gijsbert van laar - Tuinhistorisch Genootschap Cascade
gijsbert van laar - Tuinhistorisch Genootschap Cascade
gijsbert van laar - Tuinhistorisch Genootschap Cascade
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Bron: CASCADE, Bulletin voor tuinhistorie, 12e jaargang (2003), nr. 1<br />
Copyright: Martin <strong>van</strong> den Broeke en Wim Meulenkamp<br />
5LMQRRUG<br />
Ten noorden <strong>van</strong> Alphen aan de Rijn, in een bocht <strong>van</strong> de rivier, lag de<br />
buitenplaats Rijnoord. Deze was rond 1800 in bezit <strong>van</strong> Samuel Crena en<br />
zijn echtgenote Geertruida <strong>van</strong> Poeliën. Crena was afkomstig uit<br />
Dordrecht. 22<br />
Van Laar nam het ontwerp in twee delen op in het Magazijn. Hij<br />
introduceert ze met: “'H]H HQ GH YROJHQGH 3ODDW EHYDWWHQ GH YRRUVWH HQ<br />
DJWHUVWH SDUWLMHQ YDQ HHQ GRRU PLM DDQJHOHJG %XLWHQJRHG ZDDUYDQ LN LQ W<br />
YHUYROJ QRJ DQGHUH 3DUWLMHQ GHQN WH JHYHQ”. Op deze platen, genummerd<br />
LXXXVII en LXXXVIII, is de buitenplaats <strong>van</strong> Samuel Crena afgebeeld.<br />
Het langgerekte, smalle perceel bevatte een veelheid aan<br />
tuinornamenten en waterpartijen.<br />
Op de eerste Plaat is onderaan de Heere Weg te zien, die langs de Oude<br />
Rijn loopt. Het huis ligt vlak aan de weg; “'H 9RRUNDPHUV ]LHQ RYHU PHW<br />
KRRJVWDPPHQGH %RRPHQ RQUHJHOPDWLJ EHSODQWWH *UDVSDUWLMHQ « RS GHQ<br />
+HHUHQ ZHJ HQ GHQ 5KLMQ”. Het bruggetje rechts <strong>van</strong> het voorplein,<br />
zichtbaar <strong>van</strong>af de weg, is een “%ODDXZHQ VWHHQ YHUEHHOGHQGH %UXJ ]RRDOV LQ<br />
3ODDW ;; 1R YDQ GLW :HUN GRFK PHW HHQ %RRJ”.<br />
In de uitleg bij deze plattegrond krijgt vooral de waterhuishouding<br />
ruime aandacht; niet overbodig, gelet op de ligging <strong>van</strong> Rijnoord in de<br />
laaggelegen polders rondom Alphen. De waterafvoer is fraai<br />
vormgegeven: er zijn als rots vermomde sluisjes en duikertjes, een<br />
waterleiding en enkele watervallen.<br />
De tuin vertoont een veelheid aan scènes en gebouwtjes die typisch is<br />
voor Van Laar: er is een menagerie met een watertje en waterval, een<br />
bergje met sparren en een ruimte voor kuipen met sinaasappelboompjes,<br />
met nog enkele zitplaatsen waar<strong>van</strong> er één “YDQ 5XVWLHNH %DQNHQ RQGHU<br />
HHQ VFKRRQHQ RXGHQ HQ ORPPHUULMNHQ &DVWDJQH &KLQD %RRP GLH GH]H<br />
=LWSODDWVHQ ZHOGDGLJ RYHUVFKDGXZW”. Het obligate koepeltje aan de weg<br />
ontbreekt evenmin.<br />
22 W.M.C. Regt, “Alphensche buitenplaatsen”, in -DDUERHNMH YRRU GH JHVFKLHGHQLV HQ RXGKHLGNXQGH YDQ<br />
/HLGHQ HQ RPVWUHNHQ, jrg. 1920, p. 130-247, 229-237.