e - Vereniging tegen de Kwakzalverij

More documents

Recommendations

Info

EGEN DE KWAKZALVERIJ Medisch Handboek voor het Huisgezin Dit boek verscheen reeds drie jaren geleden bij de Leidsche Uitgeversmaatschappij; het is geschreven door een vrouwelijke arts uit München en vertaald door de Nederlandsche arts Geertruida J. Verbrugge. Het is een alfabetische lijst van ziekten en verschijnselen ten dienste van de huisvrouw. In de inleiding wordt deze huisvrouw herinnerd aan het feit dat zij geen dokter is; in een voorwoord lezen we zelfs dat het boek: „dient om vast te leggen, hetgeen de dokter gezegd heeft, en om een juiste uitvoering van medische voorschriften mogelijk te maken." Zijn wij dan nu nog niet tevreden? Helaas, in het geheel niet! Men oordeele zelf. Het alfabetische boek begint met „Aambeien", één der afwijkingen van het menschelijk lichaam, waarop de kwakzalvers het veelal gemunt hebben. Als inwendig geneesmiddel worden wat laxeerkruiden aangeraden; dan volgt de raad om bij klachten over de maag en een gevoel van opgezetheid weer een andere kruidenthee te gebruiken (alsem, senna, duizendblad, weegbree, brandnetel en duizendguldenkruid) ; bij bloedaandrang naar het hoofd moeten malrove, brandnetel, duizendblad, rozenblaadjes en groote wolfsklauw dienst doen en bij kleine bloedingen worden geroosterde, fijngemalen wilde kastanjes (natuurlijk ook tot thee verwerkt) aangeraden. Voorts volgt de uitwendige behandeling, gevolgd door hoe men de aambeien moet behandelen als men de homoeopathie is toegedaan. Op deze wijze worden allerlei ernstige ziekten besproken. Naast de reeds genoemde behandelingswijzen kan men ook nog kiezen de z.g. : complexhompeopathie, volgens welke men b.v. op een acuut abces met kloppende pijn cedronzalf moet smeren, met inwendig om de 2 dagen een mespunt van Hepar sulfuricum oligoplex... enz. Déze methode is zeker een tegenstander van het gebruik van het 26 mes, het natuurlijke en eenig juiste middel dat de geneesheer bij een absces gebruiken zal. En zoo gaat dit boek door. Gelukkig wordt bij „blinde darm" steeds een dokter noodig geoordeeld en dikwijls operatie. Maar wat te zeggen van: „bloedarmoede van het kleine kind", waarbij een heel menu is voorgeschreven en tusschen de maaltijden, naast versch vleeschsap, Mollsche Pudding wordt aangeraden; dat is een pudding van meel, suiker, ei en boter. Zou het niet beter zijn de huisvrouwen onder het oog te brengen dat de consultatiebureaux voor zuigelingen de voeding van het gezonde kind regelen en het zieke kind naar den dokter verwijzen? Zij die dit boek met verjaardag of sinterklaas cadeau kregen loopen gevaar allerlei hoogst ernstige verschijnselen (zie bij aambei: bloedaandrang naar 't hoofd, kleine bloedingen!!) zelf te gaan behandelen met allerlei rommel. En om dit te animeeren sluit het boek met een groote lijst van allerhande kruiden en vruchten, gerangschikt naar den naam, vindplaats, beschrijving, bloeitijd en gebruik, b.v. als volgt: 1 - Aloë (aloe perfoliata, vulgaris). 2 - In warme landen en in kassen, tijd van zoeken: het heele jaar. 3 - Dikke stengel met zeer dikke bleekgroene, veelal wit gestreepte of gespikkelde lancetvormig afstaande bladen . 4 - 6-lippige, roode buisbloemen, die hangende trossen vormen, bloeitijd: Juni. 5 - De bladen bevatten bitterstof, looistof en hars (bij zwangerschap verboden). Weet u, lezer, nu hoe u voortaan aloëplanten moet vinden en waar? Zoo ja, dan kunt ge ook alle andere genoemde planten gaan verzamelen, maar dan hoop ik toch dat u nog wel eens zult aarzelen om de wenk van het boek op te volgen: „Wie echter besluit ze (geneeskrachtige planten) zelf te zoeken, die zal daar veel pleizier aan be- INHOUD BIZ. Kwakzalverslied MELIS STOKE 25 Medisch Handboek voor het Huisgezin 26 Mr A. VAN 'DER ELST t N. KEULEMANS 26 Kwakzalverij bij Tuberculose Kanker, haar Oorzaken en Gevaren I Dr M. A. v. ANDEL 27 Antwoord van den Ministervan Sociale Zaken betreffende ons Request 28 Rekening en Verantwoording over 1937 28 Rechtszaken 29 Jaarverslag over 1937 29 leven en bij zorgvuldig en verstandig zoeken onzen Schepper dankbaar zijn voor den bijzonderen zegen van de Natuur." Aarzelt althans de producten dezer door u gezochte kruiden aan uzelf en uw huisgenooten voor te zetten en deze te geven aan uw zieken, al is het dan „om een juiste uitvoering van medische voorschriften mogelijk te maken." Ik maak mij sterk dat uw dokter u een beter recept zal kunnen geven. Ik zou het maar, eens met hem probeeren. C. J. B. MR A. VAN DER ELST f Bij het ontvangen van het bericht van het overlijden van Mr A. v. d. Eist, gingen onze gedachten terug naar de periode in het leven onzer Vereeniging, waarin eenige juristen jarenlang hun krachten wijdden aan de bestrijding * der kwakzalverij : Mr de Koning, Mr Lind, Mr Bouman, Mr v. d. Eist. En nu is ook deze laatste overleden ! Als Ambtenaar van het Openbaar Ministerie kwam hij herhaaldelij k in aanraking met de kwakzalverij. - Geen wonder dus, dat hij als lid van het Bestuur onzer Vereeniging gewaardeerde adviezen kon geven. En dat deed hij dan in weinige, maar goed geformuleerde zinnen. Kort geleden meende hij als bestuurslid te moeten bedanken. We zijn erkentelijk voor alles wat hij voor onze Vereeniging deed. N. KEULEMANS
58ste Jaargang Kwakzalverij bij Tuberculose en Kanker, haar oorzaken en gevaren I door DR M. A. VAN ANDEL, Arts te Gorinchem Verkorte inhoud van voordrachten gehouden voor de Volksuniversiteit te R'dara - Febr. '38 Een juist oordeel over de beteekenis van de kwakzalverij van onzen tijd, haar verhouding tegenover de praktijk der wettelijke bevoegden, de psychologische oorzaken van haar succes, haar gevaren voor volksgezondheid en volkswelvaart en haar onkwetsbaarheid voor kritiek en wettelijke maatregelen, is niet mogelijk, zonder eenig-begrip van haar oorsprong en ontwikkeling, die ten nauwste samenhangt met de geschiedenis van de geneeskunde en haar toepassingen. De onderscheiding tusschen arts en kwakzalver, in onzen tijd vastgelegd in de wet, welke voor de uitoefening der geneeskundige praktijk eischen van kennis, bekwaamheid en ervaring stelt, is slechts ten deele bruikbaar om het verschil tusschen beide vast te leggen. Reeds eeuwen, voordat de wettelijke bevoegdheid behoorlijk was geregeld, werd een scherp onderscheid gemaakt tusschen den eerlijken en fatsoenlijken geneesheer, door opleiding, kennis en karakter geschikt voor zijn verantwoordelijke taak en den zwetsenden en onbetrouwbaren kwakzalver, wiens eigenwaan, baatzucht en onbekwaamheid gevaarlijk waren voor de lijders, die zich aan hem toevertrouwden. In een brief van den bekenden humanist Geert Groote, uit het jaar 1382, een tijdstip, waarop in ons land van wettelijke regeling der geneeskundige praktijk nog geen sprake was, waarschuwt deze tegen een kwakzalver, dien hij afdoende heeft ontmaskerd en brandmerkt hem als: een verderver van lichaam en leven, een falsaris der geneeskunst, een oplichter en bedrieger van eenvoudigen en onschuldigen. Een tweetal eeuwen later wordt in tal van ordonnantiën en vonnissen de nadruk gelegd op de zedelijke minderwaardigheid der kwakzalvers: „die de simpele menschen met groote beloften paijen ende bedriegen, omme aen eenen penninck te geraecken, waerdoor groote inconveniënten comen". Hoewel het dus, zooals uit deze voorbeelden zou blijken, ook in vroeger tijd voor hem, die met oordeel des onderscheids was begaafd, mogelijk was, het kaf van het koren te scheiden, waren toch de omstandigheden voor kwakzalvers, beunhazen, empirici, wonderdokters en reizende meesters gunstiger dan heden. De geneeskundige wetenschap, arm aan betrouwbare ervaringen en fundamenteele kennis, was nog niet in staat, zich los te maken van traditie, vooroordeel en bijgeloof, die zij als erfenis uit den voortijd had meegekregen en zag zich herhaaldelijk genoodzaakt in de praktijk haar toevlucht te nemen tot middelen en maatregelen, welke voor een deel op intuïtie, oppervlakkige waarnemingen, gewaagde gevolktrekkingen, primitief geloof en avontuurlijke speculaties berustten. De ontwikkeling van de geneeskunde tot een wetenschap, welke voor de verschijnselen van het menschelijk organisme natuurlijke, op onbevangen waarneming, nauwkeurige registratie en zorgvuldige proefnemingen berustende, verklaringen zocht, was nog maar nauwelijks begonnen. In de oogen van vele geneeskundigen en het meerendeel der leeken konden ziekelijke aandoeningen niet als gewone natuurverschijnselen worden beschouwd, maar moesten als onverwachte en onbegrijpelijke toevallen aan bovennatuurlijke oorzaken worden toegeschreven, zoodat zij, ter genezing, middelen van eenzelfden aard eischten. Al was hun oorspronkelijke beteekenis wat verflauwd, toch vinden wij in de ziekteleer en de therapie onzer "Voorgangers nog tal van denkbeelden en maatregelen, die het kenmerk van hun occulten oorsprong dragen. Benadeeling door aardsche en hemelsche vijanden, TEGEN DE K Mededeelingen van het Bestuur NIEUWE LEDEN-. W. A. HOEK, Arts te Rotterdam. Vereeniging „Ziekenzorg" te Amsterdam. H. J. A. TER WEE, Secr. het binnendringen van daemonische dieren, sympathische too verkunsten, het aantasten of vernietigen van de ziel of de levenskracht en dergelijke ziekte-oorzaken, eischten, tegenmaatregelen van eenzelfde orde, als gebed, bezweringen, offers, tooverspreuken, amuletten, magische ingrepen en de middelen der natuur, welke door zeldzaamheid, uiterlijk of eigenschappen de aandacht trokken en zich als dragers van magische krachten kenmerkten. Als opvolgers van den medicijnman, de wijze vrouw en den priester der natuurvolken, kwamen in een later tijdperk de heks, de belezer, de kruidenzoeker, de uit verre oorden afkomstige reizende meester, de zigeuner, de beul en allerlei andere griezelige en duistere deskundigen tegemoet aan die behoefte aan wonderen en durfden het opnemen tegen doctoren en heelmeesters, die dikwijls met dezelfde middelen werkten, maar het aureool van geheimzinnigheid misten. Bovendien was het aantal bevoegden schaars, zoodat men deze avonturiers, ondanks de onvermijdelijke bezwaren aan hun ingrijpen verbonden, had te aanvaarden. De aard van de betrekking tusschen zieken en deskundigen was dus meestal die van een lijdelijke overgave aan de dragers van hoogere, occulte kennis. Hoewel wij mogen aannemen, dat velen dezer helpers te goeder trouw waren en, overtuigd van hun singuliere gaven, deze tot heil hunner medemenschen trachtten te gebruiken, droeg deze verhouding toch de kiem van bedrog en machtsmisbruik der bevoorrechte partij in zich en bevorderde den overgang van bemoeizieke hulpvaardigheid tot bewuste misleiding, waardoor zij aanleiding gaf tot het ontstaan van den echten 27
Page 1 and 2: MAANDBLAD Orgaan van de Vereeniging
Page 3 and 4: 58ste Jaargang TEGEN DE KWAKZALVERI
Page 7 and 8: MAANDBLAD orgaan van de vereniging
Page 11 and 12: 58ste Jaargang Eigenlijk is gezond
Page 17 and 18: |j»M B**^ «MAANDBLAD Orgaan van d
Page 21 and 22: 58ste Jaargang TEGEN DE KWAKZA We z
Page 25: Am laoö ACHT EN VIJFTIGSTE JAARGAN
Page 29 and 30: 58ste Jaargang Rechtszaken ONBEVOEG
Page 33 and 34: F ! TO AANDBLAD ACHT EN VÏ FTIGSTE
Page 35 and 36: 58ste Jaargang WIE IS KWAKZALVER EN
Page 37 and 38: 58ste Jaargang TEGEN DE Dr Taverne'
Page 41 and 42: ÄAANDBLAD Orgaan van de Vereenigin
Page 47 and 48: MAANDBLAD orgaan van de verging TEG
Page 49 and 50: s» ^MAANDBLAD •^Orgaan van de Ve
Page 51 and 52: 58ste Jaargang Ik hoorde Ik hoorde
Page 55 and 56: MAANDBLAD orgaan van de verging TEG
Page 57 and 58: Jtnaaö ACHT EN VIJFTIGSTE JAARGANG
Page 59 and 60: 58ste Jaargang De Rivièra der Noor
Page 65 and 66: ^JUW MAANDBLAD ^Orgaan van de Veree
Page 69 and 70: 58ste Jaargang beterschap optreedt,
Page 71 and 72: 58ste Jaargang raatjes mag vrijwel
Page 73 and 74: ig TEGEN DE KWAKZALVERIJ ZiEKENVERV
Page 75 and 76: TEGEN DE KWAKZALVERIJ den tijd dat
Page 77 and 78:
TEGEN DE KWAKZALVERIJ DE MODERNE KW
Page 79 and 80:
TEGEN DE KWAKZALVERIJ dat haar doch
Page 81 and 82:
MAANDBLAD Orgaan van de Vereeniging
Page 83 and 84:
EGEN DE KWAKZALVERIJ geld terug wil
Page 85 and 86:
EGEN DE KWAKZALVERIJ FILM EN KWAKZA
Page 87 and 88:
TEGEN DE KWAKZALVERIJ „MEDEDEELIN
Page 89 and 90:
MAANDBLAD Orgaan van de Vereeniging
Page 91 and 92:
EGEN DE KWAKZALVERIJ nam toen proev
Page 93 and 94:
TEGEN DE KWAKZALVERIJ RECHTSZAKEN (
Page 95 and 96:
TEGEN DE KWAKZALVERIJ Groene Kruis.
Page 97:
MAANDBLAD org aan van de Vereenigin
show all

e - Vereniging tegen de Kwakzalverij

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?