Complete pdf - GeoTechniek

Ingekapselde veen-vezel.
uit, terwijl de boorkop de boorgang boort en het
gruis afvoert via het inwendige van de leiding.
De Cobouw publieksprijs ging naar de firma De
Hamer, voor een inzending in de categorie Beton.
De Hamer Betonindustrie bedacht samen met
ingenieursbureau ARCADIS een innovatief fietscaisson,
waarmee het mogelijk is een fietspad aan
te leggen in een bermsloot, zonder de waterhuis -
houding aan te tasten. De Hamer ontving een
cheque van Cobouw ter waarde €5.800.
InfraTech 2011 stond in het teken van ‘Samenwerken
in de Keten’. Het begrip infrastructuur moet
daarbij worden opgevat in de ruimste zin van
haar betekenis: wegen, spoor, vaarwegen, straat -
meubilair, bewegwijzering, riolering, energie -
winning en ICT.
Versterkt Veen – innovatief
en prijswinnend concept
Winnaar Vakjuryprijs op Infratech 2011
In het westen van Nederland bestaat de ondergrond
voor een groot deel uit slappe lagen. Deze
veengronden leveren in het bijzonder ernstige
problemen op bij het aanleggen van infrastructuur
en het funderen van constructies. Voor de aanleg
van infrastructuur wordt in de huidige aanpak
meestal het veen afgegraven en vervangen door
een lichtgewicht ophoogmateriaal (bestaande uit
primaire materialen). Een tweede vaak toegepaste
optie is actieve consolidatie van de slappe ondergrond
door ophoging met zand. In beide gevallen
is het uitgangspunt dat veen niet geschikt is als
draagkrachtige ondergrond.
Met het concept Versterkt Veen van Deltares en
Royal Haskoning wordt dit uitgangspunt verwor-
pen. Ons doel is gebruik te maken van gebieds -
eigen materialen en het beperken van de toevoer
van primaire bouw-/grondstoffen in het gebied
voor de aanleg van infrastructuur. Het veen wordt
bij deze toepassing direct als ingangsmateriaal
toegepast en wordt dus onderdeel van de aan te
brengen bouwstof.
Aan het veen wordt een bindmiddel en waterglas
toegevoegd. Afhankelijk van de toepassing kunnen
hoogwaardige bindmiddelen of laagwaardige
bindmiddelen (bv. vliegas) worden toegevoegd.
Indien de gewenste toepassing een lichtgewicht
ophoogmateriaal is dan kan er een schuim worden
toegevoegd (naar analogie van de productie van
schuimbeton). Dit schuim kan een biopolymeer
zijn en compenseert het extra toegevoegde
gewicht aan het veen. De volumieke massa van
de bouwstof blijft hierdoor nagenoeg gelijk aan
de volumieke massa van het oorspronkelijke veen.
Het veen wordt ingekapseld in een harde, amorfe
structuur die op aluminium-silicaathydraten is
gebaseerd in plaats van op calciumsilicaathydraten
en calcium- aluminiumhydraten. Dit laatste is het
geval bij bouwmaterialen gebaseerd op cement,
waarbij het energieverbruik en de CO2-uitstoot aanmerkelijk hoger ligt.
Het materiaal wordt in de gewenste vorm gespoten
en hardt binnen enkele uren uit tot een stevig
lichtgewicht materiaal. De totale aanlegfase
wordt hierdoor significant verkort, zeker in ver -
gelijking met het alternatief ’ophogen met zand’.
Bovendien zal de constructie minder onderhoud
vergen dan traditionele ophoogmaterialen.
Wij denken dat deze alternatieve methode voor
het versterken van veen tot een lichtgewicht
ophoogmateriaal, voordelen heeft ten opzichte
van bovengenoemde conventionele technieken.
9 GEOTECHNIEK – April 2011
Actueel
Versterkt veen.
Enkele voorbeelden van deze verbeteringen zijn:
– Door de toevoeging van waterglas is het mengsel
direct na het toevoegen vormvast.
– De negatieve invloed van humuszuren afkomstig
uit het veen op de hydratatie van CaO en dus de
uitharding van het bouwmateriaal, is geen issue
meer. Dit is een bekend probleem bij de toepassing
van cement of cement bentoniet mengsels
in veengronden.
– Minerale structuren gebaseerd op silicaatoxiden
i.p.v. calciumoxiden zijn stabieler en hebben
daardoor een langere levensduur. Of dit ook op
gaat bij het gebruik van laagwaardige bindmiddelen
is vooralsnog niet aangetoond.
– De vezels in het veen kunnen een positieve
invloed hebben op de treksterkte van het materiaal,
vergelijkbaar met het toevoegen van vezels
of het plaatsen van staal in beton.
– Winning en transport van primaire grondstoffen
wordt voorkomen (verminderd) door gebruik van
gebiedseigen materiaal.
– Vermindering van CO2-uitstoot bij de productie
van de (hoogwaardige) bindmiddelen.
– Afgegraven veen wordt ingekapseld in het
funderingsmateriaal. De oxidatie van het veen,
en dus vrijkomen van CO2, wordt hierdoor waarschijnlijk
vertraagd.
– Alternatieve laagwaardigere bindmiddelen zijn
beschikbaar in de vorm van vliegassen. Dit is een
reststroom van verbrandingsovens (energie -
centrales). Dit levert zowel een kostenbesparing
als een besparing in CO2 uitstoot op.
Het doel van Deltares en Royal Haskoning is
binnen twee jaar een pilotproef uit te voeren om
het concept in de praktijk te toetsen. De aan -
legmethode is bepalend of de oplossing in de
praktijk kansrijk en concurrerend is. Ons uitgangspunt
is op dit moment dat het product wordt aan-