Nieuws brengst van € 17.255,90 onder groot 6 applaus in ontvangst nemen. Overdon- heeft nu een belangrijk ontstaansmevolgens bekeken ze de tumor suppres- 7 derd door dit grote bedrag bedankte chanisme van melanomen ontrafeld. Dit sor PTEN, die vaak gemuteerd is in me- de 17e landelijke Nelleke iedereen namens de <strong>Stichting</strong>. onderzoek, dat mede is gefinancierd lanomen. Het bleek dat er hoge niveaus contactdag ging zeker waard. En toch leuk dat er Nelleke: ”De <strong>Stichting</strong> gaat dit bedrag door de Koningin Wilhelmina Onder- van PTEN waren in de moedervlekken, van sticHting voor haar toch nog wel verrassingen besteden aan het ontwikkelen van een zoeksprijs van KWF Kankerbestrijding maar dat die verloren waren gegaan in MelanooM mogelijk zijn! huidmonitor. Een speciale ‘app’ voor smartphones waarmee iemand zelf kan nagaan of moedervlekken en plekjes op je huid verontrustend of onschuldig zijn. Tevens wil de <strong>Stichting</strong> <strong>Melanoom</strong> de volgende keer meewerken aan deze hartverwarmende actie.” Door de grote saamhorigheid en de inzet van de mensen is dit sportevenement een geweldig succes geworden. Zo zie je maar weer, waar een klein stadje groot in kan zijn. In een woord CHAPEAU! ontstaans- MecHanisMe van MelanoMen opgeHelderd Amsterdam, 1 mei 2012.- Hoewel een moedervlek soms kan uitgroeien tot melanoom, een agressieve vorm van huidkanker, is tot nu toe onduidelijk hoe dat gebeurt. Een onderzoeksteam onder leiding van Prof. Daniel Peeper van het Nederlands Kanker Instituut–Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis en Prof. Wol- ter Mooi van het VU medisch centrum aan deze onderzoekers en door NWO, werd op 1 mei gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Genes & Development. Moedervlekken zijn opeenhopingen van pigment-producerende cellen (melanocyten) in de huid. Deze cellen beschermen ons tegen de schadelijke invloed van ultraviolette straling. Van moedervlekken is bekend dat ze een kenmerkende beschadiging (mutatie) aan het oncogen BRAF hebben. Desondanks verkeren de meeste decennia lang in een stabiele, niet-groeiende staat. In 2005 had dit onderzoeksteam al ontdekt dat zogeheten tumor suppressoreiwitten als noodrem fungeren en ervoor zorgen dat moedervlekken in de slaapstand gaan. Dit wordt senescence genoemd. In sommige gevallen kan een moedervlek echter veranderen en zich ontwikkelen tot een melanoom. Lang was onduidelijk hoe dat proces verloopt. De onderzoekers veronderstelden dat een defect in één van de tumor suppressors hierbij betrokken was. Daartoe bestudeerden ze melanomen die omgeven waren door groepjes moedervlekcellen. Eerst toonden ze aan dat zowel de goedaardige moedervlekcellen als de kwaadaardige melanoomcellen dezelfde specifieke BRAF-mutatie hadden. Ver- de melanomen. In gekweekte moedervlekcellen zagen de onderzoekers dat na een verlies van PTEN het senescence programma defect raakte: de cellen bleven nu doorgroeien. “Toen konden we de puzzelstukjes op hun plaats leggen. Door mutatie van het BRAF-gen ontstaat een moedervlek. De PTEN-tumor suppressor zorgt er vervolgens voor dat de cellen senescence ondergaan. Maar een tweede mutatie, nu in het PTEN-gen, maakt het senescence mechanisme onklaar, zodat moedervlekcellen zich weer gaan delen”, aldus Peeper. In het laboratorium kon het team met specifieke remmers gekweekte melanoomcellen weer senescence laten ondergaan. De onderzoekers denken dat voor de vorming van een melanoom nog meer mutaties nodig zijn en zetten daar momenteel geavanceerde DNA-analysetechnieken voor in. De vindingen bieden mogelijk ook aanknopingspunten voor de verbetering van diagnostiek: er wordt nu onderzocht of het PTEN-eiwit kan worden gebruikt om bij probleemgevallen nauwkeuriger onderscheid te maken tussen moedervlek en melanoom. Bron:NIK-AVL Op 31 maart jl. vond de 17e Landelijke Contactdag van de <strong>Stichting</strong> plaats. Deze keer op een nieuwe locatie, namelijk Hotel Van der Valk in Breukelen. Oude en nieuwe gezichten Ook deze keer weer veel oude, maar ook weer nieuwe gezichten. De nieuwkomers liepen er eerst wat onwennig bij, maar aan het einde van de dag namen zij gelukkig ook uitgebreid afscheid van de andere deelnemers. Het is waardevol om te zien dat er voor alle deelnemers er weer een interessant verhaal bij zat en dat oude bekenden elkaar weer ontmoetten. Ochtendprogramma De dag werd geopend door voorzitter Nelleke Gruis, die meteen van de gelegenheid gebruik maakte om iedereen op te warmen voor de toen nog te lanceren en de nu inmiddels gelanceerde Huidmonitor app. Vervolgens hield Dr. Ir. Koos van der Hoeven een boeiend verhaal over de huidige stand van zaken van de mogelijke behandelingen, met name over Yervoy en Zelboraf. Aangrijpend en motiverend is het verhaal van Astrid Nollen, die haar ziekteverloop met ons deelde. Zij is blijven zoeken naar de behandelingsopties met tot op heden een geweldig resultaat! Aansluitend gaf prof. Wilma Bergman een uitleg over de herziening van de richtlijn melanoom. Boeiend om meer te weten over de achtergronden en hoe een dergelijke richtlijn tot stand komt. Vóór de lunch werd nog uitgebreid stil gestaan bij het ‘afscheid’ van ‘super’ vrijwilligster Anja Verbruggen. Wat zij al niet voor de <strong>Stichting</strong> heeft gedaan, was het erelidmaatschap van de vereni- Tijdens de lunch kon iedereen bijpraten, elkaar vragen stellen, informatiestandjes bezoeken van huidtherapeuten, onze <strong>Stichting</strong> en de zonwerende kleding van Odiezon. Daar werd dan ook goed gebruik van gemaakt. Middagsessies ’s Middags waren de parallelsessies van het Huis van de Zorg (zelfmanagement), Prof. Gré Luyten (oogmelanoom) en Prof Geke Hospers, die een overzicht gaf van alle behandelingen in Nederland. De sessies geven altijd een fijne gelegenheid tot reflectie en meer persoonlijke vragen. De dag werd afgesloten door een borrel. Gedurende de dag hebben veel deelnemers een vragenlijst ingevuld. Hartelijk dank voor de massale teruggave hiervan. De organisatie heeft veel aan uw input en gaat proberen dit volgend jaar in te passen in de volgende Landelijke Contactdag, die zeker weer gaat plaatsvinden. Ook de kinderziektes die wij nu ondervonden, doordat wij aan Hotel Van der Valk moesten wennen en zij aan ons, gaan we hopelijk volgend jaar niet meer terug zien! Ik hoop u volgend jaar weer terug te zien op de 18e Landelijke Contactdag! <strong>Melanoom</strong> Nieuws • Nummer 2 • juni 2012 www.stichtingmelanoom.nl www.stichtingmelanoom.nl <strong>Melanoom</strong> Nieuws • Nummer 2 • juni 2012 Silvy Wauters