboliko<br />

arc cot arku kotangente<br />

arc coth arku kotangente hiperboliko<br />

arc sin arku sinu<br />

arc tan arku tangente<br />

arc tanh arku tangente hiperboliko<br />

Arg arginina<br />

arg. argot<br />

Arg. Argazkigintza<br />

arg. argitaletxe<br />

arg. argi; argitsu<br />

arg. g. argitaletxerik gabe<br />

argit. argitaraldi<br />

Argit. Argiteknia<br />

argitp. argitalpen<br />

argk. argazki<br />

argtz. argitaratzaile<br />

argtz. oh. argitaratzailearen ohar<br />

Ari Aries<br />

Arit. Aritmetika<br />

Ark. Arkeologia<br />

ark. arkaiko<br />

Arkit. Arkitektura<br />

ARKO Arrasateko Komunikabideak<br />

Arm. Armagintza<br />

ARNm azido erribonukleiko mezulari<br />

ARP peso<br />

arp. artzapez<br />

arpp. artzapezpiku<br />

arr. arrunt<br />

Arr. Arrantza<br />

Arraunk. Arraunketa<br />

arrunk. arrunkeria<br />

ARS peso argentinar berri<br />

Art. Arte<br />

art. artikulu<br />

Art. Ed. Arte Ederrak<br />

Art. Graf. Arte grafikoak

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 114<br />

artrop. artrodopo<br />

arzki. aurrizki<br />

as assamera<br />

As altostratus; altostratu<br />

As artseniko<br />

as. astearte<br />

As. Asia<br />

ASAL arnas sindrome akutu larri<br />

ASCII informazio-trukerako Amerikako kode estandar<br />

ASEAN Hego-Ekialdeko Asiako Tratatuaren Erakundea<br />

ASK Abertzale Sozialisten Komiteak<br />

ASLE Euskadiko Lan Sozietateen Taldea<br />

Asn asparragina<br />

Asp azido aspartiko<br />

asp. aspaldiko<br />

ASPB atzerriari eta segurtasunari buruzko politika bateratu<br />

Astrol. Astrologia<br />

Astron. Astronomia<br />

Astronaut. Astronautika<br />

asz. aszetika<br />

AT Austria<br />

At astato<br />

at. atari<br />

at. ataka<br />

ataur. atariaurre<br />

ATB aduana-tarifa bateratu<br />

ATCRB Ipar Euskal Herriko Garraio Kolektiboko Elkartea<br />

ATL Hartsfield - Jackson Atlanta nazioarteko aireportua<br />

Atl. Atletismo<br />

atm atmosfera<br />

ATM transmititzeko modu asinkrono<br />

ATP adenosina trifosfato<br />

ATP Tenislari Profesionalen Elkartea<br />

ATS txelin austriar<br />

AU Australia<br />

Au urre<br />

au. at. aurretik atzerako<br />

AuB Autodeterminaziorako Bilgunea<br />

AUD dolar australiar<br />

AuEsZ aurre-eskuineko zeihar<br />

AuEzZ aurre-ezkerreko zeihar<br />

AUNLU azienda-unitateak nekazaritzako lurrak ureztatzeari begira<br />

Aur Auriga<br />

aur. aurretiko; aurretikoak<br />

autogr. autografo<br />

Autom. Automobilismo<br />

auton. autonomia<br />

auton.-erk. autonomia-erkidego<br />

auz. auzune<br />

auz.; a. auzo<br />

auzob. auzoberri<br />

AVI soinu eta bideo tartekatuak<br />

AVT Terrorismoaren Biktimen Elkartea<br />

AWG florin arubar<br />

AX azken xedapen<br />

ay aimara<br />

AZ Azerbaijan<br />

az azerbaijanera<br />

az. asteazken<br />

az. azal<br />

az. nag. azoka nagusi<br />

aza. azaro<br />

azal. azalera

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 115<br />

azk. azken<br />

AZL administrazio eta zerbitzuetako langileak<br />

AZM manat<br />

azp. auzapez<br />

AZTI Arrantzuarekiko Zientzia eta Teknika Iraskundea<br />

aztze. azaleztatze<br />

B banandua<br />

b barn<br />

B boro<br />

B bel<br />

b. bide<br />

b. ag. bere aginduz<br />

b. z. es. beti zure esaneko<br />

b. zah. bide zahar<br />

b.b. beste bide<br />

b.g. besterik gabe<br />

b.i.s.g. beste inon sailkatu gabe<br />

b.o. babes ofizial<br />

b.o.b. bukaera onari baldintzatuta<br />

b.s.b. baldin eta soilik baldin<br />

b/min bira minutuko<br />

Ba Baruk<br />

Ba bario<br />

BA Bosnia-Herzegovina<br />

BAD dinar bosniar<br />

BAE bezeroen arretarako eremu<br />

BAE Bakearen Aldeko Elkartea<br />

BAFE barneko farmazialari egoiliar<br />

BAI biztanleria aktiboaren inkesta<br />

BAK Bakearen Aldeko Koordinakundea<br />

bak. g. bakoitirik gabe<br />

Bakter. Bakteriologia<br />

balist. balistika<br />

BAM; BAB Baiona-Angelu-Miarritze<br />

BAME barruko mediku egoiliar<br />

banatz. banatzaile<br />

BAO Bizkaiko Aldizkari Ofiziala<br />

bar. barruti<br />

barr. barruan<br />

Barzz. Baratzezaintza<br />

bas. baserri<br />

basel. baseliza<br />

Basog. Basogintza<br />

bat. batailoi<br />

batx. batxilergo<br />

batz. batzorde<br />

BAZ bezeroarentzako arreta-zerbitzu<br />

bazk. bazkide<br />

BB Barbados<br />

BBB Bizkai Buru Batzarra<br />

BBD dolar barbadostar<br />

BBK Bilbao Bizkaia Kutxa<br />

BBON balio bereko ondorioa duen neurri<br />

BBVA Bilbao Vizcaya Argentaria Bankua<br />

BC Banku Zentrala<br />

Bcc ezkutuko kopia<br />

BCN Bartzelonako aireportua<br />

BD Bangladesh<br />

B

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 116<br />

BDT taka<br />

Be berilio<br />

be bielorrusiera<br />

BE Belgika<br />

BEAZ Bizkaiko Enpresa eta Aurrerapen Zentroa<br />

BEF franko belgikar<br />

beg. os. begirune osoz<br />

BEGb balio erantsi garbi<br />

BEGd balio erantsi gordin<br />

beh. behe-mailako<br />

behat. behatoki<br />

Beirag. Beiragintza<br />

bener. beneragarri<br />

Ber. Bertsogintza<br />

berrinp. berrinprimatze<br />

BEZ balio erantsiaren gaineko zerga<br />

BF Burkina Faso<br />

BFCE Atzerri Merkataritzarako Frantziako Bankua<br />

BFF CFA franko<br />

BG Bulgaria<br />

bg bulgariera<br />

BGAE borondatezko gizarte-aurreikuspeneko erakunde<br />

BGEB Berreraikuntza eta Garapeneko Europako Bankua<br />

BGL lev<br />

BGM baimendutako gehieneko masa<br />

BH Bahrain<br />

BHD dinar bahraindar<br />

BI Burundi<br />

bi bislama<br />

BI batxilergo-institutu<br />

Bi bismuto<br />

Bibl. Biblia<br />

bibliog. bibliografia<br />

bid. bidaltzaile<br />

bideg. bidegurutze<br />

bidez. bidezidor<br />

BIE Bizkaiko Ikastolen Elkartea<br />

BIEZ bibliografia eguneratzeko zerbitzu<br />

BIF franko burundiar<br />

bik. bikoiztu<br />

bik. g. bikoitirik gabe<br />

bil. biltegi<br />

bild. bilduma<br />

biltz. biltzaile<br />

BIMH makina-tresnaren biurteko<br />

BIO Bilboko aireportua<br />

Biof. Biofisika<br />

Biogeog. Biogeografia<br />

Biokim. Biokimika<br />

Biol. Biologia<br />

BIQ Miarritzeko nazioarteko aireportua<br />

bir. biribilgune<br />

BIRD Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua<br />

birmold. birmoldatu<br />

birmoldle. birmoldatzaile<br />

BIZ Bizkaia<br />

bizig. bizigune<br />

bizil. bizileku<br />

Bizk. Bizkaiera<br />

bizt. biztanle<br />

BJ Benin<br />

BJA biztanleria jardueraren arabera<br />

Bk berkelio

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 117<br />

BKK Don Muang nazioarteko aireportua<br />

bku. banku<br />

bl. bloke<br />

BM Barne-medikuntza<br />

BM Bermuda<br />

BMD dolar bermudatar<br />

BMHB Barne Merkatua Harmonizatzeko Bulegoa<br />

bn bengalera<br />

BN Batzar Nagusiak<br />

BN Brunei<br />

BNaf. Behe-nafarrera<br />

BND dolar bruneiar<br />

BNG Bloke Nazionalista Galiziarra<br />

BNJ behin-behineko jabe<br />

BO Bolivia<br />

bo tibetera<br />

BOB boliviano<br />

BOCE Espainiako Gorteetako Aldizkari Ofiziala<br />

BOD Bor<strong>del</strong>eko aireportua<br />

BOE Estatuko Aldizkari Ofiziala<br />

BOE babes ofizialeko etxebizitza<br />

bol. bolumen<br />

Bolb. Boleibol<br />

BOM bitarte optiko meteorologiko<br />

Boo Bootes; Itzaina<br />

BOP peso boliviar<br />

BOS Bilboko Orkestra Sinfonikoa<br />

Bot. Botanika<br />

Box. Boxeo<br />

BPGb barne-produktu garbi<br />

BPGd barne-produktu gordin<br />

Bq becquerel<br />

br bretoiera<br />

BR Brasil<br />

Br bromo<br />

brakiop. brakiopodo<br />

BRC kruzeiro<br />

brig. brigada<br />

briof. briofito<br />

brioz. briozoo<br />

BRL real<br />

BRR kruzeiro real<br />

bs bosniera<br />

BS Bahamak<br />

BSCH Santander Central Hispano Bankua<br />

BSD dolar bahamar<br />

BT Bhutan<br />

bta. benta<br />

BTJ behin betiko jabe<br />

BTN ngultrum<br />

BTP eraikuntza eta herri-lanak<br />

BTS sakelako telefono-deien banagune<br />

BTT mendiko bizikleta; lur orotako bizikleta<br />

Btu unitate termiko britainiar<br />

btz. batzar<br />

btz. arr. batzar arrunt<br />

btz. orok. batzar orokor<br />

btzkde. batzarkide<br />

bud. budismo<br />

bul. bulego<br />

bul. ter. bulego terminal<br />

bul.-zk. bulego-zenbaki<br />

BW Botswana

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 118<br />

BWP pula<br />

BY Bielorrusia<br />

BYR errublo bielorrusiar<br />

BZ babes zibil<br />

BZ Belize<br />

bz. baiezko<br />

BZD dolar belizetar<br />

BZES banku zentralen Europako sistema<br />

bzg. buruzagi<br />

C<br />

C coulomb<br />

C karbono<br />

c zenti-<br />

C zitosina<br />

Ca kaltzio<br />

ca zentiarea<br />

ca katalan<br />

CA Kanada<br />

ca. circa<br />

CAD dolar kanadar<br />

Cae Caelum<br />

cal calvus<br />

cal kaloria<br />

Cam Camelopardalis<br />

CAN Nafarroako Aurrezki Kutxa<br />

Can Cancer<br />

CANA Aturri eta Errobiko Nekazari Kooperatiba<br />

Cap Capricornus<br />

CAP profesionalen gaitasun-agiri<br />

Car Carina<br />

Cas Cassiopeia<br />

CAU erabiltzailearen laguntza-zentro<br />

Cb cumulonimbus; kumuloninbo<br />

Cc kopia<br />

CC Kanariar Koalizioa<br />

CD Kongoko Errepublika Demokratikoa<br />

Cd kadmio<br />

CD disko trinko<br />

cd kan<strong>del</strong>a<br />

CDC Kataluniako Konbergentzia Demokratikoa<br />

CDG Paris Charles de Gaulle nazioarteko aireportua<br />

CDN Nafar Demokraten Elkargunea<br />

CDS Demokrata Sozialen Zentroa<br />

CDS Zentro Demokratiko eta Soziala<br />

CDT Europar Batasuneko Organoen Itzulpen Zentroa<br />

CDZ zaire berria<br />

Ce zerio<br />

CEA Energia Atomikorako Ordezkaritza<br />

CEAPAT Pertsonen Autonomiaren eta Laguntza Teknikoen Estatuko Zentroa<br />

CECA Espainiako Aurrezki Kutxen Konfederazioa<br />

CEDEFOP Lanbide Heziketa Garatzeko Europako Zentroa<br />

CEEP Enpresa Publikoen Europako Zentroa<br />

Cen Centaurus<br />

Cep Cepheus<br />

CEPAL Latinoamerikarako eta Kariberako Batzorde Ekonomikoa<br />

CERET Teknologia Hezkuntzako Eskualdeko Zentroa<br />

CERN Ikerketa Nuklearrerako Europako Kontseilua<br />

CESCE Esportaziorako Kreditu Aseguruen Espainiako Konpainia<br />

CESID Defentsarako Informazio Zentro Nagusia

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 119<br />

Cet Cetus; Balea<br />

CEV Euskadiko Enpresaburuen Bilgunea<br />

Cf kalifornio<br />

CF Afrika Erdiko Errepublika<br />

CFDT Frantziako Lan Konfederazio Demokratikoa<br />

CFI nazioarteko finantza-korporazio<br />

cfr.; cf. confer<br />

CG Kongoko Errepublika<br />

CG Koalizio Galiziarra<br />

cg zentigramo<br />

CGAC Gaur Egungo Artearen Galiziako Zentroa<br />

CGD curriculuma garatzeko dekretu<br />

CGPJ Botere Judizialaren Kontseilu Nagusia<br />

CGT Lanaren Konfederazio Orokorra<br />

CH Suitza<br />

Cha Chamaeleon<br />

CHE Ebroko Konfederazio Hidrografikoa<br />

CHF franko suitzar<br />

Ci curie<br />

CI Boli Kosta<br />

CIA Inteligentzia Agentzia Zentrala<br />

Cir Circinus<br />

CIRA Continuity IRA; Real IRA<br />

CITES Arriskuan dauden Espezieen Nazioarteko Salmenta Kontrolatzeko<br />

Konbentzioa<br />

CiU Convergencia i Unió<br />

Cl kloro<br />

CL Txile<br />

cL; cl zentilitro<br />

CLP peso txiletar<br />

cm zentimetro<br />

Cm kurio<br />

CM Kamerun<br />

CMa Canis Major; Izarrora<br />

CMF Klaretarrak<br />

CMi Canis Minor; Xakurra<br />

CN Txina<br />

CNE curriculuma norbanakoari egokitze<br />

CNEC Zinemaren Batzorde Nazionala<br />

CNJA Laborari Gazteen Konfederazio Nazionala<br />

CNMV Balore Merkatuaren Batzorde Nazionala<br />

CNT Lanaren Konfederazio Nazionala<br />

CNY yuan<br />

Co kobalto<br />

CO Kolonbia<br />

COE ekintzetarako talde bereziak<br />

Col Columba<br />

colog kologaritmo<br />

Com Coma Berenices<br />

con congestus<br />

COP peso kolonbiar<br />

cop. copyright<br />

CORDIS Ikerketa eta Garapeneko Europako Erkidegoko Informazio<br />

Zerbitzua<br />

cos kosinu<br />

cosec kosekante<br />

cosech kosekante hiperboliko<br />

cosh kosinu hiperboliko<br />

cot kotangente<br />

coth kotangente hiperboliko<br />

CP Pasiotarrak<br />

cpf; cpe kreolera<br />

CR Costa Rica

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 120<br />

Cr kromo<br />

CR Teatinoak<br />

CrA Corona Australis<br />

CrB Corona Borealis<br />

CRC kolon costarrikar<br />

cresc. crescendo<br />

CRS Segurtasun Konpainia Errepublikanoak<br />

Crt Crater<br />

Cru Crux<br />

Crv Corvus<br />

cs txekiera<br />

Cs zesio<br />

CSE curriculumera sartzeko egokitzapen<br />

CSN Segurtasun Nuklearreko Kontseilua<br />

CSSR Erredentziokoak<br />

CSV Biatoristak<br />

CU Kuba<br />

Cu kobre<br />

Cu cumulus; kumulu<br />

CUP peso kubatar<br />

CV Cabo Verde<br />

CVE eskudo caboverdetar<br />

CVn Canes Venatici<br />

CY Zipre<br />

cy gales<br />

Cyg Cygnus<br />

CYP libera zipretar<br />

Cys zisteina<br />

CZ Txekia<br />

CZK koroa txekiar<br />

d dezi-<br />

D depresio<br />

D dibortziatua<br />

d. data<br />

d.c. da capo<br />

d.g. datarik gabe<br />

d/e datatik egunetara<br />

da deka-<br />

da daniera<br />

dag dekagramo<br />

daL; dal dekalitro<br />

dam dekametro<br />

daN dekanewton<br />

dat. datibo<br />

DB datu-base<br />

dB dezibel<br />

DBH Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza<br />

DC Demokrazia Kristaua<br />

DDMEB Drogen eta Droga Mendekotasunaren Europako Behatokia<br />

DDT dikloro difenil trikloroetano<br />

de aleman<br />

DE Alemania<br />

decresc. decrescendo<br />

DEE Drogak Eragindakoen Elkartea<br />

Dek. Dekorazio<br />

dekl. deklinabide<br />

Del Delphinus<br />

DEM marko aleman<br />

D

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 121<br />

Dem. Demografia<br />

DEN Denver nazioarteko aireportua<br />

Dermat. Dermatologia<br />

dest. destinatibo<br />

destak. destakamentu<br />

det. determinatzaile<br />

DFW Dallas - Fort Worth nazioarteko aireportua<br />

DG zuzendaritza nagusi<br />

dg dezigramo<br />

DGICYT Ikerketa, Zientzia eta Teknologiako Zuzendaritza Nagusia<br />

DGT Trafikoko Zuzendaritza Nagusia<br />

diagr. diagrama<br />

dial. dialekto<br />

diam. diametro<br />

dib. dibisio<br />

Didak. Didaktika<br />

Diet. Dietetika<br />

dim. diminuendo<br />

dinam. dinamika<br />

dioz. diozesi<br />

dip. diputazio<br />

Diplom. Diplomatika<br />

diptu. diputatu<br />

diptu. for. diputatu foral<br />

diptu. nag. diputatu nagusi<br />

dis. diseinu<br />

DIU; UBG umetoki barneko gailu<br />

DJ Djibuti<br />

DJF franko djibutiar<br />

DK Danimarka<br />

dk. doktore<br />

DKK koroa danimarkar<br />

dL; dl dezilitro<br />

DLEF Diru Lankidetzako Europako Funtsa<br />

dm dezimetro<br />

DM Dominika<br />

DMAIF Diru Merkatuko Aktiboetako Inbertsio Funtsa<br />

Dn Daniel<br />

Dn gr Daniel Grekoa<br />

DNA; ADN azido desoxirribonukleiko<br />

DNAT Terrorismoaren Aurkako Dibisio Nazionala<br />

DO Dominikar Errepublika<br />

doh. dohatsu<br />

dok. dokumentu<br />

dol. dolce<br />

DOP peso dominikar<br />

Dor Dorado<br />

dpi puntuak hazbeteko<br />

dptu. departamentu<br />

Dra Draco<br />

Dt Deuteronomioa<br />

DTS Dolby teatro sistema<br />

dtu. deskontu<br />

DTW Detroit Metropolitan Wayne County aireportua<br />

du duplicatus<br />

DUP Ulsterko Alderdi Unionista Demokratikoa<br />

dv maldivera<br />

DVD disko digital balioaniztun<br />

Dy disprosio<br />

DYA Gelditu eta Lagundu<br />

dyn dina<br />

DZ Aljeria<br />

DZD dinar aljeriar

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 122<br />

E erreklamatu<br />

E emakumezkoa<br />

E ekialde<br />

E exa-<br />

e' lurrun-tentsio; lurrun-presio<br />

e. etxe<br />

e. egun<br />

e. erabil<br />

e.-m. etxe-multzo<br />

e.a.; etab. eta abar<br />

E.B. eskuordetzaren bidez<br />

e.b. esate baterako<br />

e.d. ez dagoelako<br />

e.g. egunik gabe<br />

e.g.t. erregistro gordineko tonak<br />

e.l. etxeko lan<br />

E.S. Egoitza Santu<br />

e.z. egoera zibil<br />

E/A eskari agregatu<br />

EA Eusko Alkartasuna<br />

ea. erdialde<br />

EAB Europako Agiri Bakuna<br />

EAE Euskal Autonomia Erkidegoa<br />

EAE/ANV Eusko Abertzale Ekintza<br />

EAEAN Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusia<br />

EAEE; Euratom Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa<br />

EAEEI Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna<br />

EAJ Euzko Alderdi Jeltzalea<br />

EAm. Erdialdeko Amerika<br />

EAR Berreraikuntzarako Europako Agentzia<br />

EAS Donostiako aireportua<br />

EB Ezker Batua<br />

EB Euskal Batasuna<br />

EB Europar Batasuna<br />

eb.-er. ebaketa-erreminta<br />

ebanj. ebanjelari<br />

EBAO Europar Batasunaren Aldizkari Ofiziala<br />

EBB Estatu Burujabe Berriak<br />

EBB Euzkadi Buru Batzarra<br />

EBB elkarrekiko berme-baltzu<br />

EBEN Europar Batasuneko Estatu Nagusi Militarra<br />

EBI eguneroko batez besteko irabazi<br />

EBI Europar Batasunaren Ituna<br />

EBLM Europar Batasuneko Lantalde Militarra<br />

ebol. eboluzio<br />

EBS Europa barneko sareak<br />

EBZ Europako Banku Zentrala<br />

EC Ekuador<br />

ECHO Europako Erkidegoko Bulego Humanitarioa<br />

ECS sukre<br />

ED Errege Dekretu<br />

ed. edizio<br />

EDA Europako Diru Akordioa<br />

Edafol. Edafologia<br />

EDB Euskal Dantzarien Biltzarra<br />

EDB Ekonomia eta Diru Batasuna<br />

EDF Europako Diru Funtsa<br />

EDF Frantziako Elektrizitate Konpainia<br />

E

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 123<br />

EDI Europako Diru Institutua<br />

EDS Europako Diru Sistema<br />

EDTA azido etilendiamina tetraazetiko<br />

EE Estonia<br />

EE Europako Erkidegoa<br />

EE Euskadiko Ezkerra<br />

EEE Europako Ekonomia Erkidegoa<br />

EEE Energiaren Euskal Erakundea<br />

EEE Europako esparru ekonomiko<br />

EEEH Erdialdeko eta Ekialdeko Europako Herrialdeak<br />

EEEI Europako Ekonomia Erkidegoa Eratzeko Ituna<br />

EEES ekonomia eremu esklusibo<br />

EEI Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna<br />

EEJA Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegia<br />

EEK koroa<br />

EELAA Europako Erkidegoetako Lehen Auzialdiko Auzitegia<br />

EEZ Eskualdeen Europako Zentroa<br />

Ef Efesoarrei Gutuna<br />

EFA eragozpen fiskaleko asanblada<br />

EFQM Kalitatearen Kudeaketarako Europako Fundazioa<br />

EFSA Elikagaien Segurtasuneko Europar Agintaritza<br />

EFTA Europako Merkataritza Askeko Elkartea<br />

EG Egipto<br />

Eg Apostoluen Eginak<br />

EG ezkongabea<br />

eg. egoitza<br />

eg. egile<br />

eg. anon. egile anonimo<br />

eg. oh. egilearen ohar<br />

EGA euskararen gaitasun-agiri<br />

EGAF Europako Garapen Funtsa<br />

EGEF Eskualde Garapeneko Europako Funtsa<br />

EGEOBI Europako Erkidegoko Gaietan Espezializatutako Organoen<br />

Biltzarra<br />

EGI Euzko Gaztedia<br />

egiazt. egiaztagiri<br />

EGIF Europako Gizarte Funtsa<br />

EGK Euskadiko Gazteriaren Kontseilua<br />

EGK Ekonomia eta Gizarte Kontseilua<br />

egkide. egilekide<br />

EGL ekonomia eta gizarte lantalde<br />

EGLU Euskal Gramatika, Lehen Urratsak<br />

egok. egokitu<br />

egokle. egokitzaile<br />

EGP libera egiptoar<br />

EGT erregistro gordineko tona<br />

egun. eguneratu<br />

EH Mendebaldeko Sahara<br />

EH Euskal Herria<br />

EHAA Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria<br />

EHBE Euskal Herriko Bertsozaleen Elkartea<br />

EHBE Euskal Herriak Bere Eskola<br />

EHE Euskal Herrian Euskaraz<br />

EHEU Euskal Herriak Euskal Unibertsitatea<br />

EHGAM Euskal Herriko Gay eta Lesbianen Askapenerako Mugimendua<br />

EHHA Euskal Herriko Hizkuntz Atlasa<br />

EHI entzumena eta hizkuntza<br />

EHIK Euskal Herriko Ikastolen Elkartea; Euskal Herriko Ikastolen<br />

Konfederazioa<br />

Ehiz. Ehiza<br />

EHKB Euskal Herriko Kontsumitzaileen Batasuna<br />

EHME Euskal Herriko Mendizaleen Elkartea<br />

EHNA Euskal Herriko Naziotasun Aitormena

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 124<br />

EHNE Euskal Herriko Nekazarien Elkartea<br />

EHP Europako hezkuntza-proiektu<br />

EHSF Euskal Herriko Surf Federazioa<br />

EHT errolda arteko hazkunde-tasa<br />

EHU Euskal Herriko Unibertsitatea<br />

Ehung. Ehungintza<br />

EI Eusko Ikaskuntza<br />

EIA Europako Ingurumen Agentzia<br />

EIB Europako Inbertsio Bankua<br />

EIE Europako ikerketa-esparru<br />

EIET Ekonomia Intereseko Europako Taldea<br />

EIF Europako Inbertsio Funtsa<br />

EIN Enpleguko Institutu Nazionala<br />

EIN; INE Estatistikako Institutu Nazionala<br />

EIOS Estatuko interes orokorreko sare<br />

EITB Euskal Irrati Telebista<br />

EITE Eusko Teknologi Ikertegien Elkartea<br />

EIZIE Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkartea<br />

EJ Eusko Jaurlaritza<br />

EJABA ebazpen eta jarraipen batzorde<br />

EJIE Eusko Jaurlaritzaren Informatika Elkartea<br />

EJSN ekonomia-jardueren sailkapen nazional<br />

EK Europako Kontseilua<br />

ek. ekintza<br />

EKA Euskal Herriko Karlista Alderdia<br />

eka. ekain<br />

EKE Euskal Kultur Erakundea<br />

EKE eskolaz kanpoko ekintzak<br />

EKGK Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseilua<br />

ekinod. ekinodermatu<br />

EKKO Euskal Kulturaren Kontseilu Orokorra<br />

ekl. eklesiologia<br />

Ekol. Ekologia<br />

Ekon. Ekonomia<br />

EL Eskualdeetako Lantaldea<br />

el greko; greziera<br />

el. eliza<br />

ELA Euzko Langilleen Alkartasuna<br />

ELB Eusko Legebiltzarra<br />

ELD Errege Lege Dekretua<br />

ELE erkidegoko laguntza-esparru<br />

ELEK elkarren laguntza ekonomikorako kontseilu<br />

Elek. Elektrizitate<br />

Elektroak. Elektroakustika<br />

Elektrobiol. Elektrobiologia<br />

Elektrol. Elektrologia<br />

Elektrom. Elektrometria<br />

elektromag. elektromagnetismo<br />

Elektron. Elektronika<br />

Elektrorradiol. Elektrorradiologia<br />

Elektrost. Elektrostatika<br />

Elektrotek. Elektroteknia<br />

ELGA Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea<br />

elizb. elizbarruti<br />

elk. elkarte<br />

elkg. elkargo<br />

ELN Nazio Askapenerako Armada<br />

ELO Estatuko Lege Organikoa<br />

ELOO Espetxeen Lege Organiko Orokorra<br />

emak. emakumezko<br />

EMEA Sendagaiak Aztertzeko Europako Agentzia<br />

EMK Euskadiko Mugimendu Komunista<br />

EMN erresonantzia magnetiko nuklear

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 125<br />

en ingeles<br />

ENA Administrazio Eskola Nazionala<br />

ENA euskal nortasun-agiri<br />

ENAM Euskal Nazio Askapenerako Mugimendua<br />

ENB Europako Normalizazio Batzordea<br />

Enbriol. Enbriologia<br />

Endokr. Endokrinologia<br />

ENE; EIE ekialde ipar-ekialde<br />

ENL Euskararen Normalizazio Legea<br />

Enol. Enologia<br />

enp. enperadore<br />

enp. enparantza<br />

enpr. enpresa<br />

ent. entitate<br />

Entom. Entomologia<br />

entz. entziklika<br />

ENZN Erregistroen eta Notariotzaren Zuzendaritza Nagusia<br />

eo esperanto<br />

EO eguneko ospitale<br />

EOS Euskadiko Orkestra Sinfonikoa<br />

EP Europako Parlamentua<br />

Ep Epaileak<br />

ep. epilogo<br />

EPEL Eskuzko Pilota Enpresen Liga<br />

epem. epemuga<br />

Epistem. Epistemologia<br />

EPK Euskadiko Partidu Komunista<br />

EPL Europako Politika Lankidetza<br />

EPN energia-plan nazional<br />

EPNF Euskal Pilotaren Nazioarteko Federazioa<br />

EPSK Errefuxiatu eta Presoen Sostengu Komitea<br />

Equ Equuleus<br />

Er erbio<br />

ER Eritrea<br />

eraik. eraikin<br />

Eraik. Eraikuntza<br />

erak. erakunde<br />

erak. erakusle<br />

eransk.; er. eranskin<br />

erat. eratorri<br />

ERC Kataluniako Ezker Errepublikanoa<br />

erd. erdi; erdiko<br />

erg. ergatibo<br />

erg. errege<br />

ergi. erregina<br />

Eri Eridanus<br />

erk. erkidego<br />

Erl. Erlijioa<br />

Erloj. Erlojugintza<br />

Erlzz. Erlezaintza<br />

Erm Erromatarrei Gutuna<br />

erm. ermita<br />

erm. ermitau<br />

ERN nafka<br />

ERNE Ertzainen Nazional Elkartasuna<br />

erp. errepide<br />

erp. nag. errepide nagusi<br />

erp. zah. errepide zahar<br />

err. erreka<br />

Erradiol. Erradiologia<br />

Erradiot. Erradioterapia<br />

erreb. errebal<br />

erred. erredaktore

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 126<br />

erref. erreferentzia<br />

errekt. errektore<br />

errep. errepublika<br />

errest. errestaurazio<br />

erret. erretore<br />

Erret. Erretorika<br />

erretr. erretratu<br />

Errg. Errugbi<br />

errib. erribera<br />

Erronk. Erronkariera<br />

errto. errekasto<br />

ertz. ertzain<br />

ertzz. ertzaintza<br />

Es Esaera Zaharrak<br />

ES Espainia<br />

es gaztelania; espainiera<br />

Es einstenio<br />

ESA pezeta<br />

ESA Europako Espazio Agentzia<br />

ESAIT Euskal Selekzioaren Aldeko Iritzi Taldea<br />

ESB Euskal Sozialista Biltzarrea<br />

Esd Esdras<br />

ESE; EH ekialde hego-ekialde<br />

Esgr. Esgrima<br />

ESIB Europako Ikasle Elkarteen Batasuna<br />

ESJ Europako sare judizial<br />

ESK Europako Sindikatuen Konfederazioa<br />

ESK Ezker Sindikalaren Konbergentzia<br />

esk. eskuin; eskuinalde<br />

Esk. Eskultura<br />

esk. eskaini<br />

Esk. S. Eskritura Santu<br />

eskat. eskatologia<br />

eskbu. eskuizkribu<br />

eskde. eskualde<br />

eskde. erp. eskualdeko errepide<br />

eskl. esklamazio<br />

Eskol. Eskolastika<br />

eskra. eskailera<br />

Eskub. Eskubaloi<br />

Eskular. Eskularrugintza<br />

ESLA Europako Segurtasun eta Lankidetzako Antolakundea<br />

esp. espediente<br />

esp. espiritu<br />

espirit. espiritismo<br />

esr. zah. esaera zahar<br />

EST egokitzapen sozialeko teknikari<br />

Est Ester<br />

Est gr Ester Grekoa<br />

Est. Estetika<br />

Estat. Estatistika<br />

Estil. Estilistika<br />

estim. estimagarri<br />

Estrat. Estratigrafia<br />

ET Eusko Trenbideak<br />

et estoniera<br />

ET Etiopia<br />

et. al. et alii<br />

ETA Euskadi ta Askatasuna<br />

ETB birr<br />

etc. etcetera<br />

ETE enpresa txiki eta ertainak<br />

ETE Europako Terminologia Elkartea

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 127<br />

Etik. Etika<br />

Etim. Etimologia<br />

ETIS Terminologiari buruzko Europako Zerbitzaria<br />

Etnogr. Etnografia<br />

Etnol. Etnologia<br />

Etol. Etologia<br />

etorb. etorbide<br />

ETS euskal teknologia-sare<br />

etxag. etxaguntza<br />

etxde. etxalde<br />

etxeb. etxebizitza<br />

etxte. etxarte<br />

ETZO enpresa-trafikoaren gaineko zerga orokor<br />

Eu europio<br />

eu euskara<br />

EUD erizaintzako unibertsitate-diplomadun<br />

EUDEL Euskadiko Udalen Elkartea<br />

EUDIMA Euskal Udalerri Intsumituen Mankomunitatea<br />

euk. eukaristia<br />

EUMC Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Europako Behatokia<br />

EUR euro<br />

Eur. Europa<br />

Eurofer Burdingintzaren Europako Elkartea<br />

Eurofound Bizitzako eta Laneko Baldintzak Hobetzeko Europako Fundazioa<br />

Eurojust Justizia Lankidetzako Europako Unitatea<br />

Europol Poliziaren Europako Bulegoa<br />

Eurostat Europako Erkidegoko Estatistika Bulegoa<br />

EUS Euskadi<br />

eusk. euskalki<br />

eusk. euskaldun<br />

Eusk. Zuz. Euskal Zuzenbide<br />

EUSTAT Euskal Estatistika Erakundea<br />

EUTG Gipuzkoako Unibertsitate eta Teknika Ikasketak<br />

eV elektronvolt<br />

EWR Newark Liberty nazioarteko aireportua<br />

Ex Exodoa<br />

exg. exegesi<br />

exist. existentzialismo<br />

exp esponentzial<br />

EZ ezkondua<br />

Ez Ezekiel<br />

ez. ezezko; ezeztaile<br />

ezk. ezker; ezkerralde<br />

EZLN Askapen Nazionaleko Armada Zapatista<br />

EZNK Elkarte Zientifikoen Nazioarteko Kontseilua<br />

F farad<br />

f femto-<br />

F fluor<br />

f. finka<br />

f. forte<br />

F. Ag. foru-agindu<br />

F. Ar. foru-arau<br />

F. D. foru-dekretu<br />

F. Zuz. Foru Zuzenbide<br />

f.-diptu. foru-diputatu<br />

F.I. Fabrikatik Irteeran<br />

f.p. forte-piano<br />

FA foru-aldundi<br />

F

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 128<br />

fa persiera<br />

faks. faksimile<br />

fam. familia<br />

fam. familia; familiarki<br />

fanerog. fanerogamo<br />

FARC Kolonbiako Indar Armatu Iraultzaileak<br />

Farmakol. Farmakologia<br />

fasz. faszikulu<br />

FBI Ikerketa Bulego Federala<br />

Fe burdina<br />

FEATECE Euskadiko Traumatismo Kraneo-entzefalikoen eta Hartutako<br />

Kalte Zerebralaren Elkarteen Federazioa<br />

fem. femenino<br />

FEMP Espainiako Probintzien eta Udalerrien Federazioa<br />

Fenol. Fenologia<br />

Fenomenol. Fenomenologia<br />

FEVE Espainiako Trenbideen Enpresa Publikoa<br />

ff fula<br />

fff.; ff. fortissimo<br />

FI Finlandia<br />

fi finlandiera; suomiera<br />

FIAC Amateurren Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa<br />

fib fibratus<br />

FIBA Nazioarteko Saskibaloi Federazioa<br />

FICP Profesionalen Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa<br />

FIE inbertsio estrategikoetarako funts<br />

FIFA Asoziazio Futbolaren Nazioarteko Federazioa<br />

fil. filum; phylum<br />

Fil. Filosofia<br />

Filat. Filatelia<br />

Filol. Filologia<br />

FIM marko finlandiar<br />

Fin. Zuz. Finantza Zuzenbide<br />

FINA Nazioarteko Igeriketa Federazioa<br />

Finantz. Finantzak<br />

FIRA-AER; FIRA Nazioarteko Errugbi Amateurraren Federazioa; Europako<br />

Errugbi Elkartea<br />

Fis. Fisika<br />

Fis. atom. Fisika atomiko<br />

Fis. nukl. Fisika nuklear<br />

Fisiol. Fisiologia<br />

Fisiopat. Fisiopatologia<br />

Fitogeog. Fitogeografia<br />

Fitol. Fitologia<br />

Fitopatol. Fitopatologia<br />

Fitosoz. Fitosoziologia<br />

FIV in vitro ernalketa<br />

FJ Fiji<br />

FJD dolar fijiar<br />

FK Falkland Uharteak; Malvinak<br />

fk. fabrika<br />

FKP libera falklandar<br />

Flm Filemoni Gutuna<br />

FLN Nazio Askapenerako Frontea<br />

FLNC Korsikako Nazio Askapen Frontea<br />

flo floccus<br />

Flp Filipotarrei Gutuna<br />

FLV Fontes Linguae <strong>Vasco</strong>num<br />

Fm fermio<br />

FM Mikronesia<br />

FMI Maria Sortzez Garbiaren Semeak<br />

FMI Maria Sortzez Garbiaren Alabak (Marianistak)<br />

FMLN Askapen Nazionalerako Farabundo Marti Frontea

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 129<br />

FMN flabin mononukleotido<br />

FN Fronte Nazionala<br />

FO Faroe Uharteak<br />

fo faroera<br />

fol. folio<br />

folk. folklore<br />

Fonet. Fonetika<br />

Fonol. Fonologia<br />

For Fornax<br />

FORCEM etengabeko prestakuntza kudeatzeko erakunde paritario<br />

FPDLP Palestina Askatzeko Herri Fronte Demokratikoa<br />

FPLP Palestina Askatzeko Herri Frontea<br />

FPR Ruandako Fronte Patriotikoa<br />

fps markoak segundoko<br />

FR Frantzia<br />

Fr frantzio<br />

fr frantses<br />

fr. frai<br />

FRA Frankfurt nazioarteko aireportua<br />

fra fractus<br />

fra. faktura<br />

FRF libera<br />

FSC Kristau Eskoletako Anaiak<br />

FSLN Nazio Askapenerako Fronte Sandinista<br />

FTP fitxategiak transferitzeko protokolo<br />

FUT familia ugariaren txartel<br />

Fut. Futbol<br />

FW firmware<br />

g gramo<br />

G giga-<br />

G guanina<br />

G gauss<br />

G gizonezkoa<br />

G-10 Hamarreko Taldea<br />

G-7 Zazpiko Taldea<br />

g. gure; geure<br />

g. aip. gure aipamen<br />

g. fra. gure faktura<br />

g. on. gure onarpen<br />

g. tx. gure txeke<br />

g.-hezk. gorputz-hezkuntza<br />

g.b. goian bego; goian beude<br />

g.e. gaur egun<br />

g.e. gure eskutitz<br />

g.er. gutxi erabilia<br />

g.g. gure gutun<br />

g.g.b. gutxi gorabehera<br />

g.g.er. gaur gutxi erabilia<br />

G.g.z.l. Goikoak gorde zaitzala luzaro<br />

g.i. gure igorpen<br />

g.k. gure kontu<br />

g.k.k. gure kontu korronte<br />

g.l. gure letra<br />

g.o. gure ordainduko<br />

g.t. gure taloi<br />

GA garapenerako alde<br />

ga gaelera; gaeliko<br />

Ga Galaziarrei Gutuna<br />

G

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 130<br />

Ga galio<br />

GA Gabon<br />

GAB Gobernuen Arteko Biltzarra<br />

gaitz. gaitzesgarri<br />

GAL Askapenerako Talde Antiterroristak<br />

gal. galeria<br />

gald. galdetzaile<br />

galtz. galtzada<br />

GAO Gipuzkoako Aldizkari Ofiziala<br />

gar. garaiera<br />

Garag. Garagardogintza<br />

garr. garraio<br />

gastrop. gastropodo<br />

GATS zerbitzuen merkataritzari buruzko akordio nagusi<br />

GATT merkataritzari eta aduanako tarifei buruzko akordio nagusi<br />

Gb gilbert<br />

GB Erresuma Batua<br />

GB gigabyte<br />

GBB Gipuzko Buru Batzarra<br />

GBE garapen berezirako eremu<br />

GBP libera esterlina<br />

Gd gadolinio<br />

GD Grenada<br />

gd gaelera; gaeliko<br />

GDM gutxieneko datu-multzo<br />

GE Georgia<br />

GE guraso-elkarte<br />

GE gizarte-ekintza<br />

Ge germanio<br />

GEEA Giza Eskubideen Europako Auzitegia<br />

GEEH Giza Eskubideen Europako Hitzarmena<br />

GEF Guraso Elkarteen Federazioa<br />

gehig. gehigarri<br />

GEL lari<br />

gelt. geltoki<br />

Gem Gemini<br />

gen. genitibo<br />

Geneal. Genealogia<br />

Genet. Genetika<br />

GEO Operazio Berezietarako Taldeak<br />

GEO genetikoki eraldatutako organismo (transgeniko)<br />

Geobot. Geobotanika<br />

Geod. Geodesia<br />

Geofis. Geofisika<br />

Geogn. Geognosia<br />

Geogr. Geografia<br />

Geol. Geologia<br />

Geom. Geometria<br />

Geomorfol. Geomorfologia<br />

ger. gerundio<br />

geral. geraleku<br />

gerr. gerrillari<br />

GESIN Gizarte Ekonomia Sustatzeko Institutu Nazionala<br />

GeV gigaelektronvolt<br />

GF Guyana Frantsesa<br />

GGD gizarteratzeko gutxieneko diru-sarrera<br />

GGKE Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundea<br />

GGNB Gurutze Gorriaren Nazioarteko Batzordea<br />

GH Ghana<br />

GHC cedi<br />

GHIN Gorputz Hezkuntzarako Institutu Nazionala<br />

GI Gibraltar<br />

GIB giza immunoeskasiaren birus

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 131<br />

GIE Gipuzkoako Ikastolen Elkartea<br />

GIF irudi-trukerako formatu<br />

GILE Gipuzkoako Irakaskuntzako Langileen Elkartea<br />

Gimn. Gimnastika<br />

Ginek. Ginekologia<br />

GIP Gipuzkoa<br />

GIP libera gibraltardar<br />

Gip. Gipuzkera<br />

GIS informazio geografikoko sistema<br />

GITE gizarte-ikasketetarako talde eragile<br />

giz. gizonezko<br />

GJA globuluen jalkiera-abiadura<br />

gk. gako<br />

GKE gobernuz kanpoko erakunde<br />

GL Groenlandia<br />

gl galego; galiziera<br />

Glaziol. Glaziologia<br />

GLIN Gizarte Laguntzako Institutu Nazionala<br />

Gliziol. Gliziologia<br />

GLL gizarte-larrialdietarako laguntzak<br />

Gln glutamina<br />

Glotod. Glotodidaktika<br />

Glu azido glutamiko<br />

Gly glizina; glikokola<br />

GM Gambia<br />

GMD dalasi<br />

GMGA goi-mailako gaitasunak<br />

GMT Greenwich-ko meridianoaren ordu<br />

gn guaraniera<br />

Gn Genesia<br />

GN Ginea<br />

gn. garren<br />

gn. goren<br />

GNE Garapeneko Nazioarteko Elkartea<br />

GNO garapenaren nahaste orokorrak<br />

GNS franko ginear<br />

gob. gobernu<br />

goi. goi-mailako<br />

GOT transaminasa glutamiko-oxalazetiko<br />

got. gotorleku<br />

gotz. gotzain<br />

Gozog. Gozogintza<br />

GP Guadalupe<br />

GPRS pakete bidezko irrati-zerbitzu orokor<br />

GPS kokatze-sistema orokor<br />

GPT transaminasa glutamiko-pirubiko<br />

GQ Ekuatore Ginea<br />

GQE ekwele<br />

GR ibilbide luze; mendiko ibilbide luze<br />

GR Grezia<br />

grab. grabatzaile<br />

graf. grafiko<br />

Gram. Gramatika<br />

GRAPO Urriaren Leheneko Erresistentzia Talde Antifaxistak<br />

grc greko zahar<br />

GRD drakma greziar<br />

Gru Grus<br />

GS gizarte-segurantza<br />

GS Hegoaldeko Georgiak<br />

GSDO Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorra<br />

GSIN Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala<br />

GSLO Gizarte Segurantzaren Lege Orokorra<br />

GT Guatemala

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 132<br />

GTQ ketzal<br />

gtu. gastu<br />

gu gujaratera<br />

GU Guam<br />

GUI irudi-erabiltzailearen interfaze<br />

guzt. guztira<br />

GW Ginea Bissau<br />

GWP peso gineabissautar<br />

GY Guyana<br />

Gy gray<br />

GYD dolar guyanar<br />

gz gordailu-ziurtagiri<br />

gz. ag. guztiz agurgarri<br />

gzk. gizaki<br />

h ordu<br />

H hidrogeno<br />

H henry<br />

H hartzeko<br />

h hekto-<br />

h. hobe<br />

h.-adl. hurbiltze-adlatibo<br />

h.b. hitz berri<br />

h.d. hau da<br />

h.d. hartua dut<br />

h.e. hitz elkartu<br />

h.e.d.g. herririk eta datarik gabe<br />

h.e.e.g. herririk eta egunik gabe<br />

h.e.u.g. herririk eta urterik gabe<br />

h.g. herririk gabe<br />

h.h. hitzez hitz<br />

ha hektarea<br />

Ha lurzoruko hezetasun absolutu<br />

ha hausa<br />

Hab Habakuk<br />

HABE Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea<br />

HAEE Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundea<br />

HAEI Herri Administrazioaren Europako Institutua<br />

hagiog. hagiografia<br />

HAKL Herri Administrazioen Kontratuen Legea<br />

hal. halaber<br />

Halt. Halterofilia<br />

HAm. Hego Amerika<br />

hand. handitu<br />

HAPN hiri-antolamendurako plan nagusi<br />

Har.-jas. Harri-jasotze<br />

Harg. Hargintza<br />

harr. kanp. harresiz kanpoko<br />

HAS hasierako irakaskuntza<br />

Has Hasiera<br />

HASI Herriko Alderdi Sozialista Iraultzailea<br />

haur. haur-hizkera<br />

hausn. hausnarkari<br />

haut. hautaketa<br />

HB Herri Batasuna<br />

Hb hemoglobina<br />

HB hobetu beharra<br />

HBLEM hezkuntza bereziko langileen euskara maila<br />

HBP helduarora bideratzeko programa<br />

H

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 133<br />

hbru. hiriburu<br />

hd. handi<br />

HDPE dentsitate altuko polietileno<br />

he hebreera<br />

HE hizkuntza-eskakizun<br />

He helio<br />

HE Hipoteka Erregelamendua<br />

Heb Hebertarrei Gutuna<br />

hed. hedaduraz<br />

Heg. Hegoaldea<br />

HEGEFU Hezkuntza eta Gizarte Ekintzetarako Funtsa<br />

hegt. hegazti<br />

Hegt. Hazk. Hegazti Hazkuntza<br />

Hegtzz. Hegaztizaintza<br />

HEL Hiri Errentamenduen Legea<br />

Helmint. Helmintologia<br />

Hematol. Hematologia<br />

HEO hizkuntza-eskola ofizial<br />

Her Hercules<br />

her. herri<br />

Her. Kir. Herri Kirol<br />

Herald. Heraldika<br />

herb. herribide<br />

herk. herrikoi<br />

Herm. Hermeneutika<br />

herr. herri-mailako<br />

hert. herritar<br />

herx. herrixka<br />

HETEL Heziketa Teknikoko Elkartea; Gizarte Ekimenezko Lanbide<br />

Heziketako Ikastetxeen Elkartea<br />

HEZI Hezkuntza Zientzien Institutua<br />

Hezk. Hezkuntza<br />

Hf hafnio<br />

HFO Hirugarrendar Frantziskotarren ordena<br />

hg hektogramo<br />

Hg merkurio<br />

HH haur-hezkuntza<br />

HH helduen hezkuntza<br />

hi hindi<br />

hi-fi goi-fi<strong>del</strong>itate<br />

Hidraul. Hidraulika<br />

Hidrodin. Hidrodinamika<br />

Hidrogr. Hidrografia<br />

Hidrol. Hidrologia<br />

Hidrost. Hidrostatika<br />

Hidrot. Hidroterapia<br />

HIES hartutako immunoeskasiaren sindrome<br />

Hig. Higiene<br />

Higrom. Higrometria<br />

hil. argit. hilondoko argitaraldi<br />

hil. ed. hilondoko edizio<br />

hind. hinduismo<br />

Hirgz. Hirigintza<br />

hirib. hiribide<br />

hiruk. hirukoiztu<br />

His histidina<br />

Hist. Historia<br />

Histaur. Historiaurre<br />

Histol. Histologia<br />

hitz. hitzaurre<br />

hitzgile. hitzaurregile<br />

hizk. hizkuntza<br />

Hizkl. Hizkuntzalaritza

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 134<br />

hizt. hiztegi<br />

HK Hirugarrendar Kaputxinoak<br />

HK Hong Kong<br />

HKD dolar hongkongdar<br />

HKEE Herri Kontuen Euskal Epaitegia<br />

HKG Hong Kong nazioarteko aireportua<br />

HKZ hartutako kalte zerebral<br />

HL Hipoteka Legea<br />

hL; hl hektolitro<br />

HM hipoteka-mailegu<br />

hm hektometro<br />

HN Honduras<br />

HND Tokyo Haneda nazioarteko aireportua<br />

HNL lempira<br />

HNP hizkuntza naturalaren prozesamendu<br />

HNT hizkuntza-normalizazioko teknikari<br />

Ho holmio<br />

ho motu<br />

HO herri-ogasun<br />

Hock. Hockey<br />

Homeop. Homeopatia<br />

hond. hondartza<br />

Hor Horologium<br />

HP; ZP zaldi-potentzia<br />

HPS Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza<br />

hr kroaziera<br />

HR Kroazia<br />

hr. hr. hurrenez hurren<br />

HRK kuna<br />

HT Haiti<br />

ht kreolera<br />

HTG gourde<br />

HTGd hilkortasun-tasa gordin<br />

HTML hipertestua markatzeko lengoaia<br />

HU Hungaria<br />

hu hungariera; magyarrera<br />

HUF forint<br />

hum humilis<br />

hur. hurrengo; hurrengoak<br />

hy armeniera<br />

Hya Hydra<br />

Hyi Hydrus<br />

HZ Herritarren Zerrenda<br />

HZ herri-zerbitzu<br />

Hz hertz<br />

I iodo<br />

I+G ikerketa eta garapena<br />

i. irla<br />

I.B. Itun Berri<br />

i.e. ikusi eta egunetara<br />

i.g. inprimategirik gabe<br />

I.Z. Itun Zahar<br />

IA Ikasle Abertzaleak<br />

IAEE Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa<br />

IAEEI Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna<br />

IAH George Bush kontinente arteko aireportua<br />

IALK Ipar Atlantikoko Lankidetza Kontseilua<br />

IAm. Ipar Amerika<br />

I

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 135<br />

IAT ibilgailuen azterketa tekniko<br />

IATA Aireko Garraioaren Nazioarteko Elkartea<br />

IB ibilgailu berezi<br />

ib. ibai<br />

ibde. ibilbide<br />

IBI irakaskuntza bateratuen ikastetxe<br />

ibid. ibidem<br />

ibki. ibiltoki<br />

IBR behien infekziozko errinotrakeitis<br />

ICES Itsasoa Ikertzeko Zientzialarien Kontseilua<br />

ICP ikastetxearen curriculum-proiektu<br />

ICV Euskal Uritarren Egitekoak<br />

id indonesiera<br />

ID Indonesia<br />

id. idem<br />

idazk. idazkari<br />

IDR errupia indonesiar<br />

IE Irlanda; Eire<br />

IEHIE Ipar Euskal Herriko Ikasleen Elkartea<br />

IEP libera irlandar<br />

IEPA ikaslearen erregistro pertsonalaren azalpen<br />

IFK identifikazio fiskaleko kode<br />

ifr. ifrentzu<br />

IFZ identifikazio fiskaleko zenbaki<br />

Ig immunoglobulina<br />

ig igboera; jorubera<br />

IG ikasgaitasunen garapen<br />

ig. igande<br />

IGA irakaskuntzarako gaitasun agiri<br />

igaitz. iragangaitz<br />

igarob. igarobide<br />

Igelts. Igeltserotza<br />

Iger. Igeriketa<br />

IGI irakaskuntzarako gaitasun ikastaro<br />

IGI Itsasoko Gizarte Institutua<br />

igob. igobide<br />

IGP interbentzio-gune partehartzaileak<br />

IGPB Informazio Gizarteko Proiektuen Bulegoa<br />

IH ibilgailu historiko<br />

IHHL itsasoz haraindiko herrialde eta lurraldeak<br />

IHOBE Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa<br />

IHP ikastetxearen heziketa-proiektu<br />

IIS Interneteko informazio-zerbitzari<br />

IK Iparretarrak<br />

IK identifikazio-kode<br />

ik. ikus<br />

ik. g. ikus gainera<br />

ik. g. ikus gainera<br />

IKA Ikas eta Ari<br />

IKEI Ikerkuntzarako Euskal Institutua<br />

Ikon. Ikonografia<br />

ikor. iragankor<br />

IKT informazioaren eta komunikazioaren teknologiak<br />

Iktiol. Iktiologia<br />

Ikus. Ikuskizun<br />

ikxe. ikastetxe<br />

IL Israel<br />

Ile isoleuzina<br />

ILP inbertsioari laguntzeko plan<br />

ILS shekel<br />

ilustr. ilustrazio<br />

IM inferentzia motor<br />

IMAP Interneko mezuak jasotzeko protokolo

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 136<br />

IMO Nazioarteko Itsas Erakundea<br />

IMSERSO Migrazio eta Gizarte Zerbitzuen Institutua<br />

In indio<br />

in intortus<br />

in hazbete<br />

IN India<br />

inc incus<br />

Ind Indus<br />

ind. industria<br />

indal. industrialde<br />

inf. infinitibo<br />

Inform. Informatika<br />

infrakl. infraklase<br />

ingal. ingurualde<br />

ingb. ingurabide<br />

Ingen. Ingeniaritza<br />

INI Industria Institutu Nazionala<br />

iniz. inizial<br />

inp. inprimategi<br />

inpk. inprimaketa<br />

inpr. inprimaki<br />

INR errupia indiar<br />

INRA Frantziako Ikerkuntza Agronomikorako Institutua<br />

ins. inesibo<br />

instr. instrumental<br />

int. interes<br />

int. % interes-ehuneko<br />

interj. interjekzio<br />

interp. interprete<br />

ints. intsektu<br />

IP Internet protokolo<br />

Ipar. Iparraldea<br />

IQ Irak<br />

IQD dinar irakiar<br />

IR Iran<br />

Ir Irteera<br />

Ir iridio<br />

IRA Irlandar Armada Errepublikanoa<br />

ira. irail<br />

irag. iragan<br />

iragb. iraganbide<br />

irak. irakasle<br />

irakask. irakaskuntza<br />

IRALE Irakasleen Alfabetatze Euskalduntzea<br />

IRC IRC berriketa-zerbitzu<br />

ird. irudi<br />

irdle. irudigile<br />

irdz. irudizko<br />

irl. irarlan<br />

IRR rial irandar<br />

Irr. Irrati<br />

irreg. irregular<br />

Irrtek. Irratiteknia<br />

iruzkg. iruzkingile<br />

Is Isaias<br />

IS Islandia<br />

is islandiera<br />

ISBN liburuen nazioarteko zenbaki normalizatu<br />

ISDN zerbitzu integratuetarako sare digital<br />

ISEI Irakaskuntza Sistema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakundea<br />

ISK koroa islandiar<br />

isl. islamismo<br />

ISO Estandarizaziorako Nazioarteko Erakundea

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 137<br />

ISOC Internet sozietate<br />

ISPA aurreatxikitzeko egitura-tresna<br />

ISZ industria-sorkuntzarako zentro<br />

it italiera<br />

IT Italia<br />

IT igorpen telegrafiko<br />

it. iturri<br />

itb. iturburu<br />

ITL lira italiar<br />

Itsas Zi. Itsas zientzia<br />

Itsas. Itsasgintza<br />

itz. itzulpen<br />

itzle. itzultzaile<br />

itzle. oh. itzultzailearen ohar<br />

IUPAC Kimika Huts eta Aplikaturako Nazioarteko Batasuna<br />

IZ identifikazio-zenbaki<br />

iz. izaro<br />

iz. izen<br />

iz. arr. izen arrunt<br />

iz. of. izen ofizial<br />

iz. pr. izen propio<br />

iz.-konpl. izen-konplementu<br />

IZB ikerketa-zentro bateratu<br />

izenb. izenburu<br />

IZFE Informatika Zerbitzuen Foru Elkartea<br />

izg. izengoiti<br />

izk. izkina<br />

izlag. izenlagun<br />

IZO itzultzaile-zerbitzu ofizial<br />

IZO identifikazio-zenbaki orokor<br />

izond. izenondo<br />

izord. izenordain<br />

izpta. izenpetua<br />

izptz. izenpetzaile<br />

J joule<br />

j. jaio<br />

j. di. jatorrizko deitura<br />

j.-d. jaiotza-data<br />

j.-prob. jaiotza-probintzia<br />

j.b.i. jatorrizko benetako izen<br />

j.e. jaiotegun<br />

J.g.z.l. Jainkoak gorde zaitzala luzaro<br />

j.i. jatorrizko izen<br />

J.K. Jesukristo<br />

ja japoniera<br />

jain. jainismo<br />

jaits. jaitsiera<br />

Jak Jakueren gutuna<br />

Jak. Jakintza<br />

JAN justizia-auzitegi nagusi<br />

Jantzig. Jantzigintza<br />

jar. jarraipen<br />

jas. jasoa<br />

jat. jatorri; jatorrizko<br />

jat. argit. jatorrizko argitaraldi<br />

jat. ed. jatorrizko edizio<br />

jat. izenb. jatorrizko izenburu<br />

Jb Job<br />

J

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 138<br />

JB jatorrizko bertsio<br />

JBA jatorrizko bertsioa azpitituluekin<br />

JBA justizia eta barne-arazoak<br />

Jd. Judo<br />

JDK jatorri-deitura kontrolatu<br />

Jdt Judit<br />

JEL Jaun-goikoa eta Lagi-Zarra<br />

jen. jeneral<br />

JFK John F. Kennedy nazioarteko aireportua<br />

JGOKA jarduera gogaikarri, osasun-galgarri, kaltegarri eta arriskutsuak<br />

JHL Jabetza Horizontalaren Legea<br />

Jkd Jakinduria<br />

Jl Joel<br />

JM Jamaika<br />

JMD dolar jamaikar<br />

Jn Joanen Ebanjelioa<br />

jn. jaun<br />

jn. erg. h. jaun errege hori<br />

jn. erg. t. g. jaun errege txit garai<br />

jn. h. jaun hori<br />

jn. lehend. h. jaun lehendakari hori<br />

jn. min. h. jaun ministro hori<br />

jn. pres. h. jaun presidente hori<br />

jn. t. a. jaun txit argi<br />

jn. t. ptu. jaun txit prestu<br />

jn. t. ptu. h. jaun txit prestu hori<br />

jn./and. jaun/andre<br />

JO Jordania<br />

JOD dinar jordaniar<br />

Jok. Jokoak<br />

Jon Jonas<br />

Jos Josue<br />

Jost. Jostuntza<br />

JP Japonia<br />

JPEG argazkigintzako adituen baterako talde<br />

JPY yen<br />

Jr Jeremias<br />

Jr gt Jeremiasen Gutuna<br />

jr. junior<br />

Ju Judasen Gutuna<br />

jud. judaismo<br />

junt. juntagailu<br />

jur. juridiko<br />

Jurispr. Jurisprudentzia<br />

k kilo-<br />

K potasio<br />

K kelvin<br />

k. kale; karrika<br />

k. nag. kale nagusi<br />

k.-k. kokapen-kode<br />

K.; Xto. Kristo<br />

K.a. Kristo aurreko; Kristo aurretik<br />

k.i. kristau-izen<br />

K.o. Kristo ondoko; Kristo ondoren<br />

k/k; ktu. kte. kontu korronte<br />

kA kiloampere<br />

KA konstituzio-auzitegi<br />

ka georgiera; kartveliera<br />

K

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 139<br />

kal. kalonje<br />

kalig. kaligrafia<br />

kan. kanon<br />

kant. kantoi<br />

kant. kantitate<br />

kap. kapitulu<br />

kap. kapitain<br />

kap. kapital<br />

kard. kardinal<br />

Kardiol. Kardiologia<br />

kart. kartoi<br />

Kartogr. Kartografia<br />

Kartzinol. Kartzinologia<br />

KAS Koordinakunde Abertzale Sozialista<br />

kat. katalogo<br />

kat. katolizismo<br />

kat. mon. katalogo monografiko<br />

kat. sist. katalogo sistematiko<br />

Kazet. Kazetaritza<br />

kB kilobyte<br />

kb kilobit<br />

kbps kilobitak segundoko<br />

kcal kilokaloria<br />

kd. kode<br />

KE Kenya<br />

KEFU Kooperatiba arteko Elkartasun Funtsa<br />

KEM kontzientzia-eragozpen mugimendu<br />

KEO kreditu-erakunde ofizial<br />

KES txelin kenyar<br />

keV kiloelektronvolt<br />

kfk kapital finkoaren kontsumo<br />

kg kilogramo<br />

KG Kirgizistan<br />

kG kilogauss<br />

kgm kilogrametro<br />

KGS som<br />

kgu. kargu<br />

KH Kanbodia<br />

KHR riel<br />

kHz kilohertz<br />

KI Kiribati<br />

kia.; ko. konpainia<br />

Kim. Kimika<br />

Kirg. Kirurgia<br />

Kirol. Kirol<br />

KIUB kontsumitzaileen informaziorako udal bulego<br />

kJ kilojoule<br />

kk kazakhera<br />

kktu. kontrakontu<br />

kl groenlandiera<br />

kl. klase<br />

kL; kl kilolitro<br />

klas. klasiko<br />

Klimat. Klimatologia<br />

KM Komoreak<br />

km khmerera<br />

km kilometro<br />

KMF franko komoretar<br />

kmol kilomol<br />

KN Saint Kitts eta Nevis<br />

kn kannada<br />

kN kilonewton<br />

ko koreera

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 140<br />

koad. koaderno<br />

koadr. koadrupedo<br />

Koh Kohelet<br />

Kol Kolosarrei gutuna<br />

kol. kolonia<br />

kol. kolegio<br />

kol. kolore<br />

konfuz. konfuzianismo<br />

konkr. konkretu<br />

konp. konpositore<br />

konst. konstituzio<br />

Kont. Kontabilitate<br />

konts. kontseilu<br />

kontsri. kontseilari<br />

kontz. kontzilio<br />

koop. kooperatiba<br />

Koop. S. Kooperatiba Sozietate<br />

koor. koordinatzaile<br />

kop. kopuru<br />

kop. kopia<br />

kor. korritu<br />

Koreogr. Koreografia<br />

korr. korridore<br />

Kosm. Kosmologia<br />

Kosmetol. Kosmetologia<br />

KP kilometro-puntu<br />

kp kilopond; kilogramo-indar<br />

KP Koreako Herri Errepublika Demokratikoa<br />

KPI kontsumoko prezioen indize<br />

KPW won<br />

Kr kripton<br />

KR Koreako Errepublika<br />

kra. kontura<br />

kred. kreditu<br />

kred.-ktu. kreditu-kontu<br />

Kriminol. Kriminologia<br />

Kriptogr. Kriptografia<br />

krist. kristautasun<br />

Kristalogr. Kristalografia<br />

kristol. kristologia<br />

kronol. kronologia<br />

krust. krustazeo<br />

KRW won<br />

KS komanditazko sozietate<br />

ks kaxmirera<br />

Kt Kantarik Ederrena<br />

ktdu. kantonamendu<br />

KTE Kultur eta Turismo Ekintzetxea<br />

ktu. kontu<br />

ktu. arr. kontu arrunt<br />

ktu. kte. zk. kontu korrontearen zenbaki<br />

ktu.-zk. kontu-zenbaki<br />

KU kontu-unitate<br />

ku kurduera<br />

kV kilovolt<br />

kVA kilovoltampere<br />

KW Kuwait<br />

kW kilowatt<br />

kΩ kiloohm<br />

KWD dinar kuwaitar<br />

kx. kalexka<br />

ky kirgizera<br />

KYD dolar kaimandar

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 141<br />

KZ Kazakhstan<br />

KZ; Kd. Zib. Kode Zibil<br />

KZIT konbergentzi zona intertropikal<br />

KZT tenge<br />

l. laku<br />

l. letra<br />

l.-gen. leku-genitibo<br />

l.a. libreta arrunt<br />

L.G. lege-gordailu<br />

l.g. lekurik gabe<br />

L; l litro<br />

La lantano<br />

la lacunosus<br />

la latin<br />

LA Laos<br />

LAA lehen auzialdiko auzitegi<br />

LAA lurraldearen antolamendurako artezpideak<br />

LAAB langile autonomoen araubide berezi<br />

LAB Langile Abertzaleen Batzordeak<br />

lab. laburdura<br />

lab. laburtu<br />

Lac Lacerta<br />

lag. lagun<br />

lagtz. laguntzaile<br />

LAK kip<br />

lam. lamina<br />

LAMAE Latinoamerikako Merkataritza Askearen Elkarte<br />

LAN sare lokal<br />

Lan Zuz. Lan Zuzenbide<br />

lanb. lanbide<br />

land. landare<br />

LANE Lanaren Nazioarteko Erakundea<br />

lank. lankide<br />

LAP Lapurdi<br />

Lap. Lapurtera<br />

Larrug. Larrugintza<br />

LAS Las Vegas McCarran nazioarteko aireportua<br />

lastb. lasterbide<br />

LAX Los Angeles nazioarteko aireportua<br />

LB Libano<br />

lb libra<br />

Lb Lebitarrena<br />

lb luxenburgera<br />

LBEB Landare Barietateen Erkidegoko Bulegoa<br />

LBP libera libanoar<br />

LC Santa Luzia<br />

LCD kristal likidozko pantaila<br />

LD lege-dekretu<br />

LDPE dentsitate baxuko polietileno<br />

leg. legelari<br />

leg.; L. lege<br />

LegED legegintzako errege-dekretu<br />

lehend. lehendakari<br />

LEI lanerako ezintasun iraunkor<br />

LEIg lanerako ezintasun iragankor<br />

LEL Landa Errentamenduen Legea<br />

len lenticularis<br />

Lep Lepus<br />

L

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 142<br />

ler. lerrokada<br />

LES lanbideen Estatuko sailkapen<br />

LESES Lurzoruaren Ekipamendu eta Sustapeneko Estatu Sozietatea<br />

Leu leuzina<br />

LG laneko gaixotasun<br />

LGAL Lurreko Garraioen Antolamenduari buruzko Legea<br />

lgart. lagunarteko<br />

LGF lurraldeko garapen-funts<br />

LGS lanbide arteko gutxieneko soldata<br />

LGW London Gatwick aireportua<br />

LGZ lanbide-gaitasunaren ziurtagiri<br />

LH lurralde historiko<br />

LH lehen hezkuntza<br />

LHI lehen hezkuntzako ikastetxe<br />

LHI lanbide-heziketarako ikastetxe<br />

LHK Lan Harremanen Kontseilua<br />

LHL Lurralde Historikoen Legea<br />

LHLD Lan Harremanei buruzko Lege Dekretua<br />

LHPA Lanbide Heziketa eta Prestakuntzarako Agentzia<br />

LHR London Heathrow aireportua<br />

LI lan-istripu<br />

LI Liechtenstein<br />

Li litio<br />

Lib Libra<br />

lib. liburu<br />

lib.s. liburu santu<br />

libk. liburuki<br />

libteg. liburutegi<br />

libx. liburuxka<br />

Ling. Linguistika<br />

Liter. Literatura<br />

litg. liturgia<br />

Litogr. Litografia<br />

liz. lizentziadun<br />

Lk Lukasen Ebanjelioa<br />

LK Sri Lanka<br />

LK; CCOO Langile Batzordeak; Langile Komisioak<br />

LKI Liga Komunista Iraultzailea<br />

LKR errupia srilankar<br />

LL Lurzoruaren Legea<br />

lm lumen<br />

LMB Latinoamerikako Merkatu Batua<br />

LMi Leo Minor<br />

LMK Lanaren Mundu Konfederazioa<br />

ln lingala<br />

ln logaritmo nepertar<br />

LO lege organiko<br />

lo laosera<br />

LO lurralde-ordezkaritza<br />

log logaritmo<br />

Log. Logika<br />

Logist. Logistika<br />

LOGSE Hezkuntza Sistemaren Antolamendu Orokorrerako Legea<br />

lok. lokailu<br />

lorat. lorategi<br />

Lorezz. Lorezaintza<br />

LPA Las Palmaseko aireportua<br />

LPEE Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundea<br />

LPEZ lan pertsonalaren etekinaren gaineko zerga<br />

LPL Lan Prozedurari buruzko Legea<br />

LPO lanerako prestakuntza eta orientabideak<br />

LPZ lanpostu-zerrenda<br />

Lr lawrentzio

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 143<br />

LR Liberia<br />

lr. larunbat<br />

LRD dolar liberiar<br />

LS Lesotho<br />

LSD azido lisergikoaren dietilamida<br />

LSHIN Laneko Segurtasun eta Higieneko Institutu Nazionala<br />

LSL loti<br />

LSM maloti<br />

LSNE Lege Soziologiako Nazioarteko Erakundea<br />

LSOEA Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentzia<br />

LSP xede berezietarako hizkuntzak<br />

lt lituaniera<br />

LT Lituania<br />

LT laguntza teknikoak<br />

LTB laguntza teknikoko bulego<br />

LTL litas<br />

LTP lanbide teknikoetarako prestakuntza<br />

LTZ laguntza teknikoko zerbitzu<br />

Lu lutezio<br />

LU Luxenburgo<br />

LUF franko luxenburgotar<br />

Lup Lupus<br />

lurm. lurmutur<br />

lurs. lursail<br />

luz. luzera<br />

luzab. luzabide<br />

luzp. luzapen<br />

LV Letonia<br />

lv letoniera<br />

LVL lat<br />

lx lux<br />

LY Libia<br />

LYD dinar libiar<br />

Lyn Lynx<br />

Lyr Lyra; Bandera<br />

LYS Lyongo aireportua<br />

Lys lisina<br />

M<br />

M mega-<br />

m mili-<br />

m metro<br />

m. mende<br />

m. mendi<br />

m.-ad. mendi-adar<br />

m.-adl. muga-adlatibo<br />

m.f. mezzo forte<br />

m.k.t. multiplo komunetako txikien<br />

m.p. mezzo piano<br />

m.p. mailegu pertsonal<br />

m.v. mezza voce<br />

M19 Apirilaren 19ko Mugimendua<br />

MA ministro-agindu<br />

Ma Mach-en zenbaki<br />

MA Maroko<br />

mA miliampere<br />

MAB Merkatu Antolakunde Bateratua<br />

MAD dirham marokoar<br />

MAD Madrid - Barajas nazioarteko aireportua<br />

magnet. magnetismo

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 144<br />

Mahastzz. Mahastizaintza<br />

mai. maiatz<br />

mail. mailadi<br />

maiusk. maiuskula<br />

Malakol. Malakologia<br />

mam mamma<br />

Mam. Mamalogia<br />

map. mapa<br />

mar. marrazki<br />

mar. martxo<br />

Mar. Marrazketa<br />

margri. margolari<br />

markri. marrazkilari<br />

mart. martiri<br />

mask. maskulino<br />

Mat. Matematika<br />

max. maximo<br />

MB megabyte<br />

MB Munduko Bankua<br />

mb milibar<br />

MBA enpresa-zuzendaritzako master<br />

mbru. mahaiburu<br />

MC Monako<br />

MCC Mondragon Korporazio Kooperatiboa<br />

mCi milicurie<br />

MCO Orlando nazioarteko aireportua<br />

MD Moldavia<br />

Md men<strong>del</strong>ebio<br />

MDL leu moldaviar<br />

ME mantenu-erdi<br />

MEAT Mendebaldeko Europako Armamentu Taldea<br />

Meatz. Meatzaritza<br />

MEB Mendebaldeko Europar Batasuna<br />

med mediocris<br />

Med. Medikuntza<br />

Mek. Mekanika<br />

mekan. mekanografiatu<br />

MELIN Europako Erabilera Urriko Hizkuntzen Informazio Sarea<br />

Men Mensa<br />

mend. menderagailu<br />

Merkat. Merkataritza<br />

Merkat. Zuz. Merkataritza Zuzenbide<br />

merkat.-kd. merkataritza-kode<br />

Met metionina<br />

Metaf. Metafisika<br />

Metal. Metalurgia<br />

Metalogr. Metalografia<br />

Meteorol. Meteorologia<br />

Metod. Metodologia<br />

Metr. Metrika<br />

Metrol. Metrologia<br />

MeV megaelektronvolt<br />

mF milifarad<br />

MFS Munduko Federazio Sindikala<br />

MG Madagaskar<br />

mg malgaxe<br />

mg miligramo<br />

Mg magnesio<br />

MGA Mugarik Gabeko Albaitariak<br />

MGF franko madagaskartar<br />

MGM Mugarik Gabeko Medikuak<br />

mgn. mendigune<br />

mgun. muga-egun

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 145<br />

MH Marshall Uharteak<br />

mh marshallera<br />

mH milihenry<br />

MHz megahertz<br />

Mi Mikeas<br />

mi maoriera<br />

MIA Miami nazioarteko aireportua<br />

Mic Microscopium<br />

MIDAS Eremu Urriko eta Eskualdeko Hizkuntzetan Argitaratzen diren<br />

Egunkarien Europako Elkartea<br />

Mikol. Mikologia<br />

Mikrob. Mikrobiologia<br />

Mikroek. Mikroekonomia<br />

Mikrogr. Mikrografia<br />

Mil. Arlo militar<br />

mil. militar<br />

MIME Internet postako xede anitzeko hedapenak<br />

min minutu<br />

min. ministro<br />

min. minimo<br />

min. ministerio<br />

min. jen. ministro jeneral<br />

Miner. Mineralogia<br />

minusk. minuskula<br />

mist. mistika<br />

Mit. Mitologia<br />

MK Mazedonia<br />

Mk Markosen Ebanjelioa<br />

mk mazedoniera<br />

mk. mozkin<br />

mkat. mendikate<br />

MKD dinar mazedoniar<br />

ML Mali<br />

Ml Malakias<br />

mL; ml mililitro<br />

mler. mendilerro<br />

MLF CFA franko<br />

MLIS Informazio Eleaniztuneko Gizartea<br />

MM Birmania; Myanmar<br />

mm milimetro<br />

MMA Munduko Merkataritza Antolakundea<br />

MME Munduko Meteorologia Erakundea<br />

MMK kyat<br />

MN Mongolia<br />

mn mongoliera<br />

Mn manganeso<br />

MNT tugrik<br />

mo moldaviera<br />

MO mantenu oso<br />

Mo molibdeno<br />

MO Macau<br />

moi. moila<br />

mold. moldatzaile<br />

Mon Monoceros<br />

mon. moneta<br />

mono. monofoniko<br />

monot. monoteismo<br />

mons. monsignore<br />

MOP pataka<br />

mor. morendo<br />

Mor. Moral<br />

Morfol. Morfologia<br />

MOS metal-oxidozko erdieroale

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 146<br />

mot. motibatibo<br />

MOV quick time film<br />

MP Mariana Uharteak<br />

MP merkatuko prezio<br />

MPB merkataritza-politika bateratu<br />

MQ Martinika<br />

mr marathera<br />

MR Mauritania<br />

MRO ouguiya<br />

MRS Marseillako aireportua<br />

ms milisegundo<br />

ms malaysiera<br />

MSC Misionistak: Jesusen Bihotz Guztiz Santuaren Misionistak<br />

MSP Minneapolis - Saint Paul nazioarteko aireportua<br />

MSSCC Bihotz Santuen Misiolariak<br />

Mt Mateoren Ebanjelioa<br />

mt maltera<br />

MT Malta<br />

mt. mutur<br />

MTA Merkatu Tasa Adierazgarria<br />

mte. mendate<br />

MTL lira maltar<br />

MU Maurizio<br />

MU Mondragon Unibertsitatea<br />

MUFACE Estatuko Administrazio Zibileko Funtzionarioen Mutualitatea<br />

mug. mugarte<br />

mug. mugatu<br />

mug. pl. mugatu plural<br />

mug. sg. mugatu singular<br />

mugg. mugagabe<br />

mugtz. mugatzaile<br />

multigr. multigrafiatu<br />

multz. multzokari<br />

MUNPAL Toki Administrazioaren Aurreikuspeneko Mutualitate Nazionala<br />

MUR errupia mauriziar<br />

Mus Musca<br />

Mus. Musika<br />

mV milivolt<br />

MV Maldivak<br />

MV megavolt<br />

MVR rufiyaa<br />

MW Malawi<br />

MΩ megaohm<br />

mW miliwatt<br />

MW megawatt<br />

MWK kwacha<br />

Mx maxwell<br />

MX Mexiko<br />

MXN peso berri<br />

MY Malaysia<br />

my birmaniera<br />

MYR ringgit<br />

MZ Mozambike<br />

MZM metical<br />

N nitrogeno<br />

N newton<br />

n nano-<br />

n faktore zenbakizko faktore<br />

N

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 147<br />

n. nire; neure<br />

n. fra. nire faktura<br />

n. on. nire onarpen<br />

n. or. nire ordainduko<br />

N.B. nota bene<br />

n.i. nire igorpen<br />

n.k. nire kontu<br />

n.k.k. nire kontu korronte<br />

n.l. nire letra<br />

n.t. nire taloi<br />

N; I iparralde<br />

Na Nahum<br />

NA Namibia<br />

NA Nafarroa<br />

Na sodio<br />

na nauruera<br />

NAB Nafarroa Beherea<br />

Nab. Nabigazio<br />

NACE Europako Erkidegoko ekonomia-jardueren nomenklatura orokor<br />

NAD dolar namibiar<br />

NAF nazioarteko alfabeto fonetiko<br />

Naf. Nafarrera; Goi-nafarrera<br />

nag. nagusi<br />

NAK Nazioarteko Kooperatiba Aliantza<br />

nal. nazional<br />

NAN nortasun-agiri nazional<br />

NAO Nafarroako Aldizkari Ofiziala<br />

NARIC Ikasketen Onarpenari buruzko Informazio Zentro Nazionala<br />

narr. narrasti<br />

nart. nazioarteko<br />

Nart. Zuz. Nazioarteko Zuzenbide<br />

NASA Espazio Agentzia<br />

NATO Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea<br />

Naut. Nautika<br />

Nb niobio<br />

NBB Napar Buru Batzarra<br />

NBBEF Nekazaritza Bideratzeko eta Bermatzeko Europako Funtsa<br />

NBE Nazio Batuen Erakundea<br />

NBE norbera babesteko ekipamendu<br />

NBIP Nazio Batuen Ingurumen Programa<br />

NBO Nazioarteko Batzorde Olinpiarra<br />

NBT nekazaritzako bihurketa-tasa<br />

NC Kaledonia Berria<br />

Nd neodimio<br />

NDF Nazioarteko Diru Funtsa<br />

NE Niger<br />

ne nepalera<br />

Ne Nehemias<br />

Ne neon<br />

NE; IE ipar-ekialde<br />

NEA Nazioarteko Energi Agentzia<br />

NEAK Nekazaritza Ekologikoa Arautzeko Kontseilua<br />

neb nebulosus<br />

NEG nahitaezkoa ez den gastu<br />

neg. negatibo<br />

NEI Nazioarteko Estatistika Institutua<br />

Nekaz. Nekazaritza<br />

neol. neologismo<br />

Neur. Neurri<br />

Neurofis. Neurofisiologia<br />

Neurol. Neurologia<br />

NEZ norberaren erregistro-zenbaki<br />

nF nanofarad

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 148<br />

NG nahitaezko gastu<br />

NG Nigeria<br />

NGN naira<br />

NI Nikaragua<br />

Ni nikel<br />

NIC cordoba<br />

NIHZ Nekazaritza Ikerketa eta Hobekuntzarako Zentroa<br />

NJAI Nazioarteko Justizia Auzitegi Iraunkorra<br />

Nk Negar Kantak<br />

nl nederlandera<br />

NL Herbehereak<br />

NLG florin nederlandar<br />

nm; mµ nanometro; milimikra; milimikroi<br />

NMG Nazioarteko Merkataritza Ganbera<br />

NNE; IIE iparralde ipar-ekialde<br />

NNW; IIM iparralde ipar-mendebalde<br />

NO Norvegia<br />

No nobelio<br />

no norvegiera<br />

NOK koroa norvegiar<br />

NOLEGA normalizazio-legearen garapen<br />

nom. nominatibo<br />

Nor Norma<br />

NP Nepal<br />

Np neper<br />

Np neptunio<br />

NPAO Nafarroako Parlamentuko Aldizkari Ofiziala<br />

NPB nekazaritzako politika bateratu<br />

NPR errupia nepaldar<br />

nr ndebelera<br />

NR Nauru<br />

NRT Tokyo Narita nazioarteko aireportua<br />

Ns nimbostratus; ninbostratu<br />

NSZ nerbio-sistema zentral<br />

Numism. Numismatika<br />

NUP Nafarroako Unibertsitate Publikoa<br />

NUTS estatistikako lurralde-unitateen nomenklatura<br />

Nv ur-lurrunaren frakzio molar<br />

NW; IM ipar-mendebalde<br />

ny chewera<br />

NZ Zeelanda Berria<br />

NZD dolar zeelandaberritar<br />

O oxigeno<br />

o. orri<br />

O. Carm.; OC Karmeldarrak<br />

O. Cart. Kartusiarrak<br />

O. Cist.; S. O. Cist. Zistertarrak<br />

O. de M. Andre Maria Mesedetakoaren Lagundia; Mesedetakoak<br />

O. E. ontzat emana<br />

o. edo h. e. oker edo hutsik ezean<br />

o.b.e. oraingoz besterik ez<br />

o.z. oinarri zergapegarri<br />

OA ordainketa-agindu<br />

OAD Agustindar Oinutsak<br />

OBE operazio aurreko batez besteko egonaldi<br />

obj. objektu<br />

Obst. Obstetrizia<br />

OCD oinarrizko curriculum-diseinu<br />

O

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 149<br />

OCD Karmeldar Oinutsak<br />

OCR; OCSO Trapakoak; Trapa<br />

Oct Octans<br />

Odont. Odontologia<br />

OEH Orotariko Euskal Hiztegia<br />

OEI osasun-erregistro industrial<br />

OFM Frantziskotarrak<br />

OFM.Cap. Kaputxinoak<br />

OFM.Conv. Komentualak<br />

Oftalmol. Oftalmologia<br />

OG ohea eta gosaria<br />

og. ostegun<br />

OH San Joan Jainkoarenaren anaiak<br />

oh. ohoragarri<br />

oh. ohar<br />

OHE objektu hegalari ezezagun<br />

ohi. ohiko<br />

Oihanlz. Oihanlantza<br />

OIL; Coreper Ordezkari Iraunkorren Lantaldea<br />

OIN Osasuneko Institutu Nazionala<br />

Oinet. Oinetakogintza<br />

oinrt. oinarte<br />

OJ oinarri juridiko<br />

okult. okultismo<br />

OLAF Iruzurraren aurka Borrokatzeko Europako Bulegoa<br />

OLBE Opera Lagunen Bilboko Elkartea<br />

OLT osasun-laguntzaile tekniko<br />

OLZ osasun-laguntzako zentro<br />

OM Oman<br />

OME Osasunaren Mundu Erakundea<br />

OMI Oblatuak: Maria Sortzez Garbiaren Oblatuak<br />

OMR rial omandar<br />

OMZ osasun mentaleko zentro<br />

ONCE Espainiako Itsuen Erakundea<br />

onomat. onomatopeia<br />

OOE ordaindu gabeko onarpenen erregistro<br />

op opacus<br />

OP Domingotarrak<br />

op. opus<br />

Op. D. Opustarrak<br />

Oph Ophiuchus<br />

Opt. Optika<br />

opusk. opuskulu<br />

or oriya<br />

or. ordainduko(a)<br />

or. ostiral<br />

or. orrialde<br />

ORD Chicago O'Hare nazioarteko aireportua<br />

ord. ordena<br />

ord. ordinal<br />

Ori Orion<br />

ork. orkestra<br />

ORL Otorrinolaringologia<br />

ornd. ornodun<br />

orng. ornogabe<br />

Ornitol. Ornitologia<br />

orok. orokor<br />

Ortogr. Ortografia<br />

ORY Paris Orly aireportua<br />

Os osmio<br />

Os Oseas<br />

os.-eg. osasun-egoitza<br />

OSA Agustindarrak

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 150<br />

osagar. osagarri<br />

osagb. osagabe<br />

OSB Beneditarrak<br />

OTA ordenagailu bidezko tomografia axial<br />

Otarg. Otargintza<br />

OTI osasun-txartel indibidual<br />

ots. otsail<br />

ott. ottava<br />

Oz. Ozeania<br />

Ozeanogr. Ozeanografia<br />

OZS; OGZ ordezko gizarte-zerbitzu; ordezko zerbitzu sozial<br />

p piko-<br />

P peta-<br />

P poise<br />

P fosforo<br />

p. putzu<br />

p. pisu<br />

p. posta<br />

p. piano<br />

p. gb. pisu garbi<br />

p. gd. pisu gordin<br />

P. Ku. posta-kutxa<br />

P.D. posdata; Post Data<br />

p.f. piano-forte<br />

p.m. post meridiem<br />

p.m.; p/m parteak milioika<br />

P.S. Post Scriptum<br />

Pa pascal<br />

PA Panama<br />

Pa protaktinio<br />

pa punjabera<br />

PAB balboa<br />

pab. pabiloi<br />

PAE Palestina Askatzeko Erakundea<br />

PAL fase txandakatzeko linea<br />

Paleobot. Paleobotanika<br />

Paleogr. Paleografia<br />

Paleont. Paleontologia<br />

Paleoz. Paleozoologia<br />

PAN Palestinar Aginte Nazionala<br />

pan pannus<br />

Paperg. Papergintza<br />

par. nal. paradore nazional<br />

Parapsikol. Parapsikologia<br />

park. parke<br />

park. nal. parke nazional<br />

parlri. parlamentari<br />

parr. parroko<br />

part. partitibo<br />

part. partikular<br />

part. partitura<br />

partik. partikula<br />

partiz. partizipio<br />

pas. paseabide; pasealeku<br />

pas. pasibo<br />

pasab. pasabide<br />

Patol. Patologia<br />

P

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 151<br />

patr. patriarka<br />

patrist. patristika<br />

pau palauera<br />

Pav Pavo<br />

PB posta-barruti<br />

Pb berun<br />

PB pentabyte<br />

PBT plangintza batzorde tekniko<br />

PCC Kataluniako Komunisten Alderdia<br />

PCE Espainiako Alderdi Komunista<br />

PCF Frantziako Alderdi Komunista<br />

PCG Guadalupeko Alderdi Komunista<br />

PCM Martinikako Alderdi Komunista<br />

PCR Reuniongo Alderdi Komunista<br />

PCR polimerasaren kate-erreakzio<br />

Pd paladio<br />

PDB programatzeko dokumentu bakar<br />

PDCA planifikatu-egin-egiaztatu-doitu<br />

PDF dokumentu garraiagarrien formatu<br />

PDS Ezkerraren Alderdi Demokratikoa<br />

PE Peru<br />

PEAZ pazientearen eta erabiltzailearen arreta-zerbitzu<br />

Pedag. Pedagogia<br />

Pediatr. Pediatria<br />

PEF Prestakuntzako Europako Fundazioa<br />

Peg Pegasus; Lau Kantoiak<br />

PEI inti<br />

PEI pertsonal ez irakasle<br />

pei. peioratibo<br />

PEK Beijing Capital nazioarteko aireportua<br />

PEN sol berria<br />

Per Perseus; Marmaloa<br />

per perlucidus<br />

perf. perfektu<br />

perg. pergamino<br />

perp. perpaus<br />

perts. pertsona<br />

Petrogr. Petrografia<br />

Petrokim. Petrokimika<br />

pF pikofarad<br />

PFEZ pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga<br />

PFL Profesionalen Futbol Liga<br />

PG Papua Ginea Berria<br />

PGK kina<br />

PGP oso pribatutasun on<br />

pH hidrogeno-potentzial<br />

ph fot<br />

PH Filipinak<br />

Phe fenilanina<br />

Phe Phoenix<br />

PHP web-orrialde pertsonalak<br />

PHP peso filipinar<br />

PHX Phoenix Sky Harbor nazioarteko aireportua<br />

PI posta bidezko igorpen<br />

Pic Pictor<br />

pil pileus<br />

Pil. Pilota<br />

Pint. Pintura<br />

Pirotek. Piroteknia<br />

PK posta-kode<br />

PK Pakistan<br />

PKK Kurdistango Langileen Alderdia<br />

PKL Prozedura Kriminalaren Legea

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 152<br />

PKR errupia pakistandar<br />

PL Polonia<br />

pl poloniera<br />

pl. plural<br />

pl. plaza<br />

plan. plano<br />

plg. plegu<br />

PLN zloty<br />

PM Saint-Pierre eta Mikelune<br />

PM polizia militar<br />

Pm prometio<br />

PMI Palma de Mallorca - Son Sant Joan aireportua<br />

PNA Iruñeko aireportua<br />

Pneumol. Pneumologia<br />

Po polonio<br />

Poet. Poetika<br />

pol. poligono<br />

Pol. Politika<br />

pos. positibo<br />

postpos. postposizio<br />

PP Alderdi Popularra<br />

PPDG Guadalupeko Alderdi Progresista Demokratikoa<br />

PPI plano-posizio indikatzaile<br />

PPI Italiako Alderdi Popularra<br />

ppp.; pp. pianissimo<br />

PR Puerto Rico<br />

Pr praseodimio<br />

PR ibilbide labur; mendiko ibilbide labur<br />

pra praecipitatio<br />

pred. predikatu<br />

pres. presidente<br />

prez. preziatu<br />

PRI Alderdi Iraultzaile Instituzionala<br />

prib. pribilegio<br />

prim. primate<br />

prje. paraje<br />

Pro prolina<br />

prob. probintzia<br />

prob. probintzial<br />

prok. prokuradore<br />

Pros. Prosodia<br />

protest. protestantismo<br />

PS Alderdi Sozialista<br />

ps paxtuera<br />

PsA Piscis Austrinus<br />

Psc Pisces<br />

PSE Euskadiko Alderdi Sozialista<br />

Psikiatr. Psikiatria<br />

Psikol. Psikologia<br />

PSL Politika eta Segurtasun Lantaldea<br />

PSN Nafarroako Alderdi Sozialista<br />

PSOE Espainiako Alderdi Sozialista Langilea<br />

PSP publikoarentzako salmenta-prezio<br />

PSUC Kataluniako Alderdi Sozialista Batua<br />

pt portuges; portugalera<br />

Pt platino<br />

PT Portugal<br />

PT pedagogia terapeutiko<br />

PTE eskudo portuges<br />

ptu. portu<br />

ptu. prestu<br />

Pu plutonio<br />

publ. publizitate

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 153<br />

Pup Puppis<br />

PUZ prozesatzeko unitate zentral<br />

PVC polibinil kloruro<br />

PW Palau<br />

PY Paraguai<br />

PYG guarani<br />

Pyx Pyxis<br />

PZL Prozedura Zibilaren Legea<br />

QA Qatar<br />

QAR riyal qatartar<br />

qu kitxua<br />

r nahaste-arrazoi<br />

R röntgen<br />

ra radiatus<br />

Ra radio<br />

rad radian<br />

Rb rubidio<br />

RE Reunion<br />

Re renio<br />

RENFE Espainiako Trenbide Sarea<br />

REPROM memoria hil birprogramagarri<br />

Ret Reticulum<br />

Rh rodio<br />

RIEV Nazioarteko Eusko Ikaskuntzen Aldizkaria<br />

rinf. rinforzando<br />

ritard. ritardando<br />

riten.; rit. ritenuto<br />

rm erretorromaniera<br />

rn kirundi<br />

Rn radon<br />

RNA; ARN azido erribonukleiko<br />

RNS Renneseko aireportua<br />

ro errumaniera<br />

RO Errumania<br />

ROL leu<br />

RSBAP Euskalerriaren Adiskideen Elkartea<br />

RSV Pauldarrak<br />

Rt Rut<br />

RTF testu aberastuko formatu<br />

RTVE Espainiako Irrati Telebista<br />

Ru rutenio<br />

ru errusiera<br />

RU Errusia<br />

RUR errublo<br />

RW Ruanda<br />

rw saturazioko nahaste-arrazoia urarekiko<br />

rw kinyaruanda<br />

RWF franko ruandar<br />

S siemens<br />

S sufre<br />

Q<br />

R<br />

S

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 154<br />

s segundo<br />

S-HTTP hipertestua transferitzeko protokolo seguru<br />

S. San<br />

s.a. sine anno<br />

s.l. sine loco<br />

s.n. sine nomine<br />

s.t. senza tempo<br />

S; H hegoalde<br />

sa sanskrito<br />

SA Sozialista Abertzaleak<br />

SA Saudi Arabia<br />

SA sozietate anonimo<br />

SAEGEN salgai arriskutsuak errepidez garraiatzeko erregelamendu<br />

nazional<br />

SAGAZDE Garapen Eremuen Kudeaketa SA<br />

saihb. saihesbide<br />

sak. sakan<br />

sakab. sakabanatu<br />

Sal Salmoak<br />

sal. salmenta<br />

SALO Sindikatu Askatasunaren Lege Organikoa<br />

sant. santutegi<br />

SAR riyal saudiarabiar<br />

sarj. sarjentu<br />

Saskib. Saskibaloi<br />

Saskig. Saskigintza<br />

SB Salomon Uharteak<br />

Sb antimonio<br />

sb. sailburu<br />

SBD dolar salomondar<br />

sbo. sailburuorde<br />

SC Seychelleak<br />

Sc stratocumulus; estratokumulu<br />

Sc eskandio<br />

Scl Sculptor<br />

Sco Scorpius<br />

SCR errupia seychelletar<br />

Sct Scutum<br />

SD Sudan<br />

sd sindhi<br />

SDB Salestarrak<br />

SDD dinar sudandar<br />

SDEP segurtasunerako eta defentsarako Europako politika<br />

SDP libera sudandar<br />

SE Suedia<br />

Se selenio<br />

SE; HE hego-ekialde<br />

SEA Arabako Enpresariak<br />

SEA Seattle-Tacoma nazioarteko aireportua<br />

SEATO Asia Hego Ekialdeko Tratatuaren Erakundea<br />

sec sekante<br />

SECAM memoriadun kolore sekuentzial<br />

SEK koroa suediar<br />

Sem. Semantika<br />

Semiol. Semiologia<br />

Semiot. Semiotika<br />

sen. senatari<br />

sep. separata<br />

SEPI Estatuko Industria Partaidetzarako Sozietatea<br />

Ser Serpens<br />

Ser serina<br />

ser. serie<br />

ser. serora

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 155<br />

Serol. Serologia<br />

Sex Sextans<br />

sf. sforzando<br />

SFO San Francisco nazioarteko aireportua<br />

SG Singapur<br />

sg sango<br />

SGAE Egile eta Editoreen Elkartea<br />

SGD dolar singapurtar<br />

Sge Sagitta<br />

SGML markatzeko lengoaia orokor estandar<br />

Sgr Saggitarius<br />

SH Santa Helena<br />

SHA suntsipen handiko armak<br />

SHEE Soin Hezkuntzako Euskal Erakundea<br />

SHP libera santahelenar<br />

SHU sailkapen hamartar unibertsal<br />

SI Eslovenia<br />

Si silizio<br />

Si Siraken Jakinduria<br />

si sinhala<br />

SI; SJ Jesusen Lagundia; Jesuitak; Josulagunak<br />

SICA aurrezki-kutxen elkarkomunikaziorako zerbitzu<br />

Sideromet. Siderometalurgia<br />

sign. signatura<br />

SIN Changi nazioarteko aireportua<br />

sin sinu<br />

sin. sinonimo<br />

sing. singular<br />

sinh sinu hiperboliko<br />

sint. sintetiko<br />

Sint. Sintaxi<br />

SIS Schengengo informazio-sistema<br />

sist. sistema<br />

SIT tolar<br />

SJ Svalbard eta Jan Mayen Uharteak<br />

SK sozietate kolektibo<br />

SK Eslovakia<br />

sk eslovakiera<br />

SKK koroa eslovakiar<br />

sl esloveniera<br />

SL Sierra Leona<br />

sl. sail<br />

sle. sinatzaile<br />

SLL leone<br />

Sm samario<br />

sm samoera<br />

SM Maristak: Mariaren Lagunartea<br />

SM Marianistak<br />

SM sozietate mugatu<br />

SM San Marino<br />

smorz. smorzando<br />

SMS mezu laburren zerbitzu<br />

Sn eztainu<br />

SN Senegal<br />

SNCP EAEko baxurako arrantzako produktuak merkaturatzeko sistema<br />

normalizatu<br />

so somaliera<br />

So Sofonias<br />

SO Somalia<br />

sol. solairu<br />

solarte. solairuarteko<br />

SOS txelin somaliar<br />

sos. sostenuto

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 156<br />

sot. voc. sottovoce<br />

soz. soziatibo<br />

Soziol. Soziologia<br />

SP Eskolapioak<br />

sp. espezie<br />

SPD Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata<br />

spi spissatus<br />

SPP Poliziako Sindikatu Profesionala<br />

spp. espezieak<br />

SPRI Industriaren Sustapen eta Eraldaketarako Baltzua<br />

sq albaniera<br />

sr estereorradian<br />

Sr estrontzio<br />

sr serbiera<br />

SR Surinam<br />

SRG florin surinamdar<br />

ss swaziera<br />

SSE; HHE hegoalde hego-ekialde<br />

SSP San Pauloren Jaierazko Elkarte<br />

ssp.; subsp. subespezie<br />

SSS Sakramentinoak<br />

SSW; HHM hegoalde hego-mendebalde<br />

St stratus; estratu<br />

St Santiagoren Gutuna<br />

ST Sao Tome eta Principe<br />

st sothoera<br />

St stokes<br />

sta. santa<br />

Sta. M. Santa Maria<br />

stacc. staccato<br />

STD dobra<br />

STEE-EILAS Euskadiko Irakaskuntzako Langileen Sindikatua<br />

STG sexu-transmisiozko gaixotasun<br />

STL Saint Louis Lambert nazioarteko aireportua<br />

str stratiformis<br />

stu. santu<br />

stua. sinatua<br />

subdib. subdibisio<br />

subfam. subfamilia<br />

subfil. subfilum<br />

subg. subgenero<br />

subj. subjektu<br />

subkl. subklase<br />

subord. subordena<br />

subst. substantibo<br />

Sukald. Sukaldaritza<br />

superfam. superfamilia<br />

superkl. superklase<br />

superord. superordena<br />

sv suediera<br />

SV El Salvador<br />

SVC colon salvadortar<br />

SVCD super bideo disko trinko<br />

SVD Berbitak: Jainko Hitzaren Misiolariak<br />

SVQ Sevillako aireportua<br />

sw swahili<br />

SW; HM hego-mendebalde<br />

SX Xabiertarrak<br />

SXB Estrasburgoko aireportua<br />

SY Siria<br />

SYP libera siriar<br />

SZ Swazilandia<br />

SZL lilangeni

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 157<br />

T tesla<br />

T timina<br />

t denbora<br />

T tera-<br />

t tona<br />

t. txit<br />

t. tomo<br />

t. taloi<br />

t. tontor<br />

t. a. txit argi<br />

t. ag. txit agurgarri<br />

t. bik. txit bikain<br />

t. doh. txit dohatsu<br />

t. g. txit garai<br />

t. hur. eta hurrengoak<br />

t. ptu. txit prestu<br />

t. s. txit santu<br />

t.-kop. taloi-kopuru<br />

T.B. Testamentu Berri<br />

T.Z. Testamentu Zahar<br />

Ta tantalo<br />

ta tamilera<br />

TAC urteko harrapaketa-kopuru<br />

TAIEX Informazioa eta Laguntza Teknikoa Trukatzeko Bulegoa<br />

tan tangente<br />

tanh tangente hiperboliko<br />

TAO trafiko eta aparkamenduaren ordenamendu<br />

tao. taoismo<br />

TAOL Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen Legea<br />

TAT apertzepzio-test tematiko<br />

TAT Torturaren Aurkako Taldea<br />

Tau Taurus<br />

Taurom. Tauromakia<br />

TB terabyte<br />

Tb terbio<br />

Tb Tobit<br />

Tb. Telebista<br />

Tc teknezio<br />

TD Txad<br />

TDCnet Europako Terminologia Dokumentazio eta Informazioko<br />

Zentroen Sarea<br />

te telugu<br />

Te telurio<br />

tekn. hitz tekniko<br />

Teknol. Teknologia<br />

Tel Telescopium<br />

tel. telefono<br />

teleg. telegrama<br />

Telegr. Telegrafia<br />

Telekom. Telekomunikazio<br />

ten. tenuto<br />

Teol. Teologia<br />

Terap. Terapeutika<br />

Teratol. Teratologia<br />

Term. Termika<br />

Termodin. Termodinamika<br />

Termom. Termometria<br />

tetrap. tetrapodo<br />

T

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 158<br />

tex. telex<br />

Tf izozte-puntuko tenperatura termodinamiko<br />

tf. tarifa<br />

tf. bez. tarifa berezi<br />

tf. orok. tarifa orokor<br />

TFT geruza fineko transistore<br />

tg tajikera<br />

TG Togo<br />

th thailandiera<br />

TH Thailandia<br />

Th torio<br />

th termia<br />

THB bath<br />

Thr treonina<br />

Ti titanio<br />

Ti termometro izoztuaren tenperatura termodinamiko<br />

tipogr. tipografia<br />

tipol. tipologia<br />

TIR nazioarteko errepide-garraio<br />

tit. titulu<br />

tit. erk. titular erkide<br />

TJ Tajikistan<br />

TJR errublo tajikistandar<br />

tk turkmenera<br />

TKE Traineru Kluben Elkartea<br />

Tl talio<br />

tl tagalo<br />

tld. talde<br />

Tm tulio<br />

TM Turkmenistan<br />

TMM manat turkmenistandar<br />

TMP talde multiprofesional<br />

TN Tunisia<br />

tn tswanera<br />

TNA Turismorako Nazioarteko Aliantza<br />

TND dinar tunisiar<br />

TNT trinitrotolueno<br />

to tongera<br />

TO Tonga<br />

tol. tolestu<br />

TOP pa'anga<br />

Topog. Topografia<br />

Topon. Toponimia<br />

TOR Hirugarrendar Erregeladunak<br />

Toxik. Toxikologia<br />

TP Ekialdeko Timor<br />

TPE eskudo timortar<br />

tpi tok pisin<br />

TR Turkia<br />

tr translucidus<br />

tr turkiera<br />

tr. troka<br />

TrA Triangulum Australe<br />

transf. transferentzia<br />

transle. transkribatzaile<br />

trenb. trenbide<br />

Trig. Trigonometria<br />

TRIPS merkataritzarekin lotutako jabetza intelektualaren eskubideei<br />

buruzko alderdiak<br />

TRL lira turkiar<br />

Trp triptofano<br />

ts tsongera<br />

TSJN Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusia

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 159<br />

Tt Titori Gutuna<br />

TT Trinidad eta Tobago<br />

TTD dolar trinitatear<br />

TTL transistore transistore logika<br />

TTM truke-tasen mekanismo<br />

tub tuba<br />

Tuc Tucana<br />

TV Tuvalu<br />

TW Taiwan<br />

Tw termometro bustiaren tenperatura termodinamiko<br />

TWD dolar taiwandar<br />

txab. txabola<br />

txik. txikigarri<br />

Txirrind. Txirrindularitza<br />

Tyr tirosina<br />

TZ Tanzania<br />

TZS txelin tanzaniar<br />

U uranio<br />

u. urte<br />

u.g. urterik gabe<br />

UA Unidad Alavesa<br />

UA Ukraina<br />

UABP urte anitzeko bideratze-programa<br />

UAGA Arabako Nekazari eta Abeltzainen Batasuna<br />

UAK karbonavets<br />

ub. ubide<br />

UCI Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasuna<br />

udal. udalerri<br />

udtx. udaletxe<br />

UEFA Europako Futbol Elkarteen Batasuna<br />

UEMA Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea<br />

UETS udaletako euskara-teknikarien sare<br />

UEU Udako Euskal Unibertsitatea<br />

UG Uganda<br />

UGS txelin ugandar<br />

UGT Langileen Batasun Orokorra<br />

UHUN; UNED Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionala<br />

UIB unibertsitateko irakasleria-batzorde<br />

uk ukrainera<br />

UM udalerri-muga<br />

UMa Ursa Major; Hartz handia<br />

UMi Ursa Minor; Hartz txikia<br />

un undulatus<br />

unc uncinus<br />

UNESCO Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundea<br />

unib. unibertsitate<br />

UNICE Europako Erkidegoko Industrien Batasuna<br />

UNICEF Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsa<br />

unit. unitate<br />

UNITA Angolaren Independentzia Osorako Batasun Nazionala<br />

UOHEI Urrutiko Oinarrizko Hezkuntzarako Euskal Ikastegia<br />

UPF Frantziaren Aldeko Batasuna<br />

UPN Unión <strong>del</strong> Pueblo Navarro<br />

UPU posta-batasun unibertsal<br />

ur urdu<br />

ur-l. ur-laster<br />

Urol. Urologia<br />

urr. urri<br />

U

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 160<br />

Urreg. Urregintza<br />

urt. urtegi<br />

urt. urtarril<br />

US Ameriketako Estatu Batuak<br />

USD dolar estatubatuar<br />

UTB urteko tasa baliokide<br />

UTC denbora unibertsal koordinatu<br />

UUP Ulsterko Alderdi Unionista<br />

UVF Ulsterko Boluntarioen Indarra<br />

Uw aire hezearen urarekiko hezetasun erlatibo<br />

UY Uruguai<br />

UYU peso uruguaitar<br />

UZ Uzbekistan<br />

uz uzbekera<br />

UZS sum<br />

uzt. uztail<br />

V banadio<br />

V volt<br />

v. gr. verbi gratia<br />

v.s. volti subito<br />

VA Vatikanoa<br />

VA voltanpere<br />

Val valina<br />

VAr voltampere erreaktibo<br />

var. barietate<br />

VC Saint Vincent eta Grenadinak<br />

VCD bideo disko trinko<br />

VE Venezuela<br />

ve vendera<br />

ve vertebratus<br />

VEB bolibar<br />

Vel Vela<br />

vel velum<br />

vel sim. vel simile<br />

VG Birjina Uharteak<br />

VHS Virtual Hire System<br />

VHS etxeko bideo-sistema<br />

vi vietnamera<br />

VI Birjina Uharteak<br />

vid.; v. vide<br />

vir virga<br />

Vir Virgo<br />

VIT Gasteizko aireportua<br />

VLC Valentziako aireportua<br />

VN Vietnam<br />

VND dong<br />

Vol Volans<br />

VRML errealitate birtuala mo<strong>del</strong>atzeko lengoaia<br />

vs versus<br />

VU Vanuatu<br />

Vul Vulpes<br />

VUV vatu<br />

V<br />

W<br />

W watt<br />

Ω ohm<br />

W wolfram; tungsteno<br />

W; M mendebalde

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 161<br />

Wb weber<br />

WNW; MIM mendebalde ipar-mendebalde<br />

wo wolofera<br />

WS Samoa<br />

WST tala<br />

WSW; MHM mendebalde hego-mendebalde<br />

WTA Emakumezko Tenislari Profesionalen Elkartea<br />

WWF Naturarentzako Mundu Funtsa<br />

WWW mundu zabaleko amaraun<br />

X<br />

x. xafla<br />

XAF CFA franko<br />

XCD dolar ekikaribear<br />

Xe xenon<br />

XEU ECU<br />

XG xedapen gehigarri<br />

xh xhosera<br />

XI xedapen iragankor<br />

XIg xedapen indargabetzaile<br />

xil. xilografia<br />

xint. xintoismo<br />

xp. xedapen<br />

XPF CFP franko<br />

Y itrio<br />

Y yotta-<br />

y yokto-<br />

Yb iterbio<br />

yd yarda<br />

YDD dinar yemendar<br />

YE Yemen<br />

YER riyal yemendar<br />

YU Jugoslavia<br />

YUD dinar berria<br />

YYZ Toronto Pearson nazioarteko aireportua<br />

Y<br />

Z zetta-<br />

Z zor<br />

z zepto-<br />

z. zure<br />

z. zubi<br />

z. zena<br />

z. aip. zure aipamen<br />

z. es. zure esaneko<br />

z. fra. zure faktura<br />

z. on. zure onarpen<br />

z. or. zure ordainduko<br />

z.a. zuzeneko adiera<br />

z.g. zenbakirik gabe<br />

z.g. zure gutun<br />

Z.g.z.l. Zeruak gorde zaitzala luzaro<br />

Z

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 162<br />

z.i. zure igorpen<br />

z.k. zure kontu<br />

z.k.h. zatitzaile komunetako handien<br />

z.k.k. zure kontu korronte<br />

z.l. zure letra<br />

z.p. zerbitzu publiko<br />

z.t. zure taloi<br />

ZA Hegoafrika<br />

Za Zakarias<br />

zab. zabalera<br />

zab. zabaldu<br />

zab. zabalgune<br />

zabal. zabaletara<br />

zah. zaharkitu<br />

ZAL rand<br />

zald. zaldibide<br />

ZAR rand<br />

Zar. Zaraitzuera<br />

ZAU zainketa aringarrietako unitate<br />

zbko. zenbateko<br />

zefalop. zefalopodo<br />

zehazt. zehaztu<br />

zehaztgb. zehaztugabe<br />

zel. zelai<br />

Zen Zenbakiak<br />

zenbk. zenbaketa<br />

zenbtz. zenbatzaile<br />

zenbtz. zehazt. zenbatzaile zehaztu<br />

zenbtz. zehaztg. zenbatzaile zehaztugabe<br />

Zeram. Zeramika<br />

Zerga Zuz. Zerga Zuzenbide<br />

zet. zetazeo<br />

Zeta-hazk. Zeta-hazkuntza<br />

Zez. Zezenketa<br />

zh txinera<br />

zh. zeharkako<br />

zhb. zeharbide<br />

zhk. zeharkale<br />

Ziber. Zibernetika<br />

zid. zidor<br />

Zientz. Zientzia<br />

ZIG zereginen ikaskuntzarako gela<br />

Zig. Zuz. Zigor Zuzenbide<br />

Zin. Zinema<br />

Zineg. Zinegetika<br />

Zirk. Zirku<br />

Zirkl. Zirkulazio<br />

Zit. Zitologia<br />

ZIU zainketa intentsiboetako unitate<br />

ziurtg. ziurtagiri<br />

zk.; zenb. zenbaki<br />

zk.dun. zenbakidun<br />

ZK; CN zenbakizko kontrol<br />

ZK; Zig. Kd. Zigor Kode<br />

ZKK; CNC zenbakizko kontrol konputerizatu<br />

ZM Zambia<br />

zm. zentimo<br />

ZMK kwacha<br />

Zn zink<br />

ZNB zabalkundea neurtzeko bulego<br />

ZO zerga-oinarri<br />

ZOK zerga-oinarri kotizagarri<br />

ZON zerga-oinarri negatibo

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 163<br />

Zool. Zoologia<br />

Zootek. Zooteknia<br />

ZOPE Z objektuak argitaratzeko inguru<br />

zord.-zk. zordun-zenbaki<br />

zoroastr. zoroastrismo<br />

zp zor publiko<br />

ZP; HZ herri-zor; zor publiko<br />

Zr zirkonio<br />

ztua. ziurtatua<br />

zu zuluera<br />

ZU Zuberoa<br />

zub. zubibide<br />

Zub. Zuberera<br />

Zuhaizl. Zuhaizlantza<br />

zum. zumardi<br />

Zurg. Zurgintza<br />

zut. zutabe<br />

zuz. zuzendari<br />

Zuz. Zuzenbide<br />

Zuz. Err. Zuzenbide Erromatar<br />

Zuz. Hist. Zuzenbide Historiko; Zuzenbidearen Historia<br />

Zuz. Kan. Zuzenbide Kanoniko<br />

Zuz. Orok. Zuzenbide Orokor<br />

Zuz. Pol. Zuzenbide Politiko<br />

Zuz. Proz. Zuzenbide Prozesal<br />

Zuz. Zib. Zuzenbide Zibil<br />

ZW Zimbabwe<br />

ZWD dolar zimbabwetar

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 164<br />

Forma osoen araberako aurkibidea<br />

abat ab.<br />

Abdias Ab<br />

Abelazkuntza Abelazk.<br />

abelbide abelb.<br />

abendu abe.<br />

Abertzale Sozialisten Komiteak ASK<br />

Abertzaleen Batasuna AB<br />

abiadura handia A.H.<br />

abiadura handiko tren AHT<br />

abiadura txikia A.T.<br />

ablatibo abl.<br />

Abokatu Euskaldunen Sindikatua AES<br />

abonatu-linea digital asimetriko ADSL<br />

absolutibo; absolutu abs.<br />

abstraktu abstr.<br />

abuztu abu.<br />

accelerando accel.<br />

ad valorem A/V<br />

adabakizko zerbitzari Apache<br />

adagio adgo<br />

adberbio adb.<br />

adeitasun osoz ad. os.<br />

adenina A<br />

adenosina difosfato ADP<br />

adenosina monofosfato AMP<br />

adenosina trifosfato ATP<br />

adibide adib.<br />

adiera berri a.b.<br />

adiera hertsi a.h.<br />

adiera zabal a.z.<br />

adierazkor adkor.<br />

adimen artifizial AA<br />

adimen-koefiziente a.-k.<br />

aditz ad.<br />

aditz-konplementu ad.-konpl.<br />

adizlagun adlag.<br />

adjektibo adj.<br />

adlatibo adl.<br />

administrari admri.<br />

administratzaile admtz.<br />

Administrazio Admin.<br />

administrazio berezi AB<br />

Administrazio Eskola Nazionala ENA<br />

administrazio eta zerbitzuetako langileak AZL<br />

Administrazio Zuzenbide Admin. Zuz.<br />

administrazioko langileen euskarazko trebakuntza ALET<br />

aduana-tarifa bateratu ATB<br />

Aeronautika Aeron.<br />

affettuoso affettº<br />

afgani AFA<br />

A

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 165<br />

Afganistan AF<br />

Afrika Af.<br />

Afrika Erdiko Errepublika CF<br />

afrikaans af<br />

Afrikako, Karibeko eta Ozeano Bareko Herrialdeak AKOB<br />

Afrikar Estatuen Batasuna AEB<br />

Afrikar Kongresu Nazionala ANC<br />

Ageo Ag<br />

agindu ag.<br />

agitato agº; agit.<br />

agurgarri ag.<br />

Agustindar Oinutsak OAD<br />

Agustindarrak OSA<br />

ahaldunduta ahta.<br />

ahalordez a.o.<br />

ahizpa ah.<br />

aholkulari aholk.<br />

ahuleziak, mehatxuak, indarrak eta aukerak AMIA<br />

aimara ay<br />

aintzira aintz.<br />

aipamen aip.<br />

aipaturiko artikulu a.a.<br />

aipaturiko liburu a. lib.<br />

aire hezearen urarekiko hezetasun erlatibo Uw<br />

Aireko Garraioaren Nazioarteko Elkartea IATA<br />

aita a.<br />

aita agurgarri a. ag.<br />

aita agurgarri hori a. ag. h.<br />

aita hori a. h.<br />

aita santu a. s.<br />

aita santu txit dohatsu a. s. t. doh.<br />

aitorle ait.<br />

Aizkolaritza Aizk.<br />

aktibo akt.<br />

aktibo finantzarioen bitartekarien elkarte AFBE<br />

aktinio Ac<br />

akusatibo akus.<br />

Akustika Akus.<br />

alanina Ala<br />

alarguna A<br />

Albaitaritza Albait.<br />

Albania AL<br />

albaniera sq<br />

aldapa ald.<br />

alde zergagabe a.z.<br />

alderdi ald.<br />

Alderdi Iraultzaile Instituzionala PRI<br />

Alderdi Popularra PP<br />

Alderdi Sozialista PS<br />

aldi baterako aldib.<br />

aldi baterako enpresa-elkarte ABEE<br />

aldi baterako laneko enpresa ABLE<br />

aldiri aldr.<br />

aldizkari ofizial aldz. of.<br />

ale a.<br />

aleman de<br />

Alemania DE<br />

Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata SPD<br />

Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea AEK<br />

alferez alf.<br />

Aliantza Nazionala AN<br />

Aljebra Alj.<br />

Aljeria DZ

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 166<br />

alkate alk.<br />

Alkimia Alk.<br />

Alkoholiko Anonimoak AA<br />

allegretto alltto<br />

allegro allº<br />

Alpinismo Alp.<br />

altocomulus; altokumulu Ac<br />

altostratus; altostratu As<br />

altuera alt.<br />

aluminio Al<br />

ama am.<br />

ama agurgarri am. ag.<br />

ama agurgarri hori am. ag. h.<br />

Ama Birjina A.B.<br />

ama hori am. h.<br />

Amateurren Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa FIAC<br />

Amerika Am.<br />

Amerikako Estatuen Erakundea AEE<br />

Ameriketako Estatu Batuak US<br />

Ameriketako Estatu Batuak AEB<br />

amerizio Am<br />

amharera am<br />

Amnistia Internazionala AI<br />

Amnistiaren Aldeko Batzordeak AAB<br />

Amos Am<br />

ampere A<br />

ampere-bira A bira; Ab<br />

ampere-ordu Ah<br />

Amsterdam Schiphol aireportua AMS<br />

anagrama anagr.<br />

anaia an.<br />

analogia anal.<br />

anastatiko anast.<br />

Anatomia Anat.<br />

andante andte<br />

andantino andnº<br />

andereño andño.<br />

Andorra AD<br />

andre and.<br />

Andre Maria A.M.<br />

Andre Maria Mesedetakoaren Lagundia; Mesedetakoak O. de M.<br />

Andre Mariaren Misiolari Frantziskotarrak AMMF<br />

Andromeda; Hiru Ahizpak And<br />

anestesia ondoko bizkorketarako unitate ABU<br />

Anestesiologia Anestesiol.<br />

anfibio anfib.<br />

anglikanismo angl.<br />

Angola AO<br />

Angolaren Independentzia Osorako Batasun Nazionala UNITA<br />

angstrom Å<br />

animalia anim.<br />

Animismo Animis.<br />

anonimo anon.<br />

Antartika AQ<br />

ante meridiem a.m.<br />

Antigua eta Barbuda AG<br />

Antillak AN<br />

antilogaritmo antilog<br />

antimonio Sb<br />

antizikloi A<br />

Antlia Ant<br />

antolakuntza- eta jarduera-araudi AJA<br />

antonimo anton.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 167<br />

Antropologia Antr.<br />

Antzerki Antz.<br />

antzina antz.<br />

apaiz ap.<br />

apartamentu aptu.<br />

apertzepzio-test tematiko TAT<br />

apezpiku app.<br />

apezpiku jaun app. jn.<br />

apiril api.<br />

Apirilaren 19ko Mugimendua M19<br />

Apokalipsia Ap<br />

apokrifo apok.<br />

apostolu apost.<br />

Apostoluen Eginak Eg<br />

Apus Aps<br />

Aquarius Aqr<br />

Aquila; Arranoa Aql<br />

Araba AR<br />

Araba Buru Batzarra ABB<br />

Arabako Enpresariak SEA<br />

Arabako Ikastolen Federakundea AIF<br />

Arabako Lurralde Historikoaren Aldizkari Ofiziala ALHAO<br />

Arabako Nekazari eta Abeltzainen Batasuna UAGA<br />

Arabiar Emirerri Batuak AE<br />

arabiera ar<br />

araknido arakn.<br />

area a<br />

argazki argk.<br />

Argazkigintza Arg.<br />

argazkigintzako adituen baterako talde JPEG<br />

Argentina AR<br />

argi; argitsu arg.<br />

arginina Arg<br />

argitaletxe arg.<br />

argitaletxerik gabe arg. g.<br />

argitalpen argitp.<br />

argitaraldi argit.<br />

argitaratzaile argtz.<br />

argitaratzailearen ohar argtz. oh.<br />

Argiteknia Argit.<br />

argon Ar<br />

argot arg.<br />

Aries Ari<br />

Aritmetika Arit.<br />

arkaiko ark.<br />

Arkeologia Ark.<br />

Arkitektura Arkit.<br />

arku kosinu arc cos<br />

arku kosinu hiperboliko arc cosh<br />

arku kotangente arc cot<br />

arku kotangente hiperboliko arc coth<br />

arku sinu arc sin<br />

arku tangente arc tan<br />

arku tangente hiperboliko arc tanh<br />

Arlo militar Mil.<br />

arma atomiko, biologiko eta kimikoak abk armak<br />

Armagintza Arm.<br />

Armen Arloko Lankidetzako Antolakunde Bateratua ALABA<br />

Armenia AM<br />

armeniera hy<br />

arnas sindrome akutu larri ASAL<br />

Arrantza Arr.<br />

arrantza bideratzeko finantza-tresna ABFT

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 168<br />

arrantza-politika bateratu APB<br />

Arrantzuarekiko Zientzia eta Teknika Iraskundea AZTI<br />

Arrasate Euskaldun Dezagun AED<br />

Arrasateko Komunikabideak ARKO<br />

Arraunketa Arraunk.<br />

Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Europako Behatokia EUMC<br />

Arriskuan dauden Espezieen Nazioarteko Salmenta<br />

Kontrolatzeko Konbentzioa CITES<br />

arriskuko material espezifikoak AME<br />

arro ar.<br />

arrunkeria arrunk.<br />

arrunt arr.<br />

Arte Art.<br />

arte aplikatuak eta lanbide artistikoak AALA<br />

Arte Ederrak Art. Ed.<br />

Arte grafikoak Art. Graf.<br />

artikulu art.<br />

artrodopo artrop.<br />

artseniko As<br />

artzapez arp.<br />

artzapezpiku arpp.<br />

Asia As.<br />

Asia eta Ozeano Bareko Elkarlaguntzarako Foroa APEC<br />

Asia Hego Ekialdeko Tratatuaren Erakundea SEATO<br />

aska a.<br />

Askapen Nazionaleko Armada Zapatista EZLN<br />

Askapen Nazionalerako Farabundo Marti Frontea FMLN<br />

Askapenerako Talde Antiterroristak GAL<br />

Asoziazio Futbolaren Nazioarteko Federazioa FIFA<br />

aspaldiko asp.<br />

asparragina Asn<br />

assamera as<br />

astato At<br />

astearte as.<br />

asteazken az.<br />

astelehen al.<br />

Astrologia Astrol.<br />

Astronautika Astronaut.<br />

Astronomia Astron.<br />

Asuntzionistak: Jasokundeko Agustindarrak AA<br />

aszetika asz.<br />

ataka at.<br />

atari at.<br />

atariaurre ataur.<br />

Atletismo Atl.<br />

atmosfera atm<br />

atto- a<br />

Aturri eta Errobiko Nekazari Kooperatiba CANA<br />

Atzerri Merkataritzarako Frantziako Bankua BFCE<br />

atzerriari eta segurtasunari buruzko politika bateratu ASPB<br />

atzerritarraren identifikazio-zenbaki AIZ<br />

aukera anitzeko galdera AAG<br />

Auriga Aur<br />

aurre-eskuineko zeihar AuEsZ<br />

aurre-ezkerreko zeihar AuEzZ<br />

aurreatxikitzeko egitura-tresna ISPA<br />

aurrekontu aktu.<br />

Aurrekontu Lege Orokor ALO<br />

aurrerapen egokia AE<br />

aurretik atzerako au. at.<br />

aurretiko; aurretikoak aur.<br />

aurrezki-kutxa ak<br />

aurrezki-kutxa AK

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 169<br />

aurrezki-kutxen elkarkomunikaziorako zerbitzu SICA<br />

aurrizki arzki.<br />

austral ARA<br />

Australia AU<br />

Australia, Zeelanda Berria eta Ameriketako Estatu<br />

Batuen arteko Segurtasun Akordio Militarra ANZUS<br />

Austria AT<br />

autobide A.<br />

Autodeterminazioaren Biltzarrak ABK<br />

Autodeterminaziorako Bilgunea AuB<br />

autografo autogr.<br />

Automobilismo Autom.<br />

autonomia auton.<br />

autonomia-erkidego auton.-erk.<br />

autonomia-estatutu AE<br />

auzapez azp.<br />

auzitegi goren AG<br />

auzitegi nagusi AN<br />

auzo auz.; a.<br />

auzoberri auzob.<br />

auzune auz.<br />

azal az.<br />

azal eta guzti a.e.g.<br />

azalera azal.<br />

azaleztatze aztze.<br />

azaro aza.<br />

Azerbaijan AZ<br />

azerbaijanera az<br />

azido aspartiko Asp<br />

azido desoxirribonukleiko DNA; ADN<br />

azido erribonukleiko RNA; ARN<br />

azido erribonukleiko mezulari ARNm<br />

azido etilendiamina tetraazetiko EDTA<br />

azido glutamiko Glu<br />

azido lisergikoaren dietilamida LSD<br />

azienda-unitateak nekazaritzako lurrak ureztatzeari begira AUNLU<br />

azken azk.<br />

azken xedapen AX<br />

azoka nagusi az. nag.<br />

azpisarearekiko independente den konbergentzia-protokolo AIKP<br />

azpisarearen mendekotasuna duen konbergentzia-protokolo AMKP<br />

azpisarearen mendekotasuna duen sarbide-protokolo AMSP<br />

azterketa-batzorde ofizial ABO<br />

B<br />

babes ofizial b.o.<br />

babes ofizialeko etxebizitza BOE<br />

babes zibil BZ<br />

Bahamak BS<br />

Bahrain BH<br />

baiezko bz.<br />

baimendutako gehieneko masa BGM<br />

Baiona-Angelu-Miarritze BAM; BAB<br />

Bakearen Aldeko Elkartea BAE<br />

Bakearen Aldeko Koordinakundea BAK<br />

bakoitirik gabe bak. g.<br />

Bakteriologia Bakter.<br />

balboa PAB<br />

baldin eta soilik baldin b.s.b.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 170<br />

balio bereko ondorioa duen neurri BBON<br />

balio erantsi garbi BEGb<br />

balio erantsi gordin BEGd<br />

balio erantsiaren gaineko zerga BEZ<br />

balistika balist.<br />

Balore Merkatuaren Batzorde Nazionala CNMV<br />

banadio V<br />

banandua B<br />

banatzaile banatz.<br />

Bangladesh BD<br />

banku bku.<br />

Banku Zentrala BC<br />

banku zentralen Europako sistema BZES<br />

Baratzezaintza Barzz.<br />

Barbados BB<br />

barietate var.<br />

bario Ba<br />

barn b<br />

Barne Merkatua Harmonizatzeko Bulegoa BMHB<br />

Barne-medikuntza BM<br />

barne-produktu garbi BPGb<br />

barne-produktu gordin BPGd<br />

barneko farmazialari egoiliar BAFE<br />

barruan barr.<br />

barruko mediku egoiliar BAME<br />

barruti bar.<br />

Bartzelonako aireportua BCN<br />

Baruk Ba<br />

baseliza basel.<br />

baserri bas.<br />

Basogintza Basog.<br />

batailoi bat.<br />

bath THB<br />

batxilergo batx.<br />

batxilergo-institutu BI<br />

batzar btz.<br />

batzar arrunt btz. arr.<br />

Batzar Nagusiak BN<br />

batzar orokor btz. orok.<br />

batzarkide btzkde.<br />

batzorde batz.<br />

bazkide bazk.<br />

becquerel Bq<br />

begirune osoz beg. os.<br />

behatoki behat.<br />

behe-mailako beh.<br />

Behe-nafarrera BNaf.<br />

behien infekziozko errinotrakeitis IBR<br />

behin betiko jabe BTJ<br />

behin-behineko jabe BNJ<br />

Beijing Capital nazioarteko aireportua PEK<br />

Beiragintza Beirag.<br />

bel B<br />

Belgika BE<br />

Belize BZ<br />

Beneditarrak OSB<br />

beneragarri bener.<br />

bengalera bn<br />

Benin BJ<br />

benta bta.<br />

Berbitak: Jainko Hitzaren Misiolariak SVD<br />

bere aginduz b. ag.<br />

berilio Be

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 171<br />

berkelio Bk<br />

Bermuda BM<br />

Berreraikuntza eta Garapeneko Europako Bankua BGEB<br />

Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua BIRD<br />

Berreraikuntzarako Europako Agentzia EAR<br />

berrinprimatze berrinp.<br />

Bertsogintza Ber.<br />

berun Pb<br />

beste bide b.b.<br />

beste inon sailkatu gabe b.i.s.g.<br />

besterik gabe b.g.<br />

beti zure esaneko b. z. es.<br />

bezeroarentzako arreta-zerbitzu BAZ<br />

bezeroen arretarako eremu BAE<br />

Bhutan BT<br />

Biatoristak CSV<br />

Biblia Bibl.<br />

bibliografia bibliog.<br />

bibliografia eguneratzeko zerbitzu BIEZ<br />

bidaltzaile bid.<br />

bide b.<br />

bide zahar b. zah.<br />

bidegurutze bideg.<br />

bideo disko trinko VCD<br />

bidezidor bidez.<br />

Bielorrusia BY<br />

bielorrusiera be<br />

Bihotz Santuen Misiolariak MSSCC<br />

bikoitirik gabe bik. g.<br />

bikoiztu bik.<br />

Bilbao Bizkaia Kutxa BBK<br />

Bilbao Vizcaya Argentaria Bankua BBVA<br />

Bilboko aireportua BIO<br />

Bilboko Orkestra Sinfonikoa BOS<br />

bilduma bild.<br />

biltegi bil.<br />

biltzaile biltz.<br />

Biofisika Biof.<br />

Biogeografia Biogeog.<br />

Biokimika Biokim.<br />

Biologia Biol.<br />

bira minutuko b/min<br />

biribilgune bir.<br />

Birjina Uharteak VI<br />

Birjina Uharteak VG<br />

Birmania; Myanmar MM<br />

birmaniera my<br />

birmoldatu birmold.<br />

birmoldatzaile birmoldle.<br />

birr ETB<br />

bislama bi<br />

bismuto Bi<br />

bitarte optiko meteorologiko BOM<br />

bizigune bizig.<br />

bizileku bizil.<br />

Bizitzako eta Laneko Baldintzak Hobetzeko Europako Fundazioa Eurofound<br />

Bizkai Buru Batzarra BBB<br />

Bizkaia BIZ<br />

Bizkaiera Bizk.<br />

Bizkaiko Aldizkari Ofiziala BAO<br />

Bizkaiko Enpresa eta Aurrerapen Zentroa BEAZ<br />

Bizkaiko Ikastolen Elkartea BIE<br />

biztanle bizt.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 172<br />

biztanleria aktiboaren inkesta BAI<br />

biztanleria jardueraren arabera BJA<br />

bloke bl.<br />

Bloke Nazionalista Galiziarra BNG<br />

blokeoaren kontrako sistema ABS<br />

Boleibol Bolb.<br />

Boli Kosta CI<br />

bolibar VEB<br />

Bolivia BO<br />

boliviano BOB<br />

bolumen bol.<br />

Bootes; Itzaina Boo<br />

Bor<strong>del</strong>eko aireportua BOD<br />

boro B<br />

borondatezko gizarte-aurreikuspeneko erakunde BGAE<br />

Bosnia-Herzegovina BA<br />

bosniera bs<br />

Botanika Bot.<br />

Botere Judizialaren Kontseilu Nagusia CGPJ<br />

Botswana BW<br />

Boxeo Box.<br />

brakiopodo brakiop.<br />

Brasil BR<br />

bretoiera br<br />

brigada brig.<br />

briofito briof.<br />

briozoo brioz.<br />

bromo Br<br />

Brunei BN<br />

budismo bud.<br />

bukaera onari baldintzatuta b.o.b.<br />

bulego bul.<br />

bulego terminal bul. ter.<br />

bulego-zenbaki bul.-zk.<br />

Bulgaria BG<br />

bulgariera bg<br />

burdina Fe<br />

Burdingintzaren Europako Elkartea Eurofer<br />

Burkina Faso BF<br />

Burundi BI<br />

buruzagi bzg.<br />

C<br />

Cabo Verde CV<br />

Caelum Cae<br />

calvus cal<br />

Camelopardalis Cam<br />

Cancer Can<br />

Canes Venatici CVn<br />

Canis Major; Izarrora CMa<br />

Canis Minor; Xakurra CMi<br />

Capricornus Cap<br />

Carina Car<br />

Cassiopeia Cas<br />

cedi GHC<br />

Celsius gradu; gradu zentigradu °C<br />

Centaurus Cen<br />

Cepheus Cep<br />

Cetus; Balea Cet<br />

CFA franko XAF

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 173<br />

CFA franko MLF<br />

CFA franko BFF<br />

CFP franko XPF<br />

Chamaeleon Cha<br />

Changi nazioarteko aireportua SIN<br />

chewera ny<br />

Chicago O'Hare nazioarteko aireportua ORD<br />

circa ca.<br />

Circinus Cir<br />

colon salvadortar SVC<br />

Columba Col<br />

Coma Berenices Com<br />

confer cfr.; cf.<br />

congestus con<br />

Continuity IRA; Real IRA CIRA<br />

Convergencia i Unió CiU<br />

copyright cop.<br />

cordoba NIC<br />

Corona Australis CrA<br />

Corona Borealis CrB<br />

Corvus Crv<br />

Costa Rica CR<br />

coulomb C<br />

Crater Crt<br />

crescendo cresc.<br />

Crux Cru<br />

cumulonimbus; kumuloninbo Cb<br />

cumulus; kumulu Cu<br />

curie Ci<br />

curriculuma garatzeko dekretu CGD<br />

curriculuma norbanakoari egokitze CNE<br />

curriculumera sartzeko egokitzapen CSE<br />

Cygnus Cyg<br />

D<br />

da capo d.c.<br />

dalasi GMD<br />

Dallas - Fort Worth nazioarteko aireportua DFW<br />

Daniel Dn<br />

Daniel Grekoa Dn gr<br />

daniera da<br />

Danimarka DK<br />

data d.<br />

datarik gabe d.g.<br />

datatik egunetara d/e<br />

datibo dat.<br />

datu-base DB<br />

decrescendo decresc.<br />

Defentsarako Informazio Zentro Nagusia CESID<br />

deka- da<br />

dekagramo dag<br />

dekalitro daL; dal<br />

dekametro dam<br />

dekanewton daN<br />

deklinabide dekl.<br />

Dekorazio Dek.<br />

Delphinus Del<br />

Demografia Dem.<br />

Demokrata Sozialen Zentroa CDS

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 174<br />

Demokrazia Kristaua DC<br />

denbora t<br />

denbora unibertsal koordinatu UTC<br />

dentsitate altuko polietileno HDPE<br />

dentsitate baxuko polietileno LDPE<br />

Denver nazioarteko aireportua DEN<br />

departamentu dptu.<br />

depresio D<br />

Dermatologia Dermat.<br />

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza DBH<br />

deskontu dtu.<br />

destakamentu destak.<br />

destinatibo dest.<br />

determinatzaile det.<br />

Detroit Metropolitan Wayne County aireportua DTW<br />

Deuteronomioa Dt<br />

dezi- d<br />

dezibel dB<br />

dezigramo dg<br />

dezilitro dL; dl<br />

dezimetro dm<br />

diagrama diagr.<br />

dialekto dial.<br />

diametro diam.<br />

dibisio dib.<br />

dibortziatua D<br />

Didaktika Didak.<br />

Dietetika Diet.<br />

dikloro difenil trikloroetano DDT<br />

diminuendo dim.<br />

dina dyn<br />

dinamika dinam.<br />

dinar aljeriar DZD<br />

dinar bahraindar BHD<br />

dinar berria YUD<br />

dinar bosniar BAD<br />

dinar irakiar IQD<br />

dinar jordaniar JOD<br />

dinar kuwaitar KWD<br />

dinar libiar LYD<br />

dinar mazedoniar MKD<br />

dinar sudandar SDD<br />

dinar tunisiar TND<br />

dinar yemendar YDD<br />

diozesi dioz.<br />

Diplomatika Diplom.<br />

diputatu diptu.<br />

diputatu foral diptu. for.<br />

diputatu nagusi diptu. nag.<br />

diputazio dip.<br />

dirham emirrerribatuar AED<br />

dirham marokoar MAD<br />

Diru Lankidetzako Europako Funtsa DLEF<br />

Diru Merkatuko Aktiboetako Inbertsio Funtsa DMAIF<br />

diseinu dis.<br />

disko digital balioaniztun DVD<br />

disko trinko CD<br />

disprosio Dy<br />

Djibuti DJ<br />

dobra STD<br />

dohatsu doh.<br />

doktore dk.<br />

dokumentu dok.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 175<br />

dokumentu garraiagarrien formatu PDF<br />

dolar australiar AUD<br />

dolar bahamar BSD<br />

dolar barbadostar BBD<br />

dolar belizetar BZD<br />

dolar bermudatar BMD<br />

dolar bruneiar BND<br />

dolar ekikaribear XCD<br />

dolar estatubatuar USD<br />

dolar fijiar FJD<br />

dolar guyanar GYD<br />

dolar hongkongdar HKD<br />

dolar jamaikar JMD<br />

dolar kaimandar KYD<br />

dolar kanadar CAD<br />

dolar liberiar LRD<br />

dolar namibiar NAD<br />

dolar salomondar SBD<br />

dolar singapurtar SGD<br />

dolar taiwandar TWD<br />

dolar trinitatear TTD<br />

dolar zeelandaberritar NZD<br />

dolar zimbabwetar ZWD<br />

Dolby teatro sistema DTS<br />

dolce dol.<br />

Domingotarrak OP<br />

Dominika DM<br />

Dominikar Errepublika DO<br />

Don Muang nazioarteko aireportua BKK<br />

dong VND<br />

Donostiako aireportua EAS<br />

Dorado Dor<br />

Draco Dra<br />

drakma greziar GRD<br />

dram AMD<br />

Drogak Eragindakoen Elkartea DEE<br />

Drogen eta Droga Mendekotasunaren Europako Behatokia DDMEB<br />

duplicatus du<br />

E<br />

EAEko baxurako arrantzako produktuak merkaturatzeko<br />

sistema normalizatu SNCP<br />

ebaketa-erreminta eb.-er.<br />

ebanjelari ebanj.<br />

ebazpen eta jarraipen batzorde EJABA<br />

eboluzio ebol.<br />

Ebroko Konfederazio Hidrografikoa CHE<br />

ECU XEU<br />

Edafologia Edafol.<br />

edizio ed.<br />

Efesoarrei Gutuna Ef<br />

egiaztagiri egiazt.<br />

egile eg.<br />

egile anonimo eg. anon.<br />

Egile eta Editoreen Elkartea SGAE<br />

egilearen ohar eg. oh.<br />

egilekide egkide.<br />

Egipto EG<br />

egoera zibil e.z.<br />

egoitza eg.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 176<br />

Egoitza Santu E.S.<br />

egokitu egok.<br />

egokitzaile egokle.<br />

egokitzapen sozialeko teknikari EST<br />

egun e.<br />

eguneko ospitale EO<br />

eguneratu egun.<br />

eguneroko batez besteko irabazi EBI<br />

egunik gabe e.g.<br />

Ehiza Ehiz.<br />

ehuneko zati guztizko %/guzt.<br />

Ehungintza Ehung.<br />

einstenio Es<br />

ekain eka.<br />

ekialde E<br />

ekialde hego-ekialde ESE; EH<br />

ekialde ipar-ekialde ENE; EIE<br />

Ekialdeko Timor TP<br />

ekinodermatu ekinod.<br />

ekintza ek.<br />

Ekintza Demokratiko Guyanarra ADG<br />

ekintzetarako talde bereziak COE<br />

eklesiologia ekl.<br />

Ekologia Ekol.<br />

Ekonomia Ekon.<br />

ekonomia eremu esklusibo EEES<br />

Ekonomia eta Diru Batasuna EDB<br />

Ekonomia eta Gizarte Kontseilua EGK<br />

ekonomia eta gizarte lantalde EGL<br />

Ekonomia Intereseko Europako Taldea EIET<br />

Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea ELGA<br />

ekonomia-jardueren sailkapen nazional EJSN<br />

Ekuador EC<br />

Ekuatore Ginea GQ<br />

ekwele GQE<br />

El Salvador SV<br />

Elektrizitate Elek.<br />

Elektroakustika Elektroak.<br />

Elektrobiologia Elektrobiol.<br />

Elektrologia Elektrol.<br />

elektromagnetismo elektromag.<br />

Elektrometria Elektrom.<br />

Elektronika Elektron.<br />

elektronvolt eV<br />

Elektrorradiologia Elektrorradiol.<br />

Elektrostatika Elektrost.<br />

Elektroteknia Elektrotek.<br />

Elikagaien Segurtasuneko Europar Agintaritza EFSA<br />

eliza el.<br />

elizbarruti elizb.<br />

elkargo elkg.<br />

elkarrekiko berme-baltzu EBB<br />

elkarren laguntza ekonomikorako kontseilu ELEK<br />

elkarte elk.<br />

Elkarte Zientifikoen Nazioarteko Kontseilua EZNK<br />

emakumezko emak.<br />

Emakumezko Tenislari Profesionalen Elkartea WTA<br />

emakumezkoa E<br />

Enbriologia Enbriol.<br />

Endokrinologia Endokr.<br />

Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa EAEE; Euratom<br />

Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna EAEEI<br />

Energia Atomikorako Ordezkaritza CEA

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 177<br />

energia-plan nazional EPN<br />

Energiaren Euskal Erakundea EEE<br />

Enologia Enol.<br />

enparantza enp.<br />

enperadore enp.<br />

Enpleguko Institutu Nazionala EIN<br />

enpresa enpr.<br />

Enpresa Publikoen Europako Zentroa CEEP<br />

enpresa txiki eta ertainak ETE<br />

enpresa-trafikoaren gaineko zerga orokor ETZO<br />

enpresa-zuzendaritzako master MBA<br />

entitate ent.<br />

Entomologia Entom.<br />

entziklika entz.<br />

entzumena eta hizkuntza EHI<br />

Epaileak Ep<br />

epemuga epem.<br />

epilogo ep.<br />

Epistemologia Epistem.<br />

Equuleus Equ<br />

erabil e.<br />

erabiltzailearen laguntza-zentro CAU<br />

eragozpen fiskaleko asanblada EFA<br />

eraikin eraik.<br />

Eraikuntza Eraik.<br />

eraikuntza eta herri-lanak BTP<br />

erakunde erak.<br />

erakusle erak.<br />

eranskin eransk.; er.<br />

eratorri erat.<br />

erbio Er<br />

erdi; erdiko erd.<br />

erdialde ea.<br />

Erdialdeko Amerika EAm.<br />

Erdialdeko eta Ekialdeko Europako Herrialdeak EEEH<br />

Eremu Urriko eta Eskualdeko Hizkuntzetan Argitaratzen diren<br />

Egunkarien Europako Elkartea MIDAS<br />

ergatibo erg.<br />

Eridanus Eri<br />

Eritrea ER<br />

erizaintzako unibertsitate-diplomadun EUD<br />

erkidego erk.<br />

erkidegoko laguntza-esparru ELE<br />

Erlezaintza Erlzz.<br />

Erlijioa Erl.<br />

Erlojugintza Erloj.<br />

ermita erm.<br />

ermitau erm.<br />

Erradiologia Erradiol.<br />

Erradioterapia Erradiot.<br />

errealitate birtuala mo<strong>del</strong>atzeko lengoaia VRML<br />

errebal erreb.<br />

erredaktore erred.<br />

Erredentziokoak CSSR<br />

erreferentzia erref.<br />

Errefuxiatu eta Presoen Sostengu Komitea EPSK<br />

errege erg.<br />

Errege Dekretu ED<br />

Errege Lege Dekretua ELD<br />

Erregeak bigarren Liburua 2 Erg<br />

Erregeak lehen Liburua 1 Erg<br />

erregina ergi.<br />

erregistro gordineko tona EGT

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 178<br />

erregistro gordineko tonak e.g.t.<br />

Erregistroen eta Notariotzaren Zuzendaritza Nagusia ENZN<br />

erreka err.<br />

errekasto errto.<br />

erreklamatu E<br />

errektore errekt.<br />

errepide erp.<br />

errepide nagusi erp. nag.<br />

errepide zahar erp. zah.<br />

errepublika errep.<br />

erresonantzia magnetiko nuklear EMN<br />

errestaurazio errest.<br />

Erresuma Batua GB<br />

erretore erret.<br />

Erretorika Erret.<br />

erretorromaniera rm<br />

erretratu erretr.<br />

erribera errib.<br />

errolda arteko hazkunde-tasa EHT<br />

Erromatarrei Gutuna Erm<br />

Erronkariera Erronk.<br />

errublo RUR<br />

errublo bielorrusiar BYR<br />

errublo tajikistandar TJR<br />

Errugbi Errg.<br />

Errumania RO<br />

errumaniera ro<br />

errupia indiar INR<br />

errupia indonesiar IDR<br />

errupia mauriziar MUR<br />

errupia nepaldar NPR<br />

errupia pakistandar PKR<br />

errupia seychelletar SCR<br />

errupia srilankar LKR<br />

Errusia RU<br />

errusiera ru<br />

ertzain ertz.<br />

Ertzainen Nazional Elkartasuna ERNE<br />

ertzaintza ertzz.<br />

esaera zahar esr. zah.<br />

Esaera Zaharrak Es<br />

esate baterako e.b.<br />

Esdras Esd<br />

Esgrima Esgr.<br />

eskailera eskra.<br />

eskaini esk.<br />

eskandio Sc<br />

eskari agregatu E/A<br />

eskatologia eskat.<br />

esklamazio eskl.<br />

Eskolapioak SP<br />

Eskolastika Eskol.<br />

eskolaz kanpoko ekintzak EKE<br />

Eskritura Santu Esk. S.<br />

eskualde eskde.<br />

Eskualde Garapeneko Europako Funtsa EGEF<br />

Eskualdeen Europako Zentroa EEZ<br />

Eskualdeetako Lantaldea EL<br />

eskualdeko errepide eskde. erp.<br />

Eskubaloi Eskub.<br />

eskudo caboverdetar CVE<br />

eskudo portuges PTE<br />

eskudo timortar TPE

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 179<br />

eskuin; eskuinalde esk.<br />

eskuizkribu eskbu.<br />

Eskularrugintza Eskular.<br />

Eskultura Esk.<br />

eskuordetzaren bidez E.B.<br />

Eskuzko Pilota Enpresen Liga EPEL<br />

Eslovakia SK<br />

eslovakiera sk<br />

Eslovenia SI<br />

esloveniera sl<br />

Espainia ES<br />

Espainiako Aireportuak eta Aireko Nabigazioa AENA<br />

Espainiako Alderdi Komunista PCE<br />

Espainiako Alderdi Sozialista Langilea PSOE<br />

Espainiako Aurrezki Kutxen Konfederazioa CECA<br />

Espainiako Bankuen Elkartea AEB<br />

Espainiako Gorteetako Aldizkari Ofiziala BOCE<br />

Espainiako Irrati Telebista RTVE<br />

Espainiako Itsuen Erakundea ONCE<br />

Espainiako Merkataritza Elektronikoko Elkartea AECE<br />

Espainiako Normalizazio Erakundea AENOR<br />

Espainiako Probintzien eta Udalerrien Federazioa FEMP<br />

Espainiako Trenbide Sarea RENFE<br />

Espainiako Trenbideen Enpresa Publikoa FEVE<br />

Espazio Agentzia NASA<br />

espediente esp.<br />

esperanto eo<br />

Espetxeen Lege Organiko Orokorra ELOO<br />

espezie sp.<br />

espezieak spp.<br />

espiritismo espirit.<br />

espiritu esp.<br />

esponentzial exp<br />

Esportaziorako Kreditu Aseguruen Espainiako Konpainia CESCE<br />

Estandarizaziorako Nazioarteko Erakundea ISO<br />

Estatistika Estat.<br />

Estatistikako Institutu Nazionala EIN; INE<br />

estatistikako lurralde-unitateen nomenklatura NUTS<br />

Estatu Burujabe Berriak EBB<br />

Estatuko Administrazio Zibileko Funtzionarioen Mutualitatea MUFACE<br />

Estatuko Aldizkari Ofiziala BOE<br />

Estatuko Industria Partaidetzarako Sozietatea SEPI<br />

Estatuko interes orokorreko sare EIOS<br />

Estatuko Lege Organikoa ELO<br />

Ester Est<br />

Ester Grekoa Est gr<br />

estereorradian sr<br />

Estetika Est.<br />

Estilistika Estil.<br />

estimagarri estim.<br />

Estonia EE<br />

estoniera et<br />

Estrasburgoko aireportua SXB<br />

Estratigrafia Estrat.<br />

estrontzio Sr<br />

et alii et. al.<br />

eta abar e.a.; etab.<br />

eta hurrengoak t. hur.<br />

etcetera etc.<br />

etengabeko prestakuntza kudeatzeko erakunde paritario FORCEM<br />

Etika Etik.<br />

Etimologia Etim.<br />

Etiopia ET

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 180<br />

Etnografia Etnogr.<br />

Etnologia Etnol.<br />

Etologia Etol.<br />

etorbide etorb.<br />

etxaguntza etxag.<br />

etxalde etxde.<br />

etxarte etxte.<br />

etxe e.<br />

etxe-multzo e.-m.<br />

etxebizitza etxeb.<br />

etxeko bideo-sistema VHS<br />

etxeko lan e.l.<br />

eukaristia euk.<br />

euro EUR<br />

Europa Eur.<br />

Europa barneko sareak EBS<br />

Europako Agiri Bakuna EAB<br />

Europako Banku Zentrala EBZ<br />

Europako Diru Akordioa EDA<br />

Europako Diru Funtsa EDF<br />

Europako Diru Institutua EDI<br />

Europako Diru Sistema EDS<br />

Europako Ekonomia Erkidegoa EEE<br />

Europako Ekonomia Erkidegoa Eratzeko Ituna EEEI<br />

Europako Erabilera Urriko Hizkuntzen Informazio Sarea MELIN<br />

Europako Erkidegoa EE<br />

Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna EEI<br />

Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegia EEJA<br />

Europako Erkidegoetako Lehen Auzialdiko Auzitegia EELAA<br />

Europako Erkidegoko Bulego Humanitarioa ECHO<br />

Europako Erkidegoko ekonomia-jardueren nomenklatura orokor NACE<br />

Europako Erkidegoko Estatistika Bulegoa Eurostat<br />

Europako Erkidegoko Gaietan Espezializatutako Organoen Biltzarra EGEOBI<br />

Europako Erkidegoko Industrien Batasuna UNICE<br />

Europako esparru ekonomiko EEE<br />

Europako Espazio Agentzia ESA<br />

Europako Futbol Elkarteen Batasuna UEFA<br />

Europako Garapen Funtsa EGAF<br />

Europako Gizarte Funtsa EGIF<br />

Europako hezkuntza-proiektu EHP<br />

Europako Ikasle Elkarteen Batasuna ESIB<br />

Europako ikerketa-esparru EIE<br />

Europako Inbertsio Bankua EIB<br />

Europako Inbertsio Funtsa EIF<br />

Europako Ingurumen Agentzia EIA<br />

Europako Kontseilua EK<br />

Europako Merkataritza Askeko Elkartea EFTA<br />

Europako Normalizazio Batzordea ENB<br />

Europako Parlamentua EP<br />

Europako Politika Lankidetza EPL<br />

Europako sare judizial ESJ<br />

Europako Segurtasun eta Lankidetzako Antolakundea ESLA<br />

Europako Sindikatuen Konfederazioa ESK<br />

Europako Terminologia Dokumentazio eta Informazioko<br />

Zentroen Sarea TDCnet<br />

Europako Terminologia Elkartea ETE<br />

Europar Batasuna EB<br />

Europar Batasunaren Aldizkari Ofiziala EBAO<br />

Europar Batasunaren Ituna EBI<br />

Europar Batasuneko Estatu Nagusi Militarra EBEN<br />

Europar Batasuneko Lantalde Militarra EBLM<br />

Europar Batasuneko Organoen Itzulpen Zentroa CDT<br />

europio Eu

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 181<br />

Euskadi EUS<br />

Euskadi ta Askatasuna ETA<br />

Euskadiko Alderdi Sozialista PSE<br />

Euskadiko Enpresaburuen Bilgunea CEV<br />

Euskadiko Ezkerra EE<br />

Euskadiko Gazteriaren Kontseilua EGK<br />

Euskadiko Irakaskuntzako Langileen Sindikatua STEE-EILAS<br />

Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseilua EKGK<br />

Euskadiko Lan Sozietateen Taldea ASLE<br />

Euskadiko Mugimendu Komunista EMK<br />

Euskadiko Orkestra Sinfonikoa EOS<br />

Euskadiko Partidu Komunista EPK<br />

Euskadiko Traumatismo Kraneo-entzefalikoen eta Hartutako<br />

Kalte Zerebralaren Elkarteen Federazioa FEATECE<br />

Euskadiko Udalen Elkartea EUDEL<br />

Euskal Autonomia Erkidegoa EAE<br />

Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusia EAEAN<br />

Euskal Batasuna EB<br />

Euskal Dantzarien Biltzarra EDB<br />

Euskal Estatistika Erakundea EUSTAT<br />

Euskal Gramatika, Lehen Urratsak EGLU<br />

Euskal Herria EH<br />

Euskal Herriak Bere Eskola EHBE<br />

Euskal Herriak Euskal Unibertsitatea EHEU<br />

Euskal Herrian Euskaraz EHE<br />

Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria EHAA<br />

Euskal Herriko Bertsozaleen Elkartea EHBE<br />

Euskal Herriko Gay eta Lesbianen Askapenerako Mugimendua EHGAM<br />

Euskal Herriko Hizkuntz Atlasa EHHA<br />

Euskal Herriko Ikastolen Elkartea; Euskal Herriko Ikastolen<br />

Konfederazioa EHIK<br />

Euskal Herriko Karlista Alderdia EKA<br />

Euskal Herriko Kontsumitzaileen Batasuna EHKB<br />

Euskal Herriko Mendizaleen Elkartea EHME<br />

Euskal Herriko Naziotasun Aitormena EHNA<br />

Euskal Herriko Nekazarien Elkartea EHNE<br />

Euskal Herriko Surf Federazioa EHSF<br />

Euskal Herriko Unibertsitatea EHU<br />

Euskal Irrati Telebista EITB<br />

Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkartea EIZIE<br />

Euskal Kultur Erakundea EKE<br />

Euskal Kulturaren Kontseilu Orokorra EKKO<br />

Euskal Nazio Askapenerako Mugimendua ENAM<br />

euskal nortasun-agiri ENA<br />

Euskal Pilotaren Nazioarteko Federazioa EPNF<br />

Euskal Selekzioaren Aldeko Iritzi Taldea ESAIT<br />

Euskal Sozialista Biltzarrea ESB<br />

euskal teknologia-sare ETS<br />

Euskal Udalerri Intsumituen Mankomunitatea EUDIMA<br />

Euskal Uritarren Egitekoak ICV<br />

Euskal Zuzenbide Eusk. Zuz.<br />

euskaldun eusk.<br />

Euskalerriaren Adiskideen Elkartea RSBAP<br />

euskalki eusk.<br />

euskara eu<br />

euskararen gaitasun-agiri EGA<br />

Euskararen Normalizazio Legea ENL<br />

Eusko Abertzale Ekintza EAE/ANV<br />

Eusko Alkartasuna EA<br />

Eusko Ikaskuntza EI<br />

Eusko Jaurlaritza EJ<br />

Eusko Jaurlaritzaren Informatika Elkartea EJIE<br />

Eusko Legebiltzarra ELB

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 182<br />

Eusko Teknologi Ikertegien Elkartea EITE<br />

Eusko Trenbideak ET<br />

Euzkadi Buru Batzarra EBB<br />

Euzko Alderdi Jeltzalea EAJ<br />

Euzko Gaztedia EGI<br />

Euzko Langilleen Alkartasuna ELA<br />

exa- E<br />

exegesi exg.<br />

existentzialismo exist.<br />

Exodoa Ex<br />

ez dagoelako e.d.<br />

Ezekiel Ez<br />

ezezko; ezeztaile ez.<br />

Ezker Batua EB<br />

Ezker Sindikalaren Konbergentzia ESK<br />

ezker; ezkerralde ezk.<br />

Ezkerraren Alderdi Demokratikoa PDS<br />

ezkondua EZ<br />

ezkongabea EG<br />

ezkutuko kopia Bcc<br />

eztainu Sn<br />

F<br />

fabrika fk.<br />

Fabrikatik Irteeran F.I.<br />

Fahrenheit gradu °F<br />

faksimile faks.<br />

faktura fra.<br />

Falkland Uharteak; Malvinak FK<br />

familia fam.<br />

familia ugariaren txartel FUT<br />

familia; familiarki fam.<br />

fanerogamo fanerog.<br />

farad F<br />

Farmakologia Farmakol.<br />

Faroe Uharteak FO<br />

faroera fo<br />

fase txandakatzeko linea PAL<br />

faszikulu fasz.<br />

femenino fem.<br />

femto- f<br />

fenilanina Phe<br />

Fenologia Fenol.<br />

Fenomenologia Fenomenol.<br />

fermio Fm<br />

fibratus fib<br />

Fiji FJ<br />

Filatelia Filat.<br />

Filemoni Gutuna Flm<br />

Filipinak PH<br />

Filipotarrei Gutuna Flp<br />

Filologia Filol.<br />

Filosofia Fil.<br />

filum; phylum fil.<br />

Finantza Zuzenbide Fin. Zuz.<br />

Finantzak Finantz.<br />

finka f.<br />

Finlandia FI<br />

finlandiera; suomiera fi<br />

firmware FW

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 183<br />

Fisika Fis.<br />

Fisika atomiko Fis. atom.<br />

Fisika nuklear Fis. nukl.<br />

Fisiologia Fisiol.<br />

Fisiopatologia Fisiopat.<br />

Fitogeografia Fitogeog.<br />

Fitologia Fitol.<br />

Fitopatologia Fitopatol.<br />

Fitosoziologia Fitosoz.<br />

fitxategiak transferitzeko protokolo FTP<br />

flabin mononukleotido FMN<br />

floccus flo<br />

florin antillatar ANG<br />

florin arubar AWG<br />

florin nederlandar NLG<br />

florin surinamdar SRG<br />

fluor F<br />

folio fol.<br />

folklore folk.<br />

Fonetika Fonet.<br />

Fonologia Fonol.<br />

Fontes Linguae <strong>Vasco</strong>num FLV<br />

forint HUF<br />

Fornax For<br />

forte f.<br />

forte-piano f.p.<br />

fortissimo fff.; ff.<br />

Foru Zuzenbide F. Zuz.<br />

foru-agindu F. Ag.<br />

foru-aldundi FA<br />

foru-arau F. Ar.<br />

foru-dekretu F. D.<br />

foru-diputatu f.-diptu.<br />

fosforo P<br />

fot ph<br />

fractus fra<br />

frai fr.<br />

Frankfurt nazioarteko aireportua FRA<br />

franko belgikar BEF<br />

franko burundiar BIF<br />

franko djibutiar DJF<br />

franko ginear GNS<br />

franko komoretar KMF<br />

franko luxenburgotar LUF<br />

franko madagaskartar MGF<br />

franko ruandar RWF<br />

franko suitzar CHF<br />

frantses fr<br />

Frantzia FR<br />

Frantziako Alderdi Komunista PCF<br />

Frantziako Aseguru Orokorrak AGF<br />

Frantziako Bankuen Elkartea AFB<br />

Frantziako Elektrizitate Konpainia EDF<br />

Frantziako Ikerkuntza Agronomikorako Institutua INRA<br />

Frantziako Lan Konfederazio Demokratikoa CFDT<br />

Frantziako Normalizazio Erakundea AFNOR<br />

Frantziaren Aldeko Batasuna UPF<br />

frantzio Fr<br />

Frantziskotarrak OFM<br />

Fronte Nazionala FN<br />

fula ff<br />

Futbol Fut.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 184<br />

G<br />

Gabon GA<br />

gadolinio Gd<br />

gaelera; gaeliko ga<br />

gaelera; gaeliko gd<br />

gaitzesgarri gaitz.<br />

gako gk.<br />

Galaziarrei Gutuna Ga<br />

galdetzaile gald.<br />

galego; galiziera gl<br />

galeria gal.<br />

gales cy<br />

galio Ga<br />

galtzada galtz.<br />

Gambia GM<br />

Garagardogintza Garag.<br />

garaiera gar.<br />

garapen berezirako eremu GBE<br />

Garapen Eremuen Kudeaketa SA SAGAZDE<br />

garapenaren nahaste orokorrak GNO<br />

Garapeneko Nazioarteko Elkartea GNE<br />

garapenerako alde GA<br />

Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundea GGKE<br />

garraio garr.<br />

garren gn.<br />

Gasteizko aireportua VIT<br />

gastropodo gastrop.<br />

gastu gtu.<br />

gaur egun g.e.<br />

Gaur Egungo Artearen Galiziako Zentroa CGAC<br />

gaur gutxi erabilia g.g.er.<br />

gauss G<br />

gaztelania; espainiera es<br />

gehigarri gehig.<br />

Gelditu eta Lagundu DYA<br />

geltoki gelt.<br />

Gemini Gem<br />

Genealogia Geneal.<br />

Genesia Gn<br />

Genetika Genet.<br />

genetikoki eraldatutako organismo (transgeniko) GEO<br />

genitibo gen.<br />

Geobotanika Geobot.<br />

Geodesia Geod.<br />

Geofisika Geofis.<br />

Geognosia Geogn.<br />

Geografia Geogr.<br />

Geologia Geol.<br />

Geometria Geom.<br />

Geomorfologia Geomorfol.<br />

George Bush kontinente arteko aireportua IAH<br />

Georgia GE<br />

georgiera; kartveliera ka<br />

geraleku geral.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 185<br />

germanio Ge<br />

gerrillari gerr.<br />

gerundio ger.<br />

geruza fineko transistore TFT<br />

Ghana GH<br />

Gibraltar GI<br />

giga- G<br />

gigabyte GB<br />

gigaelektronvolt GeV<br />

gilbert Gb<br />

Gimnastika Gimn.<br />

Ginea GN<br />

Ginea Bissau GW<br />

Ginekologia Ginek.<br />

Gipuzkera Gip.<br />

Gipuzko Buru Batzarra GBB<br />

Gipuzkoa GIP<br />

Gipuzkoako Aldizkari Ofiziala GAO<br />

Gipuzkoako Ikastolen Elkartea GIE<br />

Gipuzkoako Irakaskuntzako Langileen Elkartea GILE<br />

Gipuzkoako Unibertsitate eta Teknika Ikasketak EUTG<br />

Giza Eskubideen Europako Auzitegia GEEA<br />

Giza Eskubideen Europako Hitzarmena GEEH<br />

giza immunoeskasiaren birus GIB<br />

gizaki gzk.<br />

Gizarte Ekonomia Sustatzeko Institutu Nazionala GESIN<br />

Gizarte Laguntzako Institutu Nazionala GLIN<br />

Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala GSIN<br />

Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorra GSDO<br />

Gizarte Segurantzaren Lege Orokorra GSLO<br />

gizarte-ekintza GE<br />

gizarte-ikasketetarako talde eragile GITE<br />

gizarte-larrialdietarako laguntzak GLL<br />

gizarte-segurantza GS<br />

gizarteratzeko gutxieneko diru-sarrera GGD<br />

gizonezko giz.<br />

gizonezkoa G<br />

Glaziologia Glaziol.<br />

glizina; glikokola Gly<br />

Gliziologia Gliziol.<br />

globuluen jalkiera-abiadura GJA<br />

Glotodidaktika Glotod.<br />

glutamina Gln<br />

gobernu gob.<br />

Gobernuen Arteko Biltzarra GAB<br />

gobernuz kanpoko erakunde GKE<br />

goi-fi<strong>del</strong>itate hi-fi<br />

goi-mailako goi.<br />

goi-mailako gaitasunak GMGA<br />

goian bego; goian beude g.b.<br />

Goikoak gorde zaitzala luzaro G.g.z.l.<br />

gordailu-ziurtagiri gz<br />

goren gn.<br />

Gorputz Hezkuntzarako Institutu Nazionala GHIN<br />

gorputz-hezkuntza g.-hezk.<br />

gotorleku got.<br />

gotzain gotz.<br />

gourde HTG<br />

Gozogintza Gozog.<br />

grabatzaile grab.<br />

grafiko graf.<br />

Gramatika Gram.<br />

gramo g

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 186<br />

gray Gy<br />

Greenwich-ko meridianoaren ordu GMT<br />

greko zahar grc<br />

greko; greziera el<br />

Grenada GD<br />

Grezia GR<br />

Groenlandia GL<br />

groenlandiera kl<br />

Grus Gru<br />

Guadalupe GP<br />

Guadalupeko Alderdi Komunista PCG<br />

Guadalupeko Alderdi Progresista Demokratikoa PPDG<br />

Guam GU<br />

guanina G<br />

guarani PYG<br />

guaraniera gn<br />

Guatemala GT<br />

gujaratera gu<br />

Guraso Elkarteen Federazioa GEF<br />

guraso-elkarte GE<br />

gure aipamen g. aip.<br />

gure eskutitz g.e.<br />

gure faktura g. fra.<br />

gure gutun g.g.<br />

gure igorpen g.i.<br />

gure kontu g.k.<br />

gure kontu korronte g.k.k.<br />

gure letra g.l.<br />

gure onarpen g. on.<br />

gure ordainduko g.o.<br />

gure taloi g.t.<br />

gure txeke g. tx.<br />

gure; geure g.<br />

Gurutze Gorriaren Nazioarteko Batzordea GGNB<br />

gutxi erabilia g.er.<br />

gutxi gorabehera g.g.b.<br />

gutxieneko datu-multzo GDM<br />

Guyana GY<br />

Guyana Frantsesa GF<br />

guztira guzt.<br />

guztiz agurgarri gz. ag.<br />

H<br />

Habakuk Hab<br />

hafnio Hf<br />

hagiografia hagiog.<br />

Haiti HT<br />

halaber hal.<br />

Halterofilia Halt.<br />

Hamarreko Taldea G-10<br />

handi hd.<br />

handitu hand.<br />

Hargintza Harg.<br />

harresiz kanpoko harr. kanp.<br />

Harri-jasotze Har.-jas.<br />

Hartsfield - Jackson Atlanta nazioarteko aireportua ATL<br />

hartua dut h.d.<br />

hartutako immunoeskasiaren sindrome HIES<br />

hartutako kalte zerebral HKZ<br />

hartzeko H

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 187<br />

Hasiera Has<br />

hasierako irakaskuntza HAS<br />

hau da h.d.<br />

haur-hezkuntza HH<br />

haur-hizkera haur.<br />

Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsa UNICEF<br />

hausa ha<br />

hausnarkari hausn.<br />

hautaketa haut.<br />

hazbete in<br />

Hebertarrei Gutuna Heb<br />

hebreera he<br />

hedaduraz hed.<br />

hegazti hegt.<br />

Hegazti Hazkuntza Hegt. Hazk.<br />

Hegaztizaintza Hegtzz.<br />

Hego Amerika HAm.<br />

hego-ekialde SE; HE<br />

Hego-Ekialdeko Asiako Tratatuaren Erakundea ASEAN<br />

hego-mendebalde SW; HM<br />

Hegoafrika ZA<br />

hegoalde S; H<br />

hegoalde hego-ekialde SSE; HHE<br />

hegoalde hego-mendebalde SSW; HHM<br />

Hegoaldea Heg.<br />

Hegoaldeko Georgiak GS<br />

hektarea ha<br />

hekto- h<br />

hektogramo hg<br />

hektolitro hL; hl<br />

hektometro hm<br />

helduarora bideratzeko programa HBP<br />

Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea HABE<br />

helduen hezkuntza HH<br />

helio He<br />

Helmintologia Helmint.<br />

Hematologia Hematol.<br />

hemoglobina Hb<br />

henry H<br />

Heraldika Herald.<br />

Herbehereak NL<br />

Hercules Her<br />

Hermeneutika Herm.<br />

herri her.<br />

Herri Administrazioaren Europako Institutua HAEI<br />

Herri Administrazioen Kontratuen Legea HAKL<br />

Herri Aliantza Iraultzaile Amerikarra APRA<br />

Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundea HAEE<br />

Herri Batasuna HB<br />

Herri Kirol Her. Kir.<br />

Herri Kontuen Euskal Epaitegia HKEE<br />

herri-mailako herr.<br />

herri-ogasun HO<br />

herri-zerbitzu HZ<br />

herri-zor; zor publiko ZP; HZ<br />

herribide herb.<br />

Herriko Alderdi Sozialista Iraultzailea HASI<br />

herrikoi herk.<br />

herririk eta datarik gabe h.e.d.g.<br />

herririk eta egunik gabe h.e.e.g.<br />

herririk eta urterik gabe h.e.u.g.<br />

herririk gabe h.g.<br />

herritar hert.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 188<br />

Herritarren Zerrenda HZ<br />

herrixka herx.<br />

hertz Hz<br />

Heziketa Teknikoko Elkartea; Gizarte Ekimenezko Lanbide<br />

Heziketako Ikastetxeen Elkartea HETEL<br />

Hezkuntza Hezk.<br />

hezkuntza bereziko langileen euskara maila HBLEM<br />

Hezkuntza eta Gizarte Ekintzetarako Funtsa HEGEFU<br />

Hezkuntza Sistemaren Antolamendu Orokorrerako Legea LOGSE<br />

Hezkuntza Zientzien Institutua HEZI<br />

Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundea UNESCO<br />

Hidraulika Hidraul.<br />

Hidrodinamika Hidrodin.<br />

hidrogeno H<br />

hidrogeno-potentzial pH<br />

Hidrografia Hidrogr.<br />

Hidrologia Hidrol.<br />

Hidrostatika Hidrost.<br />

Hidroterapia Hidrot.<br />

Higiene Hig.<br />

Higrometria Higrom.<br />

hilkortasun-tasa gordin HTGd<br />

hilondoko argitaraldi hil. argit.<br />

hilondoko edizio hil. ed.<br />

hindi hi<br />

hinduismo hind.<br />

hipertestua markatzeko lengoaia HTML<br />

hipertestua transferitzeko protokolo seguru S-HTTP<br />

Hipoteka Erregelamendua HE<br />

Hipoteka Legea HL<br />

hipoteka-mailegu HM<br />

Hiri Errentamenduen Legea HEL<br />

hiri-antolamendurako plan nagusi HAPN<br />

hiribide hirib.<br />

hiriburu hbru.<br />

Hirigintza Hirgz.<br />

Hirugarrendar Erregeladunak TOR<br />

Hirugarrendar Frantziskotarren ordena HFO<br />

Hirugarrendar Kaputxinoak HK<br />

hirukoiztu hiruk.<br />

histidina His<br />

Histologia Histol.<br />

Historia Hist.<br />

Historiaurre Histaur.<br />

hitz berri h.b.<br />

hitz elkartu h.e.<br />

hitz tekniko tekn.<br />

hitzaurre hitz.<br />

hitzaurregile hitzgile.<br />

hitzez hitz h.h.<br />

hizkuntza hizk.<br />

hizkuntza naturalaren prozesamendu HNP<br />

Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza HPS<br />

hizkuntza-eskakizun HE<br />

hizkuntza-eskola ofizial HEO<br />

hizkuntza-normalizazioko teknikari HNT<br />

Hizkuntzalaritza Hizkl.<br />

hiztegi hizt.<br />

hobe h.<br />

hobetu beharra HB<br />

Hockey Hock.<br />

holmio Ho<br />

Homeopatia Homeop.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 189<br />

hondartza hond.<br />

Honduras HN<br />

Hong Kong HK<br />

Hong Kong nazioarteko aireportua HKG<br />

hormona adrenokortikotrofiko ACTH<br />

hormona antidiuretiko ADH<br />

Horologium Hor<br />

humilis hum<br />

Hungaria HU<br />

hungariera; magyarrera hu<br />

hurbiltze-adlatibo h.-adl.<br />

hurrenez hurren hr. hr.<br />

hurrengo; hurrengoak hur.<br />

Hydra Hya<br />

Hydrus Hyi<br />

I<br />

ibai ib.<br />

ibidem ibid.<br />

ibilbide ibde.<br />

ibilbide labur; mendiko ibilbide labur PR<br />

ibilbide luze; mendiko ibilbide luze GR<br />

ibilgailu berezi IB<br />

ibilgailu historiko IH<br />

ibilgailuen azterketa tekniko IAT<br />

ibiltoki ibki.<br />

idazkari idazk.<br />

idem id.<br />

identifikazio fiskaleko kode IFK<br />

identifikazio fiskaleko zenbaki IFZ<br />

identifikazio-kode IK<br />

identifikazio-zenbaki IZ<br />

identifikazio-zenbaki orokor IZO<br />

ifrentzu ifr.<br />

igande ig.<br />

igarobide igarob.<br />

igboera; jorubera ig<br />

Igeltserotza Igelts.<br />

Igeriketa Iger.<br />

igobide igob.<br />

igorpen telegrafiko IT<br />

Ikas eta Ari IKA<br />

ikasgaitasunen garapen IG<br />

Ikasketen Onarpenari buruzko Informazio Zentro Nazionala NARIC<br />

Ikasle Abertzaleak IA<br />

ikaslearen erregistro pertsonalaren azalpen IEPA<br />

ikastetxe ikxe.<br />

ikastetxearen curriculum-proiektu ICP<br />

ikastetxearen heziketa-proiektu IHP<br />

Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa IAEE<br />

Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna IAEEI<br />

Ikerketa Bulego Federala FBI<br />

ikerketa eta garapena I+G<br />

Ikerketa eta Garapeneko Europako Erkidegoko Informazio<br />

Zerbitzua CORDIS<br />

Ikerketa Nuklearrerako Europako Kontseilua CERN<br />

Ikerketa, Zientzia eta Teknologiako Zuzendaritza Nagusia DGICYT<br />

ikerketa-zentro bateratu IZB<br />

Ikerkuntzarako Euskal Institutua IKEI<br />

Ikonografia Ikon.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 190<br />

Iktiologia Iktiol.<br />

ikus ik.<br />

ikus gainera ik. g.<br />

ikus gainera ik. g.<br />

ikusi eta egunetara i.e.<br />

Ikuskizun Ikus.<br />

ilustrazio ilustr.<br />

immunoglobulina Ig<br />

in vitro ernalketa FIV<br />

inbertsio estrategikoetarako funts FIE<br />

inbertsioari laguntzeko plan ILP<br />

incus inc<br />

India IN<br />

indio In<br />

Indonesia ID<br />

indonesiera id<br />

Indus Ind<br />

industria ind.<br />

Industria Institutu Nazionala INI<br />

industria-sorkuntzarako zentro ISZ<br />

industrialde indal.<br />

Industriaren Sustapen eta Eraldaketarako Baltzua SPRI<br />

inesibo ins.<br />

inferentzia motor IM<br />

infinitibo inf.<br />

Informatika Inform.<br />

Informatika Zerbitzuen Foru Elkartea IZFE<br />

Informazio Eleaniztuneko Gizartea MLIS<br />

informazio geografikoko sistema GIS<br />

Informazio Gizarteko Proiektuen Bulegoa IGPB<br />

informazio-trukerako Amerikako kode estandar ASCII<br />

Informazioa eta Laguntza Teknikoa Trukatzeko Bulegoa TAIEX<br />

informazioaren eta komunikazioaren teknologiak IKT<br />

infraklase infrakl.<br />

ingeles en<br />

Ingeniaritza Ingen.<br />

ingurabide ingb.<br />

ingurualde ingal.<br />

Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa IHOBE<br />

inizial iniz.<br />

inprimaketa inpk.<br />

inprimaki inpr.<br />

inprimategi inp.<br />

inprimategirik gabe i.g.<br />

instrumental instr.<br />

Inteligentzia Agentzia Zentrala CIA<br />

interbentzio-gune partehartzaileak IGP<br />

interes int.<br />

interes-ehuneko int. %<br />

interjekzio interj.<br />

Interneko mezuak jasotzeko protokolo IMAP<br />

Internet postako xede anitzeko hedapenak MIME<br />

Internet protokolo IP<br />

Internet sozietate ISOC<br />

Interneteko informazio-zerbitzari IIS<br />

interprete interp.<br />

inti PEI<br />

intortus in<br />

intsektu ints.<br />

iodo I<br />

Ipar Amerika IAm.<br />

Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea NATO<br />

Ipar Atlantikoko Lankidetza Kontseilua IALK

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 191<br />

Ipar Euskal Herriko Garraio Kolektiboko Elkartea ATCRB<br />

Ipar Euskal Herriko Ikasleen Elkartea IEHIE<br />

ipar-ekialde NE; IE<br />

ipar-mendebalde NW; IM<br />

iparralde N; I<br />

iparralde ipar-ekialde NNE; IIE<br />

iparralde ipar-mendebalde NNW; IIM<br />

Iparraldea Ipar.<br />

Iparretarrak IK<br />

iragan irag.<br />

iraganbide iragb.<br />

iragangaitz igaitz.<br />

iragankor ikor.<br />

irail ira.<br />

Irak IQ<br />

irakaskuntza irakask.<br />

irakaskuntza bateratuen ikastetxe IBI<br />

Irakaskuntza Sistema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakundea ISEI<br />

irakaskuntzarako gaitasun agiri IGA<br />

irakaskuntzarako gaitasun ikastaro IGI<br />

irakasle irak.<br />

irakasle aholkulari AHO<br />

Irakasleen Alfabetatze Euskalduntzea IRALE<br />

Iran IR<br />

irarlan irl.<br />

IRC berriketa-zerbitzu IRC<br />

iridio Ir<br />

irla i.<br />

Irlanda; Eire IE<br />

Irlandar Armada Errepublikanoa IRA<br />

Irrati Irr.<br />

Irratiteknia Irrtek.<br />

irregular irreg.<br />

Irteera Ir<br />

Iruñeko aireportua PNA<br />

irudi ird.<br />

irudi-erabiltzailearen interfaze GUI<br />

irudi-trukerako formatu GIF<br />

irudigile irdle.<br />

irudizko irdz.<br />

iruzkingile iruzkg.<br />

Iruzurraren aurka Borrokatzeko Europako Bulegoa OLAF<br />

Isaias Is<br />

islamismo isl.<br />

Islandia IS<br />

islandiera is<br />

isoleuzina Ile<br />

Israel IL<br />

Italia IT<br />

Italiako Alderdi Popularra PPI<br />

italiera it<br />

iterbio Yb<br />

itrio Y<br />

Itsas zientzia Itsas Zi.<br />

Itsasgintza Itsas.<br />

Itsasoa Ikertzeko Zientzialarien Kontseilua ICES<br />

Itsasoko Gizarte Institutua IGI<br />

itsasoz haraindiko herrialde eta lurraldeak IHHL<br />

Itun Berri I.B.<br />

Itun Zahar I.Z.<br />

iturburu itb.<br />

iturri it.<br />

itzulpen itz.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 192<br />

itzultzaile itzle.<br />

itzultzaile-zerbitzu ofizial IZO<br />

itzultzailearen ohar itzle. oh.<br />

izaro iz.<br />

izen iz.<br />

izen arrunt iz. arr.<br />

izen ofizial iz. of.<br />

izen propio iz. pr.<br />

izen-konplementu iz.-konpl.<br />

izenburu izenb.<br />

izengoiti izg.<br />

izenlagun izlag.<br />

izenondo izond.<br />

izenordain izord.<br />

izenpetua izpta.<br />

izenpetzaile izptz.<br />

izkina izk.<br />

izozte-puntuko tenperatura termodinamiko Tf<br />

J<br />

Jabetza Horizontalaren Legea JHL<br />

jainismo jain.<br />

Jainkoak gorde zaitzala luzaro J.g.z.l.<br />

jaio j.<br />

jaiotegun j.e.<br />

jaiotza-data j.-d.<br />

jaiotza-probintzia j.-prob.<br />

jaitsiera jaits.<br />

Jakinduria Jkd<br />

Jakintza Jak.<br />

Jakueren gutuna Jak<br />

Jamaika JM<br />

Jantzigintza Jantzig.<br />

Japonia JP<br />

japoniera ja<br />

jarduera gogaikarri, osasun-galgarri, kaltegarri eta arriskutsuak JGOKA<br />

jarraipen jar.<br />

jasoa jas.<br />

jatorri-deitura kontrolatu JDK<br />

jatorri; jatorrizko jat.<br />

jatorrizko argitaraldi jat. argit.<br />

jatorrizko benetako izen j.b.i.<br />

jatorrizko bertsio JB<br />

jatorrizko bertsioa azpitituluekin JBA<br />

jatorrizko deitura j. di.<br />

jatorrizko edizio jat. ed.<br />

jatorrizko izen j.i.<br />

jatorrizko izenburu jat. izenb.<br />

jaun jn.<br />

jaun errege hori jn. erg. h.<br />

jaun errege txit garai jn. erg. t. g.<br />

jaun hori jn. h.<br />

jaun lehendakari hori jn. lehend. h.<br />

jaun ministro hori jn. min. h.<br />

jaun presidente hori jn. pres. h.<br />

jaun txit argi jn. t. a.<br />

jaun txit prestu jn. t. ptu.<br />

jaun txit prestu hori jn. t. ptu. h.<br />

Jaun-goikoa eta Lagi-Zarra JEL<br />

jaun/andre jn./and.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 193<br />

jeneral jen.<br />

Jeremias Jr<br />

Jeremiasen Gutuna Jr gt<br />

Jesukristo J.K.<br />

Jesusen Lagundia; Jesuitak; Josulagunak SI; SJ<br />

Joanen bigarren Gutuna 2 Jn<br />

Joanen Ebanjelioa Jn<br />

Joanen hirugarren Gutuna 3 Jn<br />

Joanen lehen Gutuna 1 Jn<br />

Job Jb<br />

Joel Jl<br />

John F. Kennedy nazioarteko aireportua JFK<br />

Jokoak Jok.<br />

Jonas Jon<br />

Jordania JO<br />

Jostuntza Jost.<br />

Josue Jos<br />

joule J<br />

judaismo jud.<br />

Judasen Gutuna Ju<br />

Judit Jdt<br />

Judo Jd.<br />

Jugoslavia YU<br />

junior jr.<br />

juntagailu junt.<br />

juridiko jur.<br />

Jurisprudentzia Jurispr.<br />

justizia eta barne-arazoak JBA<br />

Justizia Lankidetzako Europako Unitatea Eurojust<br />

justizia-auzitegi nagusi JAN<br />

K<br />

kadmio Cd<br />

kale nagusi k. nag.<br />

kale; karrika k.<br />

Kaledonia Berria NC<br />

kalexka kx.<br />

kalifornio Cf<br />

kaligrafia kalig.<br />

Kalitatearen Kudeaketarako Europako Fundazioa EFQM<br />

kalonje kal.<br />

kaloria cal<br />

kaltzio Ca<br />

Kamerun CM<br />

Kanada CA<br />

Kanariar Koalizioa CC<br />

Kanbodia KH<br />

kan<strong>del</strong>a cd<br />

kannada kn<br />

kanon kan.<br />

Kantarik Ederrena Kt<br />

kantitate kant.<br />

kantoi kant.<br />

kantonamendu ktdu.<br />

kapitain kap.<br />

kapital kap.<br />

kapital finkoaren kontsumo kfk<br />

kapitulu kap.<br />

Kaputxinoak OFM.Cap.<br />

karbonavets UAK

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 194<br />

karbono C<br />

kardinal kard.<br />

Kardiologia Kardiol.<br />

kargu kgu.<br />

Karmeldar Oinutsak OCD<br />

Karmeldarrak O. Carm.; OC<br />

Kartografia Kartogr.<br />

kartoi kart.<br />

Kartusiarrak O. Cart.<br />

Kartzinologia Kartzinol.<br />

katalan ca<br />

katalogo kat.<br />

katalogo monografiko kat. mon.<br />

katalogo sistematiko kat. sist.<br />

Kataluniako Alderdi Sozialista Batua PSUC<br />

Kataluniako Ezker Errepublikanoa ERC<br />

Kataluniako Komunisten Alderdia PCC<br />

Kataluniako Konbergentzia Demokratikoa CDC<br />

katolizismo kat.<br />

kaxmirera ks<br />

kazakhera kk<br />

Kazakhstan KZ<br />

Kazetaritza Kazet.<br />

kelvin K<br />

Kenya KE<br />

ketzal GTQ<br />

khmerera km<br />

kilo- k<br />

kiloampere kA<br />

kilobit kb<br />

kilobitak segundoko kbps<br />

kilobyte kB<br />

kiloelektronvolt keV<br />

kilogauss kG<br />

kilogrametro kgm<br />

kilogramo kg<br />

kilohertz kHz<br />

kilojoule kJ<br />

kilokaloria kcal<br />

kilolitro kL; kl<br />

kilometro km<br />

kilometro-puntu KP<br />

kilomol kmol<br />

kilonewton kN<br />

kiloohm kΩ<br />

kilopond; kilogramo-indar kp<br />

kilovolt kV<br />

kilovoltampere kVA<br />

kilowatt kW<br />

Kimika Kim.<br />

Kimika Huts eta Aplikaturako Nazioarteko Batasuna IUPAC<br />

kina PGK<br />

kinyaruanda rw<br />

kip LAK<br />

kirgizera ky<br />

Kirgizistan KG<br />

Kiribati KI<br />

Kirol Kirol.<br />

kirundi rn<br />

Kirurgia Kirg.<br />

kitxua qu<br />

Klaretarrak CMF<br />

klase kl.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 195<br />

klasiko klas.<br />

Klimatologia Klimat.<br />

kloro Cl<br />

koaderno koad.<br />

koadrupedo koadr.<br />

Koalizio Galiziarra CG<br />

kobalto Co<br />

kobre Cu<br />

kode kd.<br />

Kode Zibil KZ; Kd. Zib.<br />

Kohelet Koh<br />

kokapen-kode k.-k.<br />

kokatze-sistema orokor GPS<br />

kolegio kol.<br />

kologaritmo colog<br />

kolon costarrikar CRC<br />

Kolonbia CO<br />

Kolonbiako Indar Armatu Iraultzaileak FARC<br />

kolonia kol.<br />

kolore kol.<br />

Kolosarrei gutuna Kol<br />

komanditazko sozietate KS<br />

Komentualak OFM.Conv.<br />

Komoreak KM<br />

konbergentzi zona intertropikal KZIT<br />

konfuzianismo konfuz.<br />

Kongoko Errepublika CG<br />

Kongoko Errepublika Demokratikoa CD<br />

konkretu konkr.<br />

konpainia kia.; ko.<br />

konpositore konp.<br />

konstituzio konst.<br />

konstituzio-auzitegi KA<br />

Kontabilitate Kont.<br />

kontrakontu kktu.<br />

kontseilari kontsri.<br />

kontseilu konts.<br />

Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Defentsarako Elkartea ADECU<br />

kontsumitzaileen informaziorako udal bulego KIUB<br />

kontsumoko prezioen indize KPI<br />

kontu ktu.<br />

kontu arrunt ktu. arr.<br />

kontu korronte k/k; ktu. kte.<br />

kontu korrontearen zenbaki ktu. kte. zk.<br />

kontu-unitate KU<br />

kontu-zenbaki ktu.-zk.<br />

kontura kra.<br />

kontzientzia-eragozpen mugimendu KEM<br />

kontzilio kontz.<br />

kooperatiba koop.<br />

Kooperatiba arteko Elkartasun Funtsa KEFU<br />

Kooperatiba Sozietate Koop. S.<br />

Koordinakunde Abertzale Sozialista KAS<br />

koordinatzaile koor.<br />

kopia Cc<br />

kopia kop.<br />

kopuru kop.<br />

Koreako Errepublika KR<br />

Koreako Herri Errepublika Demokratikoa KP<br />

koreera ko<br />

Koreografia Koreogr.<br />

Korintoarrei bigarren Gutuna 2 Ko<br />

Korintoarrei lehen Gutuna 1 Ko

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 196<br />

koroa EEK<br />

koroa danimarkar DKK<br />

koroa eslovakiar SKK<br />

koroa islandiar ISK<br />

koroa norvegiar NOK<br />

koroa suediar SEK<br />

koroa txekiar CZK<br />

korridore korr.<br />

korritu kor.<br />

Korsikako Nazio Askapen Frontea FLNC<br />

Korsikako Nazio Batasuna ANC<br />

kosekante cosec<br />

kosekante hiperboliko cosech<br />

kosinu cos<br />

kosinu hiperboliko cosh<br />

Kosmetologia Kosmetol.<br />

Kosmologia Kosm.<br />

kotangente cot<br />

kotangente hiperboliko coth<br />

kreditu kred.<br />

kreditu-erakunde ofizial KEO<br />

kreditu-kontu kred.-ktu.<br />

kreolera ht<br />

kreolera cpf; cpe<br />

Kriminologia Kriminol.<br />

Kriptografia Kriptogr.<br />

kripton Kr<br />

kristal likidozko pantaila LCD<br />

Kristalografia Kristalogr.<br />

Kristau Eskoletako Anaiak FSC<br />

kristau-izen k.i.<br />

kristautasun krist.<br />

Kristo K.; Xto.<br />

Kristo aurreko; Kristo aurretik K.a.<br />

Kristo ondoko; Kristo ondoren K.o.<br />

kristologia kristol.<br />

Kroazia HR<br />

kroaziera hr<br />

kromo Cr<br />

Kronikak bigarren Liburua 2 Kro<br />

Kronikak lehen Liburua 1 Kro<br />

kronologia kronol.<br />

krustazeo krust.<br />

kruzeiro BRC<br />

kruzeiro real BRR<br />

Kuba CU<br />

Kultur eta Turismo Ekintzetxea KTE<br />

kuna HRK<br />

Kurdistango Langileen Alderdia PKK<br />

kurduera ku<br />

kurio Cm<br />

Kuwait KW<br />

kwacha ZMK<br />

kwacha MWK<br />

kwanza berri AON<br />

kyat MMK<br />

L<br />

Laborari Gazteen Konfederazio Nazionala CNJA<br />

laburdura lab.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 197<br />

laburtu lab.<br />

Lacerta Lac<br />

lacunosus la<br />

lagun lag.<br />

lagunarteko lgart.<br />

laguntza teknikoak LT<br />

laguntza teknikoko bulego LTB<br />

laguntza teknikoko zerbitzu LTZ<br />

laguntzaile lagtz.<br />

laku l.<br />

lamina lam.<br />

Lan Harremanei buruzko Lege Dekretua LHLD<br />

Lan Harremanen Kontseilua LHK<br />

lan pertsonalaren etekinaren gaineko zerga LPEZ<br />

Lan Prozedurari buruzko Legea LPL<br />

Lan Zuzenbide Lan Zuz.<br />

lan-istripu LI<br />

Lanaren Konfederazio Nazionala CNT<br />

Lanaren Konfederazio Orokorra CGT<br />

Lanaren Mundu Konfederazioa LMK<br />

Lanaren Nazioarteko Erakundea LANE<br />

lanbide lanb.<br />

lanbide arteko gutxieneko soldata LGS<br />

Lanbide Heziketa eta Prestakuntzarako Agentzia LHPA<br />

Lanbide Heziketa Garatzeko Europako Zentroa CEDEFOP<br />

lanbide teknikoetarako prestakuntza LTP<br />

lanbide-gaitasunaren ziurtagiri LGZ<br />

lanbide-heziketarako ikastetxe LHI<br />

lanbideen Estatuko sailkapen LES<br />

Landa Errentamenduen Legea LEL<br />

landare land.<br />

Landare Barietateen Erkidegoko Bulegoa LBEB<br />

laneko gaixotasun LG<br />

Laneko Segurtasun eta Higieneko Institutu Nazionala LSHIN<br />

Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentzia LSOEA<br />

lanerako ezintasun iragankor LEIg<br />

lanerako ezintasun iraunkor LEI<br />

lanerako prestakuntza eta orientabideak LPO<br />

Langile Abertzaleen Batzordeak LAB<br />

langile autonomoen araubide berezi LAAB<br />

Langile Batzordeak; Langile Komisioak LK; CCOO<br />

Langileen Batasun Orokorra UGT<br />

lankide lank.<br />

lanpostu-zerrenda LPZ<br />

Lanpostuetarako Agentzia Nazionala ANPE<br />

lantano La<br />

Laos LA<br />

laosera lo<br />

Lapurdi LAP<br />

Lapurtera Lap.<br />

lari GEL<br />

Larrugintza Larrug.<br />

larunbat lr.<br />

Las Palmaseko aireportua LPA<br />

Las Vegas McCarran nazioarteko aireportua LAS<br />

lasterbide lastb.<br />

lat LVL<br />

latin la<br />

Latinoamerikako Merkataritza Askearen Elkarte LAMAE<br />

Latinoamerikako Merkatu Batua LMB<br />

Latinoamerikarako eta Kariberako Batzorde Ekonomikoa CEPAL<br />

lawrentzio Lr<br />

Lebitarrena Lb

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 198<br />

lege leg.; L.<br />

lege organiko LO<br />

Lege Soziologiako Nazioarteko Erakundea LSNE<br />

lege-dekretu LD<br />

lege-gordailu L.G.<br />

legegintzako errege-dekretu LegED<br />

legelari leg.<br />

lehen auzialdiko auzitegi LAA<br />

lehen hezkuntza LH<br />

lehen hezkuntzako ikastetxe LHI<br />

lehendakari lehend.<br />

lek ALL<br />

leku-genitibo l.-gen.<br />

lekurik gabe l.g.<br />

lempira HNL<br />

lenticularis len<br />

Leo Minor LMi<br />

leone SLL<br />

Lepus Lep<br />

lerrokada ler.<br />

Lesotho LS<br />

Letonia LV<br />

letoniera lv<br />

letra l.<br />

leu ROL<br />

leu moldaviar MDL<br />

leuzina Leu<br />

lev BGL<br />

Libano LB<br />

libera FRF<br />

libera egiptoar EGP<br />

libera esterlina GBP<br />

libera falklandar FKP<br />

libera gibraltardar GIP<br />

libera irlandar IEP<br />

libera libanoar LBP<br />

libera santahelenar SHP<br />

libera siriar SYP<br />

libera sudandar SDP<br />

libera zipretar CYP<br />

Liberia LR<br />

Libia LY<br />

libra lb<br />

Libra Lib<br />

libreta arrunt l.a.<br />

liburu lib.<br />

liburu santu lib.s.<br />

liburuen nazioarteko zenbaki normalizatu ISBN<br />

liburuki libk.<br />

liburutegi libteg.<br />

liburuxka libx.<br />

Liechtenstein LI<br />

Liga Komunista Iraultzailea LKI<br />

lilangeni SZL<br />

lingala ln<br />

Linguistika Ling.<br />

lira italiar ITL<br />

lira maltar MTL<br />

lira turkiar TRL<br />

lisina Lys<br />

litas LTL<br />

Literatura Liter.<br />

litio Li

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 199<br />

Litografia Litogr.<br />

litro L; l<br />

Lituania LT<br />

lituaniera lt<br />

liturgia litg.<br />

lizentziadun liz.<br />

logaritmo log<br />

logaritmo nepertar ln<br />

Logika Log.<br />

Logistika Logist.<br />

lokailu lok.<br />

London Gatwick aireportua LGW<br />

London Heathrow aireportua LHR<br />

lorategi lorat.<br />

Lorezaintza Lorezz.<br />

Los Angeles nazioarteko aireportua LAX<br />

loti LSL<br />

Lukasen Ebanjelioa Lk<br />

lumen lm<br />

Lupus Lup<br />

lurmutur lurm.<br />

lurralde historiko LH<br />

Lurralde Historikoen Legea LHL<br />

Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundea LPEE<br />

lurralde-ordezkaritza LO<br />

lurraldearen antolamendurako artezpideak LAA<br />

lurraldeko garapen-funts LGF<br />

Lurreko Garraioen Antolamenduari buruzko Legea LGAL<br />

lurrun-tentsio; lurrun-presio e'<br />

lursail lurs.<br />

Lurzoruaren Ekipamendu eta Sustapeneko Estatu Sozietatea LESES<br />

Lurzoruaren Legea LL<br />

lurzoruko hezetasun absolutu Ha<br />

lutezio Lu<br />

lux lx<br />

luxenburgera lb<br />

Luxenburgo LU<br />

luzabide luzab.<br />

luzapen luzp.<br />

luzera luz.<br />

Lynx Lyn<br />

Lyongo aireportua LYS<br />

Lyra; Bandera Lyr<br />

M<br />

Macau MO<br />

Mach-en zenbaki Ma<br />

Madagaskar MG<br />

Madrid - Barajas nazioarteko aireportua MAD<br />

magnesio Mg<br />

magnetismo magnet.<br />

mahaiburu mbru.<br />

Mahastizaintza Mahastzz.<br />

maiatz mai.<br />

mailadi mail.<br />

mailegu pertsonal m.p.<br />

maiuskula maiusk.<br />

Makabearrak bigarren Liburua 2 M<br />

Makabearrak lehen Liburua 1 M<br />

makina-tresnaren biurteko BIMH

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 200<br />

Malakias Ml<br />

Malakologia Malakol.<br />

Malawi MW<br />

Malaysia MY<br />

malaysiera ms<br />

Maldivak MV<br />

maldivera dv<br />

malgaxe mg<br />

Mali ML<br />

maloti LSM<br />

Malta MT<br />

maltera mt<br />

Mamalogia Mam.<br />

mamma mam<br />

manat AZM<br />

manat turkmenistandar TMM<br />

manganeso Mn<br />

mantenu oso MO<br />

mantenu-erdi ME<br />

maoriera mi<br />

mapa map.<br />

marathera mr<br />

margolari margri.<br />

Maria Sortzez Garbiaren Alabak (Marianistak) FMI<br />

Maria Sortzez Garbiaren Semeak FMI<br />

Mariana Uharteak MP<br />

Marianistak SM<br />

Maristak: Mariaren Lagunartea SM<br />

markatzeko lengoaia orokor estandar SGML<br />

marko aleman DEM<br />

marko finlandiar FIM<br />

markoak segundoko fps<br />

Markosen Ebanjelioa Mk<br />

Maroko MA<br />

Marrazketa Mar.<br />

marrazki mar.<br />

marrazkilari markri.<br />

Marseillako aireportua MRS<br />

Marshall Uharteak MH<br />

marshallera mh<br />

Martinika MQ<br />

Martinikako Alderdi Komunista PCM<br />

martiri mart.<br />

martxo mar.<br />

maskulino mask.<br />

Matematika Mat.<br />

Mateoren Ebanjelioa Mt<br />

Mauritania MR<br />

Maurizio MU<br />

maximo max.<br />

maxwell Mx<br />

Mazedonia MK<br />

mazedoniera mk<br />

Meatzaritza Meatz.<br />

Medikuntza Med.<br />

mediocris med<br />

mega- M<br />

megabyte MB<br />

megaelektronvolt MeV<br />

megahertz MHz<br />

megaohm MΩ<br />

megavolt MV<br />

megawatt MW

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 201<br />

Mekanika Mek.<br />

mekanografiatu mekan.<br />

memoria hil birprogramagarri REPROM<br />

memoriadun kolore sekuentzial SECAM<br />

mendate mte.<br />

mende m.<br />

mendebalde W; M<br />

mendebalde hego-mendebalde WSW; MHM<br />

mendebalde ipar-mendebalde WNW; MIM<br />

Mendebaldeko Europako Armamentu Taldea MEAT<br />

Mendebaldeko Europar Batasuna MEB<br />

Mendebaldeko Sahara EH<br />

men<strong>del</strong>ebio Md<br />

menderagailu mend.<br />

mendi m.<br />

mendi-adar m.-ad.<br />

mendigune mgn.<br />

mendikate mkat.<br />

mendiko bizikleta; lur orotako bizikleta BTT<br />

mendilerro mler.<br />

Mensa Men<br />

Merkataritza Merkat.<br />

Merkataritza Zuzenbide Merkat. Zuz.<br />

merkataritza-kode merkat.-kd.<br />

merkataritza-politika bateratu MPB<br />

merkataritzarekin lotutako jabetza intelektualaren eskubideei buruzko alderdiak TRIPS<br />

merkataritzari eta aduanako tarifei buruzko akordio nagusi GATT<br />

Merkatu Antolakunde Bateratua MAB<br />

Merkatu Tasa Adierazgarria MTA<br />

merkatuko prezio MP<br />

merkurio Hg<br />

Metafisika Metaf.<br />

metal-oxidozko erdieroale MOS<br />

Metalografia Metalogr.<br />

Metalurgia Metal.<br />

Meteorologia Meteorol.<br />

metical MZM<br />

metionina Met<br />

Metodologia Metod.<br />

Metrika Metr.<br />

metro m<br />

Metrologia Metrol.<br />

Mexiko MX<br />

mezu laburren zerbitzu SMS<br />

mezza voce m.v.<br />

mezzo forte m.f.<br />

mezzo piano m.p.<br />

Miami nazioarteko aireportua MIA<br />

Miarritzeko nazioarteko aireportua BIQ<br />

Microscopium Mic<br />

Migrazio eta Gizarte Zerbitzuen Institutua IMSERSO<br />

Mikeas Mi<br />

Mikologia Mikol.<br />

mikro- µ<br />

mikroanpere µA<br />

Mikrobiologia Mikrob.<br />

Mikroekonomia Mikroek.<br />

mikrofarad µF<br />

Mikrografia Mikrogr.<br />

mikrogramo µg<br />

mikrometro; mikra; mikroi µm; µ<br />

Mikronesia FM<br />

mikrosegundo µs

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 202<br />

mili- m<br />

miliampere mA<br />

milibar mb<br />

milicurie mCi<br />

milifarad mF<br />

miligramo mg<br />

milihenry mH<br />

mililitro mL; ml<br />

milimetro mm<br />

milisegundo ms<br />

militar mil.<br />

milivolt mV<br />

miliwatt mW<br />

Mineralogia Miner.<br />

minimo min.<br />

ministerio min.<br />

ministro min.<br />

ministro jeneral min. jen.<br />

ministro-agindu MA<br />

Minneapolis - Saint Paul nazioarteko aireportua MSP<br />

minuskula minusk.<br />

minutu min<br />

Misionistak: Jesusen Bihotz Guztiz Santuaren Misionistak MSC<br />

mistika mist.<br />

Mitologia Mit.<br />

moila moi.<br />

moldatzaile mold.<br />

Moldavia MD<br />

moldaviera mo<br />

molibdeno Mo<br />

Monako MC<br />

Mondragon Korporazio Kooperatiboa MCC<br />

Mondragon Unibertsitatea MU<br />

moneta mon.<br />

Mongolia MN<br />

mongoliera mn<br />

Monoceros Mon<br />

monofoniko mono.<br />

monoteismo monot.<br />

monsignore mons.<br />

Moral Mor.<br />

morendo mor.<br />

Morfologia Morfol.<br />

motibatibo mot.<br />

motu ho<br />

Mozambike MZ<br />

mozkin mk.<br />

muga-adlatibo m.-adl.<br />

muga-egun mgun.<br />

mugagabe mugg.<br />

Mugarik Gabeko Albaitariak MGA<br />

Mugarik Gabeko Medikuak MGM<br />

mugarte mug.<br />

mugatu mug.<br />

mugatu plural mug. pl.<br />

mugatu singular mug. sg.<br />

mugatzaile mugtz.<br />

multigrafiatu multigr.<br />

multiplo komunetako txikien m.k.t.<br />

multzokari multz.<br />

mundu zabaleko amaraun WWW<br />

Munduko Bankua MB<br />

Munduko Federazio Sindikala MFS

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 203<br />

Munduko Merkataritza Antolakundea MMA<br />

Munduko Meteorologia Erakundea MME<br />

Musca Mus<br />

Musika Mus.<br />

mutur mt.<br />

N<br />

Nabigazio Nab.<br />

Nafar Demokraten Elkargunea CDN<br />

Nafarrera; Goi-nafarrera Naf.<br />

Nafarroa NA<br />

Nafarroa Beherea NAB<br />

Nafarroako Alderdi Sozialista PSN<br />

Nafarroako Aldizkari Ofiziala NAO<br />

Nafarroako Aurrezki Kutxa CAN<br />

Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusia TSJN<br />

Nafarroako Parlamentuko Aldizkari Ofiziala NPAO<br />

Nafarroako Unibertsitate Publikoa NUP<br />

nafka ERN<br />

nagusi nag.<br />

nahaste-arrazoi r<br />

nahitaezko gastu NG<br />

nahitaezkoa ez den gastu NEG<br />

Nahum Na<br />

naira NGN<br />

Namibia NA<br />

nano- n<br />

nanofarad nF<br />

nanometro; milimikra; milimikroi nm; mµ<br />

Napar Buru Batzarra NBB<br />

narrasti narr.<br />

Naturarentzako Mundu Funtsa WWF<br />

Nauru NR<br />

nauruera na<br />

Nautika Naut.<br />

Nazio Askapenerako Armada ELN<br />

Nazio Askapenerako Fronte Sandinista FSLN<br />

Nazio Askapenerako Frontea FLN<br />

Nazio Batuen Erakundea NBE<br />

Nazio Batuen Ingurumen Programa NBIP<br />

nazioarteko nart.<br />

nazioarteko alfabeto fonetiko NAF<br />

Nazioarteko Batzorde Olinpiarra NBO<br />

Nazioarteko Diru Funtsa NDF<br />

Nazioarteko Energi Agentzia NEA<br />

nazioarteko errepide-garraio TIR<br />

Nazioarteko Errugbi Amateurraren Federazioa; Europako FIRA-AER;<br />

Errugbi Elkartea FIRA<br />

Nazioarteko Estatistika Institutua NEI<br />

Nazioarteko Eusko Ikaskuntzen Aldizkaria RIEV<br />

nazioarteko finantza-korporazio CFI<br />

Nazioarteko Igeriketa Federazioa FINA<br />

Nazioarteko Itsas Erakundea IMO<br />

Nazioarteko Justizia Auzitegi Iraunkorra NJAI<br />

Nazioarteko Kooperatiba Aliantza NAK<br />

Nazioarteko Merkataritza Ganbera NMG<br />

Nazioarteko Saskibaloi Federazioa FIBA<br />

Nazioarteko Zuzenbide Nart. Zuz.<br />

nazional nal.<br />

ndebelera nr

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 204<br />

nebulosus neb<br />

nederlandera nl<br />

Negar Kantak Nk<br />

negatibo neg.<br />

Nehemias Ne<br />

Nekazaritza Nekaz.<br />

Nekazaritza Bideratzeko eta Bermatzeko Europako Funtsa NBBEF<br />

Nekazaritza Ekologikoa Arautzeko Kontseilua NEAK<br />

Nekazaritza Ikerketa eta Hobekuntzarako Zentroa NIHZ<br />

nekazaritzako bihurketa-tasa NBT<br />

nekazaritzako politika bateratu NPB<br />

neodimio Nd<br />

neologismo neol.<br />

neon Ne<br />

Nepal NP<br />

nepalera ne<br />

neper Np<br />

neptunio Np<br />

nerbio-sistema zentral NSZ<br />

Neurofisiologia Neurofis.<br />

Neurologia Neurol.<br />

Neurri Neur.<br />

Newark Liberty nazioarteko aireportua EWR<br />

newton N<br />

ngultrum BTN<br />

Niger NE<br />

Nigeria NG<br />

Nikaragua NI<br />

nikel Ni<br />

nimbostratus; ninbostratu Ns<br />

niobio Nb<br />

nire faktura n. fra.<br />

nire igorpen n.i.<br />

nire kontu n.k.<br />

nire kontu korronte n.k.k.<br />

nire letra n.l.<br />

nire onarpen n. on.<br />

nire ordainduko n. or.<br />

nire taloi n.t.<br />

nire; neure n.<br />

nitrogeno N<br />

nobelio No<br />

nominatibo nom.<br />

norbera babesteko ekipamendu NBE<br />

norberaren erregistro-zenbaki NEZ<br />

Norma Nor<br />

normalizazio-legearen garapen NOLEGA<br />

nortasun-agiri nazional NAN<br />

Norvegia NO<br />

norvegiera no<br />

nota bene N.B.<br />

Numismatika Numism.<br />

O<br />

objektu obj.<br />

objektu hegalari ezezagun OHE<br />

Oblatuak: Maria Sortzez Garbiaren Oblatuak OMI<br />

Obstetrizia Obst.<br />

Octans Oct<br />

Odontologia Odont.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 205<br />

Oftalmologia Oftalmol.<br />

ohar oh.<br />

ohea eta gosaria OG<br />

ohiko ohi.<br />

ohm Ω<br />

ohoragarri oh.<br />

Oihanlantza Oihanlz.<br />

oinarri juridiko OJ<br />

oinarri zergapegarri o.z.<br />

oinarrizko curriculum-diseinu OCD<br />

oinarte oinrt.<br />

Oinetakogintza Oinet.<br />

oker edo hutsik ezean o. edo h. e.<br />

okultismo okult.<br />

Oman OM<br />

onomatopeia onomat.<br />

ontzat emana O. E.<br />

opacus op<br />

Opera Lagunen Bilboko Elkartea OLBE<br />

operazio aurreko batez besteko egonaldi OBE<br />

Operazio Berezietarako Taldeak GEO<br />

Ophiuchus Oph<br />

Optika Opt.<br />

opus op.<br />

opuskulu opusk.<br />

Opustarrak Op. D.<br />

oraingoz besterik ez o.b.e.<br />

ordaindu gabeko onarpenen erregistro OOE<br />

ordainduko(a) or.<br />

ordainketa-agindu OA<br />

ordena ord.<br />

ordenagailu bidezko tomografia axial OTA<br />

Ordezkari Iraunkorren Lantaldea OIL; Coreper<br />

ordezko gizarte-zerbitzu; ordezko zerbitzu sozial OZS; OGZ<br />

ordinal ord.<br />

ordu h<br />

Orion Ori<br />

oriya or<br />

orkestra ork.<br />

Orlando nazioarteko aireportua MCO<br />

Ornitologia Ornitol.<br />

ornodun ornd.<br />

ornogabe orng.<br />

orokor orok.<br />

orri o.<br />

Orotariko Euskal Hiztegia OEH<br />

orrialde or.<br />

Ortografia Ortogr.<br />

osagabe osagb.<br />

osagarri osagar.<br />

osasun mentaleko zentro OMZ<br />

osasun-egoitza os.-eg.<br />

osasun-erregistro industrial OEI<br />

osasun-laguntzaile tekniko OLT<br />

osasun-laguntzako zentro OLZ<br />

osasun-txartel indibidual OTI<br />

Osasunaren Mundu Erakundea OME<br />

Osasuneko Institutu Nazionala OIN<br />

Oseas Os<br />

osmio Os<br />

oso pribatutasun on PGP<br />

ostegun og.<br />

ostiral or.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 206<br />

Otargintza Otarg.<br />

Otorrinolaringologia ORL<br />

otsail ots.<br />

ottava ott.<br />

ouguiya MRO<br />

oxigeno O<br />

Ozeania Oz.<br />

Ozeanografia Ozeanogr.<br />

P<br />

pa'anga TOP<br />

pabiloi pab.<br />

pakete bidezko irrati-zerbitzu orokor GPRS<br />

Pakistan PK<br />

paladio Pd<br />

Palau PW<br />

palauera pau<br />

Paleobotanika Paleobot.<br />

Paleografia Paleogr.<br />

Paleontologia Paleont.<br />

Paleozoologia Paleoz.<br />

Palestina Askatzeko Erakundea PAE<br />

Palestina Askatzeko Herri Fronte Demokratikoa FPDLP<br />

Palestina Askatzeko Herri Frontea FPLP<br />

Palestinar Aginte Nazionala PAN<br />

Palma de Mallorca - Son Sant Joan aireportua PMI<br />

Panama PA<br />

pannus pan<br />

Papergintza Paperg.<br />

Papua Ginea Berria PG<br />

paradore nazional par. nal.<br />

Paraguai PY<br />

paraje prje.<br />

Parapsikologia Parapsikol.<br />

Paris Charles de Gaulle nazioarteko aireportua CDG<br />

Paris Orly aireportua ORY<br />

parke park.<br />

parke nazional park. nal.<br />

parlamentari parlri.<br />

parroko parr.<br />

parteak milioika p.m.; p/m<br />

partikula partik.<br />

partikular part.<br />

partitibo part.<br />

partitura part.<br />

partizipio partiz.<br />

pasabide pasab.<br />

pascal Pa<br />

paseabide; pasealeku pas.<br />

pasibo pas.<br />

Pasiotarrak CP<br />

pataka MOP<br />

Patologia Patol.<br />

patriarka patr.<br />

patristika patrist.<br />

Pauldarrak RSV<br />

Pavo Pav<br />

paxtuera ps<br />

pazientearen eta erabiltzailearen arreta-zerbitzu PEAZ<br />

Pedagogia Pedag.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 207<br />

pedagogia terapeutiko PT<br />

Pediatria Pediatr.<br />

Pedroren bigarren Gutuna 2 P<br />

Pedroren lehen Gutuna 1 P<br />

Pegasus; Lau Kantoiak Peg<br />

peioratibo pei.<br />

pentabyte PB<br />

perfektu perf.<br />

pergamino perg.<br />

perlucidus per<br />

perpaus perp.<br />

Perseus; Marmaloa Per<br />

persiera fa<br />

pertsona perts.<br />

pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga PFEZ<br />

pertsonal ez irakasle PEI<br />

Pertsonen Autonomiaren eta Laguntza Teknikoen Estatuko<br />

Zentroa CEAPAT<br />

Peru PE<br />

peso ARP<br />

peso argentinar berri ARS<br />

peso berri MXN<br />

peso boliviar BOP<br />

peso dominikar DOP<br />

peso filipinar PHP<br />

peso gineabissautar GWP<br />

peso kolonbiar COP<br />

peso kubatar CUP<br />

peso txiletar CLP<br />

peso uruguaitar UYU<br />

peta- P<br />

Petrografia Petrogr.<br />

Petrokimika Petrokim.<br />

pezeta ESA<br />

pezeta ADP<br />

Phoenix Phe<br />

Phoenix Sky Harbor nazioarteko aireportua PHX<br />

pianissimo ppp.; pp.<br />

piano p.<br />

piano-forte p.f.<br />

Pictor Pic<br />

piko- p<br />

pikofarad pF<br />

pileus pil<br />

Pilota Pil.<br />

Pintura Pint.<br />

Piroteknia Pirotek.<br />

Pisces Psc<br />

Piscis Austrinus PsA<br />

pisu p.<br />

pisu garbi p. gb.<br />

pisu gordin p. gd.<br />

plangintza batzorde tekniko PBT<br />

planifikatu-egin-egiaztatu-doitu PDCA<br />

plano plan.<br />

plano-posizio indikatzaile PPI<br />

platino Pt<br />

plaza pl.<br />

plegu plg.<br />

plural pl.<br />

plutonio Pu<br />

Pneumologia Pneumol.<br />

Poetika Poet.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 208<br />

poise P<br />

polibinil kloruro PVC<br />

poligono pol.<br />

polimerasaren kate-erreakzio PCR<br />

Politika Pol.<br />

Politika eta Segurtasun Lantaldea PSL<br />

polizia militar PM<br />

Poliziako Sindikatu Profesionala SPP<br />

Poliziaren Europako Bulegoa Europol<br />

Polonia PL<br />

poloniera pl<br />

polonio Po<br />

portu ptu.<br />

Portugal PT<br />

portuges; portugalera pt<br />

posdata; Post Data P.D.<br />

positibo pos.<br />

post meridiem p.m.<br />

Post Scriptum P.S.<br />

posta p.<br />

posta bidezko igorpen PI<br />

posta-barruti PB<br />

posta-batasun unibertsal UPU<br />

posta-kode PK<br />

posta-kutxa P. Ku.<br />

postposizio postpos.<br />

potasio K<br />

praecipitatio pra<br />

praseodimio Pr<br />

predikatu pred.<br />

presidente pres.<br />

Prestakuntzako Europako Fundazioa PEF<br />

prestu ptu.<br />

preziatu prez.<br />

pribilegio prib.<br />

primate prim.<br />

probintzia prob.<br />

probintzial prob.<br />

Profesionalen Futbol Liga PFL<br />

profesionalen gaitasun-agiri CAP<br />

Profesionalen Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa FICP<br />

programatzeko dokumentu bakar PDB<br />

prokuradore prok.<br />

prolina Pro<br />

prometio Pm<br />

Prosodia Pros.<br />

protaktinio Pa<br />

protestantismo protest.<br />

Prozedura Kriminalaren Legea PKL<br />

Prozedura Zibilaren Legea PZL<br />

prozesatzeko unitate zentral PUZ<br />

Psikiatria Psikiatr.<br />

Psikologia Psikol.<br />

publikoarentzako salmenta-prezio PSP<br />

publizitate publ.<br />

Puerto Rico PR<br />

pula BWP<br />

punjabera pa<br />

puntuak hazbeteko dpi<br />

Puppis Pup<br />

putzu p.<br />

Pyxis Pyx

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 209<br />

Q<br />

Qatar QA<br />

quick time film MOV<br />

R<br />

röntgen R<br />

radian rad<br />

radiatus ra<br />

radio Ra<br />

radon Rn<br />

rand ZAR<br />

rand ZAL<br />

real BRL<br />

Reaumur gradu °R<br />

renio Re<br />

Renneseko aireportua RNS<br />

Reticulum Ret<br />

Reunion RE<br />

Reuniongo Alderdi Komunista PCR<br />

rial irandar IRR<br />

rial omandar OMR<br />

riel KHR<br />

rinforzando rinf.<br />

ringgit MYR<br />

ritardando ritard.<br />

ritenuto riten.; rit.<br />

riyal qatartar QAR<br />

riyal saudiarabiar SAR<br />

riyal yemendar YER<br />

rodio Rh<br />

Ruanda RW<br />

Ruandako Fronte Patriotikoa FPR<br />

rubidio Rb<br />

rufiyaa MVR<br />

Rut Rt<br />

rutenio Ru<br />

S<br />

Saggitarius Sgr<br />

Sagitta Sge<br />

saihesbide saihb.<br />

sail sl.<br />

sailburu sb.<br />

sailburuorde sbo.<br />

sailkapen hamartar unibertsal SHU<br />

Saint Kitts eta Nevis KN<br />

Saint Louis Lambert nazioarteko aireportua STL<br />

Saint Vincent eta Grenadinak VC<br />

Saint-Pierre eta Mikelune PM<br />

sakabanatu sakab.<br />

sakan sak.<br />

sakelako telefono-deien banagune BTS

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 210<br />

Sakramentinoak SSS<br />

Salestarrak SDB<br />

salgai arriskutsuak errepidez garraiatzeko erregelamendu nazional SAEGEN<br />

salmenta sal.<br />

Salmoak Sal<br />

Salomon Uharteak SB<br />

samario Sm<br />

Samoa WS<br />

samoera sm<br />

Samuelen bigarren Liburua 2 Sm<br />

Samuelen lehen Liburua 1 Sm<br />

San S.<br />

San Francisco nazioarteko aireportua SFO<br />

San Joan Jainkoarenaren anaiak OH<br />

San Marino SM<br />

San Pauloren Jaierazko Elkarte SSP<br />

sango sg<br />

sanskrito sa<br />

santa sta.<br />

Santa Helena SH<br />

Santa Luzia LC<br />

Santa Maria Sta. M.<br />

Santander Central Hispano Bankua BSCH<br />

Santiagoren Gutuna St<br />

santu stu.<br />

santutegi sant.<br />

Sao Tome eta Principe ST<br />

sare lokal LAN<br />

sarjentu sarj.<br />

Saskibaloi Saskib.<br />

Saskibaloi Kluben Elkartea ACB<br />

Saskigintza Saskig.<br />

saturazioko nahaste-arrazoia urarekiko rw<br />

Saudi Arabia SA<br />

Schengengo informazio-sistema SIS<br />

Scorpius Sco<br />

Sculptor Scl<br />

Scutum Sct<br />

Seattle-Tacoma nazioarteko aireportua SEA<br />

segundo s<br />

Segurtasun Konpainia Errepublikanoak CRS<br />

Segurtasun Nuklearreko Kontseilua CSN<br />

segurtasunerako eta defentsarako Europako politika SDEP<br />

sekante sec<br />

selenio Se<br />

Semantika Sem.<br />

Semiologia Semiol.<br />

Semiotika Semiot.<br />

senatari sen.<br />

Sendagaiak Aztertzeko Europako Agentzia EMEA<br />

Senegal SN<br />

senza tempo s.t.<br />

separata sep.<br />

serbiera sr<br />

serie ser.<br />

serina Ser<br />

Serologia Serol.<br />

serora ser.<br />

Serpens Ser<br />

Sevillako aireportua SVQ<br />

Sextans Sex<br />

sexu-transmisiozko gaixotasun STG<br />

Seychelleak SC

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 211<br />

sforzando sf.<br />

shekel ILS<br />

Siderometalurgia Sideromet.<br />

siemens S<br />

Sierra Leona SL<br />

signatura sign.<br />

silizio Si<br />

sinatua stua.<br />

sinatzaile sle.<br />

sindhi sd<br />

Sindikatu Askatasunaren Lege Organikoa SALO<br />

sine anno s.a.<br />

sine loco s.l.<br />

sine nomine s.n.<br />

Singapur SG<br />

singular sing.<br />

sinhala si<br />

sinonimo sin.<br />

Sintaxi Sint.<br />

sintetiko sint.<br />

sinu sin<br />

sinu hiperboliko sinh<br />

Siraken Jakinduria Si<br />

Siria SY<br />

sistema sist.<br />

smorzando smorz.<br />

sodio Na<br />

Sofonias So<br />

Soin Hezkuntzako Euskal Erakundea SHEE<br />

soinu eta bideo tartekatuak AVI<br />

sol berria PEN<br />

solairu sol.<br />

solairuarteko solarte.<br />

som KGS<br />

Somalia SO<br />

somaliera so<br />

sostenuto sos.<br />

sothoera st<br />

sottovoce sot. voc.<br />

Sozialista Abertzaleak SA<br />

soziatibo soz.<br />

sozietate anonimo SA<br />

sozietate kolektibo SK<br />

sozietate mugatu SM<br />

Soziologia Soziol.<br />

spissatus spi<br />

Sri Lanka LK<br />

staccato stacc.<br />

stokes St<br />

stratiformis str<br />

stratocumulus; estratokumulu Sc<br />

stratus; estratu St<br />

subdibisio subdib.<br />

subespezie ssp.; subsp.<br />

subfamilia subfam.<br />

subfilum subfil.<br />

subgenero subg.<br />

subjektu subj.<br />

subklase subkl.<br />

subordena subord.<br />

substantibo subst.<br />

Sudan SD<br />

Suedia SE

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 212<br />

suediera sv<br />

sufre S<br />

Suitza CH<br />

Sukaldaritza Sukald.<br />

sukre ECS<br />

sum UZS<br />

suntsipen handiko armak SHA<br />

super bideo disko trinko SVCD<br />

superfamilia superfam.<br />

superklase superkl.<br />

superordena superord.<br />

Surinam SR<br />

Svalbard eta Jan Mayen Uharteak SJ<br />

swahili sw<br />

swaziera ss<br />

Swazilandia SZ<br />

T<br />

tagalo tl<br />

Taiwan TW<br />

tajikera tg<br />

Tajikistan TJ<br />

taka BDT<br />

tala WST<br />

talde tld.<br />

talde multiprofesional TMP<br />

talio Tl<br />

taloi t.<br />

taloi-kopuru t.-kop.<br />

tamilera ta<br />

tangente tan<br />

tangente hiperboliko tanh<br />

tantalo Ta<br />

Tanzania TZ<br />

taoismo tao.<br />

tarifa tf.<br />

tarifa berezi tf. bez.<br />

tarifa orokor tf. orok.<br />

Tauromakia Taurom.<br />

Taurus Tau<br />

Teatinoak CR<br />

teknezio Tc<br />

Teknologia Teknol.<br />

Teknologia Hezkuntzako Eskualdeko Zentroa CERET<br />

Telebista Tb.<br />

telefono tel.<br />

Telegrafia Telegr.<br />

telegrama teleg.<br />

Telekomunikazio Telekom.<br />

Telescopium Tel<br />

telex tex.<br />

telugu te<br />

telurio Te<br />

tenge KZT<br />

Tenislari Profesionalen Elkartea ATP<br />

tenuto ten.<br />

Teologia Teol.<br />

tera- T<br />

terabyte TB<br />

Terapeutika Terap.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 213<br />

Teratologia Teratol.<br />

terbio Tb<br />

termia th<br />

Termika Term.<br />

Terminologiari buruzko Europako Zerbitzaria ETIS<br />

Termodinamika Termodin.<br />

Termometria Termom.<br />

termometro bustiaren tenperatura termodinamiko Tw<br />

termometro izoztuaren tenperatura termodinamiko Ti<br />

Terrorismoaren Aurkako Dibisio Nazionala DNAT<br />

Terrorismoaren Biktimen Elkartea AVT<br />

Tesalonikarrei bigarren Gutuna 2 Ts<br />

Tesalonikarrei lehen Gutuna 1 Ts<br />

tesla T<br />

Testamentu Berri T.B.<br />

Testamentu Zahar T.Z.<br />

testu aberastuko formatu RTF<br />

tetrapodo tetrap.<br />

Thailandia TH<br />

thailandiera th<br />

tibetera bo<br />

timina T<br />

Timoteori bigarren Gutuna 2 Tm<br />

Timoteori lehen Gutuna 1 Tm<br />

tipografia tipogr.<br />

tipologia tipol.<br />

tirosina Tyr<br />

titanio Ti<br />

Titori Gutuna Tt<br />

titular erkide tit. erk.<br />

titulu tit.<br />

Tobit Tb<br />

Togo TG<br />

tok pisin tpi<br />

Toki Administrazioaren Aurreikuspeneko Mutualitate Nazionala MUNPAL<br />

Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen Legea TAOL<br />

Tokyo Haneda nazioarteko aireportua HND<br />

Tokyo Narita nazioarteko aireportua NRT<br />

tolar SIT<br />

tolestu tol.<br />

tomo t.<br />

tona t<br />

Tonga TO<br />

tongera to<br />

tontor t.<br />

Topografia Topog.<br />

Toponimia Topon.<br />

torio Th<br />

Toronto Pearson nazioarteko aireportua YYZ<br />

Torturaren Aurkako Taldea TAT<br />

Toxikologia Toxik.<br />

trafiko eta aparkamenduaren ordenamendu TAO<br />

Trafikoko Zuzendaritza Nagusia DGT<br />

Traineru Kluben Elkartea TKE<br />

transaminasa glutamiko-oxalazetiko GOT<br />

transaminasa glutamiko-pirubiko GPT<br />

transferentzia transf.<br />

transistore transistore logika TTL<br />

transkribatzaile transle.<br />

translucidus tr<br />

transmititzeko modu asinkrono ATM<br />

Trapakoak; Trapa OCR; OCSO<br />

trenbide trenb.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 214<br />

treonina Thr<br />

Triangulum Australe TrA<br />

Trigonometria Trig.<br />

Trinidad eta Tobago TT<br />

trinitrotolueno TNT<br />

triptofano Trp<br />

troka tr.<br />

truke-tasen mekanismo TTM<br />

tsongera ts<br />

tswanera tn<br />

tuba tub<br />

Tucana Tuc<br />

tugrik MNT<br />

tulio Tm<br />

Tunisia TN<br />

Turismorako Nazioarteko Aliantza TNA<br />

Turkia TR<br />

turkiera tr<br />

turkmenera tk<br />

Turkmenistan TM<br />

Tuvalu TV<br />

txabola txab.<br />

Txad TD<br />

Txekia CZ<br />

txekiera cs<br />

txelin austriar ATS<br />

txelin kenyar KES<br />

txelin somaliar SOS<br />

txelin tanzaniar TZS<br />

txelin ugandar UGS<br />

txikigarri txik.<br />

Txile CL<br />

Txina CN<br />

txinera zh<br />

Txirrindularitza Txirrind.<br />

Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasuna UCI<br />

txit t.<br />

txit agurgarri t. ag.<br />

txit argi t. a.<br />

txit bikain t. bik.<br />

txit dohatsu t. doh.<br />

txit garai t. g.<br />

txit prestu t. ptu.<br />

txit santu t. s.<br />

U<br />

ubide ub.<br />

Udako Euskal Unibertsitatea UEU<br />

udalerri udal.<br />

Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea UEMA<br />

udalerri-muga UM<br />

udaletako euskara-teknikarien sare UETS<br />

udaletxe udtx.<br />

Uganda UG<br />

Ukraina UA

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 215<br />

ukrainera uk<br />

Ulsterko Alderdi Unionista UUP<br />

Ulsterko Alderdi Unionista Demokratikoa DUP<br />

Ulsterko Boluntarioen Indarra UVF<br />

umetoki barneko gailu DIU; UBG<br />

uncinus unc<br />

undulatus un<br />

Unión <strong>del</strong> Pueblo Navarro UPN<br />

unibertsitate unib.<br />

unibertsitateko irakasleria-batzorde UIB<br />

Unidad Alavesa UA<br />

unitate unit.<br />

unitate termiko britainiar Btu<br />

ur-laster ur-l.<br />

ur-lurrunaren frakzio molar Nv<br />

uranio U<br />

urdu ur<br />

Urologia Urol.<br />

urre Au<br />

Urregintza Urreg.<br />

urri urr.<br />

Urriaren Leheneko Erresistentzia Talde Antifaxistak GRAPO<br />

Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionala UHUN; UNED<br />

Urrutiko Oinarrizko Hezkuntzarako Euskal Ikastegia UOHEI<br />

Ursa Major; Hartz handia UMa<br />

Ursa Minor; Hartz txikia UMi<br />

urtarril urt.<br />

urte u.<br />

urte anitzeko bideratze-programa UABP<br />

urtegi urt.<br />

urteko harrapaketa-kopuru TAC<br />

urteko tasa baliokide UTB<br />

urterik gabe u.g.<br />

Uruguai UY<br />

uzbekera uz<br />

Uzbekistan UZ<br />

uztail uzt.<br />

V<br />

Valentziako aireportua VLC<br />

valina Val<br />

Vanuatu VU<br />

Vatikanoa VA<br />

vatu VUV<br />

vel simile vel sim.<br />

Vela Vel<br />

velum vel<br />

vendera ve<br />

Venezuela VE<br />

verbi gratia v. gr.<br />

versus vs<br />

vertebratus ve<br />

vide vid.; v.<br />

Vietnam VN<br />

vietnamera vi<br />

virga vir<br />

Virgo Vir<br />

Virtual Hire System VHS<br />

Volans Vol

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 216<br />

volt V<br />

voltampere erreaktibo VAr<br />

voltanpere VA<br />

volti subito v.s.<br />

Vulpes Vul<br />

W<br />

watt W<br />

web-orrialde pertsonalak PHP<br />

weber Wb<br />

wolfram; tungsteno W<br />

wolofera wo<br />

won KPW<br />

won KRW<br />

X<br />

Xabiertarrak SX<br />

xafla x.<br />

xedapen xp.<br />

xedapen gehigarri XG<br />

xedapen indargabetzaile XIg<br />

xedapen iragankor XI<br />

xede berezietarako hizkuntzak LSP<br />

xenon Xe<br />

xhosera xh<br />

xilografia xil.<br />

xintoismo xint.<br />

Y<br />

yarda yd<br />

Yemen YE<br />

yen JPY<br />

yokto- y<br />

yotta- Y<br />

yuan CNY<br />

Z<br />

Z objektuak argitaratzeko inguru ZOPE<br />

zabaldu zab.<br />

zabalera zab.<br />

zabaletara zabal.<br />

zabalgune zab.<br />

zabalkundea neurtzeko bulego ZNB<br />

zaharkitu zah.<br />

zainketa aringarrietako unitate ZAU<br />

zainketa intentsiboetako unitate ZIU<br />

zaire berria CDZ<br />

Zakarias Za<br />

zaldi-potentzia HP; ZP<br />

zaldibide zald.<br />

Zambia ZM

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 217<br />

Zaraitzuera Zar.<br />

zatitzaile komunetako handien z.k.h.<br />

Zazpiko Taldea G-7<br />

Zeelanda Berria NZ<br />

zefalopodo zefalop.<br />

zeharbide zhb.<br />

zeharkako zh.<br />

zeharkale zhk.<br />

zehaztu zehazt.<br />

zehaztugabe zehaztgb.<br />

zelai zel.<br />

zena z.<br />

zenbaketa zenbk.<br />

zenbaki zk.; zenb.<br />

Zenbakiak Zen<br />

zenbakidun zk.dun.<br />

zenbakirik gabe z.g.<br />

zenbakizko faktore n faktore<br />

zenbakizko kontrol ZK; CN<br />

zenbakizko kontrol konputerizatu ZKK; CNC<br />

zenbateko zbko.<br />

zenbatzaile zenbtz.<br />

zenbatzaile zehaztu zenbtz. zehazt.<br />

zenbatzaile zehaztugabe zenbtz. zehaztg.<br />

zenti- c<br />

zentiarea ca<br />

zentigramo cg<br />

zentilitro cL; cl<br />

zentimetro cm<br />

zentimo zm.<br />

Zentro Demokratiko eta Soziala CDS<br />

zepto- z<br />

Zeramika Zeram.<br />

zerbitzu integratuetarako sare digital ISDN<br />

zerbitzu publiko z.p.<br />

zerbitzuen merkataritzari buruzko akordio nagusi GATS<br />

zereginen ikaskuntzarako gela ZIG<br />

Zerga Zuzenbide Zerga Zuz.<br />

zerga-oinarri ZO<br />

zerga-oinarri kotizagarri ZOK<br />

zerga-oinarri negatibo ZON<br />

zerio Ce<br />

Zeruak gorde zaitzala luzaro Z.g.z.l.<br />

zesio Cs<br />

Zeta-hazkuntza Zeta-hazk.<br />

zetazeo zet.<br />

zetta- Z<br />

Zezenketa Zez.<br />

Zibernetika Ziber.<br />

zidor zid.<br />

Zientzia Zientz.<br />

Zigor Kode ZK; Zig. Kd.<br />

Zigor Zuzenbide Zig. Zuz.<br />

zilar Ag<br />

Zimbabwe ZW<br />

Zinegetika Zineg.<br />

Zinema Zin.<br />

Zinemaren Batzorde Nazionala CNEC<br />

zink Zn<br />

Zipre CY<br />

zirkonio Zr<br />

Zirku Zirk.<br />

Zirkulazio Zirkl.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 218<br />

zisteina Cys<br />

Zistertarrak O. Cist.; S. O.<br />

Cist.<br />

Zitologia Zit.<br />

zitosina C<br />

ziurtagiri ziurtg.<br />

ziurtatua ztua.<br />

zloty PLN<br />

Zoologia Zool.<br />

Zooteknia Zootek.<br />

zor Z<br />

zor publiko zp<br />

zordun-zenbaki zord.-zk.<br />

zoroastrismo zoroastr.<br />

Zuberera Zub.<br />

Zuberoa ZU<br />

zubi z.<br />

zubibide zub.<br />

Zuhaizlantza Zuhaizl.<br />

zuluera zu<br />

zumardi zum.<br />

zure z.<br />

zure aipamen z. aip.<br />

zure esaneko z. es.<br />

zure faktura z. fra.<br />

zure gutun z.g.<br />

zure igorpen z.i.<br />

zure kontu z.k.<br />

zure kontu korronte z.k.k.<br />

zure letra z.l.<br />

zure onarpen z. on.<br />

zure ordainduko z. or.<br />

zure taloi z.t.<br />

Zurgintza Zurg.<br />

zutabe zut.<br />

Zuzenbide Zuz.<br />

Zuzenbide Erromatar Zuz. Err.<br />

Zuzenbide Historiko; Zuzenbidearen Historia Zuz. Hist.<br />

Zuzenbide Kanoniko Zuz. Kan.<br />

Zuzenbide Orokor Zuz. Orok.<br />

Zuzenbide Politiko Zuz. Pol.<br />

Zuzenbide Prozesal Zuz. Proz.<br />

Zuzenbide Zibil Zuz. Zib.<br />

zuzendari zuz.<br />

zuzendaritza nagusi DG<br />

zuzeneko adiera z.a.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 219<br />

ERREFERENTZIA BIBLIOGRAFIKOAK<br />

APRAIZ de ELORZA, J. Hezkuntza Bereziko siglak (argitaratu gabea). 2000 (IVAPek helarazia).<br />

ARMENDARIZ, X. "Laburtzapenak", in: Administrazioa Euskaraz, 2 zk., 1993ko urria.<br />

ARNTZ, R.; PICHT, H. Introducción a la terminología. Madril: Fundación Germán Sánchez Ruipérez;<br />

Pirámide. 1995.<br />

ARRIZABALAGA, E. eta beste. "Laburdurak", in: Merkatal Korrespondentzia. Elhuyar/Elkar, 1986.<br />

AZZARETTI, M. Dictionnaire international d'abréviations scientifiques et techniques. Paris: Maison du<br />

Dictionnaire. 1978.<br />

BANDRES, L.M. eta beste. "Ikur eta laburdurak", in: Termodinamika klasikoaren oinarriak. Elhuyar/UEU,<br />

1982.<br />

EGIA, G. “Sigla eta izen berezi batzuen deklinabidea”, in: Senez (1986,5 zk.), 93-97 or.<br />

- "Laburtzapena euskaraz" in: Senez (1985,3) 73-83 or.; (1986,1) 93-96 or.<br />

EHU, Euskara institutua. Lan-zuzenbideko Hiztegia. 1999 (Azken eguneratzea: 1999-2000; IVAPek<br />

helarazia).<br />

ELHUYAR KULTUR ELKARTEA. Hiztegi entziklopedikoa. Usurbil: Elhuyar. 1993.<br />

ENSUNZA, M.; ETXEBARRIA, J.R.; ITURBE, J. Zientzia eta Teknikarako euskara. Zenbait hizkuntzabaliabide.<br />

Bilbo: UEU. 2002.<br />

EUSKALTZAINDIA. Euskaltzaindiaren arauak, in: www.euskaltzaindia.net<br />

- Euskera. Hiztegi Batua, XLV, 2, 45. liburukia. Bilbo, 2000 (Azken eguneratzea:<br />

www.euskaltzaindia.net).<br />

EUSKO JAURLARITZA. Terminologia-lanaren Metodologiako eskuliburua. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.<br />

2002.<br />

HAEE/IVAP. "Hizkera argiaren bidetik", in: Administrazioa euskaraz, 1994 (Azken eguneratzea: 1999-<br />

2000; IVAPek helarazia).<br />

- Kooperatiba Hiztegia. HAEE/IVAP, Gasteiz, 1997 (Azken eguneratzea: 1999-2000; IVAPek<br />

helarazia).<br />

- Zirkulazioko Hiztegia. HAEE/IVAP, Gasteiz, 1998 (Azken eguneratzea: 1999-2000; IVAPek<br />

helarazia).<br />

ISO [International Organization for Standardization]. ISO 4217. World Currencies. Listed by ISO 4217<br />

Currency Abbreviation. (Azken eguneratzea: 2003-11-18).<br />

- ISO 639. Code for the representation of names of languages = Code pour la représentation des<br />

norms de langue. Geneva, ISO, 1988.<br />

- ISO 639-2. Code for the representation of names of languages = Code pour la représentation des<br />

norms de langue. Geneva: ISO, (Azken eguneratzea: 2003-11-21).<br />

KLAUDIO HARLUXET FUNDAZIOA. Euskal Hiztegi Entziklopedikoa. Donostia: K.Harluxet Fundazioa. 1995.<br />

KOCOUREK, R. La langue française de la technique et de la science. Paris: La Documentation Française.<br />

1982.<br />

LOZANO, J. "Nola idatzi helbideak euskaraz", in: Administrazioa euskaraz. Gasteiz: HAEE/IVAP<br />

MARTINEZ de SOUSA, J. Diccionario Internacional de Siglas. Madril: Pirámide. 1978.<br />

ODRIOZOLA, J.K. [Zuz.]. Euskara gaurkotzeko bideak. Bilbo: EHUko Argitalpen-Zerbitzua,. 1987.<br />

PALAZIO, G.J. "Laburkindegi orokor baten berezitasunak eta ekarri lexikoa kazetaritza-terminologiaren<br />

alorrean", in: Nazioarteko Terminologia Biltzarra. Donostia: UZEI-IVAP. 1997.<br />

- "Laburkinen itzulpena kazetagintzan", in: Nazioarteko Terminologia Biltzarra. Donostia: UZEI-<br />

IVAP. 1997.<br />

- Laburzki, laburtzapen eta akronimoen bilduma, www.palazio.org<br />

- "Sigla eta akronimoen erabilera eta agertze-maiztasuna euskarazko prentsaren praxian", in:<br />

Nazioarteko Terminologia Biltzarra, Donostia: UZEI-IVAP. 1997.<br />

PAVEL, S.; NOLET, D. Leonhardt, Ch. [Itz.] Handbook of terminology. Canada: Terminology and<br />

Standardization. Translation Bureau. 2001.<br />

TERMCAT. Metodologia <strong>del</strong> treball terminològic. Bartzelona: Generalitat de Catalunya. Departament de<br />

Cultura. 1990.

<strong>Laburtzapenen</strong> Hiztegia 220<br />

TOWELL, J.E.; SHEPPARD, H.E. Reverse International Acronyms, Initialisms and Abbreviations<br />

Dictionary, Detroit: 1987.<br />

UGARTEBURU, I., IRAZUSTA, J. "Osasun Zientzietako laburtzapenak", in: Euskera XXXIX, 1994.<br />

UGARTEBURU, I. "Akronimoen lexikalizazioa: HIESetik hiesera", in: Nazioarteko Terminologia Biltzarra,<br />

Donostia: UZEI-IVAP. 1997.<br />

UZEI. <strong>Laburtzapenen</strong> gidaliburua. Siglak-ikurrak-laburdurak. Erizpideak eta zerrendak. Donostia: Elkar.<br />

1988.<br />

- Euskalterm datu-banku terminologikoa, www1.euskadi.net/euskalterm/

logo

Prodotti

Risorse

Aziende

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!