Infocom - ΤΕΥΧΟΣ 234

POINT OF VIEW

POINT OF VIEW Καιρός για μέλια και καιρός για ξύδια… Γράφει ο Γιάννης Ριζόπουλος Αυτό που μου χτύπησε πρώτο στο μάτι, όταν παρουσιάστηκαν πουρνό-πουρνό στη οθόνη μου τα tech news της ημέρας (όχι πριν από πολύ καιρό, σχετικά πρόσφατα), ήταν ο τίτλος εκείνου του άρθρου: «Ο μήνας του μέλιτος φαίνεται πως τελειώνει για τις μεγάλες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας» Ουπς! Τι συμβαίνει, παιδιά; Τι επεισόδια χάσαμε; Γιατί να τελειώνουν τα «μέλια» και ειδικά σε μια εποχή που τίποτα δεν γίνεται πια χωρίς τεχνολογία, άρα οι κάθε λογής «παραγωγοί μελιού» έχουν και λόγο και κίνητρο να είναι κερδοφόροι και ευτυχείς; Για να το ψάξουμε, λιγάκι… Το ψάξαμε, λοιπόν… Και αποφανθήκαμε πως «δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά», που λέει κι εκείνη η παλιά, σοφή ρήση. Γιατί, βεβαίως, τα μέλια συνεχίζουν να παράγονται και να ρέουν ακόμα εν αφθονία (για όσους ξέρουν να τα «τρυγήσουν», όχι για όλους πια - να εξηγούμαστε), όμως τα πράγματα γίνονται ολοένα πιο «στριμόκωλα», ειδικά για τα «μεγάλα κεφάλια» (ξέρετε εσείς, τώρα, τις εταιρείες από το πάνω ράφι εννοούμε: Google, Facebook, Twitter κ.λπ.) που βλέπουν τον «κορσέ» των άνωθεν ελέγχων να σφίγγει διαρκώς περισσότερο γύρω τους… Να, για δέστε τι γίνεται τις τελευταίες εβδομάδες στην Ουάσιγκτον, όπου έχουν μαζέψει τους εκπροσώπους των τριών ανωτέρω (και όχι μόνο, το μενού είναι μακρύτερο) και τους «τηγανίζουν» σε διάφορες επιτροπές του Κογκρέσου, μετά τις αποκαλύψεις (και τις παραδοχές εκ μέρους τους) ότι ο ρωσικός δάκτυλος, με τη μορφή προσπαθειών επηρεασμού του εκλογικού σώματος, όχι μόνο ήταν υπαρκτός, αλλά και ιδιαίτερα αποτελεσματικός… Και αφού οι υπεύθυνοι των κοινωνικών δικτύων παραδέχτηκαν, εξεταζόμενοι σε μια από τις επιτροπές, ότι η κατάσταση… τους ξέφυγε, δεν θα πρέπει να προκαλεί εντύπωση η παρέμβαση της Δημοκρατικής γερουσιαστού από την Καλιφόρνια, Dianne Feinstein, ότι «εσείς είσαστε υπεύθυνοι για ότι συνέβη - εσείς δημιουργήσατε αυτές τις πλατφόρμες, που τώρα χρησιμοποιούνται 6 infocom•12•17

με κακό τρόπο, επομένως, εσείς θα πρέπει να κάνετε κάτι για να το διορθώσετε. Και αν δεν το κάνετε εσείς, θα το κάνουμε εμείς!» «Μαύρα τα μαντάτα για τη Σερενάτα», λοιπόν… και όπου «Σερενάτα» βάζετε κυρίως Facebook και Google, που κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα για πολλούς επιπλέον λόγους. Βλέπετε, όσο περισσότερη ισχύ συγκεντρώνουν, τόσο περισσότερο θα «μπαίνουν στο μάτι» ηγετών και κυβερνήσεων, που τους αντιμετωπίζουν ως εν δυνάμει κίνδυνο - και ως έναν βαθμό, ίσως να μη έχουν άδικο. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα κάνουν σε 5 ή σε 10 χρόνια αυτές οι κολοσσιαίες εταιρείες (βάλτε μέσα και την Amazon, καθώς ο Jeff Bezos μία κάθεται και μία σηκώνεται από τον θρόνο του πιο πλούσιου ανθρώπου στον κόσμο, αναλόγως των διακυμάνσεων του Χρηματιστηρίου…), που συνεχίζουν να συγκεντρώνουν χρήμα και κυρίως δυνατότητες ελέγχου πάνω σε ολόκληρους τομείς και στρώματα σε πλήθος από καθημερινές δραστηριότητές μας, στη δουλειά και στο σπίτι. Και ο φτωχός (τω πνεύματι…) οικοδεσπότης αυτής της στήλης θεωρεί πως δεν είναι καθόλου τυχαία η πρόσληψη του Joel Benenson, chief strategist της προεκλογικής καμπάνιας της Hillary Clinton από τον Mark Zuckerberg, λίγους μήνες μετά την απώλεια της προεδρίας. Μία την έχασε, κάποιος άλλος μπορεί να την κερδίσει - λέμε εμείς, τώρα… αν και η επίσημη αιτιολογία είναι ότι θα βοηθήσει με τις γνώσεις, την εμπειρία και τις επαφές του στο φιλανθρωπικό ίδρυμα του ιδρυτή του Facebook και της συζύγου του, Priscilla… Ως αποτέλεσμα λοιπόν όλων αυτών των εντυπώσεων και πιέσεων, «ψήνονται» διάφορες καταστάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο (καθότι και οι ίδιοι διεθνείς παίκτες είναι), που μπορούν εύκολα να αλλάξουν τα «μέλια» σε «ξύδια» και μάλιστα από τη μία μέρα στην άλλη… Ας πούμε, στην Κίνα όλα δείχνουν πως δεν θα έχουν πολλή ζωή ακόμα τα τόσα VPN (Virtual Private Networks, τα λένε στο χωριό μου), που χρησιμοποιούν όσοι Κινέζοι θέλουν να παρακάμψουν την πάντοτε κραταιά λογοκρισία, και να απολαύσουν ελεύθερα «ότι πετάει και ότι κολυμπάει» στο YouTube και στο Facebook. Από την άλλη πλευρά, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Ajit Pai, πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Επικοινωνιών (του πανίσχυρου FCC), «ξηλώνει» μεθοδικά τους περί ουδετερότητας του διαδικτύου (net neutrality) κανονισμούς που είχε νομοθετήσει ο Barack Obama, με άγνωστες ακόμα συνέπειες ως προς το αποτέλεσμα, ενώ και η Ενωμένη Ευρώπη ετοιμάζεται να φορέσει τον δικό της «κορσέ» αυστηρότατων κανονισμών σε κάθε (και αυτό δείχνει να το εννοεί!) κάτοχο ή χρήστη δεδομένων στη δική της -κατ’αρχάς- επικράτεια, αλλά και κατ’επέκταση διεθνώς, αφού το διαδίκτυο δεν έχει, ως γνωστόν, φυσικά σύνορα. Το ονοματάκι του είναι GDPR και η εφαρμογή του ξεκινάει από τον ερχόμενο Μάιο. Ήδη, πολλοί παρομοιάζουν την τρελοπιλάλα που ξεκίνησε τους τελευταίους μήνες με την αντίστοιχη, πριν από 18 χρόνια, για τον κίνδυνο του Υ2Κ, καθώς «ο φόβος φυλάει τα έρμα» - και είναι πάμπολλοι αυτοί που φοβούνται ότι δεν θα προλάβουν να συμμορφωθούν με τη νέα τάξη πραγμάτων, και θα έλθουν αντιμέτωποι με τα υπέρογκα πρόστιμα που προβλέπει ο νέος κανονισμός… Η διαφορά «ξύδι - μέλι», λοιπόν, μπορεί να μην είναι τόσο μεγάλη τελικά. Και ίσως αυτό να το έχουν καταλάβει οι «μεγάλοι», που δείχνουν πλέον περισσότερο πρόθυμοι να κάνουν υποχωρήσεις σε θέματα όπως το sex trafficking μέσω των δικτύων τους, να αποκαλύψουν περισσότερα για τον πολιτικό «ρωσικό δάκτυλο» που λέγαμε (το έκανε το Facebook, πριν από λίγο καιρό) και να αποδεχτούν το δικό τους μερίδιο ευθύνης (και λήψης μέτρων ενάντια) στις κακόβουλες ενέργειες μέσα από τα δίκτυά τους. Βέβαια, πόσο όλες αυτές οι υποχωρήσεις και αποδοχές μπορούν να πλήξουν τα δικαιώματα και την ελευθερία των απλών χρηστών, μόνο ο χρόνος θα το δείξει. Αλλά μήπως δεν έχουμε συνηθίσει, πια, στις παράπλευρες απώλειες σε τόσες και τόσες περιστάσεις στη ζωή μας; infocom•12•17 7