01.08.2013 Views

CEDIA® tacrolimusassay

CEDIA® tacrolimusassay

CEDIA® tacrolimusassay

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

CEDIA ® <strong>tacrolimusassay</strong><br />

: 10008656<br />

Beoogd gebruik<br />

De CEDIA ® <strong>tacrolimusassay</strong> is een in vitro diagnostisch medisch hulpmiddel dat dient<br />

voor de kwantitatieve bepaling van tacrolimus in menselijk vol bloed op geautomatiseerde<br />

klinische-chemieanalyzers als hulp bij het management van patiënten met een allogeen<br />

nier- en/of levertransplantaat die met tacrolimus worden behandeld.<br />

Samenvatting en verklaring van de test<br />

Tacrolimus (FK506, Prograf ® ) is een macrolide antibioticum van schimmeloorsprong,<br />

Streptomyces tsukubaensis, met potente immunosuppressieve functie, als<br />

voorgeschreven voor patiënten met een nier- en/of levertransplantaat. 1 Tacrolimus is<br />

een remmer van calcineurine, dat van aard een fosfatase is en de vermenigvuldiging<br />

van T-cellen activeert. 2-4 Tacrolimus bindt in cellulaire gebeurtenissen een familie<br />

bindende eiwitten, FKBP’s (FK506-bindende eiwitten) genoemd, en vormt dan een<br />

pentameercomplex dat tacrolimus, FKBP, calcineurine A en B en calmoduline bevat. 2-5<br />

De pentameervorming resulteert in de remming van de fosfataseactiviteit van<br />

calcineurine, die nodig is voor het activeren van transcriptiefactoren voor transport naar<br />

de celkern. De genexpressie van T-lymfocyten wordt dus geschaad, in het bijzonder voor<br />

cytokinen zoals IL-2, wat resulteert in een immunosuppressief effect bij patiënten. 2-5<br />

Tacrolimus vertoont een vergelijkbaar effect als dat van ciclosporine bij concentraties<br />

die ongeveer 100 keer lager zijn dan die van ciclosporine. 1 De verdeling van tacrolimus<br />

tussen vol bloed en plasma hangt af van diverse factoren, zoals hematocriet,<br />

concentratie van het geneesmiddel en plasma-eiwitconcentratie. De verhouding van<br />

volbloed- tot plasmaconcentratie was gemiddeld 35 (met een bereik van 12 tot 67). 6-7<br />

Tacrolimus wordt uitgebreid gemetaboliseerd door het cytochroom P-450-systeem,<br />

voornamelijk CYP3A. 8-11 Het geneesmiddel wordt gemetaboliseerd in 8 metabolieten<br />

(M1-M-8) door demethylering en hydroxylering. Metabolieten M-1 en M-2 vertoonden<br />

significante farmacologische activiteit in bioassays. 11 De gemiddelde halfwaardetijd van<br />

tacrolimus in vivo is op 48 uur geschat. 8-11 Een therapeutisch bereik van 5 tot 20 ng/ ml<br />

in vol bloed is over het algemeen aanbevolen voor patiënten met standaardrisico van<br />

afstoting. 11-14 Ook is gemeld dat de tacrolimusconcentratie in volbloed grote intra- en<br />

interpatiënt-variabiliteit vertoonde. 15 Controle van tacrolimus is dus belangrijk voor<br />

effectief gebruik van het geneesmiddel bij de preventie van afstoting van allogene<br />

nier- en levertransplantaten, vooral bij hoogrisicopatiënten. De meting van de<br />

tacrolimusconcentratie in vol bloed in combinatie met andere laboratoriumgegevens<br />

en klinische evaluatie is de beste manier om bij patiënten de immunosuppressie te<br />

optimaliseren en de bijwerkingen te minimaliseren.<br />

De CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> vormt een uniek homogeen enzym-immuno-assaysysteem<br />

op basis van recombinant-DNA-technologie (Amerikaans [VS] octrooinr. 4708929). 16<br />

De assay is gebaseerd op het enzym -galactosidase, dat genetisch is gemanipuleerd<br />

tot twee inactieve fragmenten (enzymdonor en enzymacceptor). Deze fragmenten<br />

reassociëren spontaan tot volledig actieve enzymen die, in het assayformaat,<br />

een substraat splitsen, en daarbij een verandering van kleur doen ontstaan die<br />

spectrofotometrisch kan worden gemeten.<br />

In de assay wedijvert geneesmiddel in het monster met tacrolimusanaloog dat met<br />

enzymdonor (ED) van -galactosidase is geconjugeerd, voor een beperkt aantal<br />

tacrolimusanaloog-antilichaambindingsplaatsen. Als geneesmiddel in het monster<br />

aanwezig is, bindt het aan het geneesmiddelanaloog-antilichaam. Het ED-conjugaat<br />

is dan vrij om actieve enzymen met de enzymacceptor (EA) te vormen. Als er geen<br />

geneesmiddel in het monster aanwezig is, bindt het geneesmiddelanaloog-antilichaam<br />

aan het geneesmiddelanaloog dat met de ED is geconjugeerd, waarbij de reassociatie<br />

van ED met EA wordt onderdrukt en geen actief enzym wordt gevormd. De hoeveelheid<br />

gevormd actief enzym en de resulterende absorptieverandering zijn recht evenredig<br />

met de aanwezige hoeveelheid geneesmiddel in het monster.<br />

Reagentia<br />

1 EA-reconstitutiebuffer: Bevat PIPES [piperazine-N, N-bis (2-ethaansulfonzuur)],<br />

0,39 µg/ml muis monoklonale antitacrolimusanaloog-antilichamen, stabilisator en<br />

conserveringsmiddel (1 x 26 ml).<br />

1a EA-reagens: Bevat 0,171 g/l enzymacceptor (microbieel), bufferzouten en<br />

conserveringsmiddel (1 x 26 ml).<br />

2 ED-reconstitutiebuffer: Bevat MES [2-(N-morfolino)- ethaansulfonzuurbuffer),<br />

secundair antilichaam, detergens en conserveringsmiddel (1 x 11 ml).<br />

2a ED-reagens: Bevat 6 nM (119 ng/ml) enzymdonor (microbieel) geconjugeerd met<br />

tacrolimusanaloog, 3,27 g/l chloorfenolrood- -D-galactopyranoside, stabilisatoren<br />

en conserveringsmiddel (1 x 11 ml).<br />

3 Extractiereagens: Bevat 300 mM ZnSO4 (1 x 50 ml).<br />

Aanvullend materiaal: Hitachi barcodes, 1xR1- en 1xR2-barcodes.<br />

Aanvullend benodigd materiaal (maar niet bijgeleverd):<br />

Catalogusnr. 10008666 – CEDIA tacrolimuskalibratorkit<br />

Geautomatiseerde klinische-chemieanalyzer<br />

Methanol, HPLC-kwaliteit (> 99,8% zuiverheid)<br />

Microcentrifugebuisjes met ronde bodem<br />

Tacrolimuscontroles (bel voor aanbevelingen met de technische ondersteuning van<br />

Microgenics)<br />

Voorzorgsmaatregelen en waarschuwingen<br />

Uitsluitend voor gebruik bij in-vitrodiagnostiek: Neem bij het hanteren van alle<br />

laboratoriumreagentia de vereiste normale voorzorgsmaatregelen in acht.<br />

Uitsluitend voor gebruik bij<br />

in-vitrodiagnostiek<br />

LET OP – WAARSCHUWING: Materiaal van menselijke oorsprong is getest op HIV-1,<br />

HIV-2, hepatitis B en hepatitis C met een door de FDA goedgekeurde methode. De<br />

resultaten waren negatief. Omdat geen enkele testmethode echter het potentiële risico<br />

van infectie met absolute zekerheid kan uitsluiten, moet het materiaal net zo voorzichtig<br />

worden behandeld als een patiëntenmonster. In geval van blootstelling, moeten de<br />

richtlijnen van de verantwoordelijke gezondheidsautoriteiten worden gevolgd.<br />

LET OP – WAARSCHUWING: De reagentia die bij de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> zijn<br />

inbegrepen, bevatten minder dan 0,1% natriumazide. Aanraking met huid en slijmvliezen<br />

vermijden. Getroffen oppervlakken met ruime hoeveelheden water spoelen. Onmiddellijk<br />

medische hulp inroepen bij opname van reagentia door de mond of contact met de<br />

ogen. Natriumazide kan met loden of koperen afvoerleidingen reageren en potentieel<br />

explosieve metaalaziden vormen. Bij het afvoeren van dergelijke reagentia altijd<br />

met grote hoeveelheden water doorspoelen om ophoping van azide te voorkomen.<br />

Blootgestelde metalen oppervlakken met natriumhydroxide 10% reinigen.<br />

Bereiding en opslag van reagentia<br />

Zie voor de bereiding van de oplossingen voor Hitachi analyzers de instructies hieronder.<br />

Zie voor alle andere analyzers het analyzerspecifieke toepassingsblad. Bereid de<br />

volgende oplossingen met gebruik van gekoelde reagentia en buffers (2 à 8 °C). Neem<br />

de kit onmiddellijk vóór de bereiding van de werkoplossingen uit de koelkast.<br />

Bereid de oplossingen in de volgende volgorde om mogelijke verontreiniging te<br />

minimaliseren.<br />

R2-enzymdonoroplossing: Sluit flesje 2a (ED-reagens) aan op flesje 2 (EDreconstitutiebuffer)<br />

met een van de inbegrepen adapters. Meng de inhoud door de<br />

flesjes voorzichtig om te keren en zorg dat alle gevriesdroogde materiaal uit flesje 2a in<br />

flesje 2 wordt overgebracht. Schuimvorming voorkomen. Maak flesje 2a en de adapter<br />

los van flesje 2 en voer ze af. Zet de dop op flesje 2 en laat het ongeveer 5 minuten<br />

bij kamertemperatuur (15 à 25 °C) staan. Nogmaals voorzichtig mengen. Noteer de<br />

datum van reconstitutie op het etiket van het flesje. Plaats het flesje onmiddellijk in het<br />

reagensvak van de analyzer of in de koelkast (2 à 8 °C) en laat het 15 minuten staan<br />

vóór gebruik.<br />

R1-enzymacceptoroplossing: Sluit flesje 1a (EA-reagens) aan op flesje 1 (EAreconstitutiebuffer)<br />

met een van de inbegrepen adapters. Meng de inhoud door de<br />

flesjes voorzichtig om te keren en zorg dat alle gevriesdroogde materiaal uit flesje 1a<br />

in flesje 1 wordt overgebracht. Schuimvorming voorkomen. Maak flesje 1a los van de<br />

adapter en voer het flesje af. Zet de dop op flesje 1 en laat het ongeveer 5 minuten<br />

bij kamertemperatuur (15 à 25 °C) staan. Nogmaals voorzichtig mengen. Noteer de<br />

datum van reconstitutie op het etiket van het flesje. Plaats het flesje onmiddellijk in het<br />

reagensvak van de analyzer of in de koelkast (2 à 8 °C) en laat het 15 minuten staan<br />

vóór gebruik.<br />

Extractieoplossing: Voeg precies 10 ml extractiereagens op kamertemperatuur toe<br />

aan een schoon, droog, luchtdicht flesje. Voeg precies 40 ml methanol van HPLCkwaliteit<br />

(≥ 99,8% zuiverheid) aan het flesje toe. Voorzichtig mengen. Vermeld op<br />

het etiket ‘Tacrolimus-werkextractieoplossing’. Noteer de huidige datum en de<br />

uiterste gebruiksdatum (2 weken na de fabricagedatum) op het etiket. Bewaren bij<br />

kamertemperatuur.<br />

Opmerking 1: De in deze kit geleverde componenten zijn bestemd om als één geheel<br />

te worden gebruikt. Gebruik geen componenten van verschillende kitbatches van de<br />

CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> of andere CEDIA kits door elkaar.<br />

Opmerking 2: Vermijd kruisverontreiniging van de reagentia door de reagensdoppen<br />

op de overeenstemmende reagensflesjes te zetten. De R2-oplossing (ED-reagens)<br />

moet geeloranje van kleur zijn. Een rode of paarsrode kleur duidt erop dat het reagens<br />

verontreinigd is en moet worden afgevoerd.<br />

Opmerking 3: Laat de R1- en R2-oplossingen op de opslagtemperatuur van het reagensvak<br />

van de analyzer komen alvorens de assay uit te voeren. Zie het analyzerspecifieke<br />

toepassingsblad voor aanvullende informatie.<br />

Opmerking 4: Bereid de R2-oplossing alvorens de R1-oplossing te bereiden.<br />

Opmerking 5: Om de stabiliteit van gereconstitueerd EA-reagens te waarborgen, moet<br />

het tegen langdurige continue blootstelling aan fel licht worden beschermd.<br />

Bewaar de componenten als volgt op de juiste temperatuur. NIET INVRIEZEN. Zie de<br />

doos of de etiketten op de flesjes voor de uiterste gebruiksdatum om de stabiliteit van<br />

de ongeopende componenten te controleren.<br />

R1-oplossing: 60 dagen gekoeld op analyzer of bij 2 à 8 °C.<br />

R2-oplossing: 60 dagen gekoeld op analyzer of bij 2 à 8 °C.<br />

Extractieoplossing: 2 weken bij kamertemperatuur (15 à 25 °C).<br />

Monsters afnemen en hanteren<br />

Met EDTA behandeld vol bloed gebruiken. Let erop dat het monster intact wordt<br />

bewaard, vanaf het moment dat het wordt afgenomen tot het moment dat de assay<br />

wordt uitgevoerd. Monsters moeten worden voorzien van een etiket met het tijdstip<br />

van bloedafname en het tijdstip van de laatste toediening van het geneesmiddel. De<br />

monsters moeten van een dop worden voorzien en de assay moet worden uitgevoerd<br />

binnen 7 dagen als de monsters bij 2 à 8 °C worden bewaard of binnen 2 maanden als<br />

de monsters bij ≤ -70 °C worden bewaard. 6, 10-11 Herhaaldelijk invriezen en ontdooien<br />

vermijden. Geen schuim in de monsters opwekken.


Monsters bereiden<br />

Opmerking: Volg de leverancierspecifieke instructies en aanbevelingen voor kalibrators<br />

en controles op de bijsluiter, indien inbegrepen.<br />

1. Laat kalibrators, controles, en patiëntenmonsters op kamertemperatuur komen.<br />

2. Meng de monsters (kalibrators, controles of patiëntenmonsters) goed door ze 15<br />

à 20 minuten heen en weer te schudden.<br />

Monsterextractie<br />

Opmerking: Voordat u de patiëntresultaten met gebruik van de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong><br />

produceert en verstrekt moet u zich vertrouwd maken met de extractieprocedure en<br />

controleren of de extractieoplossing niet is verstreken, dat wil zeggen, de oplossing<br />

wordt gebruikt binnen 2 weken na het constitueren.<br />

1. Pipetteer precies 200 µl monster in een microcentrifugebuisje met ronde bodem.<br />

2. Pipetteer precies 200 µl extractieoplossing in het microcentrifugebuisje.<br />

3. Onmiddellijk 15 à 20 seconden vortexen met maximale snelheid.<br />

4. Laat het microcentrifugebuisje 5 à 7 minuten staan bij kamertemperatuur.<br />

5. Vijf minuten in een microcentrifuge bij 13.000 tpm (ongeveer 15.000-16.000 x g)<br />

centrifugeren.<br />

6. Giet het supernatant uit in een monstercupje en voer de meting onmiddellijk uit.<br />

Opmerking: Hitachi analyzers<br />

Als de analyzer de barcode niet afleest, kan de cijferreeks op het barcode-etiket via<br />

het toetsenbord handmatig worden ingevoerd.<br />

De CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> is bestemd voor gebruik op geautomatiseerde analyzers.<br />

Toepassingsspecifieke prestatiegegevens zijn beschikbaar bij Microgenics Corporation. 17<br />

Assayprocedure<br />

Kalibratie<br />

De CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> produceert een lineaire standaardcurve met gebruik van<br />

de juiste CEDIA tacrolimuskitkalibrators. Valideer alvorens patiëntenmonsters met<br />

de assay te analyseren, de assaykalibratie door commerciële controle(s) met vaste<br />

terugvindingsbereiken voor de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> te testen.<br />

Opmerking: Elke kalibratorkit bevat kaarten met toegewezen waarden voor de kalibrator.<br />

Controleer alvorens een nieuwe kalibratorkit te gebruiken uw chemische parameters om<br />

u ervan te verzekeren dat de kalibratorconcentraties overeenkomen met de toegewezen<br />

waarden op de kaart.<br />

Kalibratiefrequentie<br />

Nieuwe kalibratie wordt aanbevolen<br />

• na verwisselen van reagensflesje<br />

• na verwisselen van kalibrator- of reagens(kit)batch<br />

• na maandelijks onderhoud van instrumenten<br />

• al naargelang nodig volgens kwaliteitscontroleprocedures<br />

Meetbereik<br />

Het meetbereik voor de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> is 2,0 ng/ml tot 30 ng/ml tacrolimus.<br />

De minimale detecteerbare tacrolimusconcentratie in vol bloed voor de CEDIA<br />

<strong>tacrolimusassay</strong> is 2,0 ng/ml.<br />

Monsters buiten bereik<br />

Monsters met een kwantitatieve bepaling > 30 ng/ml tacrolimus kunnen worden gemeten<br />

als een tacrolimusconcentratie > 30 ng/ml of worden verdund (één deel oorspronkelijk<br />

monster met één deel lage kalibrator) en opnieuw met de assay worden geanalyseerd.<br />

De waarde die bij de opnieuw uitgevoerde assay wordt verkregen, moet als volgt<br />

worden afgeleid:<br />

werkelijke waarde = 2 x verdunde waarde<br />

Monsters met een resultaat onder de minimale detecteerbare concentratie van de assay<br />

moeten worden gemeten als < 2,0 ng/ml tacrolimus.<br />

Kwaliteitscontrole en kalibratie<br />

Elk laboratorium moet zijn eigen controlefrequentie bepalen. Volgens goede<br />

laboratoriumpraktijken is het raadzaam ten minste twee niveaus (d.w.z. lage en hoge<br />

medische beslissingspunten) kwaliteitscontrole te testen elke dag dat patiëntenmonsters<br />

met de assay worden geanalyseerd en elke keer dat een kalibratie wordt uitgevoerd.<br />

Controleer de controlewaarden op eventuele trends of verschuivingen. Als trends of<br />

verschuivingen worden gedetecteerd of als de controle niet wordt teruggevonden<br />

binnen het gespecificeerde bereik, neem dan alle operationele parameters door. Neem<br />

contact op met de technische ondersteuning van Microgenics voor verdere assistentie<br />

en aanbevelingen over geschikt controlemateriaal.<br />

Opmerking: Bepaal na verwisseling van de reagens(kit)batch de controledoelen en -bereiken<br />

opnieuw.<br />

Resultaten en verwachte waarden<br />

Zie de juiste gebruiksaanwijzing of het juiste analyzerspecifieke protocol voor informatie<br />

over de gedetailleerde berekening.<br />

Beperkingen – endogene stoffen<br />

Er zijn geen prestatiekenmerken voor de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> vastgesteld voor andere<br />

lichaamsvloeistoffen dan menselijk vol bloed met EDTA.<br />

2<br />

Acceptatiecriteria: De prestaties worden aanvaardbaar geacht wanneer de terugvinding<br />

±1,5 ng/ml tacrolimus is bij initiële concentraties < 10 ng/ml tacrolimus of ±10% van<br />

initiële concentraties > 10 ng/ml tacrolimus.<br />

Geelzucht: Geen significante interferentie door ongeconjugeerd bilirubine tot een<br />

concentratie van maximaal 60 mg/dl.<br />

Lipemie: Geen significante interferentie door triglyceriden tot een concentratie van<br />

maximaal 1500 mg/dl en door cholesterol tot maximaal 500 mg/dl.<br />

Totaal eiwit: Geen significante interferentie door albumine tot een concentratie van<br />

maximaal 12 g/dl en door -globuline tot maximaal 12 g/dl.<br />

Reumafactor: Geen significante interferentie door reumafactor tot een concentratie<br />

van maximaal 573 IU/ml.<br />

Hematocrietbereik: Er is geen significante interferentie wanneer het hematocriet tussen<br />

15% en 60% bedraagt.<br />

EDTA-concentratie: Te testen volbloedmonsters moeten worden afgenomen in EDTAbuisjes<br />

(met lavendel stop). De EDTA-concentratie mag niet hoger zijn dan 4,5 mg/ ml;<br />

monsters afgenomen in buisjes met lavendel stop moeten tenminste 1/3 van het<br />

afnamebuisje beslaan zodat de EDTA-concentratie minder dan 4,5 mg/ml is. EDTAconcentraties<br />

van meer dan 4,5 mg/ml kunnen een effect hebben op de kwantitatieve<br />

bepaling.<br />

De incidentie van patiënten met antilichamen tegen E. coli -galactosidase is uiterst<br />

laag. Sommige monsters met dergelijke antilichamen kunnen echter verkeerdelijk hoge<br />

tacrolimusconcentraties produceren, die onverenigbaar zijn met het klinische profiel van<br />

de patiënt. Als u vermoedt dat dit het geval is, neem dan contact op met de technische<br />

ondersteuning van Microgenics voor assistentie.<br />

Zoals met elke assay die gebruikmaakt van muis-antilichamen bestaat de kans van<br />

interferentie door humane antimuis-antilichamen (HAMA) in het monster. Het is mogelijk<br />

dat monsters met dergelijke antilichamen verkeerdelijk hoge tacrolimusconcentraties<br />

produceren, die onverenigbaar zijn met het klinische profiel van de patiënt. Als u<br />

vermoedt dat dit het geval is, neem dan contact op met de technische ondersteuning<br />

van Microgenics voor assistentie.<br />

Beperkingen – effect van gelijktijdig toegediende geneesmiddelen op de<br />

tacrolimusconcentratie<br />

Tacrolimus wordt extensief gemetaboliseerd door het CYP3A4-iso-enzym in de darmen<br />

en de lever. Daarom kunnen de absorptie en de daaropvolgende eliminatie van de<br />

systemisch geabsorbeerde tacrolimus worden beïnvloed door geneesmiddelen die een<br />

effect op dit iso-enzym hebben. CYP3A4-remmers kunnen het tacrolimusmetabolisme<br />

verlagen en de tacrolimusconcentratie verhogen, terwijl CYP3A4-inductoren het<br />

tacrolimusmetabolisme kunnen verhogen en de tacrolimusconcentratie kunnen<br />

verlagen. Van de volgende geneesmiddelen is bekend dat ze een effect hebben op de<br />

tacrolimusconcentratie door de absorptie te verhogen en/of de klaring te verlagen.<br />

Deze lijst is niet definitief. 7<br />

Geneesmiddelen die de tacrolimusconcentratie kunnen verhogen, zijn onder meer:<br />

Immunosuppressiva: ciclosporine<br />

Calciumkanaalblokkers: diltiazem, nicardipine, verapamil, nifedipine<br />

Antischimmelmiddelen: clotrimazol, fluconazol, ketoconazol, itraconazol<br />

Macrolide antibiotica: claritromycine, erytromycine, troleandomycine<br />

Gastro-intestinale prokinetische middelen: cisapride, metoclopramide<br />

Overige: bromocriptine, cimetidine, danazol, HIV-proteaseremmers (zoals ritonavir,<br />

indinavir), ethinylestradiol, methylprednisolon, omeprazol, nefazodon<br />

Geneesmiddelen die de tacrolimusconcentratie kunnen verlagen, zijn onder meer:<br />

Anti-epileptica: carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne<br />

Antibiotica: rifampicine, rifabutine<br />

Kruidenpreparaten:: Sint-Janskruid<br />

Beperkingen – verschillen en variatie tussen assays<br />

Verschillende immunoassays kunnen variabele resultaten voor hetzelfde monster<br />

opleveren als gevolg van assayspecifieke variaties in de kruisreactiviteit van<br />

metabolieten. Patiënten met verminderde klaring vertonen wellicht de meeste variatie.<br />

Voor deze patiënten kan het gebruik van deze assay worden ondersteund met een<br />

chromatografische methode die meer specifiek is voor de stamverbinding. Gezien de<br />

potentiële spreiding over de vergelijking van de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> en LC/MS voor<br />

de detectie van tacrolimus in vol bloed, is het belangrijk dat elk laboratorium zijn eigen<br />

therapeutische bereik vaststelt.<br />

Verwachte waarden<br />

Het aanbevolen bereik van de tacrolimusconcentratie in vol bloed voor het<br />

effectieve postoperatieve management van patiënten met een allogeen nier- en/of<br />

levertransplantaat, is 5 ng/ml tot 20 ng/ml met gebruik van LC/MS. 11-14 Het optimale<br />

therapeutische bereik voor tacrolimus in vol bloed is niet vastgesteld met deze assay.<br />

De medische toestand van de patiënt nu en in het verleden, de individuele verschillen<br />

in gevoeligheid voor de immunosuppressiva en toxische effecten van tacrolimus, de<br />

gelijktijdige toediening van andere immunosuppressiva, de tijd na de transplantatie<br />

en een aantal andere factoren kunnen ertoe leiden dat de vereiste optimale<br />

tacrolimusconcentratie in het bloed varieert. Individuele tacrolimusconcentraties<br />

mogen niet worden gebruikt als enig criterium voor het maken van veranderingen<br />

in een behandelschema. Gezien de heterogeniteit van de klinische toestand van<br />

de patiënt moeten artsen een beoogd therapeutisch managementbereik bepalen<br />

op basis van hun eigen ervaring en de klinische eisen van elke patiënt. Daarnaast<br />

kan de tacrolimusconcentratie variëren naar gelang de gebruikte methode.<br />

Omrekeningsfactoren mogen niet worden gebruikt om waarden voor individuele<br />

patiënten te voorspellen voor de ene methode met gebruik van het resultaat van<br />

een tweede methode. Bovendien moet de tacrolimusconcentratie voor individuele<br />

patiënten worden bepaald met gebruik van een enkele, consistente methode om


verstorende effecten in verband met kruisreactiviteit en herkenning van metabolieten<br />

te minimaliseren.<br />

Specifieke prestatiekenmerken<br />

De typische prestatiegegevens die voor de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> zijn verkregen, staan<br />

hieronder. 17 Tenzij anders vermeld zijn alle assays uitgevoerd in overeenstemming<br />

met de hierin verstrekte assayprocedure met gebruik van de Hitachi 917 analyzer.<br />

In individuele laboratoria verkregen resultaten kunnen afwijken van deze gegevens.<br />

Zie voor aanvullende analyzerspecifieke prestatiegegevens het analyzerspecifieke<br />

toepassingsprotocol of bel de technische ondersteuning van Microgenics voor<br />

assistentie.<br />

Precisie<br />

Studies van de intra- en interassayprecisie (reproduceerbaarheidsonderzoek) zijn<br />

uitgevoerd met gebruik van volbloedpatiëntenmonsters en gespikete monsters.<br />

Resultaten voor intra-assay- en totale assayprecisie (bepaald door 21 individuele runs<br />

in 11 dagen, zoals beschreven in een NCCLS-gemodificeerd replicatie-experiment,<br />

EP5-A) zijn als volgt:<br />

Intra-assay- en totale assayprecisie (reproduceerbaarheid)<br />

Intra Totaal<br />

Monster n Gem SD VC% SD VC%<br />

Patiënt 1 126 6,30 0,43 6,80 0,49 7,80<br />

Patiënt 2 126 9,23 0,43 4,68 0,56 6,06<br />

Patiënt 3 126 15,18 0,47 3,12 0,65 4,26<br />

Spike 1 126 5,33 0,32 5,97 0,48 8,90<br />

Spike 2 126 10,54 0,35 3,28 0,49 4,69<br />

Spike 3 126 21,01 0,43 2,04 0,72 3,40<br />

Lineariteit<br />

Voor het bepalen van assaylineariteit is een volbloedmonster gespiket met hoge<br />

tacrolimus verdund met een tacrolimusvrij bloedmonster om een reeks monsters over<br />

het dynamische bereik van de assay te verkrijgen. Het terugvindingspercentage is<br />

bepaald door de waargenomen tacrolimusconcentratie door de verwachte concentratie<br />

te delen. De verwachte concentraties zijn bepaald door de geteste hoge concentratie<br />

te vermenigvuldigen met een verdunningsfactor.<br />

Terugvinding<br />

% hoog<br />

monster<br />

100<br />

80<br />

60<br />

40<br />

20 0<br />

Verwachte<br />

waarde<br />

(ng/ml)<br />

28,9<br />

23,1<br />

17,3<br />

11,5<br />

5,8<br />

0,0<br />

Waargenomen<br />

waarde<br />

(ng/ml)<br />

28,9<br />

23,9<br />

18,1<br />

12,4<br />

6,1<br />

0,0<br />

Terugvinding<br />

(%)<br />

100,0<br />

103,4<br />

104,7<br />

107,7<br />

106,2<br />

--<br />

Om de terugvinding van de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> te bepalen, is tacrolimus<br />

toegevoegd aan normale, tacrolimusvrije volbloedmonsters en aan patiëntenmonsters<br />

met tacrolimus. Er zijn duplicaten van elk monster met de assay geanalyseerd. Het<br />

terugvindingspercentage is bepaald door de waargenomen dosis van elk monster<br />

te delen door de verwachte concentratie van toegevoegd tacrolimus plus het<br />

oorspronkelijke in de monsters aanwezig tacrolimus.<br />

Monster A<br />

Monster B<br />

Monster C<br />

Monster D<br />

Specificiteit<br />

n<br />

20<br />

20<br />

20<br />

20<br />

Verwachte<br />

waarde<br />

(ng/ml)<br />

5,0<br />

10,0<br />

15,0<br />

25,0<br />

Waargenomen<br />

waarde<br />

(ng/ml)<br />

5,1<br />

9,6<br />

15,8<br />

25,3<br />

Terugvinding<br />

(%)<br />

101,0<br />

96,5<br />

105,2<br />

101,2<br />

Monsters met tacrolimusmetabolieten zijn toegevoegd aan volbloedmonsters met<br />

ongeveer 12 ng/ml tacrolimus. Monsters zijn getest door de assay en de resultaten zijn<br />

vergeleken met een metabolietvrije controle. De kruisreactiviteit van de metabolieten<br />

is berekend volgens de formule:<br />

gemeten concentratie - controleconcentratie<br />

toegevoegde metabolietconcentratie<br />

x 100%<br />

3<br />

De resultaten staan in de tabel hieronder.<br />

Kruisreactiviteit met tacrolimusmetabolieten<br />

Verwachte<br />

Tacrolimusmetabolieten conc<br />

(ng/ml)<br />

M-1, 13-O-demethyl<br />

20<br />

M-2, 31-O-demethyl<br />

20<br />

M-3, 15-O-demethyl<br />

20<br />

M-4, 12-hydroxyl<br />

NB<br />

M-5, 15,31-O-didemethyl NB<br />

M-6,13,31-O-didemethyl 20<br />

ND – niet detecteerbaar<br />

NB – materiaal niet beschikbaar<br />

Waargenomen<br />

conc<br />

(ng/ml)<br />

7,5<br />

0,9<br />

0,9<br />

NB<br />

NB<br />

0,6<br />

Kruisreactiviteit<br />

(%)<br />

37,7<br />

ND<br />

ND<br />

NB<br />

NB<br />

ND<br />

Tegelijk toegediende immunosuppressiva zijn toegevoegd aan volbloedmonsters met<br />

ongeveer 15 ng/ml tacrolimus en getest op kruisreactiviteit. De resultaten staan in de<br />

tabel hieronder.<br />

nr.<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

6<br />

Tegelijk toegediende<br />

immunosuppressiva<br />

Ciclosporine<br />

Sirolimus<br />

Mycofenolzuur<br />

Prednison<br />

Hydrocortisol<br />

Prednisolon<br />

Geteste<br />

concentratie<br />

(ng/ml)<br />

10.000<br />

30<br />

100.000<br />

100.000<br />

100.000<br />

100.000<br />

Kruisreactiviteit<br />

(%)<br />

De volgende verbindingen zijn toegevoegd aan tacrolimusvrije volbloedmonsters en<br />

geanalyseerd op kruisreactiviteit met gebruik van de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong>. Zoals<br />

uit de onderstaande tabel blijkt, is er geen kruisreactiviteit waargenomen voor alle<br />

verbindingen bij de geteste concentratie.<br />

Kruisreactiviteit met gewone geneesmiddelen<br />

Verbinding<br />

Acykloguanosin<br />

Amikacin<br />

Ampicillin<br />

Atenolol<br />

Azatioprin<br />

Cimetidin<br />

Digitoksin<br />

Digoksin<br />

Disopyramid<br />

Erytromycin<br />

Fenobarbitol<br />

Fenytoin<br />

Flukonazol<br />

Furosemid<br />

Ganciklovir<br />

Gentamicin<br />

Hydroklortiazid<br />

Ibuprofen<br />

Itrakonazol<br />

Kanamycin A<br />

Kanamycin B<br />

Karbamazepin<br />

Ketokonazol<br />

Kinidin<br />

Kloramfenikol<br />

Lidokain<br />

Metoklopramid<br />

Metylprednisolon<br />

Morfinsulfat<br />

MPA-glukuronid<br />

N-acetylprokainam<br />

Naproksen<br />

Nifedipin<br />

Paracetamol<br />

Penicillin<br />

Prazosin<br />

Primidon<br />

Prokainamid<br />

Propanolol<br />

Rifampcin<br />

Salisylsyre<br />

Spektinomycin<br />

Streptomycinsulfat<br />

Teofyllin<br />

Tobramycin<br />

Triametren<br />

Valproatsyre<br />

Vankomycin<br />

Varapamil<br />

Geteste<br />

concentratie<br />

(ng/ml)<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

40 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

10 000<br />

10 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

40 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

40 000<br />

60 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

100 000<br />

Gemeten<br />

concentratie<br />

(ng/ml)<br />

-0,5<br />

0,8<br />

0,8<br />

-0,6<br />

0,6<br />

0,1<br />

-0,2<br />

0,0<br />

0,7<br />

0,3<br />

-2,0<br />

-2,1<br />

0,6<br />

-0,6<br />

-0,4<br />

0,1<br />

-0,5<br />

-0,6<br />

0,0<br />

0,1<br />

-0,1<br />

0,6<br />

-0,2<br />

0,0<br />

0,4<br />

0,3<br />

0,0<br />

-0,8<br />

-0,6<br />

-1,3<br />

-1,5<br />

0,7<br />

-0,2<br />

0,8<br />

-1,6<br />

0,1<br />

-0,3<br />

0,2<br />

0,2<br />

-0,7<br />

-1,2<br />

-1,3<br />

-0,5<br />

-1,2<br />

-2,2<br />

-1,4<br />

-2,0<br />

-2,0<br />

-1,7<br />

0,0<br />

0,7<br />

0,0<br />

0,0<br />

0,0<br />

0,0<br />

Kruisreactiviteit<br />

(%)<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00<br />

0,00


Gevoeligheid<br />

De functionele gevoeligheid voor de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> is 2,0 ng/ml en is bepaald<br />

als de concentratie van de analyt met een variatiecoëfficiënt van ongeveer 20%.<br />

Vergelijking van methoden<br />

Een vergelijking is uitgevoerd tussen de CEDIA <strong>tacrolimusassay</strong> (y) LC-MS/MS en MEIA.<br />

Deze vergelijking van methoden is uitgevoerd met monsters (concentratiebereik van<br />

0 tot 30 ng/ ml tacrolimus) verkregen uit patiënten met een lever- en/of niertransplantaat.<br />

CEDIA<br />

vs.<br />

LC-MS/<br />

MS<br />

LC-MS/<br />

MS<br />

LC-MS/<br />

MS<br />

Type<br />

transplantaat<br />

n Helling Intercept Correlatie (r)<br />

Nier en lever 187 1,190 0,70 0,9643<br />

Nier 118 1,157 1,01 0,9777<br />

Lever 69 1,193 1,04 0,9616<br />

MEIA Lever 50 0,945 0,28 0,8228<br />

Literatuur<br />

1. Kino T, Hatanaka H, Myata S, et al. FK506, a novel immunosuppressant isolated from<br />

a streptomyces II. Immunosuppressive effect of FK506 in vitro. J Antibiotics 1987;<br />

40:1256-1265.<br />

2. Bierer BE, Jin YJ, Fruman DA, et al. FK506 and rapamycin: molecular probes of<br />

T-lymphocyte activation. Transplant Proc 1991;23:2850-2855.<br />

3. Schreiber SL. Chemistry and biology of the immunophilins and their<br />

immunosuppressive ligands. Science 1991;251:283-287.<br />

4. Thomson AW, Bonham CA, and Zeevi A. Mode of action of tacrolimus (FK506): molecular<br />

and cellular mechanisms. Ther Drug Monit 1995;17:584-591.<br />

5. Griffith JP, Kim JL, Kum EE, et al. X-ray structure of calcineurin inhibited by the<br />

immunophilin-immunosuppressant FKBP12-FK506 complex. Cell 1995;82:507-522.<br />

6. Jusko WJ, Thomson AW, Fung W, et al. Consensus document; therapeutic monitoring<br />

of tacrolimus (FK506). Ther Drug Monit 1995;17:606-614.<br />

7. Physicians’ Desk Reference,58th ed. Thomson PDR at Montvale, NJ. 2004; Prograf ® :<br />

1323-1327.<br />

8. Lhoest GJJ, Maton N, Latinne D, et al. 15-demethyl FK506 and 15,<br />

31-demethyl FK506 from human liver microsomes: isolation, identification (by<br />

fast bombardment mass spectrometry and NMR), and evaluation of in vitro<br />

immunosuppressive activity. Clin chem. 1994:50:740-744.<br />

9. Gonschior AK, Christians U, Winkler M, et al. Tacrolimus (FK506)<br />

metabolite patterns in blood from liver and kidney transplant patients.<br />

Clin Chem. 1996;42:1426-1432.<br />

10. Alak AM. Measurement of tacrolimus (FK506) and its metabolites: a review of assay<br />

development and application in therapeutic drug monitoring and pharmacokinetic<br />

studies. Ther Drug Monit.<br />

1997;19:338-352.<br />

11. Jusko WJ. Analysis of tacrolimus (FK506) in relation to therapeutic drug monitoring.<br />

Ther Drug Monit. 1995:17:596-601.<br />

12. Busuttil RW, Klintmalm GB, Lake JR, et al. General guidelines for the use of tacrolimus<br />

in adult liver transplant patients. Transplantation 1996;61:845-847.<br />

13. van Hooff JP, Boots JM, van Duijnhoven EM, et al. Dosing and management guidelines<br />

for tacrolimus in renal transplant patients. Transplant Proc. 1999;31:54S-57S.<br />

14. Oellerich M, Armstrong VW, Schutz E, and Shaw LM. Therapeutic drug monitoring<br />

of cyclosporine and tarcolimus. Clin Biochem.<br />

1998;31:309-316.<br />

15. Staatz CE, Willis C, Taylor PJ, and Tett SE. Population pharmacokinetics of tacrolimus<br />

in adult kidney transplant recipients. Clin Pharmacology & Ther. 2002;72:660-669.<br />

16. Henderson DR, Friedman SB, Harris JD, et al. CEDIA, a new homogeneous<br />

immunoassay system. Clin chem.. 1986;32:1637-1641.<br />

17. Data on file at Microgenics Corporation.<br />

4<br />

Fabrikant:<br />

Microgenics Corporation<br />

46360 Fremont Blvd.<br />

Fremont, CA 94538-6406, VS<br />

Gratis is de VS: 800-626-0690<br />

Andere landen:<br />

Neem contact op met uw lokale vertegenwoordiger van Microgenics.<br />

Gemachtigde vertegenwoordiger<br />

in de EU:<br />

Microgenics GmbH<br />

Spitalhofstrasse 94<br />

D-94032 Passau, Duitsland<br />

Tel.: +49 (0) 851 886 89 0<br />

FAX: +49 (0) 851 886 89 10<br />

CEDIA is een gedeponeerd handelsmerk van Roche Diagnostics. 10008692-2_NL

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!