Eindmeting ziekteverzuim textielverxorging def - Raltex

P06/403
november 2006
mw. drs. Petra G.M. Molenaar-Cox
mw. ir. Carla G.L. van Deursen
met medewerking van Jannet W. Kralt
Bureau AStri
Stationsweg 26
2312 AV Leiden
Tel.: 071 – 512 49 03
Fax: 071 – 512 52 47
E-mail: astri@astri.nl
Website www.astri.nl
ZIEKTEVERZUIM EN WAO-INSTROOM
IN DE LINNENVERHUUR-, WASSERIJ-
EN TEXTIELREINIGINGSBEDRIJVEN
Eindmeting

INHOUDSOPGAVE
1 INLEIDING 1
1.1 Aanleiding voor het onderzoek 1
1.2 Vraagstelling 2
2 METHODE VAN ONDERZOEK 7
2.1 Opzet in het kort 7
2.2 Omvang van de steekproef 7
2.3 Inhoud van de vragenlijst 8
2.4 Wijze van benadering bedrijven 9
2.5 Respons 10
2.6 Analyse 13
3 KENMERKEN VAN BEDRIJVEN EN VERZUIMREGISTRATIE 15
3.1 Kenmerken van de deelnemende bedrijven 15
3.2 Beschikbaarheid van verzuimregistraties en verzuimoverzichten 19
3.3 Gehanteerde definities van ziekteverzuim 20
3.4 Aanleveringvorm, informatiebron en volledigheid
verzuimgegevens 25
4 EINDMETING: ZIEKTEVERZUIM EN WAO IN DE EERSTE HELFT VAN
2006 27
4.1 Ziekteverzuimpercentage in de eerste helft van 2006 27
4.2 Meldingsfrequentie in de eerste helft van 2006 31
4.3 Ziekteverzuim van mannen en vrouwen 33
4.4 Afwezigheid wegens zwangerschaps- en bevallingsverlof 34
4.5 Percentage verzuimers langer dan 365 dagen als indicatie voor
WAO-instroom 35
5 VERGELIJKING 2003-2006 39
5.1 Kenmerken van de steekproeven 39
5.2 Ziekteverzuim 39
5.3 Percentage langdurig zieken 42
6 SAMENVATTING 43
BIJLAGE 1: TEKST VAN DE VOORAANKONDIGINGSBRIEF 51
BIJLAGE 2: TEKST VAN DE BEGELEIDENDE BRIEF BIJ DE VRAGENLIJST 55
BIJLAGE 3: DE VRAGENLIJST 57

1 INLEIDING
1.1 Aanleiding voor het onderzoek
Op 21 november 2002 hebben de overheid en de sociale partners in de branche
Linnenverhuur-, wasserij- en textielreinigingsbedrijven een arboconvenant gesloten.
Hierin zijn afspraken gemaakt over onder meer vermindering van geluid, fysieke
belasting, werkdruk, ziekteverzuim en WAO-instroom en verbetering van
het klimaat. In de branche worden twee sectoren onderscheiden, namelijk de linnenverhuur-
en wasserijbedrijven en de textielreinigingsbedrijven (stomerijen). De
sector linnenverhuur- en wasserijbedrijven bestaat uit circa 100 ondernemingen
met 150 vestigingen, met een totaal van 6.000 tot 7.000 werknemers. De sector
textielreinigingsbedrijven telt zo’n 600 ondernemingen, 850 vestigingen en
circa 3.000 werknemers.
In het arboconvenant zijn over het ziekteverzuim en de WAO-instroom de volgende
afspraken gemaakt.
1. Aan het einde van de convenantperiode (dit is 1 juli 2006) is het ziekteverzuimpercentage
(exclusief vangnet) gereduceerd met 15 procent ten opzichte
van de beginperiode.
2. Aan het einde van de convenantperiode is de WAO-instroom gereduceerd
met 15 procent ten opzichte van de beginperiode.
AStri heeft van de BBC de opdracht gekregen te evalueren of deze afspraken gerealiseerd
worden. Dit is gebeurd door het verzuim en de WAO-instroom over
twee tijdstippen te meten: het gehele jaar 2003 (nulmeting) en het eerste halfjaar
van 2006 (eindmeting). Omdat per 1 januari 2004 de verplichte loondoorbetalingsperiode
voor werkgevers is verlengd van één naar twee jaar, en daarbij de
WAO is vervangen door de WIA, is het niet mogelijk om de WAO-instroomcijfres
van 2003 en 2006 te vergelijken. In plaats daarvan wordt het percentage werknemers
dat langer dan 1 jaar ziek is gebruikt, als indicatie voor de WAOinstroom.
1

2
Dit rapport doet verslag van de eindmeting, waarbij de uitkomsten vergeleken
worden met de nulmeting 1 . Ook worden conclusies getrokken over het effect
van het arboconvenant op het ziekteverzuim en de WAO-instroom.
1.2 Vraagstelling
Algemeen
De nulmeting van het ziekteverzuim en de WAO-instroom had betrekking op het
eerste loopjaar van het arboconvenant (2003). Het was immers niet te verwachten
dat de convenantmaatregelen al in het eerste jaar effect zouden hebben op
het ziekteverzuim en de WAO-instroom. Er gaat enige tijd overheen voordat op
brancheniveau afgesproken maatregelen resulteren in beleid en maatregelen in de
afzonderlijke bedrijven. Vervolgens gaat er enige tijd overheen voordat de verbeterde
arbeidsomstandigheden merkbare gezondheidseffecten bij de werknemers
te zien geven. Introductie van nieuw verzuimbeleid in een bedrijf kan in principe
wel meteen tot een lager ziekteverzuim leiden, maar in de regel vinden introducties
van nieuw verzuimbeleid dus niet al in het eerste convenantjaar plaats.
Daarom is als periode voor de nulmeting het eerste convenantjaar gekozen.
Het idee van een keten van beleidsreacties, waarbij het ziekteverzuim en de
WAO-instroom, is uitgewerkt in navolgend model.
1 Molenaar-Cox P.G.M. en C.G.L. van Deursen (2004). Ziekteverzuim en WAO-instroom in de linnenverhuur-,
wasserij- en textielreinigingsbedrijven, nulmeting 2003. Den Haag: Ministerie van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Schema: beleidsketen arboconvenant
MINDER BLOOTSTELLING
WERKNEMERS AAN
ARBEIDSRISICO’S
MINDER BLOOTSTELLINGS-
GEVOLGEN
= betere gezondheid van
werknemers
ARBOCONVENANT
IMPLEMENTATIE
BEDRIJFSBELEID
arbo & verzuim
MINDER ZIEKMELDINGEN
SNELLERE HERVATTING
LAGER ZIEKTEVERZUIM
MINDER WIA/WAO-INSTROOM
Eindmeting over eerste half jaar 2006
De eindmeting van het ziekteverzuim en de WAO-instroom heeft in de laatste
jaar van het arboconvenant plaats gevonden (de convenantsperiode eindigt op
31 december 2006). De eindmeting had betrekking op het eerste half jaar van
2006. De reden daarvoor is dat de eindevaluatie voor 1 januari 2007 afgerond
moet zijn. Het is geen probleem om een ziekteverzuimcijfer dat is berekend over
een heel kalenderjaar te vergelijken met een halfjaarcijfer, zolang in het halfjaarcijfer
zowel een winter- als een zomerkwartaal zijn opgenomen (zoals in de
eindmeting voor deze sector het geval is). In dat geval zijn er immers geen storende
seizoensinvloeden.
3

4
De onderzoeksvragen van deze nulmeting zijn als volgt geformuleerd:
Wat is voor de branche als geheel en voor de sector linnenverhuur- en wasserijbedrijven
en de sector textielreinigingsbedrijven afzonderlijk, over het eerste half
jaar van 2006:
1. het ziekteverzuimpercentage in- en exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof,
voor mannen en vrouwen?
2. het WAO-instroompercentage?
In de praktijk is de WAO-instroom in 2006 niet meer rechtstreeks te vergelijken
met die in 2003. In de eerste plaats is de wachttijd voor de WAO is tussen 2003
en 2006 verlengd van één naar twee jaar. In de tweede plaats is de WAO verander
in de WIA. Het verschil met de WAO is dat de toetredingscriteria zijn met het
aangepast Schattingsbesluit strenger geworden en dat ‘het drempelpercentage’
waarboven men recht op een uitkering heeft verhoogd is van 15 naar 35 procent
arbeidsongeschiktheid. Door beide wetswijzigingen is de ‘WAO-instroom’ landelijk
sterk gedaald na 2003. Om deze reden wordt voor deze evaluatie het ‘WAOinstroompercentage’
het percentage werknemers dat 12 maanden of langer ziek
is vergeleken.
Verdere specificaties en randvoorwaarden van de BBC
De BBC heeft daarnaast gevraagd het verzuimpercentage en de WAO-instroom
uit te splitsen naar bedrijfsomvang. Vooraf is aangegeven dat zowel de nulmeting
als de eindmeting gebaseerd moeten worden op geaggregeerde verzuimgegevens,
op te vragen via een enquête onder een representatieve groep bedrijven
van voldoende omvang. Als algemene randvoorwaarde voor de opzet is gesteld
dat op een zo simpel als mogelijke wijze, een representatieve en betrouwbare
nulmeting wordt verricht. Het onderzoek is zodanig opgezet dat het herhaalbaar
is. Daardoor kan nu, eind 2006, vastgesteld kunnen worden of de reductiedoelstellingen
van 15 procent gehaald zijn.
Indeling van het rapport
In hoofdstuk 2 wordt de methode van het onderzoek beschreven met een specificatie
van de respons en de non-respons. Hoofdstuk 3 beschrijft de kenmerken
van de deelnemende bedrijven en hun verzuimregistratie. In hoofdstuk 4 wordt
de hoogte van het ziekteverzuim en de WAO-instroom gegeven. In hoofdstuk 5
worden vergelijkingen gemaakt tussen 2003 en 2006 en worden conclusies ge-

trokken over het halen van de doelstelling van 15 procent reductie. Hoofdstuk 6
vormt een samenvatting van het onderzoek, waarbij de belangrijkste cijfers in
grafieken worden weergeven.
5

2 METHODE VAN ONDERZOEK
2.1 Opzet in het kort
Voor de bepaling van de ziekteverzuimkengetallen is begin september 2006 een
schriftelijke enquête uitgezet onder alle linnenverhuur- en wasserijbedrijven in
Nederland en een steekproef van textielreinigingsbedrijven. In het vervolg duiden
wij de linnenverhuur- en wasserijbedrijven aan met ‘wasserijen’ en de textielreinigingsbedrijven
met ‘stomerijen’. Twee weken na verzending is gestart met telefonische
rappellering. Wanneer dat nodig was, is een bedrijf meerdere malen
gerappelleerd.
2.2 Omvang van de steekproef
Aan te schrijven aantal bedrijven en steekproefkader
Voor de steekproeftrekking heeft de projectorganisatie haar adressenbestand beschikbaar
gesteld. Dit adressenbestand bevat 563 (in 2003 nog 641) ondernemingen
en vestigingen. Het bestand omvat niet de hele sector, maar wel een
grote meerderheid. Het betreft de bedrijven die bij een werkgeversorganisatie zijn
aangesloten en ‘zelfmelders’ voor het arboconvenant. Van de 392 stomerijen
hebben er 93 aan de nulmeting deelgenomen en van 30 is tijdens de nulmeting
gebleken dat het zelfstandigen zonder personeel betreft. Deze zzp’ers niet meegenomen
in de steekproeftrekking. Degenen die aan de nulmeting hebben deelgenomen,
zijn juist allemaal meegenomen in de ‘steekproef’. Uit de resterende
269 adressen is een aselecte steekproef van 157 getrokken, om samen met de
93 bedrijven die aan de nulmeting deelnamen, op 250 uit te komen. In tabel 2.1
is het aantal beschikbare ondernemingen en het aantal aangeschreven ondernemingen
(en vestigingen) per sector weergegeven. De aangeschreven wasserijen
betreffen alle bedrijven die in het adressenbestand opgenomen waren. De zes
grote wasserijen zijn op centraal niveau aangeschreven. In de sector textielreinigingsbedrijven
bestaan geen grote concerns 2 .
2 Wel bestaan er in deze sector franchiseketens, die soms verzuimcijfers voor alle bij de keten
aangesloten bedrijven kunnen leveren.
7

8
Tabel 2.1 Steekproefaantallen eindmeting ziekteverzuim
sector
beschikbare
adressen
aangeschreven
bedrijven
aantal
vestigingen
wasserijen 171 96 171
stomerijen 392 250 252
totaal 563 345 423
2.3 Inhoud van de vragenlijst
In de vragenlijst is de informatie opgevraagd die nodig is om de gewenste verzuimgegevens
te berekenen. Het betreft de volgende gegevens:
- naam-, adres- en woonplaatsgegevens en emailadres van de invuller;
- verzuimpercentage of aantal verzuimdagen in- en exclusief zwangerschap
over de eerste helft van 2006 (totaal en mannen en vrouwen afzonderlijk);
- meldingsfrequentie of aantal ziekmeldingen over de eerste helft van 2006
(totaal en voor mannen en vrouwen afzonderlijk);
- aantal personen dat in de eerste helft van 2006 de grens van 1 jaar aaneengesloten
dagen verzuim bereikte;
- aantal personen dat in de eerste helft van 2006 de grens van 2 jaar verzuim
bereikte, onderverdeeld naar: geen WIA-uitkering, gedeeltelijke WIA-uitkering
(WGA), tijdelijk volledige WIA-uitkering (WGA), blijvend volledige WIAuitkering
(IVA), uitslag WIA-keuring onbekend;
- gehanteerde definities van de opgegeven ziekteverzuimkengetallen (op 7 verschillende
punten: tijdseenheid van registratie, wijze waarop gedeeltelijk verzuim
geteld wordt, wijze waarop therapeutisch werken geteld wordt, toepassing
parttimercorrectie, al dan niet afkappen bij 365 dagen, al dan niet meerekenen
zwangerschapsgerelateerd verzuim);
- aantal personeelsleden/personeelssterkte en aantal formatieplaatsen/fulltimerequivalenten
op 1 januari 2006 en 30 juni december 2006 (totaal en
mannen en vrouwen afzonderlijk).
Opgave verzuim zover mogelijk conform landelijke standaard
In 1996 zijn in Nederland nieuwe standaard rekenregels voor het meten van ziekteverzuim
afgesproken. Deze zijn vastgelegd in de zogenoemde PUV-standaard

(Projectgroep Uniformering Verzuimgrootheden) 3 . Enkele kenmerken van de berekening
van het verzuimpercentage volgens de PUV-standaard zijn:
- gedeeltelijk verzuim wordt naar rato van de verzuimde werktijd meegeteld;
- verzuim van parttimers wordt naar rato van de aanstellingsomvang meegewogen
in de gemiddelden;
- therapeutisch werken wordt als volledig verzuim meegerekend;
- zwangerschaps- en bevallingsverlof wordt ofwel niet meegerekend, ofwel er
worden twee percentages berekend, namelijk in- en exclusief zwangerschap;
- verzuim dat de duur van 365 dagen overschrijdt, wordt niet meegerekend.
Onze ervaring is dat lang niet alle bedrijven en arbodiensten het verzuimpercentage
geheel volgens deze standaard berekenen. In de vragenlijst is er daarom
voor gekozen om de bedrijven het verzuim zoveel als mogelijk volgens de PUVstandaard
op te laten geven, maar afwijkingen hiervan ook te accepteren. In de
vragenlijst wordt gevraagd welke definities men hanteert bij de opgave, met
daarbij aangegeven welke, indien men hierin een keuze heeft, onze voorkeur
heeft. Hierdoor kan in de analysefase nagegaan worden in hoeverre er afwijkingen
zijn en wat dit globaal betekent voor de hoogte van het ziekteverzuim.
Voor monitoringdoeleinden maakt het niet uit of de verzuimcijfers al dan niet op
uniforme definities gebaseerd zijn. Dit op voorwaarde dat zich in de nulmeting en
in de eindmeting vergelijkbare definitieverschillen voordoen. Tenzij bedrijven of
hun arbodiensten op grote schaal op andere verzuimregistratiesystemen of andere
definities overgaan, zal aan deze voorwaarde voldaan kunnen worden.
2.4 Wijze van benadering bedrijven
Verzending vooraankondiging
De geselecteerde bedrijven zijn een week voorafgaand aan de verzending van de
vragenlijsten op de hoogte gesteld van het onderzoek via een vooraankondigingbrief
(zie bijlage 1). Deze mailing is medio augustus 2006 verzorgd door AStri.
De tekst van deze vooraankondiging is opgesteld in overleg met de projectorganisatie.
De brief is gestuurd uit naam van en op briefpapier van de projectorganisatie.
3 Projectgroep Uniformering Verzuimgrootheden (1996). Berekening van ziekteverzuim: standaard
voor verzuimregistratie (PUV). Amsterdam: Nederlands Instituut voor Arbeidsomstandigheden.
9

10
Verzending vragenlijst
De vragenlijst (zie bijlage 3) is eind augustus 2006 door AStri verstuurd, met een
begeleidende brief van AStri zelf (zie bijlage 2) en een portvrije antwoordenvelop
waarmee de vragenlijst geretourneerd kon worden. Voor de kaft van de vragenlijst
is papier met het logo van de projectorganisatie gebruikt. De schriftelijke
vragenlijsten zijn per post verzonden. Daarnaast is de mogelijkheid geboden om
per e-mail een digitale versie van de vragenlijst op te vragen (in Word), deze digitaal
in te vullen en per e-mail aan te retourneren. Van deze mogelijkheid heeft
één bedrijf gebruik gemaakt.
Telefonische rappellering
Om een zo hoog mogelijke respons te realiseren is twee weken na het verzenden
van de vragenlijsten begonnen met het telefonisch rappelleren van bedrijven
waarvan nog geen ingevulde vragenlijst was ontvangen. Daartoe moesten eerst
de telefoonnummers opgezocht worden, omdat deze ontbraken in het adressenbestand.
De telefonische rappellering liep door tot eind september. Voor alle bedrijven
die nog niet gereageerd hadden is ten minste één belpoging gedaan.
Tijdens het telefonisch contact is nagegaan of de vragenlijst bij de juiste persoon
terecht is gekomen, is er zonodig voor gezorgd dat dit alsnog gebeurde, zijn
eventuele technische inhoudelijke vragen beantwoord en is zonodig het belang
van het onderzoek benadrukt. In enkele gevallen is de vragenlijst telefonisch afgenomen.
2.5 Respons
Overzicht respons en non-respons
In tabel 2.2 wordt een volledig overzicht gegeven van de respons, non-respons
en oneigenlijke respons. Daarbij is, net als in het adressenbestand het geval is,
uitgegaan van vestigingsniveau. De zes ondernemingen die op concernniveau zijn
aangeschreven tellen dus mee voor het aantal vestigingen dat met de vragenlijst
vertegenwoordigd wordt 4 .
Deel steekproef betreft zelfstandigen zonder personeel
Van 30 ondernemingen is uit de geretourneerde vragenlijst of tijdens het telefonische
rappel duidelijk geworden dat het eenmansbedrijven (ofwel zelfstandigen
zonder personeel) betreft. Omdat ziekteverzuim per definitie betrekking heeft op
personeel in loondienst, vallen zij buiten de doelgroep van dit onderzoek.
4 Elk van deze zes ondernemingen heeft de vragenlijst ingevuld geretourneerd.

Deel steekproef was niet bereikbaar
Zoals in tabel 2.2 te zien is onder de kop ‘non-respons’, waren 64 bedrijven niet
bereikbaar. Naast bedrijven waarvan de vragenlijst onbestelbaar retour kwam,
geen telefoonnummer gevonden kon worden of het telefoonnummer afgesloten
bleek te zijn, rekenen wij hiertoe ook bedrijven waar de telefoon na meerdere
malen proberen niet werd opgenomen. Bij het berekenen van het responspercentage
gaan wij ervan uit dat al deze bedrijven niet meer actief zijn. Zij worden
daarom niet tot de doelgroep van dit onderzoek gerekend.
Redenen van non respons
In totaal zijn er 184 bedrijven waarvan we aannemen dat die wel tot de doelgroep
behoren, maar waarvan we geen vragenlijst hebben ontvangen. De redenen
zijn uiteenlopend. We slaagden er bijvoorbeeld niet altijd in om binnen de
looptijd van het veldwerk de juiste persoon te spreken te krijgen, er waren bedrijven
die beloofden de vragenlijst terug te sturen, maar dat uiteindelijk niet deden,
en de ‘gebruikelijke argumenten’ zoals ‘te druk’ of ‘ziet nut van onderzoek
niet in’.
Tabel 2.2 Overzicht respons, gebaseerd op vestigingen
11
wasserijen stomerijen totaal
aantal aangeschreven vestigingen bedrijven 171 252 423
respons (=bruikbare vragenlijsten) 75 76 151
- schriftelijk (vragenlijst) 74 56 130
- telefonisch (n.a.v. rappel) 1 20 21
non-respons 92 150 242
niet bereikbaar (=oneigenlijke non-respons) 16 48 64
wel bereikt (=‘echte’ non-respons) 82 102 184
éénmansbedrijven (=oneigenlijke (non)respons) 4 26 30
responspercentage
- bruto 44% 30% 36%
- netto 50% 43% 46%

12
Bruto respons: 36 procent
In totaal is van 151 van de 423 aangeschreven ondernemingen (waarbij concerns
zijn geteld naar het aantal vestigingen) een bruikbare vragenlijst verkregen.
Het bruto responspercentage komt hiermee op 36.
Netto responspercentage: 46 procent
Voor de representativiteit van de respondenten is niet het bruto, maar het netto
responspercentage van belang. Hiermee bedoelen we het percentage bruikbare
enquêtes ten opzichte van de feitelijke doelgroep. Hiertoe rekenen we alleen de
actieve bedrijven met één of meer werknemers in loondienst. Wanneer de eenmansbedrijven
en de niet bereikbare bedrijven buiten beschouwing worden gelaten,
resteert een netto steekproef van 329 bedrijven (151 wasserijen en 178
stomerijen). In totaal retourneerden 151 bedrijven/vestigingen een ingevulde,
bruikbare vragenlijst, wat neerkomt op een responspercentage van 46. Uitgesplitst
naar sectoren is het responspercentage voor de wasserijen 50 en voor de
stomerijen 43. De representativiteit van de steekproef is hiermee niet optimaal.
Ondanks intensieve telefonische rappellering is het dus niet helemaal gelukt om
een respons van meer dan 50 procent te halen.
Vergelijking respons met 2003
In 2003 hebben we een respons van 67 procent gerealiseerd, tegenover 46 procent
nu. De oorzaken daarvan zijn niet helemaal duidelijk. De benaderingswijze,
de inhoud van de vragenlijst en de intensiteit van de rappellering zijn in beide jaren
gelijk geweest. Wel kunnen we aangeven dat bij het telefonisch rappelleren
opvallend vaak werd aangegeven dat het bedrijf niet langer bestaat of is samengevoegd
met een ander bedrijf. Ook bemerkten we bij sommigen een vermoeidheid
met betrekking tot arboconvenantactiviteiten.
Schriftelijke versus telefonische invulling van de vragenlijst
Bij 21 bedrijven (20 stomerijen en 1 wasserij) is de vragenlijst telefonisch afgenomen.
Dit is gebeurd bij bedrijven die niet voornemens waren om de vragenlijst
in te vullen en op te sturen, maar wel bereid waren enige informatie door te geven
mits het niet teveel tijd zou vergen. Om de contactpersoon niet onnodig lang
op te houden is daarom niet de hele vragenlijst vraag voor vraag doorgelopen. Er
is alleen geïnformeerd naar de belangrijkste cijfers, te weten ziekteverzuimcijfers
en omvang van het personeelsbestand. Een meerderheid van deze bedrijven had
geen ziekteverzuim in de eerste helft van 2006.

2.6 Analyse
Controle tijdens data-entry
De data-entry is verricht door een onderzoeker van AStri. Tijdens het invoeren
van de vragenlijsten in de SPSS-datamatrix is kritisch gekeken naar de gegeven
antwoorden, met name naar de verzuimcijfers en personeelsaantallen. Daarbij is
nagegaan of de antwoorden intern consistent zijn. Wanneer bijvoorbeeld is aangegeven
dat het verzuim in uren wordt opgegeven, is bekeken of het aantal opgegeven
uren in lijn is met het aantal personeelsleden.
Analyses worden verricht op 121 vragenlijsten/cases
De analyses zijn verricht met het statistisch verwerkingspakket SPSS. Bedrijven
konden naar keuze het verzuimpercentage of het aantal verzuimdagen of -uren
opgeven. In de laatste twee gevallen berekenden wij het verzuimpercentage zelf
binnen SPSS. Hetzelfde geldt voor de meldingsfrequentie. Alle bewerkingen en
berekeningen zijn vastgelegd in programmeersyntaxen en daarmee controleerbaar
en herhaalbaar. Doordat een aantal bedrijven cijfers op concernniveau heeft
geleverd is het aantal cases dat zal worden meegenomen in de analyses lager
dan het aantal cases in het responsoverzicht. In tabellen zal zoveel mogelijk worden
aangegeven op hoeveel werknemers en op hoeveel vestigingen/bedrijven de
cijfers betrekking hebben. De analyses hebben betrekking op 121 cases die in
totaal 151 vestigingen vertegenwoordigen.
13

3 KENMERKEN VAN BEDRIJVEN EN VERZUIMREGISTRATIE
In de vragenlijst is niet alleen gevraagd naar informatie die nodig is voor de bepaling
van het verzuimpercentage en de meldingsfrequentie, maar ook naar hieraan
gerelateerde relevante achtergrondinformatie. Hiervan wordt in dit hoofdstuk
verslag gedaan, verwijzend naar het vraagnummer in de vragenlijst (zie bijlage
3). De gegevens waarover gerapporteerd wordt hebben betrekking op 121 vragenlijsten
die 151 vestigingen vertegenwoordigen (zie ook hoofdstuk 2).
3.1 Kenmerken van de deelnemende bedrijven
Gegevens van de invuller van de vragenlijst en bedrijfsnaam (vragen 1 en 2)
De eerste vragen uit de vragenlijst betreffen de naam, het telefoonnummer, de
functie en het emailadres van de invuller van de vragenlijst en de naam van het
bedrijf. Hiermee zouden wij navraag kunnen doen in geval de antwoorden onduidelijk
of inconsequent waren. Dit bleek in twee gevallen nodig te zijn. Van de
verzamelde gegevens is een lijst aangelegd met het oog op het mailen van dit
rapport. Van 77 bedrijven is het e-mailadres verkregen, zodat we hen dit rapport
kunnen mailen.
Sector binnen de branche (vraag 3)
Van niet alle bedrijven was vooraf met zekerheid bekend of ze binnen het adressenbestand
waaruit de steekproef getrokken is, in de juiste sector zijn ondergebracht:
’linnenverhuur en wasserijen’ of ‘textielreiniging (stomerijen)’. Daarom is
daarnaar in de vragenlijst nogmaals geïnformeerd. Onderstaande tabel laat zien
dat de vooraf veronderstelde indeling niet helemaal overeen kwam met de opgave
van de bedrijven zelf.
15

16
Tabel 3.1 Verdeling naar sector volgens adressenbestand en volgens bedrijven
zelf
sector volgens eigen
sector volgens adressenbestand
opgave bedrijven ↓ wasserijen stomerijen totaal
wasserijen 41 4 45 (37%)
stomerijen 2 54 56 (46%)
combinatie 4 16 20 (17%)
totaal 47 (39%) 74 (61%) 121 (100%)
Bij het bepalen van de respons per branche is uitgegaan van de branche-indeling
zoals die vooraf werd verondersteld te zijn (dus zoals in het gebruikte adressenbestand
was aangegeven: 39 procent wasserijen en 61 procent stomerijen). Tijdens
het analyseren is uitgegaan van de opgave van de bedrijven zelf (37 procent
wasserijen, 56 procent stomerijen en 17 procent combinaties van beiden).
Deze verdeling wijkt komt ongeveer overeen met die in 2003. Toen bestond de
steekproef voor 35 procent uit wasserijen, voor 50 procent uit stomerijen en
voor 15 procent uit combinaties.
Organisatievorm van het bedrijf (vraag 4)
De bedrijven is gevraagd of ze zelfstandig zijn, een onderdeel van een concern
zijn of deel uitmaken van een franchiseketen.
Het resultaat is als volgt:
- 86 procent van de gevallen betreft een zelfstandig bedrijf,
- 13 procent is (onderdeel van) een concern,
- 1 procent is een franchisebedrijf.
In de sector ‘stomerijen’ en in de sector ‘combinatie wasserij/stomerij’ is ongeveer
95 procent van de deelnemende bedrijven zelfstandig. Ook in de sector
‘wasserijen’ betreft het voor het merendeel (71 procent) zelfstandige bedrijven,
maar er is hier ook een groot aantal bedrijven dat bij een concern hoort (29 procent).
Onderdeel van een franchiseketen is geen enkele wasserij of combinatiebedrijf
en 2 procent van de stomerijen.
Omvang van het bedrijf (op basis van vraag 23)
In tabel 3.2 zijn de aantallen en de bijbehorende percentages bedrijven weergegeven,
uitgesplitst naar omvang van het bedrijf en sector. De tabel toont dat bijna
driekwart (73 procent) meer dan 10 werknemers heeft. Bij de stomerijen

daarentegen heeft 89 procent juist mínder dan 10 werknemers. Ook de gemiddelde
bedrijfsomvang per sector laat goed zien dat de wasserijen (met gemiddeld
95 werknemers) gemiddeld veel grotere bedrijven zijn dan de stomerijen (met
gemiddeld 4 werknemers).
Tabel 3.2 Deelnemende bedrijven per sector, naar bedrijfsomvang (aantallen en
procentuele verdeling)
bedrijfsomvang (aantal bedrijven)
17
wasserijen stomerijen combinatie totaal
1-5 werknemers 8 48 8 64
6-10 werknemers 4 2 2 8
11-50 werknemers 17 6 8 31
>50 werknemers 16 0 2 18
totaal aantal bedrijven 45 56 20 121
gemiddeld aantal werknemers 95 4 18 40
bedrijfsomvang (%)
1-5 werknemers 18% 86% 40% 53%
6-10 werknemers 9% 3% 10% 6%
11-50 werknemers 38% 11% 40% 26%
>50 werknemers 35% 0% 10% 15%
totaal 100% 100% 100% 100%
In tabel 3.3 zijn de aantallen en bijbehorende percentages werknemers bij de
deelnemende bedrijven weergeven, uitgesplitst naar branche en bedrijfsomvang.
Met een voorbeeld wordt duidelijk gemaakt hoe deze tabel gelezen dient te worden:
bij de 8 wasserijbedrijven uit tabel 3.2 die in de grootteklasse ‘1-5 werknemers’
vallen, werken in totaal 28 personen (tabel 3.3). Deze 28 personen vormen
slechts een klein deel van het totale aantal werknemers (4.297) in de wasserijsector:
circa 0,6 procent. Uit de tabel wordt duidelijk dat de meeste werknemers
in de wasserijen (circa 89 procent) bij een groot bedrijf werken (met
meer dan 50 werknemers op concernniveau). Dit betekent ook dat het gemiddelde
ziekteverzuimpercentage voor deze sector grotendeels een weerspiegeling zal

18
zijn van het verzuim bij de grote bedrijven 5 . Hetzelfde zal gelden voor het totaalcijfer,
omdat de sector wasserijen veel meer werknemers heeft dan de sector
stomerijen.
Tabel 3.3 Werknemers in de deelnemende bedrijven per sector, naar bedrijfsomvang
(aantallen en procentuele verdeling)
aantal werknemers
wasserijen stomerijen combinatie totaal
1-5 werknemers 28 102 14 144
6-10 werknemers 37 14 18 69
11-50 werknemers 417 115 192 724
>50 werknemers 3.815 0 141 3.956
totaal 4.297 231 365 4.893
percentage werknemers
1-5 werknemers 0,6% 44,1% 3,8% 2,9%
6-10 werknemers 0,9% 6,1% 4,9% 1,4%
11-50 werknemers 9,7% 49,8% 52,6% 14,8%
>50 werknemers 88,8% 0,0% 38,6% 80,9%
totaal 100% 100% 100% 100%
Ziekteverzuimverzekering (vraag 14)
Ongeveer 50 procent van de bedrijven in dit onderzoek geeft aan verzekerd te
zijn tegen loondoorbetaling bij ziekteverzuim (in 2003 was dat 47 procent), terwijl
26 procent verklaart niet een dergelijke verzekering te hebben. Van de overige
24 procent is niet bekend of er een ziekteverzuimverzekering is afgesloten,
omdat zij deze vraag in de enquête niet beantwoord hebben 6 .
5
Het branchecijfer is niet het gemiddelde van bedrijfspercentages, maar het gemiddelde van alle
werknemers in de branche.
6
Deze vraag is niet gesteld aan bedrijven die tijdens de rappelleringsronde telefonisch verzuimcij-
fers hebben doorgegeven.

3.2 Beschikbaarheid van verzuimregistraties en verzuimoverzichten
Ziekteverzuimregistratie binnen het bedrijf (vraag 5)
In tabel 3.4 wordt aangegeven of en hoe het ziekteverzuim wordt vastgelegd
binnen het bedrijf 7 . Meer dan een derde deel van de bedrijven in deze eindmeting
(36 procent) geeft aan dat zij het ziekteverzuim zelf niet systematisch vastleggen.
Het gaat hierbij voornamelijk om kleine bedrijven (bijna 90 procent heeft
maximaal 5 werknemers) die niet of zeer weinig te maken hebben gehad met
ziekteverzuim (het gemiddelde verzuimpercentage van deze bedrijven is 0,58).
Tabel 3.4 Wijze van vastleggen ziekteverzuim binnen het bedrijf
registratiewijze aantal %
soort verzuimregistratie
geen ziekteverzuimregistratie 44 36%
verzuimregistratie in Excel 27 22%
verzuimregistratie binnen personeelsinformatie- of salarissysteem 25 21%
verzuimregistratie met papieren systeem 21 17%
verzuimregistratie met speciaal softwarepakket 16 13%
verzuimregistratie via accountant/boekhouder 4 3%
verzuimregistratie via arbodienst 3 2%
aantal vormen van verzuimregistratie
geen ziekteverzuimregistratie 44 36%
één registratiewijze 58 48%
twee registratiewijzen 19 16%
totaal 121 100%
Verzuimoverzichten van de arbodienst (vraag 6)
Gevraagd is of het bedrijf van de arbodienst informatie ontvangt over de hoogte
van het ziekteverzuim in het bedrijf. Hierbij is het zelf opvragen van deze informatie
via internet ook als ‘ja’ gerekend. Ongeveer 69 procent ontvangt dit soort
informatie. Bedrijven die dit soort informatie niet van de arbodienst ontvangen
zijn in meerderheid (bijna 80 procent) kleine bedrijven, met maximaal 10 werknemers.
Er zijn acht bedrijven die geen eigen verzuimregistratie hebben, maar
wel informatie van de arbodienst ontvangen.
19

20
83 procent beschikt over (gegevens uit) verzuimregistratie
In totaal heeft 83 procent van alle bedrijven een interne (binnen het bedrijf zelf)
verzuimregistratie en/of ontvangt verzuimoverzichten van de arbodienst. In tegenstelling
tot 2003 bestaat er op dit punt geen groot verschil tussen de twee
sectoren: bij de stomerijen beschikt 74 procent over gegevens uit een ziekteverzuimregistratie,
bij de wasserijen is dit 91 procent 7 .
3.3 Gehanteerde definities van ziekteverzuim
In deze paragraaf worden beschreven in hoeverre de deelnemende bedrijven het
verzuim hebben opgegeven volgens de landelijke rekenregels voor verzuimregistratie.
Deze vragen zijn uitsluitend voorgelegd aan bedrijven die aangaven verzuiminformatie
te hebben (via een eigen verzuimregistratie of via de arbodienst).
Een deel van deze bedrijven heeft geen ziekteverzuim in de eerste helft van
2006. Van deze bedrijven is relatief vaak onbekend welke definities ze hanteren:
ofwel ze vullen ‘weet niet’ in bij de betreffende vragen, ofwel de vragenlijst is
telefonisch afgenomen waarbij deze vragen zijn overgeslagen. Omdat deze bedrijven
geen ziekteverzuim hebben, zijn de definities ook niet van belang voor de
onderlinge vergelijkbaarheid: nulverzuim is per definitie PUV-conform. In deze paragraaf
worden daarom alleen de antwoorden verwerkt van de bedrijven die beschikken
over een verzuimoverzicht van de arbodienst en/of een eigen registratie,
die ook daadwerkelijk informatie over de hoogte van het ziekteverzuim hebben
gegeven in de vragenlijst èn waar het ziekteverzuim hoger is dan 0 procent.
Dit is voor 43 bedrijven het geval.
Eenheid waarin men het ziekteverzuim registreert (vraag 7)
In de vragenlijst moest worden aangegeven of men het verzuim registreert in
werkuren, vaste werkdagen (5 dagen per week), variabele werkdagen (afhankelijk
van de werkdagen van de individuele werknemer) of in kalenderdagen. De registratiewijzen
zijn als volgt:
- werkuren 24x
- vaste werkdagen 10x
- variabele werkdagen 3x
- kalenderdagen 5x
- onbekend 1x
De meeste bedrijven registreren het verzuim in werkuren, dus alle wegens ziekteverzuim
gemiste werkuren. Als men aangeeft het verzuim in vaste werkdagen
7 Hoewel dit verschil aanzienlijk lijkt, is het statistisch niet significant.

te registreren wordt hiermee bedoeld dat voor elke medewerker (ongeacht hoeveel
dagen deze werkt) hetzelfde aantal werkdagen wordt geteld tussen ziek- en
herstelmelding. Voor de hoogte van het ziekteverzuimpercentage maakt het niet
uit in welke eenheid het verzuim wordt geregistreerd, mits daar waar relevant de
parttimercorrectie wordt toegepast (zie hieronder).
Toepassing van parttimercorrectie (vraag 8)
Gevraagd is of op het ziekteverzuimpercentage een parttimercorrectie wordt toegepast.
Dit is van belang wanneer het ziekteverzuim wordt geregistreerd in vaste
werkdagen of in kalenderdagen. De parttimerfractie wordt berekend als het aantal
werkuren volgens het contract, gedeeld door het aantal werkuren bij een fulltime
aanstelling. In onze berekening gaan wij ervan uit dat een fulltime aanstelling
in deze branche 36 uur betreft. Toepassing van de parttimercorrectie wil
zeggen dat het ziekteverzuim van werknemers naar rato van hun parttimerfractie
is meegenomen bij het opgegeven bedrijfsverzuimpercentage (of het aantal verzuimdagen).
Het verzuim van parttimers telt hierdoor minder zwaar mee in het
gemiddelde dan dat van fulltimers.
Bij de 15 bedrijven waarbij de parttimercorrectie zou moeten worden toegepast
(omdat het verzuim in vaste werkdagen of kalenderdagen wordt geregistreerd),
is de situatie als volgt:
- wordt toegepast 7x
- wordt niet toegepast 6x
- onbekend 2x
Toepassing van de parttimerfractie gebeurt dus niet op grote schaal. Het effect
van het niet toepassen van de parttimercorrectie hangt af van de richting van het
verschil in verzuimpercentage tussen fulltimers en parttimers. Als parttimers een
hoger verzuimpercentage hebben dan fulltimers, is het berekende verzuimpercentage
te hoog en vice versa. Als er geen of weinig verschil in verzuimpercentage
is tussen fulltimers en parttimers of als er weinig parttimers werken in het bedrijf,
heeft het al dan niet toepassen van de parttimercorrectie weinig effect. In
dit onderzoek wordt het verzuim van parttimers en fulltimers niet afzonderlijk bepaald.
Of, en zo ja in welke mate het verschilt, is dus niet duidelijk. Wel blijkt dat
de vrouwen in deze branche vaker parttime werken dan mannen en ook een hoger
ziekteverzuim hebben dan mannen. In de branche werken meer vrouwen dan
mannen (zie paragraaf 4.3) 8 . Niet toepassen van de parttimercorrectie heeft
daarmee als gevolg dat het relatief hoge verzuim van vrouwen, te zwaar mee-
8 In de vragenlijst is zowel gevraagd naar het aantal mannen en vrouwen, als naar het aantal formatieplaatsen
van mannen en vrouwen. Uit de onderlinge verhouding van het aantal personeelsleden
en formatieplaatsen, blijkt dat de parttimerfractie van de vrouwen lager is dan die
van de mannen.
21

22
weegt in het gemiddelde. Het zal daarom waarschijnlijk enige overschatting van
het verzuim tot gevolg hebben.
Verzuim na de 365 e ziektedag (vraag 9)
Gevraagd is of bij het op te geven verzuim ook het ziekteverzuim dat na de 365 e
ziektedag plaatsvindt meegeteld wordt. Hierbij is in de vragenlijst aangegeven
dat het de voorkeur heeft om dat niet mee te tellen, mocht men hierin keuze
hebben. De antwoorden zijn als volgt:
- wordt niet meegeteld 17x
- wordt wel meegeteld 20x
- onbekend 6x
Een groot deel van de bedrijven, namelijk 17 van de 43 bedrijven, geeft aan dat
het verzuim na de 365 e ziektedag niet wordt meegeteld. Volgens 20 bedrijven
echter wordt het bij hen wèl meegeteld, wat een overschatting van het ziekteverzuimpercentage
tot gevolg heeft. Dit is ook relatief vaker het geval als in
2003. Reden is waarschijnlijk de verlengde loondoorbetalingverplichting, waardoor
nu ook het verzuim in het tweede kalenderjaar voor rekening van de werkgever
(of zijn verzekeraar) komt.
Zwangerschapsgerelateerd verzuim (vraag 10)
Gevraagd is of bij het op te geven verzuim ook het zwangerschapsgerelateerde
verzuim voorafgaand aan of volgend op het officiële zwangerschaps- en bevallingsverlof
wordt meegeteld. Hierbij is in de vragenlijst de voorkeur aangegeven,
om het wel mee te tellen, mocht men hierin keuze hebben.
De uitkomsten zijn als volgt:
- wel meegeteld 18x
- niet meegeteld 23x
- weet niet/onbekend 2x
Een groot deel van de bedrijven geeft dus aan dat zwangerschapsgerelateerd
verzuim voorafgaand aan of volgend op het officiële zwangerschaps- en bevallingsverlof
niet wordt meegeteld. Dit zal te maken hebben het feit dat dit verzuim
onder de Vangnetregeling valt en het bedrijf het doorbetaalde loon bij het UWV
kan verhalen. Volgens de standaard voor verzuimregistratie, hoort dit verzuim
wel meegeteld te worden.
Gedeeltelijk verzuim (vraag 11)
De bedrijven is gevraagd hoe bij het op te geven verzuim, het gedeeltelijke verzuim
wordt meegeteld (bijvoorbeeld 50% hervatten na een periode van 100%

verzuim). Hierbij hebben wij aangegeven, dat het de voorkeur heeft het naar rato
van de verzuimde werktijd mee te tellen.
De registratiewijzen zijn als volgt:
- naar rato van verzuimde werktijd 36x
- als 100 procent verzuim 5x
- weet niet/onbekend 2x
De meeste bedrijven registreren het verzuim naar rato van de verzuimde werktijd,
wat ook de voorkeurswijze is. Er zijn enkele bedrijven die het als volledig
verzuim meetellen, wat een overschatting geeft van het werkelijke verzuimpercentage.
Therapeutisch werken (vraag 12)
Gevraagd is hoe bij het op te geven verzuim het therapeutisch werken (dit is
werken zonder dat hier loonwaarde tegenover staat) wordt meegeteld. Hierbij is
als voorkeur aangegeven, om dit als volledig verzuim te beschouwen.
De uitkomsten zijn als volgt:
- als 100 procent verzuim 39x
- geheel niet 3x
- weet niet/onbekend 1x
Enkele bedrijven tellen therapeutisch werken niet mee als verzuim. Als therapeutisch
werken in die bedrijven wel is voorgekomen, geeft dit een onderschatting
van het verzuim.
Registratie van kortdurende verzuimgevallen (vraag 13)
Om te achterhalen of ook alle kortdurende verzuimgevallen binnen het bedrijf gerapporteerd
worden, is gevraagd om aan te geven of àlle verzuimgevallen worden
meegeteld. Daarbij is aangegeven dat het de voorkeur heeft om inderdaad
àlle gevallen mee te tellen. Bij 39 bedrijven worden alle gevallen, ook de kortdurende,
meegeteld, bij 4 bedrijven worden korte verzuimgevallen niet of niet altijd
geregistreerd. Dit laatste geeft een onderschatting van het verzuimpercentage.
Conclusie over onderlinge vergelijkbaarheid verzuimpercentages
In tabel 3.5 wordt een overzicht gegeven van het aantal bedrijven dat een afwijkende
definitie hanteert op de verschillende punten en van het effect hiervan op
het verzuimpercentage
23

24
Tabel 3.5 Afwijkingen van voorkeursdefinities bij die bedrijven, waar in de eerste
helft van 2006 sprake was van ziekteverzuim en waarvan het
ziekteverzuim ook opgegeven is in de vragenlijst (n=43)
aantal
aantal
waarbij
onbekend
richting van
effect op
verzuim%*
geen parttimercorrectie 6 2 +
verzuim na 365 e ziektedag telt mee 20 6 +
zwangerschapsgerelateerd verzuim telt niet mee 23 2 -
gedeeltelijk verzuim als volledig verzuim 5 2 +
therapeutisch werken niet als verzuim geteld 3 1 -
niet alle korte verzuim wordt meegeteld 4 0 -
*+=verhogend; -=verlagend
Een drietal afwijkingen heeft een verhogend effect op het verzuimpercentage en
een drietal heeft een verlagend effect. Over het netto effect kunnen geen uitspraken
gedaan worden, omdat daarvoor ook informatie over de omvang van het
bedrijf en de mate waarin zwangerschapsgerelateerd verzuim, verzuim langer
dan 1 jaar en aangepast werk voorkomen nodig is. In het algemeen kan gesteld
worden dat definitieverschillen die vooral bij langdurige verzuimgevallen van belang
zijn (gedeeltelijk verzuim, therapeutisch werken en verzuim na 365 e ziektedag),
een groot effect kunnen hebben op de hoogte van het verzuimpercentage.
Effecten van de parttimercorrectie en het niet meetellen van kort verzuim zijn
over het algemeen relatief klein.
Conclusie over vergelijkbaarheid met 2003
Systematisch vaker dan in 2003 tellen bedrijven in 2006 ook het ziekteverzuim
in het tweede ziektejaar mee in het verzuimpercentage. Dit is niet conform de
standaard, maar was kennelijk voor deze bedrijven niet anders mogelijk. Reden is
waarschijnlijk de verlengde loondoorbetalingverplichting, waardoor nu ook het
verzuim in het tweede kalenderjaar voor rekening van de werkgever (of zijn verzekeraar)
komt. De daling van het verzuimpercentage in 2006 kan hierdoor gemaskeerd
worden. Het gemiddelde verzuimpercentage over de eerste helft van
2006 kan hierdoor enkele tiende van procenten te hoog zijn uitvallen.

3.4 Aanleveringvorm, informatiebron en volledigheid verzuimgegevens
Aanleveringvorm gegevens hoogte ziekteverzuim (vraag 15)
Gevraagd is hoe men de hoogte van het ziekteverzuim in de vragenlijst op zal
geven: in werkuren, in werkdagen, in kalenderdagen of als ‘kant en klaar’ verzuimpercentage.
De uitkomsten zijn als volgt:
- verzuimde werkuren 11%
- verzuimde werkdagen 5%
- verzuimde kalenderdagen 3%
- verzuimpercentage 18%
- geen informatie beschikbaar 7%
- niet van toepassing: geen ziekteverzuim 56%
Bij in totaal 74 procent van de bedrijven werd het verzuimpercentage dus ‘kant
en klaar’ aangeleverd (als verzuimpercentage of als 0% verzuim). Bij 19 procent
van de bedrijven moest het verzuimpercentage nog door ons berekend worden.
Zeven procent van de bedrijven kon geen informatie over de hoogte van het ziekteverzuim
verstrekken.
Aanleveringvorm gegevens aantal ziekmeldingen.
Gevraagd is hoe men het aantal ziekmeldingen in de vragenlijst op zal geven: in
totaal aantal meldingen, als een ‘kant en klare’ ziekmeldingsfrequentie of ‘geheel
niet’.
De uitkomsten zijn als volgt:
- totaal aantal ziekmeldingen 34%
- ziekmeldingsfrequentie 4%
- geen informatie beschikbaar 6%
- niet van toepassing: geen ziekteverzuim 56%
De bedrijven die bij de vorige vraag aangaven dat er in 2003 geen ziekteverzuim
was geweest, deden dat logischerwijze ook hier (56 procent). Voor 34 procent
van de bedrijven moesten wij de ziekmeldingsfrequentie berekenen op basis van
de geleverde informatie over het aantal ziekmeldingen en het aantal personeelsleden.
Volledigheid gegevens over hoogte ziekteverzuim, ziekmeldingen, medewerkers
en fte’s (vragen 17 en 23)
Bij vraag 17 is gevraagd de feitelijke informatie over de hoogte van het ziekteverzuim
in te vullen, uitgesplitst naar geslacht. Bij vraag 23 is gevraagd naar het
aantal medewerkers en formatieplaatsen (fte’s) op twee verschillende peildata
25

26
(per 1 januari 2006 en per 30 juni 2006), ook uitgesplitst naar geslacht.
De meeste bedrijven kunnen de gevraagde cijfers niet volledig leveren. Wat alle
bedrijven wel kunnen leveren is het aantal medewerkers op ten minste één van
de twee peildata. Informatie over de hoogte van het ziekteverzuim kan 93 procent
van de bedrijven leveren. Informatie over het aantal mannen en vrouwen
kunnen ook alle bedrijven leveren, informatie over de hoogte van het ziekteverzuim
van mannen en vrouwen 75 procent.
Informatiebron voor ziekteverzuim (vraag 19)
De vraag naar de informatiebron die uiteindelijk gebruikt is om de ziekteverzuimcijfers
te verkrijgen is door 93 respondenten beantwoord. Hieronder wordt weergegeven
van welke bron(nen) de aan dit onderzoek deelnemende bedrijven gebruikt
hebben gemaakt voor de ziekteverzuimcijfers die in de vragenlijst zijn opgegeven:
- 37 procent ontleende de cijfers aan het verzuimoverzicht van de arbodienst;
- 29 procent gebruikte (ook) het eigen geautomatiseerde informatiesysteem;
- 24 procent geeft aan dat deze vraag niet van toepassing is omdat men niet
met verzuim te maken had gehad;
- 14 procent haalde de ziekteverzuimcijfers uit Excel.

4 EINDMETING: ZIEKTEVERZUIM EN WAO IN DE EERSTE HELFT VAN
2006
4.1 Ziekteverzuimpercentage in de eerste helft van 2006
In tabel 4.1 worden de verzuimpercentages naar bedrijfsomvang (gebaseerd op
het gemiddeld aantal werknemers in dienst in de eerste helft van 2006) en branche
weergegeven. Ook wordt aangegeven op hoeveel bedrijven (vestigingen) de
cijfers betrekking hebben. Het betreft het verzuim exclusief zwangerschaps- en
bevallingsverlof.
Tabel 4.1 Verzuimpercentage en percentage bedrijven zonder verzuim naar bedrijfsomvang
en sector in de eerste helft van 2006 (exclusief zwangerschaps-
en bevallingsverlof)
bedrijfsomvang
verzuimpercentage
(n=112) % nulverzuim
totaal aantal
werknemers
27
aantal
vestigingen
1-5 werknemers 0,3% 94% 144 64
6-10 werknemers 0,2% 83% 52 6
11-50 werknemers 2,9% 16% 620 26
>50 werknemers 6,1% 0% 3.899 45
sector
wasserijen 5,8% 23% 4.224 68
stomerijen 1,1% 91% 205 55
combinatie 4,0% 59% 285 18
totaal 5,5% 61% 4.714 141
Verzuimpercentage eerste helft 2006 ligt op 5,5 procent
Van de ondervraagde bedrijven kan 93 procent (112 vragenlijsten over 141 vestigingen)
informatie voor de berekening van het verzuimpercentage verstrekken.
Het gemiddelde verzuimpercentage over de eerste helft van 2006 van alle wasserijen
en stomerijen tezamen is 5,5 (tabel 4.1). Het verzuimpercentage stijgt

28
met de bedrijfsomvang 9 . Bij de bedrijven met maximaal 10 werknemers ligt het
verzuim rond de 0,2 of 0,3 procent, terwijl het bij de bedrijven met 50 of meer
werknemers op 6,1 procent ligt. Ook voor de landelijke verzuimcijfers en in veel
andere branches geldt dat het verzuimpercentage stijgt naarmate het bedrijf groter
is.
Verzuim bij stomerijen relatief laag
Het verzuimpercentage van de wasserijen is aanzienlijk hoger dan dat van de
stomerijen: 5,8 versus 1,1 procent. Dit hangt samen met het feit dat de sector
stomerijen voor het overgrote deel uit kleine bedrijfjes bestaat, die traditioneel
een laag verzuimpercentage kennen.
Bij één op de tien bedrijven ligt het verzuim op of boven het gemiddelde
Bij ongeveer 14 procent van alle bedrijven ligt het verzuim boven het gemiddelde
van 5,5 procent. Er zijn geen bedrijven waarbij het verzuimpercentage hoger is
dan 10 procent. Ongeveer 80 procent van het bovengemiddelde verzuim zit in de
sector wasserijen en 73 procent van het bovengemiddelde verzuim komt voor bij
bedrijven met meer dan 50 werknemers.
61 procent bedrijven heeft in de eerste helft van 2006 geen ziekteverzuim
Van alle bedrijven heeft 61 procent een verzuimpercentage van 0 in de eerste
helft van 2006. Logischerwijze betreft dit betreft hoofdzakelijk de kleine bedrijven:
van de bedrijven met minder dan 5 werknemers heeft 94 procent geen verzuim,
van de bedrijven met 6-10 werknemers is dit 83 procent en van de bedrijven
met 10 of meer werknemers 16 procent (tabel 4.1).
Het feit dat veel kleine bedrijven opgeven dat ze geen verzuim hebben, wil niet
zeggen dat ook helemaal geen sprake is geweest van ziekteverzuim. Uit een
eenmalig valideringsonderzoek bij de start van de CBS-werkgeversenquête medio
1995 is gebleken dat er bij de kleine bedrijven (2-9 werknemers) op vrij grote
schaal sprake is van onderrapportage. Dit komt door gebrekkige (of afwezige) interne
verzuimregistratie. Bij de helft van de bezochte kleine bedrijven die opgaven
in een bepaalde periode geen verzuim te hebben, bleek toch sprake te zijn
geweest van ziekteverzuim. Waarschijnlijk zal dit ook het geval zijn in de kleine
stomerijen.
9 Binnen de bedrijfsgrootteklassen is niet helemaal de gebruikelijke trend zichtbaar (hoe groter het
bedrijf, hoe hoger het verzuimpercentage).Bij de bedrijven met 5 of minder werknemers lijkt het
ziekteverzuim iets hoger dan het verzuim bij de iets grotere bedrijven (0,3 versus 0,2 procent).
Het verzuimcijfer in de groep kleinste bedrijven wordt wat omhoog gestuwd door een drietal
bedrijven die een verzuimpercentage tussen de 2 en 4,5 procent hebben. Bovendien maken de
bedrijven met 6-10 werknemers slechts 6 procent van de steekproef uit, waardoor er rekening
mee meten houden dat het werkelijke verzuim in deze subgroep waarschijnlijk iets hoger ligt.

Vergelijking met landelijke cijfers niet goed mogelijk
Sinds 2004 houdt het CBS cijfers over ziekteverzuim in Nederland bij in de Nationale
Verzuimstatistiek (NVS). Cijfers over particuliere bedrijven (de voorganger
van de NVS) zijn echter sinds het 1 e kwartaal van 2004 niet meer beschikbaar
en evenmin zijn recentere cijfers dan over 2004 beschikbaar. De in tabel 4.2
weergegeven percentages zijn dan ook de landelijke cijfers over 2004, die niet te
vergelijken zijn met de ziekteverzuimcijfers voor de wasserijen en stomerijen over
de eerste helft van 2006. We presenteren ze uitsluitend als algemene achtergrondinformatie.
Tabel 4.2 Landelijke verzuimpercentages (exclusief zwangerschap) 2004 en
verzuimpercentages van wasserijen en stomerijen eerste helft 2006
landelijk verzuimcijfer* 4,6%
1-9 werknemers landelijk 3,1%
10-99 werknemers landelijk 4,0%
100 of meer werknemers landelijk 5,3%
detailhandel* 3,3%
commerciële dienstverlening* 3,8%
29
2004 1 e helft 2006
wasserijen en stomerijen totaal 5,5%
1-9 werknemers wasserijen en stomerijen 0,3%
10-99 werknemers wasserijen en stomerijen 4,8%
100 of meer werknemers wasserijen en stomerijen 6,2%
*Bron: Statline CBS, NVS
Verzuimpercentages naar bedrijfsomvang, per sector
In tabel 4.3 zijn opnieuw de verzuimpercentages naar bedrijfsomvang weergegeven,
ditmaal uitgesplitst per sector.
Bij elke sector zien we min of meer het gebruikelijke beeld (met daarbij de opmerking
die aan het begin van deze paragraaf gemaakt is), namelijk dat het verzuimpercentage
stijgt naarmate het bedrijf groter is.

30
Tabel 4.3 Verzuimpercentage en percentage bedrijven zonder verzuim per sector
naar bedrijfsomvang in de eerste helft van 2006 (exclusief zwangerschaps-
en bevallingsverlof), per sector
wasserijen (n=40)
bedrijfsomvang
verzuimpercentage
% nulverzuim
totaal aantal
werknemers
aantal
vestigingen
1-5 werknemers 0,8% 86% 27 7
6-10 werknemers 0,4% 67% 29 3
11-50 werknemers 3,5% 7% 353 14
>50 werknemers 6,1% 0% 3.815 44
totaal 5,8% 23% 4.224 68
stomerijen (n=55)
bedrijfsomvang
1-5 werknemers 0,1% 96% 103 48
6-10 werknemers 0,0% 100% 14 2
11-50 werknemers 2,5% 25% 89 5
>50 werknemers - - - -
totaal 1,1% 91% 205 55
combinatie (n=17)
bedrijfsomvang
1-5 werknemers 0,6% 88% 14 9
6-10 werknemers 0,0% 100% 9 1
11-50 werknemers 2,1% 29% 179 7
>50 werknemers 9,2% 0% 84 1
totaal 4,0% 59% 285 18
Alleen binnen de bedrijven met 11-50 werknemers zijn de aantallen werknemers
zodanig dat de drie sectoren onderling vergeleken kunnen worden. Ook binnen
deze grootteklasse blijkt daarbij dat het verzuim in de wasserijen hoger ligt dan in
de stomerijen. Het verzuimpercentage in de combinatiebedrijven is in deze grootteklasse
het laagst.

Bij de combinatiebedrijven waar meen dan 50 werknemers werken lijkt het verzuimpercentage
relatief hoog te zijn. Omdat dit cijfer betrekking heeft op slechts
één bedrijf kunnen hieraan echter geen conclusies verbonden worden.
4.2 Meldingsfrequentie in de eerste helft van 2006
Meldingsfrequentie in de eerste helft van 2006: 1,01
De gemiddelde meldingsfrequentie van de wasserijen en stomerijen is 1,01. Van
alle deelnemende bedrijven kon 94 procent de informatie voor de berekening van
de meldingsfrequentie verstrekken. Het beeld is hetzelfde als bij het verzuimpercentage:
de wasserijen hebben gemiddeld een hogere meldingsfrequentie dan de
stomerijen en de meldingsfrequentie neemt toe naarmate een bedrijf meer werknemers
heeft (tabel 4.4). Sinds 2000 zijn er geen landelijke referentiecijfers voor
de meldingsfrequentie meer beschikbaar.
Tabel 4.4 Meldingsfrequentie naar bedrijfsomvang en sector in de eerste helft
van 2006 (exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof)
bedrijfsomvang
meldingsfrequentie
(n=114)
totaal aantal
werknemers
31
aantal
bedrijven
(vestigingen)
1-5 werknemers 0,06 140 63
6-10 werknemers 0,17 69 8
11-50 werknemers 1,00 655 28
>50 werknemers 1,08 3.268 37
sector
wasserijen 1,07 3.609 62
stomerijen 0,42 205 55
combinatie 0,81 318 19
totaal 1,01 4.132 136
Meldingsfrequentie naar bedrijfsomvang, per sector
In tabel 4.5 zijn opnieuw de meldingsfrequenties naar bedrijfsomvang weergegeven,
maar ditmaal uitgesplitst per sector.

32
Hoewel tabel 4.5 laat zien dat er enkele uitzonderingen zijn, is het globale beeld
opnieuw dat de meldingsfrequentie in elke sector bij grotere bedrijven hoger is
dan bij kleinere bedrijven. Bij vergelijking binnen de grootteklasse van 11-50
werknemers (de enige grootteklasse waarin van elk van de drie branches een
voldoende aantal werknemers vertegenwoordigd is) ligt de meldingsfrequentie
van de wasserijen nauwelijks hoger dan van de stomerijen.
Tabel 4.5 Meldingsfrequentie naar bedrijfsomvang in de eerste helft van 2006
(exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof), per sector
wasserijen (n=42)
bedrijfsomvang
meldingsfrequentie
totaal aantal
werknemers
aantal bedrijven
(vestigingen)
1-5 werknemers 0,15 27 7
6-10 werknemers 0,27 37 4
11-50 werknemers 0,96 417 17
>50 werknemers 1,10 3.128 34
totaal 1,07 3.609 62
stomerijen (n=55)
bedrijfsomvang
1-5 werknemers 0,04 103 48
6-10 werknemers 0,00 14 2
11-50 werknemers 0,93 89 5
>50 werknemers - - -
totaal 0,42 205 55
combinatie (n=17)
bedrijfsomvang
1-5 werknemers 0,00 10 8
6-10 werknemers 0,11 18 2
11-50 werknemers 1,14 150 6
>50 werknemers 0,61 141 3
totaal 0,81 318 19

4.3 Ziekteverzuim van mannen en vrouwen
In tabel 4.6 wordt het verzuim van de mannen en vrouwen binnen de branche
afzonderlijk weergegeven. Niet alle bedrijven konden deze informatie verstrekken.
De door bedrijven gebruikte verzuimoverzichten (van de arbodienst) zijn niet
altijd gespecificeerd naar geslacht en ook bedrijven die hun eigen verzuimregistratie
bijhouden doen dat lang niet altijd ook voor mannen en vrouwen apart.
Ongeveer driekwart van alle bedrijven kon wel geslachtspecifieke cijfers leveren.
Zowel voor het verzuimpercentage als voor de meldingsfrequentie geldt dat die
bij vrouwen over het algemeen hoger is dan voor mannen. Ook binnen deze
branche blijkt dit het geval te zijn. Het verzuimpercentage van de vrouwen is
1,2 keer hoger dan dat van de mannen (6,3 versus 5,1 procent). Ook de meldingsfrequentie
van de vrouwen is hoger dan die van mannen: 0,91 versus 0,65.
Doordat niet alle bedrijven geslachtsspecifieke cijfers hebben kunnen leveren, zijn
de geslachtsspecifieke cijfers uit tabel 4.6 niet direct vergelijkbaar met de totaalcijfers
zoals die zijn weergegeven in tabel 4.1 (het totaalcijfer is iets hoger dan
de cijfers voor mannen en vrouwen afzonderlijk, namelijk 1,01; zou men op basis
van de cijfers in onderstaande tabel een totaalcijfer berekenen, dan kwam men
uit op 0,79). De cijfers gelden alleen als indicatief voor de omvang van het verschil
in verzuim tussen mannen en vrouwen. Ze zijn niet representatief voor de
branche als geheel.
Tabel 4.6 Verzuimpercentage en meldingsfrequentie naar geslacht in de eerste
helft van 2006 (exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof)
verzuimpercentage
totaal aantal
werknemers
33
aantal
bedrijven
(vestigingen)
mannen 5,1% 899 97
vrouwen 6,3% 965 100
meldingsfrequentie
mannen 0,65 892 108
vrouwen 0,91 1.118 108

34
4.4 Afwezigheid wegens zwangerschaps- en bevallingsverlof
Een groot deel van de ondervraagde bedrijven heeft het verzuim niet alleen exclusief
zwangerschaps- en bevallingsverlof opgegeven, maar ook inclusief. In totaal
heeft 88 procent van de bedrijven dat kunnen doen. In tabel 4.7 worden de
verzuimpercentages inclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof weergegeven
van de bedrijven die deze informatie beschikbaar hadden.
Inclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof komt het verzuimpercentage op 6,2
procent (versus 5,5 procent exclusief). Dit verlof is daarmee verantwoordelijk
voor 0,7 procent afwezigheid.
Tabel 4.7 Verzuimpercentage naar bedrijfsomvang en sector in de eerste helft
van 2006 (inclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof)
bedrijfsomvang
verzuim-
percentage
(n=106)
totaal aantal
werknemers
aantal
bedrijven
(vestigingen)
1-5 werknemers 0,7% 144 64
6-10 werknemers 0,2% 52 6
11-50 werknemers 3,4% 544 24
>50 werknemers 6,8% 3.546 41
sector
wasserijen 6,5% 3.908 64
stomerijen 1,1% 205 55
combinatie 2,3% 173 16
totaal
inclusief zwangerschap 6,2% 4.285 135
exclusief zwangerschap 5,5% 4.714 206
Kwart van de bedrijven heeft in eerste helft van 2006 met zwangerschapsverlof
te maken
Alle bedrijven hebben in de vragenlijst kunnen aangeven hoeveel vrouwen er in
de eerste helft van 2006 zwangerschaps- en bevallingsverlof hebben gehad. Bij
79 procent van de bedrijven was er in de eerste helft van 2006 geen sprake van

het opnemen van zwangerschaps- en bevallingsverlof. Bij de overige (24) bedrijven
zijn in totaal 63 vrouwen in de eerste helft van 2006 met zwangerschaps-
en bevallingsverlof gegaan. Van de 50-plus bedrijven heeft 72 procent in de eerste
helft van 2006 met zwangerschapsverlof te maken gehad, bij bedrijven met
11-50 werknemers was dit 23 procent en bij bedrijven met 6-10 werknemers 25
procent. Bij de bedrijven met 5 of minder werknemers, komt zwangerschap
zelden voor: slechts 5 procent had hiermee te maken in de eerste helft van
2006.
4.5 Percentage verzuimers langer dan 365 dagen als indicatie voor WAOinstroom
Per 1 januari 2004 is de loondoorbetalingplicht verlengd naar twee jaar. De WAO
is vervangen door de WIA. Het percentage ‘verzuimers langer dan 365 dagen’ is
daardoor een belangrijk referentiegetal geworden, ter indicatie van de WAOinstroom
10 .
Voor de volledigheid is in de vragenlijst nu gevraagd naar het aantal WIAbeoordeelden
(in plaats van WAO-gekeurden).
In tabel 4.8 wordt het aantal langdurig zieken weergegeven (>52 weken en
>104 weken) en het aantal werknemers en bedrijven waarop de cijfers betrekking
hebben.
10 Ook bij het opvragen van het verzuimpercentage is hier rekening mee gehouden. Conform de PUVstandaard
vragen we alleen de eerste 365 dagen van een verzuimperiode mee te tellen.
35

36
Tabel 4.8 Langdurig zieken en WIA’ers bij de wasserijen en stomerijen, eerste
helft 2006
aantal
werknemers
bedrijven
(vestigingen)
instroompercentage
1 e half jaar
2006
langdurig zieken
(>52 weken) 27 4.891 150 0,55
langdurig zieken
(>104 weken) 11 4.891 150 0,22
totaal aantal WIAgekeurden
11 4.891 150 0,22
instroompercentage
op jaarbasis
1,10
0,44
0,44
blijvend volledig ao (IVA) 4 4.891 150 0,08 0,16
tijdelijk volledig ao (WGA) 3 4.891 150 0,06 0,12
gedeeltelijk ao (WGA) 0 4.891 150 0,00 0,00
geen WIA-uitkering 3 4.891 150 0,06 0,12
onbekend 1 4.891 150 0,02 0,04
WIA-instroompercentage 7 4.891 150 0,14 0,28
1,1 procent werknemers langer dan een jaar ziek
Volgens de opgaven van 120 bedrijven (150 vestigingen) bereikten in de eerste
helft van 2006 27 medewerkers de datum waarop ze langer dan 365 dagen (52
weken) gedeeltelijk of volledig ziek waren: dit is 0,55 procent van alle medewerkers.
Dit betekent dat op jaarbasis het dubbele aantal, ofwel 1,1 procent van alle
werknemers in de branche langer dan één jaar ziek zijn.
0,44 procent werknemers langer dan twee jaar ziek
Vanwege de verlening van de loondoorbetalingsperiode van 1 naar 2 jaar en de
vervanging van de WAO door de WIA is nu ook het aantal werknemers dat langer
dan 2 jaar (104 weken) ziek is relevant. Ook hiervan konden 120 bedrijven
(150 vestigingen) opgave doen. In de eerste helft van 2006 waren bij deze bedrijven
11 werknemers langer dan 2 jaar ziek, wat neerkomt op 0,22 procent
van alle medewerkers van deze bedrijven tezamen. Op jaarbasis is dat dus 0,44
procent.

WIA-instroom: 0,28 procent
Op één na deden alle bedrijven opgave van het aantal WIA-gekeurden in de eerste
helft van 2006, uitgesplitst naar keuringsuitslag. Van de 11 WIA-gekeurden
waren er 4 blijvend volledig arbeidsongeschikt (IVA-uitkering), 3 tijdelijk volledig
arbeidsongeschikt (WGA-uitkering) en kregen 3 werknemers geen WIA-uitkering.
Deze laatste groep wordt dus in staat geacht met ander of aangepast werk een
vergelijkbaar inkomen te verwerven. Van 1 werknemer was de uitslag van de
WIA-beoordeling niet bekend.
In het WIA-instroompercentage tellen alleen de volledig en gedeeltelijk WAO’ers
mee (dit zijn dus 7 werknemers), waarmee dit percentage voor het eerste half
jaar van 2006 op 0,14 uitkomt. Op jaarbasis is dit dus 0,28 procent.
De zeven werknemers die in de eerste helft van 2006 een WIA-uitkering hebben
gekregen waren allen werkzaam in de sector wasserijen.
Drie van hen werken in een bedrijf met 11-50 werknemers, de overige vier werken
in een bedrijf met meer dan 50 werknemers. De kleinere bedrijven binnen de
branche hebben in de eerste helft van 2006 niet te maken gehad met WIAinstroom.
Vergelijking WIA-instroorm met landelijke cijfers
In het WIA-instroompercentage tellen alleen de volledig en gedeeltelijk WAO’ers
mee, waarmee dit percentage voor het eerste half jaar van 2006 op 0,14 uitkomt.
Op jaarbasis is dit dus 0,28 procent. UWV verwacht, op basis van de cijfers
over het eerste kwartaal van 2006, dat er over het hele jaar ongeveer
25.000 WIA-uitkeringen toegekend zullen worden.
CBS: totale beroepsbevolking 2005 = 7.401.000, dus WIA-instroom = 0,34
procent. Het branchecijfer ligt hiermee dus iets lager dan het landelijk cijfer.
37

5 VERGELIJKING 2003-2006
5.1 Kenmerken van de steekproeven
Deelnemende bedrijven in 2003 en in 2006
Onderstaande tabel toont dat in 2006 met name relatief weinig bedrijven met 6-
10 werknemers hebben meegewerkt aan de verzuimmeting. De kleinste bedrijven
werkten iets vaker wèl mee. Er zijn geen grote verschillen in de volledigheid
van de aangeleverde gegevens, of de wijze waarop de verzuimpercentages tot
stand komen tussen 2006 en 2003. Wel is in 2006 vaker sprake van het meetellen
van het verzuim in het tweede ziektejaar, wat de verzuimdaling kunstmatig
verkleind kan hebben.
Tabel 5.1 Deelnemende bedrijven in 2003 en in 2006
bedrijfsomvang
2003
(n=166)
39
2006
(n=121)
1-5 werknemers 46% 53%
6-10 werknemers 13% 6%
11-50 werknemers 28% 26%
>50 werknemers 14% 15%
gemiddeld aantal werknemers 41 40
sector
wasserijen 35% 37%
stomerijen 50% 46%
combinatie 15% 17%
5.2 Ziekteverzuim
De eerste afspraak die in het arboconvenant is gemaakt had betrekking op de terugdringing
van het ziekteverzuim:
Aan het einde van de convenantperiode (dit is 31 december 2006) is het ziekteverzuimpercentage
(exclusief vangnet) gereduceerd met 15 procent ten opzichte
van de beginperiode.

40
Om na te kunnen gaan in hoeverre deze doelstelling gehaald is, zijn in onderstaande
tabel de ziekteverzuimpercentages naar bedrijfsomvang en per sector in
2003 en in de eerste helft van 2006 naast elkaar gezet.
Tabel 5.1 Verzuimpercentages naar bedrijfsomvang en sector in 2003 en in de
eerste helft van 2006 (exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof)
bedrijfsomvang
verzuimpercentage
2003
(n=150)
verzuimpercentage
1 e helft 2006
(n=112)
verschil
procentuele
toe- of afname
1-5 werknemers 1,0% 0,3% -0,7% -70%
6-10 werknemers 4,0% 0,2% -3,8% -95%
11-50 werknemers 5,2% 2,9% -2,3% -44%
>50 werknemers 6,7% 6,1% -0,6% -9%
sector
wasserijen 6,6% 5,8% -0,8% -12%
stomerijen 2,9% 1,1% -1,8% -62%
combinatie 5,7% 4,0% -1,7% -30%
totaal 6,2% 5,5% -0,7% -11%
Tijdens de nulmeting in 2003 werd het gemiddelde verzuim voor alle wasserijen
en stomerijen tezamen vastgesteld op 6,2 procent. Tijdens de eindmeting over
de eerste helft van 2006 kwam het overall verzuimpercentage uit op 5,5. Dat is
een daling van 11 procent. Op het eerste gezicht lijkt het er dus op dat de doelstelling
ten aanzien van terugdringing van het ziekteverzuim in de sector (reductie
van 15 procent) niet volledig is gehaald. In paragraaf 3.3 hebben we echter
gezien dat veel bedrijven in het verzuimpercentage ook het verzuim langer dan 1
jaar hebben meegeteld (veel meer dan in 2003). Dit is te verklaren doordat ze nu
ook verantwoordelijk zijn voor de loondoorbetaling in het tweede ziektejaar.
Hierdoor valt het verzuimpercentage over 2006 systematisch wat hoger uit dan
in 2003, waardoor een verdere daling van het verzuim gemaskeerd wordt. We
kunnen niet berekenen wat precies het effect van het nu vaker meetellen van het
tweede ziektejaar is, maar het zal in de orde van grootte van 0,1 tot 0,3 procentpunt
liggen, corresponderend met een verzuimreductie van respectievelijk

12,9% en 16,1%. Dit betekent dat de doelstelling van 15 procent feitelijk wel
gehaald is.
Tabel 5.1 toont ook goed hoe groot de mate is waarin het ziekteverzuimpercentage
in de sector wordt bepaald door het cijfer voor de grote bedrijven: de daling
van het ziekteverzuim is in bedrijven met minder dan 50 werknemers enorm,
maar doordat het ziekteverzuim in bedrijven met 50 of meer werknemers relatief
weinig gedaald is, is ook de daling voor totale sector relatief gering.
Bekeken per sector is de verzuimdaling bij de stomerijen het sterkst geweest.
Tabel 5.2 toont de meldingsfrequenties naar bedrijfsomvang en per sector in
2003 en in de eerste helft van 2006.
Tabel 5.2 Meldingsfrequentie naar bedrijfsomvang en sector in 2003 en in
2006 (exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof)
bedrijfsomvang
meldingsfrequentie
2003
(n=154)
meldingsfrequentie
1 e helft 2006
(n=114)
verschil
41
procentuele
toe- of afname
1-5 werknemers 0,12 0,06 -0,06 -50%
6-10 werknemers 0,54 0,17 -0,37 -69%
11-50 werknemers 0,94 1,00 +0,06 +6%
>50 werknemers 1,35 1,08 -0,27 -20%
sector
wasserijen 1,30 1,07 -0,23 -18%
stomerijen 0,37 0,42 +0,05 +14%
combinatie 1,21 0,81 -0,40 -33%
totaal 1,23 1,01 -0,22 -18%
mannen 1,00 0,65 -0,35 -35%
vrouwen 1,21 0,91 -0,30 -25%

42
De totale meldingsfrequentie is gedaald van 1,23 in 2003 tot 1,01 in 2006, een
reductie van 18 procent. Zoals de tabel laat zien is de meldingsfrequentie niet
overal afgenomen: in bedrijven met 11-50 werknemers en bij de stomerijen is
een licht stijging zichtbaar.
5.3 Percentage langdurig zieken
De tweede afspraak die in het arboconvenant is gemaakt had betrekking op het
terug dringen van de WAO-instroom:
Aan het einde van de convenantperiode is de WAO-instroom gereduceerd met
15 procent ten opzichte van de beginperiode.
Vanwege de verlenging van de verplichte loondoorbetalingsperiode van één naar
twee jaar en het vervangen van de WAO door de WIA, zijn er in 2006 geen
WAO-instroomcijfers meer die vergeleken kunnen worden met die van 2003. Het
percentage ‘verzuimers langer dan 365 dagen’ is hierdoor een belangrijk referentiegetal,
ter indicatie van de WAO-instroom.
Tabel 5.3 Percentage langdurig (>1 jaar) zieke werknemers in 2003 en in
2006
2003 2006
verschil
procentuele
toe- of afname
langer dan 1 jaar ziek 1,3% 1,1% -0,2% -15%
In 2003 was het percentage werknemers dat langer dan één jaar ziek was 1,3.
In de eerste helft van 2006 was dit 1,1. Dit is een afname van 15%, waarmee
de doelstelling ten aanzien van vermindering van het aantal langdurig zieken (als
indicatie voor WAO-instroom) gehaald is.

6 SAMENVATTING
Aanleiding en doelstelling
Het doel van dit onderzoek was om het ziekteverzuim en de WAO-instroom over
de eerste helft van 2006 te bepalen voor de branche linnenverhuur-, wasserij- en
textielreinigingsbedrijven. Deze bepaling vormt de eindmeting voor het eind 2002
afgesloten arboconvenant. Door vergelijking met de resultaten van de nulmeting
uit 2003 kan worden vastgesteld in hoeverre de doelstellingen van het arboconvenant
met betrekking tot terugdringing van ziekteverzuim en WAO-instroom zijn
gehaald.
Methode
Voor de bepaling van het ziekteverzuim en de WAO-instroom is een schriftelijke
enquête uitgezet onder 96 (171 vestigingen) linnenverhuur- en wasserijbedrijven
(‘wasserijen’) in Nederland en 250 (252 vestigingen) textielreinigingsbedrijven
(‘stomerijen’). In totaal werden dus 346 bedrijven (423 vestigingen) benaderd.
Het streven was om uiteindelijk in elke sector van de helft van de aangeschreven
bedrijven een ingevulde enquête te verkrijgen. Dit streven is in 2006 niet helemaal
bereikt: de netto respons is 46 procent.
Kenmerken van de branche
Bij de deelnemende wasserijen werken bijna 4.300 mensen, bij de stomerijen
ongeveer 230. Daarnaast werken er 365 mensen bij bedrijven die een wasserij
met een stomerij combineren. De wasserijen (met gemiddeld 95 werknemers)
zijn gemiddeld veel groter dan de stomerijen (met gemiddeld 4 werknemers). De
combinatiebedrijven bezetten een tussenpositie met gemiddeld 18 werknemers.
De meeste werknemers in de wasserijen (circa 89 procent) werken bij een groot
bedrijf (met meer dan 50 werknemers op concernniveau). Dit heeft als gevolg
dat het gemiddelde ziekteverzuimpercentage in deze sector grotendeels een
weerspiegeling is van het verzuim bij de grote bedrijven. Hetzelfde geldt voor het
totaalcijfer van de branche.
83 procent beschikt over (gegevens uit) verzuimregistratie
In totaal ruim 8 van de 10 bedrijven in dit onderzoek een interne (binnen het bedrijf
zelf) en/of externe (bijvoorbeeld via de arbodienst) verzuimregistratie. Op dit
punt bestaat er geen een groot verschil tussen de twee sectoren
Ongeveer 93 procent van alle bedrijven heeft ziekteverzuimgegevens kunnen leveren.
Bij 74 procent van de bedrijven werd het verzuimpercentage ‘kant en
klaar’ aangeleverd (als verzuimpercentage), voor 19 procent moest het verzuimpercentage
door ons berekend worden.
43

44
Verzuimpercentage eerste helft 2006: 5,5 procent
Het gemiddelde verzuimpercentage over de eerste helft van 2006 van alle wasserijen
en stomerijen tezamen is 5,5 (zie figuur 5.1). Het gemiddelde verzuimpercentage
van de wasserijen is aanzienlijk hoger dan dat van de stomerijen (5,8
versus 1,1 procent).
Figuur 5.1 Verzuimpercentage eerste helft 2006 naar sector (exclusief zwangerschapsverlof)
7
6
5
4
3
2
1
0
5,8
1,1
wasserijen stomerijen combinatie branche totaal
Hoe groter het bedrijf, hoe hoger het ziekteverzuim
Binnen de bedrijfsgrootteklassen is niet helemaal de gebruikelijke trend zichtbaar
(hoe groter het bedrijf, hoe hoger het verzuimpercentage). Figuur 5.2 laat zien
dat hoewel er bij de bedrijven met 5 of minder werknemers in de eerste helft van
2006 al nauwelijks sprake is van ziekteverzuim (0,3 procent), het verzuim bij de
iets grotere bedrijven in de steekproef nòg lager ligt (0,2 procent). Aangezien de
bedrijven met 6-10 werknemers slechts 6 procent van de steekproef uitmaken,
moeten we er rekening mee houden dat het werkelijke verzuim in deze subgroep
waarschijnlijk iets hoger ligt.
Het feit dat de sector ‘wasserijen’ een hoger verzuimpercentage heeft dan de
sector ‘stomerijen’ hangt samen met het feit dat de sector ‘stomerijen’ voor het
overgrote deel uit kleine bedrijfjes bestaat (die dus traditioneel een laag verzuimpercentage
kennen).
Binnen de drie afzonderlijke sectoren is de trend dat verzuimpercentage toeneemt
met de bedrijfsomvang vrijwel steeds aanwezig. Alleen binnen de grootteklasse
van 11-50 werknemers zijn de aantallen werknemers echter zodanig groot
4
5,5

dat de drie sectoren onderling vergeleken kunnen worden. Ook binnen deze
grootteklasse blijkt dan het verzuimpercentage in de wasserijen hoger te zijn dan
in de stomerijen. In deze grootteklasse is het verzuimpercentage in de combinatiebedrijven
het laagst.
Figuur 5.2 Verzuimpercentage eerste helft 2006 naar bedrijfsomvang (exclusief
zwangerschapsverlof)
7
6
5
4
3
2
1
0
0,3
0,2
2,9
1-5 wns 6-10 wns 11-50 wns >50 wns branche totaal
Meldingsfrequentie 1,01
De gemiddelde meldingsfrequentie van alle wasserijen en stomerijen in dit onderzoek
tezamen is 1,01. Verder is het beeld: de wasserijen hebben gemiddeld een
hogere meldingsfrequentie dan de stomerijen (figuur 5.3). en de meldingsfrequentie
neemt toe naarmate een bedrijf meer werknemers heeft (figuur 5.4).
6,1
5,5
45

46
Figuur 5.3 Meldingsfrequentie eerste helft 2006 naar sector
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
1,07
0,42
0,81
1,01
wasserijen stomerijen combinatie branche totaal
Figuur 5.4 Meldingsfrequentie eerste helft 2006 naar bedrijfsomvang
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
0,06
0,17
1
1,08
1,01
1-5 wns 6-10 wns 11-50 wns >50 wns branche
totaal
Verzuimpercentage en meldingsfrequentie vrouwen hoger dan mannen
Zowel voor het verzuimpercentage als voor de meldingsfrequentie geldt dat die
bij vrouwen over het algemeen hoger is dan voor mannen. Ook binnen deze
branche blijkt dit het geval te zijn. Het verzuimpercentage van de vrouwen is 1,2
keer hoger dan dat van de mannen (6,3 versus 5,1 procent) (figuur 5.5). Ook de

meldingsfrequentie van de vrouwen is iets hoger dan die van mannen: 0,91 versus
0,53 (figuur 5.6).
Figuur 5.5 Verzuimpercentage eerste helft 2006 naar geslacht (exclusief
zwangerschapsverlof)
7
6
5
4
3
2
1
0
5,1
6,3
mannen vrouwen
Figuur 5.6 Meldingsfrequentie eerste helft 2006 naar geslacht
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
0,65
0,91
mannen vrouwen
1,1 procent werknemers langer dan één jaar ziek
Volgens de opgaven van 120 bedrijven (150 vestigingen) bereikten in de eerste
helft van 2006 27 medewerkers de datum waarop ze langer dan 365 dagen gedeeltelijk
of volledig ziek waren: dit is 0,55 procent van alle medewerkers. Dit
47

48
betekent dat op jaarbasis 1,1 procent van de werknemers langer dan één jaar
ziek is.
0,44 procent werknemers langer dan twee jaar ziek
Vanwege de verlening van de loondoorbetalingsperiode van 1 naar 2 jaar en de
vervanging van de WAO door de WIA is nu ook het aantal werknemers dat langer
dan 2 jaar (104 weken) ziek is relevant. Ook hiervan konden 120 bedrijven
(150 vestigingen) opgave doen. In de eerste helft van 2006 waren bij deze bedrijven
11 werknemers langer dan 2 jaar ziek, wat neerkomt op 0,22 procent
van alle medewerkers van deze bedrijven tezamen. Op jaarbasis is dat 0,44 procent.
Op één na deden alle bedrijven opgave van het aantal WIA-gekeurden, uitgesplitst
naar keuringsuitslag. Als de opgave accuraat is, bedraagt de WIAinstroom
binnen de branche 0,28 procent. Landelijk ligt de WAO-instroom in de
eerste helft van 2006 volgens onze berekeningen op 0,34 procent.
Vanwege de kleine aantallen is uitsplitsing naar sector en bedrijfsomvang hier
niet zinvol. De zeven werknemers die in de eerste helft van 2006 een WIAuitkering
hebben gekregen waren allen werkzaam in de sector wasserijen.
Drie van hen werkten in een bedrijf met 11-50 werknemers, de overige vier werken
in een bedrijf met meer dan 50 werknemers. De kleinere bedrijven binnen de
branche hebben in de eerste helft van 2006 niet te maken gehad met WIAinstroom.
Convenantdoelstellingen grotendeels gehaald
In het arboconvenant zijn over het ziekteverzuim en de WAO-instroom de volgende
afspraken gemaakt:
1. Aan het einde van de convenantperiode (dit is 31 december 2006) is het
ziekteverzuimpercentage (exclusief vangnet) gereduceerd met 15 procent
ten opzichte van de beginperiode.
Tijdens de nulmeting in 2003 werd het gemiddelde verzuim voor alle wasserijen
en stomerijen tezamen vastgesteld op 6,2 procent. Tijdens de eindmeting
over de eerste helft van 2006 kwam het overall verzuimpercentage uit
op 5,5. Dat is een daling van 11 procent. De doelstelling ten aanzien van terugdringing
van het ziekteverzuim in de sector lijkt dus niet geheel gehaald
te zijn. De daling van het verzuimpercentage in 2006 wordt echter gemaskeerd
door het feit dat een groter deel van de bedrijven dan in 2003, ook het
verzuim in het tweede ziektejaar heeft meegeteld in het opgegeven verzuimcijfer.
Het verzuimpercentage kan hierdoor enkele tienden van procenten te
hoog zijn uitvallen. Wanneer hiervoor een correctie wordt toegepast, ligt de

werkelijke verzuimreductie op 16,1%. Dit betekent dat de doelstelling van
15 procent feitelijk wel gehaald is.
2. Aan het einde van de convenantperiode is de WAO-instroom gereduceerd
met 15 procent ten opzichte van de beginperiode.
Vanwege de verlenging van de verplichte loondoorbetalingsperiode van één
naar twee jaar en het vervangen van de WAO door de WIA, zijn er in 2006
geen WAO-instroomcijfers meer die vergeleken kunnen worden met die van
2003. Het percentage ‘verzuimers langer dan 365 dagen’ is hierdoor een belangrijk
referentiegetal, ter indicatie van de WAO-instroom. In 2003 was het
percentage werknemers dat langer dan één jaar ziek was 1,3. In de eerste
helft van 2006 was dit 1,1. Dit is een afname van 15%, waarmee de doelstelling
ten aanzien van vermindering van het aantal langdurig zieken (als indicatie
voor WAO-instroom) gehaald is.
49

BIJLAGE 1: TEKST VAN DE VOORAANKONDIGINGSBRIEF
Geachte «Aanhef»,
Arboconvenant
Op 21 november 2002 hebben werkgevers en werknemers in de sector Linnenverhuur-,
wasserij- en textielreinigingsbedrijven en het ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid een arboconvenant gesloten. In het arboconvenant zijn
afspraken gemaakt over het verminderen van de arbeidsrisico’s klimaat, geluid,
fysieke belasting, werkdruk, cytostatica en biologische agentia. In de toelichting
die als bijlage bij deze brief is gevoegd is aangegeven welke producten zijn ontwikkeld.
Ziekteverzuim en WAO-instroom
De afspraken die in het arboconvenant gemaakt zijn moeten ervoor zorgen dat
het ziekteverzuimpercentage en de WAO-instroom in 2006 zijn gereduceerd met
15 procent ten opzichte van de cijfers over 2003.
Onderzoek
Het arboconvenant loopt bijna af. Om na te kunnen gaan of het ziekteverzuim en
de WAO-instroom gedaald zijn, moeten nu de cijfers over de eerste helft van
2006 vastgesteld worden. Aan onderzoeksbureau AStri is gevraagd om deze cijfers
te bepalen. Eerder hebben zij al de cijfers over 2003 bepaald.
Binnenkort zult u daarom van AStri (weer) een korte schriftelijke vragenlijst ontvangen
over het ziekteverzuim en de WAO-instroom binnen uw bedrijf. Deze
vragenlijst wordt gestuurd aan alle linnenverhuur- en wasserijbedrijven en aan
een steekproef van 250 textielreinigingsbedrijven in Nederland.
Uw medewerking
Het is belangrijk dat zoveel mogelijk bedrijven de vragenlijst invullen en opsturen.
Alleen dan ontstaat een goed en volledig beeld van het ziekteverzuim en de
WAO-instroom in onze sector. Er is dan ook een vergelijking mogelijk tussen onze
sector en het gemiddelde van Nederland.
Voor alle duidelijkheid; uw eigen bedrijfsgegevens zullen niet in het rapport worden
gepubliceerd. Anonimiteit en vertrouwelijke behandeling worden gegarandeerd.
Wij rekenen daarom op uw medewerking. Als tegenprestatie ontvangt u
na afronding van het onderzoek per e-mail het onderzoeksrapport. U kunt dan

ekijken hoe het verzuim van uw bedrijf zich verhoudt tot de rest van de sector.
Wij verwachten dat het rapport eind september gemaild zal worden.
Vragen
Als u vragen heeft over het onderzoek of over de vragenlijst kunt u contact op
nemen met Carla van Deursen of Petra Molenaar van AStri. Dit kan via telefoonnummer
071 - 566 12 90 of per e-mail: c.g.l.vandeursen@astri.nl of
p.molenaar@astri.nl. Algemene informatie over AStri kunt u vinden op
www.astri.nl.
Met vriendelijke groeten,
Namens de Branche Begeleidingscommissie
Arboconvenant Textielverzorging
De heer T. Neijenhuijs
voorzitter

Toelichting
Door de afspraken in het Arboconvenant heeft u ondermeer de volgende producten ontvangen:
Het Bedrijfsplan van Aanpak voor fysieke belasting, binnenklimaat en geluid:
• Het Handboek Werkplekoptimalisatie;
• Inkoopnotitie over gezondheidsschoeisel;
• Informatie over stasteun en vouwtafel in wasserij en stomerij;
• Informatie over rijdbare bakken in wasserij en stomerij;
• De CD-rom Werkdrukverkenner;
• Arbopakket met informatie over arbodienstverlening en re-integratie, een modelprotocol
ziekteverzuim en een stroomschema met actiemomenten in de Wet Verbetering
Poortwachter;
• Informatiebrochure arbobeleid, fysieke belasting, klimaat en geluid;
• De instructiefilms over fysieke belasting voor wasserijen en stomerijen;
• Posters over fysieke belasting voor wasserijen en stomerijen;
• De digitale RI&E voor wasserijen en stomerijen (nieuwe versie in juni 2006 gereed);
• Acht nieuwsbrieven.
Ook zijn er de afgelopen jaren workshops gehouden waarin producten en onderwerpen uit
het Arboconvenant centraal stonden.
Meer informatie over het Arboconvenant is te vinden op www.raltex.nl/arbo.
Vragen kunt u stellen via e-mail: arbo@raltex.nl of telefonisch: 013 - 594 44 66.
Projectorganisatie Arboconvenant Textielverzorging
Postbus 90154
5000 LG TILBURG

BIJLAGE 2: TEKST VAN DE BEGELEIDENDE BRIEF BIJ DE VRAGENLIJST
Geachte «Aanhef»,
Vragenlijst ziekteverzuim
Zoals aangekondigd door de Branche Begeleidingscommissie van het Arboconvenant Textielverzorging
(brief van 17 augustus 2006), ontvangt u hierbij de vragenlijst over het ziekteverzuim
en de WAO-instroom. Deze vragenlijst is toegestuurd aan alle linnenverhuur- en
wasserijbedrijven en aan een steekproef van 250 textielreinigingsbedrijven in Nederland.
Doel ervan is het gemiddelde ziekteverzuim en de WAO-instroom over de eerste helft van
2006 voor de gehele branche te bepalen, als eindmeting voor het arboconvenant.
Uw deelname is van belang
Voor het slagen van dit onderzoek is het van groot belang dat zoveel mogelijk bedrijven de
vragenlijst invullen en opsturen. Ook als u geen informatie heeft over het ziekteverzuim of
als in uw bedrijf geen ziekteverzuim voorkomt, is uw deelname van belang.
Uw gegevens worden vertrouwelijk behandeld
Voor alle duidelijkheid: uw eigen bedrijfsgegevens zullen niet worden gepubliceerd. In het
onderzoeksrapport verschijnen alleen branchegemiddelden. Wij garanderen anonimiteit en
vertrouwelijkheid. Wij rekenen graag op uw medewerking. Wij vragen u daarom vriendelijk
de vragenlijst zo volledig mogelijk in te vullen en uiterlijk 8 september 2006 terug te sturen,
maar liefst eerder. U kunt hiervoor de portvrije antwoordenvelop gebruiken. Als tegenprestatie
ontvangt u na afronding van het onderzoek het rapport per e-mail.
Digitale versie vragenlijst opvraagbaar
Als u liever een digitale versie van de vragenlijst invult, kunt u een e-mail sturen naar
p.molenaar@astri.nl. Binnenkort zullen wij u bellen om te informeren of alles duidelijk is en
de vragenlijst bij de juiste persoon binnen het bedrijf terecht is gekomen. Als u technische
vragen heeft, schroomt u dan niet zelf contact op te nemen met mij of met Petra Molenaar
van AStri. Dit kan via telefoonnummer 071-512 49 03, of per e-mail: p.molenaar@astri.nl.
Algemene informatie over AStri kunt u vinden op www.astri.nl.
Met vriendelijke groet,
Bureau AStri
mw. ir. Carla G.L. van Deursen, projectleider

BIJLAGE 3: DE VRAGENLIJST

AStri
april 2006
Vragenlijst
ziekteverzuim en WAO in 2006
voor de linnenverhuur-,
wasserij- en textielreinigingsbedrijven

Toelichting
Voor u ligt de vragenlijst die hoort bij het onderzoek naar de hoogte van het ziekteverzuim
en de WAO-instroom in de sector linnenverhuur-, wasserij- en textielreinigingsbedrijven.
Dit onderzoek wordt gedaan in het kader van het gesloten arboconvenant (zie
www.raltex.nl/arbo).
De vragenlijst bestaat uit 23 vragen. De vragen gaan over het ziekteverzuim en de WAOinstroom
in uw bedrijf over 2006.
Wilt u de vragenlijst zo volledig mogelijk invullen en vóór 8 september 2006 (maar liefst
veel eerder) aan ons terugsturen? U kunt hiervoor de antwoordenvelop gebruiken.
Heeft u vragen over dit onderzoek of begrijpt u bepaalde vragen niet precies, neem dan
contact op met Carla van Deursen of Petra Molenaar van onderzoeksbureau AStri via telefoonnummer
071-512 4903, of stuur een e-mail naar p.molenaar@astri.nl.
Als u in de vragenlijst uw e-mailadres opgeeft, ontvangt u eind oktober automatisch het
onderzoeksrapport.

A Achtergrondgegevens van uw bedrijf en de
verzuimregistratie
1. Gegevens van de invuller van deze vragenlijst:
naam: ........................................................................................
telefoonnummer: ........................................................................................
functie: ........................................................................................
e-mailadres: ........................................................................................
2. Wat is de naam van uw bedrijf? .........................................................................
3. Binnen welke branche valt uw bedrijf?
[ ] linnenverhuur en wasserijen
[ ] textielreiniging (stomerij)
[ ] combinatie van beiden
[ ] anders, namelijk .......................................................................................
4. Is uw bedrijf geheel zelfstandig, onderdeel van een concern, of een franchise?
[ ] zelfstandig
[ ] onderdeel van een concern
[ ] franchise
[ ] anders, namelijk .......................................................................................
5. Op welke wijze wordt het ziekteverzuim in uw bedrijf vastgelegd? (Er zijn meerdere antwoorden
mogelijk.)
[ ] met een speciaal softwarepakket voor verzuimregistratie op de pc
[ ] met een verzuimregistratiemodule binnen het personeelsinformatie- of salarissysteem
[ ] in Excel
[ ] met een papieren systeem (bijv. verzuimkaarten of in een schrift)
[ ] het ziekteverzuim wordt niet systematisch vastgelegd
[ ] anders, namelijk ......................................................................................
6. Ontvangt u informatie van uw arbodienst over de hoogte van het ziekteverzuim in uw bedrijf?
(Als u deze informatie zelf via internet opvraagt, vul dan ook ‘ja’ in)
[ ] ja
[ ] nee
[ ] niet van toepassing: heb geen arbodienst
-1-

B
Definitie en afbakening van het ziekteverzuim
Bij vraag 17 zal u gevraagd worden om in de middelste kolom de cijfers over de
hoogte van het ziekteverzuim in 2003 in te vullen. Vraag 7 t/m 15 gaan over de
definities en de afbakeningen die uw bedrijf daarbij hanteert. Wij streven ernaar om
alle bedrijven zo veel mogelijk dezelfde definities te laten hanteren. Daarom vragen
wij u om – indien mogelijk – het verzuim volgens de vetgedrukte opties aan ons op
te geven.
Als het ziekteverzuim in uw bedrijf niet wordt vastgelegd, en u ook geen gegevens
hierover van de arbodienst krijgt, kunt u doorgaan naar vraag 18.
7. Wordt het ziekteverzuim geregistreerd in werkuren, werkdagen of kalenderdagen?
[ ] werkuren → ga door naar vraag 9
[ ] vaste werkdagen (5 dagen per week)
[ ] variabele werkdagen (afh. van werkdagen individuele werknemer) → vraag 9
[ ] kalenderdagen (7 dagen per week)
[ ] onbekend → ga door naar vraag 9
[ ] anders, namelijk .......................................................................................
Toelichting bij vraag 8: parttimercorrectie
Toepassing van de parttimercorrectie wil zeggen dat het ziekteverzuim van werknemers naar ra-
to van hun parttimerfractie wordt meegenomen bij de bepaling van het bedrijfsverzuim-
percentage (of van het aantal verzuimdagen).
De parttimerfractie is het aantal werkuren volgens het contract, gedeeld door het aantal werk-
uren bij een fulltime aanstelling. Als de standaard werkweek in het bedrijf 36 uur is, is de part-
timerfractie van iemand die 36 uur werkt ook 1. De parttimerfractie van parttimers is altijd klei-
ner dan 1. Bijvoorbeeld: een medewerker met een aanstellingsomvang van 24 uur heeft een
parttimerfractie van 24/36 = 0,67. Van iemand die 40 uur werkt is de parttimerfractie in dat
geval 40/36 = 1,11.
8. Wordt er een parttimercorrectie toegepast op het ziekteverzuimpercentage of het aantal ver-
zuimdagen? (Zie bovenstaande toelichting.)
[ ] ja, de parttimercorrectie wordt toegepast
[ ] nee, deze wordt niet toegepast
[ ] weet niet
[ ] anders, namelijk .......................................................................................
-2-

9. Wordt bij het op te geven verzuim ook het ziekteverzuim dat na de 365 e ziektedag plaats-
vindt, meegeteld? (Als u hierin een keuze heeft, tel het dan NIET mee.)
[ ] ja, het verzuim na de 365 e dag wordt ook meegeteld
[ ] nee, het verzuim na de 365 e dag wordt NIET meegeteld
[ ] weet niet
[ ] anders, namelijk .......................................................................................
10. Wordt bij het op te geven ‘verzuim exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof’ het zwan-
gerschapsgerelateerde verzuim voorafgaand aan of volgend op het officiële zwangerschaps-
en bevallingsverlof meegeteld? (Als u hierin een keuze heeft, dan graag wel meetellen.)
[ ] ja, het zwangerschapsgerelateerde verzuim wordt meegeteld
[ ] nee, het zwangerschapsgerelateerde verzuim wordt niet meegeteld
[ ] weet niet
[ ] anders, namelijk .......................................................................................
11. Hoe wordt bij het op te geven verzuim het gedeeltelijke verzuim meegeteld, bijvoorbeeld
50% hervatten na een periode van 100% verzuim? (Als u hierin een keuze heeft, dan graag
NAAR RATO meetellen.)
[ ] naar rato: alleen de werkelijk verzuimde werktijd wordt als ziekteverzuim meegeteld
[ ] wordt als 100% ziekteverzuim meegeteld
[ ] wordt geheel niet als ziekteverzuim meegeteld
[ ] weet niet
[ ] anders, namelijk .......................................................................................
12. Hoe wordt bij het op te geven verzuim het therapeutisch werken (dit is werken zonder dat
hier loonwaarde tegenover staat) meegeteld? (Als u hierin een keuze heeft, dan graag als
100% verzuim meetellen.)
[ ] therapeutisch werken wordt als 100% ziekteverzuim geteld
[ ] wordt geheel niet als ziekteverzuim meegeteld
[ ] weet niet
[ ] anders, namelijk .......................................................................................
13. Worden alle verzuimgevallen (dus ook de kortdurende gevallen) meegeteld? (Als het kan,
graag àlle verzuimgevallen meetellen.)
[ ] ja, alle gevallen (ook de kortdurende)
[ ] nee, korte verzuimgevallen niet of niet altijd
[ ] anders, namelijk ......................................................................................
-3-

14. Is uw bedrijf verzekerd tegen loondoorbetaling bij ziekteverzuim (ziekteverzuimverzekering)?
C
[ ] ja
[ ] nee
Toelichting bij vraag 15
Wijze van opgave verzuimcijfers
Met de volgende vragen willen we achterhalen in welke vorm u de ziekteverzuimcijfers
aan ons gaat opgeven in blok D, vraag 17.
Voor het invullen van de middelste kolom van vraag 17 (blok D) heeft u de keuze uit de volgende
4 vormen:
1. Het aantal werkuren ziekte: tel alle in de eerste zes maanden van 2006 wegens ziekteverzuim
gemiste werkuren bij elkaar op.
2. Het aantal werkdagen ziekte: tel alle in de eerste zes maanden van 2006 vallende WERKdagen,
gelegen tussen de begin- en de einddatum van de ziektegevallen, bij elkaar op.
3. Het aantal kalenderdagen ziekte: tel alle in de eerste zes maanden van 2006 vallende KA-
LENDERdagen, gelegen tussen de begin- en einddatum van de ziektegevallen, bij elkaar op.
Hierbij gaat u voor elke werknemer uit van 7 kalenderdagen per week.
4. het verzuimpercentage: de verzuimde werktijd als percentage van de totaal beschikbare
werktijd als niemand zou verzuimen.
15. In welke vorm geeft u bij vraag 17 (middelste kolom) de hoogte van het verzuim in de eerste
helft van 2006 aan ons op: als totaal aantal uren, totaal aantal dagen of als verzuimpercentage?
(Zie bovenstaande toelichting.)
[ ] als het totaal aantal wegens ziekte verzuimde werkuren
[ ] als het totaal aantal wegens ziekte verzuimde werkdagen
[ ] als het totaal aantal wegens ziekte verzuimde kalenderdagen
[ ] als een verzuimpercentage
[ ] er is geen enkele informatie over het ziekteverzuim beschikbaar → vul in de
middelste kolom van vraag 17 ‘?’ (vraagtekens) in
[ ] er was geen sprake van ziekteverzuim in de eerste helft van 2006 → vul in de middelste
kolom van vraag 17 ‘0’ (nullen) in
-4-

Toelichting bij vraag 16
Voor het invullen van de laatste kolom van vraag 17 (blok D) heeft u de keuze uit de volgende 2
vormen:
Het totaal aantal ziekmeldingen: dit is ‘gewoon’ het aantal nieuwe ziekmeldingen dat in de eerste
helft van 2006 heeft plaatsgevonden binnen een bedrijf. Wanneer een medewerkster met
zwangerschapsverlof gaat, telt dit niet als een ziekmelding. Ook wanneer een zieke medewerker
gedeeltelijk gaat hervatten (bijvoorbeeld 50% werken om het langzaam op te bouwen), telt dit
ook niet als een ziekmelding.
De meldingsfrequentie: dit is het totaal aantal ziekmeldingen in 2006 gedeeld door het gemiddeld
aantal mensen in dienst (de personeelssterkte). De meldingsfrequentie varieert in de regel
tussen 0,00 (voor sommige kleine bedrijven) en 3,00.
16. Geeft u bij vraag 17 (laatste kolom) het totaal aantal ziekmeldingen of de meldingsfrequentie
aan ons op? (Zie bovenstaande toelichting.)
[ ] het totaal aantal ziekmeldingen
[ ] de ziekmeldingsfrequentie
[ ] hierover zijn geen gegevens beschikbaar → vul in de laatste kolom van
vraag 17 ‘?’ (vraagtekens) in
[ ] er waren in 2006 geen ziekmeldingen→ vul in de laatste kolom van
vraag 17 ‘0’ (nullen) in
D De ziekteverzuim- en WAO-cijfers
17. Vul hieronder de cijfers over de hoogte van het ziekteverzuim en het aantal ziekmeldingen
over de eerste zes maanden van 2006 in, op de manier die u bij vraag 15 en 16 (blok C)
heeft gespecificeerd.
totaal, exclusief zwangerschapsverlof
hoogte ziekteverzuim*
(conform vraag 7 t/m 15)
-5-
aantal ziekmeldingen of
meldingsfrequentie
(conform vraag 16)
totaal, inclusief zwangerschapsverlof n.v.t.
mannen
vrouwen, exclusief zwangerschapsverlof
vrouwen, inclusief zwangerschapsverlof n.v.t.

18. Bij hoeveel vrouwen was in de eerste helft van 2006 sprake van het opnemen van zwan-
gerschaps- en bevallingsverlof? (Geef alleen de nieuwe, in 2006 begonnen gevallen op)
................ vrouwen
19. Uit welke bron heeft u de informatie over de hoogte van het ziekteverzuim verkregen? (Er
zijn meerdere antwoorden mogelijk.)
[ ] verzuimoverzichten arbodienst
[ ] eigen geautomatiseerd verzuimregistratiesysteem
[ ] Excel-tabellen
[ ] anders, namelijk .....................................................................................
20. Hoeveel werknemers waren in de eerste helft van 2006 langer dan 52 weken geheel of ge-
deeltelijk ziek? (NB: het gaat alleen om de nieuwe gevallen, niet om de werknemers die vóór
2006 de 52 weken grens passeerden.)
................ Werknemers
21. Hoeveel werknemers waren in de eerste helft van 2006 langer dan 104 weken (2 jaar) ge-
heel of gedeeltelijk ziek? (NB: alleen de nieuwe gevallen)
................ Werknemers
22. Wat was voor de werknemers uit vraag 21 de uitslag van de WIA-beoordeling?
blijvend > 80% (volledig) arbeidsongeschikt (IVA-uitkering)
tijdelijk >80% (volledig) arbeidsongeschikt (volledige WGA-uitkering)
35-80% arbeidsongeschikt: gedeeltelijk WGA-uitkering

E
Aantal personeelsleden en fte’s
Toelichting bij vraag 23: personeelssterkte en fte’s
Het gaat (net als bij vraag 17) alleen om personeel in loondienst, dus uitzendkrachten of werk-
nemers met een nul-urencontract niet meetellen. Ook WAO’ers die onder het vangnet vallen (en
waarvoor dus een beroep gedaan kan worden op de Ziektewet) niet meetellen.
De personeelssterkte is het aantal mensen dat op een bepaalde peildatum in loondienst is, los
van het aantal uren dat zij per week werken. Bijvoorbeeld: bedrijf X heeft op 1 januari 2003 40
fulltime werknemers en 10 parttime werknemers in loondienst. Dan is de personeelssterkte op
die peildatum 50.
Bij het aantal fte’s (fulltime equivalenten ofwel formatieplaatsen) speelt de omvang van het
dienstverband wel een rol. Bij fte’s gaat het om een vertaling naar het aantal voltijdse functies.
Bijvoorbeeld: bedrijf X heeft op 1 januari 2003 40 fulltime werknemers en 10 parttime werk-
nemers die ieder halftime werken. De tien halftimers tellen ook maar voor half mee in de fte’s.
Het aantal fte’s voor dit bedrijf is dus 40 + (10 x 0,5) = 45.
23. Vul hieronder de personeelssterkte (het aantal personen in loondienst) en het aantal fte’s
totaal
mannen
vrouwen
(formatieplaatsen) op de twee peildata in 2006 in.
aantal personen aantal fte’s
1 jan. 2006 30 juni 2006 1 jan. 2006 30 juni 2006
-7-

F
Reacties en toelichtingen
U bent klaar met het invullen van deze vragenlijst. Als u nog opmerkingen heeft bij
de vragenlijst of als u bepaalde antwoorden wilt toelichten dan kan dat hieronder.
Wij vragen u vriendelijk de vragenlijst de vragenlijst zo snel mogelijk, maar in elk
geval vóór eind september 2006, op te sturen in de bijgevoegde antwoordenve-
lop. Een postzegel plakken is niet nodig! Als u de envelop niet heeft ontvangen,
kunt u de vragenlijst in een eigen ongefrankeerde envelop sturen naar:
Bureau AStri
Antwoordnummer 10578
2300 VL LEIDEN
Als u een digitale versie heeft, kunt u de vragenlijst mailen naar
p.molenaar@astri.nl.
Hartelijk bedankt voor uw medewerking!
-8-