Informatie over de Amoerpanter - Diergaarde Blijdorp

Informatie over de Amoerpanter
Amoerpanters behoren tot de familie Felidae, oftewel katachtigen.
De Amoerpanter is een van de zeldzaamste panter-ondersoorten.
Het leefgebied overlapt dat van de Siberische tijger. Hierdoor
was vroeger niemand echt geïnteresseerd in de veel kleinere
panter. Nu kan onbekendheid een zegen zijn als het gaat om
veiligheid, maar in het geval van de Amoerpanter werd het een
vloek. Zijn vacht was weliswaar niet zo kostbaar als die van de
tijger, maar op de markt toch ook zeer gewild.
Natuurbeschermers verwaarloosden de situatie van de
Amoerpanter. De huidige situatie is niet gunstig. Stroperij (vacht
en botten voor traditionele Chinese medicijnen, illegale jacht op
hun prooidieren) en vermindering van het oorspronkelijk
leefgebied (kappen, bosbranden en aanleg van pijpleidingen)
hebben de aantallen doen afnemen. Het dwingt de panter zijn
prooi te zoeken op boerderijen en hertenfarms. Hier worden de
herten gefokt voor hun geweien, die gebruikt worden voor
traditionele Chinese medicijnen. Ze vormen een makkelijke prooi
voor zowel de panter als de tijger.
Is de Amoerpanter een bedreigde diersoort?
Naar schatting leven er nog slechts 30 tot hooguit 50 Amoerpanters in de natuur. DNA
onderzoek heeft uitgewezen dat hun genen slechts weinig diversiteit vertonen. Dit duidt
op inteelt. Een situatie die zich ook voordoet bij bijvoorbeeld de Aziatische leeuw en de
Florida poema. De dierentuinpopulatie, die met ± 200 exemplaren ook nog eens veel
groter is dan de natuurlijke, kent een grotere diversiteit maar is niet geheel raszuiver.
In vrijwel alle dieren zijn ook de
genen van een andere bedreigde
soort aanwezig: Panthera pardus
japonensis, een Chinese ondersoort
die in een aangrenzend gebied leeft
en veel overeenkomsten heeft met
de Amoerpanter. Er wordt
onderzoek gedaan naar de
mogelijkheden om dierentuindieren
weer uit te zetten om zo de
inteeltgevaren te weren. Weliswaar
is dan ook de natuurlijke populatie
niet meer raszuiver, maar dit is
verre te verkiezen boven de risico’s
van inteelt. De dieren kunnen daardoor afwijkingen krijgen of steriel worden. Een
gebied in het verre oosten van Rusland is al uitgekozen. Het is waarschijnlijk de enige
mogelijkheid om deze diersoort van de ondergang te redden.

Boeren krijgen vergoedingen voor gedood vee. Vee wordt overigens alleen door tijgers
gevangen, want de panter is te klein om een koe of paard te doden.
Tevens is er een stroopverbod op herten, zodat er genoeg prooidieren overblijven voor
de panters. Ook hertenfokkerijen krijgen een vergoeding voor door panters gedode
dieren.
Met name Europese dierentuinen sponsoren de projecten om Amoerpanters te
beschermen.
Waar woont de Amoerpanter?
De Amoerpanter is de meest noordelijk levende panter. In deze gebieden ligt ‘s winters
een dik pak sneeuw. De dieren zijn hier goed tegen bestand (alhoewel de panter
minder kou kan verdragen dan de tijger). In de winter krijgt de panter een dikke vacht,
met haren van soms 7 cm lang; ’s zomers zijn de haren slechts 2,5 cm lang. Hij heeft
langere poten dan de andere pantersoorten, waardoor hij waarschijnlijk makkelijker
door de sneeuw kan lopen.
Iedere panter kun je herkennen aan zijn unieke vlektekening, vergelijkbaar met de
vingerafdrukken van een mens.
Hoe ziet de jacht eruit?
Er is nog betrekkelijk weinig bekend over het gedrag. Panters stellen geen bijzondere
eisen aan hun omgeving, zolang er
maar voldoende water en prooi
beschikbaar zijn. Drinken doen ze
het liefst dagelijks, maar ze kunnen
een maand zonder water. Je vindt
panters dan ook in allerlei biotopen:
droge savannes, vochtige
regenwouden, gebergten en
laaglanden, hete jungles en de koele
wouden van het Amoergebied. Ze
rusten in hoog struikgewas of op een
boomtak.
Panters jagen voornamelijk ’s nachts.
Zij naderen hun prooi tot op enkele meters. Afhankelijk van het formaat van de prooi
bijten ze ofwel de halsslagader door of breken de nek door de prooi tegen de grond te
werken. Meestal dragen ze de prooi de boom in, waar ze veilig en rustig kunnen eten.
Panters kunnen een sprong omhoog maken van ruim drie meter. Horizontaal halen zij
twee keer hun eigen lengte. Ze zijn tien keer zo sterk als een mens.
Het zijn goede zwemmers, maar ze gaan niet zoals een tijger in het water liggen.
Ze brengen tweederde van hun tijd door met rusten op een boomtak en met inspectie
van het territorium.
Zowel man als vrouw zijn trouw aan hun territorium en markeren dat met feces
(uitwerpselen), urine en krabsporen. Een man kan aan de urinegeur van een vrouw
ruiken of ze paringsbereid is.

Hoe planten Amoerpanters zich voort?
Panters leven net als de meeste katten solitair. In de bronst (en soms enige tijd na de
geboorte) zijn ze samen. Vrouwen geven met geursporen en
snorren (ook wel ‘purren’ genoemd) aan dat zij krols zijn. Na de
paring en de draagtijd worden de welpen met gesloten ogen
geboren. Deze gaan op de negende dag open. Soms blijft de vader
in de buurt en sleept het voedsel aan. Met drie maanden zijn ze
volledig gespeend. Als ze vijf maanden oud zijn, hebben ze al bijna
hun volwassen grootte. Helemaal uitgegroeid zijn ze echter pas met
een jaar of drie, vier. Zij blijven zeker twee jaar bij de moeder die ze
voedt en ze jachttechnieken bijbrengt.
Ze draagt de lange staart laag met de punt omhoog. Men denkt dat
dit een signaalfunctie heeft zodat jongen hun moeder beter kunnen volgen in hoog
gras.
Kunnen Amoerpanters brullen?
Net als andere grote katachtigen kunnen Amoerpanters brullen en snorren.
Is er verschil tussen panters en luipaarden?
Vertegenwoordigers van Panthera pardus in Azië worden panters genoemd. In Afrika
heten ze luipaard. Mensen verwarren panters en luipaarden vaak met de jagoear
(Panthera onca) uit Zuid-Amerika, omdat ze op het eerste gezicht nogal op elkaar
lijken. Jagoears zijn meer gedrongen en compacter dan panters en luipaarden.
De vachttekening van de jagoear is iets anders: de vlekken vormen rozetten, die verder
uit elkaar staan. In deze rozetten bevinden zich vaak stippen, iets wat bij panters en
luipaarden niet voorkomt. De kop van de jagoear is breder en zwaarder dan die van
panter en luipaard.

Blijdorpsituatie van de Amoerpanter
Hoe wonen de Amoerpanters in Blijdorp?
Het buitenverblijf van de Amoerpanters bestaat uit twee
delen, zodat meerdere dieren buiten kunnen zijn en toch van
elkaar gescheiden. Het achterste verblijf, dat niet zichtbaar is
voor het publiek, is iets kleiner dan het voorste. Er zijn in
totaal vijf binnenverblijven (niet voor publiek zichtbaar) die
gekoppeld kunnen worden. Eén van deze binnenverblijven
kan dienst doen als kraamverblijf. Het grote (voorste) verblijf
heeft twee grote ruiten, zodat je oog in oog kunt komen te
staan met een panter. Het verblijf is bosachtig ingericht met
voldoende schuilplekken. Achter de rechter ruit is een
houtblok opgehangen. Ter verrijking wordt hieraan twee maal
per week vlees bevestigd, zodat de panter een grote sprong
moet maken om het vlees te bemachtigen. Het dier blijft
vervolgens even hangen in een poging om het vlees ervan af
te trekken, bij voorkeur in één keer het hele stuk.
Wat eten ze in Blijdorp?
Het voedsel bestaat uit: kip, duif, pens, schaap, paardenbiefstuk, konijn en rund,
bestrooid met carmix. De dieren worden op wisselende tijdstippen van de dag gevoerd.
De verzorgers bepalen wanneer, meestal twee dagen in de week, gevast wordt. Dit kan
per dier verschillen en is onder andere afhankelijk van lichamelijke conditie,
zwangerschap en dergelijke.
Hoe ziet de Blijdorpbevolking van de Amoerpanters eruit?
Blijdorp beschikt over een fokstel met eventueel jongen.

Namen
De Amoerpanter, de samenvatting
Latijn Panthera pardus orientalis
Engels Amur leopard, Far Eastern leopard, Manchurian leopard,
Korean Leopard
Duits Amur-Leopard
Frans Panthère de l’Amour
Systematiek
Klasse Mammalia - zoogdieren
Orde Carnivora - roofdieren
Familie Felidae - katachtigen
Soort Panthera pardus – panter of luipaard
Ondersoort Panthera pardus orientalis
Uiterlijkheden
Gewicht : 60-90 kg
Staartlengte : circa 1 m
Lengte(kop-romp) : 1.50-2 m
Max. leeftijd : 12-15 jaar, in gevangenschap tot 23 jaar
Volwassen met : 3 jaar
Topsnelheid : ± 55 km/u
Bijzonderheden : kan een prooi van drie keer het eigen gewicht de bomen inslepen; verlaat de
boom met de kop naar beneden, in tegenstelling tot andere katachtigen.
Verspreidingsgebied
Een klein gebied ten westen van Wladiwostok (Rusland),
de provincie Jilin (China), waarschijnlijk ook enkele dieren in
Noord- en Zuid-Korea.
Biotoop
Loofwouden.
Natuurlijke voeding
Sikaherten, reeën, kleine knaagdieren, wilde zwijnen, hazen,
dassen en zelfs vissen.
Voortplanting
Zoogdier
Draagtijd : 90-105 dagen
Aantal jongen : 2-3
Zoogtijd : 1½ - 2 jaar
Relatie tot de mens
Door ontbossing en stroperij ernstig bedreigd (Cites Appendix 1). Het EEP wordt bijgehouden in Londen
Zoo.