Informatie over Galapagosreuzenschildpad - Diergaarde Blijdorp

Informatie over Galapagosreuzenschildpad
De galapagosreuzenschildpad behoort tot de orde Testitudines,
ofwel reptielen.
Deze groep reptielen bestaat al meer dan 200 miljoen jaar en is
in al die tijd weinig veranderd. De Galapagosreuzenschildpad
behoort, samen met de Seychellenreuzenschildpad, tot de
grootste landschildpadden ter wereld.
Worden de galapagosreuzenschildpadden met uitsterven bedreigd?
De Galapagoseilanden danken hun naam aan de reuzenschildpad: Galapago is het
oud-Spaanse woord voor schildpad.
Tot de 17 e eeuw kwamen grote aantallen schildpadden voor op deze eilanden. Door
zeelui werden deze dieren op hun boot meegenomen, zodat ze als voedselbron voor
de bemanning konden dienen. De dieren konden heel lang zonder water en voedsel.
Ook dieren die door mensen werden meegebracht vormden een bedreiging. De
verwilderde honden, ratten en in zekere zin zelfs ook varkens zijn een directe
bedreiging want ze eten eieren en jonge schildpadden. Varkens en geiten hebben
dezelfde voeding als de schildpadden. Ook mensen roofden de eieren en de jonge
schildpadjes werden gegeten.
Nu zijn er op de Galapagoseilanden regels van kracht om de schildpadden te
beschermen. Het Charles Darwin Research Station verzamelt ter plekke de eieren om
ze in een beschermde omgeving te laten uitkomen en later weer uit te zetten.
De dierentuinen van Zürich en San Diego houden zich ook bezig met het redden van
deze soort.
Hoe ziet een galapagosreuzenschildpad eruit?
Schildpadden zijn gedrongen gebouwde reptielen met een benig koepelvormig
rugschild (carapax) en een vlak buikschild (plastron), alle twee onderdeel van het
skelet en verbonden door de wervelkolom. De schilden zijn bedekt met
hoornschilden. Onder dit pantser kunnen de dieren hun hals, kop, poten en staart
min of meer volledig intrekken.
Op drogere eilanden groeit het rugschild aan de voorkant een beetje omhoog
(zadelvormig ); zo kunnen ze met hun lange nek hogere takjes plukken. Waar het
vochtiger is hoeft dat niet en blijft het schild koepelvormig. Afhankelijk van de
natuurlijke omgeving kunnen er korstmossen op groeien. Dan zie je geen grijze maar
geel/groen/oranje gekleurde heuveltjes in het landschap bewegen.
Galapagosreuzenschildpadden kunnen maximaal 250 kg wegen
en 1,5 meter lang worden. Er zijn exemplaren bekend die 150
jaar en ouder waren.
Ze hebben een leerachtige dikke tong en geen tanden. Met de
harde kaakranden malen ze hun voedsel fijn. Als ze bijten
kunnen ze gemakkelijk een vinger breken. Ze kunnen niet goed
ruiken maar gebruiken hun ogen om voedsel te zoeken.

Alleen bij volwassen dieren is het verschil te zien tussen de geslachten: de mannen
hebben een holler buikschild (om het vrouwtje bij de paring beter te kunnen
bestijgen) en een langere staart.
Wat eten deze schildpadden?
Schildpadden zijn het grootste deel van
de dag actief met het zoeken naar
voedsel zoals gras, bladeren, planten,
struiken, mossen en vruchten. Ze eten
ook van de schijfcactus die op de
eilanden groeit. Door de harde
kaakranden en leerachtige tong hebben
ze blijkbaar geen last van de stekels.
Hoewel ze maandenlang zonder water
kunnen zijn ze vaak in de buurt van
water te vinden. Vaak lopen ze dagen om
zoet drinkwater te bereiken, waarin ze
ook baden. Ze lopen ongeveer 200 meter per uur, terwijl mensen zo’n 4 à 5
kilometer halen.
Hoe krijgt de galapagosreuzenschildpad jonkies?
In de natuur is deze schildpad pas na ca. 40 jaar volwassen genoeg om zich voort te
planten. Tijdens de paring, die veelal op het heetst van de dag plaats vindt, gaat het
er helemaal niet stilletjes aan toe. Ze maken keelgeluiden. Het paren gebeurt
meestal in maart en april. Na de paring legt de vrouw kilometers af om een geschikte
nestplaats te vinden met droge zanderige grond.
Ongeveer 60 dagen na de paring graaft ze een kuil van 30 – 50 cm diep en legt 2 -
16 eieren met een harde schaal, ongeveer zo groot als een tennisbal. Hierna maakt
ze de kuil weer dicht met zand. De eieren komen doorgaans tijdens een
regenperiode uit, zodat er voldoende eten te vinden is. De regen valt tussen januari
en mei met een piek in maart.
Temperatuur speelt een belangrijke rol. Als de temperatuur in het nest laag is komen
er meer mannetjes uit het ei, als de temperatuur hoog is meer vrouwtjes. Als na
ongeveer 160 dagen de eieren uitkomen moeten de jongen zich een weg banen naar
de oppervlakte. Hun gewicht is dan ca. 80 gram. Er is geen broedzorg, wat wil
zeggen dat de moeder zich niet meer bezighoudt met de jongen. Zij moeten meteen
nadat ze uit het ei komen voor zichzelf zorgen.
Wist je dat:
♦ sommige indianenstammen vroeger dachten dat de aarde
gedragen werd op de rug van een reuzenschildpad?
♦ Charles Darwin zijn evolutietheorie heeft opgesteld na een
studie van de dieren op de Galápagos-eilanden in 1835?
♦ er een Galápagos-vink bestaat die regelmatig neerstrijkt op het
schild van de reuzenschildpad? De schildpad draagt teken en muskieten met zich
mee en die vormen een “lopend buffet” voor de vink.

Wat is de blijdorpsituatie van de Galapagosreuzenschildpad?
Onze groep kan bekeken worden vanuit een
aangrenzende gang die als scheepsruim van de Beagle
is nagebouwd, het zeilschip van Charles Darwin.
Ze hebben de beschikking over een ruime winterkas van
200 m² en een nog groter buitenverblijf.
Landschappelijk is het ingericht als een stukje
Galapagos-eiland met lava-achtige rotsen, groene
beplanting en een oevergebied van dolomiet (een harde
soort vloer). Binnen is vloerverwarming aangelegd onder
een leemachtig gedeelte waar de dieren eventueel eieren kunnen leggen. Er is
plaatselijk stralingswarmte alsmede heteluchtverwarming. De UV-lampen zijn
aanwezig als vervanging voor zonlicht (vitamine D3) gedurende de wintermaanden.
De temperatuur binnen bedraagt 21 – 25°C. Schildpadden zijn koudbloedig en na het
slapen gaan de dieren zich opwarmen onder de stralingslampen (ca. 35°C) om
energie op te doen. Bij een buitentemperatuur vanaf 15°C hebben de dieren de
keuze om ’s-nachts buiten te blijven. Blijven ze bij te lage
temperatuur buiten dan raken ze onderkoeld en kunnen
niet meer zelf naar binnen lopen. Er is één dier dat
regelmatig door de verzorgers naar binnen moet worden
gedragen, wat de verzorgers proberen te voorkomen door
een peen als lokmiddel te gebruiken.
Ze nemen graag een modderbad tegen parasieten op de
huid van kop en poten.
Het zijn geen bijzonder slimme dieren. Wel reageren ze duidelijk op de verzorger en
op licht en warmte. Ze hebben ieder hun vaste slaapplek (solitaire dieren).
In de zomer eten ze voornamelijk gras uit het buitenverblijf. Eén
keer per dag krijgen ze diverse harde vezelrijke groenten zoals
verschillende soorten kool en peen, aangevuld met wat andijvie
en vitamine D3. Fruit is te calorierijk. ’s Winters eten ze hooi en
groenten. De dieren vasten één dag per week.

Namen
Systematiek
De Galapagosreuzenschildpad, de samenvatting
Latijn Geochelone nigra
Engels Galapagos giant tortoise
Duits Galapagos Riesenschildkröte
Frans tortue géante des îles Galapagos
Klasse Reptielen
Orde Testitudines
Familie Testudinidae
Soort Geochelone nigra
Uiterlijkheden
Gewicht : ♂ max. 250 kg
♀ max. 130 kg
Afmetingen kop-staart : ♂ tot 1.85 meter en ♀ kleiner
Max. leeftijd : meer dan 150 jaar
Volwassen met : 20 – 25 jaar in gevangenschap
pas bij 40 jaar in het wild
Snelheid : 0,2 km per uur
Verspreidingsgebied
De Galapagoseilanden bevinden zich in open zee op ca. 1000 km uit de westkust van Zuid-Amerika.
Ze zijn onderdeel van Ecuador.
Biotoop
Open plekken met gras
Natuurlijke voeding
Gras, planten en struiken, mossen en vruchten van b.v. de schijfcactus
Voortplanting
Eierleggend tussen de 2 – 16 eieren afhankelijk van de ondersoort
Broedtijd ca. 120 - 160 dagen
Relatie tot de mens
Bedreigd