01.05.2013 Views

Afkortingen en begrippen - Archeologische Werkgemeenschap voor ...

Afkortingen en begrippen - Archeologische Werkgemeenschap voor ...

Afkortingen en begrippen - Archeologische Werkgemeenschap voor ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Archeologische</strong> Ver<strong>en</strong>iging Kemp<strong>en</strong>- <strong>en</strong> Peelland<br />

AWN afdeling 23<br />

NOTITIES ARCHEOLOGIE EN RUIMTELIJKE ORDENING<br />

ALFABETISCH OVERZICHT VAN AFKORTINGEN EN BEGRIPPEN (versie juni 2010)<br />

Bijlage 4 uit „Verled<strong>en</strong> wordt Hed<strong>en</strong>‟ herzi<strong>en</strong>e versie 2010.<br />

Tonnie van de Rijdt – van de V<strong>en</strong><br />

AFKORTINGEN<br />

Voor cursief gedrukte tekst<strong>en</strong> staat onder begripp<strong>en</strong> e<strong>en</strong> nadere uitleg<br />

AHN Actueel Hoogtebestand Nederland<br />

AMK <strong>Archeologische</strong> Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>kaart<br />

AMvB Algem<strong>en</strong>e Maatregel van Bestuur<br />

AMZ <strong>Archeologische</strong> Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>Zorg<br />

Archis <strong>Archeologische</strong> Informatie Systeem<br />

ARCHON <strong>Archeologische</strong> Onderzoeksschool<br />

AVKP <strong>Archeologische</strong> Ver<strong>en</strong>iging Kemp<strong>en</strong> <strong>en</strong> Peelland<br />

Awb Algem<strong>en</strong>e wet bestuursrecht<br />

AWN <strong>Archeologische</strong> Werkgeme<strong>en</strong>schap Nederland<br />

BRL Beoordelingsrichtlijn<br />

CCvD – A C<strong>en</strong>traal College van Deskundig<strong>en</strong> – Archeologie<br />

CHW Cultuurhistorische Waard<strong>en</strong>kaart<br />

CMA C<strong>en</strong>traal Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Archief<br />

EI Erfgoed Inspectie<br />

FIM Federatie instandhouding Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

GS Gedeputeerde Stat<strong>en</strong><br />

IKAW Indicatieve Kaart <strong>Archeologische</strong> Waard<strong>en</strong><br />

IVO Inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong>d Veldonderzoek<br />

KNA Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie<br />

m.e.r. de procedure van de milieueffectrapportage<br />

M.E.R. het milieueffectrapport<br />

MW Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>wet<br />

NOaA Nationale Onderzoeksag<strong>en</strong>da Archeologie<br />

OCW (Ministerie van) Onderwijs, Cultuur <strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap<br />

PDB Provinciaal Depot Bodemvondst<strong>en</strong><br />

PvA Plan van aanpak<br />

PvE Programma van Eis<strong>en</strong><br />

RCE Rijksdi<strong>en</strong>st <strong>voor</strong> het Cultureel Erfgoed (<strong>voor</strong>he<strong>en</strong> ROB <strong>en</strong> RACM)<br />

RO Ruimtelijke Ord<strong>en</strong>ing<br />

SIKB Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer<br />

SMB Strategische Milieubeoordeling<br />

SVBP Standaard Vergelijkbare Bestemmingsplann<strong>en</strong> (2008)<br />

Uov Uniforme op<strong>en</strong>bare <strong>voor</strong>bereidingsprocedure volg<strong>en</strong>s de Awb<br />

VNG Ver<strong>en</strong>iging Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

Wabo Wet algem<strong>en</strong>e bepaling<strong>en</strong> omgevingsrecht<br />

Wamz Wet archeologische monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zorg<br />

Wkpb Wet k<strong>en</strong>baarheid publiekrechtelijke beperking<strong>en</strong><br />

Wro Wet ruimtelijke ord<strong>en</strong>ing die op 1 juli 2008 is ingegaan<br />

WRO Wet Ruimtelijke ord<strong>en</strong>ing die gold tot 1 juli 2008<br />

1


BEGRIPPEN<br />

Cursief gedrukte tekst<strong>en</strong> zijn ook zelf als begrip in dit overzicht opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />

Aanlegvergunning<br />

Voor gebied<strong>en</strong> met de Waarde Archeologie di<strong>en</strong>t in het bestemmingsplan e<strong>en</strong> verbod te geld<strong>en</strong> op het<br />

uitvoer<strong>en</strong> van bepaalde werk<strong>en</strong> of werkzaamhed<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> bouwwerk<strong>en</strong> zijnde, binn<strong>en</strong> de door de<br />

geme<strong>en</strong>te aangev<strong>en</strong> ondergr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> in oppervlakte <strong>en</strong> diepte. Die werkzaamhed<strong>en</strong> zijn dan alle<strong>en</strong><br />

mogelijk indi<strong>en</strong> daar door burgemeester <strong>en</strong> wethouders e<strong>en</strong> aanlegvergunning <strong>voor</strong> is verle<strong>en</strong>d.<br />

Algem<strong>en</strong>e wet bestuursrecht<br />

De Awb is het juridisch kader <strong>voor</strong> „behoorlijk bestuur‟ door de overheid. De wet bevat<br />

- e<strong>en</strong> aantal algem<strong>en</strong>e beginsel<strong>en</strong> van behoorlijk bestuur<br />

- e<strong>en</strong> Uniforme op<strong>en</strong>bare <strong>voor</strong>bereidingsprocedure (Uov)<br />

- regels <strong>voor</strong> het kunn<strong>en</strong> inbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van bezwaar <strong>en</strong> beroep teg<strong>en</strong> bestuursrechtelijke besluit<strong>en</strong> van<br />

de overheid.<br />

Archeologiebeleid<br />

Door e<strong>en</strong> overheid vastgesteld kader <strong>voor</strong> de wijze waarop zij wil omgaan met haar zorgplicht t<strong>en</strong><br />

aanzi<strong>en</strong> van archeologische waard<strong>en</strong> in haar gebied, ev<strong>en</strong>tueel aangevuld met verdergaande<br />

bepaling<strong>en</strong> t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van selectiebesluit<strong>en</strong>.<br />

<strong>Archeologische</strong> att<strong>en</strong>tiegebied<br />

Door de provincie aangewez<strong>en</strong> gebied dat archeologisch waardevol is of naar verwachting kan zijn.<br />

Dit zijn gebied<strong>en</strong> van provinciaal belang. Provinciale Stat<strong>en</strong> houd<strong>en</strong> bij vaststelling of herzi<strong>en</strong>ing van<br />

de structuurvisie rek<strong>en</strong>ing met deze gebied<strong>en</strong>.<br />

Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn verplicht om binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> door de Provinciale Stat<strong>en</strong> te bepal<strong>en</strong> termijn <strong>voor</strong> die<br />

gebied<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bestemmingsplan vast te stell<strong>en</strong> overe<strong>en</strong>komstig door de provincie gegev<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong>schrift<strong>en</strong> omtr<strong>en</strong>t de inhoud van dat bestemmingsplan (proactieve aanwijzing).<br />

<strong>Archeologische</strong> begeleiding<br />

Proces waarbij de uitvoering van niet-archeologische werkzaamhed<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> archeoloog wordt<br />

begeleid. Het proces kan 3 doel<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong>:<br />

- om bij afwezigheid van adequaat <strong>voor</strong>onderzoek door fysieke belemmering<strong>en</strong> alsnog e<strong>en</strong> vorm<br />

van inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong>d veldonderzoek te kunn<strong>en</strong> verricht<strong>en</strong> (conform IVO-proefsleuv<strong>en</strong>);<br />

- om ev<strong>en</strong>tueel aanwezige archeologische informatie te behoud<strong>en</strong> (conform Opgrav<strong>en</strong>);<br />

- om bij (beperkte) ingrep<strong>en</strong> in gewaardeerde terrein<strong>en</strong> aanwezige archeologische informatie te<br />

behoud<strong>en</strong> (conform Opgrav<strong>en</strong>).<br />

<strong>Archeologische</strong> beleidskaart<br />

Kaart met e<strong>en</strong> ruimtelijke pres<strong>en</strong>tatie van het te voer<strong>en</strong> beleid, vastgesteld door de bevoegde<br />

overheid.<br />

Archeologiegroep<br />

E<strong>en</strong> verzamelnaam <strong>voor</strong> vrijwilligersgroep<strong>en</strong>. Dit kunn<strong>en</strong> zijn AWN-afdeling<strong>en</strong> <strong>en</strong> AWN-werkgroep<strong>en</strong>,<br />

archeologische werkgroep<strong>en</strong> die lid zijn van e<strong>en</strong> heemkundekring of historische ver<strong>en</strong>iging of andere<br />

lokale groep<strong>en</strong>.<br />

<strong>Archeologische</strong> Monum<strong>en</strong>t<br />

Zie Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />

<strong>Archeologische</strong> Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Kaart (AMK)<br />

E<strong>en</strong> archeologische kaart met e<strong>en</strong> overzicht van alle bek<strong>en</strong>de beschermde archeologische<br />

monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> overige behoud<strong>en</strong>swaardige locaties in e<strong>en</strong> bepaald gebied.<br />

De AMK is de gezam<strong>en</strong>lijke verantwoordelijkheid van de Rijksdi<strong>en</strong>st <strong>voor</strong> het Cultureel Erfgoed <strong>en</strong> de<br />

provincies <strong>en</strong> wordt beheerd door de Rijksdi<strong>en</strong>st <strong>voor</strong> het Cultureel Erfgoed.<br />

AMK-terrein<br />

2


Terrein<strong>en</strong> die staan vermeld op de <strong>Archeologische</strong> Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>kaart <strong>en</strong> daarmee e<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>de<br />

archeologische waarde hebb<strong>en</strong>.<br />

<strong>Archeologische</strong> Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zorg (AMZ)<br />

Wettelijke verplichting<strong>en</strong> die zijn vastgelegd in de Wamz/ Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>wet <strong>en</strong> zijn uitgewerkt in de<br />

KNA.<br />

Archeologievergunning<br />

E<strong>en</strong> door het rijk, provincie of geme<strong>en</strong>te te verl<strong>en</strong><strong>en</strong> vergunning <strong>voor</strong> het verricht<strong>en</strong> van<br />

grondwerkzaamhed<strong>en</strong> of het wijzig<strong>en</strong> van de situatie <strong>voor</strong> respectievelijk beschermde rijks-,<br />

provinciale of geme<strong>en</strong>telijke archeologische monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />

Archeologieverord<strong>en</strong>ing<br />

Geme<strong>en</strong>telijke verord<strong>en</strong>ing waarin beleidsregels <strong>en</strong> uitvoeringsinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de uitvoering van<br />

het geme<strong>en</strong>telijke beleid <strong>voor</strong> de archeologische monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zorg zijn vastgelegd.<br />

<strong>Archeologische</strong> verwachting<br />

De aan e<strong>en</strong> gebied toegek<strong>en</strong>de kans op het <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong> van archeologische relict<strong>en</strong>.<br />

<strong>Archeologische</strong> waarde<br />

Vindplaats of vondst met e<strong>en</strong> oudheidkundige waarde. Het betreft hier met name archeologische<br />

relict<strong>en</strong> in hun oorspronkelijke ruimtelijke context. Zowel grote complex<strong>en</strong>/ structur<strong>en</strong> zoals<br />

nederzettingsterrein<strong>en</strong>, als afzonderlijke vondst<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> met deze term word<strong>en</strong> aangeduid.<br />

Archis (Archeologisch informatie systeem)<br />

Het door de Rijksdi<strong>en</strong>st <strong>voor</strong> het Cultureel Erfgoed beheerde archeologisch informatie systeem, met<br />

informatie over o.a. onderzoeksmelding<strong>en</strong>, vondstmelding<strong>en</strong>/ waarneming<strong>en</strong>, complex<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Archis II is de huidige versie van Archis. Archis is <strong>voor</strong>alsnog alle<strong>en</strong> rechtstreeks<br />

toegankelijk <strong>voor</strong> beroepsarcheolog<strong>en</strong>. Amateurarcheolog<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> informatie t<strong>en</strong> behoeve van e<strong>en</strong><br />

concreet project opvrag<strong>en</strong>.<br />

Beheer / beheerplan<br />

Het treff<strong>en</strong> van maatregel<strong>en</strong> die noodzakelijk zijn om er<strong>voor</strong> te zorg<strong>en</strong> dat archeologische<br />

monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die in e<strong>en</strong> goede staat verker<strong>en</strong> dat ook blijv<strong>en</strong>.<br />

Beheer bestaat uit schouw<strong>en</strong>, uitvoer<strong>en</strong> van onderhoud <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel monitor<strong>en</strong>. Het gaat hier om het<br />

treff<strong>en</strong> van maatregel<strong>en</strong> op de lange termijn. De te nem<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij <strong>voor</strong>keur<br />

vastgelegd in e<strong>en</strong> beheerplan of behoud<strong>voor</strong>schrift<strong>en</strong>, onder toezicht van e<strong>en</strong> s<strong>en</strong>iorarcheoloog.<br />

Zie ook fysiek bescherm<strong>en</strong>.<br />

Beheersverord<strong>en</strong>ing<br />

De geme<strong>en</strong>teraad kan in plaats van e<strong>en</strong> bestemmingsplan e<strong>en</strong> beheersverord<strong>en</strong>ing vaststell<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />

gebied<strong>en</strong> waar ge<strong>en</strong> ruimtelijke ontwikkeling wordt <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>. De verord<strong>en</strong>ing regelt het beheer van het<br />

gebied overe<strong>en</strong>komstig bestaand gebruik. Beheersverord<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> elke ti<strong>en</strong> jaar word<strong>en</strong><br />

herzi<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij het vaststell<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> herzi<strong>en</strong>ing van de beheersverord<strong>en</strong>ing moet rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong><br />

gehoud<strong>en</strong> met de in de bodem aanwezige of te verwacht<strong>en</strong> archeologische waard<strong>en</strong>.<br />

Behoud<strong>en</strong>swaardig<br />

De resultante van de verschill<strong>en</strong>de stapp<strong>en</strong> van de waardering, waarbij wordt vastgesteld of e<strong>en</strong><br />

vindplaats al dan niet <strong>voor</strong> duurzaam behoud in aanmerking komt.<br />

Behoud in situ<br />

Het duurzaam in stand houd<strong>en</strong> van archeologische waard<strong>en</strong> in de bodem als bron van k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong><br />

beleving, op exact de plaats waar de laatste gebruiker het heeft gebouwd, gedeponeerd, weggegooid<br />

of verlor<strong>en</strong>. Dit door fysieke bescherming <strong>en</strong>/of inpassing van de archeologische waard<strong>en</strong> in de<br />

inrichting van het plangebied.<br />

Behoud ex situ<br />

Wanneer de archeologische vindplaats als behoud<strong>en</strong>swaardig gewaardeerd is, maar het niet mogelijk<br />

is deze in de ruimtelijke plann<strong>en</strong> in te pass<strong>en</strong> of te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de bodemverstor<strong>en</strong>de ingrep<strong>en</strong><br />

3


zal de informatie die zo‟n vindplaats bevat, veiliggesteld di<strong>en</strong><strong>en</strong> te word<strong>en</strong> door middel van e<strong>en</strong><br />

Definitieve Opgraving.<br />

Beoordelingsrichtlijn<br />

Toetsingskader <strong>voor</strong> certificer<strong>en</strong>de instelling<strong>en</strong> (CI). Het bevat de eis<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> CI hanteert bij hun<br />

beoordeling van archeologische bedrijv<strong>en</strong> of di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het verl<strong>en</strong><strong>en</strong> of verl<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />

certificaat. De beoordelingsrichtlijn is gebaseerd op de protocoll<strong>en</strong> uit de KNA <strong>en</strong> wordt in<br />

sam<strong>en</strong>werking met het C<strong>en</strong>traal College van Deskundig<strong>en</strong> Archeologie (CCvD - A) opgesteld.<br />

Beroep bij de Raad van State<br />

Dit is e<strong>en</strong> beroepsmogelijkheid bij de Afdeling Bestuursrecht van de Raad van State <strong>voor</strong><br />

bestuursrechtelijke besluit<strong>en</strong> nadat eerst zi<strong>en</strong>swijz<strong>en</strong> zijn ingebracht. Het gaat om besluit<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />

vaststelling van e<strong>en</strong> bestemmingsplan, e<strong>en</strong> inpassingsplan of uitwerkingsplan, tracébesluit<strong>en</strong>,<br />

besluit<strong>en</strong> in het kader van de Reconstructiewet, de Waterwet, de Natuurwet <strong>en</strong> dergelijke. Beroep<br />

instell<strong>en</strong> is alle<strong>en</strong> mogelijk door belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> indi<strong>en</strong> die eerder e<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>swijze hebb<strong>en</strong> ingebracht<br />

of indi<strong>en</strong> het plan gewijzigd is vastgesteld. Dit is e<strong>en</strong> beroepsmogelijkheid in eerste <strong>en</strong> laatste<br />

instantie.<br />

Beroep bij de Raad van State is ook mogelijk na beroep bij de rechtbank (beroep in tweede instantie).<br />

(Zie Notitie Zi<strong>en</strong>swijz<strong>en</strong>, bezwaar <strong>en</strong> beroep).<br />

Beroep bij de rechtbank<br />

Dit is de beroepsmogelijkheid bij het verl<strong>en</strong><strong>en</strong> van vergunning<strong>en</strong> <strong>en</strong> dergelijke, nadat eerst bezwaar is<br />

ingedi<strong>en</strong>d. Als het bestuursorgaan e<strong>en</strong> bezwaar verwerpt is beroep mogelijk bij de rechtbank<br />

(bestuursrechter). Wanneer ook dit beroep wordt verworp<strong>en</strong> is er nog de mogelijkheid van hoger<br />

beroep bij Afdeling Bestuursrecht van de Raad van State.<br />

(Zie Notitie Zi<strong>en</strong>swijz<strong>en</strong>, bezwaar <strong>en</strong> beroep).<br />

Bestemmingsomschrijving<br />

Onderdeel van de regels in e<strong>en</strong> bestemmingsplan. Het is de omschrijving van welke bestemming<strong>en</strong><br />

waar zijn toegestaan. Indi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gebied e<strong>en</strong> archeologische waarde heeft <strong>en</strong> (mede) bestemd is <strong>voor</strong><br />

het in stand houd<strong>en</strong> van die waard<strong>en</strong>, dan moet dat in de bestemmingsomschrijving zijn aangegev<strong>en</strong>.<br />

Zo‟n gebied heeft dan meestal e<strong>en</strong> dubbelbestemming zoals archeologische waarde <strong>en</strong> agrarische<br />

gebied of archeologische waarde <strong>en</strong> natuurgebied / gro<strong>en</strong>gebeid.<br />

Bestemmingsplan<br />

E<strong>en</strong> bestemmingsplan legt vast hoe de grond <strong>en</strong> de daarop staande gebouw<strong>en</strong> gebruikt mog<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong>. Het bestemmingsplan legt de huidige functies vast, reguleert die <strong>en</strong> geeft tev<strong>en</strong>s aan welke<br />

nieuwe bestemming<strong>en</strong> of ontwikkeling wel of niet mogelijk zijn. E<strong>en</strong> bestemmingplan omvat<br />

- de verbeelding<br />

- de regels<br />

- de toelichting.<br />

E<strong>en</strong> bestemmingsplan moet iedere ti<strong>en</strong> jaar word<strong>en</strong> herzi<strong>en</strong>. Bij het opstell<strong>en</strong> of herzi<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />

bestemmingplan is de geme<strong>en</strong>te verplicht rek<strong>en</strong>ing te houd<strong>en</strong> met aanwezige of de verwacht<strong>en</strong><br />

archeologische waard<strong>en</strong>.<br />

Bestuursrechtelijk besluit<strong>en</strong><br />

Schriftelijke beslissing<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bestuursorgaan die consequ<strong>en</strong>ties hebb<strong>en</strong> <strong>voor</strong> individuele<br />

burgers. Dat kunn<strong>en</strong> zijn:<br />

- besluit<strong>en</strong> van algem<strong>en</strong>e strekking, deze geld<strong>en</strong> <strong>voor</strong> iedere burger, zoals e<strong>en</strong> besluit over het<br />

vaststell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bestemmingsplan;<br />

- <strong>en</strong> besluit<strong>en</strong> die één of e<strong>en</strong> kleine groep belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> betreft, zoals het verl<strong>en</strong><strong>en</strong> van<br />

vergunning<strong>en</strong>.<br />

Bevoegd gezag<br />

De overheid (geme<strong>en</strong>te, provincie, rijk) die bevoegd is e<strong>en</strong> (ruimtelijk) besluit te nem<strong>en</strong> <strong>en</strong> in het kader<br />

daarvan:<br />

- bepaalt wanneer archeologisch onderzoek nodig is;<br />

- bepaalt hoe dit onderzoek moet word<strong>en</strong> uitgevoerd (via e<strong>en</strong> Programma van Eis<strong>en</strong>);<br />

- de kwaliteit van het uitgevoerde onderzoek <strong>en</strong> de rapportages beoordeelt;<br />

- de selectiebesluit<strong>en</strong> neemt.<br />

4


Bezwaar<br />

Bezwaar mak<strong>en</strong> is mogelijk bij e<strong>en</strong> bestuursrechtelijk besluit dat één of e<strong>en</strong> beperkte groep<br />

belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> betreft zoals het besluit (beschikking) op e<strong>en</strong> aanvraag <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> vergunning.<br />

Belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> (waaronder de vergunningvrager zelf) kunn<strong>en</strong> bezwaar mak<strong>en</strong>. Het bezwaar wordt<br />

ingedi<strong>en</strong>d bij het bestuursorgaan dat het besluit neemt <strong>en</strong> dit bestuursorgaan beslist ook over het<br />

bezwaar. Bij afwijz<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bezwaar is beroep bij te rechtbank mogelijk.<br />

(Zie Notitie Zi<strong>en</strong>swijz<strong>en</strong>, bezwaar <strong>en</strong> beroep)<br />

Booronderzoek<br />

Methode bij inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong>d veldonderzoek, gebaseerd op het verricht<strong>en</strong> van grondboring<strong>en</strong>, waarbij<br />

onderzoeksdoel<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zijn:<br />

- controle bodemopbouw, gaafheid <strong>en</strong> mate <strong>en</strong> soort van verstoring, dikte afvalpakkett<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

bouw<strong>voor</strong> <strong>en</strong> dergelijke;<br />

- onderzoek naar het <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong> van archeologische indicator<strong>en</strong> zoals aardewerkfragm<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />

houtskool <strong>en</strong> fosfaatconc<strong>en</strong>traties.<br />

Bureauonderzoek<br />

Het verwerv<strong>en</strong> van informatie, aan de hand van bestaande bronn<strong>en</strong>, over bek<strong>en</strong>de of verwachte<br />

archeologische waard<strong>en</strong>, binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> omschrev<strong>en</strong> gebied, resulter<strong>en</strong>d in e<strong>en</strong> gespecificeerde<br />

verwachting.<br />

Bouwregels<br />

De bouwregels zijn onderdeel van de regels in e<strong>en</strong> bestemmingplan <strong>en</strong> omschrijv<strong>en</strong> de eis<strong>en</strong> waaraan<br />

gebouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> bouwwerk<strong>en</strong>, ge<strong>en</strong> gebouw<strong>en</strong> zijnde, moet<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>. Bij<strong>voor</strong>beeld het toegestane<br />

gebruik van het gebouw, de maatvoering <strong>en</strong> situering.<br />

Voor gebied<strong>en</strong> met archeologische waard<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> in de bouwregels eis<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gesteld <strong>voor</strong><br />

bescherming van de archeologische ondergrond. De bouwregels kunn<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> bouwverbod<br />

inhoud<strong>en</strong>, er is dan ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele vorm van bebouwing toegestaan, waarbij alle<strong>en</strong> onder <strong>voor</strong>waard<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> ontheffing kan word<strong>en</strong> verle<strong>en</strong>d.<br />

Bouwvergunning (reguliere)<br />

Kleine bouwwerkzaamhed<strong>en</strong> zijn vergunningsvrij of hebb<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lichte bouwvergunning nodig.<br />

Voor alle andere bouwwerk<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> reguliere bouwvergunning nodig (art 44, eerste lid Woningwet).<br />

Aan reguliere vergunning kunn<strong>en</strong> eis<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gesteld t<strong>en</strong> behoeve van de archeologische<br />

monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zorg.<br />

C<strong>en</strong>traal Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Archief (CMA)<br />

Onderdeel van Archis met digitaal ontslot<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>s over wettelijk beschermde archeologische<br />

vindplaats<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere terrein<strong>en</strong> met vastgestelde waarde dan wel vermoedelijk behoud<strong>en</strong>swaardige<br />

vindplaats<strong>en</strong>.<br />

Certificer<strong>en</strong> / certificaat<br />

Certificer<strong>en</strong> is het beoordel<strong>en</strong> door de Certificer<strong>en</strong>de Instelling, op basis van e<strong>en</strong> beoordelingsrichtlijn<br />

of e<strong>en</strong> organisatie voldoet aan de technische eis<strong>en</strong> in het protocol <strong>voor</strong> het behal<strong>en</strong> of behoud<strong>en</strong> van<br />

e<strong>en</strong> kwaliteitscertificaat. Het certificaat is e<strong>en</strong> verklaring dat voldaan wordt aan e<strong>en</strong> overe<strong>en</strong>gekom<strong>en</strong><br />

norm.<br />

C<strong>en</strong>traal College van Deskundig<strong>en</strong> – Archeologie (CCvD-A)<br />

Het CCvD-A heeft als tak<strong>en</strong> het vaststell<strong>en</strong> <strong>en</strong> bijhoud<strong>en</strong> van de Kwaliteitsnorm Nederlandse<br />

Archeologie (KNA) <strong>en</strong> het gev<strong>en</strong> van <strong>voor</strong>lichting over kwaliteitsborging in de archeologie. Het<br />

secretariaat van het CCvD-A is ondergebracht bij het SIKB.<br />

Cultureel erfgoed<br />

Door verschill<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>eraties overgedrag<strong>en</strong> materiële <strong>en</strong> immateriële cultuuruiting<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />

sam<strong>en</strong>leving. De term erfgoed kan betrekking hebb<strong>en</strong> op ieder d<strong>en</strong>kbaar object of onderwerp uit het<br />

verled<strong>en</strong>. Voor archeologie is <strong>voor</strong>al de sam<strong>en</strong>hang van belang met gebouwde <strong>en</strong> gro<strong>en</strong>e<br />

monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />

Cultuurhistorische Informatiekaart / Waard<strong>en</strong>kaart (CHW)<br />

5


Door de provincie opgestelde beleidskaart<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> overzicht van archeologische <strong>en</strong> andere<br />

cultuurhistorische elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De kaart is het toetsingskader <strong>voor</strong> de provincie bij beoordeling van<br />

eig<strong>en</strong> <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijke ruimtelijke plann<strong>en</strong>. In het verled<strong>en</strong> war<strong>en</strong> deze kaart<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zo breed<br />

mogelijke inv<strong>en</strong>tarisatie van cultuurhistorische waard<strong>en</strong> in de eig<strong>en</strong> provincie. Sinds de<br />

inwerkingtreding van de Wro, waardoor het goedkeur<strong>en</strong> van alle bestemmingsplann<strong>en</strong> door de<br />

provincie is kom<strong>en</strong> te vervall<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> deze kaart<strong>en</strong> beperkt tot cultuurhistorische waard<strong>en</strong> van<br />

provinciaal belang.<br />

Zie ook erfgoedkaart <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijke archeologie/ erfgoedkaart<strong>en</strong>.<br />

Depot<br />

E<strong>en</strong> <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing (gebouw), geschikt <strong>voor</strong> de geconditioneerde bewaring van archeologische vondst<strong>en</strong>,<br />

monsters <strong>en</strong> docum<strong>en</strong>tatie. Vondst<strong>en</strong> uit opgraving<strong>en</strong> word<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>dom van de provincie <strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

opgeslag<strong>en</strong> in het provinciaal depot. Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> van de provincie toestemming krijg<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />

e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijk depot <strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te is dan ook eig<strong>en</strong>aar van die vondst<strong>en</strong>.<br />

Directievoerder<br />

Partij of organisatie die <strong>voor</strong> de opdrachtgever het dagelijkse toezicht verzorgt op <strong>voor</strong> derd<strong>en</strong> uit te<br />

voer<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> die controleert op naleving van de overe<strong>en</strong>komst.<br />

Erfgoedinspectie<br />

De onder het ministerie van OCW ressorter<strong>en</strong>de instantie die toeziet op de uitvoering van het<br />

kwaliteitssysteem <strong>en</strong> de werking daarvan, inbegrep<strong>en</strong> de wijze waarop opdrachtgevers, adviseurs <strong>en</strong><br />

overhed<strong>en</strong> hun rol vervull<strong>en</strong>.<br />

(Paragraaf 2.3 <strong>en</strong> 15.3)<br />

Erfgoedkaart<br />

Door de geme<strong>en</strong>te of provincie opgestelde kaart, bedoeld <strong>voor</strong> beleid <strong>en</strong> /of toetsing van ruimtelijke<br />

plann<strong>en</strong>. In de erfgoedkaart zijn gebouwde, archeologische <strong>en</strong> cultuurlandschappelijke waard<strong>en</strong><br />

opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Lokale bronn<strong>en</strong> <strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis word<strong>en</strong> daarbij optimaal b<strong>en</strong>ut Zie ook CHW <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijke<br />

archeologiekaart.<br />

Erfgoedverord<strong>en</strong>ing<br />

Combinatie van e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijke monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>verord<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> e<strong>en</strong> archeologieverord<strong>en</strong>ing.<br />

Ethische Code<br />

De door de beroepsver<strong>en</strong>iging <strong>voor</strong> archeolog<strong>en</strong> de NVvA opgestelde ethische norm<strong>en</strong>. Led<strong>en</strong> van de<br />

ver<strong>en</strong>iging zijn statutair verplicht de tekst van de ethische code te onderschrijv<strong>en</strong>. Die fungeert<br />

daarmee als e<strong>en</strong> norm waarop de NVvA-led<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangesprok<strong>en</strong>. Bij handel<strong>en</strong> dat naar<br />

het oordeel van het bestuur strijdig is met de geest van de code, kan het bestuur disciplinair teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

lid optred<strong>en</strong>.<br />

(www.nvva.info)<br />

Exploitatieopzet / exploitatieplan<br />

E<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>teraad is verplicht bij het vaststell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bestemmingsplan ook de financiële<br />

haalbaarheid te onderzoek<strong>en</strong>. Dit is meestal e<strong>en</strong> exploitatieopzet als bijlage bij het plan.<br />

Vanaf 1 juli 2009 is er de verplichting <strong>voor</strong> verhaal van kost<strong>en</strong>. Indi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bestemmingsplan <strong>voor</strong>ziet<br />

in nieuwe ontwikkeling<strong>en</strong> (bouwplann<strong>en</strong>) op grond<strong>en</strong> die ge<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>dom zijn van de geme<strong>en</strong>te, kan<br />

de verplichting ontstaan om e<strong>en</strong> exploitatieplan te mak<strong>en</strong>. De geme<strong>en</strong>teraad is verplicht e<strong>en</strong><br />

exploitatieplan op te stell<strong>en</strong> indi<strong>en</strong> bij de vaststelling van het bestemmingsplan verhaal van kost<strong>en</strong> nog<br />

niet verzekerd is.<br />

De geme<strong>en</strong>te kan in het exploitatieplan dan e<strong>en</strong> reservering opnem<strong>en</strong> <strong>voor</strong> archeologie. E<strong>en</strong><br />

geme<strong>en</strong>te zal vervolg<strong>en</strong>s in veel gevall<strong>en</strong> e<strong>en</strong> exploitatieovere<strong>en</strong>komst sluit<strong>en</strong> met<br />

projectontwikkelaars <strong>en</strong> particuliere eig<strong>en</strong>ar<strong>en</strong>. Daarin wordt dan ondermeer vastgelegd wie de kost<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong> het archeologisch onderzoek draagt <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele bijkom<strong>en</strong>de risico‟s <strong>voor</strong> zijn rek<strong>en</strong>ing neemt.<br />

Excessieve kost<strong>en</strong> (vergoeding <strong>voor</strong>)<br />

Wanneer de kost<strong>en</strong> van het archeologisch onderzoek onredelijk hoog zijn, kan de verstoorder e<strong>en</strong><br />

verzoek om schadevergoeding indi<strong>en</strong><strong>en</strong>. Over het verzoek tot schadevergoeding beslist de geme<strong>en</strong>te<br />

of provincie die de opgraving verplicht heeft gesteld. Deze toegek<strong>en</strong>de schadevergoeding is <strong>voor</strong><br />

rek<strong>en</strong>ing van geme<strong>en</strong>te dan wel provincie. Indi<strong>en</strong> die kost<strong>en</strong> in redelijkheid niet te drag<strong>en</strong> is <strong>voor</strong> de<br />

6


geme<strong>en</strong>te of provincie kunn<strong>en</strong> zij e<strong>en</strong> specifieke uitkering <strong>voor</strong> excessieve kost<strong>en</strong> aanvrag<strong>en</strong> bij de<br />

minister van OCW (uitvoering door de RCE). De <strong>voor</strong>waard<strong>en</strong> waaronder die uitkering wordt verstrekt<br />

zijn te vind<strong>en</strong> op de website van de RCE, www.cultureelerfgoed.nl<br />

Fysiek bescherm<strong>en</strong><br />

Het duurzaam in stand houd<strong>en</strong> van archeologische waard<strong>en</strong> in situ als bron van k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> beleving.<br />

Het strev<strong>en</strong> is het (verdere) verval van archeologische waard<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> te gaan <strong>en</strong> aangerichte schade,<br />

zo mogelijk, te herstell<strong>en</strong>. Er kunn<strong>en</strong> inrichtingsmaatregel<strong>en</strong> nodig zijn <strong>en</strong> er di<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> beheerplan te<br />

kom<strong>en</strong>. Inrichtingsmaatregel<strong>en</strong> zijn alle e<strong>en</strong>malig te treff<strong>en</strong> beschermingsmaatregel<strong>en</strong> die noodzakelijk<br />

zijn om archeologische waard<strong>en</strong> in te pass<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> ruimtelijk ontwerp, zodanig dat (verdere)<br />

aantasting van het archeologisch monum<strong>en</strong>t te <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong> (consolidatie) <strong>en</strong>/of het beter<br />

zichtbaar/herk<strong>en</strong>baar houd<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of toegankelijk mak<strong>en</strong>.<br />

Het beheerplan legt vast welke maatregel<strong>en</strong> nodig zijn <strong>voor</strong> de lange termijn.<br />

Gebruiksregels<br />

Onderdeel van de regels in het bestemmingsplan. De gebruiksregels beschrijv<strong>en</strong> welk gebruik van<br />

bouwwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> grond<strong>en</strong> in het betreff<strong>en</strong>de gebied is toegestaan. Het is e<strong>en</strong> aanvulling op de<br />

bestemmingsomschrijving met specifieke bepaling<strong>en</strong> waar<strong>voor</strong>, op grond van de<br />

bestemmingsomschrijving, niet zonder meer duidelijk is wat wel of niet binn<strong>en</strong> de regels valt. Dit<br />

kunn<strong>en</strong> bij<strong>voor</strong>beeld regels zijn <strong>voor</strong> welk type bedrijv<strong>en</strong> of welke werkzaamhed<strong>en</strong> wel of niet zijn<br />

toegestaan.<br />

Geme<strong>en</strong>telijke archeologiekaart (verwachting<strong>en</strong>- <strong>en</strong> waard<strong>en</strong>kaart)<br />

Op deze kaart word<strong>en</strong> de in de geme<strong>en</strong>te aanwezige <strong>en</strong> te verwacht<strong>en</strong> archeologische waard<strong>en</strong><br />

vermeld. Op de kaart zijn de zones aangegev<strong>en</strong> waar e<strong>en</strong> kans is op het aantreff<strong>en</strong> van<br />

archeologische vindplaats<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong> verfijning van de IKAW. De geme<strong>en</strong>telijke kaart<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> kleinere schaal (van 1:50 000 <strong>voor</strong> de IKAW naar 1:15 000, 1:10 000 of 1:2 500 <strong>voor</strong><br />

geme<strong>en</strong>telijke kaart<strong>en</strong>). Op e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijke kaart word<strong>en</strong> veel meer details aangegev<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

terrein<strong>en</strong> die niet op de IKAW staan zoals de bebouwde kom, kasteeltterrein<strong>en</strong>, mol<strong>en</strong>terrein<strong>en</strong> oude<br />

hoev<strong>en</strong> <strong>en</strong> dergelijke.<br />

Geme<strong>en</strong>telijke archeologische beleidskaart<br />

De archeologische beleidskaart is afgeleid van de archeologische verwachting<strong>en</strong>- <strong>en</strong> waard<strong>en</strong>kaart,<br />

<strong>en</strong> geeft de grondslag <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> archeologiebeleid bij ruimtelijke plann<strong>en</strong>. De archeologische<br />

beleidskaart geeft aan welke gebied<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> bestemmingsplan de (dubbel)bestemming archeologie<br />

(zoud<strong>en</strong>) moet<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> <strong>en</strong> welke regels <strong>voor</strong> die gebied<strong>en</strong> geld<strong>en</strong>. Deze gebied<strong>en</strong> zijn<br />

onderscheid<strong>en</strong> in zones of terrein<strong>en</strong>, waar e<strong>en</strong> op onderdel<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>d beleid kan word<strong>en</strong><br />

gehanteerd.<br />

Geme<strong>en</strong>telijke erfgoedkaart<br />

Gecombineerde kaart van de archeologische waard<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwachting<strong>en</strong> met andere<br />

cultuurhistorische waard<strong>en</strong> zoals gebouwde monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, historische locaties <strong>en</strong> historisch<br />

landschap.<br />

Geofysisch onderzoek<br />

Onderzoek gebaseerd op geofysische meettechniek<strong>en</strong>. Bij<strong>voor</strong>beeld via grondradar,<br />

magnetometeronderzoek, elektromagnetische meting<strong>en</strong> <strong>en</strong> elektrische weerstandsmeting<strong>en</strong>. Hiermee<br />

kunn<strong>en</strong> structur<strong>en</strong> in de bodem opgespoord <strong>en</strong> gevisualiseerd word<strong>en</strong>.<br />

Indicatieve kaart van <strong>Archeologische</strong> Waard<strong>en</strong> (IKAW)<br />

E<strong>en</strong> door de Rijksdi<strong>en</strong>st <strong>voor</strong> het Cultureel Erfgoed geproduceerde kaart op landelijk niveau op e<strong>en</strong><br />

schaal 1:50 000 die de kans weergeeft op de aanwezigheid van archeologische vindplaats<strong>en</strong>. Die<br />

kans wordt onderscheid<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> hoge, middelhoge <strong>en</strong> lage trefkans <strong>en</strong> gebied<strong>en</strong> die niet gekarteerd<br />

zijn. De IKAW gegev<strong>en</strong>s gev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> indicatie, ze zijn onvoldo<strong>en</strong>de om op geme<strong>en</strong>telijke niveau te<br />

bepal<strong>en</strong> of bij bodemingrep<strong>en</strong> archeologie verstoord kan word<strong>en</strong>. Daar<strong>voor</strong> is e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijke<br />

archeologiekaart nodig of <strong>voor</strong>onderzoek.<br />

Inpassingsplan<br />

E<strong>en</strong> door de provincie of rijk vast te stell<strong>en</strong> ´bestemmingsplan´ <strong>voor</strong> provinciale, respectievelijk<br />

rijksbelang<strong>en</strong>. De bevoegdheid van de geme<strong>en</strong>teraad <strong>voor</strong> het vaststell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bestemmingsplan<br />

7


wordt dan <strong>voor</strong> het betreff<strong>en</strong>de gebied uitgeslot<strong>en</strong>. Het inpassingsplan wordt geacht deel uit te mak<strong>en</strong><br />

van het geme<strong>en</strong>telijke bestemmingsplan of de bestemmingsplann<strong>en</strong> waarop het betrekking heeft. Het<br />

betreff<strong>en</strong>de overheidorgaan moet bij het opstell<strong>en</strong> van het inpassingsplan rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met<br />

archeologische waard<strong>en</strong>.<br />

Inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong>d veldonderzoek (IVO)<br />

Archeologisch onderzoek met als doel het verwerv<strong>en</strong> van (extra) informatie over bek<strong>en</strong>de of<br />

verwachte archeologische waard<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> onderzoeksgebied, als aanvulling op <strong>en</strong> toetsing van<br />

de op het bureauonderzoek of geme<strong>en</strong>telijke archeologiekaart gebaseerde verwachting. IVO k<strong>en</strong>t<br />

twee vorm<strong>en</strong>:<br />

- IVO non-destructief<br />

De verwachting wordt getoetst via het “belop<strong>en</strong>” van het gebied (veldverk<strong>en</strong>ning) <strong>en</strong>/of<br />

booronderzoek. Ev<strong>en</strong>tueel wordt geofysisch onderzoek verricht.<br />

- IVO destructief<br />

Toetsing van de verwachting uit het bureauonderzoek of de geme<strong>en</strong>telijke archeologiekaart door<br />

middel van proefsleuv<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of werkputt<strong>en</strong>. Door middel van deze onderzoek<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>s<br />

verzameld <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> betrouwbare waardering van de aangetroff<strong>en</strong> archeologische rest<strong>en</strong> in het<br />

plangebied. Daarbij di<strong>en</strong>t de omvang van de vindplaats(<strong>en</strong>) te word<strong>en</strong> bepaald, alsmede de<br />

conservering <strong>en</strong> gaafheid, de ouderdom <strong>en</strong> het soort vindplaats.<br />

Kwaliteitsborging<br />

Het waarborg<strong>en</strong> van kwaliteit door middel van het opzett<strong>en</strong>, invoer<strong>en</strong> <strong>en</strong> op peil houd<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />

stelsel van afsprak<strong>en</strong> waarin de verantwoordelijkhed<strong>en</strong>, procedures <strong>en</strong> <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het lever<strong>en</strong><br />

van kwaliteit zijn vastgelegd. Kwaliteit wordt in drie niveaus onderscheid<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>voor</strong> elk van deze<br />

kwaliteitsniveaus zijn <strong>voor</strong> archeologie system<strong>en</strong> beschikbaar of in ontwikkeling<br />

- kwaliteit van het werkproces (opgravingsbevoegdheid <strong>en</strong> certificer<strong>en</strong>);<br />

- kwaliteit van het archeologisch product (KNA, Erfgoedinspectie <strong>en</strong> NOaA);<br />

- kwaliteit van de individuele beroepsbeoef<strong>en</strong>aar (ethische code).<br />

Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA)<br />

De door de beroepsgroep overe<strong>en</strong>gekom<strong>en</strong> norm<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de kwaliteit van het archeologisch<br />

werkproces. De KNA bevat eis<strong>en</strong> <strong>voor</strong> alle werkzaamhed<strong>en</strong> die onder de opgravingsvergunning<br />

vall<strong>en</strong>. De processtapp<strong>en</strong> (<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel bijbehor<strong>en</strong>de specificaties) die zijn vastgelegd in de KNA,<br />

vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> minimum eis. Het biedt de opdrachtgevers de garantie dat aan de basale kwaliteitseis<strong>en</strong><br />

wordt voldaan. Meer mag altijd <strong>en</strong> opdrachtgevers kunn<strong>en</strong> in hun Progamma van Eis<strong>en</strong> extra<br />

kwaliteitseis<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>.<br />

Wanneer vrijwilligers via de RCE e<strong>en</strong> opgravingstoestemming krijg<strong>en</strong> <strong>voor</strong> vrijgegev<strong>en</strong> terrein<strong>en</strong> of<br />

noodopgraving<strong>en</strong> zijn zij niet gehoud<strong>en</strong> aan norm<strong>en</strong> van de KNA.<br />

K<strong>en</strong>nisinfrastructuur Cultuurhistorie (Kich)<br />

E<strong>en</strong> digitale ontsluiting van cultuurhistorische informatie <strong>voor</strong> planvormers, ontwerpers, beleidsmakers<br />

<strong>en</strong> opdrachtgevers. Via Kich zijn cultuurhistorische gegev<strong>en</strong>s toegankelijk, beschikbaar, koppelbaar<br />

<strong>en</strong> bewerkbaar. (www.kich.nl )<br />

Milieueffectrapportage: m.e.r <strong>en</strong> Mer<br />

De milieueffectrapportage is e<strong>en</strong> wettelijk verplicht onderzoek, met als doel om bij ruimtelijke plann<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong>af de effect<strong>en</strong> op milieu <strong>en</strong> leefomgeving in kaart te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Deze verplichting is gebaseerd op<br />

Europese richtlijn<strong>en</strong>. Het begrip m.e.r. (kleine letters) staat <strong>voor</strong> de prócedure van de<br />

milieueffectrapportage, het MER (hoofdletters) verwijst naar het daarop betrekking hebb<strong>en</strong>d rappórt.<br />

Archeologie <strong>en</strong> cultureel erfgoed zijn e<strong>en</strong> integraal onderdeel van die rapportage <strong>en</strong> die belang<strong>en</strong><br />

moet<strong>en</strong> dus ook word<strong>en</strong> meegewog<strong>en</strong> in het m.e.r.- advies <strong>en</strong> de op basis daarvan g<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />

beslissing van geme<strong>en</strong>te of andere overheid.<br />

Monitoring<br />

Het verwerv<strong>en</strong> van meetbare, kwantitatieve gegev<strong>en</strong>s over de bodemkwaliteit van e<strong>en</strong> archeologische<br />

vindplaats. Monitoring is e<strong>en</strong> van de maatregel<strong>en</strong> <strong>voor</strong> fysiek behoud.<br />

Monum<strong>en</strong>t (Archeologisch)<br />

Alle vóór t<strong>en</strong>minste vijftig jaar vervaardigde zak<strong>en</strong> welke van algeme<strong>en</strong> belang zijn weg<strong>en</strong>s hun<br />

schoonheid, hun betek<strong>en</strong>is <strong>voor</strong> de wet<strong>en</strong>schap of hun cultuurhistorische waarde. <strong>Archeologische</strong><br />

8


monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn de terrein<strong>en</strong> waar dit soort zak<strong>en</strong> zich in de bodem bevind<strong>en</strong> (Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>wet art<br />

1b, lid 1). De termijn van 50 jaar staat ter discussie <strong>en</strong> wordt in de toekomst. mogelijk losgelat<strong>en</strong><br />

Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>wet 1988 (gewijzigde)<br />

Met het in werking tred<strong>en</strong> van de Wet op de <strong>Archeologische</strong> Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zorg is de Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>wet<br />

van 1988 gewijzigd <strong>en</strong> is de archeologische monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zorg onderdeel van de Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>wet.<br />

Nationale Onderzoeksag<strong>en</strong>da Archeologie (NOaA)<br />

De NOaA geeft inzicht in de actuele thema‟s <strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> die in de huidige archeologische discussie<br />

c<strong>en</strong>traal staan <strong>en</strong> waaraan nieuw uitvoer<strong>en</strong>d onderzoek e<strong>en</strong> bijdrage kan lever<strong>en</strong>. De NOaA kan<br />

ingezet word<strong>en</strong> als instrum<strong>en</strong>t <strong>voor</strong> het opstell<strong>en</strong> van onderzoeksplann<strong>en</strong>, de selectie <strong>en</strong> waardering<br />

van vindplaats<strong>en</strong> <strong>en</strong> het opstell<strong>en</strong> van Programma‟s van Eis<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijk product<br />

van het hele archeologisch veld (RCE, universiteit<strong>en</strong>, bedrijfslev<strong>en</strong>, geme<strong>en</strong>telijke archeolog<strong>en</strong>).<br />

Omgevingsvergunning<br />

Bij invoering van de Wet algem<strong>en</strong>e bepaling<strong>en</strong> omgevingsrecht (Wabo) gaan bouw-, aanleg- <strong>en</strong><br />

sloopvergunning<strong>en</strong> plus e<strong>en</strong> groot aantal andere vergunning<strong>en</strong> op in één omgevingsvergunning. De<br />

tekst<strong>en</strong> van de Wro zull<strong>en</strong> daar op word<strong>en</strong> aangepast. De mogelijkheid om <strong>voor</strong>waard<strong>en</strong> aan die<br />

vergunning te verbind<strong>en</strong>, verandert niet. De invoeringsdatum <strong>voor</strong> de Wabo zal 1-10-2010 zijn.<br />

Onderzoeksmelding / Artikel 46-melding<br />

De op basis van artikel 46 van de monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>wet wettelijk <strong>voor</strong>geschrev<strong>en</strong> onderzoeksaanmelding<br />

<strong>en</strong> onderzoeksafmelding bij Archis door houders van e<strong>en</strong> opgravingsvergunning.<br />

Onderzoeksmelding<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in Archis opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> later aangevuld met de vondstmelding.<br />

Ontgrond<strong>en</strong><br />

E<strong>en</strong> ontgronding of ontgrondingsactiviteit zijn werkzaamhed<strong>en</strong>, gericht op het perman<strong>en</strong>t dan wel<br />

tijdelijk verlag<strong>en</strong> van de hoogteligging van het maaiveld of het verdiep<strong>en</strong> van de waterbodem;<br />

De bodem wordt door afgraving ontdaan van e<strong>en</strong> grondstoflaag zoals klei, ve<strong>en</strong>, zand of grind. Ook<br />

e<strong>en</strong> tijdelijke verlaging van het maaiveld of verdieping van de waterbodem is e<strong>en</strong> ontgronding.<br />

(Zie Notitie Ontgronding<strong>en</strong>)<br />

Ontheffing<br />

Burgemeester <strong>en</strong> wethouders kunn<strong>en</strong> <strong>voor</strong> bouw- <strong>en</strong> gebruiksregels in het bestemmingplan<br />

ontheffing<strong>en</strong> verl<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>voor</strong>:<br />

- in het bestemmingsplan omschrev<strong>en</strong> ontheffing<strong>en</strong> (in de regels aan gegev<strong>en</strong> uitzondering<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

toelaatbaarheid);<br />

- de tijdelijke ontheffing: e<strong>en</strong> ontheffing <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> tijdelijk bouwwerk, <strong>voor</strong> maximaal vijf jaar;<br />

- ontheffing <strong>voor</strong> de zog<strong>en</strong>aamde „kruimelgevall<strong>en</strong>‟.<br />

Aan het verl<strong>en</strong><strong>en</strong> van ontheffing<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> <strong>voor</strong>waard<strong>en</strong> word<strong>en</strong> verbond<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de<br />

archeologische monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zorg.<br />

Opgrav<strong>en</strong> (definitief, DO)<br />

Het verricht<strong>en</strong> van werkzaamhed<strong>en</strong> met als doel het opspor<strong>en</strong> of onderzoek<strong>en</strong> van monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />

waardoor verstoring van de bodem optreedt. De opgraving is erop gericht zoveel mogelijk informatie<br />

vast te legg<strong>en</strong>. De consequ<strong>en</strong>tie is dat na de opgraving de vindplaats niet meer bestaat (opgrav<strong>en</strong>=<br />

vernietig<strong>en</strong>).<br />

Opgravingstoestemming<br />

Vrijwilligersorganisatie kunn<strong>en</strong>, onder <strong>voor</strong>waard<strong>en</strong>, toestemming krijg<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> opgraving op<br />

gebied<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> negatief selectiebesluit <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel ook <strong>voor</strong> gebied<strong>en</strong> de onder de<br />

archeologische onderzoeksplicht van de geme<strong>en</strong>te vall<strong>en</strong>. Die toestemming moet word<strong>en</strong><br />

aangevraagd aan de RCE.<br />

Opgravingsvergunning<br />

Volg<strong>en</strong>s art 45 van de gewijzigde Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>wet 1988 is opgrav<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> behoud<strong>en</strong>swaardige<br />

vindplaats alle<strong>en</strong> toegestaan aan partij<strong>en</strong> (bedrijv<strong>en</strong>, instelling<strong>en</strong>) die beschikk<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> schriftelijke<br />

vergunning van de minister van OCW. De RCE treedt daarbij op als uitvoeringsorgaan nam<strong>en</strong>s de<br />

minister van OCW.<br />

9


E<strong>en</strong> opgravingsbevoegdheid wordt alle<strong>en</strong> verle<strong>en</strong>d indi<strong>en</strong> de aanvrager aantoont bekwaam te zijn tot<br />

het do<strong>en</strong> van opgraving<strong>en</strong>. Hier<strong>voor</strong> geld<strong>en</strong> diverse eis<strong>en</strong>, waaronder het beschikk<strong>en</strong> over voldo<strong>en</strong>de<br />

gekwalificeerd personeel <strong>en</strong> over voldo<strong>en</strong>de faciliteit<strong>en</strong> om vondst<strong>en</strong> te conserver<strong>en</strong> <strong>en</strong> op te slaan.<br />

Bedrijv<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> opgravingsbevoegdheid zijn verplicht om volg<strong>en</strong>s de Kwaliteitsnorm Nederlandse<br />

Archeologie (KNA) te werk<strong>en</strong>.<br />

Parapluherzi<strong>en</strong>ing<br />

E<strong>en</strong> parapluherzi<strong>en</strong>ing ofwel facetherzi<strong>en</strong>ing biedt de mogelijkheid alle of e<strong>en</strong> aantal<br />

bestemmingsplann<strong>en</strong> in de geme<strong>en</strong>te in één keer te herzi<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> bepaald aspect. E<strong>en</strong><br />

parapluherzi<strong>en</strong>ing zou bij<strong>voor</strong>beeld gebruikt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het inpass<strong>en</strong> van het geme<strong>en</strong>telijke<br />

archeologiebeleid in bestemmingsplann<strong>en</strong>. Door de verplichting vanaf 2010 dat alle<br />

bestemmingsplann<strong>en</strong> gedigitaliseerd moet<strong>en</strong> zijn, kan e<strong>en</strong> parapluherzi<strong>en</strong>ing niet gebruikt word<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong> oude, nog niet gedigitaliseerde bestemmingsplann<strong>en</strong>.<br />

Plan van Aanpak (PvA)<br />

E<strong>en</strong> Plan van Aanpak (PvA) is e<strong>en</strong>, door de uitvoerder opgesteld, gedetailleerd werkplan van de te<br />

volg<strong>en</strong> werkwijze bij de uitvoering van e<strong>en</strong> project. Doorgaans is het e<strong>en</strong> praktische vertaling van het<br />

PvE (indi<strong>en</strong> aanwezig) <strong>en</strong> wordt in het veld gebruikt als handleiding <strong>voor</strong> het onderzoek. Het bevat in<br />

elk geval de concrete planning van het veldwerk <strong>en</strong> e<strong>en</strong> beschrijving van de wijze waarop het<br />

onderzoek wordt uitgevoerd.<br />

Planschade<br />

De vermog<strong>en</strong>sschade (waardevermindering van onroer<strong>en</strong>de zak<strong>en</strong>) of inkom<strong>en</strong>sschade die ontstaat<br />

na wijziging van bestemmingsplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere vergelijkbare ruimtelijke plann<strong>en</strong>.<br />

De vermog<strong>en</strong>s- of inkom<strong>en</strong>sschade wordt bepaald door de maximale invulling van de oude planologie<br />

<strong>en</strong> de maximale invulling van de nieuwe planologie te vergelijk<strong>en</strong>. Ev<strong>en</strong>tuele planschade kan geclaimd<br />

word<strong>en</strong> nadat e<strong>en</strong> bestemmingsplan definitief is.<br />

Proactieve aanwijzing<br />

E<strong>en</strong> aanwijzing door de provincie aan e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>teraad om binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> daarbij te bepal<strong>en</strong> termijn<br />

e<strong>en</strong> bestemmingsplan vast te stell<strong>en</strong> overe<strong>en</strong>komstig daarbij gegev<strong>en</strong> <strong>voor</strong>schrift<strong>en</strong> omtr<strong>en</strong>t de inhoud<br />

van dat bestemmingsplan, bij<strong>voor</strong>beeld <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> att<strong>en</strong>tiegebied.<br />

Proefsleuf / proefsleuv<strong>en</strong>onderzoek<br />

E<strong>en</strong> methode bij Inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong>d Velonderzoek (IVO) <strong>voor</strong> het bepal<strong>en</strong> van de vindplaats(<strong>en</strong>),<br />

alsmede de conservering <strong>en</strong> gaafheid, de ouderdom <strong>en</strong> het soort vindplaats (boerderij, gehucht,<br />

adellijk huis, heiligdom, grafveld, cultuurland, <strong>en</strong>zo<strong>voor</strong>t). Het gaat daarbij om e<strong>en</strong> repres<strong>en</strong>tatieve<br />

steekproef uit die vindplaats. Het onderzoek di<strong>en</strong>t daarom van voldo<strong>en</strong>de omvang te zijn, maar tegelijk<br />

di<strong>en</strong>t de vindplaats niet meer te word<strong>en</strong> aangetast dan strikt noodzakelijk is.<br />

Programma van Eis<strong>en</strong> (PvE)<br />

Het PvE is e<strong>en</strong> inhoudelijk docum<strong>en</strong>t waarin het doel, de vraagstelling <strong>en</strong> de uitvoeringswijze van e<strong>en</strong><br />

archeologisch veldonderzoek <strong>en</strong> specialistisch onderzoek verwoord staan, alsook de<br />

rand<strong>voor</strong>waard<strong>en</strong> van het onderzoek, bij<strong>voor</strong>beeld met betrekking tot de omgang met het<br />

vondstmateriaal. E<strong>en</strong> PvE is volg<strong>en</strong>s de norm<strong>en</strong> uit de KNA verplicht <strong>voor</strong> al het grav<strong>en</strong>d onderzoek<br />

<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> goedgekeurd door of instemming hebb<strong>en</strong> van het bevoegd gezag.<br />

Projectbesluit<br />

Projectbesluit<strong>en</strong> zijn in de plaats gekom<strong>en</strong> van de vrijstelling<strong>en</strong> ex art 19 lid 1 van de oude WRO. E<strong>en</strong><br />

projectbesluit geeft de mogelijkheid e<strong>en</strong> bepaalde ontwikkeling of project dat volg<strong>en</strong>s het geld<strong>en</strong>d<br />

bestemmingsplan niet is toegestaan <strong>en</strong> niet valt onder ontheffing<strong>en</strong>, toch mogelijk te mak<strong>en</strong> zonder<br />

het hele bestemmingsplan te hoev<strong>en</strong> aanpass<strong>en</strong>. De uniforme op<strong>en</strong>bare <strong>voor</strong>bereidingsprocedure is<br />

van toepassing. E<strong>en</strong> <strong>voor</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> projectbesluit moet <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong> zijn van e<strong>en</strong> goede ruimtelijke<br />

onderbouwing, waaronder ook valt het rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met bek<strong>en</strong>de of te verwacht<strong>en</strong><br />

archeologische waard<strong>en</strong>.<br />

Protocol<br />

Protocoll<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> uitwerking van e<strong>en</strong> beoordelingsrichtlijn. E<strong>en</strong> KNA protocol bevat de beschrijving<br />

(proces, product <strong>en</strong> specificaties) van de eis<strong>en</strong> waaraan activiteit<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>.<br />

10


Provinciale Planologische Commissie<br />

Provincies moet<strong>en</strong> wettelijk e<strong>en</strong> Planologische Commissie hebb<strong>en</strong> <strong>voor</strong> overleg over <strong>en</strong> coördinatie<br />

van zak<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de provinciaal ruimtelijk beleid. In deze commissie zijn diverse belang<strong>en</strong>groep<strong>en</strong><br />

verteg<strong>en</strong>woordigd. Sommige provincies kiez<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het sam<strong>en</strong>voeg<strong>en</strong> van de planologische<br />

commissie met de commissie <strong>voor</strong> milieu, ecologie <strong>en</strong> landschapsbeheer. E<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordiger van<br />

het ministerie van VROM verteg<strong>en</strong>woordigt mede de RCE in deze commissies.<br />

Regels (planregels)<br />

Onderdeel van het bestemmingsplan. De regels beschrijv<strong>en</strong> de bestemmingsdoeleind<strong>en</strong> per<br />

deelgebied, de bouwregels <strong>en</strong> gebruiksbepaling<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> daaraan verbond<strong>en</strong> vergunning<strong>en</strong>stelsel.<br />

De wijzigingsbevoegdhed<strong>en</strong> van B&W <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele uitwerkingsplicht zijn onderdeel van de<br />

regels. De regels vorm<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met de verbeelding (plankaart), het juridisch bind<strong>en</strong>d deel van het<br />

bestemmingsplan. Het is de wettelijke basis <strong>voor</strong> de eis<strong>en</strong> die aan burgers kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gesteld bij<br />

het verl<strong>en</strong><strong>en</strong> van bouw- sloop of aanlegvergunning<strong>en</strong>. De regels zijn via vast strami<strong>en</strong> opgebouwd:<br />

- inleid<strong>en</strong>de regels: begripsbepaling<strong>en</strong>, wijze van met<strong>en</strong>;<br />

- bestemmingsregels: bouw- <strong>en</strong> gebruiksregels, vergunning<strong>en</strong> <strong>en</strong> dergelijke;<br />

- algem<strong>en</strong>e regels;<br />

- overgangs- <strong>en</strong> slotregels.<br />

Rijksdi<strong>en</strong>st <strong>voor</strong> het Cultureel Erfgoed (RCE)<br />

De Rijksdi<strong>en</strong>st is in 2006 ontstaan uit e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>voeging van de Rijksdi<strong>en</strong>st <strong>voor</strong> het Oudheidkundig<br />

Bodemonderzoek (ROB) <strong>en</strong> de Rijksdi<strong>en</strong>st <strong>voor</strong> Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zorg.<br />

De rijksdi<strong>en</strong>st is e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nisinstituut met als belangrijkste tak<strong>en</strong> <strong>voor</strong> wat betreft archeologie:<br />

- beheer van het landelijke archeologische informatiesysteem (Archis),<br />

- het geografisch <strong>en</strong> chronologisch in kaart br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de verspreiding, de kwaliteit <strong>en</strong> de context<br />

van bek<strong>en</strong>de <strong>en</strong> nog onbek<strong>en</strong>de archeologische waard<strong>en</strong> op het land <strong>en</strong> onder water,<br />

- behoud van beschermde archeologische monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />

- reactieve sturing van provincie <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />

- interne <strong>en</strong> externe advisering. De aandacht gaat hierbij uit naar waardering, selectie,<br />

kwaliteitszorg <strong>en</strong> bescherming van monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />

De RCE verle<strong>en</strong>t de opgravingsvergunning<strong>en</strong> (nam<strong>en</strong>s de minster van OCW). De RCE vervult zelf<br />

ge<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>de (opgravings)tak<strong>en</strong> meer t<strong>en</strong>zij in het kader van fundam<strong>en</strong>teel onderzoek met als<br />

doel k<strong>en</strong>nisuitbreiding <strong>en</strong> ontwikkeling van nieuwe method<strong>en</strong> <strong>en</strong> techniek<strong>en</strong>.<br />

Reactieve aanwijzing<br />

E<strong>en</strong> aanwijzing door de provincie aan de geme<strong>en</strong>teraad <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> onderdeel van het vastgestelde<br />

bestemmingsplan of projectbesluit, wanneer e<strong>en</strong> bepaald deel van het plan in strijd is met e<strong>en</strong><br />

provinciaal belang. Het betreff<strong>en</strong>de deel van het plan treedt dan niet in werking, de geme<strong>en</strong>teraad<br />

moet e<strong>en</strong> nieuw besluit nem<strong>en</strong>.<br />

(Zie Notitie Procedure Bestemmingsplann<strong>en</strong>)<br />

Selectieadvies<br />

Archeologisch inhoudelijk advies over de behoud<strong>en</strong>swaardigheid van e<strong>en</strong> vindplaats. Dit wordt<br />

opgesteld aan de hand van de waarderingscriteria.<br />

Selectiebesluit<br />

E<strong>en</strong> gemotiveerd besluit van de bevoegde overheid tot het al dan niet behoud<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bepaalde<br />

archeologische vindplaats. Het besluit leidt tot het al dan niet, of onder <strong>voor</strong>waard<strong>en</strong>, vrijgev<strong>en</strong> van<br />

e<strong>en</strong> terrein of te nem<strong>en</strong> archeologische maatregel<strong>en</strong>. Wanneer er bij het <strong>voor</strong>onderzoek in het geheel<br />

ge<strong>en</strong> vindplaats<strong>en</strong> zijn aangetroff<strong>en</strong>, of het terrein is geheel verstoord, wordt dit ook in e<strong>en</strong><br />

selectiebesluit meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>: het terrein wordt dan vrijgegev<strong>en</strong> (negatief selectiebesluit).<br />

Standaard Vergelijkbare Bestemmingsplann<strong>en</strong> (SVBP 2008)<br />

E<strong>en</strong> verplicht strami<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de vormgeving van e<strong>en</strong> bestemmingsplan, zodat deze beter onderling<br />

vergelijkbaar zijn <strong>en</strong> <strong>voor</strong> belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> beter toegankelijk.<br />

http://ro-standaard<strong>en</strong>.geonovum.nl/2008/1.1/20081224-SVBP2008.pdf<br />

Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer (SIKB)<br />

E<strong>en</strong> organisatie die tot doel heeft de kwaliteit van bodemonderzoek in brede zin te bevorder<strong>en</strong>.<br />

De roll<strong>en</strong> die het SIKB, sam<strong>en</strong> met de CCvD Archeologie, hierbij vervull<strong>en</strong> zijn :<br />

11


- het opstell<strong>en</strong> <strong>en</strong> beher<strong>en</strong> van kwaliteitsrichtlijn<strong>en</strong> <strong>en</strong> instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van alle partij<strong>en</strong> in<br />

het bestel;<br />

- het stimuler<strong>en</strong> van compet<strong>en</strong>tieontwikkeling (o.a. door het faciliter<strong>en</strong> van scholing);<br />

- het bevorder<strong>en</strong> van het gebruik van kwaliteitsrichtlijn<strong>en</strong> <strong>en</strong> instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> door archeolog<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

andere betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />

Op de website van het SIKB is de KNA met bijbehor<strong>en</strong>de protocoll<strong>en</strong> <strong>en</strong> leidrad<strong>en</strong> plus ander<br />

ondersteun<strong>en</strong>d materiaal te vind<strong>en</strong>. (www.sikb.nl)<br />

Sloopvergunning<br />

De geme<strong>en</strong>te kan aan het verl<strong>en</strong><strong>en</strong> van e<strong>en</strong> sloopvergunning in gebied<strong>en</strong> met de Waarde Archeologie<br />

<strong>voor</strong>waard<strong>en</strong> verbind<strong>en</strong> ter bescherming van archeologische waarde. De sloop moet dan bij<strong>voor</strong>beeld<br />

vanaf het maaiveld door e<strong>en</strong> archeologisch bureau word<strong>en</strong> uitgevoerd of onder archeologische<br />

begeleiding. In de vergunning di<strong>en</strong>t dan tev<strong>en</strong>s als <strong>voor</strong>waarde te zijn opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> dat, wanneer<br />

tijd<strong>en</strong>s de sloopwerkzaamhed<strong>en</strong> archeologische monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong>, de werkzaamhed<strong>en</strong><br />

moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gestaakt <strong>en</strong> er in overleg met het bevoegd gezag e<strong>en</strong> besluit di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong><br />

g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> over hoe met deze waard<strong>en</strong> zal word<strong>en</strong> omgegaan.<br />

Structuurvisie<br />

E<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>teraad is verplicht één of meer structuurvisies <strong>voor</strong> haar grondgebied vast te stell<strong>en</strong>. E<strong>en</strong><br />

structuurvisie bevat de hoofdlijn<strong>en</strong> van het te voer<strong>en</strong> beleid <strong>en</strong> e<strong>en</strong> beschrijving van hoe de geme<strong>en</strong>te<br />

verwacht dat beleid te gaan uitvoer<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> structuurvisie is juridisch bind<strong>en</strong>d <strong>voor</strong> de geme<strong>en</strong>te zelf,<br />

maar niet <strong>voor</strong> andere overhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> burgers. Rijk <strong>en</strong> provincie stell<strong>en</strong> ieder hun eig<strong>en</strong> structuurvisie<br />

op. Deze kom<strong>en</strong> in de plaats van de planologische kernbeslissing<strong>en</strong> <strong>en</strong> streekplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn ook<br />

juridisch alle<strong>en</strong> bind<strong>en</strong>d <strong>voor</strong> de overheid die de visie vaststelt.<br />

Toevalsvondst<br />

Er is sprake van e<strong>en</strong> toevalsvondst wanneer er archeologische materiaal wordt aangetroff<strong>en</strong> bij<br />

grondwerkzaamhed<strong>en</strong> die niet tot doel hebb<strong>en</strong> archeologisch onderzoek te do<strong>en</strong>. Het archeologische<br />

onderzoeksproces, <strong>voor</strong>afgaand aan bodemingrep<strong>en</strong>, moet toevalsvondst<strong>en</strong> zoveel mogelijk<br />

<strong>voor</strong>kom<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> toevalsvondst moet word<strong>en</strong> gemeld bij de RCE of de geme<strong>en</strong>te. Alsnog opgrav<strong>en</strong><br />

kan in de meeste gevall<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> met vrijwillige medewerking van de initiatiefnemer. Indi<strong>en</strong> het<br />

bevoegd gezag besluit dat de toevalsvondst behoud<strong>en</strong>swaard is <strong>en</strong> medewerking van de<br />

initiatiefnemer vraagt, zijn de kost<strong>en</strong> van opgraving <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele schade door vertraging <strong>voor</strong><br />

rek<strong>en</strong>ing van het bevoegd gezag. Alle<strong>en</strong> de minister van OCW kan werkzaamhed<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> stillegg<strong>en</strong>.<br />

Die bevoegdheid zal alle<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebruikt bij vondst<strong>en</strong> van uitzonderlijke waarde.<br />

(Zie Notitie Toevalsvondst<strong>en</strong>)<br />

Tracébesluit / Tracéwet<br />

De rijksoverheid neemt de besluit<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de aanleg of wijziging van hoofdweg<strong>en</strong>, landelijke<br />

spoorweg<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoofdvaarweg<strong>en</strong>. De juiste ligging in het terrein <strong>en</strong> de bijbehor<strong>en</strong>de infrastructurele<br />

<strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> wordt bepaald in e<strong>en</strong> tracébesluit. De procedure <strong>voor</strong> het nem<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> tracébesluit<br />

ligt vast in de Tracéwet. Op de <strong>voor</strong>bereiding van het tracébesluit is de uniforme op<strong>en</strong>bare<br />

<strong>voor</strong>bereidingsprocedure van toepassing.<br />

De geme<strong>en</strong>teraad moet binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> jaar nadat het tracébesluit definitief is de eig<strong>en</strong><br />

bestemmingsplann<strong>en</strong> in overe<strong>en</strong>stemming br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> met het tracébesluit.<br />

Uitwerkingsplicht / uitwerkingsplan<br />

E<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te kan er <strong>voor</strong> kiez<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> bestemmingsplan alle<strong>en</strong> de hoofdlijn<strong>en</strong> te regel<strong>en</strong>, er is dan<br />

sprake van e<strong>en</strong> globaal bestemmingsplan. De verdere invulling wordt uitgesteld <strong>en</strong> kan aan het<br />

college van burgemeester <strong>en</strong> wethouders word<strong>en</strong> gedelegeerd.<br />

E<strong>en</strong> uitwerkingsplicht resulteert in e<strong>en</strong> uitwerkingsplan. E<strong>en</strong> uitwerkingsplan volgt dezelfde procedure<br />

als het basisbestemmingsplan, zij het dat nu niet de raad, maar burgemeester <strong>en</strong> wethouders het<br />

bevoegd orgaan is. De uniforme op<strong>en</strong>bare <strong>voor</strong>bereidingsprocedure is van toepassing.<br />

Uniforme op<strong>en</strong>bare <strong>voor</strong>bereidingsprocedure<br />

De in afdeling 3.4 van de Awb <strong>voor</strong>geschrev<strong>en</strong> procedure <strong>voor</strong> de <strong>voor</strong>bereiding van<br />

overheidsbesluit<strong>en</strong>. Deze procedure is van toepassing indi<strong>en</strong> dat bij wettelijk <strong>voor</strong>schrift of bij besluit<br />

van het bestuursorgaan is bepaald. Het gaat hierbij om bestuursrechtelijke besluit<strong>en</strong>.<br />

12


VCA- certificaat<br />

E<strong>en</strong> veiligheidscertificaat <strong>voor</strong> de bouw, dat ook verplicht kan word<strong>en</strong> gesteld <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> opgraving.<br />

VCA staat <strong>voor</strong> Veiligheid, gezondheid <strong>en</strong> milieu Checklist Aannemers. Vrijwilligers die meewerk<strong>en</strong><br />

met e<strong>en</strong> bedrijf kunn<strong>en</strong> met deze verplichting te mak<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>.<br />

Veldonderzoek / veldkartering<br />

Non-destructieve vorm<strong>en</strong> van inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong>d <strong>voor</strong>onderzoek (IVO)<br />

Verdrag van Malta / Verdrag van Valletta<br />

E<strong>en</strong> in 1992 geslot<strong>en</strong> Europees verdrag ter bescherming van het archeologisch erfgoed met als<br />

kernpunt<strong>en</strong>:<br />

- archeologische waard<strong>en</strong> zoveel mogelijk in de bodem bewar<strong>en</strong>;<br />

- vroeg in de ruimtelijke ord<strong>en</strong>ing al rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met archeologie;<br />

- bodemverstoorders betal<strong>en</strong> archeologisch onderzoek <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele opgraving<strong>en</strong>.<br />

De verplichting<strong>en</strong> uit dit verdrag zijn in de Wamz wettelijk geregeld.<br />

Verbeelding (plankaart)<br />

Onderdeel van e<strong>en</strong> bestemmingsplan. De verbeelding visualiseert welke bestemming e<strong>en</strong> bepaald<br />

gebied heeft. Gebied<strong>en</strong> met archeologische waard<strong>en</strong> moet<strong>en</strong>, met de juiste gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong>, in de<br />

verbeelding zijn aangegev<strong>en</strong> als Waarde Archeologie, plus bij <strong>voor</strong>keur e<strong>en</strong> nadere bepaling<br />

(archeologisch monum<strong>en</strong>t, e<strong>en</strong> hoge verwachting <strong>en</strong>zo<strong>voor</strong>t), zodat specifieke regels per gebied<br />

kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gesteld. De verbeelding is, sam<strong>en</strong> met de regels, het juridisch bind<strong>en</strong>de deel van het<br />

bestemmingsplan.<br />

Voorlopige <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing<br />

Bezwaar <strong>en</strong> beroep teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> besluit hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> opschort<strong>en</strong>de werking. Tijd<strong>en</strong>s de bezwaar- <strong>en</strong><br />

beroepsprocedure geldt de g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> beslissing. Het kan zijn dat deze beslissing onherstelbare<br />

gevolg<strong>en</strong> heeft. Wanneer grondwerkzaamhed<strong>en</strong> op basis van het vastgestelde bestemmingplan of<br />

e<strong>en</strong> verle<strong>en</strong>de vergunning start<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> aanwezige archeologische waard<strong>en</strong> <strong>voor</strong>goed ongezi<strong>en</strong><br />

verlor<strong>en</strong> gaan. Via e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>lopige <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing kan het betreff<strong>en</strong>de besluit word<strong>en</strong> opgeschort of<br />

kunn<strong>en</strong> andere regeling<strong>en</strong> word<strong>en</strong> getroff<strong>en</strong> om onherstelbare schade te <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong>.<br />

Bij bezwaarschriftprocedure moet, bij <strong>voor</strong>keur gelijktijdig, e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>lopige <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong><br />

aangevraagd bij de <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>rechter. Bij e<strong>en</strong> beroepsprocedure is dat bij het rechtscollege waar<br />

het beroep is ingedi<strong>en</strong>d.<br />

(Zie Notitie Zi<strong>en</strong>swijz<strong>en</strong>, bezwaar <strong>en</strong> beroep)<br />

Vondstmelding<br />

De melding in Archis of schriftelijk aan de Rijksdi<strong>en</strong>st <strong>voor</strong> het Cultureel Erfgoed van aangetroff<strong>en</strong><br />

vondst<strong>en</strong> of grondspor<strong>en</strong>. Vrijwilligers kunn<strong>en</strong> niet zelf rechtstreeks in Archis meld<strong>en</strong>. Zij meld<strong>en</strong> hun<br />

vondst<strong>en</strong> per email aan de RCE, bij e<strong>en</strong> provinciaal meldpunt of bij e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijk archeoloog<br />

Waarder<strong>en</strong><br />

Het bepal<strong>en</strong> van de kwaliteit van het bodemarchief, van vondstmateriaal of van e<strong>en</strong> monster. Het<br />

vaststell<strong>en</strong> van de kwaliteit van het bodemarchief geschiedt op basis van:<br />

- belevingsaspect<strong>en</strong> (schoonheid <strong>en</strong> herinneringswaarde);<br />

- fysieke criteria (gaafheid <strong>en</strong> conservering);<br />

- inhoudelijke criteria (zeldzaamheid, informatiewaarde, context- of <strong>en</strong>semblewaarde <strong>en</strong><br />

repres<strong>en</strong>tativiteit).<br />

De waardering van e<strong>en</strong> vindplaats of e<strong>en</strong> groep van vindplaats<strong>en</strong> leidt tot e<strong>en</strong> uitspraak over de<br />

behoud<strong>en</strong>swaardigheid ervan <strong>en</strong> vormt de basis <strong>voor</strong> het selectieadvies.<br />

Wet op de <strong>Archeologische</strong> Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zorg (Wamz)<br />

De Wamz is de uitwerking van het Verdrag van Valletta /Malta. De Wamz is e<strong>en</strong> „wijzigingswet‟ <strong>voor</strong><br />

de Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>wet <strong>en</strong> <strong>en</strong>kele andere wett<strong>en</strong>. De Wamz is per 1 september 2007 ingegaan <strong>en</strong><br />

sindsdi<strong>en</strong> geldt de gewijzigde Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>wet 1988.<br />

Wijzigingsbevoegdheid<br />

E<strong>en</strong> wijzigingsbevoegdheid geeft burgemeester <strong>en</strong> wethouders de mogelijkheid e<strong>en</strong> bestemmingsplan<br />

te wijzig<strong>en</strong>. De wijzigingsbevoegdheid moet per bestemming, waar die bevoegdheid van toepassing<br />

13


<strong>voor</strong> is, in de regels zijn opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Op e<strong>en</strong> wijzigingsbesluit is de uniforme op<strong>en</strong>bare<br />

<strong>voor</strong>bereidingsprocedure van toepassing.<br />

De wijzigingsbevoegdheid kan word<strong>en</strong> gebruikt om de archeologische waard<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> gebied te<br />

kunn<strong>en</strong> aanpass<strong>en</strong> na het archeologisch onderzoek. De waarde archeologie kan bij<strong>voor</strong>beeld<br />

vervall<strong>en</strong> wanneer is aangetoond dat er ge<strong>en</strong> waard<strong>en</strong> meer aanwezig zijn. Het kan ook zijn dan na<br />

onderzoek aan e<strong>en</strong> gebied juist e<strong>en</strong> hogere waardering moet word<strong>en</strong> toegek<strong>en</strong>d. Bij wijziging van<br />

waard<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> ook de bestemmingsomschrijving <strong>en</strong> de regels te word<strong>en</strong> aangepast.<br />

Zi<strong>en</strong>swijze<br />

Zi<strong>en</strong>swijz<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingebracht in de fase van <strong>voor</strong>bereiding van plann<strong>en</strong> <strong>en</strong> te nem<strong>en</strong><br />

besluit<strong>en</strong>. Indi<strong>en</strong> de uniforme op<strong>en</strong>bare <strong>voor</strong>bereidingsprocedure van toepassing is het kunn<strong>en</strong><br />

inbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van zi<strong>en</strong>swijz<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> ieder wettelijk verplicht. E<strong>en</strong> bestuursorgaan kan zelf aanvull<strong>en</strong>de<br />

regels stell<strong>en</strong>. Veel geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> inspraakverord<strong>en</strong>ing waarin aanvull<strong>en</strong>de regels zijn<br />

vastgelegd.<br />

Zi<strong>en</strong>swijz<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingedi<strong>en</strong>d bij het bestuursorgaan dat het besluit zal nem<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat bestuursorgaan<br />

beslist over het al dan niet overnem<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>swijze.<br />

(Zie Notitie Zi<strong>en</strong>swijz<strong>en</strong>, bezwaar <strong>en</strong> beroep)<br />

14

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!