28 0,5 0,25 1 2 2,5 1,5 3,5 4,5 3 4 5 9 8 7 6 10 10,25 10,75 11 11,25 11,75 12,25 12,75 13,25 13,75 14,25 15,25 15,75 15,875 16,25 20,25 19,25 18,25 17,25 16,375 16,625 17,875 18,625 19,125 19,625 20,125 21,375 22,625 0,5 0,25 1 2 2,5 1,5 3,5 4,5 3 4 5 9 8 7 6 10 10,25 10,75 11 11,25 11,75 12,25 12,75 13,25 13,75 14,25 15,25 0,5 0,25 1 2 2,5 1,5 3,5 4,5 3 4 5 9 8 7 6 10 10,25 10,75 11 11,25 11,75 12,25 12,75 13,25 13,75 14,25 0,5 0,25 1 2 2,5 1,5 3,5 4,5 3 4 5 9 8 7 6 10 10,25 10,75 11 11,25 11,75 12,25 12,75 13,25 13,75 14,25 15,25 15,75 15,875 16,375 16,625 17,875 18,625 19,125 19,625 20,125 21,375 22,625 15,25 15,75 15,875 16,375 16,625 17,875 18,625 19,125 19,625 20,125 21,375 22,625
In het voorligg<strong>en</strong>de ontwerp is met deze elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vrij geïmproviseerd. Het is onder meer geïnspireerd op de kastel<strong>en</strong> Borg, Lembeck, S<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> Westerwinkel. Je bouwt op e<strong>en</strong> grondvlak van 55 x 55 cm gevormd <strong>door</strong> vier lege kist<strong>en</strong> van de nieuwe productie van NF 6 – 18A met 4.3 cm hoogte waaronder e<strong>en</strong> wateroppervlak is aangeduid <strong>door</strong> e<strong>en</strong> spiegel, glasplaat, blauwgrijs karton of e<strong>en</strong> stuk papier van t<strong>en</strong>minste 1 m 2 . E<strong>en</strong> kap van bruin of roodbruin karton moet over dit fundam<strong>en</strong>t word<strong>en</strong> aangebracht. Door voor het fundam<strong>en</strong>t ge<strong>en</strong> st<strong>en</strong><strong>en</strong> te gebruik<strong>en</strong>, staan de st<strong>en</strong><strong>en</strong> van NF24 volledig voor de eig<strong>en</strong>lijke uit meerdere del<strong>en</strong> bestaande gebouw ter beschikking. Bij het aanschouw<strong>en</strong> van de onderbouw ontstaat e<strong>en</strong> hofstede op het land. De brugg<strong>en</strong> vall<strong>en</strong> dan weg. Het mak<strong>en</strong> van de v<strong>en</strong>sterluik<strong>en</strong> met de dakst<strong>en</strong><strong>en</strong> 218 <strong>en</strong> 220 moet met grote zorg geschied<strong>en</strong>. Bij voorkeur moet de bouwtafel zo word<strong>en</strong> opgesteld dat het model van alle zijd<strong>en</strong> toegankelijk is. Noot van BiK: omdat de afmeting<strong>en</strong> van de Ankerkist<strong>en</strong> vaak verschill<strong>en</strong>, is het beter voor het fundam<strong>en</strong>t zelf e<strong>en</strong> goed pass<strong>en</strong>d kistje van hout te mak<strong>en</strong>. Waterpaleis, bladz. 11 <strong>en</strong> 12. Ontwerp: Falk Gundel. Het bouwwerk is ontstaan als het vrije nabouw<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> foto uit de verzameling “Alte Meister”. Als maker van de foto is de naam Uhrmacher vermeld. Van dit origineel stamt het idee voor de vormgeving van het bouwlichaam, in het bijzonder de voorzijde met de zuil<strong>en</strong>, balustrad<strong>en</strong> <strong>en</strong> gevels. Uit de grootte van het dakoppervlak <strong>en</strong> uit het type van de gebruikte bog<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong> afgeleid dat Ankerdoos 24 (GKNF) als basis in aanmerking komt. In de voet van het nieuwe ontwerp werd – in teg<strong>en</strong>stelling tot het voorbeeld – e<strong>en</strong> omvangrijke trapp<strong>en</strong>partij met mozaïekwerk gerealiseerd. Deze structuur is ook in het gebouw <strong>door</strong>gezet tot aan de achterzijde. Daarbij kond<strong>en</strong> bijna alle st<strong>en</strong><strong>en</strong> die van de rest van het gebouw overblev<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> gebruikt. De façades zijn <strong>door</strong> talrijke v<strong>en</strong>sterbank<strong>en</strong> <strong>en</strong> inspring<strong>en</strong>de gedeelt<strong>en</strong> opgedeeld waarbij uitsluit<strong>en</strong>d romaanse bog<strong>en</strong> gebruikt zijn, waar<strong>door</strong> het paleis e<strong>en</strong> verkleinde uitvoering van e<strong>en</strong> r<strong>en</strong>aissance kasteeltje lijkt. Het vooraanzicht met zijn zuil<strong>en</strong> <strong>en</strong> gevels toont zich veeleer classicistisch. Binn<strong>en</strong>in het bov<strong>en</strong>ste derde gedeelte is de voorgevel <strong>door</strong> balk<strong>en</strong> met de achtergevel verbond<strong>en</strong> om de stabiliteit van het gebouw te vergrot<strong>en</strong> <strong>en</strong> om de afstand tuss<strong>en</strong> de gevels op maat te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. De dakopbouw is op minimaal materiaalgebruik geoptimaliseerd. E<strong>en</strong> bijzonderheid is de fontein teg<strong>en</strong>over de voorgevel die het model de naam “Waterpaleis” heeft gegev<strong>en</strong>. Hiervoor zijn alle<strong>en</strong> blauwe st<strong>en</strong><strong>en</strong> gebruikt. Dit laat zi<strong>en</strong> dat deze st<strong>en</strong><strong>en</strong> niet alle<strong>en</strong> voor de bouw van dak<strong>en</strong> geschikt zijn. Bij het sam<strong>en</strong>stell<strong>en</strong> van de cirkel uit 4x318b moet dubbelzijdig plakband word<strong>en</strong> gebruikt. De opbouw zal e<strong>en</strong> geoef<strong>en</strong>de Ankerbouwer weinig problem<strong>en</strong> oplever<strong>en</strong>. In ieder geval is het af te rad<strong>en</strong> van het bouwvoorbeeld af te wijk<strong>en</strong> daar bijna ieder van de 1985 st<strong>en</strong><strong>en</strong> van doos 24 wordt gebruikt (45 ongebruikte st<strong>en</strong><strong>en</strong>, voornamelijk blauw). Noot van BiK: vanzelfsprek<strong>en</strong>d moet ook dubbelzijdig plakband word<strong>en</strong> gebruikt om de vier blauwe 293 spits<strong>en</strong> in de fontein te bevestig<strong>en</strong>. Belfort, bladz. 14 <strong>en</strong> 15. Ontwerp: Falk Gundel. In het archief van de <strong>CVA</strong> bevind<strong>en</strong> zich zeer fraaie Anker-ontwerp<strong>en</strong>. Daaronder zijn ook zwart/wit foto’s van de voor- <strong>en</strong> achterkant van e<strong>en</strong> Ankergebouw waarop dit ontwerp is geïnspireerd. E<strong>en</strong> ontwerpjaar is niet aangegev<strong>en</strong>, de naam Weigel is als fotograaf vermeld. Zeer interessant zijn de del<strong>en</strong> van het bouwwerk die op de foto tamelijk nauwkeurig te ontwar<strong>en</strong> zijn. Met twee vleugels van ieder twee bouwlag<strong>en</strong>, die ieder van e<strong>en</strong> c<strong>en</strong>trale projectie met siergevel <strong>en</strong> balkon zijn voorzi<strong>en</strong>, drie terrass<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> massieve tor<strong>en</strong> heeft het symmetrische gebouw wat te bied<strong>en</strong>! Opvall<strong>en</strong>d is dat de boogst<strong>en</strong><strong>en</strong> spaarzaam zijn gebruikt. Ze bevind<strong>en</strong> zich uitsluit<strong>en</strong>d in de ingang<strong>en</strong> terwijl de v<strong>en</strong>sters simpelweg rechthoekig zijn. Uit de grootte van het dakoppervlak is af te leid<strong>en</strong> dat het gebouw gebaseerd is op t<strong>en</strong>minste doos 24. Bij de realisering moet<strong>en</strong> alle registers van het materiaalbezit word<strong>en</strong> op<strong>en</strong>getrokk<strong>en</strong> om met de 1985 st<strong>en</strong><strong>en</strong> van NF24 het gebouw volledig op te trekk<strong>en</strong>. Bij alle e<strong>en</strong>voud van de gevels is er toch e<strong>en</strong> veelvoud van sprek<strong>en</strong>de details. • De v<strong>en</strong>sters hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> v<strong>en</strong>sterbank <strong>en</strong> midd<strong>en</strong>stijl • De vijf ingang<strong>en</strong> zijn met e<strong>en</strong> mozaïekvloer met Maltezer kruis, respectievelijk <strong>door</strong> e<strong>en</strong> trapp<strong>en</strong>partij opgesierd • Er zijn zes siergevels • De bekroning van het gebouw wordt gevormd <strong>door</strong> e<strong>en</strong> massieve tor<strong>en</strong> waarvan de kop t<strong>en</strong> opzichte van de schacht nog verbreed is. Het is e<strong>en</strong> bijzonderheid van het gebouw dat de st<strong>en</strong><strong>en</strong> van klein formaat <strong>en</strong> de boogst<strong>en</strong><strong>en</strong> voornamelijk als muurste<strong>en</strong> zijn gebruikt. 157 st<strong>en</strong><strong>en</strong> – voornamelijk tor<strong>en</strong>dakst<strong>en</strong><strong>en</strong> – blijv<strong>en</strong> na de voltooiing in de bouwdoz<strong>en</strong> achter, de overige 1831 vind<strong>en</strong> hun plaats in het gebouw. Station Nijmeg<strong>en</strong>, bladz. 17 <strong>en</strong> 18. Ontwerp: Guus van Kessel. In 1894 werd e<strong>en</strong> fraai stationsgebouw in neor<strong>en</strong>aissancestijl gebouwd naar ontwerp van architect C.H. Peters. De hal was u<strong>itgevoerd</strong> met op zuil<strong>en</strong> rust<strong>en</strong>de bog<strong>en</strong> die ded<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> Moors paleis. In de Tweede Werel<strong>door</strong>log werd het stationsgebouw in 1944 zwaar beschadigd. Hoewel het te herstell<strong>en</strong> was, werd het gesloopt <strong>en</strong> vervang<strong>en</strong> <strong>door</strong> nieuwbouw. De oorspronkelijke overkapping <strong>en</strong> e<strong>en</strong> deel van de muur aan de perronzijde blev<strong>en</strong> echter be- houd<strong>en</strong>. (Tekst uit Wikipedia, maart 2012) Het Ankergebouw conc<strong>en</strong>treert zich op het c<strong>en</strong>trale hoofdgebouw. Station Mari<strong>en</strong>baum, bladz. 20 <strong>en</strong> 21. Ontwerp: Guus van Kessel. Het station Mari<strong>en</strong>baum geldt als “karakteristiek voorbeeld van e<strong>en</strong> station van de Koninklijke Pruisische spoorwegmaatschappij”. Het als “D<strong>en</strong>kmal” geclassificeerde complex werd in 1904 gebouwd <strong>en</strong> is grot<strong>en</strong>deels onveranderd geblev<strong>en</strong>. Na het sluit<strong>en</strong> van het person<strong>en</strong>vervoer in 1990 kreeg het stationsgebouw e<strong>en</strong> herbestemming als woning. In 2006 werd het gebouw <strong>door</strong> e<strong>en</strong> brand verwoest. De eig<strong>en</strong>aar probeert de financiering voor de restauratie rond te krijg<strong>en</strong>. Maar op dit mom<strong>en</strong>t (2012) is het gebouw nog steeds e<strong>en</strong> ruïne. (Tekst naar Josef Pogorzalek, RP online). Het Ankerontwerp van het stationsgebouw gebruikt minder dan de helft van de standaard st<strong>en</strong><strong>en</strong>set NF24. Met het restant is naar eig<strong>en</strong> inzicht e<strong>en</strong> locomotiev<strong>en</strong>loods met aanbouw gecreëerd. Villa 24, bladz. 23 <strong>en</strong> 24. Ontwerp: Falk Gundel. In het Richterse voorbeeld<strong>en</strong>boek is e<strong>en</strong> ontwerp opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> “Villa met tuinpoort”. Dit gebouw heeft als voorbeeld gedi<strong>en</strong>d voor dit ontwerp. Aanleiding voor dit ontwerp was dat bij mijn nabouw van het originele gebouw er drie st<strong>en</strong><strong>en</strong> tekort war<strong>en</strong> (4g, 15r <strong>en</strong> 108r), terwijl er aan de andere kant bijna 600 st<strong>en</strong><strong>en</strong> overblev<strong>en</strong> uit de verzameling van 2000 st<strong>en</strong><strong>en</strong> van doos 24. Het doel was <strong>door</strong> het opoffer<strong>en</strong> van het hek met tuinpoort <strong>en</strong> <strong>door</strong> het optimaliser<strong>en</strong> van de dakkapell<strong>en</strong>, het volume van het gebouw te vergrot<strong>en</strong> <strong>en</strong> het ste<strong>en</strong>gebruik te verbeter<strong>en</strong>. Het ongegr<strong>en</strong>sde respect voor de Richterse ontwerp<strong>en</strong> wil ik hiermee niet in twijfel trekk<strong>en</strong>. Vandaag staan de ontwerper met krachtige computerpro- IV gramma’s (CAD, databases) zeer efficiënte hulpmiddel<strong>en</strong> ter beschikking om e<strong>en</strong> dergelijk werk uit te voer<strong>en</strong>. Het is mogelijk, zonder voortdur<strong>en</strong>d afbrek<strong>en</strong> <strong>en</strong> opbouw<strong>en</strong>, het ontwerp in de computer zozeer te wijzig<strong>en</strong> dat bijna alle bouwst<strong>en</strong><strong>en</strong> e<strong>en</strong> plaats in het gebouw hebb<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> moet het ontstaan van dit ontwerp zi<strong>en</strong>, zoals vele andere die concrete voorbeeld<strong>en</strong> als grondslag hebb<strong>en</strong>, als e<strong>en</strong> testobject voor de gecomputeriseerde ontwikkelingstechnologie. Het ontwikkel<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> basisidee voor e<strong>en</strong> model zal nog steeds de creatieve arbeid van de ontwerper verg<strong>en</strong> die <strong>door</strong> de computer niet kan word<strong>en</strong> overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Juist deze inspanning wordt bij dit ontwerp vermed<strong>en</strong> <strong>door</strong> op de g<strong>en</strong>ialiteit van Richter’s ontwerper terug te grijp<strong>en</strong>. Wat is het resultaat van deze ideeëndiefstal? Allereerst wordt het grondvlak wat vergroot, de hoofdvleugel met één ste<strong>en</strong>, de zijvleugel met e<strong>en</strong> halve. Op dit grondvlak word<strong>en</strong> alle lag<strong>en</strong> verregaand nieuw opgezet waarbij de indeling van het gebouw <strong>en</strong> de ligging <strong>en</strong> vorm van de v<strong>en</strong>sters behoud<strong>en</strong> blijft. Opdat de kleinformaat st<strong>en</strong><strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> plaats vind<strong>en</strong>, wordt het gladde oppervlak van de gevels in het origineel gebrok<strong>en</strong> <strong>door</strong> richels <strong>en</strong> naar binn<strong>en</strong> geschov<strong>en</strong> v<strong>en</strong>sterbank<strong>en</strong>. De ste<strong>en</strong>voorraad is ook voldo<strong>en</strong>de voor e<strong>en</strong> extra halve laag waar<strong>door</strong> het gebouw niet alle<strong>en</strong> in de l<strong>en</strong>gte <strong>en</strong> breedte maar ook in de hoogte groeit. Het kostte <strong>en</strong>ige moeite het vergrote dakoppervlak te sluit<strong>en</strong>. Enkele koepelst<strong>en</strong><strong>en</strong> moest<strong>en</strong> uitkomst bied<strong>en</strong> wat het aanzicht weinig schade toebr<strong>en</strong>gt. De overdekte ingang met bov<strong>en</strong>ligg<strong>en</strong>d terras werd in zijn fraaie vorm bewaard, de vloer<strong>en</strong> onderging<strong>en</strong> echter e<strong>en</strong> liefdevolle verrijking. De prachtige vormgeving van de gevels bleef ongewijzigd zodat het nieuw ontworp<strong>en</strong> gebouw op het eerste gezicht nauwelijks van het oude te onderscheid<strong>en</strong> is. De opdeling van de gevels b<strong>en</strong>adrukt de stijl van het gebouw zeer duidelijk. In dit ontwerp werd<strong>en</strong> 1831 st<strong>en</strong><strong>en</strong> gebruikt, de overblijv<strong>en</strong>de 157 st<strong>en</strong><strong>en</strong> zijn bijna zonder uitzondering tor<strong>en</strong>dakst<strong>en</strong><strong>en</strong> die in dit gebouw niet onder te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> zijn. Kathedraal van Chartres, bladz. 26 <strong>en</strong> 27. Ontwerp: Norbert Pachner, met hulp van Andreas Abel, februari 2012. Bij de kathedraal Notre-dame-de- Chartres vall<strong>en</strong> op het eerste gezicht de twee verschill<strong>en</strong>de tor<strong>en</strong>s op. Dat is e<strong>en</strong> gevolg van de lange bouwtijd: de ingangspartij <strong>en</strong> de rechter tor<strong>en</strong> stamm<strong>en</strong> uit de tijd van de vroeg-gotiek. Dat was precies de periode van de overgang van de romaanse ronde bog<strong>en</strong> naar de gotische spitsbog<strong>en</strong>. De linker tor<strong>en</strong> kwam daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> pas 350 jaar later klaar. Het hooggotische schip is zeer breed, de mur<strong>en</strong> zijn <strong>door</strong> grote ram<strong>en</strong> onderbrok<strong>en</strong>. Om instort<strong>en</strong> van het brede gewelf te voorkom<strong>en</strong>, wordt het van buit<strong>en</strong> <strong>door</strong> steunber<strong>en</strong> ondersteund die daarnaast nog zeer decoratief werk<strong>en</strong>. Bij het Ankermodel heb ik alle<strong>en</strong> het westelijke gedeelte <strong>en</strong> e<strong>en</strong> stuk van het schip nagebouwd. De achterzijde kan beter maar niet zichtbaar word<strong>en</strong> opgesteld. Voor de hele kathedraal zou je doos Nr. 34 <strong>en</strong> veel speciale st<strong>en</strong><strong>en</strong> nodig hebb<strong>en</strong>. Het model komt het beste over als je de bijgeleverde rozet uitknipt <strong>en</strong> in de grote op<strong>en</strong>ing plaatst. Je kunt ook het raamwerk in de v<strong>en</strong>sters van de hoge tor<strong>en</strong> inzett<strong>en</strong>. Het beste kan dat gebeur<strong>en</strong> bij de opbouw; bij het later inbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> verschuiv<strong>en</strong> de kleine st<strong>en</strong><strong>en</strong> gemakkelijk. Het is aan te bevel<strong>en</strong> in de linker tor<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> hoogte van 15,875 e<strong>en</strong> stuk dun karton van 8 x 8 cm te legg<strong>en</strong>. Dan kan het binn<strong>en</strong>ste van de laag daarbov<strong>en</strong> met st<strong>en</strong><strong>en</strong> word<strong>en</strong> gevuld <strong>en</strong> wordt het opzett<strong>en</strong> van laag 17,125 met de vrij ligg<strong>en</strong>de st<strong>en</strong><strong>en</strong> Nr. 29 veel gemakkelijker.
- Page 1 and 2: Tolvte Trin for Byggeriet med Stene
- Page 3 and 4: sation using these elements. It has
- Page 17: 13 0,25 0,5 0,75 1 1,5 2 2,5 3 4 5
- Page 23: 19 0,5 1 1,25 2,25 4,25 5 5,5 6,25
- Page 29: 25 0,5 1 2 3 4 4,5 5,5 6 6,5 6,75 7
- Page 35: segmentiert sind. Wo die Wasserflac