r - Brandsma vletclub

1
Rondreis België / Nederland met de LOBITO.
Op zaterdag 31 augustus vertrekken we uit onze thuishaven De Spaanjerd te Ophoven voor
een 3 weekse reis door Nederland en België. De familie Tanis is daags er voor reeds
gearriveerd. Zij hebben er al twee weken vakantie opzitten en wij zullen met hen mee varen in
hun laatste vakantieweek naar Terneuzen. De vorige dag hebben we hun boot de Shalom
bekeken, de opvolger van hun Brandsmavlet. De reisleiding (Wilma en Ewit) besluiten, dat
we via Noord-Brabant en Zeeland naar Terneuzen zullen varen, vervolgens zullen wij met de
Lobito de reis via België voortzetten.
Omdat we beloofd hebben om onze boot aan een groot aantal kennissen te laten zien, gaan we
de eerste dag naar Weert. Dit betekent de Spaanjerdplas uit, een stukje Maas, een tussenstop
in Maasbracht vanwege nieuwe brandstoffilters voor de Shalom, sluis Panheel, kanaal
Wessem/Nederweert, sluis 15 en de Zuid-Willemsvaart.
In sluis Panheel worden we in de oude sluiskolk circa 8 meter naar boven geschut. Deze
schutkolk is de enige sluis in Nederland, die met spaarbekkens uitgerust is. Het is heel
interessant om de werkende maquette op het sluiswachtergebouw te bekijken.
In de stadshaven van Weert zijn nog enkele plaatsen vrij, maar om die te bereiken moeten we
door een bomvolle haven manoeuvreren vol met schepen, die flink groter zijn dan de
maximale toegestane 10 meter (tot 12 meter lijkt mij geen probleem).
Onder het toeziend oog van enkele toevallig passerende vrienden en die dat later pas
vertellen, slagen we erin op "professionele" wijze vast te maken. Het geheim van het
professionele schuilt erin vooral rustig aan te doen, ernstig te kijken en je zo weinig mogelijk
aan te trekken van goed bedoelde raad van de reeds afgemeerden, dat zijn namelijk veel
minder profs dan ze lijken.
Zaterdagavond en zondag is het dan open boot, tot groot genoegen van Wilma en in mindere
mate van mij. Ik dacht, dat ik vakantie had en nu blijk ik ineens in de catering te werken
annex het verzorgen van rondleidingen, om over de afwas maar niet te spreken. Maar ja, je
moet er iets voor over hebben om een kapitalist te lijken, hoewel je meteen door de mand valt,
want een kapitalist heeft daar natuurlijk zijn personeel voor.
Op maandag 2 september vertrekken we aan de late kant uit Weert. Dat komt, omdat Ewit na
het plaatsten van nieuwe brandstoffilters nogal wat zaken moet ontluchten om de motoren te
starten. Wij hebben een bevriend echtpaar aan boord, die een dag meevaren. De tocht gaat
over de Zuid-Willemsvaart. De sluizen 15, 13, 12, 11 en 10 worden genomen met telkens een
verval van circa 2.5 meter. De sluizen 13 en 11 zijn in reparatie, dat wil zeggen ze zijn wel in
werking, maar men moet vast maken aan een touw, dat aan grote ijzeren palen gespannen is,
goedbedoeld, maar minder geslaagd voor de pleziervaart. Het kost heel wat geëmmer om te
voorkomen, dat je onder het touw doordrijft richting onbekende wateren. Uiteindelijk maken
we vast om 17.00 uur voor sluis 9 te Helmond. Dit is het oude kanaal door Helmond en hier is
een afmeerplaats, zij het zonder elektra en water, een beetje in het wild dus maar verder
prima. Hier worden ook onze gasten met de auto opgehaald en vertrekken na een geslaagde
dag naar Weert terug.
De volgende dag, dinsdag 3 september, gaan we verder naar sluis Helmond in het nieuwe
omleidingkanaal van Helmond.
Bij Aarle-Rixel draaien we het Wilhelminakanaal op. Sluis 5 staat altijd open, maar is zwaar
vervallen. Het Wilhelminakanaal is een fraaie vaarweg met veel bomen en bossen op beide
oevers. Bruggen worden verder automatisch bediend tot Tilburg, als men bij de eerste brug op

2
de knop drukt. Merkwaardig genoeg is de brug voor sluis 4 nog handbediend. We komen
enkele minuten na half vier bij de draaibrug voor de Piushaven in Tilburg aan.
Gelukkig is de havenmeester nog bereid te draaien, want de brug wordt alleen gedraaid op het
halve uur. Even later liggen we vast in de fraaie Piushaven inclusief stroom, water en
toiletgelegenheid. Deze haven is een aanrader, temeer omdat de ligging op 500 meter van het
centrum is.
Wilhelmina Kanaal
Vandaag, woensdag 4 september, gaan we over het Wilhelminakanaal, Markkanaal, Mark en
Dintel naar Oudenbosch. Sluis 3 is een verrassing; deze heeft een dubbele trap, van de ene
kolk komt men meteen in de volgende, leuk voor de mensen, die niet zo dol op schutten zijn.
Het brugje over het toegangskanaal(tje) naar de haven van Oudenbosch lijkt op het oog aan de
lage kant. Argwanend en zeer voorzichtig benaderen we de brug en na enig gepiel blijkt het
brugje 10 cm. hoger te zijn dan het toplicht; 4.30 meter dus, oef ... Het haventje in
Oudenbosch is vrij klein maar leuk. We liggen weer met walstroom en water, Rika en Laurens
Kanning komen 's avonds op bezoek uit Etten-Leur (vlak bij) en toen werd het heel gezellig
en tamelijk laat.
Haven van Oudenbosch.
Op donderdag 5 september vertrekken we naar Yerseke, achteraf een ruk van 58 km. De route
is als volgt; Dintel, Volkerak, Rijn-Scheldekanaal, Zoommeer, Bergsediepsluis en

3
Oosterschelde. Het Rijn-Scheldekanaal is bij aanwezigheid van beroepsvaart, die er stevig
oplosvaart, een klotsbak. Goed opletten dus en snel wegwezen. Het is geen vaarwater om eens
een middagje te gaan varen. De Bergsediepsluis is aan onze (niet-getijden) kant voorzien van
een brug, die volgens ons ca 4.70 meter is en niet volgens de kaart 4.30 meter en de sluiskolk
is aan de kleine kant.
Niettemin maken we een fraaie overtocht over de Oosterschelde en liggen we om 15.30 uur in
de jachthaven van Yerseke.
Deze dag, vrijdag 6 september, varen we via de Oosterschelde, Zandkreeksluis, Veerse Meer
naar de Omloop. Dit is een aanlegplaats in de natuur aan de zuidkant van het meer.
Het is werkelijk een prachtplaats om te liggen, maar ik ben bang, dat in het hoogseizoen het
hier gigantisch druk is.
De Bergse Diepsluis.
De dames bereiden een feestmaal met de vorige dag gekochte mosselen, inclusief een
voorgerecht. Wijntje erbij en hoewel we in de middle of nowhere liggen, eten we als God in
Zeeland.
Op zaterdag 7 september gaan we naar Middelburg over het Veerse Meer, Veerse sluis en het
kanaal door Walcheren. Het Veerse Meer is weliswaar een lang maar relatief smal vaarwater.
Als het hier in het seizoen druk is met zeilers, zal dit ongetwijfeld tot hectische taferelen
leiden. De jachthaven van Middelburg ligt na een ophaalbrug midden in het historische
centrum. Het bezoeken van het centrum is de moeite waard, een aanrader.
Vandaag zondag 8 september is wat ons betreft de grote dag. We gaan de Westerschelde van
Vlissingen naar Terneuzen oversteken. We hebben van te voren de waterkaart bestudeerd en
onder leiding van Ewit, die in zijn thuiswateren is kan er eigenlijk niets mis gaan.
Gelukkig is het goed weer en goed zicht. Wanneer we de sluis van Vlissingen uit zijn, volgen
we Ewit en aan de hand van de tonnen, die we langsvaren, houden we op de kaart bij, waar
we precies zijn.
Met de vloed mee doen we de oversteek in een uurtje. Er is eigenlijk geen bal aan (ja ja...!).
Het is een goede oefening om soortgelijke oversteken te doen onder minder gunstige
omstandigheden. Het is wel zaak om de boeg en hekgolven van zeeschepen met de kop en

4
lage snelheid te nemen, deze golven zijn veel groter dan dat je in eerste instantie denkt. Ook
varen deze schepen veel harder dan het lijkt, dus blijf flink ver uit de buurt.
Schutten doen we in de Oostsluis (de gebruikelijke voor jachten) van Terneuzen en zo liggen
we om 14.20 uur vast in de binnenjachthaven van de Neusen in Terneuzen, waar we twee
nachten zullen blijven.
Op dinsdag 10 september vertrekken we richting Gent en ditmaal in ons uppie en dus niks
geen vaderlijke raad van Ewit. Het kanaal Gent-Terneuzen is van reusachtige afmetingen en
ook geschikt voor zeer grote zeeschepen. Het varen is relatief gemakkelijk, als men zich aan
de volgende regels houdt: Blijf zo ver mogelijk uit de buurt van de grote zee- en binnenschepen,
luister de marifoon uit en hou de kaart erbij om alert te zijn op de diverse haven
uitgangen. De passage van de grens gaat geruisloos. Op dit kanaal is niemand geïnteresseerd
in een jachtje van 12 meter. Zo bereiken we de ringvaart om Gent. Dit is in feite maar een
driekwart ringvaart , nl: noord, west en zuid; het oostelijke kwart ontbreekt (nog ?).
De ringvaart heeft weer "normale" afmetingen, te vergelijken met bijvoorbeeld het
Wilhelminakanaal. Na een 20 minuten dobberen worden we in sluis Evergem tegelijk met 3
beroeps geschut. Hierna bereiken we na enkele kilometers de Leie en na een 200 meter de
jachthaven van de Gentse Leie Vaarders. Da's eene plezante haven, weliswaar ver van het
centrum, maar op 300 meter kunnen we de volgende dag met bus en tram naar het centrum
voor een zeer schappelijke prijs. Over de stad Gent zijn boeken vol geschreven; prachtig en
een bezoek van meerdere dagen waard.
Overigens is het centrum over de Leie per boot bereikbaar, ik schat met een doorvaarhoogte
van 3.70 meter en kan men er afmeren.
Donderdag, 12 september, vertrekken we om 9.15 uur uit Gent om vandaag Lier te bereiken.
Na enkele kilometers op de ringvaart komen bij sluis Merelbeke. Dit is een getijdensluis. De
Zeeschelde, Rupel en Nete staan in open verbinding met de zee en zelfs op deze afstand is er
heel opmerkelijk een getijdenverschil van zo'n 2.5 meter. Nadat we de sluis uitgestoven zijn,
omdat een beroeps kennelijk van plan is in onze kont te varen, bevinden we ons op de
Zeeschelde. Na een uur krijgen we de ebstroom mee, wat te merken is, want onze snelheid
over de grond neemt steeds meer toe. Voor ons was het varen op een getijdenrivier het
indrukwekkendste van onze vakantie.
Naar mate de tijd verstrekt kijken we naar een oever waar onder de begroeiing een steeds
groter stuk keien en modder vrijkomt. Varen op deze rivier betekent bij eb zoveel mogelijk de
buitenbochten aanhouden. De binnenbocht bij Mariekerke is vooral om zijn ondiepte berucht.
Juist vanwege eb kunnen we goed zien, dat bij vloed je flink op afstand van de kribben in de
buitenbocht moet blijven, want dat zijn forse steenhopen. Bovendien moet men goed rekening
houden met het getij in verband met een gunstige snelheid over de grond en doorvaarhoogte
onder de vaste bruggen, speciaal op de Nete. Tevens goed opletten op alle rommel, die in het
water drijft, volgens ons half België inclusief hele boomstammen.
Als we de Rupel opdraaien is het nog steeds eb. We krijgen de stroom nu tegen evenals
daarna op de Nete. Uiteindelijk worden we in Sluis Duffel zo'n 5 meter geschut het Nete
kanaal op. We maken vast aan de kade van de nieuwe EU jachtsteiger in Lier, weliswaar in
het kanaal, maar door de geringe beroepsvaart rustig en voorzien van elektra en water. We
blijven hier 2 nachten en bezoeken het bezienswaardige centrum van Lier op circa 1.5
kilometer lopen.Het volgende traject nemen we op zaterdag 14 september.
Ons einddoel is Geel. Na een stukje Netekanaal worden we in sluis Viersel meer dan 8 meter
naar het Albertkanaal opgeschut.

De sluiswachter hijst met een haak aan een touw onze landvasten op, wat fijn is want er zijn
nauwelijks vastmaakmogelijkheden. Na enige discussie, waar vastgemaakt moet worden op
de boot, volgens hem alleen voor, volgens mij voor en achter gaat het in een rotvaart
naarboven.
Het Albertkanaal is weer de bekende klotsbak, niet moeilijk maar zeker niet plezierig. Sluis
Herentals is de toegang tot het kanaal Bochelt-Herentals. De sluiswachter is een prototype
bureaucraat, geen hulp bij het vastmaken in de lastige sluis maar wel zeiken na het schutten
dat hij (let wel de enige sluiswachter in Vlaanderen) de nota van het vaarvignet wil zien.
5
Sluis Viersel.
Wilma heeft het er druk mee, want ze moet enkele keren op en neer draven naar zijn ivoren
toren, kennelijk zit Dorreknoper met zijn reet aan zijn van rijkswege verstrekte stoel
vastgelijmd.
Na de laatste sluis Elsum maken we vast in de jachthaven van Geel aan de nieuwe steigers
tegenover het clubhuis. Wat ligging betreft is het matig (elektrakasten afgesloten, direct langs
het kanaal en er wordt gewaterskied), er komt niemand van de haven langs en dus varen we
de volgende ochtend zonder ook maar met 'n poging tot betalen weg. Ja Mijnheer, wij zijn
kritische consumenten !!
Onze etappe van vandaag op zondag 15 september op het kanaal Bochel-Herentals om naar
Lommel te varen is dé sluizendag: namelijk 8 sluizen op 28 kilometer. Het zijn bijna allemaal
sluizen van kempenaar afmetingen (7x51 meter) en het verval is ongeveer telkens 2.5 meter.
Alleen sluis 5 Dessel is tot dit jaar nog handbediend. De laatste drie sluizen zitten vlak achter
elkaar.

Het is zondag dus worden de "kunstwerken" niet bediend voor de beroeps, zodoende hebben
we nauwelijks wachttijden. Ook al omdat de bemanning steeds beter op elkaar ingespeeld
raakt, maken we na 5 uur varen en schutten vast in de EU project jachthaven van
Lommel. Deze haven is toegankelijk onder een voldoende hoge brug via een kanaaltje naar
een flinke havenkom midden in een natuurgebied. Er is elektra, water, douchen, een
vriendelijke havenmeester, winkels in Lommel Kolonie en een staminee. Er zijn ook wat
vaste liggers en in het hoog seizoen is het er druk. Van harte dus aanbevolen en wij blijven
een dagje liggen.
6
Sluis nr. 10 Bocholt-
Herentals.
Deze vaardag, dinsdag 17 september is sluisloos. Vanaf Lommel is de eerste sluis die men
tegenkomt richting Maastricht de Bosserveldsluis te Maastricht, die verbinding geeft met de
Maas. In no time maken we vast in de jachthaven van VVV Oeterdal te Neeroeteren.
Wederom een idyllisch plekje. Het is een eiland tussen het oorspronkelijke Zuid-Willems
kanaal en de nieuwe brede afsnijding. Met elektra, water, vriendelijke havenmeester en een
staminee wederom een place to be.
Op woensdag 18 september gaan we op weg naar Maastricht. Via de Zuid-Willemsvaart,
waarvan het allerlaatste deel zeer fraai is bereiken we de Bosserveldsluis. Opgeroepen per
marifoon zet de sluiswachter (achteraf blijkt deze zich te bevinden op sluis Borgharen) de
lichten op groen. We liggen daarna in ons eentje ca 25 minuten vastgemaakt in de sluis zonder
communicatie kennelijk te wachten op de Vliegende Hollander die nooit komt, want dan
ineens begint het schutten. Rare jongens die Limburgers. Na een klein stukje Maas bevinden
we ons voor de sluis, die toegang geeft tot het zogenaamde Bassin, de oude industriehaven
van Maastricht, sinds kort na renovatie de nieuwe jachthaven. Na de sluis bevindt zich meteen
een vaste brug met doorvaarhoogte van 3.65 meter. Gelieve dus voor het schutten indien
nodig het mastje te strijken.
Wat ook verneukeratief is dat de doorgang onder de vaste brug richting Bassin steeds lager
wordt. Trap er dus niet in; de doorvaarhoogte is echt op het eind maar 3.65 meter. Het
schutten is een sport apart. Rondvaartboten hebben een groot deel van de opgeschroefde
ringen op de sluismuur er af gerukt en bovendien zijn veel van de oorspronkelijke
vastmaakmogelijkheden doorgeroest.
Als we bijna beneden zijn geschut staat Wilma met een losse landvast in de hand. De
bevestiging in de kademuur blijkt te zijn doorgerot.

7
Met de boegschroef en nu één landvast houden we de zaak onder controle. Van de opzet van
het Bassin zijn positieve en negatieve zaken te melden.
Eerst maar de positieve zaken; ambiance, opzet, ligging (op 500 meter van het centrum),
elektra, toiletten etc. geweldig.
Negatieve zaken; uitvoering door landrotten d.w.z. opstap van steiger naar kade veel te hoog,
ringen voor landvasten op onlogische plaatsen en net groot genoeg om een wilde pekinees
vast te leggen, steigervingers te kort en natuurlijk de erbarmelijke staat van de
vastmaakmogelijkheden in de sluis.
Toch slaat de balans ver door naar het positieve dus besluiten we 3 nachten te blijven in
de enige Nederlandse stad (Amsterdam is een stad in Nederland, dat is effe iets anders, als je
begrijpt wat ik bedoel !!??).
De laatste vaardag van onze vakantie is op zaterdag 21 september. Na met de nodige
voorzichtigheid weer omlaag de Maas op geschut te zijn, gaan we door de openstaande sluis
Limme het Juliana kanaal op (wanneer komt er is eens een Jan met de Korte Achternaam
kanaal, die heeft tenminste meegegraven in plaats van al die hotemetoten). Sluis Born en Sluis
Maasbracht hebben een verval van 12.5 meter, maar beschikken over drijvende bolders, die
ook lekker dicht bij elkaar liggen, eitje dus. Die drijvende bolders zijn er niet voor niets, want
het schutten gaat met een rotvaart. Om 15.00 uur maken we weer vast op onze vaste ligplaats
in de Spaanjerd, tevreden na een geslaagde, gedeeltelijke buitenlandse vakantie met over het
algemeen zeer goed weer. Ook vervelende zaken zoals schade, pech of andere incidenten zijn
ons niet overkomen.
Drukken we onze vakantie uit in naakte cijfers dan geeft dit de volgende getallen: We
zijn 22 dagen weggeweest, hiervan hebben we 15 dagen gevaren en 586 km afgelegd. De
motor heeft 68.6 uur gedraaid en dat geeft een gemiddelde snelheid van 8.3 km/uur.
WILMA en NOL SMOORENBURG