1.12 _Plattelandsontwikkelingsvisie_Haaksbergen - Gemeente ...

Visie Plattelandsontwikkeling gemeente 

Haaksbergen 

Achtergronddocument 

projectnr. 0150826 

revisie 

11 april 2005 

Auteur(s) 

A.H. Hellemans 

datum vrijgave beschrijving revisie goedkeuring vrijgave

projectnr. 0150826 plattelandontwikkelingsvisie Haaksbergen 

04 februari 2005, revisie inventariseren 

Inhoud Blz. 

1 Inleiding 2 

2 Beleidsdoelen reconstructie 3 

3 Actieplan cultuur- en kunstbeleid 2005 –2010 8 

4 Waterplan Haaksbergen 9 

5 Beleids- en actieplan Recreatie en toerisme – Haaksbergen 13 

6 Milieubeleidsprogramma gemeente Haaksbergen 2004 – 2007 15 

7 Woonvisie 2003+ kwaliteit van wonen voor jong en oud 18 

8 Welstandsnota gemeente Haaksbergen 21 

9 Bedrijvigheidsplan Haaksbergen - gemeente Haaksbergen 23 

10 Thuis wonen, welzijn met zorg Laagland’advies 25 

11 Strategische visie voor het landelijk gebied Twente 26 

blad 1 van 28 Stedelijke ontwikkeling & landelijk gebied



1 Inleiding 

Het platteland in Nederland maakt een groot veranderingsproces door als 

gevolg van de ontwikkelingen in de landbouw en met name de inkrimping 

van de intensieve veehouderij. Om te voorkomen dat deze afname van de 

landbouwsector zal leiden tot verpaupering van het landschap en de 

achteruitgang van de sociaal-economische situatie op het platteland, is het 

noodzakelijk om hierop te anticiperen. Nieuwe economische dragers en 

garanties voor woon- en zorgvoorzieningen in de kerkdorpen zijn belangrijke 

elementen voor het toekomstige vitale platteland. 

Provinciale Staten van Overijssel hebben inmiddels het Reconstructieplan 

vastgesteld, op basis waarvan de bovenstaande problematiek in brede 

context moet worden opgepakt in Salland en Twente. 

Dit document bevat een samenvatting van het beleid dat relevant is voor het 

landelijke gebied van de gemeente Haaksbergen. De provinciale en 

gemeentelijke beleidsstukken die ruimtelijke consequenties hebben voor het 

buitengebied zijn doorgenomen en de hoofdlijnen ervan maken deel uit van 

dit achtergronddocument. 




2 Beleidsdoelen reconstructie 

Op 15 september 2004 hebben Gedeputeerde Staten van Overijssel het 

reconstructieplan Salland-Twente vastgesteld. Op 3 november 2004 is het plan, 

na goedkeuring door de Minister van LNV en de staatssecretaris van VROM, 

bekend gemaakt. 

2.1 Aanleiding 

Na de uitbraak van de varkenspest (1997) werd ingezien dat de 

geconcentreerde intensieve veehouderij grote veterinaire risico’s met zich 

meebrengt. Varkensvrije zones en clustering van intensieve bedrijven moest 

deze risico’s beheersbaar maken. Later werd ingezien dat door de sterk 

vertegenwoordigde intensieve veehouderij er verschillende problemen 

bestaan die nauw met elkaar samenhangen. Kern is dat landbouw, wonen, 

werken, mobiliteit, recreatie, natuur en landschap elkaar vaak in de weg 

zitten. Dit heeft als gevolg dat economische functies in het landelijk gebied 

beperkt worden in hun ontwikkelingsmogelijkheden met nadelige gevolgen 

voor de sociaal-economische vitaliteit en de leefbaarheid van het gebied. De 

Reconstructiewet werd opgesteld om deze samenhangende problematiek 

aan te pakken. 

2.2 Doel reconstructieplan 

2.3 Beleid 

Het doel van het reconstructieplan, voortkomend uit artikel 4 van de 

reconstructiewet, is het bevorderen van een goede ruimtelijke structuur van 

het concentratiegebied (mestoverschotgebied), in het bijzonder met 

betrekking tot landbouw, natuur, bos, landschap, recreatie en toerisme, water, 

milieu en infrastructuur, alsmede ter verbetering van een goed woon-, werk-, 

en leefklimaat en van de economische structuur. 

In het reconstructieplan zijn de beleidsthema’s geconcretiseerd en, conform 

het Rijkstoetsingskader, gegroepeerd in drie categorieën: 

1. Versterken van de economische en sociale vitaliteit 

a) Landbouw; versterken, verbreden en verdiepen van de economische 

basis van de landbouw. 

b) Recreatie en toerisme; versterken van verblijfs- en 

dagrecreatiebedrijven (door oplossen van knelpunten en het 

verhogen van de kwaliteit. 

c) Economische structuur; waarborgen van de economische basis van 

het platteland. Afstemming tussen stad en platteland is daarbij 

belangrijk. 




d) Sociale infrastructuur; leefbaarheid behouden. Bundeling van 

bestaande en ontwikkeling van nieuwe voorzieningen. 

2. Verbeteren van de omgevingskwaliteit 

a) Lucht; verminderen van geurhinder, ammoniakbelasting op kwetsbare 

delen van de PEHS 

b) Watersysteem; ruimte voor de rivier, ruimte voor waterberging, 

herstellen van natuurlijke karakter van rivieren en beken, verminderen 

van verdroging van landbouw en natuur en streven naar duurzame 

waterwinningen. 

c) Natuur; realiseren van PEHS, verbinden en verbeteren van 

natuurwaarden en verbeteren van soortenbescherming. 

d) Landschap; behoud, versterking en ontwikkeling van de kwaliteit van 

het landschap en van het culturele erfgoed. Belangrijk daarbij is dat er 

rekening moet worden gehouden met de landschappelijke waarden 

en met ontstening, groenblauwe dooradering en GIOS. 

3. Verbeteren van de veterinaire veiligheid; 

a) Verminderen van de veterinaire kwetsbaarheid. 

2.3.1 Ontwikkelingsruimte 

Binnen het Reconstructieplan zijn enkele ontwikkelingen mogelijk, danwel 

gewenst. De onderstaande vier behoren daartoe: 

Sterlocaties 

Een sterlocatie is een bestaand agrarisch bouwblok binnen het 

verwevingsgebied waar een perspectiefvol bedrijf met uitsluitend intensieve 

veehouderij respectievelijk een gemengd bedrijf met een intensieve 

productietak is gevestigd, dat over voldoende milieuruimte beschikt om te 

kunnen groeien tot een omvang van minimaal 175 nederlandse grootte 

eenheden (nge). Voor gemengde bedrijven geldt dat zij binnen het totaal 

van minimaal 175 nge tot minimaal 140 nge intensieve veehouderij kunnen 

ontwikkelen. Aan deze locaties zijn randvoorwaarden en richtlijnen gebonden. 

Deze staan uitgebreid toegelicht in het Reconstructieplan. 

Rood voor Rood met gesloten beurs 

Het hoofddoel van het uitvoeringskader Rood voor Rood met gesloten beurs in 

Overijssel is het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit van het landelijk gebied 

in de provincie door de sloop van landschapontsierende agrarische 

bedrijfsgebouwen. Om dit doel te bereiken mogen, in ruil voor definitief en 

substantieel slopen van bedrijfsgebouwen, op planologisch verantwoorde 

locaties één of meer kwalitatief hoogwaardige compensatiewoningen 

worden gebouwd. De gemeenten hebben het voortouw bij toepassing van 

Rood voor Rood met gesloten beurs. Hiervoor zullen zij gemeentelijk beleid 

moeten ontwikkelen. 

Landgoederen 

De provincie biedt ruimte voor het ontwikkelen van nieuwe landgoederen. 

Een nieuw landgoed is minimaal 10 ha. groot en bevat een landhuis van allure 

met een woonbestemming van minimaal 1.000 m3. Een landgoed kan 




2.3.2 Zonering 

Grondgebond 

en en 

intensieve 

Grondgebond 

en en 

intensieve 

bestaan uit meerdere woningen, mits de woningen een onderlinge 

samenhang hebben die de allure van het landschap versterkt en per woning 5 

ha extra grond wordt gerealiseerd. Ten minste 30% van het nieuwe landgoed 

bestaat uit nieuw bos of ander natuurdoeltype conform de Natuurschoonwet 

en 90% van het terrein is openbaar toegankelijk. 

Naast een aantal randvoorwaarden kunnen gemeenten aanvullende 

voorwaarden stellen ten aanzien van locatie, vormgeving en procedurele 

aspecten. Aandachtspunten hierbij kunnen zijn: bovengrens inhoud landhuis, 

woningen en bijgebouwen. 

Vrijkomende Agrarische Bebouwing (VAB) 

De provincie is bezig om invulling te geven aan VAB-regeling. Waarschijnlijk 

wordt, evenals voor de Rood voor Rood en Landgoederen regeling een 

partiële streekplanherziening uitgevoerd. 

Op grond van de reconstructiewet is het plangebied ingedeeld in drie zones. 

− Extensiveringsgebied (betreffen met name de natuurgebieden: 

Haaksbergerveen, Buurserzand, Buurserveen, Lankheet en het Witte veen) 

In Extensiveringsgebieden functioneren verschillende functies naast elkaar, 

maar natuur en landschap hebben hier het primaat. Overige functies (o.a. 

landbouw en recreatie en toerisme) kunnen een plek hebben in deze zones, 

mits zij de ontwikkeling van natuur, landschap en wonen niet belemmeren. 

− Landbouwontwikkelingsgebied: (ten noordwesten van Haaksbergen) 

In dit gebied heeft landbouw het primaat. Mogelijkheden worden gegeven 

tot uitbreiding en ontwikkeling van bestaande bedrijven en nieuwvestiging van 

intensieve veehouderijbedrijven. De recreatie is kleinschalig en extensief. 

Ontwikkelingen in recreatiesector mogen de ontwikkeling of inplaatsing van 

nieuwe agrarische bedrijven niet belemmeren. 

− Verwevingsgebied; ( in de overige gebieden) 

In verwevingsgebieden functioneren verschillende functies naast elkaar, maar 

moeten op elkaar worden afgestemd. Bij nieuwe ontwikkelingen moet continu 

bekeken worden welke consequenties zij hebben op andere functies en of 

deze consequenties wenselijk zijn. 

Voor de gemeente Haaksbergen is aan de hand van de bovengenoemde 

zonering de volgende schematische indeling gemaakt: 

Kernrandzone met 

rode functies; 

landbouw 

met nevenfuncties 

blad 5 van 28 Stedelijke ontwikkeling & landelijk gebied 

Kernrandzone met groene waarden; 

grondgebonden landbouw i.c.m. 

extensieve recreatie; uitbreiding 

Eppenzolder uitbreidingsrichting 

Haaksbergen en ontwikkeling 

rode functies; Stepelo 

grondgebonden landbouw, 

extensieve recreatie en 

Grondgebonden 

landbouw i.c.m. 

extensieve 

recreatie en 

uitbreiding van



Op kaart ziet dit er als volgt uit: 

intensiveringsgebie 

d 

extensiveringsgebi 

ed 


verwevingsgebi 

ed 

Het beleid ten aanzien van reconstructiezonering voor de intensieve 

veehouderij kan als volgt worden weergegeven: 

1. In het verwevingsgebied mag geen hervestiging van intensieve 

veehouderij op een niet-intensieve veehouderij bouwblok plaatsvinden, 

maar in bijzondere gevallen is hierop een uitzondering mogelijk. Het gaat 

dan bijvoorbeeld om situatie waarbij onder de gegeven omstandigheden 

hervestiging kan bijdragen aan clustervorming nabij al gevestigde 

intensieve veehouderijen. 

2. Bij uitbreiding van intensieve veehouderij en zeker bij vergroting van het 

bouwblok en bij sterlocaties worden hoge eisen gesteld aan vormgeving



en landschappelijke inpassing. Gemeenten ontwikkelen daarvoor een 

passend toetsingskader dat wordt gehanteerd bij een aanvraag om een 

bouwvergunning. 

3. Dat de afweging moet plaatsvinden met de gelijkwaardige belangen en 

ontwikkelingen van andere functies in relatie tot de reconstructiedoelen. 

Daarbij moet worden bezien of voortzetting en uitbreiding van het bedrijf 

niet beter elders kan plaatsvinden (met behulp van eventuele inzet van 

stimuleringsinstrumenten). 

4. Waar het gaat om een pluimveebedrijf is ontwikkeling tot maximaal 1,5 ha 

plus 20% toegestaan. 

5. Het bestaande gemeentelijke beleid ten aanzien van de bouwblokgrootte 

blijft gehandhaafd. 

6. Voor nieuwvestiging en uitbreiding van intensieve veehouderijen en bij 

sterlocaties zal PS in overleg met de gemeente nagaan of bij 

vergunningverlening verdergaande emissietechnieken kunnen worden 

gevraagd. 

2.3.3 Voorbereidingsbesluit 

Voor onderdelen die in het reconstructieplan uitdrukkelijk en zodanig zijn 

aangegeven en die niet in overeenstemming zijn met de ter plaatse geldende 

bestemmingsplannen, geldt vanaf de dag na bekendmaking van de 

goedkeuring van het reconstructieplan een voorbereidingsbesluit als bedoeld 

in artikel 27 van de Reconstructiewet. Deze voorbereidingsbescherming die 

bedoeld is om ontwikkelingen die het reconstructieplan doorkuisen te 

voorkomen, geldt tot het tijdstip waarop het bestemmingsplan aan het 

reconstructieplan is aangepast. Voor deze plandelen is dus sprake van directe 

doorwerking van het reconstructieplan naar het bestemmingsplan. Het betreft 

hier het volgende onderdeel van de zonering: het verbod tot nieuwvestiging 

en uitbreiding van intensieve veehouderijen in het extensiveringsgebied. 




3 Actieplan cultuur- en kunstbeleid 2005 –2010 

Het Actieplan Cultuur- en Kunstbeleid van de gemeente Haaksbergen legt de 

basis voor de ontwikkeling van een consistent meerjarenbeleid dat jaarlijks 

wordt vertaald in concrete actiepunten met financiële onderbouwing. De 

bouwstenen uit het actieplan zullen in 2007 en 2009 worden geëvalueerd. 

Hoewel kunst en cultuur weinig ruimtelijk visuele uitwerkingen hebben op de 

gemeente Haaksbergen, is er volledigheidshalve voor gekozen om ze te 

benoemen. 

3.1 Cultuur- en kunstbeleid huidige situatie 

- Verspreid over Haaksbergen staan kunstwerken. (Ieder kunstwerk met haar 

eigen karakter. 

- Er is een buitenexpositie in Scholtenhagen een park waar ook een 

camping is gelegen. Deze ligt ten zuiden van Haaksbergen. 

- Aanwezigheid van twee opzichzelfstaande projecten het LOP (i.s.m. hof 

van Twente) en project Landschap Plus van Landschap Overijssel. De 

beide projecten nemen nauwelijks fysieke ruimte in beslag. 

- Aanwezigheid van Gemeentelijk en Rijksmonumenten: boerderij Groot 

Bummelhuuis, de Villa de Blankenborgh, de Oostendorper Watermolen, St. 

Isidoruskerk, het oude gemeentehuis en zuivelboerderij De Hoge Esch. 

- Aanwezigheid van een museum: Museum Buurtspoorweg en het traject 

van het toeristisch spoor van Haaksbergen naar Boekelo, de 

zwartgestippelde lijn). 

- Project Proeftuin Twente was een project waar verschillende kunstenaars 

een drietal maanden Haaksbergen aan deden. Deze heeft geen 

ruimtelijke beslag gelegd. 




4 Waterplan Haaksbergen 

Het Waterplan Haaksbergen dient om een gezamenlijke toekomstvisie te 

ontwikkelen voor integraal en duurzaam waterbeheer en om de onderlinge 

samenwerking en afstemming te verbeteren bij inrichting en beheer van het 

watersysteem en de waterketen. 

4.1 Huidige situatie 

- In 2002 is i.s.m. Waterschap Regge en Dinkel een baggerplan opgesteld. 

Zowel de kwaliteit als de kwantiteit van de waterbodems binnen het 

stedelijk gebied van de gemeente Haaksbergen. 

- In het LOP staan de knelpunten, kansen en bedreigingen voor het 

landschap. Deze hebben gevolgen voor het waterhuishoudelijke aspect. 

De volgende opgaven worden daarin genoemd: werken aan de 

duurzame structuur van het landschap, behouden van de verwerving in 

waardevolle ensembles en ontwikkelen van nieuwe verweving in 

werklandschappen. 

- In 1998 is een rioleringsplan opgesteld. Voor het buitengebied gelden de 

volgende actiepunten: aanleg van een drukriool in het buitengebied, de 

kern Buurse moet nog voldoen aan het de basisinspanning (aanleg van 

een drukriool). 

- Landgoed Lankheet heeft i.s.m. het waterschap een cultuurhistorisch 

watersysteem van vloeiweiden in ere hersteld. Voor de waterhuishouding 

betekent dit dat tijdens piekbelasting het water vanaf het landgoed 




geleidelijk naar de Buursebeek loopt en uiteindelijk uitmond in de IJssel. De 

vloeiweiden zorgen er tevens voor dat het landgoed niet verdroogt en dat 

het grondwaterpeil hoog blijft. 

4.2 Ontwikkelingen in de omgeving 

4.3 Acties 

- Realisering van de N18 

- Realisering van een rondweg om Haaksbergen 

- Uitbreiding van woningbouw in St. Isidorushoeve 

- Uitbreiding van bedrijventerrein en industriegebied Stepelo aan de 

noordkant van Haaksbergen, ten oosten van de Hengelosestraat. 

Alle plannen dienen rekening te houden met de watertoets. 

Overzicht van acties binnen stromen; behouden: 

- De bergzinkbassins aangelegd in het kader van de basisinspanning; 

- Aanleg van gescheiden stelsel (evt. met infiltratie) bij nieuwe uitbreidingen; 

- Aanleg van bergingsvijvers in nieuwbouwlocaties; 

- Bestaande retentie- en overstromingsgebieden; 

Overzicht van acties binnen stromen; ontwikkelen: 

- Vergroten bergingscapaciteit oppervlaktewater; 

- Zoeklocaties retentiegebieden; 

- (afkoppelen bestaand stedelijk gebied en infiltratie); 

- (afkoppelen bestaande stedelijk gebied en afvoer naar oppervlaktewater 

via bodempassage); 

- (niet aankoppelen nieuw stedelijk gebied en infiltratie of afvoer naar 

oppervlaktewater); 

- benutten van regenwater (bijv. regentonnen); 

- verminderen afvoer dun afvalwater naar RWZI; 

- mogelijkheden voor het realiseren van circulerend water onderzoeken; 

- betere kwaliteit en rijkere flora en fauna; 

- voor 2025 alle ernstige gevallen van waterbodemverontreiniging saneren 

en beheren; 

- in 2012 moet het waterbeleid volledig zijn afgestemd op de natuurdoelen 

in de PEHS; 

- Realiseren van kwaliteitsnormen voor basiswater in 2010. (2018 SED-water 

MTR-waarde) 

- Opstellen grondwaterberschermingsvisie; 

- Aanwijzen van zones langs waterkant voor opbrengen van bagger 

afkomstig uit waterbodems 

- Inrichting vijver Scholtenhagen. 

Acties binnen gebieden; behouden: 

- Bestaande natuurwaarden in het buitengebied (Buurserbeek, Buurserzand, 

Witte veen, Haaksberger-veen, Lankheet) 

- Behouden cultuurhistorische waarden (essen- en kampenlandschap) 




Acties binnen gebieden; ontwikkelen: 

- Betere ruimtelijke kwaliteit door variatie in inrichting van waterlopen; 

- Ecologisch beheer en onderhoud oevers watergangen; 

- Duurzame landbouw in kader van reconstructie 

- Stimuleren milieuvriendelijke recreatievormen; 

- Realiseren van verbindingen tussen regionale ecologische structuren en 

stadsranden; 

- Opstellen visie over de plaats van natuur binnen stedelijk water; 

- Zo min mogelijk beschoeiing bij herinrichting waterlopen. 

En verder: 

1. trits: vasthouden-bergen-afvoeren blijft belangrijk 

2. ‘ruimte voor de rivier’. 




= uitbreidingsgebied = bemalinggebieden 

= retentiegebied = noordsingel 

= de N18 = hoofdwaterstructuur 

= uitbreidingsrichtingen = (grond)wateroverlast 




5 Beleids- en actieplan Recreatie en toerisme – 


Recreatie en toerisme maken een grote verandering door. Dit heeft onder 

andere te maken met de Reconstructiewet. Hierin staat recreatie en toerisme 

hoog in het vaandel. Het beleids- en actieplan biedt houvast voor het maken 

van keuzes en het stellen van prioriteiten, waarbij zonering centraal staat. Zo is 

aangegeven waar recreatie en toerisme intensiever dan wel extensiever 

plaats kan vinden. Dit is mede bepaald door de zonering van de 

Reconstructiewet. Het plan biedt de gemeente Haaksbergen concrete 

actiepunten die de verbetering van het aandeel recreatie en toerisme naar 

voren brengt 


- Volop natuur en landschap; een rijk en afwisselend landschap van 

zandverstuivingen, veengebieden, bossen en heidevelden zoals 

Buurserzand, Buurserveen, De Bulten, Assinkbos, Witte Veen en 

Stepelerveld. 

- Routegebonden recreatie; een LF-route, 15 beschreven fietsroutes, 7 

wandelroutes, 3 LAW. Er zijn weinig wandelroutes die de natuurgebieden 

met elkaar verbinden. 

- Voorzieningen/ attracties: Museum Buurt Spoorweg (met een recreatief 

spoor van Haaksbergen naar Boekelo; zwarte stippellijn tekening volgende 

bladzijde), sport en recreatiepark Groot Scholtenhagen, De Oostendorper 

watermolen (dubbele watermalen van koren en olie), Windmolen de 

Korenbloem, Kaasmakerij Erve de Hoge Esch, Grenswinkel met speeltuin. 

- Kunst & cultuur; Theater de Bouwmeester, buitenkunstwerken, Euregio 

Kunstroute, expositieruimte en diverse monumenten. 

- Verblijfsrecreatie; 3 hotels, 1 kleinschalige bungalowpark, 7 campings en 1 

natuurvriendenhuis, 14 kamperen bij de boer-campings, een viertal 

groepsaccomodaties en een zestal e-terreintjes (terreinen waar sinds jaar 

en dag gekampeerd wordt, maar waar dit bestemmingsplanmatig 

eigenlijk niet kan). 

Eerder in deze achtergrond visie is een schematische markenvisie 

weergegeven. In deze visie zijn gebieden aangegeven. Daar kunnen de 

volgende punten aan worden toegevoegd voor recreatie en toerisme: 

Extensiveringsgebied 

- Nieuwvestiging van verblijfs- en intensieve dagrecreatie is in principe niet 

mogelijk. 

- Recreatief medegebruik wordt bevorderd. 

- Bestaande verblijfsrecreatie kan onder voorwaarden ontwikkelingsruimte 

worden geboden. Kwaliteitsimpuls is daarbij een eis. Hierbij geldt de 




verplichting van een landschapsplan en de toepassing van een 

milieubarometer. 

Landbouwontwikkelingsgebied: 

- Incidenteel mogelijkheden voor de vestiging van een toeristisch-recreatief 

bedrijf mits niet strijdig met de hoofdlijn landbouwontwikkeling. 


- Ontwikkelingen in de recreatiesector mogen de ontwikkeling of inplaatsing 

van nieuwe landbouwbedrijven niet belemmeren. 

- Huidige recreatiebedrijven kunnen blijven bestaan en kunnen 

ontwikkelingsruimte krijgen voor zover niet schadelijk/ belemmerd voor de 

landbouw. De bestaande stankwetgeving kan worden benut door de 

landbouw en niet door de recreatie. 

- Indien recreatie een neventak is op een agrarische bedrijf en het agrarisch 

bedrijf beëindigt de agrarische bedrijfsvoering kan de recreatietak in 

huidige omvang gehandhaafd blijven voor zover en zolang zij de 

ontwikkeling van agrarische bedrijven niet frustreert. 

Verwevingsgebied; 

- Nieuwvestiging van verblijfs- en intensieve dagrecreatie is mogelijk, mits als 

onderdeel van een integraal plan, waarbij wordt betrokken 

natuurwaarden, landschap en overige economische potenties zoals 

neergelegd in de door de gemeenten op te stellen gebiedsvisies op 

deelgebieden. 

- Uitbreiding van verblijfsrecreatie is mogelijk, mits gericht op 

kwaliteitsverbetering. Hierbij kan worden gedacht aan de verplichting van 

een landschapsplan en de toepassing van de milieubarometer. 


Hieronder wordt weergegeven waar de toeristische pleisters zijn gelegen: P.M. 

Het 

lankheet 


Stepelervel 

d 

Buurserzan 

Steenhaar d 

Buurservee 

n



6 Milieubeleidsprogramma gemeente Haaksbergen 2004 

– 2007 

Het programma geeft aan hoe het milieubeleid kan worden uitgevoerd door 

de gemeentelijke organisatie in Haaksbergen. Het programma geeft een 

meerjaren perspectief waarbinnen jaarlijks een milieujaarprogramma wordt 

opgesteld. Dit laatst genoemde is een wettelijk verplicht instrument. 

6.1 Doelen die geformuleerd staan in het uitvoeringsprogramma 

- Verbetering van de ruimtelijke structuur voor de landbouw 

- Verbetering van natuur en landschap 

- Verbetering van de kwaliteit van milieu en water. 

Het MBP sluit aan bij de doelen en maatregelen in het kader van de 

reconstructie van het landelijk gebied in Haaksbergen. De milieukwaliteit in het 

landelijk gebied wordt o.a. bepaald door het opleggen en handhaven van 

de milieuregels aan de bedrijvigheid, saneren van (asbest)verontreinigingen 

en verbeteren van de waterkwaliteit. De leefkwaliteit wordt mede bepaald 

door voorzieningen en economische mogelijkheden in de kernen. 

Duurzaamheid komt o.a. tot uitdrukking in de natuur en 

landschapontwikkelingen en het weren van doorgaand verkeer, stimuleren 

van biologische landbouw en recreatie en het ecologisch beheer van de 

groenvoorzieningen en bermen. 

6.2 Resultaat 

Meer natuurwaarden in de groengebieden en de bermen; 

− Saneren van bodemverontreinigingen en van riooloverstorten; 

− Aanleg drukriool; 

− verantwoorde verwerking/ verwijdering van verontreinigd bodemmateriaal 

etc. 


Witte 

Veen



− Kwaliteitsverbetering van de recreatiemogelijkheden en inrichting in 

Haaksbergen door het stellen van milieukwaliteitseisen en 

duurzaamheidseisen in de bedrijfsvoering. 

De onderstaande figuur geeft aan waar de habitatrichtlijn vigerend is. 

Haaksberg 

en 

Habitatrichtlijn 

geformuleerd staan in het beleidsprogramma 

- DOEL - MAATREGELEN 


Habitatrichtlijn 

Hans P. vragen? 

6.3 Doelen die



- Verbetering van de milieuzorg in de 

bedrijfsvoering in de agrarische 

sectoren, recreatieondernemingen en 

het beheer van de openbare ruimte 

van de gemeente en andere 

overheden in relatie met de 

omgevingskwaliteit. 

- Natuurgebieden kenmerken zich door 

een goede kwaliteit van bodem, 

water, geur en lucht blijven binnen de 

daarvoor gestelde streefwaarden. 

Externe veiligheid daarentegen blijft 

beperkt tot aan de grenswaarde 

individueel risico 10‾5 per jaar. 

- Verwevingsgebieden kenmerken zich 

door kwaliteitseisen die een 

meervoudig gebruik mogelijk maakt. 

Voor de waterkwaliteit en geur is een 

beperkte overschrijding van de 

streefwaarden mogelijk. Bodem, geluid 

en externe veiligheid daarentegen 

blijven binnen de streefwaarden. 

- Groen en een natuurlijk landschap 

blijven het karakter van het 

buitengebied bepalen. Geschikte 

locaties voor natuurlijke 

ontwikkelingen, sterlocaties, 

fietsgebieden en het realiseren van 

(recreatief) natuur worden hiervoor 

benut. 

- Inrichting en beheer van het landelijk 

gebied in en om Haaksbergen is 

gericht op waar mogelijk behoud van 

het cultuurhistorisch landschap en op 

versterking van de natuurwaarden. 

Beide elementen moeten er voor 

zorgen dat het landelijk gebied 

aantrekkelijk is voor (verblijfs- en 

dagrecreatie) en er voldoende ruimte 

en economisch is voor agrarische 

bedrijven. 


- Zoneren van het 

reconstructiegebied/ 

beschermen van natuur- en 

landschapswaarden. 

- Saneren 

asbestverontreinigingen en 

vervangen asbest in 

bedrijfsgebouwen. 

- Aanleg bergbezink- en 

retentiebasis, IBA’s en 

drukriool. 

- Verminderen geureenheden 

en ammoniakeenheden. 

- Herstel veerkracht van de 

watersystemen. 

- Realiseren van nieuwe natuur. 

- Hergebruiken agrarische 

bebouwing. 

- Verkeersluw maken 

plattelandswegen. 

- Behouden en zo mogelijk 

verbetering van de natuurlijke 

en cultuurhistorische 

kwaliteiten van het 

landschap. 

- Zie reconstructieprogramma 

en projecten.



7 Woonvisie 2003+ kwaliteit van wonen voor jong en oud 

De woningvraag is de laatste jaren sterk veranderd. Ouderen willen langer op 

zichzelf wonen en jongeren hebben behoefte aan betaalbare woningen. Een 

actueel inzicht in de samenstelling van de woningbehoefte ontbrak. De 

gemeente had dan ook behoefte aan een integraal beeld van de 

kwalitatieve samenstelling van de woningbehoefte. Hieronder wordt 

samengevat hoe de huidige situatie, de toekomstige situatie en het 

woonbeleid voor de komende jaren zal zijn. 


- De woningvoorraad bedraagt per 1 januari 2002 9.102 woningen. 

- De woningvoorraad bestaat voor 29 % uit huurwoningen en 71 % uit 

koopwoningen. 

- Woningstichting Lucht&Licht bezit 2.281 woningen. 58 % is bestemd voor de 

doelgroep gezinnen, 23 % voor senioren en 18 % voor kleine huishoudens. 

- Het totaal aantal huishoudens groeit met 7 % in 10 jaar. 

- Het tekort aan huurwoningen bedraagt ongeveer 40% van het totale 

tekort. 

7.2 Nu & toekomst 

- Additionele woningbehoefte voor de periode 2002-2012 is 618 woningen. 

De inlopende achterstand voor de periode 2002-2012 is 180 woningen. 

Toename t.b.v. mutatiereserve 16 woningen. De benodigde 

woningproductie komt hiermee op 814. Dit komt neer op 81 woningen per 

jaar voor de Gemeente Haaksbergen. 

- Woningbehoefte per kern (voor de periode 2002-2012): 

Voor Haaksbergen 560 

Voor Buurse 35 

Voor St. Isidorushoeve 25 

TOTAAL 620 

In de figuur hieronder zijn de gebieden (rode gebieden) aangegeven waar de 

gemeente Haaksbergen woningbouw zou willen realiseren. De pijlen vormen 

daarbij de richting waar mogelijk meer uitbreidingen mogelijk zijn. 




2002 2002-2012 

Huur 

Eengezinswoning 1485 -30 

Gestapelde bouw/ seniorenwoning 1155 -205 

Subtotaal huur 

Koop 

2640 -235 

Vrijstaande woning/ 2^1 kapwoning 4710 -185 

Rijenwoning 1390 -55 

Gestapelde woning 240 +55 

Seniorenwoning 120 -200 

Subtotaal koop 6460 -385 

TOTAAL 9100 -620 

Uit de tabel is op te maken dat er tot 2012 een behoorlijk tekort zal ontstaan. 

7.3 Woonbeleid per doelgroepen 

1) Verbetering van de huisvestingsmogelijkheden voor starters en jonge 

huishoudens 

a) Voor de langere termijn een op doorstroming gericht 

woningbouwprogramma realiseren. 

b) Voor de korte termijn nieuwbouw realiseren die in trek is bij starters en 

jonge gezinnen. 

c) Bij de uitgifte van bouwkavels minimaal 20 % labellen voor starters. 

d) Onderzoek doen naar de belangstelling voor tussenvormen van huur 

en koop. 

2) Vergrijzing: wonen, welzijn en zorg; 

a) Door opplussen van bestaande woningen in de komende 5 jaar 

toevoegen van ongeveer 50 huurwoningen voor de doelgroep. 

b) Door nieuwbouw in de komende 10 jaar toevoegen van ca 250 

huurwoningen voor de doelgroep. Zorgvuldige afweging van 

gemeente bij benutting van inbreidings- en uitbreidingslocaties. 

c) In overleg met de corporatie nagaan welke complexen huurwoningen 

in aanmerking komen voor versnelde transformatie (vervangende 

nieuwbouw) tot huurwoningen die geschikt zijn voor de doelgroep 

(opgave ca 250 extra huurwoningen in de komende 10 jaar). 

d) Diverse maatregelen uitvoeren om het aanbod van koopwoningen 

voor mensen met een lichte functiebeperking te vergroten. 

3) Aandachtsgroep: maatschappelijke verantwoordelijkheid voor lage 

inkomens; 




a) In prestatieafspraken minimale omvang kernvoorraad vastleggen van 

2.200 huurwoningen (inclusief huurwoningen nodig in het kader van 

extramuralisering). 

4) Woonruimteverdeling; 

a) Ontwikkelingen rond vernieuwing van de huisvestingswet nauwlettend 

volgen en hierop optimaal inspelen zodat nieuwe koopwoningen en 

bouwkavels beschikbaar blijven voor personen met een binding aan 

de gemeente cq kernen. 

5) Herstructurering bestaande woningbouw; 

a) Vernieuwing van buurten in zorgvuldig overleg tussen woningstichting 

Lucht & licht en gemeente met betrokkenheid van bewoners. 

b) Verkoop van 300-400 huurwoningen in de komende 10 jaar. 

6) Planning van de nieuwbouw; 

a) Gemeente blijft inzetten op een beleid dat gericht is op doorstroming. 

b) In de komende jaren worden naar verwachting 300-400 

eengezinshuurwoningen verkocht. Dit zijn woningen met een 

prijssegment tot € 160.000,=. 

c) Aanvullende behoefte aan zelfstandige woningen die rollator- of 

rolstoelgeschikt zijn voor senioren bedraagt voor de periode 2003-2012 

nog ca 500 huurwoningen. De gemeente wil zich inspannen om 50 % 

van deze woningen op nieuwbouwlocaties te realiseren. De resterende 

50 % op herstructureringslocaties. 

Adviesprogramma bij nieuwbouw 2003-2012 

Haaksbergen Buurse Sint Isidorushoeve 

Absoluut % Absoluut % Absoluut % 

Huur: 

Multifunctionele woningen < 

€440,- 

Woningen > € 440,- 

300 

150 


20-25 

10-15 

Subtotaal 450 35 40 60 30 60 

Koop: 

Eengezinswoningen < € 150.000 

Eengezinswoningen €160.000 - 

€225.000 

Eengezinswoningen > €225.000 

Appartementen - €225.000 

60 

260 

400 

130 

Subtotaal koop 850 65 25 40 20 40 

TOTAAL 1300 100 65 100 50 100 

5 

20 

30 

10 

25 

15 

15 

10 

5 

40 

20 

20 

10 

10 

20 

10 

10 

5 

5 

40 

20 

20 

10 

10



8 Welstandsnota gemeente Haaksbergen 

Op 1 januari 2003 is de Woningwet veranderd. Dit betekent nieuwe spelregels 

voor het bouwen van woningen, kantoren en winkels. In de wet is vastgelegd 

welke bouwwerken bouwvergunningvrij zijn of slechts een lichte 

bouwvergunningsprocedure doorlopen. Ook wordt er in de visie ingegaan op 

locatiekeuze. 


- Verspreid over de gemeente staan woningen met karakteristieke 

eigenschappen, deze eigenschappen dienen behouden te blijven. Voor 

eventuele nieuwe aanbouw, nieuwbouw of verbouw dient aanvraag 

gedaan te worden bij de gemeente Haaksbergen. 

- In het gebied zijn verscheidene landgoederen en buitenplaatsen 

aanwezig. Aan deze gebouwen mogen in principe geen veranderingen 

plaats vinden. Het gaat om de volgende buitenplaatsen en/ of 

landgoederen: 

Het Lankheet’, met ca 450 ha grond, zuidelijke gedeelte ligt in 

gemeente Eibergen; 

Assinkbos nabij Langelo; 

Het Aaftink te Langelo; 

Het Waarrecht te Buurse; 

De Horst nabij Buursebeek; 

Het Raa ( !!!!); 

De Jordaanshoeve (!!!!); 

De Ziepe ligt ten noordoosten van Haaksbergen en is 27 ha groot; 

Huttensmid en Koeksbos gelegen in buurtschap Stepelo ten 

noorden van Haaksbergen; 

Het Stepelerveld te Stepelo (behoort nu tot landgoed Twickel) 




- De volgende buitenplaatsen zijn aanwezig: 

De Blanckenborgh (ligt in de kern van Haaksbergen) 

De Bleeck 

In de onderstaande figuur zijn rijksmonumenten opgenomen( blauwe stippen 

met rode rand). De grote cirkel vormt een vijftal rijksmonumenten in het 

stedelijke gebied. Er zijn ook nog een 40-tal gemeentelijke monumenten. Die 

zijn in deze figuur niet opgenomen (desgewenst kan dit natuurlijk nog). 

- De waarde van de landgoederen is met name cultuurhistorisch bepaald. 

Een aantal van de landgoederen heeft ook architectonische waarde. De 

landgoederen zijn sterk verankerd in de omgeving: het betreft in 

Haaksbergen niet de algemene bekende landgoederen met 

monumentale lanenstelstels, parkachtige aanleg, statige oprijlanen en 

monumentale bebouwing. 

8.2 Bouwvoornemen 

Indien men een bouwvoornemen heeft dan wordt in de eerste plaats bekeken 

of het bouwvoornemen ‘vergunningsvrij’ of vergunningsplichtig is. De 

volgende stappen worden daarbij doorlopen: 

1. Past het bouwvoornemen binnen de vergunningvrije bouwwerken? Indien 

nee dan stap 2. 

2. Het bouwvoornemen valt onder vergunningsplichtig. Het bouwvoornemen 

is of licht-vergunningsplichtig of regulier vergunningsplichtig. Daarna volgt 

stap 3. 

3. Het bepalen van Gebiedstype, vervolgens stap 4; 

4. Bepaling toetsingsniveau en vervolgens 

5. Gestelde toetsingscriteria. 




8.3 Ontwikkelingen in en rondom Haaksbergen 

- In St. Isidorushoeve is momenteel ten noordoosten van de Goorsestraat 

een uitbreiding in aanbouw. Op deze locatie worden vrije sector woningen 

gerealiseerd. Deze locatie wordt ontsloten vanaf de Beckummerweg en 

ligt aan de Kemerij en Rietken. 

- Ten zuiden van de Wolterink en de Kleuwert is voorzien in een uitbreiding 

met woningen die via deze wegen ontsloten wordt. Deze woningen zullen 

vooral vrijstaand worden gebouwd. 

- Het woongebied van Haaksbergen wordt aan de noordzijde van de kern 

uitgebreid met het plan Hassinkbrink II. In dit plan is aan de zuidwestzijde 

tevens voorzien in een kleine kantorenlocatie. 

- Voor alle nieuw te bouwen gebouwen geldt: Het aanleveren van een 

beeldkwaliteitsplan. Indien niet gereed: een regulier welstandsniveau van 

het eerste subniveau. 

- Een grootschalig tuincentrum van landelijke keten gelegen aan 

Goorsestraat X Noordsingel bepaald het beeld vanuit de noordzijde. 

- Indien goedkeuring wordt verleend voor nieuwbouw in het buitengebied, 

dan dient deze op historische wijze gerealiseerd te worden. De 

randvoorwaarden worden opgelegd door de gemeente. 

9 Bedrijvigheidsplan Haaksbergen - gemeente 


Het bedrijvigheidsplan richt zich op de bedrijventerreinen en is vooral een 

uitvoeringsplan. Dit wil zeggen dat het bedrijvigheidsplan een onderbouwing 

geeft voor de gewenste ontwikkelingen van bedrijventerreinen en de 

randvoorwaarden om deze ontwikkelingen mogelijk te maken. In het 

bedrijvigheidsplan worden geen locatiekeuzes vastgelegd. 

9.1 Huidige situatie bedrijventerreinen Haaksbergen 

Bedrijventerrein 

met 12 

bedrijven 

Totale grootte: 

3 


2 

1 

Bedrijventerrein met 43 

bedrijven. Totale grootte: 48 

ha 

Bedrijventerrein met 163



1) Dit terrein omvat de namen: Stepelo, De Greune en Hassinkborg. In het 

bedrijventerrein is anno 2004 nog 9,5 hectare concreet beschikbaar voor 

uitgifte. De ontsluiting wordt hier als problematisch ervaren. 

2) Dit bedrijventerrein wordt in de gemeente Haaksberen apart 

weergegeven. Dit terrein omvat de namen: Kop Parallelweg, T.T.N.terrein, 

Frankenhuis, Oost, West, ‘t Vark en Brammelo. Op de terreinen komen 

bedrijfwoningen voor. Ook is er incidenteel leegstand waargenomen. 

3) Dit bedrijventerrein omvat de naam Rietmolenweg. Hier is een aantal 

bedrijven gevestigd in combinatie met bedrijfswoningen. Knelpunt is: het 

bedrijventerrein is overbezet. Behoefte is aan agrarisch gerelateerde 

bedrijven. 

4) Verspreid over de kern zijn her en der bedrijfjes gevestigd. De gemeente 

speelt in deze gevallen een faciliterende rol en kan een bedrijf 

behulpzaam zijn bij het zoeken naar een nieuwe locatie. 

9.2 Toekomstige situatie aanbod nieuwe bedrijventerrein 

Voor Haaksbergen is berekend dat de gemiddelde jaaruitgifte van de 

afgelopen 10 jaar 3,4 ha bedraagt. Dit betekent een noodzakelijke ijzeren 

voorraad van 17 ha. 

De volgende stappen worden doorlopen om te komen tot een programma 

voor nieuw te realiseren bedrijventerrein: 

- De uitgifte geeft gemiddeld 3,4 ha netto per jaar aan; 

- Op grond van de historische uitgifte is de komende 10 jaar netto 34 ha 

nieuwe bedrijventerrein nodig. (dit komt neer op 43 hectare bruto) 

- Daarnaast is het streven van de gemeente erop gericht om de 

binnenstedelijke bedrijventerreinen in de kern Haaksbergen te 

herstructureren naar meer bij de kern passende activiteiten. Voor de 

verplaatsing van de aldaar gevestigde bedrijven is in de periode tot 2015 

een extra reservering van ca 10 ha netto (12 ha bruto) nodig. 

- Op grond hiervan kan Haaksbergen een programma van ca 44 ha netto 

of ca 60 ha bruto terrein voor de periode 2005-2015 tot ontwikkeling 

brengen in de aangewezen uitbreidingsgebieden. 

Dit betekent dat op korte termijn de gemeente nog kan voldoen aan die 

vraag. De voorraad zou 17 ha moeten zijn, maar er is nu, uitgaande van alleen 

de grond in eigendom van de gemeente, 9,9 beschikbaar, waarvan 3,1 

gereserveerd voor bedrijfsverplaatsing. Uit enquête van KvK blijkt dat de 

voorkeur uitgaat naar plaatsing binnen de gemeente. Locatie staat nog niet 

vast. Wel is duidelijk dat een nieuw bedrijventerrein gezocht zal moeten 

worden in de zone tussen het huidige Haaksbergen en de in de toekomst te 

realiseren omlegging van de N18. Het aansluiten bij bestaande 

bedrijventerrein ligt daarbij eveneens voor de hand (Beide punten sluiten aan 

bij het streekplan). Indien besloten wordt bij St. Isodorushoeve nieuwe 




bedrijventerrein te realiseren zal in het kader van het structuurplan ook 

daarvoor een locatiekeuze dienen te worden gedaan. Het bedrijfsleven in 

Haaksbergen ziet kansen wanneer de rijksweg N18 is gerealiseerd. Het 

achterland, vooral richting Duitsland, wordt dan veel beter bereikbaar voor de 

Haaksbergse ondernemers. 

10 Thuis wonen, welzijn met zorg Laagland advies 

Wenselijk 

- In Haaksbergen moeten voldoende geschikte woningen worden 

gerealiseerd t.b.v. ouderen. 

- Gestreefd moet worden voldoende zorg in en om Haaksbergen 

- Er zal een zorgsteunpunt, servicecentrum en winkels, woondiensten, 

openbare diensten, ontmoeting en recreatie, (para)medische diensten, 




zorgdiensten, onderwijs en educatie en commerciële diensten moeten 

komen. 

- In 2017 zal het aantal 75-plussers 2.279 (in 2002 1.268) zijn. Het aantal 65plussers 

zal dan 5.180 (in 2002 waren dit er 3.322) zijn. Geschikte woningen 

voor deze groepen is wenselijk, danwel een must. 

11 Strategische visie voor het landelijk gebied Twente 

Deze visie moet een antwoord geven op vraagstukken die alleen in de 

gezamenlijkheid van de landelijke gemeenten –mogelijk in wisselende 

samenstelling- en vervolgens in het verband van Twente als geheel, kunnen 

worden opgelost. De visie bouwt voort op het beleid van de gemeenten zelf 




en houdt rekening met relevante maatschappelijke ontwikkelingen en met 

extern beleid. 


Het landelijke gebied van Twente bestaat uit het grondgebied van de niet- 

Netwerkstad-gemeenten in Twente (de netwerkstad-gemeenten zijn Almelo, 

Borne, Enschede en Hengelo). Het gemeentelijke beleid wordt gekenmerkt 

door nagenoeg alle betrokken gemeenten: 

- Versterken van de centrumfuncties van de belangrijkste kernen ( 

Haaksbergen). 

- Zoeken naar nieuwe economische dragers en het overeind houden van 

de economische vitaliteit. 

- Toerisme en recreatie als nieuwe motor van het platteland. 

- Beleving van welvaart en welzijn is hoog; veiligheid krijgt veel aandacht. 

- Sterk gericht op het vasthouden en versterken van de hoge sociale 

kwaliteit. 

- Gemeenten zijn te vaak op zichzelf gericht. Meer gaan samenwerken. 

11.2 Relevante ontwikkelingen 

1. Vergrijzing op het platteland in Twente neemt exponentieel toe; meer 

voorzieningen en woningbouw is nodig, maar ook een betere 

bereikbaarheid en een grotere economische dynamiek. 

2. Den Haag (en Zwolle) gaan meer ruimte geven voor de ontwikkelingen in 

het landelijk gebied. Regionale samenwerking is hiervoor een kerntaak. 

3. Het landelijke gebied, met name het buitengebied, moet alles kunnen 

bieden. Variërend van ruimte, rust tot natuur en dynamiek. M.a.w. hoe 

maken we van het landschap een economisch goed. 

4. Er moeten meer voorzieningen komen. De sociale samenhang is goed. 

Beroep zal worden gedaan op vrijwilligers. 

5. Meer bestuurlijke samenwerking. 

6. Werken vanuit de eigen vraag. 

7. werken vanuit de eigen kwaliteit. 

8. Werken aan het bestuurlijke proces en aan inhoudelijke zaken. 

11.3 Opgaven 

1. Opstellen van een Regionaal Structuurplan Twente 

2. Een aanvalsplan voor R &T Twente 

3. Vaststellen waarden van het landelijk gebied 

4. Een verevening systeem ontwikkelen 

5. Innovatie van het landelijk gebied 

6. Versterken van de Twentse regio’s 

7. Maken van een gezamenlijk format voor bedrijvigheidsplannen 

8. Beleid maken voor sociale thema’s 

9. Inrichtingsplannen schrijven voor stadsranden 




10. Parkmanagement voor Netwerkland Twente: naar een effectieve 

omgangsvorm in landelijk Twente

1.12 _Plattelandsontwikkelingsvisie_Haaksbergen - Gemeente ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?