4-5 Artistiek Wemmel: chef-kok Albert Verdeyen - De Zandloper

Kolonialisme, darwinisme en bekeringsdrang
buitelen er over elkaar in
een reeks van hilarische liedjes en
sketches. In Wemmel krijgen de
missionarissen gezelschap: in hun
schaduw lopen twee tolken die al wat
zij zeggen en zingen vertalen in
gebarentaal.
De twee tolken, Heidi Brabant en
Liesbeth Logghe, volgen Walter en
Bart tijdens de voorstelling op de voet.
‘Schaduwtolken noem je dat’, legt
Walter Janssens uit. ‘We laten de
tolken op het podium niet aan hun lot
over. Ze spelen echt mee, mét kostuum,
en worden een deel van het geheel. Nu
zijn er nog wel artiesten die al eens
voorstellingen laten tolken, maar wij
gaan daar ver in. Normaal gezien komt
een tolk niet op het voorplan. Bij ons
gebeurt dat wél eens.’ Met de getolkte
versie van hun vorige voorstelling,
Manmanman zkt vrouw, stond het duo
eveneens in de Zandloper. ‘De reacties
van het dove publiek waren toen
overwegend enthousiast! Hier en daar
hoorden we een kritische noot van
personen die liever voorstellingen zien
die ook door dove acteurs gespeeld
worden. Ikzelf vind dat beide vormen
gerust naast elkaar kunnen staan.’ Ook
een horend publiek is van harte welkom
op de getolkte versie van Aap. ‘Zo
kregen we de vorige keer van een
toeschouwer te horen dat onze show
dubbel zo leuk was met de tolken erbij.’
Walter wist niet onmiddellijk of hij de
opmerking als een compliment kon
beschouwen. ‘Ook in die zin is een
getolkte voorstelling dus een uitdaging.’
Aanpassen aan gebaren
Heidi Brabant tolkt voor de tweede
keer een voorstelling van Manmanman.
‘Ik wou er graag opnieuw bij zijn,
omdat de samenwerking tijdens
Manmanman zkt vrouw zo leuk was.
Ongetwijfeld zal het deze keer nog
vlotter gaan. We kennen elkaar al wat
beter en hoeven niet meer van nul te
beginnen. Ik ben intussen vertrouwd
met hun toon en humor.’ De tolken
hebben de oorspronkelijke voorstelling
eerst een keertje live gezien. Op het
moment van het interview zijn ze met
zijn tweeën aan de slag met een
video-opname. ‘Zo overlopen ze welke
uitdrukkingen en grappen ze op welke
manier zullen tolken’, vertelt Walter
Janssens. ‘In de laatste fase repeteren
we samen en passen we waar nodig de
voorstelling aan. Als we merken dat
een grap niet werkt in gebarentaal,
moeten we een oplossing zoeken.’ Met
dat doel voor ogen roept het duo de
hulp in van Serge Vlerick. ‘Hij heeft
veel podiumervaring, onder meer als
danser bij Alain Platel. Hij is zelf doof
en geeft les aan doventolken, de ideale
coach dus. Hij helpt om de interactie
tussen de tolken en ons op punt te
stellen zodat alles klopt en te volgen is
voor het dove publiek.’ Heidi Brabant:
‘De feedback die hij ons kan geven is
een must om de voorstelling helemaal
goed te krijgen. Natuurlijk letten we er
zelf ook op dat de aandacht niet te veel
verdeeld moet worden en dat we niet
over elkaar heen tolken, maar zo’n
extra oog ziet toch veel meer dan
degenen die op het podium staan.’
In de ban
Walter Janssens geraakte enkele jaren
geleden in de ban van de gebarentaal.
‘Mijn vrouw besloot toen een cursus te
gaan volgen, omdat ze graag iets met
gebarentaal wou doen in het theater.
De taal sluit perfect aan bij de fascinatie
die we met Manmanman hebben
voor alles wat met expressieve communicatie
te maken heeft. Onze voorstellingen
zijn sowieso erg visueel en
gebarentaal is natuurlijk het summum
van visuele taal. Aan onze show geeft
dat echt een extra dimensie. De focus
verandert totaal door de aanwezigheid
van de tolken. Normaal gezien gaat de
aandacht van het publiek volledig naar
ons. Nu ligt die voor zeker 70 % bij
hen. Met dat gegeven spelen we. Er
moet een prettige wisselwerking
ontstaan.’ Heidi Brabant studeerde
3,5 jaar geleden af als tolk gebarentaal.
Ze werkt als tolk en geeft les aan een
dovenschool. ‘Toen ik twaalf was, las ik
De bloeiende mimosaboom van Gerda Van
Cleemput over een blind en doof
meisje. Ik raakte zo bezeten van haar
verhaal dat ik besloot om later iets met
gebarentaal te gaan doen.’ Een voorstelling
van Manmanman tolken, is
geen eenvoudige taak. ‘Ze durven al
eens te improviseren en ook dan moet
je mee zijn, natuurlijk. Maar het is
ontzettend leuk om te doen. Ik vind
het ook belangrijk dat theater- en
muziekvoorstellingen toegankelijker
gemaakt worden voor doven en slechthorenden.’
Ines Minten
Aap, Manmanman,
donderdag 2 december, 20 uur,
GC de Zandloper
nieuWS uit de ZAndLOPeR 02 09
Manmanman
AAP
donderdag 2-12
humor
In de vorige voorstelling MANMAN-
MAN zoekt VROUW hield Manmanman
Vlaamse kermis. Ze zongen over
eenzame druppels, het overgewicht van
vrouwen en de verleidelijkheid van de
dood. Nu, in AAP, slingert Manmanman
door de Congolese jungle om te
landen tussen de oren van een aap.
Darwin en Freud kijken glimlachend
toe. Manmanman laat het instinct
botvieren en geeft de primaat in de mens
vrij spel. Op geheel eigen wijze vertellen
ze over King Kong en de liefde, over
Leopold II en over ‘schaamtelijk’
behaarde mannen, maar vooral over het
instinct van de mens en het gedacht van
de aap. Manmanman speelt in AAP een
verzameling uitzinnige verhalen en
hartveroverende liedjes. Twee eerlijke
stemmen begeleid door een geflipte
ukelele en een pompende bas. AAP
schiet recht naar het hart.
i.s.m. JH Barcode en Chiro Wemmel
Philippe De Maertelaere (regie) – Walter
Janssens, Bart Schollaert (spel)
De voorstelling wordt getolkt in Vlaamse
Gebarentaal. Mensen met een hoorapparaat
kunnen aansluiten op de ringleiding.
20 uur - GC de Zandloper
Tickets: 15 euro (kassa), 13 euro (vvk),
11 euro (abo)