MRSA, de behandeling - Meander Medisch Centrum

MRSA,
de behandeling
1

Inleiding
In deze brochure informeren wij u over de wijze van behandeling
en afname van controlekweken bij MRSA.
MRSA
Veel mensen dragen de bacterie Staphylococcus aureus bij zich
zonder dat ze daar ziek van worden. De bacterie bevindt zich
meestal in de keel, in de neus, op de huid of in de darmen.
Een enkele keer veroorzaakt deze bacterie een infectie die
meestal vanzelf en soms na een behandeling met antibiotica
weer geneest.
De MRSA-bacterie is een variant van de Staphylococcus aureus
en komt vaak voor in het buitenland, vooral in de ziekenhuizen.
Onderzoek heeft aangetoond dat ook Nederlandse varkens
en vleeskalveren de MRSA-bacterie bij zich kunnen dragen.
De belangrijkste eigenschap van de MRSA-bacterie is dat deze
ongevoelig (resistent) is geworden voor een aantal van de
meest gebruikte antibiotica. Dit betekent dat bij een infectie,
die wordt veroorzaakt door een MRSA-bacterie, de behandelmogelijkheden
beperkter zijn.
Bij u is in een kweek de MRSA-bacterie aangetoond. Om te voorkomen
dat u een infectie met deze MRSA-bacterie ontwikkelt,
of dat u bij een bezoek aan of een opname in een zorginstelling
medewerkers of andere patiënten mogelijk besmet, krijgt u een
‘dragerschapbehandeling’.
Met deze dragerschapbehandeling willen wij ervoor zorgen dat
u de MRSA-bacterie kwijtraakt.
Melding in uw patiëntendossier
In het ziekenhuisinformatiesysteem en in het elektronisch
patiëntendossier van Meander staat een melding dat bij u
de MRSA-bacterie is aangetoond. Hierdoor weet de arts, de
verpleegkundige of doktersassistente die toegang heeft tot uw
dossier dat zij, indien nodig, voorzorgsmaatregelen moeten
nemen.
2

Behandeling
Een behandeling van MRSA is meestal pas mogelijk indien u:
˜ geen antibiotica (meer) gebruikt;
˜ geen wonden (meer) heeft;
˜ geen huidafwijkingen, zoals eczeem, psoriasis heeft;
˜ geen drains, katheters, of infuuslijnen (meer) heeft;
˜ geen contact meer heeft met levende varkens en/of
vleeskalveren.
Wat de behandeling van MRSA inhoudt, is afhankelijk van de
plaats waar bij u de bacterie is gevonden. Uw behandeling
wordt voorgeschreven door uw behandelend arts of huisarts,
in overleg met de arts-microbioloog.
Om de MRSA-bacterie te bestrijden kan een behandeling
bestaan uit het gebruiken van een neuszalf, het wassen met een
desinfecterende zeep, en het vaak verschonen van kleding en
beddengoed.
Deze behandeling duurt meestal 5 dagen en bestaat in het
algemeen uit:
˜ mupirocine (Bactroban®) neuszalf:
3 x daags in beide neusgaten aanbrengen (voorste
neusgebied)
˜ dagelijks helemaal wassen inclusief haren met
desinfecterende zeep: Hibiscrub® of Betadine®
(werkwijze: zie bladzijde hiernaast)
˜ tussendoor de handen met Hibiscrub® of Betadine®
wassen, bijvoorbeeld na toiletgang of voor het (bereiden
van) eten
˜ dagelijks schoon ondergoed, schone kleding,
schone pyjama en schone handdoek gebruiken.
˜ op dag 1, 2 en 5 van de kuur beddengoed verschonen
en wassen op 60ºC
In bepaalde gevallen wordt de behandeling aangevuld met
antibiotica. Dit beoordeelt uw behandelend arts samen met de
arts-microbioloog. Het kan zijn dat de behandeling dan 7 dagen
duurt in plaats van 5 dagen.
3

Gebruik Hibiscrub® of Betadine® bij MRSA-dragerschap
Bevochtig het hele
lichaam, het gezicht
en het haar. Was de
handen en reinig
goed het gebied
rond en onder de
nagels
Was de benen en
voeten, het gebied
tussen de tenen, rond
de teennagels en de
voetzolen
Na de tweede wasbeurt
Droog u af met een
schoon gewassen
handdoek. Gebruik
geen bodylotion, trek
schoon gewassen
kleding aan
Gebruik een schone
washand. Was met de
zeep haar en gezicht
met speciale aandacht
voor de hals, het
gebied rond de neus
en rond de oren
Was ten slotte het
onderlichaam met
speciale aandacht
voor de genitale
delen, de bilnaad en
de billen
Poets de tanden
grondig met tandpasta
4
Was het bovenlichaam,
de oksel, de navel en
het gebied onder de
borsten
Spoel zorgvuldig het
hele lichaam af en
herhaal het wassen
(stap 1 tot stap 6)

Controle
Om na te gaan of u de MRSA-bacterie ook daadwerkelijk kwijt
bent, moeten er kweken worden afgenomen. Uw behandelend
arts of huisarts begeleidt u hierbij en zal u ook op de hoogte
brengen van de uitslagen.
Er worden controlekweken afgenomen van neus, keel en
perineum, eventueel aangevuld met urine, sputum of
huid/wonduitstrijk, op de volgende momenten:
˜ Controleset 1: 10 dagen na het begin van de behandeling
˜ Controleset 2: 17 dagen na het begin van de behandeling
˜ Controleset 3: 24 dagen na het begin van de behandeling
De controlekweken kunnen door uw behandelend arts of door
uw huisarts bij u worden afgenomen.
Het is ook mogelijk dat u dat zelf doet. U ontvangt dan de
kweekstokjes, eventuele opvangpotjes voor urine of sputum,
aanwijzingen over hoe u de kweken moet afnemen, een
laboratoriumformulier en een retourenvelop via uw behandelaar.
Altijd kweken:
Er worden altijd controlekweken afgenomen van:
˜ neus: met het eerste wattenstokje wordt een ronddraaiende
beweging over het slijmvlies aan de binnenkant van het
topje van uw neus, het zogeheten neuspeutergebied,
gemaakt (beide neusgaten met hetzelfde wattenstokje)
˜ keel: met het tweede wattenstokje wordt de zijkant van
het gebied in het begin van uw keel (zo ver mogelijk
achter in de mondholte) bestreken. Dit kan naar zijn en
een gevoel geven dat u moet spugen. Toch is het belangrijk
dat het wattenstokje zo ver mogelijk achter in de mond
wordt gebracht
˜ perineum: een vrouw bestrijkt met het derde wattenstokje
tussen het gebied tussen anus en vagina, een man het
gebied tussen anus en scrotum (balzak)
5

Eventueel kweken:
Soms is het ook nodig om kweken af te nemen op andere
plaatsen of van urine of sputum:
˜ als u wonden of huidafwijkingen heeft: per wond(je) of
huidafwijking één wattenstok gebruiken
˜ alleen als u een urineweginfectie of urinekatheter heeft:
urine in steriel potje opvangen
˜ als u sputum opgeeft: sputum in een steriel potje opvangen
Opnieuw kweken
Als de kweekuitslagen van deze 3 controlesets negatief zijn (er is
dus geen MRSA aangetoond), dan is op de volgende momenten
het afnemen van vervolgsets nodig:
˜ bij een polikliniekbezoek
˜ bij een opname
Polikliniekbezoek of opname in Meander
In Meander Medisch Centrum is het gebruikelijk om, gedurende
minimaal een jaar nadat een aantal opeenvolgende keren geen
MRSA-bacterie bij u is gevonden, bij ieder bezoek aan de
polikliniek of bij opname te vragen of zich wijzigingen in uw
gezondheidstoestand hebben voorgedaan of dat u recent
antibiotica heeft gebruikt. Mogelijk zijn dan extra voorzorgsmaatregelen
noodzakelijk, zoals het opnieuw afnemen van
kweken of het dragen van beschermende kleding door arts en
verpleegkundige.
Wij verzoeken u bij het maken van een poliklinisch afspraak en
bij een opname te melden dat u MRSA-drager bent of dat in het
afgelopen jaar bent geweest.
Polikliniek
Wordt u (met spoed) op de polikliniek gezien, dan worden, bij
bepaalde verrichtingen zoals kleine chirurgische behandelingen
en endoscopisch onderzoek, isolatiemaatregelen toegepast.
Ook als u chronische huidafwijkingen hebt, worden isolatiemaatregelen
genomen.
6

Opname
Bij een opname in Meander worden isolatiemaatregelen
toegepast en opnieuw kweken afgenomen.
Laatste controle
Als er een jaar lang bij kweekafnames geen MRSA-bacterie bij
u is gevonden en zich geen veranderingen in uw gezondheidssituatie
hebben voorgedaan, wordt een laatste keer onderzocht
of de MRSA-bacterie definitief weg is. U ontvangt hiervoor een
oproep, meestal via uw behandelaar.
Indien na deze controle blijkt dat u geen MRSA-bacterie bij u
draagt, wordt de melding in het patiëntendossier verwijderd.
Dit betekent voor u dat bij een bezoek aan de polikliniek of
bij een onverhoopte opname geen extra maatregelen meer
noodzakelijk zijn met betrekking tot MRSA.
Tot slot
Als u nog vragen, opmerkingen of problemen heeft, kunt u
terecht bij uw eigen huisarts, bij uw behandelend arts of bij de
verpleegkundigen.
26677_MRSA-behandeling_juli12
7