Kijkwijzer Dit is het Centraal Museum! - Centraal Museum Utrecht

ZAAL 7
SURREALISME VOOR EN NA DE OORLOG: 1930-1955
JAAR
1945
1949 1955 1964 1980
Televisie in
Nederland
Dick Bruna
bedenkt nijntje
Loop naar het schilderij Zelfportret
(1935) van Johannes Hendrikus Moesman.
Zelfportret (Johannes Hendrikus Moesman, 1935). Foto:
Centraal Museum
24. Vind je de titel toepasselijk voor dit schilderij?
Waarom wel of niet? Vergelijk je antwoord met het
antwoord van een klasgenoot.
De in Utrecht geboren Moesman is een surrealist.
Het onderbewustzijn staat centraal bij de surrealisten.
Voor het maken van dit soort schilderijen gebruikten
de kunstenaars verschillende technieken om tot het
onderbewustzijn door te dringen. Ze probeerden
bijvoorbeeld automatisch te schrijven, dus zonder erbij
na te denken, of ze maakten gebruik van droombeelden.
25a. Heb jij wel eens een droom gehad die je je nog
steeds herinnert? Misschien heb je vannacht nog
gedroomd? Zoek een klasgenoot op en vertel hem/
haar jouw droom. Vraag of hij/zij een scène uit de
droom hieronder wil tekenen.
Kijkwijzer voor HAVO/VWO Bovenbouw Pagina 15 van 17
25b. Vergelijk de tekening nu eens met de
surrealistische schilderijen. Is er misschien een
overeenkomst? Schrijf op.
Ook bij de COBRA-kunstenaars staat het onderbewustzijn
centraal. Zoek het schilderij La noyee (1964) van de
Nederlandse COBRA-kunstenaar Karel Appel.
“Ik rotzooi maar een beetje an” – Karel Appel
Vind je dit net een kindertekening? Dan geef je Karel
Appel een groot compliment! De COBRA-kunstenaars
zochten namelijk naar kinderlijke onbevangenheid om
tot hun onderbewustzijn te komen.
26. La noyee betekent de drenkelinge. Zie je dit terug
in het schilderij? Leg uit.
Weetje:
De COBRA-beweging is door
zes West-Europese kunstenaars
en dichters opgericht. In de
naam COBRA zitten de eerste
letters van de steden waar
de kunstenaars vandaan
komen: COpenhagen, BRussel
en Amsterdam.