Inhoud - Uitgeverij Christofoor
Inhoud - Uitgeverij Christofoor
Inhoud - Uitgeverij Christofoor
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Rudolf Steiner<br />
Ita Wegman<br />
Grondslagen voor<br />
een verruiming van<br />
de geneeskunde volgens<br />
geesteswetenschappelijke<br />
inzichten<br />
Vertaald door<br />
Paula Henny en Gerda Moes<br />
Met een nawoord van<br />
Christa van Tellingen<br />
Vrij Geestesleven / Zeist
Titel van de oorspronkelijke uitgave:<br />
Grundlegendes für eine Erweiterung der Heilkunst nach geisteswissenschaftlichen<br />
Erkenntnissen<br />
Rudolf Steiner Gesamtausgabe nr. 27<br />
7e druk, Rudolf Steiner Verlag, Dornach 1991<br />
Rudolf Steiner / Werken en voordrachten<br />
© 2009 Stichting Rudolf Steiner Vertalingen<br />
Typografi e Françoise Berserik<br />
Zetwerk Henk Pel<br />
Omslagillustratie door Benno Sloots, Geneeskracht, 2009<br />
(gouache op linnen, 40 × 40 cm)<br />
isbn 978 90 6038 561 6 / nur 743, 870<br />
Vrij Geestesleven is een imprint van <strong>Uitgeverij</strong> <strong>Christofoor</strong>, Zeist.
Bij deze uitgave<br />
Het ontwikkelen van de antroposofi e was niet alleen een aangelegenheid<br />
van Rudolf Steiner. Zonder de actieve inzet van Marie<br />
Steiner had Steiners aanzet tot een nieuwe bewegingskunst (euritmie)<br />
en spraakkunst in die korte tijd niet kunnen uitgroeien tot<br />
een kunstvorm waarmee zij in de grote theaters van Europa optrad.<br />
En zonder de daadkrachtige samenwerking met Ita Wegman<br />
had de antroposofi sche geneeskunde zich niet kunnen ontwikkelen<br />
tot een wereldwijde medische beweging met als fundament<br />
het boek Grondslagen voor een verruiming van de geneeskunde volgens<br />
geesteswetenschappelijke inzichten.<br />
Dit boek is om verschillende redenen belangrijk en interessant.<br />
Het is het enige boek dat Steiner samen met iemand anders<br />
geschreven heeft. Het biedt een uniek overzicht van de antroposofi<br />
sche visie op de menselijke fysiologie en anatomie, en op de daaruit<br />
voortvloeiende therapeutische maatregelen. De werkzaamheid<br />
van leven, ziel en geest wordt tot in de fysiologie van de mens op<br />
geesteswetenschappelijke wijze gevolgd. Ziel en geest zijn daarbij<br />
geen abstracte religieuze postulaten, maar actief werkzame principes,<br />
van waaruit de mens en zijn omringende wereld werkelijk<br />
begrepen kunnen worden.<br />
Daarnaast is het boek interessant omdat het een radicaal andere<br />
weg laat zien dan die van de huidige natuurwetenschap. Hier<br />
geen uitsplitsing naar genen die verantwoordelijk zijn voor het hele<br />
doen en laten van de mens – waardoor het genezen van die mens<br />
niet meer is dan het repareren van een machine. In plaats daarvan<br />
is de blik gericht op de totale mens, die doortrokken wordt door<br />
hogere levens- en ordeningsprocessen.<br />
Van de nieuwe weg die de geneeskunde op die manier kan inslaan,<br />
worden alleen de grondslagen besproken. Maar juist die maken<br />
duidelijk waar het ook in de rest van de antroposofi sche gees-<br />
5
teswetenschap om gaat: niet de wereld in microscopisch kleine of<br />
lichtjaren ver verwijderde onderdelen bestuderen, maar juist vanuit<br />
de totale mens de wereld onderzoeken met de overal daarin<br />
werkzame krachten van leven, ziel en geest.<br />
De huidige Nederlandse vertaling verschijnt in een tijd waarin<br />
de Nederlandse overheid steeds grotere belemmeringen opwerpt<br />
voor het uitoefenen en toepassen van de antroposofi sche geneeskunde.<br />
Twee van de typische geneesmiddelen die aan het eind van<br />
dit boek beschreven worden – Biodoron en Gencydo – mogen bijvoorbeeld<br />
sinds december 2008 in Nederland niet meer worden<br />
verhandeld.<br />
In haar nawoord behandelt arts en onderzoeker Christa van Tellingen<br />
de ontstaansgeschiedenis van dit boek, en diept zij enkele<br />
onderwerpen uit, zoals het verschil tussen het ik en de ik-organisatie.<br />
Ook beschrijft zij op welke manier er met dit boek in deze tijd<br />
kan worden omgegaan.<br />
6<br />
De redactie
<strong>Inhoud</strong><br />
Grondslagen voor een verruiming van de geneeskunde<br />
volgens geesteswetenschappelijke inzichten<br />
1 Werkelijk inzicht in het wezen van de mens als grondslag<br />
voor de geneeskunst — 11<br />
2 Waarom wordt de mens ziek? — 21<br />
3 De verschijnselen van het leven — 25<br />
4 Over het wezen van het voelende organisme — 29<br />
5 Plant, dier en mens — 33<br />
6 Bloed en zenuwen — 37<br />
7 Het wezen van genezende krachten — 41<br />
8 Activiteiten in het menselijke organisme –<br />
Diabetes mellitus — 45<br />
9 De rol van het eiwit in het menselijke lichaam en de<br />
albuminurie — 49<br />
10 De rol van vet in het menselijke organisme en de bedrieglijke<br />
lokale symptoomcomplexen — 52<br />
11 De vormgeving van het menselijke lichaam en jicht — 55<br />
12 Opbouw en afzondering in het menselijke organisme — 58<br />
13 Het wezen van ziekte en genezing — 62<br />
14 Over de therapeutische denkwijze — 66<br />
15 De geneesmethode — 70<br />
16 Geneesmiddelenkennis — 74<br />
17 Substantiekennis als grondslag voor<br />
geneesmiddelenkennis — 78<br />
18 Euritmietherapie — 82<br />
19 Karakteristieke ziektegevallen — 85<br />
20 Typische geneesmiddelen — 107<br />
Voorwoord 1925 — 115<br />
Nawoord 1925 — 117<br />
7
8<br />
Nawoord en aantekeningen<br />
Nawoord (Christa van Tellingen) — 121<br />
Aantekeningen bij Grondslagen voor een verruiming van de<br />
geneeskunde volgens geesteswetenschappelijke inzichten — 131<br />
Aantekeningen bij het nawoord — 139<br />
Bibliografi e — 141<br />
Levensoverzicht — 145<br />
Rudolf Steiner / Werken en voordrachten — 149