2005-1 - Vrienden van Blijdorp

Omdat de worteltjes erg teer zijn, worden
de plantjes met kleine plukjes tegelijk in
grotere potjes gezet. Dat gebeurt in verschillende
soorten grond, afhankelijk van de
oorsprong van de primulasoort. Primula’s
komen in de natuur voor op heel uiteenlopende
standplaatsen. Sommige soorten
groeien hoog in de bergen, zelfs boven de
boomgrens. Andere groeien juist in vochtig
grasland. Dat maakt de kweek van primula’s
lastig, maar ook interessant.
Houden de planten van vochtige grond, of
zijn het juist droogteminnaars? Ook de
temperatuur en de hoeveelheid licht zijn
van belang. Allemaal zaken waarbij je tijdens
de kweek rekening moet houden. Dat
betekent ook dat je veel moet lezen over al
die soorten primula’s.
Leen: “Je interesse groeit als je zo intensief
bezig bent. Naarmate dingen lukken wordt
het steeds leuker. Het geeft echt een kick
als er een nieuwe soort opkomt, ook al is
het maar één plantje. Het is dan een sport
om die groot te brengen.”
Problemen
Dat is eigenlijk het lastigste stadium: de
planten grootbrengen. Omdat de soorten
zulke verschillende wensen hebben is het
altijd weer uitproberen wat het beste
werkt om de planten gezond groot te krijgen.
Ook als je de juiste grondsoort hebt,
de juiste temperatuur en hoeveelheid licht,
kan er nog van alles misgaan. Ziektes en
ongedierte zoals luizen kunnen veel schade
LIJN 13
toebrengen. Leen: “Onlangs hadden we larven
van de taxuskever die alle wortels opaten,
dat is echt enorm balen!”
Daarbij komt nog dat primula’s een heel
lastige groep zijn om te kweken. De soorten
kunnen namelijk onderling kruisen en
dan komt er niet de plant uit die je had
‘Kijkje in de keuken’ - foto: Koos van Leeuwen
aangevraagd op de zaadlijst. Soms zie je dat
al tijdens het verspenen: de uiterlijke verschillen
zijn dan duidelijk te zien. Vaak twijfel
je echter en kun je pas onderzoeken
welke soort je werkelijk in huis hebt als de
plant gaat bloeien. Zaak is dan ook om elk
potje te voorzien van een label met naam
en nummer. Bij het kweken uit zaad is het
altijd afwachten wat eruit komt. Blijdorp
heeft inmiddels zelf ook al heel wat ver-
Spiegel
Ze zijn al heel wat gewend die penseelzwijnen.
Met hun intelligente kraaloogjes kijken ze naar
de bezoekers en je ziet ze blikken uitwisselen.
Hoewel varken vaak als scheldwoord wordt
gebruikt, lijkt de geestelijke bagage van deze
bewoners die van hun bezoekers soms toch ver te overstijgen.
Aan het hek staan drie jongens en twee meisjes, en een stukje verder
nog een jongen; Duidelijk de Clearasil-doelgroep. Het gezicht
van één van de jongens vertoont de sporen van het eerste onhandige
gebruik van een scheermes –zo kan je ook van je puistjes
afkomen.
Een van de jongens heeft ontdekt dat de zwijntjes reageren op zijn
polyfone beltoon. Maar dat is leuk! Snel worden de Nokia’s en
Samsungs getrokken. ‘Bhoeaa…Kaik nou, hij gaat er vandóór’.
‘Vin je dat gek? Frans Bauer!’
‘Let op, let op, nou kom tie,’ het mobieltje maakt het geluid van
een kraaiende haan. De volwassen zwijnen draaiden met hun oren
en wroeten onverstoorbaar door. Twee van de kleintjes maken een
sprongetje zijwaarts en kijken verbaasd op. Aan de zijlijn moeten
de meisjes ook lachen, waardoor de jongens zich ineens heel sterk
voelen. Er wordt wat geduwd, getrokken en er vinden wat schijngevechtjes
plaats. Nog vijf beltonen worden op hun effectiviteit
getest.
Die jongen aan de zijlijn, die een stukje verder staat zie ik denken,
hij lacht wel mee maar hij had zich deze dag anders voorgesteld.
Hij kijkt naar de groep zwijntjes en ziet hoe ze op elkaar reageren;
hoe de biggetjes bij de oudere vrouwtjes blijven en hoe het mannetje
net buiten de groep schijnbaar onverschillig opmerkzaam
schillende soorten op de zaadlijst staan.
Het is de bedoeling dat de verschillende
soorten straks verspreid door de dierentuin
staan. Dat maakt de kans kleiner dat de
soorten onderling kruisen.
SNP
Blijdorp is vanwege haar bromeliacollectie
aangesloten bij de Stichting Nationale Plantencollectie.
Ook voor de primula’s wil Blijdorp
graag een SNP-collectie samenstellen.
De collectie moet daarom aan een aantal
eisen voldoen. Afgezien van een breed aanbod
aan soorten, moeten alle planten zijn
voorzien van een label met daarop hun
naam en nummer. In een database worden
alle gegevens bijgehouden. Bovendien moet
men in Blijdorp de meest recente literatuur
over de soort in huis hebben. Een speciale
keuringscommissie van de SNP zal de collectie
gaan keuren.
Tot nu toe waren de primula’s voornamelijk
te zien achter de schermen. Maar daar gaat
nu verandering in komen. Dit voorjaar
komt er in de Chinese tuin een stukje speciaal
voor primula’s. Uiteindelijk is het de
bedoeling dat er in alle continenten waar
de plant van nature voorkomt primula’s te
zien zijn. Al diverse keren heb ik bij Leen
een kijkje in de keuken mogen nemen en
het belooft wat! Het primulavirus is
besmettelijk, want als je ziet hoeveel variëteit
er is krijg je steeds meer bewondering
voor deze schoonheden!
blijft. Voor die jongen is dit weer zo’n typische ‘net niet’ dag. Je
hebt je op dit schooluitje verheugd, het is ook wel leuk maar niemand
deelt jouw interesse; de mobieltjes zijn leuker.
Als ze verder lopen heeft hij toch maar het midden van de groep
gezocht en maakt een komische opmerking tegen het alpha-mannetje.
Hij hoort er nu weer helemaal bij. Ach, vandaag een beetje
lol maken, de natuur komt morgen wel.
Hij komt er wel die jongen. Als alles mee zit vindt hij later een
leuke baan. En heeft het niet iets met natuur te maken, dan kan
hij altijd nog een hobby in die richting zoeken. Met zijn ‘net niet’
dagen leert hij wel omgaan, zijn verwachtingspatroon wordt vanzelf
bijgesteld; een aantasting van spontaniteit die doorgaans ‘volwassen
worden’ genoemd wordt. Veel vrouwen schijnen trouwens
van mening te zijn dat mannen nooit volwassen worden. Ik heb
nooit begrepen hoe ze daarbij komen.
In het moerasgebied spring ik wanneer even niemand kijkt op een
rotsblok en tuimel er aan de andere kant weer af. Ik beland met
mijn kont op een natte steen. Op weg naar huis vraag ik me twee
dingen af. Die jongen, hij kwam me zo bekend voor…? En hoe
leg ik die modderplek op mijn achterwerk straks uit.
21