Relatieve veldsterktemeter - UBA

De schakeling
Relatieve veldsterktemeter
Door/par UBA-sectie WLD Mesureur de champ relatif
Le circuit
Zie figuur 2. Het signaal wordt opgevangen via een
Voir figure 2. Le signal est prélevé au moyen d'une
kleine antenne welke gekoppeld is aan de afgestemde
petite antenne qui est couplée au circuit accordé.
kring. Deze kring bestaat in feite door de schakelaar S1
Grâce au commutateur S1, ce circuit se compose de
uit twee RELATIEVE delen. Met de schakelaar VELDSTERKTEMETER
open zijn enkel L2 en
Cv in werking. Met de Door/par: schakelaar UBA-sectie dicht zal WLD L1 parallel
RELATIEVE deux parties. VELDSTERKTEMETER
Lorsque le commutateur est ouvert,
seul Door/par: L2 et Cv UBA-sectie sont en fonctionnement. WLD
Lorsque le
staan met L2, zodat de totale inductie verkleint en het
commutateur est fermé, L1 et L2 sont en parallèle,
frequentiegebied RELATIEVE verhoogt. Inlassen
VELDSTERKTEMETER
De a.u.b. ontstane logo.jpg opslingering
RELATIEVE l'inductance Inlassen
VELDSTERKTEMETER
a.u.b. totale sera logo.jpg plus faible et la fréquence
Door/par: UBA-sectie WLD
Door/par: UBA-sectie WLD
van deze kring wordt vervolgens Bijschrift: aan een Villard-
4th PRIZE
augmentera. Bijschrift: La tension de résonance de ce circuit
schakeling aangeboden welke als detector fungeert. UBA Homebrew Challenge est ensuite appliquée à un circuit de Villard qui
Inlassen a.u.b. logo.jpg
Inlassen a.u.b. logo.jpg
Deze configuratie heeft als eigenschap dat de aan-
2007-2008
fonctionne en détecteur.
4th
geboden ingangsspanning Bijschrift: PRIZE
4th
(bijna) verdubbeld op
Bijschrift: PRIZE
Cette configuration a la propriété de voir la tension
zijn uitgang terechtkomt. UBA Homebrew Uiteindelijk Challenge wordt deze laatste spanning d'entrée (pratiquement) UBA Homebrew doublée à la sortie. Challenge Finalement cette tension
aangeboden aan een schakeling 4th 2007-2008 PRIZE bestaande uit een FET waarin ook het est appliquée à un transistor 2007-2008 4th FET PRIZE et à un petit appareil de mesure qui
aanduidelement UBA zit, in Homebrew dit geval een metertje. Challenge
servira d'indicateur. UBA Homebrew Challenge
2007-2008
Inlassen a.u.b.
2007-2008
ig01.bmp, zonder bijschrift
Inlassen a.u.b. fig01.bmp, zonder bijschrift
ig01.bmp, zonder bijschrift
Inlassen a.u.b.
De schakeling
Inlassen a.u.b. fig01.bmp, zonder bijschrift
ig02.bmp,
Inlassen a.u.b. fig02.bmp,
De schakeling
2. Schakeling van de relatieve veldsterktemeter.” Bijschrift “Fig. 2. Schakeling van de relatieve veldsterktemeter.”
ig02.bmp,
Inlassen a.u.b. fig02.bmp,
aal wordt opgevangen via een kleine antenne welke gekoppeld Zie is aan figuur de afgestemde 2. Het signaal kring. wordt Deze opgevangen kring bestaat via een kleine antenne welke gekoppeld is aan de afgestemde kring. Deze kr
elaar 2. Schakeling S1 uit twee delen. van Met de de relatieve schakelaar veldsterktemeter.”
open zijn enkel L2 en in Bijschrift feite Cv in door werking. de “Fig. schakelaar Met 2. de Schakeling schakelaar S1 uit twee dicht delen. van zal Met L1 de de relatieve schakelaar open veldsterktemeter.”
zijn enkel L2 en Cv in werking. Met de schakelaar d
zodat de totale inductie verkleint en het frequentiegebied verhoogt. parallel De staan ontstane met L2, opslingering zodat de totale van deze inductie kring verkleint en het frequentiegebied verhoogt. De ontstane opslingering van de
een aal wordt Villard-schakeling opgevangen via aangeboden een kleine welke antenne als welke detector gekoppeld fungeert. wordt Zie is Deze aan figuur vervolgens de configuratie afgestemde 2. Het aan signaal heeft een kring. Villard-schakeling wordt als Deze eigenschap opgevangen kring bestaat dat de aangeboden via een kleine welke antenne als detector welke gekoppeld fungeert. is Deze aan configuratie de afgestemde heeft kring. als eigensc Deze kr
panning elaar S1 (bijna) uit twee verdubbeld delen. Met op de zijn schakelaar uitgang open terechtkomt. zijn enkel Uiteindelijk L2 en aangeboden in Cv feite in wordt door werking. ingangsspanning deze de schakelaar laatste Met de spanning schakelaar S1 (bijna) uit twee aangeboden verdubbeld dicht delen. zal Met L1 op de zijn schakelaar uitgang terechtkomt. open zijn enkel Uiteindelijk L2 en Cv wordt in werking. deze laatste Met de spanning schakelaar aan
staande zodat de uit totale een FET inductie waarin verkleint ook het en aanduidelement het frequentiegebied zit, in verhoogt. dit aan geval parallel een een De schakeling staan ontstane metertje. met opslingering L2, bestaande zodat de uit van totale een deze FET inductie kring waarin verkleint ook het en aanduidelement het frequentiegebied zit, in verhoogt. dit geval een De metertje. ontstane opslingering van d
een Villard-schakeling aangeboden welke als detector fungeert. wordt Deze vervolgens configuratie aan heeft een als Villard-schakeling eigenschap dat de aangeboden welke als detector fungeert. Deze configuratie heeft als eigensc
panning (bijna)
Fig. 2.
verdubbeld op zijn uitgang terechtkomt. Uiteindelijk aangeboden wordt ingangsspanning deze laatste spanning (bijna) aangeboden verdubbeld op zijn uitgang terechtkomt.
Fig. 3.
(fig. 3)
De afgestemde kring (fig. 3)
Uiteindelijk wordt deze laatste spanning aa
staande uit een FET waarin ook het aanduidelement zit, in dit geval aan een een schakeling metertje. bestaande uit een FET waarin ook het aanduidelement zit, in dit geval een metertje.
(fig. ig03.bmp, 3) De afgestemde kring (fig. 3)
3. De afgestemde kring.”
Inlassen De afgestemde a.u.b. kring fig03.bmp,
(fig. 3) Le circuit accordé (figure 3)
Bijschrift “Fig. 3. De afgestemde kring.”
ig03.bmp, De afgestemde kring bestaat uit L2 (schakelaar S1 Inlassen open) of L1 a.u.b. met L2 fig03.bmp, Le circuit se compose de L2 (commutateur S1 ouvert) ou de L1 et de
bestaat uit L2 (schakelaar S1 open) of L1 met L2 (schakelaar S1 De dicht) afgestemde in combinatie kring bestaat met Cv. uit De L2 afgestemde (schakelaar S1 open) of L1 met L2 (schakelaar S1 dicht) in combinatie met Cv. De a
heeft 3. De bij (schakelaar afgestemde afstemming een S1 kring.” dicht) hoge impedantie in combinatie zodat met hierover Cv. het De gewenste afgestemde Bijschrift kring (parallelkring) signaal kring “Fig. kan (pa- worden heeft 3. De bij teruggevonden, L2 afstemming afgestemde (commutateur een dit kring.” hoge S1 fermé) impedantie en combinaison zodat hierover avec het gewenste Cv. Le circuit signaal accordé kan worden teruggev
en seriekring rallelkring) die juist heeft een lage bij afstemming impedantie heeft een en hoge daardoor impedantie het in afgestemde tegenstelling zodat hierover signaal met een zou seriekring wegfilteren. (circuit die parallèle) juist De een présente lage impedantie une impédance heeft en daardoor élevée het de afgestemde sorte que le signaal signal zou wegfilteren
kring bestaat opslingert, het uit L2 gewenste (schakelaar is te berekenen signaal S1 open) kan met of worden de L1 formule: met teruggevonden, L2 (schakelaar S1 frequentie De dit dicht) afgestemde in tegenstelling
in waar combinatie kring deze kring bestaat met opslingert, Cv. désiré uit De L2 afgestemde pourra (schakelaar is te berekenen être S1 sélectionné. open) met of de L1 formule: Ceci met à L2 l'inverse (schakelaar d'un S1 circuit dicht) en in combinatie série qui met Cv. De a
heeft bij met afstemming een seriekring een hoge die impedantie juist een zodat lage hierover impedantie het gewenste kring heeft (parallelkring) signaal en daardoor kan worden heeft bij présente teruggevonden, afstemming une een impédance dit hoge impedantie très faible zodat et hierover qui, de het ce gewenste fait, supprimerait signaal kan le worden terugge
een seriekring die juist een lage impedantie heeft en daardoor het in afgestemde tegenstelling signaal met een zou seriekring wegfilteren. die De juist een lage impedantie heeft en daardoor het afgestemde signaal zou wegfiltere
het afgestemde signaal zou wegfilteren. De frequentie waar deze kring signal. La fréquence de résonance de ce circuit se calcule à l'aide de
kring opslingert, is te berekenen met de formule: ⎛ 1 ⎞ frequentie waar deze kring opslingert, is te berekenen met de ⎛formule:
1 ⎞
opslingert, is te berekenen fo met = ⎜ de formule: ⎟
la formule: fo =
⎝ 2Π
LC
⎜ ⎟
⎠
⎝ 2Π
LC ⎠
⎛ 1 ⎞
⎛ 1 ⎞
fo = ⎜ ⎟
fo =
⎝ 2Π
LC
⎜ ⎟
n respectievelijke eenheid (Hz, F en H).
Alle elementen in hun respectievelijke eenheid (Hz, F en H).
⎠
⎝ 2Π
LC ⎠
03/04-2010 CQ-QSO 21
n respectievelijke Alle elementen eenheid in (Hz, hun F en respectievelijke H). eenheid (Hz, Alle F en elementen H). in hun respectievelijke Toutes les eenheid grandeurs (Hz, avec F en leurs H). unités de base (Hz, F et H).
ule als volgt uitwerken:
We kunnen deze formule als volgt uitwerken:
We kunnen deze formule als volgt uitwerken:
Nous pouvons développer cette formule de la manière suivante:
ule als volgt uitwerken:
25330
fo²
=
L.
C
We kunnen deze formule als volgt uitwerken:
25330
fo²
=
L.
C
in pF en fo in MHz
25330
fo²
=
L.
C
Opgelet: L in µH, C in pF en fo in MHz
25330
fo²
=
L.
C
n Cv wordt dit:
in pF en fo in MHz
In het geval van L2 en Cv wordt dit:
Opgelet: L in µH, C in pF en fo in MHz

22 CQ-QSO 03/04-2010
Opgelet: L in µH, C in pF en fo in MHz
In het geval van L2 en Cv wordt dit:
Enkel nog de vierkantswortel berekenen:
Dit geeft, afgerond:
We nemen hierbij aan dat de minimumcapaciteit van de Cv, samen met
de omringende schakeling, 30 pF bedraagt.
In het geval dat Cv is uitgedraaid, krijgen we na uitwerking ongeveer:
Hiermee bestrijken we de 160m- en de 80m-band, maar nog niet 40m.
Hiervoor zou de frequentie nog moeten stijgen. Om dit te verkrijgen zal
de zelfinductie moeten verkleinen. Je kan dit zelf zien aan de formule:
L staat in de noemer; hoe kleiner de noemer, hoe groter het resultaat.
Ook C zou kunnen verkleinen maar die zit al op het minimum.
Het verkleinen van de zelfinductie wordt hier gedaan door een tweede
spoel parallel te schakelen met de eerste via de schakelaar S1. De be-
komen zelfinductie Lt zal dan, net zoals bij een parallelschakeling van
weerstanden, berekend worden met de volgende formule:
Dit op voorwaarde dat er geen koppeling tussen de spoelen kan ont-
staan. De nieuwe zelfinductie wordt dan:
Het nieuwe bereik wordt:
- Cv op maximumcapaciteit (365 + 30 = 395 pF): 6,56 MHz
- Cv op minimumcapaciteit (30pF): 23,4 MHz.
De 10m-band wordt nog niet gehaald. Hiervoor zou een nog kleinere
zelfinductie moeten verkregen worden. U kan hiervoor naar hartenlust
experimenteren. Een handig programmaatje is dit van DL5SWB, waar-
mee spoeltjes kunnen berekend worden indien je ze op een ringkern wilt
wikkelen. URL: www.dl5swb.de/html/mini_ring_core_calculator.htm.
De detector (fig. 4)
De detector (fig. 4) bestaat uit C1, D1, C2 en D2. De afgestemde kring
in resonantie kunnen we als wisselspanningsbron beschouwen. Stel dat
de wisselspanning 2 Vpp bedraagt en dat punt B zich positief gedraagt
t.o.v. punt A (aanduiding 1 in de tekening). Hierdoor komt de anode
(a) van diode D1 positief te staan t.o.v. zijn kathode (k), zal de diode
geleiden om alzo de condensator C1 op te
laden met een polariteit zoals aangegeven op
de tekeningen met een spanning van 1 VDC.
Bij het wisselen van de polariteit van de wis-
selspanningsbron zal B negatief worden van A
en zitten we in de toestand zoals aangegeven
met de potentialen aangegeven door 2. De
bron komt nu in serie te staan met de span-
ning over C1. Bovendien is de anode van D1
nu negatief t.o.v. van zijn kathode, waardoor
de diode zal sperren en niet meer meedoet.
Maar diode D2 is nu goed gepolariseerd en
zal dan ook de gezamenlijke seriespanning
C
L
fo
.
25330
² =
H, C in pF en fo in MHz
n L2 en Cv wordt dit:
395
.
22
25330
² =
fo ==> 915
,
2
² =
fo
ierkantswortel berekenen:
915
,
2
=
fo
rond:
MHz
fo 7
,
1
=
C
L
fo
.
25330
² =
Opgelet: L in µH, C in pF en fo in MHz
In het geval van L2 en Cv wordt dit:
395
.
22
25330
² =
fo ==> 915
,
2
² =
fo
Enkel nog de vierkantswortel berekenen:
915
,
2
=
fo
Dit geeft, afgerond:
MHz
fo 7
,
1
=
C
L
fo
.
25330
² =
pF en fo in MHz
Cv wordt dit:
395
.
22
25330
² =
fo ==> 915
,
2
² =
fo
wortel berekenen:
915
,
2
=
fo
MHz
fo 7
,
1
=
C
L
fo
.
25330
² =
Opgelet: L in µH, C in pF en fo in MHz
In het geval van L2 en Cv wordt dit:
395
.
22
25330
² =
fo ==> 915
,
2
² =
fo
Enkel nog de vierkantswortel berekenen:
915
,
2
=
fo
Dit geeft, afgerond:
MHz
fo 7
,
1
=
C
L
fo
.
² =
pF en fo in MHz
Cv wordt dit:
395
.
22
25330
² =
fo ==> 915
,
2
² =
fo
ortel berekenen:
915
,
2
=
fo
MHz
fo 7
,
1
=
C
L
fo
.
² =
Opgelet: L in µH, C in pF en fo in MHz
In het geval van L2 en Cv wordt dit:
395
.
22
25330
² =
fo ==> 915
,
2
² =
fo
Enkel nog de vierkantswortel berekenen:
915
,
2
=
fo
Dit geeft, afgerond:
MHz
fo 7
,
1
=
rbij aan dat de minimumcapaciteit van de Cv, samen met de omringende schakeling, 30 pF bedraagt.
t Cv is uitgedraaid, krijgen we na uitwerking ongeveer:
MHz
fo 6
≈
jken we de 160m- en de 80m-band, maar nog niet 40m. Hiervoor zou de frequentie nog moeten stijgen. Om dit te
de zelfinductie moeten verkleinen. Je kan dit zelf zien aan de formule: L staat in de noemer; hoe kleiner de noemer,
resultaat. Ook C zou kunnen verkleinen maar die zit al op het minimum.
van de zelfinductie wordt hier gedaan door een tweede spoel parallel te schakelen met de eerste via de schakelaar S1.
elfinductie Lt zal dan, net zoals bij een parallelschakeling van weerstanden, berekend worden met de volgende
2
1
2
.
1
L
L
L
L
Lt
+
=
arde dat er geen koppeling tussen de spoelen kan ontstaan. De nieuwe zelfinductie wordt dan:
µH
Lt 49
,
1
6
,
1
22
6
,
1
.
22
=
+
=
reik wordt:
p maximumcapaciteit (365 + 30 = 395 pF): 6,56 MHz
p minimumcapaciteit (30pF): 23,4 MHz.
ordt nog niet gehaald. Hiervoor zou een nog kleinere zelfinductie moeten verkregen worden. U kan hiervoor naar
imenteren. Een handig programmaatje is dit van DL5SWB, waarmee spoeltjes kunnen berekend worden indien je ze
n wilt wikkelen. URL: www.dl5swb.de/html/mini_ring_core_calculator.htm.
. 4)
.b. fig04.bmp,
Fig. 4. De detector.”
g. 4) bestaat uit C1, D1, C2 en D2. De afgestemde kring in resonantie kunnen we als wisselspanningsbron
tel dat de wisselspanning 2 Vpp bedraagt en dat punt B zich positief gedraagt t.o.v. punt A (aanduiding 1 in de
door komt de anode (a) van diode D1 positief te staan t.o.v. zijn kathode (k), zal de diode geleiden om alzo de
op te laden met een polariteit zoals aangegeven op de tekeningen met een spanning van 1 VDC. Bij het wisselen van
n de wisselspanningsbron zal B negatief worden van A en zitten we in de toestand zoals aangegeven met de
gegeven door 2. De bron komt nu in serie te staan met de spanning over C1. Bovendien is de anode van D1 nu
an zijn kathode, waardoor de diode zal sperren en niet meer meedoet. Maar diode D2 is nu goed gepolariseerd en zal
amenlijke seriespanning van de bron en de spanning over C1 doorsturen naar C2. De totale uitgangsspanning wordt
t overeenkomt met de 2 Vpp aan de bron. Mocht er maar één diode en condensator gestaan hebben, dan zouden we
nantie kunnen gelijkrichten en was de uitgangsspanning slechts 1 VDC geweest.
ering hebben we verondersteld dat alle elementen verliesvrij zijn. In de praktijk is dit niet het geval en hierdoor zal er
anning verschijnen op de uitgang. Een tweede reden voor spanningsverlies is dat de detector zelf een demping
de afgestemde kring waardoor de opslingering minder groot zal zijn.
beurt met een stroommetertje in combinatie met een veldeffecttransistor (FET) en een potentiometer. De FET is een
d.w.z. dat hoe negatiever (of ‘hoe minder positief’) de gate (g) t.o.v. de source (s) staat, hoe minder stroom er door de
rain (d) naar source (s). In het beste (slechtste) geval loopt er geen stroom: de FET staat ‘afgeknepen’. Merk ook op
egenstelling tot een transistor, geen stroom ‘trekt’ in zijn gate en daardoor een hoge ingangsweerstand vertoont. Dit
el dat de voorgaande schakeling zo goed als niet belast wordt. Samen met de dubbele opbrengst van de detector geeft
evoeligheid aan de schakeling. De potentiometer staat volledig over de batterijspanning (als de schakelaar S2 gesloten
per is de source dan ook regelbaar tussen 0 en 9 V. Hierdoor kan de source en daarmee ook de uitslag van de meter
den. Want: wat gebeurt er precies als we het potentiaal van de source op bijvoorbeeld 2 V brengen? Dit is afhankelijk
oment heersende spanning aan de gate. Is deze ook 2 V dan is er geen spanningsverschil tussen gate en source en zal
al geleiden en de naald van ons metertje zoekt iets te heftig de maximale uitslag op. Daalt de spanning van de gate
ld 1 V, dan zal deze negatiever zijn dan de source en zal de FET minder geleiden: de meter slaat minder ver uit. Het is
t je de potentiometer zó instelt dat er een aanvaardbare uitslag bekomen wordt en dit in samenwerking met de
e veldsterktemeter.
We nemen hierbij aan dat de minimumcapaciteit van de Cv, samen met de omringende schakeling, 30 pF bedraagt.
In het geval dat Cv is uitgedraaid, krijgen we na uitwerking ongeveer:
MHz
fo 6
≈
Hiermee bestrijken we de 160m- en de 80m-band, maar nog niet 40m. Hiervoor zou de frequentie nog moeten stijgen
verkrijgen zal de zelfinductie moeten verkleinen. Je kan dit zelf zien aan de formule: L staat in de noemer; hoe kleine
hoe groter het resultaat. Ook C zou kunnen verkleinen maar die zit al op het minimum.
Het verkleinen van de zelfinductie wordt hier gedaan door een tweede spoel parallel te schakelen met de eerste via de
De bekomen zelfinductie Lt zal dan, net zoals bij een parallelschakeling van weerstanden, berekend worden met de
formule:
2
1
2
.
1
L
L
L
L
Lt
+
=
Dit op voorwaarde dat er geen koppeling tussen de spoelen kan ontstaan. De nieuwe zelfinductie wordt dan:
µH
Lt 49
,
1
6
,
1
22
6
,
1
.
22
=
+
=
Het nieuwe bereik wordt:
- Cv op maximumcapaciteit (365 + 30 = 395 pF): 6,56 MHz
- Cv op minimumcapaciteit (30pF): 23,4 MHz.
De 10m-band wordt nog niet gehaald. Hiervoor zou een nog kleinere zelfinductie moeten verkregen worden. U kan h
hartelust experimenteren. Een handig programmaatje is dit van DL5SWB, waarmee spoeltjes kunnen berekend word
op een ringkern wilt wikkelen. URL: www.dl5swb.de/html/mini_ring_core_calculator.htm.
De detector (fig. 4)
Inlassen a.u.b. fig04.bmp,
Bijschrift “Fig. 4. De detector.”
De detector (fig. 4) bestaat uit C1, D1, C2 en D2. De afgestemde kring in resonantie kunnen we als wisselspanningsb
beschouwen. Stel dat de wisselspanning 2 Vpp bedraagt en dat punt B zich positief gedraagt t.o.v. punt A (aanduidin
tekening). Hierdoor komt de anode (a) van diode D1 positief te staan t.o.v. zijn kathode (k), zal de diode geleiden om
condensator C1 op te laden met een polariteit zoals aangegeven op de tekeningen met een spanning van 1 VDC. Bij h
de polariteit van de wisselspanningsbron zal B negatief worden van A en zitten we in de toestand zoals aangegeven m
potentialen aangegeven door 2. De bron komt nu in serie te staan met de spanning over C1. Bovendien is de anode va
negatief t.o.v. van zijn kathode, waardoor de diode zal sperren en niet meer meedoet. Maar diode D2 is nu goed gepo
dan ook de gezamenlijke seriespanning van de bron en de spanning over C1 doorsturen naar C2. De totale uitgangssp
dan 2 VDC wat overeenkomt met de 2 Vpp aan de bron. Mocht er maar één diode en condensator gestaan hebben, da
enkel één alternantie kunnen gelijkrichten en was de uitgangsspanning slechts 1 VDC geweest.
Bij onze redenering hebben we verondersteld dat alle elementen verliesvrij zijn. In de praktijk is dit niet het geval en
een kleinere spanning verschijnen op de uitgang. Een tweede reden voor spanningsverlies is dat de detector zelf een d
veroorzaakt op de afgestemde kring waardoor de opslingering minder groot zal zijn.
De uitlezing
De uitlezing gebeurt met een stroommetertje in combinatie met een veldeffecttransistor (FET) en een potentiometer. D
N-kanaal type, d.w.z. dat hoe negatiever (of ‘hoe minder positief’) de gate (g) t.o.v. de source (s) staat, hoe minder str
FET gaat van drain (d) naar source (s). In het beste (slechtste) geval loopt er geen stroom: de FET staat ‘afgeknepen’.
dat de FET, in tegenstelling tot een transistor, geen stroom ‘trekt’ in zijn gate en daardoor een hoge ingangsweerstand
heeft als voordeel dat de voorgaande schakeling zo goed als niet belast wordt. Samen met de dubbele opbrengst van d
dit een mooie gevoeligheid aan de schakeling. De potentiometer staat volledig over de batterijspanning (als de schake
is) en met de loper is de source dan ook regelbaar tussen 0 en 9 V. Hierdoor kan de source en daarmee ook de uitslag
bijgestuurd worden. Want: wat gebeurt er precies als we het potentiaal van de source op bijvoorbeeld 2 V brengen? D
van de op dat moment heersende spanning aan de gate. Is deze ook 2 V dan is er geen spanningsverschil tussen gate e
de FET maximaal geleiden en de naald van ons metertje zoekt iets te heftig de maximale uitslag op. Daalt de spanning
naar bijvoorbeeld 1 V, dan zal deze negatiever zijn dan de source en zal de FET minder geleiden: de meter slaat mind
de bedoeling dat je de potentiometer zó instelt dat er een aanvaardbare uitslag bekomen wordt en dit in samenwerking
opstelling van de veldsterktemeter.
j aan dat de minimumcapaciteit van de Cv, samen met de omringende schakeling, 30 pF bedraagt.
v is uitgedraaid, krijgen we na uitwerking ongeveer:
MHz
fo 6
≈
n we de 160m- en de 80m-band, maar nog niet 40m. Hiervoor zou de frequentie nog moeten stijgen. Om dit te
zelfinductie moeten verkleinen. Je kan dit zelf zien aan de formule: L staat in de noemer; hoe kleiner de noemer,
ultaat. Ook C zou kunnen verkleinen maar die zit al op het minimum.
n de zelfinductie wordt hier gedaan door een tweede spoel parallel te schakelen met de eerste via de schakelaar S1.
inductie Lt zal dan, net zoals bij een parallelschakeling van weerstanden, berekend worden met de volgende
2
1
2
.
1
L
L
L
L
Lt
+
=
e dat er geen koppeling tussen de spoelen kan ontstaan. De nieuwe zelfinductie wordt dan:
µH
Lt 49
,
1
6
,
1
22
6
,
1
.
22
=
+
=
k wordt:
aximumcapaciteit (365 + 30 = 395 pF): 6,56 MHz
inimumcapaciteit (30pF): 23,4 MHz.
rdt nog niet gehaald. Hiervoor zou een nog kleinere zelfinductie moeten verkregen worden. U kan hiervoor naar
enteren. Een handig programmaatje is dit van DL5SWB, waarmee spoeltjes kunnen berekend worden indien je ze
ilt wikkelen. URL: www.dl5swb.de/html/mini_ring_core_calculator.htm.
)
. fig04.bmp,
g. 4. De detector.”
4) bestaat uit C1, D1, C2 en D2. De afgestemde kring in resonantie kunnen we als wisselspanningsbron
dat de wisselspanning 2 Vpp bedraagt en dat punt B zich positief gedraagt t.o.v. punt A (aanduiding 1 in de
or komt de anode (a) van diode D1 positief te staan t.o.v. zijn kathode (k), zal de diode geleiden om alzo de
p te laden met een polariteit zoals aangegeven op de tekeningen met een spanning van 1 VDC. Bij het wisselen van
e wisselspanningsbron zal B negatief worden van A en zitten we in de toestand zoals aangegeven met de
geven door 2. De bron komt nu in serie te staan met de spanning over C1. Bovendien is de anode van D1 nu
zijn kathode, waardoor de diode zal sperren en niet meer meedoet. Maar diode D2 is nu goed gepolariseerd en zal
enlijke seriespanning van de bron en de spanning over C1 doorsturen naar C2. De totale uitgangsspanning wordt
vereenkomt met de 2 Vpp aan de bron. Mocht er maar één diode en condensator gestaan hebben, dan zouden we
ntie kunnen gelijkrichten en was de uitgangsspanning slechts 1 VDC geweest.
ng hebben we verondersteld dat alle elementen verliesvrij zijn. In de praktijk is dit niet het geval en hierdoor zal er
ning verschijnen op de uitgang. Een tweede reden voor spanningsverlies is dat de detector zelf een demping
afgestemde kring waardoor de opslingering minder groot zal zijn.
rt met een stroommetertje in combinatie met een veldeffecttransistor (FET) en een potentiometer. De FET is een
.z. dat hoe negatiever (of ‘hoe minder positief’) de gate (g) t.o.v. de source (s) staat, hoe minder stroom er door de
n (d) naar source (s). In het beste (slechtste) geval loopt er geen stroom: de FET staat ‘afgeknepen’. Merk ook op
enstelling tot een transistor, geen stroom ‘trekt’ in zijn gate en daardoor een hoge ingangsweerstand vertoont. Dit
dat de voorgaande schakeling zo goed als niet belast wordt. Samen met de dubbele opbrengst van de detector geeft
oeligheid aan de schakeling. De potentiometer staat volledig over de batterijspanning (als de schakelaar S2 gesloten
r is de source dan ook regelbaar tussen 0 en 9 V. Hierdoor kan de source en daarmee ook de uitslag van de meter
n. Want: wat gebeurt er precies als we het potentiaal van de source op bijvoorbeeld 2 V brengen? Dit is afhankelijk
ent heersende spanning aan de gate. Is deze ook 2 V dan is er geen spanningsverschil tussen gate en source en zal
geleiden en de naald van ons metertje zoekt iets te heftig de maximale uitslag op. Daalt de spanning van de gate
We nemen hierbij aan dat de minimumcapaciteit van de Cv, samen met de omringende schakeling, 30 pF bedraagt.
In het geval dat Cv is uitgedraaid, krijgen we na uitwerking ongeveer:
MHz
fo 6
≈
Hiermee bestrijken we de 160m- en de 80m-band, maar nog niet 40m. Hiervoor zou de frequentie nog moeten stijgen.
verkrijgen zal de zelfinductie moeten verkleinen. Je kan dit zelf zien aan de formule: L staat in de noemer; hoe kleiner
hoe groter het resultaat. Ook C zou kunnen verkleinen maar die zit al op het minimum.
Het verkleinen van de zelfinductie wordt hier gedaan door een tweede spoel parallel te schakelen met de eerste via de
De bekomen zelfinductie Lt zal dan, net zoals bij een parallelschakeling van weerstanden, berekend worden met de v
formule:
2
1
2
.
1
L
L
L
L
Lt
+
=
Dit op voorwaarde dat er geen koppeling tussen de spoelen kan ontstaan. De nieuwe zelfinductie wordt dan:
µH
Lt 49
,
1
6
,
1
22
6
,
1
.
22
=
+
=
Het nieuwe bereik wordt:
- Cv op maximumcapaciteit (365 + 30 = 395 pF): 6,56 MHz
- Cv op minimumcapaciteit (30pF): 23,4 MHz.
De 10m-band wordt nog niet gehaald. Hiervoor zou een nog kleinere zelfinductie moeten verkregen worden. U kan hi
hartelust experimenteren. Een handig programmaatje is dit van DL5SWB, waarmee spoeltjes kunnen berekend worden
op een ringkern wilt wikkelen. URL: www.dl5swb.de/html/mini_ring_core_calculator.htm.
De detector (fig. 4)
Inlassen a.u.b. fig04.bmp,
Bijschrift “Fig. 4. De detector.”
De detector (fig. 4) bestaat uit C1, D1, C2 en D2. De afgestemde kring in resonantie kunnen we als wisselspanningsbr
beschouwen. Stel dat de wisselspanning 2 Vpp bedraagt en dat punt B zich positief gedraagt t.o.v. punt A (aanduiding
tekening). Hierdoor komt de anode (a) van diode D1 positief te staan t.o.v. zijn kathode (k), zal de diode geleiden om a
condensator C1 op te laden met een polariteit zoals aangegeven op de tekeningen met een spanning van 1 VDC. Bij he
de polariteit van de wisselspanningsbron zal B negatief worden van A en zitten we in de toestand zoals aangegeven me
potentialen aangegeven door 2. De bron komt nu in serie te staan met de spanning over C1. Bovendien is de anode van
negatief t.o.v. van zijn kathode, waardoor de diode zal sperren en niet meer meedoet. Maar diode D2 is nu goed gepola
dan ook de gezamenlijke seriespanning van de bron en de spanning over C1 doorsturen naar C2. De totale uitgangsspa
dan 2 VDC wat overeenkomt met de 2 Vpp aan de bron. Mocht er maar één diode en condensator gestaan hebben, dan
enkel één alternantie kunnen gelijkrichten en was de uitgangsspanning slechts 1 VDC geweest.
Bij onze redenering hebben we verondersteld dat alle elementen verliesvrij zijn. In de praktijk is dit niet het geval en h
een kleinere spanning verschijnen op de uitgang. Een tweede reden voor spanningsverlies is dat de detector zelf een de
veroorzaakt op de afgestemde kring waardoor de opslingering minder groot zal zijn.
De uitlezing
De uitlezing gebeurt met een stroommetertje in combinatie met een veldeffecttransistor (FET) en een potentiometer. De
N-kanaal type, d.w.z. dat hoe negatiever (of ‘hoe minder positief’) de gate (g) t.o.v. de source (s) staat, hoe minder stro
FET gaat van drain (d) naar source (s). In het beste (slechtste) geval loopt er geen stroom: de FET staat ‘afgeknepen’. M
dat de FET, in tegenstelling tot een transistor, geen stroom ‘trekt’ in zijn gate en daardoor een hoge ingangsweerstand v
heeft als voordeel dat de voorgaande schakeling zo goed als niet belast wordt. Samen met de dubbele opbrengst van de
dit een mooie gevoeligheid aan de schakeling. De potentiometer staat volledig over de batterijspanning (als de schakela
is) en met de loper is de source dan ook regelbaar tussen 0 en 9 V. Hierdoor kan de source en daarmee ook de uitslag v
bijgestuurd worden. Want: wat gebeurt er precies als we het potentiaal van de source op bijvoorbeeld 2 V brengen? Dit
van de op dat moment heersende spanning aan de gate. Is deze ook 2 V dan is er geen spanningsverschil tussen gate en
de FET maximaal geleiden en de naald van ons metertje zoekt iets te heftig de maximale uitslag op. Daalt de spanning
bij aan dat de minimumcapaciteit van de Cv, samen met de omringende schakeling, 30 pF bedraagt.
Cv is uitgedraaid, krijgen we na uitwerking ongeveer:
MHz
fo 6
≈
ken we de 160m- en de 80m-band, maar nog niet 40m. Hiervoor zou de frequentie nog moeten stijgen. Om dit te
e zelfinductie moeten verkleinen. Je kan dit zelf zien aan de formule: L staat in de noemer; hoe kleiner de noemer,
esultaat. Ook C zou kunnen verkleinen maar die zit al op het minimum.
van de zelfinductie wordt hier gedaan door een tweede spoel parallel te schakelen met de eerste via de schakelaar S1.
lfinductie Lt zal dan, net zoals bij een parallelschakeling van weerstanden, berekend worden met de volgende
2
1
2
.
1
L
L
L
L
Lt
+
=
rde dat er geen koppeling tussen de spoelen kan ontstaan. De nieuwe zelfinductie wordt dan:
µH
Lt 49
,
1
6
,
1
22
6
,
1
.
22
=
+
=
eik wordt:
maximumcapaciteit (365 + 30 = 395 pF): 6,56 MHz
minimumcapaciteit (30pF): 23,4 MHz.
ordt nog niet gehaald. Hiervoor zou een nog kleinere zelfinductie moeten verkregen worden. U kan hiervoor naar
menteren. Een handig programmaatje is dit van DL5SWB, waarmee spoeltjes kunnen berekend worden indien je ze
wilt wikkelen. URL: www.dl5swb.de/html/mini_ring_core_calculator.htm.
4)
.b. fig04.bmp,
ig. 4. De detector.”
. 4) bestaat uit C1, D1, C2 en D2. De afgestemde kring in resonantie kunnen we als wisselspanningsbron
el dat de wisselspanning 2 Vpp bedraagt en dat punt B zich positief gedraagt t.o.v. punt A (aanduiding 1 in de
oor komt de anode (a) van diode D1 positief te staan t.o.v. zijn kathode (k), zal de diode geleiden om alzo de
op te laden met een polariteit zoals aangegeven op de tekeningen met een spanning van 1 VDC. Bij het wisselen van
de wisselspanningsbron zal B negatief worden van A en zitten we in de toestand zoals aangegeven met de
egeven door 2. De bron komt nu in serie te staan met de spanning over C1. Bovendien is de anode van D1 nu
an zijn kathode, waardoor de diode zal sperren en niet meer meedoet. Maar diode D2 is nu goed gepolariseerd en zal
menlijke seriespanning van de bron en de spanning over C1 doorsturen naar C2. De totale uitgangsspanning wordt
overeenkomt met de 2 Vpp aan de bron. Mocht er maar één diode en condensator gestaan hebben, dan zouden we
antie kunnen gelijkrichten en was de uitgangsspanning slechts 1 VDC geweest.
ring hebben we verondersteld dat alle elementen verliesvrij zijn. In de praktijk is dit niet het geval en hierdoor zal er
nning verschijnen op de uitgang. Een tweede reden voor spanningsverlies is dat de detector zelf een demping
de afgestemde kring waardoor de opslingering minder groot zal zijn.
eurt met een stroommetertje in combinatie met een veldeffecttransistor (FET) en een potentiometer. De FET is een
.w.z. dat hoe negatiever (of ‘hoe minder positief’) de gate (g) t.o.v. de source (s) staat, hoe minder stroom er door de
ain (d) naar source (s). In het beste (slechtste) geval loopt er geen stroom: de FET staat ‘afgeknepen’. Merk ook op
genstelling tot een transistor, geen stroom ‘trekt’ in zijn gate en daardoor een hoge ingangsweerstand vertoont. Dit
l dat de voorgaande schakeling zo goed als niet belast wordt. Samen met de dubbele opbrengst van de detector geeft
voeligheid aan de schakeling. De potentiometer staat volledig over de batterijspanning (als de schakelaar S2 gesloten
er is de source dan ook regelbaar tussen 0 en 9 V. Hierdoor kan de source en daarmee ook de uitslag van de meter
en. Want: wat gebeurt er precies als we het potentiaal van de source op bijvoorbeeld 2 V brengen? Dit is afhankelijk
ment heersende spanning aan de gate. Is deze ook 2 V dan is er geen spanningsverschil tussen gate en source en zal
Fig. 4. De detector.
Attention ici L est en µH, C en pF et fo en MHz
Dans le cas de L2 et de Cv cela devient:
Il reste à extraire la racine carrée:
Et en arrondissant cela donne:
Nous supposons ici que la capacité minimale de Cv, avec la capacité
parasite est de 30 pF.
Dans le cas où Cv est au minimum, on obtient:
Ce qui nous permet de couvrir les bandes des 160 m et 80 m, mais pas
encore le 40 m. La fréquence devrait encore augmenter. Pour cela il
faudra réduire l'inductance. Vous constaterez que dans la formule:
L est au dénominateur, au plus le dénominateur est petit, au plus la
résultante sera grande. On pourrait également réduire C, mais il est
déjà au minimum.
La réduction de l'inductance se fait ici en mettant en parallèle une deu-
xième self via le commutateur S1. L'induction Lt obtenue sera calculée,
de manière similaire à celle d'une mise en parallèle de résistances, par
la formule suivante:
A condition qu'il n'y ait pas de couplage entre les bobines, la nouvelle
valeur de la self devient:
La nouvelle plage sera maintenant
- si Cv est à son maximum (365 + 30 = 395 pF): 6,56 MHz
- si Cv est à son minimum (30pF): 23,4 MHz.
On n'atteint pas encore la bande des 10 m. Pour cela, il nous faudrait
encore une plus petite inductance. Ici vous allez pouvoir donner libre
cours à l'expérimentation. Il existe aussi un petit programme très utile
de DL5SWB, avec lequel vous pouvez calculer des bobines sur noyau
toroïdal. URL: www.dl5swb.de/html/mini_ring_core_calculator.htm.:
Le détecteur (figure 4).
Le détecteur (fig. 4) est constitué de C1, D1, C2 et D2. On peut considé-
rer le circuit accordé à la résonance comme un générateur de tension
alternative. Supposons que la tension alternative soit de 2 Vpp et que
le point B soit positif par rapport au point A (désigné par 1 sur le des-
sin). De ce fait l'anode (a) de la diode D1 est positive par rapport à sa
cathode (k) et elle sera donc conductrice, ce
qui va charger C1 avec les polarités indiquées
sur le dessin et avec une tension de 1 V DC.
Lors du changement de polarité du générateur
de courant alternatif, B deviendra négatif par
rapport à A et nous serons dans la situation
indiquée par 2. La source vient maintenant
en série avec la tension présente sur C1. De
plus l'anode de D1 est maintenant négative
par rapport à sa cathode et de ce fait la diode
sera bloquée. Mais la diode D2 est maintenant
polarisée dans le bon sens et elle va laisser
passer la tension du générateur, en série avec
We nemen hierbij aan dat de minimumcapaciteit van de Cv, samen met de omringende schakeling, 30 pF bedraagt
In het geval dat Cv is uitgedraaid, krijgen we na uitwerking ongeveer:
MHz
fo 6
≈
Hiermee bestrijken we de 160m- en de 80m-band, maar nog niet 40m. Hiervoor zou de frequentie nog moeten stijg
verkrijgen zal de zelfinductie moeten verkleinen. Je kan dit zelf zien aan de formule: L staat in de noemer; hoe kle
hoe groter het resultaat. Ook C zou kunnen verkleinen maar die zit al op het minimum.
Het verkleinen van de zelfinductie wordt hier gedaan door een tweede spoel parallel te schakelen met de eerste via
De bekomen zelfinductie Lt zal dan, net zoals bij een parallelschakeling van weerstanden, berekend worden met
formule:
2
1
2
.
1
L
L
L
L
Lt
+
=
Dit op voorwaarde dat er geen koppeling tussen de spoelen kan ontstaan. De nieuwe zelfinductie wordt dan:
µH
Lt 49
,
1
6
,
1
22
6
,
1
.
22
=
+
=
Het nieuwe bereik wordt:
- Cv op maximumcapaciteit (365 + 30 = 395 pF): 6,56 MHz
- Cv op minimumcapaciteit (30pF): 23,4 MHz.
De 10m-band wordt nog niet gehaald. Hiervoor zou een nog kleinere zelfinductie moeten verkregen worden. U ka
hartelust experimenteren. Een handig programmaatje is dit van DL5SWB, waarmee spoeltjes kunnen berekend wo
op een ringkern wilt wikkelen. URL: www.dl5swb.de/html/mini_ring_core_calculator.htm.
De detector (fig. 4)
Inlassen a.u.b. fig04.bmp,
Bijschrift “Fig. 4. De detector.”
De detector (fig. 4) bestaat uit C1, D1, C2 en D2. De afgestemde kring in resonantie kunnen we als wisselspanning
beschouwen. Stel dat de wisselspanning 2 Vpp bedraagt en dat punt B zich positief gedraagt t.o.v. punt A (aanduid
tekening). Hierdoor komt de anode (a) van diode D1 positief te staan t.o.v. zijn kathode (k), zal de diode geleiden
condensator C1 op te laden met een polariteit zoals aangegeven op de tekeningen met een spanning van 1 VDC. B
de polariteit van de wisselspanningsbron zal B negatief worden van A en zitten we in de toestand zoals aangegeve
potentialen aangegeven door 2. De bron komt nu in serie te staan met de spanning over C1. Bovendien is de anode
negatief t.o.v. van zijn kathode, waardoor de diode zal sperren en niet meer meedoet. Maar diode D2 is nu goed ge
dan ook de gezamenlijke seriespanning van de bron en de spanning over C1 doorsturen naar C2. De totale uitgang
dan 2 VDC wat overeenkomt met de 2 Vpp aan de bron. Mocht er maar één diode en condensator gestaan hebben,
enkel één alternantie kunnen gelijkrichten en was de uitgangsspanning slechts 1 VDC geweest.
Bij onze redenering hebben we verondersteld dat alle elementen verliesvrij zijn. In de praktijk is dit niet het geval
een kleinere spanning verschijnen op de uitgang. Een tweede reden voor spanningsverlies is dat de detector zelf ee
veroorzaakt op de afgestemde kring waardoor de opslingering minder groot zal zijn.
De uitlezing
De uitlezing gebeurt met een stroommetertje in combinatie met een veldeffecttransistor (FET) en een potentiomete
N-kanaal type, d.w.z. dat hoe negatiever (of ‘hoe minder positief’) de gate (g) t.o.v. de source (s) staat, hoe minder
FET gaat van drain (d) naar source (s). In het beste (slechtste) geval loopt er geen stroom: de FET staat ‘afgeknepen
dat de FET, in tegenstelling tot een transistor, geen stroom ‘trekt’ in zijn gate en daardoor een hoge ingangsweersta
heeft als voordeel dat de voorgaande schakeling zo goed als niet belast wordt. Samen met de dubbele opbrengst van
dit een mooie gevoeligheid aan de schakeling. De potentiometer staat volledig over de batterijspanning (als de scha
is) en met de loper is de source dan ook regelbaar tussen 0 en 9 V. Hierdoor kan de source en daarmee ook de uitsla
bijgestuurd worden. Want: wat gebeurt er precies als we het potentiaal van de source op bijvoorbeeld 2 V brengen?
van de op dat moment heersende spanning aan de gate. Is deze ook 2 V dan is er geen spanningsverschil tussen gat

van de bron en de spanning over C1 doorsturen naar C2. De totale
uitgangsspanning wordt dan 2 VDC wat overeenkomt met de 2 Vpp aan
de bron. Mocht er maar één diode en condensator gestaan hebben,
dan zouden we enkel één alternantie kunnen gelijkrichten en was de
uitgangsspanning slechts 1 VDC geweest.
Bij onze redenering hebben we verondersteld dat alle elementen verliesvrij
zijn. In de praktijk is dit niet het geval en hierdoor zal er een
kleinere spanning verschijnen op de uitgang. Een tweede reden voor
spanningsverlies is dat de detector zelf een demping veroorzaakt op
de afgestemde kring waardoor de opslingering minder groot zal zijn.
De uitlezing
De uitlezing gebeurt met een stroommetertje in combinatie met een
veldeffecttransistor (FET) en een potentiometer. De FET is een N-kanaal
type, d.w.z. dat hoe negatiever (of ‘hoe minder positief’) de gate (g) t.o.v.
de source (s) staat, hoe minder stroom er door de FET gaat van drain
(d) naar source (s). In het beste (slechtste) geval loopt er geen stroom:
de FET staat ‘afgeknepen’. Merk ook op dat de FET, in tegenstelling tot
een transistor, geen stroom ‘trekt’ in zijn gate en daardoor een hoge
ingangsweerstand vertoont. Dit heeft als voordeel dat de voorgaande
schakeling zo goed als niet belast wordt. Samen met de dubbele opbrengst
van de detector geeft dit een mooie gevoeligheid aan de
schakeling. De potentiometer staat volledig over de batterijspanning
(als de schakelaar S2 gesloten is) en met de loper is de source dan ook
regelbaar tussen 0 en 9 V. Hierdoor kan de source en daarmee ook de
uitslag van de meter bijgestuurd worden. Want: wat gebeurt er precies
als we het potentiaal van de source op bijvoorbeeld 2 V brengen? Dit
is afhankelijk van de op dat moment heersende spanning aan de gate.
Is deze ook 2 V dan is er geen spanningsverschil tussen gate en source
en zal de FET maximaal geleiden en de naald van ons metertje zoekt
iets te heftig de maximale uitslag op. Daalt de spanning van de gate
naar bijvoorbeeld 1 V, dan zal deze negatiever zijn dan de source en
zal de FET minder geleiden: de meter slaat minder ver uit. Het is de
bedoeling dat je de potentiometer zó instelt dat er een aanvaardbare
uitslag bekomen wordt en dit in samenwerking met de opstelling van
de veldsterktemeter.
Er dient opgemerkt dat dit een relatieve meting is en dat het geen zin
heeft om de meter te voorzien van een gecalibreerde schaal in V/m.
De bedoeling is dat men bij wijziging van bijvoorbeeld een antenneaanpassing
of een afgestemde kring kan zien of deze wijziging wel
nuttig is geweest. Ook kan je, als je langs een draadantenne loopt die
HF voert, mooi het maximum en minimum vaststellen. Er zullen nog
wel meer toepassingen zijn.
Bouwtips
Elkeen zal wel een eigen behuizing
hebben, temeer omdat veel afhangt
van de grootte van de meter. Neem
vooral geen te klein type als je de antenne
ook buitenshuis wilt nakijken.
Soms staat de veldsterktemeter op
afstand en is het handig om van iets
verder de naald te zien bewegen. Voor
het overige is een afschermende behuizing
(blik, printplaat of iets dergelijks)
nuttig om instraling van HF langs de
antenne te weren.
Als antenne kan een stukje stijve
koperdraad dienst doen die met een
banaanstekker in een busje gestoken
wordt. De lengte is niet kritisch.
Verrmijd koppeling tussen de twee
spoeltjes door deze haaks op elkaar te
monteren. Alles kan op een stukje gaatjesprint of je kan de onderdelen
gewoon in de lucht aan elkaar solderen.
la tension sur C1, vers le condensateur C2. La tension totale de sortie
sera de 2 V DC ce qui correspond aux 2 Vpp de la source. S'il n'y avait
eu qu'une seule diode et un seul condensateur, alors on n'aurait pu
redresser qu'une seule alternance et la tension de sortie n'aurait été
que de 1 V DC.
Dans notre raisonnement, nous avons supposé que tous les éléments
étaient sans perte. En pratique, cela n'est pas le cas et donc une tension
un peu plus faible apparaîtra à la sortie. La deuxième raison pour
cette diminution de tension est l'amortissement du circuit oscillant qui
occasionnera une tension à la résonance un peu plus faible.
L'indication de la mesure
La lecture se fait sur un microampèremètre combiné à un transistor
à effet de champ (FET) et un potentiomètre. Le FET est du type canal
N, ce qui veut dire que plus la gâchette (g) sera négative (en d'autres
termes “moins positive”) par rapport à la source (s), moins il y aura de
courant entre le drain (d) à la source (s). Dans une situation extrême, il
n'y aura plus de courant: le FET sera “bloqué”. Notez également que,
contrairement à un transistor bipolaire, un FET ne tire pas de courant
par sa gâchette et qu'il présente dés lors une résistance d'entrée élevée.
Ceci a pour avantage que le circuit ci-dessus ne sera pas chargé. Combiné
avec l'avantage d'une tension double du détecteur, ceci procure une très
grande sensibilité au circuit. Le potentiomètre se trouve en parallèle
sur la tension de la batterie (quand l'interrupteur S2 est fermé) et grâce
au curseur, la tension est réglable entre 0 et 9 V. Cela permet de régler
la source et donc aussi l'indication du microampèremètre. Explication:
que se passe t il si on amène le potentiel de la source exactement à 2
V? Cela va dépendre du potentiel qui est à cet instant présent sur la
gâchette. Si ce potentiel est également de 2 V, alors il n'y a pas de différence
de tension entre la gâchette et la source et le FET va conduire
au maximum, l'aiguille de notre appareil de mesure va dévier à fond.
Si la tension de la gâchette diminue et descend à 1 V, alors elle sera
plus négative que la source et le FET va moins conduire: l'appareil de
mesure va moins dévier. Le but est alors de régler le potentiomètre de
telle sorte que l'on obtienne une déviation acceptable et cela dépendra
aussi de l'emplacement où se trouvera le mesureur de champ.
Il convient de noter qu'il s'agit d'une mesure relative et que cela n'a
aucun sens de prévoir une échelle graduée en V/m. Le but est de vérifier
si un changement d'adaptation d'antenne ou si un changement d'un
circuit accordé, est bien utile.
On peut aussi voir les maxima et les minima de tensions lorsqu'on se
déplace le long d'une antenne filaire. Mais il y aura beaucoup d'autres
applications possibles.
Conseils pour la construction
Chacun pourra choisir son propre boîtier,
d'autant plus que cela dépendra
beaucoup de la taille du microampèremètre.
N'en prenez pas un trop
petit notamment, si vous souhaiter
vérifier l'antenne à l'extérieur. Parfois,
le mesureur de champ se trouvera à
une grande distance et il sera pratique
de pouvoir voir le mouvement de l'aiguille.
Un boîtier blindé (en tôle ou en
circuit imprimé) sera utile afin d'éviter
le rayonnement HF direct de l'antenne.
Pour l'antenne, on peut utiliser un
morceau de fil rigide avec une fiche
banane.
La longueur n'est pas critique.
Evitez le couplage entre les deux bobines
en les montant perpendiculairement.
Tout peut être monté sur un morceau de circuit imprimé pastillé
ou peut être monté en l'air.
03/04-2010 CQ-QSO 23

Voor de Cv kan men een model uit een oude transistorradio halen of
iets uit de dump.
Stuklijst
L1 Spoeltje
Bobine
L2 Spoeltje
Bobine
S1,S2 Schakelaartje
Petits interrupteurs
Cv Var. condensator
Condensateur variable
C1 10pF
C2 100nF
D1, D2 Germanium diode
Diode au germanium
P1 Potentiometer
Potentiomètre
T1 N-kanaal FET
FET à canal N
M1 DC mA meter
µAmètre DC
Batterij
Pile
Bronvermeldingen
W1FB’s QRP notebook, ARRL uitgave
24 CQ-QSO 03/04-2010
Le Cv peut être un modèle récupéré d'une vieille radio à transistor.
Liste des composants
Ca/env. 1,6µH Kan weerstandsmodel zijn
peut être d'un modèle qui ressemble à une résistance
22µH Kan weerstandsmodel zijn
peut être d'un modèle qui ressemble à une résistance
Ca/env. 365 pF Bijv. uit oude radio
par exemple récupéré sur une vieille radio
AA119 Bijv. uit oude radio
par exemple récupéré sur une vieille radio
10k lin
2N3819/BF245
50 à 200 µA
Référence
W1FB’s QRP notebook, édition ARRL
Zie tekst
voir texte
Zie tekst
voir texte
9V Met clipje
avec clips
Mag ook schottky
peut aussi être une schottky