464. 1017, abril 26.

— 110 —
463. 1017, enero I.
Audegario y su esposa permutan con el abad Guilart dos piezas de viña sitas
en el término de "Palacio Avuzido" por un alodio que fué del difunto
Witesindo, más una onza dc oro cocido.
REGESTA: MAS, Taula, 333; Notes, iv, 242 (n. cccxci).
A. C. A., Cart., f. 54, n.° 197.
In nomine Domini. Ego Audegarius et uxori mee Argeleva, quem vocant
Wisila, comutatores sumus vobis domno Witardi, abbati, el fratres vestros monacos.
Manifestum est enim quia comutamus vobis pecias ii de vinea quod
habemus in comitatum Barchinona, in terminio de Palatio Avuzido; qui nobis
advenit per nostra comparacione vel per quacumque voce. Qui affrontat ipsa
i. pecia de vinea: de parte circii in vinea de Seniofredo et de Olserga, et in
vinea de s. Cucuphati, de meridie et de oriente sive de occiduo in vinea de
s. Cucuphati vel de predicta Olserga. Et alia pecia affrontat: de parte circi et
de oriente vel de occiduo in terras et vineas de s. Cucuphati, de occiduo similiter
in terra de s. Cucuphati et in vinea de Ermemiro. Quantum istas affrontaciones
includunt, sic comutamus vobis ipsas ii pecias de vinea pro ipsas
voces quod s. Cucufas habebat in ipsum alaude qui fuit de qd. Witesindi, simul
cum uncia i. a de auro cocto quod nos vobis insuper apposuimus, totum placibile
sicut bene convenit inter nos et vos, et sicut in nostra resonat scriptura comutacionis
quod vos nobis fecistis. Que vero predictas pecias ii de vinea, quod
nos vos comutamus, de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestate,
cum exiis et regressiis earum. Quod si nos comutatores, aut ullusque homo,
qui contra hac comutacione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vindicare,
sed componat aut componamus vobis ipsas pecias ii de vinea in duplo cum
omni inmelioracione sua, et in antea ista comutacione firma permaneat modo
vel omnique tempore.
Facta ista comutacione fe (sic) kal. ian., a.° xxi." regnante Roberto, rege.
S.+ m Audegarius; S + m Argeleva, quem vocant Wisila, nos qui ista co
mutacione fecimus et firmare rogavimus; S.+ m Stephanus; S + m Guistramiro,
ss.; Bernardus, presbiter; S + m Cixila, presbiter.
S + m Gelmirus, presbiter, qui hoc scripsi ct die ss. et anno quod supra.
464. 1017, abril 26.
Acta del juicio celebrado en el Palacio Condal de Barcelona cerca de unas
tierras yermas situadas en "Kaldarium", entre Adalaidis, viuda de Guillermo
de San Martín, y el Monasterio. No pudiéndose probar la posesión
se asignó al Conde Ramon, y este la dono al Monasterio. Pero antes el mismo
abad Guitart las había dado a Isimbcrto (véase doc. n.° 449), el cual no
cuido de dicha tierra, por lo que se aconsejó al abad que buscase un sujeto
que la edificase (26 de junio 1012).

— III —
A consecuencia de esta decisión el abad sobredicho establece estas tierras
a Bonet para que edifique una torre o casas, dando al Monasterio la
mitad del diezmo o primicia dc los frutos que se cosedien.
Dicho documento se halla en dos folios diferentes del Cartulario, que llamaremos B y C.
Este no termina. Las variantes irán al margen inferior de la impresión. El documento consta de
dos partes, el juicio propiamente dicho y el establecimiento. No hallándose el fmal de C, creemos
que la fecha sería igual que en B, y la adoptamos, aunque MAS publica este mismo estiblecimiento
bajo dos números y dos fechas. Publicamos el juicio con la fecha de esta concesión
para no separar lo que podría llamarse una notitia del documento propiamente dicho, y bajo la
fecha de éste.
EDIT. : CARRERAS, Lo Montjuich, ap. vii.
REGESTA: RIBERA, Gcnealogía, 40.— BALARI. Orígencs, 30, 31, 35, 72, 162, 289, 308,
310, 317, 339, 371, 405, 421, 423, 438, 442, 497, 509, 615, 616, 618. — MAS, Taula, 489; Notes,
iv, 241-5 (núms. cccxc y cccxcii).— CARRERAS, Lo Montjuich, 337-8. — HINOJOSA, El regimen,
38-7. — PUIG Y CADAFALCH, L'arquitectura, ii, 2." parte, 441. — ABADAL, Els preceptes,
184. — ROVIRA, Historia, iv, 182, 234.
B: A. C. A., Cart., f. 83 v, n.° 317.
C: Id., f. 85, n.° 318.
Notum sit cunctis hominibus quod in anno Domini xvi." post millesimum, era liiii a post [1]
millesimam, anno xx.° regnante Roberto, rege Franchorum, vii. idus marcii, venit quedam femina,
nomine Azalaudis [2], uxor que fuit qd. Gilelmi castri s. Martini, agens vicem filii sui
Bernardi, in minoribus annis constituti, intus in civitate Barchinona, in comitali palacio, causavitque
cum Guitardo, abbate s. Cucuphatis, ob causam terre hereme quam prescriptus abbas
proclamabat esse iuris sui cenobii et ipsa Azalaidis [2] asserebat esse eam melius sui iuris et
filii sui quam s. Cucuphatis. Unde prenotatus Guitardus ostendit privilegia que pape Romenses
fecerant, sive preceptura regis Francie aecclesie 3 s. Cucuphatis ob recordacionem rerum
diversarum quas per collaciones multorum fidelium prescripta aecclesia 3 possidebat, ex quibus
multe auctoritates scripturarum videbantur et multe imparebant [4]. Pars autem prenotate petitricis
dicebat quoniam predicta herema 5 sua erat propter vocem apprisionis quam ipsa dicebat
que facta fuerat a quodam potente Galindo, avo predicti filii petitricis. Fuit sane hec contencio
orta, sicut dictum est, ex terra herema ubi dicitur ipsum Caldarium et ex eius terminis, sive
ex aliis spaciis terre multis hereme. Ad quam audienciam presidebat inclitus princeps [6] Raimundus,
Borrel [7], comitis proles, et coniux eius Ermessindis, suique nobiles, Deusdedit Barchinonensis,
presul, Borrellus Ausonensis antistis, Gondeballus Bisorensis, Ugo Cervilionensis,
Geribertus Supiratensis, Odolardus, vicecomes Barchinone 8 , Seniofredus Riorubensis, et iudices
Bonusfilius Marchus et Guifredus, levita, Ausonensis, et Vivas sacer, et alii nobiles viri, et
mire magnitudines vulgaris populi. Ventum est autem ut perlegerentur privilegia et precepta
et perquirerentur voces petentis, nec inventum est quis primum predicto cenobio promulgatam
terram heremam dedit, nec inventum est supranominata ecclesia possedisse eam, sed per multa
annorum curricula herema permansisse. Etenim a parte petitricis non est inventum quis ipsorum
aut eorum unde prefatam vocem successionis se habere dicebant umquam ullam possessionem
in ipsa terra habuisse, sed similiter per multa annorum inveterata curricula erema permansisse
et sine possessoribus solitaria. Propterea iudicatum est in ipso iudicio melius et verius
esse hec terra iuris principalis sicut et cetera spacia heremarum terrarum | quam aut | f. 84
ipsius iuris que hoc petebat, aut iuris supra meminiti monasterii. Idcirco conclamatum est ab
omnibus pennanere debere hec terra, cum his que infra eius terminos sunt, in potestate principis
Raimundi, sicuti et mansit; sed ille, compulsus timore Domini, concessit atque donavit
prenotatam terram heremam cum aliis terrarmn positionibus, cum omnibus que infra illorum
terminos sunt iuri et dominio et in potestate s. Cucuphatis et serviencium ei, simul cum coniuge
sua Ermesinde et filio suo Berengario. Sane notum sit et hoc quod in istius pagine noticie inter
reliqua a iudicibus exaratum est et a super scriptis iuris roboratum et condamatum. Ante enim
quam prescriptum celebraretur placitum et predicta terra herema donaretur atque contraderetur
sive firmaretur a principe cum uxore sua et filio in iure et potestate prelibati cenobii, suprascriptus
abbas Guitardus fecerat cartam cum suis fratribus monacis, cuidam homini Isimberto
ex prefata terra ad condirigendum ad opus sui monasterii et ad opus edificatoris. Quam etiam
cartam Raimundus, princeps supralibatus, nesciens hanc terram esse sui iuris firmavit illi ad

— 112 —
condirigendum. Postquam autem in postmodum per supra meminitum placitum et iudicium
recognovit hanc terram cum suis terrninis esse sue vocis et iuris prefixo anno donavit eam et
tradidit simul cum aliis rebus et cum ipsis stagnis et omne quod infra predicte terre terminos
est, in potestate et dominio atque iure prefati cenobii, una cum uxore sua et filio. Unde patet
invalida esse ipsa carta donacionis precaria, quia in ipso tempore quo facta fuit non erat hec
terra iuris s. Cucuphatis; propterea abbas ipsius ecclesie non potuit exinde facere cartam
ullius definicionis aut donacionis. Etenim ex altero modo invalida esse dicenda est prefata
donacio, quia ipse priuceps Raimundus inscius firmavit eam quam nesciebat res unde confecta
erat ipsa carta esse sui iuris. Patet autem cunctis iudicibus et eloquentioribus quia postquam
s. Cucuphatis cenobium adquisivit a principe prescripto, sicut in ipso precepto vel privilegio
resonat, iam dictam terram possunt facere et iudicare servientes ipsius ecclesie et abbates,
sicut et faciunt de aliis munificentiis illius ecclesie. Igitur quia necesse est edificare castela et
municiones facere in marchiis eremis et in solitariis locis contra paganorum insidias, et quia
ipse Isimbertus non condirexerat ipsam terram, sed erema et solitaria remansit, consiliatum
iussumque est supranotato Gitardo, abbati, et fratribus suis cenobicis, ab indole comitissa Ermesisinde
et a filio suo Berengario, comite, et a viris subter scriptis, ut inquirerent talem virum
qui in servicio Dei et s. martiris Cucufatis edificasset et condirexisset ipsam heremam terram,
sicuti et requisierunt, et illi per hanc precariam donacionis cartam ad condirigendum ita dederunt.
Ego, in Dei nomine, Guitardus, misericordia Dei s. Cucuphatis cenobii abbas
Octavianensis, et fratres mei cenobite,. donatores sumus tibi, Boneto, qui vocaris
Bernardus. Manifestum est enim quia donamus tibi terram heremam
nostre Matris Ecclesie s. Cucuphatis ad edificandum ibi turrem sive domos sive
aliud quod melius tibi visum fuerit, in loco quo dicitur Stagnum Servidini,
sive in aliis locis infra terminos supter scriptos de ipso Caldario. Et est predicta
terra in comitatu Barch., in terminio de ipso Caldario; advenit iam dicte
ecclesie per donacionem Raimundi, comitis, qd., coniugisque eius Ermessindis
et filii eius Berengarii, comitis. Et habet terminum prenominata terra: a parte
orientis in termino castri s. Stephani, quod dicitur Castelletum, a parte meridiei
intus in ipso mari, a parte occidentali in ipsa villa quam nuncupant Oztor,
et vadit per ipsum aragallum unde aqua decurrit tempore pluviarum usque in
ipso mari, a parte circii habet terminum ad fontem quem nuncupant de ipsa
Vite, vel in ipsa Guardia de ipsis coconibus sive in ipso monte quem dicunt
Eschena Rosa. Quantum iste affrontaciones includunt et isti termini ambiunt
donamus tibi pretaxatam terram et omnia que infra istos terminos sunt | f. 84 v
ad faciendum ibi edificium, sicut superius insertum est; in ea videlicet ratione
et ordine ut non liceat tibi aut posteritati tue hoc quod tibi donamus vindere
aut inalienare seu in alias personas transferre, sed tu et omnis posteritas consanguinitatis
tue sub patrocinio s. Cucuphatis et abbatis, qui hodie est ibi, vel
qui in aliquo tempore ibi fuerit, hoc quod tibi donamus teneas et teneat, possideas
et possideat, et de ipsis decimis sive primiciis que exierint de prememorata
terra per aliquam laboracionem sive per studium aliquod, medietatem
habeat et possideat s. Cucuphas sive eius servientes, aliam vero medietatem
tue posteritas consanguinitatis tue teneas et teneat, possideas atque possideat
per istum nostrum donitum et per tuum edificium, simul cum ipso castro in
patrocinio s, Cucuphatis quod tu ibi cum argento et auro s. Cucuphatis condirexisti,
sive cum aliis edificiis que tu ibi feceris. Et non facias de hoc quod
tibi donamus aliquam hostem aut alium exequium tu aut posteritas tua aut alii
qui ibi habitaverint, sed tantum custodiam et gardam facias vel faciant de ipso
castro, et non habeas licentiam aut habeat posteritas tua exinde aut ibi patronum
sive seniorem facere, nisi me presentem Guitardum, abbatem, aut suc-

-113-
cessores meos. Quod si mala gens consurrexerit adversus istum castrum, et
medietas frugum tua non potuerit habundare ad custodiendum vel defendendum
predictum castrum, de alia medietate frugum quam nos ibi retinemus ad
nostrum opus licentiam habeas, tu et posteritas tua prendere tantum et accipere,
cum quo possit defendi et custodiri predictum castrum, dum ipsa necessitas
ibi fuerit. Quod si nos donatores, aut alius successorum nostrorum, vel
aliquis homo utriusque sexus, contra donacionem hanc venerimus, aut venerit
ad inrumpendum, non hoc valeamus aut valeat vendicare, sed componamus aut
componat tibi vel posteritati tue, mancusos ccc de auro cocto et placibile, et
in antea ista donacio firma permaneat omnique tempore.
Facta ista donacio vi.° kal. madii, a.° xxi.° regnante Roberto, rege Franchorum.
Witardus, gratia Dei abba, ss.; Widisclus, monachus, ss.; Csofredus, monachus;
S + m Senderedus, presbiter et monachus; Ansulfus, monachus;
S + m Sesmundus, monachus; S + m Miro, monachus; S + m Moratone,
monachus; S + m Remundus, presbiter et monachus; S.+ m Baroni, monachus;
Enneg, monacus; Wifredus, monachus; S + m Miro, monachus;
S + m Bonefilius, monachus; S + m Odo, monacus; S + m Odgarius, monachus;
S + m Odgarius, monachus; S + m Vivas, monachus; S + m Ioannis Guilelmus,
monacus; S + m Oddo, monachus; S + m Miro, monachus; S+m Vives,
monachus; S + m Ioannes, monacus; Willelmus, monachus, ss.; Vuadamirus,
monacus, ss.; S + m Falcucius, monachus; Argimirus, monachus; Cixela, monachus,
ss.; Sesgutus, monachus; Vincemalus, monachus; S + m Bonushomo,
monachus; S + m Sendredus, monachus, et Tedricus, monachus;
S + m Wivas, monachus; S + m Laurencius, monachus, ss., nos qui
istam donacionem fecimus ob consilium et iussu domne Ermessindis
comitisse et principis nostri Berengarii, comitis, et firmavimus, et a supterius
scriptis viris firmari rogavimus, et prescripto susceptori tradimus; + Ermessindis,
gratia Dei comitissa, que hanc scripturam donacionis corroboravi cum
filio meo Berengario, comite, meoque consilio et primatum nostrorum facere
iussi et firmavi cum novi eam editam fuisse ad utilitatem s. Cucuphatis, et sine
dampno aut fraude suceptorisi; + Berengarius, gratia Dei comes et marchio;
S + m Gifredus, Midionensis; S + m Sancius, Luparensis; S + m Amatus, Gerundensis;
S + m Raimundus, proles Geriberti; S.+ m Mironis, frater istius
Raimundi; + Petrus, episcopus + ; S + m Guilelmus, Castro Vetulensis; Girallus,.
ss; S + m Borrellus, gratia Dei episcopus ac si indignus; + Fulcus,
levita; Vuifredus, levita, qui et iudex sub ss.; S+m Poncius, cognomento
Bonusfilius, clericus et iudex, nos iudices qui hoc edidimus, et per ordinacionem
nostram competentem terminum dedimus ex terra herema Turri quam
Isimbertus fecit in terra s. Cucuphatis per ordinacionem supramemorate donacionis
quam Guitardus, abbas, fecit illi Isimberto, et omnes terras ad culturam
perductas, et omnia edificia et laboraciones que in circuitu iam dicte turris
sunt ad terminum illius reservavimus. Cetera autem, sicut hic scriptum est,
ordinavimus; S + m Poncius, cognomento Bonusfilius, clericus et iudex, qui
hec scripsi cum literis, superpositis in versu xxvi. ubi dicit "in patrocinio
s. Cucuphatis" et ss. sub die et anno prefixo.
1, xiii, C. — 2, Adalidis, C. — 3, ecclesie, C. — 4, imperabant, C. — 5, herma, C. — 6, princebs,
C. — 7, Borrelli, C. — I, preter, C. — 8, acaba C. ,

— 114 —
465. 1017, mayo 26.
Susana con sus hijos venden a Company Forts unas casas, corrales, tierras y
frutales que poseían en Olérdola, en Senabre, por cuatro mancusos.
A. C. A., Monacales, perg. San Cugat, n.° 133 (ol. 83).
[In nomine Do]mini. Ego Sussanna, femina, et filio vel filia sua, id est,
Iuvencio, et Livolo, femina, vinditores sumus tibi Compangnus Forts per anc
scriptura || vindicionis nostre vindimus tibi chasas cum curtes, cum solo et superpossito
et ipsas foveas qui infra sunt, et terra, culta et erma, et ipsa trila
cum || fichulneas et aliis pomiferis qui ibidem sunt, et ipso Pedric, totum nostrum
proprium quod abemus in comitatum Barq., in terminio de || Olerdula,
in locum que vocant ad ipsa Senabre. Qui nobis advenit ad me Sussanna per
mea comparacione, et ad nos infantes per ienitori nostro, vel per || quacumque
voces. Qui affrontant ec omnias: de parte orientis in via vel in rocha, de meridie
in terra de Adalbergha, de occiduo in terra de Goanne || vel in ipsa rocha
sive in via, de circii similiter in via vel in terra de Lunes. Quantum infra istas
afrontaciones includunt, sic vindimus tibi ipsas ec omnias || quod superius
ressonat, ab integrum, cum exio vel regressios suos in propter precium manchosos
iiii; et est manifestum. Quem vero predictas chasas cum curte, cum
|| solo et superposito,, et ipsas foveas qui infra sunt et terra culta et erma et
ipso verdeghario et ipso petricio, que vobis 1 vindimus de nostro iuro in tuo
tradimus || dominio et potestatem ab omnem integritatem, a proprio. Quod si
nos vinditores a[ut] ullusque omo qui contra ista vindicione venerit pre
inrumpendum, aut nos vene || rimus, non oc valeat vindicare, sed componam,
aut componamus vobis ipsas ec omnias quod superius ressonant in duplo cum
omnem stiam inmelioracione, et in an || tea ista vindicio firma permaneat omnique
tempore.
Facta ista vindicione vii.° kal. iunii, a.° xxi.° regnante Radeberto, reie.
S + m Sussana, || femina; S+m Iuvencio; S + m Livolo, femina, nos qui
ista vindicione fecimus et firmare rogavimus; S + m Seniofredus; S + m Molanegho;
|| S + m Rodallo. ||
S+m Salomon, presbiter, qui ec scripsit cum litteras fusas in verso i, ss.
die et anno quod supra.
1, nobis, orig.
466. 1018, marzo 29.
El conde Ramón Borrell y su esposa confirman a San Cugat el alodio de
Santa Oliva, añadiendo los alodios "Moia y Albiniana" y otros predios.
REGESTA : MAS, Taula, 551-2; Notes, iv, 245-6 (n.° cccxciii). — CARRERAS, Lo Montjuich,
344. — ABADAL, Els preceptes, 194.
A. C. A., Cart., f. 111, n.° 373.
In Dei nomine. Ego Raimundus, gratia Dei comes, simul cum coniuge mea
Ermessindis, comittissa. Donatores sumus Domino Deo et s. Cucufati martiris

— 115 —
Christi; donamus, et confirmamus, simulque contradimus ipsum alodem que
dicunt s. Oliva cum ipsa ecclesia, cum decimis et primiciis, et ipsum alodem que
vocant Caldario, simul cum ipsis stagnis, et cum decimis et primiciis, et cum
terminis qui resonant in preceptis vel privilegiis supralibati martiris, id est, in
longitudine de Villa Domenio ad orientem usque intus in ipsa maris altitudine,
simul cum ipsos stagnos, et in latitudine de ipsa Guardia de Bagnarias usque
in Villa que dicunt Domabuis. Et adicimus inde sicut vadit per ipsa Guardia
de ipsis coconibus, et inde ascendit per ipsum montem que dicunt Eschena Rosa
sicut aqua vergit contra mare usque ultra ipsam villam que dicunt Oztor, et
vadit per ipsum aragallum petrosum unde aqua discurrit tempore pluviarum
de Eschena Rosa, vel de ipsos puigos vel montes qui in circuitu ipsius aragalli
sunt, et vadit subtus ipsa villa que dicunt Ventos, sicut aqua vergit usque intus
in ipso mari. Adicimus autem in huius conlacionis kartule alodem vocitatum
Moia vel Albiniana quod qd. Adalbertus Domino Deo et s. martiri Cucufati
concessit, donavit atque dimisit per suum testamentum cum illarum finibus et
terminibus et universa illorum pertinencia, propter remedium anime sue. Hec
omnia donamus Domino Deo et cenobio supralibato, et omnes voces nostras
quas in suprascriptis alodibus vel locis diversis habemus per vocem parentorum
nostrorum sive voce principali vel per omnes voces, in iure et dominio prephati
cenobii firmamus et transfundimus propter remedium animarum nostrarum
et propter Dei amorem et propter gubernacionem filiorum nostrorum
integriter et sine diminucione.
Acta est hec donacio sive augmentacio iiii.° kal. aprilii, a.° xxii.° regnante
Roberto, rege,, filio qd. Ugonis.
+ RAIMUNDUS, gratia Dei chomes; + HERMESSINDIS, gratia Dei chomitissa,
nos qui hec omnia suprascripta donamus et confirmamus Domino Deo et
iam dicto cenobii sicut suprascriptum est; S + m Gondeballus, Monsboi et Besora;
S + m Odolardus, vicescomes; S + m Guifredus Midionensis; S + m Suniefredus
Barral; S + m Guitardus Taraval; S + m Raimundus Matrona;
S + m Ugo Cervilionensis; S + m Geribertus Subiratensis.
Guifredus, levita, qui hec conlacionis sive augmentacionis scripsi et sub ss.
die et anno quo supra.
467. [1018], marzo 22.
Testamento de Seniofredo dejando varios legados a los lugares y personas que
se determinan en el mismo testamento.
Como en otros casos en que existen el testamento y la publicación del misrao, las fechas
son anómalas. Mn. Mas se dió cuenta y lo hizo constar en una nota (Notes, iv, 251), conservando
la fecha 1021. Nosotros admitimos la data de la ejecución del mismo (n.° 468), creyendo
que quizá los dos números romanos expresivos de las unidades estarían juntos y el copista
podría haberse equivocado leyendo v en lugar de ii. En esta hipótesis también podría adoptarse
para ambos el año 1021.
REGESTA: MAS, Notes, iv, 251 (n.° CDIV).
A. C, A., Cart., f. 343, n.° 1004.
In Dei nomine. Ego Seniofredus iaceo in egritudine, sana mente, integro
consilio, spero in misericordia Dei et timeo ne michi veniat repentina casu mor-

— 116 —
tis mee et ideo tam iubeo testamentum de rebus meis fieri decrevi ut quiquid
subternixum fuerit firmum permaneat homnique tempore. Et ideo rogo et mando
ut sint elemosinariis, id est, Bonushomo, faber, et Bonucio et Osberto precipio
namque vobis elemosinariis meis, ut si mors michi ubique advenerit, aut
antequam alium testamentum faciam, sicut in istum inveneritis roboratum
firmum permaneat omnique tempore. In primis vindere faciatis ipsa mea ereditate
de ipso alaude quod abeo in Palaciolo, et ipsum precium donare faciatis,
sicut ego vobis iniungero, et vindere faciatis semodiata i de vinea et quarterada
i de terra, et emat Bonucio mancusos iii; et concedo ad domum s. Cucufatis
parilio i de vacas et mancusos iii; ad ipsa canonica mancusos iii, et ad
domum s. Stefani, vaca i cum vitulos ii in eorum edificia, et modiata i de
vinea, in tale conventum ut semper teneant ipsi clerici qui ad ipsi altario serviunt.
Et si nullus vivens ominum voluerit evadere de manu illorum, licentiam
abeant aprehendere propinquis meis aut elemosinariis meis de vindere, et ipso
precio donare fecissent pro anima mea et vindere faciatis semodiata i de vinea
que est ad ipsa serra, et ipso precio pro anima mea; et concedo ad Cixelane,
sacer, ipsa vinea quod emi de Remeser [1] et ad Bernardus presbiter mancusos
i, et concedo ad nepota mea Olserga, barilio i et cubelo i, et ad Sevigia
sextarios iii de ordeo; ad Bonushomo, faber, cubo i, et ad fratri meo Osberto
concedo ipsos meos domos cum solos et superpositos, cum ianuas et macerias,
cum ipso balumbario, et terras et vineas et ipso mulino cum rego et caputrego
et ortos cum arboribus cum vitas; quantum abeo vel habere debeo, totum ab
integrum, in tale conventum, ut in vita sui teneat, et post mortem suum ad
domum s. Cucufati remaneat, totum ab integrum; et ipsa mea hereditate, que
michi tetigit de mater mea, de ipsa vascula, et Osberto dare faciat ad elemosinarios
meos mancusos i et vaca i, sextarios x de ordeo, kaficios iiii de vino,
et modiata i de vinea, quod ego iam habeo scripta ad domum s. Stefani, et
concedo ad filia de Oliba de Caselas sextarios n de pesos ad filio de Rodullo,
ove i ad Beliac, exada i ad Guademar, sextario i ad Bels, sextario i, et
vindere faciatis tonnas n et ipso precio pro anima mea; ad Oliba capra i cum
cabrida, et per absolucione de ipsa fosa mea et de matre mea, mancusos ii
per ipso ciminterio, mancuso i; ad Osberto relias ii, exadas ii, parilio i de
portadores; aliut quod remanet in pane et vino, in capras, et oves, et porcos
in omnia et in omnibus, quantum invenire potueritis donare faciatis pro anima
mea in ecclesias et in sacerdotibus.
Facto testamento xi.° kal. apr., a.° xxv.° regnante Roberto, rege.
S + m Seniofredus, qui isto testamento feci et firmare rogavi; S + m Guilielmo;
S+m Belido; S + m Bels.
Ss. Bernardus, presbiter, scripsit cum litteris emendatas sub die quod supra,
et annoque.
r. Remefer, Cart.

— 117 —
468. ioi8, abril 10.
Publicación sacramental del testamcnto de Seniofredo.
REGESTA : MAS, Notes, iv, 246 (n.° cccxciv).
A. C. A., Cart., f. 344, n.° 1005.
Condicione sacramentorum a quorum ex ordinacione residebat sacerdotem
Cixelane et iudicem Bonushomo, et in presentia Seniofredus et Augerio et
Bonifilio et Giscafredo et Guilielmus +et+ Recemir et Boveto et Egone et
aliorum bonorum hominum qui ibidem aderant. Testificant testes prolati quas
proferunt homines is nominibus: Bonushomo, faber, et Bonucio, et Osberto,
qui sunt elemosinarii de qd. Seniofredus ad conprobandam suam elemosinam
ante predicto sacerdote vel iudice. Et hec sunt nomina testium, qui testificant,
sicuti et iurant, id est: Guilielmus et Belidus et Bellus. Iurandi autem dicimus,
in primis per Deum Patrem omnipotentem et per Iesuchristum filium eius
Sanctumque Spiritum, qui est in Trinitate unus et verus Deus et hunc locum
veneracionis s. Stefani martir, cuius basilica sita est in comitato Barch., in locum
vocitatum Palatio Audito, supra cuius sacrosancto altario as conditiones manibus
nostris continemus vel iurando contangimus, quia nos suprascripti testes scimus
et bene in veritate sapemus et de presente ibi eramus et oculos nostros vidimus
et aures nostras audivimus ad ea hora quando iacebat qd. Seniofred in ipsa
egritudine unde obiit; sic nos videntes vel audientes comendavit vel iniunxit
omnem suam elemosinam ad predictos suos elemosinarios, ut dare fecissent
omnem suam pariter in unum. Et precepit eis ut si de ipsa egritudine mortuum
fuisset, sicut et fuit, plenam potestatem abuissent ad distribuere omnem
suam elemosinam, sicut ille iniunxit per suum verbum et per suum testamentum.
In primis iusit vindere ipsa sua ereditate de ipso alode quod ille
abebat in Palaciolo et ipsum precium donare fecissent, sicut ille eis iniunsit.
Et iussit semodiata i de vinea et quarterada i de terra et emat Bonucio mancusos
iii. Et concessit ad domum s. Cucuphatis parilio i de vacas, et mancusos
iii; ad ipsa canonica de s. Eulalia mancusos iii; et concessit ad s. Stefani
vaca i cum vitulos n in eius ornamenta, et modiata i de vinea in tale conventum
ut semper teneant ipsi clerici qui ad illi altario serviunt; et si nullus
viventis hominum evadere voluerit de manu illorum, licenciam abeat propinqui
eorum aut elemosinariis suis aprehendere et vindere, et ipso precio donare
fecissent pro anima sua; et iussit vindere semodiata i que est ad ipsa serra
et ipso precio pro anima sua, et concessit ad Cixelanus, sacer, ipsa vinea quod
emit de Remserio et cubo i; ad Bernardus, presbiter, mancuso i; et concessit
ad nepota sua Olserga i barrilio i et cubel i; ad Sesvigia sextarios iii de
ordeo; ad Bonushomo, faber, cubo i; et concessit ad fratri suo Osberto ipsum
suum alaudem, id sunt, terras.et vineas, casas et curtes, solos et superpositos,
ortis, ortales, pratis, aquis ductus et reductus et ipsos arbores et vitis qui infra
sunt et ipso columbario simul cum ipso molendino, cum rego et capudrego,
totum ab integrum, in tale conventum ut ipse teneat quantum vivus erit, et
post mortem suam remaneat ad s. Cucuphati, totum ab integrum; et ipsa vascula,
que illi tetigit de matre sua ipsa sua ereditate, et iam dicto Osberto donare
fecisset; ad suos elemosinarios mancuso i et vaca i et sextarios x de ordeo;

— 118 —
et caficios iiii de vino, et modiata quod ille habebat scripta ad s. Stefani. Et
concessit ad filia de Oliba sextarios ii de peso; ad filio de Rodlando ovem i ;
ad Belido exada i; ad Guademir, sextario i de ordeo; ad Bels, sextario i. Et
iussit vindere tonnas ii et ipso precio pro anima sua; ad Oliba capra i cum
suo filio et per absolucione de ipsos tumulos, suum et de matre sua, mancusos
ii; per ipso ciminterio mancuso i. Et concessit ad iam dicto Osberto,
reias ii, exadas ii, parilio i de portadores; alium vero quod remanet in pane
et vino, tam de vetere quam de novo, et oves, et capras, et porcos, in omnia
et in omnibus quantum invenire potueritis donare fecissent pro anima sua in
ecclesias sive in sacerdotibus. Et cum hec ordinavit adhuc erat loquela plena
et memoria integra, et postea sua voluntas mutata numquam fuit, sic obiit de hoc
seculo. Nos vero qui sumus elemosinariis iuramus in Deum et propter Deum,
quia quantum isti testes testificant in istum iuditium verum est, et in ista scriptura
nulla fraus nec male ingenio hic inpressa non est, sed secundum testamentum
de ipsius conditori sic est factus vel editus, et ea que scimus, recte et veraciter
hoc testificamus atque iuramus per super ancnixus iuramenturn in Domino
iiii.° idus aprili, anno xxii.° regnante Roberto, rege.
S + m Bonushomo ; S + m Bonucio ; S + m Osberto, nos qui sumus elemosinarios
et hunc iuramentum iuramus; S + m Belido; S + m Guilielmus; S + m
Bells, nos testes et hunc iuramentum iuramus; S + m Seniofredus; S + m Audegario;
S + m Bonifilio; S + m Cixlane, presbiter, ss.; Bonushomo, levita,
qui et iudex.
Ss. Bernardus, presbiter, scripsit ss. die et anno quod supra.
469. 1018, julio 11.
Giscafredo y su esposa Filmera venden al abad Guitart unas tierras que poseen
en Tiana, en el término llamado "Dardam", por un mancuso y medio.
REGESTA : MAS, Notes, iv, 246-7 (n.° cccxcv).—AESBICHER, Études, 137.
A. C. A., Cart., f. 312, n.° 936.
In nomine Domini. Ego Gischafred et uxor mea Filmera, femina, vinditores
sumus tibi Guitardo, aba, et fratres tuos monachos ad opus domum s. Cucufati
martir cenobii, emptores. Per hanc scriptura vindicionis nostre vindimus
vobis terra culta vel erma cum trilia et arbores tam fructos mittentes quam
vacuos, cum vitis et extravitis et rochas, mobiles vel inmobiles, nostrum proprium,
qui est in chomitato Barch., in Marelima, in termine de parrochia s. Cipriani
martir Tizana, vel in terminio que dicunt Dardan. Advenit nobis per
comparacione vel per quacumque voces. Et affrontat ehc omnia iam nominata:
de circi in strada publica, de oriente in terra de Maior vel eres, de meridie in
terra de Undisclo, de occiduo in t[or]rente qui exiit de ipsa villa. Quantum infra
istas affrontaciones includunt, sic vindimus vobis ipsa omnia prenotata ad predictum
domum s. Cucufati, totum ab integrum, cum exios et regressios earum,
in precium manchoso i et medio. Et nichil de ipso precio aput vos emtores non
remansit; et est manifestum. Quem vero predicta terra culta vel erma et trilia
cum arbores tam fructos mittentes quam vacuos, cum vitis et extravitis, et

— 119 —
petras, mobiles et immobiles, et aurundines, que vobis vindimus, ad predictum
domum de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestatem, ab omnem
integritatem, a proprio. Et si nos vinditores, aut ullus homo, ista vindicione
inrumpere temptaverit, non hoc valeat vindicare, set componat aut componamus
vobis ipsa omnia superius inserta in duplo cum omnem illorum inmelioracione,
et in antea ista vindicione firma permaneat omnique tempore.
Facta carta vindicione v idus iulii, a.° xxii. regnante Robertus, rex.
S + m Gischafredus ; S + m Filmera, femina, nos qui ista vindicione fecimus
et firmare rogavimus; S + m Undisclo; S + m Moratone; S + m Borrello.
S + m Unufredus, sacer, qui ista vindicione scripsit die et anno quod
supra.
470. 1018, octubre 21.
La condesa Ermesinda y su hijo Berenguer dirimen una cuestión movida por
el abad de San Cugat contra Seniofredo de Rubí, a causa de unas tierras que
habían sido de Filmera.
A. C. A. Monacales, perg. San Cugat, n.° 137. Copia de 1421.
In Dei Nomine. Ego Ermesmdis, comitissa, et filius meus Berengarius,
marchio comes Barchinone, essemus adfuit ante nos Guitardus, abbas s. Cucuphatis
cenobii Octaviani proclamasse de quodam procere nostro Seniofredo
Riorubensi eo quod iniuste retinebat alaudia que iure debebant [esse] s. Cucuphati.
Unde nos, collectis nostris primatibus, videlicet Deusdedit episcopo
Barch., et Odolardus vicecomite huius civitatis, et Raimundo Montecathano
et Ugo Cervilionensi, Gondeballo Bisorense, Ermengaudo episcopo
Orgellitane sedis, necnon et Raimundo, comite Palliarensi, cum multis
aliis idoneis viris, necnon et Oliagario, abbate s. Felicis [Gerunde] et Seniofredo
Barale et Mirone Ostalensi comitante illicho totum vulgi [mira] multitudinis
legaliter audivimus eos dirimentes nostro iudice Bonofilio Marcho causas
negociorum; sed dum iuste discuteremus hoc negocium, protulit iam dictus
abbas scripturas confectas; unam venditionis quam Seniofredus iste causator
fecerat Odoni, abbati s. Cucuphatis precessori suo, ex alaudibus cuiusdam
Filmere, femine, unde intentio erat inter illos, et alteram donationis quam
hec Filmera, femina, fecit domino Deo et s. Cucuphatis {martiris} ex omnibus
alaudibus que habebat intra terminos de castro Riorubei, unde iste Seniofredus
noster vicarius erat. Etenim ex istis scripturis patuit quia quid ex alaudibus
iam dicte Filmere, femine, fuit totum incunctanter iuris ecclesie Dei sanctique
Cucuphatis est secundum ordinationem nostrarum Legum Gotharum. Proinde
cum ad fines legitimos hoc negocium ductum fuisset et Seniofredus iam dictus
victus legaliter extiterit, non habens quid vocis sue iuste proponeret, visum
fuit nobis consulentibus nostris suprafactis idoneis proceribus, ut hec que sancta
Dei ecclesia adquirebat in nostra comutacione, acciperemus et alaudia nostra
seu fiscales res que subter terminatas prememinite ecclesie s. Cucuphatis daremus
ne intencio moveretur inter servientes sancte Dei ecclesie et hunc iam dictum
vicarium primatumque nostrum sive illius successores propter hoc quod hec

— 120 —
alaudia que usque nunc iniuste tenuit Seniofredus intra castellaniam predicti
castri Riorubei sunt inmutatim divisa, sicuti prompto animo damus et facimus.
Donamus namque domino {Deo} et ecclesie s. Cucuphatis alaudia nostra seu
nostras res fiscales que habemus in comitatu Barch., in termino de Riorubio et
de Terracia et de Cerdaniota et de Cercitulo et de Aqualonga usque ad [ipsam
aquam] de Canalibus sicut in his affrontationibus continetur. Afrontant autem:
de parte orientis in Vallesica, et sic graditur [terminant] usque ad Montem
Gallinarum, et [de parte] meridiei afrontant in strata Calciata, et sic pergit
usque ad ipsam aquam de Canalibus, de occiduo autem in medio flumen Riorubei,
et de circi [in ipsa] serra ubi est ipsa casa Morene, femine, et sic graditur
usque ad ipsum Mugalem et usque ad s. Quiricum. Quantum iste afrontationes
includunt et isti termini ambiunt, id est, de ipsa aqua de Riorubio usque
ad transactas supradictas afrontationes, excepta paraliata de terra et insula que
est ad s. Petrum, [videlicet terras] cultas et heremas, casas et curtes, casalibus
atque curtalibus, arbores omnis generis stirpes, aquas, petras, paschua, molina
et molinaria, cultum et [incultum], quicquid dici vel nominari potest, quod sit
de ipso fevo de Riorubeo et de ipso alode de Filmera, simul cum {ipso} mulino
et orto et terra quod fuit de Filmera iam dicta et de Richilde et de Bernardo
filio suo, sic donamus domino Deo et ecclesie s. Cucuphatis cenobite
propter alia sua alaudia sicut [que fuerunt Guitardi abbatis]
que nos iam recepta habemus in nostra potestate, sicut in nostra comutacione
resonat et de nostro iure [in iure] et dom[inio ] ut servientes
ipsius faciant exinde sicut et de aliis rebus ecclesiasticis faciunt servitia
atque oblaciones [sive censum] que ... prescriptis alaudibus
rint pro suo iure deffendant et exinde quod voluerint faciant. Quod si nos
comutatores aut aliquis homo utriusque sexus contra istam comutationem venerimus,
aut venerit ad inrumpendum, non hoc valeamus, aut valeat vendicare,
sed componamus aut componant predicte ecclesie hoc quod illi comutatione donamus
in duplo, et hoc firmum permaneat omnique tempore.
Facta fuit hec comutacio v.° id. oct., a. xxii. regnante Roberto, rege.
+ Ermesindis, gratia Dei comitissa, nos qui hanc comutacionem fecimus et
firmare rogavimus; S + m Seniofredus Barales (?), qui victum recognoscens
in supradicti negocii causis huic comutationi et testes firmare rogavimus et
annui; S + m Guillelmus de Montaniola.
471. 1018, noviembre 1.
"Trasegoncia" y su hijo hacen donación al Monasterio de un alodio sito en
"Aqualonga", reservándose el usufructo, pagando al Cenobio una libra de
cera todos los años.
REGESTA: MAS, Taula, 290; Notes, iv, 247 (n.° cccxcvi).
A. C. A., Cart., f. 20, n.° 50.
In nomine Domini. Ego Trasegoncia, femina, cum filio meo Guadamaro,
levita. Nos simul in unum donatores sumus s. Cucuphati cenobio, sito in loco
vocitato Octaviano, alaudum nostrum proprium, id est: terras et casas et vi-

— 121 —
neas, qui nobis advenit per successionem qd. Aguilfo, presbitero, vel et per
quacumque voces. Que est prefixa omnia in comitatu Barch., in terminio de
Aqualonga, hec omnia iure fran[c]hitatis strenua. Que affrontat eadem omnia
prelibata: de pa[rte] orientis in terras de Marcutio, de meridie in terra de
Erifredo, de occiduo in terra de s. Cucuphati, de circi in terra comitalis
fisca. Quantum istas affrontaciones includunt, sic donamus cenobio prelibato
ea omnia prefixa, totum ab integre, simul cum exiis et regresiis earum et universa
illarum pertinentia; in tali conventu, ut teneamus nos omnia ea prefixa
ad nostrum usum fructuarium in nostris diebus, et hoc non nobis liceat vindere,
nec inalienare, nec patrocinium vel baiulum ibidem facere, vel obducere, nisi
ad cenobium prelibatum, vel abbates et servientes cenobicorum ipsorum. Et
annuatim per singulos annos nos et coneredes nostros exinde servire faciamus
ad cenobium prefixum libra i de cera fideliter. Post obitum vero nostrorum integriter
remaneat cuncta prefixa ad cenobium prelibatum iure possidendum,
ut licitum sit cenobicos prefixos agere et facere quemadmodum de aliis munificentiis
domui pertinentibus. Quod si nos donatores, aut ullusque omo, qui
contra hac donatione venerit pro inrumpendum, modis omnibus eis sit inlicitum,
componatque eidem domo in vinculo prefixa cuncta in quadruplum, prout
sancti Patres sancxerunt, et in antea ista donatio firma permaneat modo et
omnique tempore.
Facta donatione die kal. nov., a.° xxiii. regnante Roberto, rege.
S + m Tresegontia, femina; Guadamir, levita, +, qui ista donatione fecimus
et firmare rogavimus; S + m Vivas; S + m Oliba; S+m Aicius.
Gontarius, monacus, qui hec scripsi et ss. subscripsi.
472. 1018, diciembre 1.
Los herederos testamentarios del difunto levita Guillermo entregan al Monasterio
las viñas que fueron de "Galindo" sitas en Sarriá.
RBGESTA: BALARI, Orígencs, 440, 559, 581.-—SAGARRA, S. Vicens de Sarriá, 10.—MAS,
Notes, iv, 247-8 (n.° cccxcvii).
A. C. A., Cart., f. 283, n.° 875.
In Christi nomine gloriosissimo. Ego Guifredus, Midionensis, et Ugo, Cervilionensis,
et Longobardus, sacer, Suburbanus, canonicus, et Sigefredus, poeta,
et Gaucefredus, presbiter, elemosinarii qui sumus Gilelmi, levite, qd., donatores
sumus Domino Deo et domui s. Cucuphatis cenobii Octovianensis. +Manifestum
est enim+ quia precepit nobis Gilelmus, levita, qd., in potestatem habuissemus
distribuere facultates suas, sicut ille nobis iniunxit per suum testamentum.
Concessit namque ipse predicte domui ipsas vineas que fuerunt Galindi
Ferrarii, et sunt in parrochia s. Vincencii de Serriano. Id circo, sicut ipse emit
has res a prefato Galindo, ita cum omnibus illarum affrontacionibus, nos damus
hoc, id est, prefatas vineas que fuerunt Galindi prefati, prenotate domui
s. Cucuphatis cenobii, et de nostro iure inserviencium monachorum istius
ecclesie altari submittimus hec potestate, cum exiis et regressiis earum, ut faciant
exinde, sicut et de aliis munificenciis huius domus faciunt. Et qui contra

— 122 —
hanc donacionem iniuste, id est, absque lege, venerit ut eam inrumpat, ad nihilum
eveniat, et insuper componat prefate domui suprascripta omnia in duplo
cum omni illarum inmelioracione, et in antea hoc firmum permaneat.
Actum est hoc kal. dec., a.° xxiii. regni Roberti, regis.
S + m Gifredus, Midionensis; Iocefredus, presbiter; S + m Seniofredus Flavius,
elemosinarius supradicti Guilelmi, nos qui ista donacionem fecimus et testes
firmare rogavimus; S + m Argela; S + m Scluva; S + m Mironus; S + m
Longovardus, presbiter, ss.; S + m Iulianus, presbiter, ss.; S.+ m Mirone, sacer.
S + m Poncius, cognomento Bonusfilius, clericus et iudex, scriptor huius
pagine et ss. die et anno quo supra.
473. 1019, marzo 5.
Wifredo, por disposición de difunto "Comparati", hace entrega al Mouasterio
de una propiedad del término de Cerdedol.
REGESTA : MAS, Taula, 298 ; Notes, iv, 248 (n.° cccxcviii).
A. C. A., Cart., f. 33 v, n.° 99.
In nomine Domini. Ego Wifredus, donator sum Domino Deo et s. Cucuphati
Octavianensis cenobio. Manifestum est enim qui precepit mihi qd. Comparati,
quando venit ad sua extrema voluntate, ut ad predicto domo s. Cucuphati
cartam donationis fecissem de omnem suum alodem quod ille habebat in
terris et vineis sicuti et facio. Quod est in comitatum Barchinona, in terminio
de Cercitulo, et affrontat ipsas ii pecias de vinea: de parte orientis in torrente
et in vinea de Wifredo, et de Wilara, de meridie similiter in vinea de
Wilara sive de s. Cucuphati, de occiduo in vinea de Ermemiro et de s. Cucuphati,de
circi similiter in vinea de s. Cucuphati et in vinea de Ermemiro.
Quantum istas affrontaciones includunt sic dono ipsas vineas ad domum s. Cucuphati
servientesque ipsius, sicut aliis aulodibus vel munificentiis ad eius domo
pertinentibus cum exiis et regressiis earum. Quod si ego, donatore, aut ullusque
homo, qui contra hanc donatione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat
vendicare, sed componat aut componam ipsas ii pecias de vinea in duplo, cum
omni inmelioratione sua, et in antea ista donatio firma permaneat modo vel
omnique tempore.
Facta ista donatione iii.° nonas marcii, a.° xxiii. regnante Roberto, rege.
S + m Wifredus, qui ista donatione feci et firmare rogavi; S + m Eldefredo;
S + m. Durando; S + m Venrello.
X Gelmirus, presbiter, qui hec scripsi et ss. anno quod supra.

— 123 —
474. 1019, abril 10.
La viscondesa Adelaidis, sus hijos (Bernardo y Dalmacio), y Durán, Oliva y
Guitart, cumpliendo la última voluntad del vizconde Bardina, entregan al
Monasterio dlversas casas y tierras situadas en "Valle Moronta".
REGESTA : MAS, Taula, 324; Notes, iv, 248-9 (n.° cccxcix).
A. C. A., Cart., f. 46, n.° 152.
In nomine Domini. Ego Adalaidis, femina, gratia Dei vicecomitissa, et
filios meos, id est, Bernardo et Dalmatio, vicecomite Berguitanense, prolis qd.
Bardina, vicecomite, et Durando et Olibane et Guifredo, levita. Nos pariter
in unum, qui sumus helemosinarii de qd. Bardina, donatores sumus Domino
Deo et ad domum s. Cucuphati Octavianensi martir cenobii. Manifestum est
enim quia precepit nobis qd. Bardina, vicecomite predicto, in suum testamentum,
unde nos iudicium obligatum tenemus infra metas temporum a sserie conditionis
editus. Sic nobis precepit vel iniuncxit, ut cartam fecissemus ad predicto
cenobio aliquid de proprietatem suam, sicuti et fecimus. Ideo donamus
et confirmamus ad prefato monasterio casas et curtes, solos et superpositos,
terras et vineas, cultas et hermas, ortis, ortalibus, montis et vallis, planum
et declivum, fontis et rivolis, silvis, garricis, linearis et cannabariis vel stipariis,
trileis et vitis, vel glandiferis, cultum et eremum, totum ab integre. Est hec
omnia prefata in comitatu Barch., intus vel locum que dicunt valle Moronta.
Affrontat quippe ea omnia prescripta: de parte circi, in termine de Terracia,
de aquilonis in alode de Stephano vel fratres suos, de meridie in alaude de
s. Petri cenobii, de occiduo in alaude de predicto s. Cucuphati martir. Quantum
istas omnes affrontaciones includunt et isti termini circundant, sic donamus
nos Domino Deo et s. Cucuphati acisterii, et videlicet martir, hec omnia
superius digesta,, totum ab integre, simul cum exiis et regresiis earum, et de
nostro iure in predicto domo contradimus ac transfundimus, ut faciant exinde
ipsius servientes sicut et de aliis munificentiis domus illorum pertinenciis. Quod
si nos, donatores, aut aliquis homo utriusque sexus, qui contra hac donatione
venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendicare, set componat aut componamus
hec omnia ad predicto cenobio in quadruplum, et in antea ista donatione
suam obtineat firmitatem per tempora cuncta.
Fa.cta donatione iiii.° idus aprilii, a.° xxiii. 0 regnante Roberto, rege.
S + m Adalaidis, femina, gratia Dei vicecomitissa; S + m Bernardo;
S + m Dalmatius, vicecomes; S + m Durando; S+m Olibane; S + m Guifredo;
S.+ m Seniofredo Miro, presbiter, ss.
X GONTARIUS, presbiter, exarator, et ss. cum litteras rasas et emendatas
in verso ii.° ubi dicit "est hec omnia", et litteras superpositas ubi dicit "vicecomes",
et die et anno prefixo.

— 124 —
475. l019, junio 2.
Wisila entrega al Monasterio unas casas y tierras situadas en cuatro lugares
distintos del término de "Aqualonga", que empeñó a su favor "Rigovalle'',
levita.
REGESTA: BALARI, Orígenes, 199, 626. — MAS, Taula, 221; Notes, iv, 249 (n. cd).
A. C. A., Cart, f. 15, n.° 29.
In nomine Domini. Ego Wisila, femina, donatrice sum Deo et s. Cucuphati
Octavianensis cenobio. Manifestum est enim quia placuit animis meis, et placet,
ut ad domo s. Cucufati cartam donationis fecissem, sicuti et facio. Dono namque
ibidem domos cum solos et superpositos, cum terris et vmeis separatum
inter iiii. or locos, quod habeo in comitatu Barchinona, in terminio de Agua
Longa, quod mihi advenit per cartam inpignerationis, quod mihi fecit qd. Rigovalle,
levita, pro uncias vii de auro quod ei acomodavi, et non reddidit mihi,
sicut facere debuit ad placitum constitutum. Propterea sic dono ipsum aulodem
ad domum s. Cucuphati, sicut dicitur in Libro Judicum, libro v, titulo vi,
ubi dicit: de debitis et pignoribus, ut transactis x diebus licentiam habeat creditor
eum vendendi sivc donandi vel faciendi suam voluntatem. Qui affrontat
unam peciam de terra ubi sunt ipsos domos: de parte orientis in vinea de Boveto
et in via, de meridie in torrente et in terra de Petro, presbitero, de occiduo
in via consueta et in terra de iam dicto Boveto, de circi in via et in terra
de s. Petri cenobii Puellarum; et in alio loco ubi dicunt vallis Oriola, dono
ibidem ad predicto domo vinea, et affrontat: de omnesque partes in terris et
vineis de s. Cucuphati; et alia fexa de terra: de parte orientis in rio qui per
temporaliter discurrit, de meridie in terra de Blancuca, femina, et in terra qui
fuit de qd. Ermegudo, de occiduo in strada, et de parte circi in terra de s. Cucuphati,
sive de Guitardo de Corbaria; et alia fexa de terra affrontat: de parte
orientis in via, de meridie in terra de Blancuca, de occiduo in terra qui fuit
de qd. Ermegudo, femina, de circi in terra de s. Cucuphati sive de Sendredi,
presbiteri. Quantum istas affrontaciones includunt, sic dono ipsura aulodem ad
predicto domo sicut aliis aulodibus vel munificenciis ad eius domo pertinentibus,
cum exiis et regresiis earum, ab integrum. Quod si ego donatrice aut ullusque
homo, qui contra hanc donatione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat
vendicare, sed componat aut componam ad predicto domo vel eius servientes
ipsa hec omnia in duplo cum omni inmelioratione sua, et in antea ista donatione
firma permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista donatione iiii.° nonas iunii, a.° xxiii. regnante Roberte, rege.
S + m Wisila, femina, qui ista donatione feci et firmare rogavi; S + m Saburido
; S + m Arnallo; S + m Ermemiro.
X Gelmirus, presbiter, qui hec scripsi et ss. cum litteras superpositas
quod sunt in verso v et litteras fusas, quod sunt in plurimis locis superioribus,
die et anno quod supra.

— 125 —
476. 1020, marzo 3.
Ermesinda establece a Godemar parte de los alodios situados en Castell "Fontaneto",
en el lugar llamado Castellet, pagando anualmente la tasca al Monasterio,
y además da al mismo Godemar una propiedad que la donatriz
compró después de la muerte de su esposo Arnufo.
REGESTA: CARERRAS, Palomas. 265, nota 124. — MAS, Notes, iv, 249 (n. l CDI).
A. C. A., Cart., f. 179v, n.° 575.
In Dei nomine aeterni omnipotentis. Ego Ermesinda, femina, donatrice sum
tibi Gondemare, presbitero. Certum quidem et manifestum est enim quia sic
placuit in animis meis, et placet, nullus cogentis imperio,, nec suadentis ingenio,
sed propria expontanea hoc helegit michi cum Deo bona voluntas, ut tibi
carta donacionis fecissem, sicuti et feci. Dono namque tibi aliquid de alodibus
meis, id est, in kasas, kasalibus, curtis, curtalis, et cum ipso columbario, terris,
vineis, arboribus, fructuosis vel infructuosis. Et est hec omnia * prefata * in
comitatu Barch., in terminio de Kastrum Fontaneto, in locum quem dicunt
Castelleto, qui est de cenobium s. Cucufati; qui michi advenit per comparacione
quem feci cum viro meo Arnulfi, qd., et qui me contigit per meum decimum.
De ista omnia iam dicta dono tibi in tali vero racione, ut omnibus diebus
vite tuae tu et posteritas tua teneatis et possideatis sine ullumque blandimentum
ipsa medietate et ipsum decimum, et per unumquemque annum donetis
ipsa tascha ad domum s. Cucufati coenobii. Et in alio loco in ibidem termine
dono tibi manso uno cum solo et superposito, cum curtis, ortis, ortalis simul
cum ipsa fonte et cum ipso viridario, aliis arboribus tam fructuosis quam et
infructuosis, terris, cultis et heremis, modiatas duas et media de vineas, simul
cum ipsos arbores qui ibidem sunt. Et advenit michi predicta omnia per comparacione
quem feci post obitum viro meo Arnulfo. Omnia hec iam dicta de
meo iure in tuo trado dominio et potestate, cum illorum afrontaciones et cum
exiis et regressiis earum, sicut superius comprehensum est, ad faciendum quecumque
volueris. Quod si ego donatrix, aut ullus vivens homo, qui hec scriptura
donacionis infringere temptaverit, aut invalidam fieri voluerit, aut viperino
furore contra eam surrexerit, anathema Maranatha feriendum, et insuper
iram Dei incurrat et cum Iuda Schariotis porcionem accipiat, et deinde
libram auri componat ei cui litem intulerit, et in antea haec scriptura donacionis
semper maneat firma.
Acta haec scriptura donacionis sub die quinto non. marc., a.° xxiiii. quod
Robertus rex coepit regnare in Francia.
S + m Ermesinda, qui haec scriptura donacionis scribere iussit, et testibus
firmare rogavit; S+m Guielballo, presbitero; Ss. Adalbertus, sacer.
S + m Wilielmus, sacer, qui haec scriptura donacionis rogatus scripsi et
sub ss. scripsi cum litteras superpositas in verso secundo, sive cum litteras rasas
et emendatas in verso iii.° vel in verso iv.° die et anno prefixo.

—126 —
477. 1020, marzo 12.
Oliba y su esposa Ermetruita permutan con el abad y monjes de San Cugat
una mojada de viña, proxima al Monasterio, en el lugar llamado Vallseca,
por otra situada en "Rubiolo", término de " Aqualonga".
REGESTa: BALAEI, Orígenes, 188, 454, 536, 548. — MAS, Taula, 220; Notes, iv, 250
(n.° CDII).
A. C. A., Cart., f. 14, n.° 27.
In nomine Domini. Ego Oliba, et uxor mea Ermetriute, comutatores sumus
vobis, domno Witardi, abbati et fratres vestros monachos. Manifestum
est enim quia comutamus vobis modiata i de vinea quod habemus in comitatu
Barchinona, prope cenobio s. Cucuphati, in locum ubi dicunt Vallissica, et
nobis advenit per nostra comparatione, et ad me, uxor, pro meum decimum
vel per quacumque voce. Qui affrontat ipsa vinea: de parte orientis et de
omnesque partes in terras et vineas de s. Cucufati. Quantum illorum affrontaciones
includunt, sic donamus vobis in vestra comutacione modiata i de vinea
pro vestra terra quod vos nobis dedistis in nostra comutacione in termino
de Aqua Longa, in locum ubi dicunt Rubiolo, iusta alia terra de Agela, totum
placibile, sicut bene convenit inter nos, et sicut in nostra resonat scripturam
comutaciones quod vos nobis fecistis. Quem vero predictam modiata i de vinea,
que vobis comutamus, de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestate,
cum exio et regressio suo. Quod si ego comutatores aut ullusque horao, qui
contra hac comutacione venerit ad inrumpendum, non valeat vendicare, sed
componat aut componamus vobis ipsa modiata i de vinea in duplo cum omni
inmelioratione sua, et in antea ista comutacione firma permaneat modo vel
omnique tempore.
Facta ista comutacione iiii. idus marci, a.° xxiiii. 0 regnante Roberto, rege.
S+m Oliba; S+m Ermetriute, nos qui ista comutacione fecimus et firmare
rogavimus; S + m Agela; S + m Miro.
X Gelmirus, presbiter, qui hec scripsi et ss. cum litteras fusas quod sunt
in verso vi die et anno quod supra.
478. 1020, octubre 17.
El abad Guitart firma un precario a Recosindo de una tierra que éste había
plantado cerca del Monasterio.
A. C. A., Monacales, perg. San Cugat, n.° 146. Orig.
In nomine Domini. Ego Witardus, gratia Domini abba cenobio s. Cucufati
simul cum fratres meos monacos, donatores sumus tibi Recosindo. Manifestum
est enim quia || [donamus] ad domum s. Cucufati atque seu ad eius servientes
terra ad complantandum vinea et dederunt eam tibi sine precaria et plantasti
eam et advineasti || eam bene et modo venisti et petisti nobis ut fecisemus tibi
exinde cartam precariam unde firmitcr posis eam teneri, sicuti 1 et facimus et
de || [disti] nobis manchosos viii de auro cogto quod nos accepinms et expen-

— 127 —
dimus eos in opera s. Cucufati in ipsa turre de ipso Caldario. Qui est ipsa vinea
+in+ ||| comitatum Barchinona, prope cenobio s. Cucufati, ad ipso Guadel, ipso
campo quem dicunt de condam Arnalli. Qui affrontad ipsa vinea ||: de parte
orientis in vinea qui fuit de qd. Leopardi et in terra de te susceptore, de meridie
et de occiduo, sive de circi in terra de nostro ceno || bio. Quantum istas
affrontaciones includunt, sic donamus tibi ipsa vinea per precaria, ita tamen
ut teneas tu et posteritas tua et laboretis || et exfructificetis: de ips{a} vindemia
quod Deus ibidem dederit, per unumquemque annum dare nobis faciatis
tam tu quam posteris[2] tuis ipsa quarta parte et || ipsa decima sine aliqua fraude,
et teneatis eam et laboretis eam bene sub patrocinio s. Cucufati. Et si necessitas
vobis fuerit vestra porcione venden || di, non abeatis eam licenciam
vindere nec alienare nisi ad nos presentes vel successoribus nostris. Et si nos
vos abstulerimus ipsa vinea per mala || voluntate vel per malo ingenio componamus
vobis solidos xxx, et +in+ antea ista scriptura suam obtinead firmitatem.
Et si ego susceptore vel posteris || meis [minime hoc fecerimus] et ipsa
vinea non laboraverimus bene [simili]ter componamus vobis in vinculo
[sol. xx]x et in antea sic labore[mus b]ene || [Quod si] nos donatores aut
.ullusque homo [1] qui c[ontra hanc] donacione venerit ad inr[umpendum] non
hoc valeat vindicare [sed comp]onat || [aut compo]namus vobis ipsa vinea in
duplo cum omni immelio[ratione sua], et in antea ista carta dona[tionis fir]ma
permanead modo vel [omnique tempo]re. ||.
Facta ista scripturam xiii.° kal. nuvembris, a.° xxiiii. 0 regn[ante Rober]to,
rege.
Witardu[s, gratia Dei] abba, ss.; || Senderedus, presbiter et monachus, ss.;
Remundus, presbiter et monachus, ss.; [ ], ss.; Wilelmus, monachus
et [ ; ], presbiter et monachus; S + m Ses[undus] ||
Guisindus, monachus; S + m Wilelmus, monachus; S + m Sendred[us,
monachus; S + m En]nego, monachus; monachusX. ||
[Gontarius, presbiter et monachus, simul cum cuncta congre]gatione s. Cucuphati
assen[tiens omnes simul] in unum qui ista do[nationem] fecimus et
firmare rogavimus.
S+m Gelmirus, presbiter, qui hec scripsi et ss. cum litteras rasas quod sunt
in verso iii et in iiii et xiii die et anno quod supra.
1. Sigue una palabra borrada. — 2, peteris, A.
479. 1020, noviembre 4.
Concordia establecida entre Guitart, abad del Monasterio, y Rosell, sobre cierto
alodio de San Cugat sito en el término de Olérdola.
REGESTA: MILA, Apuntes, 518; Apéndice, 601. — MAS, Taula, 594; Notes, iv,- 250-1
(n.° CDIII).
A. C. A., Cart., f. 125v, n.° 412.
Omnibus {h}ominibus Deum credentibus cognitum sit qualiter actum est placitum
ante domna Ermessindis, comitissa, suorumque procerum vel iudicum in
civitate Olerdulla, videlicet, inter Guitardum, abbatum, et homo nomine Rossello,
ex alaude qui fuit de qd. Igiga, quem relinquid ad domum s. Cucufati per

— 128 —
scripturam firmam sub tali deliberacione, ut filius eius tenuisset et dedisset per
singulos annos solidos x ad domum s. Cucufati. Quem postea vendidit filius
eius partem ad quam ad prefatum Rosellum et conservavit ibidem residui patri
sui ad opus iam dicto cenobii. Requirente autem hoc prefato abbate, invenit
ipsum alaudem in potestate Rosello vineis edificatum domosque cum turre
constructum. At ego Rossellus recognosco vocem s. Cucufati et relinquo eum
in sua potestate perpetim abiturum predictum alaudem, ab integrum, ut ego
et posteritas mea teneamus per concessui abbate s. Cucufati et demus per
omnes annos fideliter ipsa tascha tam ex fruges aridas quam et humidas, et
permaneamus in ominatico abbate s. Cucufati, et nullum alium seniorem exinde
eligamus nec proclamemus, nec licitum sit nobis ad aliud vindere nec alienare,
nisi ad abbate s. Cucufati. Et si quis hoc disrumpere voluerit, aut ego Rossellus,
aut ulla posteritatis mee, aut ego Guitardus, aut ullus successor meus, aut ulla
persona, componamus centum aureos solidos, solvat ad partem quem molestaverit,
et insuper hunc pactum scripture largitionis vel definicionis plenam obtineat
firmitatem per omne evum.
Facta carta vel definicione ii.° non. nov., a.° xxv." regnante Roberto, rege.
Guitardus, gratia Dei abba, ss.; S + m Rosellus, nos simul qui hunc pactum
definicionis vel largitionis atque convencionis fecimus, firmatoresque testes
accedere rogavimus; S + m Gondebaldus de Pax; S + m Tedmar de Menerbensis;
S + m Vitardus de Bagnaria; + Ermessindis, gratia Dei comitissa; + Berengarius,
gratia Dei comes hac marchio.
Gontarius, monachus, qui ista carta scripsi et ss. die et anno quod supra.
480. 1021, marzo 27.
"Seniullus" y su esposa permutan con el abad Guitart varias tierras y viñas
situadas en Vilanova de la Roca por otras tierras sitas en Vall-llovera.
REGESTA: MAS, Notes, iv, 251-2 (n.° CDV).
A. C. A., Cart., f. 384, n.° 1117.
In nomine Domini. Ego Seniullus et uxor mea Adalvira, comutatores sumus
ad domum s. Cucufati cenobii qui est situs in territorio urbis Barchinona.
Manifestum est enim quia placuit n6bis et a domno Guitardo, gracia Dei abba,
una cum collegio suo monachorum ut comutacionem fecisemus de nostras terras
et vineas frankas ad predictum domum, sicuti et facimus. Per hac scriptura
commutacionis donamus ibi terra nostra obtima qui est ad ipsas isolas, et in
alio loco modiata i de vinea cum ipsa terra ubi est radicata, que est in valle
Cungustell6 et ibi prope pecias 55 de terras totum franchum quod abemus in
pago Barchinonense, in Vallense, in terminio de s. Stefani de Villanova. Advenit
ad me Seniullus, per genitori meo vel per emcione, ad me Adalvira per
meum decimum. Afrontat ipsa terra de ipsas Isolas: de parte circi et de oriente
vel de occidente in terra comitale, de meridie in terra de Gondesalva, et ipsa
vinea afrontat: de parte circi et de meridie in terra et vinea de Suniario, sacer,
de orient in vinea de Bellitus, de occidente in vinea de me commutator, et ibi
prope afrontat ipsa pecia de vinea: de parte oriente in terra s. Stefani, et de
circi in terra de Suniefredus, sacer, de meridie in vinea de Bellitus, de occi-

— 129 —
dent in vinea de predictum domum s. Cucufati, et afrontat ipsa una pecia de
terra: de circi in terra de Gondesalva, de orient in terra de Unuf redns, de meridie
in terra de Ennecus, qui fuit, de occident in ipso aragallo, et alia terra
afrontat: de parte circi in terra de Ellerandus, de orient in ipso margine, de
meridie in terra de s. Michaelis, de occident in terra de Moratono. Quantum
infra istas afrontaciones includunt, sic donamus per cartam comutacionis ad
predictum domum s. Cucufati pro ipsa sua terra que abemus in valle Loparia,
quod nobis donavit per cartam comutacionis domno Guitardo, gratia Dei abba,
et collegio suo monacorum et iure ibi tradimus ad legitimam proprietatem et
ad ipsos suos servientes tam isti presentes quam et alii succedentes, ad per
abendo et tenendo vel faciendo de omnia quodcumque voluerint cum exis et
regresis earum, a proprio. Et qui ista commutacione inrumpere voluerit, non
hoc valeat vindicare, sed componat aut componamus ibi a predictum domum
ipsa omnia que ibi comutamus in duplo cum omni illorum inmelioracione, et
in antea ista commutacio firma permaneat omnique tempore.
Facta ista commutacione vi.° kal. aprili, a.° xxv.° regnante Robertus, rege.
S + m Seniullus ; S + m Adalvira, que ista comutacione fecimus et firmare
rogavimus.
S + m Suniefredus, sacer, scripsit cum literas rasas in verso vi55i et x et
die et anno quod supra ss.
481. 1021, octubre 22.
El abad Guitart permuta con Bernardo un alodio sito en el lugar de "Castro
Mocio", junto a la Clota, término de Olérdola, y unas tierras de Vall Moll,
por un vlñedo de Magriña y trescientos sueldos. (En el documento siguiente
figura también el librado por Bernardo.)
REGESTA : MILA, Apéndice, 600. — BALAEI, Orígenes, 9. — MAS, Taula, 595 ; Notes, iv,
252-3 (n.° CDVI).—• AESBICHER, Études, 105.
A. C. A., Cart., f. 127 v,} n.° 419.
In nomine Domini. Ego Guitardus, gratia Dei abba cenobio s. Cucufati
simul cum fratres meos monachos, comutatores sumus tibi Bernardo. Manifestum
est enim quia comutamus tibi alodem ex nostro cenobio quod habemus
in comitato Barchinona, in terminio de castrum Olerdula, in locum ubi dicunt
de castrum Mocio ad ipsa Clota; qui nobis advenit ex nostro cenobio vel per
quacumque voce. Et affrontat ipsa i pecia de terra culta et erma simul cum
ipsas modiatas iii de vineales, qui sunt ad ipsa Clota: de parte orientis in
terra de s. Eulalia sedis Barchinona, de meridie in terra Stephano vel de
Ermengardis, femina, de occiduo similiter de Ermengardis, femina, de circi
similiter in terra de Ermengardis, femina, vel de Mirone. Et alia pecia i de
terra, qui est in valle Mollis, afrontat: de orientis in terra de Matfret, de meridie
in terra de Amato vel fratri suo Seniullo, de occiduo similiter, de circi in
terra de Petro. Quantum istas afrontaciones includunt, sic comutamus tibi
ipsum alode, cultum vel eremum, pro alia tua vinea, quod tu nobis dedisti in
nostra comutacione, in locum que dicunt Magriniano, iusta Olerdula, prope

— 130 —
alium alodem ex nostro cenobio. Et insuper aposuisti nobis solidos ccc ex moneta
grossa, quod nos accepimus et expendimus eos in ipsa opera s. Cucufati,
in ipsa turre de Callario. Et fuit totum placibile inter nos et te, sicut in nostra
resonat scriptura, quod tu nobis fecisti. Que vero predictas terras, cultas vel
ermas, et modiatas iii de vineales, que tibi comutamus, in tuo tradimus dominio
et potestate, ab omni integritate, ad faciendum quod volueris, cum exiis
vel regresiis earum, ad tuum proprium. Quod si nos comutatores. aut ullusque
homo, qui contra ista comutacione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat
vindicare, sed componat, aut componamus, tibi hec omnia in duplo cum omni
sua inmelioracione, et in antea ista comutacione firma et stabilis permaneat
modo vel omnique tempore.
Facta ista comutacione xi.° kal. nov., a.° xxv.° regnante Roberto, rege.
Witardus, gratia Dei abba; S + m Bonefilius, monacus; Guifredus, monachus;
S + m Ansolphus, monachus; S + m Raimundus,, presbiter et monachus;
S + m Guariolus, monachus; S + m Miro, monachus; S + m Oddo; S + m Ermemirus,
monachus; S + m Miro, monachus; S + m Miro, monachus, ss.;
S + m Mirone, iudice ; S + m Gonterius, monachus, simul cum cuncta congrega
s. Cucufati assencientes nos simul in unum, qui ista comutacione fecimus et
firmare rogavimus.
Item Gontarius, monachus, qui ista comutacione scripsi et ss. die et anno
quod supra; S + m Poncius; S+m Suniarius; S + m Bonifilius.
482. 1021, octubre 22.
Bernardo permuta con el abad Guitardo un alodio sito en Magriñá. (Véase
el documento anterior.)
REGESTA: MILA, Apéndice, 600. —MAS, Taula, 598; Notes, iv, 253 (n.° CDVII).—AES-
EICHER, Études, 105.
A. C.A., Cart., f. 133, n.° 434.
In nomine Domini. Ego Bernardus, comutator sum tibi domno Witardo,
abbati cenobii s. Cucuphati et fratres tuos monachos. Manifestum est enim
quia comuto vobis alaudem meum, id est, modiata i de vinea et media, quod
abeo in comitatum Barchinona, in terminio de Olerdula, in locum ubi dicunt
Magrignan, qui michi advenit per mea comparacione vel per quacumque voce.
Et afrontat: de orientis et de meridie in terra s. Cucufati, de occiduo in vinea
de Seniol, de circi in via. Quantum istas afrontaciones includunt, sic comuto
vobis ipsa modiata i et media de vinea pro alias terras vestras et vinea quod
vos michi dedistis in mea comutacione, in supralibato comitato, vel — in -
termine de Olerdula, in locum ubi dicunt Castrum Motio, ad ipsa Clota, iusta
alaudem de Ermengardis, femina, et insuper apono vobis solidos ccc ex moneta
grossa, quod vos accepistis et dispendistis in opera s. Cucuphati in ipsa turre
de ipso Callario, et fuit placibile inter me et vos, sicut in mea resonat scriptura
quod vos mihi fecistis. Quem vero predicta modiata et media de vinea,
que vobis comuto, de meo iure in vestro trado dominio et potestate, ab integrum,
cum exiis et regressiis earum. Quod si nos comutatores, aut ullusque

— 131 —
homo, qui contra hanc comutacione venerit ad inrumpendum, non hoc valea
vendicare,, sed componat aut componamus tibi ipsa haec omnia in duplo cum
omni inmelioracione sua, et in antea ista comutacionem firma permaneat modo
vel omnique tempore.
Facta ista comutacione xi.° kal. nov., a.° xxv.° regnante Roberto, rege.
S + m Bernard, qui ista comutacione feci et firmare rogavi; S + m Witardus;
S + m Gelmirus, presbiter; S + m Ermegaudus, levita.
S + m Sesgud, sacer, qui haec scripsit et ss. die et anno quod supra.
483. 1021, diciembre 9.
Sinderedo, cumpliendo la última voluntad de Sindredo, entrega al Monasterio
unas casas y tierras sitas en el término de "Oliveti".
REGESTA: MAS, Notes, iv, 254 (n.° CDVIII).
A.C.A., Cart., f. 350, n.° 1028.
In nomine Domini. Ego Sinderedi, ego qui sum tutor vel manumessor de
qd. alie Sendredi. Certum quidem manifestum est enim quia precepit michi
ut cartam donacionis fecissem ad domum s. Cucuphati cenobii de terras et vineas
et trileas et casas cum solos et superpositos, meum proprium, qui michi
advenit per manumessoria de qd. Sinderedi unde iudicium obligatum et roboratum
exinde teneo infra metus temporum a series condicionis, ordinante iudice.
Et est hec omnia supra nominata in chomitatum Barchinona, in terminio de
Oliveti vel in eius termines. Et afrontat prephatas casas et curtes et trileas et
vinea: de circi in terra de Raimundo vel de Bonadomna, uxor sua, vel de eresque
suos, de aquilonis in terra de Trasemundo, de meridie in terra de s. Eulalia,
sedis Barchinona, sive de s. Cucufati cenobii, de occiduo in strada publica. Et
in alio loco quarteradas viiii et miga de vineas qui sunt ad ipsa spina afrontat:
de circi in terra de s. Michaelis cenobii, qui est in ipso Fallio, de Aquilonis
in terra de Lupo Sancio vel de fratres suos, de meridie similiter, de occiduo
in terra de Blancutia vel de filios suos. Quantum istas afrontaciones includunt
sic dono predicta omnia ad domum s. Cucuphati cenobii propter Deum
et remedium anime de qd. Sinderedi, totumab integrum, cum exio vel regressio
suo. Quod si ego donator aut ullusque homo qui hoc disrumpere voluerit, non
hoc valeat vendicare, sed componam aut ego componam ad domum s. Cucufati
cenobii ista omnia quod superius resonat in duplo cum omni sua inmelioracione,
et in antea ista donacione firma et stabilis permaneat modo vel omnique
tempore.
Actum est hoc v.° id. dec., anni xxvi.° regni Roberti, rege.
S + m Sinderedi, filium qd. Sisberti, qui ista donacione feci et firmavi et
firmare rogavi; S + m Geribertus; S + m Trasemundo; S + m Raimundo.
X Guilielmus, levita et exarator, qui hec scripsit et ss. cum literas superpositas
et fusas die et anni prefixo.

— 132 —
484. 1022, febrero 15.
Bonfill y su esposa Riquille permutan con el abad Guitart unos viñedos sitos
en dos distintos lugares de Cerderol, por unas tierras sitas en "Lazeras",
junto a la mansión del citado Bonfill.
REGESTA: MAS, Taula, 298; Notes, iv, 254 (n.° CDIX).
A. C. A., Cart., f. 32, n.° 96.
In nomine Domini. Ego Bonefilius et uxor mea Richelde, comutatores sumus
vobis domno Witardi, abbati, et fratres vestros monacos. Manifestum est
enim quia comutamus vobis modiata i et media de vinea, separatum, infra
duos locos, quod habemus in comitatum Barchinona, in terminio de Cercetulo,
infra vineas de s. Cucuphati; qui nobis advenit per nostra comparatione et ad
me, uxor, per meum decimum, vel per quacumque voce. Et affrontat ipsa una
pecia de vinea: de parte orientis in vinea de Siner, femina, de meridie in vinea
de s. Cucuphati, de occiduo similiter, de circi in vinea de Bonadona, femina.
Et alia pecia affrontat: de parte orientis in vinea de s. Cucuphati, de meridie
in vinea de nos comutatores, de occiduo in terra de Sarville, femina, de circi
in vinea de s. Cucuphati. Quantum istas affrontaciones includunt, sic comutamus
vobis ipsas vineas pro vestra terra modiata et media, quod vos nos dedistis
in nostra comutacione, in locum ubi dicunt Lazeras, iusta nostra mansione,
totum placibilem, sicut bene convenit inter nos et vos, et sicut in nostra
resonat scripturam comutacionis quod vos nobis fecistis. Quem vero predictas
vineas, quod vos comutamus, de nostro iure in vestro tradimus dominio et
potestate, cum exios et regresios earum, ad proprio. Quod si nos comutatores,
aut ullusque homo, qui contra hanc comutacione venerit ad inrumpendum,
non hoc valeat vendicare, sed componat aut componamus vobis ipsas vineas in
duplo cum omni inmelioratione sua, et antea ista comutacione firma permaneat
modo vel omnique tempore.
Facta ista comutacione xv.° kal. marci, a.° xxvi.° regnante Roberto, rege.
S + m Bonefilius; S + m Richelde, nos qui ista comutacione fecimus et firmare
rogavimus; S + m Helias; S + m Ansolfus; S + m Blanchario.
S + m Gelmirus, presbiter, qui hec scripsi et ss. die et anno quod supra.
485. 1022, agosto 4.
Riculfo entrega al Monasterio y a la casa llamada "Fermeria" varios muebles
e inmuebles enclavados en los términos de "Aqualonga" y "Matrona", en
el lugar dc Canals.
REGESTA: BALARI, Orígenes, 592, 606, 620. — CARRERAS, Notes Sarriá, 18, 10. — MAS,
Taula, 304; Notes, 255 (n.° CDX).
A. C.A., Cart, f. 39, n.° 128.
In nomine Domini. Ego Ricolfus, presbiter, donator sum Domino Deo et
s. Cucuphati martir Octavianensis cenobio vel ad ipsa domo qui dicitur Fermeria
meos alodes, id est, terras et vineas, et viridicarios, et pomiferis cum
aliis arboribus diversis generis, fructuosos et infructuosi, ortis, ortalibus, ri-

- 133 -
guos et inriguos, arundinetis, et viminetis, cum ipsa fonte qui ibidem est, et
casas, et curtes cum solario, solos et superpositos, foveas, cocleas, cubo i.°,
et cubello i.°, et tonna i.° de caficios viiii, cum barrile, archas ii cum illorum
catenatos, portadores parilio i.°, relia cum suo aperespidi ferreo, exadas ii,
podadara i, tribano i, exol i, luminario i, ferreo, navacula i, tonsuras i, scutellas
iii, enaps ii, canata i, cultro i, lignario, serradura i, asino i. Inter oves
et capras et ircos xx. ti ; et in alio loco infra terra et vinea modiata i legitima
per denarios vi, qui erant de modiata i et media qui est in Budigas; et item
dono in alio loco, qui est in Fonte Calciata, pecia i de vinea cum ipso casal;
et in alio loco sorte i de vinea longa; et in alios ii locos sortes ii de vineas,
hec omnia meum proprium, qui mihi advenit per mea comparatione, vel et per
quacumque voces. Et est hec omnia in comitatu Barch., in terminio de Aqualonga,
vel de Matrona, in locum que dicunt Canals; et affrontat ipsa omnia
qui est in Canals: de orientis parte in ipsa media arena de predictas Canals,
de meridie in terra de Ecio vel in vinea de Belsindo sive in vinea de Bernard
Bardina, et in vineas de Fructuoso, de occiduo intus in torrente qui discurrit,
de circi in media arena. Et ipsa terra et vinea modiata i aff rontat: de oriente
in media arena de ipso torrente, de meridie in terra et vinea de Belsendo, de
occiduo in vinea de Ecio sive de Belsindo, de circi in terra et vinea de Ecio.
Et ipsa pecia de vinea cum ipso casal qui est ad Fonte Calciata affrontat: de
orientis in vinea de s. Cucuphati, de meridie in vinea de Tedmari vel suos eres,
de occiduo in terra erma de Bardina, de circi in terra erma. Et ipsa sorte longa
affrontat de omnesque partes: in vineas de s. Cucuphati vel in terra herma.
Et ipsas sortes n affrontant de omnesque partes: in vineas de s. Cucuphati
vel in vineas de Spera in Deo vel heres suos. Quantum istas omnes affrontaciones
includunt, sic dono a predicto domo qui dicitur Fermeria ipsa omnia
iam dicta, simul cum exiis et regressiis earum, a proprio, et in ea, videlicet
ratione sive conventu, quoci ego teneam per obedientia in diebus vite mee, et
laborare hec omnia faciam, et si mihi necesse fuerit per victum aut vestitum
aprehendam de ipsius fructu quantum mihi necesse fuerit, et in eius conventu
si fuerit nullus aba aut nullus homo si abstulerit de ipsius iam dicto domo,
licentiam habeant aprehendere propinqui mei sine blandimentum de nullum
hominem, et de meo iure sic dono et trado sicut superius resonat. Quod si ego
donator aut ullusque homo, qui contra hanc donationis venerit ad inrumpendum,
non hoc valeat vendicare, set componat aut componam omnia hec in duplo
cum omnem suam inmelioratione, et in antea ista carta donationis suam
in omnibus obtineat roborem.
Facta ista carta donationis ii. nonas augusti, a. xxvi. regnante Rodberto,
rege.
S + m RICOLFO, sacer, qui ista +carta+ donationis fecit et firmavi manibus
meis et firmare rogavi; S + m Suniarius; S + m Vivas; S + m Marcutius, ss.
S + m Cherucius, presbiter et monachus, qui hec scripsit ss. cum die ct
anno quod supra.

— 134 —
486. 1023, enero 23.
Benedicto VIII confirma al abad Guitart el Monasterio de San Cugat con
todas sus pertenencias.
EDIT. : J.. L., 4043. 4053. — BRESLAU, Miög., ix, 20. .
REGESTA : TRISTANY, Corona, 55. — MAS, Taula, 215; Notes, iv, 228 (n.° CCCLXXII).
Notes, xiii, 42, 57. — H. O., Bullcs pontificales sur papyrus (Biblioth. de l'Éc. des Chartes),
LVI (1904), 574. — EWALD, Neuss Archiv., vi, 392, y ix, 327. — VERGES, Sant Llorens, 55.
SEGURA, Hist. Igualada, 19. — PERAY, Mcmoria, 86; San Cugat, 113. — KEHR, Papsturkunden,
62,
B: A. C. A., Cart., f. 5, n.° 6.
C: A. C. A. Mss. 1215, f. 5.
Benedictus, episcopus, servus servorum Dei; Witardo, dilecto filio, atque
abbati venerabili monasterii s. Cucuphati martiris, fundato in comitatu Barch.,
in loco qui dicitur Octaviano, et per te in eodem venerabili monasterii, tuisque
successoribus abbatibus in perpetuum. Quoniam concedenda sunt que rationabilibus
desideriis pertinere noscuntur, nostri apostolatus auctoritas ad roborandam
piam fidelium devotionem in prestandis privilegiis debet minime abnegari.
Igitur, quia postulastis a nobis quatinus confirmaremus vobis id ipsum
s. Cucuphati martiris monasterium cum omnibus suis adiacentiis et pertinenciis,
cum finibus terminisque suis. Et, ideo, tuis piis desideriis faventes, nostra
apostolica auctoritate decernimus supra dictum monasterium cum omnia sua
amodo et usque in finem seculi, ut nullius alterius irrisditioni submitatur, nisi
sub tua tuorumque successorum in perpetuum. Confirmamus namque vobis
prefatum monasterium cum his terminis et adiacentiis et cum omnibus que
inf erius continentur. Id est, ipsum alodem qui est in circuitu monasterii :
a parte orientis terminat cum terminos vel infra terminos de Cerdaniola, de
parte vero meridie affrontat in ipsa serra que dicunt Cerola vel Acutellos, sive
in alaudem s. Petri monasterii Puellarum, et in terminos de Agualonga, de
occidente namque parte similiter affrontat in terminos vel infra terminos de
Aqualonga vel de castrum Rivo-Rubio, simul cum ipso alode qui fuit de qd. Filmera
qui est infra terminos de ipso Rivo-Rubio vel in terminos, de parte igitur
vero circi affrontat in terminos vel infra terminos de Terracia vel de predicto
Rivo-Ruvio, et in villa que dicunt Milanos, cellam s. Felicis, cum terminis et
adiacentiis suis, cum decimis et primiciis, et ipsum alode de Budigas, qui fuit
de Atoni, filium Ildemari, et in alio loco infra terminos de castrum Erapriniano,
ecclesiam s. Marie et s. Petri, cum ipso puio quod castrum Felix dicitur,
cum terminos et adiacentiis suis, et ipsum alode de Gevano vel de Sales,
et ipsum alodem quod habet de monte Petroso usque ad mare et usque in flumen
Lubricato, cum terminis et adiacenciis suis, et infra terminum Castrum {de}
Cervilione, {cellam} Sancte Crucis et s. Silvestri cum terminis et adiacentiis
suis, simul cum aliis alodibus qui infra terminos supra nominata sunt, et infra
terminos de castrum Subiratus, cellam s. Marie et s. Johanis de Monasteriolum
cum terminis et adiacenciis suis, et ipsum alaudem que dicunt Spicellos
cum terminis et adiacentiis suis, et castrum que dicunt Mazchefa, cum terminis
et adiacentiis suis, cum ecclesia s. Petri, ibidem fundata, cum decimis et
primiciis et oblationes fidelium, et ipsum alaudem de Castelleto qui est infra

— 135 —
terminos de predicto castro Mazchefa, vel de Apiarias, cum terminis et adiacentiis
suis, et cellam s. Marie simul cum ipsos fontes, qui est infra terminum
de Apiaria, vel de Clarmonte cum terminis et adiacentiis suis, et infra terminos
de castro Olerdula ad ipsas turres Bizes ipsum alodem qui fuit de Bonifilio,
vel de Provisio, et ipsum alaudem de Avinione qui fuit de Maior, et
ipsum alodem qui est in Magriniano qui fuit de Petrario, et de Teudisclo,
iudice, sive de Baio, et ipsum alodem que dicunt villam de Lupo qui fuit de Todisclo,
iudice, cum terminis et adiacentiis suis, et ipsum alaudem qui fuit de
Seniofredo, levita, et infra terminos de castrum s. Stephani, {cellam s. Stephatii}
cum terminis et adiacenciis suis, et cellam s. Olive cum terminis et
adiacentiis suis. In longitudine de villa Domenio usque ad mare simul cum
ipsos stagnos, et in latitudine de ipsa Guardia de Bagnarias usque ultra villa
Domabuis, et infra terminum de castrum Fonte-Rubia et de Monte-Acuto,
et de Piniana, et de Cherol, ipsum alodum quod ibidem dedit Ansulfus, et
infra terminum de castrum Viti ipsum alodem quod ibidem dedit Aizius et
Druda, femina, et in monte Olorda vel infra eius terminos ipsam turrem cum
ipso alode quod ibidem dedit Bonifilios, et in Duodecimo sive in Mizano, et
infra muros civitatis Barcellone, ipsos domos cum ipsas curtes et ortos, et ortales,
vel quantum infra territorios de predicta civitate predictus monasterium
habere videtur, et ipsum alodem de Toldelli cum terminis et adiacenciis suis,
et cellam s. Felicis qui est in Valran, cum terminis et adiacentiis suis, vel
quantum ipse adsisterius habet infra terminos de Terracia ve! de Castellare,
et in Arraona et in Barberano et in Palatio Audidi vel infra eius terminos, et
in Canalias, et in villa Mogoda vel infra eius terminos et in Palatio Salatani
vel inf ra eius terminos, et in Calidas vel inf ra eius terminos, et in Palatio de
Aries vel infra eius terminos, et in Lizano superiore et subteriore, et in ipsa
parrochia de Pariete vel infra eius terminos, et in Moliedo vel infra eius terminos,
et in Gallegos vel infra eius terminos, et ipsum alaudem de Plegamanus,
cum terminis et adiacenciis suis, sicut Bonefilius ibidem dedit, et ipsum
alaudem de Resciaco cum terminis et adiacenciis suis, sicut Borrellus, comes,
ibidem donavit, et ipsum alaudem quod predictus monasterius habet in Betilona
vel infra eius terminos, et in Palumbare vel infra eius terminos, et in
Orta vel {in} eius terminos, et iuxta Rivopullo et Palaciolo vel in eius terminos,
et in valle de Ariolfo vel infra eius terminos, et in villa Granoiarios vel
infra eius terminos, et in Laurona vel infra eius terminos, et in Corrone superiore
vel subteriore, vel infra eorum terminos, et in Meserata vel infra eorum
terminos, et in Samaluz et in Canovas vel infra eorum terminos, et cellam
s. Genesii, et s. Martini et s. Felicis qui sunt ad ipsa ; cute, cum terminis et
adiacentiis suis, et villam que dicunt Rifa cum terminis et adiacentiis suis, et
villam Vitamenia que vocant Palatio cum terminis et adiacentiis suis et cum
ipsas ecclesias s. Stephani et sancta Maria qui ibidem sunt fundatis, cum
decimis et primiciis et oblaciones que ad ipsas ecclesias pertinent, et villarem que
dicunt Tolbert cum terminis et adiacentiis suis, et cellam s. Genesii et s. Eulalia
cum monasterium sive Tapiolas cum terminis et adiacentiis suis. Et vallem
Gregoria cum terminis et adiacenciis suis, et vallem Ildefredi cum terminis et
adiacentiis suis, et in comitatu Menresa castrum Cleriana, cum ecclesia s. Maria
que ibidem est, cum terminis et adiacentiis, et cum decimis et primiciis suis
et cum finibus suis et affrontaciones eius. De parte orientis in Campo-Magro

- 136 -
ad ipsa Laguna, vel in ipso Veltragar, et vadit per ipsa comba de Latula usque
in sumitatem serre, et ascendit per ipsa serra, et tendit ad ipso pugol que dicunt
Guardiola de Albarels; de parte vero circi in iam dicto pugol de Albarels, sive
in villa de Sanla, et pervadit in ipsa serra super artiga de Raisendo, et inde
descendit per ipso lomar adiungente de Frexano ubi intrat in ipso rio de Vim;
de occiduo, similiter, in ipso rivo de Vim vel s. Petri; de meridie in via qui
pergit ad ipsa portella, vel in ipsa serra que dicunt Goda, et pervenit per sumitatem
serre usque in ipsos puguls super ecclesiam que dicunt s. Petri, cum
ipsos terminos de Tovos, deinde descendit per ipsas fines de Tovos, per ipsa
comba de Raierio usque in ipsa comba de Moronta, vel in ipsa serra de ipsa
comba de Raucosa, et inde ascendit per ipsa costa usque in verticem montis de
Campo-Magro usque ad ipsa laguna superius inserta, sicut domnus Unifredus,
quondam, iussit dare per scripturam largitionis Domino Deo et s. Cucuphati,
martiris, pro remedium anime sue patrisque sui Sanlani, qd. Et cellam s. Petri
que dicunt Vim, cum decimis et primiciis et omnia sibi pertinentia, sicut
qd. Sanla dedit Domino Deo et s. Cucuphati, martiris, votive, simul cum Danielo,
monaco. Et in castrum Tovos infra eius terminos villam que vocant
Auenes, cum suis terminis, et cellam s. Maria que est iuxta Aqualata, cum terminis
et adiacentiis suis, et cellam s. Felicis que est iuxta castrum Odelino.
Et in comitatu Ausonensi omnes alaudes quod prefatum monasterium habere
ibidem videtur cum terminis et adiacentiis suis, et in comitatu Gerundensi
ipsum alaudem qui fuit de Landrigo abba, qui est in Esterria. Et ipso alaude
quod dicunt s. Oliva et ipso caldario, sicut est terminatum, cum ipsis stagnis
qui infra hos terminos suprascriptos sunt, vel sicut terminat ipso alaude cum
ipsis stagnis, in termine de castro s. Stephani, et in termine de Albinana, et
in termine de Castro-Berano, vel in termine de Roda, et sicut terminat per
latera ipsam villam que dicunt Oztor, et vadit per ipsum aragallum unde aqua
decurrit tempore pluviarum usque in ipso mari, et ecclesiam s. Stephani de
Palatio-Auzidi, cum omnibus suis pertinenciis decimas et primicias, et ipsum
alodem quem dicunt Avulba, cum omnia sua pertinencia, et ipsum alodem qui
est in terminos de Cervilione que dicunt Ortos comitales, quod domnus Raimundus,
comes, dimisit per suum testamentum vel iuditium in ipso monasterio
per remedium anime sue. Decimis et primiciis et oblationibus de iam dictis
ecclesiis et monasterium, locis et alodibus, cum omnibus finibus, terminis, limitibus
et adiacenciis eorumque pertinenciis, quantum hodie ipsum monasterium
habet vel habiturum erit in perpetuum. Hec, igitur, omnia que supramemorata
sunt, tibi, Witardo, in Domino filio, tuisque successoribus, a presenti
sexta inditione, per huius nostri privilegii paginam apostolica auctoritate confirmamus
et corroboramus. Sanctum quoque crisma vel sanctificationis oleum,
consecrationem altarium, vei monachorum et clericorum, a quibuscumque presulibus
fuerint postulata, gratis concedimus, et sine reprehensione tribuenda.
Post obitum abbatis, nemo ibi abbatem constituat, nisi quem consensus et comunis
voluntas fratrum ex ipsa congregatione elegerit, nullumque premium
sive donum pro consecratione aliquis accipere contendat. Et si gratis episcopus
ordinare noluerit ad cuius diocesis pertinet locus, vel a nostra Romana Matre
Ecclesia, vel a quocumque venerit episcopo per nostram auctoritatem libere
ordinetur. Et si abbas vel qualecumque clericus, vel monachus, vel laicus ipsius
monasterii et suis ecclesiis a quibuscumque presulibus iniuste excomunicatus

- 137 -
fuerit, a nostra apostolica auctoritate absolutus exinde permaneat. Statuentes
apostolica censura sub divini iudicii obtestacionibus, et anathematis interdictionibus,
ut nulli umquam regum, nullus episcoporum, nullusque hominum
cuiuscumque sit dignitatis vel ordinis, audeat moleste causas eiusdem monasterii
incumbere, nec homines illorum per ullam causam distringere. Si quis,
quod non optamus, nefario ausu presumpserit hec que a nobis statuta sunt
transgredi, sciat se anthematis vinculo innodatum, et cum diabolo et omnibus
impiis eterni incendi atroci supplicio deputatum. Qui vero pio intuitu, custos
et observator extiterit omni benediccione repleatur.
Scriptum per manum Stephani, protosacriscrinii Sancte Romane Ecclesie,
in mense ianuario et inditione nominata vi. a .
+ BENE
VALETE, ss.
487. 1023, junio 30.
"Miro" (?) da a San Cugat unas tierras sitas en Busquerons o Canals.
A. C. A., Monacales, perg. San Cugat, n.° 145. Orig.
[In nomine Domini. Ego Miro, donator sum Deo et s. Cucufati Oct]avianensis
cenobio. Manifestum est enim quia placuit animis meis, et placet, nullus
quoegentis impe || [rio nec suadentis ingenio sed propria hoc elegit bona volu]ntas,
ut ad domum s. Cucufati cartam donationis fecissem de proprietate
mea, sicuti et facio. || [Dono namque in uno loco sortes ii de terra cum] arboribus
diversisque generis, cum casa que ibidem est, cum solo et superposito;
et in alio loco sortes duas de || [terra ultra ipsa] serra pecia
una de terra qui fuit de Emerigo; et in alio loco dono a predicto domo ipsas
vineas, qui fuerunt de || [... in]fra termine de Aqualonga,
in locum que dicunt Buscheros sive Canals. Et advenit mihi hec omnia per ||
[comparatione. Et affrontat] ipsa terra et vinea cum arboribus ubi ipsa casa
est fundata: de parte orientis in vinea de Marcucio, et in terra de || [ ],
de meridie [ de occiduo] in rio qui temporaliter discurrit, de
circi in terra de Marcucio vel in ipso cingulo. Et ipsas duas sortes de terra
cum ipsas || [ ] Estephano et de t[ affronta]nt: de parte
orientis in via, de meridie in sumitate de ipsa serra, de occiduo in torrente,
sive in terra || [ ]rodas, de circi in [terra] de Lobato. Et ipsa [sorte
de terra] ultra ipsa serra que fuit de Emerig, afrontat de omnesque partes in
terra de Fruila, genitor meus. Et ipsas vi || [neas qui fuerunt] de Lobato et de
Filmera affrontant: [de orientis in ter]ra de Guitardus, frater meus, de meridie
in vinea de Fruila, genitor meus, de occiduo in vinea de Guitard || [frater
meus, et in vinea] de s. Michaelis Archangeli, de [circi in ].
Quantum istas totidem afrontaciones includunt, sic dono a predictum domo
ipsum alodem sicut aliis alodibus vel || munificentiis ad eius domo pertinentibus.
Quem [vero omnia] que ibidem dono de meo iuro in eius trado dominio
et potestate cum terminis, exiis vel regresiis eius, in tali || videlicet ratione, ut
dum vixerimus nos donatores [ ] et laborare faciant et de ipsum

- 138 -
panem et vinum vel alium fructum, quod Deus ibidem dederit, per singulos
annos dare faci[ant] || ad domum s. Cucufa[tis ..] tas[ca
medietate]. Post obitum vero illorum remaneat in potestate de Donucio, fratri
meo, vel eius posterita in supra dicto conve[ntu] || ut nullus hom[
] hominem viventem, sed semper veniat in servicium ad
altare s. Cucufati vel eius servientes, qui in servicio altare sunt || [ ]
et teneant et possideant sicut [ ] [Si autem aliqua] persona
venerit ad inrumpendum non hoc valeat vendicare, sed componat aut comporiamus
a predicto domo vel eius servientes || [in duplo cum omni immelioratione]
sua et in antea ista donatio firma et stabilis permaneat modo vel omnique
tempore.
Facta ista donatione ii.° kal. iulii, a.° xxvii. 0 regnante || Roberto, rege.
S + m Miro, qui ista donatione f eci et firmare rogavi; S + m Guitardus;
S + m Donucio; S + m ; X Gelmirus, presbiter, ss.
X Cherucius, presbiter et monachus, qui hec scripsit cum litteras superpositas,
quod sunt in versos xvi cum die et anno quod supra.
488. 1023, agosto 1.
Los testamentarios de Udalardo entregan al Monasterio de la Villa que llaman
''Aqualba" con sus términos.
REGESTA: BALARI, Orígenes, 123, 141. — MAS, Notes, iv, 255-6 (n.° CDXI).
A. C. A., Cart., f. 318, n. 952.
In nomine Domini. Nos Ermesindis, gratia Dei comitissa, et Amatus, vicescomes,
et Arnusto, et Petrus, et Raimundus, et fratri suo Barone, et Gandalgaudus,
et Ebrinus, et Wifredus, presbiter, qui sumus advocati, tutores,
vel elemosinarii de qd. Udalardi. Manifestum est enim quia precepit nobi.s
qd. predicti Udalardi ut scriptura donacionis fecissemus de suos alodes quod
ille habebat in comitato Barch., id est, ipsa villa que dicunt Aqualba, cum
suos termines, quantum ibidem abebat, sicut mater sua illa dimisit, que illa
abebat per parentorum vel per comparaciones vel per qualecumque voce, sic
donamus predicta omnia ad domum s. Cucufatis cenobii qui est scitus in comitato
Barch., in Vallense, id sunt, casas, casalis, curtis, curtalis, ortis, ortalis,
pratis et pascuis, silvis, garricis, molinis, molinariis, caputregis, aquis aquarum
viaductibus vel redeuntibus, terras et vineas, arboribus, pomiferis tam et inpomiferis,
cultum et eremum, omnia et in omnibus, quantum dicere vel nominari
potest. Et affrontant predicta omnia: de orient in medio alveo de Tordera,
de meridie in ipso rio que dicunt Pertegacio, de occiduo in sumitato de
monte Sinno, de circi in ipsa aqua que dicunt Breda. Quantum infra predictas
afrontaciones includunt, sic donamus predicta omnia a predicto cenobio, totum
ab integrum, cum exiis et regressiis earum, propter Deum et remedium anime
de predicto Vdalardi, sicut ille nobis iniunxit vel comendavit, et nos a serie
condiciones pariter iuratum vel probatum abemus, sicut in suo testamento vel
in suo iudicio resonat, ordinante iudicis, sicut lex est. Et nos predicti elemosinarii
per predicta voce iam dictos alodes de nostre iure in potestate de pre-

— 139 —
libato cenobii s. Cucufati Vallense tradimus vel donamus, ut firmum sint de
predicta ecclesia vel famulantibus qui ibidem Deo serviunt, vel servituri erunt
usque in finem. Quod si nos donatores et elemosinarii, aut ullus homo vel femina,
aut nulla subposita persona, qui contra ista scriptura donacione vel tradiccione
pro inrumpendum vel minorandum venerit, non hoc valeat vindicare
quod requirit, sed in primis ira Dei incurrat, et a liminibus s. Dei ecclesie
extraneus fiat, et Iuda traditor particebs fiat, et sic fiat maledictus quomodo
fuerunt Datan et Abiron quando eos vivos terra absorbuit, et insuper componat
ipsos alaudes in duplo cum earum inmelioraciones, et in antea ista scriptura
donacione in omnibus obtineat roborem.
Facta ista scriptura donacio kal. aug., a.° xxvii,° regnante Rodberto, rege.
S + m Ermessindis, comitissa; Ss. Amato; S + m Arnusto; S + m Petro;
S + m Raimundi; S + m Barone; S + m Guadalgaudus; S + m Ebrin; Ss. Guifredus,
presbiter et elemosinarii, qui ista scriptura donacione fecimus et firmare
rogavimus; Ss. Ermengaudus, archilevita; Ss. Tassius, presbiter; Ss. SPE-
RAINDEO, presbitero, ss.
Ss. Erimandus, presbiter, qui ista scriptura donacione scripsi cum litteras
superpositas in regulo iii. sub ss. die et anno quo supra.
489. 1023, septiembre 27.
Los testamentarios de Guisredo dan a San Cugat un alodio sito junto al río
Meimón.
A. C. A. Monacales, perg. San Cugat, n.° 159. Orig.
In nomine Domini. Ego Bonopar et Guilielmus, levita, Lobeto, Geriberto,
cognato suo, et Bonafilia, femina, qui sumus elemosinarios de qd. Guisredi.
Manifestum est enim quia sic precepit nobis || quando venit ad extremam volunptatem
unde iudicium roboratum abemus infra metus temporum a sserie
condicionis factus, ut chartam donacionis fecissemus ad || domum s. Cucufati
cenobio de ipsam aulaudem de rrio Meimon, totum ab integrum, quod ille
emebat de ipso comite, sicut et fecimus. Et habet terminum: de parte orientis
in ipso aulode || quod fuit Ermemir de Villela, sive in ipsa villa de Cortes, de
meridie ad ipsam turrem de Borrello, de occiduo in Rexago ad ipsas cassas de
Lobeto, de circi in ipsa mansione de Tructo || rud (?) Pedroso. Et est in chomitato
Barch., in parrochiam s. Marie de Calidis, in loquo dicitur rivus Maimone,
sive {in} ceteris locis. Quantum etenim inveniri potest infra hos || terminos
de ipsum aulaudem de rio Memone, terras, scilicet atque vineas, arbores
varii generis, fontes et aquas, domos et aliud quod pertinet ad suprascriptum,
sic donamus a predicto s. Cucu || fati cenob[io in] tale conventum ut in diebus
vite sue de proles suos, aut posteritas sua teneant et possideant et serviant illos
ad predicto cenobio per unumquemque anum libras iii de [cera] ; || et est manifestum.
Quod si nos donatores, aut ullusque homo qui contra hanc ista donacione
venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vindicare, set componat ipsum
aulaudem super[ius di] || sertum in duplum cum omen suam inmelioracione,
et hanc donacione firma permaneat omnique tempore.

— 140 —
Fasta donacione v.° kal. octub., a.° xxvii. regni Roberti, regis.
S + m Bonopar; || S + m Lobeto; S + m Geriberto, cognato suo; S + m Bonafilia,
femina; Ss. Guilielmus, levita, qui ista donacione fecimus et firmare
rogavimus. ||
Ss. Sunie[fredus, scripsit] et ss. die et anno quod supra.
490. 1023, diciembre.
El abad Guitart entrega a Giscafredp, sacerdote, unas tierras sitas en San Pedro
de Cornellá (condado de Gerona), que tendrá a beneficio, juiito con
una casa y sus dependencias.
A. C. A., Monacales, perg. San Cugat, n.° 157. Muy deteriorado. Orig.
In Christi nomine. Ego Guitardus, abbas s. Cucufatis cenobii Octavianensis,
una cum fra[tribus] meis monach[is mihi] subiectis, donatores sumus ||
tibi Wiscafredo, sacerdoti. Manifestum est enim quia donasti domino Deo
et [predicto] cenobi [domui] supradictae modiatam unam || de terra et particulam
unam terr[e] [Que est predicta] modiatam scilicat in comitatu Gerundensi,
in termino pa[rrochie] s. Petri de Corneliano, que est || iusta terram Sesenand[e],
femina, et filiorum suorum, et particulam predictam terre, que est
prope ecclesiam beati Pe[tri predicti] iusta terram que fuit || Landerici, abbatis.
Insuper et dedisti nostre iam dicte ecclesie ipsos domos et plantaria arborum
et v[inearum...qu]e tu fecisti in terra nostri supra || notati monasterii,
prope aecclesiam beati [Petri] predicti, Quapropter [per] meritum tui boni
servitii et [remune]rationis damus tibi in omnibus || diebus vite tue, ad tenendum
et possidendum, causa nostri beneficii, unam mansionem ex ipsis qu[......]
ista, cum aliqua parte ortosa || [in tali captione et] modo, ut altera mansio,
cum parte curtis ubi ipse torcular est, remane [at ad dicta domo] monasterii, [ea
videlicet] || ratione, ut si voluntas fuerit nobis a[ut] nostris successoribus ampliare
ipsam domum [ ] licitum sit || nobis, aut nostris successoribus
hoc facere [ex omnibus] que in circuitu est, et [iuris] nostri monasterii
[... pro] beneficio || domus. Damus insuper tibi, causa nostri beneficii,
ipsam terram que in circuitu istarum domorum est, cum complantacione
[vinearum] || et arborum que tu ibidem fecisti, et ipsam mansiunculam ubi habitat
[Sesenanda], femina, cum ipsa terra que [ibi] est, et aliam || terram que
est ad ipsam Canalem, cum omnibus illorum terminis et afrontationibus, ut
ita haec omnia que tibi dono ob nostrum beneficium || [tu in diebus vite tue teneas]
et possideas. Post obitum vero tuum integra et intemerata [absque ullius]
contradictione || revertantur ad [dominium supra]dicte ecclesie. Quod si nos
donatores, aut aliquis homo utriusque sexus, contra hanc do || [nationem
iniuste vene]rimus ad inrumpendum, non hoc valeamus, aut valeat vendicare,
sed [componamus aut] || componat hec [omnia in duplo cum in]melioratione,
[et donatio] hac firmis permaneat.
Actum est hoc [... kal. (?)] || ianuarii, a. xxviii. (?) regni Roberti, regis.
Vvitardus, gratia Dei abbas, ss.; Iohannes, monachus; || Wifredus, monachus;
Petrus, monachus; Ss. Wifredus, monachus; X Guidisclus, mona-

— 141 —
chus, ss.; || Wuifredus; ]| Ss. Guarinus, monachus; Stefanus Macot, monachus,
ss.; Semundus, monachus, ss.; Guillermus, monachus, ss. ||
[S + m] Poncii (?), cognomento Bonifilii [clerici] et iudicis, scripsi et ss.
die et anno quo supra. ||
491. 1024, enero 8.
Publicación sacramental del testamento dc Emma, entre cuyas mandas figura
la donación al Monasterio de un alodio que poseía en Saltells, con la condición
de que se le entierre junto al panteón de su madre Amaltrud.
REGESTA: BALAEI, Orígencs, 251. — MAS, Taula, 323; Notcs, iv, 256 (n.° CDXII).
A. C. A., Cart, f. 43, n.° 143.
Conditiones sacramentorum ad quarum ex ordinatione residebat sacerdos
Gaucefredus et iudice Bonushomo, levita, et in presentia Senderedus, presbiter,
et Trasoario, presbitero, et Adalberto, levita, et Guilmundus Baiarici, et
Marchio, et Dalmatius, levita, et aliorum bonorum hominum qui ibidem aderant,
quorum longum est texere. Testificant testes prolati, quas profert, id est,
Guifredus et Amato, et Lobeto, in faciem de supradicto sacerdote vel iudice
ad comprobandam causam elemosinariam de qd. Emma, femina. Et hec sunt
nomina testium, qui hoc testificant sicuti et iurant, id est: Galindo, et Cherutio,
et Salomon. Iurati autem dicimus in primis per Deum Patrem omnipotentem,
et per Iesum Christum, filium eius, Sanctumque Spiritum, qui est in Trinitate
unus et verus Deus, et per hunc locum venerationis s. Columbe, virginis, cuius
altare situm est in aula sanctissime sedis Barchinonensis, supra cuius {sacro}
sancto altario has conditiones manibus nostris continemus vel iurando contangimus.
Quia nos suprascripti testes scimus bene, in veritate sapemus, de presente
eramus, oculis nostris vidimus, et aures nostras audivimus ad ea hora
quando qd. Emma, femina, iacebat in sua egritudine, et precepit in suum testamentum
ad istos suos iam dictos helemosinarios, ut si mors illi advenisset in
ipsa egritudine, aut antequam alium testamentum fecisset, plenam potestatem
habuissent prefixi sui helemosinarii rebus suis ad distribuere, sicut eis ordinavit
per suum testamentum. In primis concessit ad domum s. Petri Barchinonensis
Puellarum cenobii ipso suo alaude quod habebat in Palatio de Aries, totum
ab integre. Et ad domum s. Cucuphati cenobii ipso suo alaude quod habebat
in Saltellos et in ipsas fexas, totum ab integre; qui ei advenit per suum decimum
et sua comparatione; in tale conventum ut illam sepeliant prope monumentum
de matre sua Amaltrud, et prelibato alaude teneant ipsi monachi de
iam dicto cenobio ad illorum iure proprio, sine blandimentum de ullumque
hominem. Et si hoc non fecerint, tunc apprehendat eum frater suus Guifredus,
aut unus ex parentibus suis usque in septimam generationem, ad illorum
proprio. Et concessit ad Amato, nepoto suo, omnem suum alaudem, quod habebat
in palatio Freto, in tale conventum ut in diebvis vite sue teneat et possideat,
et post obitum suum remaneat ad domum s. Benedicti cenobii, qui est
situs in Baias. Et concessit ad domum s. Laurenti cenobii ipsum suum decimum
in terris, in vineis, quod habebat in Nespola, et iussit eis vindere cubos
iiii et tonnas iiii qui sunt in ipsas fexas et in Palatio de Aries, et ipsum

— 142 —
precium dare iussit per missas; et archa i, et lecto i, per missas; et coctos v
et plumacios ii, per missas. Ad domum s. Aciscli cortinas ii; et item concessit
ad domum s. Cucuphati parilio i de bovos, et scrinios ii ferratos, et ad
s. Petri Rozas ipso suo cavallo, et ad ipsa canonica de Barchinona kaficios xii
de vino, et ad Galindo et a Cherutio kaficios singulos de vino, et ad Orveia gonella
i berregana pro ipso mancuso quod illa ei debebat; et ad Sabida pellitia i
obtima; et ad domum s. Stephani mapa i de dobze alnas, et aliphapha i, et ad
Bonushomo sextario i de ordeo; et aliud quod remanet in vascula maiora et
minora dare fecissent pro anima sua. Et postquam hec omnia ordinavit adhuc
loquella bona et memoria firma erat qd. conditrice, postea revaluit de ipsa egritudine
et cecidit in alia langore, unde obiit, set non mutavit suam voluntatem
quod primitus fecerat et hic scriptum est, set obiit in mense decembrio, qui
iam preteritus est. Et ea que dicimus et iusiurando proferimus, recte et veraciter
ae omnia testificamus et iuramus per super aduixum iuramentum in Domino.
Late condiciones vi.° idus ianuari, a.° xxviii. regni Roberto, rege.
S + m Galindus; S.+ m Cherutio; S + m Salomon, nos testes sumus et has
conditiones fideliter iuramus in Domino; S + m Guifredus; S+m Amato;
S + m Lopetus, nos elemosinarii sumus et has conditiones fideliter iuramus
per super adnixum iuramentum in Domino, et nulla fraus nec ullo malo
ingenio hic inpressa non est, set secundum voluntatem ordinationis prefate conditrice
est factus vel editus; S + m Guilmundus Baiarici; S + m Senderedus,
presbiter, ss.; S+m Trasarius, presbiter; S.+ m Ariolus, presbiter; S + m
Adalbertus, levita, ss.; Iocefredus, presbiter: nos presentes sumus et has conditiones
firmare vidimus; Bonushomo, levita, qui et iudex, ss., qui has conditiones
digessi.
S + m Adalbertus, levita, qui hec scripsi, ss.
492. 1024, febrero 20.
Cusca ofrece su hijo Arnal al Monasterio, entregando además su herencia paterna
y materna situada en Santa Coloma de Gramanet.
REGESTA: MAS, Notcs, iv, 256-7 (n. CDXIII). — PERAY, San Cugat, 113.
A. C. A., Cart., f. 307 v, n.° 932.
Cum legaliter sanccitum antiquitus teneatur et cautum cum oblacionibus
Domino parentes suos tradere filios suos in templo Domino feliciter servituros
procul dubio hoc de nostris filiis faciendum nobis salubriter prebetur exemplum;
equum est enim iudicium Creatori nostro de nobis reddere fructum. Idcirco,
ego, in Dei nomine, Chusca hunc filium meum Arnal in monasterio s. Cucuphati,
quod est situm in pago [Barch.] in locum qui dicitur Octavianensis, in
quo monasterio Vitardus abba preesse videtur, cum oblacione in manu atque
peticione vel cum omnem hereditatem suam que ei iure paterno vel materno
debentur, id sunt, cassas et curtes cum solos et superpositos, terras et vineas
cum omnes illorum affrontaciones, totum ab integre, cum exis et regressis
earum, a proprium; qui est in comitatu Barch., ad s. Columba de Gramened
palla altaris manu sua involuta a dominum s. Cucuphatis, cuius reliquie hic

— 143 —
continentur a supradicto abbate presentem trado coram testibus regulariter
permansurum; ita ut hac die non liceat illi collum excutere de sub iugo regule,
sed manus eiusdem regule feliciter se cognoscat instituta servare et Domino
cum ceteris gratanti animo militare. Et ut hec mea tradicio inconvulsa permaneat,
promitto sub iureiurando coram Deo et Sanctis eius, quia numquam per
me, nunquam per suffectam personam, nec quolibet modo per rerum mearum
facultatem aliquando egrediendi eidem monasterio tribuam occasionem. Et ut
hec mea peticio firma permaneat, manu propria subter firmavi et bonis viris
firmare rogavi.
Facta donacione hereditatis xi.° kal. marcii, a.° xxviii. 0 regni Roberti,
regis.
S+m Chusca, Deo dicata, qui filium suum tradidit coram testibus; S.+ m
Gischafred; S + m Villelmus; S + m Gelmirus.
S + m Iohannes, presbiter et monachus, qui hanc donacione scripsi cum litteras
fusas in verso iIII et rasas in verso v sub die et anno quod supra.
493. 1024, marzo 9.
T.estamento de Seniofredo nombrando ejecutores para que cumplan su última
voluntad.
Como en tantos otros casos, la fecha del testamento y la de la publicación del mismo no
son regulares. Como en el documento siguiente se hace constar que el testador murió en marzo,
creemos poder atribuir el testamento al 9 de marzo y no al 9 de mayo, pudiendo proceder el
error del escritor, que copió "mayo" en lugar de "marzo".
REGESTA : MAS, Notes, iv, 258 (n.° CDXV) ; y xiii, 80.
A. C. A., Cart., f. 271, n.° 835.
In nomine Domini. Ego Seniofredus, sana mente, integreque consilio, cepit
cogitare de misericordia Dei, timeo ne subito veniat repentina chassu mortis
mee, et ideo iubeo atque discerno ut sint elemosinarii mei, id est: uxori mea
Ermeguncia, femina, et Segfred et Companno et Ollofred. Precipio namque
vobis elemosinarii mei, ut, si mors me advenerit in quacumque loco antequam
alium testamentum faciam, potestatem abeatis omnem meum avere adprehendere
et dare pro anima mea sicut ego {vobis} dispono. In primis concedo ad
s. Margharita parilio i de bovos, et somero i in ipsa opera de ipsas Parietes,
et chavagho i et exada i ad ipsa opera, et tonna i minore ad iam dicta s. Margarita
et destral i per quadres adolare; et concedo ad s. Sebastiani pareliata i
de alaude quod est in Erapruniano, in locum que dicunt Campo de Barone,
quod est super via et subtus via, totum ab integrum, quod michi advenit per
quacumque [voce], et bovo i et exada i. Et concedo ad s. Cucufati martir
modiata i de vinea, quod est ad s. Maria de Chastello de Fels, et ipsa vinea,
qui est in termine de Olerdula, quod emit de Atone, et tonna i quod est in cassa
de Arluvino, et concedo ad Arlovino parilio i de chubos et chubello i foladore
et parilio i de portadores que illum abebat, et concedo ad uxori mea bove i
et vacha i et somero i et quarta parte de meum panem et vinum, tam de vetere
quam de novo et chavago i et exado i et ipsa medietate de ipsos meos
porchos, et vindere faciatis tonnas u maiores et persolvere ad uxori mea man-

— 144 —
chosos iiii.. Et concedo ad Guilelmo, quod est in captivo, si venerit, modiatas
iii de terra et modiata i de vinea et chavagos ii et exada i; et si non venerit,
remaneat pro anima mea; et concedo ad Adaleo exada i et ipsas tres
partes de meum panem et vinum tam de vetere quam de novo dare faciatis
pro anima mea in captivis, et concedo ad Raimundus, filium Ermenardus, vacha
i parduca, et concedo ad filium de Raimundus de Macana vacha i, et conredo
ad filia de Audeghario de Chasteleto vitula i. El concedo ad Guitardus,
filiura Segfred, oves ii et ad filium Eroigio, faber, et ad filium Arnallo singulas
oves, et concedo ad meos manmnissores vinegha i et vitulas ii, et concedo
ad Salamon, presbiter, et Odone, presbiter, somera i torta cum pollinos
ii, et concedo ad Godmare, neputo meo, sella i nova et targa i et tancha i,
et ad filium Segfredo targa i et espada, et concedo ad meos fossadores singulas
bestias, et vindere faciatis ipso meo mulo per captivo, et concedo ad
filia mea Bonafilia ipso alaude cum vinea et arbores quod infra sunt, quod
tenet ad ipso rovere maiore, et modiatas ii de vinea, quod illam abebat per
carta et tonna i et cubo i, in tale conventum, ut si illam abebat filium aut
filiam post suam morte, si vixerit vii annos abeant illos, et si non, prehenderint
meos elemosinarios dare fecissent pro animas nostras; et concedo ad uxori
mea modiatas n de vineas, qui sunt ad ipso Palacio, in tale capcione, ut si ad
illam advenerit inopia famis, vindeat illas, et si non advenerit, teneat in diebus
vite sue, et post obitum suum remaneat pro animas de me et illa ad domum
s. Petri Rodas; et si venerit Guilelmus de captivo, remaneat ipsa vinea, qui est
ad s. Margarita ad illum, et si non, dare faciatis pro anima mea. Et ipsum
meum alaudem cultum vel eremum, chasas cum curtes, cum foveas, cum aquis,
cum arboribus, cum pomiferis, cum vaductibus vel reductibus, totum remaneat
ad uxori mea Ermeguncia, femina, ut in diebus vite sue teneat et possideat
vaschula maiora vel minora, sine blandimentum de ullumque hominem, et post
obitum suum totum remaneat ad domum s. Petri Rodas pro anima mea et pro
anima de uxori mea.
Facto testamento vii.° idus madii, a.° xxviii. regnante Radeberto, rege.
S + m Seniofredus, qui isto testamento fecit et firmare rogavit; S + m Tdeberto,
ss.; Oddo, presbiter, ss.
Salamon, presbiter, qui hec scripsit; Languardus, presbiter, ss.
494. 1024, abril 28.
Publicación sacramental del testamento de Seniofredo "Flavi", que murió el
marzo anterior a causa de las heridas que recibió luchando contra los moros.
REGESTA: BALARI, Orígenes, 255, 478. — MAS, Notcs, iv. 257 (n.° CDXIV).
A. C. A., Cart., f. 317, n.° 949.
[C]ondiciones sacramentorum ad quarum ex ordinacionem residebat sacerdos
Vivanus, qui et iudex, et Bonusfilius Marchus, qui et iudex, in presencia
Bonifilii, Raimundi, Olibani, Domenici, aliorumque multorum testificati
sunt testes Ennego et Bonusfilius Seniofredus ad comprobandam ultimam voluntatem
Seniofredi Flavii, qd., iureiurando unum dantes testimonium ita dicentes:
iuramus nos supradicti testes primo per Deum Patrem omnipotentem

— 145 —
et per Iesum Christum, filium eius, atque per Sanctum Spiritum confitentes
hanc Trinitatem unum et verum Deum esse super altare consecratum s. Stephani
protomartiris situm in territorio que dicitur Riopullus, iusta palacium
Auzit, quod nos vidimus et presencialiter ibi aderamus quando Seniofredus
Flavi pergens in itinere ad visitanda limina beati Iacobi apostoli convocavit nos
et alios suos homines et in suis solummodo verbis ordinavit suam voluntatem
et precepit nobis ut hoc audissemus et testes exinde fuissemus, ut si mors illi
advenisset in prefato itinere qui faciebat, aut in aliquo loco uxor sua nomine
Sicardis, si in sua viduitate permanebat, tenuisset atque possedisset omne suum
alode qui ipse Seniofredus habebat, quandiu prefata Sicardis in viduitate sua
permansisset cum matre predicti Seniofredi et filiis suis. Et tunc concessit
atque dimisit suum alode, qui habebat in Maritima, infra terminos parrochie
s. Marie de Civitate Fracta qui dicitur Alarona, ad supradictam uxorem suam
Sicardem, ad suum proprium; et quamvis ipsa alio viro nubat, supradictum
alode de Maritima sui propii sit iuris ad faciendum quodqumque voluerit exinde.
Et postquam hec omnia ordinavit fecit supradictum iter et reversus exinde
in anno subter scripto perrexit in expedicionem in Ispanie partes contra sarracenos,
et ibi faciens servicium Dei omnipotentis graviter vulneratus interiit et
migravit ab hoc seculo in mensi marcio, qui iam preteritus est. Et nos supradicti
testes ea que dicimus recte et veraciter ea testificamur et postea voluntatem
suam non scimus inmutatam a supradicta ordinacione et ulla fraus aut
ullum malum ingenium hic impressum non est, sed secundum voluntatem supradicti
conditoris Seniofri hoc est ordinatum vel adeditum.
Late condiciones iiii.° kal. mad., a.° xxviii. 0 regni Roberti, regis.
S + m Ennego; S + m Bonusfilius; Seniofredus, nos qui hoc testimonium
dedimus et iureiurando confirmavimus et has condiciones roboravimus, et testes
eam firmare rogavimus; S + m Gelmirus de Mocota ; S + m Bonusfilius Amalricus;
S + m Raimundus Seniofredus; S + m Domenicus, nostra sub presencia
hoc testimonium datum est, et has condiciones firmavimus; S + m Poncius,
cognomento Bonusfilius, clericus et iudex, qui hoc edidi et sacramentum recepi
et ss.; S.+ m Vivas, sacer et iudex.
S + m Poncii, cognomento Bonusfilii, clerici et iudicis, qui hoc scripsit et
ss. die et anno quo supra ss.
495. 1024, octubre 31.
Sendredo y sus hermana y cuñado dan a San Cugat un alodio y tierras que
poseían en el término de Tarrasa, y un molino de la parroquia de San Felix
de Araona (Sabadell).
A: Orig. A. C. A., perg. San Cugat. n. 162 (ol. 33).
B: Id. id., n. 163 (ol. 33, infer. 31), copia hecha el xvi kal. oct., a. xxviii. de Luis el
Joven.
In nomine Domini. Ego Sendredus, sacer, cum voluntate Mironis Cunid,
cognato meo, et Preciosa, || uxor sua, donatores sumus domino Deo et s. Cucufati
cenobii, quod est fundatus in locum || Octaviano. Donamus namque ibi
atque tradimus a predicto loco alaudem nostrum proprium, id est, ||j casas, cur-

— 146 —
tes et terra qui fuit de Ioanne Alba, quod ille emit de Belit, et modiatas iiii
de vi || neas et pariliata i de terra ad ipsum preseger, quod emi de Bonucio
Veger, et de Altemir, || et alia pariliata de terra qui est in campo de Scano,
in loco que vocant Pobrel et ipso {molendino} quod abemus || in Rivopullo cum
ipsos linars. Et est hec omnia in comitatu Barchinona, in termine Terracia, ||
in rivo Mulnel, et in Pobrel; et ipsum molendinum est in paroechia de s. Felici
de Araona, cum ipsos linars, || cum omnes illorum afrontaciones damus ad
domum s. Cucufati. In tali conventu ut cognato || meo Mir et Preciosa, uxor
sua, teneant et abeant et possideant omibus diebus vite illorum || et filii eorum
et proienie atque posteritate, unum post alium, indivisibiliter, et donent de
ipssas || pariliatas et de ipsas vineas tascam; de ipssas vero domos scimul cum
ipssas terras qui in cir || cuitu sunt, donent anuatim ad ipssum abbatem albergu
cum duos ssocios et unum armige|| rum; de ipsso supradicto molendino donent
pro censu mediam unciam auri Valencie. || Hec omnia prenotata damus atque
tradimus domino Deo et s. Cucufati propter Deum et remedium || animarum
nostrarum, et mitimus corpori nostri sub iugo s. Cucufatis aliam nostram ||
honorem in baiuliam eius servientis. Quod si nos donatores, aut ullus homo
qui ista dona || cione inrumpere teptaverit, non hoc valeat vindicare, sed componat,
aut componamus || omnia in duplo; et ssi nos recentores hoc fecerimus,
et bonos adiutores non fuerimus || libram auri componamus, et in antea ista
donacio firma permaneat omnique tempore.||
Facta ista donacione ii.° kal. nov., a.° xxviiii. 0 regni Rotberti, regi. ||
S+m Mironis Cunil; S + m Preciosa, uxor eius; S+m Dunus Mir; ||
S + m Argemir, filii eorum; S + m Poncius, presbiter; S + m Barbal; || S + m
Ermemirus; S + m Guielmi Lobet. ||
X .Sendredus, sacer, qui hoc dedit et scripsit cum literis emendatis in linea
sexta X
496. 1025, junio 16.
Adalberto, visconde de Roselló, peda el alodio de Monyat que le había quitado
el abad Guitart. Probó que lo poseía por donación del conde Ramón,
y ante la condesa Ermesinda, jueces y hombres buenos se verificó un juicio,
obteniendo el Monasterio sentencia favorable.
REGESTA: MAS, Notes, iv, 258-60 (n.° CDXVI). — CARRERAS, Orígencs Argentona, 11.
AESBICHER, Études, 110, 121.
A. C. A., Cart, f. 315, n.° 944.
[I]n iudicio domna Ermesindis in doli, gratia Dei comitissa, filioque suo
domno Berengario, inclitus comes et marchio, et in ordinacione illorum iudicum
subteriorum roboratorum, in presencia domno Ugonem, comitem urbe
Impurias et in presencia domnus Petrus episcopus, Raimundus archilevita,
fratresque suos Guillelmus et Bernardus, Ugoni Cervilionensis, Gundebaldus
Bisorensis, Amatus vicescomite Gerundense, Mironi Ostulensis, Bernardus,
quem dicunt Runtro, alius Bernardus Ovasius, et alii quam plurimi viri in
eodem loco adsistentes. Quoram istis prefatis viris venit homo quadam nomine

— 147 —
Adalbertus, vicemcomitem Rossilionensis, et postulavit directum predicta comitissa
ut fecisset ei veritatem et iusticiam de Guitardus abba cenobio s. Cucuphati
martiris Domini, qui abstulerat suum alodem qui ei evenerat pro ereditatem
coniuge sua qd. nomine Chisulo, et predicta Chisulo evenerat pro successione
amitam suam qd. Ermildis. Tunc prelibatus aba in suis responsis afatus
est dicens: neque abstuli neque disuasi, set propter manum do. Raimundus
comitem bone memorie eum accepi et prelibato cenobio eum recuperavit. Eoque
multis retro diebus semper tibi iusticie inquirendo et nichil michi proficiebat, set
in ac ora paratus sum iusticiam tibi facere, sicut diiudicatum mihi fuerit secundum
auctoritatem lege gotica, quod tu simili modo proficias. Cum hec talis racio
audivit prefatus Adalbertus placuit ei ut abligassent se ex ambobus partibus
propter fidemitissoris in conspectu superiorum virorum predictorum. A parte
vero pretexatus abba fide fuit Ugoni Cervilionensis et ex alia parte fide fecit
Gaucebertus Blanchetus. Cum hec factum fuit hoc obligatio inquisierunt omnes
viros qui erant quoadunati intus in ipso palatio comitale, intus in Barchinona
civitate, sicut superius inserti sunt omnes illorum certitudines tam pro scripturis
quam pro testimoniis vel per omnes voces veritatis. A parte vero prefatus
Adalbertus evanuit omnem veritatem, tam in scripturis quam in testimoniis et
in cunctisque vocis. A partis vero predictus abba abundavit omnem iusticiam
et veritatem, sicut sanctorum Patrum dimulgaverunt in lege gotica, in duorum
testium vel trium onestorum virorum. Ec sunt nomina eorum, id est: Teudericus
Anacalita ex prelibato cenobio et Guifredus ex puio Bitilona, Bernardus,
sacer, et Livola. Isti fuerunt parati sacramentum facere, sicut et fecerunt, illos
videntes et audientes et in eorum presencia adstitid prefata Aermildis quando
dedit ipsas fruges tam sicas quam umidas qui exiebant de ipsum suum alodem
quod abebat in Montis Gato ad nepotam suam prefata Chisulo, ut eas tenuiset
et exfructificasset in omnibus diebus vite sue. Post excessu vero eius, integrum
et intemeratum cum eorum fructum terris atque vineis remansiset ad
pretaxato cenobio s. Cucuphatis Octovianensis cum domibus atque superpositis
qui in eodem alodem sunt constructi atque condirecti. Cum hec professi fuerunt
predicti viri, sicut superius scriptum est, et vidit se victum ad sua fallacia
noluit recipere ipsos testes et abstraxit se de ipso placito. Nos vero iudices
creati recepimus eos sicut inveninus in lege gotica conscriptum secundum auctoritatem
sanctorum Patruum in libro secundo titulo primo : Si de facultatibus
vel rebus maximis aut eciam dignis negocium agitetur, iudex presentibus utriusque
partibus duo iudicia de re discusisa conscribat. Si vero, ordinante iudice,
unam pars testes adduxerit et dum oportuerit eorum testimonium debere recipere,
pars altera de iudicio se absque iudicis consultum subtraxerit, liceat iudici
prolatos testes accipere et quod ipsi testimonio suo firmaverint ille qui eos
protulit suam instanciam consignare. Nam ei qui fraudenter se de iudicio sustulit
producere testem alium omnino inlicitum erit. Nos vero predicti testes
Teudericus, Anacolita, Guifredus et Sendredus quem dicunt Iuvenis, Bernardus,
sacer et Livola, laicus, qui fuit eius ministralis retro multis annis, in
unum damus testimonium vel iuramus in presencia Mironi levita et Sanla
presbiter, Otto monacus, Guifredus Longuardus, Ricollus, Miro Agela, Gerbert,
Seribert, Arnaldus, Guillelmus et Argemir, Oliba, Guadamir de Caneto,
Ricolfus de Puliano, Codmar de Pomar, iuramus per Deu patrem omnipotentem
et per Iesum Christum filium eius, Sanctumque Spiritum, qui est in Tri-

— 148 —
nitate unus et verus Deus, et per unc locum veneracionis s. Marie virginis
matris Domini nostri Iesuchristi cuius baselica sita est in comitato Barch., in
Maritima, intus in vico Bitulona, supra cuius sacro sancto altario as manus nostras
continemus vel iurando contangimus, quia nos suprascripti testes bene scimus
videndo et audiendo quando qd. Ermildis dedit ipsum suum alodem que
abebat in apendicio de Montis Gato vel de Munistrol vel de vico Tizana Domino
Deo et prelibato cenobio s. Cucuphati vel eius servientes in eodem modo vigore
et tenore, ut predictam consanguineam suam qd. Chifulo tenuisset et possedisset
et exfructificasset eum omnibus diebus vite sue, post eius vero morte remansiset
at predicto monasterio, et ea que dicemus recte et veraciter testificamus atque
iuramus super adnixum iuramentum in Domino. Sic nos adiuvet Deus et istarum
sanctarum reliqarum. Afrontat namque pretaxatum alodem: de partis
vero circi in cacumina montium qui dividit inter Maritima et Vallense, a partis
vero aquilonis afrontat in ipso rivulo de Alela, qui tempore pluviarum discurrit,
a meridianis vero partibus afrontat in ipsa mare vel in undarum elaciones,
ad occasum vero parte abet afrontacionem in ipso rivulo de Milfano qui per
imbram ducit aquas. Quantum istas totidem afrontaciomes includunt, sicut consignamus
nos iudices, id est: Bonifilius, clericus et iudex, et Vivas, sacer et
iudex, et Mironi, iudici atque contradimus in potestate Domino Deo et s. Cucuphati
martiris Christi vel eius abba sive eius servientes, ut faciant exinde
sicut de aliis alodibus predicto monasterio mos illis est facere, et qui contemtor
illis extiterit ire Dei incurrat, et ad extremum diem cum Iuda * porcionem
accipiat, et in antea ista paginala condicionis vel consignacionis firma et stabilis
permaneat modo vel ultra.*
Actum est hoc vi.x. calendarum iuliarum, a.° xxviiiin. 0 regnante Roberto,
rege.
Teudericus, monachus, ss.; S + m Guifredus, ss.; Bernardus, sacer; S + m
Livola, nos vero pariter in unum testes sumus et unc sacramentum fideliter in
Christo iuravimus; Sanlanen, presbiter, ss.; Odo, monacus, ss.; Miro, levita,
ss.; S + m Guifredus Languard; Mir Agela; S.+ m Ricolfus; S + m Guillelmus
Arnal; S + m Argemir; S + m Oliba; S + m Guadamir; S + m Ricolfus.
497. 1025, junio 21.
Juicio celebrado en Masquefa sobre un alodio que Gondesalva retenía y que
le reclamaba el abad Guitart.
REGESTA: BALARI, Orígencs, 365, 443, 531, 535, 543, 549, 566. — MAS, Notes, vi,
201-3 (n-° MCCLI). — PUIG, Episcopologio, 107.
A.C.A., Cart., f. 168, n.° 543.
Notum sit tam presentibus quam futuris quod anno xxviiii. 0 regni Roberti
regis. Acta est audiencia in comitatu Barch., infra terminos castri Mazchefae,
intus in aeclesia beate Marie virginis, assistentibus iudicibus Vivano, sacerdote,
et Bonofilio Marchio, aliisque idoneis viris, Gilaberto, levita, filio Odolardi
vicecomitis, et Compagno de ipsa Guardia, et Maier de Canellis, cum fratre suo
Boveto, necnon et Ssallane et Guifredo, clerico, Guilaberto Bonucio, et Gui-

— 149 —
tardo atque Faculcio et Guitardo Mancipio et Adilio et Honorato et Lobeto
et Leopardo et Agilane, cum filio suo Mirono, Domnucio et Guitardo, fratre
suo, et Vivano, presbitero, atque Ermengaudo, levita, Guifredo Bonucio, presbitero
et monacho, et Bonofilio, presbitero, simili modo presbitero et monacho,
et Sindaredo, monacho, et Geriberto, monacho. Istis et aliis residentibus, Guitardus,
abbas s. Cucufatis cenobio Octavionensis petivit quandam feminam
cui nomen Gondesalva, eo quod iniuste retinebat alode situm infra terminos
prescriptos quod iuris debebat esse s. Cucufatis prescripti per largicionem quorundam
fidelium Auderici et uxoris suae Eugeniae et Renaldi. Supradicta
autem Gondesalva in suis responsis dixit: Hoc quod ego retineo, et michi requiritur,
emi cum viro meo Vutizane a quodam Stephano et uxore sua Argotamia.
Iudices autem hec audientes, secundum ordinem legis, primum testes
interrogaverunt quos a parte Guitardi predicti sufficientes invenerunt. Deinde
ab utrisque partibus scripturas requisierunt. Invenerunt autem predictam scripturam,
per quam supradicta Gondesalva emit hoc, sicut supra dicit. Et invenerunt
scripturam donacionis in nomine Ennegonis confectam in iure predicte
Argotamie filie suae. Postmodum autem invenerunt scripturam vendicionis in
nomine Eldovare et Dunigeldis confectam in iure Ennegonis. Cumque requisita
fuissent documenta cartarum a parte Guitardi prescripti, dixit: Auctoritates
autem priscas s. Cucufatis archisterii nostri omnes igne consumpte fuerunt in
captione civitatis Barchinonae, sed habemus auctoritates scripturarum ex terris
que sunt ex omni parte circa prescriptum alode quod requiro, que omnes
terminant in prefato alode quod requiro, que omnes terminant in prefato alode
et auctorizant hoc alode iuris s. Cucuphatis esse. Inventa est autem scriptura
ex parte meridei in nomine Bellelli et uxoris suae Ausizie confecta in iure
Helie cuiusdam, anno primo regnante Ugone rege, que ita terminando resonat:
de orientis parte et meridiei in terra domus s. Cucufatis, de occiduo in
terra Recosindi vel choeredum suorum, de circio in ipso torrente qui discurrit.
Deinde inventa est scriptura in nomine Bellonis et Aragniscli, confecta in
iure Teudarici qui vocatus fuit Cunilius et uxoris suae Senioris anno ii.° regni
Roberti, regis, que ita terminando resonat: Habet terminum de parte orientis
in terra s. Cucufatis, de meridie in strata publica, de occiduo in ipso torrente
qui discurrit, de circio similiter; a parte autem orientis inventa est scriptura
vendicionis in nomine Matresinde, femine, confecta in iure Leopardis et uxoris
sue Castissime, que ita terminando sub anno xi. regni Roberti regis resonat:
terminat de parte orientis in terra de nobis heredibus, de meridie in terra de
vobis comparatoribus, de occiduo in terra s. Cucufatis vel in ipso margine, de
circio in terra de vobis comparatoribus. Secunda autem scriptura vendicionis
inventa est in nomine Savegotis, confecta in iure Leopardi et sponse sue Castissime,
anno vii.° regni Roberti regis, que ita terminando resonat: de parte
orientis in terra Danihelis, qui obiit, vel in torrente qui discurrit, de meridie
in strata, de occiduo in terra s. Cucufatis, de circio similiter. Tercia quoque
scriptura inventa est in nomine Bellonis et uxoris sue Aurucie vendicionis,
confecta in iure Alarici et uxoris sue Blidgardis, anno x.° regni Roberti regis,
que ita terminando resonat: de parte orientis in torrente, de meridie in terra
Arnariscli, de occiduo in terra s. Cucufatis, de circio in torrente. Quarta namque
scriptura vendicionis inventa est in nomine Guisadi et uxoris suae Domenicae,
confecta in iure Stephani, anno v.° regni Ugonis, que ita terminando re-

— 150 —
sonat: de parte orientis in ipsa strata, de meridie in terra Gaudeieve, vel
choeredum suorum, vel in terra qui fuit Ramii, de meridie in ipsa via, de
occiduo in terra Danihelis vel in terra domus s. Cucufatis, de circio in ipso
rivo qui discurrit. Omnes autem supradicte scripture, auctrices iuris s. Cucufatis,
resonant esse ex rebus que sunt infra terminos Mazchefe. Scriptura vero
supradicte Gondesalve resonat similiter infra terminos Mazchefe, ipsa scilicet
quam fecit in iure eius Argotanna prefata. Scripture vero Argotamie et patris
sui Ennegonis resonant esse infra terminos Castelleti quod minime pertinet
ad terminos Mazchefe. Cumque prelecte fuissent auctrices iuris s. Cucufatis
scripture, audientibus supradictis omnibus inspectoribus et supradicte alie scripturae
et ipsis adstantibus, probatum est supradictum alode iuris s. Cucuphatis
esse, et minime repperiri potuerunt scripture Ennegonis et Argotamie esse ex
prescripto termino Mazcheie, quoniam nec unum terminum inspectores invenerunt
in suprascripto alode s. Cucufatis qui resonabat in scripturis Ennegonis
et Argotamie. Iudices autem hanc veritatem audientes et perspicientes interrogaverunt
prefatam Argotamiam ut diceret si hoc alode esset partis s. Cucufatis.
At illa ait in presentia supradictorum: Denegare enim non possum iuris
esse hoc s. Cucufatis, sed emptores nostri circunvenerunt nos, quia non posuerunt
in ipsa scriptura emptionis vocem s. Cucufatis. Attamen cum per hoc et
per alia multa iudicia veritatis patulum esset quod iniuste Argotamia vendidit
dominicum alode s. Cucufatis ad proprium ius extraneorum, consignaverunt
ipsum alode integriter cum omni iugmento in dominio s. cenobii iam dicti ut
faciant Deo ibidem famulantes exinde quod et de aliis munificenciis eius faciunt,
et supradicte Gondesalve satisfaccionem ex venditorum rebus fieri statuerunt,
ut si quis hoc iniuste disrumpere temptaverit Dei iram primitus incurrat,
et concreandus ultricibus flamis cotidie vivat.
Actum est hoc xi. kal. iulii, a.° xxviiiim. regni Roberti, regis.
S + m Poncii, cognomento Bonifilii, clerici et iudicis, qui hoc aedidit atque
ss.; S + m Vivas, sacer et iudex; S.+ m Guilaberti Bonucii; S + m Guitardi;
S + m Agilanis; S + m Mironis, filii eius; S + m Guitardi Mancipii;
S + m Fulcucii; S + m Leopardi; S + m Lobeti; S + m Alterius Gitardi; S + m
Aithii de ipsis Garricis; S + m Honorati; Ermengaudus, levita, ss.; S + m Donnucio,
sacer, ss.
S + m Poncii, cognomento Bonifilii, clerici et iudicis qui hec scripsit et ss.
die et anno quo supra ss.
498. 1025, julio 18.
Los testamentarios de " Richelle" entregan al Monasterio unos viñedos sitos en
Corró de Vall.
REGESTA: MAS, Notes, iv, 260 (n. CDXVII).
A. C. A., Cart., f. 151 v, n. 1032.
In nomine Domini. Ego Arnallus et Geriberius ct Reimundo, nos simul in
unum donatores sumus domino Deo et s. Cucuphati cenobii Octavianensis.
Manifestum est enim quia precepit nobis qd. Richelle ut cartam donacionis

— 151 —
fecissemus de petia i de terra coplantata vinea vel aedificata, sicuti et facimus,
nostrum proprium, qui nobis advenit per causa elemosinaria de iam dicta Richelle,
unde nos iuditium obligatum et roboratum exinde tenemus infra metus
temporum a series conditiones, ordinante iudice, et est manifestum. Et est
ipsa vinea in chomitatum Barchinona, in terminio de Corrone subteriore. Que
afrontat predicta vinea: de circi in vinea de Durande, de aquilonis in terra de
Vuitizane, de meridie in vinea de Bonushomo Aquila, de occiduo in strada publica
et consueta. Quantum istas afrontaciones includunt sic donamus ipsa
vinea ad domum Dei et s. Cucuphati, tota ab integrum, cum exio vel regressio
suo, a suum plenissimum proprium, propter Deum et remedium anime de qd.
iam dicta Richelle. Quod si nos donatores aut ullusque homo qui contra ista
donacione venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vindicare, sed componam
aut nos componamus ad s. Cucuphati de ipsa vinea tercia parte cum omni sua
inmelioracione, et in antea ista donacio firma sit omni tempore.
Actum est hoc xv.° kal. ag., anni xxviiii." regni Roberto, regnante in
Frantia.
S + m Arnallus; S + m Geribertus; S+m Reimundo, nos qui ista donacione
fecimus et firmamus et firmarique rogavimus; S + m Trasoarius, presbiter;
S + m Gitardus; S.+ m Vuisadus.
X Guilelmus, sacer et exarator, qui hec scripsit et ss.
499. 1026, marzo 14.
Publicación sacramental de testamento de Sunyer, fallecido el mes anterior.
REGESTA: BALARI, Orígencs, 633. — MAS, Taula, 488; Notcs, iv, 260-1 (n.° cdxviii).
A. C. A., Cart., f. 79, n.° 311.
Condiciones sacramentorum a quarum presencia Bonefilio, sacerdote, et
iudice Mirone, et in presencia Vivas, levita, et Bernardo et Ermenisclo et
Argemiro et aliorum bonorum hominum qui ibidem aderant. Testificant testis
prolati quas profert Bonefilius, Dacho, Guifredus, et Cristina, femina, in faciem
de supradicto sacerdote et iudice, ad comprobandam causam helemosinam
de qd. Suniari. Et hec sunt nomina testium qui hoc testificant, secuti et iurant,
id est: Ausilio, Suniario et Dominico; iurati autem in primis dicimus per Deum
Patrem Omnipotentem et per Iesum Christum Filium eius Sanctumque Spiritum,
qui est in Trinitate unus et vero Deus, et per hunc locum veneracionis
s. Cipriani martiris, cuis baselicam sita est in comitatu Barchinona, intus in
ipsa valle de Aqualonga, supra cuius sacro santo altario as condiciones manibus
nostris continuimus et iurando contangimus, qui nos suprascripti [tes]tes
bene scimus, veritate sapemus, de presente eramus, oculis nostris vidimus, et
aures audivimus ad ea ora quando iacebat qd. Suniarii in ipsa egretudine unde
obiit, adhuc loquela plena et memoria integra. Tunc nos, videntes et audientes, sic
comendavit vel iniucxit omnem suam helemosinara ad istos suos helemosinarios,
et precepit eis et dixit, ut si de ipsa egritudine mortuus fuisset, sicut et
fuit, plenam potestatem abuissent isti sui helemosinarii omnes suam helemosinam
aprehendere et dare pro animam suam, sicut ille ad eos iniuncxit per

— 152 —
suum testamentum vel per suis verbis. In primis concessit ad domum s. Cucufati,
ad ipsas Olivas, modiata i et media de vinea, et, iuxta ipsa cassa de Trasvero,
fexias ii de terra, et ad ipso prado, pecias ii de terra cum ipso prado,
et alia pecia de terra, qui est iuxta de ipsa terra qui fuit de qd. Fruila, et vachas
iii, et ipso precio de ipsa mula quod ei debebat donno Guitardus, abbate.
Et ad ipsa cannonica de s. Cruce, vacha i. Et ad domum s. Cipriani, pecia i
de vinea et alia de terra in ipsa valle de Aqualonga. In tale capcione, ut presbiter
qui tenuerit ecclesiam s. Cipriani, hoc teneat et exfructificet. Et si quis
aliquis illi tollere voluerit, filii sui aprehendere faciant et laborare, et ipso
agrero dare faciant ad domum Cipriani. Et iussit carta facere ad uxori sua
Cristina de ipso alaude de ipsa Vilella ab ipsos arbores qui ibidem sunt, et de
ipsa vinea qui est iuxta de vinea Unufredus, et de ipsa vinea que dicunt Cotila,
et bovada i de terra, et parilio i de bovos cum illorum apero. Et concessit ad
filia ipsa tercia parte de omnem suam facultatem, tam de mobilium quam de
inmobilium. Et a Guifredo, fratri suo, ipsum alaude quod ille abebat in Riosecco,
ut teneat et possideat et non abeat licenciam vindere, si ille necesse
fuerit, nisi ad filios suos de qd. Suniarii, si ipsi emere potuerint ad iusticia,
et lodo i; et iussit vindere mulo i, ipsa medietate de ipso precio concessit ad
uxori sue; alia medietate iussit dare pro anima sua. Et a Ielmiro, presbiter,
vitulo. Et item ad domum s. Cucuphati tonna i qui dicunt Acerdoma. Et item
ad uxori sue tonna i qui dicunt Longovarda, et cubo i, et cavago i, et exada i,
et podadora i, et destrale i, et iussit dare pro anima sua ipsa tercia parte de
suas bestias, et de suo pane et vino tam de novo quam de vetere. Et concessit
ad Bonefilio, presbiter, oves iii, et a filio suo Vivas, levita, ipsum alaude quod
ille abebat in valle de Aqualonga, et ad Bernardo, filio suo, ipsa vinea qui est
ad ipsa ficulnea pro mancuso i, quod ille ei debebat, et pro alio quod donet et
donent pro anima mea. Et iussit requirere debitos suos et dare pro anima sua.
Alia omnia quod remanet, in omnia et in omnibus, concessit ad proles suos.
Et cum hec omnia ordinavit, sic obiit de hoc seculo in mense isto proximo
februario qui iam preteritus est. Et ego Bonefilio, Dacho, Guifredo, Cristina,
femina, qui sumus tutores vel helemosinarii sic iuramus in Deum et propter
Deum quia quantum isti testes testificaverunt in istum iudicium verum est, et
nulla fraus nec malo ingenio hic impresse non est, sed secundum voluntatem
ipsius conditoris est factus vel editus. Et ea que scimus, recte et veraciter testificamus
atque iuramus super hancnixum iuramentum in Domino.
Lata condicione ii.° idus marcii, a.° xxx.° regnante Redeberto, rege.
S + m Bonefilio; S + m Dacho; S + m Guifredo; S + m Cristina, femina,
nos qui sumus tutores vei helemosinarii et hunc iuramentum iuramus; S + m
Ausilio; S + m Dominico; S+m Sunnario, nos testes sumus et hunc iuramentum
iuramus; Bonefilius, presbiter, auditor fuit, ss.; S + m Unufredus ; S + m
Bernardo: isti auditores fuerunt; S + m Vivas, ss., levita; S + m Mirone,
iudice, ss.
S + m Eremirus, laicus, qui as condicicne scripsi et ss. die et anno quod
supra.

— 153 —
500. IO26, marzo 27.
Publicación sacramental del testamento de Goldregodo jurado en el altar de
Santa Coloma.
REGESTA: MAS, Notcs, iv, 261 (n.° CDXIX).
A. C. A., Cart., f. 254, n.° 780.
Condicionis sacramentorum ad quarum presencia vel {ex}ordinacione Suniofredus,
sacer, et iudice Mirone, et in presencia Sudula, Oldesindus, Arnallus,
Sisualdus et Domnucio et aliorum bonorum hominum qui ibidem aderant;
testificant testes prolati, quas proferunt his nominibus, id est: Odegario
et Borrellus et Ramundo de supradicto sacerdote vel iudice ad comprobandam
causam helemosinariam de qd. Goldregodis, femina. Et hec sunt nomina testium
qui hoc testificant, sicuti et iurant, id est: Rossello et Bonushomo; iurati
autem dicimus in primis per Deum Patrem omnipotentem et per Iesum Christum,
Filium eius Sanctumque Spiritum, qui est in Trinitate unus Deus et per
hunc locum veneracionis s. Columba, qui est in comitatu Barch., in terminio
de Monte Petroso, supra cuius sancto altario has condiciones manibus nostris
continemus vel iurando contangimus, quia nos suprascripti testes bene veritate
sapemus et de presente eramus, occulis nostris vidimus et aures nostras audivimus
ad ea ora quando iacebat qd. Goldregodis, femina, in ipsa egritudine,
unde obiit, sic nos videntes et audientes comendavit vel iniuncxit omnem suam
helemosinam ad istos suos helemosinarios supranominatos; et precepit eis et
dixit, ut si de ista egritudine mortua fuisset, sicut et fuit, plenam potestatem
abuissent omnem suam helemosinam aprehendere et dare pro anima sua sicut
illa ad eos conmendavit vel iniuncxit per suum testamentum et per suis verbis.
In primis concessit per suo cimiterio somero i, et concessit a Cixela, presbiter,
bove i; et ipsa vinea que concessit ad s. Baudilii per suum testamentum, poslea
dixit per suis verbis coram helemosinariis suis vel alii plures, quia ipsa
vinea de s. Cucuphati erat, et non poterat ea concedere ei. Et concessit eam
ad filios suos sub iure et dominio s. Cucuphati, sicut antea fuerat. Et concesit
inter Lubo et Oliba semodio i de vino; et concessit ad Ramundo et a Gisla
dare tonna i et iussit dare ad Borrello medietate de tonna i et medietate de
cubello i; et concessit ad filia sua Gisla ipsa curte de ipso plano cum ipsa
terra que in circuitu est cum ipsos arbores qui infra sunt. Et iusit solvere
omnes suos debitos in comune et alium quod remansisset per anima sua per
missas. Et mandavit de ipsa hereditate de filio suo qd. Seguino ut redemissent
eam filio suo Borrello et Raimundo et Gisla et de ipsum precium absolvere
fecissent ipso vaso de Seguino et ipso vaso de iam dicta conditrice, et alia
omnia, id sunt, terras, vineas cum casas et curtes, iusit ut equaliter dividant
proles suas. Et cum hec omnia ordinavit, adhuc loquella plena et memoria bona
erat, sic obiit de isto seculo in mense febroario, qui iam preteritus est. Et nos
Audegario et Borrellus et Raimundo qui sumus helemosinarii, sic iuramus in
Deum et per Deum, quia quantum isti testes testificaverunt in istum iudicium
verum est et nulla fraus nec malo ingenio hic inpressa non est, sed secundum
volumptatem ipsa conditrice est factus vel editus. Et ea que scimus recte et
veraciter testificamus atque iuramus per super adnixum iuramentum in Domino.
Late condicionis vi.° kal. apr., a.° xxx.° regnante Rodberto, rege.

- 154 -
S+m Odegario; S + m Borrellus; S + m Raimundo, nos qui sumus helemosinarii
et as condiciones iusiurando confirmamus; S.+ m Rossello; S+m Bonushomo:
isti auditores fuerunt; S+m Sudula; S + m Oldesindus; S + m Arnallo;
S + m Sisuallo; S + m Domnucio; S+m Mirone, iudice, ss.; S+m Roso.
Ss. Ermemirus, laicus, qui has condicione scripsi cum litteras suprascriptas
in verso vii et ss. die et anno quod supra.
501. 1026, marzo 29.
Sisibcrto y su esposa Oria, cumpliendo la última voluntad de Esimbardo, entregan
al Monasterio un alodio sito en el término de " Aqualonga".
REGESTA: BALARI, Orígenes, 537, 547. — MAS, Taula, 222; Notes, iv, 261 (n.° CDXX).
A. C. A., Cart., f. 16v, n.° 34.
In_ nomine Domini. Ego Sisiberto, et Oria, femina, donatores sumus Domino
Deo et s. Cucuphatis cenobii. Manifestum est enim quia comendavit nobis
qd. Esinbardo suam elemosinam quando ad obitum suum venit, unde nos iudicium
obligamus et roboramus infra metus temporum a sseries conditionis editus,
et precepit nobis ut cartam donationis fecissemus ad domum s. Cucuphati, sicuti
et facimus. Donamus namque nos suprascripti donatores, quod prefatus conditor
concessit et dimisit domui s. Cucuphati iam dicti per suum testamentum,
suum alodem quod habebat in comitato Barch., infra terminum de Aqualonga,
videlicet terras cultas et hermas, vineas, casas cum curtes, solos et superpositos,
condirectum vel edificatum. Facimus hanc cartam donationis Domino Deo
et domui iam dicti s. Cucuphati cenobii Octavianensis; affrontat hec omnia
suprascripta: de parte orientis in torrente qui iugiter discurrit, de meridie in
rio qui nuncupant Guadel, de occiduo in torrente qui transit ante casas de
qd. Adardo qui fuerunt, de parte vero circi in strada sive in terra de s. Cucuphati.
Quantum istas affrontaciones includunt, sic donamus Domino Deo et
ecclesie iam dicte s. Cucuphatis prescriptum allodem sicut isti termini ambiunt,
quantum ibi habebat vel habere debebat Esinbardus, iam dictus conditor,
per ullasque voces, sicut ille nobis in suum testamentum dixit; et de nostro iure
in ius et dominium prefate ecclesie mittimus et contradimus, ut faciant ex eos
famulantes ipsius ecclesie sicut et de aliis munificentiis ibi conlatis faciunt, cum
exiis et regressiis eis. Quod si nos donatores, aut aliquis homo utriusque sexus,
istam donationem malo ordine irrumpere temptaverimus aut temptaverit, ad
nichilum eveniat, sed componamus aut componat omnia prescripta in duplo iam
dicte ecclesie s. Cucuphatis, et in antea ista donatio firma permaneat omnique
tempore.
Facta ista donatio iiii.° kal. iunii, a.° xxx.° regnante Robert, rege.
S.+ m Sisbeberto; S + m Oria, femina, nos qui ista donationem fecimus et
testes firmare rogavimus; S + m Vivas Pontius; S + m Guiter; S + m Bernardus;
S + m Bonifilius; S + m Guilabert; S + m Mascharo.
S + m Guarinus, monachus, qui hec scripsit et sub ss. die et anno quod
supra.

— 155 —
502. 1026, junio 1.
"Dacho", "Bonifilio", Guifredo y Cristiana, ejecutores testamentarios de Suñer,
entregan al Monesterio varias tierras sitas en "Aqualonga". (Véase
el n. 499.)
REGESTA: BALAEI, Orígenes, 626.— MAS, Taula, 222; Notes, iv, 262 (n.° CDXXI).
A. C. A., Cart., f. 16, n.° 33.
In nomine Domini. Ego Dacho, Bonefilio, Guifredus et Cristina, femina,
qui sumus tutores vel helemosinarii de qd. Suniarii, donatores sumus Domino
Deo et ad s. Cucuphati Octavianensis cenobio. Manifestum est enim quia donamus
ad predicto domo s. Cucuphati terras et vineas quod nobis iussit dari
qd. Suniarii, unde iudicium obligatum tenemus infra metus temporum a sserie
conditionis ordo. Qui sunt terras et vineas in comitatum Barchinona, infra
terminos de Aqualonga. Et est ipsa vinea modiata et media et faxias ii de
terra ad ipsas Olivas et iuxta casa de Trrasuero; et in alio loco ad ipso Prado,
pecias ii de terra, simul cum ipso prado et cum ipsa terra, qui est de ipsa terra
iuxta qui fuit de qd. Fruila in ipso prado, qui dicunt a Fonte de Petro. Hec
omnia donamus ad predicto domo cum illorum affrontacionibus, cum terminis,
exiis et regressiis earum, sicut nobis precepit iam dicto conditore. Quantum
illorum affrontaciones vel terminos includunt, sic donamus hec omnia ad predicto
domo servientesque ipsius, et in eorum potestate tradimus, sicut aliis
alaudibus vel munificentiis ad eius domo pertinentibus. Quod si nos donatores,
aut ullusque homo, qui ista donatione venerit pro inrumpendum, non hoc valeat
vendicare, sed componat ad componamus ad predicto domo servientesque
ipsius in duplo cum omnem suam {in}melioracione, et in antea ista donatione
firma et stabilis permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista donatione die kal. iunii, a.° xxx. regnante Roberto, rege.
S+m Dacho; S + m Bonefilio; S + m Guifredus; S + m Cristina, femina,
nos qui ista donatione fecimus ct firmare rogavimus; S + m Ademare; S + m
Poncius; S+m Stefano.
ERMEMIRUS, laicus, qui ista donacione scripsi et ss. die et anno quod supra.
503. 1026, noviembre 29.
Unisclo y Oriola, su mujer, venden al Monasterio casas, corralcs y tierras que
poseen en el Castillo de Masquefa, en el término llamado Sils, por dieciseis
mancusos de oro.
REGESTA: MAS, Notcs, iv, 262-3 (n.° cdxxii). — AESBICHER, Etudes, 11.
A. C. A., Cart., f. 176v, n.° 566.
In nomine Domini. Ego Unisclo et uxori sue Oriola, vinditores sumus vobis
domnus Guitardns, aba et s. Cucuphati, emptores. Per hanc scriptura vindicionis
nostre vindiinus vobis kasas cum curtes, et ortos, terras et vineas, cultas
et ermas, cum illorum arboribus pommiferis vel inpommiferis, fructuosis vel

- 156-
infructuosis, qui nobis avenit ad me Unisclo per genitores meos, et ad uxor
mea per suum decimum, sive per qualecumque voces. Et est ec omnia in comitatum
Barch., in locum que vocant in castrum Mazchefa, in suo terminio que
vocant Sils. Et afrontat ipsas casas et teras et vineas cum arbores qui infra
sunt: de aurientis in vinea s. Cucuphati, de meridie in torent qui escurit, de
occiduo in terra de Wimara, iudice, de circii in ipso torent vel in terra de Reimundo.
Quantum istas afrontaciones includunt, sic vindimus vobis ipsa ec
omnia suprascripta, ab integrum, cum exiis vel regresio earum, in propter precium
mancosos xvi de auro; et est manifestum. Quod si nos vinditores, aut
ullusque homo, aut nulla posterita mea inquietare voluerit, in duplo vobis componat,
et in antea ista carta firma permaneat omnique tempore.
Facta ista carta vindicione iii. kal. dec., a.° xxxi. regnante Radberto,
rege. S + m Unisclo; S.+ m Oriola, qui ista carta vindicione fecimus et testes
firmare rogavimus; S+m Agela; S + m Gonfredus; S + m Durando.
MIRO, sacer, qui ista carta vindicione scripsit et ss. die et anno quod supra.
504. . 1027, marzo 18.
Ega da al Monasterio el alodio que poseía en Tiana, en el lugar llamado Munistrol.
REGESTA: BALARI, Orígenes, 131. — CARRERAS, Argentona, 25.— MAS, Notes, iv, 263
(n.° CDXXIII).
B: A. C. A., Cart., f. 212v, n.° 937.
C: A. C. A. Monacales, perg. San Cugat, n.° 167 (ol. 58), copia de 1278.
In nomine Domini. Ego Ega, femina, donatrice sum tibi domino Deo et
s. Cucuphati [1] cenobio Octavionensis. Manif estum est enim quia dono ad supra
cenobio vel ad eius 2 servientes alaudem meum, id sunt, terras et vineas[3], cultas
et eremas et oleastros et alios arbores qui infra sunt [4] et ipsa ecclesia qui ibi
est fundata s. Martini, qui mihi advenit de ienitorum 5 sive per omnes voces.
Que est hec omnia in chomitatu Barch., in Maretima, in parrochia de Tizana 9 ,
in locum que dicunt Munistrol. Que affrontat hec omnia: de circi in chacumina
moncium qui dicunt sit 7 campo Senteges et Tizana, de aquilonis in ipso
areneo de Vila Elela, de meridie in undas maris, de occiduo in ipso areneo
de Chanalicas 8 . Quantum istas afrontaciones includunt, sic dono ad suprascripto
cenobio iam dicta omnia ab integre quantum ibi abeo vel abere [9] debeo,
aut ego teneo cum exiis et regressiis earum a proprio, et de meo iure in potestate
de supradicto cenobio trado, ut facias exinde abates et servientes eius
loci sicut de aliis alaudibus vel munificenciis suis. Quod si ea donatrice aut
ullusque omo qui hoc disrumpere voluerit, non hoc valeat vindicare, sed componam
aut ea componam tibi prefixa omnia in duplo cum sua inmelioracione
et in antea ista donacio firma sit omni tempore,
Facta donacio xv.° kal. apr.,, a.° xxxi.° regnante Roberto, rege.
S + m Ega, qui ista donacione feci et firmare rogavi; S + m Guadamir;
S + m Ricolfo; S + m Maier 10 ; S + m Mirone, iudice, ss.

— 157 —
S + m Sanlane, presbiter, qui hec scripsit cum litteras superpositas in verso
vi.° die et anno quod supra.
1, Cucufati, B. — 2, servientes eius, C. — 3, vineas et vineas ... heremas, eoleastros, C.
4, suntus, B. — 5, genitorum, C. — 6, parrochia Tizana, B. — 7, cum, B. — 8, cchanalieas, B.
9, habeo vel habere debeo, C. — 10, S+m Mager, C.
505. 1027, septiembre 29.
Publicación sacramental del testamento de "Rotudis", jurado en la iglesia del
Castillo de Ardeval.
REGESTA: MAS, Notes, iv, 263 (n.° CDXXIV).
A. C. A., Cart., f. 321, n.° 961.
Conditiones sacramentorum a quarum ex ordinacione ubi resi[de]bat sacerdos
nomine Argericus et Adalbertus, levita vel iudex, et Marchione, iudex, et
in presentia Gerberno et Arnallo et Geriberto et Dacone, presbitero, et Galindo
et Oliba Blanco et aliorum bonorum hominum qui ibidem aderant, quorum
nomina eorum longum est adtexere. Testificant testes prolati quas proferunt
elemosinarii, de qd. femina nomine Rotudis, id est: Mir de Pontis, et Borrellus
Taravallensis, et uxor sua Adalezis, et Isarnus, Unifredus et uxor sua Ilia et
Argemir in facie de supradicto sacerdote vel iudices ad comprobandam extremam
suam volutatem de prefata conditrix. Et hec sunt nomina testium qui
hoc testificant, sicuti et iurant, id sunt: Argemir et Bernardo et Adaledis :
iurandi autem dicimus in primis per Deum Patrem omnipotentem et per Iesum
Christum Filium eius santumque Spiritum, qui est in Trinitate unus et verus
Deus et per hunc locum veneracionis s. Iusti martiris, cuius ecclesia sita est
in comitatu Urgellitano, infra terminos de castrum Ardeval, supra cuius sacrosancto
altario as condiciones manibus nostris continemus vel iurado contangimus,
quia nos suprascripti testes scimus bene in veritate sapemus et de presente
eramus, occulis nostris vidimus et aures nostras audivimusi ad eadem ora
quando prefata conditrix iacebat in egritudine unde obiit, adhuc loquela plena,
et memoria integra, sic nos audientes et videntes comendavit vel iniunxit per
suam facultatem, et precepit eis ut si mors illi advenisset, sicut et fecit, plenam
potestatem habuissent distribuere omnem suam facultatem, ita quemadmodum
eis ordinavit per suum testamentum. In primis iussit, ut si ullam
querimoniam de suam partem habuissent, emendare fecissent. Et post modum
iussit ad s. Maria Riupullo cenobii ipsum suum alaudem, qui fuit de Guillelmo,
vicecomite, sicut vir suus dedit ipsam suam medietatem, et mulo i et suum
lectum, et ipsum alaudium qui fuit de Gerallo; et ad s. Iohannis Riupollensis
suam hereditatem de ipsum alaudium de Conanglo. Et ipsum alaudem de Bergitano
remanssisset ad Guifred, nepto suo, ut tenuisset in vita sua in servicio
s. Maria, et post suum obitum liberum relinquisset ad s. Maria Serratex cum
ipsos molinos et omnia qui ibidem abebat. Et ad s. Petri Barchinona suum
alaudem de Oluesa; et ad s. Cucuphati cenobii, pariliatas ii de alaude quod
habebat in Palacio, prope ipso alaude de s. Cucufati; et ad s. Benedicti de
Baias, suum alaudem de Sarraima; et ad s. Cecilia et s. Benedicti suum pane

- 158-
et vino de Balcarem, et item ad s. Michaelis in Caldas ipsum alaudium, qui
fuit de Seniulldo ; et ipsam tascam de ipsum alaudium et cubo i et tona i tenuissent
clerici qui cantassent prefata ecclesia; et ipsum alaudem prefatum de Calldas
simul cum ipsa prelibata ecclesia remansisset ad Dalmacio, nepto suo, et si
Dalmacius hobierit, remaneat ad unum de suos fratres, qualem Deus meliorem
elegerit et tenead Isarnus in vita sua et faciat dedicare ipsa ecclesia; et concessit
ad s. Maria Urgellitensis equas ii ad ipsa opera, et ad ipsos clericos alias ii
et ad s. Maria sedis Gerunda et s. Felice Gerunda suum pane et vino de Gasarans
et de Arbucias, et porcos x, qui ibidem exeunt ad Natale Domini; et concessit
ad s. Petri Gallicantum, vacas iiii, et ad s. Maria de Amer, parilios ii
de boves, et de suum pane et vino modios iiii, et ad s. Michaelis de Falcs et
ad s. Petri Barchinone, modios iiii, et alium quod remanssisset ad ipsos clericos
de s. Maria de Calldas cum ipsos porcos et oves et vacas que ibidem
aderant; et ad s. Petri Rodas asino espanesco, et asina cum pullo; et ad s. Laurentii
valle Lordensis manchosos x, inter pane et vino, et ad s. Petri Scalas
modios x; et ad s. Saturnini Urgellitensis modiatas x inter pane et vino, et ad
s. Maria Grassa, vacas iiii, et ad s. Maria de Ardeval, ipsum alaudium qui
fuit de Giscafred, et ipsas vineas qui fuerunt de Bonelilio et de Elisto, et ad
s. Iusti, ipsum alaudium qui fuit de Centullo, ad s. Iusti et ad s. Maria Castri
Folliti et s. Vicentio, ipsas vineas quod ibidem comparavit; et ipsa pariliata de
alaudium de fexa et tenuissent clerici s. Marie et s. Vicentii quod abebat in
Cardo Asinario, quod illa emerat et fecit edificare pro anima sua et de viro suo;
et ad s. Maria, ipsas suas terras et vineas qui in circuitum suum fuissent; et
ad s. Michaele Rivover, ipsas vineas qui coparaverat in Frexanet; et ad s. Susanna,
cubo i et tonna i et molino i ; et ad s. Martini Rivoner, molinos ii, et
ad s. Felice Cerviano, cortina i et sarraceno i per captivos, et ad Bernardo,
qui est babtizatus, pariliata i de alaudum et modiatas ii de vineas que sunt
in Palacio; et suum alaudium de Tenes cum ipso alaude de Rivolat, qui fuit
de Duran, remansisset ad filia sua per melioracione; et ad s. Sceledoni, cubo i
et tonna i; et de ipsas vineas quod ibidem comparavit, ipsa decima; et alia
tona que emerat, ad ipso clerico qui ibidem fuisset per missas; et ad s. Maria
Riupollo, caldaria i et mapa i et morter i et bancal i et cremasclos unos, et
de vascula maiora vel minora ipsa medietate pro anima sua in omnibusque
locis; et de ipsos bubus similiter; et ad s. Martini Turonice, mancuso i, et ad
s. Geraldi, alio. Et postquam hec omnia ordinavit atque precepit, adhuc in sua
bona memoria, sic vixit dies viii et amplius et sic migravit in mense agusto,
qui transactus est, et nos testes sic iuramus in Deum et per Deum quia quantum
hic testificamus verum est, et nulla fraus nec ullo ingenio hic impressum
non est, sed secundum voluntateni prefata conditrix editus est vel factus per
supra nixum iuramentum in Domino.
Late condicionis iii.° kal. octobris, a. xxxi. regni Roberti, regis.
S + m Argemir; S + m Bernardo; S + m Adaladis, nos testes sumus et has
condiciones fideliter iurando confirmamus ; S + m Isarno ; S + m llia ; S + m
Mir; S + m Borre.llus, nos helemosinarii sumus et has condicciones iuramus;
S + m Gerberno; S + m Arnallo; S + m Geriberto; S + m Galindo; S + m Oliba;
Daco, presbiter, ss., nos ad presens fuimus; Adalbertus, levita et iudex;
Marcus, iudex.
Ss. Elldomares, sacer, rogatus scripxit et ss. die et anno prefixo.

— 159 —
506. 1028, enero 2.
Ramón Aici, ejecutor testamentario de ''Truitillis", entrega al hijo de ésta, Berenguer,
los alodios que dicha "Truitillis" poseía en "Villa Rara", llamada
también "Pedrencos".
Esta escritura fué perdida y reparada en juicio, extendiéndose este duplicado el 13 de
septiembre de 1054. Mosén Mas la publica bajo esta última fecha.
REGESTA : BALARI, Orígenes, 245.— MAS, v, 33 (n.° XDVI).— AESBICHER, Étudcs, 158.
A. C. A., Cart., f. 388, n.° 1128.
In nomine Domini. Hec est noticiam exaracionis cartam fideliter translatam, et per incuriam
devoratam sive a tineis sive a pessimis hominibus vel homine ita trucidatam, ita ut nil
posse plenitudinis ipsius cartule sive legere sive retinere neque firmitatem aut proprietatem
annus ipsius scripture a legentibus recitari, que sic incipit:
In nomine Domini. Ego Raimundus Aicii, donator sum tibi filio meo Berengario.
Manifestum est enim quia Truitillis, femina, mandans atque ordinas
suam ultimam voluntatem in suis tantumodo verbis constituens me esse elemosinarium
atque distributorem suarum rerum me constituit, ut ita distribuissem
atque dedissem suas res atque alodium suum quemadmodum illa michi mandavit
in suis tantumodo verbis, sicut probatum est a testibus, et a prescriptus
Remundus in iudicio quod ex voluntate ultima supradicte conditricis conditum
est. Id circo donator sum tibi ego Raimundus filio meo Berengario ipsis aludiis
quod predicta conditrix habebat et possidebat in Vallense, in loco que nucupatur
Villa Rara, que alio nomen dicitur et apellatur Pedrencos. Est autem prescriptum
alodium, terras et vineas, et domos et molina, cultum et eremum,
prata et pascua atque garricas, fontes et aquas. Habet terminum: de orientis in
villa que vocant Kabannes, de meridie in planaribus, de occiduo in villa que
dicitur Ventannago sive in torrente de Baldredo, de circio in via kalciata. Quantum
istas affrontaciones includunt, sic dono tibi predictum alodium totum ad
integrum, et de meo iure in tuo trado dominium et potestatem ad faciendum
exinde quidcumque volueris, sicut supradicta conditrix eum tibi concessit atque
testata fuit. Quod si ego donator aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc
donationem venero aut venerit ad inrumpendum, non hoc valeam aut valeat
vendicare, sed componam aut componat tibi supradictum alodium in duplum,
et insuper hec donatio firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc iiii.° nonas ianuarii, a.° xxxii. regnante Roberto, rege.
S + m Raimundi Aicii; Ego Raimundus, qui hanc donacionem feci et firmavi
et testes firmare rogavi; S + m Bonifilii; S + m Olibani; S + m Sesmundi:
S + m Vivani; S+m Ballofredus, sacer, qui per litteras suas manu propria
firmavit in quorum presentia postquam firmata a nobis hanc scriptura a nobis
fuit tradita est in ius potestatis supradicti Berengarii.
Scripsit ipsam cartam, qui hic tranlata est, Poncius, cognomento Bonifilii,
clerici et iudicis, qui hec scripsit et die et anno quod supra.
Acta est hec translatio istius cartule reparationis idus setember a.° xxiiii. regni Henrici,
regis.
S + m Remundus, levita ; S+m Guilielmus, iudex ; S + m Ermengaudus, + ; S + m Bernardus,
levita; S + m Guilelmus, subdiaconus; S + m Bernardus, presbiter; S + m Guilulmi, presbiter;
S+m Bernardus Guifredi; S + m Sendredus Leopardi; S+m Galindonis; S + m Belli
hominis, cognomento Gerallus, levita, exerator et ss. sub die et anno prefixo.

— 160 —
507. 1028, marzo 31.
Los ejecutores testamentarios de Seniofredo entregan al Monasterio un huerto
situado en el Castillo de Cervelló, en los huertos condales.
REGESTA: BALARI, Orígencs, 537.— MAS, Notes, iv, 264 (n.° CDXXV).
A. C. A., Cart., f. 226 v, n.° 708.
In nomine Domini. Ego Ioannes, presbiter, et Mascharone et Mirone. Nos
simul in unum donatores sumus a domum s. Cucuphati cenobii, qui est in chomitatum
Barch., in loco Octavianum. Manifestum est enim quia donamus a
prelibato domo orto i, qui est in terminio de castrum Cervelione, sive in ipsos
ortos Comtales; qui nobis advenit de qd. Seniofredus, unde iudicium obligatum
tenemus infra metus temporum. Et afrontat: de oriente in ipsa via, de
meridie in strada vel in terra de predicto s. Cucuphati, de hocciduo in terra de
prefato s. Cucufati, de circii in orto de Gualindus. Quantum in istas afrontaciones
includunt omnia hoc donamus a predicto domo, et iure ipsius servientes
hoc tradimus, tam istos presentes quam et successores ipsius, in Dei nomine;
abeant plenam potestatem, cum exiis et regressiis earum, a proprio. Ouod si
nos donatores, aut ullusque omo, qui contra hanc ista donacione venerit pro
inrumpendum, non hoc valeat vendicare, sed componat, aut componamus a domum
s. Cucuphati ipso orto iam dicto in duplo cum omnem suas inmelioraciones,
et in antea ista donacione firma permanead omnique tempore.
Acta donacione ii.° kal. aprelii, a.° xxxii. regnante Rodberto, rege.
Ss. Iohannes, presbiter; S + m Mascharone; S + m Mirone, nos qui ista
donacione fecimus et firmamus et firmare rogavimus ; S + m Richerio ; S + m
Boveto; S + m Giscafredus.
S + m Russellus, presbiter, qui hec scripsit.
508. 1028, abril 27.
"Bellucio" se dió como oblato al Monasterio, entregando también al abad sus
propiedades que poseía en Sarriá, exceptuando una casita, un viñedo y unas
tierras que leyó a su esposa.
REGESTA: BALARI, Orígencs, 547.— CARRERAS, Notas Sarriá, 8.—MAS, Notcs, iv,
264-5 (n.° CDXXVI.).
A. C. A., Cart, f. 284, n. 876.
Universis Deum credentibus notum sit qualiter vel quomodo dedit se ipsum
qd. Bellucio Domino Deo et s. Cucufati cenobio et domno Witardo, abba suprascripto
cenobio, postquam suum testamentum fecit, unde sui elemosinarii iudicium
roboraverunt. Propterea in presenci{a} viris subterius roborati, id sunt:
Vives, filium qd. Poncio et fratrem suum Ato et Bonifilius, Bells et Guifret,
Ervigius et monachus et Danageldus, monachus, Archenballus, filium qd. Marcucio
et aliorum nobiliorum virorum sic dedit atque tradidit in manu suprascripto
abbate qd. Bellucio se ipsum cum omnem suum alaudem quod habebat

— 161 —
in territorio Barch., in locum vocitatum Serriano, prope ecclesiam s. Vincenti,
id sunt, terras et vineas, chasas cum solos et superpositos, cum terminis et
afrontacionibus, exiis vel regressiis earum, exceptus modiata i de vinea et
alia terra et mansiuncula i quod consesit ad feminam suam nomine
Chinverga. Hec omnia suprascripta, adhuc loquela plena et memoria integra, in
presencia viris superius scripti sic dedit qd. Bellucio in manu suprascripto
abbati per vocem cenobio suprascripto vel servientes eius, a proprio.
Acta sunt hec v.° kal. mad., a.° xxxii. 0 regnante Roberto, rege.
S + m Vives; S + m Ato; S + m Bonifilius; S + m Archinballus, nos qui
ista donacione vel tradiccione vidimus et ibi presentes eramus; S + m Bonifilius;
S + m Recosendus; S + m Guillera; S + m Sabbato; S + m Godmar.
Ss. Guarinus, monachus, qui hec scripsit et ss. die et anno quod supra.
509. 1028, mayo 6.
Sentencia dada a favor de San Cugat sobre unos molinos sitos en el término del
castillo de "Clarimontis" y que pretendía "Guasca". (Véase el n. 512.)
REGESTA: BALARI, Orígenes, 366, 443. — MAS, Notcs, iv, 265-7 (n.° CDXXVII).
A. C. A., Cart., f. 190, n.° 598.
Hac noticia iudicii continetur qualiter acta fuit audiencia inter Guitardum,
abbatem monasterii s. Cucuphatis, et inter Guascham, uxor que fuit Amati,
nobilissimi viri, agentem tutelam filiorum suorum, assistentibus iudicibus Vivano
et Bonofilio Marco, aliisque idoneis viris Mirono Sindaredi, Petro Aurucii,
Sesmundo Ananiae, et Gauzfredo, et Lobatono et Bernardo Sindaredi
et Oddono Ermemiri et Guilelmo Teudmari et Riculfo Ballomari et Raimundo
Geriberti et Bernardo Goltredi et Guilaberto Bonucii et Amato et Bonofilio,
monachis, quoque Atanagildo et Scluvano et Gerberto, clericis, etiam Ermengaudo,
levita, et Domnucio et Adroario, presbiteris, necnon et Ieorgio et Marcutio,
propter contencionem quandam que orta erat inter utrosque causantes
pro terminis alodii quod fuit Geriberge vice comitisse et quosdam decursus
aquarum et propter quaedam molina sita in supradicto alodio vice comitisse que
destructa erant ob subtraccionem aquarum, unde solita erant molere, quas de
excursibus antiquis per vocem terminorum castri Clarimontis subtrahebant quidem
homines Eldebrandus et Bradila, unde novo ordine et non iusto edificaverant
molinum. Dicebat enim iste supradictus abbas iniuste caruisse suis decursibus
aquarum et terminis sui alodii et molinis. Et haec supra dicta Guascha
dicebat {se} recte hec omnia possidere quae iste petens requirebat per terminos
predicti castri. Ad quas sopiendas lites secundum ordinem legum, iudices, requisitis
testibus, invenerunt ad partem predicti Guitardi satis idoneos viros, qui
testificaverunt quod hoc quod iamdicta Guascha volebat defendere per vocem
filiorum suorum et terminorum iamdicti castri, Geriberga vice comitissa, et
post mortem eius servientes Deo in aula beati Cucufati martiris Octavianensis
possederant per hos xxx presentes annos et amplius, et melius erat atque iustius
iuris s. Cucufatis per vocem largitionis, quam ex inde illi fecerat supradicta
Geriberga, quam alicuius hominis qui hoc per vocem terminorum castri

— 162 —
Clarimontis defendere volebat. Haec sunt autem nomina testium qui hoc iureiurando
testificaverunt ita dicentes. Iuramus nos testes Ermemirus et Ennego
et Guifredus et Agela per Deum Patrem omnipotentem et per Iesum Christum
Filium eius atque per sanctum Spiritum confitentes hanc Trinitatem, unum et
verum Deum esse, et per altare consecratum s. Crucis quod situm est in aeclesia
s. Marie virginis, condita in comitatu Barch., ad ipsas Capellatas, quod nos
scimus videndo et pleniter cognoscendo quod Geriberga, vicecomitissa, et post
mortem eius servientes Deo in aeclesia beatissimi Cucufatis martiris Octavianensis
possederunt et tenuerunt ad proprium alodium sine ulla aliqua legali
interrupcione ipsum alodium quod predicta Geriberga habebat in ipsis Capellatis,
simul cum hoc quod Guascha, femina, vult vendicare ad opus filiorum suorum
per vocem terminorum castri Clarimontis, et unde intencio est inter ipsam
et Guitardum abbatem terras scilicet atque vineas, arbores et molina, prata
atque pasqua et aquas et casas et domos, cultum et eremum et decursus aquarum
per hos xxx annos et amplius presentes, sicut nos determinavimus in
presentia Deusdedit, episcopi Barch., aliorumque multorum perinde ambulando
et terminos istius alodii demonstrando, scilicet de rippa alodii s. Cucufatis,
quod Ieorgius, presbiter, laborat recte gradiendo ad partem occidentalem per
ipsum limitem qui est super molina horum hominum Ennegonis q[uo]que et
Ermemiri et filiorum Savarici usque in ipsam ruppem que terminus est castri
Clarimontis, que est prope molinum Petri, iusta quam terminum fiximus, et
inde ambulando per vetustissimum regum qui est subtus iamdictum molinum
Petri usque ad rippam alodii quod tenet supranominatus Ieorgius per terminum
Clarimontis ubi nos terminum fiximus et inde pergendo et terminum demonstrando
per ipsius rippae limitem que est super ipsam stratam et super
molinum destructum quod iniuste edificaverunt predicti Eldebrandus et Bradila
usque in locum qui est subtus molinare destructum ubi terminum fiximus. Et
nos ea quae dicimus recta et vera esse profitemur per super adnexum iuramentum
in Domino, et ulla fraus aut ullum malum ingenium hic in nostro testimonio
impressum non est sicut supra scriptum est, vidimus teneri et possideri
per hos xxx presentes annos et amplius iam dictum alodium et res atque decursus
aquarum unde hec intencio vertitur ad integram proprietatem a predicta
Geriberga, et post mortem eius a servientibus Deo monachis in archisterio
s. Cucuphatis per terminos supradictos quos demonstravimus et pro quibus nostrum
testimonium in Domino dedimus ad sopiendam supradictam intencionem
per textum istius iudicii quod predicta Guascha recepto testimonio a nobis testibus
una cum iudicibus confirmavit et omnem vocem futuri negocii evacuavit
atque extincxit.
Actum est hoc {ii.°} non. maii, a.° xxxii. regnante Roberti, regis.
X Ermemiri; S + m Ennegonis; S + m Guifredi; S + m Agelanis, nos qui
hoc testimonium dedimus et firmari a testibus rogavimus; S+m Poncii, cognomento
Bonusfilius, clericus et iudex; S + m Vivas, sacer et iudex; S + m Mironis
Sindaredi; S + m Sesmundi Ananie; S + m Gouzfredi; S + m Lobatoni;
S + m Bernardi Sindaredi; S + m Oddoni Ermemiri; S + m Guilelmi Teudmari;
S + m Riculfi Ballomari; S + m Raimundi Geriberti; S + m Bernardi Goltredi;
S + m Gilaberti Bonucii; S + m Amati; S + m Bonifilii; S + m Petrus ;
S + m Ego Guascha, femina, que hos testes ad testimonium recepi, et ad hanc
intentionem extinguendam nominis mei signo corroboravi; S + m Adroario,

- 163 -
sacer; Ss. Ermengaudus, levita, ss.; S + m Trasovado, qui vocant Donucio, sacer;
Ss. Danagildus, presbiter et monachus; Ss. Scluva, presbiter et monachus.
S + m Poncii, cognomento Bonusfilius, clericus et iudicis, qui haec scripsit
et ss. cum litteris rasis et emendatis in linea xxviiii ubi dicit terminum fiximus
et in trigesima ubi dicit in locum qui est et in xxx ubi dicit subtus molinare
destructum ubi terminum fiximus sub die et anno prefixo.
510. 1029, junio 10.
Ilia y Dagoberto, reconociendo su error, dan al Monasterio un alodio que poseían
en "Valle Sterria" (Gerona).
A. C. A. Monacales, perg. San Cugat, n.° 144. Orig. Roto en la parte izquierda.
[In nomine Domini. Ego Ilia et Dagoberto, nos insimul donatores ha]nc
securitatem promto animo facimus. Notum sit omnibus hominibus tam presentibus,
scilicet quam et futuris quomodo petivit domnus Witardus, abba, ante
domnna Ermesin || [dis, comitissa ....................... ]dus Riurense, et Odegarius
de Mulnels et Iodfret Bernardus, et Iotbertus de Chamons, et Remundus
Oliba, et Iotfrandus Mirone, et in audientia iudices iuste iudican || [tes ......
................... ......... ] ipso clochario et ad aliorum plurimorum qui longum est
dicere, nos suprascripti Ilia et Dagberto de scripturam commutationis que fecit
domno Odone, episcopo, cum iure || [ ........................... ] et s. Cucuphati in
e[o] modo ut pater meus me dedisset ad servitium de s. Cucuphati per monachum
cum mea hereditate; quod si hoc non fecisset alaudem suprascripti de
sancti || [ ..................... ...... ]to, sicut resonat in scriptura commutationis
quod ostendit domnus Witardus, abba, in audientia supra scripta. Propterea
misit domna comitissa ad alaudem || [ ........................... at]que alios quod
pater me[us] atque nos donamus atque vendidimus, misit in potestate domno
Witardo abba. Et ideo nos ut talia vidimus, ibimus ante domna comitissa ||
[ ........................... ]s et ostendimus scripturam falsitatis in presentia domna
Ermesindis, comitissa, et Poncio, caput scole, et Berenguer Ollomar, et Iotfret
Bernardus et || [ ...... .................. . .. Gui]llehmis Gischafret, et Bonifilius
Sunner, et aliorum plurimorum nobiliorum hominum. Postea suprascripta
comitissa in horum audientia prehendidit scriptura || [ ............. ]t pariter in potestate
de Iotfret Bernardus usque ibi iudices fuissent qui iuste iudicium iudicassent,
sicut facere debent iuxta leges Ietichas ubi dicit || [ ........................ ]
Propterea nos suprascripti Ilia et Dagberto recognovimus directum domino Deo
et s. Cucuphati de ipsum alaude suprascriptum quod iniuste eum tenuimus ||
[ ........................ ] de pater meus atque de viro meo nomine Bonushomo, qui
est qd. et per metum condempnationis, ut nos non condempnet lex falsitatis,
donamus omnem alau || [dem quod habemus i]n valle Esterria in omnes locos
ut in iure et dominatione cenobio suprascripto stet omni tempore aput alaudem
suprascriptum quod recognovimus in || [ ........................... supra]scripto
alaude, ut nec nos nec ullus homo viventis utriusque sexus amplius inquietare
audeat te domnus Witardus, abba vel servi || [entes ............ ............... ]
dominatione de predicto loco fiat omni tempore iugiter in secula. Et qui hoc

— 164 —
inquietare voluerit, vel presumpserit ad nichilum eveniat eius pe || [titio, et
pectet domino De]o libram auri cocti, et in antea ista securitate vel evacuatione
sive donatione firma permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista securita[te vel evacuatione a.° x]xxiii.° regnante Rotbert,
rege.
S + m Ilia; S + m Dagberto, nos qui ista securitate vel evacuatione fecimus,
firmavimus, et testes fir || [mare rogavimus]; S + m Ballomar; S + m Iclane;
S + m Ebrinus; S + m Adalbertus; S.+ m Geraldus; || S + m Sesgud, sacer;
Gauzfredus, sacer, ss.; || S + m Iohan; S.+ m Sendredo Stefano; S + m Privado;
S + m Raimundo; || [S + m] Sunifredus, sacer.
Raimundo, sacer, qui istos suprascriptos testes scripsit iiii. ydus iunii ||
[ securi] tate vel evacuatione scripsi et ss. die et anno quod
supra ||.
511. 1029, octubre 24.
Gigo y sus hijos permutan con el abad Guitart unas propiedades de La Vit por
otras situadas en Sarriá, que fueron de Belucio (véase n.° 508), una pieza
de tierra junto a Santa Eulalia y una casa dentro de Barcelona.
REGESTIA: MAS, Notes, iv, 267 (n.° cdxxviii).
A. C. A., Cart., f. 151, n.° 492.
In nomine Domini. Ego Gigo et filiis meis his nominibus, id sunt: Isovardo
et Tigina et Adalbert et Raimundo, nos simul in unum comutatores sumus Domino
Deo et s. Cucufati cenobio et tibi domno Witardo, abbati cenobio suprascripto.
Per hac scriptura comutacionis nostre comutamus vobis terras nostras
et vineas, casas cum curtes, solos et superpositos, et omnia genera arborum,
qui infra sunt; qui nobis advenit ad me Gig per comparacione vel per vocem
uxoris mee, et ad nos infantes per genitrice nostra vel per quascumque voces.
Et est hec omnia in comitatum Barch., in terminio de ipsa Vid. Et afrontad
suprascripta omnia: de parte orientis in torrent, qui discurrit tempore pluviarum
et infundit in rio de Birlas, deinde ascendit per ipsos Pugs, de meridie
in strada que pergit a Subirads, vel ubique, et vadit ad ipsas Rochetas,
de occiduo in terra de s. Iuliano, et vadit ad ipsa petra de ipsas Rochetas, de
parte vero circi in strada publica. Quantum istas afrontaciones includunt, sic
comutamus vobis ipsa omnia predicta cum exios vel regressios earum, exceptus
ipsa turre cum ipsas domos et ipsa terra cum ipsas oliveras de ipso Vallo usque
in ipso torrent vel in rio de Birlas, et ipso molino vel ipso mulnar, sicut resonat
in vestra scriptura, quod fecit vobis Dadila, cui ego feci scripturam inpignoracionis
apud filios meos vel uxore mea; et est manifestum. Et accepimus nos
comutatores alias terras vel vineas et domos in Serriano, iusta s. Vincencio,
que fuerunt de Belutio, presbitero, qui est qd., et in alio loco, in Barchinona,
pariliata i de terra iuxta s. Eulalia, et intus in civitate Barchinona casal i.
Quem vero predicta omnia, que nos vobis comutans, de nostro iure in vestro
tradimus dominio et potestate, simul cum exiis vel regressios earum, ad proprium,
ad omnia que volueritis facere. Quod si nos comutatores a[u]d ullusque

- 165-
homo, qui contra ista comutacione venerit pro inrumpendum non hoc valeat
vindicare, sed componat, aut componamus vobis supra scripta omnia in duplo
cum omni sua inmelioracione,. et in antea ista comutacione firma permaneat modo
vel omnique tempore.
Facta ista comutacione viiii. kal. nov., a.° xxxiii. 0 regnante Roberto, rege.
S + m Gig; S + m Isovard; S + m Eigina; S + m Adalbert; S + m Raimundo,
nos qui ista comutacione fecimus et firmare rogavimus; S + m Vives Poncio;
S + m Wilabert; S.+ m Bonefilio; S + m Bardina; S + m Agela; S + m Miro.
S + m Sesgion, sacer, qui ista comutacione scripsi et ss. die et anno quo
supra.
512. 1030, febrero 18.
Juicio celebrado en audiencia del obispo de Barcelona Guadalo y tcrminado
en Monistrol de Noya, fallándose a favor del Monasterio la posesión de un
alodio sito en el término del castillo de Claramunt, que había dado al cenobio
de San Cugat la vizcondesa Geriberta. (Véase el n. 509.)
REGESTA: BALARI, Orígenes, 361, 367 y 443. — MAS, Notcs, iv, 267-9 (n.° CDXXIX).
Puig, L'arquitectura, ii, 2. parte, 444; PUIG, Episcopologio, 107.
A. C. A., Cart., f. 191, n.° 599.
Notum sit tam presentibus quam futuris quod in audiencia domni Guadalli,
episcopi Barchinonensis, assistentibus idoneis viris Raimundo, archilevita, et
Guilelmo fratre eius et Riculfo et Mirone Seniofredi et Amalerico Aitii et
Amato Seniofredi et Riculfo Ballomari, et Vivano Poncii et Guifredo et Mirone,
levita, cum Guifredo fratre suo et Bardina Mironis et Raimundo Geriberti et
Ermegaudo, levita, aliisque multis quorum nomina longum fuit scribere. Adfuit
quidam vir nobilis Guilabertus, levita, filius Odolardi, vice comitis, deferens
mandatum patris sui legibus firmatum petiv[i]tque Guitardum, abbatem
s. Cucufatis Octavianensis monasterii, asserens eum iniuste possidere alodium
quod fuit Geriberte vice comitissae, quod ipsa variis locis possidebat cum viveret
infra terminos castri Clarimontis, iure parentorum. Ad quam peticionem revincendam
ostendit supradictus abbas scripturam donacionis legaliter confectam,
quam ex supradicto alodio fecerat supra nominata Geriberga jure s. Cucufatis
supradicti monasterii. Ipse vero Guilabertus dicens nescire ipsius scripturae
veritatem, mutata est audiencia de civitate Barchinona in s. Mariam de
Monasteriolo, ubi per semetipsum adfuit Odolardus, vicecomes, cum jam dicto
suo mandatario, petieruntque huius rei causa eundem Guitardum coram supradictis
viris et aliis, Guilelmo, scilicet de Midiona et Mirone Lupi Sancii et
Mirone Sindaredi et Bernardo Amati et Sesmundo Ananie et Guitardo Navii
et Geriberto Quirici et Bonopare Guilelmi et Bonofilio Seniofredi et Sallane.
Tunc paratus fuit supradictos Guitardus de omni dubietate eripere supradictam
scripturam donacionis secundum judicium legis, iudicante et discupiente
hoc Bonofilio Marci, iudice. Ut autem vidit supranotatus vice comes Odolardus
tantam rei veritatem a parte s. Cucufatis et predicti Guitardi, omnem vocem
quam asserebat se habere in supradicto alodio una cum filiis suis Guilaberto et

— 166 —
Iohanne confirmavit in iure s. Cucufatis ita. In Christi nomine. Ego Odolardus,
vicecomes, simul cum filiis meis Guilaberto et Iohanne, recognosco quod Geriherga,
mater mea, ob remedium peccatorum suorum concessit ipsum alodium
quod habebat in omnibus locis, infra terminos castri Clarimontis domino Deo
et s. Cucuphato, martiri Octavianensi et ideo ipsam scripturam quam exinde
in audiencia supra dictorum virorum ostendit Guitardus, abbas, bonam et valituram
esse confirmo, Nullamque vocem, nullamque possessionem contra supradictam
scripturam sive in rebus que in ea resonant vel in earum augmentacionibus
michi vel mee posteritati reservo, sed abincebs per omnimoda tempora
ita supradicta que continentur omnia in supramemorata scriptura libere atque
secure persistant in jure dominacionis s. Cucufatis * predicti * et serviencium
Deo ibi ut nec ego nec filii mei supradicti nec aliquis homo utriusque contra
supra dictam scripturam venire presumam, aut presumat, aut aliquid de rebus
omnibus que illic resonant petere presumam aut presumat. Quod si facere presumpserimus
aut presumpserit, componamus aut componat domino Deo et predicte
aeclesie s. Cucufatis supradictum alodium in tripplum et insuper hoc
pactum sequritatis firmum permaneat omnique tempore. xii.° kalendas marcii,
anno xxxiiii. 0 Regni Roberti, regis actum est hoc.
Ss. Odolardus, vicecomes; + Guilabertus, levita +; S + m Iohanis
Odolardi; Iohannes, ss.; S + m Richeldis, vicecomitissa; S + m Guillelmi;
S + m Riculfi; S + m Riculfi Ballomari; S + m Vivani Poncii; S + m Guifredi;
S + m Bardine; S + m Guitardi Navii; S + m Geriberti Quirici; S + m Boniparis
Guilelmi; S + m Bonifilii Seniofredi; S+m Sallani.
S + m Poncii, cognomento Bonifilii, clerici et iudicis, qui hoc aedidit, scripsit
atque subscripsit ss. die et anno quod supra.
513. 1030, marzo 5.
Eimerich da al Monasterio los bienes que posee en Badalono y otros lugares,
exceptuando el alodio de "Villa Pomares".
REGESTA : MAS, Notes, iv, 269 (n.° cdxxx). (Véase el n.° 517).
A. C. A., Cart. f. 310 v, n.° 934.
In nomine Domini. Ego Eimericus, donator sum Domino Deo et ecclesie
s. Cucuphatis martiris Octavianensis monasterii. Certum quidem et manifestum
est quia, promto animo, nullius quogentis imperio nec suadentis ingenio,
facio hanc scripturam donacionis supradicte ecclesie de rebus meis propriis,
scilicet: de terris, vineis, domibus, edificiis, ortis, ortalibus, arboribus varii
generis, puteis et decursibus aquarum, prono et plano, cum garricis et pascuis.
Sunt ad hec omnia in comitatu Barch., infra terminos parrochie s. Mariae de
Bitulona, sive in aliis locis. Advenerunt michi supradicta omnia per meas comparaciones
et per meas profligaciones atque per meas aumentaciones sive per
alias multas voces. Habent terminum: de parte horientis in Tallano, sive in
ipso mari, de meridie similiter in ipso mari sive in rio Bissocio, de occiduo in
rivo Bissocio, sive in monte Kastellare, de circio in ipsa serra de campo Sentegeso.
Quantum iste affrontaciones et termini includunt, quod meum pro-

— 167 —
prium sit, et per legum ordinem dare possum ullo modo, terras, scilicet, et vineas,
domos, edificia, orta, ortalia, arbores varii generis, puteos et decursus
aquarum, pronum et planum, Garricas et pascua totum et absque ulla diminucione
dono Domino Deo et ecclesie iam dicte s. Cucuphatis martiris, excepto
ipso alodio quod infra hos terminos habeo in villa Pomare, vel infra eius terminos.
Insuper dono supradicte ecclesie omnes res meas mobiles quas abeo vel
habere debeo ullo modo et per legum ordinem huic ecclesie dare possum. Supradicta
quippe omnia que huic ecdesie dono de meo iure in potestatem et dominium
ipsius trado ad illius proprium, ut faciant exinde servientes ibi Deo quod
et de aliis munificenciis huius ecclesie faciunt. Quod si ego donator, aut aliquis
homo utriusque sexus contra hanc donacione venero aut venerit ad inrumpendum
non hoc valeam vendicare, aut valeat, sed componam aut componat iam
dicte ecdesie supradicta omnia in triplum, et insuper hec donacio firma permaneat
omni tempore.
Actum est hoc iii.° nonas marci, a.° xxxiiii. 0 regni Rodberti, regis.
S + m Aimericus, qui hanc donacionem feci, firmavi et firmare rogavi;
S + m Poncii, cognomento Bonifilii, clerici et iudicis, huius rei testis; X Gelmirus,
presbiter, ss.; S + m Mirone, iudice, ss.; S + m Sescud, sacer, ss.; Durandus,
sacer.
Ss. Guarinus, monachus, qui hanc cartam donacionis scripsi et ss. die et
anno quo supra.
514. 1030, agosto 4.
Donucio y su esposa permutan con el abad Guitart una mojada dc viña situada
en "Aqualonga", por una pieza de tierra, una casa y un mancuso.
REGESTA: MAS, Taula, 220; Notes, iv, 269-71 (n.° CDXXXI).
A. C. A,, Cart., f. 14, n.° 26.
In nomine Domini. Ego Donnutio et uxori sue Richelle, comutatores sumus
vobis Witardo, abbate, simul cum fratres vestros monachos cenobii s. Cucuphati.
Per hanc comu{ta}tionis nostre comutamus vobis modiata i de vinea
nostra propria, que nobis advenit per nostra comparatione vel per quacumque
voce; et est hec omnia ipsa vinea in comitato Barch., infra termine de Aqualonga.
Et affrontat ipsa vinea: de occiduo in torrent, de alias vero affrontaciones
in terris vel vineis de Witardo. Quantum infra istas affrontaciones includunt,
sic comutamus vobis ipsa vinea ab ipsa terra simul cum mancoso i, ab
integre, cum exiis vel regresiis earum, ad vestrum plenissimum proprium.
Quod si nos comutatores, aut ullusque homo, qui contra hanc comutacionem
venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendicare, sed componat aut componamus
vobis in duplo cum omnes suas {in}melioraciones, et in antea ista
comutacio firma permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista comutacione ii. nonas augusti, a.° xxxiiii. 0 regnante Roberto,
rege.
S + m Donutio; S + m Richelle, qui ista comutacione fccimus et firmare

— 168 —
rogavimus; Ysarnus, presbiter, ss.; Petrus, levita, ss.; S + m Iozal; S + m Salomon;
S + m Andegario.
S+m Sesegud, sacer, qui hanc comutacionem scripsit et ss. die et anno
quo supra.
515. [1010-30], octubre 22.
Ermenrigo y su esposa venden a Felidia unas tierras sitas en Masquefa, por
ocho mancusos.
A. C. A., Monacales, perg. San Cugat, n.° 175 (ol. 41). Orig.
In nomine Domini. Ego Ermenrigo et uxor mea Frugelle, vinditores sumus
tibi Felidia, que vocant Belisario || , hemtores. Per anc scriptura vindicionis
nostre vindimus tibi terra culta et erma cum glaniferis, || qui mihi advenit ad
me Ermenrigo de ienitores meos et ad me Fruielle per meum x. m , vel advenit ||
per nostra comparacione, vel per omnesque voces. Et est ipsa ec omnia in comitatum
Barch., in terminio || de Kastrum Maczefa. Et afrontat ipsa terra culta
vel erma cum glaniferis: de orientis ad ipsa Fonte || cum ipsa ienesta, de meridie
in via quem vadit ad ipsa strada, de occiduo in strada publica, de circi similiter.
|| Quantum infra istas afrontaciones includunt, sic vindimus tibi ipsa
ec omnia, totum ab integrum, cum exio || vel regresio suo, in propter precium
mancosos viii in rem valentem, et nihil [a]d ipsum precium aput nos emto ||
re non remansit et est manifestum. Quem vero predicta ipsa ec omnia [quod]
superius resonat, de nostro in || tuo tradimus dominio et potestatem ad facere
quod volueris. Quod si nos vinditores aut ullusque omo || qui contra anc vindicio[ne
ve]nerit pro inrumpendum, non hoc valeat [vindicare, sed] componam
[hec omnia] || in duplo cum omnem suam inmelioracione, et in antea ista vindicione
[firma et] stabilis [per] || maneat modo vel omnique tempore.
Facta ista vindiccione xi.° kal. nov., a. [...]iiii.° reg[nante] || Ratberto,
rege.
S+m Ermenrigo; S + m Frugelle, [nos qui ista vindicione] fecimus || et
firmare rogavimus; S+m Malucio; S+m ||; S + m Onofrede.
X Guademirus, presbiter, qui [hanc] vindiccione scripsit et die et anno
[quod] supra.
516. 1031, enero 15.
Los testamentarios de Llobet entregan al Monasterio unas tierras sitas en Polinyá,
en " Aguarela".
REGESTA : BALARI, Orígencs, 10. — MAS, Notcs, iv, 270 (n." cdxxxii). — AESBICHER,
Études, 57, 122.
A. C. A., Cart., f. 365 v, n." 1055.
In nomine Domini. Ego Lopard et Azoni et Bonadona, nos simul in unum
donatores sumus Deo et s. Cucuphati cenobii. Manifestum est enim quia co-

— 169 —
mendavit nobis Hugo, nomine Lobet, suam elemosinam, quando pergit ad
s. Sepulcrum, unde nos iuditium obligatum et roboratum abemus a series conditionis
editus, ordinante iudice, et precepit nobis ut cartam donacionis fecisemus
de pecia i de vinea ad sup{r}a scripto domo ad s. Cucuphati, que est
suprascripta vinea in comitatu Barch., in termine Pauliniano, ad ipsa Aguarela.
Que adfrontat suprascripta vinea aut ipsa terra ubi est fundata: de parte
orientis in terra de Ezo de Provinciana, de meridie in terra vel vinea de Mir,
et de occiduo in terra de s. Perpetua, de circi in terra de Adaleidis vel in vinea
de Bonadona. Quantum istas iiii. afrontaciones includunt, sic donamus ad
iam dicto domo ipsa terra aput ipsa vinea suprascripta et de nostro iure in illorum
cenobio vel servientes ipsius domo tradimus, ut faciant exinde sicut de
alis alaudibus et munificentiis suis. Quod si nos donatores ad ullusque homo
qui contra hac donacione venerit ad inrumpendum, non oc valeat vindicare, sed
componam aut componamus ad supra scripto domo omnia iam dicta, et in
antea ista donacio firma permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista donacio xviii. kal. feb., a.° xxxv.° regnante Roberto, rege.
S + m Lopard; S + m Azoni; S + m Bonadona, nos qui ista donacione fecimus
et firmavimus et firmare rogavimus; S + m Vives; S + m Sedredus;
S + m Lobaton; S + m Mirone, iudice, ss.
Ss. Petrus, sacer, qui ista donacione scripsit et sub ss. et die et anno.
517. 1031, marzo 6.
Eimerich da al Monasterio una casa, corrales y viñedos que posee en Badalona,
en el lugar llamado "Pomare". (Véase el n. 513.)
REGESTA : MAS, Notes, iv, 270-1 (n. CDXXXIII). — AEBICHER, Étudcs, 17, 32.
A. C.A., Cart., f. 311, n. 934 3 .
In nomine Domini. Ego Emericus, donator sum Domino Deo et s. Cucufati
Octavianensis cenobii. Manifestum est enim quia placuit animis meis, et placet,
nullus quoegentis imperio, nec suadentis ingenio, set propria mea hoc elegi
cum Deo bona voluntate, ut a predicto domo s. Cucuphati cartam donacionis
fecissem de aliquid proprietatem meam, sicuti et facio. Dono namque ibi terra,
cum chasa et casalibus et modiata i de vinea quod habeo in comitato Barchinona,
in terminio de Bedelona, in locum ubi dicunt Pomare. Et advenit michi
haec omnia per mea comparacione, sive per qualicumque voce. Et affrontat
haec omnia: de parte orientis in ipso montem que dicunt ad Crucem, de meridie
in terra de predicto domo s. Cucufati vel in terra de Lodulphus, de hocciduo
in terra de Gerbercha, femina, de parte vero cerci in via qui pergit a Campsenteies.
Quantum in istas affrontaciones includunt, sic dono haec omnia a predicto
domo servientesque ipsius sicut aliis alaudibus vel munificenciis ad eius
domo pertinentibus. Quem vero predicta haec omnia que ibidem dono de meo
iure in illorum trado dominio et potestate cum exiis vel regressiis earum. Quod
si ego donatore, aut ullusque homo, qui contra hanc donacione venerit ad inrumpendum,
non hoc valeat vendicare, sed componat aut componam a predicto
domo vel eius servientes ipsa haec omnia in duplo cum omni inmelioracione

— 170 —
sua, et in antea ista donacione firma et stabilis permaneat modo vel omnique
tempore.
Facta ista donacione ii.° nonas marci, a.° xxxv.° regnante Rodbert, rege.
S + m Emericus, qui ista donacione feci et firmare rogavi; S + m Arnallus;
S + m Sunner; S + m Gischefredus.
Ss. Guarinus, monachus, qui ista donacione scripsi et ss. die et anno quo
supra.
518. 1031, marzo 16.
Guila permuta con el abad Guitart un alodio (casa, corral, tierras y viñedos)
situado en Olérdola, que poseía por la casa de San Pedro, recibiendo en
cambio unos alodios sitos en el castillo de Mediona, en el término de "Vers".
Todos los años, al empezar la Cuaresma, deberá pagar a San Cugat un tnancuso
de oro.
In nomine Domini. Ego Guilla, femina, comutatrice sum vobis domno Guitardi,
abbati cenobio s. Cucufati et fratres tuos monachos. Manifestum est
enim quia conmuto vobis alaude de domum s. Petri, qui est situs infra termine
de kastrum Midiona, in loco vocitato Riobirllas, quod ego teneo in mea potestate
per cartam donacionis, quod michi fecit vir meus qd. Guifret. Et est
ipsum alaudem, que vobis conmuto, in comitato Barchinona, infra terminos de
Olerdula, prope locum ubi dicunt Moia. Et est ipsum alaudem casa et curte,
terra et vineas, quantum habet predicto domo s. Petri infra iam dictos terminos,
cum illorum affrontaciones vel termines. Quantum illarum affrontaciones
vel termines includunt, sic comuto vobis ipsa haec omnia, totum ab integre,
pro alios vestros alaudes, quod ego accepi in comutacione mea, ad opus s. Petri,
qui sunt infra termines de castrum iam dicto Midiona, sive in terminio de
Verz, totum placibile, sicut bene convenit inter me et vos, et sicut in mea resonat
scripturam commutacionis, quod vos mihi fecistis. Quem vero predicta
haec omnia que vobis conmuto in vestro trado dominio et potestate, cum exiis
vel regressiis earum, in tale racione ut ego [h]aec omnia teneam in diebus meis
et per unumquemque annum servire faciam ad domum s. Cucufati manchuso
i de auro cocto in capud XL. me . Quod si ego conmutatrice, aut ullusque homo,
qui contra hac comutacione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vendicare,
sed componat, aut componam vobis ipsa haec omnia in duplo cum omni
melioracione sua, et in antea ista comutacione firma et stabilis permaneat modo
vel omnique tempore.
Facta ista comutacione xvii. kal. apr., a.° xxxv. regnante Rodberto, regi.
S + m Guilla, femina, qui ista conmutacione feci et firmare rogavi; S + m
Amatus; S + m Bonifilius; S + m Amalricus; S + m Seniofredus, sacer;
S + m Geribertus, iudice.
S + m Guarinus, monachus, qui ista comutacione scripsi, et ss. cum literas
superpositas in verso vi die et anno quo supra.

-171 -
519. 1031, abril 13.
Vidal entrega al Monasterio tres viñedos y unos enseres que posee en Olérdola,
en el lugar llamado San Esteban.
REGESTA : BALARI, Orígencs, 633.— MAS, Taula, 554; Notes, iv, 271-2 (n.° CDXXXV).
AESBICHER, Etudcs, 13, 34.
A. C. A., Cart., f. 115, n.° 384.
In nomine Domini. Ego Vidal, donator sum Domino Deo et s. Cucufati
Octovianensis cenobio. Manifestum est enim quia placuit animis meis, et placet,
nullus cogentis imperio nec suadentis ingeni.o, sed propria mea hoc elegi cum
Deo bona voluntate, ita predicto domo s. Cucufati cartam donacionis fecissem,
sicuti et facio. Dono namque ibidem modiatas iii. bus de vineas, et tonna i et
cubo i, haec omnia meum proprium, quod habeo in comitato Barchinona, infra
terminos de Olerdula, in locum ubi dicunt s. Stephani; qui michi advenit per
mea comparacione sive per quacumque voce. Et affrontant ipsas modiatas iii. bus
de vineis: de parte orientis in rio qui discurrit, de meridie in vinea de Emmo,
femina, de hocciduo in terra de Ermengaudus, de parte vero circi in vinea de
me donatore, sive de filiis meis. Quantum in istas affrontaciones includunt, sic
dono a predicto domo servientesque ipsius ipsas modiatas iii. bus de vineas et
tonna i que dicunt Rossella et cubo i. Quem vero predicta hec omnia, que
ibi dono, de meo iure in eorum trado dominio et potestate, sicut aliis alaudibus
vel munificendis ad eorum domo pertinentibus, totum ab integrum, cum exiis
vel regresiis earum, a proprio. Quod si ego donatore, aut ullusque homo, qui
contra hac donacione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vendicare, sed
componat, aut componam a predicto domo vel eius servientes ipsa haec omnia
in duplo cum omnem suam inmelioracionem, et in antea ista donacione firma
et stabilis permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista donacione idus aprilii, anno xxxv. regnante Rotberto, rege.
S + m Vidal, qui ista donacione feci et firmare rogavi; S + m Gelmirus,
presbiter, ss.; S + m Bernardus; S + m Adalbertus; S + m Willelmus, levita, ss.;
S + m Bertrandus.
S + m Guarinus, monachus, qui ista donacione scripsi et ss. die et anno
quo supra.
520. 1031, junio 18.
Isovardo y sus hermanos conceden al Monasterio el derecho de paso de agua
desde el molino de Ermemir hasta el "Pontarrono", pudiendo tomar Isovardo
la que necesite. Le dan además cuatro mancusos para que flrmen la
escritura los hermanos de Isovardo.
REGESTA : MAS, Notcs, iv, 272-3 (n.° CDXXXVII).
A. C. A., Cart., f. 191 v j . n.° 600.
Anno xxxv regnante Rotberto rege. Sic fuit facta commacione de cursu
aquis inter s. Cucuphati cenobii et inter filios Guadalli episcopi, id est: Ysovardus,
cum fratribus vel sororis eius, dederunt suprascripti Ysovardus cum

— 172 —
fratribus vel sororibus suis ad domum s. Cucufati ipsum cursum aqua de ipsum
cacavo de molino de Ermemir usque ad ipsum Pontarrono in comutacione. Et
Witardus, abba, simul cum congregacione s. Cucufati dederunt ad isto iam
dicto Ysovard et ad fratribus vel sororibus suis de ipsa aqua ad rigandum, que
aprehendant ad ipsum distoledor supra ipsum molino vel supra ipsa canal de
Ermemir, et descendit ipsa aqua simul cum ipso transitu de ipsos homines qui
ipsa aqua adimperare venerint usque in alaudem de Ysovard cum fratribus vel
sororibus suis ad faciendum quod voluerint. Et dedit illis abba et Ermemir
insuper ipsa aqua manchosos aureos iiii. or , in tale videlicet racione, uti si
supradicto Ysovard faciat ad fratribus vel sororibus suis tenere vel firmare ista
comutacione, et si non fecerint reddat supradicto Ysovard ipsos supradictos
manchosos iiii in potestate de Witardus, abba, vel de Ermemir * sine ulla
intencione et ille abba vel Ermemir * reddere faciant ad isto Ysovard suprascripto
sine mora hista scriptura. Quod si ego Ysovard et fratribus vel sororibus
meis istos supradictos manchosos reddere non voluerimus firma permaneat
ista comutacione ad domum s. Cucufati modo vel omnique tempore.
Hec facta comutacione ista vel convencione xiiii. kal. iulii, pre hordinacione
iudice Geribert, et in presencia Mir, vicario de Clarmont, et Riculfo
Baldemar, et Bernad Goltred, et Geribert et Bernard Eiz, et Barone et Bernard
Barone, Ermengaudus, levita, Enneg, Yolius, presbiter, Soniarius, presbiter,
Geribert Barone.
S + m Ysovard; S + m Amad; S + m Eribal; S + m Fulcho; S + m Guitard
; S + m Ermesinds; S + m Maiasen, nos qui ista scriptura comutacione
rogavimus scribere et testes firmare; S + m Stephanus; S + m Ellegod; S + m
Sendredus; Gonballus, levita, ss.; Ioannes, levita, ss.; Witardus, gratia Dei
abba, ss.; Ss. Geribertus, iudice.
Adanagildus, presbiter et monachus, qui ista scriptura comutacione scripsit
et ss. die et anno quod supra.
521. 1032, marzo 1.
La condesa Ermesinda entrega al Monasterio un alodio que poseía en Moncada.
REGESTA: MAS, Taula, 486; Notes, iv, 273-4 (n. n CDXXXVIII).
A. C. A., Cart., f. 76, n.° 302.
Gratum namque et acceptum esse videtur domum Domini diligere et honorare
et de rebus suis quisquis, prout potuerit, offerri vel dotari, qui ad graciam
Domini sui ambit attingere et eius misericordiam sua honera deponere. Quod
nempe ego, in Dei nomine, Ermessendis, comitissa, totis nisibus hoc corde pertractans
procuravi ut ob Dei amore et veneracione seu et pro abolendis piaculis
ex rebus meis munusculum offere sancte, tibi, martir Cucuphas, cuius tuus
videlicet domus vel cenobium constat essc fundatum in comitatu Barchinona,
in Vallense, in loco quod ab antiquitus vocatum est Octaviano. Dono namque
alaudem meum, id est: terras et vineas, kasas cum solis et superpositis, cultum
vel eremum, arbores variisque generis, molinos, molinares cum caput aquis, et
regos et subtus regos et cum omnia usibilia que ad molinos pertinet ad molen-

— 173 —
dum garricas, prata et pascua, qui mihi advenit per mea comparacione sive
per alias quascumque voces. Et sunt hec omnia in comitatu Barchinona ad radicem
Montis Scatani, sive in prefato Monte Scatano; habentque terminum:
de parte orientis in molinos qui fuerunt qd. Tiraosario, sive in ipsa rocha de
ipso Bufo, de meridie in flumine Bisauci sive in alaude de Ermemiro, sacrista,
et inde erigitur usque ad petram Cophanatam et vadit usque ad ipsum avencum,
de occiduo in prefato avenco, sive in alaude de Guilelmo Palariensis et descendit
inde per ipsam serram dividendo prefatum alaudem Guillelmi et tenet
tisque in ipso Portel, sive in rio Maiore, de circi in Riopullo sive in alaude
prefati martiris Cucuphati, sive in molino de ipsa Torrezela. Quantum istas
affrontaciones includunt, sic dono tibi ipsa omnia, ab integre, simul cum exiis
vel regressiis earum, a proprio, ut quicquid {ex}inde facere vel iudicare voluerint
tui servientes licenciam in omnibus habeant, sicut et de aliis alaudibus
vel munificenciis domus pertinentibus. Et qui ista donacione venerit pro irrumpendum,
ad nichilum remaneat eius presumpcio, et insuper hec componat omnia
predicta, prout sancti Patres sancxerunt, in quadruplum, ad suprataxatum tuum
domum vel cenobium, et in antea ista donacio firma permaneat modo vel omnique
tempore.
Facta ista donacione kal. martii, a.° i.° regnante Enrico, filium qd. Roberti
regis.
+ Ermessindis, comitissa, qui ista donacione feci, firmavi et firmare rogavi;
+ Bernardi Ruvir; + Ermengaudus Blancuza +; S + m Raimundus de
Matrona; S + m Onofredi Riculfi; S + m Vivane Pontii.
X Senderedus, levita, qui ista karta donacione scripsi die et anno quo
supra.
522. 1032, abril 17.
Udalrigo y Altemir, cumpliendo la última voluntad de Adalberto, entregan al
Monasterio una pieza de tierra sita en Olérdola, en el lugar llamado Senabre.
REGESTA: MAS, Taula, 600; Notes, iv, 274 (n.° CDXXXIX).
A. C. A., Cart., f. 138, n.° 446.
In Dei nomine. Ego Vdalrige Altemir, donatores sumus tibi ad domum
s. Cucufati cenobii. Certum quidem manifestum est enim quia donamus tibi
semodiada i de vinea quod habemus in comitatum Barch., in terminio de Olerdola,
in locum ubi dicunt ad ipsa Senabre; qui nobis advenit per verbum de
qd. Adalbert, que illa mandavit dare pro anima sua et in suo testamento hoc
scribere iussit, unde iudicium oblicatum tenemus. Qui afrontad ipsa vinea: de
parte orientis in vinea de Sara vel suos eres, de meridie similiter, de occiduo in
terra de Bonafemra, de circi in ipsa limte. Quantum infra istas iiii. or afrontaciones
includunt, sic donamus atque tradimus ad domum s. Cucufati supra
scripta ipsa vinea, ab integrum, cum exiis et regresiis earum, ad proprium.
Quod si nos donatorcs aut aliquis omo qui contra ista donacione ad inrumpendum
venerit, non hoc valeat vindicare, sed componam, a[u]d componamus

— 174 —
ipsa vinea in duplo cum omnem suam inmelioracione, et in antea ista donacione
firma et stabilis permanead, modo vel omnique tempore.
Facta ista carta donacione xv.° kal. madii, a. xxxvi. regnante Rodberto,
rege.
S+m Vdalrig; S + m Altemir, nos qui ista donacione fecimus et firmare
rogavimus; S + m Salamon, presbitero; S + m Oriu; S + m Guilelm.
Raimundo, levita, qui ista carta scripsit et sub ss. die et anno quod supra.
523. 1032, junio 28.
Godmar y Guilara juran ante testigos ser verdadera la concesión de la iglesia
de Santa Oliva hecha por el emperador Luis, padre de Lotario (véanse números
15 y 173); Gelmiro jura lo mismo. Todos afirman, además, que la
posesión de dicha iglesia y su alodio es sexagenaria.
EDIT.: MARCA, ap. ccix (del arch. de San Cugat). — PUJADES, Crónica, vii, 273-5, ( 1K)
del Cart. ni del arch., sino de una causa ventilada en la Real Audiencia entre el abad de San
Cugat y la villa de Vendrell). — CARRERAS, Lo Montjuich, ap. x. — ABADAL, Els preceptes, 186.
REGESTA : BALARI, Orígenes, 3.78-9, 443, 537, 540. — CAMPILLO, Disquisitio, 170. — MAS,
Taula, 490-1 ; Notcs, iv, 275-6 (n.° CDXL). •—Puig, Episcopologio, 96, 107. — MONCADA, i, 257.
PEDEMONTE, Notes, 87.
A. C. A., Cart., f. 89, n.° 322.
In Christi nomine. Ego Godmarus et Guillara vobis Guitario et Vivano
Poncii, et Atoni, fratri eius, et Riculfo Baldomari, et Sesguto, et Remundo,
et Aicio, et- Bardine, et Isarno Ermemiri, et Guilelmo, fratre eius, et Suniario
Guifredi, et Sperain Deo, et Iohanni, clerico, et Guadallo, et Adalberto, presbitero,
et Agilani. Rogantes vos atque obsecrantes, eo quod gravati infirmitate
sumus sive senectute depressi, hoc mandatum facimus vobis ut vice nostra in
quacumque audientia necesse fuerit pro nobis testimonium detis ex hoc quod
per subtes anotatas condiciones iurare nos audituri estis, scilicet, ob confirmandam
veritatem precepti quod domnus Hludoicus, rex, fecit ex rebus subter
adscriptis in iure dominacionis aecclesie s. Cucufatis cenobii Octavianensis,
quod per infestacionem paganorum combustum aut deletum esse novimus, atque
postmodum renovatum a domno et gloriosissimo Leutario, rege Francorum,
genitore supradicti Hludoici, piae memorie, et ut hoc mandati nostri scriptum
firmitatem in omnibus obtineat, testimonium nostrum per seriem harum condicionum
iureiurando confirmavimus ita dicentes: "Iuramus nos, testes, Godmarus
et Guillara, unum dantes testimonium primo per Deum Patrem Omnipotentem
et per Iesum Christum filium eius, atque per sanctum Spiritum confitentes
hanc Trinitatem unum et verum Deum esse, et per istud altare consecratum
s. Pauli apostoli quod situm est in aecclesia beati Petri apostoli, que
non longe constructa est ab aecclesia sanctissimi ac beatissimi Cucufatis martiris
Octavianensis, quod nos vidimus atque legi audivimus preceptum s. Cucufatis
cenobii praedicti quod domnus Ludoicus, rex Francorum, genitor Leutarii,
regis similiter Francorum, fecit ad confirmandas res aecclesiasticas huic
cenobio collatas aut in postmodum concedendas. Et illic post multas alias res
possessionumque per eumdem preceptum in iure praedictae aecclesie confirmate

— 175 —
erant, resonabat quod supradictus rex Hludoicus confirmabat atque concedebat"
aecclesiam s. Olivae cum ipso alodio in latitudine de ipsa Guardia de
Bagnarias usque in Villam Domabuis, et in longitudine de villa Domenio usque
ad ipsum mare, simul cum ipsos stagnos, cum decimis et primiciis, decimas
quoque et primicias uti consuetum est ipsi loco ab antiquis temporibus accipere."
Et nos haec, quae dicimus, vera esse scimus, et supradictam aecclesiam s. Olive
cum ipso alodio, sicuti supra determinatum est, simul cum ipsis stagnis in
iure aecclesie s. Cucufatis predicti per hos annos LX.° videndo et cognoscendo
retentam esse scimus sine ulla legali interrupcione, et ullam fraudem aut ullum
malum ingenium hic in isto nostro testimonio impressum non est, sed secundum
quod supra intextum est, veraciter a nobis datum est per super adnexum
iuramentum in Domino. Et ego Gelmirus, sacer, iuro per metuendum atque
tremendum nomen Domini et per altare consecratum sancte beateque virginis
Marie, matris Domini, cuius aecclesia sita est in comitatu Barch., in foro Martorelio,
quod ego vidi et legi audivi supradictum preceptum unde supra notati
testes, Godmarus et Guillara testimonium suum dederunt, et audivi quod illic
resonabat quod supradictus sex Hludoicus confirmabat atque concedebat in
iure aecclesie s. Cucufatis aecclesiam s. Olivae cum ipso alodio in latitudine de
ipsa Guardia de Bagnarias usque in Villa Domabuis et in longitudine de Villa
Domenio usque ad ipsum mare, simul cum ipsos stagnos, cum decimis et prirniciis,
decimas quoque et primicias uti consuetum est ipsi loco ab antiquis temporibus
accipere, et haec supradicta omnia nosco retenta fuisse sine legali interruptione
in iure s. Cucufatis predicti, videndo et cognoscendo per hos LX.°
annos; nullamque fraudem nullumque malum ingenium in isto testimonio impresum
scio, sed secundum quod supradicti testes et ego testificati sumus verum
est, atque a nobis fideliter confirmatum per adnexum iuramentum supra
atque datum in Domino.
Late sunt hae conditiones iiii. kal. iulii, a.° primo regni Henrici, regis,
et dominice Incarnacionis xxxii. post millesimum.
S + m Godmari; S+m Guillarani, nos qui supradictum mandatum fecimus
et ad has condiciones iuravimus, et testibus hoc firmari rogavimus; X Gelmirus,
presbiter, ss.; ego qui hoc testimonium dedi et testibus hoc firmari rogavi;
+ Gislibertus, levita, qui et vices comes; * Raimundus, archilevita *, +;
S + m Compannus, levita, ss.; S.+ m Guadamiri Ermemiri; Miro, levita, ss.;
S + m Isarni Guilelmi; S + m Remundi Seniofredi; S + m Poncii, cognomento
Bonifilii, clerici et iudicis, qui hoc supradictum ordinavit mandatum et has
predictas condiciones, et hos testes ad testimonium recepit.
S+m Poncii, cognomento Bonifilii, clerici et iudicis, qui haec scripsit, cum
litteris rasis et emendatis in linea xviii. et xviiii. et xxiiii. et xxvi. a atque
subscripsit ss. die et anno quo supra ss.