december 2012 - C4C Holding BV

magazine van de Coöperatieve Nederlandse Champignonkwekersvereniging
haMpignons
werk
2 Interview met interventieteam champignons
4 Bekende duitse tv-koks koken met champignons
5 Snijders Lutèce melden zich gezamenlijk aan
bij Fair Produce
8 Wim Janssen, EMA Champignon:
‘Kwaliteit wint altijd’
Achtste jaargang - nummer 4 - december 2012
10 Uitgelicht: De Centrale Kringcommissie
11 CNC Exotic Mushrooms vierde jaar op rij
FD Gazelle
13 Champignons die tegen een stootje kunnen
15 Wendy Verbruggen van Verbruggen
Paddenstoelen: ‘In de tuin doe ik energie op’

2
actueel
Interventieteam champignons:
‘Zelfregulering in de champignonsector neemt toe’
Bert de Wit
Het interventieteam champignons maakt een tussentijdse
balans op. Ondanks dat harde cijfers ontbreken
over de afname van illegale arbeidsconstructies,
constateren Piet Roowaan en Bert de Wit van het
interventieteam dat de zelfregulering in de sector is
toegenomen door de komst van het keurmerk
Fair Produce.
De bevindingen van het eerste interventieteam champignons,
dat actief was van 2007 tot 2009, waren aanleiding om een doorstart
te maken. In april 2011 ging het tweede interventieteam uit
de startblokken. Sindsdien zijn in totaal 60 onaangekondigde
bedrijfsbezoeken afgelegd bij champignontelers en, waar nodig,
uitzendbureaus.
Langdurig onderzoek
Piet Roowaan: “Grofweg kun je zeggen dat er twee groepen
malafide ondernemers zijn: degenen die het bewust verkeerd
doen en degenen bij wie het water financieel aan de lippen
staat en daarom kiezen voor oneigenlijke arbeidsconstructies.”
Roowaan en De Wit haasten zich te zeggen dat het interventieteam
ook de tweede groep onder de loep neemt. De ondernemers
Piet Roowaan
die de speciale aandacht hebben van het interventieteam zijn
degenen die werken met buitenlandse uitzendbureaus en dienstverleners.
“Daar constateren we regelmatig dat arbeid onterecht
wordt gepresenteerd als grensoverschrijdende dienstverlening.
Dit om het aanvragen van tewerkstellingsvergunningen te ontduiken.”
Als er aanwijzingen voor malversaties zijn, volgt in de
meeste gevallen een onderzoek door de Belastingdienst. Dit
boekenonderzoek kan geruime tijd duren, omdat zorgvuldigheid
hierbij voorop staat.
Kat-en-muisspel
Ondanks de inmiddels jarenlange ervaring van het interventieteam
lukt het maar moeilijk om de doorlooptijd van de onderzoeken te
verkorten. Roowaan: “Verschillende champignontelers en malafide
uitzendbureaus spannen met elkaar samen om informatie in
overeenstemming te laten lijken met de wettelijke eisen. Verder
zijn de arbeidsmigranten vaak blij dat ze werk hebben en niet
praatgraag. Het is echt een kat-en-muisspel. Er is aan beide
kanten sprake van voortschrijdend inzicht. Als we een nieuwe
methode hebben bedacht die werkt voor het blootleggen van
overtredingen, dan kan het maar zo zijn dat deze methode de
volgende keer niet meer werkt. Betrokkenen worden namelijk
geïnstrueerd over de antwoorden die ze moeten geven.”
Nieuwe wetgeving
Dit jaar is de Eerste Kamer akkoord gegaan met een
hardere aanpak van bedrijven die arbeidsmarktwetten
overtreden. Vanaf 1 januari 2013 worden boetes voor
werkgevers flink verhoogd. Bij herhaalde overtredingen
worden de boetes verdubbeld. Als werkgevers dan nog
eens in de fout gaan, krijgen zij een nog hogere boete
en kunnen bedrijfsactiviteiten worden stilgelegd. De
maatregelen moeten hardnekkige overtreders afschrikken
en zorgen voor een klimaat waarin ondernemers op een
eerlijke basis met elkaar kunnen concurreren en werknemers
worden beschermd tegen slechte werkgevers.
Hoofdlijnen van de nieuwe wet:
• Een bedrijf dat fraudeert, betaalt de eerste keer een
boete, de tweede keer een dubbele, en de derde keer
een drievoudige boete.
• Bij een bedrijf dat herhaaldelijk fraudeert, kunnen
de werkzaamheden maximaal drie maanden worden
stilgelegd. Daarnaast gaat het boetebedrag omhoog.
• In het vervolg moeten werkgevers 12.000 euro per
illegale werknemer betalen als zij voor de eerste keer
de regels overtreden.
Verantwoordelijkheid
Of er de laatste jaren sprake is van een afname van illegale
arbeidsconstructies in de champignonteelt, kan Roowaan niet
zeggen. “Omdat we risicogericht werken, zijn onze gegevens
niet representatief voor de hele sector. Wel zien we momenteel
dat de zelfregulering in de sector toeneemt door de komst van
het keurmerk Fair Produce. Dat vind ik bijzonder positief.”
Roowaan en De Wit benadrukken dat oneigenlijke arbeidsconstructies
in de champignonteelt niet kunnen worden uitgebannen
door overheidsoptreden alleen. “Daar moet de hele
keten aan meewerken. Dus niet alleen de telers zelf, maar ook
toeleveranciers, dienstverleners en retailers moeten hun verantwoordelijkheid
nemen door actief afstand te nemen van
arbeidsconstructies. Dit kan door te kiezen voor samenwerking
met Fair Produce-gecertificeerde ondernemers. Wijzen naar de overheid
is te gemakkelijk. Ook consumenten en maatschappelijke
organisaties zijn in staat om invloed uit te oefenen via koopgedrag
en maatschappelijk debat. Een voorbeeld daarvan is
dat de FNV in november een actie heeft georganiseerd om het
winkelend publiek te wijzen op Fair Produce-champignons.”
Werkzaamheden van het
interventieteam
In het interventieteam champignons werken de Inspectie
SZW, de Belastingdienst, het UWV, het Openbaar
Ministerie, de politie, de Sociale Verzekeringsbank en
gemeenten met elkaar samen. De werkzaamheden van
het interventieteam bestaan uit:
• Het voorkomen en terugdringen van fraude op het
gebied van sociale zekerheid, belastingen, illegale
tewerkstelling en onderbetaling door het houden van
toezicht op de naleving van wet- en regelgeving, het
tegengaan van illegaal verblijf en het opsporen van
strafbare feiten.
• Het signaleren van constructies die niet conform wet-
en regelgeving zijn, het verrichten van onderzoek en
het doen van aanbevelingen.
• Het voorkomen en terugdringen van misbruik van
gemeentelijke wet- en regelgeving door het houden
van toezicht op de naleving van vergunningen.
3

promotie fair produce
Bekende Duitse tv-koks koken
met champignons
Tijdens de Duitse consumentenbeurs Eat&Style
konden tienduizenden bezoekers zien en proeven
hoe verleidelijk lekker champignons zijn. Bekende
Duitse tv-koks bereidden in speciale kooktheaters
gekaramelliseerde champignons met knoflook
en tijm.
Kooktheater met videoscherm. De door de tv-koks bereide gerechten worden uitgedeeld aan de aanwezigen.
Op een groot videoscherm boven de demonstratiekeuken werd
de bereiding van het recept in een filmpje getoond. Verder kregen
de bezoekers bij binnenkomst in het kooktheater een folder
uitgereikt met aan de voorzijde informatie over de gezonde
eigenschappen van champignons en aan de achterzijde het
champignonrecept. Annemieke Bouwmeester van de Mushroom
Promotion Foundation (MPF): “Gezien het publiek hebben we
gekozen voor een recept met een culinair tintje, dat tegelijkertijd
wel eenvoudig te bereiden is. Het recept is speciaal ontwikkeld
door de in Duitsland bekende tv-kok Stefan Wiertz.”
Drie locaties
Eat&Style is een jaarlijkse consumentenbeurs voor culinair
genieten, waar bezoekers in contact komen met de nieuwste
keuken- en kooktrends. De beurs vond in november achtereenvolgens
plaats in München, Keulen en Stuttgart. Het evenement
trekt in totaal ongeveer 85.000 bezoekers. Vorig jaar was de
MPF alleen in Keulen aanwezig en dit jaar op alle drie de locaties.
Bouwmeester: “Wat de Eat&Style voor ons extra aantrekkelijk
maakt, is dat er ook veel media aanwezig zijn. De spin-off is
dus breder dan alleen het publiek dat naar de beurs komt.”
Echte interesse
Bouwmeester vertelt dat de MPF met deelname aan de Eat&Style op
kwalitatieve bezoekers mikt in plaats van kwantitatieve bezoekers.
“Daarmee bedoel ik dat we liever een wat kleiner publiek bereiken
dat echt geïnteresseerd is in koken met champignons dan een
grote groep die vooral naar een consumentenbeurs komt om te
grabbelen en gratis boodschappen te doen. Het gaat ons om het
effect, namelijk extra consumptie van champignons, en niet om
de hoeveelheid folders die we uitdelen.”
De receptflyer die de deelnemers aan het kooktheater kregen
uitgereikt.
Snijders Lutèce melden zich
gezamenlijk aan bij Fair Produce
De circa 20 telers die machinaal oogsten en hun
champignons aan Lutèce leveren, hebben zich dit najaar
gezamenlijk aangemeld voor Fair Produce-certificering.
Champignonteler Gerard Sikes uit Ysselsteyn nam
het voortouw.
“Lutèce is onze klant en vanuit het oogpunt van klantgerichtheid
vond ik dat we Fair Produce niet op ons af moesten laten
komen, maar zelf het initiatief moesten nemen”, vertelt Sikes.
Hij deed een belronde langs zijn collega-telers om het aanmelden
in groepsverband te bespreken. “De reacties waren
eigenlijk meteen positief. De meesten zeiden na één zin al ja.”
Als lid van de vakgroep Paddenstoelen van ZLTO is Sikes
intensief betrokken bij de discussies rond Fair Produce. “Zeker
voor snijders is het makkelijk om Fair Produce als irrelevant
te bestempelen. Tegelijkertijd is het wel zo dat we als hele
Nederlandse champignonsector negatief in het nieuws zijn over
arbeidsomstandigheden en loonbetaling. Dus ook als snijders
moeten we ons verdedigen. Zodra we gecertificeerd zijn, hoeven
we daar geen woorden meer aan vuil te maken.”
Online
Als hij gecertificeerd is, zet Sikes het certificaat direct online op
zijn website www.boergerard.nl. “Zo kan iedereen zien dat we
actief afstand nemen van arbeidsconstructies die het imago van
onze sector en onze producten beschadigen. We laten aan de
buitenwereld zien dat we onze zaken goed voor elkaar hebben
en dat we niks te verbergen hebben.”
Godert Tegelberg, directeur van Lutèce, stelt het bijzonder op
prijs dat de telers zich gezamenlijk hebben aangemeld. “Het is
van levensbelang voor de hele sector dat er een einde komt aan
de slechte beeldvorming over de Nederlandse champignonteelt en
de oneerlijke concurrentie door oneigenlijke arbeidsconstructies.
We steunen de verdere ontwikkeling van Fair Produce dan ook
van harte en zijn blij dat de snijders die aan Lutèce leveren, zich
gezamenlijk hebben gemeld bij de Stichting Fair Produce.”
Kruidenier ook over op
Fair Produce
Na C1000, DeliXL en Coop heeft ook
Kruidenier Foodservice de keuze
gemaakt voor de verkoop van
Fair Produce champignons.
Hiervoor is het bedrijf een
samenwerking aangegaan
met Kanters Paddestoelen,
dat zowel de keurmerken
Milieukeur als Fair Produce
mag voeren.
Kruidenier Foodservice wil haar klanten kwaliteitsproducten
garanderen met een eerlijke prijs. “Wij willen
af van producenten die hun product onder de prijs aanbieden
en hun plicht van een faire beloning ontduiken”,
aldus Peter Kruidenier van Kruidenier.
4 5

6
kort nieuws
Scherpe daling aantal champignonbedrijven
In 2012 daalde het aantal champignonbedrijven met 18 procent tot 131 bedrijven. Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek
half november. In 2011 waren er nog 160 champignontelers actief. Sinds 2000 is het aantal bedrijven met 70 procent gedaald.
Ook het totale teeltoppervlak daalde in 2012. De daling bedroeg 5 procent. In 2011 was het teeltareaal nog 697.000 vierkante meter en
dit jaar werd in totaal 665.000 vierkante meter beteeld. Sinds 2000 is het teeltoppervlak van champignons met 30 procent afgenomen.
Ondanks het slinkende teeltoppervlak zit er volgens CBS-econoom Peter Hein van Mulligen nog steeds groei in het aantal kilo’s dat
Nederlandse champignontelers jaarlijks aan oogst binnenhalen. “Maar dat betekent niet dat de sector het niet moeilijk heeft.
Waarschijnlijk was de opbrengst zonder de opkomst van Polen en Oekraïne veel hoger geweest’’, aldus de CBS-econoom.
Bron: bnr.nl, 19-11-2012
Lutèce wint publieksprijs Hersenbokaal
Huub Lemmen, werkzaam als heftruckchauffeur bij Lutèce
Keuringsdienst van Waarde
onderzoekt champignonteelt
Lutèce heeft op 20 november de publieksprijs
van de Hersenbokaal gewonnen. Op de vijf
genomineerden werden in totaal ruim 3000 stemmen
uitgebracht. De Hersenbokaal is een jaarlijkse
prijs voor werkgevers die zich inspannen om
werknemers met een hersenaandoening aan het
werk te houden.
De prijs werd uitgereikt aan Huub Lemmen en Jan van
de Pas van Lutèce tijdens een minisymposium in Arnhem
onder leiding van Rob Trip (NOS). Bij de prijs hoort een
geldbedrag van 5.000 euro, dat besteed mag worden aan
een zelfgekozen project ten behoeve van de re-integratie
van mensen met een hersenaandoening.
Huub Lemmen
Huub Lemmen heeft Lutèce aangemeld voor de Hersenbokaal.
Hij werkt en werkte bij Lutèce als heftruckchauffeur. In maart
2010 kreeg hij een herseninfarct met spraakproblemen en
een halfzijdige verlamming als gevolg. Ondanks het feit dat
hij alles opnieuw moest leren, wilde hij graag terug naar zijn
werkplek. Lemmen: “Ik heb alle medewerking gekregen om
na mijn herseninfarct te re-integreren. Mijn leidinggevende, Jan
van de Pas, heeft in overleg met de afdeling P&O en
Jobstap passend werk voor me gevonden. Ik heb nu Velden
als vaste standplaats en werk vijf dagen van vijf uur. Ook
heb ik samen met een jobcoach voorlichting gegeven aan
mijn collega’s, waardoor zij begrijpen dat ik wel eens moe
ben en er even tussenuit moet. Ik waardeer het enorm dat
ik nog kan en mag werken!”
Op 20 en 27 december staat het KRO-programma Keuringsdienst van Waarde in het teken van de champignonteelt. De programmamakers
houden de arbeidsomstandigheden op Nederlandse kwekerijen tegen het licht. Ook het keurmerk Fair Produce komt aan bod. De
afleveringen zijn te zien op donderdag 20 en 27 december om 20.25 uur bij de KRO op Nederland 3.
column
Toekomst
Beste leden, medewerkers en relaties,
Als nieuwe voorzitter van CNC U.A. zou
ik u in deze column willen meenemen
naar de toekomst. Natuurlijk, het heden
is belangrijk. Maar we moeten ook verder
de toekomst in kijken. Zoals het Accenturerapport
van enkele jaren geleden aangaf,
kan onze mooie sector niet overleven als
er niets verandert. Er zijn bedreigingen
vanuit de landen om ons heen, en zeker
is dat de wijze waarop wij in Nederland
ons product vermarkten niet goed is.
Er wordt dan in eerste instantie misschien
gedacht aan de zorgelijke situatie op de
versmarkt. Maar ook in de conserventak
zijn er bedreigingen van grote voorraden
in andere Europese landen en het koersrisico
van de dollar, nu we steeds meer
exporteren naar dollarlanden. Om ook in
de toekomst bestaansrecht te hebben,
zullen we op zoek moeten naar structurele
oplossingen.
We weten allemaal dat initiatieven in
de versmarkt hoogstnoodzakelijk zijn
en we zijn dan ook volop betrokken bij
Fair Produce en de ontwikkeling van een
model waarmee telers champignons
beter tot waarde kunnen brengen.
C4C wenst u
prettige feestdagen
en een gelukkig,
gezond en
ondernemend
2013
Het is toch niet te geloven dat de telers in
het meest ontwikkelde champignonland ter
wereld de laagste opbrengstprijs ontvangen?
De bedrijven die de grenzen opzoeken van
de mogelijkheden om de oogstkosten te
verlagen, maken het de goedwillende bedrijven
wel erg moeilijk. Daar verbetering in
bewerkstelligen is van het grootste belang
voor onze leden en uiteindelijk ook voor
de bedrijven van C4C Holding.
De C4C-groep is volop bezig om de juiste
wegen te zoeken naar een goede toekomst
voor ons allemaal, in ons én uw belang.
Dat is een grote uitdaging. Het betekent
investeren en na de laatste magere jaren is
daar niet zo veel ruimte voor.
Tijdens de laatste bijeenkomst van de
Centrale Kringcommissie, begin november,
ontstond er al een goede discussie over,
die zeker een vervolg zal krijgen. De
klankbordfunctie van deze Centrale Kringcommissie
heeft voor ons grote waarde
en helpt ons bij het bepalen van de juiste
koers. Wij zullen in de komende periode
plannen aan u voorleggen zodra we deze
zorgvuldig hebben ontwikkeld. We vragen u
dan als leden om met ons mee de toekomst
in te kijken en ons daarin, ook vanuit het
belang van uw eigen bedrijf, te steunen.
We rekenen op u!
De feestdagen staan weer voor de deur
en ik wil deze column besluiten met u
allen zeer prettige dagen toe te wensen.
Ik hoop bovenal dat 2013 een jaar wordt
waarin we beslissingen durven nemen voor
een betere toekomst voor onze sector!
Cor Beerepoot
Voorzitter CNC
7

edrijfsreportage
Wim Janssen, EMA Champignon:
‘Kwaliteit wint altijd’
Bij EMA Champignon in Xanten, onderdeel van het
Duitse handelsbedrijf Rheinland Champignons, vormt
kwaliteit de belangrijkste drijfveer. Onder leiding van
Wim Janssen werd de afgelopen jaren grote vooruitgang
geboekt in productkwaliteit, maar ook wat betreft
ziektedruk en productie. Met deze wapenfeiten op
zak is EMA Champignon klaar voor de toekomst.
EMA Champignon is verre van een doorsnee kwekerij. Alleen al
omdat het bedrijf midden in het centrum van Xanten, een stad
aan de zuidoever van de Duitse Niederrhein, ligt. “Geen gebruikelijke
locatie voor een champignonkwekerij. Maar gelukkig
is er geen sprake van problemen met de omgeving; vooral ook
omdat de transportbewegingen met name ’s ochtends vroeg
plaatsvinden”, zegt Wim Janssen. Hij is sinds zes jaar bedrijfsleider
bij EMA en kreeg de liefde voor de champignonteelt met
de paplepel ingegoten; Wim’s vader was vroeger hoofd van het
dekaardebedrijf van CNC in Milsbeek.
Niet alleen de locatie, maar ook de historie van de kwekerij is
bijzonder. Tot eind jaren zeventig herbergde het karakteristieke
pand namelijk een betonfabriek. Toen de betonbranche in de
problemen raakte, besloot de toenmalige eigenaar over te
stappen naar de teelt van champignons. In de fabriek werden
21 teeltcellen van 340 m 2 gebouwd. “De voormalige fabriekseigenaar
oogstte hier champignons tot midden jaren negentig”,
weet Janssen. “Toen heeft Hans Deckers van Rheinland
Champignons - één van Duitsland’s grootste handelsbedrijven
in champignons - de kwekerij overgenomen.”
Van wit naar bruin
Wat betreft omvang is er de afgelopen jaren weinig veranderd
op de kwekerij; EMA Champignon telt nog steeds een totaaloppervlak
van 7140 m 2 . Op het gebied van teelt, productie
en kwaliteit is echter veel vooruitgang geboekt. Dit begon in
2009, met de overstap van witte champignons naar kastanjechampignons.
“Rheinland Champignons, dat ons product
levert aan met name Duitse retailketens, signaleerde een sterk
toenemende vraag naar bruine champignons. Daar zijn we op
ingesprongen”, vertelt Janssen. “Dit bracht veel veranderingen
met zich mee, onder meer wat de oogst betreft. We moesten
twee maal daags gaan oogsten, daarnaast mochten er geen
‘reuzen’ meer worden geplukt.”
Ook in het teeltschema werden de nodige aanpassingen
doorgevoerd. Werd aanvankelijk een zeven weken-schema
gehanteerd, later stapten Janssen en zijn team over naar een
vijf weken-schema en eind 2010 zelfs naar een vier wekenschema.
“Op deze manier is de teelt beter ziektevrij te houden
in een oudere kwekerij als deze. We hebben forse vooruitgang
geboekt wat betreft ziektedruk en gebruiken vandaag de dag
geen gewasbeschermingsmiddelen meer. Daarnaast is de productie
fors omhoog gegaan: toen ik hier in 2006 kwam werken,
oogstten we 28 ton per week en inmiddels is dat opgelopen tot
40 ton. Overigens proberen we onze productie zoveel mogelijk
af te stemmen op de vraag vanuit de markt: in de zomer vullen
we bijvoorbeeld minder cellen. We proberen zo flexibel mogelijk
te zijn!”
Kwaliteit loont
Kwaliteit is volgens Janssen echter de belangrijkste leidraad
binnen het bedrijf; EMA Champignon wil alleen maar topkwaliteit
champignons afleveren. “Door de aanpassingen in
het teeltschema en het feit dat we hierdoor geen derde vluchten
meer hebben, is de gemiddelde kwaliteit verder omhoog
gegaan. We bieden nu voornamelijk de sortering ‘middel’ van
de eerste kwaliteit aan. Een champignon die niet mooi rond is,
gaat naar de conservenindustrie. Daar zijn we heel streng in!”
Deze aanpak werpt volgens Janssen duidelijk zijn vruchten af.
“Diverse Duitse winkelketens presenteren onze champignons
onder een premiumlabel. Daarnaast pakt de markt de productie-
EMA Champignon
(Wim Janssen) en CNC
Welke producten neemt u af van CNC Grondstoffen?
“Compost en dekaarde. Ook laat ik de champignoncellen
vullen door CNC Grondstoffen.”
Sinds wanneer bent u lid van de coöperatie CNC?
“EMA Champignon is opgericht in 1995 en sindsdien ook
lid van CNC.”
Wat doet CNC goed?
“De kwaliteit van de compost voor kastanjechampignons
is goed en constant; hierover ben ik heel tevreden.”
Waar liggen verbeterpunten voor CNC ?
“Af en toe mag iets meer daadkracht worden getoond.
Wanneer ik een vraag heb met betrekking tot wijziging
van het vulschema, zou ik daar graag sneller antwoord
op krijgen.”
Reactie planning CNC:
“Het wijzigen van een vulschema heeft gevolgen voor
onze productie en logistiek en kan ook gevolgen hebben
voor de vulschema’s bij andere telers. Voordat we ingaan
op een verzoek, moeten we dus eerst goed kijken wat de
consequenties zijn. Tegelijkertijd zien we wel mogelijkheden
om op dit punt onze klantgerichtheid nog verder te
verbeteren. Binnen het verbeterprogramma Move to
Improve zijn er op dit vlak initiatieven.”
toename van de laatste jaren zeer goed op. Dat geeft aan dat
kwaliteit wel degelijk loont!”
Kwekerij met karakter
Na de grote stappen voorwaarts van de afgelopen jaren is de rek er
inmiddels uit, geeft Janssen aan. “Op alle vlakken is het maximale
bereikt. Met onze huidige werkwijze en kwaliteit kunnen we de
komende jaren vooruit. En we hebben goede hoop dat de vraag
naar ons product nog verder zal stijgen. Ik blijf me in ieder geval
voor meer dan 100 procent inzetten; hoewel ik in loondienst ben,
voelt EMA als mijn eigen bedrijf. Mijn ziel en zaligheid ligt in deze
kwekerij - het is echt een kwekerij met karakter.”
Tot slot: hoe ziet Wim Janssen de toekomst van de West-Europese
pluksector? “Hier in Duitsland is de vraag naar verse champignons
groeiende. Bijkomend voordeel voor de Duitse champignonbranche
is dat de Duitser het liefst een product uit eigen land wil. Nederland
is daarentegen echt een exportland; dat is een lastiger verhaal.
Maar ook hier denk ik dat telers, wanneer ze kwaliteit leveren,
heel ver kunnen komen. Ook in dit geval geldt dat kwaliteit
altijd wint.”
8 9
Foto’s: Steef Croonen

coöperatie actueel
Uitgelicht:
De Centrale Kringcommissie
De Centrale Kringcommissie bestaat uit een selecte
groep CNC-leden. Samen vormen zij een klankbord
voor het coöperatiebestuur en de Raad van Commissarissen
van C4C Holding. Ook krijgen de leden
van deze commissie de kans zich persoonlijk en
bestuurlijk te ontwikkelen.
De Centrale Kringcommissie heeft een belangrijke rol als sparring-
partner. “Als bestuur en Raad van Commissarissen hebben we
de behoefte om een aantal leden mee te nemen in de strategie
en een klankbord te hebben omtrent zaken die op ons pad komen”,
vertelt Cor Beerepoot, coöperatievoorzitter van CNC. “Zo zijn we
beter in staat om de ledenbelangen mee te laten wegen bij het
nemen van strategische keuzes.” Bevoegdheden heeft de Centrale
Kringcommissie niet: het nemen van officiële besluiten is voorbehouden
aan de algemene ledenvergadering, het bestuur en
de Raad van Commissarissen.
Persoonlijke groei
Om hun taak goed uit te voeren, krijgen de leden van de
Centrale Kringcommissie de kans om opleidingen en trainingen
te volgen. Beerepoot: “In 2009 en 2010 heeft de Centrale
Kringcommissie bijvoorbeeld een uitgebreid opleidingstraject
Leden van de Centrale
Kringcommissie
• Peter van Asseldonk
• Ruud van Asseldonk
• Jan Goesten
• Eric Heestermans
• Han van Hemert
• Siebert van Hooft
• Frank van Hooijdonk
• John Jacobs
• Jasper Kanters
• Bert Kemmeren
• Johan van Namen
• Leon van den Oord
• Ad Peffer
• Mark Smits
• Gerard Sikes
• Gerard Thijssen
• Coen Verkooijen
• René Voet
coöperatiestrategie doorlopen. Daarin was aandacht voor
onder andere interview- en presentatietechnieken, ledenbeleid,
acquisitiebeleid, financiering en internationale ontwikkelingen.
Ook heeft toen een excursie naar Polen plaatsgevonden.”
De Centrale Kringcommissie heeft momenteel 18 leden en komt
twee tot drie keer per jaar bij elkaar in Rosmalen.
De leden van de Centrale Kringcommissie worden tijdens de
kringcommissie-vergaderingen benoemd op voordracht van
de zittende leden.
Dicht op het vuur
Champignonteler Frank van Hooijdonk uit Bavel vindt het als
lid van de Centrale Kringcommissie interessant om een kijkje
te krijgen in de keuken van C4C. “Tijdens de vergadering van
begin november hebben we bijvoorbeeld uitgebreid stilgestaan
bij de financiële positie en strategie van C4C. Ik stel het op prijs
dat we daarover geïnformeerd worden en van gedachten kunnen
wisselen met de directie en de Raad van Commissarissen.
Eric Heestermans: ‘De Centrale
Kringcommissie zit dicht op het vuur’
Ook de cursus balanslezen die Simon Hoenderop van C4C en
Jan Hendrikx van Ernst & Young dit jaar gegeven hebben, vond
ik bijzonder de moeite waard.”
Volgens champignonteler Eric Heestermans uit Ulvenhout zit
de centrale kringcommissie dicht op het vuur. “Je zit bovenop
het nieuws en kunt erover meepraten. Voordat onderwerpen
op de agenda staan bij de kringvergaderingen en de algemene
ledenvergadering, zijn ze eerst met ons besproken.”
CNC Exotic Mushrooms
vierde jaar op rij
FD Gazelle
CNC Exotic Mushrooms behoort voor het vierde
jaar op rij tot de snelst groeiende bedrijven van
Nederland. Ondanks de economisch mindere
tijden, is het bedrijf de afgelopen drie jaar maar
liefst 67% in omzet gegroeid.
Ieder jaar stelt het Financieele Dagblad (FD) een lijst op
van de snelst groeiende bedrijven in Nederland;
de FD Gazellen. Dit zijn ondernemingen die gemiddeld
20% omzetgroei of meer hebben gerealiseerd over
de afgelopen drie jaar. CNC Exotic Mushrooms, een
dochterbedrijf van CNC Grondstoffen, is opnieuw een
van de leden van dit selecte gezelschap. Het bedrijf
produceert hout- en compostsubstraten voor de teelt
van onder andere shiitakes, koningsoesterzwammen,
bundelzwammen en amandelpaddenstoelen.
Groei in balans
Bert Rademakers, directeur CNC Exotic Mushrooms:
“Ik vind het een eer dat ik ook dit jaar deze prijs in
ontvangst heb mogen nemen. Een woord van dank aan
de telers die substraat bij ons afnemen, is daarbij op
z’n plaats. Want zij zijn degenen die exotische paddenstoelen
succesvol in de markt zetten. Naar de toekomst
kijkend, hoop ik dat de groei van de productie van exotische
paddenstoelen in balans blijft met de groei van de
consumptie. Dat is noodzakelijk voor een economisch
gezonde prijsvorming.”
10 11

Kwekerij Van de Vorle
opent Paddenstoelenhuis
Het Paddenstoelenhuis is bedoeld voor kookworkshops, boerderijeducatie,
bedrijfsuitjes, vergaderingen en bijeenkomsten. “Kookworkshops
kunnen we verzorgen voor maximaal 30 personen
en als vergaderlocatie is het Paddenstoelenhuis voor 50 tot
60 personen geschikt”, vertelt Marja van de Vorle. Het gebouw
is ontworpen door architectenbureau Mulders vandenBerk uit
12
actueel r&d
Op 9 november hebben René en Marja van de Vorle
uit Berghem een bijzonder ontvangstgebouw bij hun
kwekerij geopend: Het Paddenstoelenhuis. ‘De huiskamer
van ons bedrijf’ noemt Marja van de Vorle het
stijlvolle pand.
Amsterdam. “De samenwerking met dit architectenduo is tot
stand gekomen via het project ALFA-bouw van de provincie
Noord-Brabant. Dit project richtte zich op het verhogen van de
ontwerpkwaliteit van gebouwen in het buitengebied.” Bij de
bouw zijn innovatieve materialen gebruikt. “De buitenzijde van
Het Paddenstoelenhuis is bijvoorbeeld opgetrokken uit een
nieuw type betonsteen, waarin marmergranulaat is verwerkt.
Dit geeft een mooie glinstering in de zon. Ook is het gebouw
voorzien van een energiezuinige warmtepomp.”
Onderscheidend zijn
Met de opening van Het Paddenstoelenhuis zetten René en Marja
in op schaalvergroting van hun nevenactiviteiten. “We ontvingen
al schoolklassen op ons bedrijf en hielden al af en toe kookworkshops.
Nu kunnen we professioneler aan de slag en zijn we
bovendien in staat om de markt van bedrijfsuitjes en vergaderlocaties
aan te boren.”
Het Paddenstoelenhuis komt voort uit de vernieuwingsdrang
van de kwekers. “Voor iedere ondernemer is het belangrijk om
naar de toekomst te kijken. Voor ons is meer en groter niet voor
de hand liggend; we kiezen bewust voor iets nieuws. Bovendien
vinden we paddenstoelen helemaal geweldig. Met dit initiatief
maken we dus de perfecte match tussen onze wens om onderscheidend
te zijn en onze passie voor paddenstoelen.”
Kijk voor meer informatie op www.hetpaddenstoelenhuis.nl
Champignons die tegen een
stootje kunnen
Iedereen die wel eens champignons koopt in de
supermarkt, weet dat deze er helaas niet altijd even
mooi uit zien. Dat kan komen doordat ze te lang
hebben gestaan of slecht zijn gekoeld. Ook is de kans
groot dat de verkleuring (mede) wordt veroorzaakt
doordat champignons bijzonder stootgevoelig zijn.
Nederland verkeert qua oogstkosten voor verse champignons
in een nadelige positie ten opzichte van landen in Oost-Europa.
Vergaande mechanisatie van oogstarbeid kan dus een grote
bijdrage leveren aan een betere concurrentiepositie van
Nederlandse telers. Maar hoe kun je de oogst en de verwerking
van champignons voor de versmarkt mechaniseren, terwijl
champignons bijzonder gevoelig zijn voor verkleuring na stoten
of kneuzen?
Met die vraag zijn Bromyc en Lutèce (beide onderdeel van C4C
Holding) en een aantal andere partijen, te weten het Productschap
Tuinbouw, Banken Champignons, The Greenery, Sylvan
en WEBE-systems, naar onderzoekers van Wageningen Universiteit
gestapt. Eind 2008 is een onderzoeksproject van start
gegaan. Het vierjarige project richt zich op de ontwikkeling van
kneusongevoelige champignonrassen die zich lenen voor de
mechanische oogst. Wim Arts, R&D’er bij C4C Holding: “Met dit
onderzoek leggen we de lat hoog. We willen hiermee duidelijk
aangeven in welke richting we willen doorstoten.”
Monnikenwerk
De onderzoekers zijn begonnen met het ontwikkelen van een
methode om kneuzing en verkleuring van champignons objectief
te meten. Vervolgens is een groot aantal commerciële en wilde
champignonrassen met elkaar vergeleken wat betreft mate
van verkleuring als gevolg van kneuzing. “Doordat gelijktijdig
Objectieve meting van de stootgevoeligheid van champignons
is gekeken naar de genen en de stoffen in de champignon die
deze gevoeligheid veroorzaken, heeft dit gedeelte van het onderzoek
geleid tot meer inzicht in de moleculaire en biochemische
achtergrond van verkleuring”, vertelt Arts.
Vervolgens is gestart met het kruisen van diverse rassen om
zo nieuw uitgangsmateriaal te produceren. Arts: “Dat laatste
is monnikenwerk. Het is hierbij de kunst om de goede eigenschappen
van de bestaande rassen te behouden en tegelijkertijd
verminderde kneusgevoeligheid in te kweken.“
Spannend
Inmiddels is nieuw uitgangsmateriaal beschikbaar. “Nu is het
moment aangebroken om onder praktijkomstandigheden te
toetsen in hoeverre daadwerkelijk een grotere ongevoeligheid
voor verkleuring is verkregen. De komende maanden zijn dus erg
spannend”, vertelt Arts. “Als alles goed gaat en de resultaten
veelbelovend zijn, kunnen op basis van het uitgangsmateriaal een
of meerdere nieuwe commerciële rassen ontwikkeld worden.
Rassen waarmee in de toekomst zowel de champignon zelf als
de Nederlandse verssector economisch minder stootgevoelig
wordt. Daar gaan we voor!”
Het project wordt gefinancierd door de in dit artikel genoemde bedrijven en
organisaties en daarnaast voor een belangrijk deel door de Rijksoverheid via
het technologisch topinstituut TTI Groene Genetica.
13

14
sales thuis bij...
Lutèce en FLM
doen goede zaken op SIAL
Lutèce en FLM Foodingredients hadden dit jaar voor het
eerst een gezamenlijke beursstand op de SIAL in Parijs,
een beurs gericht op foodproducten en -innovaties. Voor
beide bedrijven verliep de beurs succesvol: naast het
onderhouden van bestaande klantrelaties, werden ook
veel nieuwe contacten gelegd. Bij Lutèce resulteerde
dit al meteen in concrete orders, met name vanuit de VS.
SIAL - één van de grootste levensmiddelenbeurzen ter wereld -
vond van 21 tot en met 25 oktober plaats in Parijs. De beurs
telde ongeveer 5600 exposanten en trok ruim 150.000 bezoekers.
“Als marktleider in conservenchampignons mag Lutèce niet
ontbreken op deze tweejaarlijkse beurs”, zegt Daan Opheij,
medewerker marketing bij Lutèce. “De SIAL trekt veel inkopers van
grote retail- en foodservice-organisaties, van over de hele wereld.
Hierdoor vormt de beurs een ideale gelegenheid om bestaande
klanten te ontmoeten, maar ook om nieuwe contacten te leggen.”
Smartpack als eyecatcher
In de stand stonden drie opvallende zuilen met de thema’s
Innovation, Sustainability en Experience. “Innovation was het
hoofdthema; hiermee wilden we benadrukken dat Lutèce
meegaat met de ontwikkelingen in de markt en continu aan
nieuwe producten werkt”, zegt Opheij. “Binnen dit thema schoven
we de smartpack, onze nieuwe stazak voor champignons,
prominent naar voren. Hier was veel belangstelling voor; inkopers
van over de hele wereld gaven aan zeer geïnteresseerd te zijn in
deze stazakken.”
De zuil rondom het thema Sustainablity focuste onder meer op
het Fair Produce-keurmerk, op tracking & tracing en op energiereductie.
“Hiermee wilden we benadrukken dat deze items onze
aandacht hebben”, zegt Opheij. “En met de Experience-zuil
refereerden we aan onze rijke en ambachtelijke historie.”
Belangstelling vanuit VS
Zakelijk gezien was de beurs een groot succes voor Lutèce. Volgens
Opheij brachten veel bestaande klanten een bezoek aan de stand,
daarnaast werden een heleboel nieuwe contacten gelegd. Met name
met foodservice-organisaties in de VS. “De grote Amerikaanse belangstelling
in Europese champignons is vooral een gevolg van de
teruglopende Chinese export en de gunstige dollarkoers. We hebben
onze nieuwe contacten inmiddels voorzien van offertes en monsters.
En al meteen na de beurs hebben we enkele concrete orders
kunnen schrijven. Ook FLM heeft de nodige interessante contacten
gelegd. Al met al was deze editie van de SIAL zeer succesvol!”
Foto: Steef Croonen
Wendy Verbruggen van Verbruggen Paddenstoelen:
‘In de tuin doe ik
nieuwe energie op’
Wendy Verbruggen uit Erp runt samen met haar man
John een uniek bedrijf: het echtpaar teelt biologische
oesterzwammen in de kleuren grijs, geel en roze.
Wendy werkt volop mee op de kwekerij, maar maakt
ook tijd vrij voor andere dingen. Zo is ze druk met de
opvoeding van de kinderen én besteedt ze de nodige
uurtjes aan haar eigen hobby’s. Tuinieren is zonder
twijfel Wendy’s grootste passie.
“Onze oesterzwammenkwekerij is in de loop der jaren ook echt
mijn ding geworden. Ik werk minimaal 30 uur per week op de
kwekerij; ik doe de administratie en verricht de nodige hand- en
spandiensten. Daarnaast stippel ik samen met John de toekomstige
koers van ons bedrijf uit. Eigenlijk sta ik met de kwekerij op en
ga ik ermee naar bed.
Maar het bedrijf is zeker niet het enige in mijn leven! Ik besteed
veel tijd aan de opvoeding van onze drie kinderen en ook het
huishouden slokt behoorlijk wat uurtjes op. Daarnaast heb ik
mijn eigen dingen; dat heb ik nodig om mezelf weer op te laden.
Zo ga ik elke dinsdagochtend sporten bij een fitnesscentrum in
de buurt, ook spreek ik op zondag regelmatig af met vriendinnen.
Onder het genot van een kop koffie nemen we samen de laatste
nieuwtjes door.”
Buitenmens
“Daarnaast ben ik een echt buitenmens. Ik ga graag een eind
wandelen met de hond en ben ook veel in de tuin te vinden. We
hebben een grote tuin, met veel gras, perkjes en natuurlijk de
nodige speeltoestellen voor de kinderen. Ik vind het heerlijk om
hier te schoffelen, te harken, plantjes te poten, et cetera. Dit is
totaal iets anders dan achter de computer zitten of op het bedrijf
bezig zijn en de ideale manier om je hoofd leeg te maken. In de
tuin doe ik nieuwe energie op!”
Uitbreiding tuin
“We zijn onze tuin nu een stukje aan het uitbreiden en ik ben
druk bezig om hier schetsen voor te maken. Om inspiratie op te
doen, blader ik graag een tuinboek door. Waarschijnlijk wordt
dit nieuwe stukje tuin eenvoudig en ruimtelijk van opzet, met
voldoende ruimte voor een terras en speeltoestellen en voor
kleurrijke bloemen. Ik houd vooral van hortensia’s en rozen.
Overigens vind ik het niet alleen leuk om in de tuin te werken,
maar ook om er te ontspannen. Dat hoeft niet lang te zijn; met
zijn allen koffie drinken op het terras is al op en top genieten!”
15

kerstrecept
Luxe paddenstoelenpaté op crostini
Amuse of voorgerecht voor 4 personen
Ingrediënten
20 g gedroogde paddestoelen
25 g boter
100 g wildzwijn- of kalkoenham
170 g (uitlekgewicht) schijfjes champignons
2 teentjes knoflook, fijngehakt
2 el cognac
2 tl verse dille
3 el slagroom
2 gemalen jeneverbessen
3 el grof gehakte peterselie
paar druppels truffelolie
1 klein stokbrood, in plakken
peper en zout
Colofon
Champignonswerk is een uitgave
van de Coöperatieve Nederlandse
Champignonkwekersvereniging U.A.
en verschijnt vier keer per jaar.
Bereidingswijze
Week de gedroogde paddestoelen 2 uur in een kom met heet (niet kokend) water.
Laat de geweekte paddestoelen uitlekken en bewaar 2 eetlepels van het weekvocht.
Smelt de boter in een grote koekenpan en bak de ham met de champignons bruin.
Pers de knoflook erboven uit en bak deze 1 minuut mee. Voeg de geweekte paddestoelen
en het weekvocht toe en bak al roerend gedurende 8 minuten. Schenk de
cognac erbij en bak nog 2 minuten. Haal de pan van de warmtebron en laat het
mengsel 10 minuten afkoelen. Doe het in een keukenmachine en voeg dille, slagroom,
gemalen jeneverbessen en peterselie toe. Pureer tot een paté en breng op smaak
met peper en zout en een paar druppels truffelolie. Zet de puree afgedekt in de
koelkast om op te stijven.
Rooster de plakjes stokbrood goudbruin en besmeer of bespuit ze met de champignonwildpaté.
Garneer eventueel met een paar gebakken schijfjes champignon en een
takje dille.
Redactie Aad Albers (C4C), Anne Rottink (C4C), Cor Beerepoot (CNC)
Manon Meijers (Lutèce), Ank van Lier (freelance redacteur)
Productie Ontwerpbureau SIS, Nijmegen
Drukwerk SHD Grafimedia, Swalmen
Overname van artikelen is toegestaan na goedkeuring van
CNC U.A. en met bronvermelding.
CNC U.A. is 100% aandeelhouder van C4C Holding. De volgende bedrijven zijn onderdeel van C4C Holding:
CNC
Grondstoffen
B.V.
CNC Exotic
Mushrooms
B.V.
CNC
Agricompost
B.V.
CNC
Middelharnis
B.V.
CNC Holpol
B.V.
CNC
Quality Products
Sp.z o.o.
AMCO B.V.
Lutèce
B.V.
FLM
Foodingredients
Holding B.V.
CNC U.A.
Postbus 13
6590 AA Gennep
T 0485 516541
F 0485 517823
E info@cnc.nl
pluQ B.V.