Nummer 2 / 2013

Audiodescriptie
WeTTeLIjK KADeR.
DE WITTE STOK
Audiodescriptie is een proces dat films, en ook shows, tentoonstellingen,
culturele voorstellingen en sportevenementen toegankelijk maakt voor
blinde en slechtziende personen. Een voice-over beschrijft de visuele
elementen, waardoor de gebruiker zich een beeld kan vormen van alles wat
niet uit de dialogen of geluiden kan worden afgeleid. De audiobeschrijver
wordt als het ware een beeldentolk of ‘verbale camera’ die het decor, het
landschap, de belichting, de kostuums, de uitdrukkingen, de bewegingen
van de acteurs, enz. ‘zichtbaar’ maakt. Tussen de dialogen door worden
de beelden en bewegingen kort toegelicht.
Voor films wordt de audiodescriptie vooraf opgenomen. Voor shows
of evenementen wordt de audiodescriptie live verzorgd. In de bioscoop
of in het theater krijgen blinde en slechtziende personen een draadloze
hoofdtelefoon, waarmee ze volledig zelfstandig de film of voorstelling
kunnen volgen, samen met ziende toeschouwers. Dvd’s kunnen ook
een versie van de film met audiodescriptie bevatten, die dan met een
eenvoudige dvd-speler kan worden afgespeeld. Van sommige films is een
dergelijke versie in de handel verkrijgbaar. Sinds kort zenden trouwens
ook bepaalde televisiezenders programma’s met audiodescriptie uit.
Op 11 december 2007 heeft het Europees Parlement de “Richtlijn
Audiovisuele Mediadiensten” goedgekeurd. Hiermee kreeg de vraag naar
toegankelijkheid van televisie­uitzendingen voor het eerst een wettelijke
Europees kader. Zo moeten de lidstaten volgens artikel 7 van de richtlijn «de
onder hun bevoegdheid vallende aanbieders van mediadiensten aansporen
om ervoor te zorgen dat hun diensten geleidelijk aan toegankelijk worden
voor personen met een visuele of auditieve handicap”. Onder artikel 46
wordt een bijzonder interessant principe verwoord: «Het recht van personen
met een handicap en ouderen om te participeren en zich te integreren in het
3