1973 BRABANTS HEEM JAARGANG 25 (XXV) - Hops

Baron al door de Tilburgse schepenen een akte opmaken waarin hij opdracht gaf
aan een procureur voor de Raad van Brabant te 's-Gravenhage om namens hem een
lopend proces in het oog te houden, dat Ignatius Augustinus de Grobbendonck,
gewezen bisschop van Gent, destijds als zijn oom en voogd in 's-Gravenhage had
laten voeren 28 ). In die periode stelde hij op zijn beurt als „Baron de Tilbourg" bij
akte van 17 oktober 1680 — „actum o.p onsen castele van Grobbendoncq" — de in
Hilvarenbeek geboren Johan Moonen aan als zijn agent of gemachtigde om namens
hem allerlei zaken betreffende de heerlijkheid te behartigen, zoals het aanstellen
van bepaalde functionarissen. Dit nieuwe ambt van agent of van „gemachtigde van
de Edele Heere Baron van Tilborch" zou deze Tilburgse katholieke lakenkoopman
Johan Moonen vervullen van 1680 tot 1688, waarna hij opgevolgd werd door zijn
schoonzoon, de lakenkoopman Marinus de Wolff, die in 1691 tevens rentmeester
werd 29 ).
Josephus Bonaventura de Grobbendoncq stelde voorts zelf bij akte van 21 oktober
1680 de protestant Adriaan Bérnagie aan als drossaard van Tilburg en Goirle
wegens de dood van diens voorganger Hendrick Verschueren. Nog dezelfde dag
legde de pasbenoemde drossaard de voorgeschreven eed afin handen van de Baron
van Tilburg. De nieuwe heer stelde vervolgens persoonlijk bij akte van 29 oktober
1680 de reeds besproken Lancelot Verrassen aan tot rentmeester vanwege de dood
van diens vader Jan Verrassen. Beide benoemingsakten werden door Josephus
Bonaventura Schetz van Grobbendonck „gegeven op ons casteel tot Tilborch". De
aanstelling tot rentmeester geschiedde overigens eerst nadat daags tevoren op 28
oktober Jacobus van der Burcht, president-schepen, zich borg verklaard had voor
Lancelot Verrassen. Deze rentmeester werd belast met het beheer van de heerlijke
goederen - ondermeer betreffende de pachten van molens en hoeven - en kreeg
dezelfde emolumenten als zijn overleden vader „ende sal sijne wooninge hebben
op het Nederhof van onsen Castele aldaèr tot Tilborch"; voorts moest hij jaarlijks
een behoorlijke rentmeestersrekening indienen 30 ).
Nadat de nieuwe heer aldus in het najaar van 1680 orde op zaken gesteld had in de
heerlijkheid Tilburg en Goirle, vertrok hij weer naar het-Zuiden en liet verder zijn
belangen binnen de heerlijkheid behartigen door de agent Johan Moonen en de
rentmeester Lancelot Verrassen. Daar kwamen echter steeds meer schuldeisers aan
de deur voor mijnheer de baron, die buitenslands verbleef en diep in de schuld zat.
Josephus Bonaventura Schetz van Grobbendonck, heer van Tilburg en Goirle
(1680-1690), verhief het leen pas op l april 1690 en overleed nog in hetzelfde
jaar 31 ).
Zijn hiervoor vermelde broer Charles Schetz — intussen graaf van Grobbendonck,
baanderheer (baron) van Wesemael, heer van stad en land van Durbuy etcetera,
kolonel van een regiment infanterie in Spaanse dienst — volgde hem op als heer
van Tilburg en Goirle (1690-1710). Op zijn naam was vroeger al eens een leenverheffing
gesteld geweest.
Het lijkt mij nuttig om ter verduidelijking hier een voorlopige opstelling in te
voegen ten aanzien van de zonen (voor zover bekend) uit het huwelijk van Lance-
111