politiserend maatschappelijk werk als bijdrage tot emancipatie

2.17 Politiserende hulpverlening en de diagnose 62
2.18 Ethische vragen 64
Inleiding op het tweede deel 67
3. Wat moet een politiserend hulpverlener kunnen 68
3.1 Inleiding 68
3.2 Bewustwording van de hulpverlener 69
3.3 Gebruikmaken van je positie als hulpverlener 73
3.4 Organisatie 75
3.5 Problemen van hulpvragers leren zien in relatie met hun positie
en daaraan werken 77
3.6 Kunnen omgaan met je eigen deskundigheid 79
3.7 Problematiseren 80
4. Politiserende hulpverlening in de praktijk 82
4.1 Inleiding 82
4.2 V ragenstellen 83
4.3 Aandachtspunten bij het vragenstellen 85
4.4 Andere vormen van problematiseren 102
4.5 Politiserende hulpverlening in de praktijk 112
5. Vragen en opmerkingen rond politiserende hulpverlening 118
5.1 Inleiding 118
5.2 Waar draait het nu om in de politiserende hulpverlening? 118
5.3 Omvorming van de hulpverlening 119
5.4 Wat betekent dat voor de structuur van de hulpverlening? 120
5.5 Wat betekent dat voor de inhoud van de hulpverlening? 120
5.6 Wat betekent dat voor de opleiding tot hulpverlener? 121
5.7 Wat leren hulpvragers nu in de politiserende hulpverlening en
wat leren de hulpverleners? 122
5.8 Is er verschil met vormingswerk? 123
5.9 ALtijd en overal politiserende hulpverlening? 124
5.10 En de maatschappelijke structuren dan? 125
5.11 Slotopmerking 125
Literatuur 126
6
Voorwoord
Hulpverleners en met name maatschappelijk werkers, worden in toenemende
mate geconfronteerd met problemen die direct te maken
hebben met de maatschappelijke positie van degenen die zich om hulp
tot hen wenden. De "klassieke" methoden in het maatschappelijk werk
schieten tekort bij het oplossen van deze problemen, de hulpverlener
voelt zich vaak net zo slecht toegerust als de hulpvrager.
Maatschappelijk werkers lijken beter in staat aan de "psycho" kant van
de psycho-sociale problematiek te werken dan aan de "sociale" kant. De
aandacht voor de relatie tussen persoon-structuur-probleem mag dan al
bestaan bij maatschappelijk werkers, het vermogen hier ook werkelijk
iets aan te doen ontbreekt vaak.
De zogenaamde kansarmen in onze samenleving hebben ook bij de
hulpverlening weinig kans om geholpen t-e worden. Wat kun je immers
als kleine hulpverlener beginnen tegen al die grote machten in de
samenleving? V el en herinneren zich misschien nog de sociale acties
zoals die aan het eind van de jaren zestig en begin van de jaren zeventig
werden gevoerd. Het resultaat stond vaak in geen verhouding tot de
inspanning van de goedwillende actievoerder, die vaak bedroefd moest
vaststellen dat hij degenen voor wie hij actie voerde, ver achter zich
gelaten had. Daar ligt de oplossing dus niet!
Toch zal het maatschappelijk werk, wil het recht doen aan de term
"maatschappelijk", niet om deze problematiek heen kunnen en het zal
moeten proberen antwoorden te vinden. .
In ons werken met groepen studenten aan de Protestantse V ooftgezette
Agogische Beroepsopleiding te Amsterdam zijn wij met hen
bezig geweest met wat wij zijn gaan noemen politiserende en emanciperende
hulpverlening.
We zullen in het verloop van dit boek uiteenzetten wat deze termen voor
ons inhouden en hoe we geprobeerd hebben (en nog proberen) werkvormen
te ontwikkelen, waarmee vanuit onze visie binnen het bestaande
maatschappelijk werk hulp verleend kan worden.
7