Herinrichting en renovatie riolering Jan van Galenstraat fase 1, te ...

Herinrichting en renovatie riolering
Jan van Galenstraat fase 1,
te Haarlem
Bemalingsadvies aanleg drainage
Definitief
Grontmij Nederland B.V.
Alkmaar, 27 januari 2011
319346, revisie 05

Inhoudsopgave
1 Inleiding......................................................................................................................... 4
2 Basisgegevens.............................................................................................................. 5
2.1 Bodemopbouw .............................................................................................................. 5
2.2 Geohydrologische schematisering................................................................................ 6
2.3 Grondwaterstanden ...................................................................................................... 7
2.4 Oppervlaktewater.......................................................................................................... 8
3 Gegevens bouwsleuven en randvoorwaarden voor de bemaling................................. 9
4 Dimensionering van het bemalings-systeem.............................................................. 11
4.1 Risico’s voor opbarsten van de sleufbodem............................................................... 11
4.2 Vaststelling waterbezwaar .......................................................................................... 12
4.3 Effecten in de omgeving ............................................................................................. 12
5 Vergunningsvoorwaarden........................................................................................... 14
5.1 Inleiding....................................................................................................................... 14
5.2 Onttrekking van grondwater........................................................................................ 14
5.3 Grondwaterbelasting................................................................................................... 14
5.4 Lozingen...................................................................................................................... 14
6 Referenties.................................................................................................................. 16
319346, revisie 05
Pagina 3 van 16

1 Inleiding
In de omgeving Jan van Galenstraat in Haarlem worden verschillende onderhouds- en
herinrichtingswerkzaamheden verricht.
De ligging van het projectgebied is weergegeven in figuur 1.1. Fase 1 van het project heeft betrekking
op het gedeelte ten zuiden van de Brouwersvaart.
Figuur 1.1 Ligging projectgebied
Fase 1
Een onderdeel van de werkzaamheden betreft de aanleg van nieuwe buisdrainage. Om deze
drainage ‘in den droge’ aan te leggen is een bemaling van het grondwater noodzakelijk. In het
beschouwde gebied gelden belangrijke beperkingen ten aanzien van de toegestane verlaging
van de grondwaterstanden in verband met aanwezige risico’s voor funderingsschade als gevolg
van droogvallende paalkoppen en door zetting van de ondergrond.
In voorliggend rapport is een bemalingsadvies uitgewerkt waarbij rekening met deze risico’s is
gehouden.
In een eerdere fase van planvoorbereiding van dit project was voorzien dat ook de riolering zou
worden vervangen. Door de grotere diepteligging zou daarvoor een meer gecompliceerde bronbemaling
met retourbemaling nodig zou zijn geweest (zoals gerapporteerd in een vorige versie
van dit rapport d.d. 26 oktober 2010). In een later stadium is besloten om de riolering te renoveren
door middel van relining, waardoor voor de renovatie van het riool geen diepe bemaling
meer nodig is.
319346, revisie 05
Pagina 4 van 16

2 Basisgegevens
2.1 Bodemopbouw
Gegevens over de locale ondiepe bodemopbouw zijn verkregen uit de profielbeschrijvingen van
grondboringen die zijn uitgevoerd ten behoeve van het Grondwateronderzoek Lorentzkade e.o.
te Haarlem (WARECO, 9 januari 1997) en bij het geotechnisch onderzoek rioolvervanging
(Grontmij, 30 september 2010). Een gedetailleerd beeld van de middeldiepe ondergrond tot
20 m -mv is afgeleid uit een 35-tal sonderingen uit het genoemde Geotechnisch advies.
Uit deze gegevens is een volgende bodemopbouw afgeleid:
• het maaiveld bevindt zich overwegend tussen een niveau van NAP + 0,35 en
+ 0,45 m;
• vanaf maaiveld tot een niveau van gemiddeld circa NAP –1,00 m bevindt zich een
zandige toplaag die is opgebouwd uit funderingszand en matig kleiig zand. De doorlaatfactor
van deze zandige toplaag bedraagt naar schatting gemiddeld circa 2 m/d;
• daaronder tot NAP –1,5 à –2,0 m bevindt zich een slecht doorlatende laag die is opgebouwd
uit veen en klei;
• tot een diepte van NAP –12,0 à –13,0 m bevindt zich vervolgens een circa 10 m dik
gelaagd pakket wadzanden, met, over de trajecten s1-s4 en s21-s34, incidenteel een
tussengeschakelde zandige kleilaag op een diepteniveau van circa NAP -5,0 m. Beneden
een niveau van NAP –6,0 à -8,0 zijn de wadzanden sterk kleiig ontwikkeld;
• aan de basis van het wadzandpakket, beneden een diepte van NAP –13 à –14 m,
bevindt zich een laag kleiarm zand op een slecht doorlatende zandige kleilaag;
• beneden de holocene deklaag bevinden zich goed doorlatende pleistocene zanden.
In figuur 2.1 wordt de bodemopbouw verduidelijkt door middel van een geohydrologisch lengteprofiel
die op basis van de genoemde boor- en sondeergegevens is geconstrueerd.
Figuur 2.1 Geohydrologisch lengteprofiel
0
-5
-10
-15
-20
-25
S1
m+NAP
S2
S3
S4
S5
S9
S10
S15
S17
S16
S35
S6
S7
S11
S12
S14
S19
S18
maaiveld ophooglaag veen zand klei zand kleiig wadzand Zand met kleilaag zand, pleistoceen
De ligging van dit lengteprofiel is weergegeven in figuur 2.2. De sonderingen S1 tot en met S21
hebben betrekking met fase 1 van het werk.
S8
S13
S20
S21
S22
S23
S24
S25
S26
S27
S28
S29
S30
S31
S32
S33
S34
319346, revisie 05
Pagina 5 van 16

Figuur 2.2 Ligging lengteprofiel
Fase 1
Basisgegevens
2.2 Geohydrologische schematisering
Voor de berekening van de onttrekkingsdebieten, het waterbezwaar en de optredende verlagingen
wordt de bodem geschematiseerd in goed doorlatende watervoerende pakketten en slecht
doorlatende scheidende lagen.
De relatief goed doorlatende zandlagen vormen watervoerende pakketten met een overwegend
horizontale grondwaterstroming. De aaneengesloten slecht doorlatende klei- en veenlagen
vormen een horizontale scheidende laag met een hoofdzakelijk verticale grondwaterbeweging.
Watervoerende pakketten worden beschreven aan de hand van het doorlaatvermogen (kD). Dit
is het product van de horizontale doorlatendheid (kh) en de dikte van het pakket (D).
Scheidende of slecht doorlatende lagen worden beschreven door middel van de hydraulische
weerstand of c-waarde. Deze weerstand is het quotiënt van de dikte van de scheidende laag
(D) en de verticale doorlatendheid (kv).
319346, revisie 05
Pagina 6 van 16

Basisgegevens
De schatting van de geohydrologische bodemparameters zijn ontleend uit in de omgeving uitgevoerde
regionale studies. Dit betreft onder andere:
• Beëindigen PWN-winningen Zuid-Kennemerland, grondwateronderzoek naar de gevolgen
voor de ontwatering in bebouwd gebied en beoordeling van de nodige maatregelen
tegen grondwateroverlast, Grontmij, 1999;
• Grondwaterbeheersplan Overveen, resultaten pompproef aan de Prins Hendriklaan,
Grontmij 1997;
• Grondwatermodel stedelijk gebied gemeente Haarlem, WARECO, 2000;
• tevens is gebruik gemaakt van de DINO-database/REGIS-II van TNO.
Op basis van de bovenbeschreven gegevens is de geohydrologische opbouw van de ondergrond
als volgt geschematiseerd:
• de zandige toplaag vormt een ondiepe drainerende laag. De gemiddelde doorlaatfactor
van deze laag bedraagt naar schatting circa 2 m/d. De doorstroomde dikte van deze
laag wordt bepaald door de hoogte van de freatische grondwaterstand en de hoogteligging
van de basis van deze laag. De hoogte van de basis van deze laag bedraagt
circa NAP -1,20 m. De doorstroomde dikte van deze laag varieert afhankelijk van de
grondwaterstand overwegend tussen circa 0,75 en circa 0,30 m. Het doorlaatvermogen
(kD0) varieert daarmee tussen naar schatting circa 1,5 m 2 /d onder natte omstandigheden
en circa 0,6 m 2 /d onder droge omstandigheden. Bij een verdere verlaging
van de grondwaterstand in de nabijheid van een bronbemaling kan het doorlaatvermogen
van deze laag verder tot nul afnemen;
• de ondiepe laag veen, klei en kleiig zand, tot een diepte van circa NAP –2,0, vormt
een ondiepe scheidende laag met een verticale hydraulische weerstand (C1) van naar
schatting 20 à 50 d;
• het onderliggende pakket wadzanden vormt een ondiepe watervoerende laag. Uit diverse
gegevens is afgeleid dat de gemiddelde horizontale doorlaatfactor van de kleiarme
wadzanden plaatselijk gemiddeld circa 11 m/d bedraagt. De doorlaatfactor van
de meer kleiige wadzanden tussen een niveau van NAP -6,0 en NAP -13,0 m bedraagt
naar schatting circa 1 m/d. Het doorlaatvermogen is afhankelijk van de dikte
van de zandlagen een varieert naar schatting tussen 30 en 50 m 2 /d, bij een gemiddelde
van circa 40 m 2 /d;
• het onderste kleiige gedeelte van het holocene pakket vormt een hydraulische weerstand
(C2) van naar schatting minimaal 1.500 dagen;
• beneden het holocene pakket bevindt zich een dik pakket pleistocene zanden met
tussengeschakelde kleilagen. Het doorlaatvermogen van dit eerste watervoerend pakket
bedraagt ten minste 2.000 m 2 /d. De grondwaterstijghoogte in dit pakket wordt naar
verwachting niet of nauwelijks beïnvloed door bemalingen in de bovenliggende wadzandlaag.
2.3 Grondwaterstanden
De stijghoogte in het wadzandpakket is vastgesteld op basis van grondwateronderzoek uitgevoerd
door Wareco (1997), de peilbuizen uit de DINO-database van TNO en uit het archief van
de gemeente Haarlem.
• De gemiddeld hoogste grondwaterstijghoogte (GHG), representatief voor een gemiddeld
natte situatie, bedraagt circa NAP -0,45 m. De gemiddeld laagste grondwaterstijghoogte
(GLG), representatief voor een gemiddeld droge situatie bedraagt circa
NAP -0,70 m.
• Op 1 juli 2010 zijn ter plaatse van de hoek Abel Tasmankade en Houtmankade enkele
handboringen uitgevoerd voor het vaststellen van de verbreiding van de veen/kleilaag.
De gemeten grondwaterstanden bedroegen op die datum 1,50 à 1,70 m beneden
maaiveld. Bij een plaatselijke maaiveldhoogte van NAP +0,60 à + 0,80 m komt dat
neer op een grondwaterstand van circa NAP -0,90 m.
• De grondwaterstijghoogte in het wadzand ter plaatse van de peilbuis bij de spoorwegovergang
varieert jaarlijks tussen een hoogst niveau van circa NAP -0,35 m en
een laagst niveau van circa NAP -0,90 m.
319346, revisie 05
Pagina 7 van 16

grondwaterstand in m NAP
0,20
0,10
0,00
-0,10
-0,20
-0,30
-0,40
-0,50
-0,60
-0,70
-0,80
Basisgegevens
• In het onderliggende eerste watervoerende pakket beneden NAP -13,0 m bedraagt de
gemiddelde stijghoogte circa NAP -1,5 m.
Figuur 2.3 Gemeten grondwaterstanden
1-1-1995
7-1-1995
1-1-1996
09-113 J. v Galenstraat 51 (freatisch) spoorwegovergang (in wadzand)
7-1-1996
1-1-1997
7-1-1997
1-1-1998
7-1-1998
1-1-1999
7-1-1999
1-1-2000
7-1-2000
1-1-2001
7-1-2001
1-1-2002
2.4 Oppervlaktewater
Het in de omgeving aanwezige oppervlaktewater (Houtvaart en Brouwersvaart) maken deel uit
van Rijnlands Boezem met een streefpeil van circa NAP -0,60 m.
7-1-2002
1-1-2003
datum
7-1-2003
1-1-2004
7-1-2004
1-1-2005
7-1-2005
1-1-2006
7-1-2006
1-1-2007
7-1-2007
1-1-2008
7-1-2008
1-1-2009
7-1-2009
319346, revisie 05
Pagina 8 van 16
1-1-2010

3 Gegevens bouwsleuven en randvoorwaarden
voor de bemaling
Algemene gegevens over de ligging en afmetingen van de te vervangen drains zijn weergegeven
in tabel 3.1.
• Bestaande hoofddrainage in de wegen zal worden vervangen. Bij vervanging worden
dubbelwandige drains met een diameter van 150 mm in een grindkoffer van 0,50 m x
0,50 m aangebracht. De drain wordt aangelegd op een diepte binnenkant onderzijde
buis (b.o.b.) van NAP -0,90 m. De basis van de grindkoffer wordt daarbij aangelegd
tot een maximale diepte van NAP -1,10 m.
• Bij de aanleg van drains wordt, in verband met het aanbrengen van een grindkoffer,
een minimale ontwatering tot 0,3 m onder de b.o.b.-maat aangehouden.
• Ter voorkoming van negatieve invloed op de bestaande bebouwing dienen de drains
zo ver als mogelijk van de bebouwing, in het centrum van de wegen, te worden aangelegd.
Bij enkelzijdige bebouwing kan de drain aan de verre zijde langs het riool
worden aangelegd, zodat huisaansluitingen van riolering minder vaak hoeven te worden
gekruist.
• Tijdens de bemalingswerkzaamheden mogen de grondwaterstanden niet beneden
kritische niveaus dalen waarop funderingsschade kan optreden.
Door WARECO is ten aanzien van het risico van droogvallen van houten paalkoppen
en/of risico voor funderingsschade door zettingen een kritisch laagste freatische
grondwaterstand vastgesteld van NAP -1,10 m.
• Om de bemalingsdebieten en effecten van bemaling tot een minimum te beperken
dienen de volgende maatregelen te worden toegepast:
o er dient te worden uitgegaan van een open en/of een horizontale bemaling met
behulp van een drain onder de sleufbodem. Deze drain dient niet dieper dan
0,20 m beneden de aan te brengen grindkoffer te worden aangebracht.
o het risico voor opbarsten van de sleufbodem en de noodzaak van een spanningsbemaling
in de onderliggende wadzandlaag dienen tot een minimum te
worden beperkt door afmetingen (diepte en breedte) van de aanlegsleuf zo
klein mogelijk te houden. Dit betekent dat de ontgraving niet dieper mag zijn
dan de diepte van de aan te brengen grindkoffer (ca. NAP -1,08 m) zodanig dat
de slecht doorlatende laag onder de aan te brengen grindkoffer zoveel als mogelijk
gehandhaafd blijft.
o de risico’s kunnen voorts worden verminderd door de duur van de bemaling tot
een minimum te beperken.
o in de uiterste situatie waarbij aanvullende spanningsbemaling in het onderliggende
wadzand moet worden toegepast, bijvoorbeeld in het geval dat de ondiepe
scheidende laag plaatselijk zwak ontwikkeld is of wordt doorsneden, dient
een goede monitoring en bewaking van de bemaling te worden toegepast om
risico’s van een verlaging van de grondwaterstand tot beneden kritische waarden
te voorkomen. Omdat de benodigde ontwatering van de sleuf niet veel dieper
is dan de bovengenoemde kritisch laagste grondwaterstand is geen retourbemaling
nodig, mits genoemde monitoring en bewaking van het bemalingssysteem
wordt toegepast (zie hoofdstuk 3).
o tijdens de bemalingswerkzaamheden dienen voorzieningen te worden getroffen
dat geen extra grondwater via een al aangelegde drainsectie naar de bouwsleuf
zal stromen.
319346, revisie 05
Pagina 9 van 16

Gegevens bouwsleuven en randvoorwaarden voor de bemaling
• De legsnelheid van de drainage bedraagt gemiddeld circa 50 m/dag. De bemaling
wordt na de werkuren uitgeschakeld. De maximale aaneengesloten bedrijfsduur van
de bemaling bedraagt ten hoogste 10 uur per sectie. De bemaling wordt per sectie
over een lengte van maximaal 50 m ingeschakeld.
De ligging van de aan te brengen drainage is globaal aangegeven in figuur 3.1.
De te bemalen lengten en nodige duur van de bemaling is samengevat in tabel 3.1.
Tabel 3.1 Algemene gegevens aan te leggen drainage
Locatie Lengte drain Benodigd aantal werkdagen
[m] [d]
Abel Tasmankade 132 3
Jan van Galenstraat 218 5
Koppestokstraat 136 3
Bestevaerstraat 143 3
Totaal 4 weken
Figuur 3.1 Ligging aan te leggen drainage
319346, revisie 05
Pagina 10 van 16

4 Dimensionering van het bemalingssysteem
4.1 Risico’s voor opbarsten van de sleufbodem
Indien de opwaartse druk onder de ondiepe scheidende veenlaag groter is dan de neerwaartse
druk van de bovenliggende grondlagen bestaat risico dat scheidende lagen onder de bouwsleuf
zullen opbarsten. Als de sleufbodem opbarst zullen de nodige debieten om de sleuf droog
te houden sterk toenemen. Hierdoor kunnen risico’s voor schade aan funderingen in de omgeving
ontstaan die dan eventueel met kostbare aanvullende voorzieningen, zoals retourbemaling,
moeten worden bestreden. Er is sprake van veilig werken indien het veiligheidsquotiënt (vq)
neerwaartse druk/opwaartse druk groter is dan 1,1. Omdat de betreffende veenlaag weinig
neerwaartse druk levert moet deze druk vooral worden geleverd vanuit de taluds van de sleuf.
In tabel 4.1 zijn voor het sondeerpunt s6 (zie figuur 2.2) de berekeningsresultaten weergegeven
van de risico’s voor opbarsten voor twee extreme situaties, uitgaande van de toepassing van
een verticale sleufbekisting tot aan maaiveldniveau en toepassing van een open taluds met een
helling 1:1. De bodembreedte van de sleuf bedraagt maximaal 0,50 m.
Tabel 4.1 Beoordeling risico’s voor opbarsten (omgeving sondeerpunt s6)
Geometrie bouwsleuf
sleufbekisting 1:0
open talud 1:1
Locatie RD-coordinaten [m] x = 102630 m y = 488660 x = 116200 m y = 496000
Hoogte maaiveld [m+NAP] 0,46 0,46
Basis slecht doorlatende laag [m+NAP] -2,00 -2,00
Diepte ontgraving [m+NAP] -1,10 -1,10
Breedte bodem bouwsleuf [m] 0,50 0,50
Taludbreedte (a) [m] 0,0 1,6
Halve bodembreedte (b) [m] 0,25 0,25
Dikte slecht doorlatende laag onder bouwput (d2) [m] 0,90 0,90
Volumegewichten grondlagen
Onderkant
laag
Dikte laag Grondsoort Verzadigd
volumegewicht
onder
ontgravingsniveau
boven
ontgravingsniveau
onder
ontgravingsniveau
boven
ontgravingsniveau
[m+NAP] [m] [kN/m 3 ] [kN/m 2 ] [kN/m 2 ] [kN/m 2 ] [kN/m 2 ]
0,46 Maaiveld
Neerwaartse druk Neerwaartse druk
-1,3 1,76 zand wegcunet 18 3,6 28,1 3,6 28,1
-2,00 0,70 veen 10,5 7,4 7,4
wadzand 20
Opbarstgevaar bodem bouwsleuf
sleufbekisting 1:0 open talud 1:1
Sommatie neerwaartse druk grondlagen [kN/m 2 ] 11,0 28,1 11,0 28,1
Factor spreiding druk vanuit taluds (NEN 6740, p.87) [-] 0,66 0,21
Neerwaartse druk vanuit taluds [kN/m 2 ] 18,5 5,8
Totale neerwaartse druk [kN/m 2 ]
Max. gr.w. stijghoogte in wadzand [m+NAP]
Maximale grondwaterdruk onder deklaag [kN/m 2 29,4
16,8
0,05 0,05
]
20,09 20,09
Veiligheidsquotient neerwaartse druk/opwaartse druk [-]
1,46 0,84
Kritische grondwaterstijghoogte
in zandondergrond (vq= 1,1)
[m+NAP] 0,73
-0,44
In figuur 4.1 is voor alle relevante sondeerpunten de berekende kritisch hoogste grondwaterstijghoogte
bij vq=1,1 weergegeven voor de situatie met een open talud 1:1 en met een verticale
sleufbekisting tot maaiveldniveau. Uit de analyse van de sondeergegevens blijkt dat de
bouwsleuf over het merendeel van het traject nog niet in de scheidende veenlaag snijdt.
319346, revisie 05
Pagina 11 van 16

Dimensionering van het bemalings-systeem
Figuur 4.1 Kritisch hoogste grondwaterstijghoogte [m+NAP]
a) talud 1:1 en ontgraving NAP -1,10 m b) verticale glijbekisting en ontgraving NAP -1,10 m
De hoogste natuurlijke stijghoogte bedraagt circa N.A.P. -0,55 m.
Ter plaatse van de Abel Tasmankade (sonderingen s10, s11, s12, en s13) wordt de scheidende
laag voor een beperkt gedeelte aangesneden. De resterende dikte van de veenlaag onder
de sleuf bedraagt hier nog circa 0,90 m.
Ter plaatse van het zuidelijke deel van de Jan van Galenstraat (s3, s4 en s5) is de doorsnijding
groter en is de resterende veenlaag 0 tot 0,20 m dik. Uit de evenwichtsberekening blijkt dat veiligheid
tegen opbarsten van de sleufbodem sterk gebaat is bij toepassing van verticale glijbekisting.
Bij toepassing van open taluds kunnen onder natte omstandigheden de kritisch hoogste
grondwaterstanden plaatselijk nog worden overschreden. Bij toepassing van open taluds zal
vaker een weinig spanningsbemaling moeten worden toegepast. Het is aan de aannemer om
vast te stellen tot welke hoogte de glijbekisting wordt aangebracht. Over het traject waar filtergrind
moet worden aangebracht is in ieder geval een glijbekisting nodig.
4.2 Vaststelling waterbezwaar
Uitgaande van gemiddelde meteorologische omstandigheden is ter plaatse van de werksleuf
een verlaging van de grondwaterstand nodig van circa 0,70 m.
Op plaatsen waar geen spanningsbemaling in het wadzand wordt toegepast bedraagt het waterbezwaar
bij bovenbeschreven uitgangspunten naar verwachting 20 à 30 m 3 per dag. Op
plaatsen waar een volledige spanningsbemaling in het wadzand moet worden toegepast (zuidelijk
deel Jan van Galenstraat) bedraagt de extra benodigde onttrekking uit het wadzand naar
berekening ten hoogste 100 m 3 /dag.
Uitgaande van de inzet van spanningsbemaling over ten hoogste de helft van het traject worden
de volgende maximale hoeveelheden te onttrekken grondwater verwacht: 6 m 3 /uur, 130 m 3 /dag,
600 m 3 /week, en 1.500 m 3 /maand. Totaal circa 1.500 m3.
4.3 Effecten in de omgeving
Verlaging van de grondwaterstanden
Onder gemiddelde omstandigheden en toepassing van volledige spanningsbemaling worden de
volgende maximale verlagingen van de grondwaterstand verwacht.
Tabel 4.2 Max. verlaging van de grondwaterstanden in de omgeving bij gem. gws
afstand [m] 0 1 2 4 6 8 15 30
verlaging freatische grondwaterstand [m] 0,7 0,57 0,38 0,17 0,05 0,01 0,00 0,00
verlaging in wadzand [m] 0,7 0,68 0,63 0,55 0,45 0,35 0,21 0,08
Bij deze verlaging zal geen onderschrijding optreden van de kritisch laagste grondwaterstand
waarbij risico’s voor zetting en funderingsschade kan optreden.
319346, revisie 05
Pagina 12 van 16

Dimensionering van het bemalings-systeem
Permanente verwijdering van de ondiepe scheidende veenlaag onder de rioolsleuf
Uit geohydrologisch onderzoek (zie referenties) is gebleken dat de freatische grondwaterstand
boven de veenlaag slechts zeer weinig afwijkt van de grondwaterstijghoogte in de onderliggende
matig watervoerende wadzandlaag. Gedurende natte perioden stijgt de freatische grondwaterstand
enkele decimeters boven de stijghoogte in het wadzand. In droge perioden zakt de freatische
grondwaterstand uit tot een ongeveer gelijk niveau als de grondwaterstijghoogte in het
wadzand.
Hieruit wordt afgeleid dat de eventuele plaatselijke verstoring of doorsnijding van de scheidende
veenlaag, ter plaatse van de drains, er geen verhoogde risico’s ontstaan voor het verder uitzakken
van freatische grondwaterstanden, beneden de vastgestelde kritische laagste niveaus.
Zettingen en funderingsschade
Omdat de nodige ontwatering van de werksleuf slechts weinig dieper (0,10 m à 0,20 m) is dan
de kritisch laagste grondwaterstand en omdat door middel van voorzorgsmaatregelen (monitoring
en bewaking van de bemalingsinstallatie) ervoor kan worden gezorgd dat kritisch laagste
grondwaterstanden in de omgeving niet worden onderschreden, worden geen schadelijke effecten
met betrekking tot zettingen en aantasting van funderingen verwacht.
Grondwaterverontreinigingen
In de directe omgeving van de projectlocatie zijn geen bodemverontreinigingen bekend.
Daarom worden bij de toe te passen bronbemaling geen risico’s voor verspreiding van verontreinigingen
naar grond- en oppervlaktewater verwacht.
319346, revisie 05
Pagina 13 van 16

5 Vergunningsvoorwaarden
5.1 Inleiding
De vergunning voor onttrekking en infiltratie van grondwater wordt, samen met de vergunning
voor lozing, geregeld met de watervergunning, die bij het Hoogheemraadschap van Rijnland
kan worden ingediend. De betreffende regels voor onttrekking, infiltratie en lozing van grondwater
zijn vastgelegd in de Keur Rijnland 2009.
5.2 Onttrekking van grondwater
Geen vergunning is vereist, indien het onttrekken van grondwater uitsluitend plaatsvindt voor:
bron- of bouwputbemaling of bodemsanering, indien de hoeveelheid te onttrekken grondwater
minder bedraagt dan 150 m 3 per uur, 50.000 m³ per maand en 200.000 m³ en de onttrekking
niet langer duurt dan 6 (zes) maanden.
Op basis van het te verwachten waterbezwaar en de tijdsduur wordt geconcludeerd dat deze
bemaling niet vergunningplichtig is. De onttrekking en infiltratie dienen echter wel te worden
gemeld. Het hoogheemraadschap kan met oog op het te voeren beheer de meldplichtige de
verplichting opleggen de waterhoeveelheden te meten, gegevens van daarover te registreren
en daarvan opgave te doen en kan nadere regels stellen met betrekking tot de wijze van meten,
registreren en het doen van opgave.
5.3 Grondwaterbelasting
De opdrachtgever van een onttrekking is verplicht om grondwaterbelasting aan het Rijk te betalen.
Echter, niet alle onttrekkingen zijn belastingplichtig. De opdrachtgever heeft vrijstelling
wanneer er minder dan 50.000 m 3 /maand is onttrokken en korter dan vier achtereenvolgende
maanden wordt onttrokken. Wanneer er geen sprake is van vrijstelling wordt de belasting geheven
over het totaal onttrokken waterbezwaar. Het tarief bedraagt € 0,1963 per m 3 (tarief 2011).
Indien onttrokken water tevens wordt geretourneerd, wordt een bedrag van de grondwaterbelasting
afgetrokken. De infiltratieaftrek wordt berekend over de geïnfiltreerde hoeveelheid water,
gemeten in kubieke meters. Er geldt een algemene aftrek van € 0,1644 per kubieke meter
(tarief 2011). Over grondwateronttrekkingen ten behoeve van saneringen wordt geen grondwaterbelasting
geheven.
Op basis van de vastgestelde duur en debiet van het bemalingssysteem is de grondwateronttrekking
niet belastingplichtig.
5.4 Lozingen
Omdat de lozing op het oppervlaktewater niet meer bedraagt dan 100 m 3 /uur, behoeft geen
langdurige vergunningsprocedure te worden doorlopen en kan worden volstaan met een melding.
Van het te lozen grondwater moet de kwaliteit van te voren bekend zijn. Hiervoor dient een
grondwatermonster te worden genomen. De parameters die minimaal bekend moeten zijn en
de te hanteren NEN normen bij de analyse zijn weergegeven in tabel 5.1. Als uit de analysen
blijkt dat richtwaarden worden overschreden moeten eventueel aanvullende maatregelen genomen
worden.
319346, revisie 05
Pagina 14 van 16

Vergunningsvoorwaarden
Indien niet aan deze kwaliteits- en kwantiteitseisen wordt voldaan, moet worden gekeken naar
de kwaliteit en capaciteit van het ontvangende oppervlaktewater en eventueel te nemen maatregelen.
Bij te lage zuurstofgehalten dient het te lozen water te worden belucht.
Bij te hoge ijzergehalten in het grondwater dient het grondwater eventueel plaatselijk te worden
gezuiverd. Door deze behandeling zullen de hoeveelheden van andere opgeloste bestanddelen
eveneens afnemen.
Tabel 5.1 Te onderzoeken parameters van op het oppervlaktewater te lozen bemalingswater
BZV NEN-EN-ISO 1899-1
CZV NEN 6633
Chloride NEN 6651
Sulfaat NEN-EN-ISO 10304-1
Kjeldahl-stikstof NEN-ISO 5663
ammonium-stikstof NEN-EN-ISO 11732
fosfaat-totaal NEN 6663
ijzer *
arseen NEN 6432
droogrest onopgeloste bestanddelen NEN 6621
de zuurgraad NPR 6616
koper *
lood *
Nikkel *
Chroom *
Zink *
* )Deze parameters moeten worden geanalyseerd volgens:
Ontsluiting conform NEN-EN-ISO 15887-1 en analyse conform NEN 6966.
319346, revisie 05
Pagina 15 van 16

6 Referenties
• Grontmij, februari 2009, Rioolvervanging Bomenbuurt te Haarlem; Geotechnisch
advies voor de rioolvervanging en aanleg bergbezinkbassins.
• TNO 2007, DINO-database en Regionaal Geohydrologisch Informatie Systeem (RE-
GIS-II).
• WARECO, 9 januari 1997, Grondwateronderzoek Lorentzkade e.o. te Haarlem.
• WARECO, 2000, Grondwatermodel stedelijk gebied gemeente Haarlem.
• Grontmij, 1999, Beëindigen PWN-winningen Zuid-Kennemerland, grondwateronderzoek
naar de gevolgen voor de ontwatering in bebouwd gebied en beoordeling van de
nodige maatregelen tegen grondwateroverlast.
• Grontmij, 1997, Grondwaterbeheersplan Overveen, resultaten pompproef aan de
Prins Hendriklaan.
319346, revisie 05
Pagina 16 van 16