Jaarverslag 2011 - Dimence

Dialoog
2011

Colofon
©mei 2012 Jaarverslag Dimence 2011
Interviews en redactie:
Wilma Kleiboer
Eindredactie:
Linda van Beek en Trea ten Kate
Vormgeving:
Reclamebureau Circuit
Fotografie:
Studio Remmelts, Studio Split Second,
Albert Brunsting
Druk:
Sonodruk
Informatie:
Team Communicatie Dimence
communicatie@dimence.nl
0570 639 589
Voorwoord
Dimence
in dialoog
In dit jaarverslag kijken we terug op 2011. Een
bijzonder jaar. Een jaar waarin ons meerjarenbeleid
tot stand is gekomen, in dialoog met
medewerkers, met cliënten, met ketenpartners,
met stakeholders, met familieleden en naastbetrokkenen.
Een jaar waarin onze kernwaarden
betekenis hebben gekregen: gastvrijheid,
veiligheid en resultaatgerichtheid. En 2011
was ook een jaar waarin kabinetsbesluiten
een stevige stempel hebben gedrukt op de
toekomstplannen.
Groot op het juiste moment
Dimence heeft laten zien groot te zijn op het
juiste moment. We hebben met elkaar oplossingen
gevonden voor de vraagstukken waar
we voor kwamen te staan. De energie die we
de eerste drie jaar van ons bestaan hebben
geïnvesteerd in het groter groeien, levert nu
rendement op. Onze bedrijfsvoering is goed
op orde. We hebben de opgelegde korting van
Pagina 2 Jaarverslag 2011
7% gerealiseerd, waarbij we er in geslaagd
zijn om zo min mogelijk in onze kernactiviteiten
te snijden.
Een goed gesprek
In 2011 heeft Dimence laten zien dat ze een
gezonde organisatie is. Met veerkracht. En
altijd in voor een goed gesprek. We hebben
in 2011 veel gepraat en goed nagedacht over
de toekomst van de ggz. De dialoog die we
intern en extern zijn aangegaan heeft ons
veel gebracht: begrip, draagvlak en nieuwe
inzichten. Daarover leest u in dit jaarverslag.
Leest u het als een uitnodiging. We spreken
u graag!
Raad van bestuur Dimence,
Sybren Bangma, voorzitter
Herma van der Wal, lid/geneesheer directeur
Ernst Klunder, lid
4
10
12
16
18
20
23
4
6
16
In dit jaarverslag: En verder:
Toekomst ggz
Dimence in cijfers
Veiligheid maak je samen
Dwars door Dimence
Opleiding en onderzoek
Medezeggenschap
Internethulpverlening
14
Jaarverslag 2011
20
Waar kan ik terecht als mijn
alarmbellen rinkelen?
Familiebeleid
Pagina 6
Het nieuwe zorgen en het nieuwe werken
Nieuwbouw Almelo
Pagina 9
Heftige discussies en goede gesprekken
Samenwerking forenische psychiatrie
Pagina 14
Kinderen hebben recht op zorg
Toekomst jeugd­ggz
Pagina 19
Pagina 3
22

Externe ontwikkelingen
De komende jaren vinden
veel wijzigingen plaats in
de financiering van de zorg.
Dimence heeft zich hier goed
op voorbereid. Onder meer
door een actieve betrokkenheid
op landelijk niveau. Sybren
Bangma is vice­voorzitter van
GGZ Nederland, Ernst Klunder
en Herma van der Wal nemen
deel aan meerdere commissies,
waaronder de Commissie
Zorg visie en Normering en de
Commissie Financiering en
Bekostiging. Zo is Dimence in
een vroeg stadium op de hoogte
van de ontwikkelingen en kan
ze tijdig consequenties in beeld
brengen en hierop inspelen.
v.l.n.r. Sybren Bangma,
Herma van der Wal en
Ernst Klunder
De toekomst van de ggz
2011 is het jaar waarin Dimence vaak de dialoog is aangegaan. Met
mede werkers, met patiënten, met ketenpartners, met andere stakeholders,
met familieleden en naastbetrokkenen is meerjarenbeleid
bepaald. Gastvrij, veilig en resultaatgericht zijn de kernwaarden, van
waaruit we werken aan ons motto: Dimence helpt mensen ontwikkelen.
Terugdringen dwang en drang
Bestuurder en geneesheer­directeur Herma
van der Wal: “De afgelopen jaren hebben we
hard gewerkt om goed risicomanagement te
realiseren. In 2011 hebben we de projectfase
afgesloten en in de lijn uitgezet. Eén van de
onderdelen van het risicomanagement is het
terugdringen van dwang en drang, een belangrijke
kwaliteitsverbetering van de zorg. De
grootste verandering is dat mensen niet meer
standaard de separeerruimte krijgen toegewezen
als ze worden opgenomen. Eerst koffie, een
boterham, en dan pas kijken wat de beste plek
is. Een enkele patiënten kiest zelf nog voor een
vrijwillige time out in een separeerruimte, omdat
ze dat in de loop der jaren zo gewend zijn. Dan
is het een ritueel geworden. Daar breken we niet
van het ene op het andere moment mee. Zonder
deze twee ‘rituele gebruikers’ zien we een
afname van separaties van 64%.”
Gastvrij
Dimence scoort op gastvrijheid boven het landelijk
gemiddelde. Om dit te bereiken en te blijven
werken aan verbetering, is in 2011 opnieuw de
hulp van de mystery patiënt ingeroepen. Herma
van der Wal: “Daar leren we veel van. We
hebben andere ogen nodig om dingen te zien
die wij vanzelfsprekend zijn gaan vinden. Dat
is de kracht van het concept. In 2012 gaan we
er mee door. We willen graag mystery patiënts
in de kliniek, maar vanwege de privacy kan dat
niet. Misschien kan in dit geval een mystery
medewerker of een mystery stagiaire ons wel
een handje helpen.”
Keuzes
Voorzitter van de raad van bestuur Sybren
Bangma: “De plannen van het kabinet hebben
een grote stempel gedrukt op 2011. De dialoog
is gevoerd via de branchevereniging GGZ Neder­
land. We zijn tot en met het Malieveld geweest
om te protesteren tegen de eigen bijdrage in
de ggz.” De inspanningen hebben helaas niet
het gewenste effect gehad. De bestuurders
zijn niet blij met de bezuinigingen, wel met
het proces dat zich binnen Dimence voltrok.
In tijden van zwaar weer is de communicatie
met mede werkers naar wederzijdse tevredenheid
verlopen. Ook al konden de bestuurders
niet altijd goed nieuws brengen. “De externe
ontwikkelingen zetten ons op scherp. We
hebben ons portfolio aan een grondige analyse
onderworpen. Daarbij is goed gekeken wat
past bij onze kernactiviteit, missie en visie. Op
basis daarvan zijn keuzes gemaakt. We hebben
onderdelen afgestoten die verliesgevend zijn.
Dat zijn moeilijke beslissingen geweest.”
“Veilig, gastvrij
en resultaatgericht”
Toekomst jeugd-ggz
De stelselwijziging Zorg voor Jeugd, ofwel de
transitie Jeugdzorg, is een belangrijk onderwerp
voor de komende jaren. Sybren Bangma:
“In deze transitie is sprake van het overdragen
van de verantwoordelijkheid voor alle jeugdzorg
van provincie naar gemeenten. De jeugd­ggz
wordt dan losgeknipt van de overige curatieve
jeugdgezondheidszorg en van de volwassenenggz.
Er komt een knip in de doorlopende
zorg na de 18e verjaardag. Wij zijn hier geen
voor stander van. Opvoedproblemen houden
misschien op bij 18 jaar, psychiatrische aandoeningen
niet.”
Drie lijnen naar de toekomst
Bedreigingen worden omgebogen in kansen.
Maatschappelijke verantwoordelijkheid en de
zorgvraag blijven de vertrekpunten. Lid van de
raad van bestuur Ernst Klunder: “We krijgen te
maken met een enorme hoeveelheid mensen
die straks binnen de eerstelijns­ggz geholpen
moeten worden. Wij willen voorkomen dat
mensen niet goed geholpen worden in de eerste
lijn, waardoor ze pas bij ons komen als ze in
crisis zijn, of via de bemoeizorg. Dat kunnen
we doen door onze expertise in te zetten in
de basis ggz. Daarmee bieden we een volledig
pakket aan zorg, van preventie, via eerstelijnsggz
naar de tweede lijn voor de langerdurende
behandeling van complexe psychische problemen.
Ook de derdelijn is sterk ontwikkeld: de
topspecialistische zorg, georganiseerd in onze
specialistische centra. Met deze drie lijnen en
de ontwikkelingen in de maatschappelijke
dienstverlening, bieden wij een passend
antwoord op elke zorgvraag. Wij zijn
klaar voor de toekomst.” n
Pagina 4 Jaarverslag 2011
Jaarverslag 2011 Pagina 5

Familiebeleid:
oog en oor
voor de familie
De wetenschap leert ons: het herstelproces verloopt sneller in
samenwerking met een familielid of naastbetrokkene. En als
de familie goed gesteund en gecoacht wordt, kan dat leiden tot
opnameduurverkorting of zelfs soms tot het voorkomen van een
opname. Daarom wil Dimence familie en naastbetrokkenen nog
actiever betrekken bij de behandeling. In 2011 is de dialoog hierover
op gang gekomen.
Projectleider familiebeleid Monique Westrup:
“Het belangrijkste uitgangspunt in het
familie beleid is dat we denken vanuit de
mens die we in behandeling nemen. Daar
hoort onlosmakelijk een omgeving bij. De kern
van het familiebeleid is dat we de dialoog in
triade aan willen gaan: met familie, patiënt
en hulpverlener.”
Bestuurder Herma van der Wal: “In de behandeling
zetten we alle elementen in die nodig
zijn. Eén daarvan is de familie. Er ligt een taak
voor hulpverleners om de patiënt te overtuigen
van de wetenschapdat het herstelproces echt
sneller verloopt in samenwerking met een
familielid of naastbetrokkene.”
De dialoog aangaan betekent meer dan alleen
praten. Monique Westrup: “Het gaat ook
om open staan voor elkaar, bereikbaar zijn
voor elkaar, gastvrij zijn, zodat je elkaar ook
Pagina 6 Jaarverslag 2011
daadwerkelijk kunt ontmoeten. Bewust contact
zoeken en met elkaar de lusten én de lasten
delen. Elkaar deelgenoot maken van hoe samen
verder te gaan. Dat vraagt nogal wat van alle
partijen in de triade.”
Herma van der Wal: “We zoeken continu naar
nieuwe mogelijkheden om familie en naastbetrokkenen
te ontmoeten. We willen actief
kunnen sparren.”
Om makkelijker de dialoog aan te gaan binnen
het behandelproces, zet Dimence hulpmiddelen
in, waaronder richtlijnen, ambassadeurs in
de teams, de Trimencekaart, interne scholing
en workshops. Monique Westrup: “De familie
kent de patiënt het allerbeste, hulpverleners
kunnen het niet alleen. In de somatische zorg
is het vanzelfsprekend dat familie betrokken is,
binnen de psychiatrie veel minder. Daar willen
we verandering in aanbrengen.” n
Trimencekaart:
een doeltreffend hulpmiddel
Monique Swartjes, verpleegkundig specialist, ontwikkelde tijdens haar opleiding een instrument
om de sociale context van de patiënt in beeld te brengen. Deze studieopdracht ontwikkelde zich
tot de Trimencekaart.
Het is even eenvoudig als doeltreffend: de
Trimencekaart is een vragenlijst die ingevuld
wordt door patiënt, naastbetrokkene en hulpverlener,
met als doel om zo vroeg mogelijk
de naasten te betrekken bij de zorg. Eén van
de eerste vragen aan de patiënt is aan wie
de hulpverlener persoonsgebonden informatie
mag doorgeven. “Als dit niet wordt ingevuld,
dan weten we dat daar wat speelt. Vaak
hebben mensen al een lang traject achter de
rug en is er druk komen te staan op relaties.
Hulpverleners kijken waar er mogelijkheden zijn
om weer in contact te komen, om de relaties
met naasten weer op orde te krijgen. Als een
patiënt beslist niet wil, dan respecteren we dat.
Het zelfbeschikkingsrecht blijft overeind.”
Zorg voor naasten
Door de Trimencekaart komen familie en het
sociaal systeem van de patiënt eerder ter sprake
bij de hulpverlener dan voorheen. “Het geeft ook
duidelijkheid in hoe de naaste betrokken wil en
kan zijn. We peilen de behoefte aan voorlichting
en ondersteuning. Soms kan de familie het even
niet meer aan. Dan kunnen de behandelaren
daar oog voor hebben. En zo kunnen we ook
al in een vroeg stadium verbindingen leggen
met de afdeling Preventie, die een mooi en
Jaarverslag 2011
compleet aanbod heeft aan voorlichting en
psycho­educatie voor jeugdige en volwassen
mantelzorgers. Daarin leren mensen meer over
het ziektebeeld van hun naaste en leren ze ook
hoe ze beter voor zichzelf kunnen zorgen.”
Een mooi middel
Een van de doelen binnen de behandeling is
dat een patiënt goed terugkeert in zijn of haar
sociale omgeving. “Een patiënt is meer dan alleen
een patiënt. Is ook een partner, werk nemer,
vrijwilliger of familielid. De Trimencekaart brengt
de sociale omgeving in beeld, zodat we samen
werken aan goed herstel. Een mooi middel.” n
Pagina 7
v.l.n.r.: Monique Westrup, Will Stevens, Ineke
Bouwhuis, Rolf Tebbens, Monique Swartjes, Rixt
Elzinga, Geraldine IJzerman en Birgit Michies
(naastbetrokkene en lid werkgroep dwang en
drang van de Mantelzorg Adviesraad.)

“ Waar kun je
terecht als jouw
alarm afgaat?”
De scheidslijn tussen bezorgd zijn en bemoeien is flinterdun, is de
ervaring van Peter van Dalen*. Daar respecteer je de grens van het
zelfbeschikkingsrecht. Een dilemma. “Als jouw kind besluit om zich
niet meer te laten behandelen, dan mag dat. Maar jij blijft familie,
jij keert je rug niet toe. Op die momenten is het fijn dat de hulpverlener
er ook voor jou is. Dan sta je er niet alleen voor.”
De partner en kinderen van Peter hebben te
maken (gehad) met de ggz. “Onze jongste riep
altijd ‘mijn broer en zus hebben wat, ik niet.’ Zij
is sinds vorig jaar ook in behandeling. Ze heeft
wat ze noemen een ontwijkende persoonlijkheid.
Dat ontstaat niet opeens, er zijn al langere
tijd signalen. Wij hadden er geen goed gevoel
over. Maar waar kun je dan terecht? Je moet dus
wachten tot het tot een opname komt. Dan is
het eigenlijk al te laat. Dat is jammer. Informatie
van de familie kan handvatten geven voor de
bejegening. Dan kan veel stress en onrust voorkomen
worden en is er minder zorg nodig.”
Positief kritisch
Peter is positief over de verandering in de
aan dacht voor het familiebeleid van Dimence.
Hij heeft een goed gevoel bij de dialoogbijeenkomst
in 2011, waar hij bij aanwezig was. Maar
hij is ook kritisch: “Ik ben er van overtuigd dat
er intern hard gewerkt wordt aan de cultuuromslag,
aan de buitenkant is het effect voor mij
echter nog niet waarneembaar. Ik heb geen idee
bij wie ik terecht kan als ik me zorgen maak om
mijn ­ nu volwassen ­ kinderen.”
Eigen kracht
Peter is actief en betrokken. Geeft presentaties
op scholen, samen met Monique Westrup,
projectleider familieledenbeleid. Peter is ook één
van de voorvechters geweest voor het reguleren
van een ontmoetingsplek voor mantelzorgers
in de ggz in Zwolle. “Ik heb meegedaan met
een preventiecursus voor mantelzorgers. De
cursisten bleken allemaal een blijvende behoefte
te hebben aan contact met lotgenoten. Maar op
eigen kracht hielden we dat niet vol. We hadden
daar een professional bij nodig, die de structuur
aanbrengt en zorgt voor continuïteit. Dat lijkt
nu geregeld door de afdelingen Preventie
van Dimence, de Vrij willigerscentrale en de
gemeente Zwolle. Daar ben ik heel blij mee.”
Puf
Eerder betrokken zijn in het behandelproces van
een familielid of een naaste, kan veel voorkomen,
is de mening van Peter. “In een gezonde
situatie is het makkelijker praten. Toen ik er nog
mee te maken had, had ik soms geen puf om
midden in een crisis, als een medebehandelaar
een gesprek te voeren. Je bent allang blij dat
er een oplossing is. Dat je je heel even geen
zorgen meer hoeft te maken over een acute
dreiging van gevaar.” n
* De geïnterviewde wil vanwege privacy van zijn
familie niet met zijn echte naam genoemd worden.
Arnoud Jansen
Dimence introduceert
het nieuwe zorgen
Dimence introduceert het nieuwe zorgen en het nieuwe werken
in Almelo. Uniek is dat deze nieuwe visie op werken en zorgen de
uitgangspunten vormen voor het ontwerp van de nieuwe hoofdlocatie
van de regio Midden­Overijssel. In 2011 is uitgebreid de
dialoog aangegaan met cliëntenraad en medewerkers.
In 2015 wordt de nieuwe hoofdlocatie van
de regio Midden­Overijssel opgeleverd. De
nieuwe locatie in het centrum van Almelo
vervangt de locaties Westeres, Hanzelaan,
Egbert Gorterstraat, Stationsplein, Oostermaat
(allen in Almelo), Timmerhuis (Nijverdal) en
Wierdensestraat (Jeugd & Autisme, Almelo).
Visie op zorg
Een mensgerichte zorgvisie is de basis voor
het ontwerp van het nieuwe gebouw en van
de manier van werken. Deze visie beschrijft
in grote lijnen vanuit welke (mensgerichte)
gedachte Dimence zorg wil verlenen. Het
concept is gebaseerd op Planetree, waarbij het
uitgangspunt is dat de patiënt en de medewerker
zich geborgen en veilig voelen en waar
het prettig werken is.
Dialoog
De regio Midden­Overijssel heeft de landelijke
en regionale ontwikkelingen in kaart gebracht.
Vervolgens is de regiodirectie de dialoog
aan gegaan met cliëntenraad, ondernemingsraad
en de teams. Ieder team – en daarmee
iedere medewerker – is betrokken geweest
bij de totstandkoming van het inrichtingsplan
van de regio. De teamleden hebben de
Pagina 8 Jaarverslag 2011 Jaarverslag 2011 Pagina 9
Peter Bournas
veranderingen ten opzichte van de bestaande
situatie besproken en de consequenties
hiervan voor patiënt en medewerker op een
rijtje gezet. Vervolgens hebben de teams
concrete feedback geformuleerd voor de
regiodirectie. Regio directeuren Peter Bournas
en Arnoud Jansen: “Wij zijn erg tevreden over
het proces waarmee het regio­inrichtingsplan
tot stand is gekomen. Deze werkwijze voeren
wij ook door in het tot stand brengen van
de circuitinrichtings plannen. Dit betekent dat
iedere medewerker wordt betrokken bij de
totstandkoming van het circuitinrichtingsplan.”
Interactief: nieuwbouw Almelo 2.0
De ontwikkelingen in Almelo zijn online te
volgen. Naarmate keuzes voor de nieuwbouw
concreter worden, biedt Dimence de mogelijkheid
aan iedereen die geïnteresseerd is, om
ook actief mee te denken. Op de interactieve
website http://nieuwbouwalmelo.dimence.nl
kan iedereen met tekst, foto’s of filmpjes
ideeën delen. En communiceren via social
media. Bijvoorbeeld over hoe de afdelingen er
uit kunnen gaan zien, wat iedereen nodig heeft
om goed te kunnen werken en de goede zorg
te kunnen ontvangen, maar ook bijvoorbeeld
welke sfeer het gebouw moet uitstralen. n

35
30
25
20
15
10
Pagina 10 Jaarverslag 2011
5
0
Dimence
in cijfers
Het primaire zorggebied van
Dimence strekt zich uit over de
provincies Overijssel en Gelderland.
Dimence is in ieder geval
actief in de gemeentes die in de
afbeelding zijn weergegeven.
Dimence is geografisch
georganiseerd in drie regio’s:
n Hanzestreek
n Midden­Overijssel
n West­Overijssel
Dimence heeft drie boven-regionale divisies:
n Jeugd & Autisme
n Maatschappelijke Dienstverlening
n Forensische Psychiatrie i.o.
(bron: jaardocument Dimence 2011. (www.dimence.nl)
Het jaar 2011 is met een positief resultaat van € 3,3 miljoen
afgesloten. Het resultaat is vergelijkbaar met het resultaat van
2009 en lager dan het resultaat van 2010 (€ 5,2 miljoen). Het
verschil tussen 2011 en 2010 kan met name verklaard worden
door incidentele resultaten.
Financiële resultaten (in euro’s) 2011 2010 2009
Baten 152.660.955 150.057.941 144.113.390
Lasten 146.802.612 141.952.567 137.186.618
Resultaat voor afschrijving 13.158.219 15.171.570 13.717.784
Afschrijving 7.299.876 7.066.195 6.791.012
Rente ­2.488.482 ­2914882 ­3560966
Resultaat voor resultaatsbestemming 3.369.861 5.190.493 3.365.806
Bedrijfsopbrengsten in verslagjaar (in euro’s) 2011 2010 2009
Totaal bedrijfsopbrengsten 152.660.955 150.057.941 144.113.390
Waarvan Wettelijk budget voor
aanvaardbare kosten en/of subsidies 133.695.839 131.470.273 127.758.109
Waarvan Niet gebudgetteerde
zorgsprestaties 2.919.138 586.473 1.029.259
Waarvan Subsidies
(inclusief overige WMO­prestaties) 9.497.554 9.411.166 0
Waarvan Overige
bedrijfsopbrengsten 6.548.424 8.590.029 1.510.986
Productie in verslagjaar (in aantallen) 2011 2010 2009
Geopende DBC’s 27.097 26404 28455
Gesloten DBC’s 25.839 25012 25312
Dagen in verblijfszorg 252.421 260338 250134
ZZP­dagen met verblijfszorg 139.093 142502 149716
Deeltijdbehandelingen (dagdelen) 28.545 30677 26305
Ambulante contacten 482.461 474491 389571
Dagdelen dagactiviteiten 98.142 80626 78199
Personeel 2011 2010 2009
In loondienst 2349 2289 2391
FTE 1753 1788 1707
Aantal cliënten in per leeftijdsgroep (per 1.000) Aantal cliënten in 2010 en 2011 (per 1.000) Percentage cliënten per diagnosegroep
0 ­ 18 jaar 18 ­ 65 jaar >65 jaar
n Op 1 januari 2011 in zorg
n Nieuw in zorg in 2011
n Waarvan eerste opnames
n Totaal in zorg in 2011
n Uitschrijvingen in 2011
n Op 31 december 2011 in zorg
35
30
25
20
15
10
5
0
Op 1 januari in zorg
Nieuw in zorg
Waarvan eerste opnames
Totaal in zorg
n Totaal 2011 n Totaal 2010
Uitschrijvingen
Op 31 december in zorg
n Aan een middel
gebonden stoornissen
n Angststoornissen
n Delirium, dementie en
amnestische en andere
cognitieve stoornissen
n Persoonlijkheidsstoornissen
n Schizofrenie en andere
psychotische stoornissen
n Stemmingsstoornissen
n Stoornissen in de kindertijd
n Overige
Jaarverslag 2011
24
%
Pagina 11
%
20
%
3 %
12
%
5
%
8%
8
%
20

Veiligheid maak je samen
In februari 2009 begonnen
we met het programma
risico management met als
hoofddoel ‘een veilig en
risicobewust Dimence’.
Bij de start is afgesproken
dat we het programma
eind 2011 beëindigen en
overdragen aan de lijn.
En dat is gebeurd.
Een duidelijke cultuurverandering heeft
plaatsgevonden. Er is bijvoorbeeld geen
medewerker die een patiënt separeert
zonder eerst de voor­ en nadelen tegen
elkaar af te wegen en daar het aspect
veiligheid in mee te nemen. Verder wordt
er – wanneer er zich een ernstig incident
voordoet – tot op de bodem uitgezocht
wat er is gebeurd om ervan te leren en te
voorkomen dat het nog eens gebeurt. De
hoofddoel stelling blijft overeind; een veilig
en risico bewust Dimence is nooit af. We
blijven continu met elkaar werken aan het
verhogen van de veiligheid. We hebben
daarom veiligheid ook verankerd in onze
kernwaarden. n
Pagina 12 Jaarverslag 2011
Medicatieveiligheid
Dimence doet mee aan het landelijk verbetertraject
medicatieveiligheid in de ggz. Dit
traject wordt begeleid door Vilans, kenniscentrum
voor langdurende zorg. Het hoofddoel
is het verminderen van (bijna­)incidenten
op medicatiegebied met 30%. Twee teams
van Dimence doen mee met het traject. Deze
verbeterteams bestaan uit een teamleider/
projectleider, verpleegkundigen, arts, apotheker
en een kwaliteitsmedewerker.
Geeltjesmeting
De verbeterteams hebben in 2011 vier
‘geeltjesmetingen’ uitgevoerd op de
afdelingen. Daarin worden dingen die
(bijna) verkeerd gaan rondom medicatie op
een geeltje geschreven en op een poster
geplakt. In voorbereiding op de geeltjesronde
hebben beide verbeterteams hun
afdelingen en het medicatieproces geanalyseerd.
Na de analyse is een aantal doelen
vastgesteld, waaronder terugdringen van
voorschrijf­ en aftekenfouten, verbeteren
medicatievervoer naar de afdelingen en
ver beteren medicatieoverdracht. Op de
afdelingen is respectievelijk een fout ­
reductie van 54% en 78% gerealiseerd. n
Werkbezoek
Dwang en Drang
Op 28 april 2011 is een afvaardiging van
GGZ Nederland bij Dimence op werkbezoek
geweest. Dit werkbezoek is verplicht voor
instellingen die langer dan een jaar bezig
zijn met het terugdringen van dwang en
drang. Het werkbezoek is gericht op het in
kaart brengen van best practices en een
idee te krijgen van de voortgang van het
project. Indruk maakte het berghok op
locatie Rielerenk in Deventer, dat voorheen
dienst deed als separeerruimte. Een duidelijk
voorbeeld van terugdringen van dwang
en drang! n
Preventie:
jaarlijks
in gesprek
over
veiligheid
Het risicoprofiel veiligheid is een scan
die jaarlijks in kaart brengt hoe het er
voor staat met de veiligheid per team
op de locatie. De veiligheidsconsultenten
gaan in gesprek met de teams en de
patiënten. Onderwerpen zijn onder
meer vormen van ongewenst gedrag,
gebouwgebonden zaken en alarmering.
Arbo coördinator Annemarie Braakman:
“Dimence heeft in 2011 het risicoprofiel
veiligheid in gebruik genomen. Het risicoprofiel
zet in op bewustwording en het
werken aan een veilige cultuur. Het richt
zich op het voorkomen van incidenten.
Preventie dus. Naar aanleiding van de
uitkomsten van het risicoprofiel veiligheid
neemt een team concrete maatregelen.
Het risicoprofiel veiligheid is een
onderdeel van de risico­inventarisatie
en ­evaluatie die we per locatie houden.
In 2012 gaan we zien wat de eerste
concrete resultaten zijn. Maar daarmee is
het niet klaar. Veiligheid is nooit af. Het
is niet voor niets een van de kernwaarden
van Dimence.” n
Inspectie:
“Risico -
manage ment
Dimence goed
ontwikkeld”
In het kader van het patiëntveiligheidsprogramma
“Veilige zorg, i eders zorg” van
GGZ Nederland, heeft de Inspectie voor
de Gezond heidszorg 25 ggz­instellingen
getoetst op de invoering van een veiligheid
management systeem (VMS) en
veilig incidenten melden (VIM). In mei
2011 zijn de bevindingen gepresenteerd.
De IGZ heeft een redelijk positieve indruk
gekregen van de 25 ggz­instellingen.
Dimence doet het goed en behoort tot de
top 10. Dimence beschikt over een helder
omschreven visie op kwaliteit, loopt
voorop met kwaliteitsontwikkelingen en
heeft ook invloed op landelijke ontwikkelingen.
Het risicomanagement is goed
ontwikkeld en leidt tot een risicobewuste
organisatie. n
Jaarverslag 2011
Veilig incidenten melden
binnen Dimence
De afgelopen 2,5 jaar is er veel bereikt
op het gebied van bewustwording van de
risico’s rondom veiligheid, er heeft een
cultuurverandering plaatsgevonden binnen
Dimence. Als er zich een ernstig incident
voordoet wordt tot de bodem uitgezocht
wat er is gebeurd om ervan te leren en te
voorkomen dat het nog eens gebeurt. Een
voorbeeld hiervan is de uitval van het paslezersysteem
waardoor deuren op verschillende
locaties niet meer open of dicht konden.
De incidenten die meest gemeld werden
waren, net als in 2010, grensoverschrijdend
gedrag, medicatie en valincidenten. Andere
ggz­instellingen van vergelijkbare grootte
vertonen eenzelfde beeld.
De cyclus van veilig incidenten melden
bestaat uit vier hoofdstappen, te weten:
melden, analyseren, verbeteren en borgen.
In 2011 is er gestuurd op het melden van
(bijna­)incidenten en het geven van feed back
door de Decentrale Veiligheids Commissies
aan de melders aan de hand van een
analyse. In 2012 en 2013 ligt de
focus op het vervol maken
van de cyclus. n
Pagina 13

Tinie Hendriks en Martin Mennen
Pagina 14
Heftige discussies
en goede gesprekken
In april 2011 is de samenwerking tussen Forensisch Psychiatrisch
Centrum Oldenkotte en Dimence geformaliseerd. Van geheime
afspraakjes tot heftige discussie: de relatie tussen de twee werkt.
Martin Mennen, directeur Zorg West­Overijssel van Dimence en Tinie
Hendriks, manager forensische poli­ en dagkliniek De Tender van
Oldenkotte vormen de directie van de nieuwe divisie Forensische
Psychiatrie: “Deze samenwerking is de ontbrekende schakel in de
keten van reguliere ggz en forensische psychiatrie.”
FPC Oldenkotte was op zoek naar aansluiting
bij de reguliere ggz, voor hun patiënten die
bezig zijn met hun resocialisatieproces en niet
zelfstandig kunnen wonen. Dimence zocht
naar een oplossing voor patiënten die meer
beveiliging nodig hebben. De twee partijen
Jaarverslag 2011
ont moetten elkaar in hun zoektocht naar de
oplossing voor een gedeeld probleem:
de ontbrekende schakel in de keten.
Logisch, maar niet vanzelfsprekend
Samenwerken tussen reguliere ggz en
forensische psychiatrie klinkt hiermee logisch,
maar het blijkt niet vanzelfsprekend. Oldenkotte
had al eerder geprobeerd om elders aansluiting
te zoeken. Tinie Hendriks: “Dat liep vast op
organisatorische zaken. In de samenwerking
met Dimence steken we in op patiëntniveau.
We hebben te maken met dezelfde problemen
voor een groep mensen die aan onze zorgen
worden toevertrouwd. Daarin vinden de professionals
van Oldenkotte en Dimence elkaar
blindelings. Dat overstijgt het cultuurverschil.”
De klik
De bestuurder van Oldenkotte gaf in het jaarverslag
aan op zoek te zijn naar een geschikte
samenwerkingspartner. Dimence zocht daarop
contact. Om elkaar beter te leren kennen, werd in
het geheim afgesproken. Martin Mennen: “Als dit
op niets uit zou lopen, dan hoefden we dat niet
aan iedereen uit te leggen. Maar het pakte goed
uit. De klik was er. De inhoud is vanaf het begin
de drijfveer geweest. Over cijfers en geld hebben
we het in het prille begin nog niet gehad.”
Meer dan een flirt
De eerste kennismaking bevalt goed. Het is
meer dan een flirt. In april 2011 is de samenwerking
geformaliseerd: er wordt getekend voor
een ‘niet vrijblijvende samenwerking’. Dimence
bestuurder Sybren Bangma neemt zitting in
de raad van bestuur van Oldenkotte. Dimence
en Oldenkotte zetten een divisie Forensische
Psychiatrie op, met Martin Mennen en Tinie
Hendriks in de directie. Tinie Hendriks is vanaf
dat moment ook aanwezig bij het concernoverleg
van Dimence.
Dialoog zorgt
voor draagvlak
Werken aan de relatie
Om de relatie te laten werken, zijn veel goede
gesprekken gevoerd om de cultuurverschillen te
overbruggen. Interessante dialogen, op het snijvlak
van beveiliging en behandeling. Het leidde
soms tot heftige discussies. Martin Mennen:
“Alle vanzelfsprekendheden in ons denken zijn
opgeschud. Bijvoorbeeld over internetgebruik.
In de ggz hebben we het daar – bij wijze van
spreken – niet meer over. Maar bij de forensische
psychiatrie, die denkt vanuit beveiliging en
voorkomen van herhaling, roept dit heel andere
reacties op.” De gesprekken legden de basis
voor draagvlak, van waaruit verder gewerkt
werd aan de samenwerking.
De relatie werkt
De directieleden loven de inbreng van de
medewerkers, die zeer betrokken bezig zijn in
de verschillende werkgroepen. Tinie Hendriks:
“Om de beide culturen te overstijgen, is open ­
heid nodig. Die was er volop. Professio nals
vinden elkaar in de inhoud. Ze staan voor
het zelfde probleem: de zorg voor een groep
patiënten met complexe problematiek. En nu
gaan ze samen oplossingen bedenken. Dat is
fantastisch. Verbindingen zijn tot stand gekomen,
denkend vanuit het perspectief van de patiënt.”
Ontbrekende schakel
In 2012 wordt een klinische voorziening
geopend, waar resocialiserende patiënten van
Oldenkotte en patiënten van Dimence aan hun
behandeling werken. Hierin is de optimale
balans tussen behandeling en beveiliging
aangebracht. Martin Mennen: “Voor reguliere
ggz­patiënten die daar behoefte aan hebben,
biedt dit extra beveiliging en dus ook veiligheid.
Voor patiënten van Oldenkotte is dit een minder
beveiligde omgeving dan waar ze vandaan
komen, waardoor er meer accent kan komen
te liggen op de verdere resocialisatie.”
Leemte is opgevuld
De leemte in deze keten is een landelijk
probleem, het is nog nergens gelukt om de
keten sluitend te organiseren. De staats secretaris
en de Raad van de Volksgezondheid
hebben belangstelling getoond voor het
initiatief en volgen de ontwikkelingen.
Mogelijk is ketenfinanciering aan de orde.”
Een mooie bevestiging, vinden Martin Mennen
en Tinie Hendriks. “Door de samenwerking
te formaliseren in de divisie Forensische
Psychiatrie zal het ons gaan lukken om de
ketenzorg goed te organiseren. We kunnen nu
regie voeren op het traject. Opschalen als het
nodig is, afschalen als het kan. De leemte in de
keten wordt opgevuld.” n
Jaarverslag 2011
Pagina 15
Samenwerken
Dimence hecht groot belang
aan samenwerking. Dit leidt tot
versterking van de (regionale)
zorgketen om zo het aanbod
voor de meest kwetsbare
groepen te verbreden. Ook biedt
samen werking de kans om het
zorgaanbod inhoudelijk verder
te versterken. Bijkomend effect
is dat er wederzijdse bedrijfsmatige
voordelen geboekt kunnen
worden. Een lijst van geformaliseerde
samenwerkingsrelaties is
opgenomen in het jaardocument
Dimence 2011 – www.dimence.nl.

Dwars door Dimence
Kliniek autismehulpverlening
op Brinkgreven
Op locatie Brinkgreven in Deventer komt een
nieuwe kliniek voor autismehulpverlening.
In 2011 is het voorontwerp vastgesteld en
omgezet naar het definitief ontwerp. Een
zo praktisch mogelijk, autismevriendelijk
gebouw, waarin de trends als ‘separeervrij
verplegen’ en flexibele werkplekken zijn
meegenomen.
De nieuwe kliniek biedt straks plaats 72
patiënten met een autismespectrum stoornis
(ASS) en eventueel bijkomende (gedrags­)
problematiek. Twaalf appartementen worden
ingericht voor langdurig wonen binnen een
intensieve behandelsetting. Voor jongvolwassenen
met ASS worden 24 appartementen
ingericht. Hier worden zij, met intensieve
behandeling, voorbereid op terugkeer in
de maatschappij in een (begeleide) zelfstandige
woonvorm. De kliniek krijgt een
observatie afdeling en een high care gesloten
behandel afdeling. In de nieuwe kliniek wordt
ambulante begeleiding aangeboden met
vormen van deeltijdbehandeling, ver ­
pleegkundige ondersteuning en trajectbegeleiding.
n
Pagina 16 Jaarverslag 2011
Allereerste BOP­prijs
naar Dimence
Voorkomen dat ouders psychiatrische
problemen overdragen aan hun kinderen
is een belangrijk thema waar Karin van
Doesum, teamleider Preventie Hanzestreek,
zich mee bezighoudt. Omdat zij dit thema
op de kaart heeft weten te zetten, heeft ze
op 27 januari 2011 de eerste Nederlandse
Vereniging voor Preventie en Gezondheid
BOP­prijs ontvangen, tijdens het Nationale
Congres Gezondheids bevordering en
Preventie. De BOP­prijs is voor professionals
die op inspirerende wijze op het
snijvlak van beleid, onder zoek en praktijk
(BOP) werken en wordt uitgereikt door de
Nederlandse Vereniging voor Preventie en
Gezondheidsbevordering.
Juryvoorzitter Henk Garretsen: “Karin heeft
bewezen dat verbinding leggen tussen
praktijk, beleid en onderzoek tot indrukwekkende
resultaten kan leiden.” Karin is
trots dat ze de prijs heeft gewonnen: “Het
is heel belangrijk om als praktijkinstelling
contact te hebben met universiteiten, om
samen onderzoek te doen.” n
Samen op
de fiets
Lekker een stukje fietsen. Dat is weer
mogelijk voor patiënten van het circuit
Ouderen in Zwolle en Raalte. Zij hebben
een duofiets van de Stichting Fransiscushof
Raalte gekregen. Begeleider en patiënt
zitten op deze fiets naast elkaar. Zo is er
onderweg contact mogelijk. Om het fietsen
makkelijker te maken, heeft de stichting
afgelopen zomer een trapondersteuning
op de beide duofietsen gesponsord. “Het
fietsen gaat zo veel makkelijker, het is niet
meer zo zwaar”, zegt een patiënt. Door
de trapondersteuning zijn meer patiënten
in staat gebruik te maken van de fiets.
De stichting Vrienden van Fransiscus hof
ondersteunt patiënten bij het actief deelnemen
aan activiteiten met als doel het
doorbreken of voorkomen van het sociale
isolement. n
Open dag
van de zorg
Tijdens de landelijke Open Dag van de
Zorg openen in heel Nederland zorg­ en
welzijnsorganisaties hun deuren voor het
publiek. Dimence opende tijdens de open dag
haar deuren in 2011 in Almelo en Zwolle.
De ontmoetingen en de dialoog met het
publiek zijn zo goed bevallen, dat in 2012
meer dere locaties meedoen. n
Met de bakfiets
door weer en wind
Twee keer per dag gaan de post bezorgers van het
dagactiviteitencentrum Hermann Simon op pad en
zorgen zij ervoor dat de post op tijd en op de juiste
plaats op de locaties Brink greven en Rielerenk in
Deventer bezorgd wordt.
“We zijn altijd op zoek naar zinvol werk dat
geschikt is voor onze deelnemers”, vertelt
Emiel van Duijnen Montijn, vakbegeleider op
de productie afdeling van Hermann Simon. De
postbezorging op Brinkgreven en de Rielerenk was
vanwege de bezuinigingen terug gebracht van twee
naar één keer per dag. Begin 2011 ontstond het
idee om deel nemers van het activiteiten centrum
in te schakelen bij de interne postbezorging. Sinds
april 2011 wordt de post bezorgd en opgehaald
door de nieuwe postbezorgers. De tweede dagelijkse
postronde is opnieuw ingevoerd. Oud papier,
afvalglas en de was worden ook opgehaald. En
ook het milieu profiteert; de nieuwe postbezorgers
stappen op de bakfiets.
People & planet
Deze vorm van patiëntenparticipatie biedt
patiënten een zinvolle dag besteding, is financieel
aantrekkelijk voor de logistiek en het draagt bij
aan het milieu. Dimence wil patiënten participatie
uitbreiden en dit is één van de projecten die daar
een succesvolle bijdrage aan levert. n
Jaarverslag 2011
Pagina 17

Gerrit Glas,
voorzitter Commissie Wetenschappelijk
Onderzoek en A­opleider
Onderzoek,
opleiding en
ontwikkeling
Dimence beschouwt opleiden en het ontwikkelen van haar
medewerkers als een kerntaak. Om die reden biedt Dimence onder
meer specialistische opleidingen aan voor psychiaters, psychologen
en psychiatrisch verpleegkundigen. Daarnaast is er een intern
opleidings aanbod. Dimence is een lerende organisatie en realiseert
zich dat dit alleen kan als het opleidingsklimaat veilig is.
Specialistische opleidingen
Dimence is een erkende opleidingsinstelling
voor alle ggz­beroepen in het CONO/VWS
beroepenschema, met een aanbod in specialistische
opleidingen voor psychiaters, psychologen
en psychiatrisch verpleegkundigen. We
werken hierin samen met verschillende
opleidingsinstituten.
Opleiding Verpleegkundig Specialist
De Verpleegkundig Specialist is sinds 2009
door het ministerie een BIG erkende functie.
Dimence biedt de opleiding tot Verpleegkundig
Specialist aan, in samenwerking met de stichting
opleidings instelling ggz­verpleegkundig
specialist in Utrecht.
Borgen en delen van kennis: GGZ Ecademy
Dimence heeft samen met 14 andere ggz­instellingen
de krachten gebundeld om e­learningmodules
te ontwikkelen en in te kopen.
Pagina 18 Jaarverslag 2011
Daarmee zijn we verzekerd van actuele en
didactisch goede e­learingmodules. De samenwerking
met de instellingen levert een bijdrage
aan het borgen en delen van kennis binnen
ggz­instellingen.
Onderzoek: leren om kritisch te durven kijken
Voor Dimence vormen onderzoek, opleiding
en innovatie de basis van goede zorg aan
patiënten. Dimence wil zich als organisatie
ontwikkelen. We leren voortdurend. Door
kritisch te kijken naar bestaande werkwijzen
en door deze te toetsen aan de nieuwste
(wetenschappelijke) inzichten. Dimence moedigt
mede werkers aan om onderzoek te doen. In
2011 liepen tien promotieonderzoeken, twaalf
onderzoeken in het kader van een opleiding en
elf overige onderzoeken.* n
* In het jaardocument 2011 vindt u het totaaloverzicht.
Dit wordt gepubliceerd op www.dimence.nl.
“ Ziek kind heeft recht
op medische zorg.”
De stelselwijziging Zorg voor Jeugd, ofwel de transitie Jeugdzorg,
is een belangrijk onderwerp voor de komende jaren. In 2011 is de
dialoog op landelijk, regionaal en lokaal niveau op gang gekomen.
Hans Ester, directeur divisie Jeugd & Autisme: “Ons uitgangspunt is:
een psychisch ziek kind heeft recht op psychiatrische hulp.”
“Vanuit opvoedkundig perspectief wordt
verondersteld: als je een kind goed opvoedt en
goed onderwijs geeft, dan komt het wel goed.
Dat gaat op voor gezonde kinderen. Kinderen
die ziek zijn hebben behoefte aan medische
en paramedische behandeling. Als straks alle
jeugdzorg van provincie naar gemeente wordt
overgedragen, zijn wij bang dat het verschil
tussen opvoedkundige problemen en psychische
problemen niet erkend wordt.”
Keten
Met de transitie worden de schotten binnen de
jeugdzorg weggehaald, maar feitelijk ergens
anders neergezet: tussen jeugd en volwassenenpsychiatrie
en tussen de psychiatrie en de somatische
zorg. “Psychische problemen houden niet
op als een kind 18 jaar wordt. Denk aan autismespectrum
stoornissen, zware ADHD, psychose
of eetstoornissen. Dat zijn ziektes, stoornissen.
Soms is het te genezen, maar het komt vaker
voor dat kinderen er volwassen mee moeten
worden en blijft medische behandeling nodig.”
Gezin
De knip in de keten raakt ook de systeemgerichte
benadering. “Mensen maken onderdeel
uit van een systeem, van een gezin. Het komt
vaak voor dat meerdere gezinsleden bij ons
in behandeling zijn, bijvoorbeeld bij autismespectrum
stoornissen. Het is efficiënt en effectief
als een gezin binnen één setting behandeld
kan worden.”
Recht op zorg
De organisatorische gevolgen van de transitie
zijn nog de minste zorg, vindt Hans Ester. “Je
kunt alles organiseren. Maar een ziek kind heeft
recht op zorg. Daar begint de discussie wat
ons betreft mee. Dat recht lijkt te ver dwijnen.
In het nieuwe stelsel zijn kinderen afhankelijk
van het gemeentebeleid. Daar hebben wij grote
zorgen over.”
Dialoog
Die zorgen worden meegenomen in de
dialoog. Op landelijk niveau worden onderhandelingen
gevoerd via GGZ Nederland. Op
regionaal en lokaal niveau zijn de ketenpartners
met elkaar in gesprek. “In 2011 is de
dialoog gestart met de gemeentes. Onze zorg
is niet de organisatie, maar het recht op zorg,
voor psychisch zieke kinderen. Dat willen we
veilig stellen.” n
Jaarverslag 2011
Pagina 19
Hans Ester

V.l.n.r. de heer Terpstra, mevrouw Wallinga, de heer
Zweers, de heer Bruggeman, de heer Van Kesteren,
de heer De Haan en de heer Reintjes.
V.l.n.r. Co de Roo, Elske van der Heide, Jan Flier,
Harriët Baser en Leo Koers.
Raad van Toezicht
Toezicht in verbinding
met organisatie
In 2011 hebben naast samenwerkingen en bouwplannen
de bezuinigingen op de agenda van de
Raad van Toezicht van Dimence gestaan. Voorzitter
Frans van Kesteren: “De begroting moest fors
worden aangepast. Onze taak is om daar met
de raad van bestuur over te praten. De focus lag
daarbij op vragen als hoeveel moet er bezuinigd
worden, op welke wijze wordt dit vastgesteld
en hoe wordt de organisatie daar bij betrokken.
Bij Dimence is dit vraagstuk in dialoog met de
verschillende echelons aangepakt en uiteindelijk
tot een goed einde gebracht.”
Met en zonder
De Raad van Toezicht investeert in goede
relaties met de organisatie. Doe je dit niet en
spreek je alleen met de raad van bestuur, dan
kun je geen goed toezicht houden, aldus Van
Kesteren. Negen keer per jaar komen de toezicht
houders bijeen om te vergaderen met de
voltallige raad van bestuur. “Daarnaast spreken
wij twee keer per jaar met de Centrale Cliënten­
Ondernemingsraad
raad en de Onder nemingsraad, in aanwezigheid
van de raad van bestuur en bezoeken wij elk
jaar een aantal locaties. Eens per jaar spreken
we met de Cliëntenraad, Ondernemingsraad en
de directies van de regio’s en de divisies. Dat
is een overleg zonder de bestuurders, ter voorbereiding
op de functioneringsgesprekken met
de raad van bestuur.”
Goed geregeld
De Raad van Toezicht is het hoogste orgaan in
een stichting. Van Kesteren: “Wij zijn ons hiervan
bewust en wij vinden het van het grootste
belang om onze verantwoordelijkheid te nemen.
Dit betekent, dat wij onze taken goed moeten
uitvoeren, want er is geen orgaan dat ons
controleert. Daarnaast moeten wij integer zijn.
Wij hanteren daarbij de principes van de Zorgbrede
Governance Code. Hierin staat geregeld,
wat de taken zijn, aan welke eisen toezichthouders
moeten voldoen en hoe de opvolging
is geregeld.” n
Beleid maken we samen
Met ‘Beleid maken we samen’ wordt medezeggen
schap door en voor medewerkers binnen
Dimence breder benaderd dan in de traditionele
vorm. Er wordt gezocht naar nieuwe vormen
om medewerkers mee te laten praten en
beslissen bij de beleidsvorming. Voorzitter van
de onder nemingsraad Jan Flier: “Dat vraagt
om een verandering in de cultuur. Eén van de
belangrijke stappen die in 2011 is gezet is de
toevoeging van een participatieparagraaf aan
de adviesaanvragen. In de participatieparagraaf
wordt aangeven op welke manier medewerkers
betrokken worden bij het voorgenomen besluit.
De verantwoordelijke manager bespreekt de
beleidsverandering met het team. Het team
heeft dan de gelegenheid om zelf oplossingen
aan te dragen voor de vraagstukken die er liggen.
Dan maak je beleid echt samen.”
Dimence kiest hiermee voor een preventieve
insteek. “Met deze werkwijze voorkom je dat er
stappen over worden geslagen. De verantwoordelijkheid
voor de dialoog komt hiermee zo laag
mogelijk in de organisatie te liggen: in de lijn,
bij de teams. Voorheen moest de OR achteraf
controleren, terug naar de achterban om horen of
de stappen volgens de procedure waren verlopen.
Met de participatieparagraaf weet je dat achterban
betrokken en gehoord is. Als deze werkwijze
gemeengoed is, dan is er een belangrijke stap
in de medezeggenschap gemaakt. Meedoen en
meebeslissen, dat is het streven.” n
Jasper Wagteveld en Heico Klumpen
Centrale Cliëntenraad
“ We kunnen alles
op de agenda zetten.
Die openheid is er.”
Met verschil in visie het toch met elkaar eens worden. Dat is
de kunst. De Centrale Cliëntenraad (CCR) van Dimence kijkt en
denkt vanuit de positie en het belang van de cliënt. Dat levert
interessante visie verschillen op. “De dialoog met de raad van
bestuur is heel open. We kunnen alles op de agenda zetten
en alles bespreken.” Aldus Heico Klumpen, voorzitter a.i. en
secretaris Jasper Wagteveld van de CCR.
Een voorbeeld is het familieledenbeleid. “In
de driehoek van cliënt, hulpverlener en familie,
kijkt ieder vanuit z’n eigen invalshoek”, zegt
Heico Klumpen. “Het belang van de cliënt staat
voor ons centraal. Wij denken dat mensen in
aanwezigheid van familie sociaal wenselijk
gedrag vertonen en andere antwoorden geven op
sleutelvragen van behandelaren dan wanneer ze
alleen met de behandelaar zouden zijn. Er moet
daarom ook contact zijn met hulpverlener en
cliënt alleen én ook met hulpverlener en familie
alleen. Op voorwaarde dat de cliënt het wil.”
Gastvrijheid
De Centrale Cliëntenraad is betrokken bij de
ontwikkeling van een gastvrij Dimence. “Dimence
is genomineerd voor Gastvrijheidszorg met
sterren. Zorgorganisaties die hieraan meedoen
worden beoordeeld op hun gastvrijheid. Afhanke­
lijk van hun score krijgen ze sterren toebedeeld.
De cliëntenraad is betrokken geweest bij de
audits. De vragen gingen onder andere over
bejegening en over de inrichting van wachtruimtes.
Kleine dingen maken het verschil, weten
de raadsleden. Voor je gevoel van eigenwaarde
maakt het uit hoe er met je omgegaan wordt.”
Wandelende diagnose
Veel positieve ontwikkelingen zijn er gaande
binnen Dimence. Maar er is nog veel te doen,
weten de raadsleden. Het raadswerk is veelomvattend
en vraagt veel tijd en energie. Dat
vormt geen belemmering. Wagteveld en Klumpen:
“Wij zijn er om de belangen te behartigen voor
een kwetsbare groep mensen. Dat zijn geen
wandelende diagnoses, maar mensen met mogelijkheden.
Dat is wat ons bindt binnen de Centrale
Cliëntenraad. Dat houdt de dialoog op gang.” n
Pagina 20 Jaarverslag 2011 Jaarverslag 2011 Pagina 21
Organisatie medezeggenschap
Elke regio en elke divisie van
Dimence heeft een eigen cliëntenraad,
met twee afgevaardigden in
de Centrale Cliëntenraad (CCR). In
de CCR worden zaken besproken die
voor alle divisies en regio’s gelden.
Acht thema’s zijn in 2011 behandeld,
waarover advies is uitgebracht aan
de raad van bestuur en er zijn achttien
beleidszaken besproken.

Dwars door Dimence
Website
Dimence
komt goed
uit de test
In 2011 onderzocht GGZ Drenthe 75
web sites van ggz­instellingen op de aan ­
wezig heid van bepaalde functionaliteiten,
waaronder een cliëntenportaal, een medewerkersportaal,
online hulpverlening, zelftests,
social media en de mogelijkheid om
realtime (dus niet via e­mail) een afspraak
te maken. Van alle onderzochte websites
blijkt de website van Dimence de meeste
online functionaliteiten te bevatten. GGZ
Drenthe rapporteert dat Dimence de enige
instelling is waarbij het medewerkersportaal
sterk is uitgebouwd. Dimence­medewerkers
hebben toegang tot het netwerk, webmail,
de roosterapplicatie en e­HRM.
Wordt vervolgd
Natuurlijk zijn we trots op de uitkomst
van dit onderzoek. Maar we zijn ook
kritisch. De inhoud en de kwaliteit van een
functionaliteit is voor ons het belangrijkst.
Daarom zijn verschillende project­ en
werkgroepen in 2012 aan de slag gegaan
met de verbeterpunten. Bijvoorbeeld: een
verbeterd verwijzersportaal en de inzet van
social media. n
Pagina 22 Jaarverslag 2011
Innovatieve ideeën
vallen in de prijzen
24 november 2011 heeft een groep leidinggevenden
hun Management Development
traject afgesloten. Acht teams presenteerden
hun innovatieproject. Een jury moest
beslissen welk innovatieproject in aanmerking
kwam voor de ‘Dragons Den’: een
investeringsbedrag. Alle projecten werden
beoordeeld op de criteria relevantie, diepgang
en impact. Twee projecten vielen in
de prijzen. In 2012 worden de innovatieve
ideeën gerealiseerd.
Avondpoli
Het projectteam dat de eerste prijs in
ontvangst mocht nemen, gaat aan de slag
met een avondpoli. In eerste instantie wordt
gestart bij de verslavingspsychiatrie in Zwolle
en Jeugd & Autisme in Deventer. Twee à drie
avonden per week worden dan ook ’s avonds
individuele behandelingen gegeven.
Online in beeld
Het projectteam dat voorstelde om
360­ gradenfoto’s van alle locaties op internet
te zetten kreeg een aanmoedigingsprijs.
Bezoekers van de site kunnen straks online
de locaties bekijken én met een muisklik
meer te weten komen over de locatie, over
een behandelteam of over een behandelonderdeel
zoals de intake of therapie. Een
gastvrij idee: cliënten, patiënten en naastbetrokkenen
kunnen online gebouwen en
afdelingen bekijken op het moment en de
plek die ze het beste uitkomt. n
Slimidee-prijs
Dimence is continue op zoek naar ideeën om
slimmer te werken. Daarom kunnen medewerkers
hun ideeën indienen en maken ze
kans op de Slimidee­prijs, bestaande uit een
geldbedrag en betrokkenheid bij de ontwikkeling
van het eigen slimme idee. Eén van
de prijs winnaars van 2011 is verpleegkundig
specialist Ineke Brouwer. Haar slimme idee:
“Ontwerp een game voor mensen met een
autismespectrum stoornis, waarmee tegelijk
voorlichting wordt gegeven. Een game is meer
dan een vermakelijk spelletje. Games worden
steeds vaker ingezet als marketing of bij
educatie. Het idee om een game in te zetten
in de voorlichting is nieuw. Mensen met een
autismespectrum stoornis maken veel gebruik
van de computer en spelen veel games. En
met een game kun je deze groep op een laagdrempelig
manier bereiken.” n
Telemence: telefonisch
contact met een
vertrouwd gezicht
Bellen met je hulpverlener en tegelijkertijd een
vertrouwd gezicht in beeld. Dat kan met beeldbellen.
Een nieuwe vorm van begeleiding op
afstand, naast het persoonlijke contact. In 2011
startte een pilot waarin 28 patiënten en hun
behandelaars deze nieuwe vorm van contact
hebben uitgeprobeerd.
De deelnemende patiënten beoordeelden
beeldbellen met een 7,3 gemiddeld. Het
besparen van reistijd wordt als meest
prettig ervaren, op de voet gevolgd door het
vertrouwde gezicht via het beeld. 41,7% van
de deelnemers denkt dat het contact met de
behandelaar verbetert door het beeldbellen.
Fotograaf: Ab Hakeboom,
De Stentor
28,6% Geeft aan dat de psychische gezondheid
is verbeterd. De helft van de deelnemers
denkt door de mogelijkheid van het beeld bellen
sneller in te kunnen grijpen als de psychische
gezondheid verslechtert .
Ook de deelnemende behandelaars zijn positief.
Het merendeel geeft aan dat via beeld de
situatie van de patiënt goed kan worden ingeschat.
Ze vinden het een laagdrempelige manier
van contact en het stelt ze in staat om frequent
contact te hebben op momenten dat het minder
goed gaat met de patiënt. Op basis van deze
positieve resul taten heeft Dimence besloten om
in 2012 hier mee door te gaan. n
Jaarverslag 2011 Pagina 23