redactioneel inhoudsopgave over de voorplaat colofon - MBV Mebiose

TJjun04.qxd 7-6-2004 13:53 Page 32
Wetenschap
SOFTWARE, HARDWARE
EN VLAGGETJES...
Sinds Watson en Crick wordt de menselijke DNA code bestempeld als het
boek des te levens. Een aantal vooraanstaande onderzoekers stellen echter
dat dit misschien een voorbarige conclusie is geweest.
Alle lichaamscellen bevatten dezelfde
35000 genen. Toch is er een wezenlijk
verschil tussen bijvoorbeeld samentrekkende
hartcellen en oogcellen die
licht omzetten in een elektrisch signaal.
Dit valt moeilijk te verklaren
met DNA alleen. Het is immers een
code, maar zoals een CD het niet doet
in je tapespeler, zo ook is DNA niet
vanzelf te lezen. Software vereist de
juiste hardware om de code te kunnen
lezen die in de software ligt opgeslagen.
Zogenaamde epigenetische wetenschappers
vermoedden nu dat een
specifieke set eiwitten deze hardware
vormt voor het menselijk DNA.
Histonen vormen die set. Deze eiwitten
zorgen o.a. voor de verkleining
van het volume van de complete
DNA strengen. Ze kunnen verhoudingsgewijs
een draadje van 20 kilometer
opproppen tot het volume van
een tennisbal.
Volgens sommigen bevatten deze histonen
ook een erfelijke code, deze
code fungeert als de CD-speler voor
je CD, om de code die ligt opgeslagen
32
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
leesbaar te maken.
Deze histonencode gebruikt tenminste
vier chemische groepen, te weten;
methylgroepen, acetylgroepen, fosforgroepen
en ubiquitine. Deze
chemische 'vlaggetjes' worden door
een cel aan de aminozuren van de histonen
gehangen, welke op die manier
een code leveren die in duizenden
standen kan staan. De betekenis van
deze tot nu toe verborgen code is tot
nu nog niet geheel duidelijk, wel zijn
er afdoende aanwijzingen dat de combinatie
van de vlaggetjes een grote
invloed heeft op het reilen en zeilen
van een specifieke cel.
De histonencode vormt geen eiwit
productiefaciliteit maar slechts een
regulator van welke eiwitten actief
zijn/worden in een cel, of dat ze
stand-by staan.
De code kan ervoor zorgen dat
bepaalde genen die slechts op aanvraag
nodig zijn strak om de histonen
wordt gewikkeld en slecht toegankelijk
zijn. Of dat bepaalde endogeen
benodigde genen los in een lusje
van de histonen hangen zodat