MAP Campina Melkunie 1990 - 2008 - Zuivelhistorie Nederland

Leeuwarder Courant 1989-09-22
Spannend hoofdstuk in zuiveltrilogie
(Kaf en Koren 1 )
ER KOMT eindelijk spanning in de zuiveltrilogie. Dat is nodig ook, want het begon op een
langdradige, oerpreutse streekroman te lijken, een gebed zonder einde. En ineens gebeurt er
van alles.
Het gaat zo: In een buurtschap verderop is vrijerij. Het lijkt op een huwelijk uit te draaien. De
roomse boerenzoon Campina uit het ondeugende Brabantse land scharrelt met de nogal wereldse
boerendochter Melkunie uit Holland. Aan de noordkant staan de buurlui met schalkse
blikken te smoezen, ook al worden hun harten verteerd door jaloezie. Zij zijn een beetje geschrokken
en gefrustreerd. Het gevaar doemt op dat hier op deze manier de eigen dochters
niet uitgehuwelijkt kunnen worden. Wat is erger dan ‘der oer te bliuwen’? Bij de wat ‘stoertske’
noordelijke boer begint het te kriebelen. Hij toont zich eindelijk bereid de hand in eigen
boezem te steken.
Ja, het noorder buurtschap had zich al dikwijls in de opkamer terug moeten trekken. Dan
moest er weer iets worden uitgepraat. Maar ach, in iedere huishouding is het wel eens hommeles.
Men ziet
maar niet de voor de hand liggende mogelijkheden om elkaar in eigen kring de liefde te verklaren
onder het motto ‘soart siket soart’. De huwelijkskandidaten tonen zich laatbloeiers. En
als iedereen dan ook nog een beetje mee gaat vrijen, dan wil het wel eens verkeerd uitpakken.
Wel, daar verderop, in het Zuiden, komt een nieuwe liefde tot bloei. Dus, in het Noorden is
het tijd voor nader beraad. ‘Rabje’: Men vindt dat de familie Campina iets weg heeft van een
mafia-familie: Ze houden het door dik en dun met elkaar. En ze zijn ook niet open. Nee, dan
in het Noordcn, daar zijn de gordijnen nooit dicht. daar wordt het nooit echt schemerig. Dat
vrijt niet licht
Tot in de kleine uurtjes staan ze te kletsen over de romance in het Zuiden. Foei, ze willen daar
macht. Men zou eens moeten weten dat de boerendochter Melkunie uit Holland zojuist nog
stiekem verkering had met de wat krom pratende maar degelijke boerenzoon Coberco uit het
Oosten. Is het dan niet opgevallen dat die verkering uitraakte, omdat Coberco, dankzij zijn
Saksische wantrouwen, er achter kwam dat men in het voorhuis van Melkunie een gat in de
hand heeft? Inderdaad het leeft daar veel te royaal. En zoveel koeieraampjes telt de westelijke
hoeve ook weer niet.
En nu dan gaat in de noordelijke opkamer behalve de jaloezie, het zelfverwijt en de zelfkritiek
aan een ieder vreten. Er volgt familieberaad. Doel: rust in de huishouding en als de weerlicht
een huwelijkspartner optrommelen. Veel keus is er niet. Het moet maar eens zonder de aanwezigheid
van de geestelijk raadsman, de notaris, de huwelijksvoorlichter en al die loslopende
welzijnswerkers. Ook de eerste en tweede arbeider, de ‘grutfeint en lytsfeint’ moeten niet langer
op de stoel van de boer gaan zitten. ‘De boer moat sels de leie ha.’
‘It sil heve’: De boerendochter van Fries-Drentse bloede rijdt in de sjees de boerenzoon uit het
Oosten tegemoet. Beiden moeten het hoofd er bij houden, verstandig zijn en nochtans rijp en
hartstochtelijk. Thuis hoopt ‘it omsittend laach’ heimelijk op een gedwongen verstandshuwelijk.
Als het lukt bestaat er geen beter huwelijk.
1 Landbouwredacteur Leeuwarder Courant – bevat naast berichtgeving vaak ook een opiniërend deel! (ZHN.)
▲ Heruitgave zuivelhistorienederland.nl 18 Versie 2013-05-05