Eigenschappen en toepassing van glassolderen - DSPE
Eigenschappen en toepassing van glassolderen - DSPE
Eigenschappen en toepassing van glassolderen - DSPE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
F EIGENSCHAPPEN EN TOEPASSING VAN GLASSOLDEREN<br />
Afb 12 I<br />
I<br />
ke soldeerlag<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgelost. Glas-<br />
solder<strong>en</strong> gedrag<strong>en</strong> zich stabiel teg<strong>en</strong>-<br />
over alle organische watervrije oplos-<br />
middel<strong>en</strong>.<br />
6. Toepassingstechniek<br />
Alle glassolder<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, nadat zij in<br />
e<strong>en</strong> geschikte vorm door smelting zijn<br />
verkreg<strong>en</strong>, in kogelmol<strong>en</strong>s tot poeder<br />
vermal<strong>en</strong> Bij de sam<strong>en</strong>gestelde solder<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> dan ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s de vulstoff<strong>en</strong> in<br />
poedervorm bijgem<strong>en</strong>gd Korrelgroot-<br />
t<strong>en</strong> tot minder dan 10 micron zijn instel-<br />
baar; in e<strong>en</strong> beproefde standaardkorre-<br />
ling zijn 99% <strong>van</strong> alle glaskorrels kleiner<br />
dan 60 micron <strong>en</strong> ca. 50% kleiner dan 10<br />
micron.<br />
Om te solder<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> de glassolder<strong>en</strong><br />
op de soldeerplaats word<strong>en</strong> gebracht,<br />
daar gefixeerd <strong>en</strong> gesmolt<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
Het zuivere poeder is hiervoor uiterst zel-<br />
d<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de geschikt, daar het schok-<br />
gevoelig <strong>en</strong> niet vormstabiel is. Over het<br />
algeme<strong>en</strong> word<strong>en</strong> daarom de glassol-<br />
deerpoeders tot pasta verwerkt, waarbij<br />
de keuze <strong>van</strong> het pastamedium wordt<br />
bepaald door de speciale eis<strong>en</strong> t<strong>en</strong> aan-<br />
zi<strong>en</strong> <strong>van</strong> opbr<strong>en</strong>gtechniek of soldeergeo-<br />
metrie. In e<strong>en</strong>voudige gevall<strong>en</strong> zijn op-<br />
lossing<strong>en</strong> met water of alcohol dikwijls<br />
voldo<strong>en</strong>de. Wanneer speciale eis<strong>en</strong> wor-<br />
d<strong>en</strong> gesteld aan de verwerkbaarheid of<br />
mechanische sterkte <strong>van</strong> de nog niet ver-<br />
smolt<strong>en</strong> soldeerconfiguratie, zijn oplos-<br />
sing<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> bindmiddel gebruikelijk.<br />
Zo wordt e<strong>en</strong> nitrocelluloseoplossing<br />
<strong>van</strong> 1 tot 3% in azijnzure amylester als<br />
sneldrog<strong>en</strong>d medium toegepast, terwijl<br />
pasta's met zeefdrukolie langzamer dro-<br />
g<strong>en</strong> <strong>en</strong> bijzonder geschikt zijn voor glas-<br />
soldeerpasta's voor zeefdrukk<strong>en</strong>. De op-<br />
br<strong>en</strong>gmogelijkhed<strong>en</strong> <strong>van</strong> de glassoldeer-<br />
oplossing of -pasta's zijn legio <strong>en</strong> moe-<br />
t<strong>en</strong> aan de gestelde eis<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aange-<br />
past. Zo is het mogelijk, glassoldeer te<br />
26 Jrg 22 No 2 maart/april 1982<br />
glassoldeer 4<br />
v- smeltpartner<br />
OC<br />
A c<br />
glassoldeer<br />
Afb 13<br />
versmer<strong>en</strong>, met e<strong>en</strong> spatel of p<strong>en</strong>seel op<br />
te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, te sproei<strong>en</strong>, te wals<strong>en</strong>, met<br />
e<strong>en</strong> extruder in snoervorm op te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
of te zeefdrukk<strong>en</strong>. Voordat het soldeer<br />
gesmolt<strong>en</strong> wordt, di<strong>en</strong>t het hulpmiddel<br />
voor pastavorming volledig verdampt of<br />
uitgebrand te zijn, opdat restant<strong>en</strong> hier<strong>van</strong><br />
ge<strong>en</strong> gasbell<strong>en</strong> in het vloeibare soldeer<br />
veroorzak<strong>en</strong>. Bij pasta's zonder<br />
bindmiddel<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> tempering gedur<strong>en</strong>de<br />
10 tot 30 minut<strong>en</strong> bij 100°C voldo<strong>en</strong>de,<br />
bij <strong>toepassing</strong> <strong>van</strong> bindmiddel<strong>en</strong> is<br />
e<strong>en</strong> tempering gedur<strong>en</strong>de 15 tot 30 minut<strong>en</strong><br />
bij 250-300°C in e<strong>en</strong> oxider<strong>en</strong>de<br />
atmosfeer aan te bevel<strong>en</strong>. Deze uitbrandprocess<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> <strong>van</strong>zelfsprek<strong>en</strong>d<br />
in het opwarmgedeelte <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />
versmeltcyclus ge'integreerd zijn.<br />
In veel gevall<strong>en</strong> is het gebruik <strong>van</strong> glassolder<strong>en</strong><br />
ook mogelijk in de vorm <strong>van</strong><br />
voorgesinterde vormdel<strong>en</strong>. Voorwaarde<br />
daarbij is geschikte configuratie <strong>van</strong> de<br />
voorgevormde solder<strong>en</strong> - dit is over het<br />
algeme<strong>en</strong> axiale symmetrie of staafvorm.<br />
Gebruikelijke geometri<strong>en</strong> voor<br />
voorgevormde del<strong>en</strong> zijn ring<strong>en</strong>, cilinders,<br />
hulz<strong>en</strong> <strong>en</strong> rechthoekigestav<strong>en</strong>. Deze<br />
vormdel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> vervaardigd <strong>van</strong><br />
bindmiddelhoud<strong>en</strong>de poeders, die geperst,<br />
ingedroogd <strong>en</strong> gesinterd word<strong>en</strong>.<br />
Deg<strong>en</strong><strong>en</strong>, die deze glassoldeervormdel<strong>en</strong><br />
toepass<strong>en</strong> behoev<strong>en</strong> dan het bindmiddel<br />
niet meer uit te brand<strong>en</strong>, aangezi<strong>en</strong><br />
dit reeds door de fabrikant is gedaan.<br />
Dergelijke vormdel<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> de<br />
meest e<strong>en</strong>voudige <strong>toepassing</strong> <strong>van</strong> glas-<br />
solder<strong>en</strong> mogelijk. zij moet<strong>en</strong> alle<strong>en</strong><br />
maar met de smeltpartner word<strong>en</strong> gefi-<br />
xeerd, waarna het overe<strong>en</strong>komstige sol-<br />
deerprogramma wordt afgewerkt.<br />
Aan de afmeting<strong>en</strong> <strong>van</strong> de voorgevorm-<br />
de solder<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door de perstech-<br />
niek bepaalde gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> gesteld Zo die-<br />
n<strong>en</strong> de volg<strong>en</strong>de geometriën te word<strong>en</strong><br />
vermed<strong>en</strong>: hulz<strong>en</strong> met in verhouding tot<br />
de diameter grote l<strong>en</strong>gtes; hulz<strong>en</strong> met in<br />
verhouding tot wanddikte of hoogte gro-<br />
te diameters; onderdel<strong>en</strong>, waar<strong>van</strong> de<br />
dikte minder dan 0,3 mm bedraagt. Sta-<br />
v<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> uitsluit<strong>en</strong>d met kantl<strong>en</strong>gtes<br />
bov<strong>en</strong> 0,5 mm vervaardigd word<strong>en</strong>.<br />
De toleranties <strong>van</strong> gesinterde onderde-<br />
l<strong>en</strong> bedrag<strong>en</strong> bij ring<strong>en</strong> <strong>en</strong> hulz<strong>en</strong> ca.<br />
1% tot ca. 5% naar gelang de afme-<br />
ting <strong>en</strong> bij stav<strong>en</strong> ca. k 10% <strong>van</strong> de af-<br />
meting. De vaste l<strong>en</strong>gtetolerantie bij sta-<br />
v<strong>en</strong> is *0,8 mm.<br />
7. Toepassings-<br />
voorbeeld<strong>en</strong><br />
Onderstaand zal door middel <strong>van</strong> <strong>en</strong>ige<br />
geselecteerde voorbeeld<strong>en</strong> gedemon-<br />
streerd word<strong>en</strong>, welke mogelijkhed<strong>en</strong> de<br />
glassoldeertechniek biedt.<br />
7.1 Aanzett<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />
pompst<strong>en</strong>gel<br />
Afb 14 toont drie mogelijkhed<strong>en</strong> om e<strong>en</strong><br />
pompst<strong>en</strong>gel stomp of in boorgat<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />
glassoldeer<br />
A B c<br />
Afb 14<br />
e<strong>en</strong> plaat te solder<strong>en</strong>. Het gemakkelijkst<br />
gaat dit met <strong>toepassing</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> voorgesinterde<br />
soldeerring, die over de pompst<strong>en</strong>gel<br />
wordt gelegd. De e<strong>en</strong>voudigste<br />
uitvoering is A, de grootste mechanische<br />
stabiliteit bij e<strong>en</strong> goede c<strong>en</strong>trering<br />
<strong>van</strong> de pompst<strong>en</strong>gel levert uitvoering C<br />
op Bij deze uitvoering zou ev<strong>en</strong>tueel<br />
ook met glassoldeerpoeder zonder bindmiddel<br />
gewerkt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
7.2 P<strong>en</strong>doorvoer<strong>en</strong><br />
De glassoldeertechniek biedt zich aan,<br />
wanneer in containers, wand<strong>en</strong> of plat<strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> glas metal<strong>en</strong> doorvoer<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> ingesmolt<strong>en</strong> <strong>en</strong> het geringe aan-<br />
tal stuks e<strong>en</strong> dure rechtstreekse insmel-<br />
ting <strong>van</strong> de p<strong>en</strong>n<strong>en</strong> weg<strong>en</strong>s de hoge kos-<br />
t<strong>en</strong> niet toestaat. Afb. 15 toont e<strong>en</strong> der-<br />
gelijke p<strong>en</strong>insmelting, waarbij het best<br />
e<strong>en</strong> cilindrisch glassoldeervormdeel kan