Smiscruise 2010

NKDE Smiscruise
12 t/m 16 mei 2010
Woensdag 12 mei
We komen tegen de klok van drie aan in een koud, winderig
Lauwersoog. Goed ingepakt en met een ijsmuts schuilen we
voor de wind achter een gebouwtje. Een fikse hoeveelheid
proviand en warme kleding worden in de ruime roef gestald.
Groot in vergelijking met de luggertent die ik gewend
ben.
Te snel te water. Normaal gesproken controleer ik alles
tevoren. Ik heb de roef niet eens gezien aan de binnenkant.
Bij afvaart merk ik meteen een verschil met mijn vertrouwde
Trizonia. Bij een Lugger zie je de stand van het zwaard
altijd. Bij een Coaster moet je afgaan op het aantal wikkelingen.
Snel door de zeesluis want de visboer dreigt met
sluiting. Het laatste avondmaal voor de Smistocht mogen
we natuurlijk niet mislopen. De schepen verzamelen zich
in de nieuwe jachtenafdeling van de zeehaven. Kleine Bas
opent het havenpoortje met een pasje.
Na een gezellige maaltijd wordt het tijd voor het ruime sop.
Om half acht palaver door admiraal capt. Chris. Hij kondigt
aan dat we westwaarts gaan. De vloot met 23 Drascombes
vertrekt na het palaver om acht uur in noordelijke richting.
Fikse golven voor de havenmond.
We duiken er op
de motor in. Het grootzeil
gaat klapperen. Matroos
der eerste klasse Louis naar
voren. Hij moet zich goed
aan de mast vasthouden, wil
hij niet overboord kukkelen.
Het schip duikt steeds in
golfdalen. Helaas ben ik
niet in de gelegenheid op
actiefoto’s van de naast ons
varende clubleden te maken.
Later zetten we de fok en de
druil. We zijn meteen goed
ingeslingerd in de rebelse
Coaster. De boot gedraagt
zich heel goed in deze gol-

ven. We voelen ons uitstekend. Ik zie dat het anker niet helemaal
goed geborgd zit. Ik kruip naar voren, maar meteen
een voltreffer. Mijn rechter broekspijp kletsnet. Had ik mijn
zeilbroek maar aan moeten trekken! Louis de kajuit in voor
extra kleding. Even later wissel met de kapitein. Een droge
spijkerbroek en zeilbroek voorkomen dat ik afkoel. Jack,
ijsmuts, piek over de ijsmuts en handschoenen zijn nu geen
luxe. Onder het Brakzand via de Zoutkamperlaag langs het
Roode Hoofd naar de Siegewal ten zuiden van de westpunt
van Schiermonnikoog. Om 22.00 uur gaat het anker overboord
bij 7 graden. De bemanning heeft het koud. Na een
versnapering te kooi.
Donderdag
Vroeg eruit om de benen wat te strekken. Ik maak wat foto’s
van de drooggevallen boot. Later maak ik het ontbijt klaar.
De koffie en het brood smaken goed in de prachtige omgeving.
Na het palaver zijn we om 11.15 uur vertrokken vanaf
de Siegewal. Chris wil via de Paesensrede richting Ameland.
Aanvankelijk met een rif in het grootzeil. Voor het
eerst hebben we bijna het gehele traject een koppositie. Dit
viel ons met de Lugger nooit ten deel; we hadden immers
altijd het kleinste zeiloppervlak. Een prachtige tocht van de
Siegewal naar het Oerd op Ameland.

13.00 uur. Aankomst iets ten westen van de Engelsmanplaat.
We liggen op flink wat stroom. Gulliver ligt op zo’n
50 meter precies tegenovergesteld aan onze schuit. Hoezo
stroom? Het eerste schip ligt in de stroom en wij liggen net
buiten deze stroom. Het schuimspoor tussen de boten markeert
de stroom.
We hieuwen het anker om 15.30 uur. Flink opkruisen tegen
de stroom in. Veel tegelijk vertrekkende schepen is oppassen
geblazen. Laat vele maar voorgaan is net zo overzichtelijk.
Kortom, we verlaten de ankerplaats in de laatste
regionen. Veel nieuwsgierige zeehonden. Via het Smeriggat,
de Holwerderbalg komen we in het Pinkegat. Tientallen
zeehonden liggen op de punt bij De Hon lekker in de zon.
Het venijn zit hier in de staart. Er wordt veel gestuurd over
de spiegel. Veel schepen zien we vastlopen. Toch denken
we slim te zijn door een route binnendoor te pakken. Steeds
peilend en dan ineens een vastloper. Een onderwater opdoemde
zandrug zorgt voor stilstand. Hoezo slim? Meteen het
roer en zwaard omhoog en weer los. Dit tafereel herhaalt
zich daarna vele malen. In gezelschap van Oemoemenoe
en Johanna weten ook wij de klus uiteindelijk te klaren.
Na het Pinkegat een tijstop bij De Hon op de oostpunt van
Ameland om 18.30 uur. Voordat we hier kunnen landen,
moeten we toch even het ijzeren zeil inschakelen. We kunnen
zeilend niet op tegen de vloedstroom. Louis moet even
aan wal. Maar hoe hier te komen? Broek uit en met spierwitte
benen en blote voeten het koude water in. Tja, je moet
echt iets over hebben voor de matroos der eerste klasse.
Even naar Jan gewaad; altijd gezellig. In een prachtige
avondzon begeeft scheepskok Louis zich naar het kombuis.
Lekker in de zon gegeten. Om 19.45 uur weer onder zeil.
Na een mooie avondtocht komen we in de schemer aan ten
zuiden van Het Oerd. Een prachtig landzicht. We ankeren
tussen de eerder aangekomen boten. Op ons privéterras
genieten we van koffie, whisky en sterren. Een zeer rustige
nacht volgt. We horen zelfs het water niet. Ik lig lekker
totdat ik naar stuurboord schuif op het moment dat we
droogvallen.

Vrijdag
Vroeg uit de veren. Om 6.30 uur door het slik naar Ameland.
De duinen in op pad naar het hoogste duin. Op een
stil moment zie ik dichtbij twee reeën wegvluchten. Later
gevolgd door een derde. Lopende over lagere duintoppen
betreed ik het meeuwengebied. Veel krijsende vogels zorgen
ervoor dat ik mijn capuchon opzet. Stel dat ze alle gaan
schijten. Een prachtig uitzicht op Het Rif, Engelsmanplaat
en Schiermonnikoog vanaf het hoogste duin Het Oerd.
Minder natuurlijk het gasplatform in de Noordzee. Staat
toch wel erg dicht onder de kust. Later volgt Louis, maar hij
moet heel snel terugkeren vanwege het opkomend tij.

13.15 uur. De temperatuur loopt op; de zon schijnt weer.
We varen met drie schepen aaneengebonden. Brandaen in
het midden met een soort bolle jan. Aan bakboord Olle en
aan stuurboord wij. Steeds meer schepen sluiten zich bij
ons aan. In totaal komen we op 15 boten. Een en al gezelligheid.
Louis speelt op de trekzak van Erik. Zoon Bas kijkt
geïnteresseerd toe. Hij kent immers al twee melodieën.
Uiteindelijk blijft de kern van drie boten over en we varen
over het Pinkewad totdat we in het Zuiderspruit de boel
ontbinden. Uitkijken voor de dam die monniken hier in de
Middeleeuwen hebben aangelegd. We drijven voornamelijk
op de stroom want de wind laat het nu afweten. Genieten
blijft het. Het laatste stukje naar Nes toch op de motor;
totale blakte. In het Brandgat tegen de kant gevaren, anker
overboord en met Chris, Pluk, Bob en Louis een wandeling
over de mosselbanken bij Nes. Terug duik ik de kombuis
in om pannenkoeken te bakken. Vertrektijd 18.00 uur. Ik
denk tijdelijk te stoppen met mijn kookerij. Eetspullen aan
de kant, zeilkleding en zwemvesten aan. We zijn klaar om
over te steken naar Holwerd. Waar wachten we op? Het
vaandel van de admiraalsboot wordt om 18.30 uur in top
gehesen. Ieder kijkt in de richting van Olle. Ja hoor, Olle
vertrekt. Anker binnen, zeilen omhoog. We zien Stua op een
hoge bank liggen. Dat wordt een latertje voor Frans. Een
frisse wind en een heerlijk zonnetje vergezellen ons. We
pakken de smalle veerbootroute naar Friesland. Een grote
veerboot komt ons achterop ook richting Holwerd. Geen
problemen in de smalle vaargeul. Snel hierna vertrekt de
Sier vanuit Holwerd. Wij varen vlak langs de ondiepten.
Belle vaart aan bakboordzijde en daardoor kunnen we niet
overstag gaan. De forse krachtige hekgolven krijgen we
dwars met te weinig snelheid en te weinig zwaard vanwege
de ondiepten. Tegen dit golvengeweld hebben we niets in te
brengen en we worden buiten de vaargeul gedrukt. Meteen
lopen we vast. Zonder de motor lukt het niet. Doorgevaren
naar een ankerplaats even ten oosten van de veerbootsteiger.
Aankomst 20.40 uur. We wachten op de grote groep achterblijvers.
Maar ja, met Pluk aan boord moet Chris toch een
extra tussenstop maken. Margot vraagt zich af waarom we
bij dit mooie zeilweer voor anker liggen. Gelijk heeft ze en
we varen oostwaarts, maar de admiraal is nog met zijn hon-

dje aan het wandelen. Er is onzekerheid waar naar toe te varen.
Na enige tijd, zie ik door de verrekijker een geankerde
Drascombe in noordoostelijke richting aan de horizon. Dulcibella?
Het toplicht is duidelijk te zien. We hebben weer
een doel totdat we tot onze verbazing Dulcibella zien varen.
Nogmaals met de verrekijker de horizon onderzoeken. Het
moet Brandaen zijn. Beide schepen hebben een blauwe
romp. Om 22.20 uur gaat het anker overboord. Vanuit de
kuip zien we in het donker de vloot binnen (?) lopen. De
silhouetten tekenen zich voorzichtig af tegen de havenlichten
van Holwerd. De boot ligt geankerd op stromend water.
Eigenlijk blijf je dan gewoon varen. De kajuit en de buiskap
bewijzen hun nut. Met de Lugger Trizonia zou deze tocht
bijna niet om te doen zijn. In ieder geval zeer vermoeiend.
In het donker je tent zetten en steeds de zeesponde in orde
maken. Dan praten we niet eens over eventuele regen.
Zaterdag
De volgende morgen blijkt dat Tuimelaar pas om 0.30 uur
ankerde. Reinier vertelt me dat zij waren misleid door de
vele toplichten. Zouden er nog meer groepen actief zijn?
De avond ervoor had immers bijna niemand het toplicht
aan. Bijna alle schepen,op onze schuit na, vielen droog. Wij
lagen kennelijk net buiten een geultje. Toch beter peilen.
Het gevolg is een snelle start voor het traject naar de Alexabaai.
Een mooie tocht met een achterlijke wind. Bijna de
hele tocht in tweede positie. In het zeegat tussen Ameland
en Schiermonnikoog worden we ingehaald door Dulcibella.
Niet teveel druk op het roer dus de bezaan kan blijven staan.
Weer door het Smeriggat, maar nu met aanmerkelijk meer
water. Vervolgens over de Kuiperplaat. De entree van de
Alexabaai geeft toch iets meer problemen dan verwacht. Je
moet een korte draai maken. Van Rob Moot krijg ik later de
coördinaten: Aanloop: N 53 gr 27.566 min.E 006 gr 07.129
min Baai: N 53 gr 27.816 min. E 006. 07.328 min. Wij
draaien er te ruim in met gevolg dat we te weinig hoogte
kunnen winnen. Het zwaard steekt te ondiep om teveel drift
te voorkomen. We gaan voor anker om 12.05 uur. Weer de
kombuis in om de pannenkoekerij af te maken. Er kwam
wat tussen. Louis treft voorbereidingen voor het avondmaal:
kokkels. Verzamelen en schoonmaken.

Wanneer het water voldoende gezakt is, waden we naar
de aaneen liggende schepen. Twee groepen en enkele losliggende
rebelse schepen. Links en rechts gezellig bijpraten.
In de namiddag wandelen Louis en ik naar de jachthaven
van Schiermonnikoog voor een lekkere stoel en natuurlijk
koffie met iets. Een mooie wandeling over de drooggevallen
baai en door de duinen.
De koffie en de caféstoelen vielen in goede aarde. Een wat
kortere route terug want laarzen lopen niet zo goed.
Terug bij de boten ontvangen we gasten. Pim komt zijn
beloofde borrel aanbieden. Hij maakt het nog echt spannend
op het moment dat hij de whiskyfolder wil laten
zien. Een windvlaag zet hem meteen in actie. Hardlopend
achter de wegwaaiende folder aan. De aanhouder wint.
Pim, de borrel, Somerset whisky, ten year old, smaakt en
we zijn blij dat je eerste NKDE-tocht je zo goed bevalt.

Een ondergaande zon boven de Alexabaai...
Zondag
Bij het vertrek lopen we nog even vast. Van lagerwal vertrekken
met een minimaal puntje zwaard lukt dus echt niet.
Even de motor bij. Verder maken we een relaxte tocht over
de Zoutkamperlaag terug naar Lauwersoog. Rifje laten
staan om er niet te snel te zijn. Komende zomer zijn Louis
en ik hier weer maar dan met onze partners en twee Coasters!