Lezing Kees van der Wolf, deel 1
Lezing Kees van der Wolf, deel 1
Lezing Kees van der Wolf, deel 1
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
• De leraar en de<br />
gedragsproblemen<br />
informatie over<br />
on<strong>der</strong>zoek<br />
Workshop ‘De Rebound Connectie’<br />
<strong>Kees</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Wolf</strong>
Ecologisch en<br />
transactioneel perspectief<br />
Gedragsprobleem niet<br />
alleen een probleem<br />
<strong>van</strong> de leerling …<br />
Gedragsprobleem als<br />
mismatch tussen leerling<br />
en (school)omgeving
Complexiteit en dynamiek
Het handelen <strong>van</strong> de leraar centraal
Etiketten machine<br />
ADHD-ers<br />
Dyslectici<br />
Oppositionele laagbegaafden<br />
PDD-NOS/ers<br />
Beelddenkers<br />
Hoogbegaafde autisten<br />
Structopathen<br />
Ambivalent gehechten<br />
Zmolkers<br />
Hoog sensitieven<br />
….<br />
etc.
Gedragsproblemen<br />
• Frequentie: hoe<br />
vaak?<br />
• Duur: hoe lang?<br />
• Om<strong>van</strong>g: hoe<br />
uitgebreid?<br />
• Gevolg: hoeveel<br />
schade aan kind<br />
en omgeving<br />
(lijdensdruk)?<br />
• Co-morbiditeit
Emotionele en gedragsproblemen<br />
• Situatief<br />
• Relationeel<br />
• Relatief<br />
• Fluctuerend
Dispositioneel en situatief<br />
It is the situation in<br />
which people find<br />
themselves, rather<br />
than their dispositions<br />
which lead them to act<br />
the way they do<br />
(Kurt Lewin, 1943)
Fluctueren
Doel:<br />
concretiseren<br />
De kwalitatieve studie<br />
probleemgedrag leerlingen,<br />
stressreacties en interventies<br />
Aantal leraren: 357<br />
Scholen:<br />
Basison<strong>der</strong>wijs, speciaal<br />
on<strong>der</strong>wijs, voortgezet<br />
on<strong>der</strong>wijs
De manier waarop<br />
on<strong>der</strong>wijsprofessionals<br />
denken over leerlingen<br />
heeft invloed op de<br />
manier waarop zij met<br />
leerlingen omgaan
• ‘Waardestarheid’<br />
als vergaller <strong>van</strong><br />
arbeidsvreugde
Constructtheorie Kelly<br />
Ie<strong>der</strong> mens heeft constructen<br />
Door persoonlijke<br />
en professionele ervaringen<br />
Constructen kleuren wat u ziet,<br />
denkt en doet
1. Beschrijf het gedrag <strong>van</strong> de leerling die u het<br />
moeilijkste vindt<br />
2. Waarom is het gedrag voor u het moeilijkst?<br />
3. Hoe gaat u in het algemeen om met het moeilijke<br />
gedrag <strong>van</strong> deze leerling?<br />
4. Welke tips heeft u voor collega’s om met dit soort<br />
gedrag om te gaan?
Theoretische basis<br />
Stresstheorie:<br />
evenwicht tussen draagkracht en<br />
draaglast<br />
(Lazarus)
Stresstheorie<br />
stress appraisal coping reactie
Stresstheorie<br />
Ingrijpende gebeurtenissen<br />
stress appraisal coping reactie<br />
‘daily hassles’
Stresstheorie<br />
stress appraisal coping reactie<br />
inschatting of er<br />
sprake is <strong>van</strong> een<br />
lastige situatie
Stresstheorie<br />
cognitieve<br />
emotionele<br />
stress appraisal coping reactie<br />
Strategieën om<br />
lastige situaties<br />
aan te pakken
Stresstheorie<br />
stress appraisal coping reactie<br />
spanning<br />
burn out
Kwalitatieve studie: ‘leerlingtypen’<br />
1. Dwars, dwingend, onrustig, brutaal<br />
2. Agressief, dominant, niet sociaal, niet eerlijk, regels<br />
schendend<br />
3. Druk, ongeconcentreerd, overbeweeglijk, impulsief<br />
4. Wisselende buien, onvoorspelbaar, explosief, angstig, snel<br />
beledigd<br />
5. Weinig motivatie, slechte werkhouding, zwak presterend<br />
6. Moeilijk contact, niet communicatief, eenzijdig gericht<br />
7. Stil, gesloten, weinig aansluiting, angstig, passief, somber<br />
8. Onzeker, weinig zelfvertrouwen, faalangstig, dwangmatig
Algemene strategieen<br />
1. Verbeteren leeromgeving<br />
2. Aanpassen on<strong>der</strong>wijsaanbod<br />
3. Relatie met leerling tot stand brengen<br />
4. Zelf goed rolmodel zijn<br />
5. Herinneren aan gewenst gedrag<br />
6. Grenzen stellen, consequent zijn
7. Adequaat feedback geven aan leerlingen<br />
8. Aanmoedigen en belonen positief gedrag<br />
9. Uitzoeken: wat is er aan de hand?<br />
10. Bespreken problemen en sterke kanten<br />
<strong>van</strong> leerling<br />
11. Idem, maar met accent op toekomst<br />
leerling
12. Gewenst gedrag gericht oefenen<br />
13. Begeleiden bij krijgen inzicht in gedrag<br />
14. Bespreken voor- en nadelen gedrag<br />
15. Straffen als pedagogische maatregel<br />
16. Veran<strong>der</strong>en sociale omgeving in klas<br />
17. Reflecteren op eigen denken + handelen
Specifieke strategieen<br />
Voorbeelden:<br />
- Rustig, empathisch, geduldig blijven<br />
- Doelbewust negeren<br />
- Time-out aanpak<br />
- Schrijfstraffen<br />
- Rollenspel<br />
- Gedragscontracten<br />
- Samenwerken met ou<strong>der</strong>s<br />
- Advies en steun vragen (intern en extern)
Probleemgedrag en aanpak<br />
Conclusie:<br />
soms kundige interventies, MAAR<br />
weinig variatie, flexibiliteit en<br />
planmatigheid
Acco,<br />
Leuven,<br />
2009<br />
ISBN: 978-<br />
90-334-<br />
7498-9
De kunst <strong>van</strong> het gewone<br />
• zakelijkheid en nuchterheid<br />
• geen grote woorden<br />
• geen hoge behandelingsdoelstellingen<br />
maar<br />
• practische, goed doordachte, aan<br />
scholen gebonden initiatieven<br />
• om te voorkomen dat jongeren in het<br />
sociale isolement gedreven worden
Dank U
Change language