M - Vereniging tegen de Kwakzalverij
M - Vereniging tegen de Kwakzalverij
M - Vereniging tegen de Kwakzalverij
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
No. I. Januari 1905. Oplage 5500 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad uitgegeven!door <strong>de</strong> Vereeniging<br />
TEGEN DE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN ÔELDER.<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZITTER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS.<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Amsterdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg.<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdam. 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n 699.<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heelt recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding. •<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Ooster<br />
ABONNEMENTSPRIJS, Franco per post -ij^^^M • • P<br />
park 26 te Amsterdam ; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secre- f<br />
taris J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AANGIFTE Van LEDEN<br />
en ABONNÉ's bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wien ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
• Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is niet alleen geoorloofd, doctfttai<br />
wordt zelfs dringend verzocht.<br />
. ._. . .<br />
er J aar f 1 - 25<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regels - ^ ^ ^ ^ ^ S ; • • *!%% * ' " 1,5 °<br />
Elke regel meer 25 Cent.<br />
Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiën moeten vóór <strong>de</strong>n 25sten <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
„<strong>de</strong> Dordrechtsche Drukkerij- en Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen<br />
men wanneer het Bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n inhoud geen bezwaar heeft.<br />
opgeno<br />
I N • H O U D.<br />
Leesgezelschap „Elk wat wils", Dieren.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>el ngen van liet Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging. Dr. G- W. S. LINGBEBK, arts, Laag Soeren.<br />
Hoofdartikel: Wie helptyne<strong>de</strong> ? jf<br />
G. G. LAMBERS, apotheker, Amsterdam.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van verschillen<strong>de</strong>n z.-j/rh. "Kloosterhonig. —<br />
Waar<strong>de</strong> van reclame-ai tester voor'- . 1_•. i, iï'rooç enz. — Een Dr. P. W.v MEIHUIZBN, arte., Arnhem.<br />
attest voor Foster's rugpijn n'erenpiK — Uit <strong>de</strong> Pers. J. L. J. M. MAAS, apotheker, Rotterdam.<br />
Ingezon<strong>de</strong>n: Een' Dokter, die geen dokter is.<br />
Boekbeschouwing : Geneeskundige Encyclopaedie voor het TH. TER MAAT, apotheker>?<br />
huisgezin, — Hygiënische Vlugschriften n°. il en. 12.<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie. S'S'^»<br />
! Ämersfoort.<br />
A. J. VAN OOKENBURG, apotheker, Vlissingen.<br />
J. OOSTRA, arts, Anna Paulowna.<br />
W. PEEL, arts, Uselstein.<br />
Dr. P. F. A. PETERS, arts. U<strong>de</strong>n (N. Br.)<br />
Dr. Y. A. VAN POPTA, arts, Laan v. Meer<strong>de</strong>rvoort Ie,<br />
's-Hage.<br />
Jhr. Mr. H. E. E. ROÈLL, ambten. O. M., Dordrecht.<br />
Dr. N. J. ROOSWTNKEL, arts, Amsterdam.<br />
I ^ISSj . . " „ _ ? G. SCHIPPERS, apotheker, Amsterdam.<br />
BERICHT AAN LEDEN EN ABONNES. G, SAUER, arts, Ketfael .& H.)<br />
Van 1 Jan. 1.1. af neemt het Bestuurslid <strong>de</strong> I Dr. J. M. W. ScmLTEMAjarfcs, 's Gravenhage.<br />
heer J. .VAN KIEL het Secretariaat <strong>de</strong>r Ter- | A.. H. M. SCHMEDDING, arts, Maastrichteeniging<br />
waar, terwijl <strong>de</strong> heer A. J. WIJNNE j A « VAN SCHERPENZEEL, notaris, Nieuwleusen.<br />
belast blijft met het gel<strong>de</strong>lyk beheer en <strong>de</strong> : **• p - SCHOONENBEEK, arts, Soest.<br />
daaraan verbon<strong>de</strong>n administratieve werkzaam- ?o<br />
G daartoe bevoegd te zijn (wat daar mogelijk is),<br />
is niet gelijklui<strong>de</strong>nd met 't geen wij als „kwakzalver"<br />
bestempelen. Wel is waar zijn zij, die<br />
wij „kwakzalvers" noemen, meestal geheel of ten<br />
<strong>de</strong>ele onbekend met alles wat noodig is om <strong>de</strong><br />
geneeskun<strong>de</strong> met vrucht uit te oefenen maar,<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bevoeg<strong>de</strong> geneeskundigen wor<strong>de</strong>n<br />
helaas ! ook personen gevon<strong>de</strong>n, wien <strong>de</strong> naam<br />
van kwakzalver niet kan wor<strong>de</strong>n onthou<strong>de</strong>n.;<br />
Daar<strong>tegen</strong>over staat, dat er on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> „onbe<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> Je <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
voeg<strong>de</strong>n" enkele wor<strong>de</strong>n aangetroffen, die met<br />
een goed doel, uit menschlievendheid, <strong>de</strong> zieken<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur.<br />
kosteloos hulp trachten te bie<strong>de</strong>n ; <strong>de</strong>zen, of-<br />
| schoon wij hun optre<strong>de</strong>n niet kunnen billijken,'<br />
hou<strong>de</strong>n wij niet voor kwakzalvers.<br />
Wij hebben, van 't begin van onze werkzaa-mhe<strong>de</strong>n<br />
af, aangenomen alleen datgene als kwakzalverij<br />
te beschouwen, dat op <strong>de</strong>n bo<strong>de</strong>m van<br />
het bedrog staat. Wanneer iemand één mid<strong>de</strong>l<br />
of geneesmetho<strong>de</strong> <strong>tegen</strong> allerlei kwalen in brochure ;<br />
" W SCHRÖDER, arts, Eindhoven. of advertentie aanbeveelt, zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n zieke<br />
he<strong>de</strong>n<br />
J. M<br />
Brieven yoor het Bestuur bestemd, verzoe ONOEP, apotheker, Rotterdam.<br />
on<strong>de</strong>rzocht te hebben, zon<strong>de</strong>r hem te kennen,<br />
ken „ om ' . inlichtingen , j . omtrent ,,« doel j en strijd <strong>de</strong>r IJ?rof.<br />
D. TIMMERMANS,<br />
Dr. C. H. H.<br />
arts, Oegstgeest.<br />
SPRONOK, hoogleeraar, Utrecht. en daarbij onvoorwaar<strong>de</strong>lijk genezing belooft,<br />
Vereeniging Men wordt en dus <strong>de</strong>rg. verzocht : aan te <strong>de</strong>n zen<strong>de</strong>n: heer J. YAN<br />
J. TH. TINKELENBERG, apotheker,<br />
T M VAN STAVBBBN; artB, Reeuwijk.<br />
Amsterdam. dan kan hij weten — en weet het ongetwijfeld —<br />
RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 's-Gravenhage ;<br />
Dr. P. TIMMERS, arts, Naaldwijk.<br />
dat hij iets belooft dat niet vervuld kan wor<strong>de</strong>n.<br />
Kennisgevingen aangaan<strong>de</strong> het lidmaatschap Dr. A. N. NOLST TRENITÉ, arts, Zutphen.<br />
Wanneer hij ver<strong>de</strong>r aan zijne beweringen kracht<br />
of abonnement, alsme<strong>de</strong> verzoeken om toezen H. VISSCHER, arts, Leus<strong>de</strong>n hij Amersfoort. tracht bij te zetten, door gefingeer<strong>de</strong> attesten<br />
ding van gratis-exemplaren van het Maand P. N. DE VRIES JR., arts, Amsterdam.<br />
of door getuigschriften, <strong>tegen</strong> vergoeding of<br />
blad: aan <strong>de</strong>n heer A. J. WIJNNE te Rotterdam; Dr. C. J. VAILLANT, Schiedam.<br />
op an<strong>de</strong>re, slinksche wijze verkregen, wanneer<br />
terwijl het adres van <strong>de</strong> Redactie van het P. SCHRAMEIER VERBRUGGE, notaris, Rotterdam. hij in 't kort, geen mid<strong>de</strong>len onbeproefd laat<br />
Maandblad blijft bij <strong>de</strong>n heer U. TAN GELDER P. A. DE WILDE, arts, Amsterdam.<br />
om uit zijn zaak geld te slaan, onverschillig oi<br />
te Amsterdam.<br />
Dr. L. U. H. ^ WERNDLIV arts, Utrecht. <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>r bij zijn behan<strong>de</strong>ling baat vindt of te<br />
W. WYBRANDS, arts., Lochern.<br />
gron<strong>de</strong> gaat, dan pleegt zoo iemand in <strong>de</strong>n vol<br />
Als nieuwe le<strong>de</strong>n tra<strong>de</strong>n toe <strong>de</strong> Heeren :<br />
W. VAN BAER, apotheker, 's Hertogenbosch.<br />
Dr. P. J. ZAALBERG HZN., arts, Amsterdam. :?§|| sten zin <strong>de</strong>s woords bedrog. Hem noemen wij<br />
Dr. F. BASENAU, med .-doet., Amsterdam.<br />
Voorts wer<strong>de</strong>n 154 nieuwe abonnementen op het een kwakzalver.<br />
D. H. BRINKHORST, arts, Rotterdam.<br />
Maandblad genomen. Wie helpt me<strong>de</strong><br />
Neem nu <strong>de</strong> eerste <strong>de</strong> beste krant (gelukkig<br />
J. E. BROUWER, arts, Kortenhoef (N. H.)<br />
Op 1 Januari is onze Vereeniging haar 25e | op enkele uitzon<strong>de</strong>ringen na) ter hand, en gij<br />
G. J. DE BOER, aits, Hoorn.<br />
levensjaar ingetre<strong>de</strong>n en met dit no. begint \ behoeft niet te zoeken naar voorbeel<strong>de</strong>n, die<br />
TH. N. CLOOSTERHUIS, apotheker, Tilburg. <strong>de</strong> 25e jaargang van ons Maandblad. Nog één \ aantoonen, dat <strong>de</strong>rgelijk soort bedriegers —-|<br />
K. C. CRUCQ, arts. Oud dorp JFlakkee).<br />
jaar en dan kunnen èn Vereeniging èn Maand-1 zoowel binnen- als buitenlandsche — onze zie-<br />
J. VAN DAM VAN ISSELT, voorzitter van <strong>de</strong>n Gentr.<br />
blad het zilveren feest van hun bestaan vieren ; 'ken op allerlei wijze trachten te exploiteeren.<br />
Gezondh. Raad, Utrecht.<br />
P. RUIJSCH VAN DUGTEREN, arts, Wijchen.<br />
zal dit met opgewektheid geschie<strong>de</strong>n dan dient i En met welk resultaat ? 't Is moeilijk dit<br />
S. J. FISCHER, apotheker, Delft.<br />
er nog vrij wat, in verschillen<strong>de</strong> opzichten, te ' volkomen juist te schatten. Velen, j die zich on<strong>de</strong>r<br />
Dr. L. E. G OESTER, inspect. Volksgezondh., Zwolle. veran<strong>de</strong>ren en, opdat er gelegenheid besta aan j behan<strong>de</strong>ling van een kwakzalver stellen, zwijgen<br />
C. VAN GELDER, arts, N. Tonge.<br />
die veran<strong>de</strong>ringen tijdig <strong>de</strong> hand te slaan, willen over <strong>de</strong>n verkregen uitslag; alleen zij, die ('t is<br />
Gezondheids-Commissie, Utrecht.<br />
wij reeds thans op enkele zaken <strong>de</strong> aandacht j door verschillen<strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n somwijlen<br />
. I<strong>de</strong>m, Mid<strong>de</strong>lharnis.<br />
R. GBEL. arts, Avenhorn.<br />
A. GOUKA, apotheker, Schiedam.<br />
G. A. VAN GREUNTNGEN, apotheker, Delft.<br />
Dr. C. M. HARTOG, arts, Scheveningen.<br />
Dr. J. A. L. HEENK, arts, Andijk,<br />
D. HBINEKE JR., oand. arts-, Utrecht.<br />
Dr. HK. TH. HERMAN, arts, Amsterdam.<br />
Dr. W. HUTSKAMP, arts, Utrecht.<br />
Dr. D. W. DE JONG, arts, Bussum.<br />
Dr. L. DE JONG, arts, Koudum (Fr.)<br />
J, G. FTLEDT KOK, apotheker, Scheveningen.<br />
vestigen, die wij gaarne an<strong>de</strong>rs zou<strong>de</strong>n zien I mogelijk) bij die behan<strong>de</strong>ling baat hebben gedan<br />
zij in werkelijkheid zijn. | von<strong>de</strong>n, bazuinen <strong>de</strong>n lof uit van <strong>de</strong>n kwakzalver<br />
Men veroorloove Ons, tot juist begrip van en tre<strong>de</strong>n als apostels voor zijn metho<strong>de</strong> op,<br />
t geen wij daarmee bedoelen, nog eens in korte maar <strong>de</strong> rest — en hoe groot die is, is wel te<br />
woor<strong>de</strong>n op het" streven van onze Vereeniging j vermoe<strong>de</strong>n maar niet te zeggen — schaam<br />
terug te komen !zich grooten<strong>de</strong>els en bewaart het stilzwijgen...<br />
Wanneer wij beweren dat wij <strong>de</strong> kwakzalverij ! totdat <strong>de</strong> nood dringt en het inroepen van doel<br />
met geneesmid<strong>de</strong>len en z.g. geneesmetho<strong>de</strong>s, be- matige geneeskundige hulp niet langer kan wor<strong>de</strong>i<br />
strij<strong>de</strong>n, dan hebben wij dui<strong>de</strong>lijk te maken uitgesteld. Maar groot is het aantal ervaringen<br />
wat wij, van ons standpunt, on<strong>de</strong>r kwakzalverij door geneeskundigen opgedaan, dat het dai<br />
(verstaan, en waarom wij <strong>de</strong>n strijd hebben aan- te laat is, dat geen hulp meer mogelijk is, waai<br />
Mr. L. G. KRONENBERG, adv.-procur., Haarlem. jgebon<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong>ze, aangewend op <strong>de</strong>n juisten tijd, zeker baat<br />
Dr. L. d. KERSBERGEN, arts, Haarlem.<br />
Wat men in Duitschland „Kurpfuscher" I haa\ kunnen brengen. Den juisten tijd heeft<br />
S. VAN KEMPEN, aits, Buiksloot.<br />
F. C. KUIPERS, arts, Lent bij Nijmegen.<br />
noemt, iemand, die geneeskun<strong>de</strong> uitoefent zon<strong>de</strong>r j men echter, tengevolge van <strong>de</strong> beloften van
^Ekwakzalver, laten verloren gaan en daarbij betuigen door het betalen hunner contributie<br />
Hg schatten geld (<strong>de</strong> heeren zijn niet goedkoop, maar ook door het versprei<strong>de</strong>n onzer <strong>de</strong>nk<br />
ouwens het is hun alleen om het geld te doen) beel<strong>de</strong>n en laten zij, die door hunne weten<br />
. ) het altaar <strong>de</strong>r lichtgeloovigheid geofferd. schappelijke ontwikkeling daartoe in staat zijn,<br />
Deze schil<strong>de</strong>ring is geen fantasie onzerzijds ons meer dan tot nu toe (behalve <strong>de</strong> enkele<br />
j aar — en 't is a priori te verwachten — <strong>de</strong> loffelijke uitzon<strong>de</strong>ringen) steunen door het on<strong>de</strong>r<br />
groeve werkelijkheid, door bewijzen vastgesteld, zoek van <strong>de</strong> talrijke kwakzalversmid<strong>de</strong>len, zoo<br />
iet staat vast, dat <strong>de</strong> kwakzalverij op genees- dat wij <strong>de</strong> samenstelling dier mid<strong>de</strong>len zoo spoe<br />
[K undig gebied, zoowel^ <strong>de</strong> volksgezondheid on<strong>de</strong>rdig mogelijk on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> oogen van het publiek<br />
tijnt als schatten gelds doelloos onttrekt aan kunnen brengen. Maar bovenal is het gewenscht<br />
I e zakken <strong>de</strong>r ingezetenen, dat die kwakzalverij dat het getal le<strong>de</strong>n <strong>de</strong>r Vereeniging belangrijk<br />
hm groot maatschappelijk gevaar oplevert, dat toeneme, in alle kringen <strong>de</strong>r maatschappij ; daar<br />
Bnstig moet wor<strong>de</strong>n bestre<strong>de</strong>n.<br />
door wordt <strong>de</strong> organisatie, zoowel moreel als<br />
H Maar waarom, zal men vragen, kan ie<strong>de</strong>r zieke ,~i materieel belangrijk sterker, wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> strijd<br />
I zijn omgeving, niet voor zich zelve zorgen? macht en strijdkas aanmerkelijk uitgebreid.<br />
Lloet niet aan ie<strong>de</strong>reen <strong>de</strong> gelegenheid wor<strong>de</strong>n ge- Door <strong>de</strong> <strong>tegen</strong>stan<strong>de</strong>rs — in casu <strong>de</strong> kwakzalvers,<br />
Beven het herkrijgen zijner verloren gezondheid hunne vrien<strong>de</strong>n en me<strong>de</strong>helpers (<strong>de</strong> <strong>de</strong>pothou<strong>de</strong>rs)<br />
J laar te zoeken, waar hij het het best oor<strong>de</strong>elt ? Wij — wordt gedurig, met een wèl te vatten oog- !<br />
beantwoor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze vraag met een we<strong>de</strong>rvraag : merk beweerd, dat onze Vereeniging is eene I<br />
rtfoet men iemand die, 't zij door onwetendheid, van Doctoren en Apothekers ; dat is niet waar. I<br />
ut zij door zelfbedrog zich in gevaar begeeft, Zeker, wanneer men <strong>de</strong> le<strong>de</strong>nlijst nagaat zal<br />
ftaarin maar <strong>de</strong> vrije hand laten, zon<strong>de</strong>r hem men daarin een groot ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong> bedoel<strong>de</strong><br />
laarvan terug te hou<strong>de</strong>n ?<br />
titularissen vin<strong>de</strong>n.... maar hoe kan het an<strong>de</strong>rs?<br />
En vooral waar het gevaar niet alleen een Juist zij zijn het, die door hun voortduren<strong>de</strong>n<br />
mer soon bereikt maar ook <strong>de</strong> gemeenschap, <strong>de</strong> omgang met zieken onophou<strong>de</strong>Hjk getuige zijn<br />
maatschappelijke welvaart aantast ? Het ant van <strong>de</strong> verschrikkelijke verwoestingen door <strong>de</strong><br />
woord zal zeker niet twijfelachtig zijn. Met kwakzalverij aangericht ; zij zijn het die ge<br />
kracht moet <strong>tegen</strong> het euvel wor<strong>de</strong>n opgekomen. voelen dat er iets t^gen dit maatschappelijk<br />
Door wie ? Het spreekt als van zelf ; door hen, euvel moet gedaan wor<strong>de</strong>n. Wij blijven dan ook<br />
(die voor het welzijn van <strong>de</strong>n Staat zorg hebben een dringend beroep doen op hun ver<strong>de</strong>ren<br />
te dragen, door <strong>de</strong>n Wetgever, door <strong>de</strong> Regeering. steun en me<strong>de</strong>werking ,maar daarnevens zagen<br />
Deze dienen te waken dat <strong>de</strong> gemeenschap wij zoo gaarne dat <strong>de</strong> hu<br />
piet <strong>de</strong> dupe wor<strong>de</strong> van gewetenlooze bedriegers<br />
jen dat men zich <strong>de</strong>zen plicht bewust acht, blijkt<br />
[daaruit, dat er in<strong>de</strong>rdaad wetsbepalingen ter<br />
beteugeling van <strong>de</strong> kwakzalverij bestaan. Deze<br />
bepalingen, bij <strong>de</strong> oprichting onzer Vereeniging<br />
reeds Ï5 jaren oud, blijken echter niet doeltreffend<br />
te zijn om aan het kwaad eenigszins paal<br />
en perk te stellen ; zij zijn onvoldoen<strong>de</strong> en in<br />
<strong>de</strong> toepassing zoo omslachtig, dat zij slechts<br />
[hoogst zel<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aangewend. Daarbij zijn<br />
<strong>de</strong> opgeleg<strong>de</strong> boeten bij overtre<strong>de</strong>nig meestal<br />
zoo gering, dat <strong>de</strong> kwakzalvers, <strong>tegen</strong>woordig<br />
dikwijls groote maatschappijen met flinke kapitalen,<br />
er geheel onverschillig on<strong>de</strong>r blijven.<br />
Zoo was <strong>de</strong> toestand nu 24 jaren gele<strong>de</strong>n ;<br />
trouwens zoo is hij nog. Het was toen dat men<br />
besloot het particulier initiatief aan het werk<br />
te stellen, een >Vereeniging tot stand te brengen,<br />
die <strong>de</strong> bestrijding <strong>de</strong>r kwakzalverij ter hand nam;<br />
er moest iets gedaan wor<strong>de</strong>n.<br />
Men kon zich echter slechts bepalen tot waarschuwen<br />
; men kon niet ver<strong>de</strong>r gaan dan het<br />
publiek in te lichten omtrent <strong>de</strong> gevaren, waaraan<br />
het van <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> <strong>de</strong>r kwakzalvers blootstond,<br />
daarbij het op zoo mogelijk dui<strong>de</strong>lijk wijze op<br />
<strong>de</strong> hoogte brengen<strong>de</strong> van <strong>de</strong> werkelijke waar<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>r kwakzalversmid<strong>de</strong>len en metho<strong>de</strong>s. Ver<strong>de</strong>r<br />
kon men <strong>de</strong> Regeering wijzen op <strong>de</strong> leemten<br />
pa <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> wetgeving en haar verzoeken<br />
<strong>de</strong>ze leemten weg te nemen.<br />
Dit doel beoog<strong>de</strong> onze Vereeniging bij. hare<br />
oprichting en se<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> 24 jaar van haar bestaan.<br />
Wij willen niet beweren dat zij dit geheel naar<br />
haar verwachting heeft bereikt, maar evenmin<br />
P<br />
willen wij toegeven — wat meermalen wordt<br />
betoogd — dat haar werken zon<strong>de</strong>r vrucht is<br />
gebleven. In<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el, <strong>de</strong> bewijzen zijn er in<br />
in overvloed, dat menigeen, door <strong>de</strong> waarschuwingen<br />
vanwege onze Vereeniging, door <strong>de</strong><br />
voorlichtingen, in het Maandblad verstrekt, is<br />
weerhou<strong>de</strong>n zich in <strong>de</strong> armen <strong>de</strong>r kwakzalvers<br />
te werpen ; bijna geen dag gaat er voorbij, waarin<br />
niet onze hulp en raad wordt ingeroepen. Er<br />
kan dan ook geen sprake van zijn, dat onze<br />
Vereeniging hare werkzaamhe<strong>de</strong>n neerlegt — hoe<br />
gaarne wij ook gezien zou<strong>de</strong>n hebben, dat hare<br />
bemoeiingen voor het vervolg onnoodig zou<strong>de</strong>n<br />
zijn gebleken. Met kracht moet opnieuw <strong>de</strong> hand<br />
aan <strong>de</strong>n ploeg wor<strong>de</strong>n geslagen en het zou bij<br />
haar 25-jarig bestaan het schoonste f eestgeschenk<br />
zijn wanneer zij in staat gesteld werd die kracht<br />
in al zijn uitgebreidheid te kunnen toonén.<br />
Dit is het, waarop wij bij <strong>de</strong>n aanhef van dit<br />
schrijven doel<strong>de</strong>n, toen wij zei<strong>de</strong>n dat er zaken<br />
zijn, die wij gaarne an<strong>de</strong>rs wenschten. Meer<br />
hulp, meer me<strong>de</strong>werking van onze le<strong>de</strong>n is noodig.<br />
Laten <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n niet alleen hunne sympathie<br />
] en ra<strong>de</strong>n een ie<strong>de</strong>r aan ons geloof in <strong>de</strong>ze te<br />
<strong>de</strong>elen. Want, en dat is juist het gevaarlijke<br />
van al die kwakzalversmid<strong>de</strong>len (wij kunnen<br />
dit niet dikwijls genoeg zeggen), wanneer men<br />
bij aandoeningen op <strong>de</strong> luchtpijpen en aan <strong>de</strong><br />
longen enz. tijdig geneeskundige hulp inroept,<br />
kan veel kwaad wor<strong>de</strong>n voorkomen, terwijl<br />
wanneer men, op advies van geheel onbevoeg<strong>de</strong>n,<br />
die <strong>de</strong>n lij<strong>de</strong>r niet hebben gezien, begint met<br />
het slikken van honig met een kleurtje, <strong>de</strong> oorspronkelijke<br />
lichte kwalen een hoogst ernstig<br />
karakter kunnen aannemen.<br />
Gekheid ! zeggen <strong>de</strong> e<strong>de</strong>le Generaal-agenten,<br />
wij hebben attesten, zelfs met een prentje er<br />
boven op, die toch dui<strong>de</strong>lijk bewijzen dat ons<br />
mid<strong>de</strong>l onfeilbaar is.<br />
Nu, dat zit nog ; 25 Sept. j.1. werd in het<br />
Nieuwsblad v. h. Noor<strong>de</strong>n het volgend attest<br />
opgenomen :<br />
,,Kinkhoest, te Ezinge (Gr.), Juli 1904.<br />
,,De heer A. DOORNBOS te Ezinge schrijft<br />
ons <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> belangrijke tijding.<br />
Mijne heeren. , \<br />
On<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> gevoelt zich verplicht u on<strong>de</strong>rstaand<br />
mee te <strong>de</strong>elen : Se<strong>de</strong>rt eenigen tijd waren<br />
een paar mijner kin<strong>de</strong>ren erg lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> aan kinkhoest.<br />
Verschillen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len had ik reeds geprobeerd,<br />
maar niets baatte.* Van bevrien<strong>de</strong><br />
zij<strong>de</strong> werd mij toen Uwe Kloosterhonig aanbevolen<br />
en ik moet U tot mijne groote bewon<strong>de</strong><br />
p uit an<strong>de</strong>re kringen<br />
ring me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen dat het onmid<strong>de</strong>llijk hielp,<br />
<strong>de</strong>r maatschappij, die ons ook thans gelukkig in<br />
da<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong> prikkel tot hoest verzachtte en bij<br />
geene <strong>de</strong>ele onthou<strong>de</strong>n wordt, belangrijk wor<strong>de</strong><br />
zon<strong>de</strong>r gezegend werkte. Da<strong>de</strong>lijk na het ge<br />
uitgebreid. Het zou tevens een bewijs zijn, dat,<br />
bruik Ket het zijn weldadigen invloed gel<strong>de</strong>n.<br />
in 't algemeen, onze <strong>de</strong>nkbeel<strong>de</strong>n meer ingang<br />
De uitwerking van uw kloosterhonig was in<br />
vin<strong>de</strong>n. Trouwens, dat bewijs hebben wij niet<br />
één woord prachtig. Ik recomman<strong>de</strong>er<strong>de</strong> het<br />
noodig ; <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rvinding heeft ons op dit punt<br />
an<strong>de</strong>ren in <strong>de</strong> plaats mijner inwoning, daar <strong>de</strong><br />
voldoen<strong>de</strong> gerust gesteld. Er zijn velen, die<br />
kinkhoest, hier in erge mate heerscht, en allen<br />
j slechts een enkele opwekking . noodig hebben<br />
gebruiken het met groot succes, wat ze U gaarne<br />
om zich bij ons aan te sluiten ; aan onze le<strong>de</strong>n<br />
willen betuigen.<br />
het verzoek, die opwekking, elk in zijn omgeving, ,,Ik kan uwe kloosterhonig niet genoeg aan<br />
J te doen hoeren.<br />
bevelen voor <strong>de</strong> kleine lij<strong>de</strong>rs aan kinkhoest.<br />
daar het da<strong>de</strong>lijk groote verlichting brengt.<br />
Wanneer ie<strong>de</strong>r hunner slechts, één nieuw lid<br />
A. DOORNBOS, Ezinge (Gr.)<br />
aanbracht — en dat kan bij eenige moeite—<br />
22 Juli 1904."<br />
wat zou dat een feestgave zijn !<br />
Naar aanleiding van dit getuigschrift, door<br />
Laat ie<strong>de</strong>r daartoe zijne me<strong>de</strong>werking ver- <strong>de</strong> Generaal-agenten publiek gemaakt, ontvingen<br />
leenen ; er is nog een jaar tijd.<br />
wij on<strong>de</strong>rstaand schrijven van <strong>de</strong>n heer J. A.<br />
SCHETTRHOLTS, Med. Docts, Arts te Ezinge, met<br />
MEDEDEELINGEN<br />
toestemming om het in* ons blad op te nemen,<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD.<br />
waarvoor wij bij <strong>de</strong>ze dank zeggen :<br />
,,De advertentie is van het begin tot het ein<strong>de</strong><br />
Kloosterhonig.<br />
onwaar. De kin<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong>n Heer DOORNBOS<br />
le<strong>de</strong>n noch aan kinkhoest, noch aan eenige an<strong>de</strong>re<br />
Het getal mid<strong>de</strong>len <strong>tegen</strong> hoest, borst- en ziekte, zoodat ze dan ook in 't geheel geene<br />
longziekten, reeds zóó oneindig groot, dat men geneesmid<strong>de</strong>len, kloosterhonig daarin begrepen,<br />
zou <strong>de</strong>nken dat, als zij zou<strong>de</strong>n helpen, er geen hebben gebruikt. Ook heeft <strong>de</strong> Heer DOORNBOS<br />
enkele longlij<strong>de</strong>r meer zou zijn, is door <strong>de</strong> wel geen letter aan <strong>de</strong>n steller <strong>de</strong>r Advertentie gewillen<strong>de</strong><br />
bemid<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> Generaal-agenten schreven, noch ook <strong>de</strong>n Kloosterhonig aan an<strong>de</strong><br />
VIERSEN en Co. te Groningen en WILLEM KRAAL ren gerecomman<strong>de</strong>erd.<br />
JUNIOR te Kampen vermeer<strong>de</strong>rd met <strong>de</strong> Klooster<br />
„Waar is alleen, dat <strong>de</strong> Heer DOORNBOS, als<br />
honig. Weer zoo'n produckt met een vertrouwen<br />
schuitenvoer<strong>de</strong>r, eenige fleschjes Kloosterhonig<br />
wekken<strong>de</strong> naam, zooals Abdystroop, die bij<br />
heeft moeten me<strong>de</strong>nemen van <strong>de</strong> Firma VIERSEN<br />
het volk moet pakken.<br />
en Co. te Groningen voor een paar ingezetenen.<br />
,,Deze honig," zoo staat er in <strong>de</strong> gebruiks ,,Dat <strong>de</strong> kinkhoest hier in erge mate heerscht<br />
aanwijzing, ,,bereid volgens een oud en beproefd is ook onwaar. Er hebben zich hoogstens een<br />
recept is een onfeilbaar mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> hoest, ver paar gevallen voorgedaan, tenminste die door<br />
koudheid, borstziekten, <strong>tegen</strong> aandoening op <strong>de</strong> <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs voor Kinkhoest wer<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n.<br />
luchtpijpen, en longen, kinkhoest en Asthma." Het publiek is echter zeer geneigd ie <strong>de</strong>ren eenig-<br />
Het klooster St. Laura moet dit oud en beproefd zins prikkelen<strong>de</strong>n hoest voor Kinkhoest te hou<br />
recept hebben geleverd en 't is niet mensch<strong>de</strong>n. Ik zelf heb in <strong>de</strong>n afgeloopen zomer geen<br />
lievend van <strong>de</strong> Generaal-agenten, dat zij het enkel geval on<strong>de</strong>r behan<strong>de</strong>ling gehad."<br />
publiek niet eer<strong>de</strong>r met dit produkt hebben<br />
Zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re attesten ook zóó waar zijn?<br />
doen kennismaken. Want iets bijzon<strong>de</strong>rs is het<br />
Geeft zoo iets geen aanleiding tot ernstig na<br />
gewis. Het on<strong>de</strong>rzoek heeft aan <strong>de</strong> dames C,<br />
<strong>de</strong>nken en voorzichtigheid ?<br />
HTJGENHOLTZ en M. MIJERS, Apothekers te<br />
Amsterdam, vrij wat last' "veroorzaakt en tijd<br />
gekost, want, hoe zij ook zochten, zij kon<strong>de</strong>n<br />
Waar<strong>de</strong> Tan reclame-attesten, in casn roor<br />
met zekerheid niets an<strong>de</strong>rs vin<strong>de</strong>n dan roodachtg<br />
z.g.n. ABDIJSIROOP enz.<br />
gekleur<strong>de</strong> honig, werkelijk een oud recept. Mis-<br />
schien was <strong>de</strong>ze nog met een kleine hoeveelheid I Men schrijft ons uit Zutphen<br />
van iets an<strong>de</strong>rs vermengd maar dat kon niet Onze lezers zullen zeker kennis gemaakt<br />
I wor<strong>de</strong>n uitgemaakt ; beken<strong>de</strong> geneeskrachtige hebben met <strong>de</strong> attesten voor Pinkpillen, Abdij<br />
! stoffen wer<strong>de</strong>n niet gevon<strong>de</strong>n<br />
siroop enz. die in boekjes en advertenties voor<br />
Hoe nu die honig, een bekend huismid<strong>de</strong>ltje I dat waar<strong>de</strong>loos en scha<strong>de</strong>lijk goedje dienst moeten<br />
bij lichte verkoudheid en daarmee gepaard gaand doen om koopers te lokken en zich, evenals<br />
hoesten, een onfeilbaar mid<strong>de</strong>l kan zijn <strong>tegen</strong>]mij, bevreemd hebben dat er nog zooveel perborstziekten<br />
en <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re genoem<strong>de</strong> kwalen, ! sonen gevon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n die er zich voor leenen,<br />
begrijpen wij niet. En wij gelooven het ook niet om in woord en beeld aan <strong>de</strong>n kaak gesteld te
Jien als lichtgeloovige, onnoozele zielen of<br />
pae<strong>de</strong>nelpers van bedriegers.<br />
a het boekje voor Abdij siroop von<strong>de</strong>n wij<br />
f het volgend attest met portret, dit laatste<br />
i een hoogen hoed op : ^ä^^s^aal/^<br />
„Influenza -genezen.<br />
„De heer PADMOS uit Serooskerke schrijft<br />
[ ons :<br />
Tengevolge <strong>de</strong>r influenza, waaraan ik eenige<br />
I maan<strong>de</strong>n had gele<strong>de</strong>n, bevond ik mij in een<br />
treurigen toestand. Ik had pijnen in borst,<br />
| len<strong>de</strong>nen en schou<strong>de</strong>rs, gebrek aan eetlust,<br />
' slechte spijsverteering. Voortdurend zweette<br />
ik, had steeds kou<strong>de</strong> voeten. Reeds was ik<br />
ten ein<strong>de</strong> raad toen ik in <strong>de</strong> courant <strong>de</strong><br />
verrassen<strong>de</strong> uitwerking <strong>de</strong>r Abdij siroop van<br />
het klooster Sancta Paulo las. Ik begon, er<br />
me<strong>de</strong> en ben thans we<strong>de</strong>r <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> van voorheen,<br />
tot niet geringe vreug<strong>de</strong> mijner dierbare<br />
huisgenooten. Maar al te dikwijls verzuimt<br />
men <strong>de</strong> noodige voorzichtigheid in acht te<br />
nemen na het herstel van influenza, waardoor<br />
dan ook telken jare tal van slachtoffers ten<br />
grave dalen. Daarom raad ik dan ook een<br />
ie<strong>de</strong>r, die van <strong>de</strong>ze ziekte herstelt, da<strong>de</strong>lijk<br />
zijn toevlucht te nemen tot <strong>de</strong> niet genoeg<br />
te prijzen Abdijsiroop."<br />
| Toevallig vernam ik dat <strong>de</strong> Heer L. PADMOS<br />
Je Serooskerke op Schouwen. zich hierover had<br />
>eklaagd. Ik was daarom zoo vrij mij tot dien<br />
leer té wen<strong>de</strong>n om inlichtingen, waaruit mij<br />
)leek dat hij <strong>de</strong> hier bedoel<strong>de</strong> persoon was. Voori<br />
ichtigheidshalve informeer<strong>de</strong> ik echter nog bij<br />
aen Burgemeester van Serooskerke op Walcheren,<br />
die mij schreef dat daar niemand is die <strong>de</strong>n<br />
naam van Padmos draagt.<br />
De heer L. PADMOS te Serooskerke (Schouwen)<br />
! au schrijft mij : „Ik heb nooit Pinkpillen gei„bruikt<br />
(zelfs niet gezien). Dan komt erbij dat<br />
l„ik niet zou weten waarvoor, daar ik gelukkig<br />
1,,altijd goed gezond ben — (volgens verklaring<br />
van <strong>de</strong>n Heer PADMOS is er een soortgelijke<br />
reclame met hetzelf<strong>de</strong> portret van hem voor<br />
Pinkpillen gepubliceerd) — „Tevens <strong>de</strong>el ik u<br />
„me<strong>de</strong> dat ze mij voor die Abdij siroop ook reclame<br />
„laten maken. Nooit heb ik het bocht geproefd.<br />
f ,,De afbeelding die men van mij heeft genomen,<br />
„is <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> als van <strong>de</strong> Pinkpillen.<br />
,,Het zou daarenboven toch zeer dwaas zijn<br />
„mij met een hoogen hoed te laten afbeel<strong>de</strong>n.<br />
„Die agent is bij mij geweest toen ik juist voor<br />
„eene begrafenis was gekleed, dus met een hooge<br />
„hoed, en schijnt toeneen schets van mij genomen<br />
„te hebben.<br />
„Ontmasker die lui eens, doch liefst in alle<br />
^,dag- en weekbla<strong>de</strong>n, dan komt het meer on<strong>de</strong>r<br />
„<strong>de</strong>n werken<strong>de</strong>n stand. U zult er mij een groot<br />
„genoegen mee doen".<br />
Ver<strong>de</strong>r schreef die Heer, op mijn raad om<br />
een aanklacht in te dienen wegens misbruik<br />
maken van naam bij <strong>de</strong> justitie te Zierikzee,<br />
dat het niet onwaarschijnlijk is dat hij daaraan<br />
gevolg zal geven.<br />
Lezers, ik vraag u, is het niet verregaan<strong>de</strong><br />
misdadig en brutaal om reclame te maken voor<br />
dat gevaarlijke goedje door een eenvoudigen<br />
[flinken man in woord en beeld aan bespotting<br />
bloot te stellen ? En is het won<strong>de</strong>r dat <strong>de</strong> Heer<br />
PADMOS gloeit van verontwaardiging over zooveel<br />
lie<strong>de</strong>rlijkheid ?<br />
Terecht noemt hij Abdij siroop „bochü" want<br />
alles, zelfs <strong>de</strong> titel, is bedrog. Er bestaat in Cartagena<br />
geen klooster Sancta Paula en het gevaarlijke<br />
goedje is niets dan aardappelsiroop met<br />
enkele "druppels kaneelolie, salicylzuur en salicyVzuui-verbindingen.<br />
Juist <strong>de</strong>ze laatsten toch maken<br />
het „bocht" zoo gevaarlijk en, <strong>de</strong> Duitsche<br />
regeering, meer bezorgd dan <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />
voor beurs en gezondheid van hare on<strong>de</strong>rdanen,<br />
heeft <strong>de</strong>n verkoop van alles waarin zelfs maar<br />
sporen van salicylzuur kan aangetoond wor<strong>de</strong>n<br />
bij lijfstraf verbo<strong>de</strong>n.<br />
Reeds in het Februari-nummer van 1903 gaf<br />
ik mijn bevreemding te kennen dat overigens<br />
ter goe<strong>de</strong>r naam beken<strong>de</strong> firma's o.a. in Zutphen<br />
dit goedje verkoopen. Een <strong>de</strong>r verkoopers van<br />
toen wil het niet meer verkoopen ; <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren<br />
gaan helaas voort met hunne klanten er aan<br />
te wagen. De verkoopers te Zutphen zijn :<br />
H. WISSINK, Laarstraat, Barbier.<br />
H. A. MAKKINK, Groenmarkt, Krui<strong>de</strong>nier.<br />
J. H. HAGENS, Turfstraat Wß<br />
en G. J. VAN LAAR, Haven.<br />
Eerstgenoem<strong>de</strong> speelt trouwens geheel <strong>de</strong>n<br />
kwakzalver door op eigen gezag te masseeren<br />
met <strong>de</strong>n z.g.n. Kloosterbalsem, waardoor het mes<br />
dubbel snijdt. Hij maakt zich schuldig aan overtreding<br />
van Art. 1 <strong>de</strong>r wet, regel, <strong>de</strong> uitoef. <strong>de</strong>r<br />
Geneesk., en alle verkoopers van Abdijsiroop<br />
Uit <strong>de</strong> Pers.<br />
Het is een verblij<strong>de</strong>nd verschijnsel, dat <strong>tegen</strong>woordig<br />
verschei<strong>de</strong>ne dag- en weekbla<strong>de</strong>n zich<br />
in <strong>de</strong>n strijd <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij mengen. Wij<br />
hebben sommige bla<strong>de</strong>n voor-ons liggen, die op<br />
<strong>de</strong>ze of gene wijze <strong>tegen</strong> het door ons bestre<strong>de</strong>n<br />
euvel me<strong>de</strong> te vel<strong>de</strong> trekken en 't is voor ons<br />
een aangename taak uit <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>ne artikelen<br />
het een en an<strong>de</strong>r over te fernen en<br />
daardoor ook <strong>de</strong> stem van an<strong>de</strong>ren in ons blad<br />
overtre<strong>de</strong>n Art. 1 <strong>de</strong>r Wet regel, <strong>de</strong> uitoef. <strong>de</strong>r<br />
^ i i i xi te laten hooren.<br />
artsenijbereidkunst, daar Salicylzuur voorkomt | In het Xatholiek' Sociaal Weekblad, Redacteur<br />
op lijst C.<br />
Mr. P. J. M. AALBERSB, dien wij zeker in onze<br />
Nog daargelaten het immoreele, is het on- zaak als een me<strong>de</strong>stan<strong>de</strong>r mogen begroeten«<br />
begrijpelijk hoe personen, die nog .prijs stellen schrijft m A OJl<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n titel „kwakzal<br />
op goe<strong>de</strong>n naam, handlangers blijven voor be- ver^» het volgen<strong>de</strong>:<br />
drog en niet begrijpen dat zij zich daardoor De iangdurige campagne <strong>tegen</strong> het Ned. Mâlthuook<br />
m hun eigenlijke zaak scha<strong>de</strong>n- Wie toch | sianisme begint vruchten tedragen. Verschillen<strong>de</strong><br />
is zeker dat een verkooper van Abdijsiroop vàn bla<strong>de</strong>n hebben reeds verklaard geen <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong><br />
een niet bestaan<strong>de</strong> Abdij, ook niet in staat zou advertenties meer op te nemen. Het stem<strong>de</strong> ons<br />
zijn Santoskoffie voor Javakoffie, Hongaarsche treurig, dat wij <strong>de</strong>zer dagen in een katholiek Belgisch<br />
*voor Zeeuwsche bruine boonen, - Grondnoten- bl ^d in éen nummer twee advertenties a ntrotfen van<br />
olie voor olijfolie, Margarine voor Natuur boter, » Vrouwenpdlen ', te gebruiken wanneer zekere zaken<br />
! J -\ i -. i J. J J *•*. achterwege blijven. Zou <strong>de</strong> Redactie van dat Kathoenz.<br />
te leveren Daarenboven raakt <strong>de</strong> <strong>de</strong>pot- lieke bl££ in<strong>de</strong>rdaad zoo onnoozel zijn, dat zij niet<br />
hou<strong>de</strong>r van kwakzalversmid<strong>de</strong>len zoo gewoon aan W( efc waart0e die pillen gebruikt wor<strong>de</strong>n? Zoo neen,<br />
hooge winsten, dat het niet te verwon<strong>de</strong>ren is dan wordt het tijd, dat zij zich eens late voorals<br />
zij hunne an<strong>de</strong>re waren ook te hoog aan <strong>de</strong>n lichten, — zoo ja dan moet <strong>de</strong> auri sacra fames<br />
man zullen trachten te brengen. Men vergeté niet haar wel zeer verblind hebben, als zij meent, dat zij<br />
dat een flacon \Abdijsiroop geen hooger han<strong>de</strong>ls- iö geweten <strong>de</strong>rgelijke advertenties opnemen mag.<br />
waar<strong>de</strong> heeft dan hoogstens 5 cents en slechts] Maar juist dit feit — wij moeten hier toch^wel aan<br />
goe<strong>de</strong> trouw <strong>de</strong>nken — : bewijst weer zonneklaar, hoe<br />
gro;.t gevaar katholieke bla<strong>de</strong>n loopen, wanneer zij<br />
niet alle kwakzalvers-ad ver tentiën weigeren.<br />
Reeds vroeger wezen wij op een an<strong>de</strong>r gevaar<br />
al-die mid<strong>de</strong>ltjes zijn, ook al kunnen zij op zich zeit<br />
onschuldig hèeten, in<strong>de</strong>rdaad steeds gevaarlijk Wie<br />
„T.. , • Î ] ^T- 'fi-^r- " r 4 AT J wat veel hoest, bestelt wat dure, maar waar<strong>de</strong>looze,<br />
Wij lezen m het Nieuwsblad van'het Noor<strong>de</strong>n : ; borstsiroop. Zag hij ze niet dagelijks in m blad<br />
„Mijnheer <strong>de</strong> Redacteur- ! | aanbevolen ? En <strong>de</strong> man blijft hoesten en<br />
„Het is naar aanleiding van een soort reclame- i hoesten, — tot een bloedspuwing volgt. Dan wordt<br />
artikel voor <strong>de</strong> „Fosters rugpijn nierenpillen," ! <strong>de</strong> dokter geroepen, en maan<strong>de</strong>n en maan<strong>de</strong>n zullen<br />
in welk artikel van mijn naam op <strong>de</strong> schan<strong>de</strong>lijkste noodig zijn, om dien armen mislei<strong>de</strong> weer te hermanier<br />
misbruik wordt gemaakt. In genoemd ! 8tellen > — indien 't al niet te laat is! —terwijl hij<br />
artikel doet men het voorkomen alsof mijn doch- ! an<strong>de</strong>rs j mefc eeni f . weke " rust } e t verd8 1 r f ort '<br />
* SKÖ <strong>de</strong> gezondheid kan scha<strong>de</strong>n<br />
v. E.<br />
Een belangrijk attest voor Foster's rugpijn<br />
nierenpillen.<br />
tertje na het gebruik van een doos van bovenge<br />
' woekeren genezen, tuberculose eener beginnen<strong>de</strong>, had voorkomen.<br />
noem<strong>de</strong> pillen zóó ver genezen, is, dat ze weer<br />
en dus gemakkelijk te<br />
„Geen katholiek blad zal onze<strong>de</strong>lijke advertenties<br />
naar school toe gaat.<br />
opnemen, 't Spreekt als een boek. Maar dit bewijst<br />
,,Ter wille <strong>de</strong>r waarheid volgt hier <strong>de</strong> ware dan ook <strong>de</strong> nietswaardigheid <strong>de</strong>r uitvlucht : <strong>de</strong><br />
toedracht <strong>de</strong>r zaak : Voor ongeveer een maand Redactie heeft niets met <strong>de</strong> advertentie te maken.<br />
lof drie van mijn werk te huis komen<strong>de</strong> vond Maar waarom gaan dan onze katholieke bla<strong>de</strong>n maar<br />
ik op mijn tafel een circulaire, waarin een doos<br />
altijd voort, om Jhun lezers in <strong>de</strong> ad verte t ekolommen<br />
kwakzalversmid<strong>de</strong>len aan te prijzen,<br />
I „Fosters rugpijn nierpillen" gratis werd aan- waarvan <strong>de</strong> Redactie ten volle <strong>de</strong> nietswaardigheid<br />
i gebo<strong>de</strong>n, men behoef<strong>de</strong> het slechts ingevuld en zelfs <strong>de</strong> betrekkelijke gevaarlijkheid weet? Waarom<br />
|met zijn adres, aan het daarin vermel<strong>de</strong> adres gaan zij maar altijd voort, met advertenties op te<br />
weer terug te zen<strong>de</strong>n. Daar ik een meisje heb nemen, waarin — zooals haar bekend moet zijn —<br />
Ldat aan <strong>de</strong> nieren lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> is, besloot ik om van I als zuiver bedrog is te beschouwen <strong>de</strong> herkomst uit<br />
| dit aanbod gebruik te maken, en zoodoen<strong>de</strong> een Klooster of van een Pastoor, bedrog, <strong>de</strong>s te<br />
ontving ik 14 dagen na dien tijd een doos van schan<strong>de</strong>lijker, omdat daardoor <strong>de</strong>s te grover op het<br />
bovengenoem<strong>de</strong> pillen, welke mij over <strong>de</strong> post ! S od «ü? nst }S gemoed van ons volk wordt gespeculeerd.<br />
gestuurd werd. Weer 14 dagen later zag ik: .<strong>de</strong> | » H t d,e J* 0 " 1 wat 'gestuurd werd. Weer 14 dagen later zag<br />
we-kennen, om overal <strong>de</strong><br />
& & ! doos pillen nog staan, waarop ik aan mijn - vrouw ' Katholieke zijn we verantwoord, pers meer wanneer ingang wij. te door doen die vin<strong>de</strong>n, pers — bij<br />
I vroeg of het kind <strong>de</strong> pillen niet nuttig<strong>de</strong>, en onze menschen te brengen, ook in hun huis brengen<br />
ihet antwoord was: ,,ik heb haar eenmaal één die aanbevelingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len? Zijn<br />
! gegeven en nu wil ze volstrekt niet meer hebben" wij verantwoord, wanneer wij door die pers <strong>de</strong>n<br />
j zoo is <strong>de</strong> doos pillen staan gebleven en is later<br />
menschen, die er soms toch zoo bitter hard voor<br />
moeten werken, hun zuur verdien<strong>de</strong> penningen uit<br />
in haar geheel weggeworpen, dus is het grove<br />
(onwaarheid dat mijn dochtertje .een doos pillen | ^ X e r ^ ^ ^ ? ^ ** ^ gevaarUjke kwak "<br />
I genuttigd heeft., kortom <strong>de</strong> heele verklaring ^JochTkten onkatholieke Redacties en Ui<br />
j is leugen, nooit is door mij machtiging verleend gevers dit toch eens ernstig overwegen, 't I* een<br />
; orn het reclame-artikel voor bovengenoem<strong>de</strong> bittere ergernis, dat men bijna geen Katholieke<br />
1<br />
pillen, voorkomen<strong>de</strong> in een advertentie in uw krant 1er hand kan nemen, of men vindt er tal van<br />
!<br />
blad van <strong>de</strong>n 8 <strong>de</strong>zer, noch in eenig an<strong>de</strong>r blad aanbevelingen in over pillen en siroopjes en zalfjes.<br />
! te plaatsen, om het zoodoen<strong>de</strong> publiek te maken, ' » Ik wou dat ik een stem had als een reuzeniwant<br />
dit kon ik doo<strong>de</strong>envoudig niet, omdat gramophone, om in al die gewetens eens <strong>de</strong> vraag<br />
ik nooit iemand, noch van <strong>de</strong> Depôthou<strong>de</strong>rs<br />
te doen doordringen : Màg onze Katholieke pers,<br />
wier roeping het is, om ons goe<strong>de</strong>, Roomsche volk<br />
noch van <strong>de</strong> fabrikanten gezien of gesproken naar best vermogen voor te lichten, màg onze pers<br />
heb.<br />
zich laten verlagen tot een handlangster <strong>de</strong>r genees -<br />
. ,,Ver<strong>de</strong>r verklaar is openlijk, dat mijn doch- mid<strong>de</strong>l-zwen<strong>de</strong>l arij ?<br />
! tertje nooit zoo goed is geweest als toen ze uit ,,Men heeft dat geld noodig, VvOrdt <strong>tegen</strong>geworpen.<br />
j het ziekenhuis kwam, en dat ze van af dien ,,Men heeft ook Gods zegen noodig. En zal <strong>de</strong>ze<br />
! tijd nooit <strong>de</strong> school heeft verzuimd. rusten op het geld, dat verdiend is door me<strong>de</strong>plich<br />
„Hopen<strong>de</strong> het lezend publiek met dit schrijven tigheid aan volksbedrog?<br />
leen dienst gedaan te hebben opdat ment niet Dit keurig woord, ook on<strong>de</strong>rsteund door <strong>de</strong><br />
j te spoedig geloof aan <strong>de</strong>rgelijke reclame-artfelen Redactie van De Boerenstand, mag zeker wel<br />
slaat, verblijf ik met »hoogachting,<br />
door Redacties en Uitgevers van an<strong>de</strong>re bla<strong>de</strong>n<br />
dan die van Katholieke wor<strong>de</strong>n gelezen.<br />
UEd. dienstw. dienaar ;<br />
R. LETJVER, Torenstraat no. 15 ' „ ,,, § i ,<br />
Groningen, 9 Dec. 1904." Hetzelf<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwerp, het weren van kwak-<br />
— Izaiversadvertenties, wordt on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n titel „Een
Sociaal belang" door L. v. D. B. in De ring, gunstig voor <strong>de</strong>n fabrikant van <strong>de</strong> Abdij-1<br />
Noordbrabantsche Post behan<strong>de</strong>ld.<br />
stroop te zijn uitgevallen, want Het Volk van 111<br />
Na een beschrijving van eenige han<strong>de</strong>lwijzen December bevat een enorm groote advertentie j<br />
van kwakzalvers <strong>de</strong>elt hij o. a. omtrent <strong>de</strong> ter aanbeveling van dit kwakzalversmid<strong>de</strong>l.<br />
waar<strong>de</strong> <strong>de</strong>r Pinkpillen het* volgen<strong>de</strong> me<strong>de</strong> : Of is 't soms een kwartaaladvertentie en be- !<br />
„Twee mijner familiele<strong>de</strong>n had<strong>de</strong>n — <strong>tegen</strong> mijn i staàt er kans dat zij later voor goed verdwijnt ? I<br />
uitdrukkelijken raad in — het toch eens met die Want dat men hier te doen heeft met een aan-1<br />
pillen willen ,.probeeren". — En wat was het resul-1 kondiging, waarvan het vast staat, dat <strong>de</strong> in<br />
taat? — dst zij omstreeks / 40 armer zijn gewor<strong>de</strong>n ; houd van tastbare en scha<strong>de</strong>lijke misleiding" is,<br />
zon<strong>de</strong>r merbare veran<strong>de</strong>ring — ja toch wel, <strong>de</strong> een]<br />
is nu zoo zeer veran<strong>de</strong>rd dat hij zijn ziekbed nietj<br />
is toch o. i. niet twijfelachtig.<br />
meer verlaat."<br />
(Wordt vervolgd.)<br />
De schrijver stelt nu <strong>de</strong> vraag : Aan wien <strong>de</strong> ;<br />
schuld, dat er nog zoovelen, ondanks alle waar- j<br />
schuwingen, wor<strong>de</strong>n bedrogen ?<br />
INGEZONDEN.<br />
,,Zeker op <strong>de</strong> eerste plaats aan <strong>de</strong> stellers <strong>de</strong>r<br />
bedriegelijke annonces !<br />
Het zijn allen geen koks, die lange messen dragen.<br />
,,Maar op <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> plaats zeer zeker aan <strong>de</strong> Niet ie<strong>de</strong>r, die zich dokter noemt, is een dokter.<br />
couranten, want, zooals <strong>de</strong> Telegraaf opmerkte <strong>de</strong>n<br />
18 Oct. 1.1. : „Zoolang in <strong>de</strong> krant* n verhalen van Een va<strong>de</strong>r .wan<strong>de</strong>l<strong>de</strong> eens met zijnen zoon.<br />
gelukkige sme<strong>de</strong>n en ontmoetingen van verslag Op die wan<strong>de</strong>ling zageni zij het wanen van <strong>de</strong><br />
gevers met. genezen teringlij<strong>de</strong>ressen zullen te lezen provincie Zeeland. Dit wapen stelt voor eenen<br />
staan, zoolang zal ook <strong>de</strong> wereld „Novozon" en zwemmen<strong>de</strong>n leeuw. De spreuk van het wapen is :<br />
„Beschuitjes van dr. Olli vier knabbelen — verlichtheid<br />
en officieele wetenschap ten spijt !" Ja, <strong>de</strong><br />
„luctor et emergo" óf in onze taal : ,,ik worstel<br />
lezers rekenen — misschien ten onrechte, zooals en ontzwem." De zoon vroeg aan <strong>de</strong>n va<strong>de</strong>r, wat<br />
De Tijd zegt — maar het is een feit — <strong>de</strong> lezers staat daar on<strong>de</strong>r te lezen ? De va<strong>de</strong>r, die niet<br />
rekenen er nu eenmaal op dat <strong>de</strong> redacties ook.voor best lezen kon, gaf tot antwoord : lukt. et van<br />
<strong>de</strong> advertenties ipstaan. Hebben zij geheel ongelijk ? daeg niet, dan lukt et merge.<br />
,,Dat <strong>de</strong>rhalve eens onze bla<strong>de</strong>n alle kwakzalvers Tot zoover <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis.<br />
advertenties weiger<strong>de</strong>n !<br />
,,Wie moeten nu <strong>tegen</strong> dit sociaal gevaar strij<strong>de</strong>n<br />
en hoe ?<br />
Lukt het van daag-nieti dan lukt het,morgen,<br />
Onze bla<strong>de</strong>n — door <strong>de</strong> kwakzalvers-aankondi zóó dacht er zeker over. hij, die <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
gingen af te wijzen.<br />
bekendmaking <strong>de</strong> wereld heeft ingezon<strong>de</strong>n :<br />
„De courantenlezers — door- slechts die bla<strong>de</strong>n<br />
,, Volks-geneesmetho<strong>de</strong>.<br />
te steunen, welke trotseh winst<strong>de</strong>rving hun principe<br />
Kosteloos wordt aan on<strong>de</strong>rstaand adres voor<br />
hoog hou<strong>de</strong>n.<br />
„De annonceer<strong>de</strong>rs — door slechts die bla<strong>de</strong>n te<br />
aile ziektegevallen, zelfs van hoogst ernstigen<br />
begunstigen, wier kolommen zuiver wor<strong>de</strong>n gehou aard, volgens HOMOEOFÀTHISCHE geneeswijze raad<br />
<strong>de</strong>n van allerlei bedrog, én zoodoen<strong>de</strong> veel meer verstrekt ; met aanwijzing van <strong>de</strong> daarbij pas<br />
waar<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> geplaatste advertenties geven. sen<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len.<br />
° „Ten slotte <strong>de</strong> Regeering door wettelijk het. ver<br />
H. DOKTER.<br />
sprei<strong>de</strong>n van brochures enz., behelzen<strong>de</strong> reclames<br />
; r " Goe<strong>de</strong>straat 49bis, Utrecht.<br />
voor kwakzalverijen, <strong>tegen</strong> te gaan, zoo al niet ge De Homceopathische geneesmid<strong>de</strong>len maken<br />
heel te verbie<strong>de</strong>i^a<br />
bi] tijdige aanwending niet zel<strong>de</strong>n eene operatie<br />
ornoodig."<br />
Het Volk van 7 December vermeldt het on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong><br />
uit <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring van het Partij-<br />
[bestuur :<br />
Men moet maar durven.<br />
„Van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>eling Den Haag III was het verzoek H(ENDRIK) DOKTER was voor eenige jaren<br />
ringekomen om zekere sooré advertenties te weren; hulpon<strong>de</strong>rwijzer. Door erge gezichts verzwak<br />
men had het oog voornamelijk op <strong>de</strong> zoogenaam<strong>de</strong><br />
kwakzalversadvertenties, als die van <strong>de</strong> Abdijsiroop.<br />
king werd hij door <strong>de</strong>n toenmalig )n directeur<br />
BARNEVELD<br />
„Deze kwestie was voor het Partijbestuur geen<br />
opgenomen en te werk gesteld in<br />
4iieuwe. Reeds in <strong>de</strong> vorige verga<strong>de</strong>ring was naar <strong>de</strong> welbeken<strong>de</strong> inrichting op <strong>de</strong> Neu <strong>de</strong>, thans<br />
haanleiding van een uitvoerig schrijven hierover van achter Sint Pieter te Utrecht.<br />
<strong>de</strong> Commissie van Beheer een besluit genomen. Een paar jaar na <strong>de</strong>n dood van Barneveld<br />
„In dit schrijven kwam o.a. het volgen<strong>de</strong> voor : richtte hij zelf een blin<strong>de</strong>ninrichtirg op, ge<br />
„De Commissie van Beheer heeft tot nu toe een steund door geld van een an<strong>de</strong>r. Hier vandaan<br />
„aantal kwart aal ad vertentiën geweigerd, zoo het geraakt of weggegaan zijn<strong>de</strong>, begon hij in het<br />
„bij haar vaststond, dat <strong>de</strong> inhoud van tastbare voorjaar van dit jaar we<strong>de</strong>r eene blin<strong>de</strong>nin-<br />
„en scha<strong>de</strong>lijke 'misleiding was Doch zij gevoelt richting, doch <strong>de</strong>ze schijnt niet *rg op te nemen<br />
( „zelve dat hier plaats is voor zeer afwisselen<strong>de</strong><br />
„vaak persoonlijke appreciatie.<br />
althans men ziet of hoort er niet veel van.<br />
„Zeer gaarne zal zij dus uwe aanwijzigingen In tusschentij<strong>de</strong>n is hij ook reiziger in sigaren<br />
„volgen, hoe te han<strong>de</strong>len : lo. ten opzichte van en in eenige an<strong>de</strong>re artikelen.<br />
„kwakzalversadvertenties als Abdijsiroop, 2o. hoe Doet <strong>de</strong> He^r HENDRIK DOKTER moeite om<br />
„ten opzichte van apothekersadvertenties (als b.v. op eene eerlijke wijze door <strong>de</strong> wereM te komen,<br />
„staalpillen), 3o. hoe ten opzichte van advertenties dan is dit p'ichtrnatig en prijzenswaardig ; dat<br />
„van geneeskundigen en geneesmetho<strong>de</strong>n (als b.v.<br />
„<strong>de</strong> „Natuurgeneeskun<strong>de</strong>"), 4o. hoe ten opzichte<br />
behoort ie<strong>de</strong>r mensch te e<br />
„van gewone winkeliersadvertenties zoo die b.v.<br />
„bevatten dat hunne artikelen goedkooper en beter<br />
\ „zijn dan bij eenigen concurrent, en <strong>de</strong> oommissie<br />
„<strong>de</strong>ze beweringen onwaar acht en voor die ze ge<br />
„looven zou<strong>de</strong>n wellicht ook scha<strong>de</strong>lijk."<br />
En ver<strong>de</strong>r : „De commissie stelt zich geenszins op<br />
„het standpunt dat om het geld alle advertentiën<br />
„onverschillig welke moeten wor<strong>de</strong>n opgenomen.<br />
„Advertentiën over wat volgens thans in ons land<br />
^gangbare begrippen „onze<strong>de</strong>lijke lectuur" wordt<br />
„geacht (pédérastie enz.) wor<strong>de</strong>n geweigerd ; ook<br />
„een aantal an<strong>de</strong>re wier inhoud volgens gangbare<br />
„begrippen „immoreel" is, betreffen<strong>de</strong> het aan-<br />
„knoopen van tij<strong>de</strong>lijke relaties tusschen dames en<br />
„heeren bijv., enz. enz. Deze sterke gevallen bie<strong>de</strong>n<br />
„geen moeilijkhe<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> beslissing."<br />
„Door het Partijbestuur was hierop geantwoord<br />
dat het met <strong>de</strong> commissie eens was, dat een criterium,<br />
gel<strong>de</strong>nd voor alle gevallen niet te vin<strong>de</strong>n<br />
was, dat het Partijbestuur zich met het standpunt<br />
door <strong>de</strong> Commissie Van Beheer ingenomen volkomen<br />
vereenig<strong>de</strong> en erken<strong>de</strong>, dat ie<strong>de</strong>r geval op zich<br />
zelf beoor<strong>de</strong>eld dien<strong>de</strong> te wor<strong>de</strong>n en dat het Partij'<br />
.bestuur zich vereenig<strong>de</strong> met <strong>de</strong> algemeene beginselen,<br />
die haar leid<strong>de</strong> bij <strong>de</strong> beoor<strong>de</strong>el ing."<br />
Die beoor<strong>de</strong>eling schijnt, tot onze verwon<strong>de</strong><br />
1 oen.<br />
Maar — eerst hulpon<strong>de</strong>rwijzer 'daarna werkzaam<br />
in blin<strong>de</strong>ninrichtingen, ver<strong>de</strong>r in tusschentij<strong>de</strong>n<br />
reiziger in verschillen<strong>de</strong> artikelen, dan<br />
is daar. niets ' <strong>tegen</strong> te zeggen; — maar, nooit<br />
gestu<strong>de</strong>erd te hebben voor dokter en met eenen 1<br />
werkelijken dokter niets gemeen te hebben,<br />
dan alleen dat hij dokter heet en <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r dokter<br />
is, en zich dan voor dokter te durven uitgeven,<br />
dan is dit eene ongeoorloof<strong>de</strong> manier van doen<br />
om door <strong>de</strong> wereld te komen.—<br />
Doch mogelijk <strong>de</strong>nkt <strong>de</strong> Heer H. DOKTER<br />
wel : <strong>de</strong> Homoeopathie wordt van hooger hand<br />
voorgestaan en <strong>de</strong> Homoeopathie behoort niet<br />
tot <strong>de</strong> ongeloovige wetenschap : dus — ik kan*<br />
het er best op wagen<br />
Hoe velen zullen zich in dat net, door dat<br />
woord kosteloos laten vangen ? Wat zal het resultaat<br />
zijn van dat wagen van e 1 BOEKBESCHOUWING.<br />
Geneeskundige Encyclopaedic<br />
voor het hu i/S gezin. De uitgevers Scheltema<br />
en Holkema zon<strong>de</strong>n ons ter bespreking <strong>de</strong><br />
7e aflevering van dit reeds meermalen .door ons<br />
aangekondig<strong>de</strong> werk. Ook <strong>de</strong>ze aflevering, die<br />
van „kraambed" tot „massage" loopt is een<br />
kennismaking overwaard ; <strong>de</strong> lezing van <strong>de</strong> niet<br />
te uitvoerige maar toch dui<strong>de</strong>lijke artikeltjes<br />
zal menig leek een juist <strong>de</strong>nkbeeld geven van<br />
<strong>de</strong>n aard van sommige belangrijke ziekten als<br />
b.v. lepra, longontsteking, longtering, maagkwalen,<br />
malaria enz. en hem doen zien, dat elk<br />
<strong>de</strong>zer ziekten een bijzon<strong>de</strong>re behan<strong>de</strong>ling eischt<br />
en dat het onmogelijk is•'—
No. 2. Februari 1905. Oplage 6600 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging<br />
ŒGEN DE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN GELDER<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZITTER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS.<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Amsterdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg.<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdam^ 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n 699.<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heeft recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding.<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AANGIFTE van LEDEN<br />
en ABONNÉ's bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wien ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
. Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalvèrsmid<strong>de</strong>len en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n geliorjareew.<br />
-Het nadrukkan var. ^JgËeleh uit dit blad is niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfs dri! " "* 'K^jäKb^'<br />
INHOUD.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging.<br />
ABONNEMENTSPRIJS, Franco per post ;£J: . . |||*ÏÏ£ perjaar f 1.25<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regels .-wftV - • \ • • j£p • • • » 1 - 50<br />
Elke regel meer 25 Cent.<br />
Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiën moeten vóór <strong>de</strong>n 25sten <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
„<strong>de</strong> Dordrechtsche Drukkerij- en Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen opgeno<br />
men wanneer het Bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n inhoud .geen bezwaar heeft.<br />
Dat ook nu weer zeer gaarne vele extra-bijdragen wor<strong>de</strong>n jNeen, liever eerst zelf pappen of wat nog Jveel<br />
ingewacht spreekt van zelf, maar na <strong>de</strong> krachtige be<strong>de</strong>, ten ; mo0ier is, een rolletie Dru<strong>de</strong>'s-zaXï. gehaald en<br />
utwint*** linn nnuil An!»M/«Am4> kar Q APIIHIK mnl IIIOT niai-nn J<br />
Hoofdartikel.- <strong>Kwakzalverij</strong>. vorigen jare geuit, schroomt het Bestuur wel wat, daarop Jnflrm__ PPT1_ UpnTnAfH<br />
Berichten: Een ijverig strij<strong>de</strong>r. — Valsch attest van Foster's I thans weer al te sterk aan te dringen. Niettemin zullen • ueuuiuee eeu& uepiueiu.<br />
nierpillen. — Twee advertenties die te. <strong>de</strong>nken geven. — | Z'J — als zijn<strong>de</strong> onmisbaar — zeer welkom zijn.<br />
Hij heeft wel eens gehoord, dat afwachten ge<br />
Oefent j. Mot <strong>de</strong> praktijk ui |j — Een pseudo-Staphorsterl Dat DUIDELIJKE vermelding van naam en adres eveneens vaar oplevert en dat dikwerf zoo'n vinger dan<br />
duiveisbanner. boertje. — Dr. — Kuuling Het antivivisectionit's heeft Ginneken hospital verlaten. te Lon<strong>de</strong> — Een I noodzakelijk Zijn, behoeft wel geen betoog.<br />
Spaansche apothekers <strong>tegen</strong>over <strong>de</strong> spe ialités.<br />
Post wis sels ontvangen van : H. v. G. te A. later stijf wordt, maar hij wil het toch maai<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>el in-g eti van verschillen<strong>de</strong>n aard: Vituse. — Pastilles Dr. H. J. H. te A. ; L. A. baron v. I. te V. eens beproeven, want voor snij<strong>de</strong>n is hij toet<br />
Poncelet. — Haarlemmerolie naar keuze — De waar<strong>de</strong> van P. H. M. te M. ; Dr.'/.- D< v. d. P. qq. te U<br />
erg bang. Dikwijls wordt zulk een vinger dai<br />
<strong>de</strong>n Electro-Vigueur. —'Uil <strong>de</strong> praktijk van een kwakzal- \C. G. F. baron V<br />
-II., en J. J. v.-,d.-j in<strong>de</strong>rdaad stijf, doordat <strong>de</strong> ontsteking, het beei<br />
v-er. — Een annonce van <strong>de</strong> Volksapotheek te Rotterdam. —••{ Z. te P ir<br />
Uit <strong>de</strong> Pers.<br />
of <strong>de</strong> spierpezen verwoest — maar dan is het U<br />
Ingezon<strong>de</strong>n: Over valsch e attesten.<br />
M. te A. Het bestuur betuigt u zijn bijzon<strong>de</strong>- ! laat en komt het berouw nà <strong>de</strong> zon<strong>de</strong>. Mei<br />
Boetbeschouioing : Geneeskundige Encyclopaedic voor het ren dank voor <strong>de</strong> leer op p rijs gestel<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>e- ziet hier met een paar voorbeel<strong>de</strong>n aangetoond-<br />
huisgezin; Aft 8. — Eerste Hulp: Zakkalen<strong>de</strong>r 1905. lingen betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong> firma Ja .inski en Co. i hoe gevaarlijk liefhebberen op medisch gebied<br />
Bechtseaken : Haarlemmerolie.<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie: •<br />
s —£^~— !§&£ is, al geschiedt het ook met <strong>de</strong> beste bedoeling.<br />
Herhaal<strong>de</strong> Waarschuwingen: Thermogène watten.<br />
De voorraad JANUARINÜÏÏÏMERS is zoo goed als j Een veel ernstiger na<strong>de</strong>el is <strong>de</strong> kwakzalverij, wan-<br />
& L^2<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
m v ^ É L ? n g kan af-,taan, verplicht heVatestiujr door<br />
A**<br />
toezending<br />
&*V»*<br />
!<br />
jneer zij als bedrijf wordt uitgeoefend, doch daar-<br />
daarvan aan <strong>de</strong>n Penningmeester A. J. Wijnne te over een volgen<strong>de</strong> maal.<br />
Rotterdam.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur. KWAKZALVERIJ.<br />
^§<br />
BERICHTEN<br />
BERICHT AAN LEDEN EN ABONNES. Wanneer wij over kwakzalverij schrijven komt<br />
Van 1 Jan. 1.1. afneemt het Bestnnrslidf<strong>de</strong> on ?, eei Een ijverigstrij<strong>de</strong>r. De vroegere Voorzitter<br />
onzer Vereeniging, <strong>de</strong> heer J. M. VAN ELK,<br />
r Qaoi-afnina ftr Vor L aardige annecdote in <strong>de</strong> gedachte<br />
Een Romeinsch keizer wenschte op een goe- thans te Zutphen, heeft m die stad en hare omgeving<br />
heer J. VAN KIEL het Secretariaat ^i w k d •• h f te Wete* welk *ak afdrukken laten versprei<strong>de</strong>n van een artikel in het<br />
eeniging waar, terwijl <strong>de</strong> heer A. J. WIJNNE £ e ? Qag J an *? n , " ï? Weten ' 7 R I Januari-no van ons Maandblad betiteld • Waar<strong>de</strong><br />
haiocf hiüff «iûi w «.airiaii'iv holiaav an ila ^ et meest werd beoefend. De nar antwoord<strong>de</strong>: «**""*"*«>. v*u im& jüd,*uuu**u, eecjteia . „waaiue<br />
Delast Dlrjit met net gelueiiJK Deneer en ue a. , , , WQö . „J+ u„~^fn„A van reclame-attesten voor z.g.n. Abdiisiroop enz.<br />
daaraan verbon<strong>de</strong>n administratieve werkzaam- Sire < het vak dat het meest wordt ' , , -rv i • ^ a,T ^ ^i ^ ^' Wii ^ Stwijfelen ^ ^ rniet M of ^ zijn ^ lpoging ^ l ^zal ïmet ^ succes ^ ^ ^wor<strong>de</strong>n ^ i<br />
he<strong>de</strong>n.<br />
iskun<strong>de</strong>. De keizer werd boos, | i^iL 'H N».ftliik int nn»/ Wm w^ft, • m mi<br />
is dat<strong>de</strong>r geneeaimiiue. pjr Keizer wem «ui», i bekroond. Namelijk waf onze'zaak betreft; hij zei<br />
Men wordt dns verzocht te zen<strong>de</strong>n : want het aantal geneeskundigen was toen nogjheeft reeds <strong>de</strong> onaangenaamhe<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n<br />
Brieven voor het Bestnur bestemd, verzoe- i mter f f rm g> maar <strong>de</strong> nar bood aan het be " die ie<strong>de</strong>r kent, die <strong>tegen</strong> een bestaand euvel te veld,<br />
ken om inlichtingen omtrent doel en strijd <strong>de</strong>r i W1 ^ te lev ; eren • .. •<br />
Vereeniging en <strong>de</strong>rg. : aan <strong>de</strong>n heer J% VAN Den volgen<strong>de</strong>n dag stel<strong>de</strong> hij zich m het voor<br />
portaal van- het paleis op, met een grooten kies- j _T Weereen M valsch attest ter<br />
GGT . f* nrv aj f C J\ a r ï, e 5 l " y x* •?* °i<br />
KL&L, Stadhou<strong>de</strong>rsplein »U te s-ljrravennage, f;.. , , , „ô-;«Vi+ J^A^ AIZ U~ „«,„ Nierpillen. Het ISi icumblad v. h. A oor<strong>de</strong>n be va-<br />
Kennisgevingen aangaan<strong>de</strong> het lidmaatschap P x J ndoek om het g^^ht. Ie<strong>de</strong>r die hem pas-;^- voïgen<strong>de</strong> als „ingezon<strong>de</strong>n" :<br />
of abonnement, alsme<strong>de</strong> verzoeken om toezen- f J roe S , wat , , er H£ an r d a e , was ' bljna Jf <strong>de</strong>r , wSBm <strong>de</strong> Redacteur. -<br />
ding van gratis-exemplaren van het Maand- ; | af * * ^ ^ ^ ^ I S ^ ^ - In het blad van Don<strong>de</strong>rdag j.1. kwam een a^ ertenblad:<br />
aan <strong>de</strong>n heerA.J. WIJNNE te Rotterdam; rtnZ^JZJ?dM}*n^Z« 7^ jf! ^ tie voof over <strong>de</strong> Fosters Nierpillen en daarin werd<br />
terwijl het adres van <strong>de</strong> Redactie van het zl J ne £ meester <strong>de</strong>ze lange lijst. - Zoo was het e z d dat | aaardoor ^ SS en A1 ,Wat<br />
Maandblad blijft bij <strong>de</strong>n heer H. VAN GELDER j voorheen, zoo is het nog he<strong>de</strong>n. — Klaagt iemand, | daar?n staat | heel bezij<strong>de</strong>n <strong>de</strong> waarheid en<br />
te Amsterdam. ? m eens een voorbeeld , te noemen, over maag- | zon<strong>de</strong>r mijn me<strong>de</strong>weten geplaatst. Met dank voor <strong>de</strong><br />
Als nieuwe le<strong>de</strong>n zijn toegetre<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Heeren: raadt bezwaren, zuiveringszout, dan komen <strong>de</strong> die raadgevingen zoutzuur aan. los. Deze Een ' plaatsing.<br />
L. A. Baton v. ITTBRSUM, notaris, Vianen<br />
<strong>de</strong>r<strong>de</strong> vindt weer een an<strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>l beter en<br />
JOH. E. jfAN yw. DER dwn. BEEK.<br />
D. J. E. MAC LEOD, arts, off v<br />
zoo gaat het maar voort. Nauwelijks behoeft Groningen, 31 Dec. 1904."<br />
gez. le kl.<br />
Amsterdam, men te betoogen hoe gevaarlijk <strong>de</strong>ze raadgevin<br />
E. MOGENDOKFF, arts,<br />
gen zijn, als men be<strong>de</strong>nkt, dat <strong>de</strong>ze verschijn Twee advertenties die <strong>de</strong>nken<br />
Mej. M. MIJBRS, apotheker<br />
selen <strong>de</strong> uiting kunnen zijn van een ernstig g e v e h :<br />
J. J. PERSANT SNOEP, arts, Workum (Fr.) lij<strong>de</strong>n.<br />
„ARTS<br />
W. H. S WETS, arts, Amsterdam.<br />
Door het opvolgen van <strong>de</strong>zen raad gevraagd, in eene natuurgeneeskundige inrichting,<br />
F. J. VISSER, arts, Noordwijkerhout.<br />
en<br />
liefst wordt dan nog" het "eene" mid<strong>de</strong>T na het j 7<br />
DE P0STWISSELS.<br />
00T A eeni ^ uren ! I** da #\ fem S 1 ^ natuurgeneesr>„A^<br />
K«~ tA ,^„J- .-j , .j , kun<strong>de</strong> geen vereiscnt. balans f löOO per jaar.<br />
an<strong>de</strong>re beproefd — wordt tijd verknoeid en gaat! Br £ lett A p 422, N. v. d. D."<br />
Wet dit nummer wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> postwissel-formulieren voor <strong>de</strong> dikwijls <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> voorbij, waarin door <strong>de</strong>skun- I £00 ^ridt <strong>de</strong> eene, waarin het niet onaardig i<br />
contributie en <strong>de</strong> abonnementsgel<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n en abunné's dige behan<strong>de</strong>ling nog afdoen<strong>de</strong> hulp kan wor- • t^ 'lezen dat <strong>de</strong> kennis <strong>de</strong>r natuurgeneeswijze
Wie oefent hier prakt ij k uit? Wat<br />
zou men zeggen van" <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> advertentie :<br />
„J. MOT, Natuurgeneeskun<strong>de</strong>,<br />
behan<strong>de</strong>lt : Bleekzucht, HersznzieHe, Heup jicht, Oogontsteking,<br />
Buggegraatsverkromming, Klierteringt Kinkhoest,<br />
'Slijmhoest, Algemeene verzwakking, alsme<strong>de</strong><br />
alle ziekten <strong>de</strong>r uit- en' inwendige organen, door <strong>de</strong><br />
Metho<strong>de</strong>n KUHN, PASTOOR, KNEIPP, ALINSON, HAHN,<br />
pIiAHMAN e. a.<br />
Is« dagelijks te consulteeren geadaisteerd d. e^<br />
[ Praktiseerend Medicus, v.m. van 9 —10, n.m. van<br />
7—8 uur. Zondag v.m. van 10—12 u.<br />
2e J. v. d. Fley<strong>de</strong>nslraat 22. Huis, Amsterdam,"<br />
Is het hier, waar MOT zelf verklaart, dat hij<br />
„behan<strong>de</strong>lt", niet dui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> geneeskundige<br />
slechts een stroopop is ?<br />
Zoû in dit geval aan <strong>de</strong> bedoeling van <strong>de</strong> Geneeskundige<br />
wet voldaan zijn ?<br />
Bloedvergiftiging.. — Bo<strong>de</strong> Steyn te<br />
, Oirschot brand<strong>de</strong> zich <strong>de</strong>zer dagen vrij ernstig aan<br />
het been, doch bleef er mee loopen, en behan<strong>de</strong>l<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> wond met .. .. gekookte aardappelen.. Het been<br />
z;wol op, er werd bloedvergiftiging geconstateerd en<br />
thans is <strong>de</strong> patiënt overle<strong>de</strong>n. {De Avondpost.)<br />
Een pseudo -Staph or ster Boertje.<br />
Dezer dagen kwam te Goor iemand in een gezin,<br />
waar <strong>de</strong> vrouw erg aan rheumatiek leed. De bezoeker<br />
zei<strong>de</strong>, dat hij het Staphorster Boertje was en wil<strong>de</strong><br />
voor / 2 een fleschje medicijnen zen<strong>de</strong>n, welke <strong>de</strong><br />
rheumatiek onfeilbaar zou genezen. Bij een twee<strong>de</strong><br />
lid van het gezin constateer<strong>de</strong> hij <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> kwaal.<br />
Voor een rijksdaal<strong>de</strong>r zou hij nog een twee<strong>de</strong> fleschje<br />
-zen<strong>de</strong>n.<br />
De medicijnen kwamen niet en enkele dagen daarna<br />
.werd het gewaan<strong>de</strong> Staphorstër Boertje te Enschedé<br />
aangehou<strong>de</strong>n. Het ontvangen geld was verdwenen.<br />
(Het Va<strong>de</strong>rland.)<br />
* Dr. Kauling te Ginneken, over wiens<br />
zoogenaam<strong>de</strong> metho<strong>de</strong> ter genezing van tering wij<br />
in het Octobernommer eenige me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen hebben<br />
opgenomen, heeft blijkens eene advertentie, in <strong>de</strong><br />
lokale bla<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze ^mé'en'tb' verlaten en ïsV althans<br />
tij<strong>de</strong>lijk, naar het buitenland vertrokken. In <strong>de</strong> laatste<br />
weken vooral had<strong>de</strong>n verschei<strong>de</strong>ne treffen<strong>de</strong> sterfgevallen<br />
<strong>de</strong> aandacht getrokken. De patiënten die<br />
hij nog on<strong>de</strong>r behan<strong>de</strong>ling had. heeft hij ie<strong>de</strong>r een<br />
groote flesch zijner olie meegegeven om zich daarmee<br />
ver<strong>de</strong>r zelf in te wrijven. Er wordt verteld, dat prijzen<br />
van f 20 tot ƒ 40 daarvoor betaald moesten wor<strong>de</strong>n.<br />
Ondsr <strong>de</strong> personen, die ingezon<strong>de</strong>n stukken ter<br />
* aanprijzing zijner behan<strong>de</strong>ling en ter weerlegging<br />
Van hetgeen door het Maandblad werd me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld,<br />
me<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rteekend hebben, zijn er die dit<br />
ging van een oogarts om <strong>de</strong> beweer<strong>de</strong> genezingen | gezegd : „Het is onovertroffen voor uwe kin<strong>de</strong>-<br />
te bewijzen werd eerst aangenomen, maar <strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong>r bewijsvoering wer<strong>de</strong>n niet aanvaard.<br />
(T. v Gen.)<br />
Spaanse he apothekers <strong>tegen</strong>over<br />
<strong>de</strong> spécialités. In een nationaal Congres van<br />
Spaansche apothekers, onlangs te Saragossa gehou<strong>de</strong>n<br />
wer<strong>de</strong>n o.a. <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> resoluties goedgekeurd.<br />
1. Mid<strong>de</strong>len om <strong>de</strong>n invoer van vreem<strong>de</strong> spécialités<br />
in Spanje te verhin<strong>de</strong>ren.<br />
De invoer van elk galenisch geneesmid<strong>de</strong>l is verbo<strong>de</strong>n,<br />
wanneer het niet vooraf door <strong>de</strong> Kon. Aca<strong>de</strong>mie<br />
van geneeskun<strong>de</strong> als nuttig is erkend ; in geval<br />
van toelating moet het voorschrift officieel wor<strong>de</strong>n<br />
gepubliceerd. De buitenlandsche apotheker, welke<br />
<strong>de</strong>ze- toestemming vraagt, moet behalve het bewijs<br />
dat hij volgens <strong>de</strong> wetten van zijn land bevoegd is<br />
tot <strong>de</strong> uitoefening <strong>de</strong>r pharmacie, ook nog overleggen<br />
het voorschrift en <strong>de</strong> therapeutische indicaties,<br />
benevens een voldoen<strong>de</strong> hoeveelheid materiaal van<br />
het geneesmid<strong>de</strong>l en een voorschot van 5000 pesetas<br />
ter bestrijding van <strong>de</strong> onkosten. De aca<strong>de</strong>mie en<br />
het apothekers-col legjum te Madrid moeten het<br />
aangebo<strong>de</strong>n geneesmid<strong>de</strong>l on<strong>de</strong>rzoeken, het volgens<br />
het aangegeven voorschrift trachten te berei<strong>de</strong>n enl<br />
.het in <strong>de</strong> ziekenhuizen op werkzaamheid toetsen.<br />
De uitreiking aan het publiek mag slechts door<br />
mid<strong>de</strong>l van <strong>de</strong> inlandsche apothekers geschie<strong>de</strong>n.<br />
2. Bereidinq van buitenlandsche spécialités in<br />
Spanje. Mk<br />
Buitenlandsche spécialités en galenische praeparaten,<br />
waarvan <strong>de</strong> invoer verbo<strong>de</strong>n is, mogen in<br />
Spanje niet wor<strong>de</strong>n bereid. De bereiding van toegelatene<br />
buitenlandsche mid<strong>de</strong>len moeten in het<br />
laboratorium van' een Spaanschen apotheker geschie<strong>de</strong>n.<br />
De signaturen enz. welke in het Spaansch<br />
gesteld moeten zijn, moeten <strong>de</strong>n naam van <strong>de</strong>n<br />
apotheker, berei<strong>de</strong>r én van <strong>de</strong> plaats <strong>de</strong>r bereiding<br />
dragen.<br />
De apotheker, die ver<strong>de</strong>r voor het praeparaat<br />
verantwoor<strong>de</strong>lijk is, mag slechts <strong>de</strong> bereiding <strong>de</strong>r<br />
praeparaten van een enkelen buitenlandschen uitvin<strong>de</strong>r,<br />
op zich nemen. ' (Pharm. Weekbl.)<br />
MEDEDEELINGEN<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD.<br />
„TITOS E."<br />
Het beste geneesmid<strong>de</strong>l voor Borst- en<br />
Longkwalen.<br />
ren bij slijm- en kinkhoest." 't Is erg. Maar<br />
erger is nog <strong>de</strong> verklaring: „zoo uwe longen of<br />
luchtpijpen aangedaan zijn is „Vitose" het<br />
eenige mid<strong>de</strong>l tot herstel." Dit is schan<strong>de</strong>lijk,<br />
wij zou<strong>de</strong>n het misdadig durven noemen.<br />
Wij zeggen: Vitose is in' alle opzichten een<br />
kwakzalversmid<strong>de</strong>l.<br />
Pastilles Poncelet.<br />
Ofschoon wij, nà <strong>de</strong> oorspronkelijke mé<strong>de</strong><strong>de</strong>eling<br />
over dit mid<strong>de</strong>l in het .Maandblad van April<br />
1895, onze lezers meermalen in <strong>de</strong> „Herhaald©<br />
Waarschuwingen" over <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van dit praeparaat<br />
hebben ingelicht, zien wij ons thans* door<br />
<strong>de</strong> opzienbaren<strong>de</strong> wijze waarop <strong>de</strong> pastilles, weer<br />
onophou<strong>de</strong>lijk in <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aangekondigd,<br />
genoodzaakt er nog eens met enkele woor<strong>de</strong>n<br />
op terug te komen. In een <strong>de</strong>r advertenties,<br />
die wij voor ons hebben, lezen wij het<br />
volgen<strong>de</strong> :<br />
„Niets Nieuws.<br />
De ont<strong>de</strong>kkingen van <strong>de</strong>n beroem<strong>de</strong>n PASTEUR<br />
hebben aangetoond dat Verkoudheid, Bronchitis,<br />
Kinkhoest, Influenza, enz., te wijten zijn aan<br />
het aanwezig zijn van microben.<br />
Se<strong>de</strong>rt 15 jaren doodt <strong>de</strong> beroem<strong>de</strong><br />
Poncelet Pastille<br />
terstond <strong>de</strong>ze microben door hare fijne uithampingen<br />
en hare uiterst vluchtige j geesten die tot<br />
in <strong>de</strong> uiterste longvertakkingen doordringen.<br />
Ziedaar waarom alleen <strong>de</strong><br />
Poncelet Pastille<br />
onfeilbaar is om op volkomen wijze Verkoudheid,<br />
Bronchitis, Benauwdheid, Influenza, Kinkhoest<br />
en elke borstziekte te voorkomen en te<br />
genezen. Niets kan met haar vergeleken wor<strong>de</strong>n<br />
; een millioen personen roepen het elk jaar<br />
openüjk uit. Zij heeft niets gemeen met dat<br />
zevengesternte van geneesmid<strong>de</strong>len die ie<strong>de</strong>ren<br />
dag in het leven geroepen wor<strong>de</strong>n en die slechts<br />
eene oppervlakkige en schijnbare verlichting<br />
verschaffen. De PONCELET PASTILLE doet<br />
won<strong>de</strong>ren. Het is eene werkelijk wetenschappelijke<br />
combinatie. Haar geheim bestaat in<br />
<strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kking van nieuwe elementen die door<br />
<strong>de</strong>n uitvin<strong>de</strong>r alleen gekend zijn, voor het meest,<br />
verborgen, aangenaam gemaakt en in eene microscopische<br />
pastille teruggebracht, die door een<br />
elk verteerd wordt. Niets omvangrijks dat<br />
walgt."<br />
• Een an<strong>de</strong>re annonce begint aldusi^• 1]<br />
„Als gij alles beproefd hebt, zal „ Vitose" verzachting<br />
en genezing geven. Zoo gij een diepen<br />
thans gaarne zou<strong>de</strong>n willen herroepen.<br />
Een goe<strong>de</strong> le^Voor al te haastige bewon<strong>de</strong>raars.<br />
Een: duikels"b' •'aimer. Aan <strong>de</strong> ott.<br />
\ßt. Wordt het yolgen<strong>de</strong> gemeld :<br />
/Een sterk staaltje* van bijgeloof is voorgekomen<br />
op een onzer eilan<strong>de</strong>n. £$!*$<br />
^Eene jonge vrouw leed aan : -een slepen<strong>de</strong> ziekte.<br />
De % en drogen hoest hebt, zoo uwe longen of luchtpijpen<br />
aangedaan zijn, , is „Vitose" het eenige<br />
mid<strong>de</strong>l tot herstel. Het is onovertroffen voor<br />
uwe kin<strong>de</strong>ren bij slijm- en kinkhoest. Vele attes Ougelukkigen Volgt toch <strong>de</strong>n voorten<br />
van genezing ter inzage. Door <strong>de</strong>n billijken Luit gang !! !<br />
prijs 7 i cent per flacon on<strong>de</strong>r ie<strong>de</strong>rs bereik." Voor Uwe verkoudheid, Uwe keelpijn, Uwe<br />
Indien al <strong>de</strong> geannonceer<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>ltjes <strong>tegen</strong> I slapeloosheid, Uwe bronchitis, Uwe mondontsteking,<br />
man en enkelen an<strong>de</strong>ren met hem beweer<strong>de</strong>n, hoest, borst- en longkwalen zou<strong>de</strong>n uitwerken | Uw griep, influenza, Uwen slecht rieken<strong>de</strong>n a<strong>de</strong>m,<br />
[dat <strong>de</strong> zieke wel „bekold" kon zijn, en daarom werd i wat er van beloofd werd, dan zou er geen borst- Uw zwakke borst, Uwen kinkhoest <strong>de</strong>r kin<strong>de</strong>ren.<br />
een duivelbanner aan <strong>de</strong>n vastewal geraadpleegd, ; en longlij<strong>de</strong>r meer op <strong>de</strong> wereld behoeven te In- 't algemeen voor Uwe aandoeningen <strong>de</strong>r<br />
die bij een zelf<strong>de</strong> geval in vroeger jaren het eiland j zijn; al die pastilles,-stroopjes, honigs, balsems, j a<strong>de</strong>mhalingswerktuigen. Gebruikt slechts<br />
inet. een bezoek vereerd hâd. Natuurlijk was er geen j (waarlijk <strong>de</strong> keuze is te groot) waarmee <strong>de</strong> j d e. Echte Poncelet Pastille."<br />
Itwij-fel aan : het mansch was bekold door één uit ! kwakzalvers <strong>de</strong> wereld overstroomen ter gene- j<br />
het achttal, dat <strong>de</strong> zieke bezocht, maar <strong>de</strong> verdachte I zing van <strong>de</strong> meest ernstige kwalen, zij dienen j Kan het opgeschroef<strong>de</strong>r ? Proeft men <strong>de</strong>n<br />
had het juist niet gedaan, aldus verklaar<strong>de</strong> <strong>de</strong> duivel-1<br />
banner. Bij on<strong>de</strong>rzoek in het bed zou<strong>de</strong>n cenmouwtje, !<br />
bij eenig na<strong>de</strong>nken tot bewijs, dat het <strong>de</strong> ver-! kwakzalver niet uit een <strong>de</strong>rgelijke taal'? Het zal<br />
.lat geheimzinnig zoek, geraakt was, een soort vogel j vaardigers niet te doen is om als helpers in <strong>de</strong>n j ons niet moeilijk vallen aan te toonen, dat <strong>de</strong>ze<br />
Isa <strong>de</strong>rgelijke merkwaardighe<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong>n dag komen. J nood op te tre<strong>de</strong>n, maar dat alleen eigenbelang j aanbevelingen wemelen van onjuisthe<strong>de</strong>n, ja wij<br />
Hij gaf krui<strong>de</strong>n, die geborgen moesten zijn in een! hier in 't spel is, zij 't ook ten koste van tal- ] durven gerust zeggen van onwaarhe<strong>de</strong>n.<br />
1<br />
gesloten trommel, geplaatst in een grootere, van een ; rijke ongelukkigen. Wij stellen voorop, dat door <strong>de</strong> heeren^J. ,C.<br />
ijzeren beugel voorzien. * De krui<strong>de</strong>n mochten alleen ; De fabrikant van Vitose (wie 't is weten wijiv.*.p. HARST J.JZ. en H. SYTSEMA als hoofdbe-<br />
toegediend wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong>p. man, als niemand an<strong>de</strong>rs niet, het Generaal-<strong>de</strong>pôt voor Ne<strong>de</strong>rland is ge- _ stand<strong>de</strong>elen van <strong>de</strong> , pastilles zijn aangetoond<br />
aanwezig was, dan 'zou ze binnen enkele f dagen ge- ! vestigd bij J. v. D. HOOFF te Amersfoort) is, j chloorzure potasch en ipecacuanha, ou<strong>de</strong>,,,beken<strong>de</strong><br />
nezen zijn. ' | blijkens <strong>de</strong> hierboven aangehaal<strong>de</strong> advertentie, | geneesmid<strong>de</strong>len, die reeds lang wer<strong>de</strong>n vaanger<br />
'Alle voorschriften zijn nauwkeurig opgevolgd,! van gevoelen, dat er nog wel een mid<strong>de</strong>ltje bij » wend vóór dat ,,<strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kkingen van <strong>de</strong>n; ,be-<br />
niaar het mid<strong>de</strong>l heeft niet gebaat; <strong>de</strong> onherstel-1<br />
bare zieke is na enkele dagen gestorven en. <strong>de</strong>ze j<br />
kan, dat hij ook wat van <strong>de</strong> taart moet hebben. ; roem<strong>de</strong>n Pasteur" publiek wer<strong>de</strong>n gemaakt... Van<br />
heksen -geschie<strong>de</strong>nis wordt ook on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bewoners ' „Als gij alles beproefd hebt", als alle an<strong>de</strong>re j <strong>de</strong> „nieuwe elementen, die door <strong>de</strong>n uitvin<strong>de</strong>r<br />
Scherp over <strong>de</strong>n hekel gehaald.<br />
rommel u in <strong>de</strong>n steek heeft gelaten, (wat te \ alleen gekend zijn" werd niets gevon<strong>de</strong>n, zoodat<br />
.De geschie<strong>de</strong>nis zal wellicht voor <strong>de</strong>n duivelbanner verwachten is) probeer het dan eens met Vitose \ wij zoo vrij zijn van <strong>de</strong> won<strong>de</strong>ren niets te ge<br />
||
altijd precies op <strong>de</strong> hoogte is, gelooft, koopt ..<br />
en slikt. '<br />
Om nu tot <strong>de</strong> bestand<strong>de</strong>elen van <strong>de</strong> pastilles<br />
terug te keeren, erkennen wij volmondig, dat<br />
èn chloorzure potasch èn ipecacuanha geneesmid<strong>de</strong>len<br />
. zijn, dikwijls van groote waar<strong>de</strong> en<br />
die door <strong>de</strong> geneesheeren menigmaal bij gevallen<br />
van verkoudheid, keelpijn of zoo iets wor<strong>de</strong>n<br />
aangewend. Maar geen hunner zal verklaren,<br />
dat die mid<strong>de</strong>len onfeilbaar zijn „om op volkomen<br />
wijze verkoudheid, bronchitis, benauwdheid,<br />
influenza, kinkhoest en elke borstziekte te voorkomen<br />
en te genezen," Zij weten wel beter; zij<br />
zijn- overtuigd zich schuldig te maken aan leugen<br />
wanneer zij een <strong>de</strong>rgelijke verklaring afgeven.<br />
;<br />
De kwakzalver stoort zich aan zoo iets niet,<br />
zelfs- niet, wanneer zijne mid<strong>de</strong>len na<strong>de</strong>el kunnen<br />
veroorzaken ; en dit is bij <strong>de</strong> pastilles toch het<br />
geval. Nog daargelaten dat zij dit met alle<br />
kwakzalversmid<strong>de</strong>len gemeen hebben, dat zij het<br />
inroepen van tijdige geneeskundige hulp <strong>tegen</strong><br />
hou<strong>de</strong>n, b.v. dat men bij somwijlen hoogst gevaarlijke<br />
borstziekten zijn toevlucht zou beginnen<br />
te nemen tot Poncelet, in plaats van tot<br />
<strong>de</strong>n bevoeg<strong>de</strong>n geneesheer, zijn ook <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len<br />
zelve, niet onscha<strong>de</strong>lijk, Ipecacuanha is een<br />
sterk braakmid<strong>de</strong>l, waarvan het gebruik bij sommige<br />
ziekten van <strong>de</strong> a<strong>de</strong>mhalingsorganen, zelfs<br />
in ger-nge hoeveelheid, hoogst ernstige gevolgen<br />
kan na zich slepen en ook <strong>de</strong> chloorzure potasch<br />
mag slechts met groote voorzichtigheid inwendig<br />
wof<strong>de</strong>n gebruikt. Reeds menigmaal heeft het<br />
onoor<strong>de</strong>elkundig innemen van <strong>de</strong>ze laatste stof<br />
<strong>de</strong>n dood veroorzaakt.<br />
En nu mogen — volgens <strong>de</strong> advertentie — „een<br />
millioen personen het elk jaar openlijk uitroepen",<br />
dat niets met <strong>de</strong> Poncelet-pastillen vergeleken<br />
kan wor<strong>de</strong>n ; wij wenschen onze • waarschuwing<br />
te herhalen : Past op uw gezondheid !<br />
Haarlemmerolie naar keuze.<br />
Wij hebben voor ons een Leeuwar<strong>de</strong>r Courant<br />
van 9 Januari (een Courant die voortdurend<br />
allerlei kwakzalversadvertenties bevat) ; op <strong>de</strong><br />
eene bladzij<strong>de</strong> vin<strong>de</strong>n wij een advertentie van<br />
Marseille Tilly dat Oprechte Haarlemmerolie afkomstig<br />
is van <strong>de</strong> „Eenig geautoriseer<strong>de</strong>. en<br />
Koninklijk goedgekeur<strong>de</strong> fabriek". De firma verklaart<br />
daarbij : „Alle an<strong>de</strong>re is beslist namaak"<br />
en geeft <strong>de</strong>n raad : „Weigert ze dus als scha<strong>de</strong>lijk<br />
voor <strong>de</strong> gezondheid".<br />
Een kolom ver<strong>de</strong>r lezen wij -; „Vraagt <strong>de</strong><br />
wettig ge<strong>de</strong>poneer<strong>de</strong> Haarlemmerolie van GEBR.<br />
WAANING TILLY, Haarlem. Zij is <strong>de</strong> eenige olie<br />
waarop men ingeval van ziekte kan vertrouwen<br />
en die absoluut genezing aanbrengt."<br />
Op een an<strong>de</strong>re bladzij<strong>de</strong> wordt verklaart :<br />
„Dat BOOGAARD'S Oprechte Witte Haarlemmerolie<br />
het beste mid<strong>de</strong>l is enz.<br />
Tot zoover <strong>de</strong> advertenties. Tevens weten wij<br />
dat <strong>de</strong> firma C. DE KONING TILLY ook voor<br />
haar fabrikaat aanspraak maakt op <strong>de</strong>n titel :<br />
Oprechte ; en dat er nog meer fabrikanten zijn<br />
van dit mengseltje, die zeker ook even „oprechte"<br />
waar leveren, kan men in <strong>de</strong> rubriek „Rechtszaken",<br />
in dit no. zien.<br />
Het zou werkelijk voor <strong>de</strong> arme lij<strong>de</strong>rs aan alle<br />
mogelijke ziekten zijn om te wanhopen, wanneer<br />
zij uit al die aanbiedingen hun keuze moesten<br />
doen. "Zij kunnen echter gerust zijn, want zij<br />
zullen zich zelven een weldaad bewijzen, wanneer<br />
zij 'het gebruik van Haarlemmerolie nalaten.<br />
Hoe veelmalen ook, in al haar Oprechtheid,<br />
geroemd als het geneesmid<strong>de</strong>l bij uitnemendheid,<br />
is llét toch niets an<strong>de</strong>rs dan een gewoon kwakzalver<br />
smSd<strong>de</strong>l, een mengsel van zwavel-bevatten<strong>de</strong><br />
, lijnolie en terpentijnolie, van welk mengsel reeds<br />
dikwijls is aangetoond, dat het bij inwendig gebruik,<br />
hoogst scha<strong>de</strong>lijk kan werken.<br />
De waar<strong>de</strong> van <strong>de</strong>n Electro-Vigueur. ,<br />
In <strong>de</strong> Deutsche medizin. Wochenschrift komt het<br />
volgend bericht uit dé „Aertzlicher Verein < te<br />
Hamburg" voor :<br />
• „DR. TRÖMNER <strong>de</strong>monstreert een Electro^vigor-<br />
'gor<strong>de</strong>l, . welke' een van zijn patiënten, natuur-<br />
• lijk zon<strong>de</strong>r gevolg,' gebruikt had. De toestel had,<br />
ofschoon hij ongeveer 10 : „Nadat hij met azijnzuur van 33% gedrenkt<br />
was lever<strong>de</strong> <strong>de</strong> keten, direct met een galvanometer<br />
in contact, niet meer dan 2 milli-ampère<br />
stroom ; nadat <strong>de</strong> vochtige hand tusschen <strong>de</strong><br />
twee electro<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> gor<strong>de</strong>l was gebracht,<br />
kwam er slechts een stroom van 0.9 milli-ampère.<br />
Deze op zich zelf al zoo onbedui<strong>de</strong>n<strong>de</strong> stroom<br />
daal<strong>de</strong> nu bovendien nog zeer snel door polarisatie<br />
van <strong>de</strong> Volta'sche elementen, zoodat men<br />
na vier uur met <strong>de</strong> hand in 't geheel geen stroom<br />
meer kon waarnemen.<br />
„Na 24 uur met rust gelaten te zijn, lever<strong>de</strong> |<br />
<strong>de</strong> keten in direct verband met .<strong>de</strong> galvanometer<br />
slechts 0.1' milli-ampère; bij inlassching van j<br />
<strong>de</strong> hand 0.07 milli ampère. De kleine rheostaat \<br />
die aan een <strong>de</strong>r electro<strong>de</strong>n was aangebracht j<br />
was absoluut niet in staat <strong>de</strong> stroom te regu- i<br />
leeren. Wij hebben dus :<br />
„Een hoogst geringe, spoedig verdwijnen<strong>de</strong>,<br />
niet te reguleeren stroom, niet in staat eenige<br />
geneeskrachtige, werking uit te oefenen, gg&y<br />
„Dit is ook door Prof EULENBORG bij zijn<br />
on<strong>de</strong>rzoek bevon<strong>de</strong>n.<br />
„En wanneer nu toch <strong>de</strong> ter aanbeveling die-1<br />
nen<strong>de</strong> brochure beweert dat ,,<strong>de</strong> gor<strong>de</strong>l een]<br />
bijzon<strong>de</strong>r vernuftig verzonnen metho<strong>de</strong>" is, dat I<br />
<strong>de</strong> stroom sterk genoeg is, „om elke zenuw met !<br />
eleGtrische kracht te verzadigen, dat hij con-1<br />
stant en reguleerbaar is en alle pijn genezen :<br />
kan," dan zijn dat grove, gewetenlooze leugens j<br />
die slechts erop berekend zijn het publiek, uit<br />
te zuigen."<br />
Uit <strong>de</strong> praktijk van een kwakzalver,^<br />
* In Duitschland komen, zooals wij reeds meer- |<br />
malen gemeld hebben, gedurig aanklachten <strong>tegen</strong> j<br />
kwakzalvers voor <strong>de</strong> rechtbanken. Ie<strong>de</strong>reen mag,<br />
daar te lan<strong>de</strong> ' geneeskunst uitoefenen, maar!<br />
niemand mag zich daarbij een titel geven, die<br />
| hem, on<strong>de</strong>r welken naam ook, als geneeskundige '<br />
; aanwijst, tenzij hij dien titel langs wettelijken j<br />
'weg en in Duitschland zelf, verworven heeft, j<br />
De uitvin<strong>de</strong>r van een zoogenaamd oscillatie.-1<br />
apparaat werd onlangs -dan ook veroor<strong>de</strong>eld, !<br />
omdat hij zich in het ' openbaar had betiteld j<br />
als „directeur van het oscillatie-instituut," een<br />
op zich zelf geheel onverslaanbare qualificatie,,<br />
maar in zoover dui<strong>de</strong>lijk een, geneeskundige!<br />
benaming omdat het bewuste oscillatieapparaat \<br />
in het openbaar en per advertentie werd aan- ;<br />
geprezen als heilzaam ter genezing van allerlei |<br />
ziekten en gebreken, op <strong>de</strong> wijze ongeveer als I<br />
<strong>de</strong> beruchte Herculesgor<strong>de</strong>ls, Voltakruizen enz. |<br />
Tegelijkertijd werd <strong>de</strong>ze zoogenaam<strong>de</strong> natuur- '<br />
geneeskundige MISTELSKI door enkele personen<br />
aangesproken tot scha<strong>de</strong>vergoeding wegens toe- •<br />
gebracht na<strong>de</strong>el bij <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling van patiënten.<br />
In één geval werd hij veroor<strong>de</strong>eld tot j<br />
1000 M. boete, een straf gemakkelijk te dragen,<br />
wanneer men nagaat, dat <strong>de</strong> man, voor enkele |<br />
jaren in een paar kleine kamertjes begonnen,!<br />
thans een huis bewoont, waarvoor hij eenige"!<br />
; duizen<strong>de</strong>nMarken huur betaalt. Om in <strong>de</strong> toekomst j<br />
aan vervolging te ontkomen, heeft hij thans <strong>de</strong><br />
! ook hier Jte lan<strong>de</strong> gebruikelijke metho<strong>de</strong> aange- !<br />
gegrepen om een bevoegd arts aan zich te ver- j<br />
! bin<strong>de</strong>n ; zekere Dr. FERD. WAGNER ontvangt !<br />
j daarvoor 8000 M. per jaar. Èen vroegere assistent<br />
verklaar<strong>de</strong> voor <strong>de</strong>n rechter, dat hij belast was<br />
>met het hou<strong>de</strong>n van het zoogenaam<strong>de</strong> „Journaal<br />
! van genezingen" en op bevel van JVIISTELSKI I<br />
, meermalen ' personen als genezen heeft geboekt',<br />
\ die volstrekt niet hersteld waren.<br />
Und so wird's gemacht !<br />
Altijd duiken er weer nieuwe kwakzalvers<br />
op, altijd blijkt, dat hun manoeuvres, met enkele<br />
variaties, <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> zijn ; hon<strong>de</strong>rd malen wordt<br />
| bewezen, dat heel hun praktijk en streven er op<br />
MS;; gericht' om zich -ée verrijken<br />
mark waard was, 150<br />
mark gekost en 'was sie<br />
1 <strong>de</strong> firma SPETTER en Co., eigenares van bovengenoem<strong>de</strong><br />
apotheek, o.a. in verschillen<strong>de</strong> Rotterdamsche<br />
stoombooten is opgehangen. On<strong>de</strong>r<br />
het opschrift: „Zieken' Geneest U zelf' wor<strong>de</strong>n'<br />
in dit biljet o.m. mid<strong>de</strong>len aangebo<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong>:<br />
klierachtige kin<strong>de</strong>ren, alle zenuwkwalen, alle<br />
maagkwalen, bloedarmoe<strong>de</strong>, rheumatiek, Y<br />
ten koste van<br />
ongelukkigen en goedgeloovigen en altijd toch<br />
j vin<strong>de</strong>n zij nieuwe slachtoffers.<br />
————————— ^SL^<br />
Wat <strong>de</strong> Volksapotheek, Jonk er fransstraat 701<br />
te Rotterdam^ zooal annonceert.<br />
er ~ j<br />
rekkingen, verstuikingen, zwaren en langd. hoest,,<br />
huidziekte, keelziekte, verzwakte mannen 'en]<br />
vrouwen, longtering en zw. borst, tand- of mondziekten,<br />
gal, verstopping en slechte stoelgang,<br />
onzuiver bloed, kink- en slijmhoest, diarrhé,<br />
bran<strong>de</strong>r ige oogle<strong>de</strong>n, haaruitval en> haarroos,^<br />
galsteen, ratten en. muizen, zweetvoeten, zwaarlijvigheid,<br />
bedwateren en nog meer.<br />
Het kan zóó, wij zullen maar niet meer opnoemen.<br />
Tegen al <strong>de</strong>ze kwalen wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len,<br />
waaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> meest beken<strong>de</strong> kwakzalversmid<strong>de</strong>len,<br />
met opgaaf van prijs, aanbevolen.<br />
't Is wel te betreuren, dat bij ons te lan<strong>de</strong><br />
nog geen wet bestaat die aan dit aanprijzen<br />
van mid<strong>de</strong>len — met vermelding van <strong>de</strong> ziekte<br />
waar<strong>tegen</strong> zij heeten te helpen — paal en perk!<br />
stelt. Menigeen, die zoo'n biljet leest, <strong>de</strong>nkt<br />
„ik kan het altijd probeeren" en loopt er zoo<br />
in tot scha<strong>de</strong> van zijn gezondheid en beurs.<br />
Uit <strong>de</strong> Pers.<br />
(Vervolg.)<br />
De Nieuwe Arnhemsche Courant van 4 Decern-,<br />
ber 1904 bevat een rubriek: „Sprokkelingen op<br />
medisch en hygiënisch gebied door Dr. KLAÜS/J<br />
waaraan wij het volgen<strong>de</strong> ontleenen :<br />
Wijzen<strong>de</strong> op <strong>de</strong> aanschrijving van <strong>de</strong>n Minister;<br />
van Justitie in Beieren (ook in 't vorig n°. van ons<br />
MbL opgenomen), gericht tot <strong>de</strong> procureurs-generaal<br />
<strong>de</strong>r gerechtshoven, waarin zij aangemaand wor<strong>de</strong>n<br />
te be<strong>de</strong>nken : „dat <strong>de</strong> kwakzalverij is gewor<strong>de</strong>n tot<br />
een be<strong>de</strong>nkelijken misstand in het openbaar leven,<br />
waarvan <strong>de</strong> bestrijding in het algemeen belang »V,<br />
gaat <strong>de</strong> schrijver aldus voort :<br />
„Misschien is dit belang allen niet dui<strong>de</strong>lijk en<br />
daarom wil ik trachten het gevaar <strong>de</strong>r kwakzalverij<br />
hier na<strong>de</strong>r toe te lichten. Daarvoor is 't noodig <strong>de</strong><br />
wijze, waarop <strong>de</strong> medicus tracht <strong>de</strong>n zieke te gç4J<br />
nezen in grove trekken te schetsen.<br />
„Beseffen<strong>de</strong> dat 't onmogelijk is iemand te genezen<br />
zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n juisten aard en <strong>de</strong> oorzaak <strong>de</strong>r kwaal,<br />
te kennen, begint <strong>de</strong> medicus met 't stellen <strong>de</strong>r<br />
diagnose. Dit is een zeer gecompliceerd werk. dat<br />
takt en ervaring, maar vooral een voldoen<strong>de</strong> kennis<br />
<strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong> eischt. De medicus tracht door een)<br />
gesprek <strong>de</strong> klachten van <strong>de</strong>n patiënt te vernemen,<br />
daarbij tevens op <strong>de</strong>n toestand van diens geestvermogens<br />
letten<strong>de</strong>. Daarna on<strong>de</strong>rzoekt hij volgens<br />
bepaal<strong>de</strong> metho<strong>de</strong>n <strong>de</strong>n zieke, ten ein<strong>de</strong> "eventueele<br />
afwijkingen i<strong>de</strong>r verschillen<strong>de</strong> organen te kunnen<br />
constateeren. Voor dit on<strong>de</strong>rzoek kan hij dikwijls<br />
niet <strong>de</strong> hulp van diverse instrumenten en scheikundige<br />
reagentia ontberen [thermometer, oog-, keel-,<br />
oorspiegel, microscoop, stoffen en toestellen voor<br />
on<strong>de</strong>rzoek van urine, faeces,^ braaksels, etc], daarbij<br />
letten<strong>de</strong> op familie-antece<strong>de</strong>nten, erfelijkheid, vroeger<br />
doorstane ziekten of ongelukken, etc, etc Is<br />
het hem aldus gelukt <strong>de</strong>n aard <strong>de</strong>r ziekte vast té<br />
stellen, dan moet hij bij <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling we<strong>de</strong>r met tal<br />
van omstandighe<strong>de</strong>n rekening hou<strong>de</strong>n, ['t gestel van<br />
<strong>de</strong>n patiënt, <strong>de</strong> leeftijd, het geslacht, <strong>de</strong> mogelijkheid<br />
of 't feit dat sommige geneesmid<strong>de</strong>len niet<br />
verdragen wor<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> sociale omstandighe<strong>de</strong>n en<br />
't milieu van <strong>de</strong>n zieke].<br />
„Overwogen dus <strong>de</strong> uitkomsten van het on<strong>de</strong>rzoek,<br />
gelet op al <strong>de</strong> bovengenoem<strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n,<br />
bepaalt <strong>de</strong> geneesheer ein<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling.<br />
Allereerst tracht hij al wat scha<strong>de</strong>lijk is voor <strong>de</strong>n<br />
patiënt, te verwij<strong>de</strong>ren ; hij overweegt of <strong>de</strong> zieke!<br />
tehuis verpleegd kan wor<strong>de</strong>n, dan wel of opname<br />
in een ziekenhuis gewenscht of noodig is ; hij geeft<br />
aan, welke houding 't meest geschikt is, hij let op<br />
ventilatie en verwarming van 't zieken vertrek, hij<br />
schrijft leefregel en dieet voor, hij wijst er speciaal<br />
op welke spijs of drank, of gewoonten scha<strong>de</strong>lijk<br />
zijn ; hij geeft zich rekenschap of soms operatie al<br />
dan niet noodig is, en of men gerechtigd is <strong>de</strong><br />
operatie te verschuiven, zon<strong>de</strong>r gevaar te loopen dat<br />
<strong>de</strong> gunstige tijd daarvoor verstrijkt. .Wanneer dit<br />
aJJes. geregeld is [hetgeen gewoonlijk als 't voornaamste<br />
<strong>de</strong>el <strong>de</strong>r behan<strong>de</strong>ling moet beschouwd wor<strong>de</strong>n],<br />
dan pas schrijft <strong>de</strong> medicus zoo noodig nog<br />
geneesmid<strong>de</strong>len voor, daarbij we<strong>de</strong>r letten<strong>de</strong> ep leef *<br />
tijd en constitutie van <strong>de</strong>n zieke. Uit 't opgesom<strong>de</strong><br />
De heer C. J. VAN LEDDEN HULSEBOSCH te blijkt dus, dat voor een goe<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling nood<br />
f Iqc.ht.st een paar weken | Amsterdam had <strong>de</strong> goedheid voor ons een photor zakelijk is, tallooze factoren in aanmerking, te ne<br />
gebruikt.<br />
| grafie te maken van een groot biljet, dat doo- men en daar rekening me<strong>de</strong> te hou<strong>de</strong>n.
„En wat gebeurt er als <strong>de</strong> patiënt op eigen<br />
houtje kwakzalversmid<strong>de</strong>len gebruikt ? Afgaan<strong>de</strong> op<br />
enkele symptomen, stelt patiënt of omgeving <strong>de</strong><br />
Sïiagno^e. Wij zullen dit 't best met een voorbeeld<br />
kunnen toelichten : „A. heeft last van benauwdhe<strong>de</strong>n.<br />
Bij een kennis B., die ook last van benauwdhe<strong>de</strong>n<br />
gehad heeft, is in<strong>de</strong>rtijd door <strong>de</strong>n dokter<br />
verklaard, dat hij lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> was aan een longaan-<br />
I doening.<br />
„Onbekend met 't" feit, dat benauwdheid geen<br />
ziekte op zich zelf, maar slechts een verschijnsel<br />
is, dat bij tal van aandoeningen [van <strong>de</strong> longen,<br />
[ van <strong>de</strong> luchtpijpen, van 't hart, van <strong>de</strong> nier] kan<br />
voorkomen, re<strong>de</strong>neeren zij als volgt : B. klaag<strong>de</strong><br />
over benauwdhe<strong>de</strong>n — <strong>de</strong> dokter verklaar<strong>de</strong> dat B.<br />
leed aan een longaandoening [aan „<strong>de</strong>" borstziekte].<br />
\ A. heeft ook last van benauwdhe<strong>de</strong>n — dus lijdt<br />
À. ook äan <strong>de</strong> borstziekte.<br />
Nu ontvangt men een pamflet, of leest in <strong>de</strong><br />
courant een hoogdravend gestel<strong>de</strong> aankondiging<br />
van een geneesmid<strong>de</strong>l, als zijn<strong>de</strong> het eenige, het<br />
onfeilbare, het mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> borstziekten.<br />
A. bestelt nu 't reclamemid<strong>de</strong>l en neemt daardoor<br />
een lot in een loterij, waarin <strong>de</strong> eenige prijs<br />
zijn gezondheid is."<br />
Op eenvoudige dui<strong>de</strong>lijke wijze beschrijft<br />
Dr K. nu ver<strong>de</strong>r hoe 't met <strong>de</strong> zaak gaat, om<br />
ten slotte <strong>de</strong> vraag te behan<strong>de</strong>len hoe 't mogelijk<br />
is, d*t <strong>de</strong> kwakzalvers door 't groote publiek<br />
meer vertrouwd wor<strong>de</strong>n, dan ervaren bevoeg<strong>de</strong><br />
menschen. Wij mogen echter, wegens<br />
onze beperkte ruimte niet meer overnemen ;<br />
belangstellen<strong>de</strong>n naar het o. i. zeer fraaie en<br />
\ zeer ware artikel moeten wij naar het oorspronkelijke<br />
verwijzen.<br />
„En wat het ergste i«;. als men al <strong>de</strong> gezeg<strong>de</strong><br />
mid<strong>de</strong>len heeft toegepast, is er vaak veel tijd en<br />
moeite en kosten te loor gegaan, niet alleen, maar<br />
meestal is het gebrek toegenomen, en dikwijls moet<br />
dan het pijnlijke „te laat voor volkomen herstel"<br />
vernomen wor<strong>de</strong>n. '<br />
Het Christelijk Schoolblad van 20 Januari bevat<br />
het volgen<strong>de</strong>, waarvoor wij onzen dank betuigen,<br />
over ons Maandblad en onze Vereeniging :<br />
,,De 25ste jaaTgang van dit Maandblad, waarvan<br />
<strong>de</strong> oplage 5500 bedraagt, is ingetre<strong>de</strong>n. De Ver<br />
eeniging, waarvan het uitgaat, bestrijdt het streven<br />
<strong>de</strong>r menschen, die met hunne hooggeroem<strong>de</strong> waar,<br />
welker <strong>de</strong>ug<strong>de</strong>lijkheid zij in <strong>de</strong> wereld rondbazuinen,<br />
hunne kranke beurzen gezond maken, <strong>de</strong> fatsoenlijke<br />
beurzensnij<strong>de</strong>rs <strong>de</strong>rhalve, eene soort parasieten<br />
op het lichaam <strong>de</strong>r samenleving. Zij maken<br />
do zieken diets, dat zij ze kunnen genezen. Steeds<br />
zijn ze in <strong>de</strong> wereld bekend geweest. Kwakzalvers*<br />
zijn gevaarlijker dan beunhazen, ai willen we gaarne<br />
aannemen, dat er wel eens een goe<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r door<br />
loopt, die het eens treft, en dat sommige kwakzalversmid<strong>de</strong>len<br />
meer van duurte dan van scha<strong>de</strong>lijkheid<br />
te beschuldigen zijn.<br />
Laten we hopen, dat <strong>de</strong> Vereeniging nog eens<br />
zoozeer in le<strong>de</strong>ntal toeneemt, dat zij elke school<br />
een exemplaar van haar nuttig Maandblad kan doen<br />
toekomen, of dat <strong>de</strong> financiëele positie <strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rwijzers<br />
zooveel beter wordt, dat zij een schoolabonnement<br />
nemen kunnen. Immers <strong>de</strong> lectuur<br />
van dit ontmaskerend orgaan is allerleerzaamst en<br />
levert menige bijdrage tot <strong>de</strong> meest practische gezondheidsleer."<br />
INGEZONDEN.<br />
heeft, <strong>de</strong>ze kalen<strong>de</strong>r te moeten gebruiken om propaganda<br />
te maken voor <strong>de</strong> Homoeopathio <strong>tegen</strong>over<br />
<strong>de</strong> Allopathie.<br />
Zeker, ie<strong>de</strong>r heeft het recht zijne beginselen ingang<br />
te doen vin<strong>de</strong>n — en wij zijn <strong>de</strong> laatsten om<br />
ons daar<strong>tegen</strong> te verzetten — maar 't gaat niet<br />
aan dit, zon<strong>de</strong>r dA <strong>de</strong> schrijver zijn naam noemt, te<br />
doen in een kalen<strong>de</strong>r, die op <strong>de</strong>n omslag met het<br />
teeken van het Roo<strong>de</strong> Kruis is voorzien. Het heeft<br />
voor <strong>de</strong>n oningewij<strong>de</strong> allen schijn alsof <strong>de</strong> aanbeveling<br />
van <strong>de</strong> homoeopatisohe geneeswijze van <strong>de</strong>ze<br />
nuttige Vereeniging uitgaat en niets is min<strong>de</strong>r waar.<br />
Tegenover zulk een han<strong>de</strong>lwijze meen<strong>de</strong>n wij een<br />
woord van protest te moeten doen hooren.<br />
RECHTSZAKEN. M<br />
H a a r.1 e m m e r o 1 i e. De civiele Kamer <strong>de</strong>r<br />
rechtbank te Haarlem heeft vonnis g.*wezen in<br />
<strong>de</strong> zaak tusschen <strong>de</strong>n heer van Dobben, eenig<br />
firmant <strong>de</strong>r firma C. <strong>de</strong> Koning Tilly, en <strong>de</strong> heei<br />
ren Paulen en JVfarselje over door <strong>de</strong> laatsten gepleeg<strong>de</strong><br />
déloyale concurrentie, door Haarlemmerolie<br />
I in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l te brengen on<strong>de</strong>r het merk G. <strong>de</strong><br />
Koning Tilly, in fleschjes, precies gelijk aan die van<br />
I <strong>de</strong>n heer van Dobben, in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> etiketten verpakt<br />
en waarbij als fabrieksmerk werd gebezigd : G. <strong>de</strong><br />
Koning Tilly, waarbij echter <strong>de</strong> G. een treffen<strong>de</strong><br />
overeenkomst had met een G. De eisch van <strong>de</strong>n<br />
heer Van Dobben strekte tot scha<strong>de</strong>vergoeding en<br />
tot ontzegging aan gedaag<strong>de</strong>n van het recht om<br />
langer <strong>de</strong>n firma-naam G. <strong>de</strong> Koning Tilly te voeren.<br />
De rechtbank wees <strong>de</strong>n heer Van Dobben zijn<br />
eisch toe en veroor<strong>de</strong>el<strong>de</strong> <strong>de</strong> heeren Paulen eo Marselje<br />
tot een scha<strong>de</strong>vergoeding, op te m\ken bij staat.<br />
Dn Hel Va<strong>de</strong>rland van 23 Januari wijdt Dr. |<br />
Aan het Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging t./d.<br />
J. 'GERARD MILO een artikel : „Aan <strong>de</strong> moe<strong>de</strong>rs :<br />
CORRESPONDENTIE.<br />
<strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
en verzorgers van het jonge-geslacht", naar aan- f<br />
Mijne Heeren!<br />
D. J. B te 5. Dank voor uwe inlichtingen en voor uw<br />
leiding van verkeer<strong>de</strong> houdingen die <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>-1<br />
De kwakzalvers tre<strong>de</strong>n steeds brutaler op en ; vrien<strong>de</strong>lijk aanbod, dat wij gaarne aannemen. Djoeat wordt<br />
ren dikwijls aannemen. Hij wijst o. m. daarin |<br />
! hier on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>zen naam vanuit Deutschland .op kwakzal-<br />
ontzien zich zelfs niet om gefingeer<strong>de</strong> brieven i verachtige wijze aanbevolen als het geneesmid<strong>de</strong>l bij uitneop<br />
<strong>de</strong> onverstandige han<strong>de</strong>lwijze van vele moe- j<br />
van personen te publiceeren, zelfs on<strong>de</strong>r bijvoe | uiendiieid legen suikerziekte ; vandaar onze waarschuwing.<br />
<strong>de</strong>rs en het gebruik (misbruik) dat het meeren-j<br />
ging van portret, ten ein<strong>de</strong> hunne mid<strong>de</strong>len met Gelieve in 't vervolg Correspon<strong>de</strong>ntie voor <strong>de</strong> redactie van<br />
<strong>de</strong>el <strong>de</strong>r z.g. <strong>de</strong>skundigen daarvan maakt. „Zijn |<br />
! ons b ad aan ons adres te Amsterdam te richten.<br />
nog meer kans op succès te verkoopen. Ie<strong>de</strong>reen<br />
<strong>de</strong> oogen niet te best of bestaat dienaangaan<strong>de</strong> j<br />
A. P. J. te A. De Thé Mexicain du Dr. James is ons niet<br />
staat er dus aan bloot door <strong>de</strong>ze bedriegers be j bekend ; gaarne zullen wij het pakj-j ontvangen'.<br />
twijfel, dan consulteere men <strong>de</strong>n oogarts. Hij I<br />
spottelijk te wor<strong>de</strong>n gemaakt of in zijn goe<strong>de</strong>n Post merk Dieren. Wij betuigen onzen ddnk voor <strong>de</strong> gezon<br />
on<strong>de</strong>rzoekt, sehrijft voor. wat gedaan moet wor-1<br />
<strong>de</strong>n bla<strong>de</strong>n.<br />
naam geschaad te wor<strong>de</strong>n. Immers velen zullen<br />
<strong>de</strong>n en beslist of een bril gewenscht is en zooJ<br />
\ X. te L. De bei<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len, in <strong>de</strong> toegezon<strong>de</strong>n Leeuwar<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong>zulken als handlangers gaan beschouwen, wat ï.iCoiirrant geadverteerd, zijn reeds vroeger door ons besproken."<br />
ja, welke — wie op eigen gezag naar <strong>de</strong>n „op-1<br />
trouwens dikwijls het geval is. — In het Januari -<br />
ticien" gaat, <strong>de</strong>n koopman in brillen en hem |<br />
nommer vin<strong>de</strong>n wij toch 3 gevallen vermeld,,<br />
zijn nood klaagt, krijgt natuurlijk een bril. Hij, '<br />
waarin misbruik van namen geconstateerd is.<br />
<strong>de</strong> „opticien" bepaalt hefc 'nummer. Hoe teri<br />
Zou<strong>de</strong> het nu niet op <strong>de</strong>n weg vin onze. Ver<br />
wereld is het mogelijk in het land van Don<strong>de</strong>rs, •<br />
eeniging liggen om <strong>de</strong> bevoeg<strong>de</strong> autoriteiten<br />
en toch gebeurt zoo iets dagelijks. De brillen<br />
op <strong>de</strong>ze strafbare han<strong>de</strong>lingen aandachtig te<br />
man verkoopt, omdat hij koopman is. Wie met<br />
maken ? Ik ben er van overtuigd, dat ie<strong>de</strong>r<br />
zijn kind <strong>de</strong>n winkel van <strong>de</strong> corsettenmaakster<br />
Ambtenaar O. M. gaarne behulpzaam zal zijn<br />
of manufacturist binnengaat, en zegt, dat zijn.<br />
om aan <strong>de</strong>rgelijke moeilijk juist te qualificee-<br />
kind scheef groeit, keert niet zon<strong>de</strong>r corset of<br />
ren han<strong>de</strong>lingen een ein<strong>de</strong> te maken.<br />
rechthouoVr huiswaarts. „Das kauf männliche<br />
Met <strong>de</strong> meeste achting,<br />
Stadpunkt,"<br />
„Wie met zijn verkromd kind bij <strong>de</strong>n bandagist<br />
Zutphën, Januari 1903 J. M. VAN ELK.<br />
aanklopt, wordt een bandage, van welke makelij<br />
dan ook, aanbevolen.<br />
De bandagist levert en verkoopt bandages.<br />
„Wie met zijn kind bij <strong>de</strong>n heilgymnast al of i<br />
niet\ „gediplomeerd", maar altijd onbevoegd, ver-1<br />
zeilt, krijgt te hooren, dat heilgymnastiek het beste, !<br />
wellicht het eenige geneesmid<strong>de</strong>l is.<br />
„Wie <strong>de</strong>n masseur bezoekt zal vernemen, dat !<br />
massage moet toegepast wor<strong>de</strong>n.<br />
„Wat dan ? Hoor ik roepen. Men vrage het oor-1<br />
<strong>de</strong>el van <strong>de</strong>n huisdokter, hij zal u in het eene geval<br />
verwijzen naar <strong>de</strong>n oogarts, in het an<strong>de</strong>re geval<br />
naar <strong>de</strong>n medicus specialist-orthopaedist en met<br />
hem in overleg tre<strong>de</strong>n om té be amen, welke behan<strong>de</strong>lingswijze<br />
voor ie<strong>de</strong>re patiënt in het bijzon<strong>de</strong>r j<br />
het meest geschikt is. De medicus, orthopaedist<br />
heeft toch alle mid<strong>de</strong>len ter zijner beschikking, en<br />
weet wart voor elk geval het best is. Voor A. heilgymnastiek,<br />
voor B. massage, voor C. bandage of<br />
corset, voor D. een ligapparaat, voor E. slechts<br />
controle, voor D. redressement forée, voor E. operatief<br />
ingrijpen, voor F. dieetregeling en medicijn<br />
enz. Ja, is het werkelijk niet al te dwaas, dat bij |<br />
<strong>de</strong> groote vor<strong>de</strong>ringen die <strong>de</strong> medische wetenschap<br />
in het algemeen, <strong>de</strong> chirurgie en orthopaedie in het<br />
bijzon<strong>de</strong>r hebben gemaakt, toestan<strong>de</strong>n zooals boven]<br />
geschetst nog bestaan? Is het niet belachelijk, om<br />
bij afwijkingen van <strong>de</strong>n voetvorm bij <strong>de</strong>n schoenmaker<br />
binnen te gaan, en 's mans oor<strong>de</strong>el en raad<br />
op te volgen ? Of in <strong>de</strong>n schoenwinkel, een paar<br />
zooitjes te koopen, alsof niet elke afwijking en<br />
kiekte van <strong>de</strong>n voet haar eigenaardigheid heeft,<br />
waarover slechts <strong>de</strong> medicus oor<strong>de</strong>elen kan en mag.<br />
Men gaat te oh ook niet naar <strong>de</strong>n hoe<strong>de</strong>nfabrikant<br />
om 's mans advies te vragen over afwijkingen van<br />
het hoofd.<br />
- ;<br />
»)& Hoost erbalsem, door L. J AKKER te Rotterdam — <strong>de</strong> man<br />
; van <strong>de</strong> Abdystroop — ia <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l gebracht, (vroeger heette<br />
; hij <strong>de</strong> Generaal-Ageht voor Ne<strong>de</strong>rland en België) is behani<br />
<strong>de</strong>ld in het Maandblad un November 1899. Die won<strong>de</strong>rbalj<br />
-iém bestaat uit gele vaseline met eenige percenten terpentijn,<br />
dus niets bijzon<strong>de</strong>rs. •<br />
Over Dennenbalsem vindt gij iets in het no." van Juni 1900.<br />
jVan -<strong>de</strong>nnen is er nirls in te bespeuren; 't is een mengseltje<br />
van suikerstroop en laurier kerswater.<br />
Dr ïi. v. I. te JJ. In dank, doch te laat voor dit no. ontvangen.<br />
Uitgever van „De Avondpos t". Wij danken u voor <strong>de</strong> verleen<strong>de</strong><br />
toestemming; voor <strong>de</strong> plaatsing van het aardige stuk<br />
was ditmaal echter geen ruimte.<br />
. HERHAALDE WAARSCHUWINGEN.<br />
BOEKBESCHOUWING. •Thermogèue-Watteii. Door groote advertenties en<br />
Geneeskundige Eacyclopaedie voor<br />
boekjes, die op sommige plaatsen huis aan huis<br />
bet huisgezin. Afl. 8. Uitgave van Schel-<br />
wor<strong>de</strong>n bezorgd, wordt <strong>tegen</strong>woordig bijna dagetema<br />
en Hólkema's Boekhan<strong>de</strong>l.<br />
lijksch re lam« gemaakt voor <strong>de</strong>ze reeds vroeger<br />
door ons beschreven watten. Zij wor<strong>de</strong>n genoemd<br />
Deze aflevering loopen<strong>de</strong> van „mazelen" tot „Alles overtreffend, gemakkelijk en geschikt mid<strong>de</strong>l<br />
„pokken" biedt we<strong>de</strong>r veel belangrijks aan. Van <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> pijnen, len<strong>de</strong>npijnen, steken, in <strong>de</strong> zij<strong>de</strong>,<br />
ons standpunt trof ons o. a. wat er van <strong>de</strong> be bronchitis en keelpijnen", en zijn een product van<br />
han<strong>de</strong>ling van ooggebreken wordt gezegd : een belgisch apotheker VANDENBROECK EN CIE.<br />
,.Voor een onoor<strong>de</strong>elkundig gebraik van <strong>de</strong> tallooze<br />
aangeprezen oogwatertjes moet dringend wor<br />
Het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong>n heer J. J. HOFMAN, apothe<strong>de</strong>n<br />
gewaarschuwd. Deze zijn of scha<strong>de</strong>lijk of hebker<br />
te 's-Gravenhage, heeft aangetoond dat <strong>de</strong> Therben<br />
geen uitwerking. Dikwijls genoeg zijn zij <strong>de</strong><br />
mo jène is watten, licht gekleurd met aniline-oranje<br />
oorzaak, dat <strong>de</strong> patiënt <strong>de</strong>n juisten tijd voor het<br />
en doortrokken met een aftreksel van Spaansche<br />
inwinnen van raad laat voorbijgaan. Geneesmid<strong>de</strong><br />
peper (tinctura capsici). Het is dus een huidprikg<br />
len of zalfjes, die in <strong>de</strong>n algemeenen zin van het<br />
I kelend mid<strong>de</strong>l, an<strong>de</strong>rs niets, waarvan gezegd wordt,<br />
woord <strong>de</strong> oogen versterken, bestaan niet. Juist aan<br />
dat het geeft : „algeheele bevrijding van ALLE rheu<br />
een zoo gevoelig orgaan, als het oog is, wreekt zich<br />
matische aandoeningen" en dat ver<strong>de</strong>r „onscha<strong>de</strong><br />
het gebruik van huis- en geheime mid<strong>de</strong>len of het<br />
lijk" is. Wm W**i<br />
raadplegen van een kwakzalver bizon<strong>de</strong>r.<br />
Geloove 't wie 't wil, maar wij doen daaraan<br />
„Men verzuime daarom nimmer in geval yin oog<br />
niet mee, evenmin als wij van <strong>de</strong> duizen<strong>de</strong>n prikziekte<br />
zich <strong>de</strong> kleine moeite te getroosten, geneeskelen<strong>de</strong><br />
smeersels, zalven en pleisters, door allerlei<br />
kundigen raad in te winnen, want bij geen an<strong>de</strong>r<br />
kwakzalvers <strong>tegen</strong> rheumatiek aanbevolen, geheele<br />
orgaan van het menschelijk lichaam kan een ver<br />
genezing verwachten.<br />
zuim moeilijker wor<strong>de</strong>n hersteld i"<br />
* In het boekje wordt bovendien onfeilbare genezing<br />
van tal van an<strong>de</strong>re kwalen door <strong>de</strong> watten<br />
Eerste Hulp. — Zakkalen<strong>de</strong>r 1905. Firma beloofd. Wij noemen slechts: stijve nek, zenuw-<br />
A. E. C. van Someren te Zutphen. Aan dit boekje, | pijn, ontsteking van het strottenhoofd, bronchitis, aam<br />
ofschoon ons niet ter bespreking gezon<strong>de</strong>n, moeten borstigheid en darmontsteking.<br />
wij toch enkeie woor<strong>de</strong>n wij<strong>de</strong>n. Over 't algemeen Hier komt <strong>de</strong> kwakzalverij dui<strong>de</strong>lijk aan "t licht;<br />
bevat <strong>de</strong> handige kalen<strong>de</strong>r nuttige aanwijzingen <strong>de</strong> kwakzalverij, die zich niet schaamt <strong>de</strong> watten<br />
voor <strong>de</strong> eerste hulp bij ongelukken en daarbij een onscha<strong>de</strong>lijk te noemen bij ziekten, waar <strong>de</strong> aan<br />
korte schets <strong>de</strong>r voornaamste voorschriften van <strong>de</strong> wending van een <strong>de</strong>rgelijk prikkelend mid<strong>de</strong>l, in<br />
Ongevallenwet 1891, Hie het boekje lezenswaardig vele gevallen, gevaar kan veroorzaken of <strong>de</strong> gene<br />
maken. Jammer echter, dat <strong>de</strong> sehr ij ver gemeend zing <strong>tegen</strong>werken.
No. 3. Maart 1905. Oplage 6600 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging<br />
k N DE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN GELDER.<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOOR^TER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS.<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Amsterdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apofheker te Rotterdam, 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n 710.<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heeft recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding.<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam ; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AANGIFTE van LEDEN<br />
en ABONNÉ's bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wien ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfs dringend verzocht<br />
INHOUD.<br />
(Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging.<br />
Berichten: De attesten van Haverkoek — De magnetiseur<br />
l COISOD. — Het Suameer<strong>de</strong>r boertje overle<strong>de</strong>n.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van' verschillen<strong>de</strong>n aard: Engeline. -7- Voorloopige<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling over <strong>de</strong> samenstelling van Foster's Rugpijn<br />
Nieren pillen. — Oprechte Witte Haarlemmer Olie. —<br />
Eucalyptus <strong>tegen</strong> suikerziekte. — Wie zicli zooal opwerpen<br />
als geneeskundigen. — Eigenaardig attest <strong>tegen</strong> het gebrcfik<br />
van Sanguinose. — Weer een mel<strong>de</strong>ns.-waardige reclame voor<br />
Pinkpillen. — Uit <strong>de</strong> Pers.<br />
Ingezon<strong>de</strong>n: Flesschentrekkerij met z.g. geneesmid<strong>de</strong>len.<br />
Rechtszaken: Een homoeopaalh. — I<strong>de</strong>m, onbevoeg-l uitoefenen<br />
<strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong>.<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie.<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong>.<strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van hel Bestuur.<br />
Men wordt verzocht in 't vervolg te zen<strong>de</strong>n ;<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie voor het Bestuur:<br />
aan <strong>de</strong>n heer J. VAN BIEL te 's Hage.<br />
Kennisgevingen aangaan<strong>de</strong> lidmaatschap of<br />
abonnement, aanvragen voor maandbla<strong>de</strong>n,<br />
alsme<strong>de</strong> reclames over <strong>de</strong> verzending<br />
van bet Maandblad:<br />
aan <strong>de</strong>n heer A. J. WIJNNE te Botterdam.<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie voor <strong>de</strong> Bedactie van<br />
het Maandblad :<br />
Aan <strong>de</strong>n heer H. VAN GELDEB te Amsterdam.<br />
Als nieuwe le<strong>de</strong>n tra<strong>de</strong>n toe <strong>de</strong> Heeren:<br />
A/J. VAN HEEMSKERK DÜKER, Apotheker, Hilversum.<br />
Gezondheids-Gommies é, Meppel.<br />
J. GRIJNS, arts, .... .^ Utrecht.<br />
M. J. VAN PiENBROEK. militair apoth.<br />
K. N. Marine Hel<strong>de</strong>r.<br />
D. J. REESE, Apotheker, Soerabaia.<br />
DE P0STWISSELS.<br />
Reeds zon<strong>de</strong>n vele le.<strong>de</strong>n en abcnné's hun postwissel ingevuld<br />
terug, maar toch nog niet <strong>de</strong> helft.<br />
Aan allen die dat nog niet <strong>de</strong><strong>de</strong>n, wordt nogmaals vrien<strong>de</strong>lijk<br />
verzocht zulks ook, en niet later dan in <strong>de</strong>ze maand,<br />
te doen. Des Penningmeesters arbeid zal er aanzienlijk door<br />
verlicht wor<strong>de</strong>n, als hij geen kwitanties behoeft af te zen<strong>de</strong>n.<br />
Hun, die buitenslands wonen, wordt, indien zij stagnatie<br />
in <strong>de</strong> toezending van het Maandblad wenschen te voorkomen,<br />
in ie<strong>de</strong>r geval aangera<strong>de</strong>n het door hen verschuldig<strong>de</strong><br />
per post over te maken. Disponeeren is niet doenlijk.<br />
Onbeken<strong>de</strong> Afzen<strong>de</strong>rs.<br />
Ik ontving <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> Postwissels zon<strong>de</strong>r opgave<br />
van afzen<strong>de</strong>r :<br />
n°. 903 Heerlen, 18 Februari (abonné).<br />
n°. 927 Krommenie, 10 Februari (lid).<br />
n°. 1693 Rotterdam, (Bürgern, <strong>de</strong> Roosstraat) 11 Februari<br />
(abonné).<br />
n°. 449 Loosduinen, 9 Februari (abonné).<br />
Wie mag ik hiervoor crediteeren, wil men s. v. pi.<br />
<strong>de</strong> reçu's eens nazien ?<br />
De Penningmeester,<br />
A. J. WIJNNE.<br />
Het Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging betuigt gaarne<br />
zijnen dank aan <strong>de</strong> Redactie's <strong>de</strong>r .bla<strong>de</strong>n, die <strong>de</strong><br />
hun toegezon<strong>de</strong>n, hieron<strong>de</strong>r volgen<strong>de</strong>; me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling<br />
bereidwillig in hun blad hebben opgenomen.<br />
Het waar<strong>de</strong>erend woord ten opzichte <strong>de</strong>r Vereeniging<br />
door enkele bla<strong>de</strong>n daaraan toegevoegd<br />
wordt me<strong>de</strong> zeer op prijs gesteld.<br />
De bedoel<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling luid<strong>de</strong> aldus :<br />
„Het Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong><br />
vestigt <strong>de</strong> aandacht van het publiek<br />
op <strong>de</strong> waar<strong>de</strong>, aan attesten voor geheimmid<strong>de</strong>len<br />
toe te kennen en schrijft ons:<br />
Meermalen kan men attesten van personen<br />
gepubliceerd vin<strong>de</strong>n, die na een of an<strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>l<br />
te hebben gebruikt, bereid zijn te verklaren, dat<br />
bedoeld mid<strong>de</strong>l hun zoo goed -van hunne kwalen<br />
heeft bevrijd, dat zij kot aap ie<strong>de</strong>reen kunnen<br />
aanbevelen. Vaak moet tot staving daarvan nog<br />
een portret dienst doen.<br />
Vier van <strong>de</strong>rgelijke attesten wer<strong>de</strong>n in het<br />
gratis verkrijgbaar Januari-nummer van het<br />
Maandblad <strong>de</strong>r Vereeniging besproken, terwijl<br />
het on<strong>de</strong>rzoek in die richting wordt voortgezet,<br />
als : een aanbeveling van Kloosterhonig door <strong>de</strong>n<br />
heer A. DOORNBOS te Ezinge ; een dito voor<br />
Foster's Rugpijn Nierenpillen door <strong>de</strong>n heer R.<br />
LEITVER te Groningen, en twee attesten met<br />
portret Voor Pinkpillen en Abdij siroop, zoogenaamd<br />
afkomstig van <strong>de</strong>n heer PADMOS uit<br />
"Serooskerke.<br />
Daarbij is gebleken, dat <strong>de</strong>ze vier attesten niet<br />
alleen zon<strong>de</strong>r voorkennis van genoem<strong>de</strong> personen<br />
I zijn gepubliceerd, doch zelfs genoem<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len<br />
door hen niet zijn gebruikt."<br />
BERICHTEN<br />
De attesten van Haverh oe*k. Wanneer<br />
men <strong>de</strong> rubriek „rechtzaken" in dit no. leest,<br />
kan men zich ruimschoots een ooi <strong>de</strong>el vellen ovei<br />
het bedrijf dat HAVERHOEK uitoefent. De man ||<br />
zooals bij 't vak behoort, in 't bezit van tal van<br />
z.g. attesten, waarvan hij een zekere hoeveelheid<br />
heeft laten drukken met het volgend opschrift :<br />
„HET GROOTSTE WONDER."<br />
„Gezien en naar waarheid bevon<strong>de</strong>n door H. M.<br />
onze Geëerbiedig<strong>de</strong> Koningin Wilhelmina, endooi<br />
<strong>de</strong>n Minister van Justitie <strong>de</strong>n Wel.Ed. Gestr. .Heoi<br />
Mr. J. A. Loeff, en <strong>de</strong>n Minister van Binnenlandsche<br />
Zaken Dr. Kuyper."<br />
Men moet maar durven. Zou<strong>de</strong>n H. M. <strong>de</strong> Koningin<br />
en <strong>de</strong> Ministers weten dat zoo iets gedrukt en<br />
verspreid wordt ?<br />
De magnetiseur Colson. Men schrijft<br />
uit Ginneken aan <strong>de</strong> 's-Hert. Ct. :<br />
Tegen Don<strong>de</strong>rdag a.s. zijn eenige waggons <strong>de</strong>r<br />
S taatsspoorwegen gereserveerd van uit Tilburg naar<br />
Breda, tot overbrenging van ongeveer hon<strong>de</strong>rd<br />
bezoekers, die <strong>de</strong>n won<strong>de</strong>rdokter te Ginneken willen<br />
consulteeren.<br />
Van station' Breda zullen twee expres-trams <strong>de</strong><br />
patiënten naar Ginneken vervoeren.<br />
(Va<strong>de</strong>rl.)<br />
ABONNEMENTSPRIJS, Franco per post per jaar f 1.25<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regels „ 1-50<br />
Elke regel meer 25 Cent.<br />
Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiën moeten vóór <strong>de</strong>n 25ste» <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
„<strong>de</strong> Dordrechtsçhe Drukkerij- en Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen opgeno<br />
men wanneer het Bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n inhoud geen bezwaar heeft.<br />
Het Suameer<strong>de</strong>r b o e r t j e. De in Friesland<br />
in wij<strong>de</strong>n kring beken<strong>de</strong> won<strong>de</strong>rdokter K. VAN<br />
DER WAL, gewoonlijk genoemd „het Suameer<strong>de</strong>rboertje",<br />
is op 68-jarigen leeftijd overle<strong>de</strong>n.<br />
^ — — ^ — ^ - " ^ — — ^ ^ — — — —<br />
. MEDEDEELINGEN<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD.<br />
Engelin.<br />
Door een apotheker D. v. ENGEL te Bremen,<br />
wordt on<strong>de</strong>r bovenstaan<strong>de</strong>n naam een mid<strong>de</strong>l<br />
<strong>tegen</strong> maagkwalen in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l gebracht en met<br />
mooie woor<strong>de</strong>n aanbevolen, dat nu in<strong>de</strong>rdaad<br />
geen aanspraak kan maken op <strong>de</strong>n naam van<br />
nieuw of bijzon<strong>de</strong>r. Het bestaat uit een doos<br />
met gelatine-capsules, die elk voor zich ongeveer<br />
350 milligram, wegen en, volgens het on<strong>de</strong>rzoek,<br />
van <strong>de</strong>n heer J. VAN RIEL te 3 s-Gràvènha'ge, eenmengsel<br />
van dubbelkoolzure soda en gentiaanpoe<strong>de</strong>r<br />
bevatten. In<strong>de</strong>rdaad Ne<strong>de</strong>rland zou niet<br />
ongelukkig zijn, wanneer het van <strong>de</strong>n hulp van<br />
dien Engel verstoken blijft.<br />
Of dit echter het geval zal zijn, meenen wij<br />
te moeten betwijfelen. Bij <strong>de</strong>n voorzitter* van<br />
<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rl. Maatschappij ter bevor<strong>de</strong>ring <strong>de</strong>r<br />
Pharmacie, <strong>de</strong> heer v. GULDENSTEDEN EGELING<br />
te Zeist, kwam n.1., on<strong>de</strong>r toezending van een<br />
doos Engeline-capsules en een brochure ter aanbeveling<br />
van die dingen, een schrijven in, behelzen<strong>de</strong><br />
het verzoek : aan <strong>de</strong>n fabrikant te willen<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen of in die brochure ook zaken voorkomen,<br />
die <strong>de</strong> verspreiding in Ne<strong>de</strong>rland zou<strong>de</strong>n<br />
in <strong>de</strong>n weg staan. Ver<strong>de</strong>r werd zijn oor<strong>de</strong>el<br />
over <strong>de</strong>n inhoud gevraagd vóór <strong>de</strong> vertaling in<br />
druk verschijnt, opgave verzocht van iemand,<br />
die vloeiend kan vertalen en dankbaarheid belooft<br />
voor het verschaffen van goe<strong>de</strong>n raad ten<br />
ein<strong>de</strong> <strong>de</strong> verspreiding van Engeline,te bevor<strong>de</strong>ren.<br />
Het was <strong>de</strong> man, met zijn onbedui<strong>de</strong>nd mid<strong>de</strong>ltje,<br />
niet te doen om eigen voor<strong>de</strong>el, zooals<br />
uit zijn brief moest wor<strong>de</strong>n opgemaakt.<br />
„Ik zag gaarne", zoo schrijft hij, ,,dat dit<br />
„voortreffelijk geneesmid<strong>de</strong>l, dat reeds vele<br />
„lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong>n tot grooten zegen werd, <strong>de</strong>r lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
„menschheid algemeen toegankelijk werd gesteld,<br />
„en wensch het langzamerhand in verschillen<strong>de</strong><br />
„lan<strong>de</strong>n in te voeren, vooral in die, waar <strong>de</strong><br />
„verkoop van geneesmid<strong>de</strong>len geen belemmering<br />
„on<strong>de</strong>rvindt."<br />
Nu, dat kan hij in Ne<strong>de</strong>rland wagen.<br />
Het is begrijpelijk dat <strong>de</strong> heer EGELING, vroegei<br />
Bestuurslid en thans gewoon lid onzer Vereeniging,<br />
<strong>de</strong>n brief onbeantwoord liet en even begrijpelijk<br />
dat, met <strong>de</strong> taaie volharding, <strong>de</strong>n kwakzalver<br />
eigen, een twee<strong>de</strong> schrijven volg<strong>de</strong>, waarin<br />
op spoedige beantwoording werd aangedrongen.<br />
Hierop antwoord<strong>de</strong> <strong>de</strong> heer E., dat het reclamemaken<br />
voor geneesmid<strong>de</strong>len door hem sterk wordt<br />
veroor<strong>de</strong>eld, vooral waar het betreft geheime geneesmid<strong>de</strong>len.<br />
Hij <strong>de</strong>el<strong>de</strong> VAN ENGEL tevens me<strong>de</strong>, dat er
CK<br />
hier te {lan<strong>de</strong> een Vereeniging bestaat ter bestrijding<br />
van kwakzalverij met geneesmid<strong>de</strong>len ;<br />
dat hij het bestuur van die Vereeniging kennis<br />
zou geven van <strong>de</strong>ze correspon<strong>de</strong>ntie en dat, als E.<br />
zijn plan doorzette om voor het „Engelin" in ons<br />
land reclame te maken, hij, bij zijn eerste poging<br />
daartoe, een krachtige bestrijding zou on<strong>de</strong>rvin<strong>de</strong>n.<br />
Nu, 't is misschien niet kwaad met <strong>de</strong> bestrijding<br />
te beginnen vóór die poging wordt aangewend.<br />
Un homme avertu, enz.<br />
Foster's Rugpijn Nierenpillen.<br />
(Voorloopige me<strong>de</strong><strong>de</strong>eltng.)<br />
Te laat voor een uitvoerige bespreking in dit<br />
No. ontvingen wij van <strong>de</strong> dames C. HUGENHOLTZ<br />
en M. MEIJERS, Apothekers te A.msterdqrri, h$t<br />
rapport van het on<strong>de</strong>r&oej^vaiijJaovjengeflaçem<strong>de</strong> 1<br />
Pfe- .naiofe&i aiaiddès ÏOOV Sä&^l^WfePJ<br />
Dé' slecht gemeng<strong>de</strong> pillen bestaan uit (Jolophonium<br />
(vioolhars), tarwezetmeel en poe<strong>de</strong>r van<br />
Foenum-graecum (fenegriek-za<strong>de</strong>n.)<br />
)ft Wij komen op déze samenstelling in het volgend<br />
No. terug maar vermel<strong>de</strong>n reeds thans,<br />
dat die samenstelling in geen enkel opzicht <strong>de</strong><br />
won<strong>de</strong>ren kan verklaren die Fosters pillen heeten<br />
te bezitten.<br />
In<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el.<br />
Oprechte witte Haarlemmerolie.<br />
In ons vorig no., toen wij bij <strong>de</strong> bespreking<br />
van <strong>de</strong> Haarlemmerolie er op wezen dat elk <strong>de</strong>r<br />
on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>ne fabrikanten zijn praeparaat <strong>de</strong><br />
„oprechte" olie noemt, gaven wij ook als voorbeeld<br />
: BOOGAARD'S Oprechte witte Haarlemmerolie.<br />
Terwijl wij aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re meer of min<strong>de</strong>r<br />
„oprechte" producten reeds meermalen een artikeltje<br />
gewijd hebben, bleek het nu bij het<br />
naslaan van <strong>de</strong> 24 verschenen jaargangen van<br />
ons blad, dat een bespreking <strong>de</strong>r witte olie tot<br />
nu -toe - achterwege wa~s~~gebleven. Deze olie<br />
wordt <strong>tegen</strong>woordig veelvuldig geadverteerd en<br />
daarom kwam het ons gepast voor thans onze<br />
meening ook over dit „Medicament probatum"<br />
kenbaar te maken.<br />
Even als <strong>de</strong> bruine olie, is <strong>de</strong> witte een probaat<br />
-mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> alles en nog wat ; men leze<br />
'slechts het biljet waarin het fleschje gewikkeld is.<br />
„Dit Medicament is een uitmuntend mid<strong>de</strong>l<br />
<strong>tegen</strong> het Graveel en pijn op het Water, ja zelfs<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> Steen waarvan <strong>de</strong> bewijzen bij <strong>de</strong>n<br />
maker <strong>de</strong>zer zijn te zien, <strong>tegen</strong> Besloten-water<br />
in <strong>de</strong> buik, <strong>tegen</strong> Bloed-wateren, <strong>tegen</strong> Kou<strong>de</strong><br />
of Pijn in het* lijf, <strong>tegen</strong> eèn kwa<strong>de</strong> Maag, waardoor<br />
veel Roos, Koorts, Hoofdpijn, Kiespijn en<br />
stinken<strong>de</strong> a<strong>de</strong>m uit ontstaat, geneest ook versch<br />
gesne<strong>de</strong>n Won<strong>de</strong>n, verdrijft <strong>de</strong> Wormen en pijn<br />
door armen en beenen, ook <strong>de</strong> Opstijging <strong>de</strong>r<br />
Slijm, die op of om <strong>de</strong> Maag zit, bevor<strong>de</strong>rt <strong>de</strong><br />
ston<strong>de</strong>n, exelent als men Kou<strong>de</strong> op <strong>de</strong> Maag<br />
heeft, dat men daardoor geen eten kan verdragen,<br />
ook <strong>tegen</strong> Pijn in <strong>de</strong> len<strong>de</strong>n, wanneer dit<br />
uit kou<strong>de</strong> bestaat, <strong>tegen</strong> Doofheid en Ruising<br />
in het hoofd, als het ontstaat door Zinkens of<br />
een kou<strong>de</strong> die op het gehoorvlies zit, doch men<br />
moet zich getroosten om een linnen plukseltje<br />
met een weinig van <strong>de</strong>ze Olij, drie à vier weken<br />
in het oor te dragen, zelfs menschen, die Zinkens<br />
op <strong>de</strong> oogen gevallen waren, bijna blind<br />
zijn<strong>de</strong>, volkomen zien<strong>de</strong> zijn gewor<strong>de</strong>n, als men<br />
een weinig van <strong>de</strong>ze Olij met <strong>de</strong>n vinger bij <strong>de</strong>n<br />
neus aan het oogklier doet ; <strong>tegen</strong> Oor- en Kiespijn,<br />
als men het met een linnen plukseltje in<br />
het oor doet, voor Hoofdpijn, als men het aan<br />
<strong>de</strong> slapen van het Hoofd strijkt, ook <strong>tegen</strong><br />
Lammigheid en Jigt> wanneérx« menodaarvan SnfJ<br />
neemt en met een warme -vnànd strijkt'fen < ^obr'<br />
meer an<strong>de</strong>re kwalen, waarvan vele eigenhandige 1<br />
velbevatten<strong>de</strong> lijnolie vermengd met terpentijnolie<br />
; <strong>de</strong> witte (eenigszins licht geel) wijkt van<br />
<strong>de</strong> samenstelling niet veel af. Volgens het on<strong>de</strong>rzoek<br />
van <strong>de</strong>n heer V. VAN iTALLiEte Amsterdam<br />
is <strong>de</strong> zwavel niet aanwezig, daaren<strong>tegen</strong><br />
wel <strong>de</strong> lijnolie — in gebleekten toestand — en<br />
,<strong>de</strong> terpentijnolie. Deze laatste stof, die dus in<br />
<strong>de</strong> gekleur<strong>de</strong> zoowel als in <strong>de</strong> witte olie in aanmerkelijke<br />
hoeveelheid voorkomt, maakt juist<br />
het mid<strong>de</strong>l zoo gevaarlijk.<br />
In het Geneeskundig Jaarboekje, bewerkt door<br />
drie geneeskundigen van naam, vin<strong>de</strong>n wij<br />
het volgen<strong>de</strong> over het inwendig gebruik van<br />
terpentijriolie : „Men geve het slechts indien <strong>de</strong><br />
nieren goed zijn en on<strong>de</strong>rzoeke geduren<strong>de</strong> het<br />
gebruik van tjjdhlbot. tij»! «<strong>de</strong>i-uriÖeP Het'kan!<br />
^Eiterdtisi.<strong>de</strong>ni, nephritis < (m'è'fê ftû&mâtu^riëy veYow-]<br />
zak^.^dDit?-Wil^zé'ggèö V lie#l^l<br />
attestation kunnen getoond wor<strong>de</strong>n van lie<strong>de</strong>n,<br />
die door dit mid<strong>de</strong>l zijn geholpen en genezen.<br />
Dit Medicament moet gebruikt wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>s avonds<br />
na het eten, voor bejaar<strong>de</strong> Personen van 15 tot<br />
50 Droppelen met Jenever, Wijn, Bran<strong>de</strong>wijn,<br />
Mee of Melk ; Kin<strong>de</strong>ren moeten zooveel droppelen<br />
daags innemen als zij jaren oud zijn of meer<br />
als <strong>de</strong> gebreken zwaar zijn."<br />
Iets ver<strong>de</strong>r lezen wij. ,,Deze witte Haarlemmerolie<br />
is onmisbaar voor het vee."<br />
De gewone bruine Haarlemmerolie is, zooals<br />
reeds dikwijls gemeld is, een mengsel van zwa-<br />
9 „SUIKERZIEKTE.<br />
Zij, die hieraan lij<strong>de</strong>n en het iniddêT bedoeld<br />
in <strong>de</strong> Haagsche Coitrant van 3 Febr. No. 6727,<br />
Ie blad, 2e pagina, willen beproeven, ' bestellen<br />
een Eucalyptusdrank aan <strong>de</strong> Apothée'fc'ïDe Kroon,<br />
Piet Heinstraàt 43. Prijs / 0.4Ö.V^_<br />
Op <strong>de</strong> eerste advertentie schrijvend^ ondingen<br />
wij een afdruk van het artikel van <strong>de</strong>n heer<br />
WITTE, waaraan het on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> was toegevoegd<br />
: t^ÉÉ ^pIÉfe<br />
„Na dit gelezen te hebben kwam ik tot -<strong>de</strong><br />
gedachte, om lij<strong>de</strong>rs of lij<strong>de</strong>ressen aan <strong>de</strong>ze ziekte<br />
<strong>de</strong> gelegenheid te bie<strong>de</strong>n hiervan kennis te'nemen.<br />
Ook is door mij <strong>de</strong> bereiding eener Eucalv-pfcusgggii^^j<br />
h^nd #pnoinjfn-k en ik ben er in geglajagä<br />
om in een ^betrekkelijk kleine hoeveelheid voebt,<br />
5(äf^M|sÄ^w^en al <strong>de</strong> werkzame bestand<strong>de</strong>elen <strong>de</strong>r Eucalyptus<br />
nierontsteWié^(met bloedwaleren) teweegbrengen. bla<strong>de</strong>n te vereenigen.<br />
De fabrikant <strong>de</strong>r olie schijnt het beter te Een flacon <strong>de</strong>zer drank, voorzien van ge^Druiks-<br />
weten ; hij laat van zijn produkt 15—50 druppels aanwijzing, en voldoen<strong>de</strong> voor 5 dagen, kost<br />
gebruiken, o. a. bij bloed-wateren, steen en <strong>de</strong>r / 1.50 franco per post ; na ontvangst van postgelijke.<br />
Bovendien ziet hij er geen bezwaar in, wissel wordt da<strong>de</strong>lijk afgezon<strong>de</strong>n.<br />
bijna blin<strong>de</strong> menschen aan een hoogst gevaarlijke Verkrijgbaar in <strong>de</strong> Apotheek De Kroon*, Piet<br />
proef te on<strong>de</strong>rwerpen en kin<strong>de</strong>ren <strong>de</strong> dikwijls Heinstraat 43, Den Haag<br />
voor hen zeer noodlottige terpentijnolie te doen<br />
Hoogachtend,<br />
slikken.<br />
Uw dw.<br />
Het groote publiek dàt in <strong>de</strong> Haarlemmerolie<br />
nog altijd het geneesmid<strong>de</strong>l bij uitnemendheid<br />
D. DE MIE." .yijP<br />
ziet (er is daarvoor geen enkele re<strong>de</strong>n wat <strong>de</strong> De <strong>de</strong>skundige lezer zal over dit „slagen". #$$<br />
samenstelling betreft) moge door <strong>de</strong>ze regelen een z.g. Eucalyptusdrank lachen en het zijne er<br />
gewaarschuwd wor<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong> het groote gevaar van <strong>de</strong>nken ; <strong>de</strong>n niet-<strong>de</strong>skundige geven wij <strong>de</strong><br />
waaraan het zich blootstelt bij het gebruik van verzekering, dat er niets bijzon<strong>de</strong>rs is aan het<br />
witte Haarlemmerolie en van haar bruine naam- maken van zoo'n aftreksel. .<br />
genooten.<br />
Wie zich zooal opwerpen als geneeskundigen.<br />
Eucalyptus <strong>tegen</strong> Suikerziekte en een behulpzaam<br />
apotheker.<br />
* De justitieraad DR. A. STURM heeft een-leer'<br />
zaam boekje *) geschreven over <strong>de</strong> verantwdór<br />
De beken<strong>de</strong> en bekwame heer WITTE heeft <strong>de</strong>lijkheid van kwakzalvers voor het gerecht<br />
gemeend, naar aanleiding van een me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling in Ter. gelegener tijd zullen wij het een en an<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong> Gartenflora, in het Ne<strong>de</strong>rlandsen tuièbouwblad daaruit me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen, niet het minst omdat' het<br />
Sempervirens <strong>de</strong> aandacht van <strong>de</strong> suikerzieken weergeeft het oor<strong>de</strong>el van een bij uitstek bevoegd<br />
te moeten vestigen op het gebruik van een af rechtskundige ; voor 't oogenblik teekenen wij<br />
treksel van Eucalyptusbla<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong> hunne ziekte, eruit op : wie zooal <strong>de</strong> personen zijn, die in Duitsch-<br />
en zegt o.a. daarbij : „Qnschuldig is het mid<strong>de</strong>l land het beroep van geneeskundige uitoefenen<br />
zeker,"<br />
en waardoor volkomen bevestigd wordt, tiet-,<br />
Wij nemen gaarne aan, dat <strong>de</strong> heer W. <strong>de</strong> geen wij uit an<strong>de</strong>re bronnen somwijlen over dit<br />
bedoeling had met zijne me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling een goed punt hebben me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld.<br />
werk te verrichten, betwijfelen echter ten zeerste<br />
• Se<strong>de</strong>rt 1879 is <strong>de</strong> bevolking Vân Berlijn toe<br />
of dit werkelijk een goed werk was.<br />
genomen met 61 pet., het aantal artsen met<br />
In het N. v. d. D. van 2 Februari werd het<br />
bedoel<strong>de</strong> bericht overgenomen en terstond ver- 10 , 2 P ot - «? to»» officieel bericht vaii <strong>de</strong>n<br />
klaar<strong>de</strong> een inzen<strong>de</strong>r in het no. van 6 Febr., dat hij' j pobtiepresi<strong>de</strong>nt • dat <strong>de</strong>r „Kurpfuscher met<br />
hef mid<strong>de</strong>l, dat hem reeds vroeger was aanbe-!, 1 ?. 67 P ct - Het, wemelt <strong>tegen</strong>woordig dus lettervolen,<br />
nu zou beproeven, „daar ik er thans meer<br />
vertrouwen in heb."<br />
Tevens gaf hij een adres op, waar <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n<br />
verkrijgbaar zijn. £*•*$<br />
De heer BIERHAALDER, apotheker te Baarn,<br />
vond daarin aanleiding in <strong>de</strong> courant van 9<br />
Februari het volgen<strong>de</strong> te doen plaatsen :<br />
„Naar aanleiding van het ingezon<strong>de</strong>n stukje<br />
van <strong>de</strong>n heer Dinkelman <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> opmerking<br />
: L.ucalyptusbla<strong>de</strong>ren zijn zoo langzamerhand<br />
het mid<strong>de</strong>l geweest <strong>tegen</strong> alle kwalen. Dat <strong>de</strong><br />
| Suikerziekte er erg naar luisteren zal, is zeer te<br />
j betwijfelen. Die ze echter probeeren wil, kan ze<br />
! bij ie<strong>de</strong>rén apotheker krijgen. Ik vrees dat <strong>de</strong><br />
! proefnemers er echter weinig succes van zullen<br />
zien."<br />
Wij vreezen nog iets "an<strong>de</strong>rs Er zijn lij<strong>de</strong>rs<br />
(en suikerzieken zijn in sommige opzichten zeer<br />
gevoelig) voor wie het gebruik van Eucalyptusbla<strong>de</strong>n<br />
die op <strong>de</strong> lever, long en nieren een<br />
eigenaardige werking uitoefenen, alles behalve<br />
scha<strong>de</strong>loos j;is en die, vertrouwen<strong>de</strong> 'Op 0 lijk van kwakzalvers te Berlijn, dank zij <strong>de</strong><br />
vrijheid tot uitoefening van geneeskunst in<br />
Duitschland. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze massa. waren, volgens<br />
<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> ambtelijke me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling, 125 personen<br />
van het vrouwelijk geslacht en daaron<strong>de</strong>r was<br />
slechts een enkele, die iets meer dan het allereenvoudigste<br />
schoolon<strong>de</strong>rricht genoten had ;<br />
58 pct. waren dienstbo<strong>de</strong>n, 24 pct. naaisters,<br />
10 pct. arbeidsters. Een mooi zoodje in<strong>de</strong>rdaad<br />
om er het wel en wee van ongelukkige lij<strong>de</strong>rs<br />
toe te vertrouwen 1 Deze gezamenlijke<br />
aan<br />
kwakzalvers hebben, op <strong>de</strong> wijze van wetenschappelijke<br />
geneeskundigen, vereenigingen opgericht<br />
en geven te Berlijn niet min<strong>de</strong>r clan zes<br />
eigen kranten uit, alleen met het doel om reclame<br />
voor zich te maken. Een veroor<strong>de</strong>eling tot geldboete<br />
nu en dan zijn <strong>de</strong>ze kwakzalvers gewoon<br />
eenvoudig in hun boeken te brengen on<strong>de</strong>r het<br />
hoofd : bedrij f sonkos ten !<br />
Die .«(.raf'^ren UtU^rl-ssitngwijt, ins I vsoti&&ri> . dïè.tfahr^<br />
.lasogen 'XP l'-rteJ-."S.<br />
hetë<br />
: spoor wor<strong>de</strong>n gebrach.tr<br />
Er zijn intusschen an<strong>de</strong>ren, die er veel succes<br />
van verwachten. Blijkbaar is <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling van<br />
I <strong>de</strong>n heer W. ook in an<strong>de</strong>re bla<strong>de</strong>n overgenomen<br />
enjnu lazen wij <strong>de</strong>zer dagen <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> advertenties<br />
:<br />
„SUIKERZIEKTE.<br />
De Haagsche Courant No. 6727 bevatte een<br />
bericht omtrent een door een Geneesheer beproefd<br />
mid<strong>de</strong>l om die ziekte volkomen te genezen. Een<br />
afdruk van dit bericht wordt op aanvrage gratis<br />
toegezon<strong>de</strong>n door D. DE MIE, adres : Apotheek<br />
De Kroon, Piet Heinstraat 43, Den Haag."<br />
R 'V 4 ö ' r i 'bWè^i fy»!^*"fi^e^liâ&werbstfi<br />
W^n 0 éeSu7Mtera5 r..rpfuS?W. ' Be,.lin, .Jj»5/<br />
r,Onschuldigßis helmid<strong>de</strong>l afcte»'lj*#4ié0 r aw*8flS^<br />
Een eigenaardig attest <strong>tegen</strong> het gebruik van<br />
Sanguinose.<br />
:^Zekere"]P.fJ. VAN f DER BURG te Rotterdam<br />
(dat <strong>de</strong> man bestaat zullen wij maar aannemen)<br />
on<strong>de</strong>rschrijft het volgen<strong>de</strong> attest :<br />
„Vele en velerlei mid<strong>de</strong>len wor<strong>de</strong>n geannonceerd<br />
en aangewend „voor" (wij cur^eeren)<br />
„bloedarmoe<strong>de</strong> en zenuwzwakte, d!oTch _géen. van<br />
„allen voldoet zóó aan <strong>de</strong> gestej<strong>de</strong>"; eisenen als<br />
„wel Sanguinose.... enz."<br />
Hier doet zich het zeldzaam geval voor, dat<br />
wij het geheel met <strong>de</strong>n z.g.n. inzen<strong>de</strong>r van 't<br />
attest eens zijn.
Geen beter mid<strong>de</strong>l om tot bloedarmoe<strong>de</strong> en<br />
zenuwzwakte te . geraken — vooral bij jeugdige<br />
óf zwakke personen — dan door het gebruik<br />
van,wijn van zéér,hoog alcoholgehalte. Sanguinose<br />
toch is niets an<strong>de</strong>rs dan Californische wijn met<br />
een bittertje (!) en een dagelijksch gebruik van<br />
30 gram kan op <strong>de</strong>n duur, vooral voor zenuwzwakke^<br />
: personen, na<strong>de</strong>elige gevolgen veroorzaken.'b<br />
Wât 84dè waar<strong>de</strong> <strong>de</strong>r attesten, ook voor het<br />
gebruik van Sanguinose betreft, wij hebben reeds<br />
^vroeger voldoen<strong>de</strong> het zwen<strong>de</strong>lachtige aangetoond,^<br />
waarop• <strong>de</strong>ze dikwijls verkregen zijn ;<br />
daarenboven zijn er, dit weten wij, voor <strong>de</strong>rgelijke<br />
: reclames-, voor geld en goe<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n,<br />
w^l mdividuen :; te' • vinaéh - , - ü cu% ^É&rvtJo^Êun<br />
naam iëe^èn^-^-'i Ùnivl-Â sTçIeaSôiJecTnee ni mo<br />
-JfRçpJt een ni eld ens waardige reclame voor<br />
Pinkpillen.<br />
In <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>lburgsche Courant van Dinsdag<br />
21 Febr. 1905 stond <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> reclame :<br />
i}De verantwoor<strong>de</strong>lijkheid <strong>de</strong>r moe<strong>de</strong>rs.<br />
(Volgt een portret.)<br />
„Ziehier een voorbeeld van wat Pinkpillen<br />
kunnen doen.... Juffrouw Janna Daane,<br />
wonen<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Walstraat te Vlissingen, oud 21<br />
jaar, had: se<strong>de</strong>rt vier jaar aan bloedarmoe<strong>de</strong> gele<strong>de</strong>n.<br />
„Zij had een slecht uiterlijk, was steeds bleek,<br />
at niet en beklaag<strong>de</strong> zich voortdurend over groote<br />
afgematheid, hoofdpijnen en hartkloppingen. Zij<br />
had alle tot hiertoe beken<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len<br />
aangewend, maar zón<strong>de</strong>r resultaat. Vele malen<br />
had zij reeds in <strong>de</strong> dagbla<strong>de</strong>n gelezen <strong>de</strong> won<strong>de</strong>rvolle<br />
genezingen, die door <strong>de</strong> Pinkpillen verkregen<br />
waren gewor<strong>de</strong>n. Korten tijd na hun<br />
gebruik kwam <strong>de</strong> kleur en eetlust terug. Thans,<br />
zoo verhaalt zij. is zij geheel genezen,"<br />
Naar aanleiding van <strong>de</strong>ze reclame schreef het<br />
blad. iii hetv no. van 24 Febr. :<br />
WIM: I „EENE VERKLARING.<br />
„In ons nommer van Dinsdag kwam on<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
rêolânies^weër • eene betuiging van erkentelijkheid<br />
voor i van eene' Zeeuwsche, nu eene „juffrouw<br />
Janna Daane", Walstraat Vhssingen, die zekere<br />
pillen had,gebruikt.<br />
I „Dit gaf ons weer aanleiding om, zooals dit meermalen<br />
door ons is gedaan, een on<strong>de</strong>rzoek te doen<br />
instellen naar <strong>de</strong> waarheid en <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van die<br />
verklaring. SsÉS»<br />
„Un dit te meer na <strong>de</strong> jongste gedachtenwisseling<br />
in ons blad en <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling van het<br />
Maandblad <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
,,En nu schrijft hij, die zoo beleefd was op ons<br />
verzoek <strong>de</strong> bedoel<strong>de</strong>- persoon te spreken, ons het<br />
volgen<strong>de</strong>,: .<br />
„Mej. (dienstbo<strong>de</strong>) Janna Daane verklaar<strong>de</strong> mij,<br />
dat zij negen jaren in Vlissingen woont en voortdurend<br />
last had van zwakte, waardoor zij bij <strong>de</strong><br />
geringste bezighe<strong>de</strong>n moe werd en dat zij het eten<br />
in; <strong>de</strong> maag niet kon verdragen. Ook hoestte zij.<br />
Zij- had een viertal doctoren daarover geraadpleegd,<br />
die haar wel medicijnen gaven, doch zon<strong>de</strong>r gunstig<br />
gevolg... %%•£ ||E| ^|SBl|&<br />
„Aan die heeren had zij niet me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld dat zij<br />
<strong>de</strong> pinkpillen, welke haar moe<strong>de</strong>r haar had aangera<strong>de</strong>n,<br />
gebruikte. (*)<br />
„Zij heeft voor / 36 aan die pillen besteed en is<br />
nu gezond en funk. Van brakingen heeft ze geen<br />
last meer, evenmin van vermoeidheid of zwakte ;<br />
alleen is -<strong>de</strong> hoest gebleven. Zij ziet er gezond en<br />
opgewekt uit.<br />
„Op <strong>de</strong> vraag of het met hare toestemming was<br />
| dat-,,haar portret in <strong>de</strong> courant stond afgedrukt,<br />
antwoord<strong>de</strong> zij neen. Toen ik haàr ^zéjçfë :, Je 'i£iï£<br />
toch wel je portret- gegeven hebben, zei<strong>de</strong> zij : een<br />
mijnheer vroeg mjj er-om, doch zou het niet in <strong>de</strong><br />
courant afdrukken.<br />
„Ik vroeg haar nog: „Hebt ge daarvoor ook een:<br />
beloonütg J ontvangen," waarop zij antwoor<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
„Ja, ƒ {jen 2 doosjes pillen".<br />
„Zij vond het niet aangenaam, dat men haar<br />
portret in. <strong>de</strong> courant had afgedrukt en zei<strong>de</strong> nog :<br />
..Nu sta ik tot spot van ie<strong>de</strong>reen in <strong>de</strong> courant."<br />
„In hoeverre, nu waar is dat zij daartoe geen toestemmm&'heeft<br />
gegeven, is door mij niet op te lossen."<br />
Ook wij ontvingen een schrijven, waarin het<br />
laatste ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong>ze verklaring wordt bevestigdr»bDen<br />
geachten schrijver onzen dank.<br />
(*) oen .schenen die pillen dus nog niet geholpen te hebben.<br />
8 W Mbl.<br />
Uit <strong>de</strong> Pers.<br />
Dé Mid<strong>de</strong>lburgsche Courant van 10 Februari jl.,<br />
<strong>de</strong> waarschuwing <strong>tegen</strong> valsche attesten op verzoek<br />
van het Bestuur onzer Vereeniging overnemen<strong>de</strong>,<br />
voegt daaraan het volgen<strong>de</strong> toe :<br />
„Wij voldoen met genoegen aan dat verlangen,<br />
maar <strong>de</strong> billijkheid brengt toch mee dat wij ook<br />
iets mee<strong>de</strong>elen uit eigen ervaring.<br />
„Evenals in 1901 met <strong>de</strong> Publicatie van <strong>de</strong> Municipaliteit<br />
van Dordrecht van 4 Juli 1801 zitten ook<br />
wij in <strong>de</strong>ze niet stil.<br />
„En reeds vroeger <strong>de</strong><strong>de</strong>n wij moeite om inlichtingen<br />
te verkrijgen omtrent attesten van Zeeuwen<br />
over zulke geheimmid<strong>de</strong>leÈL<br />
„Zoo ook in 1900.<br />
L^Enytpen ;feek "ons fiai;inodrieJgevallen wel'<strong>de</strong>^<br />
fafcff If^pgfnijfti gBnoem#i'B*qéji gesohlten»JlftSd<br />
! wat^w^s: ,géüub^ceej;dj en, eerlijk-•m.eé.Àd.efid&'t hójiiwas<br />
genezen, door het gebruik van die mid<strong>de</strong>len, .-v^ittl;<br />
„Onverdachte personen, on<strong>de</strong>r wie een geneesheer,<br />
<strong>de</strong><strong>de</strong>n voor ons een on<strong>de</strong>rzoek, en gaven ons<br />
die getuigenis.<br />
„Volgens dien <strong>de</strong>skundige was bij die z.g. genezing<br />
suggestie in het spel.<br />
„Wij stellen ons allerminst partij in <strong>de</strong>ze ; maar<br />
waar van het een zoo hoog opgegeven wordt, mag<br />
ook het an<strong>de</strong>re feit niet verzwegen wor<strong>de</strong>n.<br />
„En wij ^halen het ook aan als bewijs hoe moeilijk<br />
het voor een blad is in <strong>de</strong>ze eenige contrôle uit te<br />
oefenen, waarop <strong>de</strong> Vereeniging steeds, zoo sterk<br />
aandringt.<br />
„Een officieel lichaam alleen kan dat doen.'*<br />
Eenige dagen later verscheen on<strong>de</strong>rstaand<br />
Ingezon<strong>de</strong>n stuk :<br />
„Mijnheer <strong>de</strong> redacteur !<br />
„De Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong> heeft mijn<br />
volle sympathie, en met groote belangstelling las<br />
ik dan ook <strong>de</strong> ontmaskering van een viertal attesten,<br />
voorkomen<strong>de</strong> in uwe courant van Zaterdag.<br />
„Mag ik als leek op dit gebied echter een vraag<br />
tot bovengenoem<strong>de</strong> Vereeniging richten.<br />
„Reeds jaren lang ben ik een trouw lezer van het<br />
Maandblad <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong> en vind ik daarin<br />
geregeld melding gemaakt van <strong>de</strong> samenstelling <strong>de</strong>r<br />
verschillen<strong>de</strong> kwakzalversmid<strong>de</strong>lén. Deze on<strong>de</strong>rzoekingen<br />
geschie<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong>n jâard <strong>de</strong>r zaak gewoonlijk<br />
door apothekers en natuurlijk komen <strong>de</strong> waarschuwingen<br />
<strong>tegen</strong> die mid<strong>de</strong>len uit <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> bron.<br />
„Tol} zoover vind ik altes in <strong>de</strong>n haak maar..'..<br />
wat er nu van te <strong>de</strong>nken als men in een, wat men<br />
noemt vertrouw<strong>de</strong>, apotheek binnentreedt en daai<br />
allerlei reclames voor Pinkpillen, Abdijsiroop énz.<br />
enz. ziet geëtaleerd.<br />
„'Als lid van bovengenoem<strong>de</strong> Vereeniging is mij<br />
een <strong>de</strong>rgelijke han<strong>de</strong>lwijze door menschen, die steeds<br />
en m. i. terecht in'woord, en geschrift <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalversmid<strong>de</strong>lén<br />
optre<strong>de</strong>n, een meer dan groote<br />
ergernis.<br />
„Ik geloof dan ook dat <strong>de</strong> Vereeniging\<strong>tegen</strong>Tße<br />
<strong>Kwakzalverij</strong> een goed werk zou verrichten door<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> collega's zelven eens rond te zien wie var.<br />
hen <strong>de</strong> kwakzalverij zoo kostelijk in <strong>de</strong> handwerkt.<br />
Wellicht heeft dat even groot, zoo niet grooter nut<br />
dan het ontmaskeren van valsche attesten.<br />
„En ein<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong>ze vraag :<br />
„Is het bij <strong>de</strong> wet veroorloofd dat een geëxamineerd<br />
apotheker kwakzalversmid<strong>de</strong>lén verkoopt ?<br />
En zoo dat niet het geval is, is dan <strong>de</strong> inspecteur<br />
over <strong>de</strong>. apotheken niet verplicht daar<strong>tegen</strong> op te<br />
tre<strong>de</strong>n en te zorgen dat dit onmogelijk is ?<br />
„Met dank voor <strong>de</strong> opname.<br />
Mid<strong>de</strong>lburg, lf -Febr. 1905.' :<br />
Deze bei<strong>de</strong> artikeltjes "gaven <strong>de</strong>n Secretaris<br />
onzer Vereeniging aanleiding om aan <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>lb.<br />
Ct. opname van het volgen<strong>de</strong> te verzoeken:<br />
„Geachte Redactie.<br />
„Het schrijven van A. in uw geacht blad van<br />
13 <strong>de</strong>zer gaarne beantwoor<strong>de</strong>n<strong>de</strong>, biedt mij zulks<br />
tevens eene welkome gelegenheidicom >u dank- te<br />
zeggen niet, alleeiT-jsoiOjE: <strong>de</strong> .opname' van$het fee^<br />
ken<strong>de</strong> bericht, doch ook vofar <strong>de</strong> welwillen<strong>de</strong>'<br />
wijze, waarop zulks geschied<strong>de</strong>.<br />
„Met waar<strong>de</strong>ering wor<strong>de</strong> dan ook hier opgemerkt,<br />
dat reeds meermalen <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>lburgsche Ct.<br />
in zake <strong>de</strong>n geheimmid<strong>de</strong>l-strijd heeft getoond<br />
aan onze zij<strong>de</strong> te willen staan, zooals ook in het<br />
door mij bewerkt register op <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> 10 jaargangen<br />
van ons Maandblad reeds is aangegeven.<br />
„Ook wij <strong>de</strong><strong>de</strong>n, gelijk uwe redactie, meermalen<br />
gelijke ervaring op en ook wij zou<strong>de</strong>n het<br />
zeker op prijs steUen, indien een officieel lichaam<br />
onze taak overnam. Doch zoo lang zulks nog<br />
tot <strong>de</strong> vrome wenschen behoort, blijven wij het<br />
ons tot plicht stellen <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>rs te waarschuwen,<br />
zich niet ter genezing hunner kwalen, — waarvan<br />
zij noch <strong>de</strong>n aard, noch <strong>de</strong>n omvang kunnen<br />
beoor<strong>de</strong>elen — in <strong>de</strong> armen te werpen van<br />
kwakzalvers, die, gelijk eene thans bijna 25-jarige<br />
on<strong>de</strong>rvinding <strong>de</strong> Vereeniging heeft geleerd, slechts<br />
persoonlijk voor<strong>de</strong>el met hunne vaak nietswaardige<br />
of overbeken<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len beoogen.<br />
„Betreffen<strong>de</strong> A's opmerking zij herinnerd, dat<br />
<strong>de</strong> Vereeniging nooit geschroomd heeft <strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />
gelukkig zeldzame geneeskundigen en apothekers<br />
op te tre<strong>de</strong>n, die zich met kwakzalvers op gelijke<br />
lijn stel<strong>de</strong>n, en indien <strong>de</strong> geachte inzen<strong>de</strong>r<br />
een zoo getrouw lezer van ons Maandblad is, als<br />
wij tot ons genoegen vernamen, kan hem zulks<br />
niet onbekend zijn.<br />
»bxii^é^awy'^e^Äreli^üälr' ' in enkele apothl&en'<br />
reclamebiljetten voor geheim mid<strong>de</strong>len vwpraen<br />
aangetroffen en acKten <strong>de</strong>n verkoop 'daarvan bene<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> waardigheid van <strong>de</strong>n apotheker en in.<br />
strijd met <strong>de</strong>n door hem afgeleg<strong>de</strong>n eed. Ook isl<br />
<strong>de</strong> verkoop van vele dier mid<strong>de</strong>len, gelijk <strong>de</strong>rgelijke<br />
apothekers reeds tot hun scha<strong>de</strong> hebben<br />
on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n, strafbaar, ingevolge <strong>de</strong> wet, regelen<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> uitoefening dèr artsenij bereidkunst.<br />
„Indien binnen korter of langer tijd <strong>de</strong> te<br />
verwachten S taatsapotheek zal zijn ingevoerd —<br />
een instituut, dat in mij een beslist voorstan<strong>de</strong>r,<br />
vindt — zullen <strong>de</strong>rgelijke biljetten wel geen aanstoot<br />
meer geven en is tevens te verwachten<br />
dat krachtiger actie van hooger hand <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n<br />
geheimmid<strong>de</strong>lhan<strong>de</strong>l zal wor<strong>de</strong>n ingesteld.<br />
„On<strong>de</strong>r dankzegging voor <strong>de</strong> opname hoogachtend,<br />
J. VAN RIEL,<br />
Secretaris <strong>de</strong>r Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />
kwakzalverij.<br />
's Gravenhage, \ 14 Febr. 1905."<br />
INGEZONDEN.<br />
Flesschentrekkerij met zoogenaam<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len.<br />
* Om zoo mogelijk paal en perk te stellen aan<br />
gevallen van flesschentrekkerij, die buiten het<br />
bereik van <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> wet vallen, heeft <strong>de</strong><br />
Minister van Justitie, bij wijziging en aanvulling<br />
van hét Wetboek van Strafrecht, voorgesteld<br />
het onvolledige artikel 326 (oplichting)<br />
te lezen aldus :<br />
ART. 326.<br />
Hij, die met het oogmerk om zich of een an<strong>de</strong>r<br />
we<strong>de</strong>rrechtelijk te bevoor<strong>de</strong>elen, opzettelijk,<br />
hetzij doof het aannemen van : ' een valsehen<br />
naam of eene valsche hoedanigheid, hetzij door<br />
het verzwijgen van een waren naam of eene<br />
ware Jioedanigheid, hetzij door het wekken van<br />
het vermoe<strong>de</strong>n eener niet bestaan<strong>de</strong> kredietwaardigheid,<br />
hetzij door listige kunstgrepen,<br />
hetzij door een samenweefsel van verdichtsels,<br />
iemand beweegt tot afgifte van eenig goed enz.,<br />
wordt wegens oplichting gestraft met gevangenisstraf<br />
van ten hoogste drie jaren.<br />
De <strong>tegen</strong>woordige strafwet kan evenmin als<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> hier bedoel<strong>de</strong> flesschentrekkerij iets<br />
uitrichten <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> gewone bedriegerijen en<br />
<strong>de</strong> sluiperige oplichtingen door mid<strong>de</strong>l van zoogenaam<strong>de</strong><br />
geheimmid<strong>de</strong>len, spécialités, electrische<br />
kruisen, gezondheidsgor<strong>de</strong>ls, galvanische<br />
kettingen, herculesban<strong>de</strong>n en hoe ze mogen<br />
heeten <strong>de</strong> artikelen, die dagelijks vooral in <strong>de</strong><br />
groote kranten wor<strong>de</strong>n aanbevolen on<strong>de</strong>r het<br />
met opzet aangeven van allerlei valsche namen<br />
en valsche hoedanighe<strong>de</strong>n.<br />
Zoo <strong>de</strong>ze wetwijziging wórdt aangenomen' zal<br />
•het-, nU: j mpgeüijk. mor<strong>de</strong>n i -<strong>de</strong> eerste soort l te be-<br />
'Straffe^, sloot}:; <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re, die zon<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rscheid'<br />
'altijd onnoozelen, zieken of ongelukkigen treft,<br />
zal ongestoord als vroeger haar gang kunnen<br />
gaan. Alleen misleiding ,,door listige kunstgrepen<br />
of een samenweefsel van verdichtsels",<br />
omtrent iemands kredietwaardigheid zal alsdan<br />
strafbaar wor<strong>de</strong>n, omtrent <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> en<br />
<strong>de</strong> eigenschappen <strong>de</strong>r waren en <strong>de</strong>r artikelen,<br />
die men tracht aan <strong>de</strong>n man te brengen om<br />
argelooze zieken ,,te bewegen tot <strong>de</strong> afgifte van<br />
eenig goed", mag bij voortduring zooveel gelogen<br />
wor<strong>de</strong>n als men wil, „opzettelijk" en<br />
on<strong>de</strong>r ,,valschen naam", met „verzwijgen <strong>de</strong>r<br />
ware hoedanigheid?' enz. enz., het doet er alles<br />
niets toe, <strong>de</strong>ze flesschentrekkerij kan gerust
haar gang blijven gaan, mits het maar geschiedt<br />
met zoogenaam<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len en on<strong>de</strong>r<br />
het mom van het verschaffen van geneeskundige<br />
hulp.<br />
Ne<strong>de</strong>rland blijft langzamerhand bij <strong>de</strong>ze vrijgevigheid<br />
voor kwakzalvers en hunne ben<strong>de</strong><br />
alleen staan on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> beschaaf<strong>de</strong> natieën en het<br />
is te betreuren, dat <strong>de</strong> hoogste ambtenaar<br />
<strong>de</strong>r justitie zoo weinig begrip blijkt te bezitten<br />
in het wezen <strong>de</strong>zer bedriegerij, zooaïs zij zich<br />
in <strong>de</strong>n <strong>tegen</strong>woordigen tijd schaamteloos heeft<br />
ontwikkeld tot een uitgebrei<strong>de</strong> industrie, gedreven<br />
door vennootschappen en maatschappijen,<br />
dat hij zelfs geen poging waagt om haar bij<br />
eene door hem voorgestel<strong>de</strong> strafrechtwijziging<br />
te betrekken on<strong>de</strong>r het artikel <strong>tegen</strong> gewone<br />
flesschentrekkerij. B.<br />
Blijkens, ons hoofdartikel in het Mbl. van<br />
November 1904 zijn wij met. betrekking tot <strong>de</strong><br />
voorgestel<strong>de</strong> wetswijziging iets meer optimistisch<br />
gestemd dan <strong>de</strong> geachte inzen<strong>de</strong>r.<br />
REDACTIE.<br />
RECHTSZAKEN.<br />
Een homoeopaath.<br />
Den 30en December jl. had zich voor het kantongerecht<br />
te Utrecht te verantwoor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> beken<strong>de</strong><br />
R. H., ter zake van het zon<strong>de</strong>r te zijn geneeskundige<br />
in het openbaar aankondigen, dat hij <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong><br />
uitoefent, subsidiair het zon<strong>de</strong>r geneeskundige<br />
te zijn een titel voeren, die hem aan het<br />
publiek als geneeskundige aanwijst. Bekl. had nl.<br />
aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur van zijn woning aan <strong>de</strong> MoreeLelaan<br />
te Utrecht een naambord bevestigd gehad, waarop<br />
stond „R. H., homoeopaath." De ambtenaar bij<br />
het O. M., mr. P. Peereboom, eischte <strong>tegen</strong> bekl.<br />
ƒ 25 boete, subs. 20 dagen hechtenis, doch <strong>de</strong> kontonrechter<br />
ontsloeg bij vonnis van 31 December,<br />
•ten aanzien van het eerste ten laste geleg<strong>de</strong> feit,<br />
<strong>de</strong>n bekl. van rechtsvervolging en sprak hem ten<br />
aanzien van het twee<strong>de</strong> feit vrij.<br />
De kantonrechter overwoog o. m. :<br />
dat <strong>de</strong> titel „homoeopaath" bij <strong>de</strong> geneeskundige<br />
wetten niet is bekend, dat het voeren van dien<br />
titel wel te kennen geeft, dat men is voorstan<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong>r homoeopathiscbe geneeswijze, maar het publiek<br />
daardoor niet in d-*n waan kan wor<strong>de</strong>n gebracht,<br />
dat men eenige bevoegdheid bezit om <strong>de</strong> geneeskunst<br />
uit te oefenen ;<br />
dat <strong>de</strong>rhalve dit eerst als bewezen aangenomen<br />
feit niet strafbaar is en <strong>de</strong> beklaag<strong>de</strong> te dier zake<br />
moet wor<strong>de</strong>n ontslagen van rechtsvervolging ;<br />
dat <strong>de</strong> beklaag<strong>de</strong> op grond dat aan <strong>de</strong>n titel van<br />
homoeopaath geenerlei geneeskundige bevoegdheid<br />
kan wor<strong>de</strong>n ontleend van het hem subsidiair ten<br />
laste geleg<strong>de</strong> feit (als zijn<strong>de</strong> daarvoor geen bewijs<br />
bijgebracht) mo;t wor<strong>de</strong>n vrijgesproken.<br />
Van dit vonnis kwam <strong>de</strong> ambtenaar bij het O. M.<br />
in hooger beroep, hetwelk voor <strong>de</strong> rechtbank te<br />
Utrecht dien<strong>de</strong>.<br />
Opnieuw werd als getuige-<strong>de</strong>skundige gehoord dr.<br />
Ch. H. Ali Cohen, hoofd-inspecteur <strong>de</strong>r volksgezondheid<br />
voor Noord-Holland en Utrecht.<br />
Evenals in eerste instantie verklaar<strong>de</strong> dr. Ali<br />
Cohen ook thans, dat <strong>de</strong> naam van bekl. niet voorkomt<br />
in <strong>de</strong> registers van het Geneeskundig Staatstoezicht<br />
; dat <strong>de</strong> naam „homoeopaath" aanduidt,<br />
dat iemand <strong>de</strong> geneeskunst uitoefent op homoeopatische<br />
manier en dus als geneeskundige wordt beschouwd.<br />
Getuige gaf hierbij nog eenige citaten<br />
uit eene lezing van wijlen prof. Stokvis over ho<br />
rn oeopathie en van dr. Callenbach (een homoeopatisch<br />
geneesheer). Omgekeerd is echter iemand,<br />
die .j do homoeopatische geneeswijze toegedaan is, nog<br />
geen homoeopaath.<br />
De beklaag<strong>de</strong> gaf evenwel een an<strong>de</strong>re en nieuwe<br />
uitlegging aan het woord „homoeopathie'*. Het beteek<br />
nt niet meer, zooaïs dr. Ali Cohen nog eens<br />
uitleg<strong>de</strong>, wijzen<strong>de</strong> op <strong>de</strong> afleiding van „homoios"<br />
(gelijk) en pathos (ziekte), dat eene ziekte genezen<br />
wordt met eene gelijk aan <strong>de</strong> vroeger bes taan<strong>de</strong>,<br />
maar het beteekent menschlievendheid. Kwamen<br />
b.v. menschen bij bekl., die <strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len<br />
niet betalen kon<strong>de</strong>n, dan kregen ze die voor niets.<br />
De subsfc.-officier van justitie, mr. A. A. baron<br />
van <strong>de</strong>r Feltz, bleek echter niet veel geloof aan<br />
bekl's menschlievendheid te hechten, en wees op <strong>de</strong><br />
praktijken, die bekl. wel <strong>de</strong>gelijk om zijn brood<br />
uitoefent. Hij is al dikwijls voor verschillenze kantongerechten<br />
gedagvaard wegens onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening<br />
<strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong> en zal binnenkort weer<br />
moeten voorkomen wegens ergerlijke dingen te Rotterdam<br />
gepleegd. Spr. qualifiée er<strong>de</strong> bekl.'s han<strong>de</strong>lingen<br />
als onvoorzichtig en misdadig.<br />
Wat het ten laste geleg<strong>de</strong> betreft, dat het pu<br />
bliek <strong>de</strong>n beklaag<strong>de</strong> voor geneeskundige aanziet —<br />
en dat is hier <strong>de</strong> hoofdzaak — is al gebleken bij<br />
eerste instantie, toen iemand uit Zwolle werd gehoord,<br />
die, afgaan<strong>de</strong> op het naambord van bekl.,<br />
zich bij hem vervoeg<strong>de</strong>, doch later eerst bemerkte,<br />
dat hij verkeerd was. Dat bekl. ook geen reëel<br />
eerlijk man is, blijkt uit zijn ellendige aankondigingen,<br />
waarin hij zich o. m. uitgeeft voor het<br />
grootste won<strong>de</strong>r, tot staving waarvan hij H. M.<br />
.,onze geëerbiedig<strong>de</strong>" Koningin en nog een tweetal<br />
ministers er bij haalt. Maar wie weet van hoeveel<br />
slachtoffers <strong>de</strong> beklaag<strong>de</strong> <strong>de</strong>n dood al op zijn geweten<br />
heeft. Spr. meen<strong>de</strong>, dat daarom hier <strong>de</strong><br />
zwaarste straf moest geëischt wor<strong>de</strong>n, en vor<strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />
dat <strong>de</strong> bekl. zou wor<strong>de</strong>n veroor<strong>de</strong>eld tot eene geldboete<br />
van / 200, subs. 30 dagen hechtenis.<br />
De beklaag<strong>de</strong>, die aanvankelijk zich eenigszins<br />
zon<strong>de</strong>rling gedroeg, door niet <strong>de</strong> bank van <strong>de</strong> beschuldig<strong>de</strong>n<br />
te willen binnentre<strong>de</strong>n, en die eenmaal<br />
tot <strong>de</strong> or<strong>de</strong> moest' wor<strong>de</strong>n geroepen wegens zijn optre<strong>de</strong>n<br />
<strong>tegen</strong>over <strong>de</strong> rechtbank en zijne uitlatingen<br />
over dr. Ali Cohen, hield tot zijn ver<strong>de</strong>diging een<br />
onsamenhangend vertoog, waarin hij o. m. zijn vervolging<br />
^toeschreef aan een complot van dr. Ali<br />
Cohen en dr. <strong>de</strong> Groot (homoeopatisch arts te<br />
Utrecht), die hem wil<strong>de</strong>n plagen. Overigens kwam<br />
bekl. op <strong>tegen</strong> hetgeen <strong>de</strong> subst.-officier van justitie<br />
Tiad gezegd over <strong>de</strong> slachtoffers, wier dood hij<br />
op ziin geweten had. In<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el zei<strong>de</strong> bekl., dat<br />
hij 2037 brieven had van menschen, die door hem<br />
genezen waren.<br />
De rechtbank, overwegen<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> bekl. zon<strong>de</strong>r<br />
daartoe gerechtigd te zijn een titel voer<strong>de</strong>, die hem<br />
voor het publiek aanwees als geneeskundige ; dat<br />
wel <strong>de</strong> geneeskundige wet waarin slechts <strong>de</strong> titel<br />
van „arts" voorkomt, dien van „homoeopaath"<br />
niet kent, dat dit evenwel ook het geval is met<br />
titels als „gynaecoloog" en „specialiteit voor<br />
huidziekten", die toch <strong>de</strong>n drager daarvan bij het<br />
publiek als geneeskundige aanwijzen ; dat haar<br />
voorkomt, dat dit ook het geval is met <strong>de</strong>n titel<br />
van „homoeopaath" ; verklaar<strong>de</strong>, bij <strong>de</strong> uitspraak,<br />
<strong>de</strong>n bekl.. schuldig en veroor<strong>de</strong>el<strong>de</strong> hem tot een<br />
boete van / 25, subs. 20 da^en hechtenis (U. D )<br />
Onbevoegd uitoefenen ffer geneeskun<strong>de</strong>.<br />
Voor het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> kantongerecht te Rotterdam was<br />
gedagvaafd RTJDORF HAVERHOEK, oud 45 jaar,<br />
van beroep koopman in homoeopatische geneesmid<strong>de</strong>len,<br />
wonen<strong>de</strong> te Utrecht, beklaagd van hot<br />
onbevoegd en zon<strong>de</strong>r noodzaak uitoefenen van <strong>de</strong><br />
geneeskun<strong>de</strong>.<br />
Bekl. was niet verschenen, maar in zijn plaats<br />
als gemachtig<strong>de</strong> mr. R. Hei<strong>de</strong>ma Tzn., advocaat<br />
te Utrecht. j<br />
In <strong>de</strong>ze zaak wer<strong>de</strong>n vier getuigen gehoord. De<br />
eerste getuige is .<strong>de</strong> patient in quaestie, <strong>de</strong> 20-jarige<br />
Dirk Verheul, wonen<strong>de</strong> te Charlois. Getuige wordt<br />
in een brancard hgger.<strong>de</strong> <strong>de</strong> zaal binnengedragen.<br />
De kantonrechter verlaat zijn zetel en plaatst zich<br />
naast <strong>de</strong> brancard. Na beantwoording <strong>de</strong>r gewone<br />
vragen en het afleggen van <strong>de</strong>n eed, zegt getuige :<br />
Ik ben 25 weken in het Stadsziekenhuis verpleegd,<br />
na eerst behan<strong>de</strong>ld te zijn door dr. De Groot op<br />
wiens advies ik'naar het ziekenhuis hen gebracht.<br />
Daar werd geconstateerd, dat ik lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> was aan<br />
tuberculose in <strong>de</strong> gewrichten. Inplaats vooruit,<br />
ging ik achteruit. Mijn va<strong>de</strong>r heeft mij er toen weer<br />
uitgehaald en werd ik behan<strong>de</strong>ld door dr. Postma.<br />
Het gipsbed werd mij me<strong>de</strong> gegeven en zei<strong>de</strong> dr.<br />
Postma, dat ik vooral daarin moest blijven liggen.<br />
Het bleek mij later, dat va<strong>de</strong>r gesproken had met<br />
Verschoor uit Hillesluis, die hem had me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld<br />
maar telkens was het antwoord, dat ik moest doorgaan<br />
en wel genezen zou. I6&M ^<br />
Ten ein<strong>de</strong> raad ging va<strong>de</strong>r we<strong>de</strong>r naar dr. Postma,<br />
die da<strong>de</strong>lijk kwam en zei<strong>de</strong> „dat is verloren". Na.<br />
veel moeite zei<strong>de</strong> va<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong>n doctor <strong>de</strong> waarheid.<br />
Ik word thans se<strong>de</strong>rt 9 weken in Eudokia verpleegd.<br />
Na het afleggen <strong>de</strong>zer verklaring zei<strong>de</strong> <strong>de</strong> kantonrechter<br />
: Je zult zeker wel vermoeid zijn. Ja mijnheer !<br />
Ik zou wel weer graag naar bed willen. Zoowel het<br />
O. M. als <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>diger had<strong>de</strong>n daar<strong>tegen</strong> geen bezwaar<br />
en het ongelukkige slachtoffer van bijgeloof<br />
werd weggebracht. Alsnu wer<strong>de</strong>n als getuigen gehoord<br />
<strong>de</strong> va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r, die ongeveer gelijklui<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
verklaringen afleggen, er alleen bijvoegen<strong>de</strong><br />
hoe het huis van <strong>de</strong>n won<strong>de</strong>rdocter te Utrecht er uit<br />
ziet.<br />
De <strong>de</strong>skundige dr. Postma gaf verslag van zijn<br />
bevinding en toon<strong>de</strong> het gevaar aan, waarin <strong>de</strong><br />
zieke door <strong>de</strong>zen kwakzalver is gebracht. Hij las<br />
eenige citaten voor van beroem<strong>de</strong> geleer<strong>de</strong>n, waaruit<br />
blijkt, dat <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling, die <strong>de</strong> patient in het<br />
ziekenhuis heeft gehad, <strong>de</strong> eenige is waardoor zulk<br />
een ziekte kan genezen wor<strong>de</strong>n. De behan<strong>de</strong>ling<br />
door bekl. gedaan, ofschoon verkeerd, moet als een<br />
geneeskundige beschouwd wor<strong>de</strong>n.<br />
Op <strong>de</strong> vraag van <strong>de</strong>n kantonrechter ontken<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> gemachtig<strong>de</strong> al <strong>de</strong> feiten in <strong>de</strong> dagvaarding omschreven,<br />
eveneens ontken<strong>de</strong> hij al <strong>de</strong> brieven en<br />
briefkaarten als afkomstigjvan beM. of namens<br />
hem geschreven. ||3|<br />
De ambtenaar van het O. M. het woord verkrijgen<strong>de</strong>,<br />
drukte er zijn spijt over uit, dat <strong>de</strong> zaak ter<br />
vervolging in zijne han<strong>de</strong>n is gesteld, daar het bekl.<br />
had toegekomen voor <strong>de</strong> rechtbank gevonnisd te<br />
wor<strong>de</strong>n. Deze bekl. — zegt hij — is een hoogst gevaarlijk<br />
individu, een gewetenlooze kwakzalver<br />
gelijk hem is me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld door zijn ambtgenoot te<br />
Utrecht. Bekl. is dikwijls vervolgd en dikwijls vrijgesproken.<br />
Hetgeen hij gedaan heeft, grenst aan<br />
oplichting en is een niet te kwalificeeren gemeenheid,<br />
hij laat zich zelfs doctor noemen. Het eenige goe<strong>de</strong><br />
oogenblik was dat hij hier niet durf<strong>de</strong> komen, bevreesd<br />
om zijn slachtoffer te moeten zien. Voor <strong>de</strong><br />
behan<strong>de</strong>ling is dat geld gevraagd, <strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len<br />
zijn toegegeven. Het ten laste geleg<strong>de</strong> wettig en<br />
overtuigend bewezen achten<strong>de</strong>, vroeg hij veroor<strong>de</strong>eling<br />
tot / 300 boete. Het aantal dagen subsidiaire<br />
hechtenis door <strong>de</strong>n kantonrechter op te leggen, is<br />
hem onverschillig, omdat <strong>de</strong> man toch <strong>de</strong> boete betaalt.<br />
De ver<strong>de</strong>diger zei<strong>de</strong>, dat het eenige wat hier volgens<br />
<strong>de</strong> dagvaarding strafbaar is, is <strong>de</strong> ten laste<br />
legging, dat bekl. als beroepsgeneeskundige het<br />
beroep heeft uitgeoefend, en dat moet eerst bewezen<br />
wor<strong>de</strong>n wil een veroor<strong>de</strong>eling kunnen volgen. Nu<br />
het O. M. daarme<strong>de</strong> in gebreke is gebleven, zal bekl.<br />
moeten wor<strong>de</strong>n vrijgesproken. Wat <strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len<br />
betreft, dat zijn alle homoeopatische en die<br />
mag in Ne<strong>de</strong>rland ie<strong>de</strong>r vrij verkoopen, zoodat op<br />
dat punt ontslag van rechtsvervolging moet volgen.<br />
Bekl. heeft nog nooit iemand dood gemaakt. Wat<br />
<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len betreft, in <strong>de</strong> homoeopatische apotheek<br />
is niets ver<strong>de</strong>rfelijks te vin<strong>de</strong>n. Of er iets goeds in<br />
zit durft spr. niet te zeggen.<br />
Daar het O. M. niet van repliek dien<strong>de</strong> werd <strong>de</strong><br />
uitspraak bepaald over 14 dagen. Deze luid<strong>de</strong> :<br />
/ 200 boete of 14 dagen hechtenis.<br />
(Alg. Han<strong>de</strong>lsblad).<br />
CORRESPONDENTIE.<br />
Een medicus verzoekt inlichtingen omtrent pillen on<strong>de</strong>r een<br />
franschen naam geadverteerd „«oor vrouwen <strong>tegen</strong> onregelmatige<br />
toestan<strong>de</strong>n". Zij waren door een vroedvrouw afgele<br />
ook zoo iets te hebben gehad en radicaal genezen verd.<br />
was door een Duitsch doctor, zijn<strong>de</strong> dr. Haverhoek Bij on<strong>de</strong>rzoek bleken <strong>de</strong>ze pillen geheel gelijksoortig te zijn<br />
— bekl. in <strong>de</strong>ze — te Utrecht. Va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong> vrottwenpillen pan Br. (?) <strong>de</strong> JBrissac, waarvoor vroedvrouwen-1<br />
hans in <strong>de</strong> locale pers groote reclame maken.<br />
gingen er heen en na met <strong>de</strong>n doctor gesproken te Gelijk in het D< cember-nommer van 1902 reeds is vermeld,<br />
hebben, kwam <strong>de</strong>ze mij bezoeken.<br />
zijn <strong>de</strong>ze Trouwen pillen van Dr. <strong>de</strong> Brissac gelijk aan <strong>de</strong><br />
algemeen beken<strong>de</strong> staal/pillen (Blaudsche pillen).<br />
Hij heeft mij toen da<strong>de</strong>lijk gelast dat gipsbed<br />
Arts JB, te S. 7Ae over het mid<strong>de</strong>l -van TTTCKER <strong>de</strong> artike<br />
te verlaten, er bijvoegen<strong>de</strong> daar moeten die smeerlen over <strong>de</strong>n Atomizer in <strong>de</strong> Maandbla<strong>de</strong>n van Oct., Nov.<br />
lappen uit het ziekenhuis maar in gaan liggen, daar en December 1903.<br />
is het goed voor. De geneesmid<strong>de</strong>len, zijn<strong>de</strong> een Tot ons leedwezen ontbreekt ons thans <strong>de</strong> ruimte voor een<br />
doosje korrels en een pot zalf, had hij reeds me<strong>de</strong> „herhaal<strong>de</strong> waarschuwing".<br />
bracht. Met <strong>de</strong> zalf moest ik gewreven, wor<strong>de</strong>n en W. te B. "Wij danken u voor <strong>de</strong> toezending. Dat HAVER<br />
HOEK een kwakzalver i-, zal, bij <strong>de</strong> lezing van <strong>de</strong> rubriek<br />
<strong>de</strong> korrels moest ik innemen. Ofschoon ik on<strong>de</strong>r „rechtszaken" in flit no., wel niet twijfelachtig zijn.<br />
<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling van dr. Postma vooruit ging, vloog P. M. E. R. te P. Wij ziin u zeer dankbaar voor 't ge<br />
ik nu achteruit, en leed ondragelijke pijnen. Ook zon<strong>de</strong>ne en zullen er spoedig gebruik van maken. In dit no.<br />
had hij uit mijn hes een reageerbuisje genomen, is geen plaats meer.<br />
dat afgewassen en er we<strong>de</strong>r ingestoken ; mij met Toezen<strong>de</strong>r van het Nieuwsblad van Friesland. Alweer een<br />
een hamertje geklopt op rug en borst, geheel on<strong>de</strong>r illusie min<strong>de</strong>r; wij waren in <strong>de</strong> meening dat Eepkema's Courant<br />
geen kwakzalvers-advertenties opnam. Uit <strong>de</strong> — in<br />
zocht en gezegd, dat ik genezen zou. Voor een en dank — van u ontvangen exemplaren blijkt ons het <strong>tegen</strong><strong>de</strong>el.<br />
an<strong>de</strong>r moest / 25 betaald wor<strong>de</strong>n. Vóór zijne behan E. te 'sH. Over <strong>de</strong> reclame, die <strong>de</strong> firma VERWEY EN Co.<br />
<strong>de</strong>ling was ik opgewekt en had goe<strong>de</strong>n eetlust. On<strong>de</strong>r voor haar Lecilhine-praeparaten maakt, vindt gij iets in het<br />
zijne behan<strong>de</strong>ling verloor ik dat alles en had zelfs Maandblad van October 1903.<br />
geen lust meer in een beetje melk. Toen <strong>de</strong> korrels Dr. E. ie G. Over <strong>de</strong> kwakzalversmid<strong>de</strong>len van <strong>de</strong> z.g.<br />
Abdij te Buckfastleigh schreven wij nog kortelings in het no.<br />
op waren, schreef va<strong>de</strong>r voor an<strong>de</strong>re, die hij zond van Juni 1904. "Wij danken u voor <strong>de</strong> toezending <strong>de</strong>r fraaie<br />
met 2 potjes zalf voor / 6. Herhaal<strong>de</strong>lijk werd hem advertentie. Aan uw verzoek is voldaan.<br />
per brief gevraagd om nog eens over te komen, — Veel moest tot een volgend no. blijven liggen.
No. 4. A pril 1905. Oplage 6600 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging<br />
GEN IDE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN GELDER.<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZITTER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS.<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Amsterdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdam, 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n 714.<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heeft recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding.<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam ; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AANGIFTE van LEDEN<br />
en ABONNÉ's bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wien ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfs dringend verzocht<br />
INHOUD.<br />
Medr<strong>de</strong>elingen van het Bestuur. — Mr. H. Massink overle<strong>de</strong>n.<br />
Hoofdartikel : Staatstoezicht op <strong>de</strong> Volksgezondheid en bestrijd<br />
ng <strong>de</strong>r kwakzalverij<br />
Berichten: Mr. M*s ink. — Overle<strong>de</strong>nen aan tering te<br />
Ginneken. — Kwakzalve smid<strong>de</strong>len op een tentoonstelling<br />
geweigerd. — Zou <strong>de</strong> zaak Van Rfimann* niet naar wensch<br />
gaan? — Een onvrien<strong>de</strong>lijk natuurgeneeskund ge.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>eHngen van verschillen<strong>de</strong>n aard: Attesten voor Sanguinose.<br />
— Foster's mid<strong>de</strong>len. — Bedrog met een attest voor<br />
Foster's Rugpijn Nierenpuien. — Een onbevoeg<strong>de</strong>, die een<br />
arts ter assistentie vraa.t. — ELwakzal vers- ver weer. — Geen<br />
vrijheid voor praktiseeren voor on kundigen,<br />
Ingezon<strong>de</strong>n-. Nog een valsch ttest van Foster's pillen.<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie :<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>etiiip^fan" tat Bestuur-<br />
Als nienwe le<strong>de</strong>n zijn toegetre<strong>de</strong>n:<br />
D. VAN AALST, apotheker, Probolinggo.<br />
W. R. VAN DE KASTEELE, arts, Amsterdam.<br />
Mej. E. A. J. KNOOPS, Rotterdam.<br />
Gezondheids-CommiBr'ie, ^n. d. zetel te Zierikzee.<br />
P. M. ED. RÖPCKE, letterkundige, .. Putten (G.)<br />
Onbeken<strong>de</strong> Afzen<strong>de</strong>rs.<br />
Nog vernam ik niet wie <strong>de</strong> afzen<strong>de</strong>rs waren <strong>de</strong>r<br />
Postwissels :<br />
n°. 903 Heerlen, 18 Februari (abonné),<br />
en n°. 449 Loosduinen, 9 Februari (abonné).<br />
terwijl ik er weer een nieuwe bij kreeg, n.1. :<br />
n°. 1461 Doorn, 14 Maart (abonné).<br />
Mag ik ook <strong>de</strong>zen afzen<strong>de</strong>r .verzoeken, zijn naam<br />
bekend te mak
afleveren door onbevoeg<strong>de</strong>n van mid<strong>de</strong>len, die<br />
niet op <strong>de</strong> lijst voorkomen."<br />
Tot zooverre <strong>de</strong> bewuste notulen, die over<br />
dit punt <strong>de</strong>r agenda ver<strong>de</strong>r niets vermel<strong>de</strong>n,<br />
v Wij verheugen ons natuurlijk ten zeerste<br />
over <strong>de</strong>ze bespreking en hopen, dat <strong>de</strong> gezondheidscommissiën<br />
<strong>de</strong>n raad van een harer voorzitters<br />
zullen opvolgen en door het lezen van<br />
het Maandblad zich op <strong>de</strong> hoogte zullen hou<strong>de</strong>n<br />
van het schan<strong>de</strong>lijk voortwoekeren <strong>de</strong>r kwakzalverij<br />
in <strong>de</strong>n <strong>tegen</strong>woordigen tijd.<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk komen wij op een enkel punt<br />
na<strong>de</strong>r terug, maar terstond reeds veroorloven<br />
wij ons <strong>de</strong> vraag : waarom op nieuwe of uitbreiding<br />
<strong>de</strong>r bestaan<strong>de</strong>, wetten aangedrongen ?<br />
I In elke drogisterij wordt, door aflevering van,<br />
verbo<strong>de</strong>n geneesmid<strong>de</strong>len, in bijna ie<strong>de</strong>re apotheek'<br />
door aflevering van z.g. geneesmid<strong>de</strong>len.'<br />
waarvan <strong>de</strong> <strong>de</strong>ug<strong>de</strong>lijke samenstelling onbekend<br />
is, (spécialités in origineele verpakking) gezondigd<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>tegen</strong>woordige wet; op dit<br />
oogenblik zijn er in óns land vier speciale pharmaceutische<br />
inspecteurs belast met het toezicht<br />
op <strong>de</strong>rgelijke overtredingen : wanneer zij of <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>re ambtenaren van het Staatstoezicht op<br />
<strong>de</strong> Volksgezondheid, die eveneens <strong>de</strong> bevoegdheid<br />
daartoe bezitten, om <strong>de</strong> eene of an<strong>de</strong>re<br />
re<strong>de</strong>n, geen vervolging instellen, waartoe dan<br />
- an<strong>de</strong>re wetten gevraagd, waarvan evenmin <strong>de</strong><br />
zekerheid bestaat M-à$ zij f zullen ^wor<strong>de</strong>n gehandhaafd<br />
ij .3- 3 1 ^ S^lf^ JCS •'-:<br />
Op 9 Februari van dit jaar werd in <strong>de</strong>n Haag<br />
on<strong>de</strong>r leiding van <strong>de</strong>n Hoofdinspecteur Dr. \V.<br />
P. RUTSCH <strong>de</strong> 3<strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring gehou<strong>de</strong>n van<br />
Hoofdinspecteur, Inspecteurs en Voorzitters, van<br />
, Gezondheidscommissiën in Zuidholland, overeenkomstig<br />
art. 17 van <strong>de</strong> Gezondheidswet.<br />
Een van <strong>de</strong> twaalf punten op <strong>de</strong> agenda luid<strong>de</strong> :<br />
Maatregelen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
In het verslag, opgenomen in het Tijdschrift<br />
voor Sociale H'/giene lezen wij daarover het<br />
volgen<strong>de</strong> :<br />
„De heer DE SAVORNIN LOI-TMAN {Alfen) <strong>de</strong>elt<br />
me<strong>de</strong>, dat meer<strong>de</strong>re klachten zijn ingekomen<br />
over <strong>de</strong> voortduren<strong>de</strong> toename <strong>de</strong>r kwakzalverij<br />
ten plattelan<strong>de</strong> en schetst daarvan eenige spreken<strong>de</strong><br />
voorbeel<strong>de</strong>n. Hij vraagt of <strong>de</strong>n voorzitter<br />
meer afdoen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len tot wering van dit<br />
kwaad bekend zijn en geeft <strong>de</strong> mogelijkheid<br />
in overweging om <strong>de</strong> maatregelen daar<strong>tegen</strong><br />
te verscherpen.<br />
,,De heer DEKR-KE {Bo<strong>de</strong>graven) heeft <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rvinding ; dagelijks leest men reclame-artikelen<br />
of advertenties op kwakzalverij betrekking<br />
hebben<strong>de</strong> in <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n en veel onheil wordt<br />
daarme<strong>de</strong>, veroorzaakt. Hij stelt voor een enquête<br />
in te stellen naar <strong>de</strong>n aard en <strong>de</strong>n omvang, welke<br />
<strong>de</strong> kwakzalverij in <strong>de</strong>n lan<strong>de</strong> heeft .aangenomen.<br />
De heer THIEBOUT {Maassluis) betreurt het<br />
ten zeerste, dat medici er zich toe leenen <strong>de</strong> kwakzalverij<br />
met hun naam te <strong>de</strong>kken en zoodoen<strong>de</strong><br />
voedsel geven aan het kwaad.<br />
,,De heer DE GRAAJJ {Dordrecht) wil maatregelen<br />
genomen zien om het adverteeren te beletten<br />
of althans <strong>tegen</strong> te werken, omdat naar<br />
zijne meening daarin het grootste kwaad schuilt.<br />
,,De Voorzitter betreurt het algemeen beken<strong>de</strong><br />
feit van het voortwoekeren <strong>de</strong>r kwakzalverij, maar<br />
noemt het. stellen van afdoen<strong>de</strong> maatregelen<br />
tot het bestrij<strong>de</strong>n van het kwaad uiterst moeilijk.<br />
Zelfs is 't al ondoenlijk <strong>de</strong> grens te bepalen wat<br />
onbevoegd uitoefenen van <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> of<br />
onbevoegd verkoopen van geneesmid<strong>de</strong>len is<br />
en wat niet. Het verzamelen van- gegevens acht<br />
hij niet vereerd, maar van weinig nut'f L pmgat<br />
het feit reeds. algemeen be&teïÈcT.ïs.<br />
,,De heer VAN LEDDEN HTJLSEBOSCH (Inspecteur<br />
<strong>de</strong>r Volksgezondheid en oud-apotheker)<br />
meent dat zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> krachtdadige hulp <strong>de</strong>r<br />
regeerfng men met <strong>de</strong> bestrijding niet veel ver<strong>de</strong>r<br />
zal komen en hoopt, dat behalve <strong>de</strong> verkoop<br />
van geneesmid<strong>de</strong>len ook het in 't openbaar<br />
aankondigen en het tot verkoop in 't klein daarvan<br />
voorradig hebben, strafbaar zàl wor<strong>de</strong>n<br />
gesteld voor onbevoeg<strong>de</strong>n."<br />
Tot zooverre ook <strong>de</strong>ze notulen, waarop wij<br />
eveneens misschien later terugkomen ; het* is<br />
te betreuren, dat <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring, al mocht het<br />
' niet in haar macht liggen bepaald omschreven<br />
voorsteilen te doen, evenmin als haar zuster in<br />
Nd.-Brabant tot het besluit kwam om <strong>de</strong>ze zaak,<br />
die volgens haar zelf, zoo zeer <strong>de</strong> volksgezond<br />
heid bedreigt, ernstig on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> aandacht te<br />
brengen van <strong>de</strong>n Centralen Gezondheidsraad.<br />
De moeilijkheid van het bepalen van een<br />
grens <strong>de</strong>r overtreding, waarop <strong>de</strong> voorzitter<br />
<strong>de</strong>n nadruk leg<strong>de</strong>, behoeft toch nimmer aanleiding<br />
te wezen tot het achterwege laten van<br />
strafbepalingen ; — het is aan <strong>de</strong>n rechter overgelaten<br />
bij elk voorkomend geval te bepalen<br />
of <strong>de</strong> overtreding al of niet valt binnen het ka<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong>r wetten.<br />
Nog veroorloven wij ons <strong>de</strong> opmerking, dat<br />
weliswaar een enkele niaal hoogst afkeurenswaardige<br />
han<strong>de</strong>lingen van me diet, en apothekers<br />
[plaats, vin<strong>de</strong>n, die' -zich 1 niet ontzien <strong>de</strong> .kwakzalverij<br />
door hun naam te steunen, maar daar<strong>tegen</strong><br />
zou misschien somwijlen iets te doen zijn,<br />
indien meer solidariteit on<strong>de</strong>r vakgenooten aanleiding<br />
gaf tot openlijk afkeuren van zulke<br />
han<strong>de</strong>lingen- Wij meenen zelfs dat <strong>de</strong> Ned.<br />
Maatschappij ter bevor<strong>de</strong>ring <strong>de</strong>r geneeskunst <strong>tegen</strong>woordig<br />
een tuchtmid<strong>de</strong>l bezit om medici, die<br />
zich aan <strong>de</strong>rgelijke helersdiensten schuldig maken,<br />
te treffen.<br />
Het zijn echter niet <strong>de</strong>ze han<strong>de</strong>lingen van<br />
geneeskundigen, die <strong>de</strong> kwakzalverij met geneesmid<strong>de</strong>len<br />
het meest in <strong>de</strong> hand werken,<br />
maar hun onwil, hun nonchalence of schroom<br />
om zich in hun particuliere praktijk te verzetten<br />
<strong>tegen</strong> allerlei kleine en groote kwakzalverijen<br />
hunner patiënten. Zij vreezen dikwijls,<br />
door een ernstig woord van protest hun clien-i<br />
tèle te ontstemmen, en stellen zich tevre<strong>de</strong>n met<br />
on<strong>de</strong>r schou<strong>de</strong>rophalen te verzekeren : ik hecht<br />
er niets aan, maar ga je gang, als je er lust in<br />
hebt ; baat het niet, het schaadt niet ! Eén zoo'n<br />
gezeg<strong>de</strong> is genoeg om het kwakzalversmid<strong>de</strong>l,<br />
dat <strong>de</strong> patiënt of zijn omgeving op het oog had,<br />
voor goed in dien kring in te burgeren, met <strong>de</strong><br />
toevoeging : Onze dokter zelf is er niet <strong>tegen</strong> 1<br />
spoedig aangroeien<strong>de</strong> tot <strong>de</strong> verzekering : hij<br />
heeft het aangera<strong>de</strong>n !<br />
Hier zit het groote -kwaad en daarnaast nog<br />
een veel erger, dat <strong>de</strong> geneeskundigen zelf zoo<br />
dikwijls fabrieksartikelen, zoogenaam<strong>de</strong> spécialités,<br />
aanra<strong>de</strong>n' waarvan zij <strong>de</strong> samenstelling<br />
zelf niet kennen en waarvan het nut en <strong>de</strong> werking<br />
hun alleen wordt verzekerd in brochures,<br />
die hun door <strong>de</strong>n verkooper-fabrikant zijn toegezon<strong>de</strong>n.<br />
Zelfs waar <strong>de</strong> samenstelling niet onbekend<br />
is, schrijven zij nog <strong>de</strong> origineele verpakking<br />
voor, <strong>de</strong> patiënt daardoor in <strong>de</strong> waan<br />
versterken<strong>de</strong>, dat zij gebruik maken van een<br />
geheimmid<strong>de</strong>l.<br />
't Ware te wenschen, dat <strong>de</strong>ze welkome hulp<br />
aan <strong>de</strong> geheimmid<strong>de</strong>lfabrikanten werd achterwege<br />
gelaten, <strong>de</strong> <strong>tegen</strong>woordige bloei <strong>de</strong>r kwakzalverij<br />
zou er gevoelig door wor<strong>de</strong>n geknakt.<br />
Als gevolg van <strong>de</strong>ze laatste bespreking, vernemen<br />
wij na<strong>de</strong>r, heeft <strong>de</strong> Hoofdinspecteur van<br />
| <strong>de</strong> Volksgezondheid voor Zuidholland en Zeeland<br />
jeene commissie benoemd van Voorzitters van<br />
Gezondheidscommissiën in Zuidholland om, in<br />
I overleg met <strong>de</strong>n geneeskundigen Inspecteur en<br />
<strong>de</strong>n pharmaceutischen Inspecteur, maatregelen<br />
te beramen tot bestrijding <strong>de</strong>r in <strong>de</strong>ze provincie<br />
vooral toenemen<strong>de</strong> kwakzalverij.<br />
De zaak blijft dus gelukkig ook officieel aan<br />
<strong>de</strong> or<strong>de</strong>.<br />
\iâ &&% B E R I€5HT E N.«^J<br />
WES*?* fl<br />
f Mr. H. MASSINK. De redactie sluit z ch geheel<br />
aan bij <strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n van hul<strong>de</strong>, door het Bestuur aan<br />
<strong>de</strong> nagedachtenis van <strong>de</strong>n Oud-Voorzitter gewijd«<br />
Menigmaal mocht zij van <strong>de</strong> gewaar<strong>de</strong>er<strong>de</strong> adviezen<br />
van Mr. MASSINK gebruik maken.<br />
* Overle<strong>de</strong>nen aan tering te Ginne<br />
k e n. De Gezondheidscommissie te Ginneken<br />
<strong>de</strong>elt in haar jaarverslag me<strong>de</strong> <strong>de</strong> sterfte aan ve.schillen<strong>de</strong><br />
ziekten in <strong>de</strong> gemeenten tot haar kring<br />
behooren<strong>de</strong>.<br />
Wat tering (tuberculose) betreft teekent zij aan<br />
voor twee onmid<strong>de</strong>llijk naast elkaar gelegen gemeenten,<br />
overle<strong>de</strong>n in 1904 :<br />
Teteringen met 4420 inwoners 2<br />
Ginneken „ 6264 „ .,> 15<br />
Aan <strong>de</strong>ze plotseling vrij groote rijzing <strong>de</strong>r sterfte<br />
aan tering in <strong>de</strong> gemeente Ginneken is, zegt <strong>de</strong><br />
Oommissie, wellicht <strong>de</strong> aanwezigheid van vele patiënten<br />
uit <strong>de</strong>n vreem<strong>de</strong> in het afgèloopen jaar niet<br />
vreemd.<br />
De re<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>n komst dier vreem<strong>de</strong>lingen, zoo<br />
voegen wij er aan toe, is, zooals bekend, do zoogenaam<strong>de</strong><br />
spéciale behan<strong>de</strong>ling dier ziekte, aldaar tij<strong>de</strong>lijk<br />
in trek.<br />
Kwakza lversmid<strong>de</strong> le n op een tentoonstelling<br />
ge w figer d. Bij gelegenheid<br />
van <strong>de</strong> algemeene verga<strong>de</strong>ring <strong>de</strong>r ,,Nedërlandsche<br />
Maatschappij ter bevor<strong>de</strong>ring <strong>de</strong>r Pharmacie", —<br />
welke dit jaar te Maastricht .zal .grehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n,<br />
— is <strong>de</strong> RegeUngscom mis ,ïe wéikzaam om, bij<br />
genoegzame <strong>de</strong>elneming, <strong>de</strong>n 23, -\24, 25. en. 26<br />
JV.li eene internationale , Pharmaceutisch-Hygiënische<br />
Tentoonstelling" te doen hou<strong>de</strong>n.<br />
Deze tentoonstelling zal gehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong><br />
daartoe bij uitstek geschikte voormalige Dominicaner-kerk<br />
; zij zal omvatten : drogerijen, chemicaliën,<br />
galenische praeparaten, vejrbandmid<strong>de</strong>len, apotheek<br />
benoodigdhe<strong>de</strong>n, pharmaceutic che toestellen en<br />
gereedschappen, toestellen voor microscopisch, bacteriologisch<br />
en scheikundig on<strong>de</strong>rzoek, hulpmid<strong>de</strong>len<br />
voor <strong>de</strong> pharmaceutische techniek, voorwerpen, betrekking<br />
hebben<strong>de</strong> op zi 'kenverpleging enz.<br />
Geheim mid<strong>de</strong>len en verzegel<strong>de</strong> spécialité's zullen onvoorwaar<strong>de</strong>lijk<br />
geweigerd wor<strong>de</strong>n. De commissie beslist<br />
in laatste ressort wat on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze rubriek gerangschikt<br />
moet wor<strong>de</strong>n.<br />
(N. v. d. D.)<br />
Ti OM <strong>de</strong> zaak vau Reimanns niet<br />
naar wensch gaa< ? Wij veron<strong>de</strong>rstellen dat<br />
<strong>de</strong> verkoop van breukbxndon enz. te wenschen<br />
overlaat, afgaan<strong>de</strong> op <strong>de</strong> wijze van reclame die er<br />
<strong>tegen</strong>woordig voor gemaakt wordt. In Amsterdam<br />
n.1. kon men <strong>de</strong> vorige maand mannen zien rondloopen,<br />
dragen<strong>de</strong> groote bor<strong>de</strong>n, waarop het portret<br />
van REIMANNS, vers ord met allerhan<strong>de</strong> rid<strong>de</strong>ror<strong>de</strong>n,<br />
medailles of zoo iets. Tegelijkertijd wer<strong>de</strong>n biljetten,<br />
ook met 't fraaie portret versierd, aan <strong>de</strong> voorbijgangers<br />
ter hand gesteld, waarop te lezen stond :<br />
»Wilt gij volkomen genezen<br />
van BREUKEN;, HARTLIJVIGHEID, AAMBEIEN. «MAAG-<br />
PIJN of RHETJAIAIIEK,<br />
vraagt dan gratis method; aan Dr. REIMANNS,<br />
Maastricht.<br />
Deze gratis metho<strong>de</strong> is slechts voor korten tijd.<br />
Deze aanvraag kost U slechts eene Briefkaart<br />
van 2\ cent."<br />
Zoo'n reclame geeft te <strong>de</strong>nken.<br />
Berlijn. — Een o n v i i e n d e 1 ij k natuurgeneeskundige,<br />
die^een re<strong>de</strong> heeft gehou<strong>de</strong>n<br />
over ,,oneerlijke wetenschap ; ejn kijkje achter <strong>de</strong><br />
coulissen van het geneeskundig gauwdieventooneel",<br />
en daarbij heeft verteld, dat <strong>de</strong> meeste artsen door<br />
<strong>de</strong>n drank verloopen zijn, geen moraal bezitten en<br />
in Staat zijn tot ie<strong>de</strong>re misdaad en meineed, is<br />
door Dr. MANASSE wegens beleediging aangeklaagd<br />
en moet nu een maand in <strong>de</strong> gevangenis doorbrengen.<br />
(N. T. v. Gen,)<br />
MEDEDEELINGEN<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD.<br />
*~\>' Attesten voor Sanguinose.<br />
In ons vorig n J . kwam een stukje voor getiteld<br />
: „Een eigenaardig attest <strong>tegen</strong> het gebruik<br />
van Sanguinose" en waarin <strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n waren<br />
opgenomen : „Wat <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> <strong>de</strong>r attesten, ook<br />
voor het gebruik van Sanguinose betreft, wij<br />
hebben reeds vroeger voldoen<strong>de</strong> het zwen<strong>de</strong>lachtigé<br />
aangetoond, waarop <strong>de</strong>ze dikwijls verkregen zijn."<br />
Namens <strong>de</strong> firma VAN DAM EN CO:, <strong>de</strong> fabrikanten<br />
van Sanguinose, werd onze • aandacht opl<br />
•<strong>de</strong> bovenvermel<strong>de</strong> zinsne<strong>de</strong> .gevestigd en^ op ;<br />
haar verzoek, verklaren wij .gaarne • dat,' vrat' dé<br />
attesten van Sanguinose betreft, wij niet ' het<br />
bewijs hebben, dat <strong>de</strong>ze op zwen<strong>de</strong>lachtigé wijze<br />
zijn verkregen. Wij herroepen <strong>de</strong>rhalve <strong>de</strong>ze<br />
verklaring. Overigens blijft ons oor<strong>de</strong>el over <strong>de</strong><br />
Sanguinose onveran<strong>de</strong>rd.<br />
Bedactie.<br />
Foster's mid<strong>de</strong>len.<br />
Welke courantenlezer kent <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len niet ?<br />
Dag in dag uit wordt men op <strong>de</strong> meest boeien<strong>de</strong><br />
verhalen van genezing onthaald, en men zou<br />
<strong>de</strong>nken, dat ziekte, door <strong>de</strong> uitvindingen van<br />
FOSTER nu tot het verle<strong>de</strong>n zou behooren, ware
het niet dat vele an<strong>de</strong>ren vóór hem van hunne zooveel ongelukken kon<strong>de</strong>n teweegbrengen ; bijna lij ken han<strong>de</strong>l in 't bezit van adressen van een<br />
mid<strong>de</strong>len even fraaie vertelsels had<strong>de</strong>n opge- ie<strong>de</strong>reen vindt er wat in van zijn gading. voudige menschen, van wie zij eene verklaring<br />
discht en men toch ziet, dat er zieken blijven. Maar als nu iemands, lij<strong>de</strong>n in het geheel kon<strong>de</strong>n trachten uit te lokken<br />
Wij begrijpen niet, dat dit verschijnsel niet niet overeenkomt met <strong>de</strong> beschrijving in het 't Is ons gebleken dat, vooral voor z.g.n. Abdij<br />
ie<strong>de</strong>reen <strong>de</strong> oogen moet openen voor het ware boekje, dan zou het toch jammer zijn zoo'n siroop, Pinkpillen en Foster's pillen, een zich ]<br />
bedrijf dier kwakzalver, maar helaas ! hoe treurig pa.tiënt los te laten. Daarom nog een an<strong>de</strong>r als „Heer" voordoend persoon op <strong>de</strong> meest j<br />
ook, een feit is net, dat ie<strong>de</strong>r handig won<strong>de</strong>r onfeilbaar mid<strong>de</strong>l gepraktiseerd : Foster's Maag- onbeschaam<strong>de</strong> wijze is te werk gegaan.<br />
dokter weer nieuwe slachtoffers ^maakt. pillen (Versterkend Laxeermid<strong>de</strong>l). Deze genezen, Weldra verscheen hier én el<strong>de</strong>rs een reclame<br />
Wij hebben al in <strong>de</strong> no's, van December 1904 zoo heet het : schele hoofdpijn, leverziekte, maagannonce van bedoel<strong>de</strong> Nierenpillen on<strong>de</strong>r 't<br />
en Maart 1905 het een en an<strong>de</strong>r over <strong>de</strong>ze midzuur, ontsteking, maaghin<strong>de</strong>r, slechte spijsverte opschrift van „De Dankbaarheid van een bewoner<br />
<strong>de</strong>len meege<strong>de</strong>eld ; dat het zoo broksgewijze gering, win<strong>de</strong>n, neerslachtigheid, slijm, gal, be van Zutphen". Deze bevat eene verklaring van<br />
schiedt, vindt zijn oorzaak in <strong>de</strong> omstandigheid nauwdheid, bleeke kleur,, geelziekte, kou<strong>de</strong> han <strong>de</strong>n heer A. Braam, Lieyenheersteegjj 1.3 te Zut<br />
dat het on<strong>de</strong>rzoek nogal tijd. kostte. Wij kunnen <strong>de</strong>n of voeten, hartkloppingen en duizelingen. phen, waarin wordt me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld dat hij acht<br />
thans 1 ietst^lledigèr^Sm^«Jt^^'ft *<br />
Het kan zoo wel, dunkt ons. De heer D. v. p. tien maan<strong>de</strong>n onophou<strong>de</strong>lijk zou gele<strong>de</strong>n hebben<br />
| Voor I? ö s 't e r's z a ï f, een, mengsel) van lanoi- «WätiRD té'Kam'pen.ih&d <strong>de</strong> goedheid dé pillen aan pijn in rug, zij<strong>de</strong>, borst, tengevolge van een<br />
line,, zinkoxy<strong>de</strong> en carbolzuur, verwijzen wij naar te on<strong>de</strong>rzoeken en hij, vond daarin als werkzaam nier kwaal. Urine troebel met bezinksel, duizelig,<br />
het- Maandblad van December 1904.<br />
bestand<strong>de</strong>el : rhabarber met een weinig peper terneergeslagen; lusteloos. Hij had van vrien<strong>de</strong>n<br />
Fosters's Rugpijn Nierenpillen. muntolie, dus een bekend, gewoon laxeermid<strong>de</strong>l, zooveel goeds gehoord over F's Nierpillen en<br />
Hiermee is het gevaarlijk spelletje begonnen. dat men waarlijk niet uit Engeland behoeft te zou zich nu zeer gelukkig gevoelen, door na<br />
Gratis werd een doos <strong>de</strong>r pillen aangebo<strong>de</strong>n aan laten komen en dat zeker niet het wón<strong>de</strong>r-resultaat 10 daags gebruik reeds veel beter te zijn. Pijn<br />
ie<strong>de</strong>r, die er om schreef en dit gulle aanbod zal opleveren, dat <strong>de</strong> fabrikant er van belooft. zou volkomen verdwenen zijn, evenals duize<br />
werd aldus gemotiveerd ;<br />
In<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el, bij enkele van <strong>de</strong> bovengenoem<strong>de</strong> lingen, geheele toestand verbeterd enz. Ten slotte<br />
„Door een geneesmid<strong>de</strong>l zooals „Fosters Nieren kwalen, die een <strong>de</strong>gelijk on<strong>de</strong>rzoek en nauw geeft hij machtiging het bovenstaan<strong>de</strong> op elke<br />
pillen" on<strong>de</strong>r het bereik van ie<strong>de</strong>reen te brengen, keurige behan<strong>de</strong>ling eischen, zal het onoor<strong>de</strong>el wijze publiek te maken.<br />
durven <strong>de</strong> eigenaars van dit product gerust te kundig gebruik van rhabarber en van <strong>de</strong> scherpe In <strong>de</strong> Zutphensche Courant van 28 Februari<br />
verklaren, dat geen geneesmid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> aan peper munt olie ongetwijfeld scha<strong>de</strong> doen.<br />
j.1. waarschuw<strong>de</strong> <strong>de</strong> Redactie <strong>tegen</strong> dat te dure<br />
doeningen dier organen — niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
zoogenaam<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>l en berichtte tevens<br />
overdrijving waaraan an<strong>de</strong>re fabrikanten van ge- De Foster's mid<strong>de</strong>len wor<strong>de</strong>n, 't behoort er .dat <strong>de</strong> Commissaris van Politie eène verklaring<br />
\lijksoorten mid<strong>de</strong>len zich schuldig gemaakt heb-1 <strong>tegen</strong>woordig zoo bij, behalve door advertenties, kan bovengenbem<strong>de</strong>n A. Braam voor ie<strong>de</strong>r<br />
ben — *) kan wedijveren met „Fosters Nieren- ook door een brochure a#n het publiek bekend (belangstellen<strong>de</strong> ter inzage houdt, waaruit blijkt<br />
pillen", daar zij hiervan overtuigd zijn door <strong>de</strong> gemaakt. Om eens wat nieuws te vin<strong>de</strong>n heet <strong>de</strong> dat hij hoegenaamd geen baat heeft gevon<strong>de</strong>n'<br />
talrijke brieven, die zij dagelijks ontvangen, ge brochure van Foster : Egyptisch droomboek, waarin en zich ergert over het schan<strong>de</strong>lijk misbruik<br />
tuigen<strong>de</strong> van <strong>de</strong> welda<strong>de</strong>n, die <strong>de</strong> pillen aan <strong>de</strong> een uitleg van allerlei droomen gegeven wordt van zijn naam gemaakt. \<br />
menschheid bewijzen. Alle dagen wor<strong>de</strong>n ou<strong>de</strong> op <strong>de</strong> wijze, zooals men wel eens op <strong>de</strong> ker Bij een persoonlijk on<strong>de</strong>rzoek dofr ons inge<br />
en jonge menschen, die voortdurend pijn lij<strong>de</strong>n, missen, of bij z.g. waarzegsters gehoord heeft, steld, blijkt dat A. Braam een eenvoudig stoe-<br />
genezen en talrijk zijn <strong>de</strong> gevallen van aange- Maar tusschen die uitleggingen in staan, tal van lenmatter is, die dbor een „Heer" uit Amster<br />
taste, vervallen, gekrom<strong>de</strong> en gebogen ruggen, prentjes met tekst, die <strong>de</strong>n lezer nu eens duidam was opgezocht ; <strong>de</strong>ze verzocht hem zijn-j<br />
die, versterkt en krachtiger gemaakt, nieuw <strong>de</strong>lijk (?) vertellen, hoe groot het heil is dat naam on<strong>de</strong>r een briefje te ' zetten. Wat daarin<br />
leven krijgen/ . Met zulk een geneesmid<strong>de</strong>l be-1 Foster's mid<strong>de</strong>len aan <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> menschheid stond wist hij zelf niet, vooral ook erger<strong>de</strong> hij<br />
hoeft men niet 'te aarzelen een aanbod zooals kunnen verschaffen.<br />
zich omdat men hem verdacht zich voor die<br />
dit te doen ; ofschoon wij het verlies lij<strong>de</strong>n van Het boekje is in 't Ne<strong>de</strong>rlandsch geschreven, verklaring te hebben laten betalen, wat hij be-<br />
<strong>de</strong> doos, die wij U ca<strong>de</strong>au doen verzekeren wij j dus men rekent op een druk <strong>de</strong>biet. Om dit slist ontkent. j£%g<br />
ons <strong>de</strong> waar<strong>de</strong>volle me<strong>de</strong>werking van een vriend nog te vergrooten is er een biljet bijgevoegd met<br />
Wij laten 4iieron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> verklaring van Braam<br />
die ons zal helpen vele an<strong>de</strong>re doozen te verkoopen,". het volgend opschrift :c BKIJ§<br />
volgen, die wij aan <strong>de</strong> welwillen<strong>de</strong> me<strong>de</strong>werking<br />
Vat men het ? .,Publiciteit voor Spécialités Foster, van onzen Commissaris van Politie hebben te<br />
Tegen hoeveel soorten van ziekten die pillen N. Z. Voorburgwal 296, Amsterdam, danken.<br />
onfeilbaar heeten te werken is niet te zeggen. Daar er een groote vraag naar dit boekje ,,Ik on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong>, Arnoldus Braam, oud 37<br />
Talrijke attesten waarvan enkele, die na<strong>de</strong>r op j bestaat en wij gaarne <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> onzer speciali-<br />
„jaren, wonen<strong>de</strong> Lievenheerssteeg 13 te Zutphen,<br />
<strong>de</strong> waarheid on<strong>de</strong>rzocht wer<strong>de</strong>n, dien toets niet teiten on<strong>de</strong>r Uwe vrien<strong>de</strong>n bekend willen ma-<br />
„verklaar dat het mij .voorgelezen /artikel in <strong>de</strong><br />
kon<strong>de</strong>n doorstaan", moéten <strong>de</strong> <strong>de</strong>ug<strong>de</strong>lijkheid van j ken, zullen wij daarvan gaarne een exemplaar<br />
,,Deventer Courant van 24 Februari j.1. over <strong>de</strong> |<br />
het mid<strong>de</strong>l bewijzen bij tal van kwalen,-- die vol- gratis en franco zen<strong>de</strong>n aan al <strong>de</strong> personen,<br />
„Fosters rugpijn Nierenpillen, wat aangaat <strong>de</strong><br />
gens FOSTER, hun oorzaak in <strong>de</strong> nieren hebben, waarvan U on<strong>de</strong>rstaand naam en adres wilt op-<br />
De lij<strong>de</strong>r (zeker altijd een bevoegd <strong>de</strong>skundige) | geven.<br />
„verklaring door mij afgegeven, geheel bezij<strong>de</strong>n<br />
„<strong>de</strong> waarheid is. >ijg£<br />
moet maar beoor<strong>de</strong>elen of dit het geval is. Wij danken U bij-voorbaat voor <strong>de</strong> lijst die<br />
„Ik heb twee of drie doosjes van die pillen,<br />
En als hij dan niet mistast, dan wordt hij,'gij ons toezen<strong>de</strong>n wilt en verzoeken U beleefd<br />
mits hij er spoedig bij is (FOSTER is bang, dat | ook Uw adres op te.. geven, opdat wij weten<br />
„die ik gratis heb gekregen, -gebruikt omdat ik<br />
<strong>de</strong> lui te lang wachten) geholpen door pillen, door wien ons <strong>de</strong>ze lijst gezon<strong>de</strong>n wordt."<br />
„wel eenige pijn in, <strong>de</strong> rug heb en ook wel eens<br />
volgens het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong> dames C. HIJGEN- Men begrijpt waar het om te doen is. Wie<br />
„duizelig in het hoofd ben. Toen ik met het ge-<br />
HOLTZ en M. MEIJERS, Apothekers te Amsterdam, | eenmaal zoo'n boekje heeft aangevraagd of doet „bruik <strong>de</strong>r pillen bezig was, kwam er een heer<br />
bestaan<strong>de</strong> uit colophonium (vioolhars), tarwezet- aanvragen, wordt niet spoedig losgelaten. Dat „mijn huis binnen, die vroeg of mij <strong>de</strong> pillen<br />
meel en poe<strong>de</strong>r van Foenum-graecum (fenegriek- kennen wij uit ervaring.<br />
„had<strong>de</strong>n geholpen, waarop ik antwoord<strong>de</strong> : „Ja<br />
„ik geloof wel dat ze mij een weinig geholpen<br />
za<strong>de</strong>n.<br />
Met genoegen maken wij melding van een<br />
„hebben." Toen zei<strong>de</strong> hij, dat ik nierziekte had,<br />
Een vreemd mengseltje in<strong>de</strong>rdaad, dat wij briefkaart, die een onzer letterkundigen schreef,<br />
„en vroeg mij of mijn water wel eens troebel was<br />
eer<strong>de</strong>r in een apotheek van een veearts zou<strong>de</strong>n nadat hem ongevraagd — misschien had een an<strong>de</strong>r<br />
„en of ik ook wel eens last had van dikke voeten.<br />
gezocht hebben ; want daar wordt nog somwij zijn naam opgegeven — zoo'n boekje was ge<br />
„Ik heb geantwoord, dat mijn water -wel eens<br />
len fenegriek-poe<strong>de</strong>r aangetroffen. Als inwendig zon<strong>de</strong>n. Deze kaart luid<strong>de</strong> aldus :<br />
„troebel was en dat het ook wel eens kon zijn,<br />
gebruik bij menschen heeft het geen aanwending „Uw ».Egyptisch droomboek" ontving ik en<br />
„dat ik dikke voeten had, omdat ik somwijlen<br />
evenmin als het colophonium, dat trouwens bij daar het mij in mijn kwaliteit van letterkun<br />
„mijn schoenen moeielijk kan aankrijgen. On<strong>de</strong>rernstige<br />
nierziekten. door zijn prikkelen<strong>de</strong> werdige werd toegezon<strong>de</strong>n, veron<strong>de</strong>rstel ik, dat het<br />
„wijl wij zoo praatten schreef hij iets op een stukje<br />
king, geenszins als onscha<strong>de</strong>lijk is te beschouwen. ter beoor<strong>de</strong>eling was. Daar ik slechts litteraire<br />
„papier, hetwelk hij mij vroeg om te teekenen ;<br />
Zou <strong>de</strong> man, die door dit mid<strong>de</strong>l genezing be- geschriften kritiseer en geen reclame-boekjes,<br />
„zon<strong>de</strong>r dat ik het gelezen,had, teeken<strong>de</strong> ik, nadat<br />
looft, <strong>de</strong> lui, die op zijn belofte vertrouwen, waarvoor weliswaar min<strong>de</strong>r osfcwikkèl<strong>de</strong>n^dien<strong>de</strong>n<br />
„hij 'mij vooraf had verklaard, ik daarmee- geen.]<br />
soms ook voor vee aanzien ?<br />
(Je. wor<strong>de</strong>n gewaarschuwd^zond ik liet!nietswaar<br />
„kwaad<br />
Scherts, ter zij<strong>de</strong> ; in FOSTER'S pHlën ia r. niets dig ding aan <strong>de</strong> Vermmginjitgg&njLe-<strong>Kwakzalverij</strong>,<br />
aanwezig, dat. <strong>de</strong> geneeskracht, die zij heeten te die meer bevoegd is clan ik <strong>de</strong>rgelijke prulle-<br />
bezitten, kan verklaren. Wië ''er' an<strong>de</strong>rs over boekjes met <strong>de</strong> daarin zoo walgelijk aangeprezen<br />
<strong>de</strong>nkt en <strong>de</strong>n kwakzalver gelooft, loopt groot „genees(?)-midd<strong>de</strong>len (!) te beoor<strong>de</strong>elen.".<br />
[gevaar dat hij, bij het begin van een of an<strong>de</strong>r nier- Een goed voorbeeld.<br />
[ Hj<strong>de</strong>n, ;zijn kwaal op ernstige wijze kan doen ver^<br />
ergere^^<br />
Bedrog met een Attest, geconstateerd door<br />
Foster's Maag-pillen. In een boekje, <strong>de</strong>n Commissaris van Politie.<br />
door <strong>de</strong> Foster-Mc. Clellan Go. (zoo heet <strong>de</strong><br />
Engelsche firma, die als weldoenster optreedt) ver Men schrijft ons uit Zutphen :<br />
spreid, en waarop wij aanstonds nog even terug Evenals in meer<strong>de</strong>re plaatsen stel<strong>de</strong> ook hier<br />
komen, wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> kenmerken beschreven, waaraan eene beken<strong>de</strong> firma in <strong>de</strong> plaatselijke bla<strong>de</strong>n<br />
ie<strong>de</strong>r leek kan zien of zijn kwaal haar oorzaak vindt advertenties met <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling dat lij<strong>de</strong>rs<br />
in <strong>de</strong> nieren. Wij wisten- niet dat die nieren aan nierkwalen en rugpijn, eenige dagen, <strong>tegen</strong><br />
opgave van <strong>de</strong>n naam, gratis <strong>de</strong> z.g.n. Fosters<br />
Rugpijn Nierenpillen kon<strong>de</strong>n krijgen. Daardoor<br />
Wii RED.<br />
kwamen die handlangers van dien verachte-<br />
MM<br />
1 kon. Ik wist, echter niet dat er zböveeïJ<br />
„zwen<strong>de</strong>l in <strong>de</strong> wereld was, want had ik geweten<br />
„dat mijn naam op zoo^n schan<strong>de</strong>lijke wijze mis-<br />
„bruikt zou wor<strong>de</strong>n, had ik niet geteekend. Het<br />
„verhaal, zooals het in <strong>de</strong> Deventer Courant *)<br />
„staat is niet hetgeen ik verklaard heb.<br />
„Ik. verklaar thans besli dat ik van het<br />
„gebruik <strong>de</strong>r Foster rugpijn- en nierenpillen<br />
„aanvankelijk meen<strong>de</strong> iets beter te zijn gewor<strong>de</strong>n,<br />
„doch dat het mij is gebleken, dat <strong>de</strong>ze pillen voor<br />
„pijn in<strong>de</strong> rug, duizelingen in het hoofd en nier^<br />
„kwaal niets helpen.<br />
„Zutphen <strong>de</strong>n 25 Februari 1905.<br />
(w.g.) A. VAN BRAAM."<br />
*) Hetzelf<strong>de</strong> bediiegelijke attest von<strong>de</strong>n wij ook in an<strong>de</strong>re<br />
• la<strong>de</strong>n en in <strong>de</strong> bij duizen<strong>de</strong>n versprei<strong>de</strong> reclameboekjes<br />
voor die pillen.
Het antwoord van <strong>de</strong> kwakzalverskant was<br />
eene groote verspreiding van <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> boekjes,<br />
waarin toch nog dat zoo schan<strong>de</strong>lijk verkregen<br />
attest van A. Braam staat. Wij hopen echter dat<br />
het goe<strong>de</strong> voorbeeld van <strong>de</strong>n eenvoudigefr<br />
Braam navolging zal vin<strong>de</strong>n, opdat <strong>de</strong> goe<strong>de</strong><br />
naam, ook van eenvoudige personen, zoo weinig<br />
mogelijk door <strong>de</strong>n schandpaal <strong>de</strong>r kwakzalvers<br />
geschaad wor<strong>de</strong>.<br />
Wij mogen dit artikel niet eindigen zon<strong>de</strong>r<br />
een warm woord van dank en hul<strong>de</strong> aan onzen<br />
wakkeren Commissaris van Politie, die, zooals<br />
ons blijkt, een flinke me<strong>de</strong>strij<strong>de</strong>r is voor onze<br />
beginselen.<br />
Ook <strong>de</strong>r Redactie van <strong>de</strong> Zuphensche Courant<br />
onzen dank voor hare zeer gewaar<strong>de</strong>er<strong>de</strong> me<strong>de</strong>werking,<br />
die het blad voorzeker in <strong>de</strong> achting<br />
zal doen stijgen van velen, die -zoo ongaarne <strong>de</strong><br />
tastbare leugens lezen, welke dikwijls <strong>de</strong> adver-<br />
-tentie-kolommen ontsieren.<br />
Wij bevelen ons aan ook voor <strong>de</strong> opname<br />
van artikelen uit ons maandblad en hopen dat<br />
het goe<strong>de</strong> voorbeeld van <strong>de</strong>n Zutphensehen<br />
Commissaris van Politie door zijne Collega's<br />
zal gevolgd wor<strong>de</strong>n.<br />
J. M. v. E.<br />
Brutaal.<br />
* In een <strong>de</strong>r nommers van Maart van <strong>de</strong> Nieuwe<br />
Rotterdamsche Courant kan men <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong><br />
advertentie lezen :<br />
„GENEESHEER.<br />
Voor terstond gezocht een Arts, genegen,<br />
een volgens <strong>de</strong> wet onbevoeg<strong>de</strong> met een enorm<br />
drukke praktijk, (vijf dagen per week) te assisteeren<br />
en tevens als hoofd eener inrichting.<br />
Br., met opg. verlangd salaris, on<strong>de</strong>r.het No.<br />
<strong>de</strong>zer advertentie, aan het bureau <strong>de</strong>zer Courant"<br />
De steller weet, dat hij zich schuldig maakt<br />
aan wetsovertreding, waartoe zou hij an<strong>de</strong>rs<br />
een bevoeg<strong>de</strong> ter bijwoning zijner spreekuren<br />
vragen ? Hij heeft een zeer drukke geneeskundige<br />
praktijk en het is dus niet wel mogelijk , dat hij<br />
heimelijk zou te werk gaan, dat niemand er<br />
iets van bemerkt dan <strong>de</strong> patiënten alleen, die<br />
zijne hulp inroepen. Het publiek is er blijkbaar<br />
mee bekend en vandaar zijn toeloop.<br />
'Wij vragen echter niet, waar zijn <strong>de</strong> rechterlijke<br />
ambtenaren, wier plicht het is toe te zien<br />
op overtreding <strong>de</strong>r wetten in het algemeen,<br />
omdat het ons bekend is, dat overtreding <strong>de</strong>r<br />
onnoozelste politie-veror<strong>de</strong>ning bij hen dikwijls<br />
zwaar<strong>de</strong>r weegt dan <strong>de</strong> meest brutale inbreuk<br />
op <strong>de</strong> wetten, regelen<strong>de</strong> <strong>de</strong> uitoefening<br />
<strong>de</strong>r genees- of artsenij bereidkun<strong>de</strong>, maar wel<br />
vragen wij en met aandrang, waar zijn <strong>de</strong> processen-verbaal<br />
door <strong>de</strong>n hoofd-inspecteur of <strong>de</strong><br />
inspecteurs van het Staatstoezicht op <strong>de</strong> Volksgezondheid<br />
opgemaakt wegens overtreding <strong>de</strong>r<br />
geneeskundige wet, waarvan zij niet onkundig<br />
kunnen zijn, omdat <strong>de</strong> toeloop van het publiek<br />
hen <strong>de</strong>n weg moet wijzen ? Wor<strong>de</strong>n die processen-verbaal<br />
door <strong>de</strong>n officier van justitie eenvoudig<br />
ter zij<strong>de</strong> gelegd of verzuimen zij zelf<br />
ie<strong>de</strong>re poging om <strong>de</strong> wet, welker handhaving<br />
in het bijzon<strong>de</strong>r aan hunne zorg is toevertrouwd,<br />
te helpen eerbiedigen ? Helaas ! door lange<br />
ervaring hunner voorgangers geleerd, vreezen<br />
wij het antwoord te kennen.<br />
Nog een an<strong>de</strong>re vraag dringt zich op : wat<br />
zon ér niet al gebeuren, hoe zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong> politiebeambten<br />
aan 't werk wor<strong>de</strong>n gesteld, indien iemand<br />
op zoo'n manier openlijk aanwees zijn<br />
gewoonte om een an<strong>de</strong>re wet te overtre<strong>de</strong>n, raken<strong>de</strong><br />
b.v. <strong>de</strong>n eigendom, <strong>de</strong> belasting, smokkelarij<br />
enz., of zelfs eenvoudig <strong>de</strong> drankwet of <strong>de</strong> jachtwet<br />
{ De steller <strong>de</strong>r advertentie kon verzekerd<br />
zijn binnen een etmaal te zijn opgespoord én<br />
geregeld <strong>de</strong> politie-agenten aan zijn <strong>de</strong>ur te<br />
hebben.<br />
Kwakzalvers- verweer.<br />
Naar aanleiding van ons artikel over Kloosterhonig<br />
— Generaal-agenten VIERSEN en Co.<br />
te Groningen en WILLEM KRAAL JUNIOR te<br />
Kampen — in het no. van Januari j.L, ontvingen<br />
wij van genoem<strong>de</strong> heeren een „ingezon<strong>de</strong>n stuk,"<br />
dat zij ons verzochten „terwille van recht en<br />
waarheid'' te willen opnemen.<br />
In dat stuk, (dat trouwens reeds in verschillen<strong>de</strong><br />
bla<strong>de</strong>n, vooral plaatselijke, is opgenomen)<br />
wordt het resultaat van het on<strong>de</strong>rzoek betwist,<br />
zelfs wordt ons verweten dat „het ware resultaat<br />
van het on<strong>de</strong>rzoek verzwegen wordt," en verklaard<br />
dat men ,,met een waar<strong>de</strong>vol artikel te doen<br />
heeft." ! I F ! L • L<br />
Ver<strong>de</strong>r wordt volgehou<strong>de</strong>n, dat het attest<br />
van <strong>de</strong>n heer A. Doornbos (zie het Mbl. van<br />
Januari) door <strong>de</strong>zen on<strong>de</strong>rteekend is. *)<br />
Wij staan bij niemand ten achter waar het<br />
betreft „recht en waarheid" te betrachten maar<br />
wij stellen ons blad niet beschikbaar voor hen,<br />
die wij als kwakzalvers beschouwen, om daarin<br />
reclame voor hunne artikelen te maken en ons<br />
op <strong>de</strong>n koop toe nog uit te schel<strong>de</strong>n. Wij waarschuwen<br />
eerst na grondig on<strong>de</strong>rzoek en zijn<br />
steeds bereid eventueel gemaakte vergissing te<br />
herstellen, maar <strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> belanghebben<strong>de</strong><br />
verkoopers van Won<strong>de</strong>rmid<strong>de</strong>len wegen<br />
bij ons niet zwaar. Dit zij aan alle heeren kwak<br />
zalvers, in 't algemeen, gezegd.<br />
) Wij komen op <strong>de</strong>ze bewering in het volgend n°. terug.<br />
RED.<br />
Geen vrijheid van praktiseeren voor onkundigen.<br />
* Het is niet geheel van belang ontbloot uit<br />
een boek van een Professor aan <strong>de</strong> Vrije Universiteit,<br />
Mr. FABIUS : Sociale Vraagstukken getiteld,<br />
eène zinsne<strong>de</strong> over te schrijven, die lijnrecht<br />
ingaat <strong>tegen</strong> het gevoelen van vele zijner<br />
partij- en geloofsgenooten, alsof eigenlijk maar<br />
aan ie<strong>de</strong>r, die gave of roeping daarvoor meent<br />
of zegt te bezitten (adres Bijsterveld) het recht<br />
moet wor<strong>de</strong>n toegekend om geneeskundige praktijk<br />
uit te. oefenen. Spreken<strong>de</strong> over aangelegenhe<strong>de</strong>n<br />
van on<strong>de</strong>rwijs en beroep, meent namelijk<br />
Mr. Fabius, dat in het algemeen <strong>de</strong> toegang<br />
tot elk beroep voor ie<strong>de</strong>r moet openstaan ;<br />
door willekeurige bepalingen mogen geen belemmeringen<br />
in <strong>de</strong>n weg wor<strong>de</strong>n gelegd, doch<br />
hij voegt er aân toe :<br />
Allerminst is het een re<strong>de</strong>lijk verlangen, dat<br />
ie<strong>de</strong>r welk beroep ook zal mogen uitoefenen, zelfs<br />
zon<strong>de</strong>r èenige bekwaamheid daarvoor te bezitten,<br />
zon<strong>de</strong>r althans verplicht te wezen het bewijs té<br />
leveren, dat men die heeft.<br />
Zegt het voort ! zou<strong>de</strong>n wij willen toeroepen<br />
aan <strong>de</strong> vrien<strong>de</strong>n en beschermers van sommige<br />
kwakzalvers en hun praktijken.<br />
INGEZONDEN.<br />
In 't Leidsch Dagblad van 26 October 1904,<br />
later herhaald, vindt men in <strong>de</strong> rubriek „reclames<br />
à 40 cent per regel" een verklaring van mijne<br />
vrouw : Mej. W. F. ZUURDEEG, Spoorstraat n°. 12.<br />
Mijne vrouw is, volgens verklaring van haar<br />
medicus, een nierenlij dster en soms zeer ziek<br />
geweest.<br />
Toen nu,, door reclamebiljetten, haar aandacht<br />
gevestigd was op Foster's Rugpijn Nierenpillen,<br />
gratis verkrijgbaar gesteld bij <strong>de</strong> HH. D. W.<br />
E. F. DE WAAL, Mare. 56, D. M. KRUISINGA',<br />
Nieuwen Rijn 33 en REUST en KRAK, Steenstraat<br />
41, heeft zij bij eerstgenoem<strong>de</strong>n een doosje<br />
met genoem<strong>de</strong> pillen gehaald en die pillen gebruikt.<br />
Baat heeft zij daarvan niet on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n.<br />
Na 14 dagen meld<strong>de</strong> zich een heer bij haar<br />
aan die kwam informeeren naar <strong>de</strong> werking van<br />
<strong>de</strong> pillen.<br />
Toen hij vernomen had dat er geen gunstig<br />
Of nu later boven haar handteekening is geschreven<br />
en of dit soms verband houdt met<br />
hetgeen is afgedrukt in het Leidsch Dagblad<br />
on<strong>de</strong>r „reclames à 40 cent per regel" is mij niet<br />
bekend ; maar ik wensch hierme<strong>de</strong> te verklaren<br />
dat wat daar staat afgedrukt onwaar is en dat<br />
mijne vrouw noch na het eerste, noch na het<br />
twee<strong>de</strong> doosje pillen gebruikt te hebben .eenige<br />
baat of genezing gevon<strong>de</strong>n heeft.<br />
Lei<strong>de</strong>n, 14 Maart 1905. FH<br />
W. F. ZTJURDEEG.<br />
CORRESPONDENTIE.<br />
Mevr. C. v. P.—L te 's-G. Homan's klierend rank is nog<br />
in on<strong>de</strong>rzoek. Wij ra<strong>de</strong> o u aan het resultaat af te wachten.<br />
Dr. v. D te A. Wij zijn u zeer dankbaar voor het gezon<strong>de</strong>ne;<br />
Het New York Institute ofScience is onlangs besprok-en<br />
in het n°. van Mei 19« 4. Wij <strong>de</strong>nken er later -weer eens op<br />
terug te komen en zullen dan gaarne gebruik maken van<br />
het door u verstrekte materiaal.<br />
Een artikeltje over <strong>de</strong> Bice-metho<strong>de</strong> tot genezing van breuken<br />
(echte kwakzalverij) moet tot het volgend n c . wachten.<br />
Dr. Ch. B. te A. De Dragées <strong>de</strong> fer Cognet bevatten, volgens<br />
het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong>n heer M. J. VAN | PIENBROEK te<br />
<strong>de</strong>n Hel<strong>de</strong>r, een vrij g oote hoeveelheid ferro-oxalaat. Waarschijnlijk<br />
is ook quassine aanwezig; zeker is het echter niet<br />
te zeggen.J^Z ^â^* -±&& '" *j& = {. jgj^^- - .v,,~j<br />
L. H. te A. In een volgend n°. zullen" wij gaarne van uwe<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling omtrent Sau<strong>de</strong>n s gor<strong>de</strong>l^ gebruik maken ; dank<br />
vojr uwe me<strong>de</strong>werking. -^«söi<br />
A. S. te i.;îUw schrijven ontvingen jwij in dank, De<br />
dames H. en M. zijn niet van plan zich te ver<strong>de</strong>digen <strong>tegen</strong>,<br />
<strong>de</strong>n aanval van t<strong>de</strong> Klooster honig-fabrikanten, wat o. i. zeer<br />
juist gezien is<br />
P. M. JE- R. te P. Gaarne zullen wij uw stuk in 't volgend<br />
no. plaatsen. Thans is het te laat. Uw voorstel hebben<br />
wij aan het bestuur me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld.<br />
V. L. E. te A. Dank voor uwe me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling; uwe bijdrage<br />
zien wij met genoegen te gemoet. Aan uw verzoek zal in 't<br />
vervolg wor<strong>de</strong>n voldaan.<br />
C. J. K. te B. Wij danken u voor uw schrijven ; ja<br />
't in erg hoe die kleine bla<strong>de</strong>n, in <strong>de</strong> dorpen, met kwakzalvers-adveitenlies<br />
als btzaaid zijn, maar .<strong>de</strong> groote<br />
geven het voorbeeld.<br />
bla<strong>de</strong>n<br />
J. A. S. te E. Tot onzen; spijt te laat voor dit n°. ontvangen.<br />
G. B. te S. Het Anti-épileptique van UTEN, hebben wij<br />
reeds meermalen besproken en zullen het spoedig nog eens<br />
doen, als <strong>de</strong> plaatsruimte bet toelaat. Het werkzaam bestand<strong>de</strong>el<br />
is broom-kalium. Zie o. a. <strong>de</strong> Herhaal<strong>de</strong> Waarschuwingen<br />
in het Mbl. van Mei 1902.<br />
Uitgever van „De Avondpost"'.' Voor uw .welwillend afgesta.n<br />
feuilleton kon<strong>de</strong>n wij, tot ons leedwezen, nog geen<br />
plaats vin<strong>de</strong>n.<br />
— Aan <strong>de</strong> velen, die ons in <strong>de</strong>n loop <strong>de</strong>r vorige maand<br />
couranten 1er kennisneming toezon<strong>de</strong>n, onzen Jiartelijken dank.<br />
Enkele stukken, boekbeschouwing enz., moeten blijven<br />
liggen- V *&$&&&*<br />
Wij brengen nogmaals in herinnering dat wij <strong>de</strong>, met<br />
betrekking tot het blad, tot ons gerichte vragen s echts bij<br />
hoog e uitzon<strong>de</strong>ring per brief kunnen beantwoor<strong>de</strong>n. De rubriek<br />
„Correspon<strong>de</strong>ntie ' is voor die beantwoording bestemd. Het<br />
insluiten vaiTpostzege's voor antwoord zal ons niet van <strong>de</strong>zen<br />
stelregel doen afwijken.<br />
ADVERTENTIEN.<br />
Publicatie IHOI.<br />
Afdrukken op zwaar Hollandsen papier <strong>de</strong>zer<br />
Publicatie, die een in bijna alle opzichten typografische<br />
juiste reproductie is van het origineele<br />
stuk, dat op het Gemeente-Archief te Dordrecht<br />
berust, wor<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong> ontvangst van / 0.15 franco<br />
toegezon<strong>de</strong>n door on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong>n, drukkers van<br />
het Maandblad.<br />
BLUSSÉ & COMP., Dordrecht.<br />
<strong>Vereniging</strong> <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Tegen inzending van poswipsel ad f ö.oo r<br />
resultaat merkbaar was en hij eenige vragen tot E x% i j n<br />
mijne vrouw over haar ongesteldheid had ge<br />
richt, <strong>de</strong>el<strong>de</strong> hij haar, als zijn gevoelen, me<strong>de</strong>,<br />
dat al <strong>de</strong> onaangename gewaarwordingen en pijnen<br />
die zij lichamelijk on<strong>de</strong>rvond, voortkwamen<br />
bij <strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> nog etnige<br />
uit <strong>de</strong> nieren Zij moest nu maar even haar<br />
handteekening plaatsen op een blanco stukje<br />
papier, en dan zou een twee<strong>de</strong> doosje pillen<br />
gratis wor<strong>de</strong>n verstrekt, na het gebruik waarvan<br />
zij zeker genezen zou zijn.<br />
Exemplaren te verkrijgen van het<br />
M. REGISTER<br />
op <strong>de</strong> Jaargangen Xi-XX v. h. Maandblad,<br />
vervaardigd door <strong>de</strong>n Heer VAN HIEL.<br />
De Secretaris-Penningmeester,<br />
A. J. WIJNNE.
No. 5. Mei 1905. Oplage 6600 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging<br />
TEGEN IDE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN GELDER.<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZITTER-J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Amsterdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdam, 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n 7-fl.<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heeft recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding.<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam ; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AANGIFTE van LEDEN<br />
en ABONNE's bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wien ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfs dringend verzocht<br />
I NjH OUD.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging.<br />
Hoofdartikel: <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Berichten: Bestuur <strong>de</strong>r Afd Amsterdam. — Lezing over<br />
kwakzalverij te Krommenie. — Kankergenezing door Dr.<br />
Foremap. — Behan<strong>de</strong>ling door natuurlijk magnetisme. — Een<br />
geneesheer gevraagd door iemand die tering radicaal geneest.—<br />
Een mid<strong>de</strong>l om thuis een breuk te genezen. — De geneesmid<strong>de</strong>len<br />
van Ds. Grass en <strong>de</strong> Gezondheids Commissie te Elburg.—<br />
Pepermuntjes <strong>tegen</strong> allerlei kwalen. — Onbevoag<strong>de</strong> uitoefening<br />
van geneeskun<strong>de</strong>. <strong>Kwakzalverij</strong>-Cijfers.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van verschillen<strong>de</strong>n aard: Liquozone. — Verspreiding<br />
van het Maandblad. — Staatstoezicht op Volksgezondheid<br />
en <strong>de</strong> bestrijding <strong>de</strong>r kwakzalverij. — Voorgaan doet volgen ;<br />
een onbevoeg<strong>de</strong>, die een geneeskundige vraagt. — Een brutale<br />
brief van San<strong>de</strong>n Electric Belt Co. — Hoe attesten voor Pink<br />
pillen wor<strong>de</strong>n verkregen. — Het vroeger besproken attest voor<br />
kloosterhonig. — Weer een nietszeggend attest voor Pink<br />
pillen.<br />
BoekbescJiouwing : Hygienische Vlugschriften No. 13. —<br />
Geneeskundige Encyclopaedic voor het huisgezin. .<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie.<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> d& <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van hel Bestuur.<br />
Post wis« els zon<strong>de</strong>r beken<strong>de</strong> Afzen<strong>de</strong>rs.<br />
Nog altijd weet ik niet, wie van ooze twee, te<br />
Heerlen wonen<strong>de</strong>, abonné's mij <strong>de</strong>n Postwissel<br />
n°. 903 Tan 18 Februari<br />
toezond. De Heeren lezen dit toch, zou<strong>de</strong>n*zij dit<br />
niet eens willen nazien ? An<strong>de</strong>rs moet ik noodwendig<br />
bij bei<strong>de</strong> disponeeien in <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> maand.<br />
Zoowaar kreeg ik er nog weer 2 bij, n.1.<br />
n°. 5506, 12 April te Kotttrdam (hoofdkantoor)<br />
en n°. 457, 25 April te Bo<strong>de</strong>graven<br />
ingeschreven.<br />
Ook <strong>de</strong>ze abonné's moet ik dringend verzoeken,<br />
hun namen aan mij op te geven. Hoe houd ik<br />
an<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> Administratie in or<strong>de</strong> ?<br />
De Penningmeester,<br />
A. J. WIJNNE.<br />
KWAKZALVERIJ.<br />
wJ'. (Vervolg van No. 2.)<br />
Spraken we in een onzer vorige nommers<br />
over <strong>de</strong> kwakzalverij uit me<strong>de</strong>gevoel, thans<br />
moeten we een heel an<strong>de</strong>ren vorm bespreken.<br />
Een vorm, waarbij het me<strong>de</strong>gevoel geheel is<br />
buitengesloten en het <strong>de</strong>n raadgevers slechts<br />
te doen is om eigen voor<strong>de</strong>el. We bedoelen <strong>de</strong><br />
beroepskwakzalvers. Zij speculeefen op <strong>de</strong> zucht<br />
van het publiek naar mystiek en geheimzinnigheid<br />
en omringen zich met een waas van geleerdheid<br />
— men <strong>de</strong>nke aan <strong>de</strong> z.g. piskijkers. —<br />
An^ r*en maken gebruik van geneesmid<strong>de</strong>len en<br />
kiezc% daarvoor die, welke voor sommige gef<br />
vallen als werkzaam te boek staan (Pinkpillen).<br />
Weer an<strong>de</strong>ren misbruiken <strong>de</strong> verschijnselen<br />
<strong>de</strong>r electriciteit en <strong>de</strong>rgelijke om hun slag te<br />
slaan. De laatste vooral slagen maar al te dikwijls<br />
door <strong>de</strong> aantrekkelijkheid, die het geheimzinnige<br />
bij het publiek steeds heeft. Allen hebben<br />
dit gemeen, dat <strong>de</strong> patiënt nooit wordt<br />
on<strong>de</strong>rzocht en gewoonlijk zelfs niet behoeft<br />
te wor<strong>de</strong>n gezien —, dat dient ook nergens toe<br />
als 't zaakje maar ren<strong>de</strong>ert.<br />
Toch is er altijd nog een hang naar <strong>de</strong>n kwakzalver<br />
— en 't is vreemd — vooral in <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong>.<br />
Of gaat er iemand om brood bij <strong>de</strong>n<br />
koekbakker of wendt hij zich tot <strong>de</strong>n metselaar<br />
als zijn tafel stuk is? Immers neen. Aan dr. VITUS<br />
BRTJTNSMA ontleenen wij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> interessante<br />
gelijkenis :<br />
Wanneer uw kachel nief bran<strong>de</strong>n wil, kan<br />
dit verschillen<strong>de</strong> oorzaken hebben.. De rooster<br />
kan verstopt zijn, of slecht liggen, <strong>de</strong> kachel<br />
kan te oud zijn, <strong>de</strong> pijp rüet goed aansluiten<br />
of wellicht schuilt het gebrek in <strong>de</strong>n schoor<br />
steen. Wat zoudt ge wel zeggen wanneer iemand<br />
tot u kwam en zei<strong>de</strong> : !***&<br />
Brandt uw kachel slecht ?»• Zij zal goed bran<strong>de</strong>n<br />
indien ge mijn pook koopt, die is te krijgen voor<br />
tien gul<strong>de</strong>n ; hij helpt <strong>tegen</strong> verstopping van<br />
<strong>de</strong>n rooster, <strong>tegen</strong> ou<strong>de</strong>rdom van <strong>de</strong> kachel,<br />
<strong>tegen</strong> slecht aansluiten van <strong>de</strong> pijp, <strong>tegen</strong><br />
slecht trekken van <strong>de</strong>n schoorsteen. Koopt<br />
mijn pook en uw kachel brandt weer goed. Het<br />
staat te bezien of er iemand gevon<strong>de</strong>n zal wor<strong>de</strong>n<br />
die <strong>de</strong> pook voor / 10 koopt. Veeleer zal men<br />
<strong>de</strong>n kachelsmid eens ontbie<strong>de</strong>n opdat <strong>de</strong>ze zal<br />
kunnen zien waar het gebrek schuilt. Hoewel<br />
er nu aan een menschenleven meer verloren<br />
gaat dan aan zulk een kachel, voor hem wordt<br />
<strong>de</strong> tiengul<strong>de</strong>ns-pook maar al te vaak gekocht.<br />
Als nu die kwakzalvers zooveel kwaad doen<br />
waarom verdwijnen zij niet van zelve van het<br />
tooneel. Misschien <strong>de</strong>nkt hier of daar een lezer<br />
juist aan eenen goe<strong>de</strong>n beken<strong>de</strong>, die toch door<br />
<strong>de</strong>n kwakzalver is genezen of een an<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong><br />
ingezon<strong>de</strong>n me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen met of zon<strong>de</strong>r portret,<br />
ofg<strong>de</strong> dankbetuigingen die men in <strong>de</strong> groote<br />
bla<strong>de</strong>n zoo vâak kan lezen. Wij moeten dus<br />
trachten <strong>de</strong>ze overpeinzingen te weerleggen.<br />
In<strong>de</strong>rdaad heeft <strong>de</strong> kwakzalver soms succes.<br />
Daar zijn b.v. ziekten die lang duren en ten<br />
slotte beteren zon<strong>de</strong>r dat men kan zeggen, waarom'<br />
op een gegeven moment genezing intreedt.<br />
Ook zijn er ziekten die er zoo ernstig uitzien,<br />
dat <strong>de</strong> geneesheer niet veel moed kan geven.<br />
De familie loopt dan soms in wanhoop naar<br />
<strong>de</strong>n kwakzalver. Heeft nu <strong>de</strong> patiënt het geluk<br />
er bovenop te komen, dan zegt <strong>de</strong> familie —<br />
en dit is volmaakt begrijpelijk — dat <strong>de</strong> zieke<br />
door <strong>de</strong> doktoren — eventueel ook professoren<br />
— was opgegeven en dat hij door kwakzalver<br />
die en die is genezen. Een aardige illustratie<br />
hiervoor is een verhaal dat ons Professor TRETJB<br />
heeft me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld.<br />
In <strong>de</strong>n tijd dat <strong>de</strong>ze Hoogleeraar nog <strong>de</strong> gewone<br />
praktijk uitoefen<strong>de</strong>, kreeg hij een meisje<br />
on<strong>de</strong>r behan<strong>de</strong>ling dat aan eene zeer ernstige<br />
ziekte lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> was. Een consult met een professor<br />
werd gehou<strong>de</strong>n en daarna <strong>de</strong>r familie<br />
me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld, dat er niet veel kans op behoud<br />
was. Groote verslagenheid bij <strong>de</strong> familiele<strong>de</strong>n.<br />
ABONNEMENTSPRIJS, Franco per post per jaar f 1.25<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regels \ . . „ 1.50<br />
Elke regel meer 25 Cent<br />
llll'Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiën moeten vóór <strong>de</strong>n 25«ten <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
„<strong>de</strong> Dordrechtsche Drukkerij- en Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen opgeno<br />
men wanneer net Bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n inhoud geen bezwaar heeft<br />
Kort daarop kwam <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van het meisje<br />
bij Prof. TRETJB en vroeg zijn oor<strong>de</strong>el over <strong>de</strong><br />
werking van <strong>de</strong> electro-homoeotfatisèhe druppeltjes<br />
van Graaf Mathei. Men wil<strong>de</strong> n.1. <strong>de</strong>ze druppeltjes<br />
eens beproeven, nu toch dokter en professor<br />
<strong>de</strong> zieke had<strong>de</strong>n opgegeven en er naar<br />
het oor<strong>de</strong>el <strong>de</strong>r familie toch niets meer te verliezen<br />
was. Daar <strong>de</strong>ze druppeltjes uit schoon<br />
water bestaan, raad<strong>de</strong> Prof TRETJB het gebruik<br />
ervan beslist af. De va<strong>de</strong>r beproef<strong>de</strong> ze toen<br />
ook niet. fe%'<br />
Na eenigen tijd kwam tot aller blijdschap<br />
eene gunstige wending in <strong>de</strong> ziekte en <strong>de</strong> patiënte<br />
herstel<strong>de</strong> volkomen. Stelt u nu eens voor, waar<strong>de</strong><br />
lezer, dat <strong>de</strong>ze menschen <strong>tegen</strong> het advies van<br />
hunnen geneesheer, <strong>de</strong> druppeltjes toch had<strong>de</strong>n<br />
aangewend, zou dan niet ie<strong>de</strong>r gezegd hebben<br />
dat juffrouw die en die, door doktoren en" pro-j<br />
fessoren reeds opgegeven, hersteld was door<br />
het gebruik van <strong>de</strong> druppeltjes van graaf MATHEI?<br />
Zoo komen o.a. <strong>de</strong> verhalen van won<strong>de</strong>rbaarlijke<br />
genezingen in <strong>de</strong> wereld. En nu zal <strong>de</strong>ze of gene<br />
<strong>de</strong>nken, nu ja als dit meisje <strong>de</strong> druppeltjes had<br />
gebruikt zou zij ook wel beter zijn gewor<strong>de</strong>n.<br />
Volkomen juist : — indien zij althans evengoed als<br />
nu <strong>de</strong>n raad van haren geneesheer had opgevolgd.<br />
Maar het gevaar schuilt ergens an<strong>de</strong>rs. De zieken,<br />
die van <strong>de</strong> kwakzalversmid<strong>de</strong>len hooren, grijpen<br />
er naar, en verzuimen soms tijdig <strong>de</strong>skundige<br />
hulp in te roepen, of volgen <strong>de</strong>n raad van <strong>de</strong>zen<br />
slecht op omdat die te lastig is. Waarom zou<strong>de</strong>n<br />
zij het ook doen, zij hebben nu een onfeilbaar<br />
mid<strong>de</strong>l dat hun van hunne kwalen afhelpt.<br />
Nemen we eens <strong>de</strong> zooveel geprezen pinkpillen.<br />
De lezers van ons blad weten reeds dat dit zijn<br />
slecht berei<strong>de</strong> staalpillen. Toch doen <strong>de</strong>ze in<br />
geschikte gevallen (waarin gewone staalpillen<br />
zeker niet in <strong>de</strong>n steek laten) wel hunnen<br />
dienst. Wat is nu het gevaar? Ie<strong>de</strong>r die bleek<br />
ziet meent te lij<strong>de</strong>n aan bloedarmoe<strong>de</strong>, terwijl<br />
die bleekheid evengoed het eerste teeken kan<br />
zijn van éene ernstige ziekte, b.v. van tering.<br />
De leek weet dit echter niet. Hij ziet bleek en<br />
voelt zich ongezellig en neemt een paar doozen<br />
pinkpillen, die toch volgens <strong>de</strong> courantenberichten<br />
en volgens me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van kennissen<br />
zoo goed zijn. Op <strong>de</strong>ze wijze gaat dan dikwijls<br />
<strong>de</strong>, tijd voorbij waarin door <strong>de</strong>n' <strong>de</strong>skundigen<br />
veel goeds kan wor<strong>de</strong>n gedaan. Maar<br />
er is een nog veel grooter gevaar. Het geregeld<br />
gebruik van staal is voor <strong>de</strong>n teringlij<strong>de</strong>r hoogst<br />
gevaarlijk en doet zijn kwaal verergeren. Hier<br />
is dus het gebruik dubbel scha<strong>de</strong>lijk, niet alleen<br />
helpt het niet en houdt het <strong>de</strong> genezing <strong>tegen</strong>,<br />
doch het mid<strong>de</strong>l doet bovendien nog direct kwaad.<br />
Hieruit kan men zien, dat men zelfs een gebruikelijk<br />
geneesmid<strong>de</strong>l niet op eigen houtje moet<br />
innemen.<br />
(Slot volgt.)
kunst een vrij bedrijf. In Piuisen heeft men thans Niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong> dat alles laat <strong>de</strong> Amerikaan-<br />
4104 kwakzalvers van beroep of 22.8 op 100 artsen. sche firma het goedgeloovig publiek dit gevaar<br />
BERICHTEN.<br />
Van 1897—1902 is <strong>de</strong> bevolking van Berlijn met lijke artikel geduldig slikken !<br />
30 pCt. toegenomen, het Berlrjnsche kwakzalvers-<br />
Af<strong>de</strong>eling Amsterdam. # Het bestuur <strong>de</strong>r korpi met 57 pCt. Bijna 112,000 personen zijn lid<br />
„Zuurstof is eene eerste voorwaar<strong>de</strong> om te<br />
af <strong>de</strong>e ling, dat onvol fcallig was gewor<strong>de</strong>n, heeft zich van <strong>de</strong> 835 vereenigingen voor „natuurgeneeskun<strong>de</strong>" leven ; liquozone is zuivere, vloeibare zuurstof<br />
aidas geconstitueerd :<br />
in Duitschland. In drie jaren tijds zijn 392,000 —. waarme<strong>de</strong> zou<strong>de</strong> men dus <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />
I H. v. Gel<strong>de</strong>r — Voorzitter,<br />
vlugschriften op dat gebied verspreid. Eén „na kwalen, die het lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> menschdbm komen<br />
E. Th. Smeets -- Penningmeester,<br />
tuurgeneeskundig" tijdschrift heeft een oplaag vàn teisteren, beter kuïmen bestrij<strong>de</strong>n, dan met<br />
Mej. C. Hugenholtz — Secretaresse,<br />
' 12,000 exemplaren. Van het „leerboek'* van <strong>de</strong>n liquozone?" Aldus'is hun <strong>de</strong>vies. Doch <strong>de</strong> aan<br />
Dr. W. Rutgers van <strong>de</strong>r Loeff,<br />
kwakzalver BILZ zijn 1 millioen exemplaren in <strong>de</strong>n dachtige lezer weet nu beter, en zij dus op zijne<br />
han<strong>de</strong>l gebracht. Zijn vroegere kantoorbedien<strong>de</strong><br />
E. J. Abrahams.<br />
hoe<strong>de</strong>. Wij hopen van harte, dat het Staatstoe-<br />
Lezing over kwakzalver ij. Onze ijverige PLATEN heeft van zijn boek 250 000 stuks doen Licht op <strong>de</strong> volksgezondheid ervoor wake, dat<br />
me<strong>de</strong>strij<strong>de</strong>r, <strong>de</strong> heer E. J. ABRAHAMS, arts te Am- drukken. Alleen ,n 1902 zijn 3056^openbare voor- ^e ^ waar<strong>de</strong>looze, doch ook gevaarsterdami<br />
heeft te Krommenie, op uitnoodiging van drachten ge ehou<strong>de</strong>n tot aanprijzing, <strong>de</strong>r „natuurge- lijke, ' vergiftige ... kwakzalversmid<strong>de</strong>l, , , , ' . ,, . zöo & niet<br />
het bestuur <strong>de</strong>r af<strong>de</strong>eling van het Witte Kruis, '<br />
(Ne<strong>de</strong>rl. Tijdschr* v. Geneesk.).<br />
in Amerika, dan toch buiten <strong>de</strong> grenzen van ons<br />
we<strong>de</strong>r over <strong>de</strong> kwakzalverij gesproken. Moge zijn<br />
land gehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>.<br />
goed voorbeeld veel navolging vin<strong>de</strong>n !<br />
MEDEDEEUNGEN<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD.<br />
'Verspreiding van het Maandblad.<br />
K a n ke r ge n e zi n g zon<strong>de</strong>r operatie.<br />
De volgen<strong>de</strong> advertentie was <strong>de</strong>zer dagen in vele<br />
couranten te lezen :<br />
„INRICHTING<br />
ter^ speciale behan<strong>de</strong>ling zoowel in- als uitwendig<br />
en zon<strong>de</strong>r operatie van<br />
KANKER<br />
JBr:5sj3 (Carcinoma),<br />
alsme<strong>de</strong> van Gezwellen, Klieren, Aambeien (Haemorrhoï<strong>de</strong>n),<br />
Z weeren, Open won<strong>de</strong>n enz.<br />
(Gelegenh.id voor tij<strong>de</strong>lijke opname.)<br />
Spreekuren : eiken Don<strong>de</strong>rdag en Vrijdag van 10<br />
tot 5 uur, eiken Zondag van 10 tot 2 unr.<br />
Bovenbrugstraat No. 3 Arnhem, <strong>tegen</strong>over<br />
Diaconessenhuis.<br />
Dr. L. FOKEMAN."<br />
Dus ook hier te lan<strong>de</strong> een inrichting op <strong>de</strong> wijze<br />
van WINDELINCX, waar<strong>tegen</strong> wij reeds herhaal<strong>de</strong><br />
malen te vel<strong>de</strong> zijn getrokken.<br />
Wij brengen in herinnering dat Dr. FOREMAN <strong>de</strong><br />
man is, die eenige jaren het Stapkjrster boertje met<br />
zijn naam ge<strong>de</strong>kt heeft. Dat geeft vertrouwen !<br />
BJe han<strong>de</strong>ling door natuurlijk magnetisme.<br />
. Van jfeejvpeg<strong>de</strong> zij<strong>de</strong> bericht men ons<br />
• dat Arnhem zien'ook mag verheugen in het bezit<br />
van een gewezen on<strong>de</strong>rwijzer, D. H., die zijne patiënten<br />
behan<strong>de</strong>lt door z.g. natuurlijk magnetisme :<br />
het opleggen van han<strong>de</strong>n, geheimzinnige gebaren<br />
<strong>tegen</strong> het hoofd enz. enz. Het consult kost maar<br />
^gul<strong>de</strong>n.<br />
Een faaie advertentie komt voor in <strong>de</strong><br />
I Standaard van 8 April ; zij luidt :<br />
„Met een positief Christelijk" Arts of Geneesheer<br />
ia een dorp (niet te ver van een stad en aan spoor<br />
of tram gelegen), die zelf een Apotheek heefc, wordt<br />
connectie gezocht door iemand, die een onscha<strong>de</strong>lijk,<br />
giftloo-, radicaal mid<strong>de</strong>l heeft<br />
<strong>tegen</strong> tering:.<br />
Geheimhouding wordt verzocht en verzekerd. Brieven<br />
on<strong>de</strong>r h^t motto .,Ongetwijfel<strong>de</strong> Genezing" te<br />
richten aan het Bureau van dit Blad."<br />
Een mid<strong>de</strong>l om thuis een breuk te<br />
genezen. Wij waarschuwen ernstig <strong>tegen</strong> een<br />
advertentie, die, met het bovenstaand opschrift, in<br />
verschillen<strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n is opgenomen. In het volgend<br />
no. zullen wij <strong>de</strong> re<strong>de</strong>nen voor die waarschuwing<br />
uiteenzetten. '<br />
*Jammcr genoeg! Wijl het <strong>de</strong> Gezondheids<br />
commissie te Elburg niet gelukte <strong>de</strong> juiste samenstelling<br />
te weten te komen <strong>de</strong>r geneesmid<strong>de</strong>len van<br />
Ds. GRASS, welke in haar gebied even veelvuldig<br />
gebruikt als aangeprezen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> plaatselijke<br />
bla<strong>de</strong>n, liet zij haar voornemen varen hier<strong>tegen</strong><br />
•openlijk te waarschuwen • (Jaarverslag dier Commissie<br />
over 19D4.)<br />
Een heilzaam geneesmid<strong>de</strong>l. E?n zeer<br />
bespraakt heerschap wist een vrouw te Visvliet over<br />
te balen <strong>de</strong> alleenverkoDp voor die plaats op zich<br />
te nemen van een mid<strong>de</strong>l dat zou helpen voor<br />
allerlei vrouwenkwalen en ook voor het verdrijven<br />
van wormen bij kin<strong>de</strong>ren. Toen <strong>de</strong> vrouw van <strong>de</strong><br />
. gekochte pakjes een openmaakte, bleek, dat zij t'en<br />
cent had betaald voor.... achttien p°permuntjes.<br />
Onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening van geneeskun<strong>de</strong>.<br />
Voor het twee<strong>de</strong> kantongerecht te<br />
Rotterdun heeft terecht gestaan Albertus J. wegens<br />
het onbevoegd en zon<strong>de</strong>r noodzaak uitoefenen van<br />
do geneeskun<strong>de</strong>, driemaal gepleegd.<br />
Uit het getuigenverhoor bleek, dat bekl. na het<br />
on<strong>de</strong>rzoeken van. urinD bij zijn patiënt kanker had<br />
geconstateerd, wat bij het twee<strong>de</strong> bezoek veel beter<br />
was en bij het d«rd; geheel genezen, ofschoon hij<br />
toen verklaar<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> vrouw „het water" had.<br />
Het O. M. eischte <strong>de</strong> veroor<strong>de</strong>ejing tot drie geldboeten<br />
van / 100, subs. 20* dagen v or elke boete.<br />
K w a k z a 1 v]e r ij - c ij f e r s. In Dnitschland<br />
is nu se<strong>de</strong>rt 36 jaren <strong>de</strong> uitoefening <strong>de</strong>r gene es -<br />
Liquozone.<br />
Alweer is uit Amerika een nieuw panacee<br />
komen overwaaien, enkel en alleen om <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
menschheid te helpen en in het geheel niet om<br />
an<strong>de</strong>re bijzon<strong>de</strong>re' re<strong>de</strong>nen ! De bruine flacons,<br />
die in .Chicago vóór <strong>de</strong>n billijken prijs van één<br />
„Ie<strong>de</strong>r lid ontvangt één exemplaar van het<br />
Maandblad en he.eft jecht op hoogstens 3 0 exemplaren<br />
ter gratis-ver spreiding."<br />
Het zou mij »iets verwon<strong>de</strong>ren er nimmer<br />
heeft een <strong>de</strong>r le<strong>de</strong>n nagedacht over <strong>de</strong> schijn<br />
baar futiele kwestie on<strong>de</strong>r welke klasse van<br />
dollar t>e koop zijn, en hier te lan<strong>de</strong> slechts drie menschen men het Maandblad <strong>de</strong>r Vereeniging<br />
gul<strong>de</strong>n kosten (!) bevatten een etiket, waarop <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong> met succes kan rond-<br />
een heeleboel Amerikaansche geleerdheid te lezen <strong>de</strong>elen.<br />
staat, maar waarop in <strong>de</strong> eerste plaats aan Hierover enkele opmerkingen«<br />
dacht gevraagd wordt voor het bijgevoeg<strong>de</strong> Hoe gaat het met het Maandblad in zieken<br />
boekje, eene wetenschappelijke (?) verhan<strong>de</strong>- huizen, sanatoria etc? De praktizeeren<strong>de</strong> medicus<br />
ling over „het" nieuwe mid<strong>de</strong>l. Het kan bij | geeft het blaadje aan zijn patiënten die<br />
heel wat ziekten gebruikt wor<strong>de</strong>n, namelijk het eens doorsnuffelen en het in <strong>de</strong> prullemand<br />
bij.... 3@Ê.. — doch laten wij <strong>de</strong>n lezer <strong>de</strong> op- doen verdwijnen ; maar die menschen behoeven<br />
somming van al die ziekten en kwalen gerust allerminst een waarschuwing ! Tenzij ze • voor<br />
sparen, en hier volstaan met <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling, het gebruik van kwakzalversmid<strong>de</strong>ltjes in zoo'n<br />
dat het ,,<strong>de</strong>" reeks van ziekten en gebreken inrichting zijn gekomen; maar dan hebben zij,<br />
is, die <strong>de</strong> meeste fabrikanten van soortgelijke dunkt mij, al leergeld genoeg gegeven.,<br />
kwakzalverij tj es opgeven,! \ En particulieren "? Nu, ze geven eens een<br />
Op een <strong>de</strong>r eerste bladzij<strong>de</strong>n van het boekje | exemplaar aan een vriend of^ kennis, die hen<br />
leest men : ,, Wat is liquozone ?" Volgt het an t- | bezoekt en in <strong>de</strong> onmid<strong>de</strong>llijke nabijheid van<br />
woord: Liquozone is vloeibare zuurstof (! !') i het laagje Maandbla<strong>de</strong>n komt; en an<strong>de</strong>rs blijft<br />
Ja, lezers, hoogst interessant zult u het natuur- het liggen.<br />
lijk vin<strong>de</strong>n, dat, waar groote geleer<strong>de</strong>n als Moissan, Mij komt het voor, dat <strong>de</strong> meest praktische<br />
Pictet en zooveel .an<strong>de</strong>ren, niet an<strong>de</strong>rs dan bij verspreiding die on<strong>de</strong>r . <strong>de</strong> volksklasse is ; <strong>de</strong>ze<br />
<strong>de</strong> laagste temperaturen, en met behulp van toch wordt speciaal <strong>de</strong> dupe <strong>de</strong>r charlatanerie.<br />
<strong>de</strong> kostbaarste en meest samengestel<strong>de</strong> machines Hiermee sluit ik het feit niet uit, dat velen uit<br />
<strong>de</strong> zuurstof vloeibaar kon<strong>de</strong>n maken, — dat ,,hoogere" stan<strong>de</strong>n (ik bedoel <strong>de</strong> financieel meer<br />
daar ,,The Liquozone Company" ze <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> gegoe<strong>de</strong>n, niet <strong>de</strong> geestelijk hooger staan<strong>de</strong>n!)<br />
menschheid zoo maar in een fleschje à raison zich ook wel met kwakzalverij ophou<strong>de</strong>n. Waar<br />
van 1 Dollar thuis stuurt !<br />
uit alweer blijkt, dat het bezit van aardsch<br />
Het gevoel van eerbied en ontzag, dat bij slijk niet <strong>tegen</strong> domheid vrijwaart. Maar bij <strong>de</strong><br />
het eerste aanhooren van dit nieuws wellicht gel<strong>de</strong>lijk meer gezegen<strong>de</strong>n is 'dat kwakzalverij-<br />
héél, héél even voor dien Amerikaan zou<strong>de</strong> dilettantisme meer een gevolg van' het blasérijzen,<br />
verzinkt echter onmid<strong>de</strong>llijk in het niet, I zijn, meer een jacht naar het excentrieke. Het<br />
om plaats te maken voor diepe minachting, in- is toch geen nieuws, dat vele dames uit <strong>de</strong> haute<br />
dien men kennis genomen heeft van <strong>de</strong> uit volée <strong>de</strong> trouwe bezoeksters zijn van z.g.„spirikomsten<br />
van <strong>de</strong> analyse, die een <strong>de</strong>r me<strong>de</strong>wertistische" séances, van vrouwen, die „werken"<br />
kers van ons blad heeft gemaakt. De flacon, met het ei of met koffiedik^! Maar, <strong>de</strong>ze liefheb<br />
uitwendig zoo fijn en smaakvol uitg'edoscht, berij zij <strong>de</strong>n geblaseer<strong>de</strong>n gegund ; al verkwisten<br />
bevat niets an<strong>de</strong>rs dan eene waterige oplossing zij wat geld waarom niet ? Als zij 's mid<br />
van ZWAVELIGZUUR, dat is het sterk prikdags gaan dineeren, wacht hun een maische<br />
kelen<strong>de</strong> gas, dat bij verbranding van zwavel biefstuk' met doperwten, een 'flink glas wijn en<br />
ontstaat, en dat ie<strong>de</strong>r lezer natuurlijk zeer hun fysieke gesteldheid lijdt niet on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> open<br />
goed kent. In dit vocht is zelfs reeds een <strong>de</strong>el baringen <strong>de</strong>r spiritistische won<strong>de</strong>ren of on<strong>de</strong>r<br />
van genoemd ZWAVELIGZUUR omgezet inl<strong>de</strong> voorspellingen, gebroeid uit het. ei of opge-<br />
ZWAVELZUUR, méér bekend als VITRIOOL zogen uit koffiedik. En hun psychisch bestaan<br />
En dat is nu het heele mid<strong>de</strong>l. De kurk is door zal er wel niet al te zeer door geschokt, wor<strong>de</strong>n ;<br />
het scherp bijten<strong>de</strong> vocht zelfs reeds aangetast het was hen immers te doen om eens e,en emotie,<br />
gewor<strong>de</strong>n, tengevolge waarvan <strong>de</strong> vloeistof eene een griezelingetje te krijgen l $&£<br />
lichtgele kleur heeft aangenomen. Onnoodig dus Maar nu <strong>de</strong> volksman.<br />
waar<strong>de</strong> lezer, te vlagen,, of dit mid<strong>de</strong>l soms Vaak ontbreekt hem niet alleen het hoogst<br />
ook op onze slijmvliezen van mond, slokdarm noodige geld om zich en zijn gezin te voe<strong>de</strong>n,<br />
en maag eene bijten<strong>de</strong> werking zal uitoefenen? maar óok <strong>de</strong> geestes-ontwikkeling om in som<br />
Het aantasten van eene weerstandbie<strong>de</strong>n<strong>de</strong> stof mige gevallen te besluiten wat hij doen moet.<br />
als kurk zegt reeds meer dan genoeg !<br />
Zoo'n arme kerel *z'n dochtertje is ziek ; het kind<br />
En wat zwaveligzuur in verdvnd^r «taat hoest, kan niet, eten, valt van dag tot dag meer<br />
betreft ? Ziehier : r^jfi^v IN ' af. „Zwaar verkou<strong>de</strong>n" — heet het dan maar.<br />
Het moet zeer zeker tot <strong>de</strong> vergiftige stoffen Een medicus zou na auscultatie wel an<strong>de</strong>rs<br />
gerekend wor<strong>de</strong>n, al wor<strong>de</strong>n minimale hoe weten en beginnen<strong>de</strong> tuberculose constateeren.<br />
veelhe<strong>de</strong>n teri gebruike van het z.g.n. zwavelen Rust, goe<strong>de</strong> voeding en versehe lucht zullen<br />
van flesschen dan ook toegestaan. In vruchten uw kind opknappen, man ! Vraag het <strong>de</strong>n doksappen<br />
wor<strong>de</strong>n dan ook slechts sporen ervan ter. Maar jawel, daar komen duizen<strong>de</strong>n raad<br />
door <strong>de</strong>n scheikundige geduld. Zoodra dranken gevingen van onontwikkel<strong>de</strong>n : won<strong>de</strong>ren zijn<br />
méér- dan 0.008 procent van. het zwaveligzuur er gebeurd door dit of dat in te nemen en nu<br />
bevatten, moeten zij als scha<strong>de</strong>lijk voor <strong>de</strong> ge hoort men <strong>de</strong> walgelijkste, maar, toch. goed bezondheid<br />
wor<strong>de</strong>n afgekeurd. Lucht, waarin doel<strong>de</strong> raadgevingen uit <strong>de</strong>n mond van bijge-<br />
slechts 0.06 procent zwaveligzuur aanwezig is, loo.vigen, dommen, eigenwijzen., Waaruit putten<br />
kan reeds doo<strong>de</strong>nd werken. En Liquozone bevat die menschen hun kennis ? Uit <strong>de</strong> advertentiën<br />
Nota Bene 8.76 gram zwaveligzuur per Liter. van dagbla<strong>de</strong>n ! Ik vind het #dan ook onverant-
woor<strong>de</strong>lijk, dat <strong>de</strong>ze hun kolommen voor aller<br />
Voorgaan doet volgen.<br />
U alvorens ' onze metho<strong>de</strong> toe te passen wenscht te<br />
lei flesschentrekkerij openstellen. De grootste<br />
beproeven, hoeveel geneesheeren Ü niet kunnen ge<br />
.dagbla<strong>de</strong>n plaatsen kolossale annonces ter re * Nauwelijks had<strong>de</strong>n wij <strong>de</strong> ergerlijke advernezen, wy kunnen echter niet an<strong>de</strong>rs doen dan<br />
clame van gor<strong>de</strong>ls, waaruit nieuwe levenskracht tentie, waarbij door een onbevoeg<strong>de</strong> met drukke voortgaan me6 onze patiënten te genezen, hetzij dan.<br />
je lichaam binnen vloeit (sic), van pillen, die geneeskundige praktijk een arts ter assistentie<br />
dat dit <strong>de</strong> goedkeuring hebbe van Uwe autoriteiten,<br />
of niet. Niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong> Uwe min<strong>de</strong>r gunstige<br />
je heele corpus reinigen enz. enz. En schrijft werd gevraagd en die in het vorige Maandblad opinie, niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong> wij <strong>de</strong> gr-waar<strong>de</strong>er <strong>de</strong> me<strong>de</strong><br />
men daarover aan <strong>de</strong>n hoofdredacteur (ik spreek is overgenomen, uitgeknipt uit <strong>de</strong> N. R. C, of werking missen van dr. X. Y of Z, zullen wij óns<br />
uit on<strong>de</strong>rvinding, dan krijgt men het naïve <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> volg<strong>de</strong> er op ; al even bru- permittee ren ie<strong>de</strong>ren dag opnieuw we<strong>de</strong>r in het licht<br />
antwoord, dat <strong>de</strong>ze zich nimmer met <strong>de</strong> ' aftaaljds-<strong>de</strong>^vorige :<br />
te stellen en met onweerlegbare bewijzen te stavend<br />
<strong>de</strong>eling „Advertentièn" bemoeit ! Bravo ! Heer<br />
dat het percentage <strong>de</strong>r door onze metho<strong>de</strong> genezen<br />
lijk, heel aardig ! Dus *. meneer <strong>de</strong> hoofdredacteur iPi^^ÜSf-H-H. MEDICI.ff? M^n patiënten grooter is dan van welke an<strong>de</strong>re metho<strong>de</strong><br />
schrijft b.y. een hoofdartikel en heeft tot. on<strong>de</strong>r<br />
Eeii Natuur-geneeskundige (niet geprom.), met j ook.<br />
werp genomen : ,,De toenemen<strong>de</strong> kwakzalverij". uitsteken<strong>de</strong> referentièn, zoekt een med. Doctor, ; „Degeen die <strong>de</strong> electriciteit als geneesmid<strong>de</strong>l af<br />
on<strong>de</strong>r wiens toezicht hij zijn praktijk kan uit- j keurt is niet op <strong>de</strong> hoogte van zijn tijd, — be<br />
Op pagina 4 van zijn blad ziet ge .. <strong>de</strong> Pinkoefenen.<br />
Honor. ƒ 1500.— per jaar.<br />
hoor<strong>de</strong> in <strong>de</strong> 15e eeuw geleefd te h n. - TU i „i- :i ui een opgenomen — onmogelijk alle in ons blad een<br />
zin moeten- wezen. En daarom noodig ik u uit -, , *P • -o •*. A • i- _<br />
1, I * -, â Jr,,n ~ plaats kunnen.geven. Een uitzon<strong>de</strong>ring wenschen<br />
een enkele maal raadgevingen en stukken op r .. , . & , , , -, % , .. & he't ons opnieuw en dui<strong>de</strong>lijk leert hoe brutaal<br />
<strong>de</strong> firma voor <strong>de</strong>n dag durft te komen. -, .<br />
• i J n „ TT-- i, ü wil<br />
Een<br />
te maken<br />
lij<strong>de</strong>r aan~<br />
met<br />
een<br />
on<strong>de</strong>rstaand<br />
ernstige ziekte<br />
scnrrjven,<br />
wil<strong>de</strong><br />
ornaat<br />
een<br />
z.g. electrische ceintuur koopen mits <strong>de</strong>ze door<br />
te nemen, speciaal voor <strong>de</strong>n volksman. Hij heeft ^J. | ü >£ TMÊÊ w L V^ool<br />
. zijn geneesheer en nog een an<strong>de</strong>ren medicus<br />
uw znn steun bn <strong>de</strong> en rond<strong>de</strong>eling uw voorlichting van dit noodig. blaadie. En Geeft gij, I<br />
le<strong>de</strong>n <strong>de</strong>r Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij,<br />
die in <strong>de</strong> gelegenheid zijt het Maandblad te ver<br />
J -, ö sprei<strong>de</strong>n, U verzoek ik niet onverschillig te<br />
zijn bij <strong>de</strong> rond<strong>de</strong>eling van dit blaadje. Geefi<br />
,. , -, j i ,. m ^B+1<br />
het uL <strong>de</strong>n A± armen, kL <strong>de</strong>n A^ min<strong>de</strong>r I^A ontwikkel<strong>de</strong>n, *,„;i,u-in„ op- la i werd goed bevon<strong>de</strong>n en doelmatig uit een thera-<br />
dat zij in geval van ziekte geen kwakzalvers P e ^ c h De redactie van een Zwitsersch tijdschrif I<br />
(Journ. Suisse <strong>de</strong> Chim. et Pharm.) kwam <strong>de</strong>zer,a<br />
dagen in het bezit van een schrijven <strong>de</strong>r firma<br />
GABLIN EN CO. te Parijs, dat gericht was aan<br />
een <strong>de</strong>pôthou<strong>de</strong>r harer Pink-Pillen te Lucern<br />
en, vertaald, aldus luidt : ^Af^aal<br />
ÖÄÄl „MfrfflöérlflT ' r^<br />
I A « ! . .§ ' . '<br />
helpen verrijken, maar direkt <strong>de</strong>n arts halen Het antwoord op zijn briet, dat geen com<br />
en hun geld beste<strong>de</strong>n voor voorgeschreven artsenij 4 mentaar noodig heeft, luid<strong>de</strong> aldus :<br />
en goe<strong>de</strong> voedingsmid<strong>de</strong>len.<br />
Weled. Heer.<br />
„Wij stemmen U goree<strong>de</strong>lijk toe, dat men alvorens<br />
Putten; EDOUARD RÖPCKE. zich welk apparaat ook, aan te schaffen zeer ver<br />
Staatstoezicht op <strong>de</strong> Volksgezondheid en <strong>de</strong> standig han<strong>de</strong>lt door het advies van bevoeg<strong>de</strong> per<br />
bestrijding <strong>de</strong>r kwakzalverij.<br />
sonen in te roepon. De gr*oote questie is echter<br />
of <strong>de</strong> door U genoem<strong>de</strong> personen bevoegd zijn te<br />
* Als vervolg op onze me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen over<br />
oor<strong>de</strong>elen over een toestel waarvan zij hoch <strong>de</strong> samen<br />
dit punt in het vorige nommer nemen wij over stelling, noch <strong>de</strong> werking kennen en over een metho<strong>de</strong>,<br />
hetgeen oehan<strong>de</strong>ld is in <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring van voor die zij bij voorbaat reeds afkeuren zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> moeite<br />
zitters van gezondheidscommissièn in Zeeland : te nemen <strong>de</strong> resultaten te controleeren. Hieromtrent<br />
,,De Hoofdinspecteur <strong>de</strong>elt me<strong>de</strong>, dat door hem, kan <strong>de</strong> lezing van blz. 47-51 onzer biochure U nog<br />
in overleg met eenige voorzitters van Gezond na<strong>de</strong>r van dienst zij ri.<br />
heidscommissièn in Zuidholland, op voorstel „Ver<strong>de</strong>r zij U opgemerkt, dat er evenals ia ie<strong>de</strong>re<br />
van <strong>de</strong> heeren Jhr. Mr. D-E SAVORNÏN LOHMAN an<strong>de</strong>re wetenschap ook in <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> verscbil-<br />
: |<br />
Reeds geruimen tijd vermel<strong>de</strong>n wij in <strong>de</strong>I<br />
Lucerner-couranten uw naam als <strong>de</strong>pôthou<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong>r Pink-pillen. Aangezien gij er geregeld van<br />
verkoopt, zijn wij overtuigd, dat zich on<strong>de</strong>r<br />
uwe cliënteele personen bevin<strong>de</strong>n, die met succes<br />
.gebruik gemaakt hebben van onze Pink-pillen. J<br />
Het komt ons billijk voor, in ruil voor het her-f<br />
haal<strong>de</strong>lijk noemen van uwen naam in <strong>de</strong> couranten,<br />
dat gij ons eenigszins te gemoet komt in <strong>de</strong><br />
daarvoor gemaakte kosten. Nu kunt gij ons<br />
geheel bevredigen door pogingen in -het werk<br />
te stellen, om van door Pink-pillen genezen<br />
personen verklaringen te verzamelen met toestemming<br />
<strong>de</strong>ze.te,mogen pubheeeren..Wij moeten<br />
hierbij opmerken, dat <strong>de</strong>gene' die door u belast<br />
wordt <strong>de</strong>ze attesten te verkrijgen, door' ons beloond<br />
zal wor<strong>de</strong>n met fr. 10 voor elke verklaring.<br />
Voortaan zullen wij slechts in <strong>de</strong> couranten<br />
van die <strong>de</strong>pôthou<strong>de</strong>rs melding maken, welke!<br />
ons krachtig geholpen hebben in het verkrijgen<br />
van <strong>de</strong>rgelijke attesten. Wij vertrouwen dat ook<br />
u daarbij zult zijn.<br />
In afwachting, enz."<br />
Hieruit kan men eenigszins begrijpen, waarom<br />
ook hier ter lan<strong>de</strong> zoo'n jacht gemaakt wordt<br />
op het verkrijgen van attesten. Fr. 10 per stuk,<br />
dat is niet goedkoop !<br />
J. P. V. D. M.<br />
en DEKKER, in die "provincie 'maatregelen be- I ] fP <strong>de</strong> opvatt ngen zijn; <strong>de</strong> allopathen, d w z. zij<br />
raamd wer<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> uitbreiding <strong>de</strong>r kwak - J?J?^ 100 "" 1 vo r? r8chï ^ eD ' nullen wel steeds <strong>tegen</strong>-<br />
, .. -i,T & . J ,fo .. .,* stan<strong>de</strong>rs van ie<strong>de</strong>re natuurgeneesmetho<strong>de</strong> bin ven,<br />
De ware geschie<strong>de</strong>nis van een gewraakt attest, omtrent<br />
liet artikel Kloosterhonig en ver<strong>de</strong>r schrijven van<br />
zalverij, o.a. door het verzamelen van feiten, boewei zij in <strong>de</strong> praktijk gedwongen wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> het „Maandblad <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>".<br />
"blijken, waaruit en <strong>de</strong> door na<strong>de</strong>ehge het publiceeren gevolgen <strong>de</strong>r van kwakzalverij <strong>de</strong> samen | natuurgeneeswijze voorbeeld is he* geval toe te van passen. Priesnitsch Een ; eigenaardig een man,<br />
stelling <strong>de</strong>r aangeprezen mid<strong>de</strong>len met <strong>de</strong>n wer die geen medische opleiding genoten had, doch alleen On<strong>de</strong>r bovenstaan<strong>de</strong>n titel hebben <strong>de</strong> ' hoofdkelijk<br />
kosten<strong>de</strong>n prijs <strong>tegen</strong>over <strong>de</strong>n gevraag<strong>de</strong>n ia het bezit was vau een hel<strong>de</strong>r verstand. Toen hij verkoop er s van <strong>de</strong> kloosterhonig in verschillen<strong>de</strong>,<br />
prijs.<br />
voor het eerst met zijne wateromslagen werkte, vooral plaatselijke bla<strong>de</strong>n een artikel geplaatst,<br />
,,Hij geeft <strong>de</strong> voorzitters <strong>de</strong>r Zeeuwsche Gezond choldt <strong>de</strong> faculteit hem voor een kwakzalver :<br />
heidscommissièn in overweging dat voorbeeld<br />
... .en thans gebruikt ie<strong>de</strong>r geneesheer te zijner tijd<br />
(waarvan wij <strong>de</strong> opneming geweigerd hebben ;<br />
<strong>de</strong> Priesnitsche- omslagen. Waaruit dus volgt, dat zie ons vorig no.) waarin o. a. werd opgekomen<br />
te volger^<br />
het eerste oor<strong>de</strong>el <strong>de</strong>r faculteit absoluut verkeerd en <strong>tegen</strong> een schrijven van <strong>de</strong>n heer J. A. SCHLEUR-<br />
De heer VAN LEDDEN HULSEBOSCH, meenen<strong>de</strong> onbt)2onnen was. De homoepathie heeft sinds on HOLTS. Med. Doet. Arts, te Ezinge, vermeld in<br />
dat ook <strong>de</strong> scha<strong>de</strong>lijke cosmetica moeten ge- heugelijke tij<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> gewone geneesheeren in <strong>de</strong>n ons Maandblad van Januari j.1. Dit schrijven,<br />
weerd wor<strong>de</strong>n, waarschuwt o.a. <strong>tegen</strong> het ge Uerslechtsten reuk gestaan.... en thans bestaat er waarvan zij <strong>de</strong> onwaarheid trachtten aan te<br />
bruik van het z.g. „New London Hair Restorer" aan <strong>de</strong> faculteit een leerstoel voor <strong>de</strong> homoepathie ! ! toonen, en dat zij een „lasterlijke aantijging"<br />
't welk voor <strong>de</strong> gezondheid scha<strong>de</strong>lijke bestand- ,.Onze geneesheeren hebben geen min<strong>de</strong>re opleiding noem<strong>de</strong>n, heeft <strong>de</strong>n heer S. aanleiding gegeven<br />
<strong>de</strong>elen levert en waarvan flesschen <strong>tegen</strong>" / 1.— genoten dan welke an<strong>de</strong>re arts; doch inplaats van tot het doen plaatsen van het on<strong>de</strong>rstaand<br />
van uit Zeeland in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l wor<strong>de</strong>n gebracht, onzen tijd te verbeuzelen in noo<strong>de</strong>looze disputen,<br />
terwijl <strong>de</strong>" kosten<strong>de</strong> prijs door hem op / 0.05 à die niemand genezen, voeren wij liever als bewijzen<br />
stuk in <strong>de</strong> Nieuwe Prov. Gron. Ct. van 28 Maart.<br />
/ 0.06 wordt geschat."<br />
voor <strong>de</strong> <strong>de</strong>ug<strong>de</strong>lijkheid onz«r metho<strong>de</strong>, <strong>de</strong> leven<strong>de</strong><br />
»Ezinge, 24 Maart'1905. I<br />
getuigen aan namelijk onze genezen patiënten.<br />
Geichte Redactie !<br />
Ons dunkt dat <strong>de</strong> kosten van <strong>de</strong>rgelijke mid ,,Mogelijk dat U het oor<strong>de</strong>el van een willekeurig ,,Van beviien<strong>de</strong> zij<strong>de</strong> werd mij een exempl. uwer<br />
<strong>de</strong>len slechts bijzaak zijn ; hoofdzaak blijft het geneesheer stelt boven dat van iemand, die zelf ge courant van 21 Maart j.1. toegezon<strong>de</strong>n, waai in een<br />
gevaarlijke.<br />
nezen word door onze metho<strong>de</strong> — mogelijk ook, dat ingezon<strong>de</strong>n stuk voorkomt vai <strong>de</strong> heeren Kraal Jz.
te Kampen en Viersen en Co. to Groningen, hoofd- „U, geachte Redactie, dankend voor <strong>de</strong> opname<br />
verkoopers van het gebeimmiddol „Kloosterhonig". | <strong>de</strong>zer regelen, noem ik mij,<br />
„Daar <strong>de</strong> heeren mij in dat stuk beschuldigen<br />
Met <strong>de</strong> meeste hoogachting,<br />
van pressie te hebben uitgeoefond op <strong>de</strong>n heer A.<br />
J. A. SCHLEUKHOLTZ,<br />
Doornbos te Ezinge, ve-zoek ik u beleefd om op<br />
Med. Üocts. Arts.''<br />
name van <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> regelen.<br />
„Ezinge, 23 Maart 1904.<br />
•„Het Maandblad van <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong> <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> „On<strong>de</strong>r go teekend e verklaart, dat hij aan <strong>de</strong> Firma<br />
kwakzalverij heeft <strong>de</strong>n Kloosterhonig lattn on<strong>de</strong>r Viersen en Co. te Groningen geen schriftelijk attest<br />
zoeken en toen i? gebleken, dat die zoo goed als heeft afgegeven, waarin verklaard wordt, dat <strong>de</strong><br />
uitsluitend bestond uit honig, terwijl misschien <strong>de</strong>ze Kloosterhonig bij zij -.o kin<strong>de</strong>ren uitstekend <strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />
met eene kleine hoeveelheid van iets an<strong>de</strong>rs ver kinkhoest heeft geholpen en dat hij zelfs geen enkel<br />
mengd was, maar in allen gevalle geene beken<strong>de</strong> ge- attest, hoedanig ook, <strong>de</strong>n Kloosterhonig betreffen<strong>de</strong>,<br />
% ne*skrachiige stoffen wer<strong>de</strong>n gevon<strong>de</strong>n.<br />
ht eft afgegeven. A. DOORNBOS."<br />
„En nu mogen <strong>de</strong> hoofd verkoopers beweren, dat<br />
juist in <strong>de</strong> combinatie met <strong>de</strong> geheimzinnige, nog We*r een nietszeggend attest voor Pinkpillen.<br />
bovendien twijielachtige hoeveelheid van iets an<strong>de</strong>rs De N.Rott. Ct. bevatte onlangs, op <strong>de</strong> beken<strong>de</strong><br />
F <strong>de</strong> beweer<strong>de</strong> g root e geneeskracht van Kloosterhonig plaats, weer het volgend attest met portret :<br />
ligt, ik voor mij geloof dat niet. Trouwens, ik ge „Juffrouw Carolina Fre<strong>de</strong>rika Schijf, 40 jaren<br />
loof aan geene voortreffelijkheid van welk geheim oud, wonen<strong>de</strong> te Oost en West Souburg, bij<br />
of kwakzalversmid<strong>de</strong>l ook. De officieeIe wetenschap Mid<strong>de</strong>lburg, had ook eene verkoudheid verongeefterooijfc<br />
ruimschoots rnimannnAf.3 aJJftj alles, .«zo-t wat geheimmid<strong>de</strong>len m*naimmi/4s3nlrin miono- praes I ï • 11 ï i- -i -i t<br />
teeren en vrij wat meer nog bovendien. Wie dat acntzaamd, welke naar van lieverle<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r-<br />
niet gelooft, moet het zelf weten, ik. kan alleen mijn<strong>de</strong> en verzwakte ; zulks werd van dag tot dag<br />
waarschuwen, maar pressie daarom uitoefenen, op erger, en van tijd tot tijd had zij bloedspuwingen."<br />
wien ook, heb iX nooit gedaan en zal ik nooit doen. „Op aanra<strong>de</strong>n ben ik tot het gebruik <strong>de</strong>r<br />
,Willen nu an<strong>de</strong>ren gewonen honig duur betalen Pink-Pillen overgegaan. Na verloop van acht<br />
dan U dat ook tot op zekere hoogte • hunne eigene dagen gevoel<strong>de</strong> ik mij sterker, <strong>de</strong> eetlust kwam<br />
zaak, ofschoon ze, naar mijn oor<strong>de</strong>el, verstandiger terug en- van bloedspuwingen is hoegenaamd<br />
han<strong>de</strong>l<strong>de</strong>n ei vooral goedkooper uit waren, wanneer geen sprake meer geweest. Mijne verklaring<br />
ze een zakje met ulevellen kochten of wat suikerwater<br />
voor hunne hoest gereed maakten.<br />
„Maar er is iets wat vrij wat erger is. De verkoopers<br />
van geheim- en kwakzalversmid<strong>de</strong>l en ver«<br />
lokken het publiek door het plaatsen in <strong>de</strong> dagbla<strong>de</strong>n<br />
van lange, -dure en opgeschroef<strong>de</strong> advertenties,<br />
iet-* dat <strong>de</strong>'heeren Vie ree a en Kraal noemen „reclame<br />
maken op eene eigenaardige en opvaller.<strong>de</strong> manier."<br />
Ja, wel eigenaardig ! Laten wij die eigenaardigheid<br />
eens na<strong>de</strong>r bezien.<br />
„Eene <strong>de</strong>rgelijke advertentie, die ik in het Maandblad<br />
van <strong>de</strong> Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij van<br />
het begin tot het ein<strong>de</strong> onwaar noem<strong>de</strong>, plaatsten<br />
<strong>de</strong> hooflverkoopers van Kloosterhonig in het<br />
„Nieuwsblad van het Noor<strong>de</strong>n 1 moet missen zoodat het waarlijk niet noodig is<br />
dat men zijn geld er ook bij inschiet. Veel kan<br />
wor<strong>de</strong>n gedaan, bij <strong>de</strong>n <strong>tegen</strong>woordigen stand<br />
<strong>de</strong>r oor heelkun<strong>de</strong>, om »bij verschillen<strong>de</strong> vormen<br />
van doofheid <strong>de</strong> oorzaak op te sporen en zooveel<br />
mogelijk te verhelpen. En tal van toestellen<br />
zijn er uitgedacht om het zwakke gehoor ter hulp<br />
te -komen. Maar voor dit alles moet men bij <strong>de</strong>n<br />
dokter en niet bij <strong>de</strong>n kwakzalver terechtkomen.<br />
Vooral, dat zij nog eens gezegd, vereischen ooraandoeningen<br />
van kin<strong>de</strong>ren een zorgvuldige behan<strong>de</strong>ling.<br />
Want niet alleen dooïgeboren kin<strong>de</strong>ren,<br />
maar ook kin<strong>de</strong>ren die in <strong>de</strong> eerste levensjaren<br />
doof wor<strong>de</strong>n, kunnen doofstom wor<strong>de</strong>n".<br />
Geneeskundige E n c yclopa e die<br />
voor het huisgezin. Amsterdam, Scheltema<br />
en Holhema's boekhan<strong>de</strong>l.<br />
Met evenveel genoegen als bij <strong>de</strong> vorige afleveringen<br />
kondigen wij thans <strong>de</strong> verschijning<br />
aan van dè 9e aflevering <strong>de</strong>zer Encyclopaedic<br />
die van „pokken" tot „verzorging <strong>de</strong>r tan<strong>de</strong>n"<br />
loopt. Wenken, het behartigen overwaard, wor<strong>de</strong>n<br />
weer in menigte gegeven ; wij, voor ons,<br />
bepalen ons tot <strong>de</strong> overneming van <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> :<br />
Bij „suikerziekte" lezen wij : „De lichtge-<br />
kunt U in alle couranten en dagbla<strong>de</strong>n bekend geloovige patiënten wor<strong>de</strong>n helaas telkens op<br />
maken."<br />
nieuw overstroomd met aanprijzingen van ge<br />
Tengevolge van dit bericht ontvingen wij neesmid<strong>de</strong>len die een fabelachtige uitwerking<br />
het volgend schrijven, waarvan wij dankbaar zou<strong>de</strong>n hebben, welke echter absoluut zon<strong>de</strong>r<br />
gebruik maken :<br />
waar<strong>de</strong> zijn en in werkelijkheid alleen moeten<br />
„O. en West Souburg, 30 Maart 1905. dienen om <strong>de</strong> beurs <strong>de</strong>r fabrikanten te stijven.<br />
Naar aanleiding van d^ reclame voor <strong>de</strong> pinkpil Zulke waar<strong>de</strong>looze praeparaten, die, in weerlen<br />
in <strong>de</strong> Nieuwe Rotterdam* che Courant van 29 wil van <strong>de</strong> ijverigste reclame, <strong>de</strong> wetenschappe<br />
Maart jl. wil ik u <strong>de</strong> waie toedracht <strong>de</strong>r zaak lijke kritiek niet hebben kunnen doorstaan,<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen. U kunt er naar geheven gebruik van<br />
maken. $I1S<br />
zijn b.v. djoeat, antimelline, glykosolvol, saccharo-<br />
Juffrouw CAROLINE SCHIJF, (huist rouw van J. van solvol."<br />
<strong>de</strong>n Broecke) heeft mij verklaard en dit is beves •Bij het artikel „Syphilis" heet het :<br />
' van 25 Sept. j.1. tigd door haar, toenmaligen medicus, mijn va<strong>de</strong>r, „Zon<strong>de</strong>r voorbehoud willen wij het groote<br />
In die advertentie wordt beweerd, dat <strong>de</strong> heer A. dat zij 5 jaar gele<strong>de</strong>n haematemesis (bloedbraking) publiek waarschuwen vQor <strong>de</strong> dagelijks in alle<br />
Doornbos te Ezinge <strong>de</strong>n hoofdvcrkoopet s schreef, gehad heeft en daarvan door <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling van I dagbla<strong>de</strong>n opgenomen reclame van kwakzal<br />
dat zijn* kin<strong>de</strong>ren erg le<strong>de</strong>n aan kinkhoest, dat ha-en medicus is genezen.<br />
vers. Zij trekken partij van <strong>de</strong> dikwijls wan<br />
verschillen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len geprobeerd waren, maar niets Toen zij na hare genezing nog wat zwak bleef | hopige, gemoedstemming van <strong>de</strong> patiënten om<br />
baatte ; dat na het gebruik van Kloosterhonig dat heeft zij op aanra<strong>de</strong>n van an<strong>de</strong>ren 2 doozen pink- '<br />
mid<strong>de</strong>l direct zijn wtldadigen invloed liet gel<strong>de</strong>n en pillen gebruikt en zij gevoel<strong>de</strong> zich na het gebruik<br />
hen een onwetenschappelijke en ontoereiken<strong>de</strong><br />
Doornbos het recomman<strong>de</strong>er<strong>de</strong> in <strong>de</strong> plaats zijner daarvan wel wat sterker.<br />
behan<strong>de</strong>ling te doen on<strong>de</strong>rgaan, die <strong>de</strong>n be<br />
inwoning, waar <strong>de</strong> kinkhoest in erge mate zou<strong>de</strong> Vorige jaar kwam volgens het verhaal van <strong>de</strong> staan<strong>de</strong>n '7iökeiijkn zenuw- en gemoedstoestand<br />
he er sehen.<br />
juffrouw een mijnheer, die haar vroeg of zij wel slechts k:m doen \erergeren." f ,«»- > .k'IÏM<br />
„Ge ziet, geachte Redactie, dat <strong>de</strong> advertentie eens pinkpillen gebruikt had, wat zij toegaf, en<br />
nog geheel iets an<strong>de</strong>rs inhield dan <strong>de</strong> hoofd verkoo <strong>de</strong>ze mijnheer vroeg haar toen over <strong>de</strong> ziekte die<br />
pers r.u beweren in het nummer uwer courant van zij gehad heeft enz. Daarop vroeg hij haar por CORRESPONDENTIE.<br />
21 Maart j.1. Want daarin staat het volgenie : tret, wat zij eerst niet wil<strong>de</strong> geven maar na een<br />
— Men zendt ons het Dagblad van Noord—Bradant van Zon<br />
„Op <strong>de</strong> vraag, of er zoovele menschen te Ezinge | bod van ƒ 2,50 gaf, er bijzeggen<strong>de</strong> daar kan dag 2 en Maandag 3 April, waarin <strong>de</strong> nie<strong>de</strong><strong>de</strong>eling voorkwam<br />
hoestten, was het antwoord, dat vele kin<strong>de</strong>ren <strong>de</strong> ik 12 nieuwe voor hebben. Toen vroeg hij haar of van een rechtszitting, waarbij <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> Reimanns nogal<br />
kinkhoest had<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> Kloosterhonig hier<strong>tegen</strong> met hij het in <strong>de</strong> couranten mocht zetten. Zij stem<strong>de</strong> een raar figuur maakte. De zaak heeft echter met kwakzal<br />
goed gevolg werd aansewend. Op ons verzoek daarin toe, als het maar niet in <strong>de</strong> Zeeuwsche blaverij, breukban<strong>de</strong>n enz. niets te maken, zoodat wij bet verslag<br />
niet kunnen opnemen.<br />
wild-3 hij dit sehr ftelijk bove-tigon, hetgeen ook ge<strong>de</strong>n kwam.<br />
J. C. v. L. H. te A. Dank voor uwe me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling over <strong>de</strong><br />
beur<strong>de</strong>." Het blijk dus, dat hier van Doornbos' Hieruit blijkt, dat het grootste <strong>de</strong>el vân het ver Pillen van Dr. <strong>de</strong> Brissac-, wij komen er spoedig op terug.<br />
eigen kin<strong>de</strong>ren geen sprake is, noch van het recomhaal in <strong>de</strong> N. R. R. longen is en het eenige resul P. N. v. L. te N. In <strong>de</strong> Maandbla<strong>de</strong>n van October, Nov.<br />
man<strong>de</strong>eren van het mid<strong>de</strong>l aan an<strong>de</strong>ren. Maar ook taat van <strong>de</strong> pinkpillen is geweest, dat zij wat ster en December 1903 is door ons besproken <strong>de</strong> Atomizer van<br />
van het schriftelijk bevestigen is ,geen woord waar, ker gewor<strong>de</strong>n is, welk rosultaat zij natuurlijk even Tücher. Het mid<strong>de</strong>l Vixol kennen wij niet en wij hebben het<br />
zooa's blijkt uit nevensgaan<strong>de</strong>, door d^n heer Doorn goed en met vrij wat min<strong>de</strong>r kosten met gewone bier te lan<strong>de</strong> nog niet geadverteerd gezien.<br />
bos geweeken<strong>de</strong> verklaring, die ik u beleefd verzoek<br />
Dr. M. ie A. Wij moeten ons tot een enkele waarschu<br />
staalpillan had lunnen verkrijgen.<br />
wing bepalen ; <strong>de</strong> man is bevoegd, dus van wettelijke zij<strong>de</strong><br />
hier on<strong>de</strong>r een plaatsje te verleenen. De hoofd- Hoogachtend. Uw Dw. Dr., is er niets aan te doen. Helaas!<br />
verkoopers zullen het mij wel niet kwalijk nemen,<br />
C. E. PÉUGGE, Arts.'' J. B. D. te As "Wij danken u voor uw schrijven, doch<br />
dat ik, met <strong>de</strong>rgelijke „eigenaa- dighe<strong>de</strong>n" voor oogen,<br />
ook <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>ze zaak kunnen wij voorloopig niet met succes<br />
nu op mijne beurt, en naar ik mij vL i, met vrij<br />
optre<strong>de</strong>n. "Wanneer er een geneesheer wordt gevon<strong>de</strong>n, die<br />
wat meer recht dan <strong>de</strong> geachte heeren, hunne han BOEKBESCHOUWING. zich verlaagt om aan <strong>de</strong> oproeping in <strong>de</strong> advertentie gevolg<br />
te geven, zullen wij eens zien of een waarschuwing nut<br />
<strong>de</strong>lwijze van zoodanig en aard vindt, om niet na<strong>de</strong>r<br />
kan hebben.<br />
aan te dui<strong>de</strong>n.<br />
Hygienische Vlugschriften, No. H. W. v.R. te D. Door <strong>de</strong> dames C HUGENHOLTZ en M.<br />
„Ten slotte zeggen <strong>de</strong> hoofd verkoopers, dat . bij<br />
13, Keel en Ooren. Uitgave van F. van Rossen MEIJERS, Apothekers te Amsterdam, zijn <strong>de</strong> door u gezon<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong>n hee* Wiilem Kraal Jr. te Kampen vele attesten te Amsterdam.<br />
mid<strong>de</strong>len on<strong>de</strong>nRcht.<br />
Het Poudre Anti-rhumatismale van Peeters bevat melksuiker<br />
en dankbetuigingen ter inzage liggen, waaron<strong>de</strong>r Dr. H. PINKHOF gaat onvermoeid voort en ver<strong>de</strong>r magnesia, kalium, natrium, zwavelzuur en koolzuur,<br />
van menschen met naam. Nu, als ze alle zijn van met het versprei<strong>de</strong>n van nuttige raadgevingen hoogstwaarschijn 1 ijk'aanwezig als sulfas magnesicus, sulfas-ûalicus<br />
<strong>de</strong>n and als het on<strong>de</strong>rhevige attest, zal h< t eene in <strong>de</strong> bovengenoem<strong>de</strong> handige boekjes. In het en bicarbonas natricus.<br />
m:oie verzameling zijn. Maar bovendien weten we, thans verschenen No. 13 zijn keel en ooren aan De Pilules* Anti-rhumatismales van Peeters. bevatten in hoofd<br />
dat <strong>de</strong> neiging tot kwakz al veren en het gebruiken<br />
zaak Extr. cascar. sagrad. en Sali'y las natricus.<br />
<strong>de</strong> beurt en menigeen zal <strong>de</strong>nken : had ik <strong>de</strong>ze Gij ziet. dat wij het zon<strong>de</strong>r die prachtige uitvinding ook<br />
van geheimmid<strong>de</strong>len aan geen stand gebon<strong>de</strong>n is.<br />
zaken maar vroeger geweten.<br />
wel kunnen doen,<br />
Ge zult u, g achte Redactie, zeker nog zeer goed<br />
— Aan allen, die ons in <strong>de</strong> afgeloopen maand advertenties,<br />
herinneren <strong>de</strong> ergerlijke gevallen, zelfs met doo<strong>de</strong>- Beachtenswaardig, van ons standpunt be biochures enz. toezon<strong>de</strong>n, betuigen wij onzen-dank.<br />
1 ij ken afloop, die Freule Anna <strong>de</strong> Savornin Loh man schouwd, is o. a. ook het volgen<strong>de</strong> :<br />
— Alwe<strong>de</strong>r moest veel tot een volgend no. wor<strong>de</strong>n uit<br />
daarvan publiceer<strong>de</strong> in <strong>de</strong> „Hollandsehe Lelie" en „Dooven en hardhoorigen zijn nog aan een gesteld.<br />
<strong>de</strong> kernachtige wijze, waarop zij hare standgenoo en bijzon<strong>de</strong>r gevaar overgeleverd doordat tallooze<br />
daarover <strong>de</strong> les las. '<br />
bedriegers het op hen hebben gemunt. Zeer<br />
„Vergun mij ten slotte nog eene opmerking om bekend is een groote zwen<strong>de</strong>lfirma te Parijs,<br />
trent <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van een anchr attest, r.1. van <strong>de</strong> die door geheel <strong>de</strong> wereld adverteert en <strong>de</strong> slacht<br />
Fosie s rugpijnnierpillen. In hetzelf<strong>de</strong> Januarioffers reeksen van attesten on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> oogen duwt<br />
nummer van het „Maandblad <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij" die <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> werking van <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len <strong>de</strong>r firma<br />
staat een protest, overgenomen ut het „Nieuwsblad<br />
van het Noor<strong>de</strong>n", van R. Leuver, Torenstraat |<br />
uitbazuinen. Iemand, die daarvoor tijd over<br />
no. 15 te Groningen, <strong>tegen</strong> het misbruik maken van had, heeft brieven gezon<strong>de</strong>n naar een aantal<br />
zijnen naam op soortgelijke wijze als met dien van <strong>de</strong>n van <strong>de</strong> adressen, die in <strong>de</strong> attesten waren opge<br />
heer Doornhos is geschied. Het is niet mijne «chuJd, geven en kreeg ze bijna -allen terug als onbestel<br />
dat het alweer <strong>de</strong> Firma Viersen en Gez. Viersen baar ; zoodat bleek, dat <strong>de</strong> attesten verzinsels<br />
zijn, die <strong>de</strong>n verkoop van dat mid<strong>de</strong>l hebben. waren. Het is al erg genoeg als men zijn gehoor<br />
ADVERTENTIEN,<br />
HOTEL OU COMMERCE<br />
te Lei<strong>de</strong>n,,<br />
wordt H.H. Medici ten zeerste aanbevolen.<br />
JH. DEGRiUW Prop.<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> Kwakz ligt ter lezing
No. 6. Juni 1905. Oplage 6600 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging<br />
EGEN DE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN GELDER<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZITTER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Amsterdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdaröi 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n 711<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heeft recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding.<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam ; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AANGIFTE van LEDEN<br />
en ABONNÉ's bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wien ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>l en en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad ia niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfs dringend verzocht<br />
INjHOUD.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging.<br />
Hoofdartikel: <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Berichten: Verhooging van bijdrage — Lezing over kwakzalverij.<br />
— Lezing over natuurleefwijze. — Congres <strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />
kwakzalverij. — Verschillend optre<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong>over kwakzalverij.<br />
— <strong>Kwakzalverij</strong> in New York.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van verschillen<strong>de</strong>n aard : De breuken genezer<br />
W. S. Rice, te Lon<strong>de</strong>n — Homan's klierendranjc. — Barsoi. —<br />
"Waarschuwing vanwege <strong>de</strong> politie — Wan schuwing vanwege<br />
het Dep. van Binnenl. Zaken. — Uit <strong>de</strong> Pers.<br />
Ingezon<strong>de</strong>n: Over kwakzalvers-advertenties.<br />
Rechtszaken: Haarlemmerolie fabrikanten. — Cassatieberoep<br />
van Haverhoek door <strong>de</strong>n Hoogen Raad verworpen.<br />
Boekbeschouioing : Natuurbond. De Bo<strong>de</strong> van „Sanitas"<br />
Handleiding voor <strong>de</strong> vlee ch keu ring.<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie :<br />
Herhaal<strong>de</strong> Waarschuwingen: Sanguin ose.<br />
Veretniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur<br />
In <strong>de</strong>ze maand zullen <strong>de</strong> kwitantiën wor<strong>de</strong>n aangebo<strong>de</strong>n<br />
voor <strong>de</strong> nog niet betaal<strong>de</strong> contribution en<br />
abonnementen. Men wordt verzocht het bedrag gereed<br />
te leggen, opdat <strong>de</strong> Kwitantie niet terugga wegens<br />
„nic't-thuis" zijn.<br />
Buitenlands vertoeven<strong>de</strong>, en in <strong>de</strong> tropen verblijfhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong>,<br />
le<strong>de</strong>n en abonné's wor<strong>de</strong>n nogmaals herinnerd<br />
aan <strong>de</strong> noodzakelijkheid, het door hen verschuldig<strong>de</strong><br />
per postwissel over te maken.<br />
Na het afsluiten dor le<strong>de</strong>nlijst nog postwissels<br />
ontvangen van <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> le<strong>de</strong>n :<br />
J. S. te A. ; Mr. d'A. te L. ; J. J. te R. ; Mej. G.<br />
M. R. te R„ en Dr. R. te ü.<br />
Wie zijn <strong>de</strong> afzen<strong>de</strong>rs <strong>de</strong>r postwissels :<br />
n°. 5506, 12 April Rotterdam<br />
en n°. 457, 25 April Bo<strong>de</strong>graven ?<br />
De Penningmeester,<br />
A. J. WIJNNE.<br />
KWAKZALVER IJ.<br />
(8 loti.<br />
Een an<strong>de</strong>r maal is het succes van <strong>de</strong>n kwakzalver<br />
te danken aan blind vertrouwen, waarme<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> patiënt tot hem komt. Er zijn menschen<br />
die jarenlang lij<strong>de</strong>n aan pijnen en die door <strong>de</strong><br />
suggestie, door <strong>de</strong>n kwakzalver wor<strong>de</strong>n genezen.<br />
Staat het dus vast dat <strong>de</strong> kwakzalver in een<br />
enkel geval beterschap kan brengen — m is hij<br />
zoodoen<strong>de</strong> voor een enkel individu een zegen —<br />
voor <strong>de</strong> maatschappij is hij een verschrikking<br />
en wel juist door die enkele genezingen. Want<br />
<strong>de</strong>ze gevallen wor<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> daken uitgeschreeuwd<br />
en door hem handig geëxploiteerd.<br />
Eén zulk - een geval vestigt zijn roem, maar<br />
<strong>de</strong> 99 an<strong>de</strong>ren, die door zijn toedoen onherroepelijk<br />
verloren gaan, daarvan hoort men niet<br />
veel, die zwijgen. Zij schamen en ergeren zich<br />
over hun onverstandige daad, die komen half<br />
of geheel onherstelbaar bij <strong>de</strong>n geneesheer. Daarom<br />
gloort men in het algemeen van <strong>de</strong>n kwakzalver<br />
niets dan goed.<br />
En in gemoe<strong>de</strong> vragen! we u: hoe kan het ook<br />
op <strong>de</strong>n duur goed gaan ? Waar <strong>de</strong> geneesheer<br />
<strong>de</strong>n zieke on<strong>de</strong>rzoekt, soms herhaal<strong>de</strong>lijk en<br />
langdurig, voor hij eene va^je overtuiging kan<br />
uitspreken, daar weet <strong>de</strong> kwakzalver steeds<br />
da<strong>de</strong>lijk wat <strong>de</strong> patiënt scheelt, zon<strong>de</strong>r dat hij<br />
hem behoeft te on<strong>de</strong>rzoeken, dikwijls zelfs zon<strong>de</strong>r<br />
dat hij hem heeft gezien. Waar <strong>de</strong> geneesheer<br />
na nauwgezet on<strong>de</strong>rzoek bepaalt wat hij<br />
<strong>de</strong>n zieke als geneesmid<strong>de</strong>l zal voorschrijven of<br />
als geneesmetho<strong>de</strong> zal aanra<strong>de</strong>n — daar heeft<br />
<strong>de</strong> kwakzalver één mid<strong>de</strong>l, dat <strong>tegen</strong> alle mogelijke<br />
kwalen heet te helpen.<br />
Wat beteekent dan dfé kwakzalverij <strong>tegen</strong>over<br />
<strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> ? Gaat eens na hoe <strong>de</strong> laatste<br />
voortdurend en op allerlei gebied is vooruitgegaan,<br />
door nauwgezet on<strong>de</strong>rzoek en har<strong>de</strong>n<br />
arbeid van hare beoefenaren, hoe telkens nieuwe<br />
hulpmid<strong>de</strong>len zijn ont<strong>de</strong>kt en toegepast tot heil<br />
<strong>de</strong>r menschheid, en vraagt dan daar<strong>tegen</strong>over<br />
eens wat^<strong>de</strong> kwakzalver heeft gepraesteerd. Dan<br />
luidt het antwoord : al heel weinig.<br />
De mid<strong>de</strong>len komen en verdwijnen weer na<br />
eenigen tijd ; dan verschijnen zij weer in een<br />
an<strong>de</strong>r gewaad steeds met veel geschreeuw en<br />
misbaar en voorzien van eene naar <strong>de</strong> tijdsomstandighe<strong>de</strong>n<br />
gewijzig<strong>de</strong> reclame.<br />
Wat <strong>de</strong> dankbetuigingen betreft, die men zoo<br />
vaak in lange ingezon<strong>de</strong>n me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen en<br />
advertenties in onze couranten vindt, daarbij<br />
behoeven we niet lang stil te staan ; <strong>de</strong> lezers<br />
van ons Maandblad weten wel hoe weinig waar<strong>de</strong><br />
aan <strong>de</strong>ze me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen is te hechten. Nog in<br />
<strong>de</strong>n laatsten tijd is weer gebleken hoe die attesten<br />
dikwijls langs slinkschen weg wor<strong>de</strong>n verkregen.<br />
Vaak ziet men ook portretten afgebeeld, <strong>de</strong>ze<br />
wor<strong>de</strong>n niet zel<strong>de</strong>n gekocht, d. w. z. voor het<br />
afstaan van zulk een portret en voor <strong>de</strong> toestemming<br />
het te plaatsen wordt geld gegeven —<br />
dikwijls vijf gul<strong>de</strong>n. Eenvoudige menschen<br />
vin<strong>de</strong>n dit geen onwelkome tegemoetkoming,<br />
terwijl sommigen het lang niet onaardig vin<strong>de</strong>n<br />
ook eens in <strong>de</strong> courant afgebeeld te staan. Niet<br />
zel<strong>de</strong>n komt het voor dat namen <strong>de</strong>r z.g. genezen<br />
lij<strong>de</strong>rs blijken te zijn namen van on<strong>de</strong>rgeschikten<br />
of ook wel dat <strong>de</strong> genoem<strong>de</strong> personen<br />
in het geheel niet bestaan.<br />
Men weet dus welke waar<strong>de</strong>- men aan <strong>de</strong>rgelijke<br />
publicaties hechten kan.<br />
Wij komen nu tot <strong>de</strong> vraag of het nuttig is<br />
<strong>de</strong> kwakzalverij te bestrij<strong>de</strong>n Door sommigen<br />
wordt dit betwijfeld, Men zegt, het gaat met <strong>de</strong><br />
kwakzalverij als met een slecht boek, bestrijding<br />
wekt nieuwsgierigheid ; of ook wel <strong>de</strong> kwakzalverij<br />
is zoo ingeworteld, dat men het geld aan<br />
<strong>de</strong> bestrijding ervan besteed, als weggeworpen<br />
kan beschouwen. Weer an<strong>de</strong>ren zeggen dat <strong>de</strong><br />
kwakzalver is het plechtanker, <strong>de</strong> laatste hoop<br />
<strong>de</strong>r ongeneeslijken, welke men <strong>de</strong>zen laten moet.<br />
Wat het eerste motief betreft, kan dit slechts<br />
een aansporing zijn om nog krachtiger en nog<br />
; ^^jH<br />
ABONNEMENTSPRIJS, Franco per post per Jaar f 1.25<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regels „ 1.50<br />
K * m Elke regel meer 25 Cent.<br />
Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiën moeten vóór <strong>de</strong>n 25*ten <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
„<strong>de</strong> Dordrechtsche Drukkerij- en. Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen opgeno<br />
men wanneer net Bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n inhoud geen bezwaar heeft<br />
aanhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong>r het kwaad te bestrij<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> nieuwsgierigen<br />
wor<strong>de</strong>n dan langzamerhand wel bekeerd.<br />
Dat <strong>de</strong> kwakzalver het plechtanker is<br />
voor <strong>de</strong> ongeneeselijken mag voor ons toch geen<br />
motief zijn, hem niet te bestrij<strong>de</strong>n, want hetjis'<br />
een anker waarvan <strong>de</strong> ketting is doorgesleten,<br />
het houdt niet en is niet betrouwbaar.<br />
Dat <strong>de</strong> kwakzalverij niet geheel zal verdwijnen<br />
ondanks bestrijding is dui<strong>de</strong>lijk, maar men kan<br />
door herhaal<strong>de</strong> waarschuwingen velen van hun<br />
ver<strong>de</strong>rf terughou<strong>de</strong>n en dat dit dikwijls gebeurt<br />
is ons menigmaal gebleken, zoodat het geld, dat<br />
men aan <strong>de</strong> bestrijding besteedt volstrekt niet<br />
is weggeworpen, doch in<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el zeer nuttig<br />
werkt.<br />
De pers, die zulk een invloed op hare lezers<br />
kan oefenen, zou ons en <strong>de</strong>r maatschappij in<br />
dien strijd van groot nut kunnen zijn.<br />
Helaas op een enkele loffelijke uitzon<strong>de</strong>ring<br />
na, willen <strong>de</strong> couranten <strong>de</strong> inkomsten <strong>de</strong>r goedbetaal<strong>de</strong><br />
advertenties niet missen. j % ^<br />
Vroeger kon<strong>de</strong>n <strong>de</strong> redacties zich verschuilen<br />
achter het voorwendsel, dat <strong>de</strong> redactie geen<br />
invloed kon oefenen op <strong>de</strong> opname <strong>de</strong>r advertenties.<br />
Tegenwoordig is die verontschuldiging<br />
vervallen, want verschillen<strong>de</strong> groote bla<strong>de</strong>n weigeren<br />
in <strong>de</strong>n laatsten tijd advertenties van een<br />
zeker soort, die zij volgens hunne verklaring als<br />
moor<strong>de</strong>naars-advertenties beschouwen. Waarom<br />
heeren redacteuren blijft ge dan even scha<strong>de</strong>lijke<br />
advertenties opnemen ?<br />
Gelukkig daghet het in het Oosten en begint<br />
<strong>de</strong> overheid zich blijkbaar meer met <strong>de</strong>ze zaak<br />
te bemoeien. Men neemt <strong>tegen</strong>woordig notitie<br />
van ons. Moge hier, evenals dit in Duitschland.<br />
het geval is, spoedig een goe<strong>de</strong> regeling wor<strong>de</strong>n<br />
getroffen ter beteugeling van het groote kwaad.<br />
Moge behalve <strong>de</strong> kwakzalver ook <strong>de</strong> courantenredactie<br />
verantwoor<strong>de</strong>lijk gesteld wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong><br />
inhoud <strong>de</strong>r advertenties, dan zullen wij een heel<br />
stuk ver<strong>de</strong>r zijn.<br />
Laten wij intusschen met kracht en ijver <strong>de</strong><br />
kwakzalverij bestrij<strong>de</strong>n, waar wij kunnen; dat zal<br />
onzen kring in het bijzon<strong>de</strong>r en <strong>de</strong>r maatschappij<br />
in het algemeen ten goe<strong>de</strong> komen.<br />
BERICHTEN.<br />
Verhooging van b ij drag e. Door <strong>de</strong><br />
Afd. Meppel en O. van <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rl. Maatschappij t.<br />
bev. d. Geneeskunst wordt aan <strong>de</strong> eerstdaags te<br />
hou<strong>de</strong>n Alg. Verga<strong>de</strong>ring, dier Maatschappij voorgesteld<br />
: <strong>de</strong> jaarlijkschf bijdrage aan <strong>de</strong> Vereeniging<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij van / 25 tot f 100 te verhoogen.<br />
Dit bewijs van belangstelling verheugt ons zeer.<br />
Lezing over kwakzalver ij. Opnieuw<br />
heeft <strong>de</strong> heer E. J. ABRAHAMS, te Amsterdam woonachtig,<br />
een lezing over kwakzalverij gehou<strong>de</strong>n ; ditmaal<br />
te Bloemendaal, voor <strong>de</strong> Afd. van <strong>de</strong>n Ned.<br />
Bond voor Ziekenverpleging.<br />
Lezing over natuurleefwijze. Voor<br />
<strong>de</strong>n „ Natuur bond" is te Leeuwar<strong>de</strong>n opgetre<strong>de</strong>n in
;,Excelsior" <strong>de</strong> heer Beijleveld uit Zutuen, met het<br />
on<strong>de</strong>rwerp „Het nieuwe evangelie van gezondheid<br />
en levensgeluk".<br />
In een improvisatie, die ongeveer twee uur duur<strong>de</strong>,<br />
bepleitte spreker <strong>de</strong> noodzakelijkheid om ter wille<br />
onzer gezondheid terug te keeren tot een natuurleefwijze-,<br />
gegrond op <strong>de</strong> individueele kennis van<br />
het samenstel van het mensohelijk organisme. De<br />
officïeele gezondheidsleer werd daarbij aan* scherpe<br />
critiek on<strong>de</strong>rworpen, <strong>de</strong> theorie, die <strong>de</strong> oorzaak <strong>de</strong>r<br />
ziekten zoekt in allerlei bacillen, belachelijk gemaakt,<br />
met verontwaardiging gewezen op het feit, dat ont<strong>de</strong>kkingen<br />
door voorstan<strong>de</strong>rs <strong>de</strong>r natuurgeneeswijze<br />
gedaan, wor<strong>de</strong>n toegeschreven aan en geëxploiteerd<br />
door <strong>de</strong> mannen <strong>de</strong>r officieel© wetenschap (als voor<br />
beeld werd genoemd <strong>de</strong> werking van het zonnelicht<br />
als geneesmid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> lupus, waarvan <strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kking<br />
Wordt toegeschreven aan Finsen, doch toekomt<br />
aan Mehl "te Oranienburg) enz. Ten slotte werd<br />
door spreker meer in bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n aangegeven,<br />
waarin <strong>de</strong> natuurleefwijze zich van <strong>de</strong> heerschen<strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rscheidt. Hij eindig<strong>de</strong> met op Ie wekken lid<br />
van <strong>de</strong>n Bond te wor<strong>de</strong>n. . {Leeuw. Ct.)<br />
Congres <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalver ij. Het<br />
•Congres, datjïen 8sten Mei te P'a?ij's zou zijn gehou<strong>de</strong>n<br />
on<strong>de</strong>r voorzitterschap van BROUARDEL, is<br />
uitgesteld tot 30 April 1906. Algemeen secretaris<br />
is Dr CH. LEVASSORT, Place <strong>de</strong>s Vosges 2.<br />
[T. v. Geneesk.)<br />
Verschillend optre<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong>over<br />
kwakzalver ij. Het Hooggerechtshof van Mis-<br />
8ourri heeft bepaald, dat een kwakzalver, al Î3 hij<br />
geen arts, geheel verantwoor<strong>de</strong>lijk is voor <strong>de</strong> gevolgen<br />
zijner han<strong>de</strong>lingen en zich niet (gelijk in<br />
[jDuitschland) kan <strong>de</strong>kken door zijn onwetendheid.<br />
In New-Hampshire is <strong>de</strong> aanklacht van een teleurgestel<strong>de</strong>n<br />
patiënt van een gebedsgenezer afgewezen,<br />
omdat hij slechts „het loon voor zijn domheid had<br />
ontvangen." In Nebraska is het uitoefenen <strong>de</strong>r<br />
„Christian Science" geheel "verbo<strong>de</strong>n.<br />
{Tijdsch. v. Geneesk.) .<br />
K-wakzalverij in New-York. Volgens<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling van het Medisch Genootschap voor New-<br />
York, zijn in <strong>de</strong>ze stad 20,000 Kwakzalvers, <strong>de</strong>els<br />
verbommel<strong>de</strong> medici, <strong>de</strong>els natuurgeneeskundigen.<br />
Sinds <strong>de</strong> laatste paar jaren zijn 500 Kwakzalvers<br />
veroor<strong>de</strong>eld, die te zamen 216,000 gul<strong>de</strong>n als Strafgeld<br />
had<strong>de</strong>n te betalen. {Vox Medic.)<br />
MEDEDEELINGEN<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD.<br />
De breukengenezer W, S. Rice, te^JLoMen-<br />
In <strong>de</strong>n laatsen tijd kon men in onze bla<strong>de</strong>n<br />
meermalen een advertentie lezen met <strong>de</strong>n aanhef<br />
: „Een mid<strong>de</strong>l om thuis eene breuk te genezen",<br />
waarin men werd attent gemaakt op een metho<strong>de</strong> :<br />
„waaraan hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n genezingen te danken zijn".<br />
De advertentie eindig<strong>de</strong> aldus : „Een boek waarin<br />
eene volledige beschrijving van <strong>de</strong> metho<strong>de</strong> voorkomt<br />
is verkrijgbaar gesteld, en wordt gratis en<br />
franco toegezon<strong>de</strong>n te zamen met een monster<br />
van <strong>de</strong> aan te wen<strong>de</strong>n metho<strong>de</strong>, op aanvraag<br />
gericht aan W. S. RICE (Specialiteit voor breuken)<br />
{Af<strong>de</strong>eling R. R.) 8 & 9, Stonecutter Street,<br />
Lon<strong>de</strong>n, E. C. Knip dit uit en vraag om het<br />
boek. Indien gij geen last van een breuk hebt,<br />
geef het dan aan een van Uw vrien<strong>de</strong>n die wel<br />
eene breuk heeft. Eene breuk eischt onmid<strong>de</strong>l7<br />
lijke aandacht en dit nuttige boek behoort zoo<br />
spoedig mogelijk verkregen te wor<strong>de</strong>n. Schrijf<br />
er nog he<strong>de</strong>n om."<br />
Een onzer le<strong>de</strong>n, terecht vermoe<strong>de</strong>n<strong>de</strong> dat hier<br />
i kwakzalverij in 't spel was, schreef om 't boek<br />
en ontving als antwoord een bezending geschriften,<br />
die hij ons toezond. Deze bezending bestaat<br />
uit:<br />
a. Een Duitsche brochure 28 bl. groot (dit<br />
was zeker 'het boek), waarin alles en nog wat<br />
over breuken, breukban<strong>de</strong>n en hunne aanwending,<br />
met veel quasi-geleerdheid wordt verteld ;<br />
waarin ver<strong>de</strong>r wordt aangedrongen — volgens<br />
<strong>de</strong> aanwijzing in <strong>de</strong> brochure — een band te<br />
bestellen en <strong>de</strong> noodzakelijkheid wordt betoogd<br />
van het gebruik van een vloeistof om <strong>de</strong> spieren<br />
te versterken, door RICE Lymphol genaamd.<br />
• 6. Een twee<strong>de</strong> kleiner boekje, ook Duitsch,<br />
in beknopten vorm een herhaling van het bovenstaan<strong>de</strong>.<br />
c. Een monsterfleschje Lymphol (dat wij maar<br />
niet hebben laten on<strong>de</strong>rzoeken, 't komt er toch<br />
niet op aan waaruit <strong>de</strong> vloeistof bestaat.)<br />
d. Een vragenlijst, zooals te doen gebruikelijk<br />
is, tevens voorzien van één aanwijzing voor het aan<br />
R. verschuldigd bedrag (zon<strong>de</strong>r welke niets wordt<br />
afgezon<strong>de</strong>n) en waarin ons nog bijzon<strong>de</strong>r het<br />
volgen<strong>de</strong> trof :<br />
„Wenn Sie hier nachfolgend die Namen und<br />
Adressen aller Bruchlei<strong>de</strong>n<strong>de</strong>n, die Ihnen bekannt<br />
sind, verzeichnen, wer<strong>de</strong>n Sie allen Beteiligten<br />
einen grossen Dienst erweisen". lfc^*P*h?43<br />
e. En ten slotte een hartroeren<strong>de</strong> Duitsche<br />
brief — blijkbaar weer- volgens vast mo<strong>de</strong>l —<br />
waarin <strong>de</strong> overtuiging wordt uitgesproken, dat<br />
<strong>de</strong> aanwending van <strong>de</strong> metho<strong>de</strong>-Rice een verrassen<strong>de</strong><br />
uitwerking zal hebben. De brief eindigt<br />
(vertaald) aldus : ,,Heb vertrouwen in mij. ; schrijf<br />
mij over uwen toestand ; ik voorspel u zekere<br />
genezing, talm niet tot het te laat is en gij, zult<br />
<strong>de</strong>n dag, waarmee gij <strong>de</strong> kuur begint, als <strong>de</strong> gelukkigste<br />
van uw leven vieren".<br />
Dat <strong>de</strong> noodige attesten waren bijgevoegd, behoeft<br />
niet vermeld te wor<strong>de</strong>n.<br />
Toen op <strong>de</strong>zen brief -geen antwoord werd verkregen,<br />
kwam weer een bezending papieren, benevens<br />
een brief, ditmaal in 't Ne<strong>de</strong>rlandsch ;<br />
men begon zich dus meer op ons land toe te<br />
leggen.<br />
Die brief is te mooi om hem niet in zijn geheel<br />
op te nemen; hij luidt aldus :<br />
„Mijnheer !<br />
Ik heb nog geen bestelling van U ontvangen in<br />
antwoord op mijn kortelings gele<strong>de</strong>n aan CJ gericht<br />
schrijven met ingesloten prospectussen enz. Natuurlijk,<br />
zou<strong>de</strong> het U onnuttig blijken mij te schrijven<br />
tenzij ik er in geslaagd ware U te overtuigen,<br />
dat het <strong>de</strong> waarheid is, dat mijn Breukband en<br />
Lymphol <strong>de</strong> genezing van Breuk teweeg brengt.<br />
Het is mij echter onmogelijk zwijgend toe te blijven<br />
zien en Ü te veroorloven te blijven voort sukkelen<br />
zon<strong>de</strong>r dat ik alles in het werk stel om U te doen<br />
ontwaken en U aan het verstand te brengen, dat<br />
het een feit is dat eene genezing U wacht, indien<br />
U slechts een begin wenseht te maken. Ik verklaar<br />
dit met een volkomen bewustheid van wat het<br />
zeggen wil zulk een veelomvatten<strong>de</strong> en overweldigen<strong>de</strong><br />
verklaring af te leggen, en door dit te doen<br />
herhaal ik slechts alleen wat dozijnen dankbare<br />
mannen en vrouwen niij ' ie<strong>de</strong>re dag mel<strong>de</strong>n, Ik<br />
schrijf geen „Geloof" geàezing voor, ofschoon zelfs<br />
vertrouwen alleen,, menig keer <strong>de</strong> meest won<strong>de</strong>rbare<br />
resultaten teweag bracht. Ik bied U aan <strong>de</strong><br />
beste Breukband in <strong>de</strong> wereld —- <strong>de</strong> beste niet<br />
alleen omdat <strong>de</strong>zelve gemakkelijk past en netjes gemaakt<br />
is, doch omdat het-een.Breukband is waarme<strong>de</strong><br />
een breuk voortdurend ingehou<strong>de</strong>n wordt,<br />
volkomen, stevig en op aangename wijze, zoodat<br />
het U mogelijk wordt gemaakt Uw dagelijksche<br />
bezighe<strong>de</strong>n te verrichten, zon<strong>de</strong>r bijna U te herinneren,<br />
dat gij een breuk hebt. En wat bovendien<br />
van even groote beteekenis is, met mijn ontwikkeling<br />
Lymphol wordt <strong>de</strong> aangedane plaats geheeld en<br />
wordt <strong>de</strong> genezing permanent.<br />
Ik weet niets meer te zeggen, dat U nog meer<br />
kan helpen om te vertrouwen, dat Uw genezing te<br />
verkrijgen is met mijne behan<strong>de</strong>ling. Ik heb eene<br />
volledige uitlegging van <strong>de</strong>n Breukband gegeven,<br />
ik heb U verwezen naar han<strong>de</strong>lslie<strong>de</strong>n, landbouwers,<br />
mijnwerkers, redakteuren, predikanten en an<strong>de</strong>re<br />
personen die allen overtuigd zijn, dat wat ik U gezegd<br />
heb <strong>de</strong> waarheid is, en ik heb daardoor <strong>de</strong><br />
zekerheid verkregen, dat het U heeft modten interesseeren.<br />
Er moet een of an<strong>de</strong>re oorzaak zijn<br />
waarom U niet besteld Jïebt'; en laat mij daarom<br />
herhalen, dat het er niet op aan komt of U een<br />
Breukband wenseht te bestellen of niet, doch schrijf<br />
I mij, bericht mij aan welke breuk gij lij<strong>de</strong>nd zijt,<br />
wat voor een breukband gij thans draagt, en ge<br />
loof mij als ik U zeg dat het fe.t mij interesseerd,<br />
zon<strong>de</strong>r eenig verlangen om U een breukband te<br />
leveren. .,^fc<br />
Het is zeker dat Uw genezing zal wor<strong>de</strong>n teweeg<br />
I gebracht als U een volkomen proef met mijne behan<strong>de</strong>ling<br />
neemt.<br />
Bestel het he<strong>de</strong>n.<br />
Met <strong>de</strong> meeste 1 hoogachting,<br />
W. S. RICE."<br />
Wat hebben nu wij omtrent dit alles te zeggen ?<br />
Wij kunnen volstaan met twee aanhalingen<br />
uit vroegere Maandbla<strong>de</strong>n : In het no. van Juli<br />
1903, namen wij e,en waarschuwing op van <strong>de</strong>n<br />
Gezondheidsraad te Karlsruhe (het betrof ditmaal<br />
<strong>de</strong> breukban<strong>de</strong>n van Reimanns) waarin het volgen<strong>de</strong><br />
voorkwam :<br />
„Wij hebben er feeds vroeger dikwijls op gewewezen,<br />
dat een behan<strong>de</strong>ling per brief bij breuklij<br />
<strong>de</strong>rs geheel en al te verwerpen • is, daar slechts<br />
door een nauwkeurig on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong>n lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong>,<br />
<strong>de</strong> geneesheer een zeker oor<strong>de</strong>el kan vellen of een<br />
breuk bestaat, van welken aard <strong>de</strong>ze is \en wat- ter<br />
genezing of tot inhou<strong>de</strong>n is aangewezen. ,<br />
„Wij waarschuwen daarom nogmaals er <strong>tegen</strong>,<br />
breukban<strong>de</strong>n te bestellen zon<strong>de</strong>r voorafgaand geneeskundig<br />
on<strong>de</strong>rzoek." g<br />
En in het no. van Januari 1897 schreven wij<br />
naar aanleiding van <strong>de</strong> breukzalf, z.. g. van<br />
Pastoor Beek :<br />
„Nooit heeft eenige zalf een breuk genezen of<br />
heeft eenig geneeskundige, die zelf geen bedrieger<br />
is, <strong>de</strong> mogelijkheid van zulk eene genezing kunnen<br />
beweren.<br />
„Evenmin als het gat in -een 'plank zal ^ dicht<br />
groeien door een smeerseltje, evenmin kan <strong>de</strong> abnormale<br />
opening in <strong>de</strong>n spierwand van <strong>de</strong>n buik<br />
we<strong>de</strong>r gesloten wor<strong>de</strong>n door zalf te smeren op <strong>de</strong><br />
huid, die haar be<strong>de</strong>kt. Er kan verschil bestaan<br />
omtrent <strong>de</strong> werking van het een of an<strong>de</strong>r geneesmid<strong>de</strong>l,<br />
<strong>de</strong> geneeskundigen mogen het somwijlen<br />
niet eens zijn aangaan<strong>de</strong> $P behan<strong>de</strong>lingswijze, die<br />
zij bij sommige kwalen of gebreken het meest doelmatig<br />
achten, — hier echter is alle twijfel buiten<br />
gesloten ; — allen zijn het volmaakt eens ; —^ wie<br />
zegt een breuk door zalf te kunnen genezen, liegt<br />
en bedriegt."<br />
Wat wij hier van zalf verklaar<strong>de</strong>n, geldt ook<br />
voor an<strong>de</strong>re smeersels, al heeten ze ook Lymphol.<br />
Men begrijpt dus dat wij <strong>de</strong> metho<strong>de</strong> van RICE<br />
ten sterkste afkeuren en ie<strong>de</strong>r aanra<strong>de</strong>n getan<br />
hulp bij het Engelsche kantoor te zoeken, waar<br />
hij die meestal zeer gemakkelijk en zeker hier te<br />
lan<strong>de</strong> #bij zijn eigen geneesheer kan vin<strong>de</strong>n.<br />
Niet alleen dat hij in zijn beurs wordt bena<strong>de</strong>eld<br />
(op zijn minst is hij / 24 kwijt) maar hij<br />
loopt tevens groot gevaar zijn kwaal te zien<br />
verergeren.<br />
Waarschuwing vanwege <strong>de</strong> politie.<br />
* Altijd en altijd weer treft ons hetzelf<strong>de</strong> gebrek<br />
aan juist inzicht, zoodra er sprake is r van<br />
medicijnen en hetgeen er me<strong>de</strong> verband houdt.<br />
Aan opzet bij het sluiten <strong>de</strong>r oogen 'mag niet<br />
gedacht wor<strong>de</strong>n, doch ook onkun<strong>de</strong> kan niet meer<br />
ter verontschuldiging dienst doen bij al hetgeen<br />
hierover reeds gesproken en geschreven is-^men<br />
kan. ter verklaring dus niets an<strong>de</strong>rs aannemen,<br />
dan dat er een soort van suggestie uitgaat van<br />
<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n : geneeskun<strong>de</strong>, geneesmetho<strong>de</strong>, geneesmid<strong>de</strong>len<br />
e. d., die <strong>de</strong> begrippen benevelt.<br />
Dezer dagen werd we<strong>de</strong>r bij herhaling door<br />
<strong>de</strong>n hoofd-commissaris van politie te 's-Gravenhage<br />
gewaarschuwd <strong>tegen</strong> zeker adres, met name<br />
genoemd, waar per advertentie geld ter leen werd<br />
aangebo<strong>de</strong>n en waarvan het hem vermoe<strong>de</strong>lijk<br />
bekend was, dat hét niets an<strong>de</strong>rs is dan zwen<strong>de</strong>larij<br />
en een mid<strong>de</strong>l om ongelukkigen en omnoozèlen<br />
geld uit <strong>de</strong>n zak te kloppen, met schoone<br />
beloften en verzekeringen.<br />
En le<strong>de</strong>ren dag en in ie<strong>de</strong>re Haagsche courant<br />
wordt per advertentie geen geld, maar gezondr<br />
he id aangebo<strong>de</strong>n aan ongelukkigen, die er behoefte<br />
aan hebben, zooals an<strong>de</strong>ren aan geld. Het<br />
laatste <strong>de</strong>snoods te verschaffen, behoeft, in vele<br />
gevallen althans, niet tot <strong>de</strong> materieele onmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
te behooren, al zal <strong>de</strong> hoofdcommissaris<br />
ook wel goe<strong>de</strong> re<strong>de</strong>n hebben gehad om <strong>de</strong><br />
ernst van dit aanbod in twijfel te trekken, maar<br />
aan zieken, ongeneeslijken, onbeken<strong>de</strong>n, die lij<strong>de</strong>n<br />
aan allerlei kwalen, herstel en genezing te verzekeren<br />
door het een of an<strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>l, waarvoor<br />
men aan zeker adres maar geld behoeft over te<br />
zen<strong>de</strong>n of dat hier of daar in een winkel te<br />
koop is, behoort tot <strong>de</strong> absolute' onmogelijkhe<strong>de</strong>n.<br />
Zulk een aanbod is altijd bedrog en geschiedt<br />
alleen met hetzelf<strong>de</strong> doel als het geldaanbod,<br />
waar<strong>tegen</strong> gewaarschuwd i=, namelijk om ^ongelukkigen<br />
en onnoozelen geld uit <strong>de</strong>n zak te kloppen<br />
met schoone beloften en verzekeringen'•.<br />
Toch zagen wij hier té' lan<strong>de</strong> — met'enkele'uitzon<strong>de</strong>ringen<br />
;— nog nimmer daar<strong>tegen</strong> een waarschuwing<br />
vanwege <strong>de</strong> politie !<br />
De suggestie houdt <strong>de</strong>n mond geslbtën.'<br />
Bars o 1.<br />
„Wrijfmid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> Jicht, rheumatiek, verstuif<br />
kingen, spit in <strong>de</strong>n rug, kinkhoest.. ; *H een weldaad<br />
voor verstuikte en kreupele Paar<strong>de</strong>n".
Zoo staat er ongeveer in <strong>de</strong> advertentie, zoo<br />
staat het woor<strong>de</strong>lijk op 't fleschje, waarin Barsoi<br />
wordt afgeleverd.<br />
Mooi zoo ! Helpt het niet <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> jicht, vindt<br />
uw kind er geen baat bij in geval van kinkhoest<br />
i dan kunt gij er uw paard nog altijd<br />
een weldaad mee bewijzen.<br />
Is 't nog noodig <strong>tegen</strong> dit mid<strong>de</strong>l te waarschuwen<br />
? Voelt ie<strong>de</strong>reen niet, dat aan zoo'n<br />
mid<strong>de</strong>l geen waar<strong>de</strong> kan wor<strong>de</strong>n gehecht ? Wij<br />
kunnen dan ook kort zijn en beperken ons alleen<br />
tot me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling van het rapport, dat wij van<br />
<strong>de</strong>n heer V. viJsr ITALLIE te Amsterdam, die het<br />
on<strong>de</strong>rzoek verrichtte, ontvingen :<br />
,,Barsoi is eene geelachtig dikke vloeistof,<br />
wegen<strong>de</strong> +_ 110 Gram, die zich bij staan in twee<br />
lagen scheidt. De on<strong>de</strong>rste, eene waterige laag,<br />
bestond in hoofdzaak uit Ammonia en een ge<strong>de</strong>elte<br />
verzeepte olie ; terwijl <strong>de</strong> bovenste laag,<br />
dik olieachtig was en bleek te bestaan uit ten<br />
<strong>de</strong>ele verzeepte lijnolie, waarin kamfer is opgelost,<br />
Barsoi bestaat dus uit : Lijnolie, hierin opgelost<br />
kamfer en daarna geschud met Ammonia.<br />
Iets an<strong>de</strong>rs« : heb ik niet kunnen aantoonen".<br />
Men ziet het : een prikkelen<strong>de</strong> uit zeer beken<strong>de</strong><br />
stoffen samengestel<strong>de</strong> vloeistof, waarvan sommige<br />
wel eens bij lij<strong>de</strong>rs aan rheumatiek wor<strong>de</strong>n aangewend,<br />
maar die o. a. bij kinkhoest en verstui-<br />
•kingen menigmaal van na<strong>de</strong>elige werking kunnen<br />
zijn. |p§<br />
En. dat noemt <strong>de</strong> Engelschman, die het mid<strong>de</strong>l<br />
in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l brengt, „Indispensable to<br />
Stoffering Humanity 33 (onmisbaar voor <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
menschheid) !<br />
Homan's klierendrank.<br />
Tot <strong>de</strong> grootste weldoeners in ons va<strong>de</strong>rland<br />
behooren — of liever rekenen zich ongetij f eld —<br />
<strong>de</strong> firma's VIERSEN & Co. te Groningen en<br />
WILLEM KRAAL JR. te Kampen. Groot is reeds<br />
het getal krachtig werken<strong>de</strong> z.g. geneesmid<strong>de</strong>len<br />
| wa-armee zij gezamenlijk of ie<strong>de</strong>r afzon<strong>de</strong>rlijk <strong>de</strong><br />
arme .zieken volkomen genezing .... beloofd<br />
hebben, en dart alles uit menschlievendheid.<br />
Ljamm,er genoeg, dat ook zij het lot <strong>de</strong>elen<br />
van zooveel groote mannen en niet die waar-<br />
| <strong>de</strong>ering. vin<strong>de</strong>n, waarop zij zoo gaarne aanspraak<br />
maken. Tenminste, wij voor ons, zagen<br />
ons telkens — uit overtuiging — genoodzaakt,<br />
I <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> meeste hunner producten, die wij kwakzalversmid<strong>de</strong>len<br />
noemen, te waarschuwen en dat<br />
moeten wij opnieuw doen ten opzichte van het<br />
mid<strong>de</strong>l, waarvan wij <strong>de</strong>n naam hierboven afdrukten.<br />
„Homans Klierendrank", zoo heet het in <strong>de</strong><br />
advertentie, „maakt gezond en krachtig (sterk).<br />
Vraagt en leest Prospectus met talrijke attesten."<br />
-j^SPfo Homan is, van wiens product <strong>de</strong> genoem<strong>de</strong><br />
firma's „Hoofd verkoopers" (?) zijn, weten wij niet,<br />
maar wel weten wij waaruit zijn gezond — en<br />
krachtig — maken<strong>de</strong> drank bestaat.<br />
\ Het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong>n heer J. VAN RIEL te<br />
3 s-Gravenhage heeft aangetoond een afkooksel van<br />
notebla<strong>de</strong>n, hoogst waarschijnlijk vermengd met<br />
aardappelstroop.<br />
Nu weet .bijna ie<strong>de</strong>r huismoe<strong>de</strong>r, dat notebla<strong>de</strong>n<br />
dikwijls als huismid<strong>de</strong>l bij klierachtige kin<strong>de</strong>ren<br />
wor<strong>de</strong>n aangewen4, maar dat is ook alles<br />
wat er ten gunste van <strong>de</strong>n drank, die voor / 1.—<br />
'per flesch verkocht wordt, valt te zeggen. Dat<br />
| hij sterk-makend zou werken en ver<strong>de</strong>r dat het<br />
gebruik <strong>de</strong> heilzame gevolgen zou hebben, die<br />
<strong>de</strong> verkoopers aan het publiek beloven, is, kortweg<br />
gezegd, onwaar.<br />
Wij verwachten nu van <strong>de</strong> „Hoofdverkoopers"<br />
weer <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling^ dat het on<strong>de</strong>rzoek onnauwkeurig<br />
is en datj juist <strong>de</strong> werkzame stof niet is<br />
gevon<strong>de</strong>n, maar die praatjes laten ons koud. Wij<br />
zijn nu eenmaal zpo brutaal aan <strong>de</strong> beweringen<br />
•van kwakzalvers niet te veel geloof te hechten.<br />
Waargçnûwjng vanwege het Departement yan<br />
Binnenlandsche Zaken.<br />
* Het exploiteeren van geheîmmid<strong>de</strong>len op<br />
groote | schaal stamt — Holloway uitgezon<strong>de</strong>rd<br />
— uit Amerika en is daar te lan<strong>de</strong> gewoonlijk<br />
in han<strong>de</strong>n van Maatschappijen op aan<strong>de</strong>elen.<br />
Hoe <strong>de</strong> aamenstelling <strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>len is en wat zij<br />
bevatten komt er min<strong>de</strong>r op aan — men heeft<br />
ze gehadi met sterk J werken<strong>de</strong> purgeerstoffen,<br />
zelfs met kwikpraeparaten, maar als regel zijn<br />
zij van onschuldigen aard, wat hun bestand<strong>de</strong>elen<br />
betreft; <strong>de</strong> hoofdzaak is een nieuwe vorm<br />
te vin<strong>de</strong>n en een bijzon<strong>de</strong>re reclame te maken,<br />
<strong>de</strong> rest volgt van zelf ; <strong>de</strong> ongelukkigen, die<br />
ziek zijn, <strong>de</strong> dommen, die alles gelooven wat<br />
gedrukt staat en <strong>de</strong> zich wijs noemen<strong>de</strong>n, die,<br />
hoe ongeloovig meestal ook op an<strong>de</strong>r gebied,<br />
op het punt van geneeskunst en geneesmid<strong>de</strong>len<br />
<strong>de</strong>votelijk neerbuigen voor alles wat hun met<br />
zekere geheimzinnigheid, .wordt aangebo<strong>de</strong>n, zij<br />
allen koopen en slikken wat <strong>de</strong> speculatieve<br />
fabrikanten hun aanbie<strong>de</strong>n; altijd weer opnieuw,<br />
mits het maar komt zoogenaamd uit een oud<br />
receptenboek van een grijzen monnik, van een<br />
familierecept-, een onwetend boertje, een won<strong>de</strong>rdokter,<br />
<strong>de</strong>snoods een ou<strong>de</strong> baker of iemand, die<br />
bij een heuschen dokter gediend heeft, maar<br />
niet eenvoudig wordt; voorgeschreven door een<br />
gewoon geneesheer die mets geheimzinnigs over<br />
zich heeft en die <strong>de</strong> .lij<strong>de</strong>rs kalm on<strong>de</strong>rzoekt.<br />
Dat laatste is al te eenvoudig in zulke hoogwijze<br />
oogen ; <strong>tegen</strong>woordig is het bij <strong>de</strong>ze laatsten<br />
voor/d mo<strong>de</strong> om met of zon<strong>de</strong>r behulp van <strong>de</strong><br />
bovengenoem<strong>de</strong> categorie van personen te schermen<br />
met „Natuurgeneeswijze," geen flauw begrip<br />
koesteren<strong>de</strong>, dat ten slotte alles door natuurwetten<br />
geregeld wordt en dat alle geneesmid<strong>de</strong>len<br />
niet an<strong>de</strong>rs werken dan door toepassing<br />
op het menschelijk lichaam van <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re<br />
eigenschappen van sommige stoffen, in <strong>de</strong> natuur<br />
voorkomen<strong>de</strong> en op bepaal<strong>de</strong> wijze bereid, doch<br />
dat daartoe voor alles noodig is te weten, wat<br />
er in dat menschelijk lichaam hapert en op welke<br />
afwijkingen of stoornissen <strong>de</strong>ze .geneesmid<strong>de</strong>len<br />
moeten wor<strong>de</strong>n toegepast.<br />
De geheimmid<strong>de</strong>lkramers hebben zich van<br />
<strong>de</strong>ze mo<strong>de</strong>-opvatting '"^gretig meester gemaakt<br />
en noemen hun reclameboekjes', hun zoogenaam<strong>de</strong><br />
electrische apparaten, hun pillen en<br />
poe<strong>de</strong>rs ^Natuurgeneeswijze" en on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n<br />
nieuwen naam wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len weer<br />
afgeleverd.<br />
Een groote firma te Washington, M. A. WINTER<br />
en Co. heeft een eenvoudig purgeermid<strong>de</strong>l in <strong>de</strong>n<br />
han<strong>de</strong>l gebracht en on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n wijdschen naam<br />
van „Natuurlijke gezpndheids-hersteller" wor<br />
<strong>de</strong>n op het vasteland van Europa overal agenten<br />
gezocht om er reclame voor te maken, verkoopers<br />
en kôopers te zoeken. Het wordt aanbevolen<br />
als een nieuw 5 eri onfeilbaar geneesmid<strong>de</strong>l-"' in<br />
bijna alle omstandighe<strong>de</strong>n en daardoor is het<br />
mogelijk een hoogen prijs vast te stellen.<br />
De MINISTER VAN BINNENLANDSCHE ZAKEN,<br />
dit laatste in eene circulaire me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen<strong>de</strong>,<br />
voegt er aan toe, dat ,,<strong>de</strong> geheele on<strong>de</strong>rneming<br />
ten slotte niets an<strong>de</strong>rs is dan eene behendige<br />
exploitatie van het publiek door een slimmen<br />
Amerikaan." De Minister dringt er daarom bij<br />
<strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijke Hoof<strong>de</strong>n in ie<strong>de</strong>re provincie<br />
op aan om op gepaste wijze <strong>de</strong> bevolking<br />
binnen hun ressort in te lichten omtrent <strong>de</strong>ze<br />
oplichterij en te waarschuwen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> agenten<br />
'dier firma en hunne reclames.<br />
Dui<strong>de</strong>lijker dan door zulk eene officieel schrijven<br />
aan <strong>de</strong> ver<strong>tegen</strong>woordigers <strong>de</strong>r Regeering<br />
in <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> provinciën van het Rijk<br />
kan moeilijk in het licht wor<strong>de</strong>n gesteld, dat <strong>de</strong><br />
overtuiging meer en meer doordringt hoe ook<br />
<strong>de</strong> Regeering een taak te vervullen heeft bij dien<br />
vorm van flesschentrekkerij, welke <strong>de</strong> gedaante<br />
aanneemt van verkoop van geneesmid<strong>de</strong>len,<br />
en dat praeventief optre<strong>de</strong>n door-gepaste-waarschuwingen<br />
een <strong>de</strong>r beste mid<strong>de</strong>len is om <strong>de</strong><br />
bevolking voor' scha<strong>de</strong> tè behoe<strong>de</strong>n. Onze Vereeniging<br />
weet zulk een steun zeker op hoogen<br />
prijs te stellen en kan <strong>de</strong> Regeering niet genoeg<br />
haar dankbaarheid betuigen.<br />
tijd in 't S. W. gevraagd naar aanleiding van het<br />
me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>el<strong>de</strong> besluit <strong>de</strong>r directie van het Nieuws<br />
van <strong>de</strong>n Dag : 'wering van advertent ën, wier strekking<br />
verband zou<strong>de</strong>n kunnen hou<strong>de</strong>n met misbruiken<br />
op het stuk van neo-malthusianisme. — „ Hoe<br />
kan', werd ver<strong>de</strong>r gevraagd ,, <strong>de</strong> directie van het<br />
N. v. d. D. op haar daarme<strong>de</strong> ingenomen standpunt,<br />
ook ver<strong>de</strong>r advertentiën plaatsen die buiten kijf<br />
het kenmerk dragen van ver<strong>de</strong>rfelijke kwakzalverij'¥ v<br />
De aangesproken directie raag daarop zelve een<br />
antwobrd geven. Ik, klein-krant-uitgever, zou wel<br />
eens over dat on<strong>de</strong>rwerp een praatje willen maken.<br />
Het behoeft nauwelijks gezegd, dat het weigeren<br />
van „kwakzalversad ver ten ties" voor <strong>de</strong>n krantenuitgever<br />
een ernstige geldkwestie is. De heeren<br />
kwakzalvers en hun han<strong>de</strong>lstrawanten betalen prompt:<br />
hun kracht zit in <strong>de</strong>n drukinkt. De krant moet :<br />
toch vol : een bij na-pëtroleum-ongeluk min<strong>de</strong>r<br />
(niemand zal hét gemis bezwaren) en een kwakzalversannonce<br />
meer, doet <strong>de</strong> productiekosten vaa bet<br />
blad niet stijgen en in<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el wordt <strong>de</strong> nettowinst<br />
verhoogd met het volle bedrag van wat die<br />
annonce opbrengt — 't is ,,klare winst."<br />
Zou het te gewaagd zijn te meenen, dat menig<br />
blad financieel „goed" wordt (is) vooral door zijn'<br />
kolommen open te zetten voor kwakzalverij- en<br />
overeenkomstige adveitenties ? — Zoo juist weiger<br />
ik ('k ben het „in beginsel" met <strong>de</strong> redactie eens,<br />
en tracht het beginsel sinds jaren toe te passen) een<br />
advertentie-abonnement voor een veel genoemd (veel<br />
geroemd !) likkepotje ; die weiger-weel<strong>de</strong> kost mij<br />
ƒ 20 (1000 regels à 2 -cent). Twintig gul<strong>de</strong>n winst,<br />
alsof het geld gjeen waar<strong>de</strong> heeft, geweigerd en<br />
tegelijk spoed ik mij van <strong>de</strong>n zol<strong>de</strong>r naar <strong>de</strong> toonbank<br />
om een stu<strong>de</strong>ntje te helpen aan : „Voor een<br />
halve cent grif(fel), halve cent terug" ! ('n kind<br />
woekert ôôk gaarne met zijn „kapitaal", — <strong>de</strong> '<br />
snoepwinkel is er ook nog !)<br />
Mijn buurvrouw rechts is heelwat „verstandiger"<br />
dan ik : zij heeft, naar eigen getuigenis, verle<strong>de</strong>n<br />
jaar (1904) bij buurman links, wel voor tien gul<strong>de</strong>n<br />
aan „likkepot" versnoept en — met succes hoor !,<br />
want.,, „hie-e-l-e-m-a-a-l geen dokter noodig gehad,<br />
heelemaal niet !" (Historisch). En om zulke menschen<br />
als buurvrouw en haars gelijken ,,te beschermen"<br />
breng ik mijn offer !<br />
Maar vrindje, zal <strong>de</strong> redactie misschien zeggen,<br />
behoor<strong>de</strong> <strong>de</strong> geweiger<strong>de</strong> likpot-advertentie wel tot<br />
<strong>de</strong> zulke „die buiten kijf het karakter dragen van<br />
ver<strong>de</strong>rfelijke kwakzalverij" ?<br />
Juist ! dat is <strong>de</strong> vraag nog. Het is mak'lijk catechiseeren<br />
met gemeenplaatsen. Gjen kwakzalverijvijandige<br />
krantuitgever zal weigeren tafel-hoaig te<br />
adverteeren, maar wèl „Kloosterhonig" ? (die volgens<br />
't Maandblad <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij behalve<br />
aan <strong>de</strong> kleur niet van gewone honig te on<strong>de</strong>rkennen<br />
ie.)-Waar- ligt het criterium om .„buiten kijf het<br />
karakter van ver<strong>de</strong>rfelijke kwakzalverij" te herkennen<br />
? Ik spreek uit ervaring. Hier schuilt misschien<br />
„het ver<strong>de</strong>rfelijke" in het mid<strong>de</strong>l zelf, dââr in <strong>de</strong>n<br />
vorm van aanprijzing, el<strong>de</strong>rs in <strong>de</strong> aanwending van<br />
het mid<strong>de</strong>l ; hier is gevaar voor <strong>de</strong> gezondheid,<br />
daar voor <strong>de</strong> beurs en veelal komen die kenmerken<br />
gecombineerd voor. De kwakzalverij strekt zich<br />
stellig ver<strong>de</strong>r uit dan t)t die in of met geneesmid<strong>de</strong>len<br />
en blijft eens consequent in uw schifting ! Ik<br />
<strong>de</strong>nk aan moreel en materieel volks ver<strong>de</strong>r ven<strong>de</strong> —<br />
of is 't woord te hard ? — loterij-zwen<strong>de</strong>l, aan on<strong>de</strong>rnemingen,<br />
waaraan wie nuchter .is een luchtje<br />
bespeurt of minstens vermoedt dat het er niet meé<br />
in <strong>de</strong>n haak is. ^Prijsraadsels" weigeren en soms<br />
toelaten dat een staatsleening wordt aangeprezen<br />
(een leaning om voortzetting van menschenmoord<br />
in 't groot te helpen mogelijk maken) ! ,,Holloway"<br />
pillen in <strong>de</strong>n ban doen, ze weren uit <strong>de</strong> advertentiekolom<br />
en — aan Hollandschen jenever, vieux cognac<br />
een eereplaatsje geven, al^of <strong>de</strong> alcohol niet in<br />
schier alle richtingen onnoemlijk veel meer kwaad<br />
sticht, dan <strong>de</strong> Hollo way pillen ooit <strong>de</strong><strong>de</strong>n of ooit<br />
kunnen doen ! Inconsequent es zijn er voor* 't grypen<br />
; met een ziertje overdrijving is het niet moeilijk<br />
<strong>de</strong> consequentie zoover te voeren, dat <strong>de</strong> advertentie<br />
pagina bijna-in-blanco kan geii ukt !<br />
Naast het financieel bezwaar, het öfter dat couranten-uitgevers<br />
brengen ah ze trachten „ver<strong>de</strong>rfelijke<br />
kwakzalverij advertenties" te weren, staat<br />
het bezwaar : het moeilijke om met argumenten in*<br />
elk concreet geval te beslissen : al of niet opnemen.<br />
Het is mij herhaal<strong>de</strong>lijk voorgekomen dat, wat ik<br />
De Regeering in Pruissen wel te verstaan; in argumenten te kort kwam, met een soort van<br />
in Ne<strong>de</strong>rland kunnen <strong>de</strong> agenten van <strong>de</strong> firma „koppigheid" werd aangevuld : „Ik doe het niet,<br />
omdat ik het niet wil doen." Daarbij : eigen on<br />
M. A. WINTER en Co. te Washington ongestoord<br />
kun<strong>de</strong>, gebrek aan zaakkennis, die een wikken en<br />
hun gang gaan. j£ ^ | gjg wegen zeer bemoeihjken. Natuurlijk zijo er ook<br />
Uit <strong>de</strong> Pers. Jp&<br />
genoeg gevallen waar geen twijfel mogelijk is : niet<br />
doen, in geen geval, voor geld noch goe<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n ! *)<br />
^Het volgend belangrijk artikel komt voor in<br />
Er is ten slotte nog een bezwarend element. Wjj<br />
het Sociaal Weekblad van 13 Mei j.1.<br />
hebben immers „vrijheid van drakpers.". Welnu,<br />
„Weigering van Advertenties.<br />
is dan het weigeren van toegang tot <strong>de</strong> advertentie<br />
„VoortaanJnietJgmeer % " — werd voor eenigen pagina geen schreeiwen<strong>de</strong> tyrannie van <strong>de</strong>n uitge-
ver, geen misbruik maken van zijn positie als eigenaar<br />
van het blad ; is het geen toepassen van het<br />
rejht van <strong>de</strong>n sterkste ? De krant-uitgever is toch<br />
niet verantwoor<strong>de</strong>lijk voor wat een advertentie inhoudt,<br />
dat is <strong>de</strong> inzen<strong>de</strong>r alléén; Waar <strong>de</strong> adverteer<strong>de</strong>r<br />
zich beweegt binnen <strong>de</strong> perken <strong>de</strong>r wet —<br />
en daar past hij in <strong>de</strong>n regel zelf wel op — laat<br />
hem zijn gang gaan ! Als <strong>de</strong> uitgever of redactie<br />
meent, dat het algemeen belang gevaar loopt geschaad<br />
te wor<strong>de</strong>n, laat hij of zij er <strong>tegen</strong> opkomen<br />
met alle kracht . van aigumenten. B.v. adverteer<br />
.,likkepot" e.i schrijf er boven, er naast of er<br />
on<strong>de</strong>r, wat ge wilt,*maar weigert <strong>de</strong> opname niet!<br />
Dat 's ook een beginsel, dat nog al eens wordt<br />
toegepast, en zon<strong>de</strong>r dat <strong>de</strong> uitgevers het zich in<br />
<strong>de</strong>n regel druk maken om <strong>de</strong>n inhoud <strong>de</strong>r advertentiekolommen<br />
te weerspreken, is dit beginsel bizon<strong>de</strong>r<br />
homogeen met 's uitgevers finantieel belang. Zich<br />
beschei<strong>de</strong>n incompetent te achten voor 't broe<strong>de</strong>rs<br />
hoe<strong>de</strong>r schap is toevallig gel<strong>de</strong>lijk het voord eeligst;<br />
<strong>de</strong> „vrijheidszin" legt in <strong>de</strong>zen geen win<strong>de</strong>ieren !<br />
„Munius vult <strong>de</strong>zipi\ <strong>de</strong> wereld wil bedrogen<br />
wor<strong>de</strong>n, <strong>de</strong>nkt <strong>de</strong>ze krantenman en munduè neemt<br />
het hem vi 1st* ekt niet kwalijk dat hij zich leent om<br />
te helpen „<strong>de</strong>eipere 9 * ! In<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el, <strong>de</strong> krantuitgever<br />
die ,»geluksaankondigingen" ter zij<strong>de</strong> legt, die weigert<br />
„het geheim van 't boertje" te helpen wereldkundig<br />
maken, han<strong>de</strong>lt minstens dwaas <strong>tegen</strong>over zijn beurs<br />
en stelt zich vijandig <strong>tegen</strong>over het volksgeluk dat<br />
„buitenkansjes" verlangt en „mid<strong>de</strong>ltjes" wil hier<br />
voor en daar <strong>tegen</strong>. Zoo <strong>de</strong>nkt er menigeen.<br />
Ik <strong>de</strong>nk voorloopig op <strong>de</strong>n ingeslagen weg voort<br />
te gaan ; ik betreur, daarbij vaak op gevoelsimpressies<br />
te moeten afgaan, want bepioef ik te argumenteeren,<br />
te re<strong>de</strong>neeren in concrete gevallen, dan komen<br />
eerst recht <strong>de</strong> moeilijkhe<strong>de</strong>n. „Ga dan min<strong>de</strong>r ver"<br />
zal <strong>de</strong> redactie misschien zeggen f) ; ik antwoord :<br />
het is ook een vraag : ga ik wel ver genoeg ?<br />
JOHANNES.<br />
*) Als allé kranten daarmee dan alvast begonnen.<br />
-j~) Ween, Jobannes, dat zegt ze volstrekt niet.<br />
INGEZONDEN<br />
[RED.]<br />
[RED.]<br />
Het zal wel niet behoeven gezegd te wor<strong>de</strong>n<br />
met hoeveel instemming ik het ingezon<strong>de</strong>n stuk<br />
van <strong>de</strong>n heer E. RÖPCKE in het vorig nummer<br />
heb gelezen. De conclusie die <strong>de</strong> inzen<strong>de</strong>r trekt :<br />
n.1. dat <strong>de</strong> groote bla<strong>de</strong>n <strong>de</strong> gevaarlijke, soms<br />
walgelijke kwakzalvers advertenties opnemen om<br />
<strong>de</strong>r wille van <strong>de</strong> smeer, is mijns inziens volkomen<br />
juist. Hoe vaak is er niet reeds van <strong>de</strong><br />
zij<strong>de</strong> van ons bestuur bij <strong>de</strong> redacties <strong>de</strong>r couranten<br />
op aangedrongen <strong>de</strong>ze voor het publiek<br />
zoo scha<strong>de</strong>lijke aankondigingen niet meer te<br />
plaatsen ? Steeds was het aan een dovenmans<strong>de</strong>ur<br />
geklopt. Het kon niet — over <strong>de</strong> rubriek<br />
advertenties had <strong>de</strong> redactie niets, <strong>de</strong> administratie<br />
alles te zeggen. Opmerkelijk wat bij <strong>de</strong><br />
groote pers onmogelijk was, gelukte bij <strong>de</strong> kleine<br />
zeer« dikwijls. Vele kleinere dagbla<strong>de</strong>n wagen<br />
hunne lezers niet meer aan <strong>de</strong>ze verleiding en<br />
plaatsen geen me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen meer betreffen<strong>de</strong><br />
kwakzal versar tikelen.<br />
Maar — er gebeur<strong>de</strong> een won<strong>de</strong>r —• Het Centrum<br />
kondig<strong>de</strong> voor een maand of wat aan, dat<br />
zij geen advertenties meer opnam van zekere<br />
strekking, omdat zij meen<strong>de</strong> door <strong>de</strong> aankondiging<br />
van <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len me<strong>de</strong>plichtig te wor<strong>de</strong>n<br />
aan moord ! Kort daarop verscheen in het<br />
Han<strong>de</strong>lsblad een van dag tot dag waarin <strong>de</strong><br />
hoofdredacteur op <strong>de</strong> hem eigen enthousiaste<br />
wijze me<strong>de</strong><strong>de</strong>el<strong>de</strong>, dat ook in zijn blad voor <strong>de</strong>rgelijke<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen, geen plaats meer was. Geen<br />
moor<strong>de</strong>naars-advertenties in <strong>de</strong> courant — geene<br />
jnç<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen die men zijn dochters niet kan<br />
laten lezen.<br />
Eilieve, hoe staat het nu, hebt ge nu over <strong>de</strong><br />
plaatsing van advertenties wat te zeggen al dan<br />
niet?<br />
Zoo ja — en het blijkt toch dat dit het ge-<br />
- val is — dan moogt Gij, hoofdredacteuren <strong>de</strong>r<br />
groote bla<strong>de</strong>n, wel eens na<strong>de</strong>nken over het groote<br />
kwaad dat ge brouwt, door het voortdurend<br />
annonceeren van <strong>de</strong> kwakzalversmid<strong>de</strong>len die men<br />
gevoegelijk met <strong>de</strong>n naam van mid<strong>de</strong>len tot sluipmoord<br />
kan aandui<strong>de</strong>n. Maar bovenal moogt ge<br />
er eens over na<strong>de</strong>nken of ge het nog langer kunt<br />
térantwoor<strong>de</strong>n, ingezon<strong>de</strong>n me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van<br />
<strong>de</strong>zen aard plaats af te staan, te mid<strong>de</strong>n van<br />
het redactioneele ge<strong>de</strong>elte, al staat er dan ook<br />
boven à 50 cts. per regel.<br />
Zijn chronisch zieken er niet reeds erg genoeg<br />
aan toe, moet ge me<strong>de</strong> werken hun geld uit <strong>de</strong>n<br />
zak te kloppen ?<br />
Moet ge bevor<strong>de</strong>ren dat an<strong>de</strong>re zieken <strong>de</strong>n tijd<br />
om <strong>de</strong>skundige hulp in te roepen laten voorbij<br />
gaan ?<br />
Meent ge dat het er voor uwe huigenooten<br />
niet op aankomt allerlei walgelijke afbeeldingen<br />
in uwe courant te vin<strong>de</strong>n, allerlei geheime<br />
ziekten daar te zien besproken ?<br />
Of zult ge het eerst laten wanneer <strong>de</strong> wet,<br />
evenals dit in Duitschland het geval is, u met<br />
straf bedreigt wanneer ge soortgelijke advertenties<br />
opneemt ?<br />
Heeren redacteuren, <strong>de</strong>nkt er eens over na ;<br />
als ge wilt, kunt ge. De uitvlucht dat ge in <strong>de</strong>ze<br />
niets te vertellen hebt, hebt ge zelve gelogenstraft.<br />
E. J. A.<br />
RECHTSZAKEN.<br />
Haarlem meroliefabrikanten. De<br />
heeren PATTLEN en MARSELJE, door <strong>de</strong> rechtbank<br />
te Haarlem veroor<strong>de</strong>eld wegens <strong>de</strong>loyale concurrentie<br />
tot scha<strong>de</strong>vergoeding, op te maken bij staat en<br />
verbod tot het gebruiken van het door hen ge<strong>de</strong>poneer<strong>de</strong><br />
merk G. <strong>de</strong> Koning Tilly, tot verkoop van<br />
Haarlemmerolie, (zie Mbl. van Febr. 1905) zijn van<br />
dit vonnis in hooger beroep gegaan.<br />
Door <strong>de</strong>n Hoogen Raad is verworpen het cassatieberoep<br />
van HAVERHOEK te Utrecht, die een<br />
naamboidje aan zijn wooing bad gehad, waarop<br />
,,homoeopaat", en te dier zake wegens het onbevoeglijk<br />
voeren van een geneeskundigen titel, was<br />
veroor<strong>de</strong>eld tot / 300 boete. De requirant had in<br />
cassatie o. a. aangevoerd, dat een homoeopaat geen<br />
geneeskundige is, doch <strong>de</strong> Hooge Raad was van<br />
oor<strong>de</strong>el, dat het aan <strong>de</strong>n rechter, die over <strong>de</strong> feiten<br />
oor<strong>de</strong>elt, is overgelaten te beslissen, wat een geneeskundige<br />
titel is.<br />
BOEKBESCHOUWING.<br />
„Natuurbond", Ne<strong>de</strong>rlandsen^ bond voor<br />
<strong>de</strong> Natuurlijke leef- en geneeswijze. Ons Program!<br />
De Bo<strong>de</strong> van „Sa ni tas", veget.-pension<br />
Apeldoorn.<br />
Handleiding voor <strong>de</strong> vleeschkeuring<br />
door H. G. van Harrevelt, uitgave.van J.<br />
G. Broesè te Utrecht.<br />
Bovengenoem<strong>de</strong> „program" en brochures ontvingen<br />
wij of ter bespreking of ter recensie ; do<br />
on<strong>de</strong>rwerpen, daarin behan<strong>de</strong>ld, staan echter<br />
buiten het terrein, waarop ons Maandblad zich<br />
beweegt, zoodat wij het bij een enkele aankondiging<br />
moeten laten.<br />
Wel zou er voor ons aanleiding kunnen zijn<br />
om het een en an<strong>de</strong>r in het middtn te brengen<br />
naar. aanleiding van hetgeen in <strong>de</strong> twee eerst-,<br />
genoem<strong>de</strong> geschriften, vooral in het eerste, gezegd<br />
wordt over <strong>de</strong> z. g. Natuurgeneeskun<strong>de</strong> en<br />
<strong>de</strong> Natuur geneeswijze zon<strong>de</strong>r medicijnen, maar<br />
in een beknopt woord gaat dit moeilijk en onze<br />
ruimte beschikbaar voor „Boekbeschouwing" is<br />
zeer beperkf.<br />
Trouwens, onze meening omtrent <strong>de</strong>ze quaestie<br />
hebben wij reeds herhaal<strong>de</strong>lijk uiteengezet. Wij<br />
wenschen er nog even <strong>de</strong> aandacht op te vestigen,<br />
dat wij <strong>de</strong> aanwending van <strong>de</strong> z.g.<br />
natuurgeneesmetho<strong>de</strong>n (die bovendien <strong>tegen</strong>woordig<br />
door bijna alle geneesheeren min* of meer<br />
wor<strong>de</strong>n toegepast), mits op advies van een bevoegd<br />
<strong>de</strong>skundige, geenszins als kwakzalverij beschouwen<br />
; dit is eerst het geval wanneer —<br />
wat helaas ! onophou<strong>de</strong>lijk geschiedt — geheel<br />
onbevoeg<strong>de</strong>n, on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n naam van „natuurgeneeskundigen"<br />
zich opwerpen als. allesgenezers door<br />
mid<strong>de</strong>l van hunne geneeswijze. Voorbeel<strong>de</strong>n,<br />
dat het optre<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>rgelijke lui hoogst gevaarlijk<br />
is, hebben wij in ruime mate in ons<br />
blad meege<strong>de</strong>eld.<br />
Het boekje van <strong>de</strong>n heer VAN HARREVELD<br />
lazen wij met genoegen.<br />
CORRESPONDENTIE.<br />
Dr. L. E. G. te Z. De Pilules Orientales zijn besproken i.i<br />
<strong>de</strong> Maandbla<strong>de</strong>n van Maart en September 1901. De beer<br />
WIJNNE, <strong>de</strong>stijds te Mid<strong>de</strong>lburg, vond daarin een ijzer verbinding,<br />
zeer waarschijnlijk, lactas ferrosus en olie van komijnzaad<br />
Ken on<strong>de</strong>rzoek, verricht op last van <strong>de</strong> politie te Berlijn, had<br />
het volgen<strong>de</strong> resultaat : De pillen zijn gemaakt van een bitter<br />
extract, vermengd met allerlei meelsoorten door elkaar en een<br />
spoor van aromatische olie, met een beetje ijzer ; <strong>de</strong> pillen zijn<br />
sterk arsenik- (rattekruid) hou<strong>de</strong>nd en fraai verzilverd.<br />
Van uw welwillend aanbod zal het Bestuur gaarne gebruik<br />
maken.<br />
L. en J. te B. De bedoel<strong>de</strong> Thee is van oozentwege nog<br />
niet on<strong>de</strong>rzocht.<br />
Een bestendig lezer. De Pilules du Dr. Séjoumet zijn ons niet<br />
bekend ; wij zagen ze in <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rland sehe bla<strong>de</strong>n nog niet<br />
aangekondigd. Zoolang dit niet het geval is, kunnen wij ons,<br />
in <strong>de</strong>n regel, niet met <strong>de</strong>rgelijke mid<strong>de</strong>len bezighou<strong>de</strong>n, omdat<br />
wij al geen tijd en plaats hebben voor al <strong>de</strong> kwakzalverijen,<br />
die in onze bla<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> aandacht van ligt publiek wor<strong>de</strong>n<br />
gebracht.<br />
Intusschen fchijot ons een behan<strong>de</strong>ling van diabetus zon<strong>de</strong>r<br />
special regime, zeer verdacht toe<br />
Geneesheer te X. De door u gezon<strong>de</strong>n pillen bevatten, volgens<br />
het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong>n heer J. VAN RIEL te 's-Bage, vrij<br />
veel aloë en rhabarber.<br />
W. Zie over het mid<strong>de</strong>l van Uten dit no.<br />
J. D. A. te A. De Anker Lagosa zalf van <strong>de</strong> firma RICHTER<br />
is van wege <strong>de</strong> Vereeniging niet on<strong>de</strong>rz »cht. He* on<strong>de</strong>rzoek<br />
heeft zich, in het begin van onzen strijd, tot enkele van zijne,<br />
voornaamste kwakzalverij en bepaald.<br />
A. S. te N. B. Ook met <strong>de</strong> Anker Sahlatpastilles ij dit hét<br />
geval. Wij zullen weer eens meer op Richter's nieuwe mid<strong>de</strong>len<br />
letten.<br />
H. te T. De groote, herhaal<strong>de</strong>lijk geplaatste advertentie over<br />
Vanadiol enz., is onze aandacht niet ontgaan. Waar zooveel<br />
geheel verschillen<strong>de</strong> ziekten door dat mid<strong>de</strong>l kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n<br />
genezen, b.v. zenuwziek ten, ingewandsziekten en tuberculose,<br />
beschouw<strong>de</strong>n wij het met groot wantrouwen en doen dit nog.<br />
Een on<strong>de</strong>rzoek van het mid<strong>de</strong>l —- en als een gevolg daarvan<br />
een bespreking heeft nog niet plaats gehad; <strong>de</strong> kosten van'<br />
die dure mid<strong>de</strong>len zijn voor <strong>de</strong> kas te bezwarend, waar <strong>de</strong><br />
gratis-verspreiding <strong>de</strong>r Maandbla<strong>de</strong>n zooveel eischt.<br />
V. v. J. te A. en Dr. G W. B. te B. Uwe me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling<br />
n dank ontvangen ; in 't volgend no.<br />
De gewezen on<strong>de</strong>rwijzer D. H., van wien wij in ons vorig<br />
no. gewaag<strong>de</strong>n, als genezen<strong>de</strong> door mid<strong>de</strong>l van z.g. natuurlijk<br />
magnetisme, is, naar men ons van vertrouw<strong>de</strong> zij<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>elt,<br />
DIRK HOOGE WEG, te Arnhem.<br />
' ADVERTENTIEN.<br />
HOTEL DU COMMERCE<br />
te Lei<strong>de</strong>n*<br />
wordt H.H. Medici ten zeerste aanbevolen.<br />
Ig? é JM. DK «KAUW. Prop.<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> Kwakz ligt. ter lezing.<br />
ABSOLUTE zekerheid van Succes<br />
Versch bewaren<br />
van VRUCHTEN en GROENTEN,<br />
ia GLAZEN zon<strong>de</strong>r beugel noch Schroef,<br />
MET %W--<br />
Esselink's STER1LISAT0R.<br />
ESSELINK UTREjfflX<br />
m<br />
imA£<br />
In 't HUIS met <strong>de</strong> DRAKEN.<br />
geheel compleete STEKIUSEEIV APPARATEN<br />
vanaf / 8 —.<br />
SYST. W E C K 'S FLESSCHEN met nieuw mo<strong>de</strong>l<br />
Deksel en Lipring. Compleet vanai $L ets.<br />
N.B. Vraagt Prijscourant.<br />
ESSELINK, Dtrecht.
No. 7. Juli 1905. Oplage 6600 Exemplaren.<br />
f<br />
Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad uitgegeven poor <strong>de</strong> Vereeniging<br />
EGEN DE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van f VAN GELDER. 1<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZÄTER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS.<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Amsterdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdam, 2é SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n 711<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heeft fecht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding.<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam ; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AANGIFTE van LEDEN<br />
en ABONNÉ's bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wien ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfs dringend verzocht %1H<br />
! ABONNEMENTSPRIJS, Franco per post per Jaar f 1.26<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regels „ 1.50<br />
Elke regel meer 25 Cent<br />
Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiën moeten vóór <strong>de</strong>n 25sten <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
* „<strong>de</strong> Dordrechtsche Drukkerij- en Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen opgeno-<br />
fj-men wfinne6r net Bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n inhoud geen bezwaar heeft.<br />
INHOUD.<br />
mige van <strong>de</strong> meest gepubliceer<strong>de</strong> kwakzalvérsmid<strong>de</strong>len.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging.<br />
Hoofdartikel: Kwakzalversmid<strong>de</strong>len niet steeds gelijk in Pinkpillen. Het ia te on<strong>de</strong>rzoek, ten<br />
samenstelling.<br />
behoeve van onze Vereeni g verricht, dateert<br />
Berichten: Hygienische Biälter — Het geheim van <strong>de</strong>n van Mei 1904 en geschied ] on<strong>de</strong>r leiding van<br />
dokter. — Geen kwakzalvers-advertenties. — "Weer een onbevoeg<strong>de</strong><br />
die een dokter vraagt. — Nagemaakte Pinkpillen. — <strong>de</strong>n heer P. v. D. WIELEN Jtór in <strong>de</strong> Pharmacie<br />
Krachtig optie<strong>de</strong>n in Oostenrijk. - De pers en <strong>de</strong> kwakzal aan <strong>de</strong> Hoogeschool-te A terdam. Het resulvers.<br />
— Lahmann's nalatenschap. — Een gewone uitvlucht. taat werd in het Maandbl. n Juni 19Ö4 aldus<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van verschillen<strong>de</strong>n aard •* Sanatogeen. — De<br />
krui<strong>de</strong>n van De Haas. — Een voorbeeld ter navolging. — Een me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld :<br />
zoogenaamd anti-alcohol-poe<strong>de</strong>r. — Goe<strong>de</strong> voorbeel<strong>de</strong>n van „De analyse van <strong>de</strong> PintmU'en, waarvan twee<br />
een paar Gezondheidscotmniss-'es. — Overgenomen uit „Hygienische<br />
Blätter". — Uit <strong>de</strong> Pers.<br />
fleschjes wer<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocm n.m.1. één door<br />
JBoehbeschomoing : Geneeskundige Encyclopaedic voor het U gezon<strong>de</strong>n en één aangesafoaft in Amsteidam<br />
huisgezin.<br />
is verricht door mijn assiste] r? tlo heer J. BLOM-<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie.<br />
BERG, apotheker.<br />
De inhoud van bei<strong>de</strong> f| phjes bleek geheel<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>. i<strong>de</strong>ntisch. Elk fleschje be\ e. 36 pillen, welke<br />
samen 12.1 Gram wegen,(<br />
W, Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van hel Bestuur.<br />
Aan L?<strong>de</strong>n en Abcnné's wordt bekend gemaakt,<br />
dat aan verzoeken tot toezending van een exemplaar<br />
van het door on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> samengesteld Regis 1er<br />
op <strong>de</strong> ï aargangen XT—XX van het Maandblad niet<br />
meer kan wor<strong>de</strong>n voldaan, zijn<strong>de</strong> <strong>de</strong> oplaag thans zei . mee l ( met «"f, T«f* * e ste len wel ^.' daar wel arsenicum, n.1. 0.35 milligram per pil.<br />
Aan <strong>de</strong> nauwkeurigheid <strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoekingen<br />
valt niet te twijfelen, en buitendien levert het<br />
erkennen van <strong>de</strong> aanwezigheid van arsenicum<br />
voor <strong>de</strong>n <strong>de</strong>skundige geen moeilijkhe<strong>de</strong>n op. Het<br />
verschil in uitkomsten schuilt dus wel <strong>de</strong>gelijk<br />
in <strong>de</strong> samenstelling. »"fetfeV; ggj<br />
Zw it.s ersehe pillen van Richard<br />
Brandt. De pillen, die hier te lan<strong>de</strong> verkocht<br />
wor<strong>de</strong>n, bevatten een belangrijke hoeveelheid<br />
aloë. Daar, waar zooals b.v. in Oostenrijk, <strong>de</strong><br />
invoer van aloë-hou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len verbo<strong>de</strong>n<br />
is, wordt <strong>de</strong>ze zeer werkzame stof eenvoudig<br />
weggelaten.^.<br />
e t<br />
} m "esr]" ^JM Q ||<br />
Pillen v an Dr- De B r i s.s a c. Volgens<br />
geheel uitverkocht. Wel zijn nog ex9mp 7 Jdßld per pil-3 36 I j ^ "ori<strong>de</strong>rzöèk'van'*aen*heér J.'VAN REEL, opge-J<br />
milligram) <strong>de</strong> lichtste wegen 313 <strong>de</strong> zwaarste nomen in het Maandblad van December 1902,<br />
342 m.G. waren <strong>de</strong> door hem on<strong>de</strong>rzochte pillen gelijk<br />
Suikerlaag per pil 74 m.G. aan gewone staalpillen (Blaudsche pillen). Van<br />
Oplosbare stof 77.4 m.G. geachte zij<strong>de</strong> ontvingen wij thans een rapport<br />
Suikerlaag bes.taat uit suiker, talken 00^- 0ver bovengenoemd kwakzalversmid<strong>de</strong>l, waaruit<br />
Pillen bevatten als constituens| Tragacanth, | blijktj dat on<strong>de</strong>r dien naam ook" pillen wor<strong>de</strong>n<br />
verkocht, grooten<strong>de</strong>els uit secale cornùtum (moe-<br />
aren verkrijg min of meer verkleisterd was) en géntiaanpoe<strong>de</strong>r. <strong>de</strong>rkoorn) en herba sabinae (sevenboom) be<br />
baar van het Register-van Elk op <strong>de</strong> jaargangen I—X. Aangetoond werd zink (niet quantitatief bestaan<strong>de</strong>, met droppoe<strong>de</strong>r tot massa verwerkt. '-><br />
De Secretaris, paald) kalium, ferro- en f err i-verbindingen. Dit verschil, is waarlijk zoo groot, dat <strong>de</strong><br />
Efc. J. VAN RIEL. Ver<strong>de</strong>r koolzuur en zwavelzuur.<br />
bei<strong>de</strong> soorten pillen (bei<strong>de</strong> voor een even schan<br />
Geen arsenicum, natrium of alkaloï<strong>de</strong>n. <strong>de</strong>lijk doel aanbevolen) ongetwijfeld verschill<br />
Het aschgehalte bedroeg bij drie bepalingen en<strong>de</strong> makers moeten hebben gehad, die het<br />
Kwakzalversmid<strong>de</strong>len niet steeds gelijk achtereenvolgens gemid<strong>de</strong>ld 236, 253.5 en 234 jpübïiek"^t~7e^el^ui<strong>de</strong>n<strong>de</strong>nTaa^~b^d"ottê3<br />
in samenstelling.<br />
m.G. per pil, met suikerlaag. tj<br />
Het ijzergehalte 18.2, 19.27 en 19.6 mG. per Anti-épileptique Uten. Dit prae-<br />
„r.. .n ,. , , , , . -n i Ipil. - paraat <strong>tegen</strong> vallen<strong>de</strong> ziekte (waar<strong>tegen</strong> zooals<br />
bespreken Wij willen die hier niet altijd enkele uit kwakzalversmid<strong>de</strong>len'* Het koolzuurgehalte (één bepaling) in 3 pillen <strong>de</strong> fabrikant in een brochure opgeeft o.a. broom<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
mid<strong>de</strong>len<br />
zijn samengesteld. Wij, voor ons, zien daarin<br />
26 mG. koolzuur ; berekend a's kaliumcarbonaat, \ kalium geen baat geeft) is reeds meermalen on<strong>de</strong>r<br />
niet zoo'n groot bezwaar want al ware één en<br />
is dit 27.2 mG. van <strong>de</strong>ze stof onontleed per pil. zochti<br />
hetzelf<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>l voortdurend uit <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> grond<br />
Pinkpillen zijn dus, zooals reeds meermalen<br />
stoffen vervaardigd, en al behoor<strong>de</strong>n zelfs die werd me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld,. gewijzig<strong>de</strong> Blaudsche pillen,<br />
grondstoffen tot <strong>de</strong> meest gunstig beken<strong>de</strong> ge waarvan <strong>de</strong> werking door toevoeging van gennûûcn,^^«^«<br />
A „ „n f •• -JJ i tiaan, in ons geval, on<strong>de</strong>rsteund wordt ; misschien<br />
blijven neesmidaeien, afkeuren dan dat nog <strong>tegen</strong> zou<strong>de</strong>n duizend wii en een kwalen mid<strong>de</strong>l dat J . het i! , zink-gehalte • i i i, ook I invloed - I op J <strong>de</strong> j werking i •<br />
. ... .. O J rloT. h A-h <br />
met een kwakzalverij te doen hebben (daarvoor zijn an<strong>de</strong>re w e r a e n m e t gevon<strong>de</strong>n,<br />
kenmerken) maar om <strong>de</strong> aandacht van het publiek te vestigen Door het „Pharmazeut. Gesellschaft" te St.<br />
op het gevaar, dat het loopt bij het gebruik van tal dier/mid j Petersburg (Chemiker-Ztg. N°. 8 1905 ) wer<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong>len en ver<strong>de</strong>r om het er op te wijzen, dat <strong>de</strong> belangrijke J. "D;«1,^11«,« ï „„ ÄÄ« j V ^<br />
ont<strong>de</strong>kkingen, die <strong>de</strong> kwakzalvers beweren gedaan te hebben, <strong>de</strong> Dr. L. VAN ITALLIE (zie Mbl. van Januari<br />
1891) geeft op als samenstelling : een oplossing<br />
van broomkalium met een groen kleurtje en een<br />
geur naar aman<strong>de</strong>len.<br />
Mevrouw A. C. A. S., Apotheker te Utrecht, vond,<br />
behalve een groene aniline-kleurstof, 12 % broomkalium.<br />
Volgens een bekendmaking vanwege <strong>de</strong> politie<br />
te Darmstadt bestond het mid<strong>de</strong>l uit 10 %broomkalium,<br />
groen gekleurd en geparfumeerd met<br />
Eucalyptusólie.<br />
JTJBLONSKE (Ph." Zeit. 1903, 58) toon<strong>de</strong> aan<br />
15.2 % broomkalium, alcohol (vermoe<strong>de</strong>lijk als<br />
gentiaan-tinctuur) 1.073 % en malachiet-groensulfozuur.<br />
AUFRECHT (Ph. Zeit. 1903, 58) vond slechts<br />
10 %broomkalium, ongeveer 1 % van een bitter,<br />
alcoholisch plantenaftreksel en bladgroen.<br />
Volgens THOMS\ (Arbeiten aus <strong>de</strong>m Fhann.<br />
Institut <strong>de</strong>r Universität Berlin, Apoth. Zeit.<br />
1905, 23) werd geen bladgroen maar zeer waarschijnlijk<br />
malachietgroen-sulfozuur, circa 1 %van<br />
een bittere tinctuur en 16 % broomkalium<br />
Jspillen 0ok aan een on<strong>de</strong>rzoek on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n.geen ont<strong>de</strong>kkingen zijn. worpen ; mangaan werd niet aangetroffen maar<br />
ge
îfeWij zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze voorbeel<strong>de</strong>n nog met an<strong>de</strong>re<br />
kunnen vermeer<strong>de</strong>ren ; <strong>de</strong> aangehaal<strong>de</strong> zijn echter<br />
o.i. voldoen<strong>de</strong> om aan te toonen dat het <strong>de</strong><br />
kwakzalvers al weinig kan schelen, wat zij het<br />
publiek laten slikken. Ah zij maar het geld<br />
ontvangen.<br />
En aan zulke menschen vertrouwt men zijn<br />
gezondheid toe !<br />
BERICHTEN<br />
Hygienische Blätter is <strong>de</strong> tit 1 va ï het<br />
officieele orgaan van <strong>de</strong> Duitsche Vereeniging ter bes'rijding<br />
<strong>de</strong>r kwahz averij, uitgegeven door Dr. GEORG<br />
FLATATJ te Berlijn on Dr. CARL RBISSIG te Hamburg.<br />
Wij ontvingen i i dank het no. van Juni j.1. en<br />
zullen in dit en in eenige volgen<strong>de</strong> no's een en<br />
an<strong>de</strong>r uit dit Maa ïdblad overnemen.<br />
Het geheim van <strong>de</strong>n d o k te r. i* „Naar<br />
h?t D. v. N. verneemt, is door Dr. K. te Gin ïeken bij<br />
<strong>de</strong> politie een aanklacht ingedi nd w. g ns vermoe<strong>de</strong>lijken<br />
diefital van een hoeve- Jheid van zijn geheim<br />
medicam nt. waarme<strong>de</strong> hij tuberculoselij<strong>de</strong>rs<br />
zoo succesvol behan<strong>de</strong>lt.<br />
Men vermoedt, dat <strong>de</strong>ze diefstal h eft plaats gehad<br />
om het g heim daarvan scheikundig te on<strong>de</strong>rzoeken,<br />
he tg-en al meermalen tevergeefs werd beproefd."<br />
Het bovenstaan<strong>de</strong> von<strong>de</strong>n wij in <strong>de</strong> A\ R. Cl.<br />
Enkele mid<strong>de</strong>len zijn door ons reeds genoemd in<br />
het Maandblad van 1904 ; het zijn tabletten van<br />
kinine en oleum chelidonii, het laat=te om te wrijven.<br />
Geen kwakzalver s-advertenties«<br />
Door <strong>de</strong> Noordholl. af<strong>de</strong>elingen van <strong>de</strong>n Boni vxn<br />
Ne<strong>de</strong>rl. on<strong>de</strong>rwijzers wordt een propagandablad voor<br />
<strong>de</strong> openbare school uitgegeven.<br />
De Redactie besloot in dit blad, dat gra'is verspreid<br />
wordt en dus grootsn<strong>de</strong>eIs op <strong>de</strong> opbrengst<br />
<strong>de</strong>r advertenties moet drijven, geen abohol- en. geen<br />
kwTkzalvers&^vertenties op te nemen.<br />
Wij zijn <strong>de</strong> Redactie zeer dankbaar voor <strong>de</strong>ze me<strong>de</strong>werk<br />
ng. Zij geeft weer een goad voorbeeld.<br />
Weer zo o'n mooie advertentie. „Wordt<br />
gevraagd tor assistentie<br />
een Dokter,<br />
bij iemand met drukke praktijk die <strong>de</strong> wettelijk bevoegdheid<br />
mist. Br. fr., letter T A f31, N. v. d. D."<br />
., A an allen die Pinkpillen gebruiken.<br />
De Directeur-Scheikundige <strong>de</strong>r Rotterdam che Volks -<br />
Apotheek maakt bekend, dat hij <strong>de</strong> buitenlanische<br />
Pinkpilllen scheikundig heeft on<strong>de</strong>rzocht en dat thans<br />
Hollandsen« Pinkpillen verkrijgbaar zijn van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
samenstelling à ƒ 1.20 p3r koker van 60 stuks."<br />
H»t bovenstaand? lazen wij d >zer dag n in een<br />
adv a rten ie.<br />
Wat een weliosner i? tosli die „Directeur-Schei -<br />
kunlig " ! Trouwen; r?eds meer<strong>de</strong>r? kwakzalversmi<br />
i<strong>de</strong>lm zijn zoo ab hij zegt, door hem on<strong>de</strong>rzocht<br />
en nagemaak , Di: is op zich zelf zoo kwaai niet,<br />
maar ergoi is het, da" hij zijn mid leien zeer d k-<br />
| wij IJ aanbeveelt met opsomming van allerlei kwalen,<br />
waar egen zij nee ren to help m. Prec.es als<br />
een gewoon kwakzalver.<br />
Wat nu <strong>de</strong> Pinkpillen betreft, brengen wij in<br />
herinnering, dat 6) goed bereid<strong>de</strong> Blaudsche pillen<br />
(waarmee <strong>de</strong> Pinkpillen vrijwel overeenkomen, doch<br />
die niet altijd „goed bereid" zijn) in elke apotheek<br />
zeker voor niet meer dan 60 cent te krijgen zijn.<br />
Krachtig optre<strong>de</strong>n in Oostenrijk.<br />
Melding maken<strong>de</strong> van <strong>de</strong> waarschuwingen tegm het<br />
z. g. Coza-poe<strong>de</strong>r (op een an<strong>de</strong>re plaats in dit blad<br />
opgenomen) zegt De Blauwe Vaan} orgaan voor<br />
drankbestrijding, het volgen<strong>de</strong> :<br />
„Krasser is men in Oostenrijk te werk gegaan.<br />
Daa? laat het ministerie van Binnenlandsche Zaken<br />
<strong>de</strong> talrijke proefzendingen van het „onfeilbaar geneesmid<strong>de</strong>l<br />
— voor zoover zij on<strong>de</strong>r rembours geschie<strong>de</strong>n<br />
— eenvoudig niet aan haar adres bezorgen<br />
door <strong>de</strong> post ; bovendien heeft zij op <strong>de</strong> kranten<br />
die een advertentie voor dit artikel bevatten, beslag<br />
gelegd. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze omstandighe<strong>de</strong>n kon<strong>de</strong>n moeite<br />
en kosten <strong>de</strong>r fabrikanten niet vergoed wor<strong>de</strong>n door<br />
veelvuldige afname van hun dure waar, en zoo zal<br />
Oostenrijk het dus maar zon<strong>de</strong>r genezing door het<br />
Cozapoe<strong>de</strong>r moeten doen !<br />
Als fabrikant van dit won<strong>de</strong>rmid<strong>de</strong>l wordt een<br />
D.en genoemd, OVE NIELSEN, die wegens zwen<strong>de</strong>lachtige<br />
haargroei—advertent.es tot gevangenisstraf<br />
werd veroor<strong>de</strong>eld en daarom naar Engeland vluchtte.<br />
Vreemd toch, die combinatie van specialiteit in<br />
haar wat er en gmezing van drankzucht ! Ook onze<br />
ou<strong>de</strong> vriend JOSEPHUS leed er aan !"<br />
De Der G en cVe kwakzalvers. D- Daitsche<br />
af <strong>de</strong>eling <strong>de</strong>r Boheemsche Aerz'ekammîr heeft<br />
met <strong>de</strong> Duitsche p^rs te Praag een verga<strong>de</strong>ring gehou<strong>de</strong>n<br />
waarin werd besloten, dat d? A Ärztekammer <strong>de</strong><br />
pers voortdurend met inlichtingen ter zij<strong>de</strong> zou<br />
staan tot wering van advertenties omtrent ,,geheimmid<strong>de</strong>ien".<br />
die voor het publiek gevaar opleveren.<br />
Te München zijn» soortgelijke on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen<br />
mislukt. (T. v. Oeneesk.)<br />
Dr. LAHMANN, <strong>de</strong> overle<strong>de</strong>n voorstan<strong>de</strong>r van <strong>de</strong><br />
natuurlijke geleeswijze, heeft in<strong>de</strong>rtijd zelf voorspeld<br />
dat bij <strong>de</strong> vij ftig niet halen zou. Hij is gestorven<br />
aan hart zwakte. Zijn sanatorium dat plaats heeft<br />
voor 350^ pitiënten, herberg<strong>de</strong> steeds verschei<strong>de</strong>ne<br />
hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n^gzieken. Er hooren 12 villa's als <strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ntiën<br />
bij. Behalve Lahmann waren er negen dokters<br />
aan het sanatorium verboi<strong>de</strong>n. Dr. Lahmann<br />
ontving elk jaa- meer dan 7)0.000 mk., en laat een<br />
v-rmogen van 8 m'HLoen mk. na.<br />
Een gewone «uitvlucht. ,,/ 1000 belooning<br />
voor hem, die kan bewijzen dat mijn haarWater<br />
geen haar op 't kaal te hoofd voortbrengt," adverteer<strong>de</strong><br />
een kwakzalver. Iemand m^t een kabn<br />
knikk?r bestel<strong>de</strong> een flacon, wend<strong>de</strong> het go?d aan<br />
en bevond dat het niets hiejp. Belust op <strong>de</strong> / 1303<br />
ging hij naar <strong>de</strong>n kwak salver en li?t hem zijn hoofd<br />
zien, terwijl hij tevens om het uitgeloof<strong>de</strong> geld vroeg.<br />
„Bswijstffhij eer.it," z?i <strong>de</strong> man van het haarwater,<br />
„dat g'j 't kaalite hoofd hebt."<br />
MEDEDEELINGEN<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD.<br />
Sanatogeen.<br />
Wij ontvingen een vraag om inlichting omtrent<br />
bovenstaand mid<strong>de</strong>l, die wij niet op <strong>de</strong> gewone<br />
wijze in <strong>de</strong> rubriek „Correspon<strong>de</strong>ntie" willen<br />
beantwoor<strong>de</strong>n, te meer omdat in <strong>de</strong>n laatsten<br />
tijd door brieven, getuigschriften enz. we<strong>de</strong>r eene<br />
enorme reclame voor Sanatogeen wordt gemaakt.<br />
Wij meenen echter t-) kunnen volstaan door<br />
hien over te nemen, wat wij in het Maandblad<br />
van Mei 1904 schreven :<br />
„Dit praeparaat, 'meer als versterkend mid<strong>de</strong>l<br />
dan als geneesmid<strong>de</strong>l aangekondigd, wordt<br />
op zoo'n opzienbaren<strong>de</strong> wijze on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> aandacht<br />
van het publiek gebracht, dat h
invloed heeft, door woord en daad als onze<br />
me<strong>de</strong>strij<strong>de</strong>r wil optre<strong>de</strong>n, zal ons altijd ter<br />
me<strong>de</strong>werking bereid vin<strong>de</strong>n.<br />
J. VAN BIEL.<br />
Een zoogenaamd anti-alcohol-poe<strong>de</strong>r.,<br />
* Beeds se<strong>de</strong>rt geruimen tijd werd we<strong>de</strong>r een<br />
nieuw en natuurlijk onfeilbaar mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong><br />
dronkenschap in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l gebracht, dat, zooals<br />
het in <strong>de</strong> advertenties en reclames heet,,,beter<br />
werkt dan alle praatjes over onthouding".<br />
Het is Coza-poe<strong>de</strong>r ; een naam die als iets<br />
bijzon<strong>de</strong>rs indruk zal maken op elk, die niet weet<br />
dat het eenvoudig bestaat uit gentiaanpoe<strong>de</strong>r, kaU<br />
moespoe<strong>de</strong>r en dubbelkoolzure soda, zooals nagenoeg<br />
alle an<strong>de</strong>re mid<strong>de</strong>len <strong>tegen</strong> dronkenschap, die<br />
aan <strong>de</strong>n man gebracht wor<strong>de</strong>n ; <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> is<br />
enkele centen, doch het geheimzinnig mid<strong>de</strong>l<br />
wordt aan <strong>de</strong> goedgeloovigen en helaas ! altijd<br />
ongelukkigen aangesmeerd voor 10 Mark (/ •6.)<br />
De „Hamburger Nachrichten" had eene aanbeveling<br />
'van dit poe<strong>de</strong>r opgenomen en omdat<br />
het adverteeren van kwakzalverijen daar ter<br />
ste<strong>de</strong> is verbo<strong>de</strong>n (gelijk bijna in geheel Duitschland),<br />
wanneer daarbij tevens <strong>de</strong> naam van<br />
ziekten of kwalen genoemd wordt waar<strong>tegen</strong><br />
zij heeten te helpen, volg<strong>de</strong> een aanklacht <strong>tegen</strong><br />
<strong>de</strong>n redacteur van dit blad van <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> <strong>de</strong>r<br />
Hamburgische Medizinalbehör<strong>de</strong>".<br />
De redacteur verweer<strong>de</strong> zich door te zeggen<br />
niet te weten, dat drankzucht als een ziekte<br />
beschouwd wordt en dat hij juist van meening<br />
geweest was een goed werk te doen met <strong>de</strong> plaatsing.<br />
Deze onwetendheid werd als verzachten<strong>de</strong><br />
omstandigheid in aanmerking genomen en <strong>de</strong><br />
redacteur tot slechts 25 Mark (/ 15 ) boete veroor<strong>de</strong>eld.<br />
Deze laatste verontschuldiging zou in Ne<strong>de</strong>rland<br />
niet meer opgaan, se<strong>de</strong>rt Prof. WEFERS<br />
BETTINCK op verzoek van <strong>de</strong>n Centralen Gezondheidsraad<br />
het bewerkte mid<strong>de</strong>l heeft on<strong>de</strong>rzocht<br />
en <strong>de</strong>ze Raad het resultaat in zijn officieel orgaan<br />
heeft gepubliceerd en doen me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen<br />
aan alle nieuwsbla<strong>de</strong>n hier te lan<strong>de</strong> (Zie Maandblad<br />
van Febr. en Maart 1904.)<br />
Toch kan <strong>de</strong> firma, die het zaakje exploiteert,<br />
juist in Ne<strong>de</strong>rland * gerust voortgaan met te<br />
adverteeren en <strong>de</strong> menschen te bedriegen met<br />
een valschen naam, met bedriegelijke verzekering<br />
eener zoogenaam<strong>de</strong> onfeilbare genezing,<br />
en daarvoor enorme prijzen bedingen ; zulke<br />
praktijken toch zijn straffeloos hier te lan<strong>de</strong>,<br />
mits het. artikel, dat men wenscht aan te smeeren<br />
slechts — juist omgekeerd als in Duitschland<br />
— <strong>de</strong>n naam gegeven wordt van „geneesmid<strong>de</strong>l"<br />
-en nuttig in met name genoem<strong>de</strong>- ziekten-f-<br />
Doux pays !<br />
Goe<strong>de</strong> voor beeld n Tan een paar Gezondheidsconimissiën.<br />
* Wij lezen in het verslag over 1904 <strong>de</strong>r gezondheidscommissie,<br />
zetelen<strong>de</strong> te Ter Neuzen en<br />
omvatten<strong>de</strong> <strong>de</strong> gemeenten : Axel, Hoek, Neuzen,<br />
Overslag, Philippine, Sas van Gent, Westdorpe,<br />
Zaamslag en Zuiddorpe, dat in <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring<br />
van 17 Moi werd besproken eene advertentie<br />
voorkomen<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Terneuzensche courant van<br />
Don<strong>de</strong>rdag 21 April, aldus lui<strong>de</strong>n<strong>de</strong> :<br />
— On<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong>, exploitant van het zoo<br />
beroem<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> Croup en Kinkhoest<br />
en an<strong>de</strong>re keelaandoeningen, heeft voor <strong>de</strong> prov.*<br />
Zeeland als agent aangesteld, .<strong>de</strong> heer ~K. Haak,<br />
van Sluishil, bij wien particulieren en we<strong>de</strong>rverkoopers<br />
zich voor <strong>de</strong>n in- en verkoop kunnen<br />
vervoegen. Chr. Maas, Nordhorn."<br />
Besloten werd aan <strong>de</strong>n heer K. Haak het<br />
-volgen<strong>de</strong> schrijven te zen<strong>de</strong>n :<br />
De Commissie, gelezen hebben<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Terneuzensche<br />
courant van 21 April j.1. uwe advertentie<br />
: bekendmaking van <strong>de</strong>n verkoop van eeD<br />
mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> zoo zeer gevaarlijke ziekte<br />
croup, waardoor voor <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>rs, bij <strong>de</strong> gebruikmaking<br />
van dat mid<strong>de</strong>l, niet tijdig genoeg <strong>de</strong><br />
hoogst noodzakelijke geneeskundige hulp zal<br />
wor<strong>de</strong>n ingeroepen, geeft u in overweging het<br />
annonceeren te staken, daar <strong>de</strong> commissie an<strong>de</strong>rs<br />
genoodzaakt zal zijn daar<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> noodige maatregelen<br />
te nemen.<br />
In het verslag over liet zelf <strong>de</strong> jaar eener an<strong>de</strong>re<br />
commissie, me<strong>de</strong> in Zeeland, namelijk u Huls<br />
en omvatten<strong>de</strong> <strong>de</strong> gemeenten Boschkapelle,,<br />
Clinge, Grauw en Langendam, Hulst, Hengstdijk,<br />
Honte nisse, St. Janssteen, Koewacht, Ossenisse<br />
en Stoppeldijk, zien wij dat tot <strong>de</strong> administraties<br />
van <strong>de</strong> lokale bla<strong>de</strong>n het verzoek is<br />
gericht om, zooveel mogelijk, zoogenaam<strong>de</strong> kwakzalversadvertenties<br />
uit hunne advertentiekolommen<br />
te weren, daar door het aanwen<strong>de</strong>n van<br />
die zoo druk geprezen mid<strong>de</strong>ltjes er gevaar zou<br />
kunnen bestaan, dat eene ziekte verslecht of<br />
althans <strong>de</strong> tijdige inroeping van medische hulp<br />
wordt uitgesteld, zoodat eene ziekte daardoor<br />
ongeneeslijk zou kunnen wor<strong>de</strong>n. Besultaat had<br />
dit verzoek niet, moet d^ Commissie er echter<br />
helaas bijvoegen ! \<br />
Overgenomen uit „Hygienische Blätter.'"<br />
Het been moet weg. ]$en is op het<br />
gebied van <strong>de</strong> kwakzalverij aan alle mogelijke<br />
en onmogelijke me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen gewend. Het geval,<br />
in. het volgen<strong>de</strong> bericht, toont echter dat zelfs<br />
het ongelooflijkste nog plaats kan vin<strong>de</strong>n. De<br />
Tägliche Rundschau van 9 April 1905 meldt :<br />
De 16-jarige zoon van zekeren M. viel bij een<br />
vechtpartij zoo ongelukkig, dat hij zijn linkerbeen<br />
brak. De va<strong>de</strong>r ging met <strong>de</strong>n jongen naar<br />
een schrijnwerker in het dorp, die <strong>de</strong>n naam<br />
had beenbreuken te kunnen genezen. Deze bezag<br />
het toegebrachte letsel en in zich zelf mompelend :<br />
„<strong>de</strong> breuk is kort — daar helpt niets meer aan<br />
— het been moet weg", haal<strong>de</strong> hij een scherp<br />
slagersmes en scheid<strong>de</strong> met eenige flinke sne<strong>de</strong>n<br />
het been van het lichaam. De toestand van <strong>de</strong>n<br />
geamputeer<strong>de</strong> is hopeloos.<br />
Zieken, die geen geneesheer meer kan<br />
helpen, nam <strong>de</strong> 23-jarige kastenmaker SCHWA<br />
GER te Hochspeyer in behan<strong>de</strong>ling. Hij liet o.a.<br />
een zieke, die aan keel- en longtering leed, dagelijks<br />
14 koppen thee en een halven liter urine<br />
drinken. Deze, wien genezing binnen 4 weken was<br />
beloofd, stierf vijf dagen na het~begin <strong>de</strong>r kuur.<br />
Een vrouw, lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> aan longen en hart, die<br />
op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> wijze werd „behan<strong>de</strong>ld", stierf reeds<br />
na 3 dagen.<br />
De kastenmaker, wegens <strong>de</strong>ze feiten vervolgd,<br />
werd vrijgesproken. Daar, naar het oor<strong>de</strong>el<br />
<strong>de</strong>r <strong>de</strong>skundigen, <strong>de</strong> urine-goochelaar zwak<br />
van geestvermogens was, oor<strong>de</strong>el<strong>de</strong> <strong>de</strong> rechter,<br />
hoezeer hij <strong>de</strong> han<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong>n kwakzalver ook<br />
als zwen<strong>de</strong>l beschouw<strong>de</strong>, dat hij in zijn „kunst"<br />
geloofd had en zich <strong>de</strong>rhalve niet bewust was,<br />
dat hij <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> wet had gehan<strong>de</strong>ld.<br />
Heerlijke gevolgen van <strong>de</strong> vrijheid aan ie<strong>de</strong>reer<br />
om <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> uit te oefenen !<br />
üit <strong>de</strong> Pers.<br />
In het Mei-nummer van Boon's Geïllustreerd<br />
Magazijn bespreekt Dr. H. PINKHOF, op <strong>de</strong><br />
volgen<strong>de</strong> wijze wat men naar zijn opvatting<br />
moet <strong>de</strong>nken van <strong>de</strong> kwakzalverij, vooral zooals<br />
<strong>de</strong>ze zich in onzen tijd voordoet.<br />
„Wat • moet men kwakzalverij noemen en wat is<br />
een kwakzalver ? Deze twee begrippen gaan niet<br />
geheel s urnen, evenmin als diefstal en dief. Als<br />
iemand één keer steelt on<strong>de</strong>r zeer versch oonbare<br />
omstandighe<strong>de</strong>n, dan L? zijn han<strong>de</strong>ling in ie<strong>de</strong>r geval<br />
een diefstal, doch het zon zeer verkeerd zijn, hem<br />
nu eens en vooral dief te. noemen. Maar omgekeerd<br />
zijn er menschen, die men (als het niet verbo<strong>de</strong>n<br />
was) gerust veer dieven zou kunnen uitmaken.<br />
terwijl him han<strong>de</strong>lingen, hoe ook af te keuren, niet<br />
letterlijk met <strong>de</strong>n naam diefstal kunnen wor<strong>de</strong>n<br />
bestempeld. Zoo zou ik kwakzalverij willen noemen :<br />
ie<strong>de</strong>re han<strong>de</strong>ling of raadgeving; strekken<strong>de</strong> om<br />
zieken of gewon<strong>de</strong>n te behan<strong>de</strong>len, welke geschiedt<br />
door een persoon, die <strong>de</strong> daartoe noodige kennis<br />
niet bezit. Ie<strong>de</strong>r, die niet in <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> heeft<br />
gestu<strong>de</strong>erd, en daardoor geheel en al mist <strong>de</strong> kennis,<br />
uoodig om <strong>de</strong>n toestand van <strong>de</strong>n zieke of gewon<strong>de</strong><br />
te beoor<strong>de</strong>el«, n en <strong>de</strong> uitwerking van zijn han<strong>de</strong>lingen<br />
of raadgevingen te begrijpen, en niettemin raad<br />
geeft, of han<strong>de</strong>lingen verricht, oefent kwakzalverij<br />
uit. Tenzij het han<strong>de</strong>lingen of raadgevingen zijn,<br />
waarvoor hem door een geneeskundige <strong>de</strong> noodige<br />
kennis is verstrekt, zooals een verpleger of verpleegster,<br />
die, 200 noodtj, enkele verrichtingen op zich<br />
mag nemen, welke tot het gebied van <strong>de</strong>n geneesheer<br />
behooren ; <strong>de</strong> in een cursus wèl on<strong>de</strong>rrichte<br />
mannen en \ rouwen, die eerste hulp bij ongelukken<br />
verleenen ; <strong>de</strong> huismoe<strong>de</strong>r, die door <strong>de</strong>n dokter is<br />
ingelicht omtrent bepaal<strong>de</strong> ver-chijn-ekn, die bijl<br />
haar kin<strong>de</strong>ren kunnen voorkomen en <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len«<br />
(Ü3 zij in dit geval mag aanwen<strong>de</strong>n. I Mier die buiten 1<br />
<strong>de</strong>ze omstandighe<strong>de</strong>n van geneeskundigen raad. dient, ;<br />
maakt zich schuldig aan kwakzalverij en dit is een J<br />
verkeer<strong>de</strong> han<strong>de</strong>ling, gelijk ik straks uitvoerig zal •<br />
aantoonen, maar hij is nog niet altijd een kwak-M<br />
zal ver, wat in mijn oogen een zeer verachtelijk M<br />
mensch is, doch kan een braaf, welwillend en eer- •<br />
biedwaardig persoon zijn. Een kwakzalver zou ik; : :|<br />
willen noemen iemand, die zijn beroep maakt vanl<br />
het behan<strong>de</strong>len van zieken, evenals een geneesheerJ<br />
Maar, terwijl bij <strong>de</strong>n geneesheer op <strong>de</strong>n voorgrond<br />
staat, te doen, wat hij kan om <strong>de</strong>n zieke te genè-|<br />
zen, en eerst in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> plaats <strong>de</strong> noodzakelijk' .<br />
heid komt, om door <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling van zieken zijn<br />
levenson<strong>de</strong>rhoud te vsrdienen, is bij <strong>de</strong>n kwakzalver ;|<br />
het streven om aan <strong>de</strong> zieken geld te verdienen <strong>de</strong><br />
hoofdzaak en kan het hem voistrekt niet schelen<br />
of <strong>de</strong> zieke beter wordt. Als nu een dokter, zooals J<br />
helaas vvel eens voorkomt, naast een kwakzalver,<br />
gaat zitten <strong>tegen</strong> een zekere belooning en <strong>de</strong>n zieken, p 1<br />
die <strong>de</strong>n kwakzalver komen raadplegen een receptjè<br />
meegeeft, waardoor dan <strong>de</strong> kwakzalver wordt ge<strong>de</strong>kt<br />
<strong>tegen</strong> vervolging, dan pleegt hij geen kwakzalverij,j<br />
maar hij is toch een kwakz ilver.<br />
Er is dus goedbedoel<strong>de</strong> en kwaadb^doel<strong>de</strong> kwajsl<br />
zalverij. De eerste is intusschen volstrekt niet ongevaarlijk,<br />
en ik zou ie<strong>de</strong>r, die zich daaraan we Ineens<br />
schuldig maakt, — zij zullen on<strong>de</strong>r mijn iez^fs^bök<br />
wel voorkomen — ernstig willen ra<strong>de</strong>n, hun uëi-J<br />
hebberij te laten varen. In uw familie is bekend '<br />
een mid<strong>de</strong>ltje <strong>tegen</strong> kinkhoest, dat in<strong>de</strong>rtijd door 4!<br />
iemand ie aangera<strong>de</strong>n, die het
vragen, maar veeleer eens die beste machine-olie werking hunner mid<strong>de</strong>len kunnen aantoonen. Maar<br />
te probeeren, waarmee uw tante onlangs haar naai wie geen kwakzalver is en alleen uit goedigheid<br />
machine heeft bevochtigd toen <strong>de</strong> naald steken kwakzalverij zou willen* 'bedrijven, weet nu, dat hij<br />
i—I oversloeg ?<br />
daardoor zijn me<strong>de</strong>mensen aan <strong>de</strong> grootste gevaren<br />
Neen, ik zie u voor wijzer aan. En als een <strong>de</strong>r kan blootstellen. En als hij aan <strong>de</strong>n an<strong>de</strong>ren kant<br />
omstan<strong>de</strong>rs zich zulk een raad zou laten ontvallen, meent, dat zijn geweten bezwaard zou blijven, zoo<br />
zoudfe ge" .hem jn koor uitlachen 1 Waarom? Hoe hij een mid<strong>de</strong>l, dat toch m<br />
komt het, dat gij begrijpt, dat ie<strong>de</strong>re raad van een<br />
onbevoeg<strong>de</strong> hier een dwaasheid is, en dat gij~ dat<br />
t niet begrijpt als het die won<strong>de</strong>rmadhine, het menschelijke<br />
lichaam betreft ? Doordat gij van <strong>de</strong><br />
stoommachines veel of weinig, maar althan* iets<br />
weet, genoeg althans, om te weten, dat gij niet in<br />
staat zijt, er iets aan te doen als 't niet goed gaat,<br />
en van <strong>de</strong> menschelijke machine weet gij veel te<br />
weinig. Tracht van <strong>de</strong> samenstelling en <strong>de</strong> verrichtingen<br />
van ons lichaam wat te weten te komen ;<br />
als men sleehts onthield wat men op^ <strong>de</strong> lagere<br />
school leer<strong>de</strong>, dan zou menigeen zich vàn gevaarlijke<br />
bemoeiingen op geneeskundig gebied onthou<strong>de</strong>n.<br />
Gevaarlijk ! Ik noem<strong>de</strong> zooeven vallen<strong>de</strong> ziekte,<br />
tuberculose en kanker. Al <strong>de</strong>ze ziekten zijn vatbaar<br />
« voor behan<strong>de</strong>ling. Men mag van een lij<strong>de</strong>r aan<br />
vallen<strong>de</strong> ziekte nooit zeggen, dat er toch niets aan<br />
te doen is en dat men daarom het mid<strong>de</strong>l van <strong>de</strong><br />
familie X. gerust eens kan probeeren. Want er zijn<br />
gevallen, waar' wel wat aan te doen is. Al zullen<br />
er zijn, die niet te genezen zijn, toch komen er ook<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> ongeneeslijke gevallen een aantal voor,<br />
waarbij men door zorgvuldige regeling <strong>de</strong>r voedingswijze<br />
en nauwletten<strong>de</strong> waarneming van <strong>de</strong> ziektel<br />
'«-ersëhijnselen kan maken, dat het aantal aanvallen<br />
l^rmin<strong>de</strong>rt en dat die aanvallen min<strong>de</strong>r hevig zijn.<br />
Als men nu weet, dat een hevige aanval met levensgevaar<br />
kan gepaaid gaan en dat dikwijls het kort<br />
op elkan<strong>de</strong>r doorstaan van zulke hevige aanvallen<br />
<strong>de</strong> verstan<strong>de</strong>lijke vermogens bena<strong>de</strong>elt, zal men inzien,<br />
van hoeveel belang het is, <strong>de</strong>n lij<strong>de</strong>r aan vallen<strong>de</strong><br />
1 ziekte tijdig toe te vertrouwen aan geneeskundige<br />
behan<strong>de</strong>ling. En tevens zal men begrijpen, dat met<br />
het tamiliemid<strong>de</strong>l groot kwaad kan wor<strong>de</strong>n gesticht.<br />
Hetzelf<strong>de</strong> is het geval met tuberculose. Dat weet<br />
nu nagenoeg ie<strong>de</strong>reen, dat er een aantal tuberculoselij<strong>de</strong>rs<br />
zijn, die door een doeltreffen<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling<br />
kunnen wor<strong>de</strong>n genezen of zoodanig verbeterd, dat<br />
3 zij weer flink werkzaam kunnen zijn. Maar dan ma«-,<br />
zoodra men weet dat men met tuberculose te maken<br />
heeft, geen tijd wor<strong>de</strong>n verzuimd met geheimzinnige<br />
mid<strong>de</strong>ltjes. Ik zou haast <strong>de</strong>nken, dat ie<strong>de</strong>r ontwikkeld<br />
mensch »dit <strong>tegen</strong>woordig *wel weet. Maar als<br />
het niet goed gaat ; ais • „<strong>de</strong> arme- kunst", gelijk<br />
onze De Geneslet zegt, „weer vergeefs zocht naar<br />
't kruid, dat nergens wast op aard", en <strong>de</strong> arme<br />
zieke verloren is—och, dan is het niet zoo erg, als hem<br />
<strong>de</strong> troost wordt gebo<strong>de</strong>n van een mid<strong>de</strong>ltje, waarvan<br />
hij gelooft, dat het hem miß^liien kan helpen. Dan<br />
pleegt <strong>de</strong> goedwillige kwakzalverij geen erger bedrog<br />
dan <strong>de</strong> dokter, die zelf, <strong>tegen</strong> beter weten in,<strong>de</strong>n zieke<br />
telkens verzekert, dat hij hem nu wat nieuws zal<br />
geven, wat dit of dat verschijnsel zeker zal verzachten,<br />
en dat, als het met dien vermoeien<strong>de</strong>n<br />
hoest wat bçter gaat, <strong>de</strong> geheele toestand zal verbeteren.<br />
'Maar daarom, als het zoover is, dat <strong>de</strong><br />
dokter zelï wordt gedwongen, mensehlieven<strong>de</strong> kwakzalven!<br />
te bedrijven, word dan althans openlijk zijn<br />
me<strong>de</strong>plichtige, als u een geheim mid<strong>de</strong>l wordt aan<br />
<strong>de</strong> hand gedaan. Kan dit geen kwaad, hij zal u<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze omstandighe<strong>de</strong>n stellig niet verbiedt n<br />
het toe te passen. Waarom u een korten tijd van<br />
hoop te ontrooven ?<br />
P B j kanker is het gevaar, gelegen in het gebruik<br />
van geheime mid<strong>de</strong>len, het allergrootst. Kanker kan<br />
wor<strong>de</strong>n genezen, doch alleen, indien zoo vroeg mogelijk<br />
<strong>de</strong> ziek gewor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>elen door mid<strong>de</strong>l van een<br />
operatie wor<strong>de</strong>n verwij<strong>de</strong>rd. Wel zijn er eenige betrekkelijk<br />
goedaardige vormen van kanker, die on<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong>n invloed van in- of uitwendige geneesmid<strong>de</strong>len<br />
tot stilstand, ja tot genezing kunnen komen, doch<br />
om te beoor<strong>de</strong>elen of er in een bepaald geval van<br />
zulk een min<strong>de</strong>r kwaadaardigen kanker sprake is,<br />
daartoe is een nauwkeurige kennis <strong>de</strong>r ziekte noodig,<br />
die niet ééi leek kan bezitten. Ie<strong>de</strong>re week die<br />
• • wordt verspild met het probeeren van geheime<br />
mid<strong>de</strong>len, kan maken, dat een nog te opereeren<br />
kanker zich ontwikkelt tot een, die door operatie<br />
Kniet meer voor goed te genezen is. De geneesmid<strong>de</strong>len,<br />
..'.'•'waarvan <strong>de</strong> geneesheer het op wetenschappelijke<br />
gron<strong>de</strong>n mogelijk acht, dat zij op <strong>de</strong>n kanker een<br />
gunstigen invloed kunnen uitoefenen, wor<strong>de</strong>n door<br />
hem alleen beproefd.in' gevallen, waarin geen hoop<br />
meer bestaat, dat- eén operatie redding kan brengen.<br />
Zooveel te'meer moeten „geheime mid<strong>de</strong>len", wier<br />
werking men niet kent, wor<strong>de</strong>n achterwege gelaten<br />
in gevallen waar een operatie nog mogelijk is. De<br />
gevallen, waarvan men weet te verhalen, dat het<br />
„geheime mid<strong>de</strong>l" heeft geholpen, waren óf goedaardige<br />
gevallen, of in het geheel geen kanker ;<br />
want het is een gewone kunst van <strong>de</strong> kwakzalvers,<br />
I om onschuldige ziektegevallen uit te maken voor<br />
• zeer gevaarlijke, opdat zij <strong>de</strong> won<strong>de</strong>rbaarlijke uit<br />
: sschiin goed zou kunnen<br />
doen, aan <strong>de</strong>n zieke onthield, wel dan is er<br />
geen bezwaar om aan <strong>de</strong>n dokter me<strong>de</strong> te <strong>de</strong>elen,<br />
wat men op het hart heeft. Deze zal dan het mid<strong>de</strong>l<br />
door een schei- of plantkundige doen on<strong>de</strong>rzoeken<br />
en als er iets goeds aan' is, zal hij er gaarne gebruik<br />
van maken, terwijl men, als het kwaad kan<br />
of noch goed noch kwaad kan doen, dit dan meteen<br />
weet.<br />
Maar als. ik <strong>de</strong>n liefhebberij-kwakzalver goed door<br />
zijn vest heen kijk, zie ik, dat hij in die openhartigheid<br />
toch niet veel zin heef:. Als een „geheim -<br />
mid<strong>de</strong>l" in <strong>de</strong> gewone artsenijschat <strong>de</strong>r geneeskundigen<br />
zou terecht komen, dan zou <strong>de</strong> bekoring van<br />
bet geheimzinnige er af zijn. En die trek naar het<br />
geheimzinnige is het juist, die, meer nog dan <strong>de</strong><br />
zucht om <strong>de</strong>n evenmensen te helpen, <strong>de</strong> grond is<br />
<strong>de</strong>r goedwillige kwakzalverij. Het is heel iets an<strong>de</strong>rs,<br />
of een mid<strong>de</strong>l van „<strong>de</strong> nonnetjes" komt, of<br />
dat hetzelf<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>l van een dokter komt. vVat<br />
op het gebied van geneeskundig bijgeloof ook on<strong>de</strong>r<br />
zoogenaamd geavanceer<strong>de</strong> klassen wordt beleefd, is<br />
niet te gelooven voor wie het niet dagelijks bijwoont.<br />
Een ring, gemaakt van een schroef van<br />
een doodkist, olie waarin een kikker levend is gekookt,<br />
een kooi met een tortelduif in bëd, een pakje<br />
met pieren om <strong>de</strong>n hals gelegd, dat zijn in veler<br />
oogen louter krachtige geneesmid<strong>de</strong>len bij. allerlei<br />
ziekten. Was <strong>de</strong> naastenlief<strong>de</strong> en niet <strong>de</strong> trek naar<br />
het geheimzinnige <strong>de</strong> voornaamste drijfveer van<br />
onzen dilettant, dan zou hij toch er op gesteld moeten<br />
zijn, dat ook <strong>de</strong> officieele geneeskunst kennis<br />
kreeg van zijn mid<strong>de</strong>l, zoodat geheel <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
menschbeid er van kon genieten.<br />
Nu zal mij wor<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong>geworpen, dat menige<br />
dokter* <strong>de</strong>n leek zal uitlachen, die met een „geheimmid<strong>de</strong>l"<br />
komt aandragen, en dat geloof ik ook wel,<br />
want er is re<strong>de</strong>n genoeg voor. Maar dan moet<br />
men niet rusten, voordat men <strong>de</strong>n man heeft gevon<strong>de</strong>n,<br />
die het on<strong>de</strong>rzoek wil instellen. Natuurlijk<br />
zijn een aantal mid<strong>de</strong>len ;óó onzinnig, dat ook <strong>de</strong><br />
meest tolerante dokter er 1 voor zon bedanken, om<br />
zijn tijd'en moeite of die van an<strong>de</strong>ren aan het on<strong>de</strong>rzoek<br />
daarvan te vermorsen. Maar <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong><br />
heeft het nimmer versmaad, mid<strong>de</strong>len en<br />
geneeswijzen, die bij leeken in zwang waren, naar<br />
hun waar<strong>de</strong> of onwaar<strong>de</strong> 1 BOEKBESCHOUWING.<br />
Geneeskundige Encyclopaedic voor<br />
;h e t huisgezin. All. 10, uitgave : Scheltema<br />
en Holkema's boekhan<strong>de</strong>l. -"^j<br />
Ook <strong>de</strong>ze aflevering bevat, even als <strong>de</strong> voorgaan<strong>de</strong>,<br />
veel behar tens waardige wenken. Wij brengen,<br />
als voorbeeld, een enkele on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> o gen van<br />
onze lezers. rJWÊ '^-^T<br />
On<strong>de</strong>r het hoofdstuk „Valbn<strong>de</strong> Ziekte" (Epilepsie)<br />
vin<strong>de</strong>n wij o. a. het volgen<strong>de</strong> :<br />
„De epilepsie is een gen eslijke ziekte. Dikwijls<br />
zelfs geneest zij zo-<strong>de</strong>r dat een bepaald? behan<strong>de</strong>ling<br />
werd toegepast. En dit feit verklaart hoe<br />
soms schijnbaar goe<strong>de</strong> resultaten wor<strong>de</strong>n verkregen<br />
door kwakzalvers ; we word m herinnerd aan <strong>de</strong><br />
mid<strong>de</strong>leeuwen : beenasch van eksters die in <strong>de</strong> 2<br />
nachten na Kerstmis zijn geschoten, fijn gemalen<br />
hennepgaren, allerlei handopleggingen en tooverform<br />
ulieren ! Eén mid<strong>de</strong>l slechts heeft dn to=ts tot<br />
op he<strong>de</strong>n doorstaan : het broom. Dit is echter geen<br />
onschuldig mid<strong>de</strong>l, en het moet streng wor<strong>de</strong>n veroor<strong>de</strong>eld,<br />
dat het broom zeer dikwijls zon<strong>de</strong>r geneeskundig<br />
voorschrift wordt gebruikt. Nog strenger<br />
moest wor<strong>de</strong>n opgetre<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong> die kwakzalvers,<br />
die hit broom, in geheim mid<strong>de</strong>len verwerkt, <strong>de</strong><br />
wereld insturen ea dan op hnn prospectussen <strong>tegen</strong><br />
het gebruik van het broom, „dit gevaarlijk vergif",<br />
waarschuwen. Broom mag slechts vor<strong>de</strong>n toegepast<br />
on<strong>de</strong>r voortduren<strong>de</strong> controle van <strong>de</strong>n geneesheer<br />
en met strenge opvolging van zijn ver<strong>de</strong>re voorschriften<br />
omtrent <strong>de</strong> te \ olgen levenswijze. Dan<br />
alleen kan het <strong>de</strong> genezing bevor<strong>de</strong>ren. Veel<br />
epileptici kon<strong>de</strong>n genezen, wanneer ze <strong>de</strong>zen raad<br />
ter harte namen."<br />
BOEKBESCHOUWING.<br />
L. D. te A. De vraag over Scmatogeen vindt gij op een<br />
an<strong>de</strong>re plaats in dit blad beantwoord. -jft » .• «HSh *,- wj<br />
C. A. S. te 0. H. Wij kunnen u op 't oogenblik niet<br />
na<strong>de</strong>r inlichten ; zooals gezegd, kennen wij <strong>de</strong> samenstelling<br />
<strong>de</strong>r pastilles niet. Wilt gij ons enkele ter on<strong>de</strong>rzoek zen<strong>de</strong>n ?<br />
N. te 's-G. Wij danken u voor uw briefkaart ; het boek is<br />
besteld. g?*»g*%^<br />
Toezen<strong>de</strong>r van Apeldoornsch Weekblad. Ook u betuigen wij<br />
onzen dank. Wïj zullen omtrent. <strong>de</strong>ze zaak inlichtingen inwinnen,<br />
pgjiir^<br />
R. W. C. E. H. te B. Aan uw verzoek isjvoldaan.<br />
ADVERTENTIEN.<br />
te on<strong>de</strong>rzoeken. Tal van<br />
geneesmid<strong>de</strong>len, die wij aan het plantenrijk ontleenen,<br />
zijn oorspronkelijk mid<strong>de</strong>len geweest, die <strong>de</strong><br />
landbevolkiug bij bepaal<strong>de</strong> ziekteverschijnselen had HOTEL DUICOMMERCE<br />
toegepast, en waarvan het nut door langdurige on<strong>de</strong>rvinding<br />
was bevestigd. Ook van wil<strong>de</strong> volken te Lei<strong>de</strong>n^<br />
heeft <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> gaarne willen leeren.<br />
wordt H.H. Medici ten^zeerste aanbevolen.<br />
Zóó zijn wij gekomen aan onze beste overzeesehe<br />
geneesmid<strong>de</strong>len. Tk wil slechts twee voorbeel<br />
JH. DE «RAUW, Prop.<br />
<strong>de</strong>n noemen, betreffen<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len, die aan<br />
ie<strong>de</strong>r bekend zijn: kinine;' het kjva-cxtract en tal-<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> Kwakz. ligt ter lezing.<br />
looze an<strong>de</strong>re mid<strong>de</strong>len zijn ontleent aan <strong>de</strong> bast<br />
van,<strong>de</strong>n kina-boom. die r
No. 8. Augustus 1905. Oplage 6600 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad uitgegeven|door|<strong>de</strong> Vereeniging<br />
fEGEN DE<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van R VAN GELDER.<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZITTER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS.<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Amsterdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdam, 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heeft recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding.<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AANGIFTE van LEDEN<br />
en ABONNÉ'a bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wien ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is- niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfs dringend verzocht<br />
INHOUD.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur.<br />
Hoofdartikel: Het scheikundig laboratorium van Jasinski & C°.<br />
Berichten; P. Kruijsse overle<strong>de</strong>n. — De openbare -waarschuwingen<br />
van <strong>de</strong>n Gezondheidsraad te Karlsruhe in een<br />
bun<strong>de</strong>l vereenigd. — Geneeskun<strong>de</strong> en kwakzalverij. — Spotten<br />
met <strong>de</strong> "Wet. — Onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening <strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong>.<br />
— Een vrouwelijke uroscoop. — Kneipp-artsen in <strong>de</strong><br />
oudheid. — Reclame-geneesmid<strong>de</strong>len en indolente medici.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van verschillen<strong>de</strong>n aard: Lilionese. — Het Sap<br />
van Vantura. — Een scha<strong>de</strong>lijk haarkleurmid<strong>de</strong>l. — Electro-<br />
Vigueur van Dr. Mac Laughlin. — Onze wetten niet meer<br />
voldoen<strong>de</strong>. — Nalezing op <strong>de</strong> beraadslaging over <strong>de</strong> Loterijwet.<br />
— Beoor<strong>de</strong>eling van kwakzal verso vertredingen van <strong>de</strong><br />
zij<strong>de</strong> <strong>de</strong>r gerechtelij k-ge o eeskundigen. — Om <strong>de</strong> dokters te<br />
-lijmen. — VVeer een valsch attest. — Bestrijding <strong>de</strong>r kwakzalverij<br />
in Let buitenland.<br />
Boehbeschouwmg : Geneeskundige Encyclopaedic voor het<br />
huisgezin.<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie :<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het ^ Bestuur-<br />
Het is het Bestuur bijzon<strong>de</strong>r aangenaam te kunnen<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen, dat Prof. Dr. HECTOR TBETTB aan<br />
het daartoe aan Zijn HoogGeleer<strong>de</strong> gericht verzoek<br />
wel heeft willen voldoen, door zich bereid te verklaren<br />
op <strong>de</strong> a. s. algemeene verga<strong>de</strong>ring, ter gelegenheid<br />
van het 25jarig bestaan <strong>de</strong>r Vereeniging,<br />
een voordracht over kwakzalverij te hou<strong>de</strong>n.<br />
Ook <strong>de</strong> Le<strong>de</strong>n zullen ongetwijfeld met groote<br />
waar<strong>de</strong>ering van dit welwillend en voor • onze Vereeniging<br />
vereerend voornemen van dien geachten<br />
hoogleeraar kennisnemen. Namens het Bestuur,<br />
J. VAN RIEL,<br />
S'Cretan*.<br />
Een eigenaardig scheikundig laboratorium.<br />
Jasinski en Co.<br />
(Naar aanleiding van een on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong> afd.<br />
Amsterdam.)<br />
Wanneer men <strong>de</strong> Ceintuurbaan te Amsterdam<br />
lang? wan<strong>de</strong>lt, dan kan men zien dat in een<br />
<strong>de</strong>r huizen een scheikundig laboratorium van<br />
<strong>de</strong> firma JASIÏTSKI en Co. is gevestigd.<br />
Vreemd zal men het vin<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> ramen<br />
van het laboratorium allerlei artikelen te bemerken<br />
die men dââr niet zou zooken, maar <strong>de</strong><br />
bevreemding zal verdwijnen als man <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
advertentie, m veischillen<strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n voor<br />
komen<strong>de</strong>, leest :<br />
„Voor <strong>de</strong> Dam e s!<br />
Mevrouw JASI\SKJ,<br />
te Berlijn en Weenen opgeleid en gediplomeerd.<br />
AMSTERDAM, Ceintuurbaan 260, bij <strong>de</strong> Ferd. Bolstraat,<br />
aan <strong>de</strong> Tramlijn 3 of 4.<br />
Spreekuien dagel., ook Zondags van 11-5, 's avonds van 8-10 uur.<br />
Dringend Aanbevolen 1 Ons apparaat „Félicitas."<br />
wett. ged. "Prijs ƒ 10.25 remb.<br />
Enorm succes ! De Pastilles v - E r - L *-DISLAUS JASINSKI,<br />
• Vrouwenarts te Lern berg.<br />
Be doos / 2.25. — Veroud. gev. / 3.75 en<br />
/ 5.25 remb.<br />
^-gagtj Tabletten „Marguerite." De doos / 1.75 remb.<br />
"Tïet v/ 0u .^ Dekroond - Par »Js 1900. Brussel 1898.<br />
n i i v 'kheid wordt verzekeid door het Scheikundig<br />
De ooscha<strong>de</strong> •<br />
6<br />
*»or,torium JASINSKI & Co."<br />
La<br />
Het doel van <strong>de</strong>ze kennisgeving is o.i. dui<strong>de</strong>lijk<br />
genoeg ; wij behoeven} het niet na<strong>de</strong>r uiteen<br />
te zettan. Nieuwsgierig j mtusscheh naar <strong>de</strong><br />
„onscha<strong>de</strong>lijke" mid<strong>de</strong>len' die <strong>de</strong> te Berlijn én<br />
Weenen gediplomeer<strong>de</strong> Dajme aan hare lij<strong>de</strong>ressen<br />
aanbeveelt, von<strong>de</strong>n wijl een on<strong>de</strong>r.zoek van<br />
enkele dier mid<strong>de</strong>len, waarvan ons eenige Var'n<br />
toegezon<strong>de</strong>n, niet ongewénscht. De heer J. P.<br />
v. D. MAKEL te Amsterdam was zoo welwillend<br />
het on<strong>de</strong>rzoek op zich te nemen en meld<strong>de</strong><br />
ons het volgend resultaat :<br />
,,le Pillen, in een kartonnen schuif doosje.<br />
Elk uur 5 pillen in te nemen. Ruim 300<br />
rn.gr. per stuk, goed bereid. Als bestand<strong>de</strong>elen<br />
gevon<strong>de</strong>n : .<br />
Oleum sabinae (Olie van sevenboom),<br />
drop en zoethoutpoe<strong>de</strong>r.<br />
..2e Koekjes, verpakt in een dun papiertje,<br />
Om <strong>de</strong> 2 uur 1 in tA nemen ; hielp het niet<br />
dan om het uur,<br />
Een koekje weegt pl.m, 3£ gram ; sommige<br />
waren uit elkaar gevallen ; slecht<br />
gemengd. Als bestand<strong>de</strong>elen wer<strong>de</strong>n aangetroffen<br />
: Cittfoenzuur, hydrochloras chinini,<br />
(zoutzure kmine) suiker en cacao.<br />
,.3e. Een fleschje met troebel vocht, 10 gram<br />
om het uur in te nemen, Het bevatte :<br />
Extractum hydrastis liquidum. (Vloeibaar<br />
hydrastis-extract) Tinctura acida aromatica<br />
(Zure aromatische tinctuur) en wijn.<br />
„4e, Een doos poe<strong>de</strong>r om uit te spuiten. Het<br />
poe<strong>de</strong>r is 'boorzuur.<br />
Wanneer wij, met bovenstaand rapport in<br />
han<strong>de</strong>n, het slot <strong>de</strong>r advertentie nog eens nalezen<br />
en daar zien : ..De onscha<strong>de</strong>lijkheid wordt<br />
verzekerd door het Scheik. Laboratorium Jasinski<br />
en Co.", dan durven wij gerust beweren dat <strong>de</strong><br />
eigenaars van dat laboratorium voor geen kleintje<br />
vervaard zijn. Want scha<strong>de</strong>lijk — erg scha<strong>de</strong>lijk<br />
zijn sommige <strong>de</strong>r geneesmid<strong>de</strong>len, waarvan hot<br />
laboratorium <strong>de</strong> onscha<strong>de</strong>lijkheid verzekert.<br />
Oleum Sabinae mag in <strong>de</strong> apotheken slechts<br />
in gesloten vergijtkasten wor<strong>de</strong>n bowaard en<br />
van Extractum hydrastis liquidum mag, volgens<br />
<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rl. Pharmacopée, aan een volwassene<br />
niet meer dan 4 gram per dag wor<strong>de</strong>n ingegeven.<br />
En welk een na<strong>de</strong>eligo werking juist<br />
<strong>de</strong>ze geneesmid<strong>de</strong>len op het menschelijk lichaam<br />
uitoefenen — och, Dames, vraagt het<br />
uwen geneesheer en hij zal het u dui<strong>de</strong>lijk maken,<br />
dat uw gezondheid, zelfs uw laven ernstig wor<strong>de</strong>n<br />
bedreigd door <strong>de</strong> laakbare hulp van <strong>de</strong> te Berlijn<br />
en Weenen gediplomeer<strong>de</strong><br />
Wij zijn in het bezit van een verklaring van<br />
een geneeskundige, bij wien een door het laboratorium<br />
behan<strong>de</strong>l<strong>de</strong> dame later hulp zocht, die<br />
bewijst dat wij niet te veel hebben gezegd.<br />
De bestier<strong>de</strong>rs van het laboratorium schijnen<br />
niet op hun mondje te zijn gevallen. Ten blijke<br />
daarvan laten wij hier een briet volgen, door <strong>de</strong><br />
ABONNEMENTSPRIJS, Franco per post per jaar f 1.25<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regels » LBO<br />
Elke regel meer 25 Cent<br />
Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiën moeten vóór <strong>de</strong>n 25*ten <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
„<strong>de</strong> Dordrechtsche Drukkerij- en Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen opgeno-»<br />
men wanneer net Bestuurïegen <strong>de</strong>nmnoud geen bezwaar heeft<br />
firma gericht tot een dame, die eerst na<strong>de</strong>r<br />
inlichtingen verzocht en die ons is toevertrouwd<br />
met vrijheid dien openbaar te maken. De brief<br />
luidt aldus :<br />
Mevrouw !<br />
Uwe geëer<strong>de</strong> letteren hebben wij he<strong>de</strong>n met belangstelling<br />
gelezen.<br />
Bij uw bezoek hier aan onze inrichting heeft<br />
Mevrouw Jasinski U onze N. M. Spuit aanbevolen.<br />
Daarop heeft U te kennen gegeven, in het bezit<br />
te zijn van eene spuit, overeenkomen<strong>de</strong> met onze<br />
spuit.<br />
Indien dat <strong>de</strong> waarheid is, dan kunt ü wel 'het<br />
succes verkrijgen, mits U onze wetenschappelijke<br />
raadgevingen zult opvolgen.<br />
Deze ver itrekken wij echter bij .eene doos poe<strong>de</strong>r<br />
van ƒ 5 niet kosteloos.<br />
. U sprak ook over poe<strong>de</strong>r voor <strong>de</strong> spuit, afkomstig<br />
hier uit Amsterdam. Is U daarvan overtuigd, dat<br />
dit doelmatig poe<strong>de</strong>r is ? Indien U alzoo uwe spuit<br />
het doelmatige poè^èr en ons poe<strong>de</strong>r om in "tëS<br />
nemen, aanwend, dan kunt U bepaald ten gunstig<br />
resultaat behalen.<br />
Het voornaamste echter hierbij is, dat <strong>de</strong> voorschriften<br />
flink wor<strong>de</strong>n opgevolgd.<br />
Stelt U in onze inlichtingen en raadgevingen belang,<br />
dan laten wij dit aan U over nog eens hier<br />
te komen.<br />
De prijs is voor consult, poe<strong>de</strong>r en inlichtingen<br />
/ " •<br />
Uwe stoute vraag of wij overtuigd zijn, van succes<br />
voor ƒ 5, vin<strong>de</strong>n wij cenigzins overdreven en vreemd.<br />
Eene gewone werkmansvrouw, die onze inrichting<br />
opzoekt, zegt ons, alvorens zij onze mid leien n-emt:<br />
alle onze voorschriften te willen opvolgen en <strong>de</strong><br />
zaak flink aan te pakken, opdat succes dan stellig<br />
te verwachten is,<br />
Deze min<strong>de</strong>re vrouw eischt ook niet van ons<br />
met bestellingen van / 2 of / 5 zeker te slagen.<br />
Doze vrouw,- die hare laatste penningen nog bij<br />
elkan<strong>de</strong>r scharrelt, begrijpt wel, dat onze wetenschap<br />
ook betaald moet wor<strong>de</strong>n.<br />
Achtend,<br />
(w.g.) JASINSKI & C°."<br />
Zoo iets noemt men ,,Wetenschap". Schan<strong>de</strong>lijk<br />
! Men krijgt respect voor <strong>de</strong> opleiding te<br />
Berlijn en Weenen !<br />
Maar genoeg over dit laboratorium. Wij kunnen<br />
niet an<strong>de</strong>rs doen dan daar<strong>tegen</strong> met kracht<br />
waarschuwen maar zou<strong>de</strong>n zij, die in ons land<br />
er voor hebben te zorgen dat <strong>de</strong> wetten wor<strong>de</strong>n<br />
toegepast, niet iets meer kunnen doen ?<br />
BERICHTEN.<br />
P. Kruijsse f. Te 's-Gravenhage is op 78jarigen<br />
leeftijd overle<strong>de</strong>n <strong>de</strong> oud-apotheker P/ KRUIJSSE,<br />
oud-bestuurslid onzer Vereeniging. In <strong>de</strong> eerste<br />
jaren na haar oprichting nam hij een zeer werkzaam<br />
aan<strong>de</strong>el in <strong>de</strong>n strijd <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij.<br />
Gegen die Kurpfuscherei und <strong>de</strong>n<br />
Heilmittelschwin<strong>de</strong>l is <strong>de</strong> titel van een<br />
boek, uitgegeven door Burg. en Weth. vin Karlsruhet<br />
waarin opgenomen zijn al <strong>de</strong> openbare waarschuwingen<br />
die door <strong>de</strong>n beken<strong>de</strong>n Gezondheidsraad
aldaar se<strong>de</strong>rt 1878 zijn publiek gemaakt " en waarvan<br />
<strong>de</strong> meeste — dank zij <strong>de</strong> welwillen<strong>de</strong> toezending<br />
vanwege dien raad — in ons Maandblad zijn<br />
opgenomen.<br />
Het is een heuglijk — voor ons Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs<br />
reemd — verschijnsel, dat door <strong>de</strong> Ste<strong>de</strong>lijke Be<br />
geerinj krachtig wordt meegewerkt in <strong>de</strong>n strijd<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij en dat, ojf vermel<strong>de</strong> wijz^, een<br />
werk wordt in 't licht gegeven, dut aan hen, di;<br />
nog vertrouwen stellen in <strong>de</strong> han<strong>de</strong>lingen en het<br />
optre<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> kwakzalvers of die daaromtrent<br />
nog in twijfel verkeeren, onschatbare diensten kan<br />
bewijzen.<br />
Het is gelukkig in <strong>de</strong>n boekhan<strong>de</strong>l verkrijgbaar<br />
b'j <strong>de</strong> Hofboekdrukkerij van G. BRAUNSCHEN te |<br />
Karlsruhe.<br />
Wij betuigen aan het Gemeentebestuur te Karlsruhe<br />
onzen hartelijken dank voor <strong>de</strong> toezending<br />
jan dit hoogst belangrijk werk.<br />
feès over geneeskundige kwakzalverij<br />
is <strong>de</strong> titel van een verhan<strong>de</strong>ling, opgenomen<br />
in <strong>de</strong> Ie aflevering van <strong>de</strong>n 2en jaargang van het<br />
tijdschrift : Het Groene en het Witte Kruis. Wij komen<br />
daarop in het volgend no. terug.<br />
Spotten met <strong>de</strong> Wet. In <strong>de</strong> Enlchuizer<br />
Courant van 9 Juli j.1. (voor-welker toezending wy<br />
onzen dank betuigen) von<strong>de</strong>n wij, behalve <strong>de</strong> gewone<br />
groote aankondigingen ter aanbeveling van<br />
Smguinose, Atàij siroop x Pin'cpitten enz., ook een<br />
annonce van een beroem<strong>de</strong> Veezalf. Deze laatste<br />
advertentie had<strong>de</strong>n wij misschen in 't geheel niet<br />
behan<strong>de</strong>ld, ware het niet, dat <strong>de</strong> steller <strong>de</strong>zer<br />
annonce : VAN WOUTER RUITER, in <strong>de</strong> Groote Bazar,<br />
(een winkel in speelgoed) daarin tevens aan 't<br />
publiek me<strong>de</strong><strong>de</strong>elt, dat bij hem verkrijgbaar zijn :<br />
,,Doozen kininepillen 15 cent."<br />
Dat gaat toch te ver !<br />
Onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening <strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong>.<br />
Door <strong>de</strong> politie te Schiedam is<br />
proces-verbaal opgemaakt <strong>tegen</strong> J. P., wegens het<br />
onbevoegd uitoefenen <strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong>, door mid<strong>de</strong>l<br />
van elektriciteit (stelsel-d'AÜmonda.)<br />
& . (N. Bot. Gt.)<br />
Zou 't in <strong>de</strong> familie liggen? In <strong>de</strong><br />
N. B. Ct. lazen wij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> advertentie :<br />
„URINE-ONDERZOEK.<br />
Mevrouw VAN BIJSTERVELD VAN DIJK,<br />
UROSCOPE.<br />
Spreekuren voor Dames :<br />
Dfnïdaj, Woensdag en Don<strong>de</strong>rdag van 10-4 uur.<br />
Boompjes 52, Rotterdam."<br />
Wij brengen in herinnering, dat <strong>de</strong> vermaar<strong>de</strong><br />
P. VAN BUSTBRVELD zich ook on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n £t?l van<br />
Uroscoop heeft aanbevolen ; zou bedoel<strong>de</strong> Mevrouw<br />
familie van <strong>de</strong>zen zijn ?<br />
En even-knap urosco >p ?<br />
Éneîpp-artsen in <strong>de</strong> oudheid. EBSTEIN<br />
citeert in <strong>de</strong> Deutsche med. Wochenschrift on<strong>de</strong>r meer<br />
hydrotherapeutische antiquiteiten twee zinsne<strong>de</strong>n<br />
uit gedichten uit <strong>de</strong> 12Ie en 13<strong>de</strong> eeuw. Zij lui<strong>de</strong>n<br />
: ,,Und in ganz nackten Füszen in Tau<br />
ging ich nach einer Wiese, Die Aerzte sagen, dasz<br />
dhs gesund ist" en „Entrée en est en son vergié<br />
(tuin) Nuz piez en va par la rou ée (rosée) ;<br />
la rousé Î<br />
Est bone et saine....ce dient cil fusicien".<br />
(Dat zeggen <strong>de</strong> artsen):<br />
(Tijdschr. v. Oeneesk.)<br />
Reclame-geneesmid<strong>de</strong>len en indolente<br />
medici. De redacteur van Lady's Home<br />
Journal, Mr. BOK, voert een veldtocht <strong>tegen</strong> wat<br />
hij noemt ,,<strong>de</strong> vloek <strong>de</strong>r spécialités" en heeft daarbij<br />
hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n brieven van instemming ontvangen van<br />
geneeskundigen en geneeskundige vereenigingen uit<br />
Amerika. Maar hierbij heefc hun belangstelling zich<br />
bepaald. In veertien Staten zijn wetten voorgesteld<br />
tot wering van <strong>de</strong>n verkoop van scha<strong>de</strong>lijke spécialités<br />
of gedwongen vermelding van <strong>de</strong> samenstelling<br />
dier mid<strong>de</strong>len op <strong>de</strong> verpakking. Deze wetten<br />
| zijn gevallen doordat allen, die er <strong>tegen</strong> waren —<br />
<strong>de</strong> fabrikanten, <strong>de</strong> han<strong>de</strong>laars en tusschenpersonen,<br />
<strong>de</strong> couranten die van <strong>de</strong> advertenties voor<strong>de</strong>el hebben,<br />
<strong>de</strong> advocaten, wier scherpzinnigheid door <strong>de</strong><br />
belanghebben<strong>de</strong>n was te hulp geroepen — <strong>de</strong> wetgeven<strong>de</strong><br />
lichamen on<strong>de</strong>r verzoekschriften had<strong>de</strong>n<br />
bedolven. Maar tot stenn <strong>de</strong>r wetten is ook niet<br />
één geneeskundige of geneesheer opgetre<strong>de</strong>n. Na<br />
<strong>de</strong> beslissing ont vin? Mr. BOK we<strong>de</strong>r tallooze brieve.!<br />
van doktoren, vol ergernis over <strong>de</strong> verdorvenheid<br />
<strong>de</strong>r wetgevers. Nu is hij wear aan het werk<br />
getogen en <strong>de</strong>zen winter zal in bijna alle Staten<br />
een wetsvoorstel in zijn geest wor<strong>de</strong>n ingediend.<br />
Maar nu hoopt kjj ook, dat <strong>de</strong> geneeskundigen zich<br />
flinker zullen gedragen.<br />
(Tijdschr. v. Geneesk.)<br />
MEDEDEELINGEN<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD.<br />
Lilionese.<br />
In het N. v. d. D. van 17 Juni' j.1. kwam een<br />
advertentie voor, waarin beloofd werd, dat zomerspioeten,<br />
levervlekken enz. geheel zou<strong>de</strong>n verdwijnen<br />
door het beroem<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>l van Dr.<br />
Conrad. Voor 60 ct., naar buiten voor 75 ct.,<br />
kan men in 't bezit daarvan geraken bij <strong>de</strong> meest<br />
beken<strong>de</strong> verkoopeis van kwakzalversmid<strong>de</strong>len.<br />
Bij aankoop van <strong>de</strong>n flacon bleek uit een begelei<strong>de</strong>nd<br />
biljet, dat het mid<strong>de</strong>l afkomstig was<br />
uit <strong>de</strong> Apotheek %,en Chemisch laboratorium van<br />
ADOLPH CONRAD.. ^, Mfgjfc» env. verkocht wëM 1<br />
baar en is bij al onze Depothou<strong>de</strong>rs enlDrogisten<br />
verkrijgbaar voor / 1.60 per flacon. Proef<br />
flacons wor<strong>de</strong>n afgezon<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong> 15 ct. verhooging<br />
voor port, door het Hoofdkantoor in<br />
<strong>de</strong> Beekstraat, Zutfen.<br />
Het on<strong>de</strong>rzoek» leer<strong>de</strong> nu het navolgen<strong>de</strong> :<br />
De inhoud van <strong>de</strong>n flacon scheidt- zich in twee<br />
lagen, die men gemakkelijk door mid<strong>de</strong>l van<br />
een scheitrechter kan schei<strong>de</strong>n. De on<strong>de</strong>rste<br />
laag die 17.5 cM. bedroeg, vol<strong>de</strong>ed aan <strong>de</strong> eigenschappen<br />
van lijnolie, waaraan harsolie was<br />
toegevoegd. Ds harsolie werd aangetoond door<br />
<strong>de</strong> reactie van STORCH-MORAWSKI *). Hiertoe werd<br />
2 cM<br />
ondier <strong>de</strong>n naam van„ Lilionese. De gebruiksaanwijzing<br />
meld<strong>de</strong> het volgen<strong>de</strong> :<br />
,,Bij Zomersproeten, Moe<strong>de</strong>rvlekken, Gele of<br />
Grauwe Huid, Puisten, achtergebleven Pokkenvlekken,<br />
Vetpuistjes, Wormpjes, wordt <strong>de</strong> huid<br />
3 à 4 maal daags met een sponsje op <strong>de</strong> plaats<br />
met Lilionese bevochtigd. Door <strong>de</strong>ze bewerking<br />
wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> verhar<strong>de</strong> (verou<strong>de</strong>r<strong>de</strong>) gekleur<strong>de</strong><br />
vochten on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> huid opgelost."<br />
Voor <strong>de</strong> geruststelling (?) van <strong>de</strong>n verbruiker<br />
werd tevens vermeld :<br />
,,N.B. Om namaaksel te voorkomen eische<br />
men op ie<strong>de</strong>re Gebruiksaanwijzing en<br />
Flacon <strong>de</strong> handteekenmg van <strong>de</strong>n Hoofd<strong>de</strong>pôt<br />
hou<strong>de</strong>r.<br />
A VAN TUIJLL.<br />
Paleisstraat 13, Amsterdam."<br />
De heer D. VAN DEK WEERD te Kampen was<br />
opnieuw zoo welwillend het fleschje voor ons<br />
te on<strong>de</strong>rzoeken, waarbij het hem bleek, dat <strong>de</strong><br />
inhoud bestond uit een zwakke, * waterige<br />
oplossing van potasch (oarbonas kalicus), welriekend<br />
gemaakt door een beetje laven<strong>de</strong>lspiritus.<br />
Nu scha<strong>de</strong>lijk is het goedje niet, maai het<br />
nut, dat het zal uitoefenen bij <strong>de</strong> opgenoem<strong>de</strong><br />
-kwalen, is o. i. zeer twijfelachtig. Wij beschouwen<br />
het geld, daar aanbesteed, als weggeworpen.<br />
Lilionese is geen onbeken<strong>de</strong> naam. Vanuit<br />
Hamburg is ïeeds • vroeger een schoonheidsmià<strong>de</strong>l<br />
in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l gebracht dat volgens<br />
het werkje van CAPANN-KARLOWA, „Medicinische<br />
Specialitäten", bestond uit een verzadig<strong>de</strong> potaschoplossing,<br />
geparfumeerd met eenige druppels<br />
kaneel- en rozenolie<br />
Misschien heeft dit mid<strong>de</strong>l weinig succes<br />
gehad en moest daarom in <strong>de</strong> advertentie <strong>de</strong><br />
naam van „beroemd mi <strong>de</strong>l van Dr. Conrad"<br />
dienst doen?<br />
Het Sap yan Vantura,<br />
DOOR<br />
Dr. W. P. H. van <strong>de</strong>n Driessen Mareeuw.<br />
3 .' van <strong>de</strong> olie met 1 cM 3 . azijnzuuranhydriet<br />
geschud. Nadat het azijnzuuranhy driet was<br />
afgepipeteerd, werd dit door toevoeging van<br />
H2S04 van het R. G. M.<br />
— 64865, welke in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l word^gebracht<br />
door <strong>de</strong> firma E. BLOEMENBEBIG, zich noemen<strong>de</strong><br />
magnetiseur, specialiteit in huidverpjedging.<br />
De fleschjes haarverf zijn gemerkt 1 en 2,<br />
De inhoud moet wor<strong>de</strong>n gebracht op een stukje<br />
vilt, dat tusschen <strong>de</strong> tan<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>n kam wordt<br />
geschoven ; nadat <strong>de</strong> haren eerst met warm<br />
sodawater ' en daaropvolgen<strong>de</strong> afspoeb'ng met<br />
warm water zijn gereinigd, wor<strong>de</strong>n zij eerst<br />
behan<strong>de</strong>ld met haarverf 1 en.jjaarna met haar-<br />
Het bleek mij, dat haarverf 1 bestond uit<br />
eene 2.7 pCt. oplossing van kaliumpermanganaat,<br />
haarverf 2 bestond uit eene oplossjng van<br />
chloretum cupricum, chloretum ferricuni en acid.<br />
pyrogallien m. *0 ,..<br />
Door <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling met kaliumpermanganaat"<br />
Wordt'" alle" kleurstof'aàn <strong>de</strong>' haren onttrokken,<br />
terwijl het misschien ook ,.-rwel aan<br />
eenige be<strong>de</strong>nking on<strong>de</strong>rhevig is, <strong>de</strong> ijipofdhuid<br />
voortdurend met een koper ver bmding^in aanraking<br />
te bringen. 4ffß<br />
in het bij <strong>de</strong>n haarkam gevoeg<strong>de</strong> prospectus<br />
woràt hoog opgegeven van <strong>de</strong> volkomen onscha<strong>de</strong>lijkheid<br />
<strong>de</strong>r haarverven.<br />
Zij zijn ,,vrij van alle vergif en hou<strong>de</strong>n alzoo<br />
geen lood of koper in, zooals <strong>de</strong> meeste in <strong>de</strong>n<br />
han<strong>de</strong>l .voorkomen<strong>de</strong> haarverven.'<br />
Dit laatste is in ie<strong>de</strong>r geval niet overeenkomstig<br />
<strong>de</strong> waarheid, terwijl ook op <strong>de</strong> onscha<strong>de</strong>lijkheid<br />
nog wel iets zou zijn af te dingen.<br />
Rotterdam, 13 Juni 1905.<br />
(Pharm. Weekbl. 8 Juli 1905.)<br />
Nu en dan wordt op <strong>de</strong> markt alhier het sap<br />
van Vantura te koop aangebo<strong>de</strong>n. Bij ie<strong>de</strong>ren<br />
flacon, die pl.m. 32 cM. vloeistof bevat ,'fwordt<br />
een biljet van <strong>de</strong>n volgen<strong>de</strong>n inhoud gevoegd.<br />
„Nieuw ! Nieuw !<br />
Sap van Vantura,<br />
Dit sap is door een toeval ont<strong>de</strong>kt en na on<strong>de</strong>rzocht<br />
te zijn, te beschouwen als een onfeilbaar<br />
mid<strong>de</strong>l voor pijn in ooien, been, rug, schou<strong>de</strong>rbla<strong>de</strong>n<br />
of rheuma^sche pijnen Ver<strong>de</strong>r voor<br />
hoofdpijn, kiespijn, tandpijn, suizing ot-zinke ns<br />
in het hoofd.<br />
ONMIDDELLIJKE VERLICHTING VERZEKERD.<br />
MAG IN GEEN ENKEL HUISGEZIN ONTBREKEN.<br />
Gebr uiksaanwij zing.<br />
Voor pijn in;<strong>de</strong>n; MJU0Jbee^^u^. fcft&n.<br />
öchólï<strong>de</strong>tffeladïé^n 'of^rËeunaatische - pu^J^f hetfc gesst<br />
flink''schud<strong>de</strong>n, tot het wit wordt, neem dan<br />
een beetje in <strong>de</strong> holte van- uw hand en dan naar<br />
een kant uitwrijven op <strong>de</strong> pijnlijke plaats, totdat<br />
uw hand droog is. Voor hoofdpijn, duizeligheid,<br />
suizing of zinkens in het hoofd, wrijve<br />
men het sap flink heen en weer voor uw hoofd<br />
langs, tot uw hand warm wordt. Voor oorpijn<br />
achter uw ooren wrijven ; voor kiespijn of<br />
tandpijn maakt dan een watje, goed vochtig<br />
en doe dat achter <strong>de</strong> kies of tand waarin u <strong>de</strong><br />
pijn hebt. De mond een paar minuten goed<br />
gesloten hou<strong>de</strong>n en u zult onmid<strong>de</strong>llijk verlichting<br />
vin<strong>de</strong>n. De sap van Vantura is oomis-<br />
Electro-Tigueur van Dr.^Mac Laughlin.<br />
Wij hebben onze lezers al eenige malen vergast<br />
op brieven van <strong>de</strong> San<strong>de</strong>rs Electric Belt Co.<br />
Zij moeten nu ook eens een van zijn concurrent<br />
lezen. Hij isjal even mooi en luidt aldus ;<br />
,,Ik <strong>de</strong>nk dat het onnoodig is u te zéggen dat<br />
ik vurig verlang u van mijn electro-vigueur te<br />
zien gebruik maken, en dat ik het eenig inzicht<br />
heb eene genezing meer te bekomen. Ik ben<br />
overtuigd dat zooals <strong>de</strong> menigte zieken door<br />
mij genezen, het voor u een werk^yah herkentenis<br />
zal zijn eene vurige propaganda ten voor<strong>de</strong>ele<br />
mijner electro-vigueur te maken/ want <strong>de</strong>ze<br />
propaganda mijner klanten is <strong>de</strong> 1 grondvest van<br />
mijnen bestaan<strong>de</strong>n bijval.<br />
„Niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong> al mijne brieven en getuigenissen<br />
dat ik u gezon<strong>de</strong>n hétö, hebt gij nog<br />
<strong>de</strong>n electro-vigueur niet gevraagd dat noodig<br />
is in uwen toestand. Is het mogelijk dat gij nog<br />
twijfelachtig we ze ?
,,Ik zend u hierbij eenige getuigenissen van<br />
zieken die ik genezen heb, wettiglijk gemaakt<br />
door <strong>de</strong>n Burgemeester hunner streek, en, indien<br />
gij tot he<strong>de</strong>n twijfel bezat, <strong>de</strong>nk ik dat gij nu<br />
zult overtuigd wezen.<br />
„Ik <strong>de</strong>nk dûs dat <strong>de</strong> gansche betaling mijner<br />
electro-vigueur <strong>de</strong> eenige oorzaak uwer aarzeling<br />
is, en ik wil niet dat gij voor eene niettige<br />
som uwe genezing moet uitstellen. In u een groot<br />
vertrouwen hebben<strong>de</strong>, aarzel ik geenszins u<br />
het noodige toestel voor uw genezing af te leveren<br />
(waarvan gij <strong>de</strong>n prijs kent) op voorw**ar<strong>de</strong><br />
dat gij het voldoet in vijf maan<strong>de</strong>lij ksche stortingen.<br />
,JGM>ch het-is noodzakelijk dat gij het vrajgen,blad<br />
opnieuw in vuile en mij we<strong>de</strong>r zend<strong>de</strong>. Dan,<br />
zal ik het toestel bijzon<strong>de</strong>rlijk voor uwe kwaal<br />
oprichten.. Ik zal <strong>de</strong>n stroom rechtstreeks naar<br />
<strong>de</strong>n zetel <strong>de</strong>r kwaal richten, want se<strong>de</strong>rt ik uw<br />
diagnostiek opgemaakt heb, kunnen er zekerlijk<br />
eenige veran<strong>de</strong>ringen bijgekomen zijn.<br />
„Indien gij dit won<strong>de</strong>rbaar aanbod aanneemt,<br />
bied ik u mij eene eerste storting te doen en <strong>de</strong>n<br />
electro-vigueur bijzon<strong>de</strong>rlijk voor uw geval vervaardigd<br />
zal u per post collo gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n<br />
en tranco behandigd.<br />
„In at wachting van uwe nieuwstijding te<br />
ontvangen, bied ik" u mijne beste groetenissen<br />
te aanvaar<strong>de</strong>n. *<br />
•jjj*'' (w.g.) Dr. MAO LAUGHLIN."<br />
' Wat een beste man, niet waar ? Men zij voorzichtig<br />
! UI »i<br />
^Onze Wetten niet meer voldoen<strong>de</strong>.<br />
AB. 30 van <strong>de</strong> Wet van <strong>de</strong>n lsten Juni 1865,<br />
S. 61, regelen<strong>de</strong> <strong>de</strong> uitoefening <strong>de</strong>r artsenijbereidkunst,<br />
luidt aldus :<br />
^lé^Bthalve door <strong>de</strong> apothekers en door.<strong>de</strong> geneeskundïàïh,<br />
tot het afleveren van geneesmid<strong>de</strong>len<br />
bevoegd, mogen <strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len, door Onzen<br />
Minister van Binnenlandsche zaken, eene commissi*?<br />
van <strong>de</strong>skundigen gehoopd, aan te wijzen,<br />
niet wor<strong>de</strong>n verkocht bene<strong>de</strong>n <strong>de</strong> hoeveelheid,daarbij<br />
voor elk dier mid<strong>de</strong>len te bepalen"* :<br />
i**Dit artikel hoeft tengevolge gehad het opmaken<br />
van êen lijst (<strong>de</strong> z.g. lijst ö.) die voor<br />
het laatst bij beschikking van 15 October 1889<br />
is bekend gemaakt en welke lijst het opschrift<br />
draagt :<br />
,,Lijst van Geneesmid<strong>de</strong>len, die, behalve door<br />
<strong>de</strong> apothekers en door <strong>de</strong> geneeskundigen tot<br />
het afleveren van geneesmid<strong>de</strong>len bevoegd, niet<br />
"mogen 1 ! . 1 damsche Courant van 28 Mei jl. een betoog voor,<br />
waaraan wij een zinsne<strong>de</strong> willen ontleenen ter<br />
herinnering voor diegenen, dio met ons herhaal<strong>de</strong>lijk<br />
er op aandringen, dat door <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />
Regeering evenals in het buitenland<br />
maatregelen zullen wor<strong>de</strong>n genomen om aan het<br />
voortwoekeren <strong>de</strong>r kwakzalverij met geneesmid<strong>de</strong>len<br />
paal en perk te stellen, terwijl daar<strong>tegen</strong>over<br />
an<strong>de</strong>ren staan, die stokstijf volhou<strong>de</strong>n,<br />
dat zij zich met zulke zaken niet heeft te bemoeien.<br />
-t'Een wetgever, zoo lezen wij in het artikel van <strong>de</strong><br />
N. R. O., zette zich niet tot bevoogding, ook niet<br />
van hartstochten; met een bevoogdingsstelsel slaat<br />
\h.ij in <strong>de</strong> lucht en zijn doel voorbij. Maar wel komt<br />
Ätjfouo^j <strong>tegen</strong> hartstochtsexploitatie. . neLw • 'àfétj^<br />
éen sociaal kwaad te noemèW,dat ttefoßn, die er<br />
buiten staan, geld slaan uit <strong>de</strong> passies van an<strong>de</strong>ren.<br />
Is <strong>de</strong> laatste zinsne<strong>de</strong> niet volkomen van<br />
toepassing op <strong>de</strong> kwakzalverij, wanneer het<br />
woord „passies" wordt veran<strong>de</strong>rd in „ziekten,<br />
lichamelijk lij<strong>de</strong>n of gebreken", met dit on<strong>de</strong>rscheid<br />
nog bovendien, dat <strong>de</strong> laatste veel meer<br />
ie<strong>de</strong>rs me<strong>de</strong>lij<strong>de</strong>n zullen opwekken en ook meestal<br />
verdienen, omdat er veel min<strong>de</strong>r dan aan <strong>de</strong><br />
eerste eigen schuld 'aan ten grondslag ligt en<br />
in alle geval door eigen wilskracht er veel min<strong>de</strong>r<br />
<strong>tegen</strong> te werken valt. Eer<strong>de</strong>r dan <strong>tegen</strong> hartstochtexploitatie<br />
zal dus <strong>de</strong> wetgever mogen opkomen<br />
<strong>tegen</strong> ziekte-exploitatie !<br />
Maar wat dan te <strong>de</strong>nken van een blad, dat dusdanige<br />
wijze lessen uit<strong>de</strong>elt om zelf in zijn advertentiekolommen<br />
mee te doen aan zulke exploitatie<br />
? Of is het iets an<strong>de</strong>rs dan exploitatie van<br />
ongelukkige lij<strong>de</strong>rs, wanneer — om nnaar één<br />
voorbeeld te noemen — week aan week, <strong>tegen</strong><br />
betaling van flink geld, reuzengroote advertenties<br />
[geplaatst wor<strong>de</strong>n ter aanbeveling van z.g. elecjtrische-<br />
ceinturen, dié het blad zelf weet, dat<br />
niets dan leugens inhou<strong>de</strong>n en dat die toestellen<br />
niemand zullen helpen. Het is ons welkom te<br />
ontwaren, dat <strong>de</strong> N. Iff. Q. nu zelf als 't ware <strong>de</strong><br />
wetgever te hulp roept om tusschenbei<strong>de</strong> te<br />
komen en hieraan een ein<strong>de</strong> te maken !<br />
De beoor<strong>de</strong>eling van^kwakzalverso vertredingen<br />
ran <strong>de</strong> zjj<strong>de</strong> <strong>de</strong>r gerechtelijk-geneeskundigen.<br />
In <strong>de</strong> jaarlijksehe verga<strong>de</strong>ring van <strong>de</strong> geneeskundige<br />
ambtenaren in Pruisen zijn <strong>de</strong><br />
wor<strong>de</strong>n verkocht —• onverschillig tofi<br />
welk do dl — bene<strong>de</strong>n <strong>de</strong> hoeveelheid in dio<br />
Igst voor elk dier mid<strong>de</strong>len bepaald ; met 'dien<br />
verstan<strong>de</strong> dat dit verbod ook betrekking heeft<br />
op als'- geneesmid<strong>de</strong>len verkochte mengsels, oplossingen,<br />
aftreksels en an<strong>de</strong>re bereidingen, met<br />
beHûîp van een of meer <strong>de</strong>r op <strong>de</strong> lijst genoem<strong>de</strong><br />
mid<strong>de</strong>len bene<strong>de</strong>n <strong>de</strong> daarin opgegeven<br />
hoeveelhe<strong>de</strong>n bereid, of waarin een of<br />
meer <strong>de</strong>zer nrd<strong>de</strong>len bene<strong>de</strong>n die hoeveelhe<strong>de</strong>n<br />
ontstaan zijn."<br />
Met <strong>de</strong>ze bepalingen, wanneer zij goed wor<strong>de</strong>n<br />
gehandhaafd, kon vroeger do verkoop van<br />
geneesmid<strong>de</strong>len door onbevoeg<strong>de</strong>n altijd eenigszins<br />
wor<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong>gegaan.<br />
Maar thans ? Wij lazen onlangs <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
advertentie :<br />
• „Nieuwe Geneesmid<strong>de</strong>len.<br />
Verkrijgb. bij A. VAN TUYLL Palei .str. 13, Amsterdam.<br />
Mesotan, Aspirin tabletten, Laetagol, Neurol, Sanatogen,<br />
Gonosan Capsules, Froitinza'f. L3ctocia,<br />
Exodin tabletten, Pollantin, Levurine pillen, Broomwater<br />
, Dr. ERLEMEY^R", Biume Bengué, Ghina-<br />
Eisen. Bitter." »<br />
In<strong>de</strong>rdaad behooren .<strong>de</strong> in die advertentie<br />
genoem<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len tot <strong>de</strong> nieuwe en<br />
zijn hun bestand<strong>de</strong>elen, op een tweetal na, niet<br />
op ïjjflOft te vin<strong>de</strong>n. Toch behooren <strong>de</strong> meeste<br />
hunner,, tot- <strong>de</strong> sterk werken<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len, wier<br />
gebruik slechts on<strong>de</strong>r controle van don geneesheer<br />
is aan ta bevelen, terwijl ze door VAN TUYLL<br />
maar vrij aan» ie<strong>de</strong>roen te koop wor<strong>de</strong>n aangebo<strong>de</strong>n.<br />
Daarin ligt een groot gevaar !<br />
En daar<strong>tegen</strong> is bij onze <strong>tegen</strong>woordige wetgeving<br />
niets 'flç^jdoen.<br />
Nalezing op <strong>de</strong> beraadslaging oyer <strong>de</strong><br />
Loterijwet.<br />
* On<strong>de</strong>r dit opschrift komt in <strong>de</strong> Nieuwe Rotter-<br />
J van <strong>de</strong> inwoners, doordat hij hem, die wegens]<br />
zijn beroep tot verhoog<strong>de</strong> oplettendheid verplicht<br />
is, bij lichaamsbeschadiging of dood met!<br />
zwaar<strong>de</strong>r straf bedreigt. Bovendien moet men<br />
bïj het instellen van een aanklacht <strong>tegen</strong> kwakzalvers<br />
zeer voorzichtig te werk gaan, daar I<br />
voor hen niets een zoo goe<strong>de</strong> reclame is als een<br />
vrijsprekend vonnis.<br />
Geheime Medicinaalraad Dr. GUTTSTADT tej<br />
Berlijn zegt, dat <strong>de</strong> weg om in déze tot klaar- j<br />
heid te komen, reeds se<strong>de</strong>rt jaren zon<strong>de</strong>r gevolg]<br />
is betre<strong>de</strong>n. Juist <strong>de</strong> bezitten<strong>de</strong> en ontwikkel<strong>de</strong><br />
kringen wen<strong>de</strong>n zich tot <strong>de</strong> kwakzalvers. Het<br />
proces Nar<strong>de</strong>nkotter en an<strong>de</strong>re hebben aangetoond,<br />
dat het publiek zich niet uit* zuinigheid<br />
tot <strong>de</strong> kwakzalvers wendt. Op <strong>de</strong> Staat rust <strong>de</strong><br />
plicht <strong>de</strong> menschen te beschermen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>i<br />
kwakzalverij, die een publiek gevaar is 1 ge wor<strong>de</strong>n.<br />
Met voorl<br />
overtredingen<br />
vanwege <strong>de</strong> kwakzalvers (Kurpfuscher)<br />
uitvoerig besproken. Van het daar<br />
behan<strong>de</strong>l<strong>de</strong> ontleenen. ,wijj het. een en an<strong>de</strong>r<br />
aan "dé Hygienische Blätter : *)<br />
Prof. PcrppB te Koningsberg wees op het<br />
— ook do Dr ons vermel<strong>de</strong> — geval van SCHRÖDER,<br />
die, na uit <strong>de</strong> gevangenis ontslagen, annonceer<strong>de</strong> :<br />
,,Nadat hij zijn straf had on<strong>de</strong>rgaan, zou hij zijn<br />
praktijk naar hij hoopte met nog beter gevolg<br />
weer opnemen, daar hij uit het <strong>tegen</strong> hem gevoer<strong>de</strong><br />
proces veel had geleerd."<br />
Tegenover zulke brutaliteiten gat het re<strong>de</strong>n<br />
tot vreug<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> ,,dritte Strafsenat <strong>de</strong>s Reichsgerichts"<br />
<strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> uitspraak had gedaan :<br />
|,,H>t is juist in <strong>de</strong>n geest van <strong>de</strong> „Gewerbeordnung",<br />
volgens welke <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> vrij mag<br />
wor<strong>de</strong>n uitgeoefend, dat diegen?, die zich daarmee<br />
bezig houdt, zich ten volle bewust moet zijn<br />
van <strong>de</strong> groofce verantwoor<strong>de</strong>lijkheid zijner da<strong>de</strong>n.<br />
Elke gewetenloosheid, die bij uitoefening <strong>de</strong>r<br />
| geneeskun<strong>de</strong> begaan wordt, kan <strong>de</strong>rhalve niet<br />
streng genoeg wor<strong>de</strong>n vervolgd." Jammer<br />
dat <strong>de</strong> uitspraken <strong>de</strong>r lagere rechtbanken niet<br />
altijd in overeenstemming zijn met het oor<strong>de</strong>el<br />
van het hooge rechtscollege. ^Er moesten<br />
!^t?r .^<strong>de</strong>le^<br />
<strong>de</strong>nie'^mensèlheid té" beschermen <strong>tegen</strong>:-een<br />
zoo- groot gevaar voor <strong>de</strong> ' gezondheid en het<br />
leven.<br />
',,Amtsgerichtsrat" v. IHJERING was van meening<br />
dat het publiek op allerlei wijze moest wor<strong>de</strong>n<br />
ingelicht omtrent <strong>de</strong> scha<strong>de</strong>lijkheid van het<br />
kwakzalverswezen : <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> reclame moest vanwege<br />
<strong>de</strong> overheid gewaarschuwd wor<strong>de</strong>n. I>3<br />
kwakzalverij door eon rijkswet te verbie<strong>de</strong>n<br />
achtte <strong>de</strong>ze spreker aan be<strong>de</strong>nkingen on<strong>de</strong>rhevig.<br />
De Staat beschermt leven en°gezondheid<br />
*) Men moet hierbij in aaumerking nemen, dat on<strong>de</strong>r<br />
Kwrpfwcher in Duitschland verstaan wordt een persoon, die<br />
zon<strong>de</strong>r daartoe bevoegd verklaard te zijn, geneeskundige han<strong>de</strong>lingen<br />
verricht. Dit is aldaar geoorloofd.<br />
1 enting en waarschuwing komt<br />
men er niet ; hij weet wel, dat het niet mogelijk<br />
is <strong>de</strong> kwakzalverij te vernietigen, maar in het<br />
belang van het openbaar welzijn is het noodigi<br />
<strong>de</strong> kwakzalverij door een rijkswet te verbie<strong>de</strong>n.<br />
Zooals men ziet, waren <strong>de</strong> meeningen ver- j<br />
schillend ; er werd dan ook aan het bestuur<br />
opgedragen <strong>de</strong> zaak na<strong>de</strong>r te overwegen en<br />
later weer in behan<strong>de</strong>ling te brengen.<br />
Voor <strong>de</strong> voorstan<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> vrije uitoefeningen<br />
<strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong> in Ne<strong>de</strong>rland valt uit<br />
<strong>de</strong>ze discussie o. i. wel te leeren, dat die vrije<br />
uitoefening met zeer groote gevaren gepaa rd |<br />
gaat.<br />
Om <strong>de</strong> dokters te lijmen.<br />
* Onlangs werd ean vele geneeskundigen in j<br />
N.-Brabant <strong>de</strong> ioMers^a^d«e + cirbuTaire ' toege- j<br />
zon<strong>de</strong>n, on<strong>de</strong>r me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling, dat <strong>de</strong> persoon,<br />
van wien zij uitging en wiens naam door- ons<br />
geschrapt is, op een aangegeven grensplaats in<br />
Ne<strong>de</strong>rland op bepaal<strong>de</strong> dagen en op aangegeven<br />
uren zitting zou hou<strong>de</strong>n.<br />
Op <strong>de</strong> enveloppe, die, hoewel zij alleen drukwerk<br />
bevatte, toch gesloten en als brief gefrankeerd<br />
was, stond met groote letters PERSO<br />
NELLE, waarschijnlijk om het tamelijk compromitteeren<strong>de</strong><br />
vertrouwelijk briefje aan het slot<br />
niet on<strong>de</strong>r verkeer<strong>de</strong> oogen te brengen. Commentaar<br />
er bij te voegen, zal niet noodig zijn.<br />
„ Antwârpen^datum van ]<strong>de</strong> IJost.<br />
Achtbare Heer Dokter.<br />
De On<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> neemt eerbiedig <strong>de</strong> vrijheid<br />
UEi. <strong>de</strong>ze regels te sturen.<br />
De oorzaak mijner nieuwe on<strong>de</strong>rneming is,<br />
daar ik verle<strong>de</strong>n jaar m <strong>de</strong> Maand Juli niet<br />
wel was, het hoofd lang te veel vermoeid had,<br />
zoo raad<strong>de</strong> mijnen Dokter mij aan, mijne bezighe<strong>de</strong>n<br />
te vermin<strong>de</strong>ren ; toen gaf ik mijne schoon©<br />
en groofce Affaire over aan twee Heeren van<br />
Antwerpen (op overeenkomst), daar ik te jong<br />
ben om niets meer te doen, en ik <strong>de</strong> bekwaamheid<br />
bezit, het recht heb, nieuwe kliënten buiten<br />
Antwerpen te bedienen. Al <strong>de</strong> Orthopedische<br />
Artikelen ( welke t mij voorkomen geef ik aan<br />
mijne overnemers zon<strong>de</strong>r iets percent), maar<br />
ik lever voor eigene rekening : BREUKBANDEN,<br />
GEBREVETEERDE BUIKBANDEN (Ceinture)<br />
voor alle gevallen, alsook Elastieke Kousen<br />
voor geberste A<strong>de</strong>rs, of opzwellen<strong>de</strong> Boenen,<br />
met echten roo<strong>de</strong>n Engelschen Elastiek ingewerkt.<br />
Al mijne Artikelen zijn van eerste,, kwaliteit,<br />
»b «nu rJhd£>öl>j<br />
^päar ik wel bekwaam ben, ém gelijk" voor<br />
welke ongelukken te werken, alzoo ben ik zoo<br />
vrij mij in UEd's gunst aan te bevelen. Om<br />
inlichtingen te nemen over mijne bekwaamheid,<br />
wend U tot <strong>de</strong> Heeren ^Bestuur<strong>de</strong>rs <strong>de</strong>r Antwerpsen©<br />
Gasthuizen ; al <strong>de</strong> Gasthuizen bedien<br />
ik meer dan 15 jaren, en he<strong>de</strong>n no& staan ik<br />
mijne on<strong>de</strong>rnemers bij, bij lastige gevallen.<br />
In <strong>de</strong> hoop Achtbare Heer Dokter dat UEd.<br />
mij zult aanbevelen bij |Uwe Cliënten, zoo heb<br />
ik <strong>de</strong> eer UEd. op voorhand te danken, en noem<br />
mij met eerbied<br />
|UED. DIENAAR,<br />
4<br />
'BREUKMEESTER.<br />
»r P.S. Mijn werk zal juist voor 't ongeluk.<br />
1<br />
1
schoon met zorg, en niet kostelijk afgeleverd<br />
wor<strong>de</strong>n ; bij het afleveren van gelijk welken<br />
artikel, zal ik <strong>de</strong> cliënten aanra<strong>de</strong>n, een visite<br />
bij UEd. te doon, om <strong>de</strong> cliënten te overtuigen<br />
dat het artikel goed is, en torzelf<strong>de</strong>r tijd, om<br />
door mijn werk UEd's gunst te blijven genieten.<br />
Vertrouwelijk<br />
Achtbare Heer Dokter.<br />
Dit briefje heb ik zelf geschreven voor 't<br />
volgen<strong>de</strong> (U mag dit niet kwalijk nemen) is<br />
het mij toegelaten u een goe<strong>de</strong> percent toe te<br />
kenren op <strong>de</strong> cliënten welke u tot mij stuurt ?<br />
Indien u zulks aangenaam is, gelieve mij dan<br />
I een kort antwoord te willen zen<strong>de</strong>n, zoodoen<strong>de</strong><br />
bewaar ik zorgvuldig <strong>de</strong> re cette n ; on<strong>de</strong>r alle<br />
oogpunten zal u zeer tevre<strong>de</strong>n zijn."<br />
Weer een valsch attest.<br />
In het Rott.. Dagblad verscheen onlangs het<br />
on<strong>de</strong>rstaand „Ingezon<strong>de</strong>n stuk":<br />
„Ten onrechte een naam gebruikt.<br />
Driel, 28 Juni 1905.<br />
Geachte Redactie l<br />
Dat men niet altijd kan vertrouwen, op <strong>de</strong><br />
brieven, welke dikwijls in verschillen<strong>de</strong> couranten<br />
voorkomen, bevatten<strong>de</strong> een heel relaas<br />
over <strong>de</strong> won<strong>de</strong>rbare genezing door Pink Pillen,<br />
blijkt uit het volgen<strong>de</strong> :<br />
Iemand hier ter plaatse las in ,,De Avondpost"<br />
van Vrijdag 16 Juni 1905, een brief van zekeren<br />
heer F. Vos, bo<strong>de</strong> van Eist op Nijmegen te Eist,<br />
waarin hij veimeldt sinds eenige jaren gele<strong>de</strong>n<br />
te hebben aan hevige ruggepijn, welke pijn<br />
hij toeschreef aan rheumatische aandoening,<br />
doch nu door het gebruik van <strong>de</strong> Pink Pillen<br />
is genezen.<br />
De persoon nu, B., waarvan ik hierboven<br />
spreek, is ook lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> aan een <strong>de</strong>rgelijke kwaal<br />
en wünschte ook door het gebruik <strong>de</strong>r Pink<br />
Pillen genezing te vin<strong>de</strong>n, doch alvorens daartoe<br />
over te. gaan, besloot hij eerst <strong>de</strong>n heer F.<br />
Vos te Eist eens te schrijven en te vragen, of<br />
het wel waarheid bevatte, dat hij door <strong>de</strong> Pink-<br />
Pillen is genezen gewor<strong>de</strong>n en hierop kreeg<br />
hij, B., het volgen<strong>de</strong> antwoord :<br />
Eist, 25 Juni 1905.<br />
Mijnheer !<br />
Met <strong>de</strong>ze wil ik U eenig antwoord omtrent<br />
wij omtrent dit laatste punt het volgen<strong>de</strong>:<br />
,,De kwakzalverij wordt in Italië het krach<br />
tigst <strong>tegen</strong>gegaan ; <strong>de</strong> bevolking, hoe phantastisch<br />
en bijgeloovig ook, heeft weinig zin<br />
voor <strong>de</strong> kwakzalvers. Het,,intelligente" Duitschland<br />
is hun beloof<strong>de</strong> land. Hiertoe wordt o.a.<br />
bijgedragen door het bestaan van ongestu<strong>de</strong>er<strong>de</strong><br />
lie<strong>de</strong>n met een zekere be voegheid op geneeskundig<br />
gebied, zooals masseurs, „Heildiener," enz.<br />
The Brit. med. Journ. is het niet eens met hen<br />
die <strong>de</strong> kwakzalverij vrij willen laten. De Staat<br />
behoort <strong>de</strong> burgers te beschermen <strong>tegen</strong> bedrog<br />
van an<strong>de</strong>ren en hun eigen domheid. Het bestaan<br />
van een wettelijk verbod schrikt althans<br />
oen zeker aantal personen van <strong>de</strong> kwakzalverij<br />
af, oor<strong>de</strong>elt zij."<br />
BOEKBESCHOUWING.<br />
G e«n eeskundige Encyclopaedie<br />
voor het huisgezin. Atl. 11, uitgave:<br />
Scheltema en Holkema's boekhan<strong>de</strong>l.<br />
De afleveringen volgen elkan<strong>de</strong>r snol op en<br />
geven telkens aanleiding om het verschijnen<br />
van dit werk met vreug<strong>de</strong> te begroeten.<br />
'Als gewoonlijk, nemen wij ook uit <strong>de</strong>ze aflevering<br />
een klein ge<strong>de</strong>elte over, waaruit c-nze<br />
lezers kunnen zien, dat <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong><br />
z.g. natuurgeneeskundigen met Water niets nieuws<br />
van hen is en dat die behan<strong>de</strong>ling ook wel <strong>de</strong>gelijk<br />
<strong>de</strong>skundige leiding b r -ho?ft.<br />
,,De behan<strong>de</strong>ling, van zieken met water —I<br />
koud en warm water — is zoo oud als <strong>de</strong> wereld.<br />
Uit <strong>de</strong> oudheid kennen wij door do overlevering<br />
gevallen van genezing, met <strong>de</strong>ze metho<strong>de</strong> verkregen.<br />
Een klassiek voorbeeld is dat van keizer<br />
Augustus. Hippocrates beval 400 jaren v. J. C.<br />
het kou<strong>de</strong> water aan bij verlammingen enrheumatiek,<br />
in dn vorm van af wrijvingen en douches<br />
; in <strong>de</strong> eerste jaren <strong>de</strong>r Christelijke jaartelling<br />
behan<strong>de</strong>l<strong>de</strong> <strong>de</strong> Romeinsch-: geneesheer<br />
CELSUS veel zieken op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> manier. In <strong>de</strong><br />
mid<strong>de</strong>leeuwen werd on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n invloed van <strong>de</strong>n<br />
godsdienst do zorg voor het menschelijk lichaam<br />
verwaarloosd ; in <strong>de</strong> 17e eeuw bracht <strong>de</strong> Engel sehe<br />
arts FLOYER <strong>de</strong> koudwaterbehan<strong>de</strong>ling weer<br />
in eer e. In Duitfchland waren het in <strong>de</strong> 18e<br />
eeuw <strong>de</strong> goneesheeren HOFFMANN en HAAN<br />
die <strong>de</strong> waterbehan<strong>de</strong>ling^ invoer<strong>de</strong>n. Den leek<br />
,,Uw verzoek geven, als zou ik gebruik gemaakt, _ _ = , . —,— s<br />
„hebben van <strong>de</strong> Pink Pillen, maar daar ik nooit ^"?*z komt do eer toe <strong>de</strong> eerste koudwater<br />
„geen pillen heb gebruikt en' ook nooit aan die J*hting te hebben opgonch- ; zijn behan<strong>de</strong>-<br />
„kwafen heb gele<strong>de</strong>n, natuurlijk doet mij dat I hn & was echt0r ze9r '^grijpend Maar naar het<br />
„genoegen, want dat zijn geen aangename<br />
voorbeeld van <strong>de</strong>ze eerste inrichting ontston<strong>de</strong>n<br />
„kruisjes, maar ik zeg U in vertrouwen, dat ik<br />
in Duitschland in <strong>de</strong>n loop <strong>de</strong>r laatste 50 à 60<br />
„er nooit gebruik van gemaakt heb, maar ik<br />
jaar talrijke an<strong>de</strong>re en betere inrichtingen. In<br />
.,.heb er wel eens meer van gelezen, maar wat<br />
het begin dacht men dat,men slechts koud water<br />
,,er van waar is, weet ik ook niet. Ik zou U wel<br />
moest voorschrijven en han<strong>de</strong>l<strong>de</strong> men naar <strong>de</strong>ze<br />
„eer<strong>de</strong>r geschreven hebben, maar ik heb ei<br />
grondstelling : hoe kou<strong>de</strong>r, hoe beter. Maar<br />
„geen tijd voor gehad, maar ik wonsch, dat U<br />
spoedig zagen <strong>de</strong> goneesheeren in, dat niet elke<br />
„maar spoedig van die kwaal genezen mag zijn.<br />
zieko <strong>de</strong> koudwaterbehan<strong>de</strong>ling kon verdragen.<br />
Gegroet,<br />
De slechte gevolgen <strong>de</strong>r tour' ^bleven niet uit,<br />
(w.g.) W. F. Vos,<br />
en in alle door geneesheeron ibestuur<strong>de</strong> koud-<br />
Kleermaker.<br />
waterinrichtingen kwam men dus terug van <strong>de</strong><br />
P S. ,,Ik heb ook <strong>de</strong> eer te schrijven dat ik<br />
eenzijdige toepassing ervan. Mo» is toen be<br />
geen bo<strong>de</strong> van Eist op Nijmegen ben, maar<br />
gonnen met een raticneeler behan<strong>de</strong>ling toe<br />
wel kleeimaker.<br />
te passen, die rekening houdt met 4e .eigen<br />
TT i i j i .,. , i aardighe<strong>de</strong>n van eiken zieke: patiënten die<br />
?^ n f!».K° Ve - n - St! î and _ aa ? leld11 dat het publiek eerst een on<strong>de</strong>rzoek<br />
^<br />
zal<br />
«•?<br />
instellen<br />
eiSfct koudo wator niét kunnen verdragon, wor<strong>de</strong>n<br />
voor zij er toe overgaat geloof te hechten aan<br />
met lauw, zelfs met warm water behan<strong>de</strong>ld.<br />
Langzamerhand is <strong>de</strong> benaming koudw&tev-<br />
<strong>de</strong> ** brieven die voorkomen in <strong>de</strong> couranten om-<br />
v *AL*V/ VU.U ui« vwiAv/iuou xxx u,c uu ui. aille il urn- • • i , • • • I M i , rr n T i<br />
K.ÛT1* riö TOrtn^ u -^ • j wi»«wu"xu inrichtingen in onbruik geraakt. Zulke mrlch<br />
B»t»Y» ïuet meer, maar<br />
trent ae won<strong>de</strong>rbare genezing door Pink-Pillen. -• v° . . • •>, i_ i :<br />
zeggen<strong>de</strong> TT ««^«w* voor A <strong>de</strong> T> verleen<strong>de</strong> Jix plaatsruimte ..' , , teeken in <strong>de</strong> plaats zijn gekomen <strong>de</strong> waterinirchtingen,<br />
; " tingen bestaan er in 't goheoi ni<br />
ik U met mijnheer <strong>de</strong> meeste <strong>de</strong> Redacteur hoogachting.<br />
d. w. z. sanatoria, waar behalve met koud on<br />
mijn hoognte dank<br />
Uw d.w. dienaar,<br />
warm water, <strong>de</strong> ziekon wor<strong>de</strong>n behan<strong>de</strong>ld met<br />
J. Bus.". alle mo<strong>de</strong>rne geneesmid<strong>de</strong>len in <strong>de</strong>n meest verschillen<strong>de</strong>n<br />
vorm en op wetenschappelijke wijze.<br />
Bestrijding <strong>de</strong>r kwakzalverij in het buitenland. Het is hier.tevens <strong>de</strong> plaats or op to wijzen,<br />
* The Br,it. med. Journal heeft zijn nommer dat men verkeerd doet met te zeggen dat water<br />
van 3 Juni 1905 bijna geheel gewijd aan, een een geneesmid<strong>de</strong>l is. De behan<strong>de</strong>ling met water<br />
beschrijving van <strong>de</strong> maatschappelijke ver dat "Op verschillen<strong>de</strong> wijze wordt aangewend<br />
houdingen van <strong>de</strong>n geneeskundigen stand in is een behan<strong>de</strong>lingsmetho<strong>de</strong>. Daardoor is het<br />
een groot aantal lan<strong>de</strong>n in en buiten Europa. tevens verklaarbaar dat zoo vela ziekten in een<br />
Ook het uitoefenen van geneeskundige prak-, waterinrichtfng ?MF « » (hydrotherapeutisch * - -<br />
instituut)<br />
tijk door onbevoeg<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> bestrijding <strong>de</strong>r kunnen wor<strong>de</strong>n behan<strong>de</strong>ld,<br />
kwakzalverij komen daarbij ter sprake. In een, >j-..<br />
overzicht van geheel het artikel in het Tijd-i Wij ontvingen nog een paar boeken, waa,schrift<br />
voor Geneeskun<strong>de</strong> van 24 Juli vin<strong>de</strong>n j van <strong>de</strong>- besprekmg tot een volgend no.<br />
woi<strong>de</strong>n uitgesteld, benevens eenige werkjes,<br />
welker inhoud volstrekt geen verband houdt<br />
met <strong>de</strong> zaken, die in ons blad wor<strong>de</strong>n behan<strong>de</strong>ld.<br />
Wij moeten ons daarom bepalen tot <strong>de</strong> enkele<br />
vermelding - van <strong>de</strong> titels ; <strong>de</strong>ze zijn : 4<br />
Geen saccharine in <strong>de</strong> huishouding<br />
door Dr. W. GBÜSSHOEE.<br />
,,Zie ke nz o r g," Maandblad van <strong>de</strong> Algemeene<br />
Amsterdamscha <strong>Vereniging</strong> voor Genees-,<br />
heel- en verloskundige» hulp.<br />
Tweemaan<strong>de</strong>lijksche lijst <strong>de</strong>iwoonplaatsen,<br />
zitt""ngslokalen, spreekuren enz.<br />
van ch $78 te Amsterdam wonen<strong>de</strong> Geneeskundigen,<br />
bewerkt door Dr. W. RUTGERS V. D;<br />
LOEFF. Uitgave van F. v. ROSSEN te Amsterdam.<br />
Het Volksblad veresnigd met Christelijk<br />
Zondagsblad, Hoofdredacteur D*<br />
WOUTERS te Apeldoorn.<br />
Feuilleton hebdomadaire van <strong>de</strong><br />
„Exposition Universelle et Internationale do<br />
liege."<br />
CORRESPONDENTIE<br />
B. T. Mzn. te S, Het ans gezon<strong>de</strong>n bericht houdt geen verband<br />
met <strong>de</strong>n inhoud van dit blad ; wij kunnen het dusniet<br />
plaatsen.<br />
Dr. v. d. D. M. te 77. en Dr. B te R. Dank voor <strong>de</strong> gezon<strong>de</strong>n<br />
afdrukken.<br />
J. K. Jzn. te St. A. P. "Wij danken u voor <strong>de</strong> toezending,<br />
van <strong>de</strong> geschriften enz. over <strong>de</strong> „Hair Grower" van John<br />
Craven —Burleigh Er zijn ons ook door an<strong>de</strong>ren doosjes van<br />
dat „gratis monster" gezon<strong>de</strong>n — maar men bou<strong>de</strong> ons ten<br />
goe<strong>de</strong>, dat wij, niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong> <strong>de</strong> groote reclame die voor<br />
dit smeerseltje wordt gemaakt, het in ons blad niet behan<strong>de</strong>len.<br />
Wij hebben al ontelbare keeren gezegd, dat er geen<br />
•mid<strong>de</strong>len zijn om verloren haren ie hernieuwen. Wie er nu<br />
ioch geld voor wil uitgeven moet het zelf weten.<br />
— De redacteur van dit Maandblad is van<br />
2—15 Augustus op reis.<br />
ADVERTENTIEN.<br />
HOTEL DU COMMERCE<br />
te Leiilen%<br />
wordt H.H. Medici ten zeerste aanbevolen.<br />
4/12 § JM. DE GRAUW. Prop.<br />
Maandblad <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> Kwakz ligt ter lezing.<br />
ABSOLUTE zekerheid van Succes.<br />
Verscli bewaren<br />
van VRUCHTEN en GROENTEN,<br />
in GLAZEN zon<strong>de</strong>r beugel, noch [Schroef,.<br />
MET 3<br />
Esselink's STERILISATOR.<br />
ESSELINK UTRECHT<br />
In 't HUIS met <strong>de</strong> DRAKEN,<br />
geheel çompleete Sf EKILISEEB APPARATEN]<br />
vanaf 7 7^«—•<br />
SYST. WECK'S FLESSCHEN met nieuw mo<strong>de</strong>l<br />
Deksel en Lipring. Compleet-vanaf 31 ets.<br />
N.B. Vraagt Prijscourant.<br />
ESSELINK, utrecht.
No. 9. September 1905. Oplage 6600 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging<br />
TEGEN DE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN GELDER<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZITTER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Graverrhage,^&CRETARis.<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Amsterdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdam, 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heeft recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding, .jr<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam ; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AANGIFTE van LEDEN<br />
en ABONNÉ's bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, f>ij<br />
wien ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfs dringend verzocht<br />
INHOUD.<br />
Med e? d e e 1 in gen van het Bestuur.<br />
Hoofdartikel: Het nieuwe. Ministerie.<br />
Berichten: <strong>Kwakzalverij</strong> van vóór 100 jaar. — Een kras<br />
geval van kwakzalverij. — Waarschuwing <strong>tegen</strong> haarkleurmid<strong>de</strong>len.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>el ing en van verschillen<strong>de</strong>n aard: Tuberculop hobine. —<br />
St. Martin balsem. — Een duur Valeriaan-aftreksel. — Buitenlandsche<br />
regeeringen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij. — Weer een<br />
paar valsche attesten. — De titel „Homo'eopaath". — Oorzaken<br />
van het succes <strong>de</strong>r kwakzalvers-advertenties. — Uit <strong>de</strong><br />
Pen.<br />
Ingezon<strong>de</strong>n : De nawerking van kwakzalversmid<strong>de</strong>len.<br />
Boekbeschouwing : Phy-ical Culture, <strong>de</strong> verzorging van het<br />
uiterlijk voorkomen.<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie :<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> Kwakzalver^<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>eiingen van het Bestow.<br />
Het 25jarig bestaan <strong>de</strong>r Vereeniging.<br />
Gelijk het Bestuur bereids in het Augustusnummer<br />
vermocht me<strong>de</strong> te <strong>de</strong>elen heeft Prof.<br />
Dr. HECTOR TRETJB welwillend toegezegd, op <strong>de</strong><br />
a.s. algemeene verga<strong>de</strong>ring, waarbij het 25jarig<br />
bestaan <strong>de</strong>r Vereeniging zal wor<strong>de</strong>n herdacht,<br />
een voordracht over kwakzalverij te hou<strong>de</strong>n, een<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling, die terecht groote belangstelling<br />
heeft gewekt.<br />
In aansluiting daaraan kan thans het volgen<strong>de</strong><br />
wor<strong>de</strong>n bericht :<br />
De verga<strong>de</strong>ring zal te Amsterdam vermoe<strong>de</strong>lijk<br />
in October wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n en twee dagen<br />
duren. Voor <strong>de</strong>n eersten dag, voordracht van<br />
Prof. TRETJB, zal een avond-bijeenkomst met<br />
groote vrijheid voor <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n van introductie<br />
wor<strong>de</strong>n uitgeschreven, ten ein<strong>de</strong> velen in <strong>de</strong> gelegenheid<br />
te stellen, door een zoo bevoegd persoon<br />
als Prof. TRETJB het doel, waarvoor <strong>de</strong> Vereeniging<br />
thans bijna 25 jaren strijdt, te hooren<br />
uiteenzetten.<br />
Introductie zal ook wor<strong>de</strong>n verleend aan vereenigingen<br />
en personen, op wier steun wij prijsstellen,<br />
terwijl, waar <strong>de</strong> strijd <strong>tegen</strong> kwakzalverij<br />
internationaal is, buitenlandsche zusterverenigingen<br />
met wie wij vriendschappelijke betrekking<br />
on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n, zullen wor<strong>de</strong>n uitgenoodigd zich<br />
voor <strong>de</strong>ze bijzon<strong>de</strong>re verga<strong>de</strong>ring te doen ver<strong>tegen</strong>woordigen.<br />
De twee<strong>de</strong> dag zal meer zijn gewijd aan be<br />
han<strong>de</strong>ling <strong>de</strong>r gewone administratieve zaken en<br />
gelegenheid bie<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rling van gedachten te<br />
wisselen over <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>r door <strong>de</strong> vereeniging te<br />
volgen gedragslijn.<br />
Voor regeling <strong>de</strong>zer zaken heeft het' Beituur<br />
<strong>de</strong>r af <strong>de</strong>eling Amsterdam zich wel met ons in<br />
comité willen yereenigéh en maken ook <strong>de</strong> Redacteur<br />
van het Maandblad, <strong>de</strong> heer H. VAN GEL<br />
DER, <strong>de</strong> oud-Voorzitter, <strong>de</strong> heer J. M. VAN ELK<br />
en <strong>de</strong> heer H. NANNES GORTER, journalist, daar<br />
<strong>de</strong>el van uit.<br />
VoortB zal, gelijk in <strong>de</strong> vorige algemeene verga<strong>de</strong>ring<br />
is besloten, een Ge<strong>de</strong>nkschrift verschij<br />
nen, waarvoor on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> <strong>de</strong> redactie op<br />
zich heeft genomen en reeds enkele bijdragen<br />
zijn toegezegd, die door meer<strong>de</strong>re mogen<br />
wor<strong>de</strong>n gevolgd. Overigens zullen <strong>de</strong> verschenen<br />
jaargangen van ons Maandblad met zijne artikelen,<br />
die van groote actualiteit zijn gebleken,<br />
daarvoor <strong>de</strong> stof leveren en zal ook een opgaaf<br />
<strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>len geduren<strong>de</strong> 25jaar on<strong>de</strong>rzocht, met<br />
I vermelding hunner samenstelling, daaraan niet<br />
ontbreken.<br />
Ten slotte behoeft het geen betoog, dat, ook<br />
al zal zeer beschei<strong>de</strong>n wór<strong>de</strong>n opgetre<strong>de</strong>n, aan<br />
het hou<strong>de</strong>n <strong>de</strong>r verga<strong>de</strong>ring, <strong>de</strong> uitgave van het<br />
| ge<strong>de</strong>nkschrift enz. onkostefa zijn verbon<strong>de</strong>n, ter-<br />
|wijl het niet gewenscht^ ü bnz& käs, voor gratis<br />
verspreiding van het Maandblad en ver<strong>de</strong>re bevor<strong>de</strong>ring<br />
van propaganda maar matig voldoen<strong>de</strong>,<br />
daarme<strong>de</strong> te bezwaren.<br />
Tot stijging van het le<strong>de</strong>ntal, waartoe ie<strong>de</strong>r<br />
in zijn kring zal kunnen me<strong>de</strong>werken, doet het<br />
Bestuur bij het 25jarig bestaan <strong>de</strong>r Vereeniging<br />
dan ook een krachtige opwekking, terwijl voorts<br />
het zen<strong>de</strong>n van een feestgave aan <strong>de</strong>n penningmeester,<br />
<strong>de</strong>n heer A. J. WIJNNE te Rotterdam,<br />
zeer zal wor<strong>de</strong>n op prijs gesteld.<br />
Namens het Bestuur,<br />
J. VAN RIEL, Secretaris.<br />
Voor opgaaf van* on<strong>de</strong>rwerpen ter plaatsing<br />
op <strong>de</strong> agenda voor <strong>de</strong> a.s. algemeene verga<strong>de</strong>ring<br />
houdt on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> zich reeds nu aanbevolen.<br />
J. VAN RIEL, Secretaris<br />
Als nieuwe le<strong>de</strong>n tra<strong>de</strong>n toe <strong>de</strong> heeren:*<br />
Dr. C. N. VAN DE POLL, arts te .. i&s. A mslerdam.<br />
LEO POLAK, Jar. doet 8 , te S'eenwijk.<br />
H. NANNES GORTER, journalist te Amsterdam.<br />
Het nieuwe fliiiiisterie.<br />
Wij hebben het al meermalen gezegd : „Wij<br />
doen, in ons Maandblad, niet aan politiek".<br />
Toch moeten wij een oo gen blik stil staan bij<br />
<strong>de</strong> politieke gebeurtenis, die in <strong>de</strong> vorige maand<br />
heeft plaats gehad.<br />
,, Zuster Anna. ziet gij nog • niets komen?"<br />
was <strong>de</strong> vraag, die bij elke veran<strong>de</strong>ring van Ministerie<br />
ons steeds over <strong>de</strong> lippen kwam en die wij<br />
telkens kon<strong>de</strong>n herhalen omdat er in<strong>de</strong>rdaad<br />
niets kwam, van welke richting <strong>de</strong> Regeering<br />
ook was. En thans, nu onze Vereeniging bijna<br />
I vijf en twintig jaar bestaan heeft, nu al dien<br />
tijd haar roepstem is geweest gelijk aan die van<br />
een „roepen<strong>de</strong> in <strong>de</strong> woestijn", komen wij weer<br />
met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> vraag voor <strong>de</strong>n dag.<br />
Zal dit nieuwe Ministerie ons iets brengen ?<br />
Of liever, want dit is het wat wij beoogen, zal<br />
het doen, wat in zijn vermogen is, om paal en perk<br />
te stellen aan een ramp, waardoor <strong>de</strong> Volksgezondheid<br />
en Volkswelvaart op ergerlijke wijze<br />
wor<strong>de</strong>n aangetast ?<br />
Wij weten het niet.... wij hopen slechts. Het is<br />
I niet te ontkennen dat, tengevolge van <strong>de</strong> beken<strong>de</strong><br />
ABONNEMENTSPRIJS, Franco per post per Jaar f 1.26<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regels ,, 1.60<br />
Elke regel meer 25 Cent<br />
Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiën moeten vóór <strong>de</strong>n 25«ten <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
„<strong>de</strong> Dordrechtsche Drukkerij- en Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen opgeno<br />
men wanneer net Bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n inhoud geen bezwaar heeft.<br />
uitlatingen in <strong>de</strong> Twee<strong>de</strong> Kamer,*wij, van ons<br />
standpunt, van <strong>de</strong> vorige Regeering niet veel<br />
kon<strong>de</strong>n verwachten ; an<strong>de</strong>rs is het van <strong>de</strong> <strong>tegen</strong>woordige.<br />
*<br />
Immers, wij, herinneren ons nog steeds het*<br />
woord, door <strong>de</strong>n huidigen kabinetformeer<strong>de</strong>r,<br />
<strong>de</strong>stijds Minister van Binnenlandsche Zaken,<br />
MR. GOEMAN BORGESIUS, gesproken in <strong>de</strong> 50ste<br />
Algëm. Verga<strong>de</strong>ring van <strong>de</strong> Ned. Maatschappij<br />
tot bevor<strong>de</strong>ring <strong>de</strong>r Geneeskun<strong>de</strong>. Dat woord<br />
luid<strong>de</strong>: $%*%
maken van leugen, bedrog en an<strong>de</strong>re misda<strong>de</strong>n,<br />
die beter bij an<strong>de</strong>re wetten en veror<strong>de</strong>ningen<br />
strafbaar kunnen wor<strong>de</strong>n gesteld.<br />
Hoe het zij, het ligt niet op onzen weg <strong>de</strong>n<br />
Minister ongevraagd aan te wijzen, hoe hij in<br />
<strong>de</strong>ze heeft te han<strong>de</strong>len.*<br />
Bij een goe<strong>de</strong>n wil van <strong>de</strong> Regeering om het<br />
groote euvel onzer maatschappij, <strong>de</strong> kwakzalverij,<br />
niet ongestoord te laten voortwoekeren, is er<br />
zeker een weg te vindan om tot dit doel te geraken,<br />
al wordt ook niet alles bereikt wat men<br />
zou wenschen.<br />
BERICHTEN<br />
Kwakzalver ij ruim hon<strong>de</strong>rd jaar<br />
gele<strong>de</strong>n. — De mensch is nooit te oud om te<br />
leeren, zegt men.<br />
Maar velen hebben nog altijd niet geleerd te on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n<br />
wat kwakzalverij is.<br />
In ons land doen <strong>de</strong> kwakzalvers nog altijd goe<strong>de</strong><br />
zaken — dank zij <strong>de</strong>n dommen menschen. Vroeger<br />
was het al niet.beter.<br />
We von<strong>de</strong>n <strong>de</strong>zer dagen een kwakzalversaivertie<br />
uit een Friese he krant van 110 j iren gele<strong>de</strong>n.<br />
„De mid<strong>de</strong>len, uitgevon<strong>de</strong>n door een gezelschap<br />
van geleerd«* mannen, zijn drie gemaakte kraaien,<br />
aan een groene draad, die <strong>de</strong> Jonge kin<strong>de</strong>ren wor<strong>de</strong>n<br />
om <strong>de</strong> hals gedaan, waardoor tan<strong>de</strong>n en kiezen<br />
spoediger en met min<strong>de</strong>r pmarte uitkomen, en waardoor<br />
\eel daar me<strong>de</strong> gepaard gaan<strong>de</strong> stuipen en<br />
ziekten grooten<strong>de</strong>els wor<strong>de</strong>n verhoed of weggenomen.<br />
Als ook een gemaakte plaatje om te dragen<br />
op <strong>de</strong> buik, waardoor niet alleen <strong>de</strong> wormen wor<strong>de</strong>n<br />
gedood, maar ook <strong>de</strong> stoffen en za<strong>de</strong>n, waaruit die<br />
voortkomen wor<strong>de</strong>n ontlast en <strong>de</strong> dikte <strong>de</strong>r buik<br />
'verdund ; dit mid<strong>de</strong>l is ev?n zoo nuttig voor meer<strong>de</strong>r<br />
bejaar<strong>de</strong>n als voor kin<strong>de</strong>ren; en bei<strong>de</strong> <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len<br />
vroegtijdig gebruikt, bnhoed <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren voor<br />
<strong>de</strong> Engelsche ziekten en nemen rok <strong>de</strong> beginselen<br />
daarvan weg. Deze mid<strong>de</strong>len zijn ie<strong>de</strong>r met een<br />
gedrukt bericht voor 1 gul<strong>de</strong>n te bekomen, behalven<br />
in alle <strong>de</strong> Hollandsche stee<strong>de</strong>n, ook te Leeuwar<strong>de</strong>n<br />
bij W. Wigori, boekhan<strong>de</strong>laar."<br />
Zijn <strong>de</strong> menschen <strong>tegen</strong>woordig wijzer gewor<strong>de</strong>n ?<br />
We vreezen van neen. (Hit Vaierl.)<br />
Een kras geval van kwakzalverij<br />
hield, volgens <strong>de</strong> Frankfurter Zeiung, <strong>de</strong> rechtbank<br />
aldaar bezig. Een 25jarige <strong>de</strong>coratieschil<strong>de</strong>i nam<br />
een halfjaar on<strong>de</strong>rricht als masseur en natuurgene<br />
es kundige, noem<strong>de</strong> zich alstoen „Praktikant <strong>de</strong>r<br />
Hydrotherapie und Director <strong>de</strong>s Heilinstituts<br />
Hygiea" en vestig<strong>de</strong> zich te Leipzig. Een meisje<br />
van 6 jiar weid wegens constipatie (verstopping)<br />
on<strong>de</strong>r zijn behan<strong>de</strong>ling gesteld en kreeg een sterk<br />
lavement van sublinaat, met het gevolg, dat het<br />
binnen een ige uren stierf.<br />
De kwakzalver moet zijn schan<strong>de</strong>lijk gedrag boeten<br />
met een gevangenisstraf van vier jaar en drie<br />
maan<strong>de</strong>n.<br />
*Waarschuwing <strong>tegen</strong> haarkleur<br />
mid<strong>de</strong>len Het Departement van Openbare Gezondheid<br />
in Zwitserland (kinton Bazel) maakt bekend,<br />
dat bij een onlangs waargenomen ziektegeval<br />
is geblekei, dat in <strong>de</strong> stad Bazel haarkleurmid<strong>de</strong>len<br />
verkocht wor<strong>de</strong>n, die paraphenyleendiimine bevilten<br />
Deze stof heeft <strong>de</strong> eigenschap op eon gevoelige huid<br />
kwaadaardige ontstekingen te voorschijn te roepen ;<br />
mitsdien wordt ds verkoop verbo<strong>de</strong>n van alle haarkleurmid<strong>de</strong>len<br />
waarin <strong>de</strong>ze stof voorkomt, on<strong>de</strong>r<br />
verwijzing naar <strong>de</strong> hierop betrekking hebben<strong>de</strong> paragraaf<br />
<strong>de</strong>r poli tie we .<br />
MEDEDEELINGEN<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD.<br />
„Tuberculophobine.<br />
Ilr. J. L. C. POMPE V4N MEER DER VOORT,<br />
te Apeldoorn.<br />
Speciaal en uitsluitend voor <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling<br />
van longlij<strong>de</strong>rs met bovengemeld mid<strong>de</strong>l, waarme<strong>de</strong><br />
hij bereids zeer goe<strong>de</strong> uitkomsten verkregen<br />
heeft.<br />
Dr. POMPE is te consulteeren alle werkdagen<br />
van voorm. 9|—12, nam. van 2—4 uren, Sophiapark<br />
167, Apeldoorn."<br />
Bovenstaan<strong>de</strong> advertentie, in <strong>de</strong> laatste weken<br />
in <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n voorkomen<strong>de</strong>, heeft niet nagelaten<br />
veler aandacht te trekken, zoodat op on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong><br />
wijze aan bij ons ingekomen verzoeken<br />
ter inlichting wordt voldaan.<br />
De steller <strong>de</strong>r advertentie is Jhr. J. L. C.<br />
POMPE VAN MEEBDEBVOORT, die in 1849 — toen<br />
maals 20 jaar oud — als officier van gezondheid<br />
bij <strong>de</strong> Ned. Marine in dienst trad.<br />
Wars van allen personenstrijd breng ik in<br />
ons Mbld. ook nu nog gaarne hul<strong>de</strong> aan zijn<br />
reeds spoedig gebleken wetensehappelijken zin<br />
en wil ook releveeren, dat hem in 1856 <strong>de</strong> eervolle<br />
on<strong>de</strong>rscheiding te beurt viel door <strong>de</strong> Ned.<br />
Regeering te .wor<strong>de</strong>n aangewezen om, ingevolge<br />
daartoe gedaan verzoek, in Japan een Instituut<br />
voor Natuur-, Genees- en Heelkundig<br />
on<strong>de</strong>rwijs te grondvesten.<br />
De wet van 1866 verleen<strong>de</strong> hem vrijheid om,<br />
na ontslag uit <strong>de</strong>n zeedienst, zich als civiel geneeskundige<br />
te 's-Hage te vestigen, alwaar hij<br />
tot 1873 verbleef, waarna Japan zijn bijstand<br />
in diplomatieke zending te Petersburg behoef<strong>de</strong>.<br />
In het va<strong>de</strong>rland teruggekeerd, bleek <strong>de</strong> medicus<br />
van diplomaat tot industrieel te zijn vervormd<br />
en steun<strong>de</strong> Jhr Pompe, met grooten ijver alle<br />
pogingen om <strong>de</strong> Oosterschel<strong>de</strong> voor oestercultuur<br />
in exploitatie te brengen, pogingen, die met<br />
veel succes zijn bekroond.<br />
Toenmaals, in onze gemeenschappelijke woonplaats<br />
Bergen-op-Zoom, mocht ik op an<strong>de</strong>r gebied<br />
aangenaam en vruchtbaar met hem samenwerken,<br />
zoodat {ik met oprecht leedwezen mij<br />
thans <strong>tegen</strong>over hem geplaatst» bevind.<br />
De bloeiperio<strong>de</strong> <strong>de</strong>r oest9rcultuur bleek niet<br />
van duur, een terugslag volg<strong>de</strong> en thans is Jhr.<br />
Pompe weer tot zijne ou<strong>de</strong> lief<strong>de</strong>, uitoefening<br />
<strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong>, teruggekeerd.<br />
Het Maandblad had hier onverschillig bij kunnen<br />
blijven, want ondanks herhaal<strong>de</strong> wisseling<br />
van carrière heeft <strong>de</strong> heer Pompe zijne geneeskundige<br />
bevoegdheid behou<strong>de</strong>n, doch, nu zijne<br />
vestiging te Apeldoorn met een „Eureka" gepaard<br />
gaat, mag ondanks zijn hoogen leeftijd<br />
en vroegere verdiensten een woord van protest<br />
niet achterwege blijven.<br />
De industrieel blijkt naast <strong>de</strong>n man van wetenschap<br />
te zijn blijven bestaan, <strong>de</strong> fabrikant schemert<br />
reeds in <strong>de</strong> advertentie door en spreekt<br />
nog dui<strong>de</strong>lijker uit <strong>de</strong> etiquette van Tuberculophobine,<br />
lui<strong>de</strong>n<strong>de</strong> : ,,Geen fabrikaten wor<strong>de</strong>n voor<br />
echt erkend, als die bereid in ons eigen Laboratorium<br />
en voorzien van on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> handteekening."<br />
(Dr. Pompe).<br />
De heer Pompe van Meer<strong>de</strong>rvoort moet weten,<br />
dat het aan geneeskundigen slechts in bepaal<strong>de</strong>,<br />
in <strong>de</strong> wet genoem<strong>de</strong> en hier niet aanwezige, gevallen<br />
geoorloofd is, geneesmid<strong>de</strong>len af te leveren.<br />
En wat het mid<strong>de</strong>l zelf aangaat, gelijk dit in<br />
sierlijke flacons van 300 cM 3 inhoud, waarin <strong>de</strong><br />
naam van <strong>de</strong>n vervaardiger is aangebracht,<br />
wordt verstrekt, het bleek geheel van plantaardigen<br />
aard te zijn ; stoffen met specifieke eigenschappen<br />
vermocht ik niet aan te toonen, negatief<br />
waren ook <strong>de</strong> uitkomsten bij vergelijking met<br />
mid<strong>de</strong>len voor gelijk doelein<strong>de</strong> aanbevolen, doch<br />
physisch, zoowel als chemisch, bood het een<br />
groote overeenkomst aan met een aftreksel van<br />
gentiaan.<br />
Voor mij ligt een schrijven van Jhr. Pompe,<br />
als slotwoord op een brief van medici, die zich<br />
insgelijks, doch op <strong>de</strong>, in sanatoria gangbare<br />
wijze, aan <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling van longlij<strong>de</strong>rs wij<strong>de</strong>n<br />
en wier belangstelling, na het verschijnen <strong>de</strong>r<br />
aan het hoofd geplaatste advertentie, begrijpelijkerwijze<br />
was gewekt.<br />
Ik neem daaruit <strong>de</strong>ze zinsne<strong>de</strong> over, voeg<br />
daarbij, dat door hen het resultaat van mijn<br />
on<strong>de</strong>rzoek aan Jhr. Pompe was me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld en<br />
dat <strong>de</strong>ze daarin toegeeft dat Tuberculophobine<br />
een planten-afkooksel is.<br />
„Ten slotte kan ik dan ook uwen raad, om<br />
het gebruik en verspreiding van het mid<strong>de</strong>l te<br />
staken, niet opvolgen."<br />
Welnu, ik wil mij ook als slot <strong>de</strong>ze vraag<br />
veroorloven :<br />
Zou <strong>de</strong>Tjonge militaire geneeskundige, die voor<br />
50 jaar in Japan eene Hoogeschool ging oprichten<br />
die een „Vijf jaren in Japan'* schreef, dat<br />
lang als standaardwerk gold, gelijkelijk hebben<br />
gehan<strong>de</strong>ld? Zou hij, vermeenend een geneesmid<strong>de</strong>l<br />
voor longlij<strong>de</strong>rs te hebben gevon<strong>de</strong>n, daarvoor<br />
reclame gemaakt of het als geheimmid<strong>de</strong>l<br />
ter markt hebben gebracht ?<br />
Ik moet weigeren het te gelooven.<br />
J. VAN HIEL.<br />
ST. MAHTÏN BALSEM.<br />
In het Kamper Advertentieblad komt in <strong>de</strong><br />
laatste weken gedurig <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> advertentie<br />
voor :<br />
• „St. Martin Balsem.<br />
Mid<strong>de</strong>l bij uitnemendheid <strong>tegen</strong> rheumatiek,<br />
jicht, brand, snij won<strong>de</strong>n enz. <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n prijs<br />
van 30 en 60 cents per potje. Verkrijgbaar bij<br />
Willem Kraal te Kampen en bij Viersen & Co.<br />
te Groningen, hoofdagent A. Bamberger te Groningen."<br />
Het potje is voorzien van een etiquette waarop<br />
te lezen staat<br />
„Martin Balsem<br />
uit het klooster St. Martin<br />
wereldberoemd mid<strong>de</strong>l<br />
<strong>tegen</strong> Rheumatiek, Brand en Snij won<strong>de</strong>n,<br />
Kneuzingen, Spier verrekkingen, enz.<br />
Alleen echt uit <strong>de</strong> Droogisterij VIERSEN & C°.<br />
te Groningen."<br />
De balsem, door <strong>de</strong>n heer D- v. D. WEEBD<br />
te Kampen on<strong>de</strong>rzocht, bleek te bestaan uit gele<br />
viseline en eenige percenten terpentijn, waarbij<br />
een weinig cajaputolie was gevoegd.<br />
Deze samenstelling komt vrijwel overeen .met<br />
die van <strong>de</strong> Kloosterbalsem van <strong>de</strong>n beken<strong>de</strong>n<br />
AKKER, waarvan bet on<strong>de</strong>rzoek is opgenomen<br />
in het Mbl. van November 1899.<br />
En dit verschijnsel behoeft ons niet te verwon<strong>de</strong>ren<br />
waar die firma en <strong>de</strong> firma VIEBSEN<br />
& C°. druk bezig zijn elkaar in 't exploiteeren<br />
van allerlei kwakzalversmid<strong>de</strong>len vliegen af te<br />
vangen en nog min<strong>de</strong>r is er re<strong>de</strong>n tot verwon<strong>de</strong>ring<br />
wanneer wij het volgend door Viersen & C°.<br />
on<strong>de</strong>rteekend briefje lezen, dat om het potje<br />
St. Marlin Balsem is gewikkeld :<br />
„Aangezien door een mijner concurrenten het<br />
woord kloosterbalsem is ge<strong>de</strong>poneerd, wordt mij<br />
niet meer vergund mijn halsen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n naam<br />
kloosterbalsem te verkoopen. maar zal ik ze voortaan<br />
in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l brengen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n naam.<br />
ST. MARTIN BALSEM."<br />
Wij kunnen nu <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> balsems over één<br />
Jkam scheren en zoowel <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> St. Martin Balsem<br />
als nogmaals <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kloosterbalsem waarschuwen.<br />
AKKER noemt zijn mengelt je van vaseline en<br />
terpentijn : ,.het eenig genezend mid<strong>de</strong>l", VIEBSEN<br />
zegt van het zijne „Mid<strong>de</strong>l bij uitnemendheid<br />
<strong>tegen</strong> rhumatiek" enz.<br />
Wie van bei<strong>de</strong> heeft gelijk ?<br />
Geen van tweeën; hun z.g. balsem is een<br />
onbedui<strong>de</strong>nd mengsel-, dat noch „eenig genezend"<br />
noch „een mid<strong>de</strong>l bij uitnemendheid" is.<br />
Een dnur Valeriaan-aftreksel.<br />
Kort gele<strong>de</strong>n ontvingen wij on<strong>de</strong>rstaand schrijven,<br />
waarin wij, omdat het niets ter zake doet,<br />
<strong>de</strong> namen alleen door <strong>de</strong> beginletters aandui<strong>de</strong>n.<br />
Ons zijn die namen echter bekend.<br />
„WelEd. Heer!<br />
Voor eenige dagen kwam een kwakzalver bij<br />
mij en wil<strong>de</strong> mijne vrouw in behan<strong>de</strong>ling nemen,<br />
die geruimen tijd door onzen dokter, <strong>de</strong>n heer<br />
J. C. P., behan<strong>de</strong>ld wordt. Ze lijdt, volgens<br />
<strong>de</strong>n dokter, aan bronchitis..<br />
Die kwakzalver gaf voor apotheker te Rotterdam<br />
te zijn en aldaar ruim 20 jaren in het gasthuis<br />
werkzaam te zijn geweest. Op zijn aandringen<br />
om zijne medicamenten mijne vrouw toe<br />
te dienen, kocht ik een fleschje medicijnen van<br />
dien man om ze niet aan mijne vrouw, maar<br />
aan dr. P. te geven. Eiken dag 2x1 eierlepel<br />
vol zou haar in 4 weken volkomen doen genezen<br />
en hij liet mij hiervoor betalen / 6.50.<br />
Toen ik het <strong>de</strong>n heer 'P. liet zien, ried ZEd.<br />
mij aan het bewuete fleschje met <strong>de</strong>n inhoud |<br />
aan <strong>de</strong> Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij te<br />
zen<strong>de</strong>n, daar <strong>de</strong>ze Ver. haar best doet door on<strong>de</strong>rzoek<br />
enz., <strong>de</strong> kwakzalverij zooveel mogelijk<br />
te bestrij<strong>de</strong>n.<br />
Hopen<strong>de</strong> dus <strong>de</strong> Vereeniging hierme<strong>de</strong> een<br />
dienst te hebben gedaan, zend ik u het fleschje<br />
en verblijf ik na beleef<strong>de</strong> groeten, met <strong>de</strong> meeste<br />
hoogachting -<br />
UEd. dw.<br />
C. H."<br />
Wij betuigen <strong>de</strong>n geachten schrijver onzen
dank voor zijn optre<strong>de</strong>n. Het drankje is, volgens<br />
het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong>n heer J. VAN RIEL<br />
te 's Gravenhage, niets an<strong>de</strong>rs dan een aftreksel<br />
van Valeriaan-wortel. Wel wat duur voor / 6.50<br />
en vermoe<strong>de</strong>lijk, in het beoog<strong>de</strong> geval, geheel<br />
onwerkzaam.<br />
Buitenlandsche rege e ringen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalvers:<br />
Pruisen Oostenrijk, Rusland en<br />
Noorwegen.<br />
* Zon<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rscheid achten in het buitenland<br />
<strong>de</strong> overhe<strong>de</strong>n het zich ten plicht om het publiek<br />
bij herhaling te waarschuwen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> praktijken<br />
<strong>de</strong>r kwakzalvers en hun ben<strong>de</strong> van helpers.<br />
Onlangs <strong>de</strong>el<strong>de</strong>n wij me<strong>de</strong>, wat <strong>de</strong> Pruisische<br />
regeering heeft gedaan om te voorkomen, dat<br />
eene Amerikaansche zwen<strong>de</strong>lfirma WINTER zich<br />
zou voorzien van agenten daar te lan<strong>de</strong>, die als<br />
tusschenpersonen zou<strong>de</strong>n moeten optre<strong>de</strong>n om<br />
het argeloos publiek in <strong>de</strong> luren te leggen ; op<br />
het laatst van het vorige jaar (23 Dec. 1904),<br />
heeft <strong>de</strong> Minister van Binnenlandsche Zaken in<br />
Oostenrijk <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> firma te Washington<br />
gewaarschuwd en <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n geheimmid<strong>de</strong>lhan<strong>de</strong>l,<br />
dien hij tracht ingang te doen vin<strong>de</strong>n.<br />
Het hoofd <strong>de</strong>r politie te Berlijn <strong>de</strong>elt me<strong>de</strong>,<br />
dat <strong>de</strong> zoogenaam<strong>de</strong> Johannisthee. ook Blankenheimer<br />
thee of Liebersche krui<strong>de</strong>n genaamd, die in<br />
<strong>de</strong>n laatsten tijd we<strong>de</strong>r druk geadverteerd wor<strong>de</strong>n<br />
als geneesmid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> hoest, verkoudheid<br />
en longtering lang beken<strong>de</strong> krui<strong>de</strong>n zijn {Galeopsis<br />
ochroleuca) zon<strong>de</strong>r geneeskracht. In zoogenaam<strong>de</strong><br />
origineele verpakking kost h^t pakje<br />
een gul<strong>de</strong>n en is geen dubbeltje waard. De<br />
krui<strong>de</strong>n groeien op vele plaatsen in het wild.<br />
Een gelijke waarschuwing als <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> firma<br />
Winter richt terzelf<strong>de</strong>r tijd <strong>de</strong> Oostenrijksche<br />
Minister ook <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n beken<strong>de</strong>n DR. JAMES W.<br />
KIDD in Noord-Amerika, <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> die ook hier<br />
te lan<strong>de</strong> zijn netten uitspant om domme visschen<br />
te vangen en velen, die zich verbeel<strong>de</strong>n het niet<br />
te zijn.<br />
In vroegere Maandbla<strong>de</strong>n (Febr., Juni, Oct.<br />
en Nov. 1903) hebben wij uitvoerig over hem<br />
en zijn praktijken gehan<strong>de</strong>ld, zon<strong>de</strong>r er echter<br />
aan te kunnen toevoegen, dat ook onze Regeering<br />
zich met hem bemoeit of zich geroepen<br />
acht het publiek <strong>tegen</strong> hem te waarschuwen.<br />
De Minister van Financiën in Rusland heeft<br />
kort gele<strong>de</strong>n <strong>de</strong> lijst van spécialités die, mits<br />
<strong>tegen</strong> hooge inkomen<strong>de</strong> rechten, daar te lan<strong>de</strong><br />
mogen wor<strong>de</strong>n ingevoerd we<strong>de</strong>r herzien en tal<br />
•van praeparaten laten schrappen, omdat hun<br />
samenstelling onbekend was, omdat zij voor <strong>de</strong><br />
gezondheid scha<strong>de</strong>lijke bestand<strong>de</strong>elen bevatten<br />
of hun waar<strong>de</strong> niet in evenredigheid was met<br />
<strong>de</strong>n verkoopprijs. Bovendien is verbo<strong>de</strong>n reclames<br />
of bijzon<strong>de</strong>re aanbevelingen bij <strong>de</strong> verpakking<br />
te voegen.<br />
De politie in Hessen heeft een tweetal zeer<br />
vermetele kwakzalvers aan <strong>de</strong> kaak gesteld. De<br />
eerste noem<strong>de</strong> zich professor, doch was een gewoon<br />
han<strong>de</strong>lsbedien<strong>de</strong>, DE CARTRES genaamd,<br />
die reeds meer dan eens wegens bedrog in het<br />
binnen- en buitenland, was veroor<strong>de</strong>eld. On<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong>n naam : Sanator, veni, vidi, vici ! had bij op<br />
<strong>de</strong> meer en meer gebruikelijke wijze te Darmstadt<br />
een zoogenaamd natuurgeneeskundig instituut<br />
opgericht, waarin hij eene bijzon<strong>de</strong>re af<strong>de</strong>eling<br />
had gevestigd voor behan<strong>de</strong>ling per brief.<br />
Met grooten ophef kondig<strong>de</strong> hij geheele genezing<br />
aan van alle slepen<strong>de</strong> ziekten, ook zelfs van<br />
<strong>de</strong>zulke, zooals hij er uitdrukkelijk bijvoeg<strong>de</strong> :<br />
„die algemeen als ongeneeslijk wor<strong>de</strong>n aangenomen"<br />
en bovendien alles „zon<strong>de</strong>r operatie."<br />
De geheele inrichting was op grootschen voet<br />
ingericht en zooals <strong>de</strong> politie niet verzuimt aan<br />
hare waarschuwing toe te voegen, vele hulpzoeken<strong>de</strong>n<br />
hebben tot hun scha<strong>de</strong> er kennis mee<br />
gemaakt, zoowel landgenooten als vreem<strong>de</strong>lingen.<br />
De an<strong>de</strong>re kwakzalver adverteert, dat ie<strong>de</strong>r<br />
die, voor welke ziekte ook, genezing zoekt, aan<br />
zeker adres te Lon<strong>de</strong>n moet schrijven. Het is<br />
aan <strong>de</strong> politie gebleken dat ook we<strong>de</strong>r een zoogenaamd<br />
natuurgeneeskundige zich daar verborgen<br />
houdt, zekere HEINEMANN, die o. a. een<br />
paar jaar gele<strong>de</strong>n wegens vruchtafdrijving in<br />
meer<strong>de</strong>re gevallen te Berlijn werd veroor<strong>de</strong>eld<br />
tot 1 jaar en 3 maan<strong>de</strong>n gevangenisstraf ; ook<br />
hij heet aan het hoofd te staan van een zoogenaam<strong>de</strong><br />
Natuurgeneeskundige* Vereeniging.<br />
De autoriteiten in Hessen wijzen er op, dat<br />
het plaatsen van <strong>de</strong> advertenties <strong>de</strong>zer kwakzalvers<br />
niet geoorloofd is.<br />
Ten gevolge eener nieuwe wet, van 16 Mei<br />
1904, is in Noorwegen eveneens <strong>de</strong> verkoop van<br />
zeer vele, met name genoem<strong>de</strong> spécialités verbo<strong>de</strong>n<br />
en hebben <strong>de</strong> ambtenaren van justitie en<br />
politie aanzegging ontvangen van wege het Departement<br />
van Justitie om <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> te<br />
gaan van alle geheimmid<strong>de</strong>len,, waarvan <strong>de</strong> samenstelling<br />
onbekend is of waarvan <strong>de</strong> verkoopprijs<br />
in geen verhouding staat tot <strong>de</strong> waar<strong>de</strong>.<br />
En zoo gaat het overal : Pruisen, Oostenrijk,<br />
Rusland, Noorwegen tre<strong>de</strong>n krachtig en bij voortduring<br />
op <strong>tegen</strong> het voortwoekeren <strong>de</strong>r kwakzalverij,<br />
vooral in haar mo<strong>de</strong>rnen vorm van<br />
groote en kleine exploitatie-maatschappijen, alleen<br />
Ne<strong>de</strong>rland niet.<br />
Weer een paar valsche attesten.<br />
Aan „Het Va<strong>de</strong>rland" van 9 Aug. j.1. ontleenen<br />
wij het volgen<strong>de</strong> :<br />
- „In het blaadje van 31 Mei 1905 Ebenhaëzer,<br />
uitgever R. J. Fuik, Suezka<strong>de</strong> 100, Den Haag,<br />
kwam een ingezon<strong>de</strong>n stukje voor, hetwelk aldus<br />
luid<strong>de</strong> :<br />
Aan <strong>de</strong>n Keer doctor <strong>de</strong> Jong,<br />
Waterdokter, Den Haag.<br />
WélEd. Zeergel. Heer !<br />
Door <strong>de</strong>ze letteren breng ik UEd. mijn oprechten<br />
dank voor <strong>de</strong> volkomen genezing van<br />
mijn vrouw, die, zooals UEd. weet, gele<strong>de</strong>n heeft<br />
aan maagversteening ; zij kan nu alles eten en<br />
heeft ook flinken eetlust en ziet er flink uit.<br />
Mocht ik UEd. later 'noodig hebben, reken ik<br />
steeds op UEd. hulp.<br />
Inmid<strong>de</strong>ls,<br />
UEd. Dw. Dn.,<br />
A. HASPELS,<br />
Piershil. Ontv. <strong>de</strong>r Dir. Bei.<br />
In <strong>de</strong> Rotterdammer schrijft thans echter <strong>de</strong><br />
heer Haspels :<br />
Mijnheer <strong>de</strong> Redacteur, daar ik geen lezer<br />
ben van dat blaadje, kwam ik eerst kort gele<strong>de</strong>n<br />
te weten (van hooren zeggen), dat ik daarin<br />
een ingezon<strong>de</strong>n stuk geplaatst zou hebben. Ik<br />
heb mij bij herhaling gewend tot d«n uitgever van<br />
Ebenhaëzer, om eenige plaatsruimte machtig te<br />
wor<strong>de</strong>n, ten ein<strong>de</strong> het publiek ïn kennis te stellen<br />
van <strong>de</strong> waarheid, doch <strong>de</strong> waarheid kon ook<br />
daar geen herberg vin<strong>de</strong>n. Nu wend ik mij<br />
tot u mijnheer <strong>de</strong> redacteur, om te verklaren :<br />
1°. dat ik nooit iemand ontmoet heb, die zich<br />
noem<strong>de</strong> doctor De Jong ;<br />
2°. dat ik aan niemand an<strong>de</strong>rs ook permissie<br />
heb verleend voor <strong>de</strong> plaatsing van-die dankbetuiging<br />
; . • i<br />
3°. dat ik op grond daarvan on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> oogen<br />
van het publiek wensch te brengen, dat genoemd<br />
ingezon<strong>de</strong>n stuk, voorkomen<strong>de</strong> in Ebenhaëzer<br />
van 31 Mei '05, een brutaal leugens tuk<br />
is en ik dus dr. De Jong niet kan aanbevelen<br />
om re<strong>de</strong>n ik nooit met hem in aanraking kwam.<br />
Zou gefingeer<strong>de</strong> aanbeveling niet strafbaar<br />
zijn ?"<br />
De Nieuwe Groninger Courant van 21 Augustus<br />
bevatte het volgend „Ingezon<strong>de</strong>n Stuk."<br />
, ,Mijnheer <strong>de</strong> Redacteur !<br />
Naar aanleiding van <strong>de</strong> advertentie, voorkomen<strong>de</strong><br />
in uw veel gelezen Courant omtrent <strong>de</strong> Foster's<br />
rugpijn nieren pillen, ben ik zoo vrij mij daarop<br />
te verantwoor<strong>de</strong>n, om re<strong>de</strong>n dat er boven staat<br />
een dankbaarste inwoner en dat ik zes jaar heb<br />
gele<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> nieren en nu volkomen ben genezen.<br />
Ik begrijp niet hoe ze bij die apenkool<br />
komen, want daar is hoegenaamd niets van waar.<br />
Maar ik weet wel hoe dat komt dat ze het<br />
schrijven, dat komt voor <strong>de</strong> reclame, maar dan<br />
moet mijnheer Fosters maar een an<strong>de</strong>re kiezen<br />
en dan volgens portret, dat helpt volgens mijn<br />
oor<strong>de</strong>el nog veel meer, maar mij asjeblief niet,<br />
want ik heb een monsterpakje Foster's nierenpillen<br />
gehad en er maar tien van gebruikt, om<br />
re<strong>de</strong>n ik mij er niet wel bij gevoel<strong>de</strong>.<br />
Hopen<strong>de</strong> dat dit ingezon<strong>de</strong>n stukje in uw veel<br />
gelezen courant opgenomen kan wor<strong>de</strong>n, verblijf<br />
ik, U mijnheer <strong>de</strong> Redacteur danken<strong>de</strong> voor <strong>de</strong><br />
opname,<br />
Uw dw. dienares,<br />
Wed. KORHORN.'*<br />
De titel. ,Homoeopaath".<br />
De Hooge Raad heeft een uitspraak gedaan,<br />
waardoor nu in hoogste instantie beslist is, dat<br />
<strong>de</strong> titel „homoeopaath" iemand aan het publiek<br />
als geneeskundige aanwijst, zoodat uitsluitend<br />
geneeskundigen dien titel mogen, voeren. Het<br />
betrof het geval van HAVERHOEK, die door <strong>de</strong><br />
Rechtbank \e Utrecht in hooger beroep schuldig<br />
verklaard was aan <strong>de</strong> overtreding van „geen<br />
geneeskundige zijn<strong>de</strong>, een titel voeren, die hemj<br />
aan het publiek als geneeskundige aanwijst", omdat<br />
hij een naambordje met het opschrift „R.<br />
HAVERHOEK, tfomoeopaath" op zijn <strong>de</strong>ur had.<br />
Tegen <strong>de</strong>ze beslissing had HAVERHOEK cassatie<br />
aangeteekend, op grond van twee grieven <strong>tegen</strong><br />
het vonnis, waarvan <strong>de</strong> eerste eenvoudig daarop<br />
neerkomt, dat in zijn dagvaarding een schrijffout<br />
in plaats van Hoemoeopaath, Homoespaath ge**<br />
staan had.<br />
De twee<strong>de</strong> grief grond<strong>de</strong> zich daarop, dat het<br />
woord „homoeopaath" niet een geneeskundige<br />
zou aanwijzen.<br />
Hierover zegt nu <strong>de</strong> Advocaat-Generaal ORT<br />
in zijne conclusie :<br />
Wat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re grief betreft, blijkt uit het vo- nis,<br />
dat du Rechtbank aan <strong>de</strong>n t.tel van „Homotopaath"<br />
<strong>de</strong> beteekeni? toekent als van iemand die d° geneeskunst<br />
uitoefent op nomoeopathische method 1 . Zij<br />
vereenig<strong>de</strong> zich te dien aanzien op wetenschappelijke<br />
g on<strong>de</strong>n met dit gevoelen van d n <strong>de</strong>skundige Dr.<br />
ALI CHEN, hetwelk gegrond wa* én op hetgeen<br />
hieromtrent in <strong>de</strong> wetenschappelijke geneeskundige<br />
litteratuur van <strong>de</strong>n kant van voor- als van <strong>tegen</strong>stan<strong>de</strong>rs<br />
<strong>de</strong>r homoeopatische ge nee; wij ze voorkomt,<br />
én op het algemeen spraakgebruik.<br />
Door <strong>de</strong>ze beslissing kan m. i geen wetsartikel<br />
zijn geschon<strong>de</strong>n. Immers <strong>de</strong> geneeskundige wetgeving<br />
geeft niet aan hoe <strong>de</strong> titel mo >t lui<strong>de</strong>n, waardoor<br />
iemand geacht wordt zich aan het publiek als geneeskundige<br />
aan te wijzen. Waar <strong>de</strong>rhalve naar wetenschap<br />
en spraakgebruik een zekere titel eene bepaal<strong>de</strong><br />
beteekenis he ft mag <strong>de</strong>ze betev-enis wor<strong>de</strong>n aangenomen<br />
ook te zijn die, welke <strong>de</strong> wet op het ODg<br />
heeft. Ware <strong>de</strong> bedoeling an<strong>de</strong>rs, dan zou <strong>de</strong> wet<br />
eene bepaal<strong>de</strong> omschrijving hebben moeten geven,<br />
welke titel wél en welke n et <strong>de</strong>ze aanwijzing inhield.<br />
Ik houd daarom ook <strong>de</strong>ze grief voor ongegn nd. *)<br />
• De beslissing van <strong>de</strong>n Hoogen Baad luid<strong>de</strong> :<br />
verwerping van het beroep, wat <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> grief<br />
betreft overwegen<strong>de</strong> :<br />
dat <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> grief zi.h richt <strong>tegen</strong> die overweging<br />
van het bestre<strong>de</strong>n vonnis, waarin <strong>de</strong> Rechtbank,<br />
z ch veieonigen<strong>de</strong> met het gevoelen van <strong>de</strong>n door<br />
haar gehoor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>skundige, in overeenstemming met<br />
<strong>de</strong> wetenschappelijke geneeskundige litteratuur en<br />
het algemeen spraakgebruik aan <strong>de</strong>n titel homoeopa<br />
tli <strong>de</strong> beteekeiis hecht van „iemand, die <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong><br />
uitoefent op homoeopathisehe metho<strong>de</strong>",<br />
b> weren <strong>de</strong> <strong>de</strong> iequirant toch, dat het woord homoeopaath<br />
niet aanwijst een geneeskundige ;<br />
O., dat in art 3 <strong>de</strong>r wet van 1 Juni 1865 (Stbl.<br />
n°. 60) wordt verbo<strong>de</strong>n het geen geneeskundige zijn<strong>de</strong><br />
een titel voeren, die hem aan het publiek als geneeskundige<br />
aanwijst, maar nergens in <strong>de</strong> wet na<strong>de</strong>r<br />
wordt aangegeven, door welken titel zulks geschiedt<br />
en mitsdien <strong>de</strong> door <strong>de</strong> Rechtbank in <strong>de</strong> wetenschappelijke<br />
litteratuur en in het algemeen spraakgebruik<br />
grzochte beantwoording <strong>de</strong>zer vraag juist is<br />
te achten, zoodat daardoor geen wetsartikel is geschon<strong>de</strong>n<br />
en ook d j ze grief ongegrond is te achten. *)<br />
*) Overgenomen uil „Het Paleis tan Justitie" van 7 Juli-<br />
1905.<br />
{Vox Medicorum.)<br />
Een <strong>de</strong>r oorzaken van het sneces <strong>de</strong>r<br />
kwakzalvers-advertenties.<br />
Een onzer lezers, Mr. in <strong>de</strong> Rechten en een<br />
vijand van kwakzalverij, schrijft ons o. a. het<br />
volgen<strong>de</strong> :<br />
„Ik wil u terloops wel mee<strong>de</strong>elen, dat ook op<br />
mij langen tijd een kwakzalvers-advertentie<br />
machtige bekoring heeft uitgeoefend, nl. die<br />
van <strong>de</strong> electr. gor<strong>de</strong>ls. Ruim een jaar ben ik<br />
zenuwziek, gelukkig ben ik thans, on<strong>de</strong>r goe<strong>de</strong><br />
behan<strong>de</strong>ling, flink herstellen<strong>de</strong>.<br />
In <strong>de</strong>n beginne trof ik doktors aan, die mij<br />
niet veel hulp «verschaften. En o ! hoe <strong>de</strong>ed <strong>de</strong><br />
bedoel<strong>de</strong> advertentie mij heerlijk aan ; verruk-
keiijk was het genot, haar slechts te lezen. U, Met welke goe<strong>de</strong> bedoelingen het bestuur ook teJ<br />
die die ziekte, naar ik hoop, niet gekend hebt, voorschijn kwam,. Woeien <strong>de</strong>ed <strong>de</strong> .Vereeniging in<br />
kunt dit niet begrijpen, maar het is een feit. I <strong>de</strong>n loop <strong>de</strong>r jaren niet." - . .<br />
Waarin nu lag die bekoring? In die prachtig He î blad maakt vervolgens melding van <strong>de</strong><br />
gekozen bewoordingen <strong>de</strong>r advertentie. O, hoe enquête, een paar jaar gele<strong>de</strong>n ingesteld bij een<br />
gaven ze nauwkeurig weer het akelige, lamlen- ff a1 beeren hier te W e van welke enquête<br />
dige gevoel, dat ik steeasmet mij ronddroeg. *L et resultaat werd meege<strong>de</strong>eld in<strong>de</strong> Algemeene<br />
Zóó had ik dit nog van niemand, ook niet van Verga<strong>de</strong>ring <strong>de</strong>r Vereeniging van het jaar .1903.<br />
<strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> doktoren, die mij behan<strong>de</strong>l<strong>de</strong>n, (Z« ook het .Maandblad van November 1903),<br />
vernomen; zoo nauwkeurig, zoo precies aange- om daarna te besluiten met <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n:<br />
geven, zoo als het ware zelfgevoeld. En hoe 'j ..Het bestuur <strong>de</strong>r feestvieren<strong>de</strong> Vereeniging kan<br />
i, u„„~~ j w. dus, nu een nieuwe porto<strong>de</strong> van zun stnid <strong>tegen</strong><br />
getrouw was weer beschreven <strong>de</strong>; genezing, waarop <strong>de</strong> kwakzalv6rij begint, met kracht <strong>de</strong> han<strong>de</strong>n aan<br />
ik zoo hoopte, maar die ik met zag komen en|hefc werk ölaan> Wij- hopen dat zijn streven met<br />
evenmin vertrouw<strong>de</strong> dat zij- zou komen.* meer succes zal bekroond wor<strong>de</strong>n dan tot nog toe<br />
BOEKBESCHOUWING.<br />
Nogmaals, <strong>de</strong> kracht dier -advertmtiën ligt inj het geval was.<br />
haar mooie, vow^jSten gezon<strong>de</strong> opgeschroef<strong>de</strong>, voor<br />
kien zieke natuurgetrouwe beéchrijving <strong>de</strong>r symptomen<br />
van <strong>de</strong> zenuwziekten. {iogi<br />
Wie zoo <strong>de</strong> ziekte kan omschrijven kent haar,<br />
en wie haar kent, kan haar ook wellicht gene- e ?. Q1 £ a Mag er al veel wa ra g-legen zijn in een bekend<br />
woord van onzen dr. Stephan, dat <strong>de</strong> kwakzalverij<br />
onuitroeibaar is, omdat zij steeds is en zal blijven<br />
het plechtaïker <strong>de</strong>* o geneeslijken, indien <strong>de</strong> Ver-<br />
£ ^e-.teund wordt door meer<strong>de</strong>re lo<strong>de</strong>n al<br />
. j j j. j . , ï» i_ . i a« zij ' toen veel nut kunnen s fechten.<br />
zen, bij zich is <strong>de</strong> opmaakt. re<strong>de</strong>neering, aie ae-zieke bij net lezen<br />
In<strong>de</strong>rdaad, ware mijn gezond verstand niet<br />
k<br />
sterker geweest dan mijn wil, ik ware eveneens INGEZONDEN.<br />
dupe gewor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> schoonklinken<strong>de</strong> annonce.<br />
Toen bepaal<strong>de</strong> ik me slechts, een oogenblikke- Geachte Redactie!<br />
lijke verlichting te krijgen door het lezen en<br />
- herlezen <strong>de</strong>r advertentie, ie<strong>de</strong>ren avond weer. In mijn bijzijn werd <strong>de</strong>zer dagen het volgend<br />
Ik <strong>de</strong>el u dit me<strong>de</strong>, opdaj^ u eens een indruk gesprek gevoerd :<br />
kunt krijgen van <strong>de</strong> gevolgen, die zoo 'n goed Hij. Gister heb ik je zuster gezien. Wat zag<br />
gestel<strong>de</strong> reclame op een lij<strong>de</strong>r uitoefent. die er goed uit ! cre*>t<br />
't Spreekt van zelf, dat u, <strong>de</strong>sgewenscht, van Zij. Ja, die is heelemaal opgeknapt van <strong>de</strong><br />
het bovenstaan<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling moogt doen in uw Pinkpillen.<br />
maandblad."<br />
Hij. Van <strong>de</strong> Pinkpillen ? Dacht je dat ?<br />
Zij. Ja zeker. Zij heeft — laat een kijken ! —<br />
Uit <strong>de</strong> Pers.<br />
verle<strong>de</strong>n jaar in September een doos vol ge<br />
r<br />
Het Nieuwsblad van Ne<strong>de</strong>rland wijdt"ïn zijn no; bruikt van een poeier die'er nog stond van haar<br />
van 11 Augustus 1905 een hoofdartikel aan het! overle<strong>de</strong>n man. De stumper was een half jaar<br />
&'&.zilveren jubileum onzer Vereeniging, waarvoor I eer<strong>de</strong>r gestorven, vrij onverwacht, en had van<br />
wij onzen hartelijken dank betuigen. Het vindt zijn laatste medicijnen maar een heel beetje opin<br />
dit jubileum aanleiding het een en an<strong>de</strong>r van gebruikt. Toen zij toen niet goed werd, nam<br />
<strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis onzer 'Vereeniging mee te <strong>de</strong>e- zij dat maar eerst, maar zij vond er geen baat<br />
len, daarin geholpen door onzenASecretaris, <strong>de</strong> bij. Een poos later heb ik haar Abdijstroop<br />
heer J. VAN REEL, die dé noodige gegeveüs uit aangera<strong>de</strong>n en dat vol<strong>de</strong>ed haar best. Maar haar<br />
het archief verstrekte. zoon dacht, dat gewone » »Maagpillen meer goed<br />
Veel wat in dit artikel wordt vermeld», is aan zou<strong>de</strong>n doen en gaf haar een doos vol, die ze<br />
onze le<strong>de</strong>n en lezers geheel of ten <strong>de</strong>ele be-1 met <strong>tegen</strong>zin verorber<strong>de</strong>, want zij voel<strong>de</strong> elke<br />
kend, weshalve wij meenen te kunnen volstaan pil waar ze neerkwam als zij haar doorslikte,<br />
met het geven van een kort resumé. Nu had haar dochter baat gevon<strong>de</strong>n bij teerpil-<br />
Na <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling dat Prof. HECTOR TREXJB len en,daar had ze nog wat van. Die vol<strong>de</strong><strong>de</strong>n<br />
zich bereid heeft verklaard op <strong>de</strong> her<strong>de</strong>nking mijn zuster echter al evenmin, en zij begon<br />
van het 25-jarig bestaan een re<strong>de</strong> uit te spre- weer met <strong>de</strong> Abdijsiroop, totdat een nieuwe<br />
ken, en hieromtrent zijne ingenomenheid te buurvrouw haar met een mid<strong>de</strong>l van „het<br />
hebben betuigd, begint het blad zijne beschrij- boerke" gerief<strong>de</strong>. Alles wordt dan geprobeerd,<br />
ving van <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis aldus: ' moet je <strong>de</strong>nken, en eerst ging het bovenst best,<br />
„lu <strong>de</strong> laatst maan<strong>de</strong>n van het jaar 1880 waren en zij was ook nooit met wat an<strong>de</strong>rs begonnen,<br />
een aantal do toren, apothekers,.. scheikundigen en moet je <strong>de</strong>nken, als niet onze neef uit Amsterbelangstellen<strong>de</strong>n<br />
het eens, dat er. iets moest gedaan dam, die met een vacantiekaart bij z'n familie<br />
wor<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> krachtiger dan ooit bloeien<strong>de</strong> kwak- aan z'n Vróuws kant was gelogeerd, haar <strong>de</strong><br />
zjtver^ Eenige beken<strong>de</strong> heeren, van wie dr O. Pinkpillen had aangepraat.<br />
W. Brumsma *) <strong>de</strong> ziel was, kwamen brj e kaar en ff[• : T daarna is zii ziek geweest en<br />
richtten <strong>de</strong> Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong> op. T 3 ' i ^ daarna is zij zie* geweest en<br />
In Januari 188 bedroeg het le<strong>de</strong>ntal 1«3 en wer ook no ê ** shm ' eene Physical Culture^idê"^verzorging van het<br />
uiterlijk voorkomen, door Dr. A. K. W. ARNT-<br />
ZENiTjSit UitgVe van J. G^Dalmeyer,<br />
sterdam«..<br />
M Am<br />
Ofschoon dit werk geen rechtstreeks verband<br />
houdt met hetgeen in ons blad behan<strong>de</strong>ld wordt,<br />
vestigen wij toch gaarne <strong>de</strong>" aandacht op <strong>de</strong>ze<br />
uitgave. Het boek laat zich aangenaam lezen<br />
en <strong>de</strong> lectuur zal ongetwijfeld somwijlen nuttige<br />
gevolgen hebben, vooral wanneer men eenige<br />
daarin opgegeven behan<strong>de</strong>lingswijzen tevoren met<br />
zijn geneesheer bespreekt, zijn advies vraagt,<br />
en volgt.<br />
Het boek is van talrijke, fraai uitgevoer<strong>de</strong><br />
illustraties voorzien.<br />
— Voor <strong>de</strong>. bespreking van een an<strong>de</strong>r werk 3<br />
De opvoeding van het kind vóór <strong>de</strong> geboorte, ons<br />
door <strong>de</strong>nzelf<strong>de</strong>n uitgever toegezon<strong>de</strong>n, is het<br />
Maandblad <strong>de</strong> plaats niet.<br />
CORRESPONDENTIE<br />
A. A. B. te A. In het Maandblad van Juni i.1. hebben<br />
wij u aJ meege<strong>de</strong>eld, (abusievelijk stond er aan J. D. A. te A.)<br />
dat <strong>de</strong> Anker Lagosa Zalf van <strong>de</strong> |ima RICHTER vanwege <strong>de</strong><br />
Vereeniging niet is on<strong>de</strong>rzocht.<br />
H. P. T. te 22. Het on<strong>de</strong>rzoek, van het van u ontvangen<br />
fleschje is nog niet afgeloopen. Dergelijke on<strong>de</strong>rzoekingen<br />
zijn zoo lastig.<br />
Dr. v. d. D. M. te Z7. De afdrukken in dank ontvangen:<br />
in 't volgend No<br />
— Ook een artikeltje over Geneeskun<strong>de</strong> en <strong>Kwakzalverij</strong> moest<br />
blijven liggen.<br />
— "Wij betaigen onzen dank voor He verschillen<strong>de</strong> ons<br />
toegezon<strong>de</strong>n bla<strong>de</strong>n, o. a- voor <strong>de</strong> Frankfurter Zeitung en <strong>de</strong><br />
Nieuwe Surinaamsche Courant.<br />
ADVERTENTIEN.<br />
ABSOLUTE zekerheid van Succes,<br />
Verscli bewaren<br />
van VRUCHTEN en GROENTEN,<br />
lu WJLAZEN zon<strong>de</strong>r bengel noch Schroef,<br />
MET 4<br />
mgewandsziekte, zei dok<strong>de</strong>n<br />
niet min<strong>de</strong>r dan 22 840 maandbla<strong>de</strong>n <strong>de</strong>r Ver- ter. Toen heeft het er om gespand, vertel<strong>de</strong> zij<br />
eeniging. waarin het doel en streven dui<strong>de</strong>lijk werd* mij, maar nu was zij er toch weer bovenop. En<br />
uiteengezet, gratis verspreid." haar uitzicht was best.<br />
Esselinks STERILISATOR.<br />
Het Nieuwsblad laat nu hierop volgen ettelijke | Zij. Ja, dat schreef zij mij ook en 't komt<br />
namen van hen, die tot <strong>de</strong> eerste le<strong>de</strong>n behoor dus wel uit zooals ze zeggen van <strong>de</strong> achterna<strong>de</strong>n<br />
en gaat dan aldus voort :<br />
werking van <strong>de</strong> Pinkpillen (ietwat <strong>de</strong>clameerend) :<br />
, Het le<strong>de</strong>ntal klom aanvankelijk langzaam maar „Zij hergeven <strong>de</strong> gelaatskleur en vernieuwen <strong>de</strong><br />
zeker: in 1883 bedroeg hut reeds 780. in 884 wa kracht."<br />
ren er 1021 le<strong>de</strong>n, in 1888 zakte het tot 982 le<strong>de</strong>n, Hij. Maar dokter heeft 16 dagen over haar<br />
en sinds dien ble» f heb rijzen<strong>de</strong> en dalen<strong>de</strong>, al naar<br />
gelang <strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n en in het laatste jaar-<br />
gegaan.<br />
versl g wordt melding gemaakt van f 85 le<strong>de</strong>n. Zij. Zoo ? Ja, dat kan wel, maar eerst met<br />
Hieru t zou men mogen aflei<strong>de</strong>n, dât <strong>de</strong> belang [<strong>de</strong> nawerking van <strong>de</strong> Pinkpillen kwam <strong>de</strong> beter<br />
stelling <strong>de</strong>r le<strong>de</strong>n langzamerhand vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong> En schap, schreef zij. Ik ben er nu ook mee be<br />
dit is ook zoo. Hoewel het bestuur voortdurend gonnen; want ik voel<strong>de</strong> me ook zoo [raar en<br />
zijn best <strong>de</strong>ed met al <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len, die het iot zijn men hoortj^gedurig van onverwachte sterfgebesebikkng<br />
had, verflauw<strong>de</strong> <strong>de</strong> sympathie van veel vallen.^^ tmm "y*"*""""^^<br />
le<strong>de</strong>n, om da:- het werken en ageeren <strong>de</strong>r Vereeniging<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong> „toch niks" gaf. Kan 't ons wel verwon<strong>de</strong>ren, T geachteJ^edacüe<br />
menschen bleven evenals vroeger allerhan<strong>de</strong> tie, dat <strong>de</strong> doktoren soms zoo verbaasd staan<br />
kwakzalversmid<strong>de</strong>len slikken en al had men in tot <strong>de</strong> negatieve uitwerking hunner mid<strong>de</strong>len<br />
optre<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>zen of genen kwakzalver wel ee na<br />
succes, hiin" a.ntal vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong> niet, ja groei<strong>de</strong> I« 0 ' wa f r ^ t0Ch g ° ed /"**** ? n al In 't HUIS met <strong>de</strong> DRAKEN.<br />
geheel compleete STEKULISEER-APPARATEN]<br />
vanaf / 8.—.<br />
SYST. WECKS FLESSCHEN met nieuw mo<strong>de</strong>l<br />
Deksel en Lipring. Compleet vanaf 31 ets,<br />
N.B. Vraagt Prijscourant<br />
ESSELINK, Dtrecht.<br />
HOTEL OU COMMERCE<br />
spoedig<br />
in<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el. beterschap brengen, zoo heel weinig merken van<br />
te Lei<strong>de</strong>n,<br />
Men drong bij <strong>de</strong> Regeering aan op herziening dankbaarheid van <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> <strong>de</strong>r herstel<strong>de</strong>n ! Voor<br />
<strong>de</strong>r geneeskundige wetten en pharm ac eu tische wet- zoo'n achternawerking <strong>de</strong>r Pinkpillen bijvoorgeving,<br />
doch tot nog toe bleef dit tot <strong>de</strong> vrome beeld behoeft men <strong>de</strong>n medicus toch ook niet<br />
weichen behooren. I dankbaar te zijn.<br />
") Ook zijn broe<strong>de</strong>r, D-. Vitus Bruinsma, nam aan <strong>de</strong> oprichting<br />
een zeer 'werkzaam aan<strong>de</strong>el. Bed. Mbl<br />
G. G. STELLINGWERF—JENTINK.<br />
!*'<br />
wordt H.H. Medici ten. zeerste aanbevolen.<br />
5/12 JM. DEtiKAUW./Voj»,<br />
Maandblad <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> Kwakz. ligt ter lezing.
¥.<br />
No. 10. October 1905. Oplage 6600 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging<br />
fEGEN DE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN GELDER.<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZITTER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS.<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Af^terdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg<br />
A . J. VVIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdam, 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heeft recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding. ^g<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres- voor dè REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam ; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AAN6IFTÈ van LEDEN<br />
01 ABONNÉ'8 bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wlen ook losse exemplaren-van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfs dringend verzocht<br />
INHOUD.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>eliagen van het Bestuur.<br />
Berichten : Uit het jaarverslag over 1904. — Over specialiteiten<br />
en titels. — Rid<strong>de</strong>r Bijsterveld ? — Op een grafsteen<br />
te Hameln. ,<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>eHngen van verschillen<strong>de</strong>n aard: Over een tandpasta<br />
? — De Zwitsersche berg wortel. — Weer een valsch<br />
attest. — Iets over Geneeskunst en <strong>Kwakzalverij</strong>. — Uit<br />
„Hygienische Blätter." — Maatregelen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n verkoop van<br />
spécialité'» in Oostenrijk. — Anti-Transpi ine.<br />
Boekbeschouuring : Geneeskundige Encyclopaedic voor het<br />
Huisgezin. — Hygiënische VlugschrilteB,<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie!<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>eHngen van bet Bestuur-<br />
Het Bestuur heeft, ook namens het Comité van<br />
voorbereiding, <strong>de</strong>' eer me<strong>de</strong> te dèelen, dat <strong>de</strong><br />
Algemeene Verga<strong>de</strong>ring, waarbij het 25jarïg bestaan<br />
<strong>de</strong>r Vereeniging zal wor<strong>de</strong>n herdacht, gehou<strong>de</strong>n<br />
zal wor<strong>de</strong>n op Vrijdag 10 en Zaterdag<br />
11 November te Amsterdam.<br />
De aangekondig<strong>de</strong> voordracht van Prof. Dr.<br />
Hector Treub die, gelijk men weet, een. meer<br />
openbaar karakter zal dragen, zal in <strong>de</strong> avondbijeenkomst<br />
op Vrijdag wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n, terwijl<br />
Zaterdag <strong>de</strong> jaarverga<strong>de</strong>ring zal plaats vin<strong>de</strong>n.<br />
Maatregelen ter verkrijging van een geschikte<br />
localiteit voor <strong>de</strong>ze bijeenkomsten wor<strong>de</strong>n heraamd,<br />
meer bepaal<strong>de</strong>lijk met het oog op <strong>de</strong><br />
voordracht van Prof. Treub.<br />
Ter jaarverga<strong>de</strong>ring — waarop tevens on<strong>de</strong>rwerpen<br />
van' huishou<strong>de</strong>lij ken aard aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> zullen<br />
zijn — zal, ten ein<strong>de</strong> <strong>de</strong> Vereeniging tot grooter<br />
krachtsontwikkeling te brengen, <strong>de</strong> Voorzitter<br />
Mr. A. Lind bestuursuitbreiding ter sprake brengen,<br />
terwijl door <strong>de</strong>n oud-voorzitter, <strong>de</strong>n heer<br />
J. M. van Elk, op het internationaal karakter<br />
van <strong>de</strong>n strijd <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij <strong>de</strong> aandacht<br />
zal wor<strong>de</strong>n gevestigd. Door on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong><br />
zal wor<strong>de</strong>n ingeleid <strong>de</strong> vraag : Behoort <strong>de</strong> Vereeniging<br />
zich voorstandster <strong>de</strong>r Staats-apotheek<br />
te betoonen?<br />
Tijdige opgave van meer<strong>de</strong>re on<strong>de</strong>rwerpen, ter<br />
plaatsing op <strong>de</strong> agenda wordt opnieuw aanbevolen,<br />
ten ein<strong>de</strong> <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring die, naar het<br />
Bestuur met grond verwacht, drukker dan gewoonlijk<br />
zal wor<strong>de</strong>n bezocht, tevens meer een<br />
congreskarakter te verleenen. '$t&a<br />
Voorts hoopt het Bestuur, dat velen na afloop<br />
<strong>de</strong>r verga<strong>de</strong>ring zich met het Comité aan een<br />
voorgenomen gemeenschappelijken maaltijd zul<br />
len vereenigen.<br />
Omtrent het uit te geven „Ge<strong>de</strong>nkboek"<br />
wor<strong>de</strong>n me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld, dat <strong>de</strong> voordracht<br />
Prof. Treub daarin met diens toestemming<br />
wor<strong>de</strong>n opgenomen en bovendien bijdragen<br />
toegezegd en ten <strong>de</strong>ele reeds ingekomen van<br />
Mej. C. Hugenholtz en <strong>de</strong> Heeren :<br />
E. J. Abrahams.<br />
Dr. G. W. Bruinsma.<br />
* Dr. Vitus Bruinsma.<br />
kan<br />
van<br />
zal<br />
zijn<br />
Prof. Dr. H. Burger.<br />
J. M. van Elk.<br />
H. van Gel<strong>de</strong>r.<br />
Mr. A. Lind.<br />
Dr. C. N. van <strong>de</strong> Poll,<br />
terwijl nog meer<strong>de</strong>re toezeggingen door mij wor<strong>de</strong>n<br />
ingewacht.<br />
De wijze van verkrijgbaarstelling voor <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n<br />
is nog in overweging, als hou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> nauw* verband<br />
met het totaal <strong>de</strong>r inkomen<strong>de</strong> extrabijdragen,<br />
daar, ten ein<strong>de</strong> <strong>de</strong> gratis-verspreiding<br />
van het Maandblad niet te belemmeren, <strong>de</strong> kas<br />
zoo min mogelijk mag wor<strong>de</strong>n bezwaard.<br />
Dankbaar voor het gevolg, dat <strong>de</strong> in het vorig<br />
nommer geplaatste opwekking bereids mocht<br />
on<strong>de</strong>rvin<strong>de</strong>n, blijft het Bsa&uur hopen, dat ook<br />
in <strong>de</strong>ze maand nog menig belangstellen<strong>de</strong> een<br />
jubileumgave aan <strong>de</strong>n penningmeester, <strong>de</strong>n heer<br />
A. J. Wijnne te Rotterdam, zal willen doen<br />
toekomen.<br />
Namens het Bestuur,<br />
J. VAN RIEL. Secretaris.<br />
Met dit nummer wor<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n het Jaarverslag<br />
en <strong>de</strong> concept-rekening over 1904 verzon<strong>de</strong>n.<br />
J. VAN RIEL, Secretaris.<br />
Als nieuwe Le<strong>de</strong>n tra<strong>de</strong>n nog toe :<br />
Gezondheidscommissie met <strong>de</strong>n zetel te Deventer.<br />
A. PLEYSIER, atts te 's Gravenhage.<br />
Jubileumsbijdragen.<br />
Ontvangen <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bijdragen: J. M. v. E.<br />
/ 10 ; G. H. H. / 10 ; E. To. S. / 10 ; A. L. / 10 ;<br />
I v G. / 10 ; W. R. v. D. L / 5 ; v. R. / 5 ; E. J.<br />
A. / 5 ; W. / 2.50 ; P. J. H. G. / 2 ; B. F. C. / 1.<br />
Te zamen / 70.50.<br />
KWITANTIES.<br />
De Penningmeester maakt balend, dat in het begin<br />
van October OPNIEUW zullen wor<strong>de</strong>n aaugebo<br />
<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Kwitanties, die in Juni onbetaald zgu<br />
teruggekomen. Dringend wordt men verzocht ze<br />
nu te voldoen, en het bedrag (ƒ 3.10 voor <strong>de</strong> ledon<br />
en ƒ 1.35 voor <strong>de</strong> abouné's) vooraf gereed te leggen.<br />
Tevens wor<strong>de</strong>n dau <strong>de</strong> Kwitanties gepresenteerd<br />
aan <strong>de</strong> se<strong>de</strong>rt nagekomen le<strong>de</strong>n en abonné's.<br />
BERICHTEN.<br />
Jaarverslag over 1904.<br />
Aan bet verslag van <strong>de</strong>n toestand <strong>de</strong>r Vereeniging<br />
over het afgeloopen jaar, aan <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n-in afdruk<br />
toegezon<strong>de</strong>n, ontleenen wij het volgen<strong>de</strong>, waarin<br />
misschien ook onze lezers, niet-le<strong>de</strong>n, bellang zullen<br />
stellen.<br />
Het Verslagjaar ving aan met 667 le<strong>de</strong>n, welk<br />
getal bij <strong>de</strong> vaststelling <strong>de</strong>r le<strong>de</strong>nlijst op 1 Mei<br />
I evenveel bedroeg, om in December met 699 te sluiten.<br />
Ook thans lieten weer enkele gezondheids-commissies<br />
zich als lid inschrijven, zoo ook. <strong>de</strong> afd.<br />
Haarlemmermeer <strong>de</strong>r Maatschappij tot bevor<strong>de</strong>ring<br />
<strong>de</strong>r Geneeskunst.<br />
ABONNEMENTSPRIJS, Franco per post per Jaar f 1.26<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regels „ 1.60<br />
Elke regel meer 25 Cent<br />
Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiën moeten vóór <strong>de</strong>n 25**" <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
„<strong>de</strong> Dordrechtsche Drukkerij- en Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen opgeno<br />
men wanneer net Bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n inhoud geen bezwaar heeft<br />
Door 132 le<strong>de</strong>n werd een extra-bijdrage geschonken,<br />
terwijl ook na we<strong>de</strong>r, alhoewel geen lid <strong>de</strong>r<br />
Vereeniging, <strong>de</strong> afd. 's Hoge <strong>de</strong>r Maatschappij tot<br />
bevor<strong>de</strong>ring <strong>de</strong>r Geneeskunst, <strong>de</strong> kas met een gift<br />
bedacht.<br />
Het aantal abonnementen bedroeg 318. On<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong>ze abonné's zijn velen <strong>de</strong> Vereeniging zeer<br />
sympathiek gezind en voor wie contributie ad / 3.—<br />
wel niet bezwarend zal zijn, zoodat, zoowel als propaganda<br />
als uit financieel oogpunt hunne overschrijving<br />
als lid gaarne zal wor<strong>de</strong>n gezien.<br />
Verspreid wer<strong>de</strong>n 93,000 Maandbla<strong>de</strong>n, waarvan<br />
27,600 aan <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n, terwijl, met uitzon<strong>de</strong>ring <strong>de</strong>r<br />
abonnementen, <strong>de</strong> resteeren<strong>de</strong> exemplaren op <strong>de</strong> beken<strong>de</strong><br />
wijzen alom in <strong>de</strong>n lan<strong>de</strong> gratis wer<strong>de</strong>n verzon<strong>de</strong>n.<br />
Bij <strong>de</strong> gratis-verzending aan hotels en koffiehuizen<br />
werd aanvankelijk eenige beperking wenschelijk<br />
geacht en aan hou<strong>de</strong>rs daarvan bericht, dat, nu zij<br />
geruimen tijd met het Maandblad had<strong>de</strong>n kennis<br />
gemaakt, het nemen van een abonnement ad ƒ 1.25,<br />
tenein<strong>de</strong> het Maandblad ook voorbaan geregeld te<br />
ontvangen, hun werd aanbevolen.<br />
Waar slechts weinigen hieraan gevolg gaven en<br />
<strong>de</strong> Vereeniging haar'Maandblad in het belang <strong>de</strong>r<br />
zaak gaarne on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> oogen van velen brengt, werd<br />
op 1 October we<strong>de</strong>rom aangevangen met toezending'<br />
aan koffiehuizen enz., in ruim 150 <strong>de</strong>r grootste<br />
plaatsen van ons land.<br />
Tegelijk wer<strong>de</strong>n van October—December proefexemplaren<br />
gezon<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> Geneesheren en<br />
Apothekers, die nog geen lid <strong>de</strong>r Vereeniging of<br />
abonné op het Maandblad waren, met uitnoodiging<br />
als zoodanig met 1°. Januari toe te tre<strong>de</strong>n.<br />
Gelijke toezending geschiedle ook aan alle le<strong>de</strong>n<br />
van <strong>de</strong> Rechterlijke Macht, Notarissen, Hoogleeraren,<br />
Lectoren en Privaatdocenten aan <strong>de</strong> Universiteiten,<br />
alsme<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> Ambtenaren van het Stialstoezicht<br />
op <strong>de</strong> Volksgezondheid.<br />
Deze toezendingen leid<strong>de</strong>n tot een niet onbelangrijke<br />
stijginz van her getal le<strong>de</strong>n en abonnementen.<br />
- Als voorzitter trad met 1°. Januari het in <strong>de</strong> Verga<strong>de</strong>ring<br />
van 10 Oct. 19^3 gekozen bestuurslid<br />
Mr. A. Lind op, vervangen<strong>de</strong> daardoor Mr. H. Massink,<br />
die wegens periodieke aftreding het Bestuur<br />
had verlaten. Moest het Bestnur daardoor noo<strong>de</strong><br />
zijne zoo gewaar<strong>de</strong>er<strong>de</strong> adviezen missen, met grooten<br />
weemoed wordt ver<strong>de</strong>r herinnerd, dat, tengevolge<br />
eener ongunstige wending <strong>de</strong>r kwaal, w araan hij<br />
reeds lang lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> was, Mr. Massink op 23 Maart jl.<br />
te Zutphen overleed.<br />
On<strong>de</strong>rging alzoo <strong>de</strong> bestuursleiding wijziging, ook<br />
ten opzichte van <strong>de</strong> redactievoering van het Maandblad<br />
had veran<strong>de</strong>ring plaats, al bleef hier <strong>de</strong> per-'<br />
s
telkens op <strong>de</strong> onjuistheid daarvan <strong>de</strong> aandacht te<br />
„CORRESPONDENTIE.<br />
holle kiezen neemt men een lepel vol en spoelt<br />
vestigen.<br />
— Käu een onzer lezers ons ook inlichtingen ge- <strong>de</strong>n mond, <strong>de</strong> pijn verdwijnt direct, losse tan<strong>de</strong>n<br />
Motieven die vroeger een anoniem redacteur wen- ven omtrent hetgeen ons in on<strong>de</strong>rstaand schrijven zetten er zich door vast en het tandvleesch ge<br />
ßchelijk maakten, had<strong>de</strong>n voor het fungeerend Be- wordt gemeid. Gaarne zou<strong>de</strong>n wij in het^algemeen neest direct. Voor het doorkomen <strong>de</strong>r kin<strong>de</strong>r-<br />
stuur veel van hun kracht verloren, daaren<strong>tegen</strong> zou belang die zaak bevestigd zien.<br />
tan<strong>de</strong>n neemt men een penceel of veer, strijkt<br />
<strong>de</strong> redactievoering door opheffing <strong>de</strong>r anonymiteit<br />
min<strong>de</strong>r omslachtig wor<strong>de</strong>n, zoodat met instemming<br />
Kralingen, 19 Sept. 1905. ^} or me<strong>de</strong> langs het tandvleesch. en <strong>de</strong> tandjes<br />
van" <strong>de</strong>n redacteur beslo en \erd<strong>de</strong>n ou<strong>de</strong>n toestand Mijnheer <strong>de</strong> Redacteur 1 • l-*fj * v) zullen gemakkelijk doorkomen.<br />
niet langer te bestendige i, doch diens naam openlijk Is het u soms bekend dat <strong>de</strong> alom beken<strong>de</strong> dok-<br />
Prijs per pakket 6<br />
als zo »danig aan het Maandblad te verbin<strong>de</strong>n* Iter Bnsterveldt verle<strong>de</strong>n week tot rid<strong>de</strong>r gemaakt<br />
Op het Congres voor openb .re O zonke'dsregeling ! is en <strong>de</strong> rid<strong>de</strong>ror<strong>de</strong> van Portugal ontvangen heeft ?<br />
'te yijmegen werd <strong>de</strong> Vereeniging door <strong>de</strong>n Voor Zoo niet, nu wil dan eens hooren, wat een patiënt<br />
zitter ver<strong>tegen</strong>woordigd, terwij 1 ingevolge daartoe<br />
gedane uitnooJiging, <strong>de</strong> oud-voorzitter, <strong>de</strong> heer mij met het onschuldigste gezicht voor waarheid<br />
«/. M. van E h -Ha afgevaardig<strong>de</strong> <strong>de</strong>r Vejeeniging <strong>de</strong> vertel<strong>de</strong>.<br />
eerste j * ar verga<strong>de</strong> ring van <strong>de</strong>n Deutschen Verein Verle<strong>de</strong>n week zat hij met een aantal an<strong>de</strong>re pa<br />
zur Bekämpfung <strong>de</strong>s Kurpfusohertums te Berlijn tiënten in <strong>de</strong> wachtkamer van genoem<strong>de</strong>n dokter<br />
bijwoon<strong>de</strong> en ij vet ig aan <strong>de</strong> daar gehou<strong>de</strong>n <strong>de</strong>batten Een vrouwtje uit Nijmegen was al bij <strong>de</strong>n dokter<br />
<strong>de</strong>elnam. Gelijk het Februari-nu m mer vermeld<strong>de</strong> toegelaten, toen er op eens een net gekleed heer<br />
heeft <strong>de</strong> heer van Eik voor een zeer belangstellend dé wachtkamer door kwam loopen, regelrecht naar<br />
gehoor aldaar een uitvoerig verslag over het ont <strong>de</strong>n dokter toetrad en in <strong>tegen</strong>woordigheid van ons<br />
staan en <strong>de</strong> ontwikkeling onzer Vereeniging gegeven. moe<strong>de</strong>rtje zich bekend maakte als <strong>de</strong> consul van<br />
Ter beschikking van Dr. Daniels van het door Portugal en hem namens <strong>de</strong> koningin van Portugal<br />
hem, in vereent gm g met <strong>de</strong>n heer A. J. Rijk, ge bekend maakte, dat het Haar had mogen behagen<br />
sticht Melisch-Pharmac utis h Museum, wer<strong>de</strong>n | hem overhandigen, tot rid<strong>de</strong>r waarna te maken <strong>de</strong> z.g en n. hem consul een rid<strong>de</strong>ror<strong>de</strong> we<strong>de</strong>r ver- te<br />
enkele bezienswaardige curio a op kwakzalversgebed trok ; ons moe<strong>de</strong>rtje een ( en al verbazing, waarna<br />
gesteld<br />
dokter Bijsterveldt sprak : ja, vrouwtje, dat komt,<br />
De af<strong>de</strong>eling Amsterdam bleef als vroeger zich be omdat ik <strong>de</strong> koningin met mijn medicijnen genezen<br />
last-én met <strong>de</strong> zorg voor het versprei<strong>de</strong>n van het heb, toen al <strong>de</strong> geleer<strong>de</strong> dokters van Europa haar<br />
Maandblad in <strong>de</strong> hoofdstad, terwijl <strong>de</strong> heer E. J. opgegeven had<strong>de</strong>n als ongeneeselijk. Nu vraag ik,<br />
Abrahams in het bestuur, ter vervanging van <strong>de</strong>n Mijnheer <strong>de</strong> Redacteur, is het niet treurig, dat zoo<br />
heer J. van Riel, zitting nam.<br />
pets <strong>tegen</strong>woordig nog bestaat in <strong>de</strong> 20e eeuw.<br />
Van <strong>de</strong> hand van eerstgenoem<strong>de</strong> versohenen zeer Waarschijnlijk werd dit vrouwtje als mid<strong>de</strong>l van<br />
lezenswaardige, <strong>de</strong>skundige artikelen in het Maand reclame gebruikt, daar zij voor 12 nog an<strong>de</strong>re perblad,<br />
terwijl hij ook in dit verslagjaar <strong>de</strong> Vereenisonen kwam om medicijnen uit Nijmegen. Zoudt<br />
ging we<strong>de</strong>r aan zich verplichtte door het hou<strong>de</strong>n gij, mijnheer, zoo goed willen zijn dit stukje in uw<br />
voor een talrijk gehoor van een lezing over kwak geëerd blad te willen plaatsen om <strong>de</strong> arme domme<br />
zalverij te Avznhorn.<br />
plattelandsbewoners toch eens te waarschuwen voor<br />
Er blijkt dus nog wel belangstelling voor <strong>de</strong> zaak zulke bedriegerijen, daar al <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re patiënten dit<br />
te bestaan en als zoodanig wor<strong>de</strong>n ook <strong>de</strong> bespre voor waarheid aannamen, toen het vrouwtje het<br />
kingen over dit on<strong>de</strong>rwerp in verschillen<strong>de</strong> gezond later vertel<strong>de</strong> en wie weet hoe of er niet meer zijn,<br />
heidscommissies gehou<strong>de</strong>n, genoteerd.<br />
die dit werkelijk zou<strong>de</strong>n gelooven.<br />
In <strong>de</strong> Al gem. Verga<strong>de</strong>ring van 15 October 1904 Hoptn<strong>de</strong> dat u zoo vrien<strong>de</strong>lijk wilt zijn om aan<br />
werd aan het Bestuur opdracht verleend tot voor mijn verzoek te willen voldoen, zoo teeken ik mij<br />
bereiding van een min of meer feestelijke her<strong>de</strong>n beleefd aan als :<br />
king van het a.s. 25 jarig bestaan <strong>de</strong>r Vereeniging,<br />
Getrouw lezer van uw blad,<br />
waarbij tevens een voorstel tot uitgeven van een<br />
gjgàj uit Kralingen."<br />
ge<strong>de</strong>nkschrift werd aangenomen.<br />
Op een grafsteen te Hameln op twee<br />
Voorts bewoog in dit verslagjaar <strong>de</strong> Vereeniging kin<strong>de</strong>rgraven uit het jaar 1792, leest men het vol<br />
zich op <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> wijze, trachtte door versprei gen<strong>de</strong>, ontleend aan hqt Sächsische hor-espon<strong>de</strong>nz-<br />
ding van haar Maandblad zooveel mogelijk bet blatt en ons van bevrien<strong>de</strong> hand toegezon<strong>de</strong>n:<br />
kwaad <strong>de</strong>r kwakzalverij te keeren en wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Wir sind durch eines Pfuschers Hand<br />
vele bij het Bestuur inkomen<strong>de</strong> vragen van belang- ><br />
hebben<strong>de</strong>n en belangstellen<strong>de</strong>n steeds zoo spoed g Zu früh hierher geschicket,<br />
doenlijk beantwoord.<br />
Zur Warnung für das ganze Land<br />
Dit wordt hier aangestipt, omdat het wellicht Und <strong>de</strong>n, <strong>de</strong>r dies erblicket.<br />
niet van algemeene bekendneid is, dat, ook buiten Sein Leben traue je<strong>de</strong>rmann<br />
het Maandblad, groote werkzaamheid moet wor<strong>de</strong>n Nur sich'ren Aerzte Hän<strong>de</strong>n an ;<br />
betracht<br />
Geht er dann auch die To<strong>de</strong>sbahn.<br />
Gaarne zou het Bestuur nog van grootere activiteit<br />
blijk geven, indien <strong>de</strong> Vereeniging financieel Hat er doch seine Pflicht getan.<br />
krach iger ware en over een uitgebrei<strong>de</strong>r corps on<br />
MEDEDEELINGEN<br />
<strong>de</strong>rzoekers kon beschikken, een klacht, die, gelijk B% VAN VERSCHILLENDEN AARD.<br />
bekend, reeds meermalen is aangeheven.<br />
Dat <strong>de</strong>s ondanks nog i9 mid<strong>de</strong>len in <strong>de</strong>n loop van<br />
OVER EEN TANDPASTA ?<br />
bet jaar wer<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht, strekt tot dankbaarheid<br />
DOOR<br />
aan hen, die zich we 1er beschikbaar bleven stellen Dr. W. P. H. VAtf DEN DRIESSEN MAREEUW.<br />
en waar by <strong>de</strong> heeren D. Bierhaal<strong>de</strong>r te Baarn en<br />
D. v. d. Weerd t.yVt. ___<br />
DE ZWITSERSCHE BERGWORTEL<br />
DOOR<br />
Dr. -W. P. H. TA.N DE!ï DBIESSEN M1REEÜW.<br />
Waren <strong>de</strong> inwoners van Utrecht <strong>de</strong> vorige<br />
maand in <strong>de</strong> gelegenheid het Sap van Vantura
op <strong>de</strong> markt te koopen, <strong>de</strong>ze maand was <strong>de</strong><br />
Zwitsersche Bergwortel te .verkrijgen.<br />
Ie<strong>de</strong>re kooper ontving bij het doosje met wortel<br />
een biljet van <strong>de</strong>n volgen<strong>de</strong>n inhoud : *gm§|<br />
„Nieuw! Nieuw/<br />
De Zwitsersche Bergwortel<br />
Door toeval gevon<strong>de</strong>n en door verschillen<strong>de</strong><br />
doctoren on<strong>de</strong>rzocht. Wordt <strong>de</strong>ze wortel aanbevolen,<br />
als een onfeilbaar mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> hoofdpijn<br />
kiespijn, tandpijn, suizing of zinkings in hoofd<br />
en ooren onmid<strong>de</strong>llijke verlichting verzekerd.<br />
Het mag in geen huishouding ontbreken.<br />
Gebruiksaanwijzing.<br />
Voor kies- of tandpijn neme men een notemuscaatrasp<br />
en raspe <strong>de</strong> wortel tot poe<strong>de</strong>r, doet<br />
«en weinig van die poe<strong>de</strong>r achter <strong>de</strong> «kies of<br />
tand, waar u <strong>de</strong> pijn in heeft, houdt <strong>de</strong> mond<br />
een paar minuten gesloten en u zult onmid<strong>de</strong>llijk<br />
verlichting on<strong>de</strong>rvin<strong>de</strong>n.<br />
Voor hoofdpijn, duizeling, suizing of zinkings<br />
in het hoofd of ooren, neme men van die poe<strong>de</strong>r<br />
een snuifje. Uw hoofd dat door verkoudheid<br />
verstopt is, wordt door het gebruik van <strong>de</strong>ze<br />
wortel onmid<strong>de</strong>lijk verlicht.<br />
Deze poe<strong>de</strong>r is heerlijk van geur en lekker van<br />
smaak.<br />
Prijs per doos f 0.75.<br />
Verkrijgbaar bij :<br />
S. BRAND SCHOOLHOLM<br />
in drogerijen en krui<strong>de</strong>rijen<br />
Groningen.<br />
Bij on<strong>de</strong>rzoek bleek <strong>de</strong> wortel niets an<strong>de</strong>rs<br />
als gemberwortel te zijn, die ten <strong>de</strong>ele vermolmd<br />
was.<br />
Ie<strong>de</strong>r doosje bevatte -j- 10 G. wortel en, kostte<br />
tien cent.<br />
Berekent men een kilo gembefwortel <strong>tegen</strong><br />
tachtig cent, zoo wordt een zoet winstje van<br />
+ 1150 pCt. gemaakt.<br />
Pharmac. Ghem. Laboratorium,<br />
Utrecht, Juli. » (Ph. Weekblad).<br />
Iets over Geneeskunst en <strong>Kwakzalverij</strong>,<br />
is <strong>de</strong> titel van een opstel, voorkomen<strong>de</strong> in het<br />
Tijdschrift „Met Groene en het Witte Kruis",<br />
zijn<strong>de</strong> een omgewerkt verslag van een lezing,<br />
door <strong>de</strong>n heer L. ZEEHANDELAAR in een af<strong>de</strong>e-<br />
Jingsverga<strong>de</strong>ring van „Het Groene Kruis" gehou<strong>de</strong>n.<br />
Een kort uittreksel van dit artikel laten wij<br />
hier volgen :<br />
Als <strong>de</strong>fenitie van een kwakzalver, uit een geneeskundig<br />
oogpunt beschouwd, noemt <strong>de</strong> schrijver<br />
„ie<strong>de</strong>reen, die geen goe<strong>de</strong> studie heeft gemaakt<br />
van <strong>de</strong>n mensch, zijne levensverrichtingen,<br />
<strong>de</strong> ziekten die hem kunnen treffen hare<br />
behan<strong>de</strong>ling en — die ze toch behan<strong>de</strong>lt." Hij<br />
wijst daarna op het on<strong>de</strong>rscheid tusschen geneesheeren<br />
en kwakzalvers, waarvan <strong>de</strong> eersten<br />
alles doen om <strong>de</strong> gezon<strong>de</strong>n te beschermen. Dit<br />
kan, zegt hij, „niet beter geschie<strong>de</strong>nj dan door<br />
ziekten te voorkomen. ' '<br />
„En hoe zullen <strong>de</strong>ze an<strong>de</strong>rs voorkomen kunnen<br />
wor<strong>de</strong>n dan door <strong>de</strong> oorzaken er van dp<br />
te sporen en <strong>de</strong>ze onscha<strong>de</strong>lijk te maken of wel<br />
door maatregelen te nemen, die <strong>de</strong> verspreiding<br />
ervan verhin<strong>de</strong>ren.<br />
„Zijn kwakzalvers in staat dit te doen ?<br />
„Om <strong>de</strong> oorzaken van eenig kwaad te kunnen<br />
opsporen, dient men toch te beginnen met <strong>de</strong>n<br />
aard en <strong>de</strong> gesteldheid zoowel van dat kwaad<br />
als van <strong>de</strong> vermoe<strong>de</strong>lijke oorzaken goed te kennen.<br />
Zulke kennis waait iemand he use h niet<br />
aan ! Daarvoor moet gewerkt, gestu<strong>de</strong>erd wor<strong>de</strong>n.<br />
Daarvoor moet men door veel inspanning<br />
zich tot <strong>de</strong>r zake kundige . hebben opgewerkt.<br />
En <strong>de</strong> ervaring bewijst, dat die inspanning niet<br />
vruchteloos geschied<strong>de</strong>.<br />
„De voorbeel<strong>de</strong>n zou<strong>de</strong>n voor het grijpen zijn,<br />
waarin uitbreiding van een pokken-, typhus- of<br />
pest-epi<strong>de</strong>mie voorkomen werd. Waarom komen<br />
die ontzetten<strong>de</strong> epi<strong>de</strong>mieën niet meer voor zooals<br />
vroeger ? — Omdat het <strong>de</strong>n mensch in <strong>de</strong>n loop<br />
<strong>de</strong>r tij<strong>de</strong>n gegeven is <strong>de</strong> oorzaken na te gaan,<br />
langfen geduldig waar te nemen al wat met het<br />
wezen dier ziekten in verband stond. Door wie<br />
wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze studiën gedaan ? Door <strong>de</strong> beoefenaren<br />
<strong>de</strong>r geneeskunst en wel van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
schoolgeneeskun<strong>de</strong>, waarover wel eens laatdun<br />
kend gesproken wordt door onweten<strong>de</strong>n. En<br />
dat opsporen geschiedt nog dageüjks door <strong>de</strong><br />
geneeskundigen en kan alleen door hen geschie<strong>de</strong>n.<br />
De kwakzalver staat daar buiten !"<br />
De schrijver gaat vervolgens <strong>de</strong> verplichtingen<br />
na, die <strong>de</strong>n geneesheer door <strong>de</strong>n Staat zijn opgelegd,<br />
om daarna ook <strong>de</strong> rechten te bespreken,<br />
die hen gegeven zijn :<br />
„Het grootste is wel, dat het recht tot uitoefening<br />
<strong>de</strong>r geneeskunst alleen wordt verleend<br />
aan personen met zekere wetenschappelijke voorbereiding<br />
toegerust en die examens hebben afgelegd,<br />
waarvoor <strong>de</strong> staat <strong>de</strong> eischen nauwkeurig<br />
heeft omschreven. D© kwakzalver trapt die<br />
rechten ! De staat moest wel groote eischen stellen<br />
aan <strong>de</strong> geneeskunstbeoefenaren, omdat <strong>de</strong><br />
volksgezondheid een zaak van zoo hoog belang<br />
is. De kwakzalver heeft maling aan die eischen 1<br />
Schoenmakers, boertjes, schaapher<strong>de</strong>rs, molenaars<br />
(hoe eerbiedwaardig hun eigen bedrijf ook moge<br />
zijn) hebben geen spier on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />
hooge kosten, die niet alleen boeken, on<strong>de</strong>rwijsgel<strong>de</strong>n<br />
en instrumenten, maar zelfs <strong>de</strong> examens<br />
vergen van <strong>de</strong>n gediplomeer<strong>de</strong>n geneeskundige<br />
en toch — zij werpen zich op <strong>de</strong> uitoefening<br />
<strong>de</strong>r geneeskunst alsof er geen verbod bestond.<br />
De staat eischt dus heel wat van <strong>de</strong> menschen<br />
die officieel <strong>de</strong> geneeskunst willen uitoefenen en<br />
geeft een verbod aan elk en een iegelijk, die<br />
niet aan <strong>de</strong>ze eischen voldaan heeft.<br />
„Maar hoe staan <strong>de</strong> zaken feitelijk ? Aan het<br />
eerste wordt gestreng <strong>de</strong> hand gehou<strong>de</strong>n; ....<br />
doch aan het laatste ? Och, ie<strong>de</strong>r weet, hoe welig<br />
<strong>de</strong> kwakzalverij bloeit. Geen landman laat zooveel<br />
onkruid op zijn akkers tieren. De straffen<br />
zijn van zóó weinig beteekenis, <strong>de</strong> geldboeten<br />
zóó gering, dat <strong>de</strong> kwakzalver lachend zijn boete<br />
betaalt en — voortgaat <strong>de</strong> wetten te trappen<br />
en zieken uit te buiten.<br />
„Ja, zieken uit te buiten, en dat niet alleen<br />
tot scha<strong>de</strong> van hunne beurs, maar ach! ook ozoo<br />
dikwijls tot scha<strong>de</strong> en onherstelbare scha<strong>de</strong><br />
van hunne gezondheid."<br />
Wat <strong>de</strong> schrijver ver<strong>de</strong>r me<strong>de</strong><strong>de</strong>elt over die<br />
scha<strong>de</strong>, <strong>de</strong> directe, zoowel als <strong>de</strong> indirecte, over<br />
<strong>de</strong> gevaren en <strong>de</strong> noodlottig gevolgen, verbon<strong>de</strong>n<br />
aan ^en behan<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong>n kwakzalver,<br />
mogen wij met stilzwijgen voorbijgaan. Tot in<br />
<strong>de</strong>n treure hebben wij daar<strong>tegen</strong> gewaarschuwd.<br />
Nog één zinsne<strong>de</strong> uit zijn belangrijk geschrift<br />
willen wij aanhalen :<br />
„Thans nog een enkel woord over het ontstaan<br />
<strong>de</strong>r kwakzalverij.<br />
„Waar licht is — is ook schaduw, waar geteeld<br />
wordt, — poogt ook het onkruid op te<br />
schieten ; waar <strong>de</strong> geneeskunst is — tracht bijgevolg<br />
ook <strong>de</strong> kwakzalverij zich te nestelen. Ze<br />
behoort er als 't ware onafschei<strong>de</strong>lijk bij, ze ontstaat<br />
uit <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> oorzaken. De drang om beter<br />
te wor<strong>de</strong>n, waaraan niet altijd kan wor<strong>de</strong>n voldaan,<br />
omdat menschelijk hulp zoo vaak te "kort<br />
schiet, zoekt een uitweg. En op dien uitweg<br />
staan velen met wijd opengesprei<strong>de</strong> armen om<br />
te ontvangen : Goe<strong>de</strong> en kwa<strong>de</strong>. Kwa<strong>de</strong> het<br />
meest ; ze beloven — en weten dat ze niet geven<br />
kunnen. Ze schud<strong>de</strong>n uit, waar reeds zooveel<br />
ellen<strong>de</strong> is, ze wekken hoop die teleurgesteld<br />
wordt. Dat is <strong>de</strong> groote, ja wellicht <strong>de</strong> eenige<br />
oorzaak van het bestaan <strong>de</strong>r kwakzalverij : <strong>de</strong><br />
zucht om te genezen, <strong>de</strong> wil om te leven, terwijl<br />
<strong>de</strong> kunst niet altijd bij machte is <strong>de</strong>n dood<br />
te weren."<br />
Uit „Hygienische Blätter.' 9<br />
Dit officieele orgaan van <strong>de</strong> Duit? che Vereeniging<br />
ter bestrijding <strong>de</strong>r kwakzalverij bevat in zijne no's<br />
van Juli, Augustus en September we<strong>de</strong>r tal van<br />
belangrijke me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen ; wij kunnen slechts<br />
enkele hiervan overnemen, omdat <strong>de</strong> meeste beschouwingen<br />
betrekking hebben op kwakzalverijen,<br />
die hier nog niet wor<strong>de</strong>n geadverteerd en<br />
wij geen slapen<strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n willen wakker maken.<br />
Zoo noodig, komen wij op <strong>de</strong>ze me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen<br />
terug.<br />
Leerzaam voor ons is te ervaren hoe men in<br />
Duitschland steeds voortgaat met <strong>de</strong> Veroor<strong>de</strong>eling<br />
van kwakzalvers en er op <strong>de</strong>n<br />
duur niet mee spot, ofschoon dikwijls <strong>de</strong> ongeloofelijke<br />
domheid van het publiek, dat het bespottelijkste<br />
voor waar aanneemt, als verzach<br />
ten<strong>de</strong> omstandigheid wordt aangenomen. Zoo<br />
werd b.v. een vrouw, die reeds vroeger gestraft<br />
was, veroor<strong>de</strong>eld tot slechts twee maan<strong>de</strong>n ge- )<br />
vangenisstraf ; zij genas met geel, wit en zwart<br />
kikvorschenvet, ver<strong>de</strong>r met bijbelspreuken en<br />
verlang<strong>de</strong> van <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>rs dat zij, na het begin ;<br />
<strong>de</strong>r „behan<strong>de</strong>ling", zich maan<strong>de</strong>n lang niet zou<strong>de</strong>n<br />
wasschen of kammen.<br />
Intusschen kan een reeks veroor<strong>de</strong>elingen in |<br />
<strong>de</strong> laatste maan<strong>de</strong>n bewijzen, dat vanwege <strong>de</strong><br />
Justitie thans, veel meer dan vroeger, belangrijke<br />
straffen wor<strong>de</strong>n opgelegd.<br />
Een zekere Westphal, koopman en natuurgeneeskundige,<br />
werd eerst tot 600 Mk. boete en<br />
bij recidive tot 1000 Mk. veroor<strong>de</strong>eld en een<br />
an<strong>de</strong>re z.g. „natuurgeneeskundige" tot 4 maan<strong>de</strong>n<br />
gevangenisstraf.<br />
Franz Schmidt uit Dessau kreeg 2 jaar en 2<br />
maan<strong>de</strong>n tuchthuisstraf en 5 jaar verlies van<br />
burgerrechten ; ver<strong>de</strong>r lezen wij van straffen van<br />
2 jaar, 7 maan<strong>de</strong>n, 5 maan<strong>de</strong>n en zelfs een van<br />
5*/4 jaar tuchthuisstraf en 10 jaar verlies van<br />
eer.<br />
En dat in Duitschland, waar <strong>de</strong> uitoefening<br />
<strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong> aan ie<strong>de</strong>r vrijstaat !<br />
„Als," zeggen <strong>de</strong>Hyg. BI., „straffen waar<strong>de</strong><br />
hebben als afschrikmid<strong>de</strong>l, dan moeten <strong>de</strong> bovenvermel<strong>de</strong><br />
ongetwijfeld werkzaam zijn en als<br />
<strong>de</strong> justitie elk bedrog, door kwakzalvers aangewend,<br />
voortdurend zóó streng zou beoor<strong>de</strong>elen,<br />
dan mag toch een inkrimping van het euvel<br />
langzamerhand wor<strong>de</strong>n verwacht.<br />
„Want dat <strong>de</strong> lichtgeloovigheid en het onverstand<br />
<strong>de</strong>r menigte afneemt, zal, niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong><br />
alle ijverige pogingen om haar in te lichten, nog<br />
zeer veel tijd vor<strong>de</strong>ren."<br />
Volkomen verbod van reclame. In<br />
<strong>de</strong> meeste Duitsche lan<strong>de</strong>n is het adverteeren i<br />
van geheimmid<strong>de</strong>len enz. verbo<strong>de</strong>n ; <strong>de</strong> kwakzalvers<br />
weten er echter raad op en annonceeren<br />
b.v. brochures of boeken, waarin <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len<br />
wor<strong>de</strong>n aanbevolen. Het , ,Lan<strong>de</strong>smedizinal kollegium<br />
über das Medizinalwesen im Königreich<br />
Sachsen" dringt thans bij <strong>de</strong> regeering aan op<br />
een geheel verbod van elke reclame en annonce,<br />
zelfs voor zoover <strong>de</strong>ze niet publiek geschie<strong>de</strong>n ;<br />
verbod van niet in het openbaar gemaakte propaganda<br />
voor kwakzalvers-aankondigingen en<br />
brochures.<br />
Meer speciaal wordt gewezen op <strong>de</strong> in <strong>de</strong>n<br />
laatsten tijd met veel reclame aanbevolen geneesmetho<strong>de</strong>s<br />
door hypnose, magnetisme en suggestie<br />
door leeken.<br />
Het is aan geen twijfel on<strong>de</strong>rhevig, zoo wordt<br />
gezegd, dat hierdoor het ontstaan van zenuwlij<strong>de</strong>n<br />
zeer wordt bevor<strong>de</strong>rd, terwijl in<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el<br />
het aantoonen van direct na<strong>de</strong>el voor <strong>de</strong><br />
gezondheid zoo zel<strong>de</strong>n kan geschie<strong>de</strong>n.<br />
Zoo'n verbojd kon<strong>de</strong>n wij in Ne<strong>de</strong>rland ook<br />
best gebruiken.<br />
Maatregelen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n verkoop van spécialité's<br />
In Oostenrijk.<br />
" Reeds herhaal<strong>de</strong> malen (*) hebben wij melding<br />
gemaakt van <strong>de</strong> maatregelen in Oostenrijk genomen<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n verkoop van spécialité's. Dat wij<br />
er nu nog eens — in enkele woor<strong>de</strong>n — op terugkomen<br />
vindt zijn aanleiding in het verschijnen<br />
van een boekje Arzneizubereitungen und pharmaceutische<br />
Spezialitäten" van Dr. L. MELICHAB,<br />
waaraan wij het volgen<strong>de</strong>, aan onze getrouwe<br />
lezers misschien beken<strong>de</strong>, ontleenen :<br />
In beginsel is in Oostenrijk <strong>de</strong> verkoop van<br />
geheimmid<strong>de</strong>len (arcana) verbo<strong>de</strong>n. In <strong>de</strong> apotheken<br />
mogen slechts die spécialité's wor<strong>de</strong>n verkocht,<br />
die ge<strong>de</strong>kt zijn door een autentiek — door <strong>de</strong><br />
regeering gecontroleerd — voorschrift van bereiding,<br />
waaruit zoowel <strong>de</strong> qualitatieve als <strong>de</strong><br />
quantitatieve samenstelling met zekerheid blijkt,<br />
Dit voorschrift moet in elke apotheek, waarin<br />
het betreffen<strong>de</strong> praeparaat ten verkoop aanwezig<br />
is, voor <strong>de</strong> geneesheeren ter inzage liggen.<br />
Het bovengenoemd werkje bevat nu, behalve<br />
<strong>de</strong> in Oostenrijk voor dit on<strong>de</strong>rwerp gel<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
regeeringsbesluiten, een opgave van <strong>de</strong> spécialité's<br />
waarvan op ein<strong>de</strong> Maart 1905 <strong>de</strong> verkoop in <strong>de</strong><br />
apotheken, on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> genoem<strong>de</strong> bepalingen, is toegestaan<br />
met vermelding van <strong>de</strong> samenstelling.*;<br />
(*) Zie o. ». <strong>de</strong> Maandbla<strong>de</strong>n von Jan. 1894, Maart 1899,<br />
April en Nov. 1900 eu Juni en Nov. 1901.
Daaruit blijkt dat slechts het getal van 127<br />
wordt bereikt (men vergelijke eens hoeveel er in<br />
Ne<strong>de</strong>rland wor<strong>de</strong>n geannonceerd!), waaron<strong>de</strong>ra14<br />
•ait het buitenland. < ^5"^<br />
On<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze vin<strong>de</strong>n wij verschei<strong>de</strong>ne kennissen<br />
als : Scott's Emulsion, Forman-pastilles, Pillen<br />
Oascarine-Le prince, Pil. Kolae Compos, elf nagemaakte<br />
zoogenaam<strong>de</strong> Anker-praeparaten van <strong>de</strong><br />
beken<strong>de</strong> firma F. A. Richter, Mariazeller-maagruppels,<br />
Erlenmeyer's Broom water enz., waarvan<br />
<strong>de</strong> samenstelling van enkele reeds in ons<br />
Maandblad is opgegeven, terwijl die van an<strong>de</strong>re<br />
zoodra <strong>de</strong> ruimte het toelaat, nu en dan zal<br />
wor<strong>de</strong>n opgenomen.<br />
Voor ons vooral van belang is <strong>de</strong> Lijst van <strong>de</strong><br />
van regeeringswege verbo<strong>de</strong>n geheimmid<strong>de</strong>len, art<br />
senijbereidingen, cosmetica en an<strong>de</strong>re mid<strong>de</strong>len,<br />
I waarop on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n namen voorkomen van<br />
: kwakzalverijen, die ook hier te lan<strong>de</strong> wor<strong>de</strong>n of<br />
wer<strong>de</strong>n geadverteerd. Deze laatste nemen wij<br />
hier nogmaals over, ofschoon reeds in het Maand<br />
blad van Juni 1901 een <strong>de</strong>rgelijke opgave is verschenen.<br />
Herhaling kan geen kwaad.<br />
Het zijn : Allen's World Hair Restorer, Ankerpraeparaten<br />
van <strong>de</strong> firma F. A. Richter en Co.<br />
te Rudolstadt, Astmapoe<strong>de</strong>r van Schiffmann,<br />
Biscuits <strong>de</strong>puratiefs van Ollivier, Cozapoe<strong>de</strong>r <strong>tegen</strong><br />
j drankzucht, Eau <strong>de</strong> Lys, Marienba<strong>de</strong>r ontvettingspillen,<br />
mid<strong>de</strong>len van James W. Kidd, mid<strong>de</strong>len<br />
van graaf Mattei, Homeriana, Melrose, Nicholson's<br />
mid<strong>de</strong>len <strong>tegen</strong> doofheid, Poreuse pleister van<br />
William, Pinkpillen, Marienba<strong>de</strong>r reductionspillen,<br />
Safe Cure, Sanjana, Beroertewater van Weissmann,<br />
Zwitsersche pillen van Brandt, Voltakruis,<br />
Wolff sky's universeelmid<strong>de</strong>l voor longzieken en<br />
ver<strong>de</strong>r tal van electrische gor<strong>de</strong>ls en electromagnetische<br />
toestellen.<br />
i Onze lezers zal het dui<strong>de</strong>lijk zijn, dat <strong>de</strong> genoem<strong>de</strong><br />
mid<strong>de</strong>len gevaar voor het algemeen<br />
welzijn opleveren, an<strong>de</strong>rs zou <strong>de</strong> Oostenrijksche<br />
regeering niet zoo kras optre<strong>de</strong>n.<br />
ANTI-TRANSPIRINE<br />
DOOR<br />
Dr. W. P. H. VAS DEN DRIESSEN MAREEUW.<br />
In verschillen<strong>de</strong> drogistwinkels trokken <strong>de</strong><br />
f- Teclamebiljetten van anti-transpirine mijne^aandacht.<br />
Toêii mij bij navraag bleek dat anti-transpirine<br />
het aantal geheimmid<strong>de</strong>len vermeer<strong>de</strong>r<strong>de</strong>, gaf ik<br />
* aan mijn voornemen gevolg <strong>de</strong>ze stof aan een<br />
scheikundig on<strong>de</strong>rzoek: te on<strong>de</strong>rwerpen. Antitranspirine<br />
wordt in wijdmondsche gele fleschjes<br />
van 30 G. verkocht, netjes verpakt en is met<br />
een kleurig etiket voorzien, waarop <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
•* gebruiksaanwijzing is gedrukt :<br />
„Men wascht 's morgens en 's avonds dé transpireeren<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>elen met zeep en water, droogt <strong>de</strong>ze<br />
daarna goed af en brengt met een penseel of<br />
Behalve formal<strong>de</strong>hy<strong>de</strong>, laven<strong>de</strong>lspiritus en water<br />
i wer<strong>de</strong>n geen an<strong>de</strong>re stoffen gevon<strong>de</strong>n.<br />
Het on<strong>de</strong>rzoek leer<strong>de</strong> ver<strong>de</strong>r dat anti-transpi-1<br />
rine bestaat uit een 5 pQt. oplossing van for-1<br />
mal<strong>de</strong>hy<strong>de</strong>, waaraan eenige cM 3 „spécialité's" of dwingen hun dokter ze hun voorte<br />
schrijven. Ja, dwingen, want <strong>de</strong> dokter weet,<br />
dat <strong>de</strong> zieke geen vertrouwen zal hebben in het<br />
eenvoudig recept dat hij zou voorschrijven, ïnaar<br />
laven<strong>de</strong>lspiritus | wel in <strong>de</strong> dure, met fraaie namen uitgebazuin<strong>de</strong><br />
zijn toegevoegd« vermoe<strong>de</strong>lijk om <strong>de</strong>n prikkelen-1 „pilules du docteur X" of „comprimés du<br />
<strong>de</strong>n reuk van het al<strong>de</strong>hy<strong>de</strong> door het laven<strong>de</strong>la docteur Y", welke geheimzinnige persoonlijkhe<strong>de</strong>n<br />
roma te be<strong>de</strong>kken.<br />
door het verdwaas<strong>de</strong> publiek als won<strong>de</strong>rdoen<strong>de</strong><br />
Pharm. Chem. Laboratorium,<br />
menschenvrien<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n beschouwd.<br />
„Als iemand in ons land wel ééns tij<strong>de</strong>ns een<br />
Utrecht, Juli '05. (Pharm. Weékbh) ongesteldheid een familielid uit Frankrijk op bezoek<br />
heeft gehad, zal hij wel hebben on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n,<br />
dat hem allerlei „spécialité's" wer<strong>de</strong>n aanbevolen<br />
BOEKBESCHOUWING. en da£ <strong>de</strong> JTranschman of Française eigenlijk zeer<br />
laag neerzag op <strong>de</strong>n Holländischen dokter, die<br />
van al dje „docteurs" en hun heerlijke mid<strong>de</strong>len<br />
Geneeskun di g e E n c'y clopaedie<br />
niets wist en niets wil<strong>de</strong> weten.<br />
l'voor het Huisgezin. Afl. 12. Scheltema<br />
„Wil men nu èn <strong>de</strong> geneeskunst èn <strong>de</strong> artsenij -<br />
en Holkema's boekhan<strong>de</strong>l.<br />
bereidkunst in ons land zien dalen tot <strong>de</strong> zooeven<br />
Met <strong>de</strong>ze aflevering is dit belangrijk werk<br />
geschetste laagte, dan ga men zijn heil zoeken bij<br />
compleet. Een uitvoerig' register verhoogt nog<br />
geadverteer<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len met concurreeren<strong>de</strong><br />
prijzen."<br />
[zijn belangrijkheid. Bewerker, me<strong>de</strong>werkers en<br />
uitgevers mogen wij met <strong>de</strong>n volbrachten arbeid<br />
geluk wenschen en ook het publiek dat daarvan<br />
kan profiteeren.<br />
Een stempelband, ontworpen door <strong>de</strong>n heer J.<br />
\B. Heukelom, is voor <strong>de</strong>n prijs van f 0.75 verkrijgbaar<br />
gesteld.<br />
Hygiënische vlugschriften. Eenige<br />
grepen uit <strong>de</strong> verhouding tusschen het publiek en<br />
\<strong>de</strong> geneeskunst door Dr. H. PINKHOF. ' Uitgave<br />
|van F. van Rossen, Amsterdam,<br />
No. 14 van <strong>de</strong>ze behartenswaardige boekjes<br />
verschilt in zooverre van <strong>de</strong> voorgaan<strong>de</strong>, dat<br />
] daarin geen bepaal<strong>de</strong> organen wor<strong>de</strong>n behan<strong>de</strong>ld<br />
maar een on<strong>de</strong>rwerp dat schijnbaar niets met <strong>de</strong><br />
hygiëne te .maken heeft. De schrijver stelt zich<br />
intusschen voor — en wij beamen het ten volle<br />
— dat een juist begrip van <strong>de</strong> verhouding van<br />
'<strong>de</strong>n gezon<strong>de</strong>n en zieken mensch tot zijn dokter<br />
ook bevor<strong>de</strong>rlijk is voor een gezon<strong>de</strong> levenswijze.<br />
Het boekje behoort <strong>de</strong>rhalve in, <strong>de</strong> reeks.<br />
Een bespreking daarvan in ons blad is daar<br />
echter min<strong>de</strong>r op haar 'plaats. Toch willen wij<br />
het laatste ge<strong>de</strong>elte in herinnering brengen, waar<br />
<strong>de</strong> schrijver doet uitkomen, .„hoezeer men zijn<br />
eigen belang <strong>tegen</strong>werkt cfoor op <strong>de</strong> apothekerskosten<br />
te zuinig te zijn." (Om begrijpelijke<br />
! re<strong>de</strong>nen wordt yan het bezuinigen op <strong>de</strong> kosten<br />
van <strong>de</strong>n geneesheer niet gesproken.)<br />
Dàt <strong>de</strong> apotheker, wil hjj zijn vak naar be-<br />
Ihooren vervullen en aanspraak blijven maken op<br />
het vertrouwen van het publiek „zooveel mag<br />
rekenen dat hij als beoefenaar van een „geleerd"<br />
beroep een. onafhankelijk bestaan kan voeren",<br />
wordt <strong>de</strong>n lezer dui<strong>de</strong>lijk gemaakt evenals het<br />
onverstandige dat er in ligt om op het gebied<br />
van geneesmid<strong>de</strong>len <strong>de</strong> door sommige apothekers,<br />
door mid<strong>de</strong>l van reclame, aangebo<strong>de</strong>n koopjes te<br />
I zoeken.<br />
En nu geven wij <strong>de</strong> schrijver zelf het woord :<br />
„Maar nu hoor ik toch een <strong>tegen</strong>werping. De<br />
apotheek, die <strong>de</strong> goedkoope medicijnen adverteert,<br />
kan ze er toch voor levéren. Wel dat is heel'<br />
CORRESPONDENTIE<br />
V,. v. B. te 22. Het Maandblad over Sanotogem is zeker<br />
in uw bezit. Het slaat niet aan ons te beoor<strong>de</strong>elen of het<br />
geneesmid<strong>de</strong>l, waarvan gij voor ons <strong>de</strong> copie overschreeft, goed<br />
voor uw doel is, dat moet <strong>de</strong> geneesheer weten. Is dat recept<br />
wel juist overgeschreven? Het komt ons voor, dat het te<br />
sterk is.<br />
D.e samenstelling van Br. Egger's Hypophosphiet Syrup is on*<br />
niet bekend.<br />
N. <strong>de</strong> G. te 'a-G. Over <strong>de</strong> gevaarlijkheid van <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lene<br />
van DE BRISSAC en JASÏNSKI zullen <strong>de</strong> gezon<strong>de</strong>n Maandbla<strong>de</strong>n<br />
u hebben ingelicht. Uw vraag zelve behoort bij ons<br />
niet thuis. Spreek er over met een geneesheer.<br />
E. v. 1. en 5. "tf.<br />
Dagblad.<br />
B. te' L. Dank. voor het gezon<strong>de</strong>n»<br />
Eestuur Alg. Apoth.-Bed.-Bond. Het is geen zaak voor onsblad.<br />
A. A. B. te A. Be pillen van Br. Laville bestaan in hoofdzaak<br />
uit een extract van Physaïis "hlJcekengi.<br />
Br. v. d B. M. te U. Wij zijn u zeer dankbaar voor uwe,<br />
n velerlei opzicht gebleken me<strong>de</strong>werking.<br />
F. J. v. d. L. te A. In hoeverre <strong>de</strong> Band Barrere, die wij<br />
niet kennen, voor u geschikt is, kunnen wij niet zesgen; wij<br />
geven geen medisch advies. Breukban<strong>de</strong>n zon<strong>de</strong>r veer — en<br />
als zoodanig wordt die band aanbevolen — kunnen voor<br />
sommige gevallen doelmatig zijn, voor an<strong>de</strong>re niet en zijn in<br />
Ne<strong>de</strong>rland ook te krijgen.<br />
In het algemeen valt van breukban<strong>de</strong>n te zeggen, dat men<br />
ze niet moet aanschaffen voordat <strong>de</strong> geneesheer heeft geconstateerd<br />
dat er wei keiijk een breuk is ; men kan zich daarmee<br />
leelijk vergissen. Ingeval een break voorhan<strong>de</strong>n is, zal <strong>de</strong>"<br />
medicus wel aangeven welke band het best is.<br />
Dr. H. P. te A. en A. B. te B. Wij dinken u voor hef<br />
gezon<strong>de</strong>ne.<br />
Mr. P. J. H. G. te A. De lezing van het biljet, gevoegd!<br />
bij <strong>de</strong> Pastilles van Br. Bumon is voldoen<strong>de</strong> om iemand teovertuigen,<br />
dat men hier met kwakzalverij te doen heeft-<br />
De belofte van spoedige en volkomen genezing van al <strong>de</strong> daarin<br />
opgenoem<strong>de</strong> kwalen, o. a. ontsteking <strong>de</strong>r luchtwegen en asthma,<br />
en <strong>de</strong> verme'ding van die „meer dan hon<strong>de</strong>rdduizend getuigschriften",<br />
dit alles is zóó kenmerkend, dat men, bij eemg<br />
na<strong>de</strong>nken, zich niet in het karakter van het mid<strong>de</strong>l kan<br />
vergissen.<br />
propje watten <strong>de</strong> vloeistof op die plaatsen, waar<br />
men last heeft van transpireeren.<br />
„Na eenige dagen dit mid<strong>de</strong>l gebruikt te hebben<br />
treedt volkomen genezing op."<br />
Zooals reeds uit <strong>de</strong> gebruiksaanwijzing blijkt,<br />
is anti-transpirine eene vloeistof, diejdoor J. C.<br />
I JANSEN & Co. in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l wordt gebracht<br />
à / 0.40 <strong>de</strong> <strong>de</strong>rtig cM. 3<br />
Deze vloeistof opalesceert zwak, reageert zeer<br />
zwak zuur, riekt eerst aangenaam, maar veroorzaakt<br />
daarna een prikkeling in <strong>de</strong>n neus, gelijk<br />
. aan die, welke door formal<strong>de</strong>hy<strong>de</strong> teweeg wordt<br />
gebracht. Destilleert men <strong>de</strong> vloeistof zoo gaat<br />
bij 97—100° C. + 2 cM 3 Mej. J. R. te 22. Wanneer gij ons uw naam en adres opgeeft,<br />
zullen wij u een Maandblad zen<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> noodige<br />
inlichtingen.<br />
Op ons stilzwijgen kunt u, zoo noodig, staat maken, ma<br />
eenvoudig : die apotheek meent door adverteeren op ongeteeken<strong>de</strong> brieven antwoor<strong>de</strong>n wij zel<strong>de</strong>n.<br />
een grooten omzet te kunnen maken, en zal dit — Wij verzoeken beleefd allen die inlichtingen van ons ver<br />
ook wel. Maar als door zulk een in <strong>de</strong>zen stand langen, zoo mogelijk, met het inzen<strong>de</strong>n hunner vragen niet<br />
tot het laat-te ge<strong>de</strong>elte <strong>de</strong>r maand te wachten. Wij geven<br />
volkomen onbehoorlijke c'bncurrentie <strong>de</strong> prijzen zoo spoedig mogelijk antwoord, maar dit vereischt soms een<br />
allerwege gedrukt zullen zijn, zal ook: in <strong>de</strong>ze on<strong>de</strong>rzoek van onze zij<strong>de</strong>, dat tijd kost.<br />
apotheek <strong>de</strong> grootere omzet verdwijnen. Ie<strong>de</strong>re Een vasten uitersten termijn van inzending willen wij niet<br />
stellen, omdat wij <strong>de</strong> gelegenheid tot het vragen van inlich<br />
ongepaste concurrentie straft zich zelve door op tingen niet willen beperken en er omstandighe<strong>de</strong>n kunnen<br />
<strong>de</strong>n duur onvruchtbaar te wor<strong>de</strong>n, maar op dit voorkomen, dat, al is 't zelfs kort voor het afdrukken, ons<br />
over, die dui<strong>de</strong>lijk naar<br />
gebied is <strong>de</strong> 'scha<strong>de</strong>, die inmid<strong>de</strong>ls aan het ge- advies geen uitstel kan lij<strong>de</strong>n.<br />
•laven<strong>de</strong>lspiritus riekt en zeer zwak naar forheele<br />
beroep is toegebracht, tevens een gevaar<br />
: mal<strong>de</strong>hy<strong>de</strong>, het overige ge<strong>de</strong>elte gaat tusschen<br />
voor het volk.<br />
100—102° C. over, riekt sterk naar formal<strong>de</strong><br />
„Dat is geen overdrijving.: Dat kan men ophy<strong>de</strong><br />
en uiterst zwak naar laven<strong>de</strong>lspiritus<br />
ADVERTENTIEN.<br />
maken uit wat in sommige, lan<strong>de</strong>n reeds plaats<br />
Het <strong>de</strong>stillaat, dat tusschen 97—100° C. over<br />
vindt.<br />
gaat, bleek bij on<strong>de</strong>rzoek uit laven<strong>de</strong>lspiritus en<br />
Daar verkoopen alle apothekers kwakzalverseen<br />
geringe hoeveelheid formal<strong>de</strong>hy<strong>de</strong> te bestaan,<br />
het an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>stillaat, dat tusschen 100—102° G.<br />
\ mid<strong>de</strong>len als winkelwaar, met provisie van <strong>de</strong>n HOTEL DU COMMERCE<br />
overgaat, bestaat hoofdzakelijk uit formal<strong>de</strong>hy<strong>de</strong>-<br />
« „uitvin<strong>de</strong>r". Ook vin<strong>de</strong>n 'een aantal apothekers<br />
oplossing en uiterst geringe hoeveelheid laven<strong>de</strong>lzelf<br />
zulke dingen uit en het publiek, dat aan het<br />
te Lei<strong>de</strong>n,<br />
' I spiritus. (*•)<br />
I eerlijke apothekersbedrijf geen winst heeft gegund,<br />
betaalt rijksdaal<strong>de</strong>rs voor waar<strong>de</strong>looze fleschjes<br />
wordt H.H. Medici ten zeerste aanbevolen.<br />
en potjes met een klinkend reclame-etiket, en is<br />
. (*) In <strong>de</strong> . ons toe gezond en afdrak wordt ver<strong>de</strong>r uitvoerig op weg, <strong>de</strong>n ontaar<strong>de</strong>n apothekersstand in<strong>de</strong>rdaad<br />
<strong>de</strong> gang van bet on<strong>de</strong>rzoek beschreven. Wij meen<strong>de</strong>n ons „rijk te maken'. De goe<strong>de</strong> menschen beoor<strong>de</strong>elen e/12 JU. DE GRAUW, JProp,<br />
\ alleen te moeten bepalen tot me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling van <strong>de</strong> conclusie;<br />
<strong>de</strong> lectuur zou an<strong>de</strong>rs voor <strong>de</strong> m eesten onzer 1-z rs te zwaar nu zelf, wat zij noodig hebben om te genezen,<br />
T wor<strong>de</strong>n. Red. Mbl.1 kiezen dit uit on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> talrijke geadverteer<strong>de</strong><br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> Kwab. ligt ter lezing.
No. Il November 1905. Oplage 6600 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang.<br />
Maandblad. uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging<br />
TEGEN DE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN GELDER.<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZITTER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS.<br />
Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te AmsWNam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdam, 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt één Exemplaar van het Maandblad en heeft recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding.<br />
LID DER VEREENIGING is ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam ; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 's Hage; voor AANGIFTE van LEDEN<br />
en ABONNÉ'8 bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeester A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wien ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfs dringend verzocht<br />
INHOUD.<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>- kwakzalverij. — Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van<br />
het Bestuur. — Agenda van <strong>de</strong> jaarlijksche Algemeene Verga<strong>de</strong>ring.<br />
Hoofdartikel : Een welwillend advies, in liet Weekblad van<br />
Drogisten.<br />
Berichten: P. van Bijster veld in<strong>de</strong>rdaad rid<strong>de</strong>r. — "Weer<br />
een onbevoeg<strong>de</strong>, die een geneesheer vraagt. — Brutale<br />
reclame. — In hon<strong>de</strong>rd jaar geen veran<strong>de</strong>ring. — Een àl te<br />
probaat mid<strong>de</strong>l. — Toezicht op kin<strong>de</strong>rmeel in Servië. — Bepalingen<br />
<strong>tegen</strong> kwakzalverij in Noorwegen.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van verschillen<strong>de</strong>n aard: Een circulaire over<br />
Marien bad er reductionspülen en <strong>de</strong> On<strong>de</strong>rl. Pharm, groothan—.<br />
<strong>de</strong>l. — Doctor <strong>de</strong> Jong, alias Albertus Jongejan. — f uberculophobine.<br />
—- Toezicht op geheimmid<strong>de</strong>len in Pruisen.<br />
Ingezon<strong>de</strong>n: Over <strong>de</strong>n breukengenezer W. S. Rice.<br />
Rechtszaken : Onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening <strong>de</strong>r tandheelkun<strong>de</strong>. —<br />
Haverhoek voor <strong>de</strong>n Hoogen Raad.<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie :<br />
Zü. die met het nieuwe Vereenigingsjaar<br />
lid <strong>de</strong>r Vereeniging wenschen te wor<strong>de</strong>n, of<br />
zich op het Maandblad willen abonneeren,<br />
gelieven zich reeds thans aan te mel<strong>de</strong>n bij<br />
<strong>de</strong>n Penningmeester te Rotterdam. Hun<br />
zullen dit en het volgend Nommer van <strong>de</strong>n<br />
loopen<strong>de</strong>n jaargang gratis wor<strong>de</strong>n toegezon<strong>de</strong>n.<br />
De voorwaar<strong>de</strong>n van het lidmaatschap en<br />
van het abonnement staan aan het hoofd<br />
van het Maandblad opgegeven.<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur.<br />
IN VERBAND MET HET<br />
25-JARIG BESTAAN DER VEREENIGING,<br />
Openbare Bijeenkomst.<br />
Toegankelijk voor Le<strong>de</strong>n en Geïntroduoeer<strong>de</strong>n,<br />
op Vrijdag 10 November 1905,<br />
<strong>de</strong>s avonds 8J ure,<br />
in <strong>de</strong> Aula <strong>de</strong>r Gemeentelijke Université it te Amsterdam.<br />
Spreker :<br />
Prof. Dr. 'HECTOR TREUB,<br />
Hoogleeraar bij <strong>de</strong> Faculteit <strong>de</strong>r Geneeskun<strong>de</strong><br />
te Amsterdam.<br />
On<strong>de</strong>rwerp : <strong>Kwakzalverij</strong>.]<br />
Ten ein<strong>de</strong> voor DAMES en HEEREN LEDEN en<br />
hunne INTRODUCÉ's voor bovenvermel<strong>de</strong> Voordracht<br />
e e ne plaats in <strong>de</strong> Aula zooveel mogelijk te<br />
kannen reserveeren, heeft het Bestuur witte (le<strong>de</strong>n)<br />
en gekleur<strong>de</strong> (introductie) Kaarten doen afdrukken,<br />
welke toe gangskaar ten op aanvraag verkrijgbaar zijn<br />
bij <strong>de</strong> Heeren Mr. A. LIND, Prinsengracht N". 687<br />
en E. J. ABRAHAMS, Prinsengracht N°. 549,<br />
bei<strong>de</strong>n te Amsterdam, alsme<strong>de</strong> bij <strong>de</strong>n Heer J. VAN<br />
RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 's-Gravenhage. Voor<br />
zoover <strong>de</strong> voorraad strekt — ook voor belangstellen<strong>de</strong><br />
ntef-le<strong>de</strong>n — op <strong>de</strong>n dag <strong>de</strong>r voordracht by<br />
<strong>de</strong>n heer VAN POMMEBEN, Pe<strong>de</strong>l <strong>de</strong>r Gemeentelijke<br />
Univeraiteit.<br />
Jaarlijksche Algemeene Verga<strong>de</strong>ring<br />
OP<br />
Zaterdag II November 1905, 's nam. 2J uur,<br />
iaeeü<strong>de</strong>rLocalen ra het Hôtel-Restaurant KRASNAPOLSRY<br />
te AMSTERDAM.<br />
heid van dames bij <strong>de</strong> voordracht van Prof, Dr.<br />
Hector Treub, zeer zal wor<strong>de</strong>n op prijs gesteld.<br />
Ver<strong>de</strong>r diene, dat gel<strong>de</strong>lijke bijdragen nog steeds<br />
kunnen wor<strong>de</strong>n gezon<strong>de</strong>n aan het adres van <strong>de</strong>n<br />
Penningmeester, <strong>de</strong>n heer A. J. Wijnne, te Rotterdam.<br />
Namens het Bestuur,<br />
J. VAN RIEL, Secretaris.<br />
ABONNEMENTSPRIJS, Franco per post per Jaar f 1.26<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regels „ 1.50<br />
Elke regel meer 25 Cent j/V^<br />
Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiën moeten vóór <strong>de</strong>n 25«tm <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
„<strong>de</strong> Dordrechtsche Drukkerij- en Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen opgeno<br />
men wanneer net Bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n Inhoud geen bezwaar heeft<br />
Jubileumsbijdragen.<br />
Se<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> vorige opgave nog ingekomen :<br />
Q. Q. Q / 25; S. F. B. / 10 ; D. B. / 5; J. J.<br />
v. d. Z / 2, te zamen met het vroeger vermel<strong>de</strong> :<br />
ƒ 112.50.<br />
Een welwillend advies!<br />
Agenda :<br />
1°. Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van het Bestuur.<br />
2°. Vaststelling van het Verslag <strong>de</strong>r Algemeene<br />
Verga<strong>de</strong>ring, gehou<strong>de</strong>n op ] October 1904<br />
(Berichten N°. 56).<br />
[Vaststelling van het Jaarverslag over 1904<br />
(Berichten N°. 67).<br />
Rapport <strong>de</strong>r Commissie, belast met het nazien<br />
<strong>de</strong>r Rekening en. Verantwoording over 1905<br />
Bericht n N°. 57).<br />
6°. Benoeming, <strong>de</strong>r Commise van On<strong>de</strong>rzcek voor<br />
<strong>de</strong> Rekening van het lOopen<strong>de</strong> jaar.<br />
Verkiezing van een Bestuurslid, tengevolge van<br />
<strong>de</strong> periodieke aftreding op 31 Dec. a.s. van<br />
<strong>de</strong>n Heer Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF<br />
(niet herkiesbaar).<br />
Aanbevolen wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Heeren :<br />
E. J. ABRAHAMS, Arts te Amsterdam en<br />
S. F. BOEKHOUDT, Geneesk. te Scherpenzee'.<br />
Verkiezing van een Bestuurslid, tengevolge van<br />
het bedanken van <strong>de</strong>n Heer A. J. WIJNNE.<br />
Aanbevolen wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Heeren :<br />
8 G. NANNES GORTER, Journalist te Amsterdam.<br />
ED. RÖPCKE, Letterkundige te Putten.<br />
Bespreking eener vorming van Algemeen en<br />
Centraal Bestuur. Inlei<strong>de</strong>r: Mr. A. LTND.<br />
Internation <strong>de</strong> bestrijding <strong>de</strong>r <strong>Kwakzalverij</strong>,<br />
door <strong>de</strong> Heer J. M. VAN ELK.<br />
Behoort <strong>de</strong> Vereeniging zich voorshands ter <strong>de</strong>r<br />
Staats-Apoïkeek te betoonen ?<br />
Inlei<strong>de</strong>r : J. VAN RIEL.<br />
Voorstel tot het zen<strong>de</strong>n van een Adres aan<br />
<strong>de</strong> Regeering.<br />
Hetgeen meer ter tafel zal wor<strong>de</strong>n gebracht.<br />
C<br />
In het Weekblad voor Drogisteri\wijdt <strong>de</strong>l<br />
ver van „Van Hak op Tak" een — wat<br />
grijpen is — alles behalve welwillend artikel<br />
aan het a.s. jubileum van onze Vereeniging<br />
(„dat het zon<strong>de</strong>r Drogisten gejubel zal moeten<br />
doen") en aan het „Ge<strong>de</strong>nkboek'^ dat zij („als<br />
reclame aan dit feit") zal uitgeven.<br />
De schrijver zegt o. a. : (*)<br />
„E?n ge<strong>de</strong>nkboek van <strong>de</strong> Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>Kwakzalverij</strong> ! ! Hoe zal dat boek er uit zien, of<br />
I liever, welk merkwaardigs zal daarin te vin<strong>de</strong>n zijn?<br />
! Helaas, we moeten onze schou<strong>de</strong>rs er voor ophalen,<br />
I we weten het niet. Wel zou 't leuk zijn, wanneer<br />
daarin eens werd opgenomen, alles wat in die jaren<br />
geweigerd was in het blad <strong>de</strong>r Vereeniging op te<br />
nemen. Natuurlijk kennen wij, en dat nog wel<br />
heel toevallig, slechts enkele geweiger<strong>de</strong> stukken<br />
voor dat blad, maar onze verbeeldingskracht<br />
is toch wel zoo groot, dat we ons kunnen voorstellen<br />
dat daarbij al 'heel aardige bijdragen voor dit ge<strong>de</strong>nkboek<br />
zou<strong>de</strong>n zijn, die er toe zou<strong>de</strong>n bijdragen<br />
dit <strong>de</strong> oplaag wat ruimer gesteld kon wor<strong>de</strong>n.<br />
En ver<strong>de</strong>r ;<br />
„In het land <strong>de</strong>r blin<strong>de</strong>n is één oog kqj<br />
, Zoo ook in <strong>de</strong> Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> k\ [zalverij.<br />
Men is in die Vereeniging steeds eenzijdig »eweest.<br />
9<br />
| Men heeft nooit toegestaan, dat men <strong>de</strong> in rMaandblad<br />
voorkomen<strong>de</strong> artikelen bestreed. Het bestuur<br />
10°.<br />
en zijne handlangers hebben daarin (steeds alleen<br />
't woord willen hebben zon<strong>de</strong>c het we<strong>de</strong>r-woord te<br />
dul<strong>de</strong>n."<br />
11<br />
Ten slotte beweert <strong>de</strong> schrijver, dat er voor<br />
12°.<br />
<strong>de</strong> Vereeniging geen re<strong>de</strong>n is om met vreug<strong>de</strong><br />
op het verle<strong>de</strong>n in verband met het he<strong>de</strong>n neer<br />
Ten 6 ure Gemeenschappelijke maaltijd in Kras- te zien.<br />
napólsky, ad / 3 per couvert, waarvan tijdig opgaaf „De strijd die <strong>de</strong> Vereeniging heeft aangebon<strong>de</strong>n,<br />
voor <strong>de</strong>elneming wordt verzocht.<br />
is als onbegonnen te beschouwen. De uitwerking<br />
van dien strijd is nihil.<br />
Nam:ns het Bestuur Vereeniging v.n„<br />
Mr. A. LIND, Voorzitter.<br />
„Ons komt het voor, dat <strong>de</strong> grootste oorzaak van<br />
J. VAN RIEL, Secretaris. het missen van- het doel is, dat men niets, voor<br />
hetgeen men bestreedt, in <strong>de</strong> plaats heeft gesteld«<br />
Hét is het Bestuur bijzon<strong>de</strong>r aangenaam te kun Nu is het wel waar, dat het 'moeilijk was, er iets<br />
nen me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen, dat „die Deutsche Geselschaft zur ! voor in <strong>de</strong> plaats te stellen, maar was men bewust<br />
Bekämpfung <strong>de</strong>s Kurpfuschertums" zich officieel j dit niet te kunnen, waarom dan <strong>de</strong>n strijd begonnen.<br />
door Br. Bumpe uit Crefeld, ingevolge daartoe ge „Een mensch, die ziek is of liever zieh niet bedane<br />
uitnoodiging, zal doen ver <strong>tegen</strong> wo o> digen, die hagelijk gevoelt, zoekt naar iets dat hem beter zal<br />
ter verga<strong>de</strong>ring over <strong>de</strong> Duitsche Vereeniging eenige maken.<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen zal doen.<br />
„Faalt hij bij een medicus, dan zoekt hij ver<strong>de</strong>r<br />
Voorts herinnert het Bestuur, naar aanleidiug van en geeft gewillig oor aan <strong>de</strong> reclames, die voor een<br />
enkele <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> vragen, dat <strong>de</strong> <strong>tegen</strong>woordig of an<strong>de</strong>r artikel gemaakt wordt.<br />
„Maakt dit artikel of <strong>de</strong> suggestie hem nu beter,<br />
I dan geven wij het tien vereenigingen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij<br />
te do?n <strong>de</strong>n strijd <strong>tegen</strong> dien éénen persoon,<br />
die vau het heil van 't gebruikte artikel overtuigd<br />
is, aan te bin<strong>de</strong>n.<br />
*) Wij kunnen het geheele artikel, tot ons leedwezen, wegens<br />
plaatsgebrek niet overnemen. Den nieuwsgierigen lezer<br />
moeten wij naar het „Meestverspreid en meestgelezen Vakblad? 1<br />
verwijzen.
„Den verbruiker van 't artikel zal <strong>de</strong> overwinning<br />
rijn-<br />
„Daarom komt het ons voor, dat er voor dit<br />
jubilee een weinig re<strong>de</strong>n is bm feest te vieren. Wij<br />
zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong>r Vereeniging in ge moe<strong>de</strong> <strong>de</strong>n raad willen<br />
geven, laat het er bij en laat het slot van het ge<strong>de</strong>nkboek<br />
een.... graflied zijn.<br />
„Wanneer ein<strong>de</strong>lijk dit graflied als „ingezon<strong>de</strong>n"<br />
eens geaccepteerd zou wor<strong>de</strong>n, dan geloven we<br />
zeker, dat één onzer lezeressen of lezers zich wel<br />
<strong>de</strong> moeite zou willen geven een <strong>de</strong>rgelijk hartroerend<br />
rallied op te stellen<br />
]Yrj <strong>de</strong>nken er niet aan <strong>de</strong>n schrijver van het<br />
Bovenstaan<strong>de</strong> van repliek te dienen. Reeds zoo<br />
dikwijls hebben wij het nut van onzen strijd<br />
aangetoond en <strong>de</strong> beweegre<strong>de</strong>n uiteengezet, waar-<br />
. om wij kwakzalvers geen gelegenheid willen<br />
• geven om door hun geschrijf reclame in ons<br />
blad te maken, dat wij er thans gerust het zwijgen<br />
toe kunnen doen.<br />
Wanneer wij toch enkele woor<strong>de</strong>n wij<strong>de</strong>n aan<br />
1 het bovenvermeld geschrijf, dan geschiedt dit<br />
om onze lezers dui<strong>de</strong>lijk te maken, waarom het<br />
„meest versprei<strong>de</strong> en meestgelezen Vakblad"<br />
op ons gebeten is. „Drogisten," zooals <strong>de</strong> wet die<br />
kent, zijn er nóg slechts enkele in ons land« Met<br />
<strong>de</strong> wet van 1865 is het drogist-examen afgeschaft<br />
en is er geen gelegenheid meer dien titel<br />
te verwerven. Zij, die na 1865 zich zelve met<br />
dien titel versierd hebben, zijn niet an<strong>de</strong>rs dan<br />
verkoopers van drogerijen, verf war en enz. en<br />
— voor een niet onbelangrijk <strong>de</strong>el — van speciality's<br />
en kwakzalversmid<strong>de</strong>len.<br />
Dat wij nu <strong>tegen</strong> die verkoopers van kwakzalverijen<br />
te vel<strong>de</strong> trekken en het Maandblad<br />
niet ter hunner beschikking stellen is toch gemakkelijk<br />
te begrijpen. Daarover zijn <strong>de</strong> heeren<br />
boos ; net spijt ons.... voor hen<br />
En daarom zagen zij zoo gaarne, dat ons<br />
ein<strong>de</strong> nabij was en ons' ge<strong>de</strong>nkboek met een graflied<br />
sloot.<br />
Op gevaar af van beschuldigd te wor<strong>de</strong>n nogmaals<br />
een stuk van <strong>de</strong> heeren — of dames —<br />
te hebben geweigerd, moeten wij voor het welwillend<br />
(?) aanbod om dat „hartroerend" lied<br />
voor ons op te stellen, beleef<strong>de</strong>lijk bedanken.<br />
Wij zijn er nog niet aan toe. " De Vereeniging,<br />
die men zoo gaarne ten doo<strong>de</strong> zou<strong>de</strong> zien opgeschreven,<br />
is nog springlevend.<br />
BERICHTEN.<br />
P. v an Bij ster veld in d e r da ad (r id <strong>de</strong>r.<br />
Ten vervolge van~frèt?gée , n wg in ons vorig n . over<br />
<strong>de</strong>ze zaak me<strong>de</strong><strong>de</strong>el<strong>de</strong>n, kunnen wij thans berichten,<br />
dat, wat wij toen als onmogelijk beschouw<strong>de</strong>n, in<strong>de</strong>rdaad<br />
waar schijnt te zijn.<br />
ü|De Staatscourant bevatte o. a. <strong>de</strong> vergunning tot<br />
het aannemen enz. aan : „P. van Bij s te r'v e 1 d,<br />
„te Lunteren, gron<strong>de</strong>igenaar, <strong>de</strong> versierselen van<br />
„rid<strong>de</strong>r in <strong>de</strong> Koninklijke militaire or<strong>de</strong> dr H.<br />
„Maagd óf <strong>de</strong>r Ontvangenis van Villa Viçosa, hem<br />
„door Z. M. <strong>de</strong>n Koning van Portugal en <strong>de</strong>r<br />
„Algarven geschonken".<br />
Ver<strong>de</strong>r bevatten vele bla<strong>de</strong>n een dankbetuiging<br />
van P. VAN BIJSTBEVELD, sommige gedateerd uit<br />
Rotterdam, voor <strong>de</strong> vele ontvangen bewijzen van<br />
sympathie.<br />
Volgens ingestel<strong>de</strong> informa ins is het vrij zeker,<br />
dat <strong>de</strong> gerid<strong>de</strong>r<strong>de</strong> VAN B. in<strong>de</strong>rdaad do beken<strong>de</strong><br />
z.g. uroscoop is.<br />
't Is vreemd !<br />
^Brutaal optre<strong>de</strong>n. In het N. v. d. D.<br />
kwam <strong>de</strong>zer dagen <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> advertentie voor :<br />
Voor eeitige dagen per week. wordt een<br />
Med. Doctor<br />
gevraagd, uitsluitend voor toezicht, om aan <strong>de</strong> wet<br />
te kunnen voldoen.<br />
Bt. fr., lett. F T 967, N. «. d. D."<br />
Brutaler kan het al niet ; <strong>de</strong> adverteer<strong>de</strong>r maakt<br />
publiek bekend, dat hij <strong>de</strong>n geneesheer alleen als<br />
stroopop wil bezigen. Wanneer hij meent daardoor<br />
„aan <strong>de</strong> w«t te voldoen," dan beeft hij het toch mis.<br />
Brutale reclame. Men meldt ons : In <strong>de</strong><br />
étalage- kast van- een 'barbierswinkel op een <strong>de</strong>r<br />
voormaal9 «leftige grachten onzer resi<strong>de</strong>ntiestad, kan<br />
men te mid<strong>de</strong>n . ener stellage flacons „wereldberoemd<br />
haar water' liet portret van <strong>de</strong>n „uitvin<strong>de</strong>r-fabri-l<br />
kant", een onzer hoodie eraren in ie faculteit <strong>de</strong>r..<br />
letteren tentoongeste d zien,<br />
Z.H.Gel., dfcn wij wél kennen als 'n. knap historicus,<br />
maar over wiens befaamdheid als „haarwateruitvin<strong>de</strong>r*'<br />
we nimmer hoof<strong>de</strong>n, zat zioh door die<br />
onverwachte promotie wel bijzon<strong>de</strong>r gestreeld voelen,<br />
te meer waar zijn portret prijkt op een biljet,<br />
geniaal kakogr-phisoh en uitmuntend door snorken<strong>de</strong><br />
reclame.<br />
Daaruit verklaart zich dan ook <strong>de</strong> „welwillen<strong>de</strong><br />
toestemming" — aldus 't reclame-biljet — door<br />
Z.H.Gel, tot <strong>de</strong> expositie van zijn portret verleend.<br />
Kan 't brutaler ?<br />
(Vadtri.)<br />
In hon<strong>de</strong>rd jaar geen veran<strong>de</strong>ring.<br />
De Obê.rver geeft als bijlage een nadruk van haar<br />
nummer van 10 November 1805, met o. a. berichten<br />
over <strong>de</strong>n zeeslag van Trafalgar. Merkwaardig zijn<br />
<strong>de</strong> advertenties, merkwaardig omdat zij zoozeer gelijken<br />
op die van <strong>tegen</strong>woordig. Zoo is er een aanprijzen<strong>de</strong><br />
een mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> kanker, zon<strong>de</strong>r snij<strong>de</strong>n,<br />
met een aantal namen van zieken, die er door ge<br />
nezen zijn. Alleen hun beeltenis „volgens portret"<br />
ontbreekt er aan. Ook ia er een advertentie voor<br />
<strong>de</strong> galpillen van <strong>de</strong>n Rev. W. Barclay, met goed<br />
gevolg gebruikt, staat er/ door <strong>de</strong>n aartsbisschop<br />
van Canterbury, <strong>de</strong>n bischop van Bath, een aantal<br />
met name genoem<strong>de</strong> le<strong>de</strong>n van het Parlement enz.<br />
(A T . Roti. Ct.)<br />
Een al te probaat m id <strong>de</strong>l. Volgens<br />
een briefschrijver van <strong>de</strong> Muncher Median. Wochenschr.<br />
is Saksen, spjoiaal Leipzig, een dorado<br />
voor mislukte He<strong>de</strong>n, die, daar <strong>de</strong> uitoefening <strong>de</strong>r<br />
geneeskun<strong>de</strong> ie<strong>de</strong>reen vrij staat, zich ijverig toeleggen<br />
op natuur geneeskundige en an<strong>de</strong>re vormen<br />
van kwakzalverij. Sommigen hunner maken school<br />
en hou<strong>de</strong>n voor hunne volgelingen <strong>de</strong>monstraties.<br />
Bij een dier <strong>de</strong>monstraties zou een kind een wormkuur<br />
on<strong>de</strong>rgaan ; het kreeg een lavement met sterke<br />
sublimaat-oplossing. Het mid<strong>de</strong>l was àl te probaat;<br />
tot groote verbazing van <strong>de</strong>n „Chef-arts" en<br />
zijn volgelingen ging 't arme worm da<strong>de</strong>lijk dood.<br />
(Med. Weekbl.)<br />
*Toezioht op kin<strong>de</strong>rmeel e. d. in<br />
Servië. Volgens aanschrijven van <strong>de</strong>n Minister<br />
De circulaire betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong> Mariënba<strong>de</strong>r<br />
reduction-pillen en <strong>de</strong> On<strong>de</strong>rlinge<br />
Pharmaceutische Groothan<strong>de</strong>l.<br />
No. 9 <strong>de</strong>r Me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling van <strong>de</strong> Coöp.-Apotheker s-<br />
Vereeniging ,,<strong>de</strong> On<strong>de</strong>rlinge Pharmaceutische<br />
Groothan<strong>de</strong>l" bevat een waarschuwing <strong>tegen</strong><br />
nagemaakte Mariënba<strong>de</strong>r pillen, terwijl tevens<br />
een rondschrijven en een circulaire van <strong>de</strong>n<br />
navolgen<strong>de</strong>n inhoud wer<strong>de</strong>n verzon<strong>de</strong>n: ^ j ^j<br />
WLlAanJpnze^LeienJfin^Afnemers.'^ \ - j 9 [j<br />
Zooals gij'?zult gelezen^hebben in onzeJMe<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen<br />
van September pag. 120 wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>n laatsten<br />
tijd nagemaakte Mariënba<strong>de</strong>rpillen in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l<br />
gebracht, die bij verschillen<strong>de</strong> drogisten verkrijgbaar<br />
zijn, en daar <strong>tegen</strong> 2 Gul<strong>de</strong>n per doos wor<strong>de</strong>n<br />
verkocht.<br />
Wij vernemen, dat verschilleu<strong>de</strong> afnemers daarvan<br />
reeds do na<strong>de</strong>elige gevolgen hebben on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n,<br />
terwijl <strong>de</strong> verkoopers <strong>de</strong>zer nagemaakte pillen, die<br />
en gros <strong>tegen</strong> 1 Gul<strong>de</strong>n à 1.25 wor<strong>de</strong>n verkocht<br />
groote winsten maken. Om het publiek met <strong>de</strong>ze<br />
han<strong>de</strong>lwrjze in kennis te stellen, hebben wij inljggen<strong>de</strong><br />
circulaire doen drukken, die wij U verzoeken<br />
aau U beken<strong>de</strong> geneeskundigen of aan verbruikers<br />
te doen u e komen.<br />
Meer<strong>de</strong>re exemplaren, staan op amvrage gaarne<br />
ter beschikking.<br />
De Directeur,<br />
J. H. K. SMEETS."<br />
M. 4<br />
Uwe aandacht wordt erop gevestigd, dat door<br />
verschillen<strong>de</strong> firma's <strong>tegen</strong> lager prijs Mariënba<strong>de</strong>rpillen<br />
wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l g bracht en aan het<br />
publiek verkocht, welke bij on<strong>de</strong>rzoek zijn gebleken<br />
namaak te lijn van <strong>de</strong> origineele Mariënba<strong>de</strong>rpillen<br />
van Dr. Schindler-Barnay te Miriënbad..<br />
De verbruikers <strong>de</strong>zer pillen kunnen <strong>de</strong> onechte,<br />
waarvan <strong>de</strong> verpakking zeer bedriegelyk is? nagemaakt,<br />
aldus van <strong>de</strong> echte on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n.<br />
Echte Marienba<strong>de</strong>r'pillen.<br />
/ ; • . . Namaak.<br />
Op <strong>de</strong> doos bevindt Op <strong>de</strong> doos ' bevindt<br />
zieh, het portret van Dr. zioh het' portret - van<br />
Schi ndler Barnay en daar iemand, gelijkend op Dr.<br />
on<strong>de</strong>r zijn handi eekening. Snhindler-Barnày A en<br />
Opschrift : Ordination<br />
daaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong>s Herrn Kais : Rath<br />
„Alleen echt.,<br />
Dr. Schindler Barnay. Opschrift : Ordination<br />
In roo<strong>de</strong> letters óp het van een an<strong>de</strong>ren Dr. (? !)<br />
etiquet dwars door het In roo<strong>de</strong> letters dwars<br />
opschrift <strong>de</strong> hand tee ke door hst opschrift „Allein<br />
ning Dr. Schindler Barnay echtSs:<br />
Indien gij verbruiker zijt <strong>de</strong>zer pillen en een en<br />
an<strong>de</strong>r met <strong>de</strong> echte Mariënba<strong>de</strong>rpillen wens cht te<br />
vergelijken, kunt gij <strong>de</strong>ze laa+sten fer vergelijking in<br />
mijne apotheek zien.<br />
Achtend."<br />
Ik vraag mij af wat tocji <strong>de</strong> On<strong>de</strong>rlinge Pharmaceutische<br />
Groothan<strong>de</strong>l tot zulk een stap als<br />
het openlijk protegeeren van een buitenlandsche<br />
spécialité kan bewogen hebben.<br />
Zal straks iets <strong>de</strong>rgelijks over nagemaakte<br />
Pink-, Zwitsersche- of Urbanuspillen volgen, zal<br />
op een speciale Haarlemmerolie <strong>de</strong> aandacht<br />
wor<strong>de</strong>n gevestigd ?<br />
Dat <strong>de</strong>rgelijke producten wor<strong>de</strong>n nagemaakt<br />
is toch niets vreemd en zal aan het Bestuur,<br />
on<strong>de</strong>r wie wij gewaar<strong>de</strong>er<strong>de</strong> le<strong>de</strong>n pnzèr^ Vereeni<br />
ging tellen, ook wel niet onbekend ^§$XHW.*!<br />
van Binn. Zaken in Servië moeten alle merken van I<br />
kin<strong>de</strong>rmeel, die on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> namen van Stau'fers hin-<br />
Evenmin kan aan Directeur of Bestuur ontdcrmeel,<br />
Farine Nestlé e. d. wor<strong>de</strong>n aangekondigd, gaan zijn, wat in het Pharm. Weekbla,d, oyerge-<br />
in het vervolg on<strong>de</strong>rworpen wor<strong>de</strong>n aan een strenge genomen in ons-Maandblad van Aug. 190.1, oyer<br />
contrô'e van <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> <strong>de</strong>r ambtenaren van <strong>de</strong>n ge Mariënba<strong>de</strong>r tabletten en pillen heeft gestaan<br />
zondheidsdienst.<br />
en wellicht goed is nog eens te laten volgen :<br />
Vrije invoer en vrije verkoop is van 31 Mei 1905 „M a-r ie! n b-a <strong>de</strong>r-table-tten. De af-<br />
af verbo<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> aflevering mag alleen geschie<strong>de</strong>n déeling Mariënbad van <strong>de</strong> Bohéemsche artsenij-<br />
in apotheken, op voorschrift van een geneeskundige. vereeniging heeft in een verga<strong>de</strong>ring geprotesteerd<br />
en besloten maatregelen te nemen <strong>tegen</strong><br />
De geneeskundigen in Noorwegen <strong>de</strong> han<strong>de</strong>lwijze van menschen als Dr. SCHTNJDLBRen<br />
<strong>de</strong> bepalingen, waaraan zij zijn on<strong>de</strong>rworpen, BARNAY, Prof. VON» BASCH, Dr. VAN BOSCH enz,,<br />
maken' een bespreking uit in het Ned Tijdschr. v.<br />
Ge.neeslc. van 7 Ootpber 1905. Wij ontleenen daar<br />
Oie op kwakzalverachtige manier Mariêjipa<strong>de</strong>raan<br />
het volgen<strong>de</strong> :<br />
tabletten en. pillen in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l brengen-, 'welke<br />
De kwakzalverij wordt krachtig <strong>tegen</strong>gegaan. zuivere purgeermid<strong>de</strong>len zijn, die met een M^ariën-<br />
Den verkoop van mid<strong>de</strong>len, waarvan <strong>de</strong> samenstelba<strong>de</strong>rkuur niets te maken hebben "<br />
ling geheim wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n of die te duur wor Voorts heeft men in het vorig' Maandblad<br />
<strong>de</strong>n verkocht, kan <strong>de</strong> Justitie verbie<strong>de</strong>n. Zij mo kunnen lezen dat <strong>de</strong>ze pillen.,n.b. op <strong>de</strong> lijst <strong>de</strong>r<br />
gen dan niet meer geadverteerd wor<strong>de</strong>n.<br />
in Oostenrijk van regeeringswege verbg<strong>de</strong>n gelieim-<br />
• ^ • ^ — — ^ — — — — i —<br />
MEDEDEELINGEN<br />
^ ^ — — mid<strong>de</strong>len, artsenijbereidingen enz. (.voorkomen.<br />
De on<strong>de</strong>rlinge Pharmaceutische groothan<strong>de</strong>l,<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD. opgericht als protest <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> wijze, waarop<br />
groothan<strong>de</strong>laren in pharmaceutische praeparaten<br />
optre<strong>de</strong>n, behoort ookitten volle een , afwijken<strong>de</strong><br />
gedragslijn te volgen i...voorts haar prijscourant<br />
niet te ontsieren, door 1 opneming, van artikelen<br />
algemeen als kwakzalversmid<strong>de</strong>len beschouwd,<br />
een feit waarop men reeds meermalen <strong>de</strong>n aandacht<br />
van ons Bestuur heeft gevestigd.. ; ,<br />
" Haar voornemen om spécialité's.? die door<br />
geneeskundigen wor<strong>de</strong>n voorgeschreven,,.,. on<strong>de</strong>r<br />
eigen etiquet, als waarborg voor richtige samenstelling,<br />
<strong>tegen</strong> billijken prijs in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l te<br />
brengen, had onze symoaijiie, doch eeri .-stap<br />
als thans gedaan,,, acht ik allerminst çejukkig.<br />
''M/-* r J. VA •R»nWr.'0"<br />
Doctor <strong>de</strong> Jong,"alias Albertus J^n$ej£ty<br />
In het Maandblad van September 44. i namen<br />
wij. uit Met Va<strong>de</strong>rland een,bericht, pver. van een<br />
valsch attest, geplaatst door DOCTOR DE. JONG,<br />
„W&terdoktei^^V^^^ Spoedag daarop<br />
ontvingen wij van geachte zij<strong>de</strong>, <strong>de</strong> • mg<strong>de</strong>doftlipg<br />
dat in <strong>de</strong> plaats van inwoning van <strong>de</strong>n' schrjjver,<br />
huis aan huis kaartjes waren.. jbezopg^, waarop<br />
ola. stond .»Docfer' <strong>de</strong> Jong, waterkijker." Daar<br />
in die buurt <strong>de</strong> naam van Pr. <strong>de</strong> Jong een goe<strong>de</strong><br />
klank had (Pr._ HERMAN DE JO^G, diens zoon,<br />
Dr. ARTE DE JONG zijn daar zeer goed gekend)<br />
s het te begrijpen,'\dat
I zon<strong>de</strong>r succes bleef en zich verschillen<strong>de</strong> pern<br />
sonen on<strong>de</strong>r behan<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong>n waterkijker<br />
stel<strong>de</strong>n. De resultaten waren echter voor enkelen<br />
hoogst treurig.<br />
Ongeveer tegelijk met bovenstaan<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling<br />
kregen wij inzage van een kaart waarop geschreven<br />
stond :<br />
svdokter b d jong water on<strong>de</strong>r zoeker gratis<br />
,jVoor min vermögen<strong>de</strong> zitting 8-12 en 2-6 hoef-<br />
„ka<strong>de</strong> 913 f <strong>de</strong>n haag."<br />
Aan <strong>de</strong> achterzij<strong>de</strong> was <strong>de</strong> kaart onbeschreven;<br />
blijkbaar -was hier een wit papier overgeplakt<br />
pa daardoor heen kon men <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> gedrukte<br />
aankondiging lezen.<br />
>' A - Jonge jan, urine on<strong>de</strong>rzoek gratis. Spreek-<br />
Vïfcur van (onleesbaar) Hugo <strong>de</strong> Grootstraat<br />
„No. 87 Rotterdam."<br />
Nu ging ons een licht op. A. JONGEJAN was<br />
voor ons geen onbeken<strong>de</strong> ; reeds in 1899 was<br />
in het 3iaandhlad <strong>de</strong> aandacht op hem gevestigd.<br />
Ten ein<strong>de</strong> <strong>de</strong> zekerheid te verkrijgen of <strong>de</strong>ze<br />
z.g. Dr. DE JONG, die nu in <strong>de</strong>n Haag woon<strong>de</strong>,<br />
diezelf<strong>de</strong> persoon was als ALBERTUS JONGEJAN,<br />
vroeger woonachtig te Qud-Beierlamd en daarna<br />
te Rotterdam,, riepen wij <strong>de</strong> hulp in van <strong>de</strong>n heer<br />
Hoofdcommissaris van Politie te 's-Gravenhage,<br />
<strong>de</strong> heer VERSTEEG, die ons ten hoogste verplichtte<br />
met toezending van <strong>de</strong> twee volgen<strong>de</strong> rapporten :<br />
,,13 October 1905. De zich noemen<strong>de</strong> Docter<br />
„<strong>de</strong> Jong, genaamd Albertus Jongejan is geboren<br />
„te Scheveningen, 17 Juli 1836. „Hy woont<br />
„se<strong>de</strong>rt 2 maan<strong>de</strong>n Prinsengracht No. 146."<br />
(In een advertentie van DOCTER DE JONG<br />
in „De Wachter" was dit adres ook opgegeven.)<br />
V,19 October 19Ö5. Albertus Jongejan, geboren<br />
„te Scheveningen, 17 Juli 1836, woont niet meer<br />
„Prinsengracht 146, doch' is, volgens bekomen<br />
^inlichtingen, Maandag 16 Oct. j.1. vertrokken<br />
„haar 'Antwerpen. De goe<strong>de</strong>ren zijn door <strong>de</strong>n<br />
„verhuizer 'gebracht naar het Hollandsche Spoorstation<br />
alhier met bestemming „Station restant<br />
„Antwerpen". De vrachtbrief was ten name<br />
'„Lena ' <strong>de</strong>n Ou<strong>de</strong>n. Lena <strong>de</strong>n Ou<strong>de</strong>n woon<strong>de</strong><br />
i,mèt Jongejan samen."<br />
Er bestaat dus geen twijfel omtrent <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntiteit<br />
Van <strong>de</strong>n zich noemen<strong>de</strong>n Docter <strong>de</strong> Jong.<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk zal <strong>de</strong> man zelf ^ hebben begrepen,<br />
dat dit zijn optre<strong>de</strong>n toch wat al te kras was en<br />
'heeft hij zijn patiënten in <strong>de</strong>n steek gelaten.<br />
Ne<strong>de</strong>rland is'hem dus kwijt; maar daar <strong>de</strong> Docter<br />
misschien lust kon krijgen van uit het buitenland<br />
bok 'nog'zijne zegeningen over Neerlands bewoners<br />
uiuie storten,'kan''hét "misschien 1 toch geen<br />
k!waâd, nóg even in herinnering te brengen, wat<br />
wij in Januari 1899 over hem schreven :<br />
' „E e n nieuwe won<strong>de</strong>rdokter. Te<br />
Oitd-Bèierland heeft zich een nieuwe won<strong>de</strong>rdokter<br />
gevestigd. De man noemt zich JONGEJAN,<br />
beweert uit een klooster te. Rome te zijn ontvlucht<br />
en daarna als scheepsdokter vele jaren <strong>de</strong><br />
zee bevaren te hebben, en daar zooveel kundighe<strong>de</strong>n<br />
te hebbeh opgedaan, dat thans geen enkele<br />
geneeskundige in. zijne schaduw kan staan. Hij<br />
heeft zijn intrek genomen bij een gebrekkigen<br />
man in een achterbuurt, en bereidt daar ook<br />
zijn ' geneesmid<strong>de</strong>len. Reeds hebben zich eenige<br />
personen on<strong>de</strong>r ' zijne' ' behan<strong>de</strong>ling gesteld.<br />
Omtrent <strong>de</strong>zejï persoon wordt nog na<strong>de</strong>r het<br />
Volgen<strong>de</strong> aan '<strong>de</strong>'"N". Rott. Ct. gemeld :<br />
' ,,Het 'getal van zijne patiënten on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n<br />
| min<strong>de</strong>ren stand neemt aanmerkelijk toe. Behalve<br />
-dat hij personen aan huis bezoekt, zit het woonvertrek<br />
van zijn kostbaas dagelijks vol patiënten.<br />
Hij' zingt dan psalmen en spreekt zulke hartroeren<strong>de</strong><br />
gebe<strong>de</strong>n uit, dat verschei<strong>de</strong>n zieken<br />
zitten te schreien.—Biv ie<strong>de</strong>r geneesmid<strong>de</strong>l dat<br />
hij klaar maakt spreekt hij een gebed uit.<br />
,,Won<strong>de</strong>ren Vertelt hij' van <strong>de</strong> genezingen<br />
die aan Hem te danken fcijh. On<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>ren is,<br />
zegt hij, eett'dame te Katêndrecht hem zôo dankbaar<br />
' • voor <strong>de</strong> genezing 1 van een ziekte die ongeneeslijk<br />
se neen, dat'zïj hem een legaat Van / 150.00<br />
gemaakt heeft ;• dïe dame 'is thans 88 jaar'oud:<br />
„Bij zijn kostbaas betaalt hij geen kostgeld,<br />
doch als Vergoeding' "zal hij hem van dé'rhéumatièk.<br />
waaraan hij reeds jaren lijdt, genezen.<br />
Een ' armen man, die wegens verlamming <strong>de</strong>r<br />
beenen niet meer kan loopen, ^eeft hij beloofd<br />
te zullen genezen. 1 Imaken <strong>de</strong>r geneesmid<strong>de</strong>len ; toen hij uit het Zulks klinkt voorzeker an<strong>de</strong>rs, doch tot <strong>de</strong>ze<br />
klooster ontvluchtte, nam hij het geheim recep verantwoording gevoel<strong>de</strong> Jhr. POMPE geen roeping,<br />
tenboek me<strong>de</strong> en bestu<strong>de</strong>er<strong>de</strong> dat boek goed ; maar schrijft in het Volksblad als antwoord<br />
vandaar zijn bekwaamheid." * op <strong>de</strong> hem door an<strong>de</strong>ren en mij gedane uitnoodi-<br />
Twee maan<strong>de</strong>n later" kon<strong>de</strong>n wy het volgen<strong>de</strong> giiig <strong>de</strong> exploitatie te staken : „van eenigen<br />
berichten :<br />
steun of belangstelling of me<strong>de</strong>werking bij <strong>de</strong><br />
„lilan. meldt uit Oud-Beierland het volgen<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling van arme zieken zag ik tot he<strong>de</strong>n<br />
aan <strong>de</strong> N. Rott. Ct. :<br />
geen «schijn," een meening, die zeker slechts<br />
,,Dezer dagen werd ter gemeente-secretarieI weinigen met hem zullen <strong>de</strong>elen.<br />
alhier aangifte gedaan van het overlij<strong>de</strong>n van Bezwaarlijk kan ver<strong>de</strong>r <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling, dat<br />
een bewoner van <strong>de</strong>n Zinkweg, die on<strong>de</strong>r behan Tuberculophobine is „eene samengestel<strong>de</strong> be<strong>de</strong>ling<br />
was geweest van <strong>de</strong>n won<strong>de</strong>rdokter JONGE reiding uit verschillen<strong>de</strong> planten, waarvan enkele<br />
JAN ; (zie ons Maandblad van Januari j.1.) tevens onbekend zijn" <strong>de</strong> opgaaf eener juiste samen<br />
werd overgelegd een bewijs van overlij<strong>de</strong>n, afgestelling heeten.<br />
geven door dien won<strong>de</strong>rdokter. De secretaris j Laat mij hier herinneren aan <strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n van<br />
<strong>de</strong>zer gemeente zei<strong>de</strong> met dat bewijs geen genoe Dr. G. W. BRTJTNSMA in zijn „Open brief" aan<br />
gen te kunnen nemen, en verwees <strong>de</strong> aangevers Jhr. Mr. A. F. DE SAVORNIN LOHMAN (Mbld.<br />
naar dr. Hers, die, als belast met <strong>de</strong> armen prac- 1 Jan. 1902) dien stàatman uitnoodigend, niet<br />
tijk in die wijk, het lijk eerst moest schouwen. eenige, maar slechts een enkel geneesmid<strong>de</strong>l<br />
Dr. Hers verklaar<strong>de</strong> alleen dan tot lijkenschouw te noemen, dat iemand in Ne<strong>de</strong>rland zou be<br />
te zullen overgaan, indien door <strong>de</strong>n burgemeester zitten en waarvan <strong>de</strong> werking aan <strong>de</strong> aca<strong>de</strong>mie<br />
daartoe '- schriftelijk bevel zou wor<strong>de</strong>n "gegeven. onbekend is.<br />
De burgemeester weiger<strong>de</strong> een <strong>de</strong>rgelijk bevel, Zou men voorts niet <strong>de</strong>nken, dat bijaldien<br />
en heeft <strong>de</strong> zaak in han<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>n officier van aan zulk eene onbekendheid kon wor<strong>de</strong>n geloofd,<br />
justitie te Dordrecht, gesteld, aan wien tevens over Tub er culophobine bij het <strong>de</strong>bat over tu<br />
het door <strong>de</strong>n won<strong>de</strong>rdokter afgegeven bewijs berculose op het jongste congres voor Sociale hy<br />
is opgezon<strong>de</strong>n.<br />
giëne te 's-Gravenhage of te Parijs zou zijn ge<br />
Later werd nog het volgen<strong>de</strong> bericht : zwegen ?<br />
„De won<strong>de</strong>rdokter Jongejan heeft <strong>de</strong>ze ge Al die onverwachts opduiken<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len wormeente<br />
verlaten, zon<strong>de</strong>r adres achter te laten. <strong>de</strong>n dan ook vrij wel met een sceptisch oog be<br />
Van zijne won<strong>de</strong>rbaar lij ke genezingen is niets schouwd, zelfs kan <strong>de</strong> N.R.Ct. (6 Oct. 1905) zich<br />
gebleken ; zelfs zijn kostbaas is niet hersteld. niet weerhou<strong>de</strong>n, melding makend van Prof.<br />
De vrouw, die volgens hem twee magen had Behring's proeven, daar aan toe te voegen —<br />
en die hij van één maag zou verlossen, *is er ook „We zullen moeten afwachten en intus sehen<br />
niet beter op gewor<strong>de</strong>n. .<br />
onze verwachting vooral niet hoog spannen."<br />
In <strong>de</strong>ze gemeente had hij het vertrouwen En zeker niet ten onrechte, als men leest wat<br />
grooten<strong>de</strong>els verloren ; hij werd dan ook alleen Dr. PIJNAPPEL in het Han<strong>de</strong>lsblad van 20 Oct,<br />
nog maar geconsulteerd door patiënten van schrijft, over hetgeen dporr he^n op het Parij sehe<br />
buiten." **» "— * r ' ' $> -<br />
congres werd vernomen. Prof. BEHRING <strong>de</strong>ed<br />
Se<strong>de</strong>rt dien tijd hebben wij dien man uit het voor een internationaal medisch gehoor te<br />
oog verloren tot dat hij <strong>de</strong>zer dagen — en wel Parijs uitvoerig verslag van zijne proeven, <strong>de</strong><br />
quasi-gepromoveerd — ^reer te voorschijn kwam. heer POMPE houdt zijn mid<strong>de</strong>l geheim. Daarom<br />
moet ik ten slotte nog herhalen, <strong>de</strong>n heer POMPE<br />
volkomen vrijheid gunnen<strong>de</strong> welke geneesmid<strong>de</strong><br />
Tuberculophobine.<br />
len hij overigens voor zijne patiënten wenseht<br />
voor te schrijven, dat ik slechts opgekomen<br />
Het Volksdagblad van 2 Oct., mij van be ben <strong>tegen</strong> het exploiteeren van een ge»<br />
vrien<strong>de</strong> zij<strong>de</strong> toegezon<strong>de</strong>n, bevat on<strong>de</strong>r het hoofd heimmid<strong>de</strong>l door een geneeskundige, een feit,<br />
,,De strijd <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> tering" een uitvoerig schrijven waar<strong>tegen</strong> steeds is gestre<strong>de</strong>n en waardoor ook<br />
van Jhr. J. L. C. POMPE VAN MEERDERVOORT thans onze Vereeniging zich op <strong>de</strong>n weg van <strong>de</strong>n<br />
te Apeldoorn; ten <strong>de</strong>ele een repliek op het door heer POMPE heeft geplaatst.<br />
mij * geschrevene in het September-nummer en,<br />
"Dat "hrj een an<strong>de</strong>re meening is. toegedaan, is<br />
waarbij <strong>de</strong> aanwezigheid van gentiaan in ï ubercülö-<br />
thans voldoen<strong>de</strong> gebleken, terwijl ik ten overphobine<br />
wordt ontkend. Men zal zich herinneren<br />
vloe<strong>de</strong> nog laat volgen — van welwillen<strong>de</strong> zij<strong>de</strong><br />
dat ik schreef : „het mid<strong>de</strong>l bleek geheel van<br />
werd hierop mijn aandacht gevestigd — dat<br />
•plantaardigen aard. te zijn, stoffen met specifiekej<br />
Jhr. J. L. C. POMPE VAN MEERDERVOORT, daar<br />
eigenschappen vermocht ik niet aan te toonen,<br />
wijdsch betiteld als oud-hoofd-officier van ge<br />
negatief waren ook <strong>de</strong> uitkomsten bij vergelijking<br />
zondheid bij <strong>de</strong> Kon. Ned. Marine en professor<br />
met mid<strong>de</strong>len voor gelijke doelein<strong>de</strong>n aanbevolen,<br />
aan <strong>de</strong> medische Universiteit in Japan — toen<br />
doch physisch, zoowel als chemisch bood het een<br />
maals woonachtig in Nieuwpoort (België) — <strong>de</strong><br />
groote overeenkomst aan met een aftreksel van<br />
eenige Ne<strong>de</strong>rlandsche geneeskundige is,, van wien<br />
gentiaan"<br />
in een <strong>de</strong>r boekjes <strong>de</strong>r firma van Dam een attest;<br />
Welnu ik grond<strong>de</strong> die uitspraak op geconsta voor Sanguinose wordt gevon<strong>de</strong>n; ondanks zijn<br />
teer<strong>de</strong> verhoudingen en reacties, ook aange alcoholgehalte met vertrouwen door hem ook<br />
geven door prof. Dr. H. WEFERS BETTINK bij voor klierachtige kin<strong>de</strong>ren aanbevolen.<br />
zijn bekend on<strong>de</strong>rzoek van het mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> dron 's-Gravenhage, October 1905.<br />
kenschap van het Institut du Zexa (Ph. Wkbld.<br />
jg. 41 no. 4) en bevind mij dus in goed gezelsehap,<br />
J. VAN RlEL.<br />
zoodat, bijaldien <strong>de</strong> aangetoon<strong>de</strong> bitterstof niet<br />
stamt van Gentiana lutea, zulks van een broertje<br />
of zusje moet zijn die van gelijke physischchemische<br />
geaardheid, ook in medische werking<br />
Toezicht op Geheim mid<strong>de</strong>len.<br />
wel niet zeer zullen afwijken.<br />
Onjuist is ver<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bewering, dat een verzoek * In Pruisen bestaat een lijst van samenge<br />
om repliek door mij vrij. wel met „een weigering" stel<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len, zoogenaam<strong>de</strong> spécialité's,<br />
zou zijn beantwoord, daar dr. POMPE verzuimt waarvan <strong>de</strong> verkoop niet of alleen on<strong>de</strong>r zekere<br />
te laten volgen, wat ik hem ver<strong>de</strong>r schreef en voorwaar<strong>de</strong>n wordt toegestaan. Aan <strong>de</strong>ze lijst<br />
aldus luidt: ,,In hoofdzaak ben ik opgekomen wordt niet meer <strong>de</strong> hand gehou<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> minis<br />
<strong>tegen</strong> het feit, dat een Ne<strong>de</strong>rlandsche geneester heeft aan <strong>de</strong> Regeeringspresi<strong>de</strong>nten in <strong>de</strong><br />
kundige," die vroeger op an<strong>de</strong>re-wijze <strong>de</strong> aan provincie en aan het HoofçL<strong>de</strong>r politie in Berlijn<br />
dacht op zich wist te vestigen, thans een geheim- een na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek gelast, met opdracht hem<br />
mid<strong>de</strong>l exploiteert en door aflevering tevens wat al <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len \ betreft, in te lichten om<br />
zijne wettehjke bevoegdheid overschrijdt. trent het volgen<strong>de</strong>-:<br />
Wenseht gij <strong>de</strong>ze houding zakelijk te ver<strong>de</strong> Zijn door clen fabrikant <strong>de</strong>%éstand<strong>de</strong>elen van<br />
digen of <strong>tegen</strong>over mij als on<strong>de</strong>rzoeker <strong>de</strong> juist.e\ het mid<strong>de</strong>l en hunne verhouding bekend gemaakt<br />
samenstelling <strong>de</strong>r tuberculophobine te publi- en zijn daaron<strong>de</strong>r volgens uw oor<strong>de</strong>el sterkwerceeren,<br />
dan zal, naar ik vertrouw <strong>tegen</strong> opname | ken<strong>de</strong> stoffen aanwezig. ?<br />
van een stuk bij, <strong>de</strong>n Redacteur wel geen bezwaar Zijn er bewijzen voor <strong>de</strong> juistheid <strong>de</strong>zer<br />
In het kjftoster te Rome, ver bestaan, in welk geval ik zoo noodig niet onge opgaaf en zijn dienaangaan<strong>de</strong> ambtelijke of<br />
telt hij, was hij steeds behulpzaam bij het klaar: neigd ben gunstig te adviseeren."<br />
overigens vertrouwbare on<strong>de</strong>rzoekingen gedaan \
Is <strong>de</strong> samenstelling constant of varieert zij Zoodoen<strong>de</strong> is het zeker dat <strong>de</strong> dag moet aan •oor alle zekerheid, ><br />
somwijlen ?<br />
breken dat ie<strong>de</strong>re man of vrouw die van mijne ge<br />
Tegen welke ziekten of kwalen wordt het<br />
neeswijze voor Breuk gehoord heeft, zelf nog eens<br />
<strong>de</strong> blij<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rvinding zal smaken dat zij een Breuk-<br />
mid<strong>de</strong>l aanbevolen of heet het een universeel band gevon<strong>de</strong>n hebben die hunne Breuk volkomen<br />
mid<strong>de</strong>l te zijn ?<br />
inhou<strong>de</strong>n zal ; en behalf dit groot e voor<strong>de</strong>el,- ge<br />
Op welke manier wordt reclame voor het mid<strong>de</strong>l neesd <strong>de</strong> wo '<strong>de</strong>rdadige Lymphol, dat <strong>de</strong> gebroken<br />
gemaakt en geschiedt dit op groote schaal ? [spieren en weefsels volkomen en voortdurend af<br />
Tegen welken prijs wordt het verkocht en ! doend en blijvend aaneen hecht zoo dat <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>re<br />
welke is ongeveer'<strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van het mid<strong>de</strong>l 1<br />
Welke verdienste heeft het mid<strong>de</strong>l als geneesmid<strong>de</strong>l<br />
of heeft het als zoodanig in het geheel<br />
geen waar<strong>de</strong> of an<strong>de</strong>rs welke therapeutische<br />
eigenschappen bezit het ?<br />
Kan het mid<strong>de</strong>l ten gevolge zijner sterk werken<strong>de</strong><br />
bestand<strong>de</strong>elen, in zoo verre het niet on<strong>de</strong>r<br />
geneeskundig toezicht gebruikt wordt, scha<strong>de</strong>lijk<br />
zijn voor <strong>de</strong> gezondheid ?<br />
Zijn daarvan reeds voorbeel<strong>de</strong>n waargenomen ?<br />
Wat is uw gevoelen omtrent <strong>de</strong> reclame, die<br />
voor het mid<strong>de</strong>l gemaakt wordt en van <strong>de</strong>n<br />
verkoopprijs in verhouding tot <strong>de</strong>n fabrieksprijs<br />
? $$£&$<br />
De autoriteiten wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong>n minister<br />
uitgenoodigd aan hare rapporten toe te voegen :<br />
advertenties in <strong>de</strong> kranten, geïllustreer<strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n,<br />
kalen<strong>de</strong>rs, prospectussen, brochures, prentjes,<br />
embalagepapieren, etiketten, órigineele doozen<br />
en flesschen en alles wat op <strong>de</strong>ze geheimmid<strong>de</strong>len<br />
betrekking heeft, zoo mogelijk ook scheikundige<br />
on<strong>de</strong>rzoekingen en me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling van vergiftigingsgevallen,<br />
gerechtelijke vervolgingen, enz.<br />
alles zoo volledig mogelijk.<br />
r eenige zijner mid<strong>de</strong>len aankoopen e»<br />
laten on<strong>de</strong>rzoeken, zoodat wij later op <strong>de</strong>ze zaak terugkomen..<br />
Misschien zal dit niet spoedig geschie<strong>de</strong>n, want het on<strong>de</strong>rzoek<br />
van <strong>de</strong>rgelijke mid<strong>de</strong>len is moeilijk en tijdroovend.<br />
Mevr. K. K. te H. Tegen Salp'sNew London royal Hairres torer<br />
is reeds gewaarschuwd in het Maandblad van Augustus 1883en<br />
later nog meermalen. In gemeld No. komt een beschrijving<br />
voor van een vergif'tigingsgeval, veroorzaakt door het aan wen<strong>de</strong>n<br />
van dit haarwaler. En dit is niet te verwon<strong>de</strong>ren ; <strong>de</strong> New<br />
Lon<strong>de</strong>n Hairrestorer is zeer scha<strong>de</strong>lijk ; 300 gram <strong>de</strong>r vloeistof<br />
bevatten 7.5. gram loodmiker, 9 gram zwavel (pnopgelost) een»<br />
behoefte voor <strong>de</strong> Breukband ophoudt te bestaan. weinig rozenolie en een spoor muskus.<br />
En met dit voor oogen blijf ik voort gaan met mijne De B. te A. Dank voor <strong>de</strong> gezon<strong>de</strong> irculaire: een on<strong>de</strong>r<br />
pogingen om TJ te doen gevoelen het heerlijke feit, zoek wordt ingesteld.<br />
dat al hebt gij U ook nog zoo dikwijls te leur ge Mr. C. W. J. J. P. te 's-G. Ook u onzen dank voor <strong>de</strong><br />
steld gezien, al is Uw break ook nog zoo hevig, al advertentie. In <strong>de</strong> rubriek „Berichten" vindt gij <strong>de</strong>n uitslag.<br />
zijb gij nog zoo ongeloovig wat aangaat mijne be van ons on<strong>de</strong>rzoek.<br />
wering dat ik in staat ben Uw Breuk te genezen dat<br />
<strong>de</strong> dag zal komen dat U hot gevoel niet langer zult<br />
kunnen het hoofd bie<strong>de</strong>n dat Uw toekomstig levens £ t*]? 0 ^ 1 *! 891 Een abonné te R. Wanneer die „Doctor" werkelijk bevoegd<br />
geneeskundige is, dan is die advertentie niet als kwakzalverij<br />
' Wi<strong>de</strong>ns het verbluf van Seguah hi er<br />
. , . *i_ £ i P ° • te lan<strong>de</strong>, zagen wij ons genoodzaakt een geneeskundige v: van<br />
geluk geheel er van afhangt of gij wel of niet ge- dien naam al* helper lper aan te wijzen ; of <strong>de</strong>ze echter <strong>de</strong>zeli, <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
bruik maakt van <strong>de</strong> kans die ik U zoo dikwijls persoon is, weten wij niet.<br />
aangebo<strong>de</strong>n heb. Het zal mij natuurlijk aangen am S. J F. te D. Zooals gij ziet, <strong>de</strong>elen wij uw gevoelen.<br />
zijn iets van Ü te zullen vernemen, doch ik meen het W. H. J. G. te 22. Op uwen belangrijken brief zullen wij-<br />
zoo van ganscher h- rte in' Uw eigen belang, d t ik spoedig antwoor<strong>de</strong>n.<br />
mij niet gekwetst zal achten, indien ü zou<strong>de</strong> ioort\ G. <strong>de</strong> V. te H. On<strong>de</strong>r<br />
De Atomizer, een toestel<br />
voor behan<strong>de</strong>ling van j<br />
blijven gaan niet acht op mijn goe<strong>de</strong>n raad te slaan.<br />
in <strong>de</strong> Maandbla<strong>de</strong>n van<br />
Met <strong>de</strong> meest o Hoogachting,<br />
besproken. Indien <strong>de</strong>ze-<br />
W. S. RICE."<br />
Men moet toch diep, zeer diep"gezonken zijn<br />
om op dusdanige wijze te speculeeren op 't ongeluk<br />
van dikwerf zoo^rampzalige^en beklagenswaardige<br />
lij<strong>de</strong>rs.<br />
X.<br />
-<br />
RECHTSZAKEN,<br />
INGEZONDEN<br />
Be Hooge Raad heeft verworpen het cassatiebe<br />
M. <strong>de</strong> R.<br />
roep van een persoon uit Venlo, wegens onbevoeg<strong>de</strong><br />
Ten bewijze op welk een lage, unfaire manier uitoefening <strong>de</strong>r tandheelkun<strong>de</strong>, veroor<strong>de</strong>eld tot 2<br />
gewoonlijk kwakzalvers hun artikelen aan <strong>de</strong>n geldboeten van / 60 of 7 dagen hechtenis voor elke<br />
man trachten te brengen, verzoek ik u het vol-J" 0 ^^<br />
gen<strong>de</strong> op te nemen :<br />
J^oor oor <strong>de</strong>n Hoogen Raad werd behan<strong>de</strong>ld <strong>de</strong> zaak<br />
Nadat ik reeds tweemaal groote pakkett Ç*r.n n TT HAVERHOEK, door <strong>de</strong> rechtbank te Rotterdam<br />
met brochures, bestelmljetten etc., ontvangen I veroor<strong>de</strong>eld tot ƒ 300 boete of 60 dagen hechtenis,<br />
had en nu al weer reeds lang <strong>de</strong> geheele Lymphol wegens onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening <strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong>.<br />
vergeten was, krijg ik zoo juist ten <strong>de</strong>r<strong>de</strong> male Mr. D. S. Van Em<strong>de</strong>n, ad vo aat te 's Graven-<br />
een brief uit Lon<strong>de</strong>n, afkomstig van W. S. Rice. hage, las, namens een collega te Utrecht een viertal<br />
Dit schrijven is zoo kenschetsend voor het ka c as s atiemid<strong>de</strong>l en met toelichting voor. O. a. zou<br />
rakter van <strong>de</strong>n Heer Rice, voor <strong>de</strong> kwakzal ten onrechte zijn aangenomen, dat <strong>de</strong> re qui rant <strong>de</strong><br />
vers in 't algemeen, dat ik niet kon nalaten u geneeskun<strong>de</strong> als beroep of bedrijf uitoefen<strong>de</strong>.<br />
opname in uw geëerd maandblad er van te ver De advocaat-generaal mr. Noyon nam 30 October<br />
zoeken. Ik ontving dit schrijven natuurlijk weer<br />
conclusie in <strong>de</strong>ze zaak. Hij achtte ongegrond het<br />
cassatie mid<strong>de</strong>l als zou ten onrechte zijn aangenomen<br />
on<strong>de</strong>r toevoeging van ettelijke brochures etc.<br />
dat <strong>de</strong> requirant <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> uitoefen<strong>de</strong> als be<br />
Vooral viel me ook nog op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> regel roep oc bed-ij f. Dit behoe <strong>de</strong> niet uit vroegere<br />
gedrukt op een bijgevoegd vodje papier : vonnissen te blijken, doch kon uit <strong>de</strong> omstandig<br />
•,Wenn sie hier nachfolgend die Namen und he<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n afgeleid. In casu vloei<strong>de</strong> het uit het<br />
Adressen aller Bruchlei<strong>de</strong>n<strong>de</strong>n, die Ihnen be complex <strong>de</strong>r bewezen verklaar<strong>de</strong> feiten voort.<br />
kannt sind, verzeichnen, wer<strong>de</strong>n Sie allen Ook da an<strong>de</strong>re mid<strong>de</strong>len ongegrond achten<strong>de</strong>, ves<br />
Beteiligten einen grossen Dienst erweisen." tig<strong>de</strong> adv.-gen. echter <strong>de</strong> aandacht op eene onwet<br />
Dit biljet in te zen<strong>de</strong>n. —<br />
tige constructie van het bewijs en conclu.leer<strong>de</strong> mitsdien<br />
tot vernietiging ambtshalve van het vonnis<br />
Volgt hier dan het beruchte schrijven :<br />
met verwijzing <strong>de</strong>r zaak naar het hof te 's-Graven-<br />
„Mynheer,<br />
hage.<br />
Ali?schien zal het U ongepast aandringend toe Uitspraak 27 November:<br />
schijnen dat mij nogmaals naar <strong>de</strong> toestand van uw<br />
~7v\ Rott. Ct<br />
break informeer daar ik TJ reeds twee brieven geschreven<br />
heb en toch geen bestelling van U ontvangen<br />
heb. Doch on<strong>de</strong>rvinding is <strong>de</strong> beste leer CORRESPONDENTIE.<br />
meester. On<strong>de</strong>rvinding heeft mij geleerd nimmer op<br />
te geven zoolang ik eenige zekerheid heb aan iemand A. J. te A. Voor zoover wij weten wordt Antipositine hier<br />
te schrijven die een Breuk heeft. Bijna ie<strong>de</strong>ren dag te lan<strong>de</strong> nog niet geadverteerd. In Duitse bland echter wordt<br />
kom ik in aanraking met een of an<strong>de</strong>r die zijn on er veel reclame voor gemaakt als mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> corpulentie,<br />
geval in stilte bleef \ oortdragen, en zich 0 dik- Volgens <strong>de</strong> fabrikanten WAGNER en MARLIER te Berlijn,<br />
wijl« in zijne genezing te leur gesteld zag dat mj zou Antipositine het werkzaam bestand<strong>de</strong>el zijn van versehe<br />
|ein<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong> moed geheel opgaf. Zulke peisonen vruchten, voornamelijk bestaan<strong>de</strong> uit natuurlijke zuren en<br />
Konten, bevrijd van min<strong>de</strong>r werkzame stoffen.<br />
hebben dan met het eene en dan we<strong>de</strong>r met het Uit een on<strong>de</strong>rzoek van WALTER [Apoth. Zeitung) is echter<br />
an<strong>de</strong>re <strong>de</strong> proef genomen, en hebben groote sommen gebiet en dat Antipositine een eenvoudig mengsel is van<br />
uitgegeven zon<strong>de</strong>r eenig nut, en ik verwacht geen I dubbel koolzure soda, zwavelzure soda met een spoor keuken-<br />
zins dat zulke perBonen, direkt mijne metho<strong>de</strong> zulzont en een of meei organische zuren ( wijnsteenzuur of<br />
citroenznur). Er is hier dus alleen sprake van een eenvoudig<br />
len aanvaar<strong>de</strong>n alleen maar omdat ik hen voor mengsel en niet van een natuurproduct. Dus weer zoo'n<br />
spiegel dat zij genezen kunnen wor<strong>de</strong>n. Het is om opgeschroef<strong>de</strong>, enorme reclame voor niemendal.<br />
<strong>de</strong>ze re<strong>de</strong>n dat ik mij tevre<strong>de</strong>n stel te wachten. Ik A. B. te 22. en Mr. L. C. K. te E. Wij betuigen u onzen<br />
ben er zeker van dat op zeker oogen blik <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>r hartelijken dank voor. uwe hulp en hou<strong>de</strong>n ons zeer voor<br />
het een of an<strong>de</strong>r betreffen<strong>de</strong> mijne Breukband en uwe ver<strong>de</strong>re me<strong>de</strong>werking aanbevolen.<br />
Lymphol zal lezen dat aanspraak maakt op zij re Dr. v. D. te 'e-G. Uw hoekje ontvingen wij in dank, doch<br />
overtuiging en zekerheid. Het valt niet te betwij te laat om nog in het vorig No. <strong>de</strong> ontvangst te berichten.<br />
felen dat hetgeen ik TJ aanbied <strong>de</strong> aller beste me Wij hebben al, zóó dikwijs op <strong>de</strong> reclame-hoekjes voor<br />
tho<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> volkomen en blijven<strong>de</strong> genezing van Sanguinose gewezen, dat wij ditmaal, nu het gezon<strong>de</strong>n boekje<br />
behalve het fraaie verhaal, in zoovele opzichten op <strong>de</strong> vroe<br />
Breuk is. Het staat TJ vrij te blijven voortgaan gere reclames gelijkt, gerust het stilzwijgen kunnen bewa<br />
met proeven te nemen of twijfelen of aarzelen doch ren. Intusschen blijven wij uwe me<strong>de</strong>werking op hoogen prijs<br />
ik ben er zeker van dat TJ zich een of an<strong>de</strong>r oogen- ! stellen.<br />
blik zult afvragen : „Zal ik eens <strong>de</strong> proef met <strong>de</strong>ze Zie omtrent Rice het „Ingezon<strong>de</strong>n stuk" in dit No.<br />
metho<strong>de</strong> nemen en is het verstandig om langer tel 8, v. A. te 's-67. Met erkentelijkheid berichten wij u <strong>de</strong><br />
twijfelen, met het oog op <strong>de</strong> feiten die mij zoo open ontvangst van uwen brief en daarna van <strong>de</strong> brochure betrefhartig<br />
en met kracht wor<strong>de</strong>n aangetoond V fen<strong>de</strong> Cam er ling. Het lijdt bijna geen twijfel of wij hebben<br />
hier met een echten kwakzalver te doen. Wij zullen echter<br />
9<br />
<strong>de</strong>n titel<br />
ithma, is<br />
Oct., Nov.'en Dec. 1903. <strong>de</strong>ze zaak<br />
bla<strong>de</strong>n niet in uw bezit zijn zullen ze iS, wanneer ze nog<br />
voorhan<strong>de</strong>n zijn, op aanvrage aan <strong>de</strong>n Heer A. J. WÏJNNE te<br />
Rotterdam, wor<strong>de</strong>n toegezon<strong>de</strong>n.<br />
Ook over het Antimorphine hebben wij geschreven en wel'<br />
in <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n September, O t. en Nov. 1902. Door on<strong>de</strong>» zoekingen,<br />
door verschillen<strong>de</strong> ver trouw bare scheikundige verricht,<br />
is »ebleken, dat dit mid<strong>de</strong>l, dat wordt aanbevolen om het<br />
misbruik van morphine <strong>tegen</strong> te gaan, een ruime hoeveelheid<br />
MORPHINE bevat.<br />
Schan<strong>de</strong>lijk!<br />
't Is daarom te begrijpen, dat wij in het N. v. d. D. van<br />
16 October j.1. met ergernis <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> advertentie lazen :<br />
„Antimorphine volk. onschad. mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> Morpbinezucht,<br />
vervangt ie<strong>de</strong>re dosis "worphine. Opium, enz, zon<strong>de</strong>r eenig.<br />
bezwaar en zon<strong>de</strong>r eenige storing te veroorzaken in <strong>de</strong> heroepsbezigh.<br />
Verkrijgb. in alle Apolh of bij <strong>de</strong> Algemeene<br />
Apotheken-Associatie, Amsterdam, Looierstr. .31".<br />
Ned. Vereen, tot Afseh. v. Alcoh. dranken. Hoe belangrijk<br />
ook, is <strong>de</strong> circulaire geen on<strong>de</strong>rwerp voor ons blad.<br />
Dr. L. v. I. te Z7. Het Weekblad in dank ontvangen. In<br />
't volgend No.<br />
Onbeken<strong>de</strong> toezen<strong>de</strong>r. De kruis pi Hen zullen wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht<br />
O. P. N. te W. b. D. Wij ontvingen uw schrijven toen<br />
het blad al persklaar was. De zaak lijkt ons zeer verdacht.<br />
Is 't niet vreemd dat dat „Institut" te Brussel brochures in<br />
't Eng else h uitgeeft? Wij zullen ons bes*, doen om inlichtin-,<br />
gen in te winnen.<br />
— Enkele stukken moesten blijven liggen.<br />
ADVERTENTIEN.<br />
HOTEL DU COMMERCE<br />
ie Lei<strong>de</strong>n,,<br />
wordt H.H. Medici ten zeerste aanbevolen.<br />
7/12 M. DE GRAUW. Prop.<br />
Maandblad leien <strong>de</strong> hek lij! ter lezing.<br />
Gezondheidsleer<br />
VOOR<br />
ARBEIDERS,<br />
door J. HEYERMANS, Arts,<br />
Practiseereni geneesheer te Amsterdam,<br />
. met me<strong>de</strong>werking van een Ingenieur ;<br />
met 27 verklaren<strong>de</strong> Illustration, en een graphische<br />
voorstelling in kleur.<br />
Prijs ƒ 1.50. Gebon<strong>de</strong>n f 1.90.<br />
Inhoud : Bouw van het menschelijk lichaam ; Van <strong>de</strong><br />
ontwikkeling en baring <strong>de</strong>r mensohelijke vrucht ;.<br />
Hygiëne van het hart ; A<strong>de</strong>mhaling en longen ;<br />
Hygiëne van het zenuwstelsel ; Onze huid ; Oogen<br />
en ooren ; Hygiëne van <strong>de</strong> zwangere en het kind ;.<br />
Dranken en spijzen ; Arbei<strong>de</strong>rswoningen ; Fabrieken<br />
en werkplaatsen ; Het geslachtelijk leven ; Beroepsziekten<br />
; De tuberculose ; Ziekenverzorging en kwakzalverij<br />
; Alphabetisch register.<br />
Verschijnt in November.<br />
Geneeskundige Gids voor <strong>de</strong>n Scheepskapitein,<br />
door Dr. L. VAN 'T HOFF,<br />
Practiseerend Geneesheer en Leeraa r aan <strong>de</strong> Zeevaartschool<br />
te Rotterdam,<br />
met vele Illustraties toegelicht.<br />
Gebon<strong>de</strong>n f 1.25.<br />
4^ In <strong>de</strong>n Boekhan<strong>de</strong>l verkrijgbaar. +<br />
Uitgaven van W. L, & J. BRUSSE, Rotterdam,
No. 12. December 1905. Oplage 6600 Exemplaren. Vijf en Twintigste Jaargang!J<br />
Maandblad uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging<br />
TEGEN DE KWAKZALVERIJ<br />
on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN GELDER.<br />
Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging : Mr. A. LIND, Advocaat te Amsterdam, VOORZITTER. J. VAN RIEL, Militair Apotheker te 's Gravenhage, SECRETARIS.<br />
Dr. W RUTGERS VAN DER LOEFF, Arts te Amsterdam. P. KEG Czn., Postdirecteur te Mid<strong>de</strong>lburg.<br />
A . J. WIJNNE, Gemeente-Apotheker te Rotterdam, 2e SECRETARIS-PENNINGMEESTER. Aantal Le<strong>de</strong>n<br />
le<strong>de</strong>r Lid ontvangt éón Exemplaar van het Maandblad en heeft recht op hoogstens 10 Exemplaren ter gratis verspreiding.<br />
LID DER VEREENIGING ia ie<strong>de</strong>r die haar doel helpt bevor<strong>de</strong>ren en een<br />
Contributie betaalt van f 3.—.<br />
Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur, Oosterpark<br />
26 te Amsterdam ; voor het BESTUUR DER VEREENIGING bij <strong>de</strong>n Secretaris<br />
J. VAN RIEL, Stadhou<strong>de</strong>rsplein 80 te 'sHage; voor AANGIFTE van LEDEN<br />
en ABONNÉ's bij <strong>de</strong>n 2en Secr.-Penningmeeater A. J. WIJNNE te Rotterdam, bij<br />
wlen ook losse exemplaren van het Maandblad moeten wor<strong>de</strong>n aangevraagd.<br />
Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalvers m id <strong>de</strong>l en en<br />
spécialités wor<strong>de</strong>n gehonoreerd.<br />
Het nadrukken van artikelen uit dit blad ia niet alleen geoorloofd, doch<br />
wordt zelfa dringend verzocht<br />
Bij dit blad behoort een Bijvoegsel.<br />
In li o od van het Hoofd blad :<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>lingen van het Bestuur <strong>de</strong>? Vereeniging.<br />
Hoofdartikel : S»»«»«ensli Hing er mid<strong>de</strong>len in 1905 on<strong>de</strong>r/o- Ir.<br />
Berichten : Vers'ag van d« Algemeen« Verga<strong>de</strong>iïng van 11<br />
Nov. 190'. Lff.inj» ot'cr kwakzalverij. — Reel me voor<br />
P n'kpi'len ? — Aanbeveling van Ad bij iroop en KJoosterbalnem.<br />
— A. Jonge jan weer n 't land. — Ha verhoek w. er<br />
•in hoQgei beroep veroor<strong>de</strong>eld. — Een helooning' van vijfi<br />
' millioen.<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>e'ingen van verschillend-m aard: Mirro^ine — Altijd<br />
weer valuclie tl es ten — Nog meer va Ische altenten. — Bestrijding<br />
van kwak/ah erij in Amerika. Uit <strong>de</strong> Pers«<br />
i • i l~n r^—..—..——..—....^<br />
Zij, die met het nieuwe Vereenigingsjaar<br />
lid <strong>de</strong>r Vereeniging wenschen te wor<strong>de</strong>n, of<br />
zich op het Maandblad Wüten abonneeren,<br />
gelieven zich reeds thans aan te mel<strong>de</strong>n bij<br />
<strong>de</strong>n Penningmeester te Rotterdam. Hun<br />
zal dit Nommer van <strong>de</strong>n loopen<strong>de</strong>n jaargang<br />
gratis wor<strong>de</strong>n toegezon<strong>de</strong>n.<br />
De voorwaar<strong>de</strong>n van het lidmaatschap en<br />
van het abonnement staan aan het "hoofd<br />
van tiet Maandblad opgegeven.<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
Unpen van liet Bestuur<br />
C. L. W. v. IJ ENDIJK, burgemeester „ Pvrmerevd.<br />
Jhr. H. T IP JB „ Amsterdam.<br />
G. NOLSTTBTM É, leer aar a'd.H.B.S. „ H arlem.<br />
Namens het Bestuur,<br />
ABONNEMENTSPRIJS, Franco per po8t . . . . . . . per Jaar f 1.25<br />
ADVERTENTIEPRIJS 1—6 regel8 • • - n ^°<br />
Elke regel meer 25 Cent<br />
Groote letters volgens plaatsruimte.<br />
Advertentiön moeten vóór <strong>de</strong>n 25^« <strong>de</strong>r maand gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aan<br />
„<strong>de</strong> Dordrechtsche Drukkerij- en Uitgevers-Mij." en wor<strong>de</strong>n alleen opgeno<br />
men wanneer net Bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n Inhoud geen bezwaar Heeft<br />
Mr. A. LIND, Voorzitter.<br />
J. VAN RIEL, Secretaris<br />
Jubileumsbijdragen.<br />
Se<strong>de</strong>rt c'e vorige opgave nog ingekomen :<br />
J. F S. / 2) ; P. K. / 25; B. / 10; v. D. P.<br />
/ 10; V. D W. / 5 ; te /.amen met het vro ger ver<br />
me<strong>de</strong> ƒ 187 50.<br />
Opgaaf van <strong>de</strong> samenstelling <strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>len, van<br />
wege <strong>de</strong> Vereeniging tégen <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong><br />
in 19i*5 on<strong>de</strong>rzoent en behan<strong>de</strong>ld in<br />
<strong>de</strong>zen jaargang van het Maandblad.<br />
BARSOL bestaat uit lijnolie, waarin kamfer is<br />
opgelost, en ammonia.<br />
DRAGEES DE FER COGNET bevatten een vrij<br />
groote hoeveeldheid ferro-oxalaat en waarschijnlijk<br />
quassine.<br />
ENGELINE : Capsules, die een mengsel van dubbelkoolzure<br />
soda en gentiaanpoe<strong>de</strong>r inhou<strong>de</strong>n.<br />
FOSTER'S MAAGPILLEN bestaan uit rhabarber<br />
met een weinig pepermuntolie.<br />
POUDRE ANTI-RHUMATISMALE VAN PEETERsJbestaat<br />
uit melksuiker, sulfas magnésiens, sulfas<br />
kalicus en bicarbonas natricus. $$<br />
TANDPASTA VAN HOLLANDER is niets an<strong>de</strong>rs<br />
dan aluin. jj<br />
ST. MARTIN'S BALSEM bestaat uit gele vaseline,<br />
eenige percenten terpentijn en oen beetje cajaputolie.<br />
TUBERCULOPHOBINE, een aftreksel van plantaardige<br />
stoffen, een groote overeenkomst aantoonen<strong>de</strong><br />
met een aftreksel van gentiaan.<br />
ViTOSE bestaat in hoofdzaak uit aardappelstroop,<br />
waaraan is toegevoegd een weinig kreosoot,<br />
anysolie, waarschijnlijk een paar druppels f enkel*<br />
olie, en een geringe hoeveelheid phosphorzure kalk.<br />
M Ver<strong>de</strong>r wer<strong>de</strong>n nog in <strong>de</strong>zen jaargang- opgenomen<br />
<strong>de</strong> resultaten van eenige on<strong>de</strong>rzoekingen,<br />
die niet van wege <strong>de</strong> Vereeniging waren ingesteld;<br />
het zijn :<br />
ANTIPOSITTNE, een mengsel van dubbellcoolzure<br />
soda, zwavelzure soda met een spoor keukenzout<br />
en een of meer organische zuren (wrjnsteenzuur<br />
of citroenzuur).<br />
ANTITRANSPIRINE bestaat uit een 5 pCt. oplossing<br />
van formal<strong>de</strong>hy<strong>de</strong>, waaraan een weinig<br />
laven<strong>de</strong>lspiritus is toegevoegd.<br />
HAARKLEURMIDDEL, Merk D. R. G. M. -64865 ;<br />
FOSTER'S RUGPIJN NIERENPILLEN bevatten 12 fleschjes 1 en 2. Haarverf 1 bestaat uit een<br />
colophonium, tarwezetmeel en poe<strong>de</strong>r van Foenum- oplossing van 2,7 % kaliumpermanganaat, haargraecum.<br />
verf 2 uit een oplossing van koperchlori<strong>de</strong>, ijzer<br />
HOMAN'S KLIEREND RANK is een afkooksel van<br />
Het Bestuur maakt bekend, dat tengevolge van<br />
chlori<strong>de</strong> en pyrogalluszuur.<br />
notebla<strong>de</strong>n, hoogst waarschijnlijk vermengd met<br />
het besprokene ter jongste algemeene verga<strong>de</strong>ring<br />
SAP VAN VANTURA is een mengsel van ruim<br />
in het voorloopig te constitueeren Internationaal<br />
aardappelstroop.<br />
56 volume nprocent onzuivere lijnolie en ongeveer<br />
Comité tot bestrijding <strong>de</strong>r <strong>Kwakzalverij</strong> (Cbarla- KLOOSTERHONIG is roodachtig gekleur<strong>de</strong> honig. 43 vol-procent brandspiritus.<br />
tanerie), <strong>de</strong> Vereeniging zal wor<strong>de</strong>n ver<strong>tegen</strong> woor KRUIDEN VAN DE HAAS, (Nieuw on<strong>de</strong>rzoek) ZWITSERSCHE BERGWORTEL, gemberwortel die<br />
digd door <strong>de</strong> hoeren : Prof. Hector Tceub, Mr- A. bestaan uit : Sennabla<strong>de</strong>n, kalmoeswortel, ster- ten <strong>de</strong>ele vermolmd was.<br />
Lind, J. M. van Elk en Herman van Gel<strong>de</strong>r, teranijs, rosmarijnblaien, kamillen, oranjeschillen,<br />
wijl Dr. Rompe uit Grefeld en Dr. Beissig uit lijnzaad, vlierbloemen, enkele bloemen van <strong>de</strong><br />
Hamburg namens <strong>de</strong> Du tsohe Vereeniging zullen welrieken<strong>de</strong> viool en van duizendgul<strong>de</strong>nkruid, poe<br />
optre<strong>de</strong>n.<br />
BERICHTEN.<br />
<strong>de</strong>r van zoethout en stelen van <strong>de</strong> gezegen<strong>de</strong> distel.<br />
LILIONESE is een waterige oplossing van potasch<br />
Als nieuwe Le<strong>de</strong>n zijn <strong>tegen</strong> 1 Jannari toege (carbonas kalicus), welriekend gemaakt door een JAARLIJKSCHE ALGEMEENE VERGAOERINS<br />
tre<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Heeren :<br />
beetje laven<strong>de</strong>lspiritus.<br />
VAN DE<br />
Af<strong>de</strong>eling Witte Kruis te Uithoorn. LIQUOZONE is een waterige oplossing van onge Vereeniging tegeu <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>,<br />
EDW. G. ANDERSON, oom m. in effecten „ Amsterdam veer 0,87 % zwaveligzuur.<br />
gehou<strong>de</strong>n op 11 November 190 5 te Amsterdam.<br />
Dr. JOH. O. E. BRÛCKMANN, leeraar<br />
MiCROBiNE A. van H. H. Camerling bestaat<br />
aan het Gymnasium '. „ M uit niets an<strong>de</strong>rs dan melksuiker<br />
De verga<strong>de</strong>iing, die veel beter bezocht was<br />
J. M. BÜHRMANN, fabrikant „ „<br />
MIDDLES" VLTJIS'I^HXCO. Ie Pitten, diei^°«<br />
M. J. M, BIJVOET apotheker „ Tilburg.<br />
Dr. F. G. CORNBLIS, arts Ir Rotterdam.<br />
CL L. DEYLL, arts „ Amsterdam.<br />
B. FRANK, tandarts „ „<br />
AD. GOLDBERG, commission air ......<br />
W. O. KLAAS?BN, Off. v. Gez. 2e kl. „ Batavia.<br />
Mr. L. H. J. LAMBERTS HURRELBBINCK „ Amsterdam<br />
Br. N. M. JOSEPHÜS JITTA, wethou<strong>de</strong>r „ „<br />
R. LED EB OER, gemee nte -on vanger ... „ Hilversum.<br />
W. VAN DEB LINDEN, apoth „ Amsterdam<br />
Prof. S. MEND ES DA COSTA „ .,,.<br />
H. ROLANDUS HAGEDOORN „ 's-Hage.<br />
'Dr. M. L. VAX DER STEMPEL, arts.. „ Amsterdam.<br />
Dr. H. ROODHUTJZEN JR., erner. pred. „ Z.- Bommel.<br />
n ^ Ä , wer ?' . ^ f <strong>de</strong> ^r<strong>tegen</strong>woor-<br />
-j^,^ a 7- . ,. , . j ' / digers van enkele ne<strong>de</strong>rlandsche corporaties, bii ge -<br />
oleum houtpoe<strong>de</strong>r sabinae, bevatten. (olie van .H^4 sevenboom), « drop en zoet- w00nd RUMPE, door uit Crefeld, twee duitsche namens afgevaardig<strong>de</strong>n <strong>de</strong> duitsche zuster n.1. ver Dr.<br />
2e Koekjes, (pastilles) bestaan<strong>de</strong> uit citroenzuur, eeniging en Dr C. REISSIG uit Ha "burg. Redacteur<br />
hydrochloras chinini, suiker en cacao.<br />
<strong>de</strong>r Hygienische Blätter, het orgaan <strong>de</strong>r duitsche<br />
3e Een fleschje met troebel vocht, zijn<strong>de</strong> een Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij.<br />
mengsel van extractum Hydrastis liquidum, tinetura De Voorzitter, Mr. A. LIND, <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring openen<strong>de</strong>,<br />
acida aromatica en wijn.<br />
wees op <strong>de</strong> toename van bet getal le<strong>de</strong>n en abonnés,<br />
on<strong>de</strong>r welke eerste *zich <strong>de</strong> Voorzitter van <strong>de</strong>n Cen<br />
4e Poe<strong>de</strong>r om uit te spuiten, alleen bestaan<strong>de</strong> tralen Gezondheidsraad en vele le<strong>de</strong>n van Gezond<br />
uit boorzuur.<br />
heidscommissies bevin<strong>de</strong>n, en herdacht, on<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
PILULES ANTI-RHUMATISMALES VAN PEETERS be m het vorig jaar overle<strong>de</strong>n le<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> beeren Mr H.<br />
vatten in hoofdzaak extractum cascarae sagradae MASSINK en Mi. A. KERDIJK, diejbei<strong>de</strong> <strong>de</strong>r Ver<br />
en salicylas natricus.<br />
eeniging zoo goed gezind waren.
Hij <strong>de</strong>ed ver<strong>de</strong>r me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van verschillen<strong>de</strong> zoo zal en kan eene internati onakü Conieren tie niet<br />
igekomen gelukwenschen met net 25-jarig bestaan, uitblijven. Reeds <strong>de</strong> Gezondheidsraad v. Karlsruhe met<br />
.a. telegrammen van het eerehd Dr. VITUS BBUTNS- <strong>de</strong>n dapperen Burgemeester SIEGRITZ aan het hoofd<br />
A, van Dr. W. RUTGERS VAN DER LOEFF, van <strong>de</strong> j bewijst groote diensten in <strong>de</strong>n strijd <strong>tegen</strong> geheimweedsche<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>, en mid<strong>de</strong>len en treedt dus hier als regeeringspersoon<br />
an Dr. RUYSCH, namens het Congres van Openbare j op. Bovendien bestaat nog een Vereeniging m Lund<br />
ezondheidsre geling. Bue ven waren o.a. ingekomen (Zwe<strong>de</strong>n) Fysiologische Institutionen"* on<strong>de</strong>r leiding<br />
van <strong>de</strong>n Oud-voorzittei Mr. ZEGERS VEECKENS van Dr. TORSTEN THUNBERG en Prof. Dr. C. TH.<br />
en van <strong>de</strong>n beken<strong>de</strong>n Plaatselijken Gezondheidsraad i MÖRNER, die ijverig strijdt <strong>tegen</strong> geheimmid<strong>de</strong>len.<br />
te Karl ruhe. Een schrijven, geteekend :,,Eerwaar<strong>de</strong> ] . Ook in an<strong>de</strong>re lan<strong>de</strong>n, gaan stemmen op <strong>tegen</strong><br />
Overste van het klooster „Sancta Paulo," waarin I kwakzalvers en reeds jn 1887 heeft Dr. CiMXQiri<br />
dank werd betuigd voor „<strong>de</strong> groote en nette reklame \ 1'Aca<strong>de</strong>mie <strong>de</strong> medicine te Brussel voorgesteld om<br />
welke wij van U mochten ontvangen wekte <strong>de</strong> Igewetenlooze artsen, die kwakzalvers in hun bedrijf<br />
aigemeene hilariteit op<br />
helpen, als me<strong>de</strong>schuldigen te veroor<strong>de</strong>elen tot gevan:<br />
Wijzen<strong>de</strong> op <strong>de</strong> werkzaamheid <strong>de</strong>r Vereeniging en van genisstraffen. In Engeland, Frankrijk, Italië, zelfs in<br />
pmmige harer le<strong>de</strong>n en ook an<strong>de</strong>ren in 't afgeloopen | Amerika gaan stemmen op, maar een alle lan<strong>de</strong>n<br />
aar, vestig<strong>de</strong> <strong>de</strong> Voorzitten<strong>de</strong> aandacht op <strong>de</strong>ge- j omvatten<strong>de</strong> bond ontbreekt. Ie<strong>de</strong>r' staat op 7ich<br />
ou<strong>de</strong>n voordrachten van <strong>de</strong>n heer ABRAHAMS, op ' zelf. L'union fait la Force ; dat moet begrepen wor<strong>de</strong>n.<br />
et versprei<strong>de</strong>n Vaneen waarschuwen<strong>de</strong> circulaire | Overal moeten • Vereenigingen • met af<strong>de</strong>elingen<br />
oor <strong>de</strong>n heer VAN ELK en het optre<strong>de</strong>n van een gesticht wor<strong>de</strong>n die Congressen samenroepen, die<br />
.eestelijke in <strong>de</strong> werklie<strong>de</strong>nvereeniging „St.-Joseph" tot óns doel voeren,<br />
e Loenen a.d. Vecht. .<br />
't Komt spreker voor dat in <strong>de</strong> lste plaats <strong>de</strong> pers;-<br />
De Secretaris, <strong>de</strong> neer J. VAN REEL, ver<strong>tegen</strong>wettelijk verantwoor<strong>de</strong>lijk moet gesteld wor<strong>de</strong>n<br />
woordig<strong>de</strong> <strong>de</strong> Vereenimng op het Congres van Openb voor <strong>de</strong>n inhoud van advertenties als Pink-Pillen,<br />
Gezondheidsregeling. Een on<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> I Fosters Nierenpillen, Electr. gor<strong>de</strong>ls. Biscuits Olli vier,<br />
van attesten betreffen<strong>de</strong> kwakzalversmid<strong>de</strong>len werd Abdijstroop en <strong>de</strong>rgelijke leugenachtig aanbevolen<br />
ingesteld en een bericht daarvan aan <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n artikelen. Doch ook dit kan slechts internationaal<br />
gezon<strong>de</strong>n, die het algemeen hebben opgenomen. werken. Wat zou 't geven als onze bla<strong>de</strong>n die ad ver-<br />
Het doel <strong>de</strong>r Vereeniging is meermalen besproken tenties niet mogen opnemen, als dan toch buiten-<br />
i en on<strong>de</strong>rsteund in verschillen<strong>de</strong> Gezondheidscomlandsche couranten, illustraties enz*, hier gelezen<br />
missies en door , .Praatavon<strong>de</strong>n'' o.a. in het „Tehuis" wor<strong>de</strong>n ?<br />
te Amsterdam, zullen <strong>de</strong> heeren ABRAHAMS en V. Ver<strong>de</strong>r waren straffen noodig <strong>tegen</strong> ' bedriegelijke<br />
VAN ITALLTE haat streven meer en meer bekend brochures, en zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong>' postbeambten 't recht<br />
maken. Met nog enkele woor<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> voorbe moeten hebben <strong>de</strong> expeditie ervan te weigeren.<br />
reiding van <strong>de</strong> her<strong>de</strong>nking van net 25-jarig bestaan Dan eerst zou <strong>de</strong> zwen<strong>de</strong>l in geheimmid<strong>de</strong>len in <strong>de</strong>n<br />
besloot <strong>de</strong> Spreker zijne me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen.<br />
levenszenuw getroffen wor<strong>de</strong>n. Natuurlijk zou in <strong>de</strong><br />
Daarna wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> gewone, jaarlijks terug eerste plaats <strong>de</strong> „Kurirfreiheit", zooals zij in Duitschkomen<strong>de</strong><br />
zaken afgehan<strong>de</strong>ld. Het veislag van <strong>de</strong> land helaas nog bestaat,) moeten verdwijnen.<br />
vorige Alg. Verga<strong>de</strong>iing en het jaarverslag over Nog komt 't wenschelijk voor, dat <strong>de</strong> gehei<br />
1904 wer<strong>de</strong>n vastgesteld ; <strong>de</strong> rekening en verantmen van <strong>de</strong> specialité's ontmaskerd moeten wor<strong>de</strong>n,<br />
woording over 1904 werd, op rapport van <strong>de</strong> tot het als het, zooals reeds in 't Buitenland geschiedt,<br />
nazien benoem<strong>de</strong> commissie,^ on<strong>de</strong>r dankzegging verbo<strong>de</strong>n ware om geheimmid<strong>de</strong>Len te ma-ken, fapri<br />
aan <strong>de</strong>n, Penningmeester goedgekeurd en een nieuwe | ceefren ' of 'ten' ve f koop in voorraad hebben, waarop<br />
Commissie benoemd voor het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong> I niet dui<strong>de</strong>lijk vermeld staat <strong>de</strong> geheele samenstelling,<br />
rekening van het loopen<strong>de</strong> jaar. Tot le<strong>de</strong>n van het [zoowel in Latijnsche namen als in <strong>de</strong> namen waar-<br />
Bestuur, ter vervanging van <strong>de</strong> heeren Dr. W. RUT- on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> diverse waren in <strong>de</strong>n volksmond bekend<br />
GERS VAN DER LOBFF, (niet herkiesbaar) en A. J. zijn. Dan eerst zou 't publiek kunnen weten wat het<br />
WIJNNE (die bedankt heeft) wer<strong>de</strong>n gekozen <strong>de</strong> koopt. Strafbepalingen <strong>tegen</strong> onjuiste en onvolheeren<br />
E. J. ABRAHAMS, arts en C. NANNES GORTER, | doen<strong>de</strong> vermeldingen waren noodzakelijk,<br />
journalist, bei<strong>de</strong>n te Amsterdam.<br />
Ook hier zijn internationale wetten bepaald nood<br />
Het woord werd daarop verleend aan Dr. RTJMPE zakelijk, opdat b.y. <strong>de</strong> Duitsche Rechter, naar het<br />
uit Crefeld. die een-beschouwing lever<strong>de</strong> over <strong>de</strong> buitenland verzon<strong>de</strong>n geheimmid<strong>de</strong>len kon treffen<br />
Vereeniging ter bestrijding <strong>de</strong>r kwakzalverij inDuitsch- en omgekeerd.<br />
land.<br />
Daarom; zegt spreker. Mannen uit alle lan<strong>de</strong>n<br />
Hij <strong>de</strong>el<strong>de</strong> o.a. me<strong>de</strong>, dat <strong>de</strong> Vereeniging in Duitsch- vereenigt u om met meer kracht <strong>de</strong>n strijd te voeren.<br />
land 4tb al<strong>de</strong>elingen telt, met een centraal bestuur <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n veelhoofdigen Hydra <strong>de</strong>r <strong>Kwakzalverij</strong><br />
te Berlijn. Het orgaan <strong>de</strong>r vereeniging, het maand- Dr. REISSIG (Hamburg) sluit zich bij <strong>de</strong>ze woor<strong>de</strong>n<br />
blad „Hygienische Blätter", wordt in duizen<strong>de</strong>n aan en meent dat men da<strong>de</strong>lijk aan 't werk moet<br />
exemplaren verspreid. De spreker stel<strong>de</strong> in het licht, gaan en een Commissie moet benoemen uit yerschildat<br />
<strong>de</strong> taak <strong>de</strong>r vereeniging in Duitschland allicht len<strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n om <strong>de</strong>ze zaak voor te berei<strong>de</strong>n. De ve.rnog<br />
moeilijker is dan hier te,.lan<strong>de</strong>, omdat <strong>de</strong>. ver- ga<strong>de</strong>rnig 'vereenigt' -zich ' n'iérmè<strong>de</strong> en benoemt dê;<br />
schillen<strong>de</strong> 'Bondsstaten hunne eigene wetgeving heeren Dr. RUMPE, Dr. REISSIG, Mr. A. LEND,<br />
hebben en bovendien in Duitschland <strong>de</strong> ,,ärtzliche J. M. VAN ELK en H. VAN GELDER tot le<strong>de</strong>n dier<br />
Freiheit" bestaat, die dikwerf optre<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong> Commissie, waai bij later nog Prof. HE: OR TREUB<br />
kwakzalvers in <strong>de</strong>n weg staat, is toegetre<strong>de</strong>n<br />
Lachwekken<strong>de</strong> staaltjes — zoo zij niet zoo tieuiig I Thans was het woord aan <strong>de</strong>n heer J. VAN . RJEL<br />
waren — wer<strong>de</strong>n daarvan te ber<strong>de</strong> gebracht. Toch tot inleiding van <strong>de</strong> vraag : Behoort <strong>de</strong> Vereeniging<br />
treedt <strong>de</strong> Vereeniging kiachtig op <strong>tegen</strong> het ver zich voorstandster van <strong>de</strong> Staats-apotheek te betoonen ?<br />
sprei<strong>de</strong>n <strong>de</strong>* z.g. geheimmid<strong>de</strong>len, waarbij zij in Spreker beantwoord<strong>de</strong> die vraag bevestigend en<br />
het parlement ook steun vindt.<br />
wel op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>n. Het is niet aan te nemen<br />
De re<strong>de</strong> van Dr. RUMPE zal in het „Ge<strong>de</strong>nkboek" dat <strong>de</strong> Staat <strong>de</strong> kwakzalverij behulpzaam zal zijn<br />
wor<strong>de</strong>n opgenomen.<br />
door <strong>de</strong>n verkoop van geheimmid<strong>de</strong>len in <strong>de</strong> Staats<br />
Mr. A. LIND besprak daarna het vormen van een apotheken toe te laten, terwijl overtredingen van<br />
algemeen en centraal bestuur. Hij nieen<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> bepalingen en het optre<strong>de</strong>n van<br />
Vereeniging nog te beschei<strong>de</strong>n optreedt ; zij zou I onbevoeg<strong>de</strong>n gemakkelijker j en met meer kracht<br />
meer kunnen doen als een paar bestuursle<strong>de</strong>n zetel- kunnen wor<strong>de</strong>n vervolgd. Uit <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n zullen <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>n in verschillen<strong>de</strong> provinciën <strong>de</strong>s land. Een com-[zoo verlokken<strong>de</strong> advertenties verdwijnen en genees-'<br />
missie zou kunnen overwegen, hoe men tot een alge- heer en apotheker zullen "* vrijer staan <strong>tegen</strong>over<br />
meen bestuur in het land met een kleiner centraal het publiek, dat hun niet meer zal verwijten, dat<br />
bestuur als werkbestuur, zou kunnen komen. <strong>de</strong> bestrijding '<strong>de</strong>r kwakzalverij uit eigen belang<br />
Over 't geheel was <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring met het plan | geschiedt.<br />
zeer ingenomen, doch Dr. G. W. BRUINSMA meen<strong>de</strong> Sommige <strong>de</strong>r » aanwezigen <strong>de</strong>el<strong>de</strong>n die . meeaing<br />
dat dan allereerst noodig was het aantal le<strong>de</strong>n over niet; er. werd beweerd,- dat"Staätsapotheken' <strong>de</strong><br />
het geheele land uit te brei<strong>de</strong>n en meer menschen kwakzalversmid<strong>de</strong>len naar <strong>de</strong> krui<strong>de</strong>nierswinkels<br />
overal <strong>de</strong>r redactie van het Maandblad inlichtingen zou<strong>de</strong>n verdrijven, terwijl tevens het instituut van<br />
dienen te geven. Staats-apotheken bestre<strong>de</strong>n werd. Door sommigen.<br />
Besloten werd dat het bestuur een com missie ofschoon voorstan<strong>de</strong>rs van Staats-apotheken, werd<br />
zal benoemen, om het door Mr. LIND beoog<strong>de</strong> plan j het niet' dienstig geacht dat <strong>de</strong> Vereeniging zich<br />
te on<strong>de</strong>rzoeken en daarover in <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> verga-[bezig hield met <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling yan dit gewichtige,,<br />
<strong>de</strong>iing te rapporteeren. • I veel' omvatten<strong>de</strong> vraagstuk, terwijl weer an<strong>de</strong>re<br />
Vervolgens werd het pn<strong>de</strong>rwerp : „Internationale j le<strong>de</strong>n zich geheel aan <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> van <strong>de</strong>n inlei<strong>de</strong>r schaarbestrijding<br />
<strong>de</strong>r kwakzalverij" door <strong>de</strong>n heer J, M. ; <strong>de</strong>n. Een beslissing werd niet genomen: (<br />
T. ELK ingeleid : y Besloten werd vervolgens dat het bestuur tot' <strong>de</strong> |<br />
Xa gewezen te hebben op het sohan<strong>de</strong>lijk gedrag , Regeering- een adres, zal richten om f wettelijke • 'ftïaa t -<br />
<strong>de</strong>r kwakzalvers in alle lan<strong>de</strong>n zegt spreker: : regelen te nemen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij. Het bestuur<br />
Nog schijnen <strong>de</strong> regeeringen niet overtuigd van j zal oveiwegen op welke punten voor-al <strong>de</strong> aandacht<br />
<strong>de</strong> enorme scha<strong>de</strong>, die <strong>de</strong> kwakzalverij veroorzaakt. |dient gevestigd. Overwogen zal wor<strong>de</strong>n of men <strong>de</strong><br />
Het is <strong>de</strong> taak <strong>de</strong>r Vereenigingen t/d. Kw u eeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong> te JVeenen een telegrafische<br />
gelukwensen en aan Dr.vYrrus #RUDÏSMA<br />
een telegram van hul<strong>de</strong> te zen<strong>de</strong>n, wer<strong>de</strong>n nog enkele<br />
zaken, in het belang van het doel <strong>de</strong>r Vereeniging<br />
ter sprake gebracht. ijr^j „'täü<br />
Vooral maakten <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werking van <strong>de</strong>n Cen- ,<br />
tralen Gezondheidsraad en van <strong>de</strong> Gezondheidscommissies<br />
een punt van discussie uit, waarbij verschillen<strong>de</strong><br />
aanwezige le<strong>de</strong>n van Gezondheidscommissies<br />
'zich niet ongeneigd toon<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> zaak <strong>de</strong>r <strong>Kwakzalverij</strong><br />
in hunne Commissie tér tafel t© brengen. ''Ook bij<br />
het. Congres voor Opeabare Gezondheidsregeling<br />
zou dit geschie<strong>de</strong>n.<br />
Nadat Dr. L. VAN ITALLTE, namens, <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring<br />
het Bestuur dank had betuigd voo^ hetgeen het in<br />
het afgeloopen jaar vooi <strong>de</strong> vei eeniging had gedaan<br />
en hul<strong>de</strong> had gebracht aan <strong>de</strong>n Voorzitter voor zijn<br />
leiding, aan <strong>de</strong>n vroegeren en <strong>tegen</strong>woordigen Secretaris<br />
en aan <strong>de</strong>n redacteur van het jïaandblad, -<br />
sloot <strong>de</strong> Voorzitter <strong>de</strong> Verga<strong>de</strong>ring.<br />
Wat er, ter gelegenheid van <strong>de</strong> her<strong>de</strong>nking van<br />
het 25-jarig bestaan, aan <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>iing voorafging<br />
en volg<strong>de</strong>, moeten wij tot ons leedwezen, wegens plaatsgebrek.,<br />
buiten bespreking laten. Het spijt ons. Zoo<br />
gaarne had<strong>de</strong>n wij hier <strong>de</strong>n feestavond van 10 Nov<br />
in herinnering gebracht, <strong>de</strong> keurige, opwekken<strong>de</strong><br />
re<strong>de</strong> van Prof. HECTOR TREUR en <strong>de</strong> aan <strong>de</strong>ze voorafgaan<strong>de</strong><br />
historische inleiding van <strong>de</strong>n Voorzitter<br />
Mr. A. LIND in 't kort weergegeven, maiding gemaakt<br />
van <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n en tijdschriften, dié aan<br />
onze Vereeniging een waar<strong>de</strong>erend woord hebben<br />
gewijd (mot name noemen wij het Ne<strong>de</strong>rl.' Tijdschrift<br />
voor Geneeskun<strong>de</strong> en De Echo) en éen relaas, gegeven'-;<br />
van het bezoek aan het medisch-pharmaceutisch<br />
museum on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> gewaar<strong>de</strong>er<strong>de</strong> leiding van Dr. C.<br />
E. DANIELS en <strong>de</strong>n gezelligen maaltijd, die op 11<br />
Nov. versohei<strong>de</strong>ne belangstellen<strong>de</strong>n vereenig<strong>de</strong> .:..•maar,<br />
zooals gezegd, <strong>de</strong> ijzefen noodzakelijkheid<br />
dwingt ons tot beknoptheid. 5FU f<br />
Alleen wenschen wij te const ateeren —; wij gajooven<br />
geen <strong>tegen</strong>spraak te ontmoeten ~ dat alles„er_tpe<br />
heeft bijgedragen om <strong>de</strong> her<strong>de</strong>nlang een recht feestelijke<br />
te doen zijn. /' '*»
V ij^f ni j 11 i o e h gul<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n . uitgeloofd Ik on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> verklaar dat het bovenstaan<strong>de</strong> dit ( geschiedt, - • moeten zij zich dit straffeloos<br />
door <strong>de</strong> Braziliaansche regeering aan <strong>de</strong>ngene, die<br />
waar is en machtig U het publiek te maken °F op laten welgevallen, of geeft het geschreven recht<br />
van syphilis, tuberculose of kanker. stramheid en zwakte in <strong>de</strong>n rug, • op-1 manoeuvres <strong>de</strong> namen van me<strong>de</strong>burgers onge<br />
prijsjei<br />
le , j ! stopping, overvloedige urineloozing, bezinksel noemd te laten X<br />
Wie het dus weet, dat hij het nu zegge<br />
POMPE VAN MEERDERVOORT te Apeldoorn schrome S <strong>de</strong>r urme » ru gPiJ n veroorzaakt door een kou<strong>de</strong><br />
nu niet langer met het tuberculophobine zijne aanJ aandran g van Dr. G. W. B.<br />
bloed in <strong>de</strong> nieren of blaas, ont- Wij hopen in het volgend no. het antwoord<br />
spraken, zoo hij <strong>de</strong>ze heeft, te doen gel<strong>de</strong>n steking enz. en al <strong>de</strong> ziekten daaruit voortvloeiend, 0p <strong>de</strong>ze vraag op te nemen<br />
RED.<br />
Ge<strong>de</strong>legeer<strong>de</strong>n, gekozen door <strong>de</strong> Nationale aca- zooals suikerziekte, waterzucht, verlies van eiwit'<br />
nemie Voor geneeskun<strong>de</strong> en door analoge genoot- Stoffen, onreinhe<strong>de</strong>nin het bloed enz.' Vermijd Nog meer valsche attesten.<br />
schappen uit Frankrijk, Buitschland, Italië en En-1 dus <strong>de</strong> ziekte, terwijl gij direct bij- <strong>de</strong> eerste ver-<br />
«eland zullen vanwege <strong>de</strong> Braziliaansche regeering, ! schijnselen <strong>de</strong> kiemen doodt, welke zich voorwLhtiTl<br />
£? pï ?Tïï er aanw i zen - M ^ en m + af " doen.. Verzeker u dat men U <strong>de</strong> échte Foster's<br />
waontmg, dat aan vorengenoem<strong>de</strong>n landgenoot <strong>de</strong>.-D ,. -. XT. •„.,; e. , .ij ,. , ,<br />
milUöen-prijs zal wor<strong>de</strong>n aangebo<strong>de</strong>n, zijne schrik- ^ l j n Nieren Pillen geeft, <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> die <strong>de</strong> heer,<br />
baren<strong>de</strong> • advertentiën intusschen uit <strong>de</strong> nieuwsbla<strong>de</strong>n MJ ^F. JE X NS ê e In <strong>de</strong> N. Arnh, Ct. kwam het volgen<strong>de</strong>, als<br />
„Ingezon<strong>de</strong>n Me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling" voor :<br />
£enige woor<strong>de</strong>n ran een inwoner van Arnhem.<br />
De heer JURRIENS te Arnhem heeft iets te zeggen<br />
ad neeft<br />
verdwijnen {Med. Weekblad). Wij waarschuwen ^ <strong>tegen</strong> namaak en maken betreffen<strong>de</strong> Foster's Zalf, het beken<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong><br />
huidziekten, zooals huiduitslag, jeukingen, aambeien<br />
Omtrent <strong>de</strong>ze zaak meldt het Tijdtchr. v. Oeneesk. ^f eczema enz.<br />
van<br />
i De heer T. JURRIENS, oud zeven- en-zeventig<br />
Het Duitsche consulaat in Brazilië heeft een aan zijn te Breda verkrijgbaar bij <strong>de</strong>n heer F. A. [ ^ wonen<strong>de</strong> pater8traat 24 te Arnhem, meldt<br />
tal aanvragen ontvangen om inlichtingen betreffen<strong>de</strong><br />
8 , er . °P att6 ^ da ' °P ie<strong>de</strong>re , do f *!<br />
n 25 Nov' i 1 • nandteekening van James Foster voorkomt. Zij<br />
Smits-Staal Groote Markt 9. Toezending ge-<br />
<strong>de</strong> millioenenprijs. die door <strong>de</strong> Braziliaansche Begee- schiedt franco na ontvangst van ' postwissel<br />
ring zou zjjn uitgeloofd voor <strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kking van een à / 1.75 voor één of / 10 voor zes doozen."<br />
werkzaam geneesmid<strong>de</strong>l voor tuberculose , of carci-| Niet waar, het heeft alles <strong>de</strong>n schijn van zoo<br />
noom..Er is van zulk een prijs evenwel nog géén I vertrouwbaar mogehjk te zijn; <strong>de</strong> naam van<br />
sprake. . Een afgevaardig<strong>de</strong> heeft wehswaar een J„^ '1* °. • u * J«<br />
^^LJ-^T ,•« *;*„ «ÖÖQ* -J^„„„ •« <strong>de</strong>n genezen persoon is aangegeven, het adres<br />
voorstel m dien geest gedaan, maar eT is nog geen . ? , . * S"<br />
zal . komen<br />
s 6 , ',<br />
vooruitzicht, wanneer dit voorstel in behan<strong>de</strong>ling met he * huis wordt ' P recles vermeld; zoo iets<br />
moet wel waar zijn, waarvoor is een na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>r<br />
MEDEDEELINGEN<br />
zoek nog noodig zou men <strong>de</strong>nken ! Ëen misschien<br />
VAN VERSCHILLENDEN AARD. juiste veron<strong>de</strong>rstelling, mits men niet met kwak<br />
un<br />
zalvers te doen heeft ; .<strong>de</strong>rgelijke nauwkeurig<br />
Microbiue.<br />
he<strong>de</strong>n behooreö juist tot <strong>de</strong> manoeuvres van hen<br />
( Voorloopige waarschuwing.)<br />
en hun 'helpers en dienen" om <strong>de</strong> goedgeloovigen<br />
Door H. H. ÖAMERLING te Nijmegen is een van 't spoor te lei<strong>de</strong>n door hen vertrouwen in<br />
brochure uitgegeven, getiteld : „ Vereenvoudigd J te werkman, boezemen. in<strong>de</strong>rdaad wonen<strong>de</strong> „in Abrahams<br />
Bio-rChemisch hamoeopalischyeneesmid<strong>de</strong>l'\ waarbij schoot" Wij hebben te Breda <strong>de</strong>n een „heer bezoek MAATJENS", gebracht, hij een kwam flink<br />
allerhan<strong>de</strong> genezingen wor<strong>de</strong>n beloofd bij het 0ns gul en .lachend te ^jemoet en verzeker<strong>de</strong><br />
gebruik van Microbine A., B. en C. en een stof | onmid<strong>de</strong>llij-k ' en met <strong>de</strong>? meeste beslistheid —<br />
Virol genaamd.- - Het on<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong>ze mid- 't was. <strong>de</strong>n gezon<strong>de</strong>n mari i trouwensv aan te zien<br />
<strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len is nog niet geheel afgeloopen, I dat hij nooit ziek geweest was, nooit pillen<br />
maar wij kunnen thans reeds me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen. dat \had ingenomen en nooit éen attest had afgegeven] xxw^veelgelezen N. A. C.<br />
' , VAI l « P BE ons : Voordat ik Foster's Zalf gebruikte, heb ik<br />
geruimen tijd last gehad van uitslag op <strong>de</strong>n rug van<br />
bei<strong>de</strong> han<strong>de</strong>n, welke gepaard ging met een hevige<br />
jeuking en kleine bultjes. Verschillen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len<br />
had ik reeds hier<strong>tegen</strong> gebruikt, doch zon<strong>de</strong>r daarbij<br />
heil te vin<strong>de</strong>n, 's Nachts vooral was <strong>de</strong> pijn ondragelijk,<br />
ik krab<strong>de</strong> mijn han<strong>de</strong>n -dan open, die 's morgens<br />
onkenbaar waren. De ontsteking zat tusschen<br />
vel en het vleesch en daar ik altijd gezond geweest<br />
was, had ik geen begrip wat dit zijn kon. Toen een<br />
mijner kennissen mij op Foster's Zalf opmerkzaam<br />
maakte liet ik da<strong>de</strong>lijk een doosje komen en by het<br />
eerste doosje gevoel<strong>de</strong> ik reeds een groote verlichting,<br />
terwijl ik binnen veertien dagen "volkomen^ genezen<br />
was van mijn lastige ziekte.<br />
Ik on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> verklaar dat het bovenstaan<strong>de</strong><br />
waar is en machtig u het publiek te maken op elke<br />
wijze die u goeddunkt."<br />
Deze laatste regels, door ons gecursiveerd, zijn<br />
wel in <strong>tegen</strong>sprak met wat wij later, in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
Courant, als „Ingezon<strong>de</strong>n stuk" lazen :'<br />
Mijnheer <strong>de</strong> Redavteur.<br />
Bij voorbaat dank voor <strong>de</strong> plaatsing van o.s. in<br />
het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong>n heer J<br />
I °f rechtstreeks of zij<strong>de</strong>lings verlof had gegeven De on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> T. JURRIENS, oud 79 jaar;<br />
MABEL, te Amsterdam, heeft geleerd, dat Micro- | eenig getuigschrift namens hem te schrijven.^<br />
wonen<strong>de</strong> Patersstraat 24 alhier, in uw geacht blad<br />
biné A. nit niets an<strong>de</strong>rs bestaat dan uit zuivere<br />
van 6 Nov. j.1. gelezen hebben<strong>de</strong> omtrent <strong>de</strong> uit-<br />
Vergelijk daar nu eens me<strong>de</strong>, hetgeen wij<br />
melksuiker. Voor het geneesmid<strong>de</strong>l wordt/1.50 <strong>de</strong> bovenstaan<strong>de</strong> advertentie uit <strong>de</strong> Bredabesteed,<br />
terwijl voor een consult ƒ 5 moet wor<strong>de</strong>n<br />
betaald. £jj£ «^M<br />
Sten zij voorzichtig !<br />
Altijd weer valsche attesten.<br />
„Het is al weer zoo, 't was wel te wachten !"<br />
zong v. Zeggelen in zijn tijd en we kunnen <strong>de</strong>zen<br />
werkilï g ]"•? * Fo . 8te £ 8 Zal ^ net uu uu ououaa, uo ***** ^<strong>de</strong>j<br />
«ur«wu«Bi<br />
<strong>tegen</strong> huidziekten, leukmgen enz., verklaart datnij<br />
sehe couranten hebben gecursiveerd en dan | er niets van wee+<br />
vragen+wij voor <strong>de</strong> jzooveelste,maal, wat. is. toch! Wel heb ik die zalf "twee jaar gele<strong>de</strong>n gebruikt,<br />
het bedrijf van al die geheimmiddélfabrikanten, doch er niet <strong>de</strong> minste baat bij gevon<strong>de</strong>n.<br />
<strong>de</strong>pothou<strong>de</strong>rs, agenten en <strong>de</strong>rgelijke, die te Nadat ik <strong>de</strong> Zalf ontvangen en <strong>de</strong>ze gebruikt<br />
zamen zulke leugens opstellen. In het dagelijksche had, kwam er een heer bij me, die vroeg of ik er baat<br />
leven, in <strong>de</strong> maatschappij zijn het waarschijnlijk | bij gevon<strong>de</strong>n had. Ik veiklaar<strong>de</strong> fyem v&n niet en<br />
of wor<strong>de</strong>n zij althans gerangschikt on<strong>de</strong>r „fat<br />
aanhef bij voorbaat gerust toepasselijk verklaren SOenlijke menschen", hun gewone doen en laten<br />
telkens wanneer wij een on<strong>de</strong>rzoek instellen kan eerlijk zijn en zij • zou<strong>de</strong>n zich beleedigd<br />
naar, <strong>de</strong> vertrouwbaarheid van een getuigschrift acnten wanneer men hun <strong>de</strong>n rug toekeer<strong>de</strong><br />
van een of an<strong>de</strong>r geheimniid<strong>de</strong>lkramer en dan om hun karakterloosheid en toch zullen zij thuis<br />
steeds' Weer on<strong>de</strong>rvin<strong>de</strong>n, dat alles leugen en in hun binnenkamer of op hun kantoor bij elkaar<br />
bedrog is.<br />
overleggen met welke leugens zij nu weer hun<br />
in <strong>de</strong> Bredasche couranten von<strong>de</strong>n wij <strong>de</strong>ze I me<strong>de</strong>menschen zullen bedotten en vooral <strong>de</strong>ge<br />
maand <strong>de</strong> ' volgen<strong>de</strong> welspreken<strong>de</strong> aanbeveling : ! nen on<strong>de</strong>r hen, die ongelukkig zijn door ziekte<br />
.De Bredanaars moeten het volgen<strong>de</strong> lezen en pijnen.<br />
en wanneer zij het gelezen hebben, moeten zij Niets dan leugens, leugens, leugens, 't is om<br />
het gelooven, want. het kan bewezen wor<strong>de</strong>n, daar te walgen !<br />
<strong>de</strong>ze.. verklaring gedaan werd door een inwoner O, wij weten 't wel, dat velen het zoo erg niet<br />
van»'Breda met het doel om <strong>de</strong> bevolking <strong>de</strong>zer J inzien, dat <strong>de</strong> meesten er om lachen, maar men<br />
:stad van dienst" té' zijn. moet, zooals wij, weten, hoeveel geld er wordt<br />
De heer J. MAATJENS, wonen<strong>de</strong> Boscnstraat, f weggesmeten vooral .door <strong>de</strong> armeren die op<br />
hoek Abrahamsschoot te Breda, <strong>de</strong>elt ons me<strong>de</strong> :) <strong>de</strong>ze leugens vertrouwen en die »juist door zxilk<br />
p. Geduren<strong>de</strong> rmm een jaar ben ik niet verZosï! geknoei met nietswaardige kwakzalverijen dikgeweest<br />
van. een hevige pijn in <strong>de</strong>n rug en ih <strong>de</strong>\ wij Is <strong>de</strong>n geschikten tijd van genezing laten<br />
zij<strong>de</strong>n. Ik was immer zeer vermoeid ,en dof in verloren gaan — en dan begrijpt men, dat er<br />
het hoofd err mijn werk was mij een straf gcwqr<strong>de</strong>m geen plaats mag gegeven wor<strong>de</strong>n aan een luchtwanf*<br />
c toen présentée]<strong>de</strong> hij mij een sigaai. Dat is alles<br />
wat ik er van geprofiteeid heb, al meenën sommige<br />
dat ik voor die advertenties betaald "word.<br />
Al die annoncen wor<strong>de</strong>n geplaatst buiten vooikennis<br />
van on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> en ik begrijp niet hoe<br />
<strong>de</strong> inzen<strong>de</strong>r zoo brutaal is om mijn naam zoo te<br />
affronteeren.<br />
Den 6en Aug. 1.1. heb ik er ook <strong>tegen</strong> geschreven,<br />
maar het heeft niet geholpen, zooals nu blijkt. Ik<br />
verzoek ver<strong>de</strong>r verschoond te blijven van 't gebruik<br />
maken van mijn naam ; want ik heb er een boel<br />
last van. Telkens plagen ze mij met vragen of ik<br />
nog jeukingen heb, wat ik aan <strong>de</strong> annonces verdien<br />
en al zulk moois meer. Ik heb er nu genoeg var en<br />
verklaar er geen baat bij te hebben gehad. Dus, wie<br />
die Zalf wil hebben, <strong>de</strong>nke om <strong>de</strong> centen ; ik voor<br />
mij heb er geen baat bij gevon<strong>de</strong>n.<br />
T. JUBRIENS.<br />
Paterstraat 24."<br />
„De Controleur", dit laatste stuk overnemen<strong>de</strong>,<br />
voegt er aan toe :<br />
,,'t Is <strong>de</strong> herhaling van een ou<strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis.<br />
- - Zak het publiek nooit wijzer wor<strong>de</strong>n? vraagt<br />
a'lles wät ilt' <strong>de</strong>ed, geschied<strong>de</strong> met' veel 1 ^artig _/spotten meft <strong>de</strong> lichtgeloovigheid,, <strong>de</strong>r men.<br />
moeite. Ik was zeer. terneergeslagen toen een ' menschen.<br />
Doch het Verwijt treft maar ten halve. Direc-<br />
kennis mij op Uw Foster s Rugpijn Nierenpillen Juist daarom echter en met dit- .nieuwste, tiën van bla<strong>de</strong>n moesten meer verantwoor<strong>de</strong><br />
opmerkzaam, maakte. Ik was' blij van af efenj spreken<strong>de</strong> voorbeeld voor oogen nog iets an<strong>de</strong>rs. lijkheidsgevoel bezitten en niet die soort dingen<br />
vijf<strong>de</strong>n dag reeds beterschap te bemerken en In,eene advertentie wordt grovelijk misbrüikj [plaatsen, met het armzalig excuus, dat <strong>de</strong> adver<br />
ik werd
„Ingezon<strong>de</strong>n stuk" aan, opgenomen in <strong>de</strong> Stads-<br />
Editie van <strong>de</strong> Opr. Haarl. Ct. :<br />
varend uitziend persoon en een van een skelet.<br />
On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> eerste staat vóór het gebruik, on<strong>de</strong>r<br />
! „De waarheid omtrent <strong>de</strong> Foster's Nier- <strong>de</strong> laatste na het gebruik. En vervolgens :<br />
Kogpija Pllleu.<br />
„Moraal :<br />
Geachte Redactie !<br />
Behan<strong>de</strong>l uzelven niet met kwakzalkers-<br />
Naar aanleiding van <strong>de</strong> advertentie voor bovenmid<strong>de</strong>len ; <strong>de</strong> meeste zijn bedrog en „humbug 1<br />
genoem<strong>de</strong> pülen. voorkomen<strong>de</strong> in uw blad van Woens- Wanneer ^j ziek zijtj raadpleeg een dokter<br />
dagavond. en waarin eene door nuj cm<strong>de</strong>rteeken<strong>de</strong> . zijn voorschrift : dit is <strong>de</strong> eenige goe<strong>de</strong><br />
verklaiing was opgenomen, wil ik thans bekennen,! ^» J , , „ >, b<br />
dat <strong>de</strong>ze verklaring in<strong>de</strong>rtijd door mij is on<strong>de</strong>rteekend | we S en °P <strong>de</strong>n duuI " <strong>de</strong> nadat ik <strong>de</strong> pillen korten tijd had gebruikt. Ik zie<br />
, goedkoopste.<br />
thans vo Een an<strong>de</strong>r drogist had voor zijn raam geplakt :<br />
1 komen het verkeer<strong>de</strong> en onverantwoor<strong>de</strong>Hjke ,Vraag ons niet ; wat is dit of dat patentmid<strong>de</strong>l<br />
van mijn daad in, maar werd toen geheel ver'okt waard ? Want gij brengt ons in verlegenheid,<br />
door <strong>de</strong> mooie praatjes van <strong>de</strong>n colporteur <strong>de</strong>r pillen omdat ons eerlijk antwoord moet zijn dat het<br />
*fi door <strong>de</strong> belofte, dat ik. <strong>de</strong> verklaring on<strong>de</strong>rteeke waar<strong>de</strong>loos is. Als gij vraagt voor hoeveel het<br />
nend, zooveel pillen gratis zou krijgen, als ik maar<br />
verkocht wordt, dat is iets an<strong>de</strong>rs."<br />
wensehte.<br />
Volgt dan we<strong>de</strong>r <strong>de</strong> raadgeving om een genees<br />
In werkelijkheid heb ik van het gebruik <strong>de</strong>zer<br />
pillen niet het minste duurzame gunstige effect heer te raadplegen.<br />
on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n, terwijl later bij on<strong>de</strong>rzoek van mijn<br />
dokter bleek, dat <strong>de</strong> nieiziekte, die <strong>de</strong> colpoiteur Aardig is ook een voorstelling waarin 3 kwak-<br />
mij als het ware had aangepraat, niet bestond, doch zalversmid<strong>de</strong>len, wat hun alcoholgehalte be<br />
dat .ik lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> was aan een paar an<strong>de</strong>re aandoetreft, aanschouwelijk vergeleken wor<strong>de</strong>n met<br />
ningen, die na gepaste behan<strong>de</strong>ling geheel genazen. Whisky van 50 %, Champagne van 9, Claret<br />
' U dankend voor <strong>de</strong> plaatsruimte teeken ik. van 8 en bier van 5 % en waaruit blijkt dat alle<br />
|^_ Uw dw., drie een veel hooger alcoholgehalte hebben dan<br />
P P. J. A. HTJIJBOOM-VAN ZALEN. <strong>de</strong> drie laatstgenoem<strong>de</strong> dranken en dat zelfs<br />
9 November 1905. Teijlerstraat 89." één <strong>de</strong> Whisky zeer nabij komt.<br />
Men ziet hieruit dat men niet voorzichtig Wij hopen later in <strong>de</strong> gelegenheid te zijn nog<br />
genoeg met <strong>de</strong> kwakzalvers kan zijn. Op alle iets meer uit <strong>de</strong>ze serie over te nemen ; voor<br />
mogelijke wijze trachten zij het publiek te vangen. he<strong>de</strong>n bepalen wij ons tot <strong>de</strong> betuiging van in<br />
Zoo heeft <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> L. I. AKKER, <strong>de</strong> man stemming met <strong>de</strong>ze wijze van bestrijding.<br />
van <strong>de</strong> Abdijsiroop en Klooster balsem, er weer<br />
iets op gevon<strong>de</strong>n, dat trouwens niet nieuw is.<br />
In <strong>de</strong> laatste dagen kan men in <strong>de</strong> meeste bla<strong>de</strong>n<br />
Uit <strong>de</strong> Pers.<br />
een verklaring lezen van een zekeren C. VAN In <strong>de</strong> Nieuwe Arnhemsche Courant vin<strong>de</strong>n wij<br />
NIEÜWLAND, wiens handteekening gelegaliseerd is het on<strong>de</strong>rstaand „Ingezon<strong>de</strong>n Stuk" met het<br />
door <strong>de</strong>n Burgemeester van Rotterdam. antwoord <strong>de</strong>r Redactie ; zooals bekend, staan<br />
„Nu zal 't wel waar en echt zijn wat er in dit wij op het standpunt van <strong>de</strong>n inzen<strong>de</strong>r.<br />
attest verklaard wordt", zal misschien menigeen<br />
zeggen, die niet juist op <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> zaak „M !<br />
is, maar dat behoeft volstrekt niet het geval Ik geloof wel uit naam van zeer vele, zoo niet al<br />
te zijn. De burgemeester erkent alléén, dat <strong>de</strong> uw abonnés te schrijven, om U zeer beleefd te ver<br />
handteekening is van VAN NIEÜWLAND ; meer zoeken in overweging te nemen, advertenties be<br />
niets. Met wat er in het attest staat bemoeit hij treffen<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len; (sic) die door humbug,<br />
zich niet.<br />
schreeuwen<strong>de</strong> reclame, echte (?) getuigschriften wor<br />
Het bhjkt intusschen dat AKKER nu ook in<br />
<strong>de</strong>n aanbevolen, uit uwe kolommen te weren. Wezen-<br />
' * ± , j . ,,. , " , - lijk, waar <strong>de</strong> dagbla<strong>de</strong>n er toch op aangewezen /.i n<br />
Ziet, dat men <strong>de</strong> door hem gepubliceer<strong>de</strong> attesten <strong>de</strong> menschen voor te lichten en waar toch zeer zeker<br />
met al te veel vertrouwt. Et pour cause! een groot aantal uwei lezers, groote waar<strong>de</strong> hechten,<br />
.-.,, ~ ~ ~ , ... aan <strong>de</strong> in het Zaterdag-avond-nummer steeds voor-<br />
Bestrijding van <strong>de</strong> kwakzalverij in een komen<strong>de</strong> Medische Sprokkelingen, kan ik me niet<br />
Ameri. aansch weekblad. goed voorstellen, dat U uw blad disponibel stelt<br />
Meer en meer begint het particulier initiatief v °or Paters Ambrordos, Sanct Paulus en meer zulke<br />
op to tre<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>n strijd fegen <strong>de</strong> kwakzalverij, nonsens. Och toe, antwoord nu s.v.p. niet dat die<br />
In Duitschland en Zwe<strong>de</strong>n bestaan Vereeni- advertenties uwe redactie mets aangaan, ze gaan<br />
„;«„«.« AI* „„„„ „i„ J„ * Ä UÄ+„ÄI#JÄ A «ï u net gekeele blad aan; redactie, directie en adnirjgmgen,<br />
die. even als <strong>de</strong> onze, netzen<strong>de</strong> doel be- L. y -• . ' , - . u 1 ,., .<br />
^v ... j j j j i stratie ziin te nauw verwant om zich met dit antoogen;<br />
m Oostenrijk werd <strong>de</strong>zer dagen een <strong>de</strong>r- woord af J te niakep. >t Is toch waarlijk al te er<br />
gelijke Vereenigmg opgericht en ook m Frankrijk noe eenvoudige menschen vaak hunne zuur veris<br />
men aan het werk. dien<strong>de</strong> penningen voor zulke geneesmid<strong>de</strong>len uit-<br />
Zelfs in Amerika, het land van reclame, heeft geven, vaak uit « anhoop (en daarop wordt gespecujuist<br />
die reclame <strong>de</strong> aandacht getrokken, voor- leerd.) Ik zou uwen medischen sprokkelaar wel eens<br />
zoover het betreft <strong>de</strong> aankondiging van aller- willen wordt : vragen Pater, hoe klooster, zijn oor<strong>de</strong>el enz., is is, dat en niet of Z.E.d. al te erg.<br />
wor<strong>de</strong>n aanbevolen.<br />
het<br />
lei z.g. geneesmid<strong>de</strong>len'— spécialités — die niet Toe redactie, aangebracht toe vindt administratie, eens een steek artikel <strong>de</strong><br />
In een te New-York veschijnend, geïllustreerd<br />
daaraan hoof<strong>de</strong>n<br />
<strong>tegen</strong> alles en nog wat op opzienbaren<strong>de</strong> wijze<br />
eens<br />
Weekblad: „Collier's The National Weekly", is<br />
te wij<strong>de</strong>r bij elkaar Het cachet en weiger dat aan die vele fraaie mid<strong>de</strong>len advertenties gegeven<br />
uit uwe kolommen.<br />
in het no. van 7 October een reeks artikelen, ge<br />
Hoogachtend,<br />
schreven door Samuel Hopkins Adams, begonnen,<br />
getiteld : „The great American fraud". In het<br />
HERMAN COHEN.<br />
eerste artikel zegt <strong>de</strong> schrijver dat dit <strong>de</strong> inlei<br />
(De geachte inzen<strong>de</strong>r behan<strong>de</strong>lt in bvs. schrijven<br />
ding is tot een serie, die een uiteenzetting zal een on<strong>de</strong>rwerp, dat bij lange niet zoo eenvoudig is<br />
bevatten van het wezen van <strong>de</strong> z.g. „patent |als j • meent.<br />
medicines" en <strong>de</strong> scha<strong>de</strong> aan het publiek, door Als wij er op wijzen, dat redactie en administra<strong>de</strong>ze<br />
industrie, gegrondvest dikwijls op bedrog tie geschei<strong>de</strong>n zijn, geschiedt dit niet om ons van<br />
en vergif, toegebracht. <strong>de</strong> zaak af te maken, maar omdat hierin een beginsel<br />
Van <strong>de</strong> no's, van 7 en 28 October, die wij voor schuilt, n.1. dit, dat <strong>de</strong> redactie niet het recht behoort<br />
ons hebben, kunnen wij niet-^veel overnemen, i t e hebben, censuur te oefenen over <strong>de</strong> ter plaatsing<br />
'omdat daarin alléén mid<strong>de</strong>len behan<strong>de</strong>ld wor<strong>de</strong>n, aangebo<strong>de</strong>n advertenties.<br />
die, gelukkig, bij ons nog geheel onbekend zijn. ï> e «factie behoudt zich <strong>de</strong> vrijheid voor het<br />
Door enkele voorbeel<strong>de</strong>n willen wii echter à* ? wbhek te Het Ne<strong>de</strong>rl. Tijdschrift TOOT Geneeskun<strong>de</strong> bevat<br />
in zijn no, van 25 November j.1. het volgen<strong>de</strong><br />
van <strong>de</strong> hand van <strong>de</strong>n Hoofdredacteur:<br />
De coöperatieve apothekers-vereeniging „De<br />
on<strong>de</strong>rlinge pharmaceutische groothan<strong>de</strong>l" te<br />
Utrecht, die reeds vroeger, door opneming in<br />
haar prijscourant, me<strong>de</strong>werkte tot <strong>de</strong> verspreiding<br />
van kwakzalversmid<strong>de</strong>len, is. in <strong>de</strong>n strijd<br />
om het bestaan, thans blijkbaar aangeland in<br />
het stadium van aanprijzing en alleenverkoop<br />
van binnen- en buitenlandsche spécialité's, zegge<br />
geheimm id<strong>de</strong>len.<br />
In no. 9 harer Me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen plaatst zij een<br />
,, wa arschuwing" <strong>tegen</strong> noyemoaifcte Mariënba<strong>de</strong>r Reductionspillen,<br />
ter bescherming van <strong>de</strong> „echte" (!).<br />
Gelijk het Maandblad <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong> on-,<br />
langs nog berichtte, staan <strong>de</strong>ze „echte" pillen<br />
op <strong>de</strong> lijst <strong>de</strong>r in Oostenrijk van regeeringswege<br />
verbo<strong>de</strong>n geheimmid<strong>de</strong>len.<br />
Met no. 10 <strong>de</strong>r Me<strong>de</strong><strong>de</strong>lingen is thans een<br />
aanbevelingsbrief verzon<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> fameuse<br />
„tuberculophobine" van Dr. J. L. C. POMPA<br />
VAN MEERDERVOORT. Deze brief kan aan eiken<br />
beroepskwakzalver ten voorbeeld dienen. Immers<br />
in elk stadium <strong>de</strong>r tuberculose doet het geheimmid<strong>de</strong>l<br />
van <strong>de</strong>n ou<strong>de</strong>n dokter won<strong>de</strong>ren : In het<br />
lste tijdperk <strong>de</strong>r tuberculose brengt het genezing<br />
in bijna alle gevallen. In het 2<strong>de</strong> tijdperk<br />
„volgt nog zeer dikwerf genezing en in elk geval<br />
zoodanige verbetering, dat <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>rs nog eenige<br />
jaren een zeer dragelijk leven hebben". Bij tuberculose<br />
in het 3<strong>de</strong> stadium zijn ook nog zeer<br />
enkele gevallen van .,zeer verrassen<strong>de</strong> verbetering"<br />
voorgekomen, natuurlijk na geregeld gebruik<br />
• van het mid<strong>de</strong>l geduren<strong>de</strong> maan<strong>de</strong>n. Volkomen<br />
genezing in het eerste tijdperk vereischt<br />
een voortdurend innemen van POMPE'S medicijn,<br />
in doses van 5—6 lepels per dag, geduren<strong>de</strong><br />
4—6 maan<strong>de</strong>n ! De geheele kuur kan thuis<br />
plaats hebben; ligkuren zijn niet noodig. Het<br />
eenige wat blijkbaar noodig is. is het ijverig<br />
gebruik van POMPE'S drank !<br />
Met <strong>de</strong>zen brief meent Dr. POMPF ,,voldaan<br />
te hebben aan <strong>de</strong> vragen van vele collega's om<br />
eenige inlichtingen te mogen ontvangen omtrent<br />
zijn behan<strong>de</strong>ling van teringlij<strong>de</strong>rs met tuberculophobine".<br />
Werkelijk ? — Van het mid<strong>de</strong>l zelf vertelt hij<br />
alleen, dat het on<strong>de</strong>r h oogen stoomdruk wordt<br />
bereid, waardoor het gesteriliseerd wordt en dat<br />
het is „samengesteld uit verschillen<strong>de</strong> plantaardige<br />
zelfstandighe<strong>de</strong>n, van welke enkele tot<br />
nu toe geheel .onbekend zijn in <strong>de</strong> materies»<br />
medica".<br />
Of <strong>de</strong> materies medica met <strong>de</strong>ze aanwinst isgebaat<br />
? — Sterke twijfel is geoorloofd. De<br />
brief van Dr. POMPE toont al te dui<strong>de</strong>lijk, dat<br />
<strong>de</strong>ze heer met <strong>de</strong> geneeskundige wetenschap geen<br />
zeer innige betrekkingen heeft on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n. Do<br />
eenigen vermoe<strong>de</strong>lijk,' die ermee gebaat zijn,<br />
zijn <strong>de</strong> beurs van <strong>de</strong>zen obscuren uitvin<strong>de</strong>r en<br />
thans ook <strong>de</strong> kas van „Den on<strong>de</strong>rlingen pharmaceutischen<br />
groothan<strong>de</strong>l".<br />
Mij wil het voorkomen, dat eenig toezicht op<strong>de</strong><br />
leiding van <strong>de</strong>ze vereeniging van <strong>de</strong> zij<strong>de</strong><br />
harer le<strong>de</strong>n niet geheel overbodig is.<br />
Amsterdam, 20 November 1905.<br />
H. BURGER.<br />
ADVERTENTIEN.<br />
waarschuwen, ook <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> m haar blad<br />
vçor enKeie vooroeeiaen wmea wij eenrer üe opgenomen aankondigingen, wanneer zij vermeent<br />
wij55ö aantoonen waarop <strong>de</strong> strgo wórdt gevoerd, L^ te moeten doen.'Van die vrijheid maken wij herwaaruit<br />
tevens bhjkt» dat <strong>de</strong> schrijver reeds j haal<strong>de</strong>lijk gebruik. Doch zij bezit niet het recht<br />
HOTEL DU COMMERCE<br />
te Lei<strong>de</strong>n,<br />
door an<strong>de</strong>ren wordt gesteund. Ue beslissen, wat al of niet zal wor<strong>de</strong>n geplaatst.<br />
Zoo wordt ons voorgesteld een plaat, die te Dit zou <strong>de</strong>n weg openen voor <strong>de</strong> ergste willekeur.<br />
wordt H.H. Medici ten zeerste aanbevolen.<br />
Chicago voor een drogistwinkel is opgehangen. He<strong>de</strong>n zou zij <strong>de</strong>ze, morgen gene advertentie kunnen<br />
On<strong>de</strong>r het opschrift :<br />
TT . ,1 . -. -,<br />
„Het gewone resultaat van het gebruik van<br />
Hoodwinks Sarsaparilla of elk an<strong>de</strong>r oud<br />
geheim mid<strong>de</strong>l,"<br />
in <strong>de</strong>n ban doen, eenvoudig omdat zij haar onwel- s/12<br />
I gevallie zijn. Er doen zich gevallen voor, waarin<br />
^ k AJ^AJ^ gemoeid is bij <strong>de</strong> plaatsing van adver-<br />
I tenties • maar <strong>de</strong>ze behooren hooge uitzon<strong>de</strong>ring te<br />
blijven.<br />
Red. N. A. C.y Maandblad<br />
JU. DE GRAUW. Prop.<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> Kwab. ligt ter lezing.<br />
zien wij twee teekeningen. Een van een wel
BIJVOEGSEL ]|<br />
MUZIEKBESCHOUWINGv<br />
fatsoenlijk boek — een omslag ; sterker nog :<br />
het heeft een geïllustreerd omslag. Het plaatje<br />
behooren<strong>de</strong> bij No. 12 van het Maandblad, op <strong>de</strong>* voorzij<strong>de</strong> stelt voor : „Grootmoe<strong>de</strong>r's<br />
; uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging <strong>tegen</strong> |lezing". Een\héél oud vrouwtje 1'met een kat op<br />
A bdij - Sir o o p. Eene advertentie" op] mu<br />
haar schoot en omringd door drie meisjes, wien<br />
ziek. Parodistisch mannenkoor, gecomponeerd<br />
<strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
zij <strong>de</strong> voor<strong>de</strong>elen van Foster's geneesmid<strong>de</strong>len (?)<br />
door ARTHUR CLAESSENS.<br />
Inhoud van het Bijvoegsel :<br />
zit voor te ï wauwelen. Het best je is kindsch,<br />
Het is, naar wij meenen, <strong>de</strong> eerste maal dat<br />
Aanschrijving <strong>tegen</strong> kwakzalverij in Elzas-Lolharingen. weet nauwelijks wat 't stamelt en <strong>de</strong> meisjes<br />
lin ons blad een muzikale compositie wordt be<br />
Boekbeschouwing •" Dictionaire Foster.<br />
zijn te jong om <strong>de</strong> leugens van <strong>de</strong> leuteren<strong>de</strong><br />
l sproken ; dat wy daartoe thans overgaan zal <strong>de</strong><br />
Muzû kbttc houwing : Abdij-siroop, een advertentie op muziek. grootmama te begrijpen. Een tamelijk ontoe<br />
|, hierboven geplaatste titel Wel dui<strong>de</strong>lijk maken.<br />
Correspon<strong>de</strong>ntie. ' » L^<br />
rekenbaar groepje dus gelukkig ! Het prentje<br />
Dachten, wij eerst dat met het koor een re<br />
Register op <strong>de</strong>n 25en jaargang van het Maandblad<br />
op <strong>de</strong> achterzij<strong>de</strong> heeft tot titel ! „'t Is voor<br />
clame voor <strong>de</strong> Abysiroop was bedoeld, bij na<strong>de</strong>r<br />
Aanschrijving <strong>tegen</strong> kwakzalverij in moe<strong>de</strong>r". Een klein boerenmeisje, in <strong>de</strong> han<strong>de</strong>n!<br />
inzien bleek ons het <strong>tegen</strong><strong>de</strong>el. Een gefingeer<strong>de</strong><br />
Elzas-Lotharingen.<br />
een paar doosjes Foster's rugpijn-nieren-pillen;<br />
I advertentie — een ongeiïraagd getuigschrift van<br />
(Prosit !) Blijkbaar heeft zij <strong>de</strong> jaren <strong>de</strong>s on<strong>de</strong>r-!<br />
| een inwoner van Knollendam — in <strong>de</strong>n trant<br />
* In <strong>de</strong> oud-fransche provinciën Elzas en Lotha<br />
van <strong>de</strong> dagelijks voorkomen<strong>de</strong> z. g. ; attesten<br />
scheids nog niet bereikt en dus moet men<br />
ringen zijn sommige wetten nog niet geheel<br />
! van AKKER vormt <strong>de</strong>n text van een .geestig ge<br />
het haar vergeven, dat zij haar geld niet voor<br />
overeenkomstig aan die in <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re lan<strong>de</strong>n van<br />
schreven mannenkoor, waaruit blijkt hoe <strong>de</strong><br />
| wat beters besteed<strong>de</strong>. Dit zijn <strong>de</strong> reclame-omslag<br />
het Duitsche Rijk ; zoo is het niet uitdrukkelijk<br />
componist over <strong>de</strong> — alle-kwalen-zon<strong>de</strong>r-on<strong>de</strong>rplaatjes.<br />
bij <strong>de</strong> wet aan apothekers verbo<strong>de</strong>n om genees<br />
! scheid-genezen<strong>de</strong> — Abdysiroop <strong>de</strong>nkt. Bij het<br />
kundigen raad of bijstand te verleenen. Ten<br />
Dan een inleiding, beginnen<strong>de</strong> :<br />
| hooren gaat gelukkig alle gedachten aan een<br />
ein<strong>de</strong> <strong>de</strong> misbruiken en <strong>de</strong> kwakzalverij en, die<br />
„De noodzakelij kheid, die zich in elk huis' j reclame verloren en leert men werkelijk <strong>de</strong> siroop<br />
daarvan het gevolg zijn, te beteugelen, heeft <strong>de</strong><br />
.doet gevoelen om een beknopt woor<strong>de</strong>nboek^ | naar zijn waar<strong>de</strong> schatten ; een echte parodie.<br />
Regeeringspresi<strong>de</strong>nt het vorige jaar een rond<br />
bij <strong>de</strong> hand te hebben (sic), dat gemakkelijk] Voor zoover wij, als leek, kunnen oor<strong>de</strong>elen,<br />
schrijven toegezon<strong>de</strong>n aan alle districtsgenees-<br />
is op te slaan en <strong>de</strong> juiste beteekenis geeft vad is ook <strong>de</strong> compositie — als zoodanig — aan<br />
heeren, waarbij <strong>de</strong>ze aangemaand wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>n<br />
I woor<strong>de</strong>n, welke <strong>de</strong> basis van onze taal vormen, | Mannenkoren wel aan te bevelen.<br />
han<strong>de</strong>l in geheimmid<strong>de</strong>len zooveel mogelijk <strong>tegen</strong><br />
heeft ons aanleiding gegeven dit boekje uit te Het muziekstuk, partituur / 0,70 en 't stel<br />
te gaan.<br />
geven en aan te bie<strong>de</strong>n.''<br />
J stemmen / 0.80, is in <strong>de</strong>pot bij <strong>de</strong>n muziek-]<br />
1. door bij het visiteeren van <strong>de</strong> apotheken<br />
Ge ziet, lezer, dat ik gelijk had, toen ik in I han<strong>de</strong>l HENRI MOSMANS, te 's HertogènbosçJh .<br />
nauwkeurig na te gaan of <strong>de</strong> apothekers bekend<br />
<strong>de</strong>n aanhef <strong>de</strong>zer beoor<strong>de</strong>eling zei, dat dé' Lon<br />
zijn met <strong>de</strong> samenstelling <strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>len die zij<br />
<strong>de</strong>nsche firma zich kenmerkt door goe<strong>de</strong>rtieren<br />
in voorraad hebben en zoo zij dienaangaan<strong>de</strong><br />
heid en lief<strong>de</strong> voor onze taal (en duiten !) CORRESPONDENTIE, .<br />
geen zekerheid kunnen erlangen <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len<br />
Maar o, désüluzie ! Aan het slot komt <strong>de</strong> aap<br />
uit <strong>de</strong> mouw. Want <strong>de</strong> firma vergeet plotseling I . ,—<br />
lin beslag te nemen.<br />
V. D. Jr. te Z. en Hf. te W b. D. Wij wachten nog op<br />
haar taallief<strong>de</strong> en <strong>de</strong> porte-monnaie-lief<strong>de</strong> komt<br />
2. door toe Ae zien of <strong>de</strong> apothekers ook mis<br />
na<strong>de</strong>re inlichtingen en willen<strong>de</strong> zaak gaarne onbevooroor<strong>de</strong>eld<br />
boven, domineert alle an<strong>de</strong>re lief<strong>de</strong>s ; na <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>kn ; gelieve dus nog tot het volgend no. geduld te<br />
bruik maken met het verkoopen van die genees<br />
opsomming van <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re voortreffelijke hebben.<br />
mid<strong>de</strong>len, welke zon<strong>de</strong>r voorschrift van een<br />
W. H. te T. Voorzoover" wij weten bevat Sedlitz Chanteaud<br />
eigenschappen van Foster's pillen heet het op ! geen scha<strong>de</strong>lijke bestand<strong>de</strong>elen.<br />
geneesheer mogen wor<strong>de</strong>n afgeleverd, in zoo<br />
eens :<br />
L. J. R. te 's-G. fin Mevr. A. S. te U. Uw belangwekkend<br />
verre zij daarme<strong>de</strong> kwakzalvershan<strong>de</strong>l drijven.<br />
ij schrijven — waarvoor onzen dank — zullen wij. 'zeer- • spoed ig<br />
„Ons doel is enkel <strong>de</strong>ze verdiensten in elk<br />
i^3. als zulk een misbruik moet ook beschouwd<br />
behan<strong>de</strong>len ; <strong>de</strong> ruimte ontbreekt ons thans.<br />
huisgezin bekend te maken,- waar een bedroefd<br />
wor<strong>de</strong>n, wanneer zij <strong>de</strong>rgelijke mid<strong>de</strong>ltjes of<br />
Mr. JE. Is. v E te 's-G. en C. J. K. (e B., Toezen<strong>de</strong>r van <strong>de</strong><br />
lij<strong>de</strong>r (hoe aandoenlijk !) aan <strong>de</strong> een of an<strong>de</strong>re I N. A. C, S. J. F. te JD. en J. B. te L. Dw allen dank voor<br />
mid<strong>de</strong>len door hen zelf vervaardigd openlijk<br />
nier- of blaasziekte verblijft."<br />
i het gezon<strong>de</strong>ne. p% r<br />
aanprijzen door circulaires, vlugschriften, advertentiën<br />
enz. of dienaangaan<strong>de</strong> dankbetuigingen<br />
Dè inleiding is on<strong>de</strong>rteekend : „Uw toege Mevr. v. A. V. te N. Wij ! danken u zeer voor uw welwillend<br />
antwooid.<br />
of aanbevelingen laten drukken of ten toon<br />
negen" (volgt firmanaam). Amicaal, nietwaar ?<br />
_G. Pk. Q. M. te N. Als boven; wij hou<strong>de</strong>n ons voor mogelijke<br />
stellen.<br />
JBij een volgen<strong>de</strong> uitgave wordt dit „toegenegen" na<strong>de</strong>re inlichtingen zeer aanbevolen. •<br />
wel vervangen door „t. t."<br />
4. Ver<strong>de</strong>r moet als misbruik wor<strong>de</strong>n aange- j<br />
Mej. J. R te R. Het ia niet juist <strong>de</strong> samenstelling van<br />
Blz. 1, als hoofd : „Bepaling en spelkunst leen mid<strong>de</strong>l, die het tot kwakzalverij stempelt. Wanneer van<br />
merkt, wanneer <strong>de</strong> apotheker zulke mid<strong>de</strong>len j<br />
<strong>de</strong>r woor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche taal." De zoo'n mid<strong>de</strong>l <strong>de</strong> samenstelling voldoen<strong>de</strong> bekend is, zelf»<br />
niet op aanvraag nu en dan aflevert, maar wan<br />
f wanneer het somwijlen geneeskiachtig werken<strong>de</strong> stoffen bevat,<br />
lijst begint, zooals een heuschelijk woor<strong>de</strong>nneer<br />
hij gewoon is lij<strong>de</strong>rs geneeskundigen raad<br />
dan nog kan het een kwakzalverfmid<strong>de</strong>l wor<strong>de</strong>n, wanneer<br />
boek, met <strong>de</strong> letter A_ Een beknopte dictionnair 'het <strong>tegen</strong> allerlei kwalen als onfeilbaar wordt aanbevolen<br />
te geven en daarbij <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len geregeld i<br />
is 't in<strong>de</strong>rdaad ! Toch kan men er wat uit leeren. zon<strong>de</strong>r dat <strong>de</strong> patiënt te voren is on<strong>de</strong>rzocht en men zekerheid<br />
verschaft.<br />
j heeft van <strong>de</strong> oorzaak <strong>de</strong>r kwaal. Een .ernstig geneeskundige<br />
Aal = soort engelsen bier. Aambei = ziekelijke<br />
In voorkomen<strong>de</strong> gevallen wordt verzocht nauw- j<br />
cal, zon<strong>de</strong>r dat on<strong>de</strong>rzoek, geen geneesmid<strong>de</strong>l of geneesmetho<strong>de</strong><br />
zwelling (Ik raad echter niemand aan in in een ij aanbevelen,- mie het wel doet — en daarbij 'volkomen genezing!<br />
keurig aanteekening te hou<strong>de</strong>n van alle omstan<br />
café „aal" te bestellen ; en mocht men een abcès belooft — al is hij soms nog zoo knap, is een kwakzalver.<br />
dighe<strong>de</strong>n, om zoo mogelijk vervolging te kunnen<br />
, Uit dit oogpunt beschouwen wij Bieter s Zokôro; <strong>de</strong> hooge<br />
in <strong>de</strong>n mond hebben, zeg dan ook uw genees<br />
instellen volgens <strong>de</strong> wet.<br />
prijs is voor ons slechts bijzaak en, zooals gezegd, ook <strong>de</strong><br />
heer niet, dat ge een aambei hebt !) En zoo gaat samenstelling. jkfiàf<br />
het door, al maar door. Heuseh, er is uit dit A. H. te N. Dank voor uw bericht ; wij bevelen ons ven<strong>de</strong>r<br />
aan.<br />
BOEKBESCHOUWING. boekske wat te. leeren al is het niet veel<br />
v. W. te 3. Zie over Sanatogeen het Maandblad van Juli<br />
goeds.<br />
1905.<br />
Dictionnaire Foster. Uitgegeven door Foster Varietas <strong>de</strong>lectat ! Tusschen <strong>de</strong> woordénreek- Dr. V. JB. te L. en A. S. te B. In dank doch te laat voor<br />
Mc. Clellan Co., London W.<br />
sen staan bladzij<strong>de</strong>n vol reclames voor <strong>de</strong> Foster's dit no. ontvangen. • , ^jjül<br />
pillen. Dat „aal" en „aambei" <strong>de</strong> basis van onze — Veel moest tot een volgend no. blijven liggen.<br />
Foster's goedheid kent geen perken ! Geheel taai vormen — soit ! Maar nu ook nog die flauwe,<br />
belangeloos geeft die Lon<strong>de</strong>nsche firma een! walgelijke, opgeschroef<strong>de</strong>, in-het-oog-loopend<br />
Ne<strong>de</strong>rlandsen woor<strong>de</strong>nboek uit.... alléén uit<br />
Register op <strong>de</strong>n vijf en twintigsten jaargang<br />
nonsensikale ophemelarij van een praeparaat<br />
lief<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche taal. Ik stel het te moeten lezen, dat <strong>de</strong>n Ne<strong>de</strong>rlandscheh voljse<br />
yan het Maandblad.<br />
op onuitsprekelijk hoogen prijs, dat mij een moet aangesmeerd wor<strong>de</strong>n — en dit alles on<strong>de</strong>r<br />
exemplaar werd toegezon<strong>de</strong>n en dan nog wel <strong>de</strong>n <strong>de</strong>kmantel van philanthropie en taailief<strong>de</strong><br />
in m'n kwaliteit van letterkundige ! „Op prijs — dàt wordt mij te machtig.<br />
(De cijfers ge ven het nommer van het Maandblad aan.<br />
stellen" is wel wat zwak uitgedrukt. Neen, ik, Nog even zien bij <strong>de</strong> K : kwakzalven = valsche Ber. betcekent Berichten, Boekbesch. Boekbeschouwing,<br />
ben er door verlekkerd, ik heb er van gesmuld geneesmid<strong>de</strong>len verkoopen. Deze <strong>de</strong>finitie staat Corr. Correspon<strong>de</strong>ntie, H. W. Herhaal<strong>de</strong> Waarschuwin<br />
ik reken 't me tot 'een groote eer, ik niet vet gedrukt. En uit wraak over dit hemelgen, Ingez. Ingezon<strong>de</strong>n en JR. Rechtszaken.)<br />
ik ik kan geen woor<strong>de</strong>n vin<strong>de</strong>n (zelfs in tergend verzuim, uit wanhoop, dat men • on<strong>de</strong>r<br />
Foster's woor<strong>de</strong>nboek niet !) om m'n dankbaar wetenschappelij ke vlag een mod<strong>de</strong>rschuit bij mij \Al)dysiroop. Attest voor<br />
1<br />
heid te uiten. Zéér attent van genoem<strong>de</strong> firma : [ heeft binnengeloodst, eindig ik <strong>de</strong>ze bespreking, „ Eigenaardige aanbeveling v. — Ber. 12<br />
een schrijver dient in <strong>de</strong> eerste plaats op <strong>de</strong> hoogte resumeeren<strong>de</strong> :<br />
„ op muziek<br />
12<br />
te zijn van <strong>de</strong> woor<strong>de</strong>nlij sten ; waar zou hij Dit prul is het meest dégoûtante reclame Af <strong>de</strong>eling Amsterdam. Bestuur v. d. — • Ber. 5<br />
an<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n (vooral <strong>tegen</strong>woordig!) vandaan mid<strong>de</strong>l, dat mij ooit in han<strong>de</strong>n kwam. Wanneer<br />
Antimorphine,<br />
Corr, 11<br />
halen ? En met behulp van dit geschenk zal 'k<br />
I Anlipositine.<br />
1]<br />
het stomme papier van <strong>de</strong>ze onnutte uitgave<br />
dan nu een beoor<strong>de</strong>elinkje schrijven over het<br />
I Antitranspirine,<br />
10<br />
had kunnen vermoe<strong>de</strong>n met wat voor leugens | Antivivisectionistisch Hospitaal te Lon<strong>de</strong>n. Ber.<br />
boekje. Men mag een gegeven paard niet in <strong>de</strong>n<br />
2<br />
en bedotterij het bedrukt zou wor<strong>de</strong>n, had het ;.Attest. Bedrog met een —• van Foster's<br />
bek zien ; ik zal dat wèl doen. Want primo laat geweigerd <strong>de</strong> drukinkt op te nemen. Want <strong>de</strong>ze pillen.<br />
E 9, 10, 12<br />
'k me niet door spreek woor<strong>de</strong>n influenceer en ratjetoe van onvolledige en verkeer<strong>de</strong> woord „ <strong>tegen</strong> Sanguinose.<br />
3, 4<br />
en secundo maken boeken een uitzon<strong>de</strong>ring op uitleggingen en laxeermid<strong>de</strong>ltjes-aanprijzerij is „ van Finkpillen.<br />
5, 8<br />
| die gegeven paar<strong>de</strong>n. Daarbij : het paard werd zóó rot en bedorven dat het me spijt er<br />
Attesten van Haverhoek,<br />
Ber 3<br />
|mij (blijkens het adres) toegezon<strong>de</strong>n óm het in<br />
„ voor geheimmid<strong>de</strong>len. 1, i, 4, 5 10, 12<br />
nog zooveel woor<strong>de</strong>n aan verknoeid te hebben. „ — Waar<strong>de</strong> van<br />
<strong>de</strong>n bek te zien. En daarom : recht door zee en<br />
1<br />
- *<br />
eerlijk mijn oor<strong>de</strong>el hier neergeschreven.<br />
EDOUARD RÖPCKE.<br />
| Band Barrtre.<br />
Foster's woor<strong>de</strong>nboek heeft zooals een<br />
\Cç.rr,<br />
Êarsol.
Bloedvergiftiging. Ber.<br />
Bod* van „Sanitas". Boekbesch<br />
Boekbeschouwing :<br />
% De Bo<strong>de</strong> van „Sanitas".<br />
Dictionnaire Foster.<br />
Natuurbond.<br />
De opvoeding van het kind vóór<br />
<strong>de</strong> geboorte.<br />
Eerste Hulp. — Zakkalen<strong>de</strong>r 1905.<br />
Geen Saccharine in <strong>de</strong> huishouding.<br />
Geneeskundige Encyclopaedie voor<br />
het Huisgezin. 1, 2<br />
Handleiding voor <strong>de</strong> vleeschkeuring.<br />
Het Volksblad.<br />
Hygiënische Vlugschriften.<br />
Natuurbond.<br />
Physical Culture, <strong>de</strong> verzorging van<br />
het uiterlijk voorkomen.<br />
T weeroaan<strong>de</strong>lij ksche lijst.<strong>de</strong>r woon pi.<br />
enz. van <strong>de</strong> Amsterd. geneesk.<br />
Ziekenzorg, Maandblad van —<br />
Cohort. De magnetiseur —<br />
Commissaris van Politie. Hulp van een —<br />
5, C 9,<br />
1. 5,<br />
Boon 1 8<br />
8<br />
s Geilt. Magazijn, over kwakzalverij. .<br />
7<br />
Breukengenezer. W. S. Rice te Lon<strong>de</strong>n. 6j , Ingez. 1<br />
Bijsterveld. P. van — als rid<strong>de</strong>r. Ber. 10, 11<br />
„ Mevr. van — v. Dijk', Uroscope.<br />
8<br />
Dictionnaire Foster.<br />
Djoeat.<br />
Dokter, die geen dokter is.<br />
Dokters. Om — te lijmen.<br />
Duivelsbanner. Een<br />
3<br />
4<br />
Boekbesch. 12<br />
Corr. 1<br />
Ingez. 1<br />
8<br />
Ber. 2<br />
Eerste Hulp. Zakkalen<strong>de</strong>r 1905. Boekbesch. 2<br />
Electric Belt Co. van San<strong>de</strong>n 5<br />
Electro- Vigueur van Dr. Mac Laugh lin. 8<br />
„ Waar<strong>de</strong> van <strong>de</strong>n — 2<br />
Engeline. 3<br />
Eucalyptus <strong>tegen</strong> suikerziekte. 3<br />
Kwakzalver. Uit <strong>de</strong> praktijk van een —<br />
Kwakzalvers, die een geneesheer vragen. 4, 5,<br />
„ en <strong>de</strong> pers.<br />
„ -overtredingen. Een beoor<strong>de</strong>eling<br />
over —<br />
„ -verweer,<br />
Kwakzalvers- advertenties. Geen — in het<br />
propagandablad voor <strong>de</strong> openb. school.<br />
Kwakzalvers-advertenties in „Het Volk".<br />
„ in „N. Arnh. Ct."<br />
„ Succes <strong>de</strong>r —<br />
„ Weigering van —<br />
Kwakzalversmid<strong>de</strong>len. Nawerking <strong>de</strong>r<br />
„ niet st eds gelijk van<br />
samenstelling<br />
„ on<strong>de</strong>rzocht in 1905.<br />
„ op tentoonstelling geweigerd.<br />
u Toezicht in Pruisen.<br />
<strong>Kwakzalverij</strong>. Aanschrijving in El zas- Lot haringen,<br />
besproken in Boon's Magazijn.<br />
Bestrijding in Amerika.<br />
„ in 't buitenland.<br />
„ in Noorwegen.<br />
„ in Oostenrijk.<br />
„ vanwege het Dep.<br />
v. Binn. Zaken in<br />
Pruisen.<br />
„ vanwege het St aats-<br />
toezicht.<br />
Congres <strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />
cijfers.<br />
Een kras geval van —<br />
en geneeskunst,<br />
en Staatstoezicht,<br />
in New-York.<br />
Kath. Soc. Weekbl. over —<br />
Lezingen over — 7,<br />
ruim hon<strong>de</strong>rd jaar gele<strong>de</strong>n.<br />
Verschillend optre<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong><br />
Ber. 2, 7, 11<br />
Ber. 7<br />
Ber.<br />
Ingez<br />
Ber.<br />
7<br />
1<br />
12<br />
9<br />
6<br />
9<br />
7<br />
12<br />
4<br />
11<br />
2, 5, 6<br />
12<br />
7<br />
12-<br />
8, 9, 11<br />
11<br />
Ber. 7, 9<br />
6, 9, 11<br />
Ber. 6<br />
5<br />
10<br />
4, 5, 7<br />
6<br />
1<br />
Ber. 5, 6, 12<br />
9, H<br />
9<br />
7<br />
Corr. 10<br />
Ber.Jb, 6, 12<br />
6<br />
8<br />
5<br />
8<br />
Register v. h. Maandblad, jaargang 11 — 20<br />
uitverkocht.<br />
Register v. h. Maandblad, jaargang 25.<br />
Reimanns. Reclame van — „<br />
Rice. W. 8. Breuken genezer te Lon<strong>de</strong>n. 5, Ingez.<br />
Samenstelling <strong>de</strong>r kwakzalversmid<strong>de</strong>len niet<br />
steeds gelijk.<br />
,, „ mid<strong>de</strong>len in 1905 on<strong>de</strong>rzocht.<br />
Sanatogeen.<br />
San<strong>de</strong>n's Electric*Belt Co.<br />
Sanguinose. Attest <strong>tegen</strong> —<br />
Sap van Vantura<br />
Scheikundig laboratorium. Een eigenaardig —<br />
Specialiteiten en titels. Ber.<br />
Spécialité's. Maatregelen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n verkoop<br />
in Oostenrijk.<br />
„ Spaansche apothekers <strong>tegen</strong>over—„<br />
Sprokkelingen op medisch en hygiënisch gebied.<br />
Staatstoezicht en kwakzalverij.<br />
Staphorster boertje. Een pseudo — Ber.<br />
St. Martin's balsem.<br />
Strij<strong>de</strong>r. Een ijverig — te Zutplien „<br />
Sublimaat bij een worm kuur. „<br />
Suikerziekte. Eucalyptus <strong>tegen</strong> —<br />
Tandheelkun<strong>de</strong>. Onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening d. — R.<br />
Tandpasta van Hollan<strong>de</strong>r.<br />
Teringlij<strong>de</strong>rs overle<strong>de</strong>n te Ginniken. Ber.<br />
Thermogène — Watten. H. W.<br />
TuberculopJiobine. 9,<br />
Uitvlucht. Een gewone —<br />
Ber.<br />
7<br />
12<br />
4<br />
11<br />
7<br />
12<br />
7<br />
5<br />
, 4<br />
8<br />
8<br />
10<br />
10<br />
2<br />
2<br />
, 5<br />
2<br />
9<br />
2<br />
11<br />
S<br />
11<br />
10<br />
4<br />
2<br />
11<br />
Valeriaan-aftreksel. Een duur — 9<br />
Valsche attesten. 1, 2, 4, 5, 8, 9, 10, 12, Ingez. 2<br />
f antura. Sap van — 8<br />
Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalverij .-<br />
Afd. Amsterdam. - Bestuur <strong>de</strong>r -^ Ber. 5<br />
Agenda van <strong>de</strong> Algem. Verga<strong>de</strong>ring. 11<br />
Het 25jarig bestaan — Me<strong>de</strong>d. v.<br />
h. Bestuur. 9, 10, 11<br />
Jaarverslag over 1904. „ 10<br />
Flesschentrekkefij met z.g. geneesmid<strong>de</strong>len. Inges. 3<br />
Foreman als kankergenezer. 5er. 5<br />
Foster's maagpillen. 4 Lahmanns nalatenschap.<br />
„ mid<strong>de</strong>len. 4 Laville. Pillen van Dr.<br />
n rttgpijn-nierenpillen. 3, 4 Lezing over kwakzalverij.<br />
„ „ Valsche attes<br />
„ „ natuurleefwijze.<br />
ten voor — t, 9, 10, 12, .for. 2, %w. 4 Lilionese.<br />
. »*ƒ. 4 Liguozone.<br />
w ,% „ Valsche attesten. 12<br />
Loterijwet. Nalezing op <strong>de</strong> beraadslaging.<br />
Gedood door een kwakzalver. -ßer. 11 Maandblad. Register over 1905.<br />
Geheimmid<strong>de</strong>len. Toezicht in Pruisen. 11 Maandblad. Verspreiding van het —<br />
Geneeskun<strong>de</strong>. Onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening. R. 3, 6, 11. Ber. 8 Maatschappij t. bev. d. Geneesk. Voorge<br />
Geneeskundige Encyclopaedie voor het Huisstel<strong>de</strong><br />
verhooging van bijdrage. Ber.<br />
gezin. Boekbesch. 1, 2, 5, 7, 8, 10 Mac-Laughlins electro vigueur.<br />
Geneeskundigen gevraagd door kwakzalver.<br />
Magnetiseur Colson. „<br />
4, 5. Ber. 2, 7, 11 Magnetisme. Behan<strong>de</strong>ling door — „<br />
„ Wie zich opwerpen als — 3 Mariënba<strong>de</strong>r reductionspillen.<br />
Geneeskunst en kwakzalverij. - 10 Martin's-balsem — St.<br />
Gezondheidscommissies te Ter Neuzen en Hulst. 7 Massink. Mr. H., overle<strong>de</strong>n. Ber.<br />
Ginneken. Overle<strong>de</strong>nen aan tering te — Ber. 4 Medici en reclame-mid<strong>de</strong>len. „<br />
Grafschriften te Hameln. „ 10 Microbine.<br />
Grass, Ds. en <strong>de</strong> gezondheidscommisse te<br />
Mid<strong>de</strong>lburgsche Courant over <strong>de</strong> valsche<br />
Elburg. „ 5 attesten.<br />
Haarkleurmid<strong>de</strong>len, vergiftige<br />
8,<br />
Ministerie. Het nieuwe —<br />
Haarlemmerolie. Oprechte witte —<br />
Mot. J., geholpen door een- geneeskundige „<br />
Schrijven aan <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n over valsche<br />
attesten, 'i-yj<br />
Veran<strong>de</strong>ring in <strong>de</strong> administratie.<br />
Verslag v. d. Alg. Verga<strong>de</strong>ring. Ber.<br />
Verspreiding van het Maandblad.<br />
Vitose.<br />
Volksapotheek te Rotterdam. Wat <strong>de</strong> —<br />
al annonceert.<br />
12 Voorbeeld ter navolging.<br />
5. 6 Voorbeel<strong>de</strong>n, goe<strong>de</strong> — van een paar gezondheidscommissies.<br />
Vrije uiloefening <strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong>. Geen —<br />
8<br />
Vijf m> Ui oen gul<strong>de</strong>n belooning. Ber.<br />
3 Waarschuwing vanwege <strong>de</strong> Politie.<br />
5 „ „ het Dep. van Bin-<br />
11 nenlandsche Zaken in Pruisen.<br />
9 Weekblad v. Drogisten. Een welwillend advies.<br />
4 Weigering van advertenties.<br />
8 Wets-bespoWng. Ber.<br />
12 Wetten. Onze — niet meer voldoen<strong>de</strong>.<br />
Wie helpt me<strong>de</strong> ?<br />
3<br />
Zwilsersche bergwortel.<br />
9<br />
2<br />
„ naar keuze.<br />
Nalezing op <strong>de</strong> beraadslaging over <strong>de</strong><br />
M<br />
R.<br />
loterijwet. 8<br />
Haas. De — Krui<strong>de</strong>n van —<br />
//oir Grotoer van John Oaven-Burleigh Corr.<br />
Natuurbond. Boekbesch, 6<br />
Natuurgeneeskundige. Een onvrien<strong>de</strong>lijk — Ber. 4<br />
Hairrestorer. New London royal —<br />
11<br />
Handleiding voor <strong>de</strong> vleeschkeuring. Boekbesch. 6 On<strong>de</strong>rlinge pharm, groothan<strong>de</strong>l. Optre<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> 12<br />
Haverhoek.<br />
Ä 3, ß, 11 Onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening <strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong>. Ber. 8, R. 3, 6, 11<br />
„ Attesten van —<br />
5er. 3 „ ,i „ tandheelkun<strong>de</strong>. R. 11<br />
Homan's Klierendrank.<br />
fi Pastilles Poncelct.<br />
2<br />
Homoeopaath. De titel van —<br />
9 Peetere. Pil. anti-rhumatismal.<br />
Corr. 5<br />
Een —<br />
/?. 3, 11, 12 „ Poudre<br />
»> 5<br />
Hon<strong>de</strong>rd jaar gele<strong>de</strong>n.<br />
Z?*T. 11 Pepermuntjes <strong>tegen</strong> vrouwenkwalen. Ber. 5<br />
Hygienische Blätter.<br />
7 Pers. Uit <strong>de</strong> — 1, 2, 3, 6, 7, 9, 12<br />
- Uit -<br />
7, 10 Physical Culture. Verzorging van het<br />
Hygienische Vlugschriften.<br />
Boekbesch. 1, 5, 10<br />
uiterlijk voorkomen.<br />
Boekbesch. 9<br />
Pilules anti-rhumatism. Peeters.<br />
Corr. 5<br />
Jasinski 8f Co.<br />
8 Pilules Orientales. „ 6<br />
Jong, <strong>de</strong>, alias A. Jongejan.<br />
11 Pinkpillen, Attesten voor —<br />
5<br />
Jongejan, Albertus.<br />
11, Ber. 12 ,, Mel<strong>de</strong>nswaardige reclame voor — 3<br />
Karlsruhe. Waarschuwingen v. <strong>de</strong>n Ge<br />
„ Nagemaakte — Ber. 7<br />
zondheidsraad „Gegen die K urpfusche-<br />
Politie. Waarschuwing van wege <strong>de</strong><br />
6<br />
rei und <strong>de</strong>n Heitmittelschwin<strong>de</strong>l" Ber. Pompe van Meer<strong>de</strong>rvoort. Dr., Tuberculo-<br />
Katholiek Sociaal Weekbl. over kwakzalverij.<br />
]<br />
phobine.<br />
L H<br />
Kauling, Dr.<br />
Ber. 2, 7<br />
Poncelet-Pastilles.<br />
2<br />
Kin<strong>de</strong>r meel. Toezicht in Servië.<br />
11<br />
Poudre anti-rhumatism. Peeters. Corr. 5<br />
Klierendrank van Homan.<br />
6 Rechtszaken :<br />
Klooster honig.<br />
1 De homoeopaath Haverhoek.<br />
L H<br />
„ Eigenaardige aanbeveling.<br />
12 Haarlemmerolie.<br />
2, 6<br />
„ Attesten voor<br />
1, 5 Onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening <strong>de</strong>r tand<br />
Kneipp-artsen in <strong>de</strong> oudheid.<br />
8<br />
heelkun<strong>de</strong>.<br />
11<br />
Krui<strong>de</strong>n van De Haas.<br />
7 Reclame. Brutale Ber. 11<br />
Kruijêse. F. overle<strong>de</strong>n.<br />
8 Reclame-mid<strong>de</strong>len en indolente medici „<br />
3<br />
1, 2<br />
12<br />
5, 62<br />
ADVERTENTIEN.<br />
Gezondheidsleer<br />
VOOR<br />
ARBEIDERS,<br />
door L. H K Y E R M A N S, Arts,<br />
Practiseerenï genzesheer te Amsterdam,<br />
met me<strong>de</strong>werking van een Ingenieur;<br />
met 27 verklaren<strong>de</strong> Illustration, en een graphische<br />
voorstelling in kieur.<br />
Prijs f 1.50. Gebon<strong>de</strong>n f 1.90.<br />
Inhoud : Bouw van het menschelijk lichaam ; Van <strong>de</strong><br />
ontwikkeling en baring <strong>de</strong>r mensohelijke vrucht ;<br />
Hygiëne van het hart ; A<strong>de</strong>mhaling en longen ;<br />
Hygiëne van het zenuwstelsel ; Onze huid ; Gogen<br />
en ooren ; Hygiëne van <strong>de</strong> zwangere en het kind ;<br />
Dranken en spijzen ; Arbei<strong>de</strong>rswoningen ; Fabrieken<br />
en werkplaatsen ; Heb geslachtelijk leven; Beroepsziekten<br />
; De tuberculose ; Ziekenverzorging en kwakzalverij<br />
; Alphabetisch register.<br />
Geneeskundige Gids voor <strong>de</strong>n Scheepskapitein,<br />
door Dr. L. VAN 'T HOFF,<br />
Pfactiseerend Geneesheer en leeraar aan dë[Zeevaartschool<br />
te Rotter lam,<br />
met vele Illustraties toegelicht.<br />
Gebon<strong>de</strong>n f 1.25. .--, ;<br />
^ In <strong>de</strong>n Boekhan<strong>de</strong>l verkrijgbaar. +<br />
Uitgaven van W. L. & J. BRÜSSE, Rotterdam.