Ghij doolt dikwijls - Duizend Bommen!

‘Maar dat geeft geen problemen hoor,’ zegt Lesne, ‘want de Vlaamse
tekstfilms liggen al bij Bindels.’ (dat was in juli 1945 al het geval).
De nieuwe spelling
In deel 1 van dit artikel 8 ben ik er al uitgebreid op ingegaan: de
‘nieuwe’ spelling Marchant in Nederland, zo rond 1946. Lesne
vraagt zich in zijn brief van 13 april bezorgd af hoe nu om te gaan
met de vertalingen nu de spelling wordt veranderd. En vraagt Hergé
om onmiddelijke actie indien gewenst.
Hergé zit er als een bok bovenop. Hij antwoordt op 14 april dat er
voor Lotus zeker rekening mee moet worden gehouden alhoewel hij
de tekst net vier dagen eerder aan zijn beletteraar heeft gegeven.
Maar wat te doen met de andere vertalingen, vraagt Hergé zich af.
Eerst maar gewoon laten verschijnen en ze later, als we meer tijd
hebben, aanpassen, of ze direct aanpassen aan de nieuwe spelling
wat natuurlijk weer een hoop gedoe geeft. Hergé wacht het
antwoord blijkbaar niet af want hij heeft al diverse teksten aan zijn
‘superviseur’ ter correctie gegeven (waarschijnlijk is dit Van der
Drift) die hij vervolgens op 18 april aan Lesne stuurt. Hij vraagt wel
of meneer Louis Casterman daar nu zelf een beslissing over wil
nemen.
Op 24 april geeft Lesne een duidelijk antwoord: om het drukken niet
te vertragen, houden we vast aan de ‘Vlaamse’ spelling (De Vries en
Te Winkel) voor de eerste druk van Rotsen en Eenhoorn.
‘Maar houd je wel bezig met de aanpassingen voor de volgende
drukken. De Blauwe Lotus bijvoorbeeld, die dit jaar zal worden uitgegeven,
zal in de nieuwe spelling (Marchant) moeten zijn.’
Afb. 4c: Het 1946
voorstel gecorrigeerd
Afb. 4d: het eerste
achterplat van 1946
Frappant is dat het achterplat wel al (behalve Pharao) wordt aangepast
aan de nieuwe spelling (zie afb. 4c en 4d).
Eindelijk
Casterman geeft Hergé op 26 juni 1946 een overzicht van hun activiteiten.
Het boekblok van Eenhoorn is reeds gedrukt maar moet nog
‘gekartonneerd’ worden; Rotsen wordt gedrukt. En zoals bedacht,
worden de Franse en Vlaamse albums na elkaar gedrukt: 10.000
stuks elk! Daarna zal De Blauwe Lotus volgen met 30.000 exemplaren.
Op 3 augustus (zaterdag) meldt Lesne dat het eerste Vlaamse
album (Eenhoorn) klaar is.
Hergé krijgt er direct twee toegestuurd zodat hij ze aan zijn vertaler
kan geven (ter controle en voor bewerking naar de nieuwe spelling).
De verkoop zal waarschijnlijk pas in oktober starten met het
oog op het jaareinde. Tegelijkertijd vraagt Lesne of Hergé een lijst
kan maken van belangrijke Vlaamse kranten en tijdschriften die een
presentexemplaar toegestuurd kan worden ten behoeve van een
recensie.
Hergé spreekt in zijn antwoord zijn grote vreugde uit over het feit
dat hij twee exemplaren van de Vlaamse Eenhoorn heeft ontvangen.
Hij zal er direct één aan zijn vertaler geven en hem ook vragen de
gevraagde lijst te maken. ‘En nu maar wachten tot oktober om de
reacties af te wachten uit het Vlaamse deel van het land. Laten we
geduld betrachten...’ verzucht Hergé.
(op die lijst van recensenten kwam ook Elsevier’s Weekblad voor.
Maar Kuifje verscheen nooit in Elsevier; wel verscheen Elsevier in
Kuifje, zie afb. 5).
Afb. 5: Picaro’s 1976 HC / 6C1
20 Duizend Bommen! nr. 35 - april 2011
Lesne geeft eind augustus aan dat het programma onverminderd
wordt voortgezet: Eenhoorn (zowel Frans als Vlaams) wordt bijvoorbeeld
al herdrukt; men legt de laatste hand aan Rotsen (Frans en
Vlaams) en en vervolgens stort men zich op De Blauwe Lotus, de
grootste hap. Alles in de verkoop voor de feestdagen aan het eind
van het jaar.
Zowat een maand later belooft Lesne 25 exemplaren van De zwarte
rotsen te sturen, het album dat zojuist gedrukt is. Verder roert Lesne
de voortgang van Lotus aan: waarschijnlijk drukken eind oktober
en vervolgens eind november, begin december inbinden. En dan?
Bindels heeft niets meer om handen en we moeten natuurlijk na de
Lotus niet in een gat vallen. Hoe zit het met de Vlaamse teksten van
de albums die ook al klaar zijn?