You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
SIMONE SPANOGHE<br />
Figuur 1. Simone Spanoghe-Descamps weldra zestig in de krant van 1978<br />
SPANOGHE (Simone), dochter van Frans Silvaan Jozef Spanoghe en Josephine<br />
Olbrechts, werd op 23 Jun 1918 te Mechelen geboren (1). Haar grootvader was<br />
Silvain Petrus Maria SPANOGHE, Dendermondenaar.<br />
(1) data jonger dan de laatste 100 jaar zijn privé<br />
Hoewel Simone Descamps overal de naam van haar man draagt is zij een<br />
Spanoghe. Simone Spanoghe startte het zakendoen op vijftienjarige leeftijd in<br />
Mechelen bij haar vader die fabrikant was van aanhangwagens en koetswerken. Het<br />
opzetten van een zaak was haar leven. Zij bezat in de jaren ‘60 het netwerk van de<br />
SECA pompen langsheen de autosnelwegen. In 1978 had ze niet minder dan zes<br />
maatschappijen onder haar beheer: ESDE, Cometane NV, Cofer NV, Standing<br />
Building NV, Inhex NV, Theater Building NV. Zij blijkt volgens een krantenknipsel een<br />
bijzonder belangrijke rol gespeeld te hebben tijdens de oliecrisis in de ’70-ger jaren.<br />
Als vrouw alleen zette zij de Belgische olieprijs naar haar hand.<br />
Simone Spanoghe huwt te Mechelen met Pierre Descamps. Pierre Descamps<br />
werkte er toen voor een maatschappij van sociale woningen en leerde haar kennen<br />
toen hij haar iedere dag zag voorbijfietsen op weg naar de fabriek. Op 34-jarige<br />
leeftijd kreeg het koppel hun eerste kind, drie jaar later hun tweede, allebei<br />
dochters; in 1978 is Claude Descamps 26 en Danielle Descamps 23 jaar.<br />
Op zoek naar wat <strong>meer</strong> informatie over haar persoon op het web komt men<br />
een wijn die haar naam draagt tegen: “Simone Descamps”, zie Figuur 2. Gezien haar<br />
succesverhaal kan het niet anders dan dat ook deze wijn top is. Als Spanoghen<br />
hadden we natuurlijk liever gehad dat zij die fles bij het opzetten van haar wijnkelder<br />
gedoopt had met haar meisjesnaam, Simone Spanoghe.<br />
Figuur 2. Château de Lastours Cuvée Simone Descamps<br />
1
De vrouw die de oliebonzen bestreed<br />
Simone Descamps doet het nu wat<br />
kalmer aan<br />
Een nieuwe zaak opzetten blijft haar grootste plezier<br />
(van een medewerkster)<br />
Simone Spanoghe, in België beter bekend als Simone Descamps, de vrouw die tijdens een verwoed<br />
schaakspel met de grote oliemaatschappijen in 1960 de Seca-pompen uit de grond stampte,<br />
moederziel alleen de Belgische olieprijzen naar beneden wist te krijgen, en nu sinds een goede vijf<br />
jaar zo’n zestig benzinepompen met haar eigen initialen – ESDE – over het land verspreid heeft<br />
staan, is thuis gewoon een gezellige grootmoeder die ’s avonds tafellakens borduurt.<br />
Binnen enkele dagen wordt deze vitale<br />
en charmante vrouw zestig jaar. Zij<br />
heeft niet minder dan zes<br />
maatschappijen onder haar beheer:<br />
ESDE, Cometane NV, Cofer NV,<br />
Standing Building NV, Inhex NV,<br />
Theater Building NV.<br />
Op de eerste verdieping van haar<br />
prachtige huis uit de jaren twintig in de<br />
buurt van het Brusselse Terkamerenbos<br />
vertelt Simone Descamps hoe zij al op<br />
vijftienjarige leeftijd in Mechelen bij<br />
haar vader in de zaak werd gezet,<br />
fabrikant van aanhangwagens en<br />
koetswerken.<br />
“Ik heb het zakendoen in de praktijk<br />
geleerd. En juist daardoor heb ik<br />
,geloof ik, veel <strong>meer</strong> risico in mijn leven<br />
durven nemen dan bv. iemand met een<br />
wetenschappelijke opleiding. Ge werpt<br />
u erin, en dan moet u eruit” zegt ze<br />
opgewekt , terwijl ze voorzichtig gaat<br />
verzitten op een enigszins wankele<br />
fauteuil. Aan een vanhaar<br />
goedverzorgde handen prijkt een<br />
gouden ring met drie parels op een rij.<br />
“In Mechelen leerde ik mijn man Pierre<br />
Descamps kennen” gaat ze verder. “Hij<br />
werkte er voor een maatschappij van<br />
sociale woningen en zag me iedere dag<br />
voorbijfietsen op weg naar de fabriek.<br />
Na de oorlog stichtten we samen de NV<br />
Comet, het eerste initiatief. Daar<br />
werden gasflessen, jerrycans,<br />
aluminium en roestvrij stalen biervaten<br />
gemaakt. Mijn man hield zich vooral in<br />
met de verkoop van die biervaten. Heel<br />
Europa reisde hij af. Vaak ging ik mee”.<br />
Rustiger<br />
In 1976 deed het echtpaar deze zaak<br />
over aan een Franse groep. Pierre<br />
Descamps trok zich terug. Zoekend kijkt<br />
ze in de fraaie achtertuin met vijvertjes<br />
en bloeiende bomen. “Mijn mat moet<br />
daar ergens bezig zijn. Waarschijnlijk in<br />
zijn nieuwe serre. Tuinieren was altijd<br />
al zijn geliefkoosde hobby”.<br />
Simone Descamps doet het zelf nu ook<br />
wat rustiger aan. ’s Morgens werkt ze<br />
voor haar firma’s op de zaak te<br />
Mechelen, ’s middags thuis in de statige<br />
werkkamer met eiken lambrizering tot<br />
een uur of zeven.<br />
“Voor de televisie val ik onherroepelijk<br />
in slaap, daarom borduur ik nu maar ’s<br />
avonds. Ik heb dit laatste jaar al een<br />
paar tafellakens van minstens drie<br />
meter af! Geen kruissteekjes hoor, dat<br />
is te veel gepriegel. Borduren vind ik<br />
lekker ontspannend”.<br />
De tijden dat zij 18 uur per dag werkte<br />
zijn nu voorgoed voorbij. Dat was<br />
vooral toen ze in de verbeten strijd<br />
verwikkeld was met de grote<br />
oliebonzen. Haar gasflessenfirma werd<br />
door Shell geboycot toen ze weigerde<br />
een nieuwe belastingverhoging op<br />
autogas aan haar klanten door te<br />
berekenen. Ze had de tegenzet al klaar:<br />
Seca verscheen in 1960 langs de<br />
Belgische autowegen. Buiten de grote<br />
oliebroers om kreeg ze drie jaar lang<br />
gegarandeerd bevoorrading uit<br />
Duitsland. Zo kon ze haar benzineprijs<br />
laag houden. De automobilisten<br />
stroomden toe. Na drie jaar bezat Seca<br />
een netwerk van 80 pompen met een<br />
omzet van 60 miljoen liter per jaar.<br />
Tandenknarsend deden de<br />
petroleummaatschappijen bod na bod.<br />
Het lukte uiteindelijk de Amerikaanse<br />
firma Conoco in 1963 om de zaak over<br />
te nemen, toen haar bevoorrading niet<br />
zeker <strong>meer</strong> was.<br />
Simone Descamps moest beloven zich<br />
tien jaar lang niet <strong>meer</strong> met oliezaken<br />
in te laten in ruil voor regelmatige<br />
afname van haar Comet. Maar het<br />
pakte anders uit.<br />
Vast prijzenstelsel<br />
Comet en de inmiddels opgerichte<br />
Cometan werden opnieuw<br />
tegengewerkt en het schaakspel bleek<br />
gewoon door te gaan. “Ge kunt u er<br />
ofwel bij neerleggen of strijden. Welnu,<br />
ik koos voor het laatste”.<br />
Intussen had ze al heel wat kennis<br />
vergaard over het oliewereldje, en ze<br />
begon de geheime prijzenpolitiek van<br />
2<br />
de petroleummaatschappijen aan de<br />
grote klok te hangen: “De dollar bv.<br />
was in die tijd niet <strong>meer</strong> dan 40 frank<br />
waard, maar ze rekenden rustig 50<br />
frank door. De regering had hier geen<br />
flauw vermoeden van. Ik stond heel<br />
alleen tegenover die kapitaalkrachtige<br />
oliemannen en moest oppassen dat ik<br />
geen flater beging. Ze stonden klaar<br />
om toe te slaan. Met dit doorbreken<br />
van de geheimzinnigheid rond de<br />
olieprijzen heb ik er mede toe kunnen<br />
bijdragen dat we nu, na de oliekrisis, in<br />
Belgie een vast prijzenstelsel hebben,<br />
dat meegaat met de dollar. Zo’n<br />
systeem had men in Nederland en<br />
trouwens in Frankrijk al sinds de jaren<br />
twintig”.<br />
Midden in de oliekrisis moest Simone<br />
Descamps naar het ziekenhuis voor een<br />
operatie. Daar in die witte kussens<br />
realizeerde ze zich dat olie ook niet<br />
alles was. Zij was warempel net<br />
grootmoeder geworden! Simone<br />
Descamps is immers behalve<br />
zakenvrouw de moeder van twee<br />
levenslustige dochters, Claude (26) en<br />
Danielle (23). “U ziet, we verwachtten<br />
twee jongens, maar het werden twee<br />
meisjes, vertelt ze lachend. Die vragen<br />
ook de nodige aandacht, Claude nog<br />
een jaar studie geneeskunde voor de<br />
boeg, getrouwd met een studiegnoot,<br />
heeft nu een zoon van vijf en een<br />
dochter van één jaar. Boven ons horen<br />
we kindervoetjes dribbelen: de<br />
kleinkinderen zijn bij grootmoeder<br />
gestald omdat hun moeder eksamen<br />
moet doen.<br />
De jongste dochter Descamps, Danielle,<br />
met een passie voor paarden, werkt bij<br />
moeder in Mechelen. Of zij de zaken zal<br />
overnemen? “Och daar is zij nu nog<br />
niet rijp voor. Voorlopig droomt ze<br />
alleen nog maar van een hoeve”.<br />
Miljoenen<br />
Simone Descamps kreeg haar eerste<br />
kind toen ze 34 jaar was. “Dat vond ik
achteraf een prima leeftijd. Mijn man<br />
en ik hadden de afspraak om nooit over<br />
het werk te spreken thuis. Onze<br />
kinderen wisten gewoon niet wat we<br />
deden. Toen Claude 8 jaar was werd<br />
haar eens gevraagd wat haar ouders<br />
deden. “Oh, mijn moeder werkt op een<br />
fabriek” antwoordde het kind toen.<br />
Vakanties probeerde ik altijd zo in te<br />
delen dat we met ons hele gezin op<br />
stap konden. Wel altijd met een stapel<br />
dossiers”, voegt ze er verlegen aan toe.<br />
“Soms ging ik wel eens alleen met de<br />
kinderen naar Frankrijk. Dat had heel<br />
wat voeten in de aarde. Daarvoor<br />
moest ik de wettiging van mijn mans<br />
handtekening op het stadhuis halen,<br />
terwijl ik op de zaak checks kon<br />
tekenen voor tientallen miljoenen.<br />
“Simone Descamps zegt overigens nooit<br />
moeilijkheden te hebben ondervonden<br />
bij haar werk wegens het feit dat zijn<br />
een vrouw is. “Maar”, zo zegt zij, “ik<br />
heb ook nooit een meester boven me<br />
gehad. De vrouwen die ik probeerde<br />
naar boven te werken gingen zich na<br />
verloop van tijd toch weer als<br />
ondergeschikten gedragen. Een zekere<br />
onafhankelijkheid van geest moet men<br />
misschien van jongsaf ingeprent<br />
krijgen, een kwestie van opvoeding. Bij<br />
de nieuwe generatie is dat<br />
waarschijnlijk al heel anders aan het<br />
worden”.<br />
Ze gaat ons voor naar de eiken<br />
studeerkamer, waar sinds kort de zaken<br />
’s namiddags worden afgedaan. Keurig<br />
als haar voorkomen, is de orde op de<br />
grote schrijftafel, hoewel ze zich<br />
verontschuldigt voor “die rommel”.<br />
Alles perfekt georganiseerd. Voor de<br />
diverse maatschappijen die zij beheert<br />
beschikt ze over aparte sekretaressen.<br />
“Ach, die zaken rollen nu wel zo’n<br />
beetje. We beheren onder andere die<br />
building in Antwerpen aan de Italielei,<br />
met de enige automatische parking in<br />
Belgie. Dat neemt me nog maar één of<br />
twee dagen per maand. De bouw was<br />
wel een heel werk. Dat wereldje is een<br />
ander dan ik gewend was. Bij ons<br />
wordt zelfs voor de aankoop van een<br />
gasfles van nog geen 200 frank heel<br />
wat papier volgeschreven. Aan een<br />
miljoenenbouwkontrakt komt vrijwel<br />
geen papier te pas. In het begin even<br />
wennen”.<br />
3<br />
De laatste tijd moet Simone Descamps<br />
zich veel bezig houden met promoties,<br />
de cadeautjes bij zoveel liter benzine:<br />
“Eigenlijk een vreselijk systeem, waar ik<br />
erg tegen ben”, zegt ze zuchtend,<br />
“maar de directeur heeft me verzekerd<br />
dat we wel mee moeten doen om beter<br />
te kunnen verkopen”.<br />
Op de vraag wat ze nu de leukste tijd<br />
vond in de achter haar liggende<br />
loopbaan antwoordt ze zonder<br />
aarzelen: “Het opzetten van een nieuwe<br />
zaak. Dat heb ik nu zo’n tien keer<br />
kunnen doen en altijd was het weer<br />
even leuk om de mensen om je heen te<br />
overtuigen en entoesiast te maken voor<br />
de zaak. Fantastisch als het dan lukt.<br />
Na drie jaar rolt alles dan vanzelf en<br />
gaat het plezier er een beetje af. Het<br />
wordt routine. Een zaak is zoiets als<br />
een moeilijk kind. Hoe moeilijker, hoe<br />
<strong>meer</strong> je je hart eraan verpandt”.<br />
Op dat moment stormt een jonge<br />
poedel blaffend de kamer binnen. “Dat<br />
is onze jongste onderneming” zegt<br />
Simone Descamps lachend, “we hebben<br />
hem net gekocht”.<br />
GVU 1978