Lees meer... - SCJ

HET H. HARTKLOOSTER VAN DE PRIESTERS VAN HET HEILIG HART
TE ASTEN
ALS NOVICIAATSHUIS EN ALS KLOOSTERBEJAARDENOORD.
1908-2008
p. G. Driedonkx scj
Nijmegen 2008
1

EERSTE GEDEELTE.
HET H. HARTKLOOSTER IN ASTEN ALS NOVICIAATSHUIS.
1.- STICHTING VAN HET NOVICIAAT TE ASTEN.
Gedurende het eerste Generaal Kapittel van de Priesters van het H. Hart van
september 1886 had Mgr. Thibaudier, Bisschop van Soissons, aan Pater Dehon
verlof gegeven om in de gebouwen van het noviciaat te Sittard, maar in een aparte
afdeling, een voorlopige apostolische school te beginnen, maar met niet meer dan
10 leerlingen. 1
Bovendien stichtte hij in 1889 een andere apostolische school te Clairefontaine,
België, voor de vorming van priesters voor Latijns Amerika en Scandinavië. Dat
was het oorspronkelijk idee.
De apostolische school van Sittard werd in 1897 gereserveerd voor de Duitse
studenten. De Nederlandse werden verplicht te gaan studeren in Clairefontaine,
waar de voertaal Frans was, wat grote moeilijkheden opleverde.
Vandaar werd in 1900 de apostolische school van Bergen op Zoom gesticht.
Maar daarmee waren de problemen nog niet opgelost, want het noviciaat te
Sittard was gemeenschappelijk, zowel voor Duitse, Franse als Nederlandse
novicen.
De studenten van het Juvenaat te Bergen op Zoom waren niet zo bedreven in
de Franse taal als degenen die in de Belgische apostolische school van
Clairefontaine hadden gestudeerd. Het viel hun in de eerste periode van het
noviciaatsleven niet mee de conferenties van hun novicenmeester Pater Andreas te
volgen. Bovendien ging het er nog altijd geheel op zijn Frans en daarom dachten
de Nederlandse Paters er al spoedig aan voor hun landgenoten, de fraters en de
broeders, een eigen noviciaatshuis te stichten.
Bij de stichting van het Juvenaat in 1900 was dit vraagstuk nog niet urgent
geweest en men had getracht de moeilijkheid te omzeilen door reeds in 1903 te
Bergen op Zoom een broedernoviciaat te beginnen onder leiding van P. Willibrord
Triebels, 2 wat na diens dood in 1906 door P. Fey 3 is overgenomen.
Maar het Juvenaat groeide met de jaren. De studenten werden leerlingen van
de retorica en daarna dus postulant en novice. De eerste afgestudeerden, die in
juni 1907 naar het noviciaat vertrokken, 4 gingen naar Sittard. Bovendien kwamen
er van elders nog drie candidaten, zodat men er samen zeven Nederlandse novicen
telde.
Het werd dus hoog tijd om aan een eigen Nederlands noviciaatshuis te
denken. Hierbij kwam nog dat men meer en meer tot de overtuiging was
1 De eerste apostolische school was in 1882 al opgericht te Fayet , Frankrijk.
2 Geboren 25.11. 1870 te Amsterdam; geprofest 08.09.1890 te Sittard; priester gewijd 10.08.1896 te
Luxemburg en gestorven 12.02.1906 te Bergen op Zoom.
3 Geboren 21.01.1875 te Amsterdam; geprofest 29.09.1896 te Sittard; priester gewijd 14.12.1902 te Leuven
en gestorven 29.05.1928. Was novicenmeester te Bergen op Zoom 1906-1909 , ijverig redacteur van het
Maandschrift: Het Rijk van het H. Hart en profesor vol toewijding aan het Juvenaat aldaar.
4 Het waren: Fr. Koolen, P. Wijtenburg, B. Meyer en P. Verheul.
2

gekomen, dat de Congregatie thans behoorde gesplist te worden in twee
provincies. Volgens het kerkelijk recht was het noodzakelijk dat iedere provincie
haar eigen noviciaat had. Het noviciaat van Sittard zou toegewezen worden aan de
Oost Provicie of Duitse Provincie. Men moest dus op zoek naar een andere locatie
voor het noviciaat van de West Provincie. 5
Men huurde daarvoor een kasteeltje te Meslim-l´Evêque, genaamd “Château du
Manage”, in België.
Het zal P. Andreas, die hier novicenmeester werd, heel wat hebben gekost het
huis te Sittard te verlaten. Op 25 september 1907 reisden de niet-Duitse novicen,
waaronder zes Nederlandse fraters 6 , onder leiding van P. Andreas naar Manage,
waar het noviciaat zou worden voortgezet.
P. Kusters 7 , Nederlander en Rector te Leuven, kwam meermalen naar Manage
en het werd hem steeds duidelijker dat het hoog tijd werd de Nederlanders in een
eigen noviciaat in Nederland te verenigen. De tweede groep juvenisten, bestemd
voor het noviciaat, vertrok in juni 1908, voorlopig echter naar Leuven en maakte
daar het postulaat in afwachting van een eigen noviciaat. In het scholasticaat
aldaar stonden zij voorlopig onder leiding van P. Jacquemin 8 . In 1909 werd hij
novicenmeester in Manage, toen Pater Andreas Provinciaal werd van de West
Provincie. Ze werkten op het bureau en het economaat.
Pater Kusters zat ondertussen niet stil. Voor eerst ging het over de plaats,
waar het noviciaat zou worden gevestigd. Hierbij dacht hij aan Barendrecht in
Zuid-Holland. Daar wilde hij het noviciaat stichten en van daaruit de omliggende
dorpjes, met name Papendrecht, Zwijndrecht enz. bedienen. Dit plan ging echter
niet door.
Daarna kreeg hij verlof van Mgr. Wilhelmus van de Ven, Bisschop van Den
Bosch om in zijn bisdom een noviciaat te stichten. Maar waar een geschikte plaats
te vinden?
Zekere dag op weg naar Den Bosch had P. Kusters in de trein pastoor
Offermans van Lierop ontmoet die hem op een huis in Asten wees.
De oud-burgemeester Frencken, overleden op 7 juni 1907, had voorheen
daarin gewoond. Het zou wellicht voor een zacht prijsje te koop zijn. De prijzen
van de woningen waren daar in de laatste jaren gedaald in verband met het
faillissement in 1907 van de boterfabriek van de firma Bluyssens die daar
gevestigd was. Van de werknemers waren er 100 uit Asten werkzaam.
5 Het zevende Generaal Kapittel gehouden te Leuven in september 1908 keurde deze splitsing goed.
6 Frater Telgman was om bepaalde reden als kok te Sittard achtergebleven, maar werd op bevel van P. Dehon
spoedig naar Manage ontboden om daar de keuken waar te nemen.
7 P. M Kusters:
geboren 05.08.1866 te Spaubeek; geprofest 29.09.1895 te Sittard; priester gewijd 10.08.1898 te Luxemburg
en gestorven 24.10.1944 te Hemel Hempstead, England. Was rector te Leuven 1905-1911 en Generaal
Raadslid 1905-1911 en 1919-1935.
8 P. P. Jacquemin:
geboren 27.12.1875 te Andelot en Montagne, Frankrijk; geprofest 26.09.1902 te Sittard; priester gewijd
25.05.1907 te Mechelen, België en gestorven 16.05.1964 te Amiens, Frankrijk. Was novicenmeester te
Manage 1909-1911 en te Brugelette 1911-1931.
3

Maar toen P. Kusters bij Monseigneur kwam, bleek deze andere plannen te
hebben. Monseigneur richtte de aandacht van P. Kusters op Budel, want hij wilde
de kerk in Budel, met een schuld van f. 14.000.- aan paters overdoen, die daar
tevens een noviciaat mochten oprichten. Na bezichtiging bevond men echter, dat
Budel te afgelegen was en daarom zag men van dit voorstel af.
In augutus 1908 drong P. Kusters er bij P. Dehon op aan een noviciaat te
mogen beginnen in Nederland en wel in het bisdom Den Bosch. Op 18 augutus
antwoordde hij: Wat het bisdom Den Bosch betreft, daar ga ik mee akkoord, maar
om een stichting te beginnen is de toestemming van de Generale Raad nodig.
Vele Nederlanders denken dat het nog te vroeg is om een noviciaat te beginnen.
Ze schrijven me dat. Maar ik ben er niet op tegen, maar ik zou graag minstens nog
een jaar wachten. 9
Drie dagen later schreef P. Dehon hem: U weet goed dat ik me niet verzet
tegen het noviciaat. Doe het wanneer u wilt. Ik zeg u wat enkelen ervan denken.
Maar ik dring niet meer aan...Tot spoedig, we hebben vergadering van de
Generale Raad op 8 september. Maak haast met het huis. 10
Op 1 september schreef P. Dehon op nieuw aan P. Kusters: Stuur me geen
brieven meer per expresso, dat is een onnuttige uitgave en je wint er geen tijd
mee. De post wordt hier besteld vier keer per dag.
Ik heb aan Pater Bartholomeus (Dessons) 11 geschreven in verband met het
noviciaat te Asten. Er zijn 2 indulten nodig: een voor het noviciaat zelf en een
ander vanwege de leeftijd van Pater Schulte 12 . Dit kan een of twee maanden
duren, want de vakanties zijn begonnen voor de Congregaties in Rome. Stuur dus
de vijf jongens voor een retraite van 14 dagen naar Manage, samen met Pater
Schulte. Er is plaats. Zal goed doen aan allen. Ze zullen het kloosterkleed
ontvangen in Mange op 22 september en kunnen daar een maand noviciaat
maken. Om het huis in Asten klaar te maken kunt U pater Richters 13 nemen. 14
9 AD. B. 74/4, inventaris 972.93.
10 AD. B. 74/4, inventaris 972.92.
11 Pater Bartholomeus Dessons:
geboren 09.09.1852 te Sains, Frankrijk; geprofest 21.11. 1881 te Saint Quentin, Frankrijk; priester gewijd
29.06.1879 te Soissons, Frankrijk en gestorven 15.06.1923 te Parijs. Was Generaal Procurator bij de H. Stoel
1891-1919 en Rector in Rome 1894-1907 en 1908-1914.
12 P. Josephus Schulte:
geboren 10.01.1877 te Frenswegen, Duitsland; geprofest 08.09.1900 te Sittard; priester gewijd 09.06.1960 te
Mechelen en gestorven 17.02.1941 te Nijmegen. Was novicenmeester voor het noviciaat in Nederland
benoemd door de Generale Raad op 5 augustus1908, cf. Akten van de Generale Raad , Generaal Archief te
Rome 18-A-3. Was novicenmeester te Asten 1908-1912 en Provinciaal 1921-1927.
Het indult was nodig omdat hij nog geen 32 jaar oud was, de canonieke leeftijd voor een novicenmeester.
13 Pater Gerardus Richters:
geboren 16.06.1867 te Schiedam; geprofest 13.09.1892 te Sittard; priester gewijd 10.08.1896 te Luxemburg
en gestorven 01.04.1948 te Dongen. Was missionaris geweest in Noord Brazilië 1896-1907.
14 AD. B. 74/4, inventaris 972.94.
4

Op 8 september 1908 kwam de Generale Raad bijeen in Brussel en machtigde
Pater Kusters om in Asten een eigendom te kopen voor de waarde van 10.000
gulden. 15
Op 15 en 16 september 1908 werd het zevende Generaal Kapittel gehouden te
Leuven, waar de splitsing van de Congregatie in twee provincies werd
aangenomen. De Leuvense postulanten waren nog voor het Kapittel door Pater K.
Hermans 16 naar Manage gebracht en wachtten daar met groot ongeduld het
ogenblik af, dat zij naar het nieuwe noviciaat in Asten konden vertrekken.
Op 7 november 1908 gaf Mgr. van de Ven, Bisschop van ´s Hertogenbosch
zijn toestemming om het noviciaat in Asten te beginnen onder de volgende
voorwaarden:
1°- Dat de vestiging in Asten hiebij bepaald blijve en niet zal mogen worden
uitgebreid buiten onze toestemming.
2°.- Er zal aan dit noviciaat geen openbare kapel verbonden zijn.
3°.- Alles zal geschieden op eigen kosten, buiten enige last van ons Bisdom en
zonder onze toestemming zullen geen collecten gehouden worden, noch zelateurs
of zelatricen worden aangesteld voor welk doel dan ook. 17
Gezien deze toestemming werd op 14 november het huis van de oudburgemeester
Frencken gekocht van zijn zoon, kantonrechter in Helmond voor de
som van f. 10.000,-, met jaarlijkse aflossing van f. 2 .000.- plus 5% rente. 18 Het
huis was groot genoeg om te beginnen en was met stal, erf, tuin, boomgaard,
bouwland en hakhout samen 1 ha. 39 aren en 67 centiaren groot, zodat
nieuwbouw mogenlijk was. 19
Thans was het huis eigendom van de Congregatie en werd het binnen korte
tijd geschikt gemaakt voor noviciaat. De zolder werd vertimmerd tot slaapzaal met
celletjes; de stal opzij van het huis werd als studiezaal ingericht en de tuinkamer
als kapel, enz. Uit Leuven zond men daarvoor de postulantbroeder Alfons (later
15
Cf. Akten van de Generale Raad, Generaal Archief te Rome, 18-A-3, blz. 14 en 15.
16
P. Karel Hermans:
geboren 16.04.1875 te Jabeek; geprofest 04.10.1894 te Sittard; priester gewijd 09.06.1900 te Lille, Frankrijk
en gestorven 21.02.1964 te Asten. Was Rector te Bergen op Zoom 1905-1911.
17
Document van het Bisdom ´s Hertogenbosch: 7 november 1908, nummer 3610.
18
Als bijzonderheid zij hier vermeld, dat bij de deling van Sittard met het oog op een eigen noviciaat P.
Kusters 45.000 francs had gekregen, waarover P. Dehon hem schreef 11 januari 1909: Bekijken we nog eens
de zaak van de administratie van onze kapitalen. U wenst bij u te hebben de 45.000 francs van het Nederlands
noviciaat. Er zijn hier tegen reeds protesten gerezen van de kant van de Nederlanders. Dat is niet volgens het
canoniek recht. Zie onze Constituties, 229-231. Elk kapitaal moet in een kas liggen met 3 sleutels en onder
toezicht van een raad. Onmogenlijk het over te maken aan Asten, waar geen kas is, geen 3 sleutels en geen
raad. Het kan niet meer liggen in de kas van Leuven, dat niets te maken heeft met het noviciaat in Nederland.
Het lijkt me dus dat dit capital, zolang en geen Nederlandse Provincie is, moet liggen in de kas van het
Generalaat of van de Provincie, die gesticht gaat worden en de jaarlijkse interessen moeten overgemaakt
worden aan de Rector van Asten. Cf. AD. B. 74/4, inv. 972.90.
19
Zie registratie 25 november 1908.
5

uitgetreden), en uit Bergen op Zoom broeder Bernardus Bierings. 20
Pater Neyzen 21 , econoom van het Juvenaat kwam het huis installeren. Ook P.
Kusters bleef van tijd tot tijd een waakzaam oog op de inrichting van het huis
houden. Pater G. Richters werd tot socius benoemd, wat P. Dehon met genoegen
vernam, als ook dat P. Schulte, die Duitser was van geboorte, voor de West
Provincie had gekozen.
Het noviciaat te Asten werd 21 december 1908 canoniek opgericht en deze
zelfde dag arriveerdde daar de novicemeester P. Schulte met zijn vijf Nederlandse
novicen na een avontuurlijke reis van uit Manage en begon thans het
noviciaatsleven. 22
2.- De jaren 1908-1912 onder leiding van P. Schulte als novicenmeester
en Rector.
23 December 1908 gaf de Bisschop van ´s Hertogenbosch verlof om de kapel
van het noviciaat nog voor Kerstmis in te zegenen. 23
Op 29 december 1908 schreef P. Dehon aan P. Schulte: Ik ben erg onder de
indruk van uw mooie brief en van uw kleine communiteit. Ik zie dat ik echte
kinderen heb in Asten. Allen te samen hebben we één hart en één ziel. We hebben
één doel: het H. Hart van Jezus te beminnen en te troosten. We willen de zelfde
middelen nemen: het inwendig leven, de vereninging met Jezus, met zijn
mysteries, met zijn uitwendig leven. Wat een mooie roeping. Kan men zich een
mooiere voorstellen: worden als Sint Jan, liefhebbende en trouwe leerlingen van
Jezus, kinderen van María, apostelen van het H. Hart? Beantwoorden we allemaal
aan onze mooie roeping. Vorm mij echte novicen van het H. Hart, van Johannes
Bergmans, met een nederig en eenvoudig hart. 24
8 Januari 1909 gaf het Bisdom verlof om een kruisweg op te richten in het
noviciaat. 25
Met de parochiegeestelijkheid, pastoor Moussault en de kapelaans Martens en
Bots, stond men weldra op zeer goede voet. Kapelaan Bots hielp de fraters zelfs
aan een biljart.
Met de inkomsten van Asten was het niet bijster goed gesteld. Van tijd tot tijd
stuurden Leuven of Bergen op Zoom het een en ander en daar moest men het dan
mee doen. Van P. Kusters ontving frater Govaart 26 de kopie van “De Nederlanden
20
Broeder Bernardus Bierings:
geboren 25.01.1880 te Oerle; geprofest 30.06.1905 te Bergen op Zoom; gestorven 03.11.1962 te Maastricht.
21
Pater P. Neyzen:
geboren 26.10.1873 te Maastricht; geprofest 23.09.1892 te Sittard; priester gewijd 17.12.1898 te Cambrai,
Frankrijk en gestorven 16.11.1937 te Heerlen. Was Rector te Liesbosch 1918-1924.
22
“Annalen SCJ”, 24 mei 1958, nr. 131, blz. 82-85: Geschiedenis van de Nederlandse Provincie van de
Priesters van het H. Hart van Jezus.
23
Document van het Bisdom: 1908 , nummer 4038.
24
AD. B. 38/6.8.12, inv. 927.67
25
Document van het Bisdom: 1909, nummer 42.
26
Frater Gulielmus Govaart:
geboren 13.10.1888 te Schiedam en geprofest 23.09.1909 te Asten.
6

door María tot Jesús H. Hart”, om dit ten voordele van het noviciaat uit te geven.
Verder schreef men bedelbrieven voor Asten en Leuven.
Op 1 maart 1909 schreef P. Dehon aan P. Kusters: Pater Hermans heeft aan
zijn Provinciaal geantwoord dat de Raad van Bergen op Zoom niet accepteert
ieder jaar 2000 gulden te moeten geven aan Asten. Wat moet ik doen? Gaat u dit
met alle liefde en zachtheid met hem behandelen of moet ik hem schrijven? Onze
Centrale Raad is ook niet in staat geweest om jaarlijks 2000 gulden te geven aan
Leuven.
Toen u deze stichting van Asten hebt voorbereid met Pater Hermans, hebt u
toen niet gedacht aan het onderhoud? Heeft Pater Hermans dan gedacht dat dit
huis zelfstandig zou kunnen leven? Ik heb de koop te goede trouw uit
welwillendheid voor de Nederlanders goed gekeurd, maar ik meende dat, als men
verlof voor een noviciaat aanvraagt, ook voorzien had in het onderhoud. 27
Op een postkaart van 29 april 1909 kondigde Pater Dehon zijn aanstaande
eerste bezoek aan: Beste vriend. Ik hoop de Pinksterdagen bij u te kunnen
doorbrengen. Ik zal de vreugde hebben onze beminde novicen te zien. 28
Toen hij in mei kwam, was hij erg content over “het kleine excelente
noviciaat” in Asten. 29
Ook de Paters Andreas Prévot, Kusters en Hermans bezochten meermalen het
noviciaat.
Met kloosters in de omgeving had men weinig of geen relatie. Slechts P.
Schuster was de gewone biechtvader van de “Franse Zusters”, de Congregatie van
de H. Joanna de Lestonnac, die uit Le Mans in Frankrijk verdreven, geseculariseerd
en in Asten terechtgekomen waren in de oude villa van de familie Bluyssens. De
Overste, Mère Duvaux, is daar ook gestorven.
Aaanvankelijk hadden de zusters geen geloften. P. Schulte heeft alles met
Rome geregeld, zodat zij zonder noviciaat hun geloften weer konden afleggen.
Dank zij de bemoeiingen van Mvr. Bluyssens, hun weldoenster, konden ze zich
later in Tilburg vestigen en vandaar naar Bordeaux terugkeren. Later is dit huis in
Asten betrokken door de dochters van Moeder Antonia (de Zusters van Boerdonk),
genaamd: Missiezusters Franciscanessen van de H. Antonius.
Op 21 juni 1909 tekent P. Dehon in zijn dagboek aan dat op deze dag 7
postulanten intraden in het noviciaat te Asten. 30
In september van 1909 werd het broedernoviciaat in Bergen op Zoom
opgeheven doordat de novicenmeester, P. Fey, naar Leuven werd verplaatst.
Voortaan zouden de broeders met de fraters gemeenschappelijk het noviciaat in
Asten maken. 31
27 AD. B. 74/4, inv. 972.67.
28 AD. B. 22/8, inv. 457.01
29 NQT XXIV/1909,76.
30 NQT XXIV, 78.
31 “Annalen” 1958, blz. 85.
7

Er is ook nog een andere, interessante, brief van P. Dehon geschreven vanuit
Italië aan P. Schulte, zonder datum, waarin hij het heeft over een decreet met
betrekking tot de studies van de novicen:
Voor de studies van de novicen, let goed op wat het decreet aangeeft:
1.- Één uur studie, alle dagen, behalve op zondag en de vrije dagen.
2.- Bovendien drie uur les, gegeven door een leraar met vragen, voordrachten en
uitleg.
3.-Studievakken: de moedertaal, latijn, vertalingen van latijnse en griekse
christelijke schrijvers, geschreven en mondelinge oefeningen.
In de zomer kan men 15 dagen vacantie nemen, vrij van werken.
Wellicht zou men ook een beetje een levende taal kunnen studeren in verband
met de missies of Frans als gemeenschappelijke taal. Pas dit toe in alle noviciaten,
behalve voor de broeders. 32
In 1911 kwam de oud-Congo-missionaris, P. Slangen 33 , Pater G. Richters als
socius en econoom vervangen. Het viel de nieuwe econoom moeilijk de uiterste
zuinigheid te betrachten, wat P. Schulte zich gelaten liet welgevallen. Toen de
jonge P. Heuvels 34 hem in 1912 opvolgde, kon deze slechts met moeite de
gemaakte schulden aflossen.
P. Dehon drong er in 1911 op aan, dat P. Schulte profesor in Leuven zou
worden. Op 7 september schreef hij aan P. van Halbeek: 35 Maak P. Luyten
novicenmeester. 36 Vijf dagen later echter: P. Luyten gaat naar Leuven om
kerkgeschiedenis en kerkelijk recht te geven. U behoudt P. Schulte. 37
Kort daarna, begin oktober, bezocht P. Dehon opnieuw het noviciaat. Hij was
erg tevreden met de “vrome leiding” gegeven door P. Schulte. 38
In 1912 werd P. Schulte echter benoemd als Rector van het nieuwe
scolasticaat in Liesbosch. Hij is ´n stille bescheiden werker geweest met een
32 AD. B. 24/3b, inv. 431.01.
Het gaat hier over het Decreet van Pius X: De aliqua in novitiatu studiis opera danda” van 27 augustus 1910.
Cf. A.A.S. 1910, blz. 730-731.
P. Dehon was toen zijn reis om de wereld begonnen. Hij kwam pas terug in maart 1911. Omdat de brief
geschreven is in Italië, kan hij niet voor die datum verstuurd zijn.
33 P. J. Slangen:
geboren 26.02.1876 te Thul-Schinnen; geprofest 29.09.1896 te Sittard; priester gewijd 10.08.1900 te
Luxemburg en gestorven 04.11.1955 te Heer. Was missionaris in Congo: 1902-1909, en een welbekende
schrijver vanwegen zijn Knipsels uit mijn dagboek.
34 P. H. Heuvels:
geboren 18.01.1885 te Noord-Deurningen; geprofest 22.09.1906 te Sittard; priester gewijd 14.07. 1912 te
Leuven en gestorven 22.01.1973. Was Provinciaal Econoom: 1913-1935.
35 P. H. van Halbeek:
geboren: 19.08.1874 te Echt; geprofest 20.09.1894 te Sittard; priester gewijd 10.08.1898 te Luxemburg,
gestorven 10.12.1924 te Maastricht. Was Provinciaal Overste: 1911-1919.
36 AD. B. 74/5 inv. 973.17
37 AD. B. 74/5 inv. 973.21.
38 NQT XXXIV/1911, 44.
8

oprecht gouden hart. Hij werd opgevolgd door P. H. Trines. 39
Volgens de Elenchus SCJ 1911-1912 bevonden zich in het Noviciaat te Asten
op dat ogenblik behalve de novicen de PP. Schulte en Slangen, Frater J. Kerpen, 40
en Broeder Gerardus van der Peet. 41
We weten echter niet welke taak Frater Kerpen in het noviciaat had en
waarom hij daar was.
Het leven van iedere dag in de jaren 1908-1912.
Hiervoor citeer ik voornamenlijk de lezing die Pater Joannes Antonius
Sengers 42 in 1933 hield in het scolasticaat van Liesbosch, toen hij nog frater was:
De Geschiedenis onzer Noviciaten. Deze lezing is interessant omdat P. Sengers zelf
in 1907 geboren werd in Asten en het noviciaat daar gemaakt heeft in 1926-
1927. 43 De lezing was bedoeld om bij gelegenheid van het 25-jarig bestaan van
het noviciaat ( in 1933) gepubliceerd te worden; maar dat is niet doorgegaan. Ze
werd in 1941 door de Studiekring van Liesbosch overgetypt. Hiervan bestaat een
exemplaar in de bibliotheek van de Congregatie in Nijmegen. 44
Ze wordt ook enkele keren geciteerd door P. J. Jak 45 in zijn “Geschiedenis van de
Nederlandse Provincie” in “Annalen” .
Ondanks de goede wil van de installateurs bleek er nog wel het een en ander
aangeschaft te moeten worden in de eerste dagen. Zo was er nog gebrek aan
stoelen, banken en tafels. De eerste conferentie werd gegeven op de kamer van
de novicenmeester en werd staande aanhoord bij gebrek aan meubilair.
Interessant lijkt het ons de eerste lijst van de “baantjes” te geven:
Een prefect kende men in die dagen niet.
Chef des travaux en reglementair: frater Büsscher;
Refectorier: frater van der Sangen;
39 P. H. Trines:
geboren 24.01.1880 te Deurne; geprofest 01.01.1902 te Clairefontaine; priester gewijd 09.06.1906 te
Mechelen en gestorven 09.10.1968. Was novicenmeester te Asten: 1912-1918.
Voor deze tweede parragraaf over de tijd van P. Schulte als novicenmeester zie: “Annalen” 1958, blz. 85-86.
40 J. Kerpen:
geboren 02.09.1881 te Maastricht; geprofest 15.10.1907 te Manage; priester gewijd 17.07.1910 te Lanaken en
aldaar gesorven 29.03.1938.
41 Br. Gerardus van der Peet,
geboren 20.05.1891 te Heiloo; geprofest 28.05.1911 te Asten; gestorven 27.08.1982 te Asten. Was
missionaris in de Congo: 1922-1964.
42 P. J. Sengers:
geboren 24.04.1906 te Asten; geprofest 08.09.1927 te Asten; priester gewijd 14.07.1935 te Nijmegen en
gestorven 12.11.1953.
43 Deze lezing staat in “Catalogus Bibliothecae Congregationis Nijmegen” 1959 , Deel III, blz. 96, onder het
nummer CB. L. (lezingen), 52.
44 Brief van P. G. Raaymakers aan P. J. J. van Houtert 10 juni 1981.
45 P. J. Jak:
geboren 12.08.1891 te Hilversum; geprofest 23.09.1913 te Asten; priester gewijd 26.03.1921 te Liesbosch en
gestorven 07.01.1970 te Den Haag. Was Rector te Liesbosch 1927-1930 en te Nijmegen 1930-1934.
9

Linnenkamer en portier: frater Govaart;
Sacristain: frater Collignon;
Frater Marrevee sukkelde in die dagen nogal met zijn maag. Vandaar zijn
benoeming tot los werkman.
Broeder Franciscus was kok en Broeder Alfons werkte in de tuin. (Alle twee
weggegaan onder het noviciaat).
Het noviciaat werd van meet af aan ingericht naar de gewoonten en gebruiken
die te Manage in zwang waren, die natuurlijk weer teruggrepen op Sittard.
Wat het reglement betreft: Om vijf uur was het opstaan. Morgengebed,
meditatie en H. Mis. Daarna ontbijt, waaronder uit de “Navolging van Christus”
werd voorgelezen. Daarna naar de kapel onder het bidden van de Litanie van
Eerherstel. Heel de voormiddag was het stilzwijgen, terwijl de Magister zijn
dagelijkse conferentie altijd gaf in de voormiddag, meestal na het eind van de stille
recreatie.
Als andere refterboeken vinden we nog aangegeven: Brouwers 46 , “Het
Kerkelijk Jaar” en de werken van de H. Theresia van Avila. Men las steeds recto
tono. Preken in de refter was geen gewoonte. Op Zon- en feestdagen was er
meestal gezongen H. Mis en wel zonder harmonium en zonder veel kennis van het
gregoriaans. Iedere dag ook was er een kort Lof en elke Zon-en feestdag
gezongen Vespers.
Dan zegt Pater Sengers: Van het begin af hield men in Asten uitstelling in
ostensorio, zonder dat daarvoor uitdrukkelijk verlof was aangevraagd.
Zeker uit armoede, werden in het begin de bidmantels niet gedragen, maar zijn
toch spoedig weer ingevoerd, zeker nog het eerste jaar.
Dit eist echter enkele correcties:
We weten namenlijk dat P. Schulte 21 januari 1909 aan het Bisdom verlof vroeg
om het H. Sacrament te bewaren in de kapel en dat in genoemde kapel het H.
Sacrament voordurend ter aanbidding kon blijven uitgesteld, mits er onafgebroken
minstens twee aanbidders voor het zelfde vertoefden. 47
1 Februari 1909 schrijft men namens de Bisschop van Den Bosch aan P.
Schulte:
We hebben de Constituties ontvangen...en hebben thans goed gevonden toe
te staan als volgt:
1°.- Bij de dagelijkse uitstelling van het H. Sacrament mag de monstrans gebruikt
worden op de dagen, waarop dit is toegestaan voor het gehele Bisdom.
2°.- Op de Eerste Vrijdag elker maand mag in uw kapel een Votiefmis van het H.
Hart geschieden met uitstelling in de ciborie, mits ´s morgens enige bijzondere
oefeningen plaats hebben ter ere van het H. Hart...
3°.- Iedere Donderdag avond mag van 11-12 het H. Uur gehouden worden met
uitstelling in de ciborie.
46 Het gaat hier hoogstwaarschijnlijk over het boek van A. Brouwers: Geschiedenis van de Katholieke Kerk,
waarvan de derde druk verscheen in 1910, uitgegeven door N. Alberts, Kerkgrade.
47 Document Bisdom: 21 januari 1909, nummer 185.
10

4°.- Wat betreft het uitstellen van het H. Sacrament onder de Hoogmis, zie
Directorium van het Bisdom als sub 1°. 48
13 Juli 1909 schrijft de Bisschop aan P. Schulte:
Gezien het verzoek van uw geëerd schrijven d.d. gisteren en gelet op het
verlof in uw overige huizen staan wij toe, dat de dagelijkse uitstelling van het H.
Sacrament in uwe kapel geschiede in de monstrans. 49
´s Avonds onder de avondstudie gaf P. Schulte H. Schrift en verklaarde de
Evangeliën aan de hand van de griekse tekst.
“Sursum Corda”, gewoonte overgenomen van Sittard en Manage, werd alleen
maar gezegd om 6 uur ´s avonds. Later is dit uitgebreid tot telkens als de grote
torenklok sloeg.
´s Avonds had men ook de z.g. “Pauselijke studie”. Op verlangen van Pius X
z.g. zou men zich ook in de noviciaten op de gewijde wetenschappen toeleggen,
minstens een paar uur per dag. 50 Zo vertaalde Pater Magister met zijn novicen veel
uit St. Bernardus. Ook gaf hij latijn en duits, want, zoals we zagen, vroeg het
decreet ook om latijn te doceren en een levende taal buiten de moedertaal.
Ook de herhaling van de meditatie (eens per week) en het opschrijven van de
overweging kende men. Eveneens de “culpa” en-om de veertien dagen- de
“aumône spirituelle”. Vrijdags nam men volgens de traditie de discipline, maar men
droeg-voor zover bekend- geen “chaînettes” (boetekettingjes).
Zelden mocht men roken. Zo eens in de vijf weken ging Pater Magister met de
fraters op wandeling. Af en toe las hij ze voor uit “Het Centrum”, zijn krant, en
haalde dan een doosje sigaren voor de dag. Alleen de broeders mochten iedere
middagrecreatie een pijp roken.
Meestal nam men op de wandelingen-altijd in groepsverband- de “Horae”
mee, om onderweg de Vespers te bidden. Grote wandelingen, drie aan drie,
werden ook gemaakt.
In het noviciaat werd van meet af aan geen frans gesproken. Alles was
nederlands geworden. Ook de conferenties werden gehouden in eigen taal. Men
bad één Kroontje per dag, maar drie Rozenhoedjes gezamelijk, waarvan het eerste
om 10 uur, bij goed weer in de tuin. Fraters en broeders deden mee aan de
bewerking van de stugge grond. Zo werden aardappels gepoot op het stuk grond
langs de weg. Op zij van het huis voorbij “de Bult” trachtte men door afgraving
nog tuingrond bij te winnen. De latere tuin, de bidtuin,is er het resultaat van.
Volgens het gebruik uit Manage meegebracht droegen de postulanten geen
koord, maar een soort sjerp.
Het naamfeest van Pater Magister (27 januari) werd altijd met passende luister
gevierd. In 1911 zelfs met een toneelavond. Ook het feest van Pater Socius ging
niet onopgemerkt voorbij.
48 Document Bisdom: 1 februari 1909, nummer 310.
49 Document Bisdom: 13 juli 1909, nummer 2235.
50 Zie voetnoot n° 28.
11

Pater Schulte had al gauw het plan te bouwen. Door architekt Hegener werd
een plan gemaakt voor een nieuwe kleine kapel, maar men is niet tot de uitvoering
gekomen. Alleen is de helft van de stal die naast het huis stond tot recreatiezaal
vertimmerd. Bij de stichting van het Grootseminarie te Liesbosch werd Pater
Schulte tot eerste Rector aldaar benoemd. Verdere bouwplannen voor Asten moest
hij dus overlaten aan zijn opvolger P. Trines, die in 1911 Pater Hermans was
opgevolgd als Rector te Bergen op Zoom. 51
Eerste geprofesten te Asten:
23 September 1909 deden hun Eerste Geloften de fraters Marrevee, van der
Sangen, Busscher en Govaart, terwijl fr. Collignon, vanwege zijn afwezigheid van 5
dagen, zijn professie deed op 28 september 1909.
Bovendien deed op 23 september 1909 ook zijn Eerste geloften broeder Paulus
Oud. Hij kreeg de naam van br. Tarcisius. Hij werd ingeschreven in het Bevolkings
Register in Asten 06-03-1909, en was dus rond die tijd in Asten aangekomen. Zo
goed als zeker was hij in Bergen op Zoom in september 1908 het noviciaat
begonnen. 52
3.- De jaren 1912-1918, onder leiding van Pater Trines als
novicenmeester en Rector.
In december 1912, pas aangekomen in Asten, stuurde P. Trines in naam van
de communiteit zijn gelukwensen aan P. Dehon bij gelegenheid van zijn
naamfeest. In deze brief sprak hij de wens uit dat de Congregatie zo groot zou
mogen worden als die van de PP. Jezuïten. Op 30 december antwoordde P. Dehon
hem:
Aan mijn beminde novicen van Asten,
Jullie brief heeft veel indruk op mij gemaakt, zo vol genegenheid en zo
godsvruchtig. Wees altijd erg verenigd met hem die O.L.Heer vertegenwoordigt
onder jullie in de Congregatie. Het is het gebod van de Redder: “Wie u hoort,
hoort Mij”. Het is ook de leer van de H. Paulus: “Gehoorzaam aan uw oversten als
aan de Heer”.
Alles is gemakkelijk als men de goede Jezus erg bemint en men moet Hem
beminnen. Het is de plicht van iedere christen en de speciale zending van de
religieuzen van het H. Hart. Hoe gemakkelijk is het Hem te beminnen die de
beminnelijkheid zelf is! Overweeg Jezus in zijn mysteries: in de kribbe, in Nazaret,
in zijn openbaar leven, waarin Hij zijn weldaden uitzaaide, op de Tabor, in
Getsemani, op de Calvarieberg, overal offert Hij zich voor ons. “Propter nos et
propter nostram salutem descendit de coelis”. Hij heeft ons bemind tot de
dwaasheid van het kruis.
Doet alle moeite om Hem te beminnen. Dat al jullie oefeningen dit doel
nastreven. Ongetwijfeld moeten we ook bidden voor de zielen en voor ons zelf,
51 P. J. Sengers, Geschiedenis onzer Noviciaten, vijfde hoodstuk, blz. 1-5.
52 Zie hiervoor en voor de geprofesten in 1910-1912 : J.J. van Houtert scj, Klooster H. Hart Asten, 1981, blz.
43-44 en 47-50.
12

volgens de verplichtingen van iedere christen. Maar in het gebed, in de
dankzegging en de aanbidding moeten we ons speciaal toeleggen op akten van
lofprijzing, liefde, dankbaarheid en eerherstel. Denken we aan Hem, Hij zal aan
ons denken.
De H. Gertrudis is een groot voorbeeld voor de devotie aan het H. Hart.
Probeer haar gebeden, haar oefeningen, te verkrijgen. Ze zullen jullie tot groot nut
zijn. Als deze kleine boekjes niet bestaan in Nederland, vertaal ze en jullie oversten
zullen ze laten drukken om ze te verkopen.
De kruisweg, goed gehouden, is een van de beste oefeningen om je te vormen
in de zuivere liefde.
Ik reken op jullie gebed om veel nederlandse roepingen te krijgen. Rogate
Dominum messis. Bid, niet om de voldoening te hebben van een grote provincie te
worden, maar dat Jezus veel vrienden heeft en eerherstellers. Je moet jezelf
vergeten en Gods glorie zoeken en de troost van zijn Moeder. 53
Dan schrijft Pater Sengers: In oktober 1912 werd begonnen met de
nieuwbouw: kapel en sacristie. Heel het werk is begonnen en voltooid door één
metselaar. In augustus 1913 kwam hij met zijn bouwwonder klaar. Op 15 augutus
werd de nieuwe kapel plechtig ingezegend en er de eerste H. Mis in opgedragen.
Vergeleken met de oude tuinkamer-kapel was dit een hele vooruitgang. De vader
van Pater Brussel 54 heeft in 1915-1916 de kapelramen verbeterd, die werden
groter en van goudglas.
Het is echter niet zeker of deze gegevens van P. Sengers juist zijn, want op 11
april 1914 werd aan het gemeentebestuur in Asten een bouwvergunning
aangevraagd voor de bouw van een kapel, slaapkamer en kelder, hetgeen
verleend werd. 55
Toen P. Heuvels in 1913 het noviciaat verliet om in Bergen op Zoom econoom
te worden, volgde P. Wijtenburg 56 hem als zodanig op.
Nog steeds was de financiele toestand verre van rooskleurig. De fraters-en
broedernovicen betaalden geen kostgeld. Het was de gewoonte dat de fraters
slechts de nieuwe toog , die ze zich bij hun professie aanschaften, zelf betaalden;
verder niets. Er ontbrak dus nog steeds een blijvende bron van inkomsten en van
de andere communiteiten was geen voldoende ondersteuning meer te verwachten.
Vandaar dat P. Trines zelf naar een andere uitkomst zocht en die inderdaad vond
in de oprichting van het “Verbond van Liefde en Eerherstel”, dat in de jaren 1914-
1915 tot grote bloei kwam, en het noviciaat vrijwel onafhankelijk maakte. 57
53
AD. B. 18/3 of AD. B. 20/7.12, inv. 308.02.
54
P. F. Brussel:
geboren 08.09.1895 te Rotterdam; geprofest 08.09.1916; priester gewijd 31.03.1923 te Liesbosch en
gestorven 22.10.1970 te Bergheim, Duitsland.
55
J.J. van Houtert scj, Klooster H. Hart Asten, blz. 53.
56
P. P. Wijtenburg:
geboren 27.07. 1885 te Leiden; geprofest 24.09.1908 te Manage, België; priester gewijd 17.05.1913 te
Hoeven en gestorven 27.09.1962 te Liesbosch. Was missionaris in Congo: 1920-1957.
57
Geschiedenis van de Nederlandse Provincie, “Annalen” 1959, blz. 62.
13

In 1914 begon men eveneens achter het huis, maar aan de andere zijde op de
zelfde hoogte als de kapel, met de bouw van een dubbele slaapzaal, omdat de
oude op de zolder van het herenhuis geensinds meer voldeed.
Van 23 juni tot 29 juni, nog voor de wereldoorlog, bezocht Pater Dehon
Bergen op Zoom, Breda en Asten. Het was de laatste keer dat hij in Asten kwam.
Hij tekent het bezoek aan in zijn dagboek, maar zonder er verder iets over te
zeggen. 58
In 1915 waren er 8 novicen. Op 7 juni kwamen er 8 postulanten bij. Onder
hen was-tot december- de eerste vlaming bij, n.l. P. Leyssen. 59 Hij werd in
december 1915 opgeroepen om zich in Engeland bij het leger in te lijven. Was 3
jaar in het leger. Maandelijks ontving hij een brief uit Asten.
Het Bernardusgesticht van Amsterdam deed een halve kapel-inventaris over,
o.a. een groot houten H. Hartbeeld, ´n altaarkleed en bloemenstandaards. Onder
de bezoekers dient vermeld de eerste komst van Mgr. Diepen, toen nog coadjutor
van Mgr. v.d. Ven.
Het noviciaatsjaar van 1916 maakte voor het eerst de Sacramentsprocessie
mee op het kerkhof van de parochie.
De winter was abnormaal streng en brandstof erg schaars vanwegen de
kolenbonnen. Maar de winter had ook zijn prettige zijde. Drie weken achter elkaar
werd er geschaatst, behalve de zondagen, op het kanaal, op de turfvaarten van
Griendsveen en Deurne. 60
4.- De jaren 1918-1933, onder leiding van P. P. van Hommerich 61 als
novicenmeester en Rector.
Het jaar 1918.
Op 18 mei 1918 hoorde de toenmalige klas van de retorica te Bergen op Zoom
dat hun Rector Pater van Hommerich benoemd was tot novicenmeester en dat hij
8 juni, tegelijk met hen, de reis zou aanvaarden naar zijn nieuwe standplaats.
Zestien postulanten, negen fraters-novicen en vier broeders-novicen met
novicenmeester en econoom vormden de communiteit van het nieuwe
noviciaatsjaar, total 31 personen. Het was dus wat behelpen. Op 9 juni was het
feest ter ere zowel van de nieuw-aangekomen als van de scheidende
novicenmeester die voor korte tijd naar Bergen op Zoom ging.
17 Juni, hadden de postulanten hun eerste grote wandeling naar Heeze.
58 NQT XXXV/1914, 76.
59 P. G. Leyssen:
geboren 05.10.1896 te Hamont; geprofest 02.09.1920 te Brugelette; priester gewijd 26.07.1925 te Leuven en
gestorven 28.09.1972 te Lanaken. Was missionaris in Congo: 1929-1969.
60 P. Sengers, Geschiedenis der Noviciaten, deel vijf, blz. 5-8.
Nota: voor de professies van 1913-1917 zie: J.J. van Houtert scj, Kloooster H. Hart Asten, blz. 51-.59.
61 P. P. van Hommerich:
geboren 25.09.1883 te Heerlen; geprofest 22.09.1905 te Sittard; priester gewijd 14.07.1912 te Leuven en
gestorven 09.11.1972 te Sittard.
14

21 Juni, feest van de H. Aloysius, kregen ze een conferentie over de heldhaftigheid
van de deugden van deze jeugdheilige. In de ochtendconferentie moesten ze ter
ere van hem een offertje brengen, bestaande in het inleveren van alle lucifers.
Half juli begon de vakantie: drie weken grote en drie weken kleine vakantie.
Gedurende de grote vakantie was er iedere dag wandeling; niet in de kleine
vakantie. Onder de vakantie kwamen er verschillende bezoekers: paters en
studenten die een broer in het noviciaat hadden, Eerwaarde Heren op doortocht.
Tevens vertoefde in Asten gedurende de lente en de zomer van 1918 Pater
Scholten 62 vanwege zijn gezondheid.
Op 8 september was het de blijde professiedag voor 9 fraters en 1 broeder 63 .
Omdat de tijden toen- even voor de wapenstilstand- ernstig en armoedig waren,
had het feest geen uitbundig karakter. Integendeel. Één grote peer voor ieder was
het dessert. De volgende morgen vertrokken de nieuwgeprofesten naar hun
respectievelijke bestemming: 5 fraters naar het pas opgerichte Philosophicum te
Heer; 3 fraters naar Bergen op Zoom en later nog één die wegens ziekte eerst 9
oktober geprofest werd.
Rond deze tijd had Pater Wijtenburg een handmolentje gekocht, zo groot als
een koffiemolen, om zelf rogge te kunnen malen en zodoende wat meer brood in
huis te hebben als de distributie-kaarten eigenlijk veroorloofden. En zoals de
fraters iedere dag volgens het lijstje een half uur aanbidding moesten maken,
kwam daar thans nog een half uur malen bij. In de eerste jaren van de oorlog had
men in Asten geen gebrek gehad, nijpender werd het later.
Toen P. van Hommerich Rector was in Bergen op Zoom had hij regelmatig
correspondentie met P. Dehon. Deze correspondentie groeide toen hij
novicenmeester was in Asten en is grotendeels bewaard gebleven.
Op 2 november 1918 schreef P. Dehon hem: Ik ben blij bericht van u te
ontvangen. De correspondentie zal spoedig gemakkelijker gaan. Ik ga elf
november weg uit Lyon. Ik zal in Bologna, Italië, zijn, via Nosadella 6, tot 15
december en daarna zes weken in Rome. Mijn gezondheid is tamenlijk goed. Ik
weet dat de Nederlandse Provincie welvarend is en reken op haar. Ze zal me
helpen om de werken in stand te houden, terwijl de andere provincies zich
herstellen (van de oorlog). Ik zou graag hebben dat uw twee jonge priesters naar
de Congo gaan, waar de nood erg groot is. 64 Mgr. Grison schreef me enkele
verontrustende brieven.
Zeg aan uw jonge novicen dat ik hen een echte vaderlijke genegenheid heb. Ik
ben het eens met Sint Paulus die aan zijn beminde leerlingen Titus en Timoteus
schreef: “Ik beveel u de vroomheid en de studie aan:
- sectari justitiam fidem caritatem;
62 P. J. Scholten:
geboren 21.03.1884 te Heerhugowaard; geprofest 23.09.1904 te Sittard; priester gewijd 17.07.1910 te Leuven
en gestorven 26.09.1931 te Rotterdam. Was een ijverige missiepropagandist.
63 Dat was Broeder Ludovicus van Moorsel. Hij werd benoemd voor Heer.
Nota: zie J.J. van Houtert scj: Klooster H. Hart Asten, blz. 59-61.
64 Wie zij waren komt verder op.
15

- ut perfectus sit homo Dei ad omne opus bonum instructus.
Ik verlang dat onze jonge novicen zo ook mannen van God, mannen van
geloof en vroomheid mogen zijn, goed voorbereid op alle werken, die de
Voorzienigheid voor hen heeft bestemd. Dat zij werken om Nederland te brengen
tot eenheid met Rome en om God te doen regeren in de verre landen waarheen ze
zullen gaan missioneren. 65
Op 11 november werd de wapenstilstand getekend en kwam er een einde aan
de Wereldoorlog. Een week later brak er een griepepidemie uit in het Noviciaat.
Ook de novicenmeester moest al spoedig te bed. Twee novicen waren zelfs drie
maanden ziek. 66
Het jaar 1919.
Op 3 januari 1919 schreef P. Dehon aan P. van Hommerich: Uw zending is erg
mooi, vervul haar met nederigheid, steunend op O.L.Heer die u zal leiden.
Uw kleine groep doet me denken aan de apostelen en de leerlingen die de
Heer volgden in Palestina. Ze deden hun noviciaat luisterend naar de goede
Meester en levend met Hem. Zo moeten ook uw jongens leven, moeten luisteren
naar de Heer in het inwendig leven, in het gebed, in de geestelijke lezing. Maar uw
conferenties en instructies moeten ook het woord van de Heer voor hen zijn.
Het is nodig dat het noviciaat een goede cursus is van ascetische en mystieke
theologie. Het zou goed zijn dat uw novicen een goed handboek hadden in latijn of
in het nederlands. U kunt dat uitleggen in uw conferenties. Vraag hiernaar bij de
Paters Jezuïten en de Paters Redentoristen. Als ik een goede informatie heb, zal ik
u die toesturen.
Let er goed op dat de novicen de goede geest bewaren, een bescheiden
vreugde, de openheid en de ingetogenheid. Dat ze alle mogenlijkheden krijgen om
te gaan biechten. Ik denk er over om het Kapittel in juli te Maastricht te houden.
Bid dat dit Kapittel vruchtbaar zij in genaden voor de Congregatie. 67
In deze tijd had de novicenmeester last van zijn oren en moest hij nog al eens
naar Breda. Van een van die reizen bracht hij het blijde nieuws mee dat de PP.
d´Hossche, Jeukens en Smeets al eerste missionarissen na de oorlog naar de
Congo zouden vertrekken. 68
65
AD. B.19/7 A-2, inv. 266.27.
66
J. Sengers, Geschiedenis onzer noviciaten, hoofdstuk 5, blz. 8-9.
67
AD. B. 19/7, inv. 266.28.
68
P. M. d´Hossche:
geboren 30.05.1874 te Zevergem; geprofest 23.09.1903 te Sittard; priester gewijd 25.05.1907 te Mechelen,
België en gestorven 23.04.1947 te Kisangani. Was missionaris in de Congo: 1909-1911 en 1919-1947.
P. L. Jeukens:
geboren 13.03.1889 te Maastricht; geprofest 01.10.1911 te Asten; priester gewijd 08.07.1917 te Liesbosch en
gestorven 24.08.1952 te Kisangani. Was missionaris in de Congo: 1919-1930 en 1935-1952.
P. H. Smeets:Geboren 17.02.1887 te Weert; geprofest 25.12.1911 te Asten; priester gewijd 04.05.1915 te
Liesbosch en gestorven 26.07.1952 te Heerlen. Was missionaris in de Congo: 1919-1924.
16

Begin maart werd frater Groothuis uit voorzorg bediend, maar herstelde
spoedig. Hij was de griep nog steeds niet te boven gekomen. 69
Met Pasen was het ook de eerste keer dat dit noviciaat-dank zij de
aanwezigheid van Pater van Stekelenburg- een Mis “met drie Heren” meemaakte. 70
Enkele weken na Pasen kwam Pater Trines weer naar Asten. Dit was zijn
eerste stap op zijn weg naar de Rips. Pater van Hommerich was opgetogen over
de grootse plannen die omtrent De Peel gemaakt werden. Hij hield zelfs een
conferentie tot zijn novicen over de toekomst van De Peel. Hij zag in zijn
verbeelding geheel De Peel toegewijd aan het H. Hart, doorsneden met kanalen en
spoorwegen en bezaaid met steenkolenmijnen. 71
In de Meimaand van 1919 werd ook begonnen met de bouw van de
Lourdesgrot. Beide broers van Pater van Hommerich, Oblaten van Maria, die voor
een maand in Asten verbleven, hebben er een groot aandeel in gehad. De
steenblokken die er voor gebruikt werden, waren afkomstig van de steenfabriek
van Goossens te Deurne. De winter tevoren hadden de fraters ze in Deurne op
hopen gestapeld en door de boeren van Asten, die Pater Wijtenburg goed kende,
werden ze gratis naar Asten gebracht.
Op 7 juni, daags voor Pinksteren, arriveerden elf nieuwe postulanten uit
Bergen op Zoom. Na een uitstapje naar Den Bosch met hun Rector, Pater J.
Buckx, 72 kwamen ze in Asten aan.
Drie maanden werd door novicen en postulanten gezamenlijk de laatste hand
gelegd aan de grot, waarbij vooral frater Mekkelholt 73 zich ondescheidde.
De grote vacantie was uitgesteld tot na het Generaal Kapittel, dat van 29-31
juli te Heer gehouden werd. Daar werd ook het nieuwe Provinciaal Bestuur
benoemd. Pater Buckx werd Provinciaal Overste. De eerste vergadering van de
nieuwe Provinciale Raad had plaats te Asten. Pater v.d. Sangen 74 werd benoemd
Misschien zijn de PP. Jeukens en Smeets de twee missionarissen waar P. Dehon het over had in zijn brief van
2 november 1918 aan P. van Hommerich.
69
P. J. Groothuis:
geboren 13.07.1892 te Enschede; geprofest 08.09. 1919 te Asten; priester gewijd 20.07.1924 te Liesbosch en
gestorven 30.03.1976 te Luttenberg. Was missionaris in de Congo: 1925-1958.
70
P. C. van Stekelenburg:
geboren 18.03.1886 te Helmond; geprofest 25.12.1910 te Asten; priester gewijd 23.07.1916 te Liesbosch en
gestorven 20.12.1974 te Zutphen. Was missionaris in Indonsië: 1924-1925.
71
P. Trines was de stichter van de toekomstige parochie van de Rips. Was Rector te Rips: 1923-1934.
72
P. J. Buckx:
geboren 06.08.1881 te Born; geprofest 25.09.1901 te Sittard; priester gewijd 09.06.1906 te Rome; bisschop
gewijd 15.08.1923 te Helsinki, Finland en gestorven 22.09.1946 te Sittard. Was Rector in Bergen op Zoom:
1918-1919 en Provinciaal Overste 1919-1921.
73
P. H. Mekkelholt:
geboren 25.02.1896 te Lonneker; geprofest 08.09.1919 te Asten; priester gewijd 18.07.1926 te Liesboch;
bisschop gewijd 29.10.1939 te Rome en gestorven 26.12.1969 te Helmond. Was missionaris in Indonesië:
1927-1963.
74
P. J. van der Sangen:geboren 29.12.1887 te Oerle; geprofest 23.09.1909 te Asten; priester gewijd 04.07.
1915 te Liesbosch en gestorven 24.06.1961 te Palembang. Was Rector in Bergen op Zoom: 1919-1923. Was
missionaris in Indonesië: 1927-1961.
17

tot Rector in Bergen op Zoom en Pater Collignon 75 tot Rector van het nieuwe
philosofie-studiehuis te Heer.
Pater Fey, altijd even vrolijk, kwam trouw elke grote vakantie het noviciaat
bezoeken.
Op 29 augustus begon de retraite als voorbereiding op de eerste geloften. 76
Onder de retraite was pater Trines weer voor goed naar Asten teruggekomen om
van daar uit de belangen van zijn dierbaar de Rips te behartigen.
Onder de minder bekende baantjes die er onder dit en de volgende noviciaten
waren, mogen we zeker niet vergeten die van konijnenfokker en fietsenmaker.
Als gewoon biechtvader kwam er geregeld een Pater Capucijn uit Helmond. In
september 1919 werd Pater Wijtenburg als econoom opgevolgd door Pater
Daemen. 77
Toen Pater van Hommerich zijn tweede jaar begon als novicenmeester schreef
P. Dehon hem 11 oktober 1919: Ik ben blij dat u het jaar goed begonnen bent en
zegen al uw geliefde novicen. Heb vertrouwen. Het H. Hart zegent ons ondanks al
onze zwakheden. Vorm ons goede novicen, vroom en onthecht aan zich zelf en
aan de schepselen. Leer hen iedere dag enkele kleine vrijwillige offertjes te
brengen. 78
Drie weken later, toen hij wist dat Pater van Hommerich ziek was, schreef hij
hem: Laten we hopen dat P. Andreas uw ziekte geneest. Ik bid met u. U kunt
franse les gaan geven, dat is erg nuttig. Voor de geestelijke leiding gaat u spoedig
het nieuwe Directorium ontvangen. Het zal u leiden. Voor dit jaar, vanwege de
zwakke gezondhied van de novicen, houd het Heilig Uur niet om elf uur ´s avonds,
met uitzondering van de Eerste Vrijdag van de maand. Heb goede moed. Zij die
lijden moeten alles lijden voor het H. Hart in de geest van slachtoffering. 79
De jaren 1920-1922.
Over deze jaren zijn er weinig gegevens. Het waren de goede zangers-jaren
van Asten. Er werd altijd flink gerepeteerd. Later zou dat uitgroeien tot complete a
capella uitvoeringen ´s zomers ´s avonds in het bos, zodat de mensen langs de
weg kwamen staan luisteren. Er heerste ook een echte familiegeest.
75
P. Ph. Collignon:
geboren 14.09.1889 te Schiedam; geprofest 28.09, 1909 te Asten; priester gewijd 23.07.1916 te Liesbosch en
gestorven 25.11.1954 te Nijmegen. Was Rector in Heer 1919-1922.
76
Voor de namen van de geprofesten zie: J.J. van Houtert, o.c. blz. 61-62.
77
P. B. Daemen:
geboren 04.10.1881 te Sittard; geprofest 23.09.1903 te Sittard; priester gewijd 13.06.1908 te Mechelen en
overleden 25.08.1951 te Sittard. Was Rector te Liesbosch 1924-1927.
78
AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.29.
79
AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.30.
Cf. Pater J. Sengers, Geschiedenis onzer Noviciaten, hoofdstuk 5, blz. 10-11.
18

Volgens de Elenchus SCJ 1919-1920 waren in Asten de PP. van Hommerich,
Daemen, Trines en Broeder Hyronimus van Vliet 80 . Deze verzorgde de keuken, de
tuin en de was. Ging vermoedelijk in 1921 naar Brussel, waar hij de trouwe
oppasser werd van Pater Dehon. Hij heeft hem ook verpleegd in zijn laatste ziekte.
Op diens sterfbed kreeg hij als aandenken een prachtige rozenkrans, die hij zelf
nog wijdde.
In de jaren 1921-22 en volgende werd ook de kippenstapel uitgebreid.
Op 29 januari 1921 geeft P. Dehon de volgende raadgevingen aan P. van
Hommerich: Laat Pater Andreas enkele wonderen doen en verspreid zijn
geschriften, vooral “Liefde, Vrede en Vreugde” 81 . Het is het centrum van zijn leer.
Bid voor roepingen en de vooruitgang van de Congregatie. De Paus is altijd
welwillend tegenover ons. Dat is een goed teken. Bid voor het werk van Rome 82 ,
dat moeilijk is, maar erg voornaam voor ons.
Uw huis is een van de voornaamste van de Congregatie. Vorm ons heilige
novicen. Laat hen het leven lezen van de H. Johannes Berchmans en de H.
Aloysius de Gonzaga. Ook het leven van Pater Andreas moet overwogen worden
door alle novicen. 83
Samen met de brief voor Pater Magister stuurde hij ook enkele woorden voor
de novicen: Mijn beminde novicen, ik dank jullie voor je goede wensen. Wees allen
erg genereus en trouw. Het grote geheim bestaat in alle gebeden goed te doen
met geloof en ingetogenheid. De genaden zijn gratis, maar het gebed bereidt ze
voor. Heb de geest van gebed, smaak in het gebed, denk steeds daaraan in
nederigheid en boetvaardigheid. “Oportet sempre orare”. Jullie Provincie is
voorspoedig, danken we het H. Hart, maar wees trouw en vrees steeds de
ontvangen genaden te verliezen. “In timore et tremore operamini salutem
vestram”. Ik reken op jullie. Jullie zijn mijn vreugde en mijn hoop. 84
12 Mei 1921 bedankt hij zo voor een ontvangen brief: De paters en de novicen
van Asten schreven me 6 mei een mooie brief. Zeg hen allen dat ik erg onder de
indruk ben van hun goede gevoelens. Wees allen trouw aan de geest van de
Congregatie. De Constituties, de gebeden, het Directorium werden ons gegeven
door de genade van God, het is geen werk van mensen. Lees opnieuw onze
decreten van goedkeuring en u zult zien welke welwillendheid de Paus en de Kerk
onze Congregatie hebben betoond. Ik reken erg op uw novicen. Ze zijn van groot
belang voor de Congregatie. 85
80
Br. Hyronimus van Vliet:
geboren 19.07.1894 te Tull en ´t Waal; geprofest 25.12.1918 te Asten, gestorven 27.01.1950 te Lanaken.
81
Het boek van P. Andreas Amour, Paix et Joie werd vertaald in 1920 door P. H. Trines en uitgegeven te
Boxtel (cf. Eigen Reeks II, p. 21).
82
Het gaat hier over de bouw van de Kerk van Christus Koning in Rome.
83
AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.31.
84
AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.32.
85
AD. B. 19/7 a.2, inv. 26634.
19

In een brief die hij stuurde 15 juli 1921 drukt hij zijn bezorgdhied uit over de
voortgang die het Protestantisme maakte in de Congo: Ik ben blij dat het noviciaat
goed gaat. Waak en bid opdat de geestdrift niet vermindert. Bid voor roepingen
voor de Congregatie, we hebben veel priesters nodig. In de Congo laten we ons
voorbij streven door de Protestanten. Bid tot Pater Andreas dat hij ons helpt. 86
Op 1 november 1921 dringt hij opnieuw aan op het beleven van nederigheid,
gehoorzaamheid en eenheid met O.L.Heer: Ik ben blij te weten dat alles goed gaat
bij U. Beveel altijd de nederigheid aan bij onze novicen. Zei O.L.Heer niet aan zijn
apostelen: “Discete a me quia mitis sum et humilis corde?”.
In iedere zonde is er een geheime trots. Onze jongeren moeten leren niets te
doen uit eigen wil, maar alles uit gehoorzaamheid en afhankelijkheid van hun
oversten en de regel. Dat ze gewoon geraken aan de geestelelijke leiding voor heel
hun leven. Hoe meer we ons zelf ontzien, hoe meer de genade in ons leeft. Laat
hen verschillende keren opnieuw hun voornemens van de retraite doorlezen. Het
noviciaatsjaar moet in ons het leven van eenheid vormen met de Heer. Dit moet
verankerd liggen in dit leven op het einde van het noviciaat, voor altijd. Ik bid voor
u allen. Bid veel voor het Rijk van het H. Hart. 87
Op 28 december 1921 beveelt hij opnieuw de waarde van de kleine offertjes
aan: Ik stuur u mijn beste wensen voor u en voor uw beminde novicen. Ze zijn erg
edelmoedig in het aanbieden van offers en gebeden. Ik beveel hen aan trouw te
zijn aan ons groot ideaal van eerherstel en overgave aan het H. Hart van Jezus.
Dat zij goed hun kleine offertjes van iedere dag aanbieden: de ogenblikken van
dorheid, vermoeidheid en bekoring. Deze kleine offertjes hebben een groot nut
voor de redding van de zielen en voor het Rijk van het H. Hart. Beveel bijzonder
de eenheid aan van hart en geloof in onze Congregatie die van God komt. Lees
opnieuw het decreet van goedkeuring en u zult zien hoeveel goede aansporingen
ons de Kerk geeft. Het is het H. Hart dat ons geroepen en uitverkoren heeft, we
moeten erkentelijk zijn en trouw. Herinner dit aan onze geliefde jongeren. 88
De winter van 1921 was een harde winter en gaf veel gelegenheid voor
schaatsen. Bovendien werd in deze tijd ook een braakliggend stuk land gekocht,
waarop het nieuwe gedeelte van het bos werd aangeplant.
Het gaat hier over een perceel bouwland,kadastraal bekend: Sectie G. nr. 727
van 43 aren en 50 centiaren. Dit werd 25 november 1921 door Pater van
Hommerich aangekocht van de Heer Willem Gijsbertus van Rietschoten voor de
koopsom van 300 gulden. 89
86 AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.35.
87 AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.37.
88 AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.38.
89 Zie: J.J. van Houtert, Klooster H. Hart, Asten, blz. 65.
20

Er werden in de wintermaanden ook veel lezingen gehouden over allerlei
onderwerpen. Zo sprak Pater Kaufmann 90 over ons werk in Oostenrijk, Frankrijk en
Italië; Pater Finke 91 hield een propaganda-avond over Missie en Missie-actie;
Pastoor Offermans van Lierop, die indertijd Pater Kusters had gewezen op het huis
van de oud-burgemeester Frencken, gaf lichtbeelden over de kleine Theresia en de
H. Pastoor van Ars; en Pater Scholten z.g. 92 sprak over de Congo.
17 Maart was het een blijde dag voor Pater Trines, want hij vestigde zich
definitief in de Rips. 93 Met hem vertrok ook P. van Asseldonk 94 die na zijn wijding
en het vierde jaar theologie in 1920 benoemd was als medehelper van P. Trines en
in Asten woonde: hij werd bedelaar voor de nieuwe kerk.
Het voorjaar van 1922 bracht de afzetting van de hele bult met kippengaas ten
behoeve van het hoenderpark. Bij al dat pluimvee kwam ook nog een z.g. tamme
eekhoorn.
Even stevig als de winter was geweest, was de zomer van 1922. Die was erg
droog en daarom moest op het pas aangeplante bos vele tonnen en emmertjes
water gegoten worden.
Op 10 augustus 1922 schreef P. Dehon aan Pater van Hommerich dat de
geestdrift meer waard is dan het aantal: Graag geef ik u verlof om de jonge
postulant het noviciaat te laten beginnen samen met de anderen. Vorm ons zeer
vrome novicen. De geestdrift is meer waard dan het aantal. Herinner u wat de H.
Bernardus zei: “Dilatata videtur Ecclesia, fratrum numerus multiplicatus est. Verum
si multiplicasti gentem, Domine, non magnificasti laetitiam” 95
Volgens de Elenchus SCJ 1921-1922 was Br. Laurentius Kamerbeek 96 de enige
broeder die deel uitmaakte van de communiteit SCJ in die jaren. 97
De jaren 1923-1924.
9090
P. J. Kaufmann:
geboren 18.07.1883 te Dornbirn, Oostenrijk; geprofest 26.09.1905 te Sittard; priester gewijd 25.07.1910 te
Luxemburg en gestorven 17.08.1951 te Mehrerau/Bregenz, Oostenrijk.
91
P. H. Finke:
geboren 14.06.1890 te Amsterdam; geprofest 23.09.1911 te Liesbosch; priester gewijd 08.07.1917 te
Liesbosch en gestorven 04.10.1967 te Haarlem. Was Missieprocurator: 1920-1933.
92
P. J. Scholten:
geboren: 21.03.1884 te Heerhugowaard; geprofest 23.09.1904 te Sittard; priester gewijd 17.07.1910 te
Leuven en gestorven 26.09.1931 te Rotterdam.
Nota: Deze lezing werd dus gehouden na deze datum.
93
Volgens het boekje 50 Jaar Rips was dat 4 april 1922.
94
P. S. van Asseldonk:
geboren: 19.04.1880 te Gemert; geprofest 06.01.1914 te Asten; priester gewijd 28.02.1920 te Liesbosch en
gestorven 19.10.1948 te Rips. Cf. ook “Annalen “ 20 dec. 1948 , blz. 327-330, In Memoriam.
95
AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.39.
Cf. J. Sengers, Geschiedenis onzer Noviciaten, hoofdstuk 5, blz. 11-14.
96
Br. Laurentius Kamerbeek:
geboren 04.03.1889 te Breda; geprofest 05.03.1905 te Leuven en gestoren 08.11.1935 te Gent, België.
97
Voor de professies 1920-1922 zie: J.J. van Houtert: Noviciaat H. Hart, Asten: blz. 63-67.
21

Op 31 januari 1923 schreef Pater Dehon aan P. van Hommerich: Animo. Uw
noviciaat zal onze troost zijn. Ik bid voor u opdat u steeds stijgt in aantal. Er is
overal een grote oogst van mensen die op ons wachten. Beveel de kleine offertjes
van iedere dag goed aan, aangeboden aan het H. Hart voor zijn rijk en de redding
van de mensen. 98
14 Maart, 80° verjaardag van P. Dehon, werd gevierd met een nachtelijke
aanbidding en als feest eerste klas wat het reglement betreft.
Tien dagen daarna schreef deze aan P. van Hommerich: Ik dank u voor al uw
goede wensen. Ik houd erg van uw huis en als ik jonger was, zou ik u af en toe
komen bezoeken. U bent de hoop van de Nederlandse Provincie, die voor ons erg
belangrijk is. Het H. Hart zegent ons en zegt ons: Weest vruchtbaar en
vermenigvuldigt u op aarde (Gen. 1.28).
Maar de vurigheid is voornamer dan het aantal. Het woord wat wij hebben
verstaan in 1877 is: “Ik zocht wie Mij zou troosten” (Ps. 69,21). Herhaal dit zonder
ophouden aan uw dierbare jongeren. De missies moeten bij ons oefeningen zijn
van liefde en eerherstel. Wees gezegend. 99
22 Mei trokken alle fraters op de fiets naar de Rips en 26 juni gingen ze
nogeens, maar nu per bus: fraters, broeders en P. Hampsink. 100 Dit bezoek aan de
Rips zal een jaarlijkse traditie gaan vormen.
Op. 4 juni schreef P. Dehon aan P. Magister: Ik geloof dat het morgen uw
feest is. Ik bid voor u en uw geliefde huis van Asten. Heilig en vorm goed onze
dierbare novicen. Veel werken bieden zich aan aan onze ijver: “Messis multa”.
Maar de aanwas van roepingen gaat maar langzaam: “Operarii pauci. Rogate ergo
Dominum messis” (Mt. 9,37-38). We bidden niet genoeg. Herinner uw geliefde
novicen iedere morgen met vurigheid het gebed voor de oversten te doen. 101
28 Juli arriveerden de eerste postulanten die staatsexamen hadden gedaan,
wat zo goed als jaar op jaar traditie werd.
Twee september 1923, een paar dagen voor de aflegging van de eerste
geloften schreef P. Dehon aan P. van Hommerich: 8 September is een goed
uitgekozen dag, hun religieus leven zal staan onder de bescherming van
O.L.Vrouw. Zij zal van hen echte priesters maken van het H. Hart, priesters met
een grote liefde tot de Heer en helemaal bezield met de geest van eerherstel en
overgave tot troost van de Heer en de redding van de mensen. 102
98 AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.40.
99 AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.41.
100 P. B. Hampsink:
geboren: 04.03.1889 te Denekamp; geprofest 08.09.1917 te Asten; priester gewijd 31.03.1923 te Liesbosch,
gestorven 23.06.1971 te Geldrop.
101 AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.43.
102 AD. B. 19/7 a.2 inv. 266.44.
22

Twaalf fraters werden er 7 september novice, terwijl er de volgende dag zeven
geprofest werden. 103 De nieuwe novicen begonnen al aanstonds met iets heel
aparts. Half september ongeveer maakte de gemeente Asten zich op om het 25jarig
Regeringsjubileum van H.M. de Koningin met passende luister te vieren. Het
noviciaat wilde daarbij niet achterblijven en maakte 2 geweldige guirlandes van
bijna 180 meter elk.
De nieuwe econoom, Pater Rossaert 104 , begon bijtijds voor de winter te
zorgen. Eind september stapelden de fraters 10 wagens turf in de schuur, ´n werk
dat daags daarop beloond werd met een grote wandeling naar het centrum van de
turfindustrie: Helenaveen.
20 november kwam Mgr. Buckx het noviciaat bezoeken. Het huis bood hem
een gouden bisschopsketen aan.
Op het einde van het jaar, 29 december 1923, schreef P. Dehon aan P. van
Hommerich: Ik bied U mijn beste wensen aan. Het huis van Asten is me erg
dierbaar. Daar hangt de toekomst van de Nederlandse Provicie van af. Beoefenen
we de nederigheid en het geduld door ons goed te laten slachtofferen door de
Voorzienigheid. Het is uw huis dat echte religieuzen van het H. Hart vormt voor de
grote zending van de Congregatie. Onze Congregagtie komt van God. Het is het H.
Hart dat alles gedaan heeft. Hij heeft ons in stand gehouden door veel
beproevingen heen. Leer goed aan uw jonge mensen dat de Congregatie van God
komt, de goedkeuringen van de Kerk bevestigen dit. Lees de eerste goedkeuring
(van 1888). Het is de mooiste die de Kerk sinds een eeuw heeft gegeven. 105
Eind januari 1924 kreeg Pater Rossaert zijn benoeming voor de Rips, nadat
even te voren Pater H. de Groot 106 was aangekomen.
23 April 1924 schreef P. Dehon aan P. van Hommerich: Heb altijd goede
moed. Het noviciaat is een aardsparadijs. Is een huis van gebed, van heiliging, van
offer voor de mensen. Doe goed al uw gebeden, langzaam en godvruchtig.
O.L.Heer moet er zijn welbehagen in vinden. Het H. Hart verliest het huis van
Asten niet uit het oog, dat een Bethanië moge zijn, een huis van rust en
vertroosting. 107
103
Volgens P. van Houtert werden er 8 fraters geprofest en 10 broeders, o.c. blz. 68-69.
104
P. J. Rossaert.
Geboren 28.10.1895 te Rotterdam; geprofest 08.09.1916 te Asten; priester geijd 15.04.1922 te Liesbosch en
gestorven 16.09.1960 te Helmond.
105
AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.42.
106
P. H. de Groot:
geboren 06.05.1894 te Culemborg; geprofest 25.12. 1915 te Asten; priester gewijd 15.04.1922 te Liesbosch
en gestorven 04.10. 1969 te Bakel.
107
AD. B. 19/7 a.2, inv. 266.51.
23

Volgens de dagboeken, die ieder jaar door een van de fraters werden
bijgehouden, begon men dit jaar met de traditie iedere zondag in de meimaand op
bedevaart te gaan naar O. L. Vrouw van Ommel. In 1922 was men ook geweest,
maar over 1923 is er geen zekerheid.
20 Mei werd nog eens per fiets naar De Peel gereden en Handel, de Rips en
Westerbeek bezocht. 7 Juni kwamen de nieuwe postulanten uit Bergen op Zoom.
Na een gezellig reisje door België met Pater Corver 108 als leider, arriveerden ze in
de namiddag te Helmond met z´n zessen, waarbij zich twee postulanten voegden
van het jaar daarvoor, die wegens ziekte naar huis waren gegaan. Allen gingen
daarna verder per bus. Onder het Lof kwam nog een postulant uit Gemert.
30 Augustus was het afscheisfeest van Pater Daemen, die tot Rector benoemd
was in Liesbosch. Onder de retraite kwam Pater J. Philippe, Assistent Generaal, het
noviciaat bezoeken, vergezeld van een italiaanse en een spaanse Pater. Hij nam
ook op 8 september de geloften af. 109
De jaren 1925-1928.
Van deze jaren hebben we maar weinig gegevens.
14 Januari 1925 vierde Pater Magister zijn 12 ½ jarig priesterfeest. Omdat er sinds
het vertrek van P. Daemen geen tweede Pater in huis was, kreeg hij kort daarop
hulp van Pater Hampsink. Op 18 april 1925 arriveerde Pater Graat 110 in Asten als
de nieuw benoemde econoom. Langzaam maar zeker zullen zich met hem de
uitbreidingsplannen ontwikkelen. Deze energieke Pater wist het geld daarvoor bij
stukjes en beetjes bij elkaar te brengen.
Half augustus kwam ook naar het noviciaat de eerste Finse bekeerling,
broeder Anscharius Wersterlund. Jammer genoeg heeft hij het noviciaat niet
voleind. In deze zelfde maand was er een grote Missietentoonstelling in Helmond,
die ook door de fraters van Asten werd bezocht. 111
Volgens de Elenchus SCJ 1927 deden in 1925 9 fraters hun eerste geloften en
9 broeders; in 1926 waren het elf fraters en zeven broeders. 112
Het noviciaat van Asten was al lang erg bekrompen om zoveel postulanten en
novicen te herbergen, daarom werd in juli 1927 een afzonderlijk noviciaat voor
Broeders te Heer bij Maastricht opgericht. Pater Hampsink werd hun
novicenmeester.
Maar het werd ook tijd om de oude gebouwen in Asten te vernieuwen. Asten
moest bouwen en zou ineens goed bouwen. Ook door de gestadige groei van het
Juvenaat in Bergen op Zoom zag men zich daar toe gedwongen.
108
P. J. Corver:
geboren11.10.1893 te Amsterdam; geprofest 08.09.1915 te Asten; priester gewijd 10.06.1922 te Hoeven en
gestorven 30.03.1956 te Amsterdam.
109
P. J. Sengers, Geschiedenis der Noviciaten, hoofdstuk 5, blz. 14-17; J.J. van Houtert scj, Noviciaat H.
Hart, Asten, blz. 69-70.
110
P. H. Graat:
geboren 25.11.1888 te Wanroy; geprofest 19.09.1915 te Asten; priester gewijd 15.04.1922 te Liesbosch en
gestorven 30.09.1972 te Nijmegen.
111
Hier eindigt de lezing van P. J. Sengers over de geschiedenis van onze noviciaten.
112
Zie: J.J. van Houtert, Noviciaat H. Hart, Asten, blz. 71-74.
24

Op 1 maart 1927 vroeg Pater Graat een bouwvergunning aan voor het bouwen
van een boerderij. Deze werd gebouwd door architekt Kooken uit Eidhoven met als
aannemer J. Gielissen uit Asten. Op het kadastraal perceel: Sectie G, nr. 2120,
kwam de boerderij met koestal, varkenshokken en tevens een broodbakkerij.
Omtrent het bouwen van het nieuwe noviciaat bestonden twee plannen, ook
ontworpen door architekt Kooken.
Het eerste plan: het burgemeestershuis behouden, werd verworpen. Het
tweede plan: een geheel nieuw noviciaat te bouwen, dat 3 meter verder van de
weg af zou liggen, zodat een deel van de z.g. bult zou moeten worden afgegraven,
werd aanvaard. Aan de voor-zowel als aan de achterzijde waren dubbele kamers
geprojecteerd, zodat hier paters en gasten een goed onderkomen konden vinden.
De bouwsom moest f. 202.000.- bedragen. Het Provinciaal Bestuur vond die som
te hoog en besnoeide het bouwplan: Zo werd de kapelruimte verminderd en de
recreatiezaal verviel. De Gemeente Asten verleende de bouwvergunning op 23
april 1928. De firma´s Raaymakers en Fideler, aannemers, werd het werk gegund.
De Heer Beks was een betrouwbaar opzichter. Bouwstijl: Amsterdamse school.
Kapel neo-gotiek met torentje en klok. Oppervlakte ongeveer 1290 vierkante
meter. 113
Als voorlopig onderdak werd een grote houten loods neergezet. Voor nieuwe
postulanten was geen plaats. Daarom werd het postulaat onder gebracht in Huize
St. Gerlach te Heer, waar Pater Linders 114 de leiding had. Na de professie van de
novicen op 8 september 1928 trokken de postulanten naar Asten om daar het
noviciaat te beginnen. 115
In de houten loods was alles zeer primitief en de felle kou van de winter 1929
heeft veel van het uithoudingsvermogen van de novicen gevergd. In mei 1928
begon men met bouwen; in augustus 1929 was het noviciaat gereed: een mooi
nieuw klooster, dat zowel voor de Nederlandse Provincie als voor Asten ´n sieraad
is. 116
Volgens het verslag van de canonieke visitatie die gehouden werd door Pater
Govaart als Provinciaal van 23 tot 27 april 1928 waren op dat ogenblik in Asten de
PP. Hommerich en Graat en tijdelijk adscriptus was P. Heuvels ter voorbereiding
van de bouw van de kerk en pastorie te Brouwhuis, eveneens ontworpen door
architekt Kooken uit Eindhoven. Verder waren er de broeders Jozef, Fidelis en
Aegidius en 21 fraters novicen, 1 broeder novice en 1 broeder postulant.
Het jaar 1929. 117
113
J.J. van Houtert, Noviciaat H. Hart, Asten, blz. 78-79.
114
P.M. Linders:
geboren 24.10.1899 te Boekel; geprofest 08.09.1919 te Asten; priester gewijd 18.07.1926 te Liesbosch en
gestorven 25.10.1979 te Boekel.
115
J.J. van Houtert, Noviciaat H. Hart, Asten, blz. 81-82.
116
Geschiedenis van de Nederlandse Provincie, “Annalen” 1959, blz. 63.
117
Voor de professies van 1929 zie P. van Houtert, o.c. blz. 83-85.
25

Hoogtepunt van het jaar was de inwijding van het nieuwe noviciaat en
de consacratie van de nieuwe kapel op maandag 21 octobre door Mgr.
A.F. Diepen.
Rond 5 uur ´s zondagsmiddags stond heel het noviciaat bij de voordeur vol
ongeduld Monseigneur af te wachten, terwijl half Asten aan het hek stond dat de
voortuin van de straat scheidt. Monseigneur arriveerde in zijn auto, vergezeld van
Pater Kusters, als afgevaardigde van Pater Generaal, Pater Govaart als Provinciaal,
de Secretaris en een bediende van de bisschop. Daarna werd hij onder een
jubelend “Ecce Sacerdos” in de kapel ingehaald. Daar heette Pater Rector de
bisschop hartelijk welkom, waarop Monseigneur met een even hartelijke als
gemoedelijke toespraak antwoordde. Daarna werd een begin gemaakt met de
inzegening van het huis; in processie trokken allen door de gangen,terwijl
Monseigneur alle lokalen, waarvan de deuren geopend waren, met wijwater
zegende.
Nadat men aldus het hele huis was doorgetrokken, ging men terug naar de
kapel waar de bisschop een Pontificaal Lof celebreerde op een houten altaar wat
vóór het nieuwe marmeren altaar geplaatst was, daar dit de volgende dag moest
geconsacreerd worden. Vervolgens begaf de bisschop zich naar de studiezaal, die
was ingericht voor de bewaring van de reliqkwieën van de martelaren H. Ignatius
en Maximianus. Die werden gesloten met het perkament van de inwijding in een
loden kistje, wat met lak verzegeld werd en op een versierde baar tussen bloemen
en kaarsen werd ten toon geteld. Hiermee waren de plechtigheden van de
vooravond afgelopen en begaf Monseigneur zich naar de feestelijk versierde refter.
De volgende morgen werd om kwart voor acht met de plechtigheden
begonnen. Eerst werden er drie omgangen buiten de kapel gedaan, terwijl de
bisschop de muren besprenkelde met wijwater. Na de derde omgang werd de deur
van de kapel geopend. In het midden van de kapel bleef de bisschop knielen en
werd het “Veni Creator” en de Litanie van alle Heiligen gezongen.
Men ging nu over tot het tweede gedeelte: de zegening van de kapel. Na vijf
kruisen op het altaar te hebben gemaakt ging de de bisschop onder het zingen van
het Asperges me, met telkens drie verzen van de Miserere, zeven maal rond het
altaar, vervolgens ging hij driemaal de kapel rond.
Thans volgde het derde gedeelte: het plaatsen van de reliqkwieën in het
altaar. Die werden eerst afgehaald en daarna zalfde de bisschop tot drie maal toe
de vijf kruisen op het altaar en bewierookte deze en vervolgens zalfde hij de
gehele altaarsteen. Ook twaalf kruisen die op de muren van de kapel geschilderd
waren werden gezalfd.
De plechtigheid werd besloten door een plechtige H. Mis, die eindigde om
ongeveer 12 uur. Daarna was het feestdiner, waaronder verscheidene toespraken
werden gehouden. Monseigneur bedankte allen hiervoor hartelijk en richtte zich
o.a. tot de novicen met de woorden dat zij maar vaak moesten zeggen bij zich
26

zelf: Als ik niet verander, dan deug ik niet. Hij vergeleek het noviciaat ook met een
edelsmederij. 118
De jaren 1930-1932.
Cor Unum van januari 1930 geeft aan dat er op dit ogenblik 2 Paters zijn in het
Noviciaat: Pater van Hommerich als rector en novicenmeester en Pater Graat als
provisor. Omdat de nieuwbouw tamenlijk groot was, waren er thans 5 Broeders
werkzaam: Theodorus Calis 119 , Joseph Bosch 120 , Maternus Wesseling 121 , Aegidius
van Rijsewijk 122 en Athanasius Hermans 123 . Het aantal fraters-novicen bedroeg
32. 124
Van de andere kant informeert Cor Unum van mei 1930 dat Pater Graat door
de bisschop van ´s Hertogenbosch benoemd werd tot eerste kapelaan te Millingen
bij Nijmegen; te Asten wordt hij voorlopig vervangen door P. Coolen. 125
In 1931 waren in Asten de Paters van Hommerich en Graat, thans weer terug
in zijn vorige communiteit; dan nog Pater Jeukens, die om reden van gezondheid
uit de Congo was teruggekeerd en sinds december in Asten was. En verder waren
er 4 broeders werkzaam: Joseph, Aegidius, Athanasius en Clemens Bierlaagh. 126 Er
waren dit jaar 24 fraters-novicen. In september werden er 11 fraters geprofest. 127
De communiteit van het noviciaat telde bij de aanvang van 1932 5 Paters: van
Hommerich, Graat, Jeukens, A. Wijtenburg 128 en P. Wijtenburg.
Pater Graat vertrok reeds 15 januari naar zijn nieuwe bestemming: Ewijk, bij
Nijmegen, waar hij was aangesteld als kapelaan. Hij werd als econoom opgevolgd
door P. Jeukens. De Paters Wijtenburg kwamen hier een gedeelte van hun
118 Cor Unum, december 1929, N° 2, blz. 11-17
119 Br. Theodorus Calis:
geboren 02.07.1887 te Laren; geprofest 19.03.1918 te Asten; gestorven 30.12.1961 te Laren..
120 Br. Joseph Bosch:
geboren 18.12.1894 te Dinther; geprofest 02.02.1922 te Asten; gestorven 11.03.1958 te Helmond.
121 Br. Maternus Wesseling:
geboren 14.05.1904; geprofest 08.09.1923 te Asten.
122 Br. Aegidius van Rijsewijk:
geboren27.05.1908 te Bergen op Zoom; geprofest 08.09.1927 te Asten; gestorven 31.12.1971 te Sittard.
123 Br. Athanasius Hermans:
geboren: 21.10.1900; geprofest 08.09.1929 te Asten.
124 Cor Unum, januari 1930, N|° 1, blz. 29.
125 Cor Unum, mei 1930, N° 2, blz. 5.
P. H. Coolen:
Geboren 14.10.1902 te Heerlen; geprofest 08.09.1922 te Liesbosch; priester gewijd 14.07.1929 te Liesbosch
en gestorven 13.05.1967 te Maastricht.
126
Br. Clemens Bierlaagh:
geboren 17.11.1911 te Laren; geprofest 19.03.1930 te Heer; gestorven 03.10.1993 te Nijmegen.
127
Rondzendbrief van P. Govaart, Provinciaal, eind 1931, blz. 11 en 23.
128
P. A. Wijtenburg:
geboren 26.01.1876 te Leiden; geprofest 25.12.1911 te Asten; priester gewijd 20.03.1915 te Breda en
gestorven 05.03.1947 te Recife. Was missionaris in Noord-Brasilië 1915-1947.
27

vakantie doorbrengen en vertrokken in de loop van het jaar weer naar hun
respectievelijke missies van Brasilië en Congo.
Dit jaar deden 23 novicen hun eerste geloften. De fraters postulanten kwamen
11 juni binnen: 26 in getal. Vanwege het Provinciaal Kapittel deden ze hun
opdracht in Bergen op Zoom op 7 juni. Drie die hun studies niet gemaakt hadden
in Bergen op Zoom, deden dit op de zelfde datum in het noviciaat.
Het aantal broeders bedroeg 4. In de loop van het jaar kwamen er
verschillende wijzingen. Br. Athanasius vertrok 7 maart, Br. Clemens 23 juni. Hun
aantal werd echter voltallig door de komst van Br. Joachim Jansen 129 en een
broeder postulant, die beiden 22 juni aankwamen. 3 Oktober werd Br. Joachim
verplaatst naar Lanaken. Zijn plaats werd ingenomen door Br. Christianus van
Doren. 130
De voornaamste gebeurtenis van dat jaar was het Provinciaal Kapittel dat hier
gehouden werd van 6-9 juni. Verder werd 21 december het jubeljaar begonnen:
de viering van het 25 jarig bestaan van het noviciaat te Asten. Mgr. Buckx was die
dag hier aanwezig. Om enigszinds een overzicht te krijgen over het werk dat in de
afgelopen 25 jaar werd gepresteerd, kan dienen het feit, dat hier in al die jaren
232 fraters novicen en 71 broeder-novicen geprofest zijn, die thans nog in leven
zijn. Velen hebben hier de grondslag gelegd voor ´n later missionarisleven. 131
In het hoofdstuk Geestelijk leven en religieuze tucht, gepubliceerd in Eigen
Reeks III, lezen we onder nummer 22:
Noviciaat:
Met het oog op de praktijk van het kloosterleven hebben uitleg van de
Constituties, les in de Geloften, (Handleiding b.v. boekje van Pater Gengler) 132 hun
grote vormingswaarde naast de louter religieuze conferenties zowel voor fraters als
voor broeders.
Vooral een vlotte verhandeling over de Constituties, hoofdstukken I en II; een
inleiding in de geschiedenis van het kloosterleven, het inwendig leven en de H.
Hartdevotie en een liefdevolle inwijding in de geschiedenis van de Congregatie en
haar stichter. (La vie Intérieure van P. Dehon of Précis van Tanquery of
Volmaakter leven van Hippoliet Clément. Levensschets van P. Dehon door P.
Kanters).
De eerste twaalf hoofdstukken van de Constituties moeten van buiten geleerd
worden. Recreatie en spel in open lucht zijn geoorloofd, mits geschikte plaats.
129
Br. Joachim Jansen:
geboren 12.10.1912; geprofest 13.03.1932.
130
Br. Christianus van Doren:
geboren 17.08.1901 te Rips; geprofest 19.03.1926 te Asten; gestorven 25.11.1966 te Nijmegen.
131
Eigen Reeks III, Jaaroverzicht 1932, blz. 36-38.
132
P. N.Gengler:
geboren 14.03.1875 te Körich, Luxemburg; geprofest 04.10.1894 te Sittard; priester gewijd 10.08.1898 te
Luxemburg en gestorven 31.03.1947 te Clairefontaine. Zijn boekje over de uitleg van de geloften werd
vertaald in het nederlands in 1931.
28

Examen.
Voor toelating professie wordt een ernstig onderzoek ingesteld naar de kennis,
die de novice van het kloosterleven heeft en naar zijn kijk er op 133 .
Na de grote retraite wordt er een gedetailleerd verslag over de novicen aan de
Provinciale Raad uitgebracht, opdat deze reeds dan kan nagaan of iemand beter
weg-dan doorgaat. 134
Onder nummer 7 vinden we ook enkele regels over de Meditatie.
Handboek behorend bij de uitzet van de novicen is Vercruijsse S.J. om zijn
vooral voor beginnelingen zo overzichtelijke indeling. Maar voor de vorming van
onze geest zou het wenselijker zijn “L´Année” te nemen van Pater Dehon of
“L´Année” van P. Andreas 135 , vooral in de tweede helft van het noviciaatsjaar.
In de vormingshuizen moet de meditatie ´s avonds pl. m. 5 minuten, zittend in
de kapel, voorbereid worden.
Verder moet men ook de nodige zorg besteden aan de verwijderde
voorbereiding door het onderhouden van het silentium, bewaren van stilte in huis,
op tijd gaan slapen, wat tijdig opstaan bevorderen zal en de meditatie ten goede
komt. 136
Dan werd 11 januari 1932 door P. van Hommerich nog een huis, erf en tuin
aangekocht voor de koopsom van f. 3100 van Jacobus en Clasina v. d. Heijden,
bekend onder Sectie G, nrs. 1251 en 1252. Bovendien was er 23 augustus een
kleine ruil van eigendom tussen de Gemeente van Asten en het Noviciaat H.
Hart. 137
Het jaar 1933 ( tot 1 juli).
In de geschiedenis van het noviciaat neemt dit jaar een belangrijke plaats in,
als knooppunt tussen twee perioden.
Personen.
Op 1 januari 1933 waren er in Asten twee Paters, 4 Broeders, 1 Broeder
postulant en 26 novicen.
Pater van Hommerich begon zijn 15° jaar als novicenmeester. Ook bestuurde
hij het huis als Rector en was biechtvader van de Zusters van de H. Antonius.
Pater Jeukens bracht het hele jaar hier nog door vanwege zijn gezondheid.
Soms gingen zijn gedachten naar de Congo, maar gaf zich met hart en ziel aan zijn
werk als econoom en biechtvader voor de novicen.
De Broeders:
Br. Jozef, tuinman; Br. Bernardinus Hüften 138 , vanwege zijn gezondheid;
Br. Aegidius, kok; Br. Christianus, bij-kok; Br. Rafael 139 , (postulant) kleermaker.
133
Scrutinium en testificatio voor de h. professie A.A.Sed. 1932, afl. 3, blz. 78.
134
Eigen Reeks III, blz. 11-12.
135
Het gaat hier over L ´Année avec Marie.
136
Eigen Reeks III, blz. 7-8. Voor de professies 1930-1932 zie J. J. van Houtert, o.c. blz. 87-93.
137
J.J. van Houtert, Noviciaat H. Hart, Asten, blz. 94.
138
Br. Bernardinus Hüften:
geboren 13.06.1897 te Hengelo; geprofest 08.09.1927 te Heer; gestorven 08.03.1934 te Asten.
29

Veranderingen.
Zo was de stand van zaken bij de jaarwisseling. Daar kwamen grote
veranderingen in. Het bestuur van het huis werd helemaal gewijzigd. Van een
eenhoofdig bestuur kwam er een dualisme.
Pater P. van Hommerich werd als Rector vervangen door P. B. Daemen, die
Rector was in Lanaken, en als novicenmeester door Pater A. Witjes, 140 voorheen
Rector van het Juvenaat te Bergen op Zoom. Beiden begonnen 1 juli 1933 hun
nieuwe taak. Pater Daemen werd ook econoom en biechtvader van de Zusters van
Tilburg en gaf ook conferenties aan de Zusters van de H. Antonius.
Wat de broeders betreft: Br. Aegidius werd verplaatst en 20 juni vervangen
door Br. Desiderius 141
Bezoek.
In de eerste plaats kwam Pater Heuvels geregeld als biechtvader, terwijl P.
Schulte extra-ordinarius was.
Op 3 januari hield Pater v.d. Laarschot 142 een belanrijke causerie over het St.
Franciscusliefdewerk en vertoonde een film. 26 en 28 Februari vertelde Pater
Richters Sr. over het H. land.
Van 10-19 maart kwamen een aantal Broeders hun retraite maken, die
gegeven werd door P. van Hommerich.
Op 25 mei bezocht Mgr. Van Roosmalen, Bisschop van Suriname, het
noviciaat.
5. De jaren 1933 (vanaf 1 juli)-1936 (tot 11 juli) onder leiding van P.
Witjes als novicenmeester en Pater Daemen als Rector.
26 Mei 1933 waren 31 fraters hun postulaat begonnen, tien dagen vroeger dan
de officiele datum. 18 Juli kwamen daarbij twee javanen: Aloysius Sapta-
Atmadjaslamet en Masemus Wignja-Soehardja. En 31 juli arriveerden de vijf
staatsexamen-candidaten, waarvan er maar één geslaagd was: N. Veenker. De
dag daarop begon de vakantie. Zo waren er van af eind juli tot 9 september
gemiddeld 70 personen in Asten en daarom moest zelfs de ziekenkamer bezet
worden door een frater.
Het Rectoraat van Pater Daemen begon niet erg voorspoedig. 4 Augustus
moest hij worden opgenomen in het ziekenhuis te Eindhoven, maar werd 2
september weer ontslagen.
139 Br. Rafael Dagelet:
geboren 01.12.1901 te Amsterdam; geprofest 08.09.1934 te Asten; gestorven 29.11.1976 te Nimegen.
140 P. A. Witjes:
geboren 08.01.1898 te Doornenburg; geprofest 08.09.1918 te Asten; priester gewijd 20.07.1924 te Liesbosch
en gestorven 16.08.1976 te Cadier en Keer. Was rector te Bergen op Zoom 1927-1933 en novicenmeester te
Asten 1933-1954.
141 Br. Desiderius Evers:
geboren 16.07.1908 te Deurne; geprofest 28.05.1933 te Heer; gestorven 20.01.1979 te Asten.
Cf. Eigen Reeks V, Jaaroverzicht 1933, blz 20-22.
142 P. J. van de Laarschot:
geboren 16.07.1892 te Rotterdam; geprofest te Asten 23.09.1913; priester gewijd 26.03.1921 te Liesbosch en
gestorven 12.06.1988 te Asten. Was Rector in Heer 1933-1939.
30

De retraite van 30 augustus-8 september werd geleid door Pater Theewissen
SJ. Op 8 september werden 24 fraters geprofest. Het nieuwe noviciaatsjaar begon
met 38 novicen.
26 November hield Pater Huitink 143 een lezing over zijn missie in Congo aan de
hand van uitgebreid fotomateriaal.
27 December vereerde Mgr. Brands, Capucijnerbisschop in Sumatra, het
noviciaat met een bezoek en sprak zeer waarderend over onze Paters in Zuid-
Sumatra.
Eind 1933 waren er in Asten 49 bewoners: 3 Paters, 4 Broeders, 1 Broeder
novice, 1 Broeder postulant, 1 aspirant en 39 novicen.
Het zilveren feest.
Dat werd gevierd op 21 december 1933. Op de vooravond werd een plechtig
Lof gecelebreerd door Pater Schulte, de eerste novicenmeester. Hij werd
geassisteerd door fr. Belt 144 , die zijn retraite maakte voor zijn priesterwijding, als
diaken en Pater Graat als subdiaken.
De plechtige Hoogmis werd opgedragen door Pater H. Finke, 145 Provinciaal,
met assistentie van Pater Busscher 146 , Pater Govaart en Pater Rector. Gezongen
werd de “Missa Papa Marcelli”, die men ook gezongen had bij de inwijding van het
nieuwe huis in 1929. Onder de Hoogmis werd de feestpredikatie gehouden door P.
Schulte. Op verzoek van Pater Provinciaal waren veel Rectoren van de
verschillende communiteiten SCJ aanwezig als ook de Deken van Asten met zijn
twee kapelaans en de Pastoors van Ommel en Heusden.
Onder het diner vertelde Pater Busscher op geestige wijze de reis vanuit het
noviciaat te Manage in België naar Asten in 1908 samen met Pater Schulte. Werd
af en toe daarbij geholpen en aangevuld door Pater Govaart. Deze twee Paters
behoorden tot de eerste novicen. Hierdoor werd de beminnelijke figuur van Pater
Schulte het middelpunt van de feestvreugde.
s´Avonds werd eerst het H. Uur gehouden, waarna plechtig Lof, gecelebreerd
door P. Hermans met assistentie van fr. Belt, diaken en P. Heuvels subdiaken.
De rest van de avond werd gevuld met een film gegeven door P. Schwering en
daarna was het nog een gezellig samen zijn. 147
143 P. H. Huitink:
geboren 24.08.1892 te Enschede; geprofest 08.09.1919 te Asten; priester gewijd 20.07.1924 te Liesbosch en
gestorven 15.12.1960. Was missionaris in Congo 1925-1960.
144 P. J. Belt:
geboren 22.07.1904 te Delft; geprofest 08.09.1927 te Asten; priester gewijd 23.12.1933 te ´s-Hertogenbosc en
gestorven 13.02.1976 te Wilbertoord.
145 P. H. Finke:
geboren 14.06.1890 te Amsterdam; geprofest 23.09.1911 te Asten; priester gewijd 08.07.1917 te Liesbosch en
gestorven 04.10.1967 te Haarlem. Was Provincale Overste 1933-1936.
146 P. A. Busscher:
geboren 05.05.1886 te Steenwijk; geprofest 23.09.1909 te Asten; priester gewijd 25.07.1914 te Bergen op
Zoom en gestorven 25.04.1960 te Reek. Was Rector te Maastricht 1929-1935.
147 Eigen Reeks, V, Jaaroverzicht 1933, blz. 22-28.
31

Het Rijk van het H. Hart en De Missiepost publiceerden ook nog een artikel
over het zilverenfeest van het noviciaat te Asten. Volgens De Missiepost zouden
van de 430 leden van de Nederlandse Provincie meer dan 350 uit het Noviciaat van
Asten zijn voortgekomen. 148
NOTA:
Aantal fraters novicen die hun eerste geloften deden gedurende de
eerste 25 jaar van het noviciaat te Asten:
Jaar Aantal Aantal over 5 jaar Gemiddelde per 5 jaar.
1909 5
1910 7
1911 8 34 6.8
1912 6
1913 8
1914 3
1915 8
1916 8 41 8.2
1917 13
1918 9
1919 15
1920 11
1921 10 54 10.8
1922 10
1923 8
1924 9
1925 9
1926 11 74 14.8
1927 25
1928 20
1929 29
1930 28
1931 12 115 23
1932 22
1933 24
In totaal: 308 geprofeste fraters.
148 Bij een zilveren Jubilé, Het Rijk van het H. Hart, 1933, blz. 275-280.
P. J. Philippe, Generaal Overste, Bij het zilveren jubileum van Asten´s Noviciaat, De Missiepost, 1933-1934,
blz. 35-41.
32

Het aantal broeders novicen die hun eerste geloften deden en het
noviciaat maakten in Asten gedurende deze zelfde periode bedroeg:
Vóór juni 1927, toen er een eigen noviciaatshuis kwam voor broeders, 92
geprofesten en daarna tot en met 1933 5 geprofesten. 149
In totaal: 97 geprofeste broeders.
Nota:
Normaal werd de eerste professie in Asten gedaan op 8 september, maar dikwijls
waren er ook professies op een andere datum, b.v. vanwege ziekte. De broeders
werden soms ook geprofest op 19 maart, dag van Sint Jozef.
Het Jaar 1934
Bewoners.
Bij de jaarwisseling 1934-1935 bewoonden het noviciaat:
P. Daemen, rector, econoom, biechtvader van de Zusters van Tilburg.
P. Witjes, novicenmeester.
Br. Jozef en Br. Christiaan, boerderij.
Br. Wilhelmus, kok.
Br. Desiderius, kok en centrale verwarming.
Br. Rafael, kleermaker.
Br. Constant Sassen-Clingh, aspirant-broeder, portier.
Er waren 34 fraters novicen en 1 frater postulant.
Knechts: Antoon Meeuws en Engelbert Engelen.
Veranderingen.
P. Jeukens verliet 23 juni het noviciaat. Was benoemd voor Rotterdam. Na het
vertrek van P. Jeukens werden achtereenvolgens 8 verschillende Paters “derde
Pater” in Asten.
Br. Bernardinus Hüften overleed 8 maart.
Br. Cornelius Commandeur, postulant, vertrok 10 maart naar het noviciaat te Heer.
Br. Wilhelmus (Gulielmus) 150 werd vanuit Lanaken naar Asten overgeplaatst.
Gebeurtenissen.
16 Januari: Pater van Leeuwen 151 houdt een enthousiaste en interesante lezing
over de Congo-missie.
24 Februari: Mgr. Cobben 152 komt om zich voor te bereiden op zijn
bisschopsconsecratie.
149 Register professies in Asten: 1909-1933, Archief Provincialaat Breda.
150 Br. Gulielmus v. d. Heijden:
geboren 19.02.1907 te Schiedam; geprofest 19.03.1930 te Asten.
151 P. A. van Leeuwen:geboren 03.05.1895 te Delft; geprofest 08.09.1919 te Asten; priester gewijd 19.07.1925
te Liesbosch en gestorven 01.08.1956 te Kisangani. Was missionaris in Congo 1926-1956.
152 Mgr. W. Cobben:
33

Enige dagen later houdt hij een interessant gesprek over zijn verschillende
werkzaamheden in de Finse missie.
8 Maart: Tijdens het H. Uur stierf Broeder Bernardinus en werd een paar dagen
later op het in februari aangelegde kerkhof begraven.
22 Maart: Pater Generaal brengt een bezoek aan het noviciaat en houdt een
causerie over de Christus-Koningkerk te Rome en een lezing over onze missies.
11 Mei: In twee autobussen arriveerden de nieuwe postulanten en gingen daags
daarna in toog op bedevaart naar Ommel.
29 juni: Pater de Heij 153 begon een cursus misdienen om meer eenheid te brengen
in de vieringen van de liturgie.
17 Juli: Naamfeest van P. Rector. Vooral het middagprogram van de zangers is
goed verzorgd en ´s avonds wagen ze zich aan “Terwe”, dat in de smaak viel.
28 Augustus: Naamfeest van Pater Magister. Het zangkoor dat na 11 mei
aanzienlijk is versterkt doet zijn uiterste best. ´s Avonds een Augustinusspreekkoor,
waarin enkele gedichten van P. H. Dorresteijn. 154
30 Augustus-8 september: Retraite gegeven door P. Dorresteijn.
8 September: 32 novicen doen hun eerste professie en tevens ook Br. Rafaël. 155
September 1934: Mensen van Someren-Heide komen naar Asten op zoek naar
een toekomstige pastoor. Het noviciaat gaf hun vraag 29 september door aan
Pater Provinciaal en beloofde ondertussen iedere zondag een pater te sturen om
de H. Mis te celebreren. 156
1 Oktober: Traditionele wandeling naar de Rips. Pastoor Smeets onthaalt allen
goed, samen met de studenten aldaar. Na een meerstemmig Lof vetrekken de
wandelaars.
3 Oktober: Eerste professie van fr. Husson.
16 Oktober: De jaarlijkse Gerardus-tocht naar Brouwhuis.
25 Oktober: Eerste professie van fr. L. Lockefeer.
1 November: Eerste professie van fr. Oonk.
10 December: Pater de Jaeger 157 geeft aan de hand van lichtbeelden een goede
kijk op zijn missionarisleven in Congo.
geboren: 29.06.1897 te Sittard; geprofest 08.09.1917 te Asten; priester gewijd 19.04.1924 te Liesbosch;
bisschop gewijd van Helsinki 19.03.1934 te Bergen op Zoom; gestorven 27.01.1985 te Sittard.
153 P. H. de Hey:
geboren 04.01.1907 te Haarlem; geprofest 08.09.1928 te Asten; priester gewijd 16.07.1933 te Nijmegen en
gestorven in Asten 20.01.1999. Was missionaris in Finland 1936-1943.
154 P. H. Dorresteijn:
geboren 03.04.1900 te Amsterdam; geprofest 08.09.1919 te Asten; priester gewijd 18.07.1926 te Liesbosch en
gestorven 14.10.1971 te Cadier en Keer. Was Rector te Bergen op Zoom 1935-1937 en te Nijmegen 1937-
1945.
155 Zie J.J. van Houtert, Noviciaat H. Hart, Asten,
156 P. Jak, Geschiedenis van de Nederlandse Provincie, Annalen 1965, blz. 216.
157 Pater L. de Jaeger:
geboren 04.01.1898 te Bergen op Zoom; geprofest 08.09.1919 te Asten; priester gewijd 19.07.1925 te
Liesbosch en gestorven 27.12.1978 te Bergen op Zoom. Was missionaris in Congo 1926-1960.
Cf. Eigen Reeks 7, Jaaroverzicht 1934, blz. 34-38.
34

Nota:
Kerkhof:
Op 12 februari 1919 werd door P. v. Hommerich aan het Bisdom Den Bosch
toestemming gevraagd voor de aanleg van een kerkhof, hetgeen op 16 maart
1919 werd verleend.
Omdat hiervan tot nu toe nog geen gebruik gemaakt was, vraagt P. Daemen
nu op 30 januari 1934 het zelfde verlof aan het Bisdom vanwege de ernstige ziekte
van Br. Bernardinus Hüften. Dit verlof werd daags daarna gegeven.
Aan het Gemeentebestuur werd op 29 januari 1934 tevens vergunning
aangevraagd tot het aanleggen van een kerkhof op het terrein in de tuin achter
het huis. Deze vergunning werd verstrekt op 7 februari 1934. P. Daemen heeft
hierna op 9 maart 1934 het kerkhof ingezegend. Br. Bernardinus overleed op 8
maart en werd als eerste overledene te Asten op het kerkhof begraven. 158
Het Jaar 1935.
Personen.
31 December 1935 waren in Asten de Paters Daemen, Witjes en v.d. Acker. 159
Deze laatste was 13 oktober benoemd als asisstent te Asten en kwam 16 oktober
aan, nadat Pater Mortiers 160 , daags te voren naar Lanaken was vertrokken. Van te
voren was hij assistent geweest bij de zusters op de Scharnerweg te Heer en
werkte op het bureau van de Voogdij. 161
Dan waren er de Broeders Josephus, Christianus, Gulielmus en Rafaël.
Eind oktober kwam zich hier voorlopig vestigen Pater Graat, benoemd pastoor van
de nieuwe parochie van Someren-Heide.
33 Fraters deden hun eerste professie: 32 op 8 september en 1 op 6 januari.
Op het einde van 1935 waren er 25 fraters novicen en 4 broeders-postulanten. 162
Gebeurtenissen.
Op 2 februari overleed in het ziekenhuis te Helmond Frater Sapta Admadja
Slamet na een langdurig ziekbed. Op dinsdag 2 mei 1934 had hij op zijn ziekbed in
tegenwoordigheid van P. Provinciaal zijn eerste geloften afgelegd.
Op de vooravond van de uitvaart (4 februari) werden de Metten gezongen. Bij
de uitvaart zelf waren aanwezig: Mgr. Cobben (die ook de pontificale absoute
verrichtte), Pater Provinciaal, Pater Joso SJ, twee Javaanse novicen van de
Lazaristen, Fr. Wigna-Soehardja en verschillende afgevaardigden van onze huizen.
Na de Laudes celebreerde P. Rector de Requiem Mis; P. Magister verrichtte de
plechtigheden op het kerkhof.
158 J.J. van Houtert, Klooster H. Hart, Asten, blz. 97.
159 P. H. van den Acker:
geboren 16.10.1894 te Gemert; geprofest 08.09.1915 te Asten; priester gewijd 31.03.1923 te Liesbosch en
gestorven 23.06.1966 te Oss.
160 P. M. Mortiers:
geboren 19.09.1900 te Dinteloord; geprofest 08.09.1920 te Asten; priester gewijd 15.07.1928 te Liesbosch.
161 Eigen Reeks VIII, blz. 50-51.
162 Zie: J.J. van Houtert, o.c. blz. 101-104.
35

9 Februari: Een heugelijke dag in de geschiedenis van het noviciaat. Na de
middagrefter brengen de fraters hun recreatie door op het nieuwe speelveld.
4 Maart: Op deze dag brachten de fraters een bezoek aan de parochie van
Pater Heuvels te Brouwhuis.
19 Maart: Tien Broeders hernieuwen hun tijdelijke geloften nadat ze hier hun
retraite hadden gemaakt.
21 Mei: Pater Graaff 163 vertoefde enkele dagen in het noviciaat en gaf een
causerie over Brazilië.
28 Mei: Pater Provinciaal hield de canonieke visitatie.
7 Juni: Op deze dag werd Br. Albertus van Eijndhoven 164 , die in het ziekenhuis
te Venray was overleden, op het klooster-kerkhof begraven.
31 Augustus: Kwam Mgr. Mekkelholt en maakte samen met de novicen zijn
retraite.
10-12 September: Werd het Provinciaal Kapittel gehouden, wat veel werk gaf
aan de nieuwe novicen.
16 Oktober: Voor de tweede maal van dit jaar bezoeken de fraters de parochie
van Pastoor Heuvels te Brouwhuis. Het koor voerde de Mis uit van Arthur
Meulemans.
24 Oktober: s´Middags werd het bericht ontvangen van de verkiezing van
Pater Govaart tot Generaal Overste. Pater Rector sprak de communiteit in de kapel
toe, daarna werd het Te Deum gezongen en het Sub Tuum gebeden. 165
Het Jaar 1936 (tot 11 juli)
6 Januari: Eerste Professie van de fraters H. Janssen en H. Hop.
17 Februari: Bezoek van Mgr. Mekkelholt, Apostolisch Prefect van Benkoelen,
Indonesië.
17-18 Maart: Bezoek van P. Generaal. Vertelt over Rome en de Congregatie.
20 Maart: Br. Urbanus van Dam 166 komt naar Asten.
5 Mei: P. Rector maakt bekend dat P. C. Hoffman 167 benoemd is als
Provinciaal.
6 Mei: Viering van het zilverenfeest van de Nederlandse Provincie.
15 Mei: Lezing door P. Groothuis 168 over de Congo.
163 P. J. Graaff:
geboren 18.01.1876 te Perlé, Luxemburg; geprofest 29.09.1895 te Sittard; priester gewijd 04.08.1901 te
Luxemburg en gestorven 10.08.1954 te Várzea, Brasilië. Was missionaris in Noord-Brasilië 1902-1954. en
Magíster van de novicen 1935-1943.
164 Br. Albertus van Eijndhoven:
geboren 09.09.1897 te Tilburg; geprofest 23.09.1914 te Asten: gestorven 04.06.1935 te Venray.
165 Eigen Reeks 8, Jaaroverzicht 1935, blz. 4, 8, 31-33.
Hiermee eindigt de publicatie van Eigen Reeks.
166 Br. Urbanus van Dam:
geboren 05.06.1913 te Amsterdam; geprofest 19.03.1936 te Heer; gestorven 02.11.1976 te Jyväskyla, Finland.
Was in Finland 1953-1976.
167 P. C. Hoffman:geboren 27.11.1894 te Den Haag; geprofest 08.09.1922 te Asten; priester gewijd
17.07.1927 te Liesbosch en gestorven 09.02.1957 te Maastricht. Was Provinciaal 1936-1941.
168 P. J. Groothuis:
36

17 Mei: Missiedag in het dorp Asten. De fraters bezoeken de
missietentoonstelling.
6 juni: Er werden 29 postulanten aangenomen.
6.- De Jaren 1936 ( van af 11 juli)-1939 (tot 9 juli) onder leiding van P.
A. Witjes als Rector en Novicenmeester.
Voor de geschiedenis van het noviciaat H. Hart te Asten volgen we nu vooral
de gegevens van het dagboek dat ieder jaar door een van de fraters werd
bijgehouden.
Het Jaar 1936.
Op 11 juli werd bekend gemaakt door P. Rector dat P. Witjes, novicenmeester,
benoemd was tot rector en die zelfde dag nog zijn “Professio Fidei” zou afleggen.
27 Augustus werd onder het H. Uur het Missiekruis uitgereikt aan de PP. J. van
Eijk en J. de Vries, bestemd voor de Congo. 169
7 September werden de postulanten opgenomen als novicen en deed fr.
Petrus van Iersel zijn opdracht als postulant. Daags daarna werden 19 fraters
geprofest. 170
11 September: Vanwege de verloving van H. K. Hooghied Prinses Juliana was
er geen conferentie.
22. September: Kort bezoek van Mgr. Diepen, Bisschop van Den Bosch, op
vormreis. Hij werd in de refter verwelkomd met “Ecce sacerdos” van Pater Fey. Hij
sprak een kort woordje en ging weer verder.
23 September: Wandeling naar de Rips en erwtensoep eten.
26 September: Br. Christianus van Doren wordt verplaatst.
7 October: In de namiddag naar Brouwhuis om het Lof te zingen bij
gelegenheid van de opening van de noveen ter ere van St. Gerardus. Omdat er
een grote toeloop was van pelgrims moest een tweede Lof gedaan worden. Deze
dag was ook de opdracht van de nieuwe postulant fr. C. Meeuwesse. Op 14
october ging men opnieuw naar Brouwhuis om de Gregoriaanse Mis te zingen.
17 October: De studenten uit de Rips ( late roepingen) brengen een
tegenbezoek.
18-21 Novenber: Bezoek van Pater Govaart, Generaal Overste.
geboren 02.01.1914 te Monster; geprofest 08.09.1919 te Asten; priester gewijd 20.07.1924 te Liesbosch en
gestorven 30.03.1976 te Luttenberg. Was missionaris in Congo 1925-1958.
169 P. H. Nieland:
geboren 22.08.1899 te Denekamp; geprofest 08.09.1919 te Asten; priester gewijd 19.07.1925 te Liesbosch en
gestorven 04.03.1983 te Nijmegen. Was Missieprocurator 1933-1938 en Novicenmeester van de Broeders
1938-1952.
P. J. van Eijk:
Geboren 17.01.1907 te Someren; geprofest 08.09.1928 te Asten; priester gewijd 14.07.1935 te Nijmegen en
gestorven 02.01.1980 te Heinsberg, Duitsland. Was missionaris in Congo 1936-1974.
P. J. de Vries:
Geboren 21.03.1911 te Breedevoort; geprofest 08.09.1930 te Asten; priester gewijd 14.07.1935 te Nijmegen
en gestorven 27.11.1964 te Bafwasende, Congo. Was missionaris in Congo 1936-1964. Novicenmeester te St.
Gabriel 1951-1956.
170 Zie J.J. van Houtert, o.c. blz. 104-106.
37

20 November- 18 December: De grote retraite van 30 dagen.
7 December: fr. van Iersel opgenomen als novice.
8 December: Fr. Bisschop en fr. Duin doen hun eerste geloften.
Eind 1936 waren in Asten de PP. Witjes, Daemen, v. d. Acker en Mulling. 171
Pater Mulling werkte van 1936 tot 1941 op het Bureau.
Het jaar 1937.
6 Januari: Pater L. van Marrewijk 172 hield een kleine causerie over onze eerste
missie in Ecuador.
7 Januari: Huwelijk van H.K.H. Prinses Juliana met Prins Bernhard. Gezongen
communiteitsmis met “Te Deum”. In de recreatiezaal werd geluisterd naar de
uitzending van de feestelijkheden in Den Haag.
20 Juanuari: 12 ½ jarig priesterfeest van P. Rector.
Plechtige Hoogmis en ´s avonds opvoering van Vondels spel: “Jozef in Dothan”.
1 Februari: Fr. Meeuwesse opgenomen als novice.
15 Feruari: De deken van Asten was op bezoek geweest bij P. Generaal in
Rome. Namens hem gaf hij aan de novicen een vrije dag.
9 Maart: Kort bezoek van Mgr. Cobben.
24 Maart- 28 Maart: Canonieke visitatie door P. Generaal, die de plechtigheden
doet van de Goede Week. Laat enkele bijzonderheden zien van P. Dehon o.a. het
handschrift van zijn “Geestelijk Testament”.
5 April: Bezoek aan “Christus Koning”, Helmond. Ook de broeders uit Bergen
op Zoom waren gekomen voor een gezamelijke voetbalmatch: Helmond-Asten.
25 April: Causerie over de Congo door P. Marrevee.
8 Mei: Inkleding van 29 postulanten.
19 Mei: P. Mulling geeft de latijnse les.
27 Mei: De fraters postulanten kregen in de avondstudie de boeken voor het
vrij gekozen vak: Frans, Duits, Engels.
19 Juni: Pater Trines komt van Nijmegen naar Asten.
6 Juli: Pater Meffert 173 , nieuwe, vaste bewoner van Asten. Wordt econoom.
19 juli: Uit Heer kwam een auto met nieuw meubilair voor de sacristie,
gebracht door Br. Edmundus. 174
27 Juli: Zilveren priesterfeest van P. Heuvels uit Brouwhuis, vaste biechtvader
in Asten. Spoedig daarna volgde zijn benoeming tot Rector van de kerk van
Westerbeek.
171 P. A. Mulling:
geboren 18.11.1904 te Bergh; geprofest 8.9.1925 te Asten; priester gewijd 16.07.1933 te Nijmegen en
gestorven aldaar 17.03.1987.
172 P. L. van Marrewijk:
geboren 9 mei 1905 te Monster; geprofest 8.9.1928 te Asten; priester gewijd 15.07. 1934 te Nijmegen en
aldaar gestorven 25.03.2004.
173 P. W. Meffert:
geboren 27.02.1894 te Hilversum; geprofest 10.09.1917 te Asten; priester gewijd 19.04.1924 te Nijmegen en
gestorven 27.01.1986. Was missionaris in Noord-Brazilië 1926-1928.
174 Br. Edmundus Janssen: geboren 30.5.1914; geprofest 08.09.1935.
38

14 Augustus: Pater Daemen volgt P. Heuvels op in Brouwhuis en wordt
afgehaald door kerkmeester Ch. Meulendijks.
8 September: Professie van de fraters novicen. 175
20 October: Fr. E. Bernard, die daags te voren bediend was, legt in het
ziekenhuis te Asten zijn geloften af, maar vertrekt 21 december voor goed naar
zijn familie.
8 December: Professie van fr. P. van Iersel. Br. Jozef werd benoemd voor
Westerbeek en wordt vervangen door Br. Bernardinus Commandeur. 176
26 December: Pater Witjes had op 6 december aan de fraters voorgesteld een
of ander onderwerp te bestuderen dat nuttig kon zijn voor later en dat als lezing
kon gegeven worden op een of andere avond in het noviciaat, of te wel, wat hij
noemde een “Cercle” te beginnen. De eerste twee lezingen werden gegeven op 26
december door fr. Marinus Huijsmans en H. Peters (beiden uitgetreden).
Het laatste “Cercle” werd gehouden in december 1942. 177
Het jaar 1938.
2 Februari: Professie van fr. Meeuwesse.
22 Februari: P. A. Richters komt naar Asten.
27 April: Bezoek aan de Communiteit van Helmond.
2 Mei: Begrafenis van P. G. Kuipers, werkzaam geweest in Zweden. 178
10 Mei: In plaats van de conferentie van P. Magister spreekt Pater Richters
over de Congo.
27 Mei: Inkleding van 24 postulanten.
28 Juni: Herdenking dat P. Dehon 60 jaar geleden zijn eerste geloften aflegde
en de Congregatie stichtte.
5 Juli: Brief van P. Provinciaal die 3 of 4 candidaten vraagt om naar Noord-
Brazilië te gaan.
22-25 Juli: Bezoek van P. Generaal. Vertelt over zijn bezoek aan Noord-
Amerika, over Brazilië en de Duitse Provincie.
28 Juli: De fr. Geurts, Bexkens en van Kraay zijn aangenomen voor Noord-
Brazilië en moeten naar de missiekeuring in Rotterdam.
8 Augustus: Inkleding van 4 postulanten die hun staatsexamen hadden
gedaan.
8 September: Professie van de fraters novicen. 179
14-15 September: Onder leiding van P. Meffert worden er een achtal bomen
geveld in het bos.
22 September: Het traditionele bezoek aan de Rips.
175
Zie J.J. van Houtert, o.c. blz. 108-110.
176
Br. Bernardinus Commandeur:
geboren 18.07.1908 te Obdam; geprofest 19.03.1935 te Heer en gestorven 21.04.2003 te Asten.
177
Zie Cahier “Cercle”, archief noviciaat Asten.
178
P. G. Kuipers:
geboren 31.07.1886 te Sensmeer; geprofest 23.09.1910; priester gewijd 04.07.1915 te Liesbosch en gestorven
29.04.1938 te Leeuwarden. Was werkzaam in Zweden: 1916-1938.
179
Zie: J.J. van Houtert, o.c. blz. 108-110.
39

25 September: Te Helmond op het terrein van de Mulo wordt een “Voor God”
meeting gehouden met deelname van de dekenaten van Asten en Helmond. Ook
het noviciaat ging er per bus naar toe. Er waren ongeveer een 1500 mensen. Ook
Mgr. Diepen was aanwezig.
16 October: De fraters gaan de Hoogmis zingen in Brouwhuis bij Pater
Daemen ter ere van de H. Gerardus.
16 November: Er worden twee lezingen gegeven door het “Cercle”. Fr. Van
Bree spreekt over de uitzetting van de H. Alfonsus uit zijn Congregatie en fr.
Jansen over het Anglicanisme, in verleden, heden en toekomst.
31 November en 18 December worden er lezingen gegeven door het “Cercle”
over de Constituties.
Het Jaar 1939 (tot 1 Juli)
15-18 Januari: Canonieke Visitatie door P. C. Hoffman, Provinciaal.
22 Januari: Twee lezingen door het “Cercle”
19 Mei: Opname van 28 postulanten, 3 candidaten voor het staatsexamen
blijven nog in Bergen op Zoom.
1 Juli: Benoeming P. P. van der Heijden als Rector van het Noviciaat.
Scheiding van functies Rector en Magister. 180
7. De Jaren 1939 (van af 1 Juli)- 1942 (1 Juli) onder leiding van P. P. van
der Heijden als Rector en P. A. Witjes als Magister.
5 Juli: De frs. P. Majoor en N. Haans worden aangewezen voor Noord-Brazilië.
Zijn echter toen niet vertrokken. P. Majoor vertrok na de oorlog in 1946 en N.
Haans is weggegaan als frater in Liesbosch.
7 Juli: Pater Meffert wordt verplaatst naar Bergen op Zoom.
9 Juli: Instalatie P. van der Heijden als Rector van het Noviciaat.
18 Juli: Bezoek van P. A. Duborgel, 181 Asistente Generaal. Gaf in het Frans
een causerie over onze huizen in Italië en Spanje.
13 Augustus: De Schola gaat naar Someren-Heide voor het zingen van de
eerste H. Mis van de eerste javaanse priester van de Congregatie: P. Wignja
Soehardja. 182
25 Augustus: Br. Bernardinus is verplaatst naar Bergen op Zoom.
7 September: P. Generaal neemt 31 fraters postulanten op.
8 September: P. Generaal doet de plechtigheid van de professie van 23
fraters. 183
180 P. P. van der Heijden:
geboren 26.06.1904 te Beek en Donk; geprofest 08.09.1923 te Asten; priester gewijd 20.07.1930 te Liesbosch
en gestorven 08.07.1942 te Asten.
181 P. A. Duborgel:
geboren 10.11. 1877 te Chens, Frankrijk; geprofest 08.09.1897 te Sittard; priester gewijd 19.12.1903 te
Mechelen, België en gestorven 01.04.1944 te Rome. Was generaal raadslid 1929-1944.
182 P. Wignja Soehardja:
geboren 20.12.1909 te Bajak (Java); geprofest 8.9.1934 te Asten; priester gewijd 16.7.1939 te Nijmegen.
183 Zie: J.J. van Houtert, o.c. blz. 111-112.
40

23 Oktober: P. de Leest 184 geeft een lezing met lichtbeelden over de Congo.
30 Oktober: 17 Officieren nemen voor enkele dagen intrek op de slaapzaal
van de postulanten. Verder was er die dag ook een bijeenkomst van het “Cercle”.
18 December: Br. Fridolinus van Etten komt naar Asten. 185
Het Jaar 1940.
31 januari-1 februari: Bezoek van Mgr. Mekkelholt, Apostolisch Vicaris van
Palembang, bisschop gewijd door de Paus in Rome op 29.10.1939.
9 februari: Begin van de dertigdaagse retraite.
10 April: De Magister geeft via de kranten een algemene kijk op de laatste
politieke gebeurtenissen: overrompeling van Noorwegen en Denemarken door
Duitsland. Men vraagt zich af: Zal Duitsland ons met rust laten?
28 April: Brief van P. Generaal en een brief van de Bisschop die vragen in
navolging van de Paus gebed voor de vrede.
3 Mei: Opname van 37 nieuwe postulanten. Die kwamen bij de 31 fraters die
er al waren.
10 Mei: lnval van de Duitsers in Nederland.
11 Mei: Aan de sluis in Someren wordt hevig gevochten. De Duitsers trekken
Asten binnen.
12 Mei: De Duitse troepen trekken de hele dag voorbij. ´s Morgens werd in
het noviciaat een geseuvelde Duitse strijder van 20 jaar binnengebracht en
opgebaard in de spreekkamer en in de avond nog een andere. Werden tijdelijk op
ons kerkhof begraven, waarbij alleen de communiteit aanwezig was. Bij onze
boerderij staan verschillende Duitse ambulances.
15 Mei: Capitulatie van Nederland.
30 Mei en 6 Juni werd nog een nieuwe postulant opgenomen.
7 September: een 50 Duitse soldaten komen bad nemen.
8 September: Professie van 29 novicen. 186
25 September: Kort bezoek van Mgr. Diepen. Er is een goede manier
gevonden om het huis ´s avonds te verduisteren, zodat het H. Uur gewoon kan
doorgaan.
9-10 November: Herdenking van de 100 ste verjaardag van P. Andreas Prévot.
Fr. Pouwels hield een lezing over zijn leven en de herdenking werd gesloten met
een declamatorium.
22 November: Nachtelijke aanbidding voor de vrede om de vredesactie van
de Paus te steunen.
3 December: Fr. Bouritius doet zijn professie.
184 P. A. de Leest:
geboren 04.12.1895 te Boekel; geprofest 08.09.1917 te Asten; priester gewijd 31.03.1923 te Liesbosch en
gestorven 13.12.1993 te Boekel. Was missionaris in Congo 1924-1964.
185 Br. Fridolinus van Etten:
geboren 22.05.1913 te Kwinsheul; geprofest 19.03.1934 te Heer en gestorven 19.10.1987 te Asten.
Nota: we vermelden van nu af aan niet meer de traditionele jaarlijkse bezoeken naar de Rips, Bouwhuis en
Helmond.
186 J.J. van Houtert, o.c. blz. 112-115.
41

6 December: P. A. Richters is plotseling gestorven. De uitvaart is op 9
december.
Het Jaar 1941.
12 januari: Zilveren professiefeest van Br. Servatius Stevens. 187
23 januari: Een groep Duitsers komen bad nemen.
1 Februari: P. Raaymakers benoemd tot Provinciaal omdat P. Hoffman had
gevraagd zijn taak te mogen neerleggen.
10 Februari: Bezoek van de nieuwe Pater Provinciaal.
5 Maart: P. Mulling benoemd voor Bergen op Zoom.
Deze zelfde dag komt P. Bellemakers 188 als zijn opvolger.
28 Februari- 28 Maart: Dertigdaagse retraite.
15 Mei: 21 Postulanten opgenomen, 2 zijn er nog in Bergen op Zoom.
4-9 April: Canonieke Visitatie van P. Provinciaal. Br. Out 189 overleden.
6 April: Palmzondag. Pater Provinciaal gaat voor in de Eucharistieviering.
8 April: Uitvaart Br. Petrus Canisius Out.
16 Mei: Pater Rossaert aangekomen, benoemd voor Asten. Gaat Latijn geven.
23 Mei: Inkleding van 27 postulanten. De twee candidaten voor het
staatsexamen komen 25 juli.
8 September: professie van de fraters novicen. 190
24 September: Zilveren professiefeest van P. Rossaert. De eigenlijke dag was
8 september.
Het Jaar 1942 (tot 1 Juli).
3 Januari: P. Meffert komt een lezing geven over Brazilië.
Maart-April: Pater Rector is erg ziek en moet naar het ziekenhuis in Helmond.
30 April: Pater Rector is geopereerd met zeer slecht gevolg.
15 Mei: Opname van 21 postulanten. Twee zijn nog in Bergen op Zoom.
18 Mei: Pater Rector komt terug uit het ziekenhuis.
22 Juni: Er wordt meegedeeld dat P. Coolen van af 1 juli tot Rector is
benoemd van Asten.
8. De Jaren 1942 (vanaf 1 Juli)-1945 (tot 1 Juli) onder leiding van P. H.
Coolen als Rector en P. A. Witjes als Magister.
1 Juli: “Professio Fidei” van P. Coolen als nieuwe Rector van het noviciaat.
7 Juli: Pater van der Heijden ontvangt het sacrament van de zieken.
8 Juli: Pater van der Heijden gestorven.
187 Br. Servatius Stevenes:
geboren 03.10.1895 te Asten; geprofest 25.12.1915 te Asten; gestorven 19.03.1978 te Asten.
188 P. A. Bellemakers:
geboren 25.08.1912 te Bakel en Milheeze; geprofest 08.09.1934 te Asten; priester gewijd 16.07.1939 te
Nijmegen en gestorven 31.05.1994 te Asten.
189 Br. Petrus Canisius Out:
geboren 21.08.1914 te Edam; geprofest 08.09.1938 te Asten en 04-04-1941 gestorven te Venraay.
190 J.J. van Houtert, o.c. blz. 115-118.
42

10 Juli: Kwam het Broedernoviciaat vanuit Gerlach naar Asten met de
novicenmeester P. Nieland. De Duitsers hadden de gebouwen in Heer in beslag
genomen, zodat allen naar een andere verblijfplaats moesten uitzien. De twee
noviciaten blijven onafhankelijk van elkaar functioneren.
11 Juli: Uitvaart van Pater van der Heijden.
14 Juli: Een zware nacht met schieten en bombardamenten.
26 Juli: Brief van de Nederlandse Bisschoppen over de noden van de Joden.
In Juli werd het Juvenaat te Bergen op Zoom helemaal opgevorderd door de
Duitsers en ook het Sint Jozefklooster in Nijmegen. 191
7 Augustus: Het huis heeft enige materiële schade opgelopen tengevolge van
een bom die in de buurt van Heusden terecht kwam.
8 Augustus: De eerste tabaksbladeren worden geplukt.
8 September: Professie van 22 fraters en 3 broeders. 192
Benoeming van biechtvaders: PP. Trines en Nieland vooor de
fraters novicen; PP. Witjes en Trines voor de broeders novicen; PP. Witjes, Trines,
Rossaert, Nieland voor de geprofeste broeders.
In de maanden september en october worden er verschillende retraites
gegeven voor paters en broeders van de verschillende huizen.
7 Oktober: Fr. J. Hermans doet zijn eerste geloften.
2-7 November: Laatste retraite voor broeders.
4 November: Verhuizing. De Paters krijgen allemaal een kachel op de kamer
omdat de kolenvoorraad beperkt is en bestemd voor de centrale verwarming. Nu
gaan alle Paters wonen op een kamer voorzien van een schoorsteen.
12 November: P. Koevoets houdt een lezing met lichtbeelden over het
Apostolaat der Zee.
24 November: De klokken worden door de Duitsers weggehaald uit de
kerktoren van Asten.
29 November: Bijeenkomst van het “Cercle”. Fr. A. Duindam houdt een lezing
over de PP. Jesuïten.
19 December: P. D. Deden 193 houdt een lezing met lichtbeelden over het
Kerstgebeuren.
Het Jaar 1943.
22-27 Februari: Canonieke Visitatie van P. Provinciaal.
7 Maart: Gedenkdag eeuwfeest geboorte van Pater Dehon. Werd een week
eerder gevierd vanwege de aanstaande dertigdaagse retraite. P. Magister houdt
een lezing over de strijd van P. Dehon om zijn priester en kloosterroeping.
10 Maart-8 April: Dertig daagse retraite voor de fraters novicen.
191
In Maart 1942 werd het Juvenaat gedeeltelijk en in juli 1942 geheel door de Duitsers gevorderd. Het
centralepunt van het Juvenaat werd de “Bierbrouwerij”. Daarnaast kreeg het Juvenaat nog drie andere
nederzettingen: te Twello, Aarle-Rixtel en Nijnsel.
192
J. J. van Houtert, o.c. blz. 119-120.
193
P. D. Deden:
geboren 03.04.1902 te Gaasterland; geprofest 08.09.1924 te Asten; priester gewijd 19.07.1931 te Nijmegen en
gestorven aldaar 18.12.1987.
43

18 Maart: Inkleding van 5 broederpostulanten.
19 Maart: Eerste professie van fr. H. Manders, br. G. de Kroon 194 en nog een
andere broeder.
29 Mei: Inkleding van 32 postulanten, 4 juni komen er nog twee bij.
8 September: professie van 18 fraters novicen en 2 broeders novicen. 195
14-18 September: Priesterretraite in Asten.
17 December: Het noviciaat wordt in “ogenschouw” genomen door een Duitse
officier, vergezeld van de burgemeester, een van de notablen van Asten en P.
Rector.
Het Jaar 1944.
10 Januari: Lezing over Fatima door een Pater SVD. Br. Christianus en P. G.
Richters komen naar Asten.
26 Januari: Brief van P. Provinciaal over de ontruiming door de Duitsers van
onze huizen in Liesbosch en Twello. Rond 20 januari moest het huis van Liesbosch
overgedragen worden aan de Duitsers. Toen Twello ook gevorderd werd , werden
deze jongens gedeeltelijk overgebracht naar de “Brouwerij” in Bergen op Zoom en
naar het Missiehuis “Christus Koning” te Helmond.
25 Februari: Begin van de grote dertigdaagse retraite voor de fraters novicen
en de retraite voor de broeders, die hun eerste geloften gaan doen.
18 Maart: Opname 8 broeders postulanten.
19 Maart: Eerste geloften van de Brs. Fredericus Priem, Gaudentius Zondag en
Anacletus Leenders. 196
31 Maart-7 April: Canonieke Visitatie door P. Provinciaal.
25 April: Lezing door P. Schreurs, Montfortaan, over Columbia.
27 April: Luchtalarm. Er is een vliegtuig neergestort.
25 Mei: Weer luchtalarm. Een ander vliegtuig is neergevallen.
6 Juni: Opname van de fraters postulanten. 24 Juli komt nog een postulant,
ingekleed in Nijnsel. 197 De klas van de Retorica van het Juvenaat was in Maart
overgebracht naar Putte en deze jongens hebben daar ook hun postulaat gemaakt,
omdat in Asten toen geen plaats was.
26 Juli: Lezing over het Gregoriaans door de Heer Schelstraten uit Nijmegen.
13 Augustus: De Duitsers komen opnieuw het huis in “ogenschouw” nemen.
24 Augustus: Opnieuw Duitse soldaten op bezoek. Ze vonden alles nogal klein.
194
Br. G. de Kroon:
geboren 30.05.1923 te Wagenberg; geprofest 19.03.1943 te Asten en gestorven 13.04.1988 te Santiago de
Chile. Was missionaris in Argentinië 1946-1951 en in Chili 1951-1988.
195
J.J. van Houtert, o.c. blz. 120-122.
196
Br. Fredericus Priem:
geboren 24.03.1913 te Heinkenszand; geprofest 19.03.1944 te Asten; gestorven 28.10.1988 te Geldrop.
Br. Gaudentius Zondag:
Geboren 22.04.1923; geprofest 19.031944 te Asten.
Br. Anacletus Leenders:
Geboren 1.2.1925; geprofest 19.03.1944 te Asten.
197
Vanwege de Duitse bezetting was een gedeelte van het Juvenaat ondergebracht in Nijnsel.
44

8 September: Professie van de fraters novicen. Pater Nieland viert zijn Zilveren
professiefeest. 198 De nieuw geprofesten moeten in Asten blijven. Krijgen een
kamer en een tafeltje en hebben twee maal daags les van Pater Rector en P.
Kerssenmakers SJ, die de retraite had gepreekt aan de novicen. Deze laatste gaf
Eloquentia Sacra.
12 September: Br. Egbertus van Dam 199 vervangt Br. Constantinus, die naar
Nijnsel gaat.
20 September: Daar de Duitsers voor een bepaalde tijd van de dag beslag
hebben gelegd op de keuken, moest men vandaag in plaats van aardappelen met
een boterham tevreden zijn. Wegens de onrustige toestand kon men niet op
wandeling. Twee keer moest men de schuilkelder in vanwege de kanonschoten.
21 September: Het schieten werd steeds erger. Middagmaal in de kelder. Er
komt het bericht dat Asten voor 7 uur ontruimd moet zijn, maar wij krijgen van de
burgemeester verlof om op eigen risico te blijven. Pater Rector laat de keus vrij:
wie een veilige plaats meent te weten mag gaan. 8 Fraters maken van de
gelegenheid gebruik om een andere plaats op te zoeken. De rest bleef. Iedereen
pakte alle spullen in de grote koffer en maakte tevens een klein koffertje klaar voor
een mogenlijke vlucht. De kelder onder de keuken en de kelder van de boerderij
werden als slaap- en eetzaal in orde gebracht. Bovendien werd het huis een
hulppost van het Rode Kruis. Als eerste gewonde werd een Duitse soldaat
binnengebracht. Tegen de avond nam het schieten in hevigheid toe. Omdat de
Duitsers voor en achter ons huis geschut hadden opgesteld, werden we het
mikpunt van de Engelsen. Toen men ´s morgens buiten kwam, zag men in welk
gevaar men verkeerd had: de spoelkamer, het dak van de kapel, de
spreekkamergang, de slaapzaal en de kamertjes van de fraters professi hadden
voltreffers gehad. De ruiten waren bijna allemaal kapot. Alleen de studiezaal was
onbeschadigd. Ook de boerderij had een paar flinke klappen gehad. Het bos, dat
nog flink bescherming had geboden, was een wildernis geworden. De schrik had
allen zo te pakken, dat ze allen weg wilden, de kelder in.
Plotseling brak er een hevig spervuur los, dat een goed half uur duurde. De
spanning in de kelder werd groter. In de nacht werd al intuïtief aangevoeld dat de
Duitsers zich terugtrokken. Maar niemand durfde het te geloven, todat Pater
Bellemakers de onzekerheid wegnam en vertelde dat de Engelsen voor het huis
stonden. Weldra stonden allen aan de weg de Engelsen toe te juichen. Maar het
was nog steeds onveilig, zodat men 22 en 23 september nog eens de schuilkelder
in moest, omdat de Duitse projectielen gevaarlijk dicht in de buurt
uiteensprongen. 200
198 J.J. van Houtert, o.c. blz. 123-125.
199 Br. Egbertus van Dam:
geboren 06.08.1908 te Amsterdam; geprofest 08.09.1926; gestorven 12.06.1967 te Wassenaar.
200 Zie voor meer gegevens: J. J. van Houtert, o.c. blz. 133-138.
45

Zondag 24 September: Men heeft het geluk in de kapel opnieuw de H. Mis te
kunnen vieren. Om 9.00 is het ontbijt in de slaap- en eetzaal.
25 September: De Engelsen, die op een gedeelte van ons huis beslag gelegd
hadden, vertrokken rond 5 uur ´s middags.
28 September: ´s Morgens moeten de fraters-professi bij de Rector komen in
de studiezaal; ´s middags vetrekken ze naar “Christus Koning”, dat onbeschadigd
is gebleven, om dit huis in te ruimen. De novicen zullen na verloop van tijd volgen.
Deze beginnen het huis schoon te maken, maar is ondoenlijk. Door de gaten in het
dak stroomt de regen binnen, de gangen staan blank. Het hele huis is vol kalk, stof
en vuiligheid. De boel is niet schoon te krijgen. 201
30 September: Er is nog steeds geen licht. Er worden nieuwe ruiten in de
refter geplaatst.
1 Oktober: Omdat de parochiekerk voorlopig onbruikbaar is, hebben we onze
kapel ter beschikking gesteld. Om 7, 8, 9 en 10 uur zijn er stille H. Missen.
2 Oktober: Er brak brand uit in de kleermakerij. Spoedig was de brand geblust.
Maar verschillende togen waren verbrand en onbruikbaar geworden.
5 Oktober: In Helmond is het oude Zusterhuis voor de fraters-novicen in orde
gebracht. In groepjes van drie gaan ze naar Helmond. Even voor Ommel neemt
een Amerikaanse legerauto Pater Magister en twee begeleiders mee zodat zij in
een wip achter Deurne zijn.
De inrichting van het huis: beneden rechts de kamer van de Magister,
daarnaast een kast met porcelein en poetsspullen, daarachter de kapel; links
refter-recreatiezaal; daarvoor de studiezaal en boven de slaapkamer van Pater
Magister. De fraters-novicen slapen op de kleine slaapzaal van het Missiehuis. Er is
echter nog geen licht. 202
7 Oktober: Na de H. Mis wordt fr. C. Vroenhoven in alle stilte geprofest.
16 Oktober: De fraters-professi gaan een meerstemmige Hoogmis zingen in
Brouwhuis ter ere van de H. Gerardus.
23 Oktober: De fraters professi hebben Filosofieles.
27 Oktober: De Paters Jacobs 203 en Trines brengen het bericht mee dat Asten
weer onveilig is. Er zijn twee doden getroffen door een granaat.
29 Oktober: Feest van “Christus Koning”. Onder de Hoogmis gaan 8 of 9
Engelsen te communie. Tegen de avond is P. Nieland met zijn novicen uit Asten
aangekomen. Wonen in de grote spreekkamer en broederrecreatiezaal van het
Missiehuis. Het is alles behalve rustig in Asten. Op de “bult” is een bom gevallen
vlak bij de grot, die erg veel heeft geleden. Op de binnencour en in de dakgoot
liggen kleine onontplofte bommen.
Zondag 5 November: Er is weer voor de eerste maal Vespers. Af en toe valt
het licht uit en de gevechten gaan nog steeds door.
201 J. J. van Houtert, o.c. blz. 139.
202 J.J. van Houtert, o.c. blz. 140.
203 P. W. Jacobs:
geboren 10.08.1913 te Halsteren; geprofest 08.09.1934 te Asten; priester gewijd 14.07.1940 en gestorven
11.06.1988 te Asten. Was 10.04.1943 van Rotterdan naar Asten gekomen. Was daarna missionaris in Frans
Canada 1952-1978.
46

25 November: De broeders-novicen keren terug naar Asten in een provisorisch
hersteld gedeelte van het huis.
Wat het huis in Asten betreft:
24 October: De Amerikanen bezetten het huis en worden 29 october
vervangen door de Schotten. Daarna komen er verschillende groepen in ons huis.
Ook komt het Rode Kruis op 21 november; en van 23 november tot 17 december
weer een andere Rode Kruis groep. Dan komen er op 17 december officieren en
een grote groep soldaten, die bleven tot 16 januari 1945. 204
Het Jaar 1945.
1 Januari: Na het ontbijt zit de lucht vol met Duitse jagers en barst het afweer
los.
23 Januari: Reeds enkele dagen is de toestand weer uiterst critiek. De
Engelsen willen het huis met alle geweld hebben. Het huis moet ontruimd worden.
Wij moeten naar Bergen op Zoom. Gisteren avond is de Rector van Bergen op
Zoom plotseling gekomen om mee te delen dat ook het Juvenaat ontruimd moet
worden en volgens de Engelsen ondergebracht zou moeten worden in een oude
bioscoop. Dit heeft P. Rector echter geweigerd. P. de Jong, Rector van Christus
Koning is naar Liesbosch om verdere besprekingen te houden. De toestand blijft
gespannen vanwege de onzekerheid.
24 Januari: Intussen zijn Pater Provinciaal en Pater Rector aangekomen. Op alle
manieren proberen ze het huis vrij te houden, maar alle Engelse officieren houden
voet bij stuk. Morgen voor elf uur moeten we er uit zijn. Zelf stellen ze
vrachtwagens ter beschikking om personen en bagage naar Bergen op Zoom te
brengen. Met alle macht gaat men aan het werk om het huis leeg te ruimen. Het
zusterhuis wordt niet bezet. Pater Rector, Pater van de Velden en Pater Marijnen
krijgen verlof om hier te blijven; het economaat verhuist in zijn geheel naar het
zusterhuis.
25 Januari: Om ongeveer 10 uur start het konvooi bestaande uit 6
vrachtwagens. Rond 14.00 rijdt men de ingang van het Juvenaat binnen. Allen
worden met alle soorten van vriendelijkheid onthaald, maar ze kunnen het ook niet
helpen dat ze over een paar dagen eveneens het Juvenaat moeten ontruimen.
Na een tijdje beraadslaagd te hebben en een Engelse officier geraadpleegd te
hebben, wordt besloten dat de fraters-professi naar Liesbosch zullen gaan en de
fraters novicen naar Putte. Maar niemand in Putte weet ergens van. Men kwam
daar aan rond 16.00 uur. In Putte waren vanaf eind maart de studenten van de
Rhetorica van Bergen op Zoom ondergebracht in Landhuis “Heilust” en waren 6
juni opgenomen als postulant. Ze stonden onder leiding van Pater J. Jansen, die
met andere Paters woonde op het Landhuis “Molenberg”, dat in de buurt lag.
204 Voor de geschiedenis van Asten 1 oktober-31 december 1944 (ons huis en dorp) zie: J.J. van Houtert, o.c.
blz. 139-144.
47

26 Januari: Pater Magister houdt voor het eerst conferentie voor het voltallig
noviciaatsjaar 1944-1945. In de avond kon er een 20 minuten vrijgemaakt worden
voor psalmenklas, iets volkomen nieuws voor de novicen van Putte.
28 Januari: Verschillende veranderingen worden in het gewone program van
Putte aangebracht, ook de zondagse vrije studie wordt ingevoerd.
3 Februari: Een groep van 5 fraters begint met het opruimen van de schuur
van het huis. Hier zullen de fraters van de slaapzaal boven worden ondergebracht,
zodat de gehele bovenverdieping niet gebruikt hoeft te worden uit voorzorg tegen
de V-eens, die heel de nacht overvlogen.
4 Februari: Het Landhuis “Molenberg” werd doorheen geschud en verloor al
zijn ruiten. De Paters Kolk en Jansen verhuizen naar het landgoed “Heilust”.
Op de volgende dagen ontploffen er in de buurt verschillende V-1´s. Men
komt er af met weinig schade.
16 Februari: De grote dertigdaagse retraite begint.
20 Februari: Opnieuw slaat in de buurt onder de geestelijke lezing een V-1 in.
Het begint te onveilig te worden.
21 Februari: Pater Magister deelt mee dat men gaat verhuizen naar het
landgoed “Marie de Ram” of “Lievensberg” bij Bergen op Zoom. De verhuizing gaat
enkele dagen duren.
25 Februari: Men hervat de grote retraite in het nieuwe huis dat ruim is en
mooi gelegen.
In Maart maakt de Heer Sio, kunstschilder, de staties voor de Kruisweg.
De V-1´s gaan gewoon door. Er wordt op geschoten om ze te vernietigen.
18 Maart: Einde van de retraite.
24 Maart: Er worden vergelijkingen gemaakt met deze dag en die van vorig
jaar, toen de studenten van de Rhetorica vanuit de “Brouwerij” naar Putten
trokken.
25 Maart: Palmzondag en begin van de “Goede Week”.
3 April: De frs. Groenen en Claessen beginnen met de kale muren van refter
en vestibule weg te werken met enkele tekeningen.
10 April: Men is bekommerd om de toestand boven de rivieren, vooral zij, die
daar hun familie hebben.
25 April: P. Magister vertelt het nieuws dat de strijd in de noordelijke
Provincies is opgeheven en dat de geallieerden de mensen voedsel brengen met
hun bommenwerpers.
4 Mei: De vrede wordt gesloten.
27 Mei: vanaf vandaag hebben de Paters weer een radio.
29 Juni: Pater J. Jansen neemt afscheid. Is benoemd als Rector in Asten. Hij
begon meteen aan het herstel van de voorbouw en rechtervleugel, waarin de kapel
lag.
9.- De Jaren 1945 (vanaf 1 Juli) tot 1948 ( 1 Juli) onder leiding van P. J.
Jansen als Rector en P. A. Witjes al Magister.
48

9 Juli: De fraters novicen zingen bij een plechtige Hoogmis op “Lievenshove”,
een tehuis voor oorlogspleegkinderen.
26 Juli: De grote verhuizing naar Asten: 33 personen in totaal. 205
Wat het huis in Asten betreft:
Van 16 januari tot 28 maart waren er steeds soldaten in het huis. De geallieerden
vertrokken op 4 april. Op 9 april komt het militaire gezag het huis bezichtigen met
het oog op repatriëring. Dit gebeurt opnieuw op 17 april, nu samen met de
burgemeester. Op 25 april komen de studenten van de “Septima” naar Asten, 20
jongens, tot 19 juli 1945. 206 Het noviciaat mocht echter niet lang leeg staan en
daarom werd besloten Pater Magister met zijn novicen naar Asten terug te laten
gaan. 207
2 Augustus: Een tuinarchitekt met enkele werklieden trekt lijnen op de “bult”
en merkt bomen. 208 In bos en tuin waren 40 bomen die zwaar beschadigd waren
door granaatscherven.
13 en 27 augustus kwamen de fraters postulanten, respectievelijk de groep die
niet en de groep die wel voor staatsexamen opging, vanuit Nijnsel naar Asten.
15 Augustus: P. Rossaert keert terug naar Asten.
7 September: Elf postulanten, die 6 juni in Nijnsel waren opgenomen,
beginnen hun noviciaat.
8 September: 25 Fraters worden geprofest. 209 Een frater novice bleef om
gezondheidsredenen nog achter. Kort onverwacht bezoek van Pater Generaal.
9 September: Pater Generaal komt terug en geeft een interessant overzicht
van de verschillende provincies in oorlogstijd.
10 September: De neoprofessi gaan naar Liesbosch.
Verplaatsing van de Brs. Wilhelmus en Christianus. Aankomst van P.
Kockman 210 en de Brs. Mauritius, Amandus, Edmundus en Wiro.
21 September: Lof met Te Deum uit dankbaarheid voor de bevrijding van
Asten, die morgen een jaar geleden werd bevochten.
In September barcht Mgr. Mutsaerts, op vormreis te Asten, en bezoek aan het
Noviciaat.
Nu alle vernielde en zwaar beschadigde bomen van het oude en nieuwe bos
zijn opgeruimd, ziet men pas goed de uitwerking van de beschieting in september
1944, en ook hoe dat hoger gelegen bos een goede beschutting geweest is voor
de benedenverdieping van de linkervleugel. Intussen is met de nieuwe aanleg van
het bos een begin gemaakt.
205
Zie: Dagboeken 1944-1945 opgetekend door een van de novicen.
206
Zie J.J. van Houtert, o.c. blz. 156.
207
“Annalen” 1945, blz. 20-
208
De Firma J. J. v. d. Broek, boomkweker en tuinarchitect, herplantte en herstelde de tuin voor f 2.500. Zie
J.J. van Houtert, o.c. blz. 156..
209
“Annalen” 1945, blz. 34.
210
P. J. Kockman:
geboren 4.1.1917; geprofest 8.9.1937 te Asten; priester gewijd 18.7.1943.
49

Nieuwbouw: De nieuwe schoorstenen voor keuken en centrale verwarming zijn
klaar. Voor het overige moet gewacht worden op het voorjaar. Bovendien is er
een groot gebrek aan bouwmaterial. De nodige vergunningen zijn er: de
linkervleugel zal bij herbouw met een een nieuwe verdieping vergroot worden. Het
torentje van de kapel is intussen ook hersteld. 211
Volgens de Elenchus SCJ van 1 oktober 1945 waren in Asten: de PP. Hermans,
Trines, N. Bos 212 , Rossaert, Witjes, J. Jansen, Weusten 213 en Kockman; verder de
Brs. Amandus van Hevelingen 214 , Desiderius Evers, Edmundus Janssen, Mauritius
van Heugten 215 en Wiro Sterk. 216
13 Oktober: Werd de brief van 8 oktober voorgelezen van Pater Provinciaal
over onze gestorven missionarissen in Indonesië.
Rond deze tijd kwam ook P. D. Geraerts naar Asten. Was novicenmeester
benoemd voor Engeland en wilde zich voorbereiden op zijn nieuwe taak. Zijn
verblijf in Asten duurde langer dan verwacht vanwege een misverstad met zijn
visum. 217
Pater J. van Don 218 werd eind 1945 benoemd voor Stokershorst en De
Heibloem en werd zo adscriptus van Asten.
Het Jaar 1946.
Het jaar begon met het koperen feest van Pater Magister. De dertigdaagse
retraite werd dit jaar vroeg gegeven met het oog op de bouwwerkzaamheden,
begon 18 januari en eindigde 17 februari.
Pater Geraerts, benoemd novicenmeester voor Engeland, vertrok 2 februari uit
Asten; te Rotterdam werd hij ziek en keerde, na hersteld te zijn, weer naar Asten
terug.
Op 15 maart waren de herstelwerkzaamheden van de kapel voltooid: de glasin-lood
ramen zaten er weer in; de scheuren in de gwelven waren gedicht; de
opening voor het H. Hartbeeld boven het Hoogaltaar werd dichtgemetseld.
18 Maart: Vandaag werd een begin gemaakt met herstel en vergroting van de
linkervleugel: tot op de vloer van de eerste verdieping moest alles worden
afgebroken, vervolgens werd deze eerste verdieping weer opgetrokken; daarboven
211
“Annalen” 1945, blz. 121.
212
P. N. Bos:
geboren 06.08.1894 te Kampen; geprofest 08.09.1915 te Asten; priester gewijd 10.06.1922 te Hoeven en
gestorven 29.12.1983 te Asten. Was in 1945 adscriptus in Asten en was werkzaam in de gestichten
Stokershorst en De Heibloem.
213
P. A.Weusten:
geboren 18.05.193 te Philippine; geprofest 08.09.1933 te Asten; priester gewijd 16.07.1939 te Nijmegen en
overleden 08.09.1977 te Montréal, Canada. Was missionaris in Canada 1954-1977.
214
Br. Amandus van Hevelingen: geboren 03.031902 te Ouderkerk; geprofest 19.03.1928 te Heer en
overleden 24.07.1983 te Nijmegen. Was missionaris in Canada 1952-1973.
215
Br. Mauritius van Heugten: geboren 10.6.1920; geprofest 08.09.1938.
216
Br. Wiro Sterk: geboren 16.3.1919 te Lemmer; geprofest 19.3.1940.
217
“Annalen” 1945, blz. 121.
218
P. J. van Don:
geboren 09.10.1906 te Edam; geprofest 08.09.1927 te Asten; priester gewijd 14.07.1935 te Nijmegen en
gestorven 29.05.1956 te Weert.
50

komt een betonnenvloer en daarop komt de nieuwe tweede verdieping. Ook de
novicen werden af en toe ingeschakeld in de bouw.
Volgens de Elenchus van 30 april waren in Asten de PP. Jansen, Witjes, Trines,
Hermans, Rossaert, Bellemakers en D. Geraerts en de Brs. Amandus (tuin),
Desiderius (boodschappen en hulp op economaat), Edmundus (timmerman) en
Wiro (kok) en 11 fraters novicen.
In de Meimaand werd de traditie van de wekelijkse zondagse bedevaart naar
Ommel hervat, onderbroken door de oorlog.
18 Mei: Inkleding van 7 nieuwe fraters postulanten: 6 studenten van Bergen
op Zoom en en een Pool, George Kawecki. Deze maakte zijn gymnasium te Lodz
en moest daarna dienst nemen in het leger bij de Duitsers. In Italië liep hij over
naar de geallieerden en vocht mee bij de bevrijding van Nederland. Nu wenste hij
opgenomen te worden in onze Congregatie. 219
21 Mei: Pater Neilen 220 houdt een conferentie over de komst van de Japanners
op Sumatra en de interneringskampen.
9 Juni: Pater Trines viert zijn 40 jarig priesterfeest.
Eind juli kwam het buitenwerk van de nieuwbouw geheel gereed. Het
afwerken van binnen zou echter nog heel wat tijd vragen.
29 Juli werd Br. Wiro verplaatst van Asten naar Engeland. In juli werd ook
Pater W. v. d. Vorst 221 verplaatst van Bergen op Zoom naar Asten.
7 Augustus: Arriveert Br. Alfred Close uit Lanaken 222 . Wordt de nieuwe kok in
Asten.
7 September: Zestien fraters postulanen werden novice. (een nakomer op 6
oktober) .
8 September: Professie van negen fraters novicen (een nakomer op 15
september). 223
14 September: Br. Stanislaus komt van Amsterdam naar Asten. Wordt portier.
16 September: Pater W. Lauwers 224 komt naar Asten. Wordt reispater.
Volgens de Elenchus SCJ waren 21 Oktober in Asten: de PP. Hermans, Trines,
Rossaert, Witjes, Jansen, van der Vorst, Bellemakers en Lauwers; verder de Brs.
Stanislaus, Amandus, Desiderius, Edmundus en Alfred.
219
“Annalen” 1946, blz. 159.
220
P. M. Neilen:
geboren 03.11.1897 te Geleen; geprofest 08.09.1918 te Asten; priester gewijd 20.07.1924 te Liesbosch en
gestorven 02.11.1969 te Kerkrade: Was missionaris in Indonesië 1925-1968.
221
P. W. Van der Vorst
Geboren 12.05.1913 te Aarle Rixtel; geprofest 08.09.1933; priester gewijd 16.07.1939 te Nijmegen en
gestorven 09.12.1984. Was Rector te Asten 1955-1958.
222
Br. Alfred Close: geboren 4.10.16 te Valkenburg; geprofest 19.3.1937.
223
“Annalen” 1946, blz. 225; J.J. van Houtert, o.c. blz. 157-158.
224
P. W. Lauwers:
geboren 21.10.1920, geprofest te Asten 8.9.1940; priester gewijd 19.03.1946 te Nijmegen en gestorven aldaar
02.09.2005.
51

Adscripti waren: P. J. Touw 225 , werkzaam in Helden-Panningen en P. van Don,
werkzaam in Stokershorst en De Heibloem.
De film “Onze Lieve Vrouw van de Sloppen” werd op de middag van 4
November in het noviciaat gedraaid. Heel deze maand stond in het teken van de
Missie. Pater Magister begon met zijn novicen een missie-actie (postzegels enz.)
Op 15 november werd na een plechtige Hoogmis, waarin P. Witjes een missiepreek
hield, door Pater Provinciaal het Missiekruis uitgereikt aan de Paters F. van Oekel
(voor Brazilië), 226 P. van de Biggelaar 227 , Schouenberg 228 en A. van Bragt 229 (voor
Congo).
De fraters zongen de Mis “Te Deum laudamus” van Perosi. De middagrefter
werd opgeluisterd door muziek en voordrachten. ´s Middags kwam de Congomissionaris
P. J. Martens, 230 die met een plechtig Lof deze missiedag besloot.
Op 19 december werd de benedenverdieping (gelijkvloers) van de herstelde
linkervleugel weer in gebruik genomen: refter en recreatiezaal. De
bovenverdiepingen zijn nog niet klaar.
Met Kerstmis zongen de fraters de Mis “Sponsa Christi” van H. Andriessen. 231
Het Jaar 1947.
In begin van het jaar heeft de kunstschilder Pieter Geraedts de drie vlakken
boven het priesterkoor beschilderd. Het middenstuk stelt Christus voor, die zijn
Hart toont, omgeven door vier Engelen. De zijtaferelen geven Christus in de Hof
van Olijven en het Laatste Avondmaal weer.
Half februari vertrok de Poolse novice naar Duitsland voor zijn demobilisatie uit
het Poolse leger. Het blijkt echter niet zo vlot te gaan als verwacht werd, want hij
kan nog niet terugkeren en moet eerst nog naar Engeland.
Van 1 tot 30 maart hadden de fraters hun dertigdaagse retraite.
De Visiatio canonica generalis werd door Pater J. van der Sangen gehouden
van 1 tot 9 maart.
225 P. J. Touw:
geboren 08.07.1899 te Bergen op Zoom; geprofest 08.09.1924 te Asten; priester gewijd 20.07.1930 te
Liesboch en gestorven 24.05.1967 te Bergen op Zoom.
226 P. F. van Oekel:
geboren 03.07.1916 te Helmond; geprofest 0.8.09.1937 te Asten; priester gewijd 18.07.1943 te Nijmegen en
gestorven 21.01.1989 te Recife, Brazilië.
227 P.P. van den Biggelaar:
geboren 08.01.1918 te Beek en Donk; geprofest 08.09.1940 te Asten; priester gewijd 19.03.1946 te Nijmegen
en gestorven 27.11.1964 te Bafwasende, Congo.
228 P. A. Schouwenberg:
geboren 22.03.1918 te Swalmen; geprofest 08.09.1940 te Asten; priester gewijd 19.03.1946 te Nijmegen en
gestorven 27.11.1964 te Bafwasende, Congo.
229 P. A. van Bragt:
geboren 07.05.1919 te Beek en Donk; geprofest 08.09.1940 te Asten; priester gewijd 19.03.1946 te Nijmegen
en aldaar gestorven 23.12.2002. Was misionaris in Congo 1947-1964.
230 P. J. Martens:
geboren 11.12.1901 te Bergen op Zoom; geprofest 08.09.1927 te Asten; priester gewijd 15.07.1932 te
Nijmegen en gestorven 10.07.1970 te Bergen op Zoom. Was missionaris in Congo 1936-1964.
231 “Annalen” 1947, blz. 54.
52

Volgens de Elenchus SCJ van 19 maart waren in Asten de PP. Hermans,
Trines, Rossaert, Witjes, Jansen, v. d. Vorst en Bellemakers en de Brs. Stanislaus,
Amandus, Desiderius en Alfred.
Het zilveren priesterfeest van P. Rossaert (15 april) begon op de vooravond
met een plechtig Lof; daarna een met lichtbeelden geïlustreerde levensschets van
de jubilaris. Door hem werd daags daarna een plechtige Hoogmis opgedragen,
waaronder de fraters de vierstemmige Mis “In honorem Sancti Frederici” zongen;
en na de H. Mis de priestercantate van J. Haagh. ´Avonds een goed geslaagde
filmavond.
Het Provinciaal Kapittel, dat van 19 tot 23 Mei te Asten gehouden werd, bracht
heel wat extra werk mee. Kort daarna kwamen de neuwen fraters postulanten.
Hun komst was enkele dagen uitgesteld in verband met het Kapittel.
Bij gelegenheid van het Kapittel werden ook de twee verdiepingen van de
herstelde linkervleugel in gebruik genomen.
Het Triduum ter voorbereiding van het H. Hartfeest werd geleid door P. J
Karskens. 232
Van 23 tot 30 juni en van 23 tot 30 juli werd er een retraite gegeven voor
Broeders van onze verschillende huizen; deze retraites werden gegeven
respectievelijk door P. H. Sloekers 233 en E. Schildkamp. 234
Vanaf juni werden de maandelijkse Theologische Conferenties door Asten,
Brouwhuis en Helmond weer gemeenschappelijk gehouden; de laatste jaren van
de oorlog was dit wegens gebrek aan voldoende verkeersmiddelen niet meer
mogelijk geweest en werden er in Asten aparte conferenties gehouden.
Begin juni werd een begin gemaakt met het herstel van de Lourdesgrot. De
oude grot werd zo goed als geheel verwoest in de oorlog. De nieuwe grot,
waarvan Br. Gerardus van de Peet en Br. Godefridus Poulisse, 235 twee
Congomissionarissen, de bouwmeesters zijn, is een groots massief bouwwerk
geworden. Op zondag 24 augustus werd de grot plechtig ingezegend.
Op het naamfeest van P. Magister, 28 augustus, zongen de fraters een Mis
van W. Byrd. ´Avonds werd de film “De zwarte Zuster” gedraaid.
8 September legden dertien fraters hun eerste geloften af na de Hoogmis die
werd opgedragen door P. Rector met assistente van P. Magister en de
vertrekkende Pater Rossaert. 236 Deze laatste was jarenlang in het noviciaat
232 P. J. Karskens:
geboren 01.02.1906 te Amsterdam; geprofest 08.09. 1927 te Asten; priester gewijd 15.07.1934 te Nijmegen
en gestorven 01.11.1967 te Erkelenz, Duitsland. Was missionaris in Engeland 1937-1938 ; in Argentinië-
Uruguay 1938-1949.
233 P. H. Sloekers:
geboren 29.08.1904 te Wouw; geprofest 0.09.1924 te Asten; priester gewijd 19.07.1931 te Nijmegen en
gestorven 19.12.1955 te Gouda.
234 P. E. Schildkamp:
geboren 08.06.1907 te Lonneker; geprofest 08.091928 te Asten; priester gewijd 16.07.1933 te Nijmegen en
gestorven 13.03.1972 te Nijmegen. Was Rector te Liesbosch 1954-1960.
235 Br. Godefridus Poulisse: geboren 07.01.1895 te Ommel; geprofest 19.03.1929 te Heer; gestorven
10.07.1962 te Heer. Was missionaris in Congo 1933-1959.
236 “Annalen” 1947, blz. 97; J.J. van Houtert, o.c. blz. 161-162.
53

werkzaam als leraar Latijn en had een drukke assistentie buitenshuis. Kort daarna
werd ook P. Bellemakers, jarenlang leider van het Bureau, naar elders verplaatst.
Verder werd P. M. Visser benoemd voor Asten. 237
De maand oktober bracht de eerste professie van fr. Schijlen en een nieuwe
fietsenstalling naast de zij-ingang van het noviciaat.
De buitenkant van het huis kreeg een hoognodig kwastje verf en kan er nu
weer een tijdje tegen.
In de nacht van 7 op 8 december brak er brand uit in de recreatiezaal. Het
werd gelukkig bijtijds ´s nachts om half twaalf ontdekt door een van de Broeders.
De zaal moest opnieuw in orde gebracht worden: plafond, schilderwerk en glas. 238
Het Jaar 1948
In Januari werd het H. Hartbeeld, dat boven het hoogaltaar stond, naar
beneden gehaald. Door een beeldhouwer werd het opnieuw afgebeiteld en
bijgewerkt; daarna kreeg het een plaats in de studiezaal van de novicen.
Op 22 Januari werd de Congo-missiedag gehouden.
Twee Congomissionarissen, P. Balleur 239 en Br. Godefridus zorgden voor de sfeer.
Onder de plechtige Hoogmis herdacht P. Rector in een preek de missionarissen van
vroeger en nu. ´s Avonds hield P. Fleur een lezing over het begin van de
Congomissie, waarna P. Balleur een causerie hield over zijn post Panga. 240
Gewoontegetrouw werd in de Vasten de dertigdaagse retraite gehouden. Die
werd onderbroken door een kort bezoek van P. Generaal.
De recreatiezaal, die door het brandje van 7 december 1947 beschadigd was,
werd opnieuw opgeschilderd.
Aan alle noviciaten van de Congregatie werd door P. Provinciaal van de
Spaanse Provincie verzocht een verzoekschrift tot Z.H. de Paus te richten met de
bede om de opneming in de hemel van de H. Maagd María tot dogma te verklaren.
Hieraan werd door de fraters novicen van Asten en de broeders novicen van Heer
gezamenlijk voldaan. Br. Marcus 241 in Heer zorgde voor een passende decoratie.
In Maart werd Br. Guido Remein 242 verplaatst van Rotterdam naar Asten. Pater
M. Visser werd vanaf 1 April verplaatst van Asten naar Bergen op Zoom.
Op het naamfeest van P. Rector (Petrus Canisius), 27 april werd de Mis “Sedis
Sapientiae” van J. Gruber gezongen. ´s Avonds voerden de novicen “Lucifer” van
Vondel op.
237 Zie Personeelstaat “Annalen” 1 oktober 1947, blz. 136.
P. M. Visser:
Geboren 7.2.1914 te Soest; geprofest 8.9.1938 te Asten; priester gewijd 29.6.1944 te Nijmegen.
238 “Annalen” 1947, blz. 53-55 en 216-217.
239 P. H. Balleur:
geboren 14.04.1906 te Middelburg; geprofest 0.09.1928 te Asten; priester gewijd 14.07.1935 te Nijmegen en
gestorven 13.04.1971 te Yanonge, Congo. Was missionaris in Congo 1938-1971.
240 “Annalen” 1947, blz. 216.
241 Br. Marcus v. d. Veer: geboren 28.10.1909; geprofest 8.9.1928.
242 Br. Guido Remein:
geboren 19.10.1914 te Ovezande; geprofest 19.03.1937 te Heer en gestorven 16.09. 1953 te Nijmegen.
54

Op 4 Mei werd een grote wandeling gemaakt naar Koningslust, op uitnodiging
van P W. ter Vaarwerk 243 , Rector aldaar. In de namiddag werd Huize “Savelberg”
bezichtigd onder leiding van een Broeder. De terugreis naar Asten werd per
touringcar gemaakt. 244
Op 7 Mei kwamen 13 nieuwe postulanten; 6 kwamen er later nog bij.
Twee maal hield Pater H. Verhoeven 245 uit Brazilië voor de fraters een causerie
over” Braziliaanse gevallen”.
Op Sacramentsdag werd op eigen terrein een processie gehouden: er was een
altaar opgesteld in het bos op de “bult” en het altaar van de nieuwe Lourdesgrot
werd als rustaltaar gebruikt. ´s Middags namen de fraters deel aan de processie te
Someren-Heide en ´s Zondags daarna luisterden ze de processie in de parochie
van Asten op.
Het Triduum voor het H. Hartfeest werd gepreekt door P. H. Coolen, oud-
Rector van Asten.
Op 17 juni werd bekend dat de Rector, P. J. Jansen, benoemd was tot Rector
van Nijmegen. Hem werd 29 Juni een grandioos afscheidsfeest bereid.
10.- De Jaren 1948 (vanaf 1 Juli) tot 1951 (tot 1 Juli) onder leiding van
P. G. van Iersel 246 als Rector en P. A. Witjes als Magister.
Op 1 Juli deed de nieuwe Rector zijn intrede en legde de “professio fidei” af.
De grote vacantie bracht nog een uitstapje naar Elsendorp. De tocht ging via
Handel, waar P. Magister een Hoogmis celebreerde. Na in Elsendorp goed onthaald
te zijn geweest, werd de wandeling voortgezet naar Gemert, waar het kasteel van
de Paters van de H. Geest bezichtigd werd. Een autobus bracht allen weer terug in
Asten.
Het naamfeest van P. Magister, 28 augustus werd op waardige wijze gevierd.
De fraters speelden ´s avonds “De Geheimen van de Mis” van Calderon.
Op 7 September was de opname van 17 fraters als novicen en daags daarna
de eerste professie van 15 fraters . 247
Volgens de Personeelstaat van de Provincie waren per 1 oktober 1948 in Asten
de PP. G. van Iersel, Witjes, Trines, K. Hermans, Dorresteyn, v. d. Vorst,
243
P. W. ter Vaarwerk:
geboren 27.10.1900 te Haaksbergen; geprofest 08.09.1922 te Asten; priester gewijd 15.07.1928 te Liesbosch
en gestorven 07.02.1987 te Haaksbergen.
244
Het rectoraat Koningslust ( te Helden) werd opgericht 8 Juli 1947 als “domus filialis” van Asten.
245
P. H. Verhoeven:
geboren 11.08.1900 te Zeeland; geprofest 09.09.1929 te Asten; priester gewijd 14.07.1935 te Nijmegen en
gestorven 21.03.1984 te Asten. Was missionaris in Noord-Brazilië 1936-1973.
246
P. G. van Iersel:
geboren 09.05.1900 te Tilburg; geprofest 08.09.1920 te Asten; priester gewijd 15.07.1928 te Liesbosch en
gestorven 13.11.1987 te Asten.
247
“Annalen” 1948, blz. 297; J.J. van Houtert, o.c. blz. 162-163.
55

Bisschops 248 , Marijnen 249 (Lierop) en Lauwers; verder de Brs. Stanislaus, Amandus,
Desiderius, Guido, Alfred en Hugo. 250
Het klokje in het torentje van de kapel werd in december vervangen door een
nieuw: de firma Eysbouts was van mening dat het beter dan het oude moest
harmoniëren met de klokken van de grote kerk. Het nieuwe klokje weegt 75 KG en
draagt als naam Johannes.
De dag van 21 December mocht niet ongemerkt voorbijgaan: het was toen 40
jaar geleden dat het noviciaat werd gesticht door de komst van de eerste novicen,
waaronder P. Govaart, op dit ogenblik Generaal Overste, met hun novicenmeester
Pater J. Schulte zg. In de loop van die 40 jaar legden ongeveer 700 fraters en
meer dan 100 broeders in Asten hun eerste geloften af. P. Rector droeg een
Hoogmis op van dankbaarheid en ´s avonds werd de film “The Sullivan Brothers”
gedraaid. 251
Het Jaar 1949.
In Januari werd P. Dorresteijn van Asten verplaatst naar Dordrecht en in
Februari P. A. Bisschops van Asten naar Rotterdam. 252
Op Vastenavond werd de prachtige film “Monsieur Vincent” gedraaid.
Van 2 tot 31 Maart werd onder leiding van Pater Magister de dertigdaagse
retraite gemaakt.
Onder de Paasvacantie kwam Mgr. Mekkelholt even afscheid nemen.
Van 30 April tot 7 Mei hielden 27 Broeders te Asten hun jaarlijkse retraite, die
geleid werd door P. H. Coolen.
Omdat het naamfeest van P. Rector (Johannes Baptista) dit jaar samen zou
vallen met het feest van het H. Hart, werd het eerste vervroegd gevierd op 10 Mei.
Samen met P. Magister trokken de fraters er 23 Mei op uit naar Koningslust.
Op 27 mei deden 8 fraters hun opdracht als postulant; de overigen, die
staatsexamen of eindexamen gymnasium maken, komen later. 253
Pater N. Walzer 254 , Generaal Raadslid en Generaal Secretaris, kwam het
noviciaat een bezoek brengen op 18 juni; enige dagen later kwam Mgr. Cobben,
die interessant wist te vertellen over de oorlogsjaren in Finland; en weer wat later
248
P. L. Bisschops:
geboren 30.12.1912 te Kerkrade; geprofest 08.12.1936 te Asten; priester gewijd 18.07.1943 en gestorven
29.12. 1974 te Rotterdam.
249
P. A. Marijnen:
geboren 21.06.1912 te Princenhage; geprofest 08.09.1937 te Asten; priester gewijd 19.07.1942 te Nijmegen
en gestorven 14.07.1983 te St. Thomas ONT, Canada. Was missionaris in Canada 1949-1983.
250
Br. Hugo van den Elsen:
geboren 02.08.1913 te Gemert; geprofest 08.09.1937 te Heer en gestorven 30.06.2001 te Nijmegen.
251
“Annalen” 1948, blz. 216-217 en 380-381.
252
“Annalen” 1949, blz. 359 en 377.
253
“Annalen” 1949, blz. 423.
254
P. N. Walzer:
geboren 02.02.1906 te Hayange, Luxemburg; geprofest 22.09.1926 te Brugelette, België; priester gewijd
22.07.1934 te Rome en gestorven 28.04.1984 te Luxemburg. Was Generaal Raadslid 1947-1967.
56

kwam Mgr. J. Wittebols 255 , vergezeld van P. C. Janssen 256 , die in sappig Vlaams
over Congo sprak.
Het Triduum van voorbereiding op het H. Hartfeest werd geleid door Pater J.
Stierum 257 uit Helmond.
Op 20 Juli vierde P. Magister zijn zilveren priesterfeest. Op de vooravond werd
een plechtig Lof gehouden en daarna in de refter de operette “De klucht van de
koe” opgevoerd. Op de dag zelf droeg de jubilaris een plechtige Hoogmis op.
Nadat bij het feestmaal het leven van de feesteling onder de loupe genomen was,
werd ´s avonds door de faters het stuk “De dode te paard” van H. Ghéon
gespeeld.
De 9 fraters postulanten van Bergen op Zoom kwamen, na spannende
examendagen, 3 Augustus naar Asten. De zelfde maand kwamen nog enige
postulanten van andere scholen binnen.
Op 15 Augustus werd de jaarlijkse bedevaart naar Ommel gehouden met de
plechtige processie in de namiddag.
P. L. Kuipers 258 kwam 23 Augustus iets vertellen over zijn ervaringen in
Brazilië.
Laat in de avond kwam op 25 Augustus P. Generaal aan; de volgende morgen
reisde hij door naar Nijmegen.
De jaarlijkse retraite, waaraan ook een 12 tal confraters uit andere huizen
deelnam, werd geleid door P. Wolf SJ en werd besloten met de opname van 17
fraters in het noviciaat en de aflegging van de eerste geloften van 16 fraters 259 , die
9 september vertrokken naar Liesbosch.
Wegens de voorlopige sluiting van het broedernoviciaat te Heer, werd 16
September een broeder postulant te Asten ingekleed en maakt hij daar nu zijn
postulaat en straks zijn noviciaat. 260
In Oktober werd P. J. Blaas 261 van Bergen op Zoom verplaatst naar Asten en
Br. Alfred van Asten naar Heer, terwijl Br. Rosario Adriaens 262 van Bergen op Zoom
naar Asten kwam.
255
Mgr. J. Wittebols:
geboren 12.04.1912 te Etterbeek, België; geprofest 08.09.1932 te Brugelette; priester gewijd 11.07.1937 te
Leuven; bisschop gewijd 16.06.1949 te Brussel en gestorven 26.11.1964 te Wamba, Congo. Was missionaris
in Congo 1938-1964; Apostolisch Vicaris van Wamba 1949-1959; Bisschop van Wamba 1959-1964.
256
P. C. Janssen:
geboren 14.01.1909 te Neerpelt, België; geprofest 29.09.1928 te Brugelette; priester gewijd 07.07.1935 te
Leuven en gestorven 09.02.1986 te Brussel. Was missionaris in Congo 1936-1977.
257
P. J. Stierum:
geboren 11.11.1907 te Den Haag; geprofest 08.09 1930 te Asten; priester gewijd 18.07.1937 te Nijmegen en
gestorven 30.06.1968 te Viersen, Duitsland.
258
P. L. Kuipers:
geboren 07.09.1892 te Vlaardingen; geprofest 23.09.1912 te Asten; priester gewijd 28.02.1920 te Liesbosch
en gestorven 09.02.1986 te Recife, Brazilië. Was missionaris in Noord-Brazilië 1920-1969 en 1970-1986.
259
“Annalen” 1949, blz. 433; J.J. van Houtert, o.c. blz. 163-165.
260
In 1950 zal er een nieuw broedernoviciaat geopend worden in Helmond.
261
P. J. Blaas:
geboren 31.07.1913 te Haarlem; gprofest 08.09.1934 te Asten; priester gewijd 20.07.1941 te Nijmegen.
262
Br. Rosario Adriaens: geboren 4.5.1920; geprofest 8.9.1946.
57

P. D. Geraerts, novicenmeester in Engeland, kwam zijn colega opzoeken in
Asten. 263
Het Jaar 1950.
De Bloedtransfusiedienst van het Rode Kruis was op 5 Januari te Asten; van
het noviciaat konden zich 18 personen beschikbaar stellen.
Laat in de avond van 18 Januari moest P. K. Hermans plotseling naar het
ziekenhuis in Helmond gebracht worden voor een ernstige operatie. Gelukkig had
alles een zeer gunstig verloop.
De slaapzaal van de voorbouw, enige paterskamers, het bureau en nog enige
delen van het huis werden in de wintermaanden opnieuw geschilderd.
Onder leiding van P. Corver hielden de novicen van 24 Februari tot 25 Maart
hun dertigdaagse retraite, die op het feest van Maria Boodschap besloten werd
met een plechtige H. Mis in de kerk van Ommel. De fraters zongen de Missa “In
promptu” van J. Mul.
Van 10 tot 17 Maart maakten 27 Broeders uit verschillende huizen in Asten
hun jaarlijkse retraite onder leiding van P. C. Evers.
Op 18 Maart werd een postulant broeder opgenomen in het noviciaat; hij
ontving als kloosternaam Hieronymus. 264
De Hoogeerwaarde Pater Christen 265 , Assistent-Generaal, bracht op 26 Maart
een kort bezoek aan het noviciaat.
Van 21 tot 28 april werd nogmaals een retraite voor Broeders uit andere
huizen gehouden te Asten, eveneens geleid door P. C. Evers.
Dinsdag 16 Mei was er een grote wandeling naar Koningslust.
Op 19 Mei kwamen elf nieuwe postulanten binnen, die ´s avonds hun
opdracht deden.
Met veel luister werd op 9 juni het Gouden Priesterfeest gevierd van P. K.
Hermans. Op de vooravond wees P. Rector op de grote verdienste van de jubilaris,
vooral voor de Nederlandse Provincie. 266 Op de feestdag zelf droeg de jubilaris een
plechtige Hoogmis op, waaronder het fraterskoor de Mis “Resonet in Laudibus” van
J. Mul uitvoerde en daarna de cantate “Bij een priesterfeest” van E. Franssen. Na
het plechtig Lof werd de film “Het Lied van Bernadette” gedraaid.
Het naamfeest van P. Rector werd op 27 juni gevierd. Met het toneelstuk
“Baas Best en Sint Antonius” werd het feest besloten. 267
Op het naamfeest van P. Magister (28 augustus) zongen de fraters de Mis
“Quodlibetica” van Carl Luython.
263
“Annalen” 1949, blz. 494.
264
Het gaat hier over Br. Hieronymus Pelgrom.
265
P. H. Christen:
geboren 09.06.1890 te Oberhergheim, Frankrijk; geprofest 23.09.1910 te Manage, België; priester gewijd
21.05.1917 te Mechelen; gestorven 24.08.1965 te Luzern, Zwitserland. Was missionaris in Congo 1926-1938
en Generaal Raadslid 1947-1954.
266
Was Rector te Bergen op Zoom 1905-1911; Rector te Heer 1917-1923; Provinciaal Raadslid 1911 en
1921-1941; Generaal Raadslid 1911-1919.
267 “Annalen” 1950, blz. 36
58

De Jaarlijkse retraite van 30 augustus tot 8 September werd geleid door P.
Sloekers. Bij het einde werden 20 fraters in het noviciaat opgenomen en 15 legden
hun eerste geloften af. 268
Half September werd P. Lauwers verplaatst van Asten naar Bergen op Zoom
en Br. Servatius 269 van Helmond naar Asten. Pater Lauwers had als propagandist
heel Nederland afgesjouwd om de wederopbouw te betalen, wat hem
buitengewoon goed gelukt was. Toen hij wegging waren praktisch de gemaakte
onkosten gedekt. 270
Op 7 Oktober werd nog een frater geprofest: fr. J. van Berkel. Die avond
genoten de novicen van de film “Engelen der zonde”, gegeven door de
Missieprocuur.
Het 40-jarig professiefeest van Br. Stanislaus werd 15 Oktober in intieme kring
gevierd. Tot besluit zag men de Italiaanse film “De fietsendief”.
Volgens de Personeelstaat van de Provincie waren per 25 Oktober in Asten: de
PP. van Iersel, Witjes, Trines, Hermans, v. de Vorst, Erftemeyer, 271 Blaas, Muller, J.
(Lierop) en R. van Schie 272 ; verder de Brs. Stanislaus, Servatius, Amandus,
Desiderius, Hugo en Rosario.
Pater Generaal bracht op 16 December een kort bezoek. Hij was naar
Nederland gekomen vanwege het 50 jarig bestaan van het Juvenaat te Bergen op
Zoom. Het Kerstfeest werd als altijd plechtig en intiem gevierd. Op 27 December
werd de film Harry Lime vertoond.
Met een plechtige aanbidding en Lof werd het oude jaar afgesloten; het
nieuwe werd begonnen met een plechtige Middernachtmis. 273
Het Jaar 1951 (tot 1 Juli).
In Januari werd ´s avonds in de refter voorgelezen over ons werk in Brazilië.
Het werd met zeer veel belangstelling aanhoord.
Op 8 Februari begon de dertigdaagse retraite geleid door P. Magister.
Op 3 april maakten de fraters novicen een uitstapje naar het Missiehuis
“Christus Koning”, waar ze het feest van Sint Jozef vierden met een plechtig
gezongen Hoogmis. Twee dagen later brachten de broeders novicen van het
nieuwe broedernoviciaat te Helmond een tegenbezoek aan het noviciaat te Asten.
Van 8 tot 15 april werd er een retraite gehouden voor Broeders.
268
“Annalen” 1950, blz. 49; J.J. van Houtert, o.c. blz. 165-166.
269
Br. Servatius Stevens:
geboren 03.10.1895 te Asten; geprofest 25.12.1915 te Asten en gestorven 19.03.1978 te Asten.
270
Zie: van Houtert, blz. 175.
271
P. A. Erftemeyer:
geboren 28.01.1912 te Rotterdam; geprofest 08.09.1934 te Asten; priester gewijd 14.07.1940 te Nijmegen.
272
P. A. van Schie:
geboren 18.03.1921; geprofest 08.09.1943; priester gewijd 11.09.1949.
273
“Annalen” 1951, blz. 179-180.
Nota: “Annalen” 1950, blz. 141-144 geeft een interessante statistiek van de Nederlandse Provincie 1911-
1950. Zo waren er per 31 December 1950, 747 Nederlanders in de Congregatie.
59

In alle vroegte togen op 25 April de novicen op grote wandeling naar
Koningslust, waar ze gelegenheid kregen om de psychiatrische inrichting “Huize
Savelberg” te bezichtigen.
Het triduum voor het H. Hartfeest werd gepreekt door P. Magister; deze hield
ook op de dag van de zaligverklaring van Paus Pius X de feestpredicatie onder de
Hoogmis.
Einge Paters van het noviciaat waren aanwezig bij de ontvangst van H.M. de
Koningin te Asten op 16 juni. De novicen hebben de Koningin bij het passeren van
het noviciaat kunnen zien en toejuichen.
Het naamfeest van P. Rector G. van Iersel, gevierd op 26 juni, was tevens zijn
afscheidsfeest. Onder de Hoogmis werd de Mis “Regina Coeli” van J. Kerle
gezongen, speciaal voor deze gelegenheid ingestudeerd. ´s Avonds werd het
blijspel “Mijnheer Klaproos” gespeeld. 274
Eind Juni werd P. J. Blaas verplaatst van Asten naar Nijmegen.
11.- De Jaren 1951 (vanaf 1 Juli) tot 1954 (tot 1 Juni) onder leiding van
P. J. van Herel als Rector en P. A. Witjes als magister.
Op 1 Juli werd de nieuwe Rector, Pater J. van Herel, 275 verwelkomd.
In de refter werd in die tijd het boek “Leven en Persoonlijkheid van P. Dehon”
van P. Dorresteijn voorgelezen, dat met meer dan gewone belangstelling gevolgd
werd.
Opname van nieuwe postulanten: 22 op 4 Mei; 1 op 1 Juni; 1 op 27 Augustus.
De 11 postulanten, die in Bergen op Zoom het postulaat begonnen waren,
kwamen op 2 Augustus naar Asten. Dit grote aantal fraters bracht uitbreiding van
spelgelegenheid mee: er werd een nieuwe volleybal en net aangeschaft, zodat
naast het handbalspel ook het volleyspel beoefend kon worden.
Novicen en postulanten konden 6 Augustus de tentoonstelling in het Missiehuis
te Helmond gaan bewonderen, die fraters van Liesbosch opgezet hadden voor de
“Heeroom Hein-dagen” aldaar.
In de maand Augustus kregen de faters van Asten voor het eerst de
gelegenheid om te zwemmen; ze deden dit enige malen in het zwembad van De
Zeilberg te Deurne.
Enige fraters ginnen 28 Augustus naar Brouwhuis om er de zang te verzorgen
bij de begrafenis van P. Daemen.
De retraite van 30 Augustus tot 8 September werd geleid door P. Pt. van
Leeuwen 276 en werd besloten met de opname van 35 fraters in het noviciaat en
de eerste Professie van 18 fraters. 277
274
“Annalen” 1951, blz. 180 en 1952, blz. 345.
275
P. J. van Herel:
geboren 07.10.1909 te Steenbergen; geprofest 09.09.1929 te Asten; priester gewijd 14.07.1935 te Nijmegen.
276
P. Pt. van Leeuwen:
geboren: 02.09.1914 te Alphen; geprofest 08.09.1933 te Asten; priester gewijd 14.07.1940 te Nijmegen en
overleden 29.07.1979 aldaar.
277
“Annalen” 1951, blz. 257; J.J. van Houtert, o.c. blz. 168-169.
60

Op 27 September maakten de nieuwe novicen hun grote wandeling naar Rips
en Westerbeek. In Westerbeek hielden ze het H. Uur, gingen daarna terug naar
Rips, waar een bus klaar stond om hen weer naar Asten te brengen.
In September werd P. J. Stierum verplaatst van Helmond naar Asten.
Op het feest van “Christus Koning” kregen ze de film “Assepoester” te zien; en
op 13 november genoten ze van een zangavond in het parochiehuis te Asten.
Op tweede Kerstdag kwam de Hoogeerwaarde Deken van Asten de
communiteit verrassen met een filmavond. 278
Het Jaar 1952.
Het nieuwe jaar zette in met de viering van het Gouden Professiefeest van
Pater Trines. Volgens wens van de feesteling werd het een huiselijke viering. ´s
Avonds kwam de Heer Henk Zoutendijk de communiteit vermaken met zijn
poppenspel.
Ook het koperenpriesterfeest van P. W. v. d. Vorst, econoom, ging niet
ongemerkt voorbij. Het werd gevierd met een grote wandeling en de film
“Kinderen van de Straat”. 279
Zondag 17 Februari opende P. Generaal de Canonieke Visitatie.
21 Februari werd Br. Zephyrinus 280 van Amsterdam veplaatst naar Asten.
Aswoensdag nam Broeder Amandus afscheid in verband met zijn vertrek naar
Canada .
In April werd het Rectorsfeest gevierd o.m. met een zelfgemaakte operette
“Mysteries rond het Rozenhoedje”.
Van 12 tot 19 Mei werd er een retraite gegeven voor Broeders
Het H. Hart Triduum werd geleid door P. J. Smeehuijzen. 281
In de augustusvacantie werd een tocht per autobus gemaakt en gezwommen
bij De Zijlberg. Ook werd een groots opgezette Missietentoonstelling te Vlierden
bezocht.
De H. E. P. H. Middendorf 282 , lid van het Generaal Bestuur, bezocht 17
Augustus het noviciaat.
Het feest van P. Magister werd opgeluisterd met een poppenkast voorstelling;
een zelfgetekende film, deels in technicolor, gaf een goede kijk op het leven van
de novicenmeester.
278
“Annalen” 1952, blz. 345-346.
Nota: In december 1951 erfde het noviciaat een huis in de Langstraat 34 van de Wed. Haazen-Meulendijks en
werd de aanvrage voor een kippenhok geweigerd door de Gemeente: v. Houtert, o.c. blz. 167.
279
“Annalen” 1951, blz. 346.
280
Br. Zephyrinus Henderikx :
geboren 06.08.1912 te Grathem; geprofest 19.03.1936 te Heer; gestorven 29.12.1976 te Cadier en Keer.
281
P. J. Smeehuijzen:
geboren 11.12.1900 te Rotterdam; geprofest 08.091923 te Asten; priester gewijd 20.07.1930 en overleden
31.07.1965 aldaar.
282
P. H. Middendorf:
geboren 31.08.1898 te Aschendorf, Duitsland; geprofest 05.10.1917 te Fünfbrunnen, Luxemburg; priester
gewijd 17.03.1923 te Limburg, Duitsland. Was Generaal Raadslid 1949-1954. Was missionaris in Congo
1956-1972.
61

8 September legden 31 fraters hun eerste geloften af. 283
1 Oktober vierden de Fraters J. Polman, C. Overgaag en P. Neefs hun
afscheidsfeest; ze waren benoemd voor Noord-Brazilië.
Het Eucharistisch Triduum in Oktober werd geleid door P. H. Sloekers en
besloten met een middernachtmis op 17 Oktober.
´n Pater Montfortaan draaide 1 November de kleurenfilm “50 Jaar ontwikkeling
aan de Goudkust van Afrika”. 284
Het Jaar 1953.
Van 26 Januari tot 4 Februari was er een retraite voor Broeders.
In de nacht van Zaterdag 31 Januari op Zondag 1 Februari werd Nederland
getroffen door een overstromingsramp. 285
8 Februari bezocht de nieuwe Provinciaal Overste, Pater J.M. Jansen, het
noviciaat en hij gaf een vrije dag aan de novicen.
Broeder Servatius brengt zijn dag niet in ledigheid door. Hij heeft een mooi
kussen geknoopt en is begonnen aan een loper voor de zijaltaren.
Het Provinciaal Kapittel komt in zicht: de studiezaal krijgt linoleum op de vloer
en de recreatiezaal van de Paters een fris verfje.
Op Hemelvaart gaf P. Stierum een lezing in verband met het feest “100 Jaar
Kromstaf”.
18 Mei werd het Provinciaal Kapittel geopend en 21 Mei gesloten. Daags
daarna werd ee plechtige Uitvaart gehouden voor P. H. Reese 286 , die daarna op
het kerkhof van Asten begraven werd.
Pater H. Nieland preekte het H. Hart Triduum.
28 Juni werd het 75 jarig jubileum van de Congregatie gevierd met een
academische zitting, waarbij P. Magister een inleiding hield over het
“Consummatum est”.
15 Juli kwam P. A. Steffens 287 vanuit Rome naar Asten, benoemd tot Socius
van Pater Magister.
De grote uitgangsdag in de Augustus vacantie werd doorgebracht in Huize
“Providentia” te Sterksel.
7 September overleed onverwachts P. Govaart, Generaal Overste. De
Nederlandse Provincie ontving met grote verslagenheid in de morgen van 8
September het telegram uit Rome. 288
283
“Annalen” 1952, blz. 418; J. J. van Houtert, o.c. blz. 169-172.
284
“Annalen” 1954, blz. 149..
Nota: 19 Juni 1952 kocht het noviciaat twee huizen aan de Wilhelminastraat, nrs. 20 en 22 met erf: J.J. van
Houtert, o.c. blz. 167.
285
“Annalen” 1953, blz. 13-16.
286
P. H. Reese:
geboren 30.05.1892 te Amsterdam; geprofest 23.09.1913 te Asten; priester gewijd 18.05.1918 te Liesbosch en
gestorven 19.05.1953 te Heusden. Was missionaris in Noord-Brazilië 1921-1927 en 1934-1937.
287
P. G. Steffens:
geboren 23.04.1910 te Breda; geprofest 08.09.1934 te Asten; priester gewijd 20.07.1941 te Nijmegen en
gestorven 28.03.1990 te Asten. Was Magister van de novicen 1954-1962.
288
“Annalen” 1953, blz. 90-108.
62

8 September werden 19 fraters geprofest. 289
Begin September werd begonnen met een interne verbouwing. De groep
toiletten in de voorbouw is afgebroken en verplaatst naar de achterkant van het
huis. Op de oude plaats in de voorbouw zijn thans een nieuwe spreekkamer en de
recreatiezaal voor de Broeders. Deze verbouwing was half November gereed. 290
In September werd P. J. Smeehuijzen verplaatst van Heibloem naar Asten en P.
Stierum van Asten naar Rotterdam.
In Oktober hield Mgr. Cobben een leerzame causerie over Finland en in
December vertelde P. Walters 291 , Regionaal Overste van Frans Canada, over ons
werk aldaar. 292
Het Jaar 1954 (tot 1 Juni).
Op het Generaal Kapittel werd 11 Januari P. Alfonsus Maria Lellig 293 gekozen
tot 4° Generaal Overste en P. G. Raaymakers tot 3° Generaal Raadslid en
Secretaris.
Gedurende de maand Januari stond de dertigdaagse retraite onder leiding van
de PP. Witjens en Steffens.
Twee broederretraites hadden plaats onder leiding van P. Steffens.
Op Zondag 21 Maart was het wisseling van baantjes. Tijdens de grote vasten
kreeg de tuin een grondige beurt; ook het kerkhof is wat aangenamer geworden
door enige rozenstruiken.
De clerus van het dekenaat Asten hield 25 Maart een recollectie; onder de
plechtige Mis zongen de fraters de Mis “Regina Coeli” van J. Kerie.
Op het feest van O.L.Vrouw van Zeven Smarten was er een bedevaart naar
Ommel om te bidden voor de intenties van de Paus.
Met Palmzondag genoten allen van de Matthäus-Passion van Bach, die door de
radio werd uitgezonden.
P. Deden hield een lezing met lichtbeelden over het lijdensverhaal.
Tijdens de Paasvacantie was er een uitstapje naar het Missiehuis “Christus
Koning” te Helmond en op 30 april hield P. A. v.d. Vorst 294 , broer van P. W. v.d.
Vorst, een enthousiaste lezing over Engels Canada. 295
289
“Annalen” 1953, blz. 75-76; J. J. van Houtert, o.c. blz 172-173.
290
Zie J.J. van Houtert, o.c. blz. 167.
291
P. J. Walters:
geboren 03.05.1900 te ´s Hertogenbosh; geprofest 08.09. 1923 te Asten; priester gewijd 20.07.1930 te
Liesbosch en overleden 11.11.1976 te Geldrop. Was Regionaal Overste in Frans Canada 1951-1957.
292
“Annalen” 1954, blz. 149-150.
Nota: In 1953 werden de “Astense Blaadjes” uitgegeven, en een Kleine Feestuitgave bij gelegenheid van het
75 jarig bestaan van de Congregatie voor de leden van de Astense Bond. Zie: van Houtert, oc. Blz. 173.
293
P. A. M. Lellig:
geboren 03.04.1909 te Konz, Duitsland; geprofest 15.08.1931 te Fünfbrunnen, Luxemburg; priester gewijd
12.07.1936 te Freiburg en gestorven 13.12.1958 te Rome. Was Generaal Ov erste 1954-1958.
294
P. A. van der Vorst:
geboren 03.06.1911 te Helmond; geprofest 08.09.1931 te Asten; priester gewijd 17.07.1938 te Nijmegen en
overleden 24.06.1989 te Ottawa ONT, Canada. Was missionaris in Canada 1948-1989.
295
“Annalen” 1954, blz. 197.
63

Op 11 Mei kwam P. Provinciaal medededelen dat P. A. Steffens was benoemd
tot novicenmeester. Maandag 31 Mei was het afscheidsfeest van P. Witjes, vanaf
1933 novicenmeester. Na het middagmaal zong men in de kapel het “Ave Maris
Stella”, toen nog een laatste handdruk en Pater Rector bracht de scheidende
novicenmeester naar Breda. Hij zou nu gaan werken in de Voogdij in Heer.
12. Het Jaar 1954 (vanaf 1 Juni)
1 Juni werd P. Steffens, de nieuwe Magister om 11,30 ingehaald in de kapel en
deed zijn “professio fidei”. Daags daarna hield hij zijn eerste conferentie, waarin hij
zijn voorganger herdacht en het doel van het noviciaat uiteenzette.
7 Juni: Pater Borst uit Sumatra hield een causerie over zijn missieervaringen.
Hij vertelde vooral veel over de wonderbaarlijke massabekering in Batuputik
(Baturadja).
13 Juni: In plaats van een conferentie liet de nieuwe Magister zijn novicen een
opstel maken met als titel: “De H. Hartdevotie in mijn leven”. Geleid door deze
enquête wil hij daarna enkele conferenties geven over dit tema. Zijn werkmetode
wil de novicen meer actief bij alles betrekken.
16 Juni: Pater Rector leest de benoemingen voor van het nieuwe Huisbestuur:
P. Nolten wordt Rector van Asten. Pater Steffens wordt eerste raadslid en Pater
Trines tweede.
18 Juni: Uitstapje van de communiteit naar Aarle-Rixtel. De wandelaars
worden hartelijk onthaald bij de Zusters van Liefde. Doel van de voettocht was een
rondleiding in de klokkengieterij Fa. Petit & Fritzen.
25 Juni: Het afscheidsfeest van Rector van Herel werd gevierd samen met het
H. Hartfeest. Twee dagen later vetrok hij, benoemd als econoom, naar Heer.
29 Juni: P. Magister hield met de novicen in de recreatiezaal een zitting over:
“De problemen in de moderne H. Hartdevotie”.
Op 1 Juli 1954 werd P. Nolten 296 ingehaald als nieuwe Rector van Asten.
5 Juli: Opname van 28 nieuwe postulanten.
18 Juli: De postulanten nemen de baantjes over van de novicen: prefect,
werkgever, refter, koster, spreekkamer etc.
12 Augustus: Voettocht naar de Heibloem. Pater de Haas 297 scj verteld in het
kort de geschiedenis van de Heibloem en over zijn vroeger werk in het S.F.L.
24 Augustus komt P. Paus 298 praten over zijn missie in Finland.
7 September: Opname van 30 novicen. ´s Avonds komt P. Generaal met P.
Raaymakers en P. Provinciaal.
296 P. F. Nolten:
geboren 15.11.1909 te Denekamp; geprofest 09.09.1929 te Asten; priester gewijd 14.07.1935 te Nijmegen en
overleden 22.02.1972 te Denekamp.
297 P. N. de Haas:
geboren 09.05.1913 te Amsterdam; geprofest 08.09.1935 te Asten; priester gewijd 20.07.1941 te Nijmegen en
aldaar overleden 23.01.1987.
298 P. J. Paus:
geboren 27.02.1913 te Tubbergen; geprofest 08.09.1934 te Asten; priester gewijd 20.07.1941; gestorven
11.12.1991 aldaar. Was missionaris in Indonesië 1946-1950 en in Finland 19511983.
64

8 September: Eerste geloften in handen van P. Generaal van 27 fraters, die
daarna hun traditionele bedevaart maakten naar Ommel. 299 De nieuwe Pater
Rector, Pater Nolten, wordt kort daarop ziek.
In September werd P. M. Holland 300 benoemd om Provisor of wel propagandist
te zijn in Asten.
4 Oktober: Het 60 jarigprofessiefeest van P. Hermans wordt in intieme kring
gevierd. P. Magister droeg de Hoogmis op. De novicen zongen de Mis “In honorem
Angelorum” van J. Nieland. In de avond was er een film over Paus Pius X en een
andere over het leven van Jezus in steen uitgebeeld.
14 Oktober: Voor het eerst hield een van de novicen de meditatie onder het H.
Uur.
28 Oktober: In de middagrefter maakte P. Magister bekend dat P. Rector
vanwege zijn gezondheid die zelfde dag nog afscheid zou nemen van het noviciaat
en dat er een nieuwe Rector benoemd zou worden. Twee maanden later werd P.
W. van der Vorst benoemd als Rector te Asten en kwam P. Jamar 301 in zijn plaats
op het kantoor.
In verband met het Mariajaar werd op 1 November een nieuw Mariabeeld
gezegend en geplaatst in één van de benedengangen waar vroeger het kruisbeeld
hing. Tot slot van het Mariajaar is 8 December tijdens een Maria-avond door de
fraters een declamatorium voorgedragen. 302
13. De Jaren 1955-1958 onder leiding van P. van der Vorst als Rector en
P. Steffens als Magister.
Het Jaar 1955.
Omdat P. Raaymakers, redacteur van “Annalen” in 1954 gekozen was als
Generaal Raadslid en Generaal Secretaris, vinden we voortaan hierin minder
gegevens over de verschillende huizen als eerst en putten we onze gegevens
hoofdzakelijk uit de Dagboeken van het noviciaat te Asten.
3 Januari: Instalatie P. van der Vorst als Rector in Asten. Raadsleden: P.
Steffens en P. Trines.
Van 23 Februari tot 25 Maart was de dertigdaagse retraite.
28 April: Er werd een tropisch aquarium geplaatst in de recreatiezaal, waar
eerder ook al nieuwe tafels waren gekomen.
In deze tijd begint P. Magister met de fraters preken te laten maken en ze te
laten voordragen, als ook kleine conferenties te laten doen over bepaalde
onderwerpen en improvisaties. Wat de conferenties betreft is het een zekere
voortzetting van de vroegere “Cercles”, maar nu verplichtend voor allen en meer
gepland..
299
“Annalen” 1954, blz. 244; van Houtert, o.c. blz. 176-178.
300
Geboren 18.05.1927; geprofest 08.09.1947 te Asten; priester gewijd 19.07.1953 te Nijmegen.
301
P. L. Jamar:
geboren 24.06.1911 te Sittard; geprofest 08.09.1930 te Asten; priester gewijd 19.07.1936 te Nijmegen en
gestorven aldaar 10.02.1983. Was missionaris in Finland 1948-1953 en 1956-1967.
302
“Annalen” 1955, blz. 308; Dagboek Noviciaat Asten 1954.
65

12 Mei: Pater C. Kokke 303 houdt een boeiende lezing over Chili.
29 Mei: De novicen gaan naar de Passiespelen in Tegelen.
14 Juni: Pater M. Van Hombergh 304 geeft een causerie over Chili en Pater
Goeman 305 20 Juni over Sumatra. Verder vertelt 23 Juni P. Provinciaal over zijn
canonieke visitatie in Zuid Amerika.
6 Juli: Inkleding van 18 postulanten.
16 Juli: Kort bezoek van Mgr. Wittebols, Bisschop van Wamba, Congo, in
verband met de aanstaande wijdingen in Nijmegen.
20 Juli: Zilveren Priesterfeest van P. J. Smeehuijzen. Plechtige Hoogmis
geassisteerd door de neomisten J. van der Zalm 306 en J. Peters 307 , die daags te
voren hun eerste H. Mis hadden opgedragen in Asten. ´s Avonds kwam de
Harmonie en het mannenkoor van Asten op de “bult” een uitvoering geven om zo
hun kapelaan te eren. Bovendien kwam ook nog de St. Jorisgilde hem de
Gildegroet brengen.
4 Augustus werd het naamfeest gevierd van P. Rector ( H. Dominicus) met
een Hoogmis geassisteerd door P. Magister en P. Smeehuijzen. In de feestrefter
werden gedichten voorgedragen uit een gedichtenwedstrijd die speciaal voor deze
gelegenheid uitgeschreven was. Het waren allen gedichten die betrekking hadden
op de feesteling en het noviciaat.
12 Augustus: Sterfdag van P. Dehon. P. Vernooy, leraar Ascese in Nijmegen,
hield een lezing over zijn leven en persoonlijkheid en zijn sociaal werk.
Op 7 September begonnen 18 postulanten hun noviciaat en daags daarna
legden 23 fraters hun eerste geloften af; 1 deed dit nog 7 Oktober. 308
9 September: de Brs. Rosario en Sylvester worden veplaatst naar Asten en Br.
Hugo gaat van Asten naar Nijmegen.
15 September: P. de Goede komt muziekles geven. Dat zal hij ongeveer een
jaar lang gaan doen.
18 September: Verplichte recreatie met conversatie in het Frans. Soms was
het in het Duits.
19 September: P. Magister maakt de nieuwe lijst van werkstukken bekend die
gegeven moeten worden: preken, conferenties, overwegingen voor het H. Uur.
19 en 21 Oktober praat Mgr. Cobben over Finland.
303 P. C. Kokke:
geboren: 06.10.1900 te Dinteloord; geprofest 08.09.1920 te Asten; priester gewijd 15.07.1928 te Liesbosch en
gestorven 15.08.1973 te Santiago de Chile. Was missionaris in Chili 1948-1973.
304 P. M. van den Homberg:
geboren 25.01.1917 te Arcen en Velden; geprofest 08.09.1938 te Asten; priester gewijd 29.06.1944 te
Nijmegen en aldaar gestorven 04.10.1992. Was missionaris in Chili 1950-1964 en 1966-1967.
305 P.G. Goeman:
geboren 11.07.1917 te Den Haag; geprofest 08.09.1938 te Asten; priester gewijd 29.06.1944 te Nijmegen en
gestorven 09.01.1970 te Middlesborough, Engeland. Was missionaris in Indonsië 1948-1969.
306 P. J. van der Zalm:
geboren 29.10.1926; geprofest 08.09.1948 te Asten; priester gewijd17.07.1955 te Nijmegen.
307 P. J. Peters:
geboren: 09.11.1926; geprofest 08.09.1948 te Asten; priester gewijd 17.07.19 55 te Nijmegen.
308 “Annalen” 1955, blz. 391-392; van Houtert, o.c. blz. 178-180.
66

Het Jaar 1956.
3 Januari: P. Magister doet de mededeling dat vanaf morgen begonnen gaat
worden met ´s morgens enkele minuten gymnastiek.
15 Februari-14 Maart: De dertigdaagse retraite.
16 Maart: P. van Houtert geeft een causerie over Brazilië; 19 Maart en 1 Mei
doen dat respectivelijk ook de PP. Kuypers en J. Theeuws 309 .
Volgens de Elenchus van 31 Maart 1956 waren op die datum in Asten: de PP.
Hermans, Trines, Jamar, van der Vorst, Steffens en Holland; verder de Brs.
Stanislaus, Servatius, Sylvester, Desiderius, Zephyrinus en Aurelius.
15 Mei: Magisterfeest, zowel van de Magister van het Broedernoviciaat in
Helmond als van de Magister in Asten. Alle fraters en broeders novicen gaan met
de bus naar Sittard. Bezoeken het graf van Pater Prévot, gaan daarna naar
Maastricht en bezoeken de koepelkerk en het drielandenpunt.
12 Juni: Gouden Priesterfeest van P. Trines. ´s Avonds wordt de film gegeven:
“God heeft de mensen nodig”. Als uitloper van het feest gingen 21 juni 21 fraters
op de fiets naar de Rips.
6 Juli: 24 Candidaten beginnen hun postulaat.
In Juli wordt P. Nieland verplaatst van Amsterdam naar Asten.
5 Augustus: In de nieuwe lagere school werd bij gelegenheid van het
ziekentriduum de Hoogmis verzorgd door de novicen.
27 Augustus: Pater Holland geeft lichtbeelden van schilderstukken van
bekende kustenaars over Maria.
7 September: Opname van 24 novicen.
8 September: 16 Fraters leggen hun eerste geloften af. 310 Men zingt de “Missa
Tertia” van Haller.
17 Oktober dient P. Rector bij de Gemeente te Asten de aanvraag in voor de
bouw van een nieuwe recreatiezaal voor de fraters met toneel en zolder, welk
verlof werd verleend 1 Maart 1957. 311
23 Oktober: Allen gaan naar de bioscoop in Deurne om een Franse missiefilm
te zien.
24 Oktober: Pater Magister stelt voor om af en toe eens te leren debatteren
over een van te voren aangegeven onderwerp. Het eerste debat werd gevoerd op
18 Juni 1957.
27 Oktober: Het wordt voor het eerst toegestaan naar huis te gaan bij het 25
jarig huwelijksfeest van de ouders. Frater van Stekelenburg is de eerste die
daarvan kan profiteren.
28 Oktober: De recreatie in vreemde talen is van Zondag na de Hoogmis
verplaatst naar het eerste half uur van de wandeling.
309 P. J. Theeuws:
geboren 10.12.1912 te Bergeyk; geprofest 08.09.1932 te Asten; priester gewijd 17.07.1938 te Nijmegen en
overleden 27.10.1995 te Geldrop. Was missionaris in Brazilië 1939-1990.
310 “Annalen” 1956, blz. 79-80; van Houtert, o.c. blz. 181.182.
311 van Houtert, o.c. blz. 175
67

Pater Magister geeft aan de hand van verschillende krantenberichten uitleg
over de opstand in Hongarije.
3 November: P. Geraerts spreekt over de Engelse Provincie.
5 November: Men houdt een nachtelijke aanbidding voor de toestand in
Hongarije.
8 Dececember: Nog vier novicen leggen hun eerste geloften af.
Het Jaar 1957.
16 Januari: P. Denis geeft een causerie over het Voogdijgesticht te Heer.
24 Januari-22 Februari: Dertigdaagse retraite.
29 Maart: men begint met het graafwerk voor de nieuwe recreatiezaal.
16 April: P. Husson geeft een conferentie over de ontwikkeling van de huidige
wetenschap over de afstamming van de mens. Hij begon met een uiteenzetting
over zijn werk als Conservator van het Museum in Leiden.
29 April: Van af dit jaar zal er ongeveer steeds een of andere novice uit België
zijn noviciaat maken in Asten. Deze dag kwam fr. J. Croimans.
8 Mei: P. Custers uit Brazilië vraagt liefhebbers om naar Noord-Brazilië te
gaan. Daags daarna komt er een brief van P. Provinciaal die vraagt 2 candidaten
daarvoor. De frs. W. van Leyden en G. van Geel worden aangewezen. Ze
ontvangen 28 Juli het Missiekruis uit handen van Mgr. Alfrink, Aartsbisschop van
Utrecht.
14 Mei: Bedevaart op de fiets naar Handel. Men zingt daar de Mis “Salve
Sancta Parens”.
4 Juni: Pater Rijkers komt spreken over zijn werk in de Congo.
3 Juli: Men gaat op bedevaart naar Kevelaer.
6 Juli: Opname van 33 Nederlandse en 2 Belgische postulanten.
7 September: 29 Postulanten werden novice.
8 September: 21 Novicen legden hun eerste geloften af. 312
9 September: P. Valk 313 , socius benoemd van P. Magister, arriveerde vandaag
met veel studieboeken.
10 September: De ouders van de novicen kregen vandaag een brief dat ze
twee keer per jaar op bezoek mogen komen.
28 Oktober: P. Provinciaal komt praten over zijn reis naar Canada en Noord-
Amerika. Wijst ook op het grote tekort aan priesters in Zuid-Amerika.
28 November: P. Lellig, Generaal Overste, komt op visitatie. Houdt een
causerie over Indonesië met een eigengemaakte film. Vetrekt weer 3 December.
22 December: Pater Rector krijgt zijn benoeming van econoom in Sittard. P. P.
Vissers 314 zal de nieuwe Rector worden.
30 December: Afscheid van P. van der Vorst als Rector van Asten.
312
“Annalen” 1957, blz. 128; van Houtert, o.c. blz. 182-184.
313
P. W. Valk:
geboren 19.08.1916 te Watergraafsmeer; geprofest 08.09.1937 te Asten; priester gewijd 19.07.1942 te
Nijmegen en gestorven 03.03.1976 te Amsterdam.
314
P. P. Vissers:
geboren 14. 06.1919; geprofest 08.09.1941; priester gewijd 19.03.1947.
68

14. De Jaren 1958-1961 (tot 1 Juli) onder leiding van P. Vissers als
Rector en P. Steffens als Magister.
3 Januari: Instalatie van P. Vissers als Rector van Asten.
13 Januari-10 Februari: dertigdaagse retraite.
16 Februari: P. Rector zegent de nieuwe recreatiezaal van de fraters. Een
prachtig kruis, afkomstig van Kevelaer wordt boven de ingang bevestigd.
In een brief van 20 december 1956 beschreef P. van der Vorst, toen Rector
van Asten, de noodzaak van deze recreatiezaal: Een groot deel van de recreatie
moet binnen worden doorgebracht; in de winter ook vaak de middagrecreatie en
ook in de zomer als het regent. Herhaaldelijk gebeurde het dat een 50 tal fraters in
de zomer na het eten in de gangen moest wandelen. Deze recreatiezaal moet ruim
zijn met veel licht. Een klein toneel of podium kan niet gemist worden, omdat er
ook preeklessen en declamatielessen moeten gegeven worden; ook een film nu en
dan, verder muziekmiddagen of andere ontspannigen. Als er in andere
opleidingshuizen zoveel op dit gebied is veranderd, kan het noviciaat niet
achterwegen blijven. 315
17 Februari: Bezoek van de studenten uit Warnsveld, waar in september 1956
de Congregatie een opleidingshuis was begonnen voor late roepingen.
12 Maart: P. de Leest houdt een soort debat over Congo.
21 April: P. Valk, socius van P. Magister, wordt novicenmeester benoemd in de
Engelse Provincie. Vertrekt 30 april.
27 en 28 Mei: Zilverenprofessiefeest van Br. Desiderius.
18 en 24 Juni: Pater Paus en Pater R. Brügemann 316 spreken respectievelijk
over Finland.
21 Juli: Opname van 23 postulanten.
14 Augustus: P. Raaymakers vertelt over zijn visitatie in Noor-Brazilië.
7 September: 23 Fraters beginnen hun postulaat.
8 September: 20 Fraters legden hun eerste geloften af. 317
29 September: P. Vlaar 318 spreekt over priesterroepingen in Congo.
In September werd P. K. van Stekelenburg 319 van Amsterdam verplaatst naar
Asten.
4 November: Br. Alfred gaat naar Bergen op Zoom en Br. Laetantius, pas
geprofest, komt van Bergen op Zoom naar Asten.
315
Archief noviciaat Asten: Correspondentie met de Provinciaal Overste.
316
P. R. Brügemann:
geboren 15.12.1910; geprofest 08.09.1932; priester gewijd 16.07.1939.
317
“Annalen” 1958, blz. 121-122; van Houtert, o.c. blz. 184-186.
318
P. J. Vlaar:
geboren 06.031913 te Hoogkarspel; geprofest 08.09. 1934 te Asten; ´priester gewijd 14.07.1940; gestorven
15.05. 1996 te Nijmegen. Was missionaris in Congo 1946-1966 en 1970-1971.
319
P. K. van Stekelenburg:
geboren 18.03.1886 te Helmond; geprofest 25.12.1910 te Asten; priester gewijd 23.07.1916 te Liesbosch;
gestorven 20.12. 1974 te Zutphen. Was missionaris in Indonesië 1924-1925.
69

Het Gouden feest van het noviciaat te Asten, dat op 21 December gevierd zou
moeten worden, werd uitgesteld vanwege de dood van P. Lellig op 13 December
te Rome.
Het Jaar 1959.
28 April: Viering van “50 jaar Noviciaat Asten”. Om 10 uur plechtige Hoogmis
gecelebreerd door P. Provinciaal met assistentie van P. Witjes en P. J. de Ruyter.
P. Witjes hield ook de predicatie. Na de H. Mis koffie en borrel. Om 13.00 uur
diner. Behalve de patersgasten waren er de Burgemeester en de Deken van Asten.
De Provinciaal, de Burgemeester, de Deken en P. Rector hielden een korte
toespraak. De verdere tijd werd opgevuld met zang. In de namiddag plechtig Lof
door P. Rector met assistentie van P. Bos en P. Coolen. Om 18.00 uur toneel,
souper en gezellig samenzijn in de recreatiezaal.
11 Mei: Br. Letantius wordt verplaatst naar Heer en Br. Fabianus wordt de
nieuwe kok in Asten.
25 Juni: P. van Hoek hield een lange causerie over Canada.
6 Juli: 29 Fraters begonnen het postulaat.
15 Juli: Tijdens het 14° Generaal-Kapittel werd P. Joseph, Antonius De
Palma 320 gekozen tot Generaal Overste.
In Juli werd P. F. van der Mark 321 verplaatst van Nijmegen naar Asten.
6 Augustus: Met de bus naar Heeze en van daar te voet naar de Achelse Kluis,
waar een Hoogmis werd bijgewoond. Terug naar Asten via Maarheeze en
Someren-Heide.
14 Augustus: P. M. Holland met ingang van 1 November benoemd tot
novicenmeester in Engeland.
7 September: 29 Fraters begonnen hun noviciaat.
8 September: 16 Fraters legden hun eerste geloften af. 322
26 September: Zilveren Priesterfeest van P. Magister. Plechtige Hoogmis met
preek van P. Husson.
29 September: P. Limpens, novicenmeester van Noord-Brazilië geeft een
conferentie over Brazilië en zijn problemen.
Het Noviciaat H. Hart te Asten verkocht aan de Provincie Noord-Brabant een
strook grond ter verbreding van de Wilhelminastraat. In april 1958 werden reeds
hiervoor een boom en de muurtjes vóór het huis neergehaald en afgebroken, als
ook de twee woonhuizen aangekocht in 1952. 323
28 Oktober: De Heer Dijkstra, journalist, hield een spreekbeurt over Engeland,
Scotland en Ierland.
320 P. J. De Palma:
geboren 04.09.1913 te Walton, USA; geprofest 01.10.1939 te Sainte Marie; priester gewijd 20.07.1944 te
Milwaukee.
321 P. F. van der Mark:
geboren 24.09.1928 te Amsterdam; geprofest 08.09.1953 te Asten; priester gewijd 20.07.1958 te Nijmegen.
322 “Annalen” 1959, blz. 120-121; van Houtert, o.c. blz. 186-188.
323 van Houtert, o.c. blz. 188.
70

20 December: De fraters gingen naar de wijding van 17 subdiakens en 4
priesters in Missiehuis “Christus Koning” in Helmond.
Het Jaar 1960.
6-10 Januari: Canonieke Visitatie door P. Provinciaal.
10 Januari- 8 Februari: dertigdaagse retraite.
20 Februari: Er werd een bandrecorder aangeschaft voor het noviciaat.
12 Maart: Voor de laatste keer luistert men naar de Vara. Men zal een andere
zender moeten gaan zoeken.
14 Maart: Lezing over P. Dehon door P. Vernooy.
Volgens de Elenchus SCJ van 30 april 1960 waren op dat moment in Asten de
PP. Hermans en Trines, P. Heuvels, P. van den Acker, P. Nieland, Steffens, Vissers
en v. d. Mark; verder de Brs. Stanislaus, Servatius, Romualdus, Desiderius,
Martinus 324 , Zephyrinus en Fabianus.
31 Mei: P. Balleur 325 , pas terug uit Congo, gaf een interessante en zeer
leerzame lezing.
2 Juni: Uitstapje naar Zuid-Limburg en Lanaeken.
27 Juni: 30 Fraters begonnen hun postulaat.
6 Juli: Aankomst van P. A. Visscher 326 , benoemd socius van P. Magister.
Vanwege zijn leeftijd gaat zijn benoeming pas officieel in 10 oktober.
18 Juli: Pater Raaymakers spreekt over verschillende noviciaten in de
Congregatie.
In Juli werd P. van den Acker verplaatst van Asten naar Elsendorp en Br. Yvo
van Sittard naar Asten.
4 en 5 Augustus: Bezoek van Mgr. Bouque 327 , Bisschop van Nkongsamba,
Kameroen.
11 en 12 Augustus: Bezoek van P. J. De Palma, Generaal Overste.
25 Augustus: P. van Zijl houdt en lezing over Kameroen en behandelt daarbij
de sociale toestand in Zuid-Afrika.
7 September: 28 Fraters begonnen hun noviciaat.
8 September: 19 Fraters legden de eerste geloften af, deze keer afgenomen
door P. Ruttens, Provinciaal van de Vlaamse Provincie. Deze keer waren de ouders
van de fraters ook aan wezig. 328
324 Br. Martinus Rijnders:
geboren 17.10.1885 te Ommel; geprofest 08.09. 1934 te Heer; gestorven 30.01.1963 te Asten.
325 P. H. Balleur:
geboren 14.04.1906 te Middelburg; geprofest 08.09.1928 te Asten; priester gewijd 14.07.1935 te Nijmegen en
gestorven 13.04.1971 te Yanonge, Congo. Was missionaris in Congo 1938-1971.
326 P. A. Visscher:
geboren 10.10.1930; geprofest 08.09.1952; priester gewijd 21.07.1957.
327 Mgr. P. Bouque:
geboren 05.09.1896 te Haucoucourt, Frankrijk; geprofest 24.06.1920 te Brugeltte, priester gewijd 26.07.1925;
bisschop geconsacreerd 21.11.1934 te Metz; gestorven 15.08.1979 te Cannes. Was missionaris in Kameroen
1926-1964.
328 “Annalen” 1960, blz. 90-91; van Houtert, o.c. blz. 189-190.
71

Het Jaar 1961 (tot 1 Juli)
3 Januari: De ambtstijd van P. Rector is verlengd tot 1 Juli 1961.
10 Januari: Begin van de dertigdaagse retraite.
13 Februari: Bezoek van 7 studenten met P. A. van der Wilk 329 per fiets uit
Warnsveld; gaan per trein weer terug.
21 Februari: P. A. Commandeur houdt een lezing over Chili.
19 Maart: Zilveren Professiefeest van Br. Zepherynus. Krijgt als geschenk een
dagmissaal en een reis naar Lourdes.
13 April: Rector Segers kwam spreken over de eucumene.
3 Mei: P. T. van Grieken hield een causerie over Chili.
13 Mei: Br. Stanislaus vierde zijn 50 jarig kloosterfeest in het ziekenhuis in
Helmond. Vertrok daarna voor langere tijd naar Amsterdam.
16 Mei: Herdenkingsdag 50 jaar bestaan van de Nederlandse Provincie. Onder
de plechtige Hoogmis werd de Romeinse Barokmis “In honorem Sanctae Luciae”
gezongen van P. C. van Haperen scj. Verder werd er een bandje gedraaid: “50
Jaar SCJ in Nederland” en P. Koevoets hield een lezing over “Stella Maris”.
De Nederlandse Provincie telde op 1 april 1961, dus bij haar 50 jaar bestaan,
813 geprofesten: 518 paters, 102 fraters, 193 broeders. Het totaal aantal
geprofeste leden van de Congregatie voortgekomen uit Nederland bedroeg op de
zelfde datum 902. 330
13 Juni: Reis naar Aken, via Thorn en Sittard. In Aken werd de Dom bezocht.
27 Juni: Afscheid van P. Vissers als Rector van Asten.
15. De Jaren 1961 (van af 1 juli) tot 1962 (tot 1 Juli) onder leiding van
P. M. Linders als Rector en P. Steffens als Magister.
1 Juli: Instalatie van P. M. Linders 331 als Rector van Asten.
7 Juli: P. Visscher, socius van P. Magister, benoemd voor Canada. Wordt
Directeur van een jeugdhuis in Toronto.
10 Juli: Opname van 26 candidaten in het postulaat.
18 Juli: P. Nieland is benoemd voor Sittard (bejaardenhuis) en P. Vissers gaat
naar Heibloem.
10 Augustus: P. Raaymakers op retraite in Asten vertelt over de toestand van
de Congregatie in Noord-Amerika, Italië en Polen.
17 Augustus: Pater van Oeffelen 332 , vandaag aangekomen, gaat werken op
het Bureau.
7 September: 24 Fraters begonnen hun noviciaat.
8 September: 21 Fraters legden hun eerste geloften af. 333
329
P. A. van der Wilk:
geboren 28.11.1925; geprofest 08.09.1948 te Asten; priester gewijd 17.07..1955 te Nijmegen.
330
“Annalen 1961, blz. 38.
331
P. M. Linders:
geboren 24.10.1899 te Boekel; geprofest 08.09.1919 te Asten; priester gewijd 18.07.1926 te Liesbosch en
gestorven 25.10.1979 te Boekel.
332
P. A. van Oeffelen:
geboren 02.12.1925; geprofest te Asten 08.09.1947 te Asten; priester gewijd 18.07.1954 te Nijmegen.
72

12 September: Het Generaal Bestuur geeft aan onze huizen verlof voor het
hebben van een T.V. 29 October wordt dit goedgekeurd voor het noviciaat te
Asten nadat P. Rector hierover geinformeerd had aan P. Provinciaal.
14 December: P. Winkeler spreekt over het SFL in Amsterdam, waarvan hij
President Directeur is.
Het Jaar 1962 (tot 1 Juli).
1 Januari: 60 Jarig Professiefeest van P. Trines.
9 Januari: Begin van de dertigdaagse retraite.
12 Maart: Br. Fabianus verplaatst naar Finland. Br. Lucas verplaatst van
Nijmegen en Br. Hermanus 334 van Rotterdam naar Asten.
14 Maart: P. Denis geeft een causerie over de Voogdij in Heer.
22 Maart: De studenten van de Rhetorica van Bergen op Zoom bezoeken het
noviciaat.
14 April: Op initiatief van P. Magister begint men een Bijbelclub. Men komt
iedere 14 dagen bijeen. 335
Met ingang van 1 Juli 1962 werd P. L. van Vlerken benoemd tot Magister en 1°
raadslid van het huisbestuur.
16. De Jaren 1962 (van af 1 Juli) – 1964 (tot 1 Juli) onder leding van P.
M. Linders al Rector en P. L. van Vlerken als Magister.
Van deze jaren hebben we weinig gegevens omdat de Dagboeken van het
noviciaat ophouden. Ze worden hervat in 1966.
Het Jaar 1962 (van af 1 Juli).
1 Juli: Instalatie van P. van Vlerken als Magister.
23 Juli: Opname van 24 candidaten in het postulaat.
In Augustus werd P. van der Mark verplaatst van Asten naar Amsterdam en H.
Somers van Amsterdam naar Asten; Br. Hermanus ging weer terug naar Rotterdam
en Br. Bavo kwam van Sittard naar Asten.
Op 28 Augustus werd P. Somers 336 van Amsterdam verplaatst naar Asten voor
het bueau.
7 September: 25 Fraters begonnen hun noviciaat.
8 September: 12 Fraters legden hun eerste geloften af.
Het Jaar 1963.
30 Januari: Br. Martinus Rijnders te Asten overleden en werd 2 februari aldaar
begraven.
333
“Annalen” 1961, blz. 87; van Houtert, o.c. blz.191-192.
334
Br. Hermanus Kockx: geboren 23.11.1913 te Oudenbosch; geprofest 19.03.1932 te Asten en gestorven
05.10.1992 te Banneux, België.
335
NOTA: Hier eindigen de Dagboeken van het Noviciaat. Het enige Dagboek dat er nog is, is van de jaren
1966-1967.
336
P. H. Somers:
geboren 8.5.1931 te Soerendonk; geprofest 08.09.1955 te Asten; priester gewijd 17.07.1960 te Nijmegen.
73

Met ingang van 1 Juli is P. van Oeffelen benoemd tor 2° consultor van het
huisbestuur.
5 Augustus: Opname van 22 candidaten in het postulaat.
7 september: 21 Fraters begonnen hun noviciaat.
8 September: 23 Fraters legden hun eerste geloften af. 337
Het Jaar 1964.
8-14 Mei: P. Bakker 338 , Provinciaal, houdt de canonieke visitatie en schrijft
daarbij op in het visitatieboek: Er is een goede geest, onderlinge verdraagzamheid
en echte zorg voor de financiële toestand en de materiale zaken. Bij de novicen
ontdek ik een eerlijke waardering voor het noviciaatsjaar. Ik kreeg de indruk dat
de begeleiding van de Magister hen tot een bewuste keuze heeft kunnen brengen.
19 Mei: Br. Zephyrinus verplaatst naar Maastricht
Met ingang van 1 Juli 1964 werd P. van Vlerken benoemd als Rector van Asten
en P. L. Linssen 339 , Pastoor te Heibloem, als 2° Raadslid. Pater Linders werd
vanwege zijn gezondheid benoemd voor de Rips.
Pater van Oeffelen werd benoemd voor Rome.
17. De Jaren 1964 (vanaf 1 Juli) tot 1967 onder leiding van P. van
Vlerken als Rector en Magister.
Het Jaar 1964 (vanaf 1 Juli).
3 Augustus: Opname van 25 candidaten in het postulaat.
17 Augustus: P. Th van Schayk 340 wordt verplaatst van Helmond naar Asten en
wordt 1° raadslid en econoom. P. G. Hoex 341 wordt verplaatst van Heibloem naar
Asten om te werken op het bureau en als assistent in Heusden.
7 September: 25 Fraters begonnen hun noviciaat.
8 September: 16 Fraters legden hun eerste geloften af. 342
Vanaf deze dag kan een novice verlof krijgen om het huwelijk
van een broer of zus bij te wonen. Moet daags daarna in de voormiddag terug zijn.
Indien de afstand het verreist kan men daags tevoren vertrekken.
337
“Annalen” 1963, blz. 110-111; van Houtert, o.c. blz. 193-194.
338
P. G. Bakker:
geboren 07.10.1911 te Amsterdam; geprofest 08.09.1938 te Asten; priester gewijd 18.07.1943 te Breda.
Was Provinciaal 1958-1965.
339
P. L. Linssen:
geboren 06.10.1910 te Velden; geprofest 08.09.1930 te Asten; priester gewijd 19.07.1936 te Nijmegen en
gestorven 07.05.1991 te Asten.
340
P. Th. van Schayk:
geboren 25.03.1913 te Berghem; geprofest 08.09.1932 te Asten; priester gewijd 16.07.1939 te Nijmegen en
gestorven 07.05.1994 te Nijmegen.
341
P. G. Hoex:
geboren 04.02.1929 te Oostrum; geprofest 08.09.1951 te Asten; priester gewijd 20.07.1958 te Nijmegen en
gestorven 25.04.2002 aldaar. Was missionaris in Congo 1960-1961.
342
“Annalen” 1964, blz. 87; van Houtert, o.c. blz. 197-198.
74

5 December: Plechtige requiem voor P. H. Verberne afkomstig uit Asten en
samen met andere confraters vermoord in Congo. 343
In 1964 begon men ook een nieuw program in het noviciaat.
Het Jaar 1965.
26 Juni: Er werd een sportdag gehouden: voetbal, volleybal, touwtrekken,
estafette, hoogspringen en verspringen.
In Augustus werd P. G. Hoex verplaatst van Asten naar Rotterdam.
12: Augustus: 19 Candidaten begonnen hun postulaat.
30 Augustus: P. Gasseling, Provinciaal Overste schrijft aan P. van Vlerken:
Ofschoon P. Generaal geen officieel verlof kan geven, meen ik toch, steunend op
het geen H. E. Pater Raaymakers na overleg met Pater Generaal op 2 december
schreef, te kunnen toelaten dat de professie bij wijze van experiment onder de
heilige mis wordt afgelegd, zodat overeenkomstig het decreet van 7 maart 1965 de
communie onder twee gedaanten aan de nieuwe geprofesten mag worden
uitgereikt. De ritus wordt dan in de heilige mis toegevoegd: Veni Creator vóór de
mis; na het evangelie en preek “Non tingat aras” tot en met de actus oblationis; op
het einde van de mis het gebed voor de nieuw geprofesten.
7 September: 19 Fraters begonnen hun noviciaat en 1 frater het postulaat. We
zien dus dat het postulaat nu veel korter duurt.
8 September: 17 Fraters legden hun eerste geloften af. 344
Het Jaar 1966. 345
1 Juli: Pater N. Bos werd van Someren verplaatst naar Asten.
16 Augustus: Br. Corsini Keukens 346 werd verplaatst van Dordrecht naar Asten.
P. Provinciaal schrijft die dag aan P. van Vlerken: P. Kees van
Beek 347 van de Kongolese Provincie zal van af 16 augustus adscriptus zijn van
Asten en bij u gaan wonen.
19 Augustus: Opname van 10 candidaten in het postulaat te Asten. 23
Augustus wordt nog een candidaat opgenomen.
7 September: 11 Fraters beginnen hun noviciaat.
8 September: 11 Fraters leggen hun eerste geloften af. 348 De neoprofessi
vetrekken met hun ouders een paar dagen naar huis.
12 September: Start het nieuwe officiele programa: 2 lessen per dag, geen
stilzwijgen, wel een rustige sfeer.
343
P. H. Verberne:
geboren 25.02.1924 te Asten; geprofest 08.09.1949 te Asten; priester gewijd 18.07.1954 te Nijmegen;
overleden te Kisangani 25.11.1964, Congo. Was missionaris in Congo 1956-1964.
344
“Annalen” 1965, blz. 207-208; van Houtert, o.c. blz. 198-200.
345
Voor 1966 en 1967 volgen we “Logboek Noviciaat H. Hart Asten 1966-1967”.
346
Br. Corsini Keukens,
geboren 23.11.1905 te Rotterdam; geprofest 19.03.1929 te Heer; gestorven 24.08.1984 te Asten.
347
P. C. van Beek:
geboren 01.01.1929 te Oegstgeest; geprofest 7.10.1952 te Asten; priester gewijd 21.07.1957 te Nijmegen.
348
“Annalen” 1966, blz. 247; van Houtert, o.c. blz. 200-201.
75

21 September: Professie van Fr. van Beek. Legt de geloften af in handen van
zijn oom, P. C. van Beek, socius van de Magister. Gaat met de familie terug naar
Oegstgeest voor enkele dagen vacantie.
23 September: Bezoek aan de schouwburg in Eindhoven voor opvoering van
het toneelstuk “De Tweelingbroer van Plautus.
6 Oktober: Bezoek Evoluon te Eindhoven.
7 Oktober: Gesprek van de novicen met P. van Beek over de gang van zaken.
Er worden enkele voorstellen ingediend: Lessen Methodologie van 1 x per week
naar 1 x iedere 14 dagen; eveneens de lessen Nederlandse en klassieke litteratuur.
De voorstellen worden aangenomen.
9 Oktober: Eucharistieviering met de novicen rond het altaar, met Nederlandse
teksten en communie onder twee gedaanten.
16 Oktober: Vanaf vandaag zijn de eucharistievieringen helemaal in het
Nederlands.
27 Oktober: De toren van de kapel is af. De klok luidt weer.
7 November: 8 Fraters en P. Rector wonen in Helmond de inleiding bij van
Mgr. Bluyssen over de “Pastorale Gesprekken”.
16 November: Interessante discussie over het klein seminarie in het kader van
de lessen Methodologie van P. van de Boogaard. 349
19 November: De Fraters gaan bezoeken afleggen bij bejaarden en
alleenstaanden.
28 November: Pastoraal gesprek van 5 fraters en 10 jeugdleiders over het
tema: “Werken aan de Kerk”.
29 November: Pastoraal gesprek tussen fraters en acolieten: “Waar zijn we
aan toe in de kerk?”.
12 December: Pastoraal gesprek tussen de fraters en de K.W.J jeugd.
15- 20 December: Visitatie van P. Provinciaal, P. Gasseling. Hierbij tekent hij
aan in het Visitatieboek: Het noviciaatsjaar is dit jaar in overleg met het Provinciaal
Bestuur naar inhoud en vorm aanzienlijk gewijzigd. Door meerdere paters worden
lessen gegeven in liturgie, Heilige Schrift, geschiedenis over het religieuze leven en
van de Congregatie, kerkgeschiedenis en theologie van het religieuze leven. Aldus
krijgen de novicen een betere opleiding in het religieuze leven. In enkele lessen
worden de novicen georiënteerd op de latere studies. Allen zijn zeer ingenomen
met deze vernieuwing. Ook het veelvuldig contact met paters en broeders wordt
zeer op prijs gesteld en als zeer waardevol ervaren. De geest onder de novicen is
zeer goed. Ze staan zeer positief tegenover het religieuze leven. We mogen dan
ook zeggen dat het experiment dit jaar is geslaagd. De enige vraag die bij mij
opkomt is deze: of we aan deze jonge mensen niet iets meer mogen vragen in
zaken stilzwijgen en bezinning. Nu er zo weinig tijd van stilzwijgen meer is, zou
toch minstens het zwijgen in achtgenomen kunnen worden wanneer men van de
kapel naar de refter gaat, zodat de gebedssfeer, waarin men zo juist verkeerd
heeft, niet onnodig wordt verstoord. Nu de dagorde van het noviciaat niet meer
349 P. van de Boogaard:
geboren 10.06.1930 te Amsterdam; geprofest 08.09.1951 te Asten; priester gewijd 15.07.1956 te Nijmgen.
76

lijkt op die van een recollectie, is het zeker niet te veel weer recollectiedagen in te
voeren. Ze zouden meteen een gelegenheid zijn om aan de paters en broeders,
tegelijk met de novicen, een conferentie te geven of te doen geven. De
communiteit telt meerdere zieken en oude van dagen. Het is verheugend te
vernemen dat ze allen zo tevreden zijn over de verzorging die ze ontvangen.
18 December gaf P. Provinciaal een conferentie over het kloosterleven als een
Advent en zei dat de vernieuwing pas zin heeft als ze meewerkt aan de verlossing
van de mens uit zijn zelfzucht.
19 December: Tweede pastoraal gesprek fraters-jeugdleiders.
20 December: Vertrek van P. Vlaar naar Breda.
Het vogelpaviljoen in de recreatiezaal kwam gereed.
Bovendien werd in 1966 de kapel vernieuwd: Bogen en muren werden witgrijs
geschilderd. Tegels aan de zijkanten werden verwijderd, vloer werd in
natuursteen-travestin gemaakt. Het altaar (nieuw) kwam los te staan. Tabernakel
in de muur gebouwd met zwart geverfde smeed-ijzeren poortjes. Kruisweg werd
vervangen door 14 tegelschilderingen alto-reliëf. Het koor werd verwijderd. 350
Het is niet duidelijk wanneer precies P. van Beek in 1966 tot socius werd
benoemd van P. van Vlerken.
Het Jaar 1967.
6 Januari: Gesprek over eventuele wijzingen en ideeën voor het tweede
trimester.
9 Januari: De meditatie na de H. Mis van 7.30 kan voortaan op een plaats
gehouden worden naar eigen goeddunken. Maandagmiddag zijn er geen
werkzaamheden.
13 Januari: In Deurne werd een een lezing bijgewoond over geweten en eigen
verantwoordelijkheid.
16 Januari: De pastorale gesprekken gaan door.
17 en 24 Januari: Lezing over het Protestantisme door Ds. Calmijn.
25 Januari: Lezing over “De nieuwe missiegedachte” door P. C. Meeuwesse.
15 Februari : Br. Yvo, Hendrik Van Oortmerssen 351 gestorven te Asten en 18
Februari aldaar begraven.
28 Februari: Lezing van Pater Kockmann over “Zielzorg in Amsterdam”
(Anaparochie).
12 Maart: Reunie met fraters en broeders van Leuven, Nijmegen en Liesbosch.
31 Maart: De novicen gaan 5 dagen naar huis.
11 April: Bezoek P. Generaal, Joseph De Palma.
12 April: Lezing van P. P. Schellens 352 over het S.F.L.
350 van Houtert, o.c. blz. 206.
351 Br. Yvo van Oortmerssen:
geboren 30.05.1898 te Groningen; geprofest 19.03.1935 te Heer.
352 P. P. Schellens:
geboren 26.09.1931 te Eindhoven ; geprofest 08.09.1952 te Asten; priester gewijd 19.07.1959 te Nijmegen.
77

19 April: Lezing van P. G. Bakker over “De SCJ als Instituut met de daaraan
verbonden problematiek”.
25 Mei: Br. Corsini verplaatst naar Helmond.
26 Mei: Pater van Vlerken, Rector en Magister, is met ingang van 1 juni
benoemd tot pastoor van Someren-Heide. Hij blijft administrator van Asten tot 1
augustus. Dit werd daarna verlengd tot 15 augustus.
31 Mei: 3 Fraters wonen een vergadering bij in Helmond over vacantiewerk
Camping Milheeze.
7 Juni: Pater A. Bourgeois 353 gekozen tot Generaal Overste.
19 Juni: P. Dorresteijn besluit zijn cursus over spiritualiteit.
23 Juni: Naam- en afscheidsfeest van P. van Vlerken.
25 Juni: Veel fraters gingen naar de “beatmis” in Someren-Heide.
6 Juli: 5 Fraters verlenen asistentie bij vacantiewerk Camping Milheeze.
12 Juli: P. van der Voort beeindigt zijn cursus over Bijbelexegese.
14 Juli: Laatste college van P. van Woerkum over Kerkgeschiedenis.
4 Fraters gaan vacantiewerk doen in het S.F.L. te Amsterdam.
21 Juli: Andere fraters gaan vacantiewerk doen in de bejaardenzorg.
1 Augustus: Het noviciaat van Asten wordt overgebracht naar Liesbosch en
P. C. van Beek wordt met ingang van deze dag benoemd als eerste raadslid in
Liesbosch. 354
2 Augustus: P. Somers wordt kapelaan in Hengelo.
P. M. van Woerkum wordt nieuwe bewoner van Asten.
4 Augustus: P. van Beek gaat met de Fraters op vacantie in het broederjuvenaat te
Loppem. Brengen een bezoek aan Brugge.
15 Augustus: P. van Beek gaat met 3 fraters naar Breda om te praten met
Pater Provinciaal en P. Dijkman 355 om duidelijkheid te krijgen op het gebied van
studie voor de maand oktober.
P. van Vlerken nogmaals herbenoemd als administrator Asten tot 15
september.
7 September: Drie Nederlandse candidaten worden opgenomen in het postulaat en
twee Belgische. Ze beginnen de hogere studies in Liesbosch.
8 September: Professie van 11 Nederlandse fraters en 1 Belgische 356 ten overstaan
van Pater H. Hansen, Provinciaal, en de PP. van Vlerken en van Beek.
Pater van Vlerken werd per 21 september ontheven van zijn functie als
novicenmeester. 357 Hiermee eindigde het noviciaat te Asten.
353
P. A. Bougeois:
geboren 30.01.1921 te Jeandelaincourt, Frankrijk; geprofest 29.09.1938 te Amiens; priester gewijd
06.07.1947 teVaulnaveys.
354
“Annalen” 1967, blz. 179.
355
P. J. Dijkman:
geboren 29.09.1924 te Bovenkarspel; geprofest 08.09.1944 te Asten; priester gewijd 23.12.1950 te
´s-Hertogenbosch; overleden 25.09.1993 te Nijmegen.
356
“Annalen” 1967, blz. 175-176; van Houtert, o.c. blz.202-204.
357 “Annalen” 1967, blz. 178.
78

Het noviciaat van Asten eindigde omdat er plotseling een grote terugloop was
gekomen van priesterroepingen. Het opleidingshuis voor late roepingen in
Warnsveld werd verkocht 15 juli 1968 en Helmond werd gesloten in 1969.
Van 1909 tot en met 1967 werden 1086 novicen van de Nederlandse Provincie
geprofest. 358
In de geschiedenis van het noviciaat ontdekken we 3 periodes:
1.- Vanaf 1908-1954, met opeenvolgend als novicenmeester de PP. Schulte,
Trines, van Hommerich en Witjes.
Het is de tijd dat men het schema volgt van Sittard-Manage (P. Prévot). Het
noviciaat is een nogal gesloten gemeenschap met bijna geen contact met de
familie en de buitenwereld. Buiten de maaltijden mag er niets gebruikt worden,
zelfs geen water, zonder verlof van de Magister. Alles bijeen is het tamenlijk
streng.
2. De jaren 1954-1962 onder leiding van P. Steffen als Magister.
Hij begint met een meer actieve methode: de fraters moeten preken maken en
voordragen, conferenties geven over bepaalde onderwerpen, improvisaties houden
en leren discusieren.
Men gaat ook meer naar buiten: bezoek klokkengieterij in Aarle-Rixtel,
passiespelen Tegelen, een dag uit naar Maastricht en omgeving, naar Aken
(Duitsland) etc.
Vanaf 1956 krijgt men verlof om tegenwoordig te zijn bij de zilveren bruiloft
van de ouders. In 1957 mogen de ouders twee maal per jaar op bezoek komen.
3. De jaren 1962-1967 onder leiding van P. van Vlerken.
In deze jaren zien we duidelijk de invloed van de veranderingen in Kerk en
samenleving van die jaren.
In 1964 komt er een nieuw programa en krijgt men de mogenlijkheid
aanwezig te zijn bij het huwelijk van een broer of zus.
De grote openheid komt in 1966. Dan mogen de fraters een paar dagen naar
huis na hun professie. Het stilzwijgen maakt plaats voor een rustige sfeer. De
fraters krijgen meer inspraak. Er wordt les gegeven in liturgie, H. Schrift,
kerkgeschiedenis, religieus leven en geschiedenis van de Congregatie. Er komt
veelvuldig contakt met paters en broeders. De fraters houden pastorale
gesprekken met jeuggroepen van Asten over de toekomst van de kerk etc. In de
zomer gaan ze als vrijwilliger werken op een jeugdkamp, in het SFL of in de
bejaardenzorg. Mogen zelfs een paar dagen op vacantie naar de familie.
358 Zie: van Houtert, o.c. blz. 205.
79

TWEEDE GEDEELTE.
HET H. HARTKLOOSTER IN ASTEN ALS KLOOSTERBEJAARDENOORD EN
DAARNA ALS KLOOSTERVERZORGINGSHUIS VOOR OUDER WORDENDE
MEDEBROEDERS.
1 DE JAREN 1967-1970.
De Jaren 1967- 1968.
Wat moet er nu gebeuren in Asten? Aanvankelijk dacht men aan een huis voor
“Bezinningsdagen”.
Met ingang van 15 September werd benoemd tot Rector in Asten P. Th. van
Schayk met P. M. van Woerkum als eerste raadslid en P. H. Oudejans 359 als
tweede. Pater Oudejans, die tot 1 augustus 1967 novicenmeester was geweest in
Helmond voor de broeders-novicen, werd tevens benoemd tot directeur van het
bezinningshuis in oprichting. 360
In 1967 werden de volgende Paters benoemd voor Asten: van Iersel (van uit
Warnsveld), van de Crommenacker 361 (van uit Brazilië) en H. van Schaik 362 (van uit
Koningslust).
Verder waren er eind 1967 te Asten de Broeders: Stanislaus, Servatius, Lucas
sr, Romualdus 363 , Desiderius en Bavo. 364
Een bezinningshuis beginnen in Asten bleek echter een moeilijke zaak, daar de
PP. Jezuieten pas daarmee begonnen waren in “Kellerpunt” in Heeze. Men dacht
nu aan een huis voor bejaarden, ook al omdat bij de voorbereiding van het
zevende Provinciaal Kapittel van 1965 de wens geuit was om de zorg voor de
oudere medebroeders tot punt van bespreking te maken.
Het Provinciaal Bestuur droeg de behandeling van dit verlangen op aan de
Financiële Commissie.
Deze gaf aan het Kapittel het advies een Commissie in het leven te roepen die
een enquête over deze kwestie moest instellen. Men meende dat inspraak van de
ouderen zelf noodzakelijk was.
Op 11 Oktober 1967 werd dan de Commissie “Zorg voor onze bejaarden”
ingesteld met als voorzitter P. H. de Vries. Deze wees op de urgentie van de zaak.
359
P. H. Oudejans:
geboren 23.10.1924 te Amsterdam; geprofest 08.09.1944 te Asten; priester gewijd 15.07.1951 te Nijmegen en
gestorven 25.06.1988 te Delft.
360
“Annalen” 1967, blz. 177-178.
361
P. P. van de Crommenacker:
geboren 24.05.1906 te Gemert; geprofest 08.09.1925 te Asten; priester gewijd 19.07.1931 te Nijmegen;
gestorven 11.10.1976 te Asten. Was missionaris in Noord-Brazilië 1932-1967.
362
P. H. van Schaik:
geboren 18.12.1908 te Amsterdam; geprofest 09.09.1929 te Asten; priester gewijd 14.07.1935 te Nijmegen en
overleden 09.02.1968 te Amsterdam.
363
Br. Romualdus Wijfjes:
geboren 18.03.1904 te Ouder Amstel; geprofest 08.09.1929 te Heer; gestorven 09.05.1985 te Asten.
364
Br. Bavo Vogels:
geboren 24.05.1907 te Woensel; geprofest 08.09. 1933 te Heer; gestorven 28.01.1982 te Eindhoven.
“Annalen” 1967, blz. 193.
80

Op de vragen van de Commissie antwoordden 75% van degenen die
aangeschreven waren, meer als gedacht. Uit de antwoorden bleek dat men zoveel
mogenlijk in de communiteit wilde blijven. Uitgesloten bleek het vormen van
aparte groepjes in een of ander bejaardencentrum. Dit vroeg dus aanpas van de
bestaande huizen.
Op 10 Januari 1968 werd een nieuwe Commissie opgericht met als leden: de
PP. G. Bakker, L. Leblanc, E. van der Velden 365 , H. de Vries en Br. Bavo. Pater van
der Velden werd per 1 februari vrijgesteld om de mogelijkheden te onderzoeken
die er lagen voor de huisvesting en de verzorging van onze bejaarden. Hij was
tevens voorzitter van de Commissie. Deze Commissie gaf de voorkeur aan Asten,
daar dit huis nog geen nieuwe bestemming had nu de kwestie van een
bezinningshuis niet doorging, terwijl de andere vormingshuizen, hoewel
onderbezet toch nog in gebruik waren. 366
Vanaf 15 Februari werd P. Oudejans van Asten verplaatst naar Breda en P. van
Zwol 367 om gezondheidsredenen van Breda naar Asten.
P. E. van de Velden kwam ook naar Asten, werd benoemd tot econoom en
vanaf 14 maart tot 2° Raadslid van het huisbestuur. 368
Op 14 maart 1968 kwam de Commissie bejaardenzorg te Asten bijeen,
waaraan toegevoegd Rector Th. van Schayk en de Adviseur Dhr. W. Dijs,
Staffunctionaris R.K. Vereniging Bejaardenhuizen om het ex-noviciaat in te richten
als huis voor bejaarde medebroeders. De verbouwing zou plaats hebben 3 juli
1968 en aangepast worden voor 30 à 40 personen.
Op 3 Juli 1968 werden door P. van der Velden de plannen voor de verbouwing
aan het Provinciaal Bestuur aangeboden en na enige tijd goegekeurd. Dit betreft
dan de eerste verbouwing. In Augustus werd met deze verbouwing begonnen.
In juni was men al begonnen met het plaatsen van een lift. 369 De toestemming
om Asten te veranderen in een bejaardencentrum was door Pater Generaal
gegeven op 1 augustus 1968. De plannen werden gemaakt door de Heer Pacilly,
Binnenhuisarchitekt uit Bergen op Zoom en uitgevoerd door Aannemer Geven, die
het huis had gerestaureerd na de oorlog.
Er zouden 29 kamers komen: 25 voor de bejaarden + een ziekenkamer en 3
voor het verzorgend personeel.
365
P. E. van der Velden:
geboren 11.11.1909 te Hoogerheide; geprofest 08.09.1932 te Asten; priester gewijd 18.07.1937 te Nijmegen
en gestorven 09.04.1978 te Asten.
366
“Mededelingen” 1968 blz. 15; brief van 8 februari 1969 van Br. Martialis aan P. H. Hanssen, Provinciaal.
367
P. W. van Zwol:
geboren 11.05.1902 te Utrecht; geprofest 08.09.1935 te Asten; priester gewijd 17.07.1940 te Nijmegen;
overleden 21.08.1968 te Breda. Was missionaris in Congo 1948-1959.
368
“Mededelingen” 1968, blz. 29 en 35.
369 Zie: van Houtert, o.c. blz. 207-208.
81

Ook zouden de keuken, refter en recreatiezaal worden gemodernizeerd en
aangepast. In de recreatiezaal zou b.v. een lees en T. V. hoek komen.
Inmiddels was P. van der Velden in augustus naar Maastricht vertrokken om
pastor te zijn in een woonwagencentrum en werd zijn taak overgenomen door P.
Bos. In augustus kwam ook P. Hampsink van Elsendorp naar Asten en werd P. W.
van der Vorst kapelaan in de Parochie O.L.Vrouw Presentatie in Asten.
Verder kwam Br. Martialis Schoenmaker van Liesbosch naar Asten als
verpleger. Hij werd kort daarna benoemd tot lid van de Bejaardencommissie 370
In September kwam Br. Letantius Vincenten als kok naar Asten en werd
P. N. Bos vanaf 1 September 2° raadslid.
In December werd P. Th. Van Schaijk benoemd tot lid van de
Bejaardencommissie en vroeg Br. Bavo Vogels zijn ontslag als commissielid . 371
Het Jaar 1969.
Op 12 Februari werd in de Provincieraad stevig gestudeerd over de
verwezenlijking van een aanvullend pensioenfonds voor de bejaarden in Asten
372
en in de zitting van 23 April werden de uitgaven ter dekking van de
verbouwkosten goed gekeurd. 373
Drie zusters van Charitas (Roosendaal) kwamen per 1 Maart om ons
bejaardencentrum te verzorgen.
Kort na Pasen kwam de verbouwing gereed.
Op 3 juni verhuisden van Bergen op Zoom naar Asten de Broeders Alexius H.
Neelemans, Gerardus J. van der Peet, Alphonsus C. Zuijderwijk, Thomas A.
Verweijen, Adalbertus G. Mulder en Paschalis J. Hoogeboom. 374
Verder werd per 1 juni P. Steggink lid van de communiteit van Asten en per 1
Augustus de Broeders Andreas Corsini Th. Keukens( uit Helmond-Missiehuis),
Wilhelmus A. van der Heijden (Bergen op Zoom), Romanus J. Keukens (Bergen op
Zoom), Radboud J. Romkes (Helmond); en vanaf 1 september Br. A. Brouwers
(Missieprocuur-Rotterdam). 375
In oktober telde de communiteit 23 leden en 8 adscripti. 376
Op 28 november verhuisde Mgr. H. Mekkekholt van Liesbosch naar Asten. 377
Het Jaar 1970.
In Januari kwam P. Nolten zijn intrek nemen in Asten.
In de Provincieraadzittingen van 31 Maart bood het financieel overzicht een
vrij opwekkend beeld: Er was voldoende armslag om een goede oude-dag-
370 “Mededelingen” 1968, blz. 64-66 en 81.
371 “Mededelingen” 1968, blz. 106.
372 “Mededelingen” 1969, blz. 19-20.
373 “Mededelingen” 1969, blz. 54.
374 “Mededelingen” 1969, blz. 65.
375 “Mededelingen” 1969, blz. 78.
376 “Mededelingen” 1969, Adressenlijst blz. 2.
377 “Mededelingen” 1969, blz. 119.
82

voorziening op te bouwen, onze missies een helpende hand te blijven bieden en
experimenten financieel van de grond te brengen. Maar niet alles tegelijk.
Prioriteiten moesten worden afgewogen en daarbij kreeg het “pensioenfonds” nog
een jaar of twee voorrang. 378
Per 13 juni werd het bureau van Liesbosch overgeplaatst naar Asten. Pater
Rijs en Br. Eusebius P. Derks verhuisden mee om in de losstaande vroegere
rekreatiezaal dit bureau voort te zetten. 379
In Juli waren er enkele zieken: Br. Vincentius J. van Hevelingen, Br. Gerardus
J. van der Peet, Br. Stanislaus G. Kloosterman, P. J. van Laarschot en de Zrs.
Brigitte en Celestine.
Op 15 September ging het 2° triennium van het rectoraat van Th. van Schaijk
in met als raadsleden J. Bos (1° raadslid en econoom) en Martialis F. Schoenmaker
(2° raadslid). 380
Per 6 November 1970 waren er in Asten: 22 Broeders, 7 Paters en 8
adscripti. 381
P. P. Schouten kreeg per 1 December eervol ontslag als kapelaan van de
parochie H. Jozef te Deurne en verbleef voorlopig in Asten. 382
HET JAAR 1971.
Br. Eusebius P. Derks ging op 9 januari over naar de communiteit te
Maastricht; Br. Eventius A. Benschop nam op die dag zijn bureautaak over. 383
Br. Martialis F. Schoenmaker schreef in “Mededelingen” van 12 Januari:
Asten Dankt U!.
Het is ons gebleken dat er in onze Nederlandse Provincie nog steeds veel
belangstelling bestaat voor het werk “Bejaardenzorg”. Over het algemeen
timmeren we niet aan de grote weg. Ons gezamenlijk werk, om het onze
bejaarden zo goed mogenlijk naar de zin te maken en hun bejaard-zijn, zo zinvol,
als het maar enigsinds kan, te doen beleven, geschiedt in alle stilte. Toch verheugt
het ons dat zovelen met ons meeleven. Hetgeen moge blijken uit onderstaande
statistiek van het afgelopen jaar. We ontvingen in totaal 664 gasten, waarvan
verschillende meerdere dagen bij ons logeerden. De verdeling is als volgt: 332
paters, 114 broeders, 23 fraters, 66 zusters en 64 van alles en nog wat. Terwijl in
November ongeveer 65 Congogasten de jaarlijkse gedenkdag voor de gevallenen
in Congo bijwoonden…
Als U even tijd hebt, in Asten bent U altijd hartelijk welkom!.
Op 23 juni overleed in het ziekenhuis te Geldrop P. B. Hampsink. Onder grote
belangstelling van zijn medebroeders is hij op 26 juni op het kloosterkerkhof te
Asten begraven. 384
378 “Mededelingen” 1970, blz. 40.
379 “Mededelingen” 1970, blz. 72.
380 “Mededelingen” 1970, blz. 94.
381 “Mededelingen” 1970, Adressenlijst, blz. 2.
382 “Mededelingen” 1970, blz. 156.
383 “Mededelingen” 1971, blz. 2.
83

Op 11 Juli overleed te Asten Br. Stanislaus Kloosterman en werd aldaar
begraven. 385
Eind 1971 waren in Asten 22 Broeders, 7 Paters en 7 adscripti. 386
HET JAAR 1972.
Pater Provinciaal bezocht de konfraters 25 en 26 Januari.
Op 11 Mei overleed Br. Antonius Brouwers en werd op het kloosterkerkhof
begraven.
Sinds 1 Oktober werd Br. Dionysius Sparidans namens zijn bejaarde
huisgenoten lid van het huisbestuur. 387
In Oktober nam Br. Paulinus Smits zijn intrek in Asten en Br. Gabriël Knirim,
die niet meer terugkeerde naar Indonesië, op 3 December. 388 .
HET JAAR 1973.
Op 7 februari waren er te Asten 9 paters en 22 broeders en 5 adscripti.
Op 2 Maart overleed te Asten Pater H. Roosen. “Mededelingen” plaatste een
“In Memoriam” van hem. 389
Op 28 Juni overleed te Asten Pater Egidius Van Will, van de Noord-Braziliaanse
Provincie. Hij werd 3 juli begraven op het kloosterkerkhof.
Op 30 Juni overleed te Heeswijk-Dinther Pater Leonardus Beutener, van de
Zaïrese Provincie en werd 3 Juli te Asten begraven.
Pater H. Verhoeven besloot in September zich blijvend te vestigen in Asten en
ook Br. Philippus Hofstede van de Vlaamse Provincie. 390
Met instemming van het Generaal Bestuur werd P. Th. van Schaijk voor een
derde triennium benoemd tot rector van de communiteit met als raadsleden de
Brs. Vincentius van Hevelingen en Leo van Langen. De bestuursperiode ging in op
15 September. Pater J. Bos bleef huis-econoom. 391
Br. Antonius van der Steen verliet op 1 Oktober de parochie en pastorie van
Westerbeek en nam zijn intrek in Asten. 392
In “Mededelingen” van 30 Oktober plaatste P. Rijs, de bibliothecaris van de
communiteit, de volgende advertentie: De bibliotheek van Asten kan de nodige
aanvulling gebruiken. Alle lektuur is welkom- de taal vormt voor de veeltalige
Astense communiteit geen bezwaar!- maar ontspanningslektuur is het meest
gewenst. Nu de winter in aantocht is en onze medebroeders hun dagelijkse
wandeling moeten missen, zijn ze meer aangewezen op lektuur.
384 “Mededelingen” 1971, blz. 94.
385 “Mededelingen” 1971, blz. 104.
386 “Mededelingen” 1971, Adreslijst, blz. 2.
387 “Mededelingen”,1972, blz. 140.
388 “Mededelingen” 1972, blz. 162-163.
389 “Mededelingen” 1973, blz. 36-40.
390 “Mededelingen” 1973, blz. 140.
391 “Mededelingen” 1973, blz. 170.
392 “Mededelingen” 1973, blz. 151.
84

Op 29 November had het Provinciaal Bestuur een gesprek met de rectoren en
economen van de kloosterbejaardenoorden van Asten en Nijmegen. Van Asten
waren er de Paters Th. van Schaijk en J. Bos. P. van der Wel, Provinciaal Overste,
wees er op, hoe belangrijk het is dat in onze Provincie de zorg voor onze oudere
medebroeders de volle aandacht heeft. Welke facetten deze zorg omvat, was het
onderwerp van de bespreking.
Pater Provinciaal had ook veel waardering voor wat er in Asten gebeurde. De
zusters helpen bij de verzorging en ze geven sinds kort bejaardengymnastiek.
Verder helpen ze bij het beoefenen van hobby´s.
Op voorstel van de financiële kommissie besloot het Provinciaal Bestuur in de
zelfde vergadering het Bejaardenfonds van de Provincie uit te bouwen. De
jaarlijkse uitkering boven de A.O.W. kan dan worden vastgesteld op een hoger
bedrag dan volgens de oude berekeningen. Voortaan zullen bovendien alle
Nederlandse scj-ers van deze uitkering verzekerd zijn, ook die in het buitenland
werkzaam zijn. 393
DE JAREN 1974-1975.
Op 8 Maart 1974 overleed Br. Alexius Neelemans.
In zijn vergadering van 24 Oktober benoemde het Provinciaal Bestuur Pater
Paul Rijs m.i.v. 15 November tot rector van de communieit van Sittard. Eveneens
in die vergadering werden de Brs. Vincentius van Hevelingen en Leo Langen
benoemd tot leden van het huisbestuur van Asten. 394
Op 15 November 1974 werd voor de notaris in Breda de “Stichting Dehon”
opgericht voor de exploitatie van de Bejaardenzorg scj. De akte werd namens de
Priesters van het H. Hart ondertekend door pater Toon van der Wel, provinciaal
overste, en door pater Koos de Rooij, secretaris van het bestuur van SCJ.
Op 2 Februari 1975 overleed Br. Paschalis Hoogeboom en werd 6 Februari
begraven.
P. B. Brügemann nam 17 Februari zijn intrek in Asten. 395
17 Februari waren er in Asten 21 broeders, 8 paters en 4 adscripti.
Het Provinciaal Bestuur van Noord-Brabant liet bij schrijven van 2 april aan het
Bestuur “Explotatiestichting Bejaardenzorg” Priesters van het H. Hart”, opgericht 1
April 1975, weten dat de Minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk werk
toestemming had gegeven voor het Klooster van het H. Hart te Asten een
verklaring van geen bezwaar af te geven m.i.v. 24 Maart 1975. Met de aansporing
te zorgen voor een goede brandbeveiliging eindigt dhr Roebroek, Griffier der
Staten, zijn brief. 396
393 “Mededelingen” 1973, blz. 204-205.
394 “Mededelingen” 1974, blz. 142.
395 “Mededelingen” 1975, blz. 29.
396 “Mededelingen” 1975, blz. 67.
85

Hierdoor werd het klooster een erkend kloosterbejaardenoord en kwam men
voor subsidie in aanmerking.
In zijn vergadering van 22 Mei benoemde het Provinciaal Bestuur, na de
communiteit geraadpleegd te hebben, m.i.v. 1 juni Pater Jan Eijkman tot rector en
econoom van ons klooster te Asten. 397
Vanaf 1 Juli nam Br. Fidelis van den Enden zijn intrek in het klooster te
Asten 398
Op 5 augustus werden de nieuwe raadsleden van het huisbestuur benoemd:
1° raadslid P. J. van Laarschot; 2° Br. Vincentius van Hevelingen. 399
24 Oktober bezocht P. Generaal de Communiteit.
De Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant stelden eind 1975 de pensionprijs
vast voor ons kloosterbejaardenoord te Asten en keurde die tevens goed. 400
Br. Ewald Hurkmans nam 22 December zijn intrek in Asten. Hij is behupzaam
bij keuken, portierschap, chauffeursdiensten en tuin. 401
In 1975 werd het huiskrantje “Oost West Thuis Best” opgericht en bleef
bestaan tot 1978. (12 nrs. : 1-8-1975 – jan. 1978). In n° 2 van 1975 schrijft P. J.
Eijkman over “De 7 Plagen van Asten”:
Wat brengt de toekomst? Aan herrie en lawaai!!!. In overleg met het Provincialaat
( P. L. van Zijl) en de K.V.B. (Katholieke Vereniging van Bejaardenhuizen) is men in
onderling overleg tot de volgende planning gekomen voor een nog betere
aanpassing van het huis, en om het optimaler te kunnen laten functioneren:
1. De Telefoon.
In de maand Oktober zal waarschijnlijk begonnen worden met de aanpassing en
uitbreiding van de telefoon. Er komen in huis totaal 17 toestellen. Deze worden
bediend vanuit een centrale in de hal van de gang. Op enkele gangen komen twee
toestellen en verder nog op verschillende punten in het huis: o.a. rekreatiezaal,
TV.-zaal (voor de refter gemakkelijk), ziekenzaal, therapiezaal, keuken etc.
2. Er zal een gang gebouwd worden vanaf het huis naar de therapiezaal. Ook zal in
deze gang de mogenlijkheid voorzien worden om zonder trappen naar buiten te
kunnen rijden.
3. In de kapel komt een nieuwe geluidsinstalatie, die zodanig uitgedbreid kan
worden, dat men-indien nodig- op iedere kamer en op de ziekenzaal een
luidspeker kan plaatsen.
4.Voor de rekreatiezaal wordt gedacht aan een barretje en een hangend plafond.
5. Ook de slaapzaal zal een grondige verandering ondergaan. Men denkt aan het
bouwen van 8 kamers voor de konfraters of familieleden, die willen logeren.
6. Ook de lift wordt niet vergeten. Het is mogenlijk om deze door te trekken.
7. In de bovengangen komen leuningen langs de muren.
397 “Mededelingen” 1975 blz. 78.
398 “Mededelingen” 1975 blz. 94.
399 “Mededelingen” 1975, blz 101.
400 “Mededelingen” 1975 blz. 168
401 “Mededelingen” 1976, blz 2
86

HET JAAR 1976.
Per 1 Maart kwam Frater Huub van Enckevort van Cadier en Keer naar Asten.
Hij gaat de zorg op zich nemen voor de verpleging in ons kloosterbejaardenoord.
13 Mei wijdde het Provinciaal Bestuur een eerste bespreking aan de
verbouwing van Asten: uitbreiding van het aantal kamers en het aanbrengen van
een tweede lift. 402
18 Mei stond het Klooster H. Hart “om niet” een strook grond af aan de
Gemeente Asten ten behoeve van straataanleg Patersweg, nl. een westelijke
strook van de Kloostertuin. 403
Br. Gerardus van der Peet vierde 28 Mei zijn 65-jarig kloosterfeest.
Op 3 September overleed P. A. Ooms van de Frans-Canadese Provincie. Werd
7 september op het kloosterkerkhof begraven.
Op 11 Oktober overleed Pater van de Crommenacker en op 11 November P. J.
Walters van de Frans-Canadese Provincie.
HET JAAR 1977.
Op 25 Februari overleed Br. Paulus Smits die 2 Maart op het kloosterkerkhof
werd begraven. OP 26 Februari overleed te Geldrop Br. Wilhelmus van der Heiden.
Ook hij werd 2 Maart te Asten begraven.
Verder stierf 18 Juni Br. Fidelis van den Ende.
TWEEDE VERBOUWING TE ASTEN. (Mededelingen 1977, blz. 76-78).
“Aan de straatkant is er niets van te zien. Maar ons klooster in Asten
ondergaat op het ogenblik een ingrijpende verbouwing. Dat wordt duidelijk, als je
door een raam van de benedengang naar buiten kijkt. Op de hoogte van de
dakgoot loopt er rond heel de cour een plankenbrug. Met gezwinde spoed rijden
mannen daarover puin naar de tuinkant en voeren tegelijk nieuw materiaal aan.
Deze “luchtbrug” is een geniale uitvinding om beneden, zowel binnen als buiten,
alle last te vermijden en vuilmaken te voorkomen, Het gaat immers voornamenlijk
om de zolderétage van voor- en kapelvleugel. Zoals de vleugel aan de boskant al
jaren heeft, krijgen ook beide andere aan de binnencour-zijde een zogenaamd
“gebroken dak”.
De dakkapelletjes maken plaats voor grotere ramen en de vloer van de oude
slaapzaal wordt verhoogd. Daardoor verdwijnen meteen de ontelbare buizen,
pijpen en leidingen die nodig zijn om het wonen in de nieuw te bouwen kamers
aangenaam te maken.
De bestaande lift wordt doorgetrokken naar de tweede verdieping en aan de
andere kant komt een tweede lift.
Iets minder gemakkelijk, maar wel veilig, wordt de extra trap in de kapelvleugel
die dienst gaat doen als brandtrap. Beneden is de recreatiezaal ontruimd. Daar
komt een verlaagd plafond en een systeem voor de luchtcirkulatie. De therapiezaal
402 “Mededelingen” 1976, blz. 50.
403 van Houtert, o.c. blz. 209.
87

(vroeger toneel-en recreatiezaal van de novicen) achter het huis is zolang
recreatiezaal. Je hoeft er niet meer voor naar buiten. De brede zacht glooiende
verbindingsgang heeft aan weerszijden glazen wanden.
Dan komt er een kommuniekatiesysteem: oproepmogelijkheid, huisradio en TVaansluiting
op alle kamers.
Men raamt de kosten van verbouwing en aanleg kommunikatiesystemen (exclusief
brandbeveiliging) op 1.000.000 gulden.
Een pas geslagen pomp kan voortaan de tuin overvloedig van water voorzien.
Deze tweede, meer ingijpende verbouwing statte op 2 Mei en werd in
december van het zelfde jaar voltooid.
In zijn vergadering van 9 Augustus heeft het Provinciaal Bestuur Fr. Huub van
Enckevoort benoemd tot lid van het huisbestuur, met ingang van 15 Augustus. 404
Br. Fridolinus van Etten verhuisde op 21 November van Amsterdam naar
Asten.
In December kwam de vebouwing klaar van het kloosterbejaardenoord. 405
20 December verhuisde P. J. van Houtert van Amsterdam naar Asten. 406
HET JAAR 1978.
2 Januari hield het Klooster Open Dag voor de bevolking van Asten, ook in
verband met het eeuwfeest van de Congregatie.
P. Bert Snijders ging vanaf 8 Februari van Cadier en Keer naar Asten. 407
Op 19 Maart overleed Br. Servatius en werd 22 Maart op het kloosterkerkhof
begraven. Op 9 April overleed P. Edmundus van der Velden. Hij werd op 12 April
begraven.
Het Provinciaal Bestuur benoemde 10 Mei P. J. Eijkman voor een tweede
triennium tot rector en econoom van Asten. Hij begon zijn nieuwe ambtsperiode
op 1 Juli. Overige leden van het huisbestuur zijn P. L. Linssen en Br. Ewaldus
Hurkmans. 408
Per 1 Juni was de totale leeftijd van de 38 bewoners: 2.547 jaar. De
gemiddelde leeftijd van de 28 konfraters boven de 65 was 74 jaar; van de 10
onder de 65 was 57 jaar. 409
Op 2 Juni overleed te Asten Zr. Birgitte van Aken.
Br. Ambrosius J. Léger verhuisde op 13 November van Amsterdam naar
Asten 410 en P. A. Weisenborn kwam 4 December hier zijn intrek nemen. 411
HET JAAR 1979.
404 “Mededelingen” 1977, blz. 94.
405 “Mededelingen” 1977, blz. 138.
406 “Mededelingen” 1978, blz. 6.
407 “Mededelingen” 1978, blz. 12
408 “Mededelingen” 1978, blz. 61.
409 “Mededelingen” 1978, blz. 64.
410 “Mededelingen” 1978, blz. 130.
411 “Mededelingen” 1979, blz. 2.
88

Het Provinciaal Bestuur benoemde op 24 Januari Zuster Gertrudis tot adjunctdirectrice
met ingang van 1 Februari. 412
Op 20 Januari overleed Br. Arnoldus Desiderius Evers en op 17 Mei P. A.
Weisenborn.
Sinds 1 Juni is Br. Joannes Bouwhuis officieel bewoner van het H. Hartklooster.
413
16 Oktober bezocht P. Panteghini, Generaal Overste, de communiteit. 414
Op 29 Oktober werd P. Linders begraven te Asten, gestorven 25 Oktober te
Boekel.
Half December nam P. Ruud van der Meer zijn intrek in Asten. 415
HET JAAR 1980.
In “Mededelingen” van 18 februari van dit jaar lezen we:
Samenstelling Bestuur Stichting Dehon.
Sinds onze kloosters van Asten en Nijmegen door het Ministerie erkend zijn als
kloosterbejaardenoorden en zo voor subsidie in aanmerking komen, is de
exploitatie van deze kloosters aan de Stichting Dehon als zelfstandige
rechtspersoon toevertrouwd. Tot 15 Februari was het bestuur van deze Stichting
gelijk aan het provinciaal bestuur met H. de Vries als penningmeester. Al enige tijd
bleek dat, wilde het bestuur van de Stichting Dehon beter tot zijn taak als
beheerder van onze bejaardenhuizen in staat zijn, meer deskundigheid zeer
wenselijk was. De leden van het provinciaal bestuur zijn geen specialisten op het
gebied van bejaardenzorg. Daarom besloot het provinciaal bestuur het bestuur van
de Stichting Dehon enigszinds te wijzigen. Het vond Zuster Christiana Hüskens van
de Zusters Onder de Bogen, woonachtig te Nijmegen en werkzaam als
personeelsfunctionaris van het Radboud-Ziekenhuis, bereid tot het bestuur toe te
treden. Met haar is tevens de congregatie vertegenwoordigd van de zusters die in
ons Sint Jozefklooster te Nijmegen wonen. Verder ging de heer M.H. Jansen,
directeur van het Bejaardenhuis St. Jozeph te Deurne, positief op het voorstel in
een bestuursfuntie op zich te nemen.
Het volledig bestuur van de Stichting Dehon is vanaf 15 Februari: W. van Paassen,
Provinciaal Overste, voorzitter, Zr. Christina Hüskens, vicevoorzitter, A. van der
Wel, sekretaris, H. de Vries, penningmeester, M. Jansen. 416
Br. Boudewijn van den Heuvel kreeg met ingang van 1 april 1980 een benoeming
als kok in het bejaardenhuis Asten. 417
In “Mededelingen” van 31 maart lezen we:
412 “Mededelingen” 1979, blz. 16.
413 “Mededelingen” 1979, blz. 68.
414 “Mededelingen” 1979, blz. 138.
415 “Mededelingen” 1980, blz. 2.
416 “Mededelingen” 1980, blz. 56-57.
417 “Mededelingen” 1980, blz. 70.
89

Directeuren voor onze kloosterbejaardenoorden.
In verband met de beslissing van het provinciaal bestuur om de functies van rector
en directeur los te koppelen heeft een bestuursdelegatie van de Stichting Dehon,
bestaande uit Pater Provinciaal, voorzitter, en de heer M. Jansen een gesprek
gehad met de bewoners- en medewerkerscommissie over een nieuw aan te stellen
directeur. 418
Daarvoor werd door het bestuur van de Stichting Dehon per 1 September
benoemd Zuster Gertrudis Potters. 419
Br. Aufridus Toonen verhuisde op 7 mei van Cadier en Keer naar Asten. 420
Op 31 Juli overleed Br. Antonius van der Steen en op 14 Augustus P. P. van
Leeuwen.
Br. Hermanus Kockx ging van Amsterdam per 1 September wonen te Asten en
per 20 November P. H. van Iersel.
Op 27 December overleed P. Guus Knirim.
De Paters van Laarschot, Verhoeven, van Iersel werden per 1 November
benoemd om de nieuwe pastoor van Asten, J. Korff, te helpen in de zielzorg.
In 1980 kwam er opnieuw een eigen huiskrant “Ons Asterientje” onder de
redactie van Zr. Giovanni Hermans, Br. Boudewijn van den Heuvel en P. J. van
Houtert. Verschijnt vier maal per jaar.
HET JAAR 1981.
Op 21 Januari overleed Br. Sylvester Taalman.
6 Februari: P. L. Theeuws hield een lezing over zijn werk in Brazilië.
9 Februari: Toneelavond door de N.K.V., groep Heusden.
10 Februari: Regionale dag over de toekomst van de Provincie.
15 Februari waren in Asten 21 broeders en 13 paters.
Het Provinciaal Bestuur benoemde 15 Mei P. Nol Duyvensteijn tot rector en
econoom van het H. Hartklooster met ingang van 1 juni. Br. Aufridus Toonen
(plaatsvervangend overste) en P. J. van Hoek vormen met hem het
communiteitsbestuur. 421
Op 18 Juli overleed P. J. Limpens van de Noord-Braziliaanse Provincie.
P. Guus Steffens kwam 4 Augustus naar Asten en de Paters H. Raaijmakers en
L. Leblanc 7 Augustus. 422
Op 20 Augustus overleed P. L. Leblanc.
Br. Albertus Nooijens nam op 21 Oktober zijn intrek in Asten. 423
In 1981 kwam er een nieuwe keuken. Gedurende de installatie (19 april-23
juni) werden de diners vertrekt door het Restaurant “In het Eeuwig leven” 424 . Ook
418 “Mededelingen” 1980, blz. 75.
419 “Mededelingen” 1980, blz. 142.
420 “Mededelingen” 1980, blz. 94.
421 “Mededelingen” 1981, blz. 79.
422 “Mededelingen” 1981, blz. 112.
423 “Mededelingen” 1981, blz. 138.
424 J. van Houtert, o.c. blz. 215.
90

de dakgoten van het gehele huis werden vernieuwd en de buitenkant van het huis
werd opnieuw opgeschilderd. 425
In de Kapel kwamen er, in plaats van de oude paramenten, 15
Priestermantels, 30 stolen en 5 kovels. 426
HET JAAR 1982.
Onze gewezen Finland-missionaris H. Th. Hartwijk verhuisde uit Brussel naar
Klooster H. Hart te Asten op 12 Februari. Op 5 juni legde hij zijn professie af op 88
jarige leeftijd. 427
Pater Kees Evers is sinds 5 September lid van de communiteit Asten.
Op 27 Augustus overleed Br. Gerardus van der Peet, 428 en op 20 Oktober Br.
Leo Van Langen. 429
Per 16 November vestigde Br. Fabianus van Leeuwen zich vanuit Finland
in Klooster H. Hart te Asten. 430
Half 1982 werd een kleine serre gebouwd ter verzorging van bloemen voor
huis en kapel. 431
HET JAAR 1983.
In de avond van 9 Januari overleed P. Laurentius van den Heuvel, Trappist van
de Abdij Koningshoeve te Tilburg, nadat hij vijf jaar was verpleegd in Asten. 432
Op 14 April overleed Pater H. Hartwijk.
Pater Jan Wagenaar kwam op 8 juni uit Rotterdam naar Asten. 433
Op 7 Juni overleed te Geldrop Br. Lucas Stalenhoef.
Per 1 Augustus zijn lid van de communiteit Mathias Bailet, Adrianus de Jonge
en Henricus Olislagers; vanaf 15 Augustus P. P. Rijs. 434
Pater J. van Laarschot vierde 23 September zijn 70-jarig professiefeest.
Op 21 December vierde het Klooster H. Hart zijn 75-jarig bestaan. Onderdeel
van de voorbereiding vormde een serie konferenties over de nieuwe konstituties
die P. Gasseling gedurende de Advent hield.
Om 11.00 was er een geconcelebreerde Hoogmis. Uitgevoerd werd de missa
“Non tingat aras” van P. Nico de Goede. P. Kees van Haperen bespeelde het orgel.
P. Provinciaal hield de feestpreek. 435
Op 29 December overleed P. Nicolaas Bos.
HET JAAR 1984.
425 J. van Houtert, o.c. blz. 216.
426 J. van Houtert, o.c. blz. 216.
427 “Mededelingen” 1982, blz. 20 en 84.
428 “Mededelingen” 1982, blz. 128-129.
429 “Mededelingen” 1982, blz. 146.
430 “Mededelingen” 1982, blz. 144.
431 J. van Houtert, o.c. blz. 216.
432 “Mededelingen” 1983, blz. 24.
433 “Mededelingen” 1983, blz. 138.
434 “Mededelingen” 1983, blz. 162.
435 “Mededelingen” 1983, blz. 259 en 294.
91

Op 1 Januari waren in Asten 21 broeders en 17 paters.
Op 21 Maart overleed P. Henricus Verhoeven en op 12 Mei Br. Thomas
Verweijen.
In zijn vergadering van 16 Mei benoemde het Provinciaal Bestuur P. Jan van
Woerkum tot rector van Asten en als bestuursleden Br. Aufridus Toonen
(conrector) en P. G. Steffens m.i.v. 1 Juni. 436
Op 5 juli overleed Br. Mathias Bailet en op 24 augustus Br. Andreas Corsini
Keukens.
Br. Emmanuel Baltissen van de Noord-Braziliaanse Provincie nam 10 November
zijn intrek in Asten. 437 Hij overleed 26 November. Op 27 November overleed P.
Hendrikus Venselaar.
HET JAAR 1985.
Op 22 Januari waren er in Asten 19 broeders en 16 paters.
Op 26 april overleed Pater Rudolph van der Wiele en op 9 Mei Br. Romualdus
Wijfjes.
Br. Rosario Adriaens verhuisde op 10 juni van Rotterdam naar Asten en Br.
Donatus Verhagen uit de Engelse Provincie nam op 12 juni zijn intrek alhier. 438
Br. Alexander Beckman verhuisde hierheen op 18 juli. 439
Br. Serenus van den Besselaar vestigde zich op 23 Oktober vanuit Maastricht
in ons bejaardenklooster. 440
HET JAAR 1986.
Op 22 Januari waren er in Asten 22 broeders en 16 paters.
Op 27 Januari overleed P. Wilhelmus Meffert en op 15 Februari Br. Donatus
Verhagen van de Britse-Ierse Provincie.
Op 27 Juni overleed Br. Paulus Bulter en op 4 Augustus te Geldrop
P. Bernardus Wolterink.
P. Wim Jacobs nam op 29 Augustus zijn intrek in ons bejaardenklooster. 441
22 Oktober vestigden zich in Asten de Brs. Basilius Post en Ephraëm Diemeer
van de Frans-Canadese Provincie. 442
In “Mededelingen” van 15 september 1986 lezen we:
Afscheid van onze Zusters in Klooster H. Hart te Asten.
Sinds Maart 1969 zijn er Zusters van Charitas in het Klooster van het H. Hart
voor de verzorging van de zieken en ouder wordende Paters en Broeders van de
SCJ. Dit is door de Zusters getracht te doen volgens de geest van hun stichteres:
436 “Mededelingen” 1984, blz. 56.
437 “Mededelingen” 1984, blz. 147.
438 “Mededelingen” 1985, blz. 113.
439 “Mededelingen” 1985, blz. 143.
440 “Mededelingen” 1985, blz. 237.
441 “Mededelingen” 1986, blz. 200.
442 “Mededelingen” 1986, blz. 194.
92

in blijmoedigheid, eenvoud en vooral in liefde anderen helpen, biddend en offerend
de eigen levensblijheid uitdragend onder zieken en behoeftigen.
Vanaf 1 Oktober 1986 is deze periode verleden tijd. De Congregatie Charitas
die momenteel nog 157 Nederlandse leden telt, waarvan 79% 65 jaar of ouder is,
heeft een beroep gedaan op ons om in het moederhuis te Roosendaal een taak te
vervullen en het ons eens gekozen ideaal daar te verwezelijken.
Bewoners van het Klooster H. Hart, bestuur van Stichting Dehon,
medewerkers en vrijwilligsters, heel HARTELIJK DANK voor het vertrouwen, de
goedheid, de hartelijkheid, de dienstbaarheid en de collegialiteit, die wij al die
jaren (Zr. Giovanni 15 jaar en Zr. Gertrudis 9 ½ jaar) hebben ontvangen.
Zr. Giovanni en Zr. Gertrudis. 443
Het afscheid van de Zusters werd gevierd op 30 September. Het Bestuur van
Stichting Dehon heeft als opvolger van Zuster Gertrudis Potters de heer L. van
Bussel tot directeur benoemd van het Klooster-Bejaardenoord (KBO) te Asten
m.i.v. 1 Januari 1987. 444
HET JAAR 1987.
Op 4 Januari overleed P. Wilhelmus Verschuren.
P. Leopold Fuchs nam 25 Februari zijn intrek in Asten. 445
Op 27 Maart overleed te Tilburg P. Johannes van Wezel van de Engels-
Canadese Provincie. Hij werd op 31 Maart te Asten begraven.
Het Provinciaal Bestuur in zijn vergadering van 23 April herbenoemde voor de
communiteit van Asten als Rector en Econoom P. J. van Woerkum en de
bestuursleden Br. Aufridus Toonen en P. G. Steffens.
Per 29 April nam Br. Otto Eurlings zijn intrek in het H. Hartklooster 446 en per 8
September P. Leo van Vlerken. 447
Op 19 Oktober overleed Br. Fridolinus van Etten en op 13 November P.
Gerardus van Iersel.
HET JAAR 1988.
Per 29 Januari nam Br. Fredericus Priem zijn intrek in het Klooster H. Hart. 448
Op 12 Februari waren in Asten 23 broeders en 18 paters.
Op 11 Juni overleed P. Wilhelmus Jacobs, op 12 Juni P. Johannes van
Laarschot en op 16 juni P. Gerardus Steggink.
Zaterdag 8 Oktober opende het H. Hartklooster gastvrij zijn deuren voor de
Vereniging van oud-leerlingen en op woensdag 12 Oktober voor de leden en oudleden
SCJ.
443 “Mededelingen” 1986, blz. 203.
444 “Mededelingen” 1986, blz. 211.
445 “Mededelingen” 1987, blz. 53.
446 “Mededelingen”, 1987, blz. 79.
447 “Mededelingen”, 1987, blz. 163.
448 “Mededelingen” 1988, blz. 46.
93

HET JAAR 1989.
Op 26 Januari overleed Br. Henricus Olislagers en op 29 Januari Br. Radboud
Romkes.
Op 12 April nam P. Nol Duyvesteijn uit het St. Jansklooster in Den Haag zijn
intrek in Klooster H. Hart. Br. Ewald Hurkmans verhuisde van Asten op 4 April naar
de Koepelkerk te Maastricht.
Op 3 Mei overleed te Eindhoven Br. Edmundus Feijen en werd 8 Mei begraven
op het kloosterkerkhof te Asten.
Op 26 Oktober overleed P. Lambertus Snijders en op 31 Oktober P. Antonius
Beuman van de Noord-Braziliaanse Provincie.
HET JAAR 1990.
Op 25 Januari overleed te Sittard P. Wilhelmus Verberne. Hij werd 29 Januari
begraven op het kloosterkerkhof te Asten.
12 Februari waren er in Asten 16 broeders en 14 paters.
Op 28 Maart overleed P. Augustinus Steffens.
Op uitdrukkelijk verzoek van alle konfraters werd per 1 Juni P. J. van Woerkum
herbenoemd tot Rector en Econoom van het H. Hart-klooster te Asten. 449 Voor het
huisbestuur werden benoemd: Br. Aufridus Toonen en P. R. Brügemann.
Op 15 Mei overleed onverwacht te Tampere in Finland P. Gerardus Schijlen die
voor revalidatie in Asten was geweest.
Op 18 Mei werd P. Sjef Theuws uit Brazilië uit het ziekenhuis ontslagen en
ging voor revalidatie naar Asten.
Op 12 Juni overleed Br. Gabriel Knirim en op 31 Juli Br. Johannes Bouwhuis.
P. Cornelis Dekker overleden 6 Augustus te Milheeze werd 10 Augustus begraven
te Asten.
P. Jan van Rut uit Engels-Canada vestigde zich 9 November in Asten en P.
Thijs de Jonge uit Engeland deed dit vanaf 17 November. Ook P. Cees van
Haperen kwam definitief naar Asten. 450
Het Provinciaal Kapittel van 1990 besloot Asten als KBO op te heffen in 1996.
HET JAAR 1991.
Br. Boudewijn van den Heuvel vertrok op 14 Januari naar Brussel. 451
Op 28 Februari waren er 13 broeders en 19 paters in Asten.
Op 26 Maart oveleed P. Cornelis van Haperen, op 7 Mei P. Leonardus Linssen,
op 23 Augustus P. Adrianus Commandeur, op 8 December P. Bernardus
Veldhoven, op 11 December P. Johannes Paus en op 16 December P. Cornelis
Evers.
HET JAAR 1992.
Br. Hilarius van Dijk verhuisde 14 Januari naar ons Klooster in Asten.
449 “Mededelingen” 1990, blz. 66.
450 “Mededelingen” 1990, blz. 134.
451 “Mededelingen” 1991, blz. 11.
94

P. Godfried Egelie, die per 1 Januari benoemd werd tot pastor van het
verpleeghuis St. Martinus te Weert, blijft voorlopig wonen in Asten. 452
In Januari waren in Asten 13 broeders en 20 paters.
Op 16 Mei overleed P. Henricus Raaymakers van de Noord-Braziliaanse
Provincie, op 27 Juli Br. Adiaan de Jonge, op 15 September Br. Alexander
Beckman, op 29 September P. Jacobus van Hoek en 5 Oktober onverwachts, op
bedevaart naar Banneux Br. Hermanus Kockx. Verder overleed op 28 November
Br. Sixtus van Hagen.
HET JAAR 1993.
In “Mededelingen” van 2 Februari geeft P. P. Schellens, Provinciaal Overste,
een samenvatting van de Provincieraaad over het seniorenbeleid op 12 en 13
Oktober 1992 gehouden te Ossendrecht. Hij maakt verder bekend dat het besluit
van het Provinciaal Kapittel 1990 om in 1996 Asten als KBO te sluiten voorlopig is
opgeschort.
Op 7 Mei overleed P. Bert van der Heijden en op 9 Mei P. Jan Wagenaar.
Pater Jan van Woerkum werd door het Provinciaal Bestuur in zijn vergadering
van 24 Juni benoemd tot administrator van het H. Hart Klooster per 1 juni j.l. 453
Op 3 September overleed Br. Hilarius van Dijk.
HET JAAR 1994.
“Mededelingen” van 21 Februari geeft een overzicht van het Bejaardenbeleid
1991-1994 gegeven aan de Provincieraad van 25 en 26 april 1994.
Op 5 April overleed Br. Albertus Nooijens en op 10 Mei door een nootlottig
auto-ongeval P. J van Woerkum, Rector van ons KBO te Asten; verder stierf P. A.
Bellemakers op 31 Mei.
P. P. Schellens werd 26 Mei benoemd tot Rector en Econoom van de
communiteit te Asten m.i.v. 1 augustus. 454
P. A. Duyvesteijn verhuisde op 22 Augustus naar de verzorgingskliniek Johan
de Wit te Bakel.
HET JAAR 1995.
Op 21 Januari overleed P. L. Fuchs en op 27 Januari Br. Aloysius van Roode.
Op 15 Februari overleed P. Joop Witkamp.
30 Maart was er “Ziekenzalving”
Op 30 April overleed P. Nol Duyvensteijn, op 9 Juli P. Harry Manders, op 3
September P. Harry Kleeven, op 10 Oktober Br. Fabianus van Leeuwen, op 27
Oktober P. Sjef Theuws ,op 4 December P. J. van Houtert en op 19 December P.
Cornelis Selders.
HET JAAR 1996.
452 “Mededelingen” 1992, blz. 3.
453 “Mededelingen” 1993, nummer 13, blz. 4
454 “Mededelingen” 1994, nummer 12, blz. 6.
95

P. Desiré Geraerts werd op 23 Maart opgenomen in ons H. Hartklooster, 455 en
P. Patricio Roovers in Mei. 456
Op 24 Juni overleed P. Henricus Denis ,op 14 Juli P. Patricio (Johannes)
Roovers en op 31 Juli P. J. Geboers.
HET JAAR 1997.
Op 6 Mei overleed P. Bernardus Welman.
P. Chris Lankreijer werd in Mei opgenomen in het H. Hartklooster. 457
Op 2 Juli overleed P. J. Duindam
In 1997 werd de Commissie “Ouderenbeleid na 2002” opgericht: hiervoor
werden benoemd H. Reijnen en L. van Bussel.
HET JAAR 1998.
Pater Duin ging eind Maart definitief wonen in ons KVH te Asten. 458
Op 23 Juli overleed in Verpleeghuis St Jozefheil te Bakel P. Jan van Uden en
werd 28 Juli begraven op het kloosterkerkhof te Asten.
Op 31 Juli overleed P. Matthijs de Jonge.
HET JAAR 1999.
Op 20 Januari overleed P. Henricus de Heij.
11 Maart werd de “Commissie Toekomst KVH´S in de Nederlandse Provincie”
ingesteld die het Provinciaal Bestuur moet adviseren over te nemen maatregelen
na 2002: Leden: L. van Bussel, J. Eijkman (voorzitter), H. Reijnen, P. Schellens. 459
Op 22 April overleed P. Petrus Middeldorp, 5 Mei Br. P. Eusebius Derks en op 4
Juli P. Paulus Reijs.
Op 1 Juli werd Dhr. Frans Wouters direkteur van de KVH´S te Asten en
Nijmegen.
Op 14 Oktober was er een ontmoetingsdag tussen Asten en Nijmegen. 460
HET JAAR 2000
22 Januari verhuisde P. A. Bontje van Delft naar Asten.
P. W. van der Vleuten deed dit op 4 Februari vanuit Amsterdam.
Op 25 Januari overleed te Bakel Br. Willehad Over de Vest, op 9 Maart Br.
Dagobert Collignon en op 5 Mei P. Martinus Giesbers.
Per 1 Mei werd Leo van Bussel benoemd tot Stafmedewerker Seniorenbeleid.
Per 1 September werd P. R. van Langen benoemd tot rector van Asten.
Vrijdag 8 December ontmoeting van P. Generaal met de Communiteit.
HET JAAR 2001.
455 “Mededelingen” 1996, 1 april, blz. 5.
456 “Mededelingen” 1996, 3 juni, blz. 9.
457 “Mededelingen” 1997, 23 juni, blz. 7.
458 “Mededelingen” 1998, 6 april, blz. 5
459 “Mededelingen” 1999, 17 maart, blz. 6.
460 “Mededelingen” 1999, 1 november, blz 7.
96

Per 1 Januari werd P. Frits Raymakers benoemd als econoom.
Op 28 Januari overleed te Eindhoven P. P. Schouten en werd op 1 Februari
begraven te Asten.
Op 2 Mei overleed te Neerpelt P. Aloysius Voorhuyzen en werd 7 Mei te Asten
begraven.
Op 11 Augustus overleed te Weert P. Leo Speckens en werd 17 Augustus te
Asten begraven. En op 23 november overleed P. Piet Renders.
In de vergadering van het Provinciaal Bestuur op 19 December gaf men te
kennen dat er met betrekking tot Asten besloten is aan de Congregatie van de
Missiezusters (de overburen) te verzoeken bij de nieuwbouw van hun
kloosterverzorgingshuis een afdeling met acht plaatsen te reserveren voor
geïndiceerde SCJ-ers. Dit heeft dan tot gevolg dat er voor ons klooster een nieuwe
situatie zal gaan ontstaan. Om die tijdig voor te bereiden is een commissie
benoemd. Die zal o.a. moeten kijken naar het gebouw, maar vooral ook naar de
toekomstige zorg, bestuur, band met de medebroeders “aan de overkant”. 461
HET JAAR 2002.
Op 1 Maart overleed te Helmond P. Egidius Bellemakers, werd 5 Maart te
Asten begraven. Op 13 April overleed P. Theodorus Borst.
In Mededelingen van 24 juni lezen we:
Nieuwbouwplannen bij de zusters.
In Mei 2003 hoopt men te kunnen beginnen met de bouw van een nieuwe vleugel
voor de zusters. Zomer 2004 wordt dan een oude vleugel gesloopt en vervangen
door nieuwbouw, waarin ook acht kamers en een huiskamer ter beschikking
komen van de “buurjongens” aan de overkant. Maar dan is het inmiddels zomer
2005. 462
Mededelingen van 12 augustus vertellen over het 65 jarig priesterfeest van Th.
Rietveld, H. Geraerts en W. van der Vleuten. 463 In het nummer van 2 September
lezen we dat de leden van de bouwcommissie voor de aanpassingen zijn benoemd.
Op 4 Oktober overleed P. Renato Wiercx.
Pater Kees Marrevee nam per 16 Oktober definitief zijn intrek in Asten.
HET JAAR 2003.
Op 7 Februari overleed P. Servatius Nederpelt.
DERDE VERBOUWING TE ASTEN.
Op 10 maart begon de 1° fase van de derde verbouwing en aanpassing: 4
nieuwe units aan de voorkant van het klooster met ruime zitkamer, een aparte
slaapkamer en een eigen natte hoek.
461 “Mededelingen” 2002, 7 januari, blz. 5.
462 “Mededelingen” 2002, 24 juni, blz. 8.
463 “Mededelingen” 2002, 12 augustus, blz. 6-7.
97

Op 5 Maart overleed te ´s-Hertogenbosch P. Johannes van Oosterhout en op
21 April Br. Bernardinus Commandeur.
Op 27 en 28 Mei werden vier geïndiceerde huisgenoten verhuisd naar de
“woonunits” op de eerste verdieping aan de straatkant. Bij het achterhuis werden
de oude toiletten van het noviciaat helemaal vernieuwd. Op 2 Juni begon de
tweede fase van de aanpassing: vijf “woonunits” op de tweede verdieping boven
de refter aan de “bultkant”.
Op 19 Juli overleed te Heerlen P. Sjeng Weusten, op 7 September te Geldrop
P. J. Koolen, en op 22 November te Venlo P. Henricus Bexkens.
HET JAAR 2004
In “Mededelingen” van 15 Maart lezen we: Een jaar lang alweer staan de
bouwketen in de oude boomgaard en lopen vele ambachtslieden door ons huis.
Vrijdag 5 Maart is fase 4a van de interne verbouwing opgeleverd. De kamers van
de vroegere slaapzaal zijn opgeknapt. Pater Desiré Geraerts kan weer terugkeren
uit Nijmegen. Donderdag 11 Maart vindt de interne verhuizing plaats. De 15
beoogde woonunits zijn nu klaar met allemaal gescheiden zitkamer en slaapkamer
en een eigen natte cel.
Intussen vindt er een opknapbeurt plaats van het “achterhuis”. Dit wordt een
multifunctionele vergader-, cursus,-toneel-, muziek,- feest- en ontvangstzaal.
De komende twee maanden krijgt de communiteit nog een moeilijke periode te
verwerken. De verzorgingskamers in de benedengang (de vroegere spreekkamers
en de toiletgroep) worden aangepast. Er komen een woonunit en twee grotere
verzorgingskamers. Ook hier voor iedere bewoner een eigen natte cel…..
Vooralsnog behouden we de status van KloosterVerzorgingsHuis met een capaciteit
van 18 verzorgingsplaatsen.
Op 10 april overleed te Heerlen P Theodorus Kooijman en op 19 September P.
Christianus Lankreyer.
Tot slot willen we nog vermelden dat 11 september 2006 de Eerbiedwaardige
Pater Andreas Prévot 11 September 2006 van de kapel in Sittard werd
overgebracht naar het kerkhof te Asten.
Op dit ogenblik, juni 2008, biedt het huis plaats voor 18 á 19 bejaarden. Alle
kamers zijn bezet. De bewoners zijn erg content en men heeft de religieuze sfeer
goed kunnen bewaren. Er is veel contact met de verenigingen en het gewone
leven in Asten. Men is ook erg tevreden met het verzorgend personeel. Allen zien
verlangend uit naar het feest van het 100 jarig bestaan van het H. Hartklooster.
98