Maryna de Wit Universiteit van die Vrystaat
Maryna de Wit Universiteit van die Vrystaat
Maryna de Wit Universiteit van die Vrystaat
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ASPEKTE<br />
RAKENDE<br />
VRUGKWALITEIT<br />
<strong>Maryna</strong> <strong>de</strong> <strong>Wit</strong><br />
<strong>Universiteit</strong> <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />
<strong>Vrystaat</strong>
GESKIEDENIS<br />
• 1772: Bekendgestel <strong>de</strong>ur Europese<br />
setlaars<br />
• Doringrige turksvye infesteer duisen<strong>de</strong><br />
hektare<br />
• Uitgewis <strong>de</strong>ur biologiese beheer<br />
• 1914: Grootfontein voer 22 Burbank -<br />
ontwikkel<strong>de</strong> kaalbladturksvye (doringloos)<br />
in – veevoer<br />
• 1960: Vrugproduksie belangrik<br />
• 1980: Eerste intensiewe gespesialiseer<strong>de</strong><br />
plantasies in Transvaal, Ciskei
TURKSVYE VANDAG<br />
• Opuntia ficus-indica spesie<br />
• SA beskik oor grootste genepoel<br />
(kiemplasma) – 78 kultivars<br />
• Enigste land waar oorspronklike Burbank<br />
kultivars nog beskikbaar is<br />
• Boord by Grootfontein nie goed opgepas –<br />
Dept. Landbou vestig boord in Limpopo by<br />
Mara<br />
• Vanaf Mara na <strong>Vrystaat</strong>, Wes-kaap en Oos-<br />
Kaap<br />
Potgieter & Mashope, 2009
CHEMIESE SAMESTELLING<br />
• Vrugte bestaan uit:<br />
– 48% skil<br />
– 45% filtreer<strong>de</strong> pulp<br />
– 7% sa<strong>de</strong><br />
Saenz, 2000; Piga, 2004; Feugang et al. 2006
CHEMIESE SAMESTELLING<br />
Konstituent Vrug pulp (%) Lemoen Papaja<br />
Water 84-90 87.8 88.7<br />
Koolhidrate 12-17 11 10<br />
As 0.3-1 0.4 0.6<br />
Vesel 0.02-3.15 0.5 0.8<br />
Proteïene 0.21-1.6 0.4 0.6<br />
Lipie<strong>de</strong> 0.09-0.7 0.1 0.1<br />
Vitamien C 12-81mg 50 50<br />
Kalsium 12.8-59mg 40 20<br />
Magnesium 16.1-98.4mg > an<strong>de</strong>r vrugte<br />
Kalium 90-220mg<br />
Fosfor 15-32.8mg = kersie, appelkoos,<br />
spanspek<br />
Yster 0.4-1.5mg
CHEMIESE SAMESTELLING<br />
• Voedingswaar<strong>de</strong> <strong>die</strong>self<strong>de</strong> as an<strong>de</strong>r vrugte<br />
• Energiewaar<strong>de</strong> <strong>die</strong>self<strong>de</strong> as appel, peer, lemoen,<br />
appelkoos<br />
• TSS > 16 % (> as pruimedant, appelkoos, perske,<br />
appel, kersie en spanspek)<br />
• Tegnologiese eienskappe:<br />
Parameters Groen pulp Pers pulp Belang in<br />
pH 5.3 - 7.1 5.9-6.2 Sap<br />
Suurheid(% sitroensuur) 0.01 - 0.18 0.03-0.04 Sap<br />
Oplosbare vastestowwe (°Brix) 12 - 17 12.8-14.5<br />
Pektien (g/100g) 0.17 - 0.19 - Sap, marmela<strong>de</strong>,<br />
Vitamien C (mg/100g) 4.6 - 41.0 20.0-31.5<br />
Kalsium (mg/100g) 12.8 - 27.6 -<br />
jellie
CHEMIESE SAMESTELLING<br />
• An<strong>de</strong>r komponente:<br />
o Proteïen (0.2 - 1.6%), Vet (0.1 – 0.7%), Vesel (0.02 -3.15%)<br />
• Vrye aminosure – 257 mg/100 g (> an<strong>de</strong>r vrugte)<br />
• Totale suiker: 6 – 14 %, glukose en fruktose<br />
• Vrug massa: 80 – 160 g<br />
o 120 – 160 g = 1e klas, > 160 g = ekstra groot<br />
• Klado<strong>de</strong>s – belangrik vir ‘nopalitos’<br />
• Pigmente: chlorofil,betalaïene<br />
• antioksidante<br />
betaxanthin betacyanin
GEBRUIKE<br />
• ALGEMENE GEBRUIKE:<br />
- voedsel vir mens en <strong>die</strong>r<br />
- sekuriteit (heinings) en grond-erosie beheer<br />
- konstruksie<br />
- byprodukte soos humektante, karmynsuur,<br />
additiewe, papier<br />
- natuurlike kleurmid<strong>de</strong>ls<br />
- blomme<br />
- energie (etanol + metaangas)<br />
- me<strong>die</strong>se toepassings<br />
- kosmetiek<br />
Hamdi, 1997; Saenz, 2000; Piga, 2004; Feugang et al., 2006
GEBRUIKE<br />
• A) VOEDINGSGEBRUIKE:<br />
Klado<strong>de</strong>s Vrugte<br />
-Veevoer -Vars<br />
-Voedsel vir cochineal insek<br />
(Dactylopius<br />
coccus costa) – belangrik vir<br />
karmynsuurpigment<br />
-Nopalitos -Konfyt<br />
-Vars sap/pulp<br />
-Alkohol -Alkoholiese drankies<br />
-Konfyt -Tuna “cheese”<br />
-Gedroogte velle<br />
-Vloeibare versoeters
GEBRUIKE<br />
• A) VOEDINGSGEBRUIKE:<br />
Produkte By-produkte<br />
Vrug Klado<strong>de</strong> Vrug en klado<strong>de</strong><br />
-sap en nektar -piekel en gesout -olie <strong>van</strong>af sa<strong>de</strong><br />
-marmela<strong>de</strong>, jellie,<br />
konfyt<br />
-gedroog<strong>de</strong> velle -marmela<strong>de</strong>,<br />
konfyt<br />
-lekkers -slymgom <strong>van</strong>af klado<strong>de</strong><br />
-pigmente <strong>van</strong>af skil<br />
-versoeters -meel -<strong>die</strong>etvesel <strong>van</strong>af<br />
klado<strong>de</strong><br />
-alkohol en wyn -sous<br />
-ingeleg<strong>de</strong> vrugte -alkohol<br />
-gevries<strong>de</strong> vrugte - eetbare<br />
omhulsels
GEBRUIKE<br />
• B) MEDISINALE GEBRUIKE:<br />
Klado<strong>de</strong>s Vrugte<br />
- anti-viraal - anti- kanker (verhoed proliferasie<br />
<strong>van</strong> selle en on<strong>de</strong>rdruk tumor<br />
groei)<br />
- anti-inflammatories - anti-oksidante (vitamien C,<br />
karotenoïe<strong>de</strong>, sekere aminosure,<br />
betalaïene)<br />
- pynstiller (analgesic) - anti-inflammatories<br />
- anti-diabeties (verlaag<br />
bloedglukose en<br />
hemoglobienvlakke)<br />
- maagsere, allergieë, moegheid,<br />
rumatiek, diuretikum, “hangovers”<br />
- hoë vesel - pektien: kapsules vir medikasie<br />
- anti-hipercholesterolemia (verlaag<br />
cholesterol en veran<strong>de</strong>r LDL)
GEBRUIKE<br />
• C) INDUSTRIëLE GEBRUIKE:<br />
Klado<strong>de</strong>s Vrugte<br />
- sjampoe, opknapper, gesig- en<br />
velrome, sepe, haarjel,sonskerms<br />
- pulp en skil: natuurlike<br />
kleurmid<strong>de</strong>ls (betalaïene)<br />
- bio-etanol, bio-metaangas - sap: versoeters en kleurmid<strong>de</strong>ls<br />
- proteïene (76.6% verwant aan<br />
eierproteïene)<br />
- “veterinary phytotherapy” - skille: pektien<br />
- sa<strong>de</strong>: olies veral onversadige<br />
vetsure,bv. linoleensuur<br />
- slymgom (“mucilage”): anti-roes - sap: enkelsel proteïene<br />
- slymgom: water suiwering - sap: fermentasie substraat<br />
(tequila, Colonche, Pulque)<br />
- slymgom: verf - sap: substraat vir produksie <strong>van</strong><br />
rooi pigment <strong>de</strong>ur Monascus<br />
- sap: mikrobiese olie produksie<br />
(poli-onversadige vetsure)
NAVORSING<br />
• Meeste navorsing gedoen op turksvye as<br />
veevoer<br />
• Min bekend oor vrugkwaliteit, veral hoe<br />
vrugkwaliteit beïnvloed word <strong>de</strong>ur<br />
verskillen<strong>de</strong> agro-ekologiese gebie<strong>de</strong>
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Projek 1: Sensoriese evaluering <strong>van</strong> 40<br />
turksvy kultivars <strong>van</strong>af Waterkloof, <strong>Vrystaat</strong>,<br />
2007<br />
Kultivars getoets:<br />
38 vir menslike gebruik, 2 gewoonlik beskou as veevoer<br />
Twee rooi, (Monterey en Robusta),<br />
.Twee pers (Meyers en Arbiter),<br />
Drie geel (Direkteur, Messina en Blue Motto),<br />
Vier pienk (Berg x Mexican, Rossa, Sicillian Indian Fig en Algerian),<br />
Vyf groen (Skinners Court, Muscatel, Vryheid, Amersfoort en<br />
Postmasburg),<br />
Nege wit (Fusicaulis, Morado, Corfu, American Giant, Nepgen, Zastron,<br />
Schagen, Roly Poly en Van As)<br />
Vyftien oranje (Sharsheret, Roedtan, Santa Rosa, Tormentosa, Robusta<br />
x Castillo, Turpin, Ficus Indice, Gymno Carpo, R1260, R1251, R1259,<br />
Cross X, Ofer, Malta en Nudosa).
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Meto<strong>de</strong>:<br />
• Free choice profiling (FCP):<br />
- sap<br />
- 10 paneelle<strong>de</strong> (verbruikers)<br />
- eie attribute (22)<br />
- general procrustes analysis (GPA)<br />
statistiek
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Resultate:<br />
• Beste 9 kultivars:<br />
- Gymno carpo (oranje), Malta (oranje),<br />
Skinners court (groen/wit), Van As (wit)<br />
en Morado (wit): “soet”.<br />
- Meyers (pers): “vrugtig”<br />
- Algerian (pienk) en Nudosa<br />
(oranje/rooi):<br />
“kiwi vrug en waterig”.<br />
- Laaste kultivar Berg x Mexican: “soet,<br />
grasagtig en spanspek-agtig”
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Resultate:<br />
• Volgen<strong>de</strong> 7 kultivars (almal pienk tot oranje):<br />
-Turpin: “soet, grasagtig”<br />
-Roedtan : “turksvy, piesang”<br />
-R1251: “soet en piesang”<br />
- Ofer: “vrugtig”<br />
- Sharsheret: “waterig”.<br />
-Tormentosa: “soet en grasagtig”<br />
-Zastron (wit): “vrugtig”
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Resultate:<br />
• Oorblywen<strong>de</strong> 24 kultivars :<br />
- saam groepeer<br />
- beskryf <strong>de</strong>ur attribute soos: soet,<br />
komkommer, grasagtig, spanspek,<br />
rubber,<br />
plastiek, souterig, waterig, suur,<br />
vrugtig,<br />
turksvy, piesang, rou aartappel en beet
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Resultate:<br />
• Vergelyking tussen eerste 9 en twee<strong>de</strong> 7 kultivars:<br />
- Morado en Van As = Turpin en Tormentosa<br />
(komkommer, spanspek, grasagtig)<br />
- Meyers = Zastron (vrugtig en turksvy)<br />
• Vergelyking tussen eerste 9 en oorblywen<strong>de</strong> 24<br />
kultivars:<br />
- Amersfoort, Postmasburg en R1259 = Gymno<br />
Carpo,<br />
Skinners Court en Malta (soet)<br />
- Santa Rosa en Robusta x Castillo = Meyers(vrugtig<br />
en turksvy)
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Projek 2: Invloed <strong>van</strong> prosessering op<br />
sensoriese kwaliteit <strong>van</strong> turksvysap.<br />
• Meto<strong>de</strong>:<br />
- 7 kultivars: Berg x Mexican (pienk)<br />
Fusicaulis<br />
Meyers (pers)<br />
Algerian (pienk)<br />
Santa Rosa (oranje)<br />
Skinners Court<br />
Morado<br />
- 1 kontrole: Robusta (veevoer)<br />
- 3 temperatuurbehan<strong>de</strong>lings: - verkoel @ 4°C<br />
- bevries @ -18°C<br />
- pasteurisasie @ 60°C, 10 min<br />
- Sensories: Free choice profiling (FCP)<br />
- 10 paneelle<strong>de</strong> (verbruikers; nie opgelei)
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Projek 2: Invloed <strong>van</strong> prosessering op<br />
sensoriese kwaliteit <strong>van</strong> turksvysap.
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Projek 2: Invloed <strong>van</strong> prosessering op<br />
sensoriese kwaliteit <strong>van</strong> turksvysap.
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Projek 3: Sensoriese evaluering <strong>van</strong> 40 turksvy<br />
kultivars <strong>van</strong>af Waterkloof, <strong>Vrystaat</strong>, oor twee<br />
seisoene 2007 vs 2008<br />
Kultivars getoets:<br />
38 vir menslike gebruik, 2 gewoonlik beskou as veevoer<br />
Twee rooi, (Monterey en Robusta),<br />
.Twee pers (Meyers en Arbiter),<br />
Drie geel (Direkteur, Messina en Blue Motto),<br />
Vier pienk (Berg x Mexican, Rossa, Sicillian Indian Fig en Algerian),<br />
Vyf groen (Skinners Court, Muscatel, Vryheid, Amersfoort en<br />
Postmasburg),<br />
Nege wit (Fusicaulis, Morado, Corfu, American Giant, Nepgen, Zastron,<br />
Schagen, Roly Poly en Van As)<br />
Vyftien oranje (Sharsheret, Roedtan, Santa Rosa, Tormentosa, Robusta<br />
x Castillo, Turpin, Ficus Indice, Gymno Carpo, R1260, R1251, R1259,<br />
Cross X, Ofer, Malta en Nudosa).
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Resultate: Biplot 1:
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Resultate: Biplot 2:
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Resultate: Biplot 2:<br />
F2 (7.44 %)<br />
8<br />
4<br />
0<br />
-4<br />
-8<br />
-12<br />
Biplot (axes F1 and F2: 82.78 %)<br />
Sweet<br />
Prickly pear<br />
Pear<br />
Fruity Kiwi fruit<br />
WaterMelon<br />
Grassy<br />
Melon<br />
Watery<br />
Banana<br />
Astringent<br />
rubber/plastic<br />
Salty<br />
Nutty<br />
Metallic<br />
Bitter<br />
Pungent<br />
Vegetable<br />
Beetroot<br />
Raw potato<br />
Cucumber<br />
-16 -12 -8 -4 0 4 8 12<br />
F1 (75.34 %)<br />
Sour
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Attribuut 2007 2008<br />
Soet Fusicaulis Berg x Mexican<br />
Grasagtig Tormentosa, Schagen, Nudosa, Roly Poly Malta<br />
Kiwi vrug Ficus indica R1260<br />
Komkommer Messina Schagen<br />
Bitter Sharsheret Corfu<br />
Suur Robusta Sharsheret<br />
Beet R1259 R1260<br />
Vrugtig Robusta Roly Poly<br />
Sout Sharsheret Santa Rosa<br />
Frank R1259 Robusta<br />
Waatlemoen Direkteur Nudosa
Piesang Cross X Corfu<br />
Turksvy Malta, Amersfoort Ficus-indica<br />
Skerp R1259, Sharsheret Amercian Giant<br />
Spanspek Skinners Court, Vryheid, Zastron Blue Motto<br />
Rou aartappel R1259, Sharsheret Santa Rosa<br />
Rubber,<br />
plastiek<br />
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Attribuut 2007 2008<br />
Zastron Robusta x Castillo, Tormentosa,<br />
R1251<br />
Waterig Morado Schagen<br />
Groente Sicilian Indian Fig R1260, Blue Motto<br />
Peer Santa Rosa Robusta x Castillo<br />
Metaal R1259 Vryheid<br />
Neut R1259, Skinners Court Gymno Carpo, R1260, R1259
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 1: Karakterisering <strong>van</strong> mono-, di- en<br />
polisakkarie<strong>de</strong> in turksvye.<br />
• Meto<strong>de</strong>:<br />
- 6 kultivars: Ficus-indice (groep 3) oranje<br />
Skinners Court (groep 1) groen/wit<br />
Turpin (groep 3) oranje<br />
Muscatel (groep 2) groen/wit<br />
Vryheid (groep 2) groen/wit<br />
Nudosa (groep 4) oranje/rooi<br />
- Keuse: sensoriese data – beste (Ficus-indice) na<br />
swakste (Nudosa)<br />
<strong>de</strong>ndrogram v genetiese groeperings (4 groepe)
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 1: Karakterisering <strong>van</strong> mono-, di- en<br />
polisakkarie<strong>de</strong> in turksvye.<br />
• Resultate:<br />
- monosakkarie<strong>de</strong>: glukose en fruktose<br />
- disakkarie<strong>de</strong>: nie sukrose, an<strong>de</strong>r suiker?
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 1: Karakterisering <strong>van</strong> mono-, di- en<br />
polisakkarie<strong>de</strong> in turksvye.<br />
• Resutate:<br />
- Polisakkarie<strong>de</strong>: pektien<br />
slymgom (mucilage)<br />
- Strukture bepaal
%<br />
3<br />
2.5<br />
2<br />
1.5<br />
1<br />
0.5<br />
0<br />
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Mucilage, WSP and CSP content of cactus pear<br />
fruit peel<br />
Ficusindice<br />
Turpin Nudosa Muscatel Skinners<br />
court<br />
Vryheid<br />
%Mucilage<br />
%WSP<br />
%CSP
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 2: Evaluering <strong>van</strong> pektieninhoud <strong>van</strong><br />
turksvye.<br />
• Sluit aan by bg. projek<br />
• Meto<strong>de</strong>:<br />
- bg. 6 kultivars:<br />
- pektien toets (alkohol)<br />
- kook jellies: viskositeit<br />
line-spread toets<br />
sensoriese toetse
Resultate:<br />
CHEMIESE ASPEKTE
CHEMIESE ASPEKTE
CHEMIESE ASPEKTE
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 2: Invloed <strong>van</strong> lokaliteit en kultivar<br />
op vrugkwaliteit.
CHEMIESE ASPEKTE<br />
• Resultate:<br />
- Lokaliteit het groot invloed op alle<br />
eienskappe, behalwe op pulp Glc; grootste<br />
effek op pulp % en pulp pH – dus beïnvloed<br />
<strong>de</strong>ur omgewing<br />
- Genotipe (kultivar) het groot invloed op alle<br />
eienskappe, veral hoog op vrugmassa –<br />
dus grootliks ‘n genotipiese ten<strong>de</strong>ns<br />
- Genotipe x omgewing interaksie was hoog<br />
vir alle eienskappe – dus genotipe reageer<br />
verskillend in verskillen<strong>de</strong> omgewings
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Potgieter & Mkhari, 2002
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 4: Invloed <strong>van</strong> seisoen op<br />
vrugkwaliteit <strong>van</strong> turksvy kultivars <strong>van</strong>af<br />
Waterkloof, <strong>Vrystaat</strong> (2008 vs 2009).<br />
• Resultate:
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Bespreking:<br />
- Vrugmassa 2008 > 2007 – hoër reënval<br />
in 2008<br />
- % pulp 2007 > 2008<br />
- °Brix 2008 > 2007<br />
- pH pulp 2007 > 2008<br />
- titreerbare suur pulp 2007 > 2008<br />
- fruktose pulp 2007 > 2008<br />
- glukose pulp 2008 > 2007
NAVORSING<br />
Huidiglik<br />
- Korrelasie <strong>van</strong> chemiese data met sensoriese<br />
data<br />
- Herhaling <strong>van</strong> vrugkwaliteit <strong>van</strong>af 3 lokaliteite<br />
Toekomstige navorsing:<br />
- Evaluering <strong>van</strong> meel <strong>van</strong>af klado<strong>de</strong>s d.m.v.<br />
Gesondheidskoekies (proteïen: 3.9% &<br />
<strong>die</strong>etvesel: 43%)<br />
- Evaluering <strong>van</strong> gesondheidsolies en –vetsure<br />
<strong>van</strong>af pitte<br />
- Evaluering <strong>van</strong> proteïne <strong>van</strong>af pitte vir<br />
voedselgebruike
BEDANKINGS<br />
- Dr. Jacques <strong>van</strong> Zyl en organiseer<strong>de</strong>rs vir<br />
geleentheid<br />
- Dr. Herman Fouché vir turksvye <strong>van</strong>af<br />
Waterkloof, Bloemfontein en kennis ge<strong>de</strong>el<br />
- Dr. Jacques <strong>van</strong> Zyl en Me. Sheila Besten vir<br />
turksvye <strong>van</strong>af Oudtshoorn<br />
- Me. Mariena Jordaan vir turksvye <strong>van</strong>af Cradock<br />
- Stu<strong>de</strong>nte: Jaco, Marinel, Philip, Noko, Retha,<br />
Petro, Mari en Carolien vir praktiese werk<br />
- NRF vir befondsing<br />
- UV vir fasiliteite