‘Ik zag rustig aan doen als falen. Tot ik volledig instortte’

Myrthe: “Mijn boek PAAZ ligt nu een paar maanden in de winkel en wordt
positief ontvangen. Er zijn zelfs plannen voor een televisieserie. Dat is leuk,
maar ik ga niet juichend over straat. Het geeft me een voldaan gevoel, dat vijf
minuten aanhoudt. Dan denk ik ‘ik heb mijn
doel gehaald, door naar het volgende’. Dat is
de streber in mij en dat wordt versterkt door
mijn twee ziektebeelden: manische
depressiviteit en het syndroom van Asperger,
een vorm van autisme. Hoewel mijn
ziektebeelden blijven, kan ik er redelijk mee
omgaan. Ik krijg medicijnen die het grootste
deel van de tijd werken en mijn psychiater en
psycholoog weten mijn depressies in goede
banen te leiden. Bovendien weet mijn vriend
waar hij op moet letten en heb ik geleerd om naar anderen te luisteren.”
Huilbuien
“Het ging mis toen ik 26 was. Ik woonde bij mijn ouders, had een leuke vriend
en werkte als redacteur bij een uitgeverij. Ik begeleidde schrijvers en maakte
van hun verhalen iets tastbaars, een boek waarmee ze duizenden mensen
konden inspireren. Het was mijn droombaan. Ik werkte drie dagen per week
op kantoor en nam voor drie dagen lees- en schrijfwerk mee naar huis. Toen
een collega wegging, nam ik haar werkzaamheden over en had ik een dubbele
baan. Dat moest ik aankunnen, vond ik. Ik was enorm gedreven. Mijn vriend
zag dat ik overwerkt raakte en opperde dat ik eens met een psycholoog moest
praten. Want soms huilde ik avondenlang, wat ik dan afdeed met ‘ach, heeft
iedereen weleens’. Huilbuien had ik al mijn hele leven, ook op het werk. Dan
ging ik op het toilet zitten huilen. Ik voelde me radeloos, maar vond dat ik
mezelf niet moest aanstellen. Daarna ging ik weer aan het werk. Ik praatte
veel met mijn vriend, maar nooit heel diep en over mijn gevoelens. Vanaf
mijn kinderjaren had ik suïcidale gedachten. Ik zag mezelf als slecht mens,
geen wonder dat ik niet meer wilde leven. Ik wist dat mijn gevoelens niet
normaal waren, dus sprak ik er uit schaamte niet over. Mijn vriend wist van
niks en voor mijn ouders was ik de oudste dochter die niet zo sociaal was en
zich afzijdig hield van de rest van het gezin. Ze konden mijn gedrag niet goed
duiden. Voor hen was ik Myrthe die een beetje anders was.
Werken werd een verslaving, het verdoofde mijn gevoel. Maar door de hoge
werkdruk ging het mij steeds meer moeite kosten. Ik dacht dat ik
overspannen werd en bezocht de bedrijfsarts. Ik moest het rustiger aan doen,
maar dat zag ik als falen. Ik bleef doorwerken, totdat ik voor mijn vakantie
grandioos instortte. Ik kon niet meer lezen, de toetsen op het toetsenbord niet
meer vinden en niet snel typen. Ik raakte versuft en verstijfd. Het lukte me
niet meer mijn depressieve buien te negeren. Deze keer vroeg de bedrijfsarts
hoe ik ’s avonds naar bed ging. Ik zei: ‘Ik trek de dekens over me heen en
hoop dat ik nooit meer wakker word.’ Dat was genoeg voor hem. Hij zei dat ik
een depressie had. Minder werken was niet aan de orde, ik moest stoppen met
werken en hulp zoeken. Ik voelde mij hetzelfde als altijd: ik wilde dood.
Alleen kon ik nu niet meer leven met die gedachte. Net voordat ik met mijn
vriend op vakantie zou gaan, wist ik het zeker: ik zou er een eind aan maken.
Hij zou als archeoloog opgravingen doen in Griekenland en ik zou hem
helpen. Dat ging me niet lukken. Daarom zei ik tegen hem dat ik niet
meeging, omdat ik lichamelijk uitgeput was. Hij moest zonder mij gaan.”
Afvoerputje
“Toen de vakantie aanbrak, viel mijn werk weg. Niet alleen als overbelasting,
maar ook als structuur in mijn leven. Ik was nu alleen nog Myrthe, daarvoor
was ik vooral redacteur. Werken was mijn leven, mijn wereld bestond uit ‘nu
MIJN LEVEN
‘Tegen mijn vriend zei ik dat ik meer
van een meerkoet hield dan van hem’
plus een uur’, ik dacht niet aan de komende
weken en maanden. De eerste dagen van
mijn vakantie bleef ik huilen. Mijn vader
drong erop aan dat ik naar de huisarts ging.
De huisarts vroeg: ‘Ga je wachten op de dood
of heb je een datum of een vastomlijnd plan?’
Dat plan had ik: ik zou in een bocht op een
dijk tegen een rij bomen aanrijden. De
huisarts stuurde mij door naar de crisisdienst
voor spoedgevallen. Het maakte me niet uit
dat ik daar zat, ik was gevoelloos. Er waren
drie opties volgens de verpleegkundige:
medicatie, dagbehandeling of een opname.
Dat laatste leek me sterk. Waar maakte
iedereen zich toch zo druk over? Maar na een
gesprek met de psychiater hoorde ik dat het
echt een opname zou worden. Ik schrok me
te pletter. Ik wist niks van de psychiatrische
instellingen, alleen dat je daar nooit terecht
wilt komen: dat is het afvoerputje van de
maatschappij, daar zitten de gekken, dacht ik.
Ik barstte in huilen uit, maar herpakte
mezelf. Ik dacht: ik ben daar toch snel weg.
Ik mocht mijn spullen thuis gaan pakken,
maar alleen als ik direct zou terugkomen.
Thuis vertelde ik mijn ouders over mijn
opname op de paaz, de psychiatrische
afdeling van een algemeen ziekenhuis. Ik zei
dat ik depressief was, mijn zelfmoordplannen
hield ik voor me. Ze schrokken. Al hadden ze
het ergens ook wel zien aankomen.”
Kraanvogels
“Mijn vader bracht me weg, hij wilde zien
waar ik zou terechtkomen. Ik had geen idee
wat me op de paaz te wachten stond. Ik kwam
in het weekend binnen en de meeste
patiënten waren naar huis, op zes ernstige
gevallen na. Er was leegte en rust. Mijn vader
vertrok, de deur achter mij ging op slot, maar
ik voelde mij niet gevangen. Mijn wereld was
alleen iets kleiner geworden. Ik voelde me
dood vanbinnen, alleen mijn lichaam was er
VRIENDIN • NL 27