Toelichting bij de nieuwe manier van gegevenslevering aan ... - CBS

NIEUWSBRIEF BIJSTANDSUITKERINGENSTATISTIEK (BUS)
Jaargang 2011, nummer 1 (december)
In dit nummer
Richtlijnen voor de BUS met ingang van januari 2010, ook in 2012 ongewijzigd van
toepassing
Gewenste werkwijze bij omzetting van WIJ naar WWB
Gewenste werkwijze bij overgang van AIO naar WWB
Beëindiging Wet werk en inkomen kunstenaars
Aanlevering van bestanden voor de BUS met ingang van 1 januari 2012 alleen nog
mogelijk via CBS-Portals
Richtlijnen voor de BUS met ingang van januari 2010, ook in 2012
ongewijzigd van toepassing
Op 17 juni 2011 is het wetsvoorstel tot wijziging van de WWB en samenvoeging van de
WWB en WIJ ingediend. Het is de bedoeling dat de in het voorstel genoemde wijzigingen
gelden vanaf 1 januari 2012. Met dit wetsvoorstel is de eerste stap gezet op weg naar de
nieuwe Wet werken naar vermogen (WWNV).
De Wet werken naar vermogen, die op 1 januari 2013 in werking treedt, gaat de WWB,
WIJ, Wajong (deels) en WSW (deels) vervangen.
De Tweede Kamer heeft op 11 oktober 2011 het wetsvoorstel tot samenvoeging van de Wet
werk en bijstand (WWB) en Wet investeren in jongeren (WIJ) zonder grote wijzigingen
aangenomen. Dit betekent dat het zeer waarschijnlijk is dat jongeren tot 27 jaar vanaf 1 januari
2012 onder de WWB vallen. Ook zal vanaf die datum de toets op het huishoudinkomen gaan
gelden voor het recht op bijstand, en zijn daarnaast, veelal ingrijpende, wijzigingen en
aanscherpingen van toepassing.
De wetswijzigingen hebben een grote impact op bestaande software van de gemeenten. Om
nieuwe cliënten met ingang van 2012 op juiste wijze in de administratie te kunnen registreren
zijn ingrijpende aanpassingen noodzakelijk.
Om softwareleveranciers niet ook te confronteren met aanpassingen vanuit de statistiek,
én omdat met ingang van 2013 opnieuw sprake is van gewijzigde wetgeving als gevolg
van de nieuwe Wet werken naar vermogen, is door het CBS, in samenspraak het
ministerie van SZW, besloten de Richtlijnen voor de Bijstandsuitkeringenstatistiek met
1

ingang van 2010, in ongewijzigde vorm van toepassing te verklaren op het gehele jaar
2012.
Dit betekent dat het CBS in 2012 geen gewijzigde bestandsformaten accepteert, noch
bestanden met een inhoud die afwijkt van de voorschriften per kenmerk zoals die zijn
vastgelegd in de Richtlijnen voor de Bijstandsuitkeringenstatistiek met ingang van januari 2010.
Softwareleveranciers zijn hierover door het CBS in september 2011 geïnformeerd.
Gewenste werkwijze bij omzetting van WIJ naar WWB
Het is zeer waarschijnlijk dat jongeren tot 27 jaar vanaf 1 januari 2012 weer onder de
WWB vallen. Dit betekent dat de, per ultimo december 2011 lopende, WIJ-uitkeringen
met ingang van 1 januari 2012 worden omgezet in WWB-uitkeringen.
De omzetting van WIJ- naar WWB kent 3 verschillende scenario’s, waarbij het gaat om:
1. omzetting van de WIJ-uitkering aan de alleenstaande persoon zonder partner;
2. omzetting van de WIJ-uitkering aan een WIJ echtpaar (beide partners met een leeftijd
tussen 17 en 27 jaar);
3. omzetting van samenloop van WIJ met WWB.
Bij samenloop is er sprake van een echtpaar met algemene bijstand waarbij één persoon een
leeftijd heeft tussen17 en 27 jaar, en de andere persoon 27 jaar of ouder is. Beide personen
ontvangen een aparte uitkering die gebaseerd is op de alleenstaande of alleenstaande ouder
norm. Voor de jongere persoon betreft dat een WIJ-uitkering, voor de oudere een WWBuitkering.
In verband met de (geautomatiseerde) omzetting van WIJ naar WWB verzoekt het CBS u om,
onder toepassing van het overgangsrecht, de volgende werkwijze te hanteren.
Scenario 1
De lopende WIJ-uitkering aan de alleenstaande wordt beëindigd op 31 december 2011
(einddatum). Als reden beëindiging wordt ‘andere oorzaak’ gevuld.
Er wordt een nieuwe WWB-uitkering gestart, norm alleenstaande, met begindatum 1 januari
2012. Als oorzaak wordt de reden vermeld die in het verleden heeft geleid tot de
bijstandsbehoefte. De reden komt voor in het waardebereik voor de WWB, en voldoet daarmee
aan de richtlijnen.
Scenario 2
De lopende WIJ-uitkering aan het WIJ echtpaar wordt beëindigd op 31 december 2011
(einddatum). Als reden beëindiging wordt bij beide partners ‘andere oorzaak’ gevuld.
Er wordt een nieuwe WWB-uitkering gestart, met bijhorende gezinsnorm, met begindatum 1
januari 2012. Als oorzaak wordt, voor zowel persoon1 als persoon2, de reden vermeld die in
het verleden heeft geleid tot de bijstandsbehoefte van die persoon. De reden komt voor in het
waardebereik voor de WWB, en voldoet daarmee aan de richtlijnen.
Scenario 3
De lopende WIJ-uitkering van de jongste persoon wordt beëindigd op 31 december 2011
(einddatum). Als reden beëindiging wordt ‘andere oorzaak’ gevuld.
Er zijn vervolgens 2 mogelijkheden.
A. De jongste persoon wordt ‘toegevoegd’ op de WWB-uitkering van de oudere persoon. De
norm wordt aangepast naar een van toepassing zijnde gezinsnorm. Als oorzaak wordt bij de
2

jongste persoon de reden vermeld die in het verleden heeft geleid tot de bijstandsbehoefte. De
reden komt voor in het waardebereik voor de WWB, en voldoet daarmee aan de richtlijnen.
B. Ook de WWB-uitkering van de oudste persoon wordt beëindigd op 31 december 2011
(einddatum). Als reden beëindiging wordt ‘andere oorzaak’ gevuld.
Er wordt vervolgens een nieuwe WWB-uitkering gestart, met bijhorende gezinsnorm, met
begindatum 1 januari 2012. Als oorzaak wordt, voor zowel persoon1 als persoon2 de reden
vermeld die in het verleden heeft geleid tot de bijstandsbehoefte van die persoon. De reden
komt voor in het waardebereik voor de WWB, en voldoet daarmee aan de richtlijnen.
Op deze omzetting(en) is het overgangsrecht van toepassing.
Dit betekent dat, bij ongewijzigde (gezins)omstandigheden, de voorwaarden en hoogte van de
(som van de) uitkering(en) gedurende de eerste 6 maanden na inwerking treden van de
gewijzigde wetgeving, niet veranderen.
Gewenste werkwijze bij overgang van AIO naar WWB
Met ingang van 1 januari 2010 regelt de Sociale Verzekeringsbank (SVB) voor 65plussers
met een onvolledig AOW-pensioen en onvoldoende overige inkomsten of
vermogen, de aanvullende bijstand, beter bekend als de ‘Aanvullende
Inkomensvoorziening Ouderen’ (AIO). Ook AOW’ers met een jongere partner krijgen de
aanvullende inkomensvoorziening van de SVB.
Als gevolg van de wetswijzigingen per 1 januari 2012 zal de SVB na toepassing van de periode
van het overgangsrecht een beperkt aantal AIO-uitkeringen beëindigen en deze ‘teruggeven’
aan de gemeente. Dit is het geval als bij de ouder of ouders met een AIO-uitkering ook één of
meer meerderjarige eigen kinderen inwonen. In die situatie vormen ouder(s) en kinderen voor
de nieuwe WWB een gezin.
In verband met deze wijziging verzoekt het CBS om, onder toepassing van het overgangsrecht,
de volgende werkwijze te hanteren.
SVB
De AIO-uitkering wordt beëindigd op 30 juni 2012 (einddatum). Als reden beëindiging wordt
‘andere oorzaak’ gevuld. De uitkering wordt vervolgens ‘teruggegeven’ aan de woongemeente
van de oudere(n).
Gemeente
Voor de oudere(n) wordt bij de gemeente een WWB-uitkering gestart met begindatum 1 juli
2012. Dat zal een uitkering zijn met een norm voor een gezin waarvan één of meer gezinsleden
65 jaar of ouder is of zijn. De inkomsten (waaronder in ieder geval de onvolledige AOW)
worden op deze uitkering gekort. De AOW-uitkering wordt daarbij gecodeerd als ‘andere
inkomsten’. Als oorzaak wordt de reden vermeld die in het verleden heeft geleid tot de
bijstandsbehoefte.
Op deze omstandigheid is het overgangsrecht van toepassing.
Dit betekent dat, bij ongewijzigde (gezins)omstandigheden, de voorwaarden en hoogte van de
uitkering gedurende de eerste 6 maanden na inwerking treden van de gewijzigde wetgeving,
niet veranderen. Overdracht van de uitkering van SVB naar gemeente zal ook pas na deze
periode plaatshebben.
3

Beëindiging Wet werk en inkomen kunstenaars
De Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) wordt beëindigd.
De streefdatum voor inwerkingtreding van de wijziging is 1 januari 2012.
De Wet werk en inkomen kunstenaars wordt uitgevoerd door 20 zogenaamde
‘Centrumgemeenten’. De WWIK-uitkeringen worden beëindigd op de dag vóór inwerkingtreding
van de beëindiging. Bij inwerkingtreding op 1 januari 2012 betekent dit dat als einddatum 31
december 2011 van toepassing is. Als reden voor de beëindiging wordt ‘andere oorzaak’
vermeld.
Het is mogelijk dat een voormalige WWIKker bijstand aanvraagt in de woongemeente. Dit kan,
bij acceptatie van de aanvraag, leiden tot de start van een nieuwe WWB-uitkering of BBZuitkering.
Aanlevering van bestanden voor de BUS met ingang van 1 januari
2012 alleen nog mogelijk via CBS-Portals
Aanlevering van bestanden voor de BUS
Met ingang van 12 juli 2010 is het voor alle berichtgevers van de BUS mogelijk om bestanden
aan het CBS te leveren of van het CBS te ontvangen via de beveiligde CBS-Portals.
Het Gemnet is daarom vanaf 1 januari 2012 niet meer bruikbaar. De enige manier van
bestandsaanlevering is dan via de Portals. Een gebruikershandleiding voor het gebruik van de
CBS-Portals is te vinden op www.cbs.nl/sz onder het tabblad BUS.
Overige mailings
Algemene informatie, bijvoorbeeld in de vorm van Mailings en Nieuwsbrieven verzendt het CBS
via ‘e-mail campagnes’ rechtstreeks aan de betreffende contactpersonen. Daarnaast blijft de
website van het CBS voor berichtgevers eveneens de plek waar informatie over de statistieken
kan worden geraadpleegd of naar wens kan worden gedownload. Op de website, bereikbaar
onder www.cbs.nl/sz, zijn bijvoorbeeld ook de meest recente richtlijnen per statistiek geplaatst.
De De collega’s collega’s van van de de de Bijstandsuitkeringenstatistiek Bijstandsuitkeringenstatistiek wensen wensen u u
hierbij hierbij alvast
alvast
Fijne Fij
Fij ne feestdagen feestdagen en een een zeer succesvol succesvol
201 2012 201
toe
toe
4