Jaardocument 2009 - Dimence

Jaardocument 2009
Maatschappelijke Verantwoording Zorg

Voorwoord
Dit jaardocument van onze jonge organisatie Dimence geeft een goed beeld van
de ontwikkelingen in de afgelopen periode en de enorme hoeveelheid werk die
door de medewerkers is verricht om van Dimence een organisatie te maken die
past bij onze kernwaarden: toewijding, toegankelijkheid, resultaatgerichtheid,
inspiratie en ambitie.
Met toewijding hebben onze zorgverlenende en ondersteunende professionals
gewerkt aan nog meer patiëntgerichtheid en verdere verbetering van de kwaliteit
van zorg en dienstverlening. Projecten rond ervaringsdeskundigheid, gastvrijheid,
certificering en zorgprogramma-ontwikkeling zijn slechts enkele voorbeelden
daarvan. Toegankelijkheid heeft specifiek aandacht gekregen door actieve inzet op
het gebied van collectieve en selectieve preventie en het samen met de huisartsen
in ons werkgebied vormgeven van de functie POH GGZ, maar ook in de continue
en laagdrempelige zorg en aandacht voor onze psychiatrische doelgroep. Het
zichtbaar maken van de resultaten van onze zorg is al langere tijd een speerpunt
van Dimence. Via projecten op het gebied van Routine Outcome Monitoring en de
CQ-Index willen wij patiënten en financiers inzicht geven in de effecten van het
behandelproces. Kennis en innovatie zijn de basis voor de professionele
ontwikkeling van onze organisatie. Veel inspiratie komt voort uit het bedenken van
nieuwe concepten en methoden om zorg anders te verlenen. Aansprekende
voorbeelden hiervan zijn de ontwikkeling van internethulpverlening en het project
Mindfit, gericht op de verbetering van mentale vaardigheden. Onze ambities zijn
hoog, of het nu gaat om het leveren van de beste basiszorg, de ontwikkeling van
specialistische centra, onze opleidingen of onze onderzoekslijnen.
Het jaar 2009 is een jaar van organisatieontwikkeling geweest. Er is
voortgebouwd op het fundament dat gelegd was om in de komende jaren op het
gebied van geestelijke gezondheidszorg en welzijn de toon te zetten. Voor 2010
zal dit plaatsvinden vanuit het thema „Dimence ontwikkelt mensen‟. Wij geloven in
de kracht van mensen om zich voor onze cliënten en patiënten, maar evenzo goed
voor onze medewerkers. Vanuit onze kernwaarden willen wij de kracht zijn achter
het ontwikkelingsperspectief van mensen: patiënten ondersteunen bij herstel en
rehabilitatie, medewerkers opleiden, huisartsen te ondersteunen in hun rol als
regisseur in de eerste lijn.
De Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur willen graag hun dank en
waardering uitspreken naar alle medewerkers van Dimence, die ervoor hebben
gezorgd dat tijdens alle veranderingen er meer dan gemiddeld aandacht voor de
patiëntenzorg is geweest.
Raad van Bestuur
Dhr. drs. S.P. Bangma Dhr. drs. E. Klunder Mw. H.I.C. van der Wal,
psychiater
Raad van Toezicht
Dhr. drs. F.A. van Kesteren
2

Inhoudsopgave
1 Uitgangspunten van de verslaggeving .................................................. 6
2 Profiel van de organisatie ................................................................... 8
2.1 Algemene identificatiegegevens ........................................................... 8
2.2 Structuur van het concern .................................................................. 8
2.3 Kerngegevens ................................................................................. 10
2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering ............................................. 10
2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten .............. 10
2.3.3 Werkgebieden .......................................................................... 11
2.4 Belanghebbenden ............................................................................ 12
3 Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering ................................................... 15
3.1 Bestuur en toezicht .......................................................................... 15
3.1.1 Zorgbrede Governance Code ...................................................... 15
3.1.2 Raad van Bestuur ..................................................................... 17
3.1.3 Raad van Toezicht..................................................................... 20
3.2 Bedrijfsvoering ................................................................................ 25
3.2.1 Besturingsfilosofie ..................................................................... 25
3.2.2 Jaarplansystematiek .................................................................. 26
3.2.3 Interne beheersing .................................................................... 26
3.2.4 Risicomanagement .................................................................... 31
3.3 Cliëntenraad / Familieraad ................................................................ 32
3.3.1 Cliëntenraad ............................................................................ 32
3.3.2 Familieraad .............................................................................. 33
3.4 Ondernemingsraad ........................................................................... 35
4 Beleid, inspanningen en prestaties ..................................................... 38
4.1 Meerjarenbeleid ............................................................................... 38
4.1.1 Missie ...................................................................................... 38
4.1.2 Doelgroepen ............................................................................ 38
4.1.3 Zorgvisie ................................................................................. 39
4.1.4 Kernwaarden ............................................................................ 40
4.1.5 Aandacht voor cultuur ............................................................... 40
4.1.6 Strategische doelstellingen......................................................... 41
4.1.7 Beleidsprioriteiten 2009 t/m 2011 ............................................... 42
3

4.2 Algemeen beleid .............................................................................. 43
4.2.1 Evaluatie van het fusieproces ..................................................... 43
4.2.2 Bouwen aan inhoudelijke kwaliteit van zorg ................................. 43
4.2.2 ICT in de zorg .......................................................................... 46
4.2.3 Doelstellingen 2010 .................................................................. 48
4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid ................................................................. 50
4.3.1 Kwaliteitsmanagementsysteem ................................................... 50
4.3.2 Certificering HKZ ...................................................................... 51
4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten .............................. 53
4.4.1 Kwaliteit van zorg ..................................................................... 53
4.4.1.1 Kwaliteit van zorg GGZ: prestatie-indicatoren ............................... 53
4.4.1.2 Een veilig en risicobewust Dimence ............................................. 53
4.4.1.3 Incidenten en calamiteiten ......................................................... 58
4.4.1.4 Routine Outcome Monitoring ...................................................... 58
4.4.1.5 Cliënttevredenheid .................................................................... 59
4.4.1.6 Wachttijden ............................................................................. 59
4.4.2 Klachten .................................................................................. 59
4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers .............................................. 61
4.5.1 Personeelsbeleid ....................................................................... 61
4.5.2 Kwaliteit van het werk ............................................................... 63
4.6 Samenleving ................................................................................... 66
4.6.1 Preventie van o.a. huiselijk geweld ............................................. 66
4.6.2 Maatschappelijke opvang en verslavingszorg ................................ 66
4.6.3 GGZ in de buurt en in de huisartsenpraktijken .............................. 66
4.6.4 Assertive Community Treatment ................................................. 67
4.6.5 Vrijwilligers .............................................................................. 67
4.6.6 Duurzaam ondernemen ............................................................. 67
4.7 Financieel beleid .............................................................................. 68
5 Jaarrekening ......................................................................................... 72
Bijlage 1 Prestatie-indicatoren kwaliteit van zorg
4

Hoofdstuk 1
Uitgangspunten van de verslaglegging
Het karakter van Dimence:
Toewijding, toegankelijkheid,
resultaatgerichtheid, inspiratie
en ambitie.
5

1 Uitgangspunten van de verslaggeving
Het jaardocument inclusief de jaarrekening is opgesteld voor Dimence en heeft
betrekking op het boekjaar 2009.
2009 is het eerste volledige Dimence jaar na de fusie van de rechtsvoorgangers
van Dimence in 2008. In 2009 zijn alle medezeggenschapsorganen opnieuw
georganiseerd naar de organisatie-indeling van Stichting Dimence.
Stichting De Kern is als juridische eenheid in de consolidatiekring van Stichting
Dimence opgenomen. Stichting De Kern is in zijn geheel niet vanuit de AWBZ of
Zorgverzekeringswet gefinancierd en valt conform het Uitvoeringsbesluit WTZi niet
onder de Regeling Verslaglegging.
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving
WTZi en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving,
uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.
In de jaarrekening zijn de overige uitgangspunten van de financiële
verantwoording opgenomen. Zie hiervoor hoofdstuk 5, paragraaf 5.1.4.
6

Hoofdstuk 2
Profiel van de organisatie
Toegankelijkheid staat voor
openheid en letterlijk dichtbij
zijn met vestigingen in de regio.
7

2 Profiel van de organisatie
2.1 Algemene identificatiegegevens
Algemene identificatiegegevens
Naam verslagleggende rechtspersoon Stichting Dimence
Adres Nico Bolkesteinlaan 1
Postcode 7416 SB
Plaats Deventer
Telefoonnummer 0570 - 639600
Identificatienummer Kamer van Koophandel 08167519
E-mailadres info@dimence.nl
Internetpagina www.dimence.nl
2.2 Structuur van het concern
Het concern Dimence bestaat uit twee stichtingen, te weten Stichting Dimence en
Stichting De Kern. Stichting Dimence is de groepsmaatschappij en Stichting De
Kern is een werkmaatschappij die onder de groepsmaatschappij is gepositioneerd.
Het bestuursmodel van Dimence wordt gekenmerkt door de structuur van één
concern met daaronder drie regio‟s en twee divisies.
De drie regio‟s zijn regio West Overijssel, regio Midden Overijssel en regio
Hanzestreek. De twee divisies zijn de divisie Jeugd & Autisme en de divisie
Maatschappelijke Dienstverlening. Stichting De Kern is in zijn geheel onderdeel
van de divisie Maatschappelijke Dienstverlening. Daarnaast kent Dimence nog de
organisatieonderdelen INTEND en ‟t Centrum.
Dimence heeft een Raad van Toezicht en een Raad van Bestuur.
Organigram Stichting Dimence
8

In het organisatiemodel zijn zo weinig mogelijk hiërarchische lagen aanwezig en
liggen verantwoordelijkheden bij voorkeur laag in de organisatie, op de plek waar
beslissingen het best genomen kunnen worden. De medewerkers kènnen hun
verantwoordelijkheid en handelen daar ook naar. Medewerkers zijn dan ook
verantwoordelijk voor hun eigen werk. De cliënt staat centraal binnen dit werk en
om deze reden zijn zorgprocessen leidend binnen het concern.
Dimence hanteert het INK-model en de Balanced Scorecard. Hierdoor wordt
planmatig en resultaatgericht gewerkt. Managers stellen doelen en plannen op en
zijn hierin verantwoordelijk voor de uitvoering van de plannen.
In 2009 zijn per regio en divisie cliëntenraden opgericht, alsmede een centrale
cliëntenraad. De cliëntenraden van de rechtsvoorgangers en de kerngroep
cliëntenraden zijn vervolgens opgeheven. Deze cliëntenraden hebben wettelijke
bevoegdheden gekregen.
De centrale cliëntenraad treedt op als gesprekspartner op het gebied van
medezeggenschap voor de Raad van Bestuur en heeft daartoe door mandatering
vanuit de regio/divisie cliëntenraden ook de benodigde bevoegdheden gekregen.
In 2009 is een centrale ondernemingsraad ingesteld met hieronder voor ieder
organisatieonderdeel een onderdeelcommissie. Vervolgens zijn de
overgangsondernemingsraad en de oude ondernemingsraden opgeheven.
De ondernemingsraden en cliëntenraden hebben een in de statuten van Dimence
vastgelegd formeel adviesrecht en recht van enquête. De vakgroepen en de
familieraad hebben dit formele recht niet, maar hebben wel een adviserende
functie.
Dimence verleent grotendeels vanuit de AWBZ en de Zorgverzekeringswet
gefinancierde zorg en beschikt over de toelatingen om persoonlijke verzorging,
verpleging, ondersteunende begeleiding, activerende begeleiding, behandeling en
verblijf op grond van de AWBZ en de Zorgverzekeringswet uit te voeren. Een klein
deel van de activiteiten wordt vanuit de WMO gefinancierd. De Kern verzorgt
maatschappelijke dienstverlening, die op grond van de Welzijnswet wordt
gefinancierd vanuit gemeentelijke middelen.
9

2.3 Kerngegevens
2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering
Dimence biedt gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg aan mensen die voor
onze hulp/zorg zijn geïndiceerd. Overeenkomstig de missie en visie van Dimence
wordt de hulpverlening geboden op een wijze die zo weinig mogelijk belastend
voor de cliënt en diens relaties en zoveel mogelijk evidence based is. Dit betekent
ook, dat de hulpverlening zo veel mogelijk wetenschappelijk verantwoord en in
ambulante en transmurale arrangementen wordt geboden, waarbij de vraag van
de cliënt uitgangspunt is.
De publieke kernactiviteiten van Dimence bestaan voornamelijk uit:
- Ambulante behandeling en begeleiding;
- Deeltijd behandeling;
- Klinische behandeling;
- Forensische zorg binnen een strafrechtelijk kader;
- Ondersteuning van de verwijzers en samenwerkingspartners;
- Preventieve programma‟s (individueel en collectief, bemoeizorg);
- INTEND (hulp bij arbeidsgerelateerde psychische problematiek);
- Maatschappelijke dienstverlening.
2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten
Cliënten per einde verslagjaar Aantal
Aantal cliënten in zorg/behandeling inclusief nevencliënten 26.895
Aantal cliënten in zorg/behandeling exclusief nevencliënten 18.651
Waarvan ZZP-cliënten in zorg/behandeling 473
Nieuwe inschrijvingen en eerste opnames in verslagjaar Aantal
Aantal nieuwe inschrijvingen 25.472
Aantal eerste opnames 1.354
Capaciteit per einde verslagjaar Aantal
Aantal beschikbare bedden/plaatsen voor verblijfszorg
(inclusief kleinschalig wonen, deeltijdplaatsen en BOPZ) 932
Waarvan aantal bezette bedden 742
Waarvan kleinschalig wonen 101
Productie in verslagjaar Aantal
Aantal in verslagjaar geopende DBC's 28.455
Aantal in verslagjaar gesloten DBC's 25.312
Aantal dagen met verblijfszorg (inclusief kleinschalig wonen en BOPZ) 250.134
Waarvan ZZP-dagen met verblijfszorg 149.716
Waarvan kleinschalig wonen 22.996
Aantal deeltijdbehandelingen 26.305
Aantal ambulante contacten 389.571
Aantal uren dagactiviteiten 78.199
Personeel per einde verslagjaar Aantal
Aantal personeelsleden in loondienst 2.391
Aantal FTE personeelsleden in loondienst 1.707
Bedrijfsopbrengsten in verslagjaar Bedrag
Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro's) 143.897.231
Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie 127.758.109
Waarvan niet gebudgetteerde zorgprestaties 1.029.259
Waarvan overige bedrijfsopbrengsten 15.109.863
10

2.3.3 Werkgebieden
Het primaire verzorgingsgebied van Dimence strekt zich uit over de provincies
Overijssel en Gelderland. Dimence is in ieder geval actief in onderstaande 28
gemeentes.
11

2.4 Belanghebbenden
Dimence kent een groot aantal samenwerkingspartners. Samenwerking met
partners in de regionale ketenzorg is van belang om het zorgaanbod voor met
name de meest kwetsbare groepen waar mogelijk verder te versterken.
Samenwerking met andere zorgaanbieders en met diverse GGZ-instellingen
binnen en buiten de eigen regio leveren kansen op voor het inhoudelijk versterken
van het zorgaanbod en voor het behalen van wederzijdse voordelen op
bedrijfsmatig vlak.
Dimence heeft 67 geformaliseerde samenwerkingsverbanden. Een selectie van
samenwerkingsverbanden die gestart zijn in 2009, dan wel waar zich in het
verslagjaar belangrijke ontwikkelingen hebben voorgedaan, is:
- Dimence en de RIBW Groep Overijssel zijn in 2009 verder met elkaar in
gesprek geweest om de samenwerking op een aantal terreinen voort te
zetten. Dimence heeft deskundigheid opgebouwd in het behandelen van
mensen met psychiatrische problemen. De RIBW Groep Overijssel heeft
deskundigheid verworven ten aanzien van de begeleiding van psychiatrische
en/of psychosociaal kwetsbare personen en richt zich op het ontwikkelen
van zorg- en begeleidingsfuncties voor verwante doelgroepen. Het doel is
gezamenlijk voor verbetering van de ketenzorg te zorgen en
belemmeringen in aansluitende zorgprocessen op te heffen of te
voorkomen. Hiertoe hebben Dimence en RIBW Groep Overijssel in 2009 een
samenwerkingsovereenkomst gesloten.
- Trajectzorg is een samenwerking tussen Dimence, Stichting Pameijer
Bestuurscentrum en zorgverzekeraar Salland. In 2010 is hiertoe Trajectzorg
Nederland BV opgericht. Trajectzorg wil mensen met meervoudige
problematiek (psychiatrisch, verstandelijke beperking, justitiële problemen)
via behandeling en begeleiding duurzaam naar integrale zorg toeleiden. Dit
heeft als effect dat de doelgroep een zo hoog mogelijk niveau op de
maatschappelijke ladder realiseert (ambitie is dat doelgroep op
arbeidsmarkt participeert). Ook zal dit leiden tot minder overlast van de
doelgroep en dus een hogere maatschappelijke veiligheid.
Integrale zorg wordt hier in de meest brede zin van het woord bedoeld: het
gaat zowel om GGZ-zorg in enge zin als om overige ondersteuning op alle
leefgebieden (schulden, huisvesting, re-integratie op de arbeidsmarkt).
- Dimence en Stichting De Hezenberg hebben in het voorjaar van 2009 in
gezamenlijk overleg vastgesteld dat, op grond van het onderzoek naar de
toegevoegde waarde van samenwerking van Dimence en De Hezenberg,
een nadere uitwerking en concretisering aan de orde is. In 2010 wordt een
project gestart om deze samenwerking vorm te geven.
- Dimence en Forensisch Psychiatrisch Centrum Oldenkotte hebben in 2009
de intentie uitgesproken om een structurele vorm van samenwerking voor
te bereiden met als doe synergie te ontwikkelen op het gebied van de
forensische zorg, de doorstroom van patiënten, uitwisseling van kennis en
know how en de ondersteunende bedrijfsdiensten, een en ander met
behoud van de eigen taken en doelen. De beoogde samenwerking beoogt
de inhoudelijke integratie van het forensisch zorgaanbod van FPC
Oldenkotte en Dimence in het jaar 2010.
12

- Dimence ontwikkelt samen met zeven andere GGZ-instellingen (te weten
GGz Breburg Groep, GGZ Delfland, GGZ inGeest, GGZ Noord-Holland-
Noord, Reinier van Arkel Groep en Rivierduinen) en in samenwerking met
het LUMC en het VUMC de kwaliteitsformule SynQuest. SynQuest is een
verzameling van evidence-based en stepped care zorgprogramma‟s en
protocollen voor stemmings-, angst en somatoforme (SAS) stoornissen voor
de eerste en tweede lijn en wordt ondersteund door een webbased
softwareprogramma. De samenwerking is vormgegeven in de SynQuest BV
en SynQuest CV.
- Dimence werkt samen met GGZ Drenthe en Mediant in het project INTEND.
INTEND biedt hulp aan mensen met stress- of psychische klachten in hun
eigen werk of richting een nieuwe werkplek. Ook biedt INTEND aan
werkgevers advies en coaching aan. In 2009 hebben de
samenwerkingspartijen stappen gezet om INTEND te verzelfstandigen tot
een besloten vennootschap met Dimence, GGZ Drenthe en Mediant als
aandeelhouders. In 2009 is INTEND Centra voor Werk en Psyche BV i.o.
opgericht. In 2010 zal INTEND definitief verder gaan als BV.
- Dimence vervult kassiersfuncties voor Stichting Mozaïk, Stichting De
Hezenberg, en Stichting InZet.
13

Hoofdstuk 3
Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering
We inspireren mensen om zich
te ontwikkelen en we hebben de
ambitie om zorg te leveren van
de hoogste kwaliteit.
14

3 Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering
3.1 Bestuur en toezicht
3.1.1 Zorgbrede Governance Code
Op basis van de statuten van de stichting Dimence is een reglement Raad van
Toezicht en een reglement Raad van Bestuur opgesteld. In deze reglementen zijn
de aanbevelingen van de Zorgbrede Governance Code voor goed bestuur, goed
toezicht en adequate verantwoording verweven. De wijze van besturen en toezicht
houden op Dimence wordt periodiek geëvalueerd.
De Raad van Toezicht houdt toezicht op het beleid van de Raad van Bestuur en
staat deze met raad terzijde. De leden van het toezichthoudend orgaan hebben
geen directe belangen bij het concern, bijvoorbeeld als directeur, werknemer of
beroepsbeoefenaar die zijn praktijk voert in het concern.
De verantwoordelijkheidsverdeling tussen de Raad van Toezicht en de Raad van
Bestuur zijn schriftelijk en inzichtelijk vastgelegd, alsmede de wijze waarop
interne conflicten tussen beide organen wordt geregeld.
Dimence heeft een ondernemingsraad en een centrale cliëntenraad, waarvan
tevens verslag wordt gedaan in dit jaardocument.
De Governance Code en de zittingstermijn van de Raad van Toezicht
In januari 2010 is de nieuwe Zorgbrede Governance Code verschenen. Deze code
is strakker geformuleerd dan de vorige code en heeft voor de Raad van Toezicht
van Dimence een aantal consequenties die hieronder worden besproken.
Bij de vorming van Dimence is statutair bepaald, dat leden van de Raad van
Toezicht voor een maximale periode van twee maal vier jaar benoemd kunnen
worden. In het rooster van aftreden zoals dat in 2009 voor het laatst is
vastgesteld is uitgegaan van een maximale benoemingstermijn van twaalf jaar
gerekend vanaf de benoemingsdatum in de constituerende organisatie om te
voorkomen dat alle leden per 2016 zouden aftreden.
Rooster van aftreden Raad van Toezicht 2009
X = Maximale periode (aftreden) en
O = Herbenoeming
in het jaar 20..
Naam
Benoemd Benoemd
voorganger Dimence 10 11 12 13 14 15 16 17
Mw. dr. G.P.M. Assen
Dhr. J.F. Buurmeijer
Dhr. G. de Haan
Dhr. drs. F.A. van Kesteren
Dhr. mr. drs. P.J.M.J. van Lochem
Dhr. drs. J.J.P. Reintjes
Dhr. drs. S.A. Terpstra
Mw. drs. G. Wallinga
Dhr. drs. H. Zweers
2004
2000
2005
2004
1998
2005
2007
2003
2006
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2008
(steeds per 31 december van betreffende jaar)
Met de invoering van de nieuwe Governance Code voldoet Dimence met dit
schema wel aan de voorwaarde dat gerekend moet worden met de initiële
benoemingsdatum, maar (nog) niet aan de maximale zittingstermijn.
Standpunt Raad van Toezicht
15
X
O
O
O
O
X
O
O
O
O
O
X
X
X
X
X
18
X
19
X

De Raad van Toezicht van Dimence heeft in zijn vergadering van 27 januari 2010
uitgesproken, dat de maximale zittingstermijn voor de Raad van Toezicht zal
worden gesteld op een periode van twee maal vier jaar. De daarvoor benodigde
wijziging van het reglement van de Raad van Toezicht zal in 2010 worden
doorgevoerd.
Tevens heeft de Raad van Toezicht geconstateerd, dat het doorvoeren van deze
wijziging ingrijpende consequenties zal hebben voor de huidige Raad van Toezicht.
De Raad van Toezicht in zijn huidige samenstelling en omvang is bewust ontstaan
bij de fusie van de drie organisaties om een evenwichtige samenstelling te
waarborgen. Bij de aanvang van de nieuwe Raad van Toezicht is ook besloten om
vanuit de breed samengestelde Raad van Toezicht een tweetal commissies
(Presidium en Auditcommissie) in te stellen. Vanuit deze achtergrond is de Raad
van Toezicht bezorgd om de continuïteit binnen de Raad van Toezicht en in het
bijzonder binnen zijn commissies. Met terugwerkende kracht zouden dan nu twee
leden van het Presidium en volgend jaar één lid van de Auditcommissie
vertrekken. In totaal zouden dan drie leden van de Raad van Toezicht vertrekken.
Naast de aanpassing van de zittingsduur is ook aandacht besteed aan de omvang
van de toezichtfuncties. Voor zover dit van toepassing zou zijn op een zittend lid is
dit van beperkte duur, het betreffende lid van de Raad van Toezicht is in 2011
aftredend.
Overgangsregeling
Gelet op het vorenstaande is de Raad van Toezicht van mening dat er een soepele
overgang zou moeten komen tussen de huidige situatie en de gewenste situatie.
De Raad van Toezicht stelt dan ook het volgende rooster van aftreden vast.
Rooster van aftreden (na overgangsregeling)
Naam Benoemd voorganger Aftreden na
overgangsregeling
Mw. dr. G.P.M. Assen
Dhr. J.F. Buurmeijer (vicevoorzitter)
Dhr. G. de Haan
Dhr. drs. F.A. van Kesteren (voorzitter)
Dhr. mr. drs. P.J.M.J. van Lochem (secretaris)
Dhr. drs. J.J.P. Reintjes
Dhr. drs. S.A. Terpstra
Mw. drs. G. Wallinga
Dhr. drs. H. Zweers
- steeds per 31 december van het betreffende jaar –
2004
2000
2005
2004
1998
2005
2007
2006
2003
2012
2011
2013
2015
2010
2016
2015
2014
2014
Aanpassing beleid en bestuurlijk reglement
De discussie over de zorgbrede Governance heeft voorts nog geleid tot de
volgende besluiten van de Raad van Toezicht:
Besluiten Raad van Toezicht nieuwe Zorgbrede Governance Code
Besluit Door Gereed
Opstellen Klokkenluiderregeling Raad van Bestuur April 2010
Nota Belanghebbenden Raad van Bestuur April 2010
Aanpassing Huishoudelijk Reglement
Presidium
Maart 2010
Raad van Toezicht
Raad van Toezicht
Aanpassing Reglement Raad van Bestuur Raad van Bestuur Maart 2010
16

3.1.2 Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur evalueert periodiek het eigen functioneren en gaat hierbij na
in hoeverre het reglement nog aan de hiertoe te stellen eisen voldoet.
De Raad van Bestuur bestuurt de stichting onder toezicht van de Raad van
Toezicht en in goed overleg met de binnen de instelling functionerende
adviesorganen. De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor de algemene
gang van zaken, beleidsvorming en beleidsuitvoering. De leden van de Raad van
Toezicht zorgen ervoor dat hierbij geen strijdigheid optreedt tussen persoonlijk
belang en stichtingsbelang. Elke schijn van belangenverstrengeling wordt
vermeden.
Samenstelling Raad van Bestuur per 31 december 2009
Naam Bestuursfunctie Nevenfuncties
Dhr. drs. S.P. Bangma Voorzitter Bestuurslid GGZ Nederland
Voorzitter Commissie Informatiebeleid
van GGZ Nederland
Lid Stuurgroep ROM van GGZ Nederland
Lid Stuurgroep Patiëntveiligheidsbeleid
van GGZ Nederland
Lid Programmaraad NICTIZ
Bestuurslid Instituut Verslavingszorg
(IVZ)
Voorzitter Twents Overleg Preventie
Voorzitter Stuurgroep
Autismehulpverlening Overijssel
Bestuurslid Stichting Zorgketens NAH
Overijssel
Voorzitter Regionale Stuurgroep NAH
Deventer
Lid Raad van Advies Menzis
Lid Raad van Advies Salland
Voorzitter IZIT
Bestuurslid CV SynQuest
Bestuurslid Fonds Psychische Gezondheid
Dhr. drs. E. Klunder Lid Lid Raad van Advies Zorgkantoor Zwolle
Bestuursvoorzitter Stichting Regionaal
Zorgnetwerk Zwolle e.o.
Bestuursvoorzitter Gebruikersvereniging
USER
Voorzitter Raad van Toezicht Stichting De
Vogellanden
Voorzitter Stuurgroep Geheugencentrum
Zwolle
Lid Stichtingsbestuur Postacademische
PSY-Opleidingen
Lid Raad van Commissarissen Synquest
BV
Lid Adviescommissie CARE NZa
Lid Commissie Financiering & Bekostiging
GGZ Nederland
17

Mw. H.I.C. van der
Wal, psychiater
Verantwoording
Lid
Geneesheer
directeur
Lid Raad van Toezicht Zorggroep
Groningen (V&V sector)
Lid Commissie Coaching Vereniging
Vrouwelijke Artsen (VNVA)
Bestuurslid CV Synquest
Lid Medidel (intervisiegroep psychiaterbestuurders)
Voorzitter Landelijke Stuurgroep Dwang
en Drang
Voorzitter Stuurgroep
Geneesmiddelenbeleid van GGZ
Nederland
Lid Landelijke Stuurgroep
Patiëntveiligheidsprogramma van GGZ
Nederland
Lid Commissie Zorgvisie en Normering
van GGZ Nederland
Bestuurslid Stichting Praktijkinstellingen
voor postdoctorale GGZ-instellingen
Oost-Nederland (SPON)
Bestuurslid Consortium Noord-Nederland
Visiteur Nederlandse Vereniging voor
Psychiatrie
Lid Raad van Advies Saxion Hogeschool
Bestuurslid Leerstoel Geschiedenis
De Raad van Bestuur legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht in het
periodiek, in beginsel maandelijkse, overleg tussen beide organen en uiteraard op
momenten waarop de Raad van Toezicht daar behoefte aan heeft.
Deze verantwoording gebeurt zowel schriftelijk als mondeling en heeft in ieder
geval betrekking op:
De risicodossiers
Hiertoe begint de standaard agenda van de Raad van Toezicht altijd met dit
onderwerp verdeeld in de volgende aspecten:
- Patiëntveiligheid en kwaliteit van zorg;
- Bouw en verbouw;
- Financieel beleid;
- ICT-beleid;
- Risicomanagement;
- Wet- en regelgeving / Governance.
Het financieel beleid
Standaard staat op de agenda van de Raad van Toezicht de maandrapportages
waarin informatie is opgenomen over:
- De ontwikkeling van de productie;
- De ontwikkeling van de kosten;
- De personeelsbezetting;
- Het ziekteverzuim.
De Raad van Toezicht laat zich hierbij adviseren door de Auditcommissie (zie
hierna) die deze stukken voorafgaand aan de vergadering bespreekt met de
bestuurder en de concerncontroller.
Ook de doelmatigheid van de organisatie komt hierbij regelmatig aan de orde.
18

Daarnaast worden uiteraard de begroting en de jaarrekening besproken in de
Raad van Toezichtvergadering.
Cliënttevredenheid
De uitkomsten van de diverse metingen worden besproken.
Personeelsbeleid en medewerkertevredenheid
In de maandrapportages wordt verslag gedaan van de kwantitatieve aspecten en
daarnaast komen in de loop van het jaar de kwalitatieve aspecten aan de orde.
Calamiteiten en incidenten
De calamiteiten en ernstige incidenten worden - geanonimiseerd - gemeld aan de
Raad van Toezicht en zo nodig besproken.
De beleidsontwikkelingen
Hierbij komen aspecten aan de orde als:
- De kadernotitie en jaarplannen van de Raad van Bestuur en de voortgang
daarin;
- Het meerjarenbeleidplan;
- Landelijke en regionale beleidsontwikkelingen.
Het kwaliteitsbeleid en inhoudelijke ontwikkelingen
Naast de ontwikkelingen rondom de HKZ certificering komen ook de ontwikkeling
van de zorgprogramma‟s aan de orde en andere belangrijke inhoudelijke
ontwikkelingen en innovaties binnen de instelling.
Eenmaal per jaar wordt er voor de Raad van Toezicht een studiemiddag
georganiseerd waarbij medewerkers uit de organisatie vertellen over inhoudelijke
ontwikkelingen en dilemma‟s in de zorg.
De samenwerking met andere organisaties
Hierbij komen de af te sluiten samenwerkingsovereenkomsten aan de orde en de
strategische allianties die de organisatie onderhoudt of voornemens is aan te
gaan.
Taakverdeling in de Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur voert zijn taak als collegiaal bestuur uit, waarbij één van de
leden benoemd is als voorzitter. De werkwijze van de Raad van Bestuur is
vastgelegd in het Reglement van de Raad van Bestuur.
Er is binnen de Raad van Bestuur geen strakke portefeuilleverdeling, maar een
verdeling van aandachtsgebieden. Hierbij is een lid van de Raad van Bestuur
eerstverantwoordelijk bestuurder voor een regio, divisie of dienst en een tweede
lid is de tweede verantwoordelijk bestuurder. Hiermee is dus steeds een naadloze
vervanging binnen de Raad van Bestuur bereikt.
Als gevolg van de nieuwe Zorgbrede Governance Code zal de Raad van Bestuur
het reglement in 2010 actualiseren.
19

3.1.3 Raad van Toezicht
Dimence heeft in het Reglement Raad van Toezicht Dimence de taken en
verantwoordelijkheden van de (leden van de) Raad van Toezicht beschreven. Deze
zal in 2010 worden geactualiseerd aan de hand van de nieuwe Zorgbrede
Governance Code. De Raad kent een samenstelling waarin de noodzakelijke
kennis van uiteenlopende disciplines aanwezig is. Het gaat hier onder meer om:
bestuurlijke kennis en ervaring, financiële expertise, inzicht in de zorg en
aanpalende maatschappelijke sectoren.
Samenstelling Raad van Toezicht 2009
Naam
Mw. dr. G.P.M. Assen
Dhr. J.F. Buurmeijer
Dhr. G. de Haan
Dhr. drs. F.A. van Kesteren
Dhr. mr. drs. P.J.M.J. van Lochem
Dhr. drs. J.J.P. Reintjes
Dhr. drs. S.A. Terpstra
Mw. drs. G. Wallinga
Dhr. drs. H. Zweers
Benoeming (b)/
herbenoeming (h)
2004 (b), 2008 (h)
2000 (b), 2004 (h), 2008 (h)
2005 (b), 2009 (h)
2004 (b), 2008 (h)
1998 (b), 2002 (h), 2006 (h)
2005 (b), 2009 (h)
2007 (b)
2006 (b)
2003 (b), 2007 (h)
Aftreden (a)/
herbenoemen(h)
2012(a)
2011(a)
2013(a)
2011(h), 2015(a)
2010(a)
2012(h), 2016(a)
2011(h), 2015(a)
2010(h), 2014(a)
2010(h), 2014(a)
Aandachtgebieden en nevenfucties Raad van Toezicht 2009
Bijgewoonde
vergaderingen
in 2009
6
10
10
10
9
9
8
10
9
Naam Aandachtsgebied Nevenfuncties
Mw. dr. G.P.M. Assen Lid
Bestuurslid Vereniging van Nederlandse
Vrouwelijke Artsen
Zetel binnen RvT: Voorzitter intervisiegroep en
professionele
affiniteit GGZ
vertegenwoordiger naar NVvP
Dhr. J.F. Buurmeijer Vicevoorzitter Voorzitter Raad van Toezicht CIZ
Driebergen
Lid Presidium
Lid Raad van Commissarissen
Eureko-Achmea
Voorzitter Raad van Commissarissen
Alexander Calder Holding Zwolle
Voorzitter Raad van Commissarissen
Sallcon Deventer
Voorzitter Raad van Commissarissen
Matchcare Nieuwegein
Lid Raad van commissarissen
SV Land/SV Support
Dhr. G. de Haan Lid
Lid van de Raad van
Bekwaamheidsontwikkeling
GGZ Nederland
Zetel binnen RvT: Secretaris foundation Educaid
op voordracht CR Voorzitter PvdA, afdeling Dalfsen
Facilitator van twee cliëntennetwerken in
de verslavingszorg:
- Netwerk cliëntenraden in de
verslavingszorg
- Kennisnetwerk - Het Zwarte Gat
20

Dhr. drs. F.A. van Kesteren Voorzitter
Lid regionaal Platform
Criminaliteitsbestrijding IJsselland
Lid Presidium
Voorzitter Stichting Nationale
Sleepbootdagen Zwartsluis
Voorzitter Raad van Advies
Rollecate BV
Dhr. mr. drs. P.J.P.M. van
Lochem
Secretaris
Lid Presidium
Voorzitter Raad van Toezicht Het Oranje
Kruis Nederland
Bestuurslid van de Vereniging voor
Wetgeving en Wetgevingsbeleid
Bestuurslid van de Vereniging
JuristenRijk
Bestuurslid van het Juridische
Genootschap in het Arrondissement
Zutphen
Dhr. drs. J.J.P. Reintjes Lid
Lid Raad van Commissarissen Rabobank
Graafschap Noord
Lid Auditcommissie
Voorzitter Geert Groote Huis
Voorzitter Innovatie platform
Stedendriehoek
Lid Raad van Commissarissen Polynorm
N.V., Bunschoten
Dhr. drs. S.A. Terpstra Lid
Lid ledencommissie Governance,
leiderschap, participatie van de
Besturenraad, Den Haag
Zetel binnen RvT: Trainer en cursusleider Besturenraad,
op voordracht OR
Den Haag
Lid regiegroep Opleiden in de school Chr.
Hogeschool Windesheim Zwolle; School
of Education
Voorzitter Kring Noord (Periodiek overleg
christelijke scholen Noord Nederland)
Voorzitter kerkenraad Protestantse
Gemeente Almelo, wijkgemeente de
Bleek
Voorzitter bestuur St.
samenwerkingsverband VO-SVO regio
Almelo e.o.
Bestuurslid van de Stichting toegepaste
opleidingen Centraal Overijssel te
Nijverdal
Bestuurslid hoofdbestuur VO-raad,
Utrecht
Mw. drs. G. Wallinga Lid Vice-voorzitter Medezeggenschapsraad
Dr. Schaepmanschool te Kampen
Lid van de Raad van Advies voor de
opleiding Toegepaste Gerontologie, Chr.
Hogeschool Windesheim, Zwolle
Dhr. drs. H. Zweers Lid
Lid Raad van Toezicht IJsselgroep,
statutair gevestigd te Apeldoorn
(Hogeschool Iselinge te Doetinchem en
Lid Auditcommissie Schoolbegeleidingsdiensten)
Bestuurslid Stichting Architecten
Werkgemeenschap Tauber
(stimuleringsfonds voor architecten)
Lid Raad van Commissarissen BVO De
Graafschap
21

Commissies
De Raad van Toezicht kent een tweetal commissies:
De Auditcommissie
De leden van de Auditcommissie zijn dhr. H. Zweers en dhr. J.J.P. Reintjes.
Het doel van de Auditcommissie is het bewaken van en adviseren aan de Raad van
Toezicht over de financiële en budgettaire zaken die aan de Raad van Toezicht
worden voorgelegd.
Voor de Auditcommissie is een reglement vastgesteld.
De Auditcommissie is in 2009 vijf keer bij elkaar geweest. De Auditcommissie
vergadert samen met de bestuurder en de concerncontroller. De Auditcommissie
heeft in het boekjaar twee maal de accountant uitgenodigd in de vergadering: één
maal ter bespreking van het controleplan en één maal ter afronding van de
jaarrekeningcontrole
Het Presidium
De leden van het Presidium zijn dhr. F.J. van Kesteren, dhr. P.J.P.M. van Lochem
en dhr. J.F. Buurmeijer.
Het Presidium bereidt samen met de Raad van Bestuur de vergaderingen van de
Raad van Toezicht voor en treedt ook op als renumeratiecommissie.
Het Presidium heeft in 2009 tien keer vergaderd.
Daarnaast heeft het Presidium in het kader van haar renumeratietaak in mei
functioneringsgesprekken gevoerd met ieder lid van de Raad van Bestuur
afzonderlijk en met de Raad van Bestuur gezamenlijk. Ter voorbereiding van deze
functioneringsgesprekken heeft het Presidium gesprekken gevoerd met:
- Een delegatie van het 2 e echelon;
- Een delegatie van de Ondernemingsraad;
- Een delegatie van de Centrale Cliëntenraad.
Op deze wijze krijgt de Raad van Toezicht een goed beeld van het functioneren
van de Raad van Bestuur.
Evaluatie functioneren
Eenmaal per jaar evalueert de Raad van Toezicht zijn eigen functioneren en het
functioneren van de Raad van Bestuur ook ter voorbereiding op het
functioneringsgesprek met de Raad van Bestuur. Dit vindt plaats buiten
aanwezigheid van de Raad van Bestuur. Na het functioneringsgesprek met de
Raad van Bestuur vindt er nog een evaluatie plaats tussen de Raad van Toezicht
en Raad van Bestuur over het onderling functioneren van beide organen.
Besluiten en besproken onderwerpen in de Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht heeft in het verslagjaar negen maal vergaderd, met
daarnaast een studiemiddag in april en een studiereis van een hele dag in
september langs diverse locaties van Dimence in Deventer, Almelo, Hardenberg
en Zwolle.
Tevens vergadert (een delegatie) van de Raad van Toezicht twee keer per jaar
met de Ondernemingsraad en de Centrale Cliëntenraad.
22

Besluiten van de Raad van Toezicht in 2009
Besluit Datum
De Raad van Toezicht keurt de voorliggende intentieverklaring 28 januari 2009
INTEND met de toevoeging bij 1.3 “onder nader te formuleren
voorwaarden” goed.
De Raad van Toezicht van Dimence keurt het jaardocument 2008 27 mei 2009
unaniem goed, met het voorbehoud dat er een goedkeurende
accountantsverklaring zonder beperkende bepalingen wordt
afgegeven. De Raad van Toezicht dechargeert hiermee de Raad van
Bestuur voor het gevoerde beleid in het jaar 2008. Tevens spreken
zij hun complimenten uit aan de betrokken medewerkers.
De Raad van Toezicht bekrachtigt formeel de reeds per mail
27 mei 2009
gegeven goedkeuring van de aanpassing op de begroting 2009.
De Raad van Toezicht besluit om ook de leden van de
27 mei 2009
Auditcommissie, gelijk aan de leden van het Presidium, een toeslag
van € 2.000 te geven op de standaard vergoeding van € 4.000 voor
het Raad van Toezicht lidmaatschap in verband met de extra
tijdsinvestering die deze commissie met zich meebrengt.
De Raad van Toezicht stemt in met het voorstel van de Raad van 18 juni 2009
Bestuur om een nadere verkenning van de mogelijkheden tot
samenwerking met Oldenkotte te voeren.
De Raad van Toezicht keurt de Doelstellingen Raad van Bestuur 18 juni 2009
2009 met de aanvulling over Drang en Dwang goed.
De Raad van Toezicht keurt het Treasurystatuut/Treasurybeleid 18 juni 2009
Dimence goed.
De Raad van Toezicht stelt het aangepaste vergaderschema 2010 18 juni 2009
vast.
De Raad van Toezicht keurt de oprichting van de BV INTEND goed. 15 oktober 2009
De Raad van Toezicht keurt het rooster van aftreden Raad van 15 oktober 2009
Toezicht Dimence 2009 goed.
De heren J.J.P. Reintjes en G. de Haan worden herbenoemd als lid 15 oktober 2009
van de Raad van Toezicht Dimence.
De Raad van Toezicht is akkoord met de memo Honorering. 15 oktober 2009
De Raad van Toezicht keurt de begroting 2010 met de daarbij 16 december 2009
gemaakte opmerkingen goed.
De Raad van Toezicht geeft goedkeuring aan de ondertekening van 16 december 2009
de intentieovereenkomst met de gemeente Almelo inzake het
Westerdokgebied.
De Raad van Toezicht keurt de intentieovereenkomst met
16 december 2009
Oldenkotte goed.
De Raad van Toezicht keurt de oprichting van BV Trajectzorg goed. 16 december 2009
De Raad van Toezicht keurt de wijziging van de statuten van de 16 december 2009
Stichting PHJ goed, conform het voorliggende concept. De naam
wordt aldus gewijzigd in Stichting 'tCentrum.
De Raad van Toezicht keurt de afsluiting van het fusieproces goed. 16 december 2009
De inhoudelijke bespreking van dit document wordt doorgeschoven
naar de volgende vergadering.
In de vergaderingen van februari, maart, september en november zijn geen
besluiten genomen.
23

De Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur bespreken aan de hand van de
standaard agenda steeds de actuele ontwikkelingen in de organisatie en in de
geestelijke gezondheidszorg in het algemeen. Bijzondere aandacht krijgen de
volgende onderwerpen:
- Maandelijks de managementrapportage;
- Maandelijks de risicodossiers en het risicobeheersingsysteem;
- Medezeggenschap Cliëntenraad;
- E-Mental Health;
- Managementletter 2008;
- Procuratieregeling;
- Overzicht calamiteiten;
- Beleidsnotitie HRM 2009-2011;
- Notitie communicatie;
- Procesinformatie DBC‟s;
- Samenwerkingsovereenkomst Dimence – Universiteit Twente;
- Kadernotitie beleid 2010;
- Juridische expertise;
- Vastgoedbeleid Dimence;
- Ontwikkelingen ICT;
- Organisatie projecten;
- Externe samenwerking;
- Doelstellingen Raad van Bestuur 2010.
Honorering Raad van Toezicht en bezoldiging Raad van Bestuur
De honorering van de leden van de Raad van Toezicht en de bezoldiging van de
Raad van Bestuur zijn gebaseerd op de adviesregeling van de Beloningscode
Bestuurders in de zorg (BBZ). Met de BBZ worden de oude regelingen NVTZ voor
de Raad van Toezicht en NVZD voor de Raad van Bestuur vervangen. Ook is er
een regeling rond het vertrek van de bestuurders die in overeenstemming is met
de adviesregeling van de BBZ.
24

3.2 Bedrijfsvoering
3.2.1 Besturingsfilosofie
De besturingsfilosofie van de organisatie is er op gericht dat:
de organisatie in staat is in alle onderdelen zo te functioneren, dat cliënten graag
bij ons komen, omdat ze snel, resultaatgericht en goed geholpen worden,
de bevlogenheid van medewerkers behouden blijft en er met plezier bij ons
gewerkt wordt; dat medewerkers zich uitgedaagd voelen om het beste dat ze in
huis hebben in te zetten voor de cliënten, voor hen zelf, hun collega‟s en voor de
organisatie.
Om dit te bereiken is een achttal leidende principes voor de besturingsfilosofie
geformuleerd:
1. De vorm van de organisatie volgt de inhoud
2. Eén organisatie, werkend op en vanuit meerdere locaties
3. De menselijke maat
4. Lokaal wat lokaal kan, bovenregionaal wat beter is
5. Ontwikkeling van diensten centraal, uitvoering decentraal
6. Heldere verantwoordelijkheidstoedeling
7. Eigen verantwoordelijkheid medewerkers
8. Vrijheid in gebondenheid tussen lijn en ondersteunende diensten
De Raad van Toezicht werkt op geleide van de statuten en richt zich naar de
principes van „Health Care Governance‟. Daarnaast houdt de Raad van Toezicht
zich aan het reglement Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur werkt vanuit een
vastgelegd bestuursreglement. De Raad van Bestuur kent een mandaatregeling
met het management van de organisatie. Vanuit deze mandaatregeling wordt het
functioneren gestuurd en geëvalueerd.
Binnen Dimence geldt het principe van integraal management. Integraal
management kan door één of meer personen worden uitgevoerd. Dit wil zeggen
dat, in het geval dat twee personen leiding geven aan een organisatorische
eenheid, de leiding dusdanig is afgestemd, dat de verantwoordelijkheid voor die
eenheid gezamenlijk wordt gedragen.
We spreken dan van integraal management in een duale setting.
Binnen de organisatie zijn de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden
van zowel Raad van Bestuur, (regio)directie als ook de managers van de
ondersteunende diensten duidelijk beschreven.
Het strategisch beleid is belegd bij de Raad van Bestuur in samenspraak met de
Raad van Toezicht. Het tactisch beleid krijgt een plaats in het samenspel tussen
Raad van Bestuur en de directies van een regio of divisie. Beleid op operationeel
niveau is de verantwoordelijkheid van de directies en de managers van een
regio/divisie.
25

Dimence kent een geografische ordening naar regio. De regio is daarbij het
eerste ordeningsprincipe voor de organisatiestructuur. Het besturingsprincipe
„lokaal wat lokaal kan, bovenregionaal wat nodig is‟ is hierbij leidend geweest.
Omdat we de preventie, zorg en dienstverlening zo dicht mogelijk in de omgeving
van de cliënt willen organiseren en tevens onze maatschappelijke
verantwoordelijkheid nemen voor groepen (collectiviteiten), is een diepe
verankering in de regio een must. Binnen een regio wordt samen met onze
partners de ketenzorg optimaal georganiseerd. Daarnaast zien wij als
voordeel van een geografische ordening naar regio, dat wij direct op de lokale
omstandigheden kunnen inspelen.
Binnen de regio als eerste ordeningsprincipe is de voorkeur uitgesproken voor het
werken met drie regio-eenheden (West-Overijssel, Midden-Overijssel en
Hanzestreek).
Onderstaand staan de uitgangspunten gedefinieerd, waarop die indeling is
gebaseerd:
- door het werken met regio‟s houden we rekening met de natuurlijke
samenhang en oriëntatie in cliëntenstromen
- door het werken met regio‟s sluiten we zoveel mogelijk aan op
zorgnetwerken van andere zorgaanbieders (RHV-regio‟s, ziekenhuisregio‟s,
V&V-netwerken)
- de regio‟s zijn qua omvang en samenstelling voldoende gelijkwaardig
- iedere regio beschikt over adequate vestigingen en voorzieningen
- iedere regio heeft mogelijkheden om „naar buiten‟ te groeien
3.2.2 Jaarplansystematiek
Het algemeen beleid van de organisatie wordt ingekaderd door de collectieve
ambitie, de zorgvisie en de gedifferentieerde strategie. We werken met een
jaarplansystematiek vanuit een meerjarenstrategie dat aangeeft wat de komende
jaren de speerpunten zijn. Het proces om te komen tot het meerjarenplan en het
daarvan afgeleide jaarplan is een breed proces waarbij niet alleen diverse interne
maar ook externe stakeholders worden betrokken zoals gemeenten,
zorgverzekeraars en cliëntenorganisaties. Leidende groepen hierin zijn de Raad
van Bestuur, de directies en het management.
De jaarplansystematiek is op de volgende pagina schematisch weergegeven.
3.2.3 Interne beheersing
De (administratieve) organisatie en de daarin gehanteerde administratieve
systemen zijn zodanig ingericht, dat een goede managementcontrol mogelijk is.
De bewaking van de gestelde kaders ligt bij de dienst Concerncontrol en geschiedt
op basis van een set van afspraken rond de mandatering en
budgetverantwoordelijkheid en door het tijdig en periodiek opstellen van
(financiële) rapportages.
Managementinformatie wordt Dimence breed verstrekt. In deze
managementinformatie wordt maandelijks ingegaan op de resultaten per entiteit
ten opzichte van de begroting,de productieontwikkeling, verzuim en aantal fte's.
Tevens is een toelichting per organisatieonderdeel opgenomen ten aanzien van de
belangrijkste ontwikkelingen. Tenslotte is een prognose voor Dimence
opgenomen.
De aan de managementinformatie ten grondslag liggende administraties zijn in
2009 geüniformeerd.
26

Naast de maandelijkse 'papieren' managementinformatie is ook veel informatie
beschikbaar middels het datawarehouse. De informatie in het datawarehouse
wordt dagelijks ververst. Hierdoor is zeer veel informatie met verschillende mate
van detaillering beschikbaar, variërend van instellingsniveau tot bijvoorbeeld
individuele medewerker. Hierbij heeft de informatie niet alleen betrekking op
financiële aspecten, maar ook op personeel, wachtlijsten en productiviteit.
Beleidscyclus Dimence
27

Healthcare Control Web
Het Healthcare Control Web is een instrument dat door PricewaterhouseCoopers is
ontwikkeld om inzicht te verstrekken in de beheersmaatregelen binnen de
organisatie. Het Healthcare Control Web van Dimence ondersteunt de conclusie
dat de interne beheersing van een ruim voldoende niveau is. De interne
beheersing is verbeterd ten opzichte van 2008, maar kan op onderdelen
doorontwikkeld worden.
Healtcare Controle Web – Dimence 2009
De onderdelen Juridische aspecten, Inkoop, Huisvesting en Treasury zijn
verbeterd ten opzichte van voorgaand jaar. Op de nieuwe leidraad kwaliteit van
zorg is eveneens een goede score behaald. De grootste ruimte voor verbetering
betreft de onderdelen Cost Management en Productie.
Op gebied van Cost Management zijn in 2009 maatregelen genomen die in 2010
effect zullen hebben. Voor 2010 is waar mogelijk en wenselijk decentraal begroot.
Er is onder meer een webshop ingevoerd voor het bestellen van artikelen. Op
basis van deze bestellingen en vastgelegde ontvangsten worden de kosten
doorbelast naar de besteller, zodat het inzicht in kosten decentraal verbeterd
wordt en hier actiever op gestuurd kan worden.
In 2009 is ook een procuratieregeling ingevoerd, waarin de interne en externe
bevoegdheden van medewerkers van Dimence zijn vastgelegd. Eind 2009 is deze
geëvalueerd en opnieuw vastgesteld. De centrale inkoopprocessen en het proces
van interne bestellingen zijn zodanig ingericht dat deze voldoen aan de
procuratieregeling.
Op het gebied van Productie hebben zich in 2009 de nodige ontwikkelingen
afgespeeld. Belangrijk is de implementatie van één nieuw Elektronisch Patiënten
28

Dossier medio 2009; USER. Dit heeft veel inspanning van de organisatie
gevraagd.
In de periode daarna is het accent meer komen te liggen op juistheid en
volledigheid van de productieregistratie, maar hierop kan nog worden verbeterd.
Verder is vanuit de projectgroep DBC/ZZP een werkgroep Bedrijfsvoering zeer
actief geweest in het benaderen van de regio‟s en divisies om de bedrijfsvoering
op deze onderdelen te verbeteren. Er zijn daarnaast reguliere overleggen tussen
zogenaamde „Decentrale USER Specialisten‟ en medewerkers van de dienst
Financiën & Administratie die met name bedoeld zijn om het gebruik van en de
registratie in USER steeds te verbeteren.
Administratieve organisatie en interne controle
Vanuit de landelijk ingevoerde regelingen administratieve organisatie en interne
controle zijn eisen geformuleerd waaraan het zorgregistratieproces dient te
voldoen.
Deze interne beheersingsmaatregelen zijn integraal in de organisatie ingebed en
functioneren adequaat, waarbij:
- De onafhankelijkheid van de interne controlefunctie is geborgd;
- Er een intern controleplan is waarvan ondermeer risicoanalyse,
cijferbeoordeling, verbandscontroles en deelwaarnemingen deel uitmaken;
- De administratieve organisatie rond de productie schriftelijk is vastgelegd;
- De uitkomsten van interne controles periodiek worden gerapporteerd aan
de Raad van Bestuur en de auditcommissie;
- Op geconstateerde afwijkingen wordt adequaat actie ondernomen;
- Interne controlewerkzaamheden zijn goed gedocumenteerd.
Jaarplannen
Voor het jaar 2009 heeft de Raad van Bestuur afspraken gemaakt met alle
regio/divisiedirecteuren en de managers van de ondersteunende diensten over
productie waar het om zorg gaat, begroting en kwaliteit. Daarnaast heeft iedere
regio/divisie en ondersteunende dienst een eigen jaarplan ingediend op basis van
het INK-model, waarin is aangegeven welke activiteiten worden ondernomen op in
ieder geval de onderdelen uit de kaderbrief die van toepassing zijn, en welke
belangrijke verdere activiteiten zij verder uitvoeren, buiten de
standaardactiviteiten. Ieder kwartaal worden voortgangsrapportages hiervan
opgesteld.
Dienstverleningsovereenkomsten
In 2009 hebben de ondersteunende diensten een start gemaakt met het opstellen
van dienstverleningsovereenkomsten richting de Raad van Bestuur en alle regio‟s
en divisies. In deze dienstverleningsovereenkomsten staat aangegeven welke
dienstverlening er van iedere dienst verwacht kan worden en is zoveel mogelijk
ook het kwaliteitsniveau van de diensten aangegeven.
Deze dienstverleningsovereenkomsten gaan in per 2010.
Management Development programma
Managers in de zorg werken bij Dimence volgens het principe van integraal
leiderschap, in een duale setting. Dat betekent dat er in de zorg een manager
bedrijfsvoering is en een manager zorg. Zij opereren samen binnen het
spanningsveld tussen zorginhoud, organisatie en bedrijfsvoering. Om effectief in
dat krachtenveld te kunnen functioneren moet je vakinhoudelijke processen en
29

eleidsontwikkelingen weten te vertalen naar beleid, organisatie en
bedrijfsvoering, en andersom. Ook stelt het eisen aan persoonlijke kunde op het
gebied van beleidsontwikkeling, zelfsturing, en leiderschap en aan pro-activiteit en
creativiteit.
Ondermeer deze veranderingen stellen nieuwe eisen aan het vermogen van de
duale partners om als duo processen slim in te richten, te sturen op resultaten en
afspraken en de tweede – en derde orde veranderingen te leiden die noodzakelijk
zijn om proactief en snel in te kunnen spelen op actuele kansen en
ontwikkelingen.
Om de managers bij Dimence hierin te ondersteunen is in 2009 een Management
Development programma opgestart. De Raad van Bestuur heeft de strategische
opleidingsambitie vastgesteld en zet in op een collectief leerproces.
Beoordelingssysteem voor het functioneren van medewerkers
Met zorgprofessionals worden, zoals dat binnen de GGZ al jaren gebruikelijk is,
individuele afspraken gemaakt op het gebied van productie en productiviteit. De
normen hiervoor zijn afgeleid uit de organisatiedoelstellingen, die doorvertaald
zijn vanuit de regio‟s, naar de circuits, naar de teams en uiteindelijk naar de
individuele medewerkers.
Binnen de organisatie worden met alle medewerkers functioneringsgesprekken
gehouden. Ter toetsing worden kwaliteitsaudits volgens HKZ uitgevoerd.
Prestatie-indicatoren in de Balanced Scorecard
Dimence is in diverse organisatieonderdelen en gremia bezig om prestatieindicatoren
op te nemen in de jaarplanningen, monitoring en verantwoording, en
dus ook in de sturingsinstrumenten. Uiteindelijk moeten prestatie-indicatoren een
centraal en structurerend aspect vormen van de beleidscyclus of planning- en
controlcyclus. Dimence moet voor de externe verantwoording voldoende scoren op
de vereiste prestatie-indicatoren. Daarnaast is intern voor de sturing van de
organisatie een procedure prestatie-indicatoren in het Handboek Dimence
opgenomen, en zijn de landelijk geldende prestatie-indicatoren richtinggevend
voor de planning- en controlcyclus, dus ook voor de jaarplanning en monitoring
daarvan. Daarbij is de kadernotitie richtinggevend en kaderstellend.
In oktober 2009 heeft de Raad van Bestuur vastgesteld, dat:
- In 2010 een eenduidig model wordt ingevoerd;
- De Balanced Scorecard in combinatie met het INK-model wordt gehanteerd
als basis voor de structuur van de onderdelen van de beleidscyclus;
- Een beperkt aantal prestatie-indicatoren (5 à 10) wordt vastgesteld voor
opname in jaarplan en monitoring en dus voor de stuurinformatie via het
datawarehouse;
- Dezelfde prestatie-indicatoren dienen te worden geïmplementeerd in de
sturing van de organisatieonderdelen.
Op basis van dit besluit zal in de eerste helft van 2010 een advies aan de Raad
van Bestuur worden gegeven over de prestatie-indicatoren, zodat deze in zowel de
stuurinformatie als jaarplan en monitoring worden opgenomen. Hierin moet ook
duidelijk zijn wat de samenhang is tussen prestatie-indicatoren en risico
indicatoren. De verdere invulling van de risico indicatoren wordt opgepakt binnen
het programma Risicomanagement. De vastgestelde prestatie-indicatoren zijn
vervolgens ter implementatie in de organisatorische eenheden van Dimence.
30

In 2010 zal in het datawarehouse een dashboard functionaliteit in gebruik worden
gesteld, waarin de prestatie-indicatoren worden gepresenteerd op het niveau van
de prestatievelden van de Balanced Scorecard. Vanuit dit dashboard kan steeds
dieper op de onderliggende prestatie-indicatoren en de meetwaarden worden
ingezoomd. Op deze manier kan iedere leidinggevende de status inzien van eigen
team, circuit, regio/divisie en voor het totale concern.
3.2.4 Risicomanagement
Dimence is aan het eind van 2008 gestart met het programma risicomanagement.
Het hoofddoel van dit programma is „het realiseren van een veilig en risicobewust
Dimence dat verantwoording kan afleggen aan derden, wanneer nodig‟. Eind 2008
is een systeem aangeschaft die het hele risicomanagementproces (inventariseren
van incidenten/risico‟s, beoordelen, analyseren, reageren, monitoren en
rapporteren) gaat ondersteunen. Dit systeem is via pilots in de loop van 2009
geïmplementeerd.
In 2009 is een start gemaakt met het opstellen van een risicomanagementbeleid,
wat onderdeel wordt van het Dimence handboek.
In dit deel van het handboek komt ook te staan welke instrumenten voor
bijvoorbeeld risico inventarisaties gebruikt worden binnen Dimence en hoe deze
instrumenten toegepast kunnen worden. Tegelijkertijd is Dimence ook begonnen
met de ontwikkeling van risico indicatoren. Hierbij wordt zoveel mogelijk
aangesloten bij de ontwikkeling van prestatie-indicatoren.
De Raad van Bestuur bespreekt structureel de risicodossiers met de Raad van
Toezicht, zoals dit ook al in paragraaf 3.1.2 is aangegeven. In dit jaardocument is
op verschillende plaatsen meer informatie over risicomanagement op deze
risicodossiers opgenomen.
- Patiëntveiligheid en kwaliteit van zorg: Paragraaf 4.4.1.2;
- Bouw en verbouw en Financieel beleid: Paragraaf 4.7;
- ICT-beleid: Paragraaf 4.2.2;
- Risicomanagement, in paragraaf 4.4.1.2.
31

3.3 Cliëntenraad / Familieraad
3.3.1 Cliëntenraad
De medezeggenschap van cliënten is georganiseerd in drie regionale cliëntenraden
en twee cliëntenraden voor de divisies. Bij deze vijf cliëntenraden ligt de formele
medezeggenschap op basis van samenwerkingsovereenkomsten met de
betreffende directies en de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen. Voor
wat betreft een voorgenomen besluit dat alle onder de zorgaanbieder
ressorterende regio‟s en divisies waarvoor de genoemde cliëntenraden zijn
ingesteld op gelijke wijze treft hebben zij hun bevoegdheden gedelegeerd naar de
Centrale Cliëntenraad (CCR). Deze CCR kent tien zetels, twee afgevaardigden per
Cliëntenraad. In 2009 waren negen zetels bezet. De CCR werkt op basis van een
samenwerkingsovereenkomst met de Raad van Bestuur.
Elke Cliëntenraad heeft zestien uur ondersteuning per week en vier uur
secretariële ondersteuning per week, met uitzondering van de Cliëntenraad van de
divisie Maatschappelijke Dienstverlening. In verband met de omvang van deze
divisie is de ondersteuning hier acht uur per week met twee uur secretariële
ondersteuning per week.
Daarnaast hebben de cliëntenraden de beschikking over een materieel budget
inclusief een budget voor een cliëntenblad en website. Voor dit cliëntenblad en de
website is vier uur per week ondersteuning beschikbaar.
Adviezen door de Centrale Cliëntenraad in 2009
Onderwerp Resultaat Datum
Klachtenbeleid
De punten zijn
overgenomen in
8 januari 2009
Ongevraagd advies
beleid.
Advies over opnemen van aantal voor de CCR
belangrijke zaken in te ontwikkelen
klachtenbeleid.
Implementatieplannen
Gevraagd advies
Een inhoudelijk advies over de
implementatieplannen zal per regio en divisie
worden afgestemd met het betreffende
regioraad/divisieraad en directie.
Voorstel klachtenbehandeling Dimence
Gevraagd advies
Positief advies over het voorstel
klachtenbehandeling Dimence van 18 maart
2009.
32
Advies en
afstemming in de
cliëntenraden
voor de regio‟s
en divisies.
8 januari 2009
Positief 1 mei 2009

Klachtencommissie
Gevraagd advies
De centrale cliëntenraad adviseert positief
over het voorstel m.b.t. klachtencommissie
Dimence van 5 juni 2009.
Project ervaren zorg
Gevraagd advies
Positief advies over voorgenomen besluit om
projectleider aan te stellen. CCR geeft aan bij
voorkeur een ervaringsdeskundige in deze
functie te willen aan stellen
Samenwerkingsovereenkomst met Stichting
RIBW Groep Overijssel
Gevraagd advies
Oprichting INTEND Centra voor Werk en
Psyche BV
Gevraagd advies
Advies waskosten
Gevraagd advies
Positief 14 juli 2009
Positief
Benoeming
ervaringsdeskundige
projectleider
Positief
Positief
Positief
Beleidsissues besproken met Raad van Bestuur
14 juli 2009
15 september 2009
3 december 2009
3 december 2009
Naast de met betrekking tot de uitgebrachte adviezen besproken beleidsissues zijn
daarnaast de volgende beleidsissues in het overleg tussen de Raad van Bestuur en
CCR aan de orde geweest:
- Voortgang en afronding van de fusie;
- Samenwerkingsovereenkomsten met externe partners gericht op zorg;
- Financiële verantwoording 2008;
- Overleg met Zorgkantoor;
- Beleidsoriëntatie Dimence 2010;
- Tussentijdse financiële rapportage 2009;
- Kwaliteit van Zorg;
- Voeding;
- Medezeggenschap cliënten binnen Dimence.
Dimence is aangesloten bij de Landelijke Geschillencommissie LOC –
GGZ Nederland.
3.3.2 Familieraad
Binnen regio Hanzestreek bestaat een familieraad. In 2009 is beleid geaccordeerd
om voor de andere regio‟s ook familieraden in te stellen.
Per 1 januari 2009 bestaat de familieraad van regio Hanzestreek uit acht
personen. In 2009 zijn drie leden afgetreden en zijn er twee leden aangetreden.
Per 31 december 2009 bestaat de familieraad daardoor uit zeven personen.
Voor het hele jaar 2009 is een ondersteuner voor de familieraad beschikbaar.
33

De familieraad heeft negen maal vergaderd, waarbij meerdere malen gasten
vanuit de organisatie aanwezig waren, waaronder managers en een afvaardiging
van de Raad van Bestuur.
Het familieblad is in 2009 vijf maal verschenen. Copij wordt door alle raadsleden
aangeleverd, hetgeen een gevarieerd geheel oplevert. Getracht wordt ook actuele
zaken aan de orde te stellen.
Eind oktober heeft er een familiedag plaatsgevonden, waar wij met tevredenheid
op terug kijken. Cabaretgroep “Zorgbehang” verzorgde een optreden.
Aandachtspunten van de familieraad
Tijdens de vergaderingen is aandacht besteed aan de volgende onderwerpen:
- De nieuwe circuits en regio-indelingen;
- Aantal personeelsleden op Tollerink;
- Nieuwbouw Tollerink;
- Schoonmaak Tollerink;
- Verzending familieblad;
- Nieuwbouw OPW;
- Platform Mantelzorg Overijssel;
- Aandacht voor familie in opleidingstraject van leerling verpleegkundigen;
- Ouderavond bijeenkomsten Workhome;
- SLKF (Stichting Landelijke Koepel Familieraden);
- Voorlichting richting familie bij opname;
- Stichting Informele Zorg Twente;
- Operatie 02: organisatieontwerp Regio Hanzestreek;
- Betaling (door cliënten) van nota ziektekosten;
- Informatie voor familie langerdurende zorg in Raalte;
- Nieuwe klachtenfunctionaris;
- Opheffen Stichting Radar.
Een training met werktitel “Vanuit eigen kracht” vormde voor de familieraad de
afsluiting van het jaar 2009. Dit is voor de leden van de familieraad heel
waardevol geweest en geeft energie voor 2010.
34

3.4 Ondernemingsraad
Op 1 juni 2009 is de nieuwe medezeggenschapsstructuur van Dimence in werking
getreden en heeft de overgangsondernemingsraad (OOR) zijn taken overgedragen
aan de nieuwe ondernemingsraad.
Er is gekozen voor een kleine slagvaardige ondernemingsraad van negen leden.
Verder is er sprake van zeven onderdeelcommissie voor de regio‟s Hanzestreek,
Midden Overijssel en West Overijssel, de divisies Jeugd & Autisme en
Maatschappelijke Dienstverlening, voor het Facilitair Bedrijf en voor de overige
ondersteunende diensten gezamenlijk. De onderdeelcommissies variëren in
grootte van drie tot zeven leden en hebben de bevoegdheden conform de Wet op
de Ondernemingsraden overgedragen gekregen van de ondernemingsraad.
Bij de vorming van de medezeggenschap zijn de Raad van Bestuur en de
ondernemingsraad overeengekomen om naast de vorming van de formele
medezeggenschapsstructuur in het project MZ+ de komende twee jaar samen de
mogelijkheden te onderzoeken voor andere, modernere vormen van
medezeggenschap. Doel hiervan is om de participatie van medewerkers op de
werkvloer te vergroten, waardoor de betrokkenheid van medewerkers bij Dimence
zal toenemen.
De ondernemingsraad brengt alleen inhoudelijke adviezen en geen negatieve of
postieve adviezen uit. Alle adviezen in 2009 waren gevraagde adviezen. De
adviezen van de OOR, Ondernemingsraad en onderdeelcommissies in 2009 zijn in
onderstaande tabel weergegeven.
Adviezen OOR, Ondernemingsraad en onderdeelcommissies 2009
Onderwerp Datum
Intentieverklaring samenwerking INTEND 26 maart 2009
Regeling klachtenopvang 7 mei 2009
Samenwerkingsovereenkomst De Reeve – Dimence 3 december 2009
Projectplan Multi Systeem Therapie (MST) 19 november 2009
Aanpassing topstructuur concernbureau 18 november 2009
Voorstel P-opleidingen 16 juli 2009
Samenwerkingsovereenkomst perferred partnership
22 september 2009
Dimence - RIBW Groep Overijssel
Werken met ervaren zorg 22 september 2009
Circuitplannen regio Hanzestreek 30 november 2009
Operatie O2 Hanzestreek 30 november 2009
Implementatieplan divisie maatschappelijke
dienstverlening
5 oktober 2009
Verzelfstandiging van INTEND 30 december 2009
Functieprofielen managers Kennismanagement en
manager Beleid en Bestuur
18 november 2009
35

De ondernemingsraad heeft verder in 2009 ingestemd met verschillende
regelingen, zoals weergegeven in de hierna volgende tabel.
Regelingen met instemming OR in 2009
Onderwerp Datum
Regeling vakantie opnemen 19 maart 2009
Regeling studiefaciliteiten 19 maart 2009
Regeling reis- en verblijfskosten 19 maart 2009
Regeling bijzondere gelegenheden 16 juli 2009
Regeling aanschaf en gebruik mobiele telefoon
16 juli 2009 en
plus wijziging
30 december 2009
Regeling introductie nieuwe medewerkers 25 juni 2009
Regeling meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden 16 juli 2009
Regeling werving, selectie en aanstelling 25 juni 2009
Regeling verzuimbegeleiding 22 september 2009
Regeling nevenwerkzaamheden 27 oktober 2009
Uitvoeringsregeling verhuiskostenvergoeding 27 oktober 2009
36

Hoofdstuk 4
Beleid, inspanningen en prestaties
Toewijding leggen wij uiteraard
in de zorg voor onze cliënten en
patiënten.
37

4 Beleid, inspanningen en prestaties
4.1 Meerjarenbeleid
2009 is het eerste volledige Dimencejaar na de fusie van haar rechtsvoorgangers
in 2008. Het fusieplan is het meerjarenbeleidplan 2008-2010. Inmiddels zijn de
voorbereidingen gestart voor het meerjarenbeleidplan 2011-2014.
Op basis van de missie en zorgvisie en de strategische doelstellingen heeft
Dimence een kaderbrief voor 2009 opgesteld, waarin is aangegeven hoe Dimence
in wil spelen op toekomstige veranderingen.
4.1.1 Missie
Wij zijn er om mensen te helpen die last hebben van psychische en/of
psychiatrische problemen of van de beperkingen die deze problemen
opleveren. We steunen hen bij hun genezing en, indien dit niet mogelijk is, om
de best mogelijke kwaliteit van leven te bereiken.
Resultaat van de behandeling en tevredenheid van de patiënt staan bij ons
voorop. Daarnaast staan we voor betrokkenheid met onze patiënten en hun
omgeving.
Medewerkers krijgen en nemen de ruimte om te vernieuwen, uitdagingen aan
te gaan en nieuwe mogelijkheden te vinden om de zorg voor de patiënt nog
beter te maken. Wij zijn daarin grensverleggend. We gaan met elkaar voor
sterren in vakbekwaamheid, gastvrijheid en zorgvuldigheid. Onze expertise is
onomstreden en voor onze professionals geldt het life-long-learning principe.
Wij zijn een betrouwbare ketenpartner. Maatschappelijk verantwoord
ondernemen en duurzaamheid zijn voor ons belangrijke doelen.
In dat wat we doen willen we bij de besten horen.
Aan deze missie ontleent Dimence als nieuwe organisatie de zorgvisie,
marktstrategie en uitgangspunten van besturing en beleid. In deze paragraaf
worden de doelgroepen, de visie op zorg voor deze mensen, de kernwaarden, de
strategische doelstellingen en de beleidsprioriteiten van Dimence voor de
aankomende jaren beschreven.
4.1.2 Doelgroepen
Tot de doelgroepen van onze organisatie rekent Dimence:
- De (geïdentificeerde) risicogroepen in de maatschappij. Dit zijn vooral de
mensen die we proberen te bereiken met preventieve acties en
programma's.
- De groep mensen die een psychisch probleem hebben, maar die voor dit
probleem nog niet of niet voldoende behandeld worden in de eerste lijn of
elders. Dit betreft bijvoorbeeld mensen die met een milde of ernstige
depressie thuis zitten.
- De groep mensen met psychische/psychiatrische problemen waarbij sprake
is van een stoornis op één levensgebied. Deze groep mensen is voldoende
geholpen met ambulante behandeling.
- De groep mensen met (ernstige) psychische/psychiatrische problemen
waarbij sprake is van stoornissen op twee of meer levensgebieden. Onder
deze groep vallen ook mensen met psychiatrische problematiek en
verslaving (dubbeldiagnoses), forensische psychiatrie e.d.
38

- De groep secundaire klanten/intermediairen zoals huisartsen en andere
verwijzers, leerkrachten, verzekeraars, algemene ziekenhuizen,
gemeenteambtenaren etc.
Vanuit de maatschappelijke verantwoordelijkheid biedt Dimence diensten niet
alleen aan individuen aan, maar ook aan groepen, aan collectiviteiten. Dimence
acht zich mede verantwoordelijk voor de geestelijke gezondheid van de bevolking.
Dimence kent geen leeftijdsgrenzen. Met andere woorden: in het licht van de
bovengenoemde missie kan elk mens van iedere leeftijd bij Dimence terecht.
4.1.3 Zorgvisie
Alle medewerkers van de nieuwe organisatie werken binnen alle te onderscheiden
activiteiten vanuit een gemeenschappelijke en eenduidige visie op hulp, zorg en
bejegening van cliënten. Deze visie doet recht aan de aard, complexiteit en
uniciteit van de problematiek en de situatie van de cliënt. Medewerkers geven blijk
van betrokkenheid bij en respect voor cliënten en patiënten. Daardoor vormt
cliëntvertrouwen de basis voor de zorg en hulp.
Voor een groot deel van onze cliënten richt onze aandacht zich op herstel dan wel
stabilisatie van ziekte, en tegelijkertijd het herstel van de hierdoor verstoorde
balans in draagkracht en draaglast. Het effect van ons handelen op de
problematiek van de cliënt kan genezing (cure) zijn, maar voor sommige cliënten
is het beter kunnen omgaan met de problematiek (care) meer aan de orde.
Belangrijk als uitkomst van de diensten van Dimence is, dat een cliënt of patiënt
weer verder kan na een psychisch problematische periode.
Het hulpaanbod en de begeleiding verlopen via het stepped care model. Dimence
organiseert voor haar cliënten de totale keten. Dat betekent dat in situaties waar
Dimence het zorgonderdeel niet zelf uitvoert wordt geregeld dat een ander het
doet. Continuïteit in de beschikbaarheid van zorg is immers essentieel en
stagnatie in de keten is wat Dimence wil voorkomen.
Via gezamenlijke productontwikkeling met cliënten, zowel centraal als op de
werkvloer, zorgt Dimence voor betere zorg op maat. Dimence ontwikkelt bestpractices
en verspreiden deze over onze organisatieonderdelen. Daarnaast
implementeert Dimence ook innovatieve zorgvormen die elders zijn ontwikkeld.
Op deze manier biedt Dimence ruimte voor cliëntgerichte innovatie.
Dimence wil voor haar cliënten een toegankelijke, laagdrempelige organisatie zijn.
Dimence bedient hen vanuit een stepped care benadering, van kortdurend
ambulant, via zeer specialistische, soms topklinische zorg naar langdurende zorg.
Dimence beschouwt een klinische opname van onze cliënten als een interventie op
het behandelprogramma.
Dimence is een betrouwbare partner voor haar verwijzers en een belangrijke
zorgaanbieder voor de verzekeraars, de gemeenten en justitie.
39

4.1.4 Kernwaarden
De medewerkers van Dimence werken allemaal vanuit eenzelfde visie. Deze visie
wordt samengevat verwoord in onze vijf belangrijkste kernwaarden:
Toewijding
Bij Dimence staan patiënten en cliënten centraal. We spannen ons maximaal
in voor het bereiken van verbetering en genezing. En we geven patiënten en
cliënten, maar ook hun naasten, het gevoel dat ze bij ons in vertrouwde
handen zijn.
Toegankelijkheid
Dimence stelt zich open op, naar buiten en naar binnen. We zijn laagdrempelig
en goed bereikbaar en we communiceren helder en in begrijpelijke taal. We
zijn bovendien altijd dichtbij, met een ruime aanwezigheid in de regio’s.
Medewerkers stellen zich open naar elkaar op en zijn goed benaderbaar tot op
alle niveaus.
Resultaatgerichtheid
Dimence streeft voor patiënten en cliënten naar het best haalbare resultaat en
doet dat op een effectieve en efficiënte manier. We zijn ons bewust van de
kosten van de zorg voor de samenleving, maar kunnen ook uitleggen dat
resultaat niet altijd behaald wordt via de kortste weg.
Inspiratie
Dimence is een organisatie die medewerkers, cliënten, patiënten en andere
relaties wil inspireren om het nieuwe te ontdekken en naar hun hand te
zetten. Met altijd het doel om beter te worden. Niet alleen in de betekenis van
genezen, maar ook van groei als persoon, als professional en als organisatie.
Ambitie
Dimence wil behoren tot de tien beste zorginstellingen van Nederland. We
willen goed presteren in onze core business (geestelijke gezondheidszorg),
maar ook een gezond bedrijf zijn waar met plezier wordt gewerkt. We streven
onder andere naar het inrichten van expertisecentra die de best mogelijke
zorg ontwikkelen op hun expertisegebied.
4.1.5 Aandacht voor cultuur
Dimence is zich ervan bewust dat er aandacht moet zijn voor cultuur. Natuurlijk
zijn structuren, procedures en systemen belangrijk, maar de effectiviteit van
Dimence wordt voor een belangrijk deel bepaald door de gemeenschappelijke
denkbeelden, normen en waarden van de mensen in de organisatie. Het scheppen
van een nieuwe en aantrekkelijke identiteit biedt de mogelijkheid om een van de
doelen, aantrekkelijk te zijn voor hulpverleners en andere professionals, te
bereiken.
In 2008 is een onderzoek gedaan naar de beleving van de huidige cultuur en
gewenste cultuur onder de medewerkers van Dimence.
40

Hierna zijn dialoogdagen gehouden en in 2009 voortgezet. De uitkomsten van het
onderzoek zijn tijdens de dialoogdagen en vervolgens in alle managementteams
besproken.
Vanuit de dialoogdagen is een top 5 van actiepunten samengesteld:
1. Meer en betere communicatie;
2. Erkenning van het primaire proces;
3. Ruimte voor zelfregulering;
4. Heldere kaders zonder details;
5. Resultaten meten inclusief kwaliteit.
Deze vijf actiepunten hangen met elkaar samen en zijn ook in lijn met de vijf
kernwaarden van Dimence: toegewijd, toegankelijk, resultaatgericht, inspirerend
en ambitieus. Voorbeelden van concrete ontwikkelingen op deze kernwaarden en
in samenhang met het cultuurtraject zijn:
“Dimence stelt zich open op, naar buiten en naar binnen. We zijn laagdrempelig
en goed bereikbaar en we communiceren helder en in begrijpelijke taal …
Medewerkers stellen zich open naar elkaar op en zijn goed benaderbaar tot op alle
niveaus”. Voorbeelden van „meer en betere‟ communicatie zijn het MZ+ traject en
de publicatie van de besluiten van de Raad van Bestuur op intranet. Daarmee
wordt gewerkt aan de kernwaarde Toegankelijk.
In elke regio en divisie zijn veiligheidsconsulenten aangesteld. Dit sluit aan bij de
kernwaarde Toewijding: “Bij Dimence staan patiënten en cliënten centraal. We
spannen ons maximaal in voor het bereiken van verbetering en genezing. En we
geven patiënten en cliënten, maar ook hun naasten, het gevoel dat ze bij ons in
goede en vertrouwde handen zijn”. Hiermee stellen we het primaire proces
centraal.
Dimence neemt deel aan het landelijke programma Patiëntveiligheid. Opnieuw een
voorbeeld van erkenning van het primaire proces en van (kwalitatieve)
resultaatgerichtheid.
Rond de jaarwisseling is het Project Mystery Patient gestart. Met de ambitie de
kwaliteit van ons werk (verder) te verhogen.
Het werken met competentiemanagement is ook een stap in de goede richting. We
willen ambitieus zijn; wij willen goed presteren in onze primaire proces (de zorg
die we leveren) en een gezond bedrijf zijn waar met plezier en inspiratie wordt
gewerkt.
4.1.6 Strategische doelstellingen
Voor het formuleren van de strategische doelstellingen voor meerdere jaren,
baseert Dimence zich natuurlijk mede op de zorgmarkt. Gereguleerde
marktwerking betekent toename van de invloed van zorgverzekeraars, van de
vraag van patiënten, en van de noodzaak van transparantere zorgprocessen door
middel van Diagnose Behandel Combinaties (DBC‟s), Zorgzwaarte Pakketten
(ZZP‟s) en Evidence Based behandelen, een terugdringing van de AWBZ, het
ontstaan van productieplafonds en bezuinigingen, en – mede daardoor, het
groeien van wachtlijsten.
41

Samengevat ziet Dimence als de belangrijkste ontwikkelingen en trends:
- Consumentisme van cliënten;
- Concurrentie tussen zorgaanbieders (markteconomie, recessie);
- Schaalvergroting en tegelijkertijd groeiende behoefte aan organisatorische
kleinschaligheid;
- Schaarste en druk op de zorgarbeidsmarkt;
- Meer verantwoording en regelgeving;
- Ontwikkeling van het vak;
- Toenemend belang van veiligheid en gastvrijheid.
Voor de externe strategie betekent dit dat Dimence inzet op het vormen van
zorgketens in de regio‟s van het adherentiegebied van Dimence, en op
specialisatie op een groot aantal zorgprogramma‟s.
4.1.7 Beleidsprioriteiten 2009 t/m 2011
Voor de aankomende jaren heeft Dimence de volgende prioriteiten gesteld:
- Dimence is als merk regionaal en landelijk goed bekend;
- We kennen een moderne bedrijfsvoering;
- We zetten nieuwe kennis en technologie in;
- We zijn goed in ons vak;
- We weten personeel te binden en te boeien.
42

4.2 Algemeen beleid
Dimence heeft voor het jaar 2009 de volgende uitdaging geformuleerd:
Integreren van de fusieorganisaties tot één nieuwe organisatie en verwerven
van een stevige positie in de steeds sneller veranderende geestelijke
gezondheidszorgmarkt. Het is een dubbele opgave. En we voegen er nog een
opgave aan toe: met dit integratie- en positioneringproces leggen wij de basis
voor kwalitatief hoogstaand niveau van zorg- en dienstverlening aan onze
cliënten en patiënten. Wij blijven investeren in een persoonlijke benadering en
een vertrouwde kwaliteit. Deze persoonlijke benadering en de vertrouwde
kwaliteit wordt geleverd door alle medewerkers van Dimence. En de
medewerker mag daarom verwachten dat zij werknemer is van een
organisatie met aandacht voor de persoon en in een vertrouwde
werkomgeving.
2009 is voor Dimence het jaar van organisatieontwikkeling geweest. De plannen
voor de inrichting van de regio‟s en divisies zijn in uitvoering genomen. Er is een
grote stap gemaakt in de integratie van de ondersteunende diensten. Integratie
van de systemen en software is deels in een strakke projectplanning gezet, en
verloopt voorspoedig. Harmonisatie van de functies in de vorm van een
functiegebouw heeft zijn beslag gekregen. Ook harmonisatie van cijfers ten
behoeve van eenduidige sturingsinformatie is vergevorderd. De ontwikkeling van
een eenvoudig en op de systemen van de rechtsvoorgangers van Dimence geënt
kwaliteitsmanagementsysteem, dat toetsbaar is volgens de eisen van HKZ en zal
leiden tot HKZ certificering in 2010, is voortvarend opgestart.
In 2009 is de interne definiëring en profilering van Specialistische centra van
Dimence opgestart.
Ook de zeggenschap en medezeggenschap hebben de vorm gekregen die Dimence
als bedrijf en organisatie goed kan laten functioneren.
4.2.1 Evaluatie van het fusieproces
Bij de start van het fusieproces is in het fusieplan een groot aantal ambities
geformuleerd. Op heel veel gebieden zijn vele medewerkers actief om aan deze
ambitie invulling te geven. Als belangrijkste doel voor de fusie is geformuleerd dat
de kwaliteit van zorg voor onze patiënten en cliënten zou moeten verbeteren. In
dit kader heeft in de tweede helft van 2009 een evaluatie plaatsgevonden van het
fusieproces en de effecten die dit op zorginhoudelijk, organisatorisch en
bedrijfsmatig gebied heeft gehad.
Eind 2009, anderhalf jaar na de fusie, is in de evaluatie geconstateerd dat 70%
van de doelstellingen volledig en 20% van de doelstellingen gedeeltelijk zijn
gehaald. Van de doelstellingen die zijn behaald functioneert 90% naar
tevredenheid of zijn hier inmiddels verbetertrajecten op ingezet.
Voor al het overige zijn acties belegd in 2010. Daarmee is de fusie afgerond en
gaat Dimence verder.
4.2.2 Bouwen aan inhoudelijke kwaliteit van zorg
Via een aantal grotere projecten bouwt Dimence verder aan de inhoudelijke
kwaliteit van de zorg en aan de organisatie. Een aantal voorbeelden:
43

YoUSER / EPD
Dimence heeft in 2009 via het project YoUSER het zorgadministratiesysteem USER
organisatiebreed geïmplementeerd. Het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) is
een onderdeel daarvan. USER biedt een goede basisregistratie, planningsfunctie,
productieregistratie, facturering en basis-EPD. Verder is User volledig ontsloten en
geïntegreerd binnen het managementinformatiesysteem. Meer hierover is te lezen
in de paragraaf 3.2.3 Interne beheersing en in paragraaf 4.2.2 ICT in de zorg.
De invoering van dit systeem brengt grote verbeteringen met zich mee op
gebieden als zorgregistratie en beschikbaarheid van informatie. USER biedt ook de
mogelijkheid om zorgprogramma‟s vast te leggen, zodat het inzicht ook hierin
verbeterd.
Risicomanagement
Dimence heeft in 2009 een grote stap gezet in de ontwikkeling van een
risicomanagementsysteem. Daar zijn het invoeren van systeem voor veilig
incidenten melden (VIM) en het terugdringen van gedwongen behandeling middels
het project Dwang en Drang een belangrijk onderdeel van. Deze thema‟s zijn in
een deelproject opgestart. Ook suïcidepreventie kunnen we als onderdeel van
risicomanagement zien. Eind 2009 heeft Dimence beleid hierover vastgesteld.
Hierover is meer te lezen in paragraaf 4.4.1.2 Veilig en risicobewust.
Ontwikkeling zorgprogramma’s Dimence breed
Dimence heeft als beleidsuitgangspunt dat de zorg vormgegeven wordt aan de
hand van zorgprogramma‟s. Dimence beschouwt zorgprogramma‟s als leidend
voor het eenduidig en transparant in de markt zetten van haar diensten. De
zorgprogramma‟s vormen bij de uitvoer van de zorg de kaders voor de
professionele autonomie van de specialistische zorgverleners. Zorgprogramma‟s
zijn leidend wat zorginhoud betreft.
Binnen het project zorgprogrammatisch werken zijn verschillende
werkgroepen/commissies gedefinieerd, waaronder een programma board,
zorgprogramma overleggen en kenniskringen.
De programmaboard vormt de inhoudelijke verbinding tussen de regio‟s, de
divisies, rechtspersonen en de Raad van Bestuur.
In 2009 zijn de noodzakelijke stappen gezet in de (door)ontwikkeling van een 10tal
zorgprogramma‟s, namelijk:
1. ADHD;
2. Angststoornissen,
inclusief persoonlijkheidsstoornissen cluster C en psychotrauma;
3. Autisme Spectrum Stoornissen;
4. Stemmingstoornissen;
5. Bipolaire stoornissen;
6. Persoonlijkheidsstoornissen cluster B,
inclusief dissociatieve stoornissen;
7. Psychotische stoornissen,
inclusief persoonlijkheidsstoornissen cluster A;
8. Cognitieve stoornissen;
9. Verslaving;
10. Somatoforme stoornissen;
In 2010 vindt verdere ontwikkeling en implementatie plaats.
44

Wetenschappelijk onderzoek
Dimence hecht belang aan het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek en
draagt bij aan het initiëren en uitvoeren van onderzoek binnen en buiten Dimence.
Om hieraan vervolg te geven heeft Dimence in 2009 onder andere een
Wetenschappelijke Onderzoekscommissie (WOC) ingesteld, als opvolger van
bestaande onderzoekscommissies bij de rechtsvoorgangers van Dimence.
In de Wetenschappelijke Onderzoekscommissie nemen opleiders, een directeur
Zorg, onderzoekers, een klinisch onderzoekscoördinator en een ondersteuner
plaats.
De Wetenschappelijke Onderzoekscommissie heeft tot doel het stimuleren van
onderzoek voor en door de medewerkers van Dimence en het stimuleren van
onderzoeksbeleid voor de organisatie Dimence.
De commissie doet dit onder meer door:
- Het ontwikkelen van draagvlak binnen de organisatie voor het (doen)
uitvoeren van onderzoek;
- Het bijdragen aan een onderzoekscultuur binnen Dimence;
- Het uitbrengen van gevraagde of ongevraagde adviezen op het werkterrein
van de commissie aan de raad van bestuur;
- Het motiveren, faciliteren, coördineren van onderzoeken op de genoemde
gebieden.
In 2009 zijn er meer dan 40 onderzoeken gestart, verder uitgevoerd of aangemeld
bij de commissie, waar het om in dertien gevallen gaat om promotieonderzoek.
In bijna alle onderzoeken wordt samengewerkt één of meerdere andere
zorginstellingen, kenniscentra, universiteiten of hogescholen. Ongeveer de helft
van de onderzoeken wordt in samenwerking met Universitair Medisch Centra en
andere universiteiten uitgevoerd.
Verder zijn in 2009 ruim 60 publicaties gedaan door medewerkers van Dimence,
waaronder interviews, artikelen in vakbladen, vakliteratuur en andere vormen van
publicaties.
Topklinische GGz
De fusie tot Dimence heeft ons kansen geboden concreet aan de slag te gaan met
Topklinische GGz. In 2008 is de voorbereiding opgestart, en is een
projectorganisatie ingericht. Een drietal informatiebijeenkomsten
heeft verschillende teams opgeleverd, die in de toekomst mogelijk voor het
keurmerk Erkend TOPGGz in aanmerking komen. Begin 2009 heeft Dimence een
interne visitatie uitgevoerd.
Forensische psychiatrie
Dimence is gestart met de ontwikkeling en profilering van de bovenregionale
functie Forensische Psychiatrie. In dat kader is ook het project Trajectzorg
opgestart, waarvoor een innovatiesubsidie van het ministerie van justitie is
gevraagd. Verder bereiden Dimence en Forensisch Psychiatrisch Centrum
Oldenkotte een structurele vorm van samenwerking en inhoudelijke integratie van
het forensisch zorgaanbod voor. Over beide bovenstaande ontwikkelingen staat
meer beschreven in paragraaf 2.4 Belanghebbenden.
45

Doorontwikkeling concept eerste lijn
Dimence heeft de ambitie een geïntegreerd concept 1 e lijnszorg aan te bieden,
inclusief kortdurende behandeling. Het concept wordt in de markt gezet vanuit een
circuit binnen de regio‟s.
De voorgangers van Dimence hebben al jaren lang veel geïnvesteerd in de
ondersteuning van onder andere huisartsenpraktijken en andere „nul‟-de en 1e
lijnszorg. Omdat de inzet in de huisartsenpraktijken altijd naar tevredenheid van
zowel huisartsen als Dimence verliep, kijkt Dimence samen met de huisartsen
naar de mogelijkheden om deze in de huisartsenpraktijken vorm te geven passend
binnen de per 1 januari 2008 geldende beleidsregel POH-GGz. Daarover zijn in
2009 concrete afspraken gemaakt, zoals bijvoorbeeld de vorming van een BV
samen met een aantal huisartsen om vanuit die BV gezamenlijk de POH GGZ vorm
te geven. Met andere huisartsen worden andere afspraken gemaakt voor levering
van POH GGZ zorg. Dimence probeert zo de zorg niet te onderbreken en met de
huisartsen naar de beste oplossingen te zoeken.
In 2009 is het concept Mindfit verder ontwikkeld. Mindfit is een 'sportschool voor
de geest‟. Er is marktonderzoek gedaan naar de belangstelling voor Mindfit en met
veel personen zijn diepte-interviews gehouden. Daar kwam uit dat dertig procent
daadwerkelijk trainingsmodules van Mindfit zou willen volgen. Mindfit biedt in
totaal vijf modules aan, die los van elkaar zijn te volgen: aandachtig leven, je lijf
als thermometer, denk je sterk, leren van je hart en het beste uit jezelf.
4.2.2 ICT in de zorg
Op het gebied van ICT hebben in 2009 veel ontwikkelingen plaatsgevonden. Veelal
in de vorm van projecten, zoals bijvoorbeeld de projecten in de vorige paragraaf,
is de ondersteuning aan de organisatie sterk verbeterd. In 2009 was de
doelstelling tevens om door de centralisatie van ICT en het ingezette beleid een
verlaging van de beheersmatige kosten realiseren.
Dimence wil voorop lopen bij het ontwikkelen en aanbieden van
E-Mental-Health (EMH). Doelstelling is, dat EMH uiteindelijk een regulier onderdeel
van het totale aanbod zal worden. Dimence wil EMH-interventies aanbieden
binnen de totale zorgketen, van preventie tot zorg. Het inhoudelijk EMH-beleid en
het beleid op de Informatisering en Automatisering zijn onlosmakelijk met elkaar
verweven. EMH is onderdeel van de informatisering, het primaire proces, het
uiteindelijke doel, terwijl de wijze waarop dit kan worden gefaciliteerd, door
gebruik te maken van Automatisering/ICT, in hoge mate bepalend is of het
gestelde doel ook daadwerkelijk zal worden gerealiseerd. Een consistent beleid,
samenhangende initiatieven, geïntegreerde oplossingen en een goede borging
binnen I&A zijn dan ook van essentieel belang. De verdere ontwikkeling van EMH
zal in een projectorganisatie worden vormgegeven.
In 2009 is de basis gelegd voor een geïntegreerde en geharmoniseerde
informatievoorziening. Zo zijn de belangrijkste bronsystemen ter ondersteuning
van het primaire proces en de bedrijfsprocessen vervangen en/of samengevoegd.
Ook is de automatiseringsinfrastructuur geïntegreerd zodat alle medewerkers van
Dimence ongeacht de locatie over relevante applicaties en informatie kunnen
beschikken.
46

Voor 2010 ligt de focus op het verder bouwen op het fundament wat nu is
gerealiseerd.
De belangrijkste speerpunten hierbij zijn:
- In 2009 is USER als elektronisch cliëntregistratie- en dossiersysteem voor
alle regio‟s en de divisie Jeugd & Autisme geïmplementeerd. In 2010 wordt
de inrichting hiervan geoptimaliseerd en worden specifieke modules
toegevoegd. Op USER wordt een EDP audit uitgevoerd.
- Informatie in de keten van zorg: In 2009 is gestart met een pilot
PrimQuest. Deze applicatie ondersteunt huisartsen bij het stellen van een
voorlopige diagnose en het verwijzen naar de 2 e lijn. Deze applicatie wordt
binnen het totale adherentiegebied van Dimence aangeboden. De informatie
wordt in combinatie met het gebruik van Questmanager elektronisch
geïntegreerd binnen USER. De verwijzers op hun beurt worden elektronisch
voorzien van relevante opname- en ontslaginformatie. Nieuwe modules
binnen User zullen de somatische zorg beter ondersteunen. Mogelijkheden
voor het elektronisch aanvragen/voorschrijven van onderzoeken
(laboratorium) en medicatie en het presenteren van de elektronisch
ontvangen resultaten en/of verstrekkingen worden toegevoegd.
- Het datawarehouse van Dimence bevat geïntegreerde stuurinformatie
vanuit de verschillende bronsystemen op verschillende aggregatieniveaus
voor alle managementlagen van Dimence. In 2010 wordt dit verder
uitgebreid. Nieuwe bronsystemen/informatiebronnen en nieuwe
analysemogelijkheden en rapportages worden toegevoegd.
- In 2009 is SharePoint als generiek platform contentmanagement,
documentmanagement, bedrijfsinformatie, en samenwerking neergezet.
Verder is conform het projectplan op de deelgebieden gestart met de
invulling hiervan. Deze lijn wordt in 2010 gecontinueerd.
- Dimence heeft zich tot doel gesteld tot de top 3 aanbieders van
E-Mental Health te behoren. In 2009 is hiervoor een basis gelegd. In 2010
wordt dit belangrijk uitgebreid.
- Als gevolg van bereikte standaardisatie, integratie en harmonisatie wordt
het in 2010 mogelijk om besparingen te realiseren. Door de huidige
schaalgrootte zijn beter contracten af te sluiten met leveranciers en als
gevolg van het optimaal toepassen nieuwe technieken, zoals Voice over IP,
zijn belangrijke besparingen te bereiken op kosten van telefonie.
Informatiebeveiliging volgens NEN 7510
Het opstellen en implementeren van een minimum niveau van algemene
beveiligingsmaatregelen is het begin geweest van een systematische
beveiligingsaanpak. Voor het vaststellen van het minimum beveiligingsniveau is
het gezond verstand en de wet- en regelgeving die op de situatie van toepassing
is gebruikt. Dit minimumniveau is haalbaar, in een overzichtelijke tijd te realiseren
en gaat over de elementaire zaken zoals bijvoorbeeld toegangsbeveiliging,
autorisatieschema‟s, functiescheiding, het onderbrengen van „back-ups‟ in een
ander gebouw, het vermijden van schade in een serverruimte en virusprotectie. In
2009 is met de invoering van het minimumniveau, waarbij de
beveiligingsmaatregelen zijn ingedeeld conform de beveiligingscategorieën binnen
de NEN 7510, een start gemaakt.
Het minimum niveau zal, indien noodzakelijk, jaarlijks worden aangepast op basis
van analyse van incidenten van de voorafgaande periode. De
47

eveiligingsincidenten vormen namelijk aanwijzingen waar voor Dimence
specifieke kwetsbaarheden liggen.
In navolging van het beleid en de minimale maatregelen is Dimence in 2009
gestart met het realiseren van een informatiebeveiligingsplan. Het plan bevat een
verwijzing naar het informatiebeveiligingsbeleid, de organisatorische infrastructuur
en het totaal aan maatregelen voor een volledige naleving van de NEN7510.
Kwaliteit van ICT en gegevensverwerking
De kwaliteit van de ICT gegevensverwerking wordt voor een groot deel bepaald
door de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van de componenten in de gehele
ICT-infrastructuur.
De kwaliteit van de ICT gegevensverwerking wordt op verschillende niveaus
gewaarborgd door het gebruik van centrale netwerkcomponenten,
standaardapplicaties, goede AO procedures en handleidingen, en standaardisatie
van besturingssystemen, dataopslag en software.
Voor de beheers- en veranderingsprocessen wordt op onderdelen gebruik gemaakt
van de geldende standaarden, ITIL en Prince II.
4.2.3 Doelstellingen 2010
In 2009 is er sprake geweest van een zeer intensieve fase van
organisatieontwikkeling, met daarbij ook een sterk veranderende externe
omgeving. De ambities van Dimence zijn hoog. Er spelen talrijke thema‟s,
projecten en initiatieven. Dit maakt dat de behoefte voor een zekere focus voor
Dimence sterk aanwezig is.
Voor het jaar 2010 heeft Dimence de belangrijkste doelstellingen als volgt
geformuleerd:
1. Meten en verbeteren van resultaten van zorg
2. Het verbeteren van de kwaliteit van zorg
a. Vervolgstappen in het project ervaringsdeskundigheid
b. Het invoeren van het in 2009 opgestelde familiebeleid
c. Het realiseren en evalueren van Mystery Patiënt
d. Het uitvoeren van twee projecten in het kader van gastvrijheid
e. Het realiseren van afspraken met de Centrale Cliëntenraad over het
door hen ontwikkelde normenkader kwaliteitstoetsing vanuit
cliëntenperspectief
3. Het realiseren van de met verzekeraars afgesproken productieaantallen
4. Het realiseren van het begrote exploitatieresultaat
5. Het zorgen voor een cliënttevredenheid van ten minste 7,5
6. Personeelsbeleid en cultuur
a. De invoering van competentiemanagement
b. Invulling geven aan het Management Development programma
c. Implementatie van het functiehuis
7. Het realiseren van een medewerkertevredenheid van ten minste 7,0
8. Verdere organisatieontwikkeling en optimalisatie
a. Verder werken aan de invoering van zorgprogramma‟s, effectmeting,
HKZ en dergelijke
b. Verdere voorbereiding op de invoering van DBC-bekostiging
c. Verdere optimalisatie van het in 2009 geïmplementeerde
registratiesysteem / Elektronisch Patiënten Dossier
48

9. Het realiseren van een veilig en risicobewust Dimence
a. Live gaan en doorontwikkeling van het systeem voor het veilig
melden van incidenten in het zorgproces
b. Implementatie van Dwang en Drang in alle regio‟s/divisies en het
vergroten van participatie van patiënten en naastbetrokkenen bij het
voorkomen en evalueren van dwang
10. Interne beheersing
a. Aandacht voor productieregistratie en productiviteit
b. Verbetering van de beheersing van ICT- en facilitaire kosten
11. Het zorgdragen voor een strategisch vastgoedbeleid
12. Governance en transparantie
a. Het toepassen van de nieuwe Zorgbrede Governance Code
b. Dialoog met belanghebbenden buiten de organisatie
c. Het verbeteren van risicobeheersing
13. Het realiseren van geïntegreerde forensische zorg
a. Duurzame samenwerking met FPC Oldenkotte
b. Ketenzorg op forensisch gebied door Trajectzorg BV
14. Het zorgen voor positieve externe profilering en positionering
49

4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid
In het strategisch beleid richt Dimence zich heel kort gezegd op de samenleving
en dus op de markt, en heeft Dimence de samenwerking met ketenpartners hoog
in het vaandel. Tevens geeft Dimence prioriteit aan kwaliteit.
Kwaliteit gaat onder meer over je organisatie met succes aanpassen aan
veranderende eisen. Iedere manager moet daarom verandering kunnen managen:
verbeteren, vernieuwen en ontwikkelen van bestaande werkwijzen, procedures,
systemen en structuren.
Dimence definieert kwaliteit als:
De mate waarin wordt voldaan aan de gerechtvaardigde en per definitie
veranderende eisen en verwachtingen van cliënten, medewerkers, verwijzers,
partners in zorg en maatschappij, financiers en toezichthouders, gemeten aan
expliciete kwaliteitsnormen, door onszelf opgelegd, rekening houdend met
relevante wetgeving, waarbij het HKZ-certificatieschema voor GGZ-instellingen
geldt als een normerend kader.
Kwaliteitsinstrumenten worden zo veel mogelijk ontwikkeld vanuit een direct
ervaren behoefte en zo min mogelijk vanuit kaders en schema‟s op zichzelf.
Streven naar verantwoorde zorg vereist niettemin een systematische en
methodische aanpak. Daartoe worden kwaliteitsactiviteiten en –instrumenten (op
diverse niveaus van concreetheid) zo veel mogelijk ingekaderd binnen de PDCAcyclus.
4.3.1 Kwaliteitsmanagementsysteem
Het kwaliteitsmanagementsysteem is een cyclisch en samenhangend systeem
waarin alle aspecten en activiteiten in het kader van kwaliteitsbeleid en -
management in relatie tot elkaar zijn gebracht en worden aangestuurd en
bewaakt.
Hieronder worden de belangrijkste onderdelen van het
kwaliteitsmanagementsysteem van Dimence geschetst.
Beleidscyclus en planning- en control
De beleidscyclus van Dimence is gebaseerd op het INK-model en de Balanced
Scorecard. INK vormt de structuur van alle jaarplannen en van de monitoring van
de uitvoering daarvan via kwartaalrapportages. Ook managementcontracten en
maandelijkse managementinformatie.
De beleidscyclus is gelieerd aan de planning- en controlcyclus. Daar zit dus de
samenhang tussen kwaliteitsbeleid en bedrijfsvoering.
Stuur- en verantwoordingsinformatie
Dimence ontwikkelt een steeds betere informatievoorziening ten behoeve van
interne sturing en externe verantwoording. Deze informatievoorziening vormt een
belangrijk onderdeel van het kwaliteitsmanagementsysteem.
50

Het gaat bijvoorbeeld om:
- Financiële informatie (productie, budget, DBC‟s, ZZP‟s, materieel, etc.);
- Personeelsinformatie (formatie, disciplines en -mix, leeftijden, intercultureel
personeel, ziekteverzuim, instroom/uitstroom, kennis/opleidingen,
medewerkertevredenheid, etc.);
- Cliënteninformatie (cliëntentevredenheid, resultaten/effect behandelingen,
diagnosecategorieën, herkomst/interculturele cliënten, soort behandelingen
- (sub)acuut/regulier, etc.);
- Procesinformatie (wachttijden, behandelduur, (her)aanmeldingen, etc.)
- Externe informatie (wet- en regelgeving, markt- en concurrentieanalyse,
imago, demografie, epidemiologie, etc.);
- Organisatie-informatie (Arbo-zaken, RI&E, etc.).
Een deel van deze informatie is beschikbaar via de maandelijkse
managementinformatie en het datawarehouse.
Kwaliteitsinstrumenten
Kwaliteitsinstrumenten zijn er met uiteenlopende doelstellingen en achtergronden.
Zo kennen we normerende, toetsende en verbeterende instrumenten,
instrumenten die de zorg betreffen, en andere die de organisatie tot onderwerp
hebben.
Dimence heeft - zeker de laatste jaren in het kader van certificering – veel
instrumenten, zoals:
- Procesbeschrijvingen;
- Procedures;
- Protocollen;
- Reglementen;
- Dossierbeleid (vorm, gebruik, toetsing);
- Klachtenbeleid;
- Diversiteitbeleid;
- Zorgprogramma‟s en zorgmodulen ;
- Instelling van commissies als MIC/MIP/FONA;
- Kennisbeleid, waaronder opleidingsbeleid, werving- en selectiebeleid,
deskundigheidsbevorderingbeleid, etc.;
- Communicatie- en informatiebeleid.
Kwaliteitsinstrumenten bestaan veelal uit documenten die na vaststelling worden
opgenomen in het documentbeheersysteem van Dimence. Via intranet kan iedere
medewerker beschikken over alle documenten die geldend zijn als ondersteunend
en/of kaderstellend voor alle aspecten van het werk.
4.3.2 Certificering HKZ
In 2009 is een certificatietraject gestart met de ambitie om:
- De kwaliteitssystemen van de rechtsvoorgangers te harmoniseren;
- Twee HKZ-certificaten te behalen: één voor de Geestelijke Gezondheidszorg
en één voor het Algemeen Maatschappelijk Werk;
- Een ISO 9001-certificaat te behalen voor de voedingsdienst.
Op basis van het herziene certificatieschema (versie 2009) met een aanscherping
op het vlak van veiligheid, heeft in november een externe audit door de
certificerende instelling KEMA Quality plaatsgevonden met een positief resultaat.
De certificaten zijn in 2010 afgegeven.
51

Met het behalen van de certificaten is aantoonbaar dat de zorg- en
dienstverleningsprocessen van Dimence geregeld en operationeel zijn, en de
instelling deze processen continu kan verbeteren.
Dimence heeft in 2009 een interne en een externe audit uitgevoerd.
Er is een transparant kwaliteitsmanagement gerealiseerd, dat met een positief is
beoordeeld. Ook is het Dimence handboek bij de document audit positief
beoordeeld.
De vijf belangrijkste constateringen van de (externe) lead auditor zijn:
- Positieve, lerende houding van de medewerkers en een sterke
betrokkenheid bij het werk;
- Gemiddeld goede bekendheid met de werkwijze van het primaire proces en
de daarbij behorende procedures en protocollen in het handboek;
- Een organisatie in control ondanks de postfusie perikelen;
- Beheerste processen, waarbij het bouwen aan de nieuwe organisatie en het
gebruiken van waardevolle expertise en werkwijzen van de fusiepartners
worden gecombineerd;
- Gedocumenteerd in heldere en gestructureerde handboeken.
- Veel ambitieuze projecten, deels in de beginfase, die vragen om een
verdere voortgang en implementatie, zodat de resultaten in de vervolg
audits beoordeeld kunnen worden.
Voor 2010 zijn vervolgens de doelstellingen en verbeteringen opgesteld:
- De afronding van de regio/divisie handboeken en het sluiten van de
handboeken van de rechtsvoorgangers. Eenduidigheid voor de gebruikers;
- De aantoonbaarheid van de resultaatgerichtheid verbeteren door middel
van prestatie-indicatoren;
- Op de kritische punten in de zorg- en dienstverleningprocessen de
risicoanalyses en/of –taxaties verder uitbreiden;
- Inwerken van het nieuw geformeerde auditteam op de geharmoniseerde
auditsystematiek;
- Resultaten veiligheidvisitatie gebruiken voor meer patiënt en medewerkers
veiligheid. Het thema Veiligheid integreren in de reguliere interne audit;
- Introduceren en beheren van Slimidee.nl door teamcertificering, een
verbeterinstrument voor goede ideeën en slimmer werken.
52

4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten
4.4.1 Kwaliteit van zorg
College Eerste Geneeskundigen en BOPZ
Binnen Dimence heeft de Psychiater-Bestuurder de functie Geneesheer-directeur.
De directeuren Zorg van de regio‟s Hanzestreek, Midden Overijssel, West
Overijssel en de divisie Jeugd & Autisme zijn Eerste geneeskundige voor hun
regio/divisie. Samen vormen de Geneesheer-directeur en de Eerste
geneeskundigen het College Eerste Geneeskundigen.
De Geneesheer-directeur heeft bevoegdheden in het kader van de wet BOPZ
gedelegeerd aan de Eerste geneeskundigen. In iedere regio functioneert ook een
Bureau BOPZ, waarmee de kwaliteit van de zorg en verantwoording over BOPZ
maatregelen worden geborgd.
Door middel van het periodieke overleg van het College Eerste Geneeskundigen
wordt over de uitoefening van deze bevoegdheden waar nodig verantwoording
afgelegd en vindt achteraf (schriftelijke) goedkeuring plaats door de Geneesheerdirecteur
in het kader van diens verantwoordelijkheid voor de algemene gang van
zaken op geneeskundig gebied.
Ethische Commissie
In 2009 is begonnen met een Ethische Commissie. Een belangrijke taak van deze
Ethische Commissie is medewerkers advies geven over ethische vraagstukken
waar De Ethische Commissie van Dimence wordt breed samengesteld waarbij zo
mogelijk alle disciplines en onderdelen vertegenwoordigd zijn.
4.4.1.1 Kwaliteit van zorg GGZ: prestatie-indicatoren
Voor verantwoording op Kwaliteit van zorg maakt Dimence gebruik van de
prestatie-indicatoren kwaliteit van zorg GGZ. De uitkomsten hiervan over het
verslagjaar 2009 zijn opgenomen in bijlage 1.
In de volgende paragrafen is op onderdelen een toelichting gegeven waar het gaat
om belangrijke verbeteringen die zijn ingezet in 2009 of projecten die verbetering
aanbrengen in 2010 en later.
4.4.1.2 Een veilig en risicobewust Dimence
Dimence is eind 2008 gestart met het programma risicomanagement. Doel van
het programma is „het realiseren van een veilig en risicobewust Dimence dat –
wanneer nodig- verantwoording kan afleggen aan derden‟.
Visie op risicomanagement
Wat een organisatie verstaat onder risicomanagement en welke visie zij daarop
heeft, is sterk afhankelijk van de aanleiding die een organisatie heeft om aan
risicomanagement te doen. Het is doorgaans een combinatie van redenen die een
organisatie beweegt om bewust en expliciet aan slag te gaan met
risicomanagement, zo ook bij Dimence. In 2009 heeft Dimence –in haar
risicomanagementbeleid- geformuleerd wat de belangrijkste redenen (triggers)
zijn voor Dimence om het thema risicomanagement verder vorm en inhoud te
geven.
53

Dimence ziet risicomanagement als het beheersen van risico‟s die het behalen van
haar organisatiedoelstelling bedreigen. Dit kunnen financiële risico‟s zijn, maar
ook risico‟s op het gebied van patiëntveiligheid of vastgoed. Waar sommige
organisaties zich bijvoorbeeld richten op het implementeren van een VMS ziet
Dimence het managen van veiligheidsrisico‟s als een onderdeel van een integraal
risicomanagementsysteem. Onder „integraal‟ verstaan we het in onderling
samenhang inventariseren en beheersen van risico‟s, binnen de reguliere planning
& control cyclus.
Dimence heeft in 2009 een visie op risicomanagement geformuleerd. De visie op
risicomanagement geeft aan hoe we binnen Dimence met risico‟s willen omgaan.
Risico’s vormen een integraal onderdeel van onze activiteiten. Het is het
beleid van Dimence om ervoor te zorgdragen dat risico’s die het behalen
van de doelstellingen kunnen bedreigen door iedereen goed begrepen
worden, zodat deze tijdig beheerst kunnen worden. We zien risico’s niet
alleen als een bedreiging, maar ook als een kans.
Door het vroegtijdig signaleren van risico’s zijn wij in staat proactief te
handelen en het systeem van beheersmaatregelen op adequate wijze aan te
passen. De risico’s worden (binnen de risico acceptatiegraad) beheerst door
de verantwoordelijke mensen in de organisatie op elk niveau.
Door het geven van duidelijkheid over welke risico’s Dimence wel en niet
wenst te lopen, willen we onze medewerkers de weg wijzen in het nemen
van risico’s, dit zodat zij in een veilige omgeving kunnen werken. Aan onze
patiënten willen we tonen dat zij bij ons in veilige handen zijn. De
maatschappij laten wij zien dat we maatschappelijk verantwoord
ondernemen.
Het risicomanagementbeleid wordt in 2010 verder geïmplementeerd.
Deelname aan patiëntveiligheidsprogramma ‘veilige zorg, ieders zorg’
Eind 2008 is Dimence –samen met een vijftal andere pilotinstellingen- benoemd
als koploper in het patiëntveiligheidsprogramma „Veilige zorg, ieders zorg‟. Ook de
Landelijk Platform GGz, Inspectie voor de Gezondheidszorg, ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het Trimbos instituut participeren in het
patiëntveiligheidsprogramma, welke gecoördineerd wordt door GGZ Nederland.
De koplopers vervullen op het gebied van patiëntveiligheid een voortrekkers- en
kwartiermakerrol naar de overige GGZ-instellingen. In 2009 heeft het
patiëntveiligheidsprogramma een aantal resultaten opgeleverd waar de koplopers
een belangrijke bijdrage aan hebben geleverd. Er zijn met name handreikingen
opgeleverd voor de eerste twee speerpunten van het
patiëntveiligheidsprogramma, te weten het Veiligheidsmanagement Systeem
(VMS) en het Veilig Incidenten Melden (VIM). Binnen Dimence is patiëntveiligheid
een van de speerpunten binnen het programma risicomanagement. Een van de
speerpunten, want zoals al eerder aangegeven is hanteert Dimence een integrale
visie op risicomanagement.
Programma risicomanagement: veilig en risicobewust
In 2009 heeft Dimence in het programmaplan risicomanagement een aantal
speerpunten/risicogebieden geformuleerd waar Dimence zich de komende jaren
op gaat richten. Het programma risicomanagement bestaat uit vier pijlers, te
54

weten onderzoek, randvoorwaardelijke projecten, inhoudelijke projecten en
inhoudelijke lijnactiviteiten.
De thema‟s genoemd onder de pijler inhoudelijke projecten en de pijler
inhoudelijke lijnactiviteiten ziet Dimence als de risicogebieden. De activiteiten die
binnen de pijlers onderzoek en randvoorwaardelijke projecten plaatsvinden zijn
faciliterend aan de andere twee pijlers. Hieronder gaan we verder in op de
resultaten die in 2009 binnen de vier pijlers zijn behaald.
Onderzoek
In 2009 hebben er twee onderzoeken plaatsgevonden. Er is een wetenschappelijk
exploratief onderzoek uitgevoerd naar de meldingsbereidheid binnen Dimence. Uit
het onderzoek is naar voren gekomen dat er sprake is van een kloof tussen wat
gemeld wordt en wat er daadwerkelijk aan onbedoelde gebeurtenissen
plaatsvindt. Dimence is een organisatie die een veilige en risicobewuste cultuur
nastreeft en dus wil leren van (bijna)incidenten. Er zijn daarom maatregelen
genomen om de meldingsbereidheid te vergroten met als uiteindelijke doel om
onbedoelde gebeurtenissen zoveel mogelijk te voorkomen. Een voorbeeld van een
maatregel is de implementatie van een digitaal veilig incident meldsysteem,
dichtbij de medewerker.
Dimence vindt het niet alleen belangrijk om te weten of patiënten/cliënten veilig
zijn binnen Dimence, maar ook of zij zich veilig voelen. Daarom is een kleinschalig
onderzoek gedaan naar de veiligheidsbeleving onder patiënten op een aantal
klinische afdelingen. Gebleken is dat de ondervraagde patiënten zich over het
algemeen veilig voelen. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat het
onderscheid tussen tevredenheid en veiligheid lastig te maken was. Een aantal
aanbevelingen van de onderzoeker wordt in 2010 verder uitgewerkt.
Randvoorwaardelijke projecten
Binnen deze pijler zijn er drie projecten gestart in 2009, te weten veilig incident
melden, risicomanagementbeleid en risicomanagementleergang.
In het kader van het project veilig incident melden is Dimence in 2009 gestart met
de implementatie van een digitaal veilig melden systeem. Er heeft een pilot
plaatsgevonden binnen het circuit LBZ in regio West Overijssel en het circuit
Spoedeisende Psychiatrie in regio Hanzestreek. Uit de evaluatie van de pilots is
gebleken dat het systeem naar tevredenheid functioneert. Op basis van de
evaluatie is besloten het systeem begin 2010 over heel Dimence uit te rollen. Tot
die tijd zijn de MIC, MIP en FONA commissies operationeel en zijn incidenten via
een papieren formulieren gemeld bij deze commissies. De pilotinstellingen hebben
in 2009 zowel digitaal als via een papieren formulier gemeld, dit om te komen tot
kloppende en sluitende jaarverslagen van de MIC, MIP en FONA commissies.
In het project risicomanagementbeleid is onder meer de visie op
risicomanagement geformuleerd (de visie is al eerder in deze paragraaf aan de
orde geweest). Verder is er een start gemaakt met het omschrijven hoe de
risicomanagementinfrastructuur er uit zou moeten komen te zien. Dus hoe
organiseren we het risicomanagement en hoe bedden we het in de planning &
control cyclus. In dit kader is er in 2009 ook een start gemaakt met het vertalen
van reeds eerder geïnventariseerde risico‟s naar kritische risico indicatoren
(KRI‟s). De KRI‟s worden in 2010 geïntegreerd in onze monitoringsinstrumenten
(prestatie-indicatoren).
In 2009 heeft Dimence een start gemaakt met het ontwikkelen en uitvoeren van
een risicomanagementleergang. Dimence pakt dit „modulegewijs‟ aan. In 2009 is
er uitvoering gegeven aan de reeds ontwikkelde module „agressiehantering en
55

sociale veiligheid‟ (ASV). In 2009 is de module suïcidepreventie ontwikkeld en
hebben er tevens trainingen op het gebied van suïcidepreventie plaatsgevonden.
Inhoudelijke projecten
De inhoudelijke projecten zijn: Dwang & Drang, veilig werken, medicatieveiligheid,
suïcidepreventie, en psychiatrische en somatische comorbiditeit.
Dwang & Drang
Dimence heeft op basis van het in 2008 opgestelde projectplan voor het jaar 2009
subsidiegelden via GGZ Nederland ontvangen. Het project Dwang & Drang richt
zich op de afdelingen waar Dwang & Drang (zeer) regelmatig wordt toegepast. De
afdelingen zijn: High Care LBZ en High Care spoedeisend (Regio West Overijssel),
LBZ en spoedeisend (Regio Hanzestreek) en gesloten spoedeisend (Regio Midden
Overijssel).
Het project bestaat uit verschillende doelstellingen. In 2009 lag de focus o.a. op
het treffen van voorbereidingen voor de implementatie van de digitale registratie
van vrijheidsbeperkende interventies volgens de Argus dataset per 2010. In 2009
werd er nog op papier geregistreerd.
Verder is een belangrijke verandering dat het terugdringen of voorkomen van
Dwang & Drang hoog op de agenda staat. Er is veel tijd gestoken in het creëren
van draagvlak binnen de teams waarin het moet gebeuren en de plannen zijn ook
in meerdere consultatieronden met de teams samengesteld. In 2009 is tevens een
goede basis gelegd voor een visiedocument op Dwang & Drang binnen Dimence.
Daarnaast is in 2009 de functie van veiligheidsconsulent opgezet. In 2009 was een
tweetal consulenten in functie, een derde veiligheidsconsulent begint in 2010. De
consulenten verrichten (ASV) trainingen gericht op het omgaan met agressie,
preventie van dwang en het veilig toepassen van dwang in situaties waarin dit
onvermijdelijk is. Daarnaast hebben de consulenten een signalerende en
consultatieve rol in de preventie van zowel agressie als dwang.
Medicatieveiligheid
In 2010 zal het project medicatieveiligheid worden gestart. Dit project borduurt
voort op een aantal initiatieven die op dit moment ook al binnen de regio‟s lopen.
In 2009 heeft een globaal vooronderzoek naar het medicatieproces en de risico‟s
plaatsgevonden. Op basis hiervan, maar ook op basis van het
patiëntveiligheidsprogramma van GGZ Nederland, is in 2009 een projectplan
opgesteld die zich onder meer richt op de volgende doelstellingen:
- Het harmoniseren van het medicatie voorschrijf- en distributieproces en de
daaraan gekoppelde protocollen in de verschillende regio‟s/divisie;
- Het implementeren van de „Conceptrichtlijn overdracht van
medicatiegegevens in de keten‟. In nauwe samenwerking met de
geneesmiddelencommissie en met andere (zorg)aanbieders;
- Het implementeren van de CMR voor de GGZ. De CMR is een landelijk webbased
meldpunt voor medicatiegerelateerde incidenten. De CMR GGZ zal
worden gekoppeld aan het digitaal incident meldsysteem van Dimence;
- Het vergroten van de participatie van patiënten in het medicatieproces.
Het project medicatieveiligheid wordt in nauwe afstemming met de
geneesmiddelencommissie uitgevoerd.
Veilig werken
Het project veilig werken richt zich op het realiseren van een veilig (ervaren)
omgeving voor zowel medewerkers als patiënten/cliënten. Het gaat hier onder
56

meer om het beperken en voorkomen van voorvallen van agressie en geweld.
Dimence heeft voor 2009 en 2010 subsidie ontvangen van het programma Veilige
Publieke Taak van het Ministerie BZK om verder invulling te geven aan de
doelstellingen van dit project. In 2009 zijn de voorbereidingen voor dit project
getroffen, zodat we in 2010 voortvarend aan de slag kunnen. De aanbevelingen
van het onderzoek naar de veiligheidsbeleving onder patiënten worden in dit
project opgepakt.
Suïcidepreventie
In 2009 heeft er een beleidsonderzoek plaatsgevonden naar de mogelijkheden
voor suïcidepreventie. Dit document is tot visie- en ontwikkeldocument benoemd.
In 2009 is afgesproken dat op basis van dit visiedocument de regio‟s en de divisie
Jeugd & Autisme een plan van aanpak suïcidepreventiebeleid opstellen waarin vier
aandachtsgebieden wordt uitgewerkt:
- Deskundigheidsbevordering;
- Ketenafspraken met tevens aandacht voor een protocol wat te doen bij
suïcidaliteit en na een suïcidepoging;
- Het behandelaanbod;
- Suïcidecommissies.
In de plannen wordt tevens aangesloten bij de doelstellingen van GGZ Nederland
met betrekking tot suïcidepreventie in het kader van het
patiëntveiligheidsprogramma.
Zoals al eerder aangegeven heeft in 2009 ook deskundigheidsbevordering
plaatsgevonden op het gebied van suïcidepreventie.
Psychiatrische en somatische comorbiditeit
Mensen met een psychiatrische stoornis, in het bijzonder schizofrenie, hebben een
verhoogd risico op lichamelijke gezondheidsproblemen. Dit komt onder andere
door medicatie, leefstijl, voeding en mogelijk de psychiatrische stoornis zelf. Bij
Dimence vinden we het belangrijk om lichamelijke gezondheidsproblemen
vroegtijdig op te sporen en te behandelen. Daarom neemt Dimence binnen de
regio‟s Hanzesteek en West Overijssel deel aan het onderzoek Pharmacotherapy
Monitoring and Outcome Survey (Phamous) gestart binnen de regio‟s Hanzestreek
en West Overijssel. Doel van Phamous is om de zorg voor mensen met een
psychiatrische stoornis te verbeteren door op een systematische manier de
psychische en lichamelijke gezondheid te evalueren en zonodig de behandeling bij
te stellen. Met hetzelfde doel is in regio Midden Overijssel in september de poli
Somatische Screening gestart. In 2010 wordt een visie op somatiek opgesteld.
Inhoudelijke lijnactiviteiten
Naast de speerpunten/risicogebieden in het primair proces, heeft Dimence ook
speerpunten/risicogebieden benoemd die met name door de ondersteunende
diensten worden opgepakt. Het betreft hier de volgende risicogebieden:
informatiebeveiliging, financiële risicobeheersing, voedselveiligheid, AO/IC,
gebouwveiligheid (inclusief brandveiligheid), personeel en vastgoed.
Al met al heeft Dimence in 2009 een aantal belangrijke stappen gezet in het
realiseren van een veilig en risicobewust Dimence.
57

4.4.1.3 Incidenten en calamiteiten
Zoals hiervoor al beschreven heeft in 2009 een pilot plaatsgevonden met een
digitaal systeem voor incidentenmelding VIM. In dit systeem zijn in totaal 351
meldingen geregistreerd. Hieronder is een overzicht opgenomen met het aantal
meldingen per soort.
Geregistreerde incidenten 2009
Soort incident Aantal
Afspraken niet nakomen 10
Agressie/Geweld 1
Bereikbaarheid 10
Brand 3
Grensoverschrijdend gedrag (intimidatie, pesten) 9
Medicatie incident 45
Ongeval(bedrijfs) 4
Ontvluchten/Vermissing 14
Prik/krab/bijt incident 1
Privacy incident 3
Schade/Vernieling/Diefstal 4
Suïcide (dreiging) 17
Valincident 44
Overige incidenten 186
Totaal 351
Deze meldingen worden behandeld door de incidenten commissies die per regio
zijn georganiseerd. Vanwege deze pilots is het helaas niet duidelijk wat het exacte
totaal aantal incidenten is geweest in 2009. In 2010 wordt VIM voor volledig
Dimence om gebruik genomen en zal dit de duidelijkheid verbeteren.
In 2009 zijn 26 calamiteiten gemeld aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg.
Een overzicht van de calamiteiten per soort is in onderstaande tabel opgenomen.
Calamiteiten gemeld aan IGZ 2009
Soort calamiteit Aantal
Overlijden 1
Overlijden (bijzondere omstandigheden) 1
Suïcide 24
Totaal 26
4.4.1.4 Routine Outcome Monitoring
In 2009 is het project Routine Outcome Monitoring (ROM) voortgezet, nadat in
2008 een start was gemaakt bij Dimence.
Bij ROM vullen patiënten vóór, tijdens en na de behandeling vragenlijsten in,
meestal achter een computer. De uitkomsten van de vragenlijsten zijn daarna
direct beschikbaar voor de behandelaar.
Het primaire doel van ROM is om feedback te geven aan behandelaren over de
voor- of achteruitgang van patiënten die in zorg zijn. Ofwel; inzicht in uitkomsten.
ROM is in 2009 op de meeste locaties met de zorgprogramma‟s Angst en
Depressie gestart. In 2010 zal er hard gewerkt worden om daar de tussen- en
eindmetingen bij veel patiënten te realiseren.
58

Daarnaast zal er in 2010 gestart worden bij de zorgprogramma‟s Bipolair,
Psychose, Persoonlijkheidsstoornissen en bij de divisie Jeugd & Autisme.
4.4.1.5 Cliënttevredenheid
In 2009 zijn drie verschillende onderzoeken naar cliënttevredenheid uitgevoerd:
- Een onderzoek met de CQ-index onder een steekproef van 300 cliënten die
kortdurende ambulante zorg ontvangen, uitgevoerd door bureau TriQs;
- Een pilot onderzoek met de CQ-index onder cliënten die kortdurende
klinische zorg ontvangen;
- Het reguliere tevredenheidtraject met de Thermometer Cliëntwaardering en
de CQ-index dat binnen heel Dimence wordt uitgevoerd.
De doelstelling voor 2009 was om hier tenminste een 7,0 als uitkomst te behalen.
Dat is bij alle bedrijfsonderdelen ruim boven de doelstelling uitgekomen. Het
gemiddelde cijfer voor cliënttevredenheid in 2009 vanuit de onderzoeken met de
CQ-index was 7,2. Vanuit de onderzoeken met de Thermometer Cliëntwaardering
kwam het gemiddelde cijfer uit op 7,9.
Voor het jaar 2010 heeft Dimence de doelstelling om te zorgen voor een
cliënttevredenheid van minimaal 7,5.
4.4.1.6 Wachttijden
De wachttijden in 2009 liggen voor de circuits Ouderen en Volwassenen ruim
onder de zogenaamde treeknormen. Ook de wachttijden van het circuit Kinderen
en Jeugd zijn gedaald.
Wachttijden per december 2009
Circuit
Aanmeldingswachttijd
in
aantal weken
Behandelings-
Wachttijd in
aantal weken
Kinderen en Jeugd 10 6
Ouderen 3 1
Verslavingszorg 6 8
Volwassenen 3 4
Dimence publiceert maandelijks per behandellocatie en circuit de wachttijden op
haar website. Deze wachttijden worden vervolgens ook op kiesbeter.nl
gepubliceerd, zodat cliënten inzicht hebben in de actuele wachttijden.
4.4.2 Klachten
Op grond van de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector (WKCZ), de Wet
Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) en Wet BOPZ heeft Dimence
een klachtencommissie ingesteld.
De Klachtenregelementen Algemene Procedure en Bijzondere Procedure zijn
voortgekomen uit de Landelijke Klachtenrichtlijn Gezondheid (CBO).
Tot 1 juni 2009 bestonden er drie klachtencommissies georganiseerd volgens de
rechtsvoorgangers van Dimence. Per 1 juni 2009 is er een nieuwe
klachtencommissie ingesteld voor geheel Dimence. Deze nieuwe
klachtencommissie bestaat uit juristen, psychiaters, psychologen en
ervaringsdeskundigen. De voorzitters en commissieleden zijn niet door
dienstverband of bestuurlijke activiteiten aan Dimence verbonden en fungeren
59

onafhankelijk en neutraal. De klachtencommissie heeft een ambtelijk secretaris en
secretariële ondersteuning.
Om het indienen van klachten laagdrempelig en toegankelijk te maken is Dimence
in 2009 begonnen met het aanstellen van klachtenfunctionarissen in iedere regio
en divisie.
Er is veel aandacht gericht op het verbeteren van in- en externe communicatie.
Van de informele en formele klachtenprocedures, onder andere met behulp van
intranet en internet, tot klachtenbrochures ten behoeve van patiënten, cliënten en
naastbetrokkenen.
Klachten ingediend bij de klachtencommissie
In 2009 werden vijftien klachten ingediend bij de klachtencommissie.
Hiervan werden veertien klachten in 2009 behandeld en wordt één klacht in 2010
behandeld.
Van deze veertien klachten werden zeven klachten behandeld en afgerond zonder
dat hier een zitting van de klachtencommissie benodigd was.
Van de overige zeven klachten heeft de klachtencommissie in haar zitting het
volgende bepaald:
- Één klacht is gegrond verklaard;
- Één klacht is deels gegrond verklaard;
- Drie klachten zijn ongegrond verklaard;
- Twee klachten zijn niet of deels niet ontvankelijk verklaard.
Er zijn in 2009 twaalf klachten die bij het ambtelijk secretariaat zijn
binnengekomen, in behandeling zijn genomen en niet door de klachtencommissie
zijn beoordeeld.
Het betreft klachten die:
- Overgedragen dossiers van rechtsvoorgangers van Dimence;
- Niet-ontvankelijke klachten;
- Klachten die doorverwezen zijn naar bevoegde instanties;
- Klachten in behandeling door eerste lijn-hulpverleners en/of
klachtenfunctionarissen in overeenstemming met artikel 6
Klachtenreglement Algemene Procedure;
- Op informele wijze oplossing van klachten naar tevredenheid.
60

4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers
4.5.1 Personeelsbeleid
Dimence ziet haar medewerkers als het belangrijkste kapitaal waarmee zij haar
missie en doelen wil realiseren. De medewerkers zijn degenen die zorg dragen
voor het primaire proces, de hulpverlening aan de cliënten/patiënten en algemene
diensten. Dit betreft zowel de medewerkers die direct in de hulpverlening
werkzaam zijn als die, die werkzaam zijn in de ondersteunende en leidinggevende
functies. Zonder hun betrokkenheid en inzet kan er onvoldoende actuele,
doelmatige en snelle hulpverlening worden geboden.
Dimence bevordert dit door een werk-, leer- en beloningsomgeving te scheppen
die de medewerkers in staat stelt om, binnen die doelen, zich te ontplooien en te
ontwikkelen dat zij de gevraagde taken naar behoren kunnen uitoefenen.
Medewerkers hebben tevens een eigen verantwoordelijkheid ten aanzien van de
kwaliteit van het eigen functioneren en om een bijdrage te leveren aan de
totstandkoming van bovengenoemd werk- en leerklimaat. Dimence realiseert zich
dat de medewerkers de sleutel zijn tot een succesvolle organisatie.
Het strategisch beleid van Dimence formuleert de kwantitatieve en kwalitatieve
behoeften aan menskracht voor de diverse functies en niveaus in de organisatie
(formatieplaatsenplan). De korte- en langere termijnpersoneelsbehoefte geeft hier
verder richting aan in het beleid met betrekking tot in-, door- en uitstroom van
medewerkers.
Dimence hanteert als kwaliteitsmodel het INK managementmodel. Binnen het INK
is HRM verankerd in de diverse aandachtsgebieden waarvan specifiek:
leiderschap, medewerkers en waardering door medewerkers.
HRM in de lijnorganisatie
Qua organisatievorm kiest Dimence voor een lijnorganisatie met integraal
verantwoordelijk duaal management. De lijnorganisatie wordt hierbij geadviseerd
en ondersteund door de specialisten van de dienst HRM.
Het bestuur en het management is verantwoordelijk voor het HR-management als
onderdeel van hun integrale verantwoordelijkheid. Dat wil zeggen: zij zijn
verantwoordelijk voor het optimaal benutten en ontwikkelen van de capaciteiten
van hun medewerkers. Zij zijn ook verantwoordelijk voor het zó inrichten van de
organisatie dat de strategische doelen op de beste manier bereikt kunnen worden
en medewerkers zich optimaal kunnen ontplooien.
Aan de hand van signalen en prestatie-indicatoren wordt de vinger aan de pols
van het HRM beleid gehouden. Het management wordt over het HRM-beleid
geïnformeerd door middel van organisatiebrede ken- en stuurgetallen. Ten
behoeve van het management wordt informatie over het HRM-beleid verzameld en
geanalyseerd, knelpunten gesignaleerd en over mogelijke oplossingen
geadviseerd. Ook kan het management naar aanleiding van de stuurinformatie
besluiten het beleid of de uitvoering daarvan bij te sturen.
61

Aandacht voor medewerkers
Wie in het huidige tijdperk medewerkers behandelt als „complete‟ mensen met
compleet werk, kan rekenen op positieve samenwerking, oprechte betrokkenheid
en prikkelende creativiteit.
Dimence wil voorwaarden scheppen waardoor het mogelijk is dat medewerkers
benaderd worden als „complete‟ mensen met „compleet‟ werk. Dit komt onder
andere tot uiting door medewerkers met respect te bejegenen en serieus te
nemen, het creëren van een veilige en comfortabele werkomgeving, te belonen
voor hun bijdrage, in staat stellen een zinvolle bijdrage te laten leveren waar
medewerkers achter kunnen gaan staan en waar de organisatie als geheel wat
aan heeft. In dit kader is een cultuurproject gestart dat tot doel heeft: te komen
tot een flexibele cultuur waarin er verschillen mogen zijn en het verschil juist leidt
tot eigenheid, dus kracht en daarmee productiever.
Formatieplanning en personeelsvoorziening
Er is een op basis van transparante criteria vastgesteld personeelsformatieplan,
dat een directe relatie heeft met de te realiseren productie en het vereiste
kwaliteitsniveau van die productie.
Aan het formatieplaatsenplan ligt een functiegebouw ten grondslag dat onder
meer is gebaseerd op de hoofddisciplines binnen de GGZ te weten:
- Geneeskunde;
- Gezondheidszorgpsychologie;
- Psychotherapie;
- Verpleegkunde en Verzorging (V&V);
- Vaktherapie en Vakbegeleiding (VT&VB);
en op de daarbinnen bestaande functieniveaus.
Er is een heldere verdeling van taken en verantwoordelijkheden tussen disciplines
en voor alle functies is er een passende functieomschrijving.
Het formatieplaatsenplan wordt gerealiseerd door enerzijds een adequate inzet
van de opleidingscapaciteit en van het loopbaanbeleid van de instelling, en door
anderzijds een proactieve en planmatige benadering van de arbeidsmarkt.
Aandacht voor leiderschap
Het leiderschap binnen de instelling kenmerkt zich door deskundigheid,
betrouwbaarheid, integriteit, toegankelijkheid, transparantie en doelgerichtheid.
Leidinggevenden worden aangesproken op hun sleutelrol bij het binden en boeien
van medewerkers.
Leidinggevenden worden in hun taak structureel ondersteund door een systeem
van opleiding, training, coaching en door gerichte feedback. Specifiek hiervoor is
een MD-traject gestart.
Materiële voorwaarden
Dimence hanteert een adequaat beloningsbeleid en biedt een goed pakket
arbeidsvoorwaarden, met een transparante en uniforme toepassing in de gehele
organisatie.
62

Opleidingen
Opleiding neemt binnen Dimence een dominante plaats in, omdat Dimence zich wil
profileren als opleidingsinstituut, maar ook omdat Dimence wil investeren in
professionals door middel van scholing, bijscholing en nascholing.
Deskundigheidsbevordering wordt ingezet vanuit een stimulans het beste uit de
professional naar boven te willen halen.
Instroom en doorstroom opleidingsplaatsen 2009 in fte
Opleidingsplaats Instroom Doorstroom Totaal
GZ Psycholoog 9,07 16,97 26,04
Verpleegkundig specialist 7,99 14,73 22,72
Psychiater 4,95 24,15 29,10
Klinisch psycholoog 4,89 4,46 9,35
Psychotherapeut 0,61 1,83 2,44
Totaal 27,51 62,14 89,65
Het zijn van een opleidingsinstituut draagt bij aan een goede ontwikkeling van
kennismanagement en aan het innovatieve klimaat binnen de organisatie.
Tegelijkertijd draagt het opleidingsbeleid bij aan het hebben van een goed
arbeidsmarktbeleid.
Bij- en nascholing
Medewerkers van Dimence krijgen en nemen de ruimte om te vernieuwen,
uitdagingen aan te gaan en nieuwe mogelijkheden te vinden om de zorg voor de
patiënt nog beter te maken. Voor Dimence als lerende organisatie is het een
uitdaging om een vraaggericht scholingsconcept te realiseren. Een vraaggericht
scholingsconcept houdt in dat enerzijds scholingsactiviteiten aansluiten bij het
beleid van de organisatie en anderzijds dat deze ook aansluiten bij de
ontwikkelingsbehoefte van de medewerker.
In het activiteitenscala van bij- en nascholing wordt en onderscheid gemaakt
tussen Dimencebrede scholing, welke met name voortkomt uit nieuwe
ontwikkelingen en concernbrede projecten, zorgprogrammatische scholing,
functiegerichte scholing en bekwaamheidsscholing. Dimence werkt in dat kader
steeds met een Jaarplan Bij- en Nascholing, dat in de vorm van een soort
spoorboekje uitvoering geeft aan de geplande activiteiten voor het komende jaar.
Circa 80% van alle medewerkers van Dimence nam in enigerlei vorm deel aan bij-
en nascholingen, trainingen, instructies, supervisies en intervisies.
Gedragscode
Binnen Dimence is een medezeggenschapsproject gestart voor het opstellen van
een nieuwe gedragscode voor medewerkers. Vaststelling van deze gedragscode
wordt in de loop van 2010 verwacht.
4.5.2 Kwaliteit van het werk
Medewerkertevredenheid
In 2008 is in een deel van de organisatie een medewerkertevredenheid onderzoek
(MTO) uitgevoerd. Over dit MTO is gerapporteerd aan het management. In de
overige delen van de organisatie zijn in voorgaande jaren onderzoeken naar de
63

medewerkertevredenheid gedaan. Het gemiddelde cijfer voor de
medewerkertevredenheid wat representatief is voor de gehele organisatie is 7,1.
Een volgend MTO voor de gehele Dimence organisatie is voorzien voor 2010.
Arbobeleid
Dimence voert een passend Arbobeleid, gericht op de veiligheid, gezondheid en
het welbevinden van de medewerkers. Er is gerichte aandacht voor het realiseren
van een goed werkklimaat en goede samenwerkingsverhoudingen, onder andere
door het bevorderen van open werkoverleg en door expliciete aandacht voor het
functioneren van de medewerker.
Dimence heeft hiervoor de volgende functies en taken structureel ingericht:
- Risico Inventarisatie & Evaluatie;
- Verzuimbegeleiding (streefgetal niet meer dan 4,2%);
- Klachtenregeling;
- Vertrouwenspersoon grensoverschrijdend gedrag;
- Melding bedrijfsincidenten;
- Melding bedrijfsongevallen;
- Werkplekonderzoek;
- Bedrijfshulpverlening (BHV).
Exit gesprekken
Medewerkers die uit dienst treden worden uitgenodigd voor deelname aan een
exitgesprek. Daarnaast heeft een aantal van deze medewerkers een vragenlijst
ingevuld. De informatie uit deze gesprekken en uit de vragenlijsten geeft inzicht in
tal van zaken die betrekking hebben op de kwaliteit van het werk. De gegevens
kunnen niet worden gebruikt om conclusies te trekken over de kwaliteit van het
werk, maar worden wel gebruikt om verbeteringen door te voeren.
Kwaliteitsontwikkeling
Dimence voert actief beleid op kwaliteitsontwikkeling van medewerkers. Om deze
kwaliteitsontwikkeling te kunnen garanderen stelt Dimence zichzelf de volgende
eisen:
- Dimence is een erkende opleidingsinstelling voor alle GGZ- beroepen binnen
de CONO-beroepenstructuur;
- Er is een jaarlijks bij- en nascholingsplan voor alle organisatorische
eenheden;
- Het instellingsbudget voor bij- en nascholing, exclusief BIG-opleidingen,
AMS regeling en inclusief verletkosten, kent een streefgetal van 4% van de
bruto loonsom;
- De medewerker heeft zowel het recht als de plicht te investeren in het op
peil houden en vergroten van zijn deskundigheid. De organisatie schept
hiertoe aantoonbaar randvoorwaarden, zowel via het aanbieden van bij- en
nascholing als via het creëren van mogelijkheden voor kennisuitwisseling
binnen het werk, zoals het organiseren van vakinhoudelijke besprekingen of
intervisie.
64

Personeelsgegevens 2009
In onderstaande tabellen worden cijfers gegeven over de samenstelling van het
personeelsbestand in leeftijd en geslacht, instroom en uitstroom, en
ziekteverzuim.
Aantal personeelsleden per 31 december 2009
Leeftijds-
categorie
Geslacht 0-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-> Totaal
Man 26 80 123 202 102 66 599
Vrouw 209 384 410 504 212 73 1.792
Totaal 235 464 533 706 314 139 2.391
Instroom en uitstroom personeel in 2009
Verloop personeel in verslagjaar Aantal
personeelsleden
Aantal fte
Instroom personeel in loondienst totale concern 530 273,36
Waarvan personeel WTZi-zorg (schatting) 522 268,61
Uitstroom personeel in loondienst totale concern 290 113,60
Waarvan personeel WTZi-zorg (schatting) 286 111,52
Van de 530 personen die instroomden waren er 177 personen met een 0-uren
contract. Van de 290 personen die uitstroomden waren er 135 met een 0-uren
contract. Omdat in de berekening van fte‟s van de contractbasis wordt uitgegaan,
is dit niet terug te zien in de aantallen instroom en uitstroom in fte‟s.
Ziekteverzuim exclusief zwangerschapsverlof
Verzuim Percentage
Verzuim totaal personeel in loondienst 4,28
Verzuim personeel WTZi-zorg (schatting) 4,31
Het ziekteverzuim van de Gezondheids- en welzijnszorg in 2009 is 5,2% volgens
voorlopige cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het ziekteverzuim
bij Dimence ligt hier met 4,3% ruim onder.
65

4.6 Samenleving
Dimence is niet alleen onderdeel van de samenleving, maar voelt zich ook
verantwoordelijk voor wat er gebeurt in die samenleving en voor de bijdrage die
we hieraan vanuit onze competenties kunnen leveren. Dimence heeft veel
expertise op relevante maatschappelijke thema‟s, en zetten deze graag en goed in
ter bevordering van de geestelijke gezondheid van de bevolking. Dimence is
hierbij gericht op duurzaamheid in onze keuzes en bijdragen. Dimence is een
betrouwbare partner met de wil om te investeren in de langetermijneffecten van
lokaal gezondheidsbeleid.
4.6.1 Preventie van o.a. huiselijk geweld
Al vele jaren is preventie van en hulpverlening bij seksueel en huiselijk geweld een
belangrijk aandachtsterrein. Vanuit het gegeven dat meer dan 50% van de
mensen met ernstige psychische klachten een achtergrond hebben van
verwaarlozing, seksueel misbruik of ander geweld, is te constateren hoezeer dit
gegeven van invloed is op het ontstaan van ernstige psychische klachten. In de
ketenaanpak heeft Dimence een belangrijke taak te vervullen ten behoeve van
een sluitende aanpak voor alle bij seksueel en huiselijk geweld betrokken
personen en instellingen.
Naast huiselijk geweld is Dimence actief met tal van andere preventieve projecten
en interventies. Zo zijn we koploper in ondersteuning bij en preventieve
interventies in de moeder-baby-relatie.
4.6.2 Maatschappelijke opvang en verslavingszorg
Dimence investeert wat de openbare geestelijke gezondheidszorg betreft in
activiteiten op het gebied van bemoeizorg. In de optiek van Dimence is er binnen
de OGGZ een aparte doelgroep, bestaande uit personen met psychiatrische
symptomatologie, die op grond van hun problematiek moeilijk de weg naar de
hulpverlening kunnen vinden en in toenemende mate verwaarlozing en
maatschappelijke teloorgang vertonen. Dimence zet zich er voor in meer aandacht
voor deze groep te krijgen, omdat deze groep in de huidige invulling van
maatschappelijke opvang en ambulante verslavingszorg niet optimaal wordt
bereikt. Dimence kent verschillende voorzieningen voor deze doelgroep.
Daarnaast kent Dimence een hoog gespecialiseerde unit voor verslavingszorg en
mensen met een dubbeldiagnose. Deze unit ontwikkelt zich tot landelijk erkend
expertisecentrum.
4.6.3 GGZ in de buurt en in de huisartsenpraktijken
Dimence heeft 50 locaties. In een aantal van deze locaties wonen cliënten van
Dimence; tijdelijk, langerdurend, soms permanent. Veel van deze adressen
bevinden zich in gewone woonwijken. Er zijn ook adressen in buurten en
woonwijken, waar activiteitencentra zijn gevestigd. Dimence vindt een goede
verstandhouding met de buurt of wijk erg belangrijk. Daarom worden
kennismakingsbijeenkomsten en bezoekmogelijkheden georganiseerd.
In de afgelopen jaren heeft Dimence ook veel geïnvesteerd om de zorg in de
huisartsenpraktijken te kunnen blijven geven zoals dat al jaren gebeurd. Over de
ontwikkelingen op dit gebied is meer te lezen in paragraaf 4.2.2 Bouwen aan
inhoudelijke kwaliteit van zorg.
66

4.6.4 Assertive Community Treatment
De afgelopen jaren heeft Dimence zo goed als mogelijk aan de behandelvorm
Assertive Community Treatment (ACT) vorm en inhoud gegeven, ook al waren de
financiële middelen die hiervoor beschikbaar zijn gesteld niet toereikend.
ACT is een vorm van bemoeizorg voor psychiatrische patiënten die kampen met
psychotische problemen. De teams zoeken deze patiënten - veelal zorgmijders -
actief, vaak thuis, op en proberen hen ertoe te bewegen zich te laten behandelen
bij een ggz-instelling. Indien nodig kunnen zij de patiënten ook thuis behandelen.
Dimence vindt in essentie dat de problematiek die met ACT wordt aangepakt in de
GGZ thuishoort. Partijen dienen dan ook samen te werken en kunnen, wanneer
men tenminste de hulp wil bieden die het meest passend is, niet zonder elkaar. Er
moet naadloos kunnen worden doorverwezen. Het gaat om het ontschotten van de
keten. In de keten werkt daarom Dimence samen met Tactus, RIBW Groep
Overijssel en Leger des Heils aan ACT.
4.6.5 Vrijwilligers
Dimence maakte in 2009 dankbaar gebruik gemaakt van meer dan 100
vrijwilligers. De activiteiten van de vrijwilligers zijn divers en verschillen van het
begeleiden bij activiteiten in de dagactiviteitencentra, het halen en brengen van
patiënten ten behoeve van het bijwonen van kerkdiensten tot het bezoeken van
opgenomen patiënten. Op basis van het nieuwe vrijwilligersbeleid, dat in 2008
door een werkgroep is ontwikkeld, is in 2009 uit drie oude vrijwilligersorganisaties
één nieuwe vrijwilligersorganisatie voor Dimence ontstaan.
4.6.6 Duurzaam ondernemen
Bij het inkopen van materialen en bij de verwerking van afval en overtollige
materialen houdt Dimence rekening met milieuaspecten.
Ook bij de aanschaf van duurzame goederen neemt Dimence het maatschappelijk
verantwoord ondernemen mee in de keuze. Het maakt onderdeel uit van de vaste
selectie en gunningcriteria. Zo zijn bijvoorbeeld de recent aangeschafte
vrachtwagens voorzien van roetfilters en voldoen ze aan de Euro 5 norm, de koffie
is duurzaam geproduceerd en het kopieerpapier is voorzien van het FSC
keurmerk.
67

4.7 Financieel beleid
In 2009 is het positieve resultaat van 3,3 miljoen Euro beduidend hoger dan
begroot, en ook hoger dan het positieve resultaat van 2008 ad 1 miljoen Euro.
Financiële resultaten (in Euro’s)
2009 2008
Baten 143.897.231 130.214.348
Lasten 130.253.066 119.228.124
Resultaat voor afschrijving 13.644.165 10.986.225
Afschrijving 6.744.233 7.448.046
Rente -/- 3.545.508 -/- 2.566.604
Resultaat voor resultaatsbestemming 3.354.424 971.575
Door het positieve resultaat is het Eigen Vermogen met € 3.354.424 toegenomen.
De toename van de Reserve Aanvaardbare Kosten is € 4.145.671. Deze toename
is hoger dan het resultaat doordat er toevoegingen vanuit de
bestemmingsreserves zijn gedaan ad € 887.178. Daarnaast gaat het positieve
resultaat van De Kern naar het niet collectief gefinancierd vermogen. Het niet
collectief gefinancierd vermogen is met € 95.931 toegenomen.
Onderstaande ratio‟s geven inzicht in de financiële resultaten en balansinformatie.
Ratio’s
2009 2008
Resultaatratio 2,33 0,75
Solvabiliteit (Eigen Vermogen / balanstotaal ratio) 15,4 12,8
Solvabiliteit (Eigen Vermogen / totaal opbrengsten) 16,7 15,9
Liquiditeit (Vlottende Activa/Kort Vreemd Vermogen) 0,69 0,59
Gemiddelde personeelskosten per fte
(personeel in loondienst exclusief De Kern)
€ 57.537 € 55.135
Opbrengst wettelijk budget per fte (personeel in loondienst) € 78.053 € 74.259
Zowel de resultaatratio, de solvabiliteitsratio‟s en de liquiditeitsratio laten een
positieve ontwikkeling zien van de financiële situatie van Dimence.
Personeel
De gemiddelde personeelskosten per fte (personeel in loondienst exclusief De
Kern) zijn in 2009 toegenomen van € 55.135 naar € 57.537. Een bedrag ad € 900
is hiervan te verklaren door de verhoging als gevolg van CAO-afspraken. Deze
gemiddelde personeelskosten zijn gestegen met 4,4%, terwijl de opbrengst
wettelijk budget per fte zijn gestegen met 5,1%.
De post personeel niet in loondienst is in 2009 gedaald met € 345.704. In 2009
hebben meerdere projecten gespeeld, zoals invoering Elektronisch Patiënten
Dossier USER, waarop meerdere personeelsleden die niet in loondienst ingezet
zijn.
Investeringen
Dimence kent veel lopende maar ook toekomstige nieuwbouwprojecten. In 2009
zijn in gebruik genomen drie nieuwbouwlocaties in Zwolle en het volledig
gerestaureerde pand aan de Bagijnestraat in Deventer. Deze nieuwbouwprojecten
68

zijn in 2009 ook financieel afgewikkeld. In 2009 is in totaliteit 15 miljoen Euro
geïnvesteerd in vaste activa.
De eerstvolgende nieuwbouwprojecten betreffen de nieuwbouw Ortho
Psychiatrische Woonvorm (OPW) op het terrein Brinkgreven in Deventer (planning
oplevering in 2013) en de vervangende nieuwbouw in het Westerdokgebied te
Almelo (planning oplevering in 2015).
De regelgeving rondom zorginstellingen is nog steeds volop in beweging en vaak
nog onduidelijk. Zo beïnvloedt de ontwikkelingen rondom de invoering van de
normatieve huisvestingscomponent geïntegreerd in zorgzwaartepakketten op een
sterke wijze de besluitvorming rondom investeringen in vastgoed binnen Dimence.
Business cases worden opgesteld voor de berekeningen van de financiële
haalbaarheid van de diverse projecten. In deze business cases zijn scenario‟s
uitgewerkt met verschillende integrale ZZP-tarieven om de gevolgen van de
veranderende regelgeving voor Dimence zo goed mogelijk inzichtelijk te maken.
Tevens heeft er in 2009 een vastgoedanalyse plaatsgevonden waarbij onder
andere is geanalyseerd in hoeverre de vastgoedplannen nu en in de toekomst
kunnen worden bekostigd.
Gezien het grote belang van (investeringen in) vastgoed binnen Dimence is in
2009 een bouwcontroller aangetrokken. Behalve het berekenen van de financiële
haalbaarheid van projecten is het ook de taak van de bouwcontroller financiële
eindverantwoordingen op te stellen, het ontwikkelen van meerjarenramingen en
het bewaken van budgetten van bouw- en renovatieprojecten.
Financiering
De mutatie in geldmiddelen in 2009 bedroeg 11,1 miljoen Euro. Dit saldo wordt
beïnvloed doordat in 2009 twee leningen zijn afgesloten ad 20 miljoen Euro. De
leningen zijn afgesloten om de nieuwbouwprojecten die in 2009 gereed gekomen
zijn te financieren.
De Rabobank is in 2009 de huisbankier. Het totale saldo in rekening courant is in
2009 gedaald. Als kredietruimte is op rekening courant 25 miljoen Euro en 11
miljoen Euro specifiek voor bouwkrediet beschikbaar gesteld. In 2009 hebben wij
tijdelijk 1,1% verhoging van de basisrente berekend gekregen in verband met de
uitzonderlijke situatie op de financiële markten. Per saldo was in 2009 het
berekende rentepercentage laag in verband met de lage Euriborstand. De
„normale‟ opslag op de Euribor bedroeg in 2009 0,8%. Deze opslag wordt per 1
januari 2010 verhoogd met 0,25% tot 1,05%.
In 2010 zal het rekening courant krediet tijdelijk verhoogd worden tot 29 miljoen
Euro. Per 1 augustus zal het krediet weer teruggebracht worden tot 25 miljoen
Euro. Het bouwkrediet, wat momenteel in rekening courant is verstrekt, zal
omgezet worden in een langlopende lening.
Wettelijk budget
Begin 2009 zijn de budgetten voor 2009 bekend geworden, waarbij de
onderhandelingen hiervoor hoofdzakelijk met Achmea en Salland verzekeringen
plaats vinden. Tevens zijn UVIT en Menzis als onderhandelingspartijen aanwezig.
Bij Achmea was er in eerste instantie sprake van een voorwaardelijk en
onvoorwaardelijk deel van het budget. Het onvoorwaardelijke deel is in maart
2009 toegekend. Het voorwaardelijke deel, dat afhankelijk is van prestaties op
bepaalde onderdelen, is in september volledig toegekend. Daarnaast heeft
Dimence bij Salland verzekeringen in de herschikkingronde van september nog
budget toegekend gekregen. In 2009 is de productieafspraak grotendeels
69

gerealiseerd. Wel bleek, dat er sprake was van overproductie bij de AWBZ, waarbij
dit tot onderproductie op de zorgverzekeringswet heeft geleid. Dit wordt
veroorzaakt door de historische splitsing van budgetten tussen de
zorgverzekeringswet en de AWBZ.
Het wettelijk budget is toegenomen als gevolg van hogere productieafspraken ten
opzichte van 2008, namelijk een verhoging met 5,1 miljoen Euro. Daarnaast is er
een verhoging van de index geweest ad 3,4 miljoen Euro.
In 2009 zijn de nacalculaties voor de AWBZ-sector tot en met 2008 afgerond.
Voor de zorgverzekeringswet moet een deel van 2008 nog afgerond worden.
Per saldo heeft de verwerking van de nacalculaties een positief resultaat
opgeleverd. De herallocatie van de AWBZ heeft voor Dimence een positief effect
ad € 354.490.
WMO subsidies
In 2009 zijn met diverse gemeenten subsidietoekenningen in het kader van de
WMO afgesproken. Dit betreft onder meer de volgende toekenningen:
Ontvangen subsidies uit de WMO (in Euro’s)
Subsidie Bedrag
Dimence - Gemeente Almelo – OGGZ 204.030
Dimence - Gemeente Almelo – Collectieve Preventie 47.589
Dimence - Gemeente Dalfsen 13.495
Dimence - Gemeente Deventer – OGGZ 449.157
Dimence - Gemeente Deventer – Collectieve Preventie 59.000
Dimence - Gemeente Elburg 6.432
Dimence - Gemeente Hardenberg 30.658
Dimence - Gemeente Hattem 6.462
Dimence - Gemeente Hellendoorn 19.154
Dimence - Gemeente Kampen 28.610
Dimence - Gemeente Lochem 8.667
Dimence - Gemeente Olst – Wijhe 9.212
Dimence - Gemeente Ommen 9.013
Dimence - Gemeente Raalte 19.661
Dimence - Gemeente Rijssen – Holten 19.500
Dimence - Gemeente Staphorst 7.996
Dimence - Gemeente Steenwijkerland 23.343
Dimence - Gemeente Tubbergen 8.891
Dimence - Gemeente Twenterand 17.660
Dimence - Gemeente Voorst 12.600
Dimence - Gemeente Wierden 11.556
Dimence - Gemeente Zutphen 28.907
Dimence - Gemeente Zwartewaterland 11.068
Dimence - Gemeente Zwolle – OGGZ 227.784
Dimence - Gemeente Zwolle – Collectieve Preventie 90.640
De Kern - Gemeente Zwolle 2.031.427
De Kern - Gemeente Zwartewaterland 217.272
De Kern - Gemeente Kampen 615.944
Bestemmingsreserves per 31 december 2009
In 2008 waren enkele bestemmingsreserves gevormd. Deze bestemmingsreserves
zijn in 2009 gemuteerd. In de hierna volgende tabel is de stand van de
bestemmingsreserves per 31 december 2009 vermeld. De bestemmingsreserve
70

R&D fonds is gevormd om R&D projecten hieruit te kunnen bekostigen, waarbij dit
niet ten laste van de normale bedrijfsvoering gaat. Enkele R&D projecten die in
2009 als R&D projecten zijn gefinancierd zijn bijvoorbeeld E-Mental Health,
inrichting Specialistische centra, promotieonderzoeken en project POH-GGZ.
Bestemmingsreserves in euro’s per 31 december 2009
Bestemmingsreserves Bedrag
Egalisatiereserve afschrijvingen 3.121.840
Reserve implementatie USER 190.486
Reserve automatisering 2.299.276
Reserve R&D fonds 1.881.991
Vooruitzichten 2010
In 2010 is een korting in verband met overheidsmaatregelen van toepassing ad
3,7%. Voor totaal Dimence is dit een korting ad 3,3 miljoen Euro.
Bij de zorginkoop van 2010 is gebleken, dat wij nog geen gebruik hebben kunnen
maken van groeiruimte, waardoor per saldo het budget van 2010 lager is dan het
budget van 2009. De begroting voor 2010 is sluitend. Wel zal van de organisatie
gevraagd worden om taakstellingen te realiseren. Binnen de organisatie wordt er
actief op gestuurd om de taakstellingen te realiseren.
Halverwege 2009 werd de uitvoeringstoets van de NZa bekend, waarbij de
voornemens bekend zijn gemaakt om organisaties in de GGZ vanaf 2011 af te
rekenen op basis van DBC‟s. Tot die tijd wordt Dimence nog financieel afgerekend
op de contacten- en verrichtingenregistratie. De facturatie van de DBC‟s is
financieringsmiddel. In de uitvoeringstoets is in eerste instantie sprake van een
vangnetconstructie, waarbij het huidige registratiemodel komt te vervallen.
Dit onderwerp is echter na de val van het kabinet begin 2010 als controversieel
bestempeld, waardoor het onduidelijk is of dit doorgang zal vinden.
Momenteel zijn de DBC-opbrengsten in totaliteit nog lager dan de
budgetopbrengsten die Dimence vanuit de contacten- en verrichtingenregistratie
ontvangt. Het volledig registreren van de contacttijd, zowel indirecte tijd als
directe tijd heeft binnen de organisatie veel aandacht. Het verhogen van de
productiviteit heeft veel aandacht, om te zorgen dat in 2011 aan de nieuwe
bekostigingswijze wordt voldaan. Eind 2009 zijn gouden regels opgesteld, die als
leidraad dient om binnen de organisatie op productie te kunnen sturen.
Toekomstbestendig Dimence
De geestelijke gezondheidszorg staat de komende jaren voor een grote uitdaging.
De minister van VWS heeft voor de GGZ sector voor het jaar 2010 een korting op
het budget opgelegd van 3,7%. Daarnaast krijgt Dimence in 2010 te maken met
het ZZP-herallocatietraject en mogelijk vanaf 2011 met de nieuwe
kapitaalslastenfinanciering. De aangekondigde bezuinigingen voor de jaren 2011
en verder zijn nog niet concreet en worden vastgesteld in de loop van 2010. Het is
daarbij niet ondenkbaar dat het hier gaat om bezuinigingen in de orde van grote
van 20% van de kosten van de gezondheidszorg.
Om deze ontwikkelingen het hoofd te bieden is in 2009 een taskforce opgericht die
zal uitwerken hoe Dimence toekomstbestendig kan blijven. De taskforce zal vanuit
interne en externe analyse de mogelijke scenario‟s beschrijven, en advies afgeven
over de mogelijke oplossingen hierop. Hierbij zal continue worden bekeken wat de
consequenties zijn voor de cliënten/patiënten, de medewerkers, de bedrijfsvoering
en de omgeving.
71

Hoofdstuk 5
Jaarrekening
5 Jaarrekening
Resultaatgerichtheid betekent
dat we er alles aan doen om het
best haalbare te bereiken voor
cliënten en patiënten.
Bijlage 2 Prestatie-indicatoren kwaliteit van
zorg
72

Geconsolideerde
jaarrekening 2009
Stichting Dimence
73

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
INHOUDSOPGAVE Pagina
5.1 Jaarrekening 2009 75
5.1.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2009 76
5.1.2 Geconsolideerde resultatenrekening over 2009 77
5.1.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2009 78
5.1.4 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 79
5.1.5 Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2009 82
5.1.6 Mutatieoverzicht materiële vaste activa/(financiële vaste activa) 93
5.1.7 Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereedgekomen projecten 98
5.1.8 Overzicht langlopende schulden ultimo 2009 99
5.1.9 Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening over 2009 100
5.2 Overige gegevens 108
5.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening 109
5.2.2 Resultaatbestemming 109
5.2.3 Gebeurtenissen na balansdatum 109
5.2.4 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders 109
5.2.5 Accountantsverklaring 110
74

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1 JAARREKENING
75

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1 GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
5.1.1 GECONSOLIDEERDE BALANS 2009
(na resultaatsbestemming)
ACTIVA
Vaste activa
Ref. 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Immateriële vaste activa 1 0 254.712
Materiële vaste activa 2 114.060.783 110.492.409
Financiële vaste activa 3 258.943 293.631
Totaal vaste activa 114.319.726 111.040.752
Vlottende activa
Voorraden 4 146.987 129.667
Onderhanden werk uit hoofde van DBC's 5 23.895.939 19.172.840
Vorderingen en overlopende activa 6 9.852.364 10.597.692
Vorderingen uit hoofde van financieringstekort 7 7.545.329 15.483.790
Effecten 8 44.484 47.736
Liquide middelen 9 447.107 5.053.837
Totaal vlottende activa 41.932.210 50.485.562
Totaal activa 156.251.936 161.526.314
Ref. 31-dec-09 31-dec-08
PASSIVA € €
Eigen vermogen 10
Kapitaal 1.605.517 1.605.517
Collectief gefinancierd gebonden vermogen 21.150.311 17.891.818
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen 1.259.291 1.163.360
Totaal eigen vermogen 24.015.119 20.660.695
Voorzieningen 11 3.495.553 3.346.533
Langlopende schulden 12 67.875.646 51.797.656
Kortlopende schulden
Schulden uit hoofde van financieringsoverschot 7 0 0
Kortlopende schulden en overlopende passiva 13 60.865.618 85.721.430
Totaal Passiva 156.251.936 161.526.314
76

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.2 GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING 2009
BEDRIJFSOPBRENGSTEN:
Ref. 2009 2008
€ €
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie 15 127.758.109 115.844.013
Niet gebudgetteerde zorgprestaties 16 1.029.259 766.664
Omzet B-segment 17 0 0
Overige bedrijfsopbrengsten 18 15.109.863 13.603.671
Som der bedrijfsopbrengsten 143.897.231 130.214.348
BEDRIJFSLASTEN:
Personeelskosten 19 99.630.230 91.364.139
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa 20 6.744.233 7.448.046
Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa 21 0 0
Overige bedrijfskosten 22 30.622.836 27.863.985
Som der bedrijfslasten 136.997.299 126.676.170
BEDRIJFSRESULTAAT 6.899.932 3.538.179
Financiële baten en lasten 23 -3.545.508 -2.566.604
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING 3.354.424 971.575
Buitengewone baten en lasten 24 0 0
RESULTAAT BOEKJAAR 3.354.424 971.575
RESULTAATBESTEMMING
Het resultaat is als volgt verdeeld: 2009 2008
€ €
Toevoeging/onttrekking:
Reserve aanvaardbare kosten 4.145.671 1.180.732
Bestemmingsreserve egalisatie afschrijvingen -611.694 -317.351
Bestemmingsreserve User -9.514 0
Reserve inventaris -452.340 0
Reserve automatisering -128.743 0
Reserve huisvesting -86.745 0
Reserve R&D fonds 401.858 0
Overige reserves (De Kern) 95.931 108.194
77
3.354.424 971.575

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.3 GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT
Kasstroom uit operationele activiteiten
Ref. 2009 2008
€ € € €
Bedrijfsresultaat 6.899.932 3.538.179
Aanpassingen voor:
- afschrijvingen 6.744.233 7.236.480
- mutaties egalisatierekeningen 0 1.000
- mutaties voorzieningen 149.020 322.367
6.893.254 7.559.847
Veranderingen in vlottende middelen:
- voorraden -17.320 95.727
- onderhanden werk DBC's -4.723.099 -19.172.840
- vorderingen 745.328 -5.852.121
- effecten 3.252 -8.028
- vorderingen/schulden uit hoofde van
financieringstekort respectievelijk -overschot 7.938.461 -21.464.132
- vooruitontvangen bedragen, verkoop locatie Raalte 0 0
- kortlopende schulden (excl. schulden aan
kredietinstellingen) -9.760.406 5.203.140
-5.813.783 -41.198.253
Kasstroom uit bedrijfsoperaties 7.979.402 -30.100.228
Ontvangen interest 444.360 105.798
Betaalde interest -3.989.868 -2.672.402
Buitengewoon resultaat 0 0
-3.545.508 -2.566.604
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten 4.433.894 -32.666.831
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Investeringen materiële vaste activa -65.907.735 -35.026.540
Desinvesteringen materiële vaste activa 55.595.128 887.115
Investeringen immateriële vaste activa 0 -62.000
Desinvesteringen immateriële vaste activa 254.712 0
Investeringen deelnemingen en/of
samenwerkingsverbanden 41.254 0
Mutatie leningen u/g 0 0
Overige investeringen in financiële vaste activa -6.566 110.000
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten -10.023.207 -34.091.425
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Nieuw opgenomen leningen 20.000.000 24.080.000
Aflossing langlopende schulden -3.276.076 -2.919.882
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten 16.723.924 21.160.118
Mutatie geldmiddelen 11.134.611 -45.598.138
Bij het opstellen van het kasstroomoverzicht is gebruik gemaakt van de indirecte methode.
78

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
5.1.4.1 Algemeen
Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi en de stellige
uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.
Vergelijking met voorgaand jaar
De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar.
Vergelijkende cijfers zijn aangepast.
Consolidatie
In de geconsolideerde jaarrekening zijn opgenomen de Stichting Dimence en de Stichting Maatschappelijke
Dienstverlening De Kern die tot de groep behoren.
5.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva
Activa en passiva
Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de historische kostprijs, vervaardigingswaarde
of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen
de historische kostprijs. Toelichtingen op posten in de balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn in
de jaarrekening genummerd.
Immateriële en materiële vaste activa
De immateriële en materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de historische kostprijs,
vervaardigingswaarde of de actuele waarde onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve
bijzondere waardeverminderingen. WTZi-vergunningsplichtige vaste activa worden gewaardeerd tegen de
laagste van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs en het goedgekeurde investeringsbedrag. Het meerdere
boven het goedgekeurde investeringsbedrag wordt ten laste van de resultatenrekening gebracht.
Voor WTZi-vergunningsplichtige vaste activa, instandhoudingen en WMG-gefinancierde vaste activa waarvoor
in de bekostigingssystematiek geen substitutievrijheid bestaat binnen het verkregen budget, is de
afschrijvingsperiode gelijk aan de in de bekostigingssystematiek voorgeschreven afschrijvingstermijnen.
Voor die vaste activa waarvoor binnen de bekostigingssystematiek of de verkregen subsidie substitutievrijheid
bestaat, zijn de afschrijvingstermijnen gebaseerd op de economische levensduur.
De bekostiging van kapitaallasten van het vastgoed van zorginstellingen wordt aangepast. Het bouwregime is
vervallen met ingang van 2009 en meer en meer is sprake van integrale tarieven voor geleverde prestaties. De
kapitaallasten van het voorheen vergunningplichtig WTZi vastgoed van zorginstellingen (afschrijvingen en
genormeerde rente) worden thans nog op nacalculatiebasis vergoed.
De overheid heeft het voornemen om met ingang van 2011 ten aanzien van de intramurale zorg de bekostiging
van de kapitaallasten aan te passen. In de nieuwe bekostigingssystematiek zullen deze lasten opgenomen
worden in de tarieven voor de te leveren zorgprestaties en daarmee afhankelijk zijn van de productie en de
prijsontwikkeling. De consequentie is dat risico wordt gelopen ten aanzien van het kunnen realiseren
(terugverdienen) van de boekwaarde van investeringen in vastgoed, bijvoorbeeld bij leegstand, en dat de
waardering van het vastgoed naar beneden moet worden bijgesteld.
Zowel de hoogte als de methode van de toekomstige bekostiging, en de overgangsregeling zijn nog afhankelijk
van definitieve (politieke) besluitvorming die medio 2010 wordt verwacht. De aanpassing van de bekostiging
zou een substantieel (nadelig) effect kunnen hebben op de realiseerbare boekwaarde waarvan de omvang
sterk wordt beïnvloed door de besluitvorming over de toekomstige bekostiging en de overgangsregeling.
De instelling stelt zich op het standpunt dat de in het verleden verkregen rechten tot nacalculatie, bij de
overgang dienen te leiden tot een adequate afrekening van eventuele nadelige gevolgen en verwacht dat de
overheid hiervoor een passende regeling zal treffen. Daarom is de boekwaarde niet neerwaarts aangepast.
79

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
Financiële vaste activa
Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden
uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in
ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De
nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor
deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt
uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een
deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Deelnemingen
waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs.
Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde;
afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening.
Voorraden
Voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs.
Onderhanden werk DBC's
Het onderhanden werk uit hoofde van DBC's wordt bij intramuraal gewaardeerd tegen de kostprijs en bij
extramuraal tegen de voorgeschreven prijzen volgens de richtlijnen. De productie van het onderhanden werk is
bepaald door de openstaande verrichtingen te koppelen aan de DBC's die ultimo boekjaar openstonden.
Vorderingen
Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen
op grond van verwachte oninbaarheid.
Effecten
Effecten opgenomen onder vlottende activa worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Deze effecten worden
aangemerkt als zijnde aangehouden voor handelsdoeleinden. Waardeveranderingen van deze effecten worden
verwerkt in de resultatenrekening. Indien de marktwaarde van effecten niet betrouwbaar kan worden
vastgesteld vindt waardering plaats tegen de actuele waarde.
Liquide middelen
Liquide middelen bestaan uit kas- en banktegoeden met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekeningcourantschulden
bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende
schulden.
80

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
Voorzieningen (algemeen)
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum
bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op
betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de
bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden
gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de
verplichtingen af te wikkelen.
Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als
een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij
de afwikkeling van de verplichting.
Toelichting van de grondslagen voor waardering van de voorziening zijn:
- Voor uitgaven voor groot onderhoud wordt een voorziening gevormd om deze lasten gelijkmatig te verdelen
over een aantal boekjaren. De dotatie is gebaseerd op het te verwachten achterstallig onderhoud.
- De jubileumvoorziening is gevormd in 2005 volgens de wettelijke bepalingen. Deze verplichting wordt
gevormd voor toekomstige verplichtingen in verband met jubilea van medewerkers. Dit wordt bepaald aan de
hand van de verwachte vertrekkans van medewerkers.
- Bij de voorziening langdurig zieken is rekening gehouden met de kosten voor medewerkers die gedurende het
resterende dienstverband naar verwachting niet zullen herstellen.
- De voorziening levensfasebudget is in 2009 opgenomen. Deze voorziening is gebaseerd op de nieuwe CAO
voor 2009-2011.
Algemeen
Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met
inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen.
De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van
historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als
deze gerealiseerd zijn.
Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn
geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend.
Pensioenen
Stichting Dimence heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking
komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen welke afhankelijk is
van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn.
Stichting Dimence heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij
Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Stichting Dimence
heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en heeft alleen de
verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.
81

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
ACTIVA
1. Immateriële vaste activa
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Overige 0 254.712
Totaal immateriële vaste activa 0 254.712
Het verloop van de immateriële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven : 31-dec-09 2008
€ €
Boekwaarde per 1 januari 254.712 199.722
Bij: investeringen 0 62.000
Af: afschrijvingen 0 7.010
Af: desinvesteringen 254.712 0
Boekwaarde per 31 december 0 254.712
Cumulatieve afschrijvingen 0 34.237
Toelichting:
In 2009 zijn de emissie- en leningskosten volledig afgeboekt, omdat dit bij twee van de drie fusiepartners in het verleden ook zo is
verwerkt.
Voor een nadere specificatie van het verloop van de immateriële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het
mutatieoverzicht onder 6.1.6.
2. Materiële vaste activa
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Bedrijfsgebouwen en terreinen 66.881.500 37.801.241
Machines en installaties 2.684.021 1.144.692
Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting 41.464.839 26.973.194
Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa 3.030.423 44.444.539
Niet aan het bedrijfsproces dienstbare materiële activa 0 128.743
Totaal materiële vaste activa 114.060.783 110.492.409
Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven : 31-dec-09 2008
€ €
Boekwaarde per 1 januari 110.492.409 83.794.020
Bij: investeringen 65.907.735 35.026.540
Bij: herwaarderingen 0 0
Af: afschrijvingen 6.744.233 7.441.036
Af: terugname geheel afgeschreven activa 0 0
Af: desinvesteringen 55.595.128 887.115
Boekwaarde per 31 december 114.060.783 110.492.409
Cumulatieve herwaarderingen 0 0
Cumulatieve afschrijvingen 31.169.198 47.698.662
82

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
ACTIVA
2. Materiële vaste activa (vervolg)
Toelichting:
Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het
mutatieoverzicht onder 6.1.6. In toelichting 6.1.7 zijn overzichten opgenomen voor de onderhanden en gereedgekomen projecten.
Er is een daling in de onderhanden projecten en daartegenover een stijging in de aanloopkosten, terreinvoorzieningen, gebouwen en
trekkingsrechten. Deze daling en stijging hebben beide te maken met het gereedkomen van de nieuwbouw van de Eerdelaan, Dr.
van Thienenweg en Grasdorpstraat in 2009.
Op grond van externe analyse van de werkelijke waarde van de activa in relatie tot de boekwaarde en inzake afstemming met de
externe partij mede vastgesteld dat er geen sprake is van een impairment vraagstuk inzake activa binnen Dimence.
Dimence heeft ervoor gekozen om in 2009 de materiële vaste activa tegen de historische kostprijs te waarderen.
3. Financiële vaste activa
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Deelnemingen 68.746 110.000
Overige vorderingen 66.686 51.686
Aanloopkosten 123.511 131.945
Totaal financiële vaste activa 258.943 293.631
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt :
€ €
Boekwaarde per 1 januari 2009 293.631
Bij: kapitaalstorting 35.000
Af: waardeverminderingen 61.254
Af: afschrijving aanloopkosten 8.434
Bij: investering aanloopkosten 0
Boekwaarde per 31 december 2009 258.943
Toelichting:
De deelneming in SynQuest B.V. is gecorrigeerd voor het deel dat Dimence heeft in het negatieve resultaat over 2008. Daarnaast is
er in 2009 een storting van aandelen ad € 20.000 gedaan in Trajectzorg B.V. De dotatie bij overige vorderingen bestaat uit een
lening aan Sciencia, welke in 2008 gepresenteerd stond onder de post nog te ontvangen bedragen. De aanloopkosten zijn vanaf
2008 gepresenteerd onder de financiële vaste activa. De mutatie in 2009 heeft betrekking op de investeringen (Eerdelaan, Dr. van
Thienenweg en Grasdorpstraat) en afschrijvingen van deze post.
Toelichting op belangen in andere rechtspersonen of vennootschappen:
Naam en rechtsvorm en
woonplaats rechtspersoon
Kernactiviteit
Verschaft
kapitaal
Kapitaalbelang
(in %)
Eigen
vermogen Resultaat
€ €
Zeggenschapsbelangen:
SynQuest B.V., Leiden Ontwikkelen ICT-produkten
tbv GGZ
110.000 15% 361.637 -408.363
Trajectzorg B.V. Opzetten ketenzorg
systeem
20.000 33%
Toelichting:
SynQuest B.V. is in 2008 opgericht. Het eigen vermogen en resultaat zijn conform jaarrekening 2008 van SynQuest B.V.
Begin 2010 is Trajectzorg B.V. opgericht. Het kapitaal is eind 2009 gestort. Trajectzorg is een samenwerking tussen Stichting
Dimence, Stichting Pameijer Bestuurscentrum en zorgverzekeraar Salland. Trajectzorg wil mensen met meervoudige problematiek
(psychiatrisch, verstandelijke beperking, justitiële problemen) via behandeling en begeleiding duurzaam naar integrale zorg
toeleiden.
83

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
ACTIVA
4. Voorraden
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Voedingsmiddelen 0 3.217
Hulpmiddelen 146.987 126.450
Totaal voorraden 146.987 129.667
Toelichting:
In 2009 is Planon, een logistiek pakket waarin ook de voorraad wordt geregistreerd, in gebruik genomen. De voorraad hulpmiddelen
is hiermee aangesloten.
5. Onderhanden werk uit hoofde van DBC's
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Onderhanden werk DBC's 42.311.179 36.240.233
Af: ontvangen voorschotten 18.415.240 17.067.394
Totaal onderhanden werk 23.895.939 19.172.840
Toelichting:
De post onderhanden werk voor 2009 laat ten opzichte van 2008 een stijging zien. Bij de bepaling van het onderhanden werk voor
2009 zijn de DBC's die betrekking hebben op 2009 en gefactureerd zijn in 2010 meegenomen in het onderhanden werk van 2009. Dit
in tegenstelling tot vorig jaar.
6. Vorderingen en overlopende activa
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Vorderingen op debiteuren 7.338.648 8.536.305
Rekening courant gelieerde stichting 342.147 56.019
Overige vorderingen:
Bewonersgelden Tibertius 9.950 1.818
Overige vorderingen 130.991 332.754
Vooruitbetaalde bedragen:
Verzekeringen en abonnementen 0 30.950
Huurkosten 0 24.750
Vooruitbetaalde bedragen 902.702 796.578
Nog te ontvangen bedragen:
Nog te ontvangen bedragen 1.127.926 818.518
Totaal vorderingen en overlopende activa 9.852.364 10.597.692
Toelichting:
De vordering op debiteuren is gedaald door een strakkere inzet van het debiteurenbeleid. De voorziening die in aftrek op de
vorderingen is gebracht bedraagt € 100.000.
De post rekening courant gelieerde stichting staat zowel onder kortlopende schulden en overlopende passiva als vorderingen en
overlopende activa. Onder overlopende activa zijn de rekening couranten opgenomen van o.a. Tactus, Stichting Starena, INTEND
en de Stichting de Wartburg.
Daarnaast is er een verschuiving van overige vorderingen naar nog te ontvangen bedragen.
84

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
ACTIVA
7. Vorderingen uit hoofde van financieringstekort en/of schulden uit hoofde van financieringsoverschot
t/m 2006 2007 2008 2009 totaal
€ € € € €
Saldo per 1 januari -5.465.014 242.495 20.706.309 0 15.483.790
Financieringsverschil boekjaar 0 0 0 10.729.582 10.729.582
Correcties voorgaande jaren 1.593.083 184.405 2.359.257 0 4.136.745
Betalingen/ontvangsten 123.295 -427.991 -22.500.092 0 -22.804.788
Sub-totaal mutatie boekjaar 1.716.378 -243.586 -20.140.835 10.729.582 -7.938.461
Saldo per 31 december -3.748.636 -1.091 565.474 10.729.582 7.545.329
Stadium van vaststelling (per erkenning): c t/m 2006 c b a
a= interne berekening
b= overeenstemming met zorgverzekeraars
c= definitieve vaststelling NZa
Specificatie financieringsverschil in het boekjaar 31-dec-09 2008
€ €
Wettelijk budget aanvaardbare kosten 123.621.364 114.604.542
Af: ontvangen voorschotten 29.684.411 28.739.319
Af: gefactureerde DBC's 83.207.371 65.158.914
Totaal financieringsverschil 10.729.582 20.706.309
Specificatie financieringsverschil per financieringsvorm 31-dec-09 2008
€ €
Financieringsverschil AWBZ 2.541.793 757.065
Financieringsverschil DBC-financiering 8.187.789 19.949.244
Totaal financieringsverschil 10.729.582 20.706.309
Specificatie budget 2009
Budget zorgverzekeringswet 2009 91.395.160
Budget AWBZ 2009 32.226.204
Totaal budget 123.621.364
Toelichting:
Het financieringsresultaat t/m 2006 heeft voor een bedrag ad € 75.820 op voormalig Zwolse Poort 2001 betrekking, voor € 2.969.724
betrekking op voormalig Adhesie t/m 2005; voor € 642.739 betrekking op voormalig RIAGG IJsselland t/m 2005 en voor € 60.353 op
2006.
Het financieringsresultaat 2007 bestaat voor een bedrag van € 165.249 uit voormalig RIAGG en voor een bedrag van € 164.158 uit
voormalig Adhesie.
Voor 2008 bestaat het financieringsresultaat AWBZ uit € 1.088.073 voor voormalig Zwolse Poort en voor € 1.174.763 voor voormalig
Adhesie. Het financieringsresultaat ZVW voor 2008 bedraagt in totaal -/- € 1.697.362.
De nacalculaties van 2006, 2007 en 2008 zijn afgewerkt door de NZa, met uitzondering van de zorgverzekeringswet 2008 voormalig
RIAGG Zwolle en voormalig Zwolse Poort.
Het financieringsverschil in 2009 wordt veroorzaakt doordat Stichting Dimence minder DBC-opbrengsten ontvangt dan het wettelijk
budget.
85

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
ACTIVA
8. Effecten
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Overige effecten 44.484 47.736
Totaal effecten 44.484 47.736
Toelichting:
De effecten hebben betrekking op obligaties van overige beursgenoteerde fondsen.
9. Liquide middelen
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Bankrekeningen 403.889 4.996.096
Kassen 43.218 57.462
Kruisposten 0 279
Totaal liquide middelen 447.107 5.053.837
Toelichting:
De liquide middelen per 31 december 2009 laten een daling zien ten opzichte van 2008. In 2008 was er nog geen sprake van
compensabele bankrekeningen. In 2008 is de Rabobank als huisbankier gekozen. In 2009 worden de saldi van de overige
bankrekeningen, waaronder Fortis en ING, overgeboekt naar de Rabobankrekening. Echter, de Rabobankrekening heeft een
negatief saldo en staat in de jaarrekening gepresenteerd onder "schulden aan kredietinstellingen".
86

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
PASSIVA
10. Eigen vermogen
Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten: 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Kapitaal 1.605.517 1.605.517
Collectief gefinancierd gebonden vermogen 21.150.311 17.891.818
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen 1.259.291 1.163.360
Totaal eigen vermogen 24.015.119 20.660.695
Kapitaal Resultaat-
Saldo per bestemming Saldo per
Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-09 31-dec-09 31-dec-09
€ € €
Kapitaal 1.605.517 0 1.605.517
1.605.517 0 1.605.517
Collectief gefinancierd gebonden vermogen Resultaat-
Saldo per bestemming Saldo per
Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-09 31-dec-09 31-dec-09
€ € €
Reserve aanvaardbare kosten:
Reserve aanvaardbare kosten 9.511.047 4.145.671 13.656.718
Bestemmingsreserves:
Egalisatie afschrijvingen 3.733.534 -611.694 3.121.840
Reserve inventaris 452.340 -452.340 0
Vervangende huisvesting 86.745 -86.745 0
Implementatie User 200.000 -9.514 190.486
Reserve automatisering 2.428.019 -128.743 2.299.276
R&D fonds 1.480.133 401.858 1.881.991
Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen 17.891.818 3.258.493 21.150.311
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Resultaat-
Saldo per bestemming Saldo per
Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-09 31-dec-09 31-dec-09
€ € €
Algemene reserves:
Algemeen 1.004.033 0 1.004.033
Overige (de Kern) 159.327 95.931 255.258
Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen 1.163.360 95.931 1.259.291
Toelichting:
Met het positieve resultaat is het eigen vermogen aangevuld. De egalisatiereserve is met ingang van 2008 opgenomen onder het
eigen vermogen als bestemmingsreserve. De bestemmingsreserve egalisatie afschrijvingen muteert volgens een vaste
berekeningswijze. De bestemmingsreserves inventaris en vervangende huisvesting muteren op basis van kosten die zijn gemaakt
voor huishouding, inrichting en meubilair voor de Dr. van Thienenweg, Grasdorpstraat, Eerdelaan en Bagijnenstraat. Voor de
bestemmingsreserve ontwikkeling User zijn kosten voor User uit automatiseringskosten vrij komen te vallen. De reserve
automatisering muteert door automatiseringskosten exclusief de kosten voor User. Bij de reserve R&D fonds is sprake van een
dotatie voor R&D projecten.
87

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
PASSIVA
11. Voorzieningen
Saldo per Dotatie Onttrekking Saldo per
Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-09 31-dec-09
€ € € €
Jubileumvoorziening 1.435.678 13.651 235.298 1.214.031
Voorziening groot onderhoud 1.465.787 34.213 0 1.500.000
Voorziening langdurig zieken 445.068 105.021 43.587 506.502
Voorziening levensfasebudget 0 275.020 0 275.020
Totaal voorzieningen 3.346.533 427.905 278.885 3.495.553
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd:
31-dec-09
Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) 500.000
Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) 2.785.921
Hiervan langlopend (> 5 jr.) 209.632
Toelichting per categorie voorziening:
De jubileumvoorziening is gevormd in 2005 volgens de wettelijke verplichtingen. Deze verplichting wordt gevormd voor toekomstige
verplichtingen in verband met jubilea van medewerkers. De voorziening wordt mede bepaald aan de hand van de verwachte
vertrekkans van medewerkers welke gebaseerd is op reële cijfers. Daarnaast wordt rekening gehouden met verwachte CAO-stijging.
In 2008 is uitgegaan van een CAO-stijging van 2,5% voor Stichting Dimence, terwijl voor de bepaling van de voorziening in 2009 op
basis van de nieuwe CAO is uitgegaan van een CAO-stijging van 1,7%. Voor De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening is
uitgegaan van een CAO-stijging van 2,5% in 2008 en 5% in 2009.
Bij de onderhoudsvoorziening is de dotatie gebaseerd op het te verwachten achterstallig onderhoud, welke is gebaseerd op de in
2009 uitgevoerde quick-scan door de afdeling Huisvesting. De verwachting is dat de kosten € 500.000 per jaar zullen zijn. De
voorziening is getroffen voor de komende drie jaar.
Voor medewerkers die langdurig ziek zijn en mogelijk een WAO uitkering ontvangen is de voorziening langdurig zieken gevormd. Bij
de voorziening is rekening gehouden met de kosten voor medewerkers die gedurende het resterende dienstverband naar
verwachting niet zullen herstellen. Ultimo 2009 waren er geen langdurig zieken bij De Kern, Stichting Maatschappelijke
Dienstverlening.
Daarnaast is in 2009 voor Stichting Dimence een voorziening gevormd voor het levensfasebudget, hetgeen in de CAO van 2009-
2011 is opgenomen.
12. Langlopende schulden
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Schulden aan kredietinstellingen 67.875.646 51.797.656
Totaal langlopende schulden 67.875.646 51.797.656
Het verloop is als volgt weer te geven: 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Stand per 1 januari 54.740.399 32.736.294
Bij: nieuwe leningen 20.000.000 24.080.000
Af: aflossingen 3.276.076 2.075.895
Stand per 31 december 71.464.323 54.740.399
Af: aflossingsverplichting komend boekjaar 3.588.677 2.942.743
Stand langlopende schulden per 31 december 67.875.646 51.797.656
88

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
PASSIVA
12. Langlopende schulden (vervolg)
Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten
worden beschouwd:
31-dec-09 31-dec-08
€ €
Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen 3.588.677 2.942.743
Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) 67.875.646 51.797.656
Hiervan langlopend (> 5 jr.) 54.190.938 40.239.744
Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar bijlage overzicht langlopende leningen.
De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.
Toelichting:
De schulden aan kredietinstellingen zijn toegenomen als gevolg van nieuw aangetrokken leningen ad € 20.000.000 voor de
nieuwbouw van de Grasdorpstraat, Eerdelaan en Dr. van Thienenweg.
13. Kortlopende schulden en overlopende passiva
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Schulden aan kredietinstellingen 30.787.480 46.528.822
Crediteuren 4.823.315 7.748.119
Aflossingsverplichtingen langlopende leningen 3.588.677 2.942.743
Belastingen en sociale premies 4.167.960 2.505.599
Schulden terzake pensioenen 758.985 486.642
Nog te betalen salarissen 71.285 332.317
Vakantiegeld 3.187.489 3.254.126
Vakantiedagen 2.376.657 1.895.578
Overige schulden:
RC Cliëntengelden 0 6.457
ZRA middelen 0 71.134
Rekening courant deelnemingen 197.730 71.537
Overige kortlopende schulden 4.840 251.577
Nog te betalen kosten:
Nog te betalen kosten 6.778.280 7.915.489
Nog te betalen voorzieningen 484.421 1.190.891
Nog te betalen geldleningen 1.540.900 715.785
Vooruitontvangen opbrengsten:
Vooruitontvangen opbrengsten 2.097.598 9.804.615
Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva 60.865.618 85.721.430
89

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
PASSIVA
13. Kortlopende schulden en overlopende passiva (vervolg)
Toelichting:
In 2009 is het pakket E-Synergy, het digitaal accorderen van inkoopfacturen door tekenbevoegden, in gebruik genomen binnen heel
Dimence. De daling van de crediteurenstand is het gevolg van de verbetering van het betalingsproces.
De schulden aan kredietinstellingen per 31 december 2009 laten een daling zien ten opzichte van 2008. In 2008 was er nog geen
sprake van compensabele bankrekeningen. In 2008 is de Rabobank als huisbankier gekozen. In 2009 worden de saldi van de
overige bankrekeningen, waaronder Fortis en ING, overgeboekt naar de Rabobankrekening.
De stijging van de aflossingsverplichtingen langlopende leningen wordt veroorzaakt doordat er in 2009 nieuwe leningen zijn
afgesloten. Dit geldt ook voor de stijging in nog te betalen geldleningen (zie ook overzicht langlopende schulden ultimo 2009).
De belastingen en sociale premies laten een stijging zien, hetgeen veroorzaakt wordt doordat wel de inhouding over december in
2009 is verwerkt, maar nog niet de afdracht. De afdracht is verwerkt in 2010. Dit in tegenstelling tot het jaar ervoor.
De stijging van de vakantiedagen wordt veroorzaakt door een toegenomen aantal vakantie-uren. Daarnaast is de berekening in 2008
gebaseerd op een gemiddeld uurloon, terwijl in 2009 de vakantie-uren zijn gewaardeerd tegen het werkelijke uurloon 2009.
Er is sprake van een verschuiving van de post RC Cliëntengelden onder overige schulden naar vorderingen en overlopende activa.
In 2008 was er voor RIAGG € 71.134 teveel aan voorschotten ontvangen voor ZRA-middelen. Deze schuld is in 2009 voldaan.
De post rekening courant deelnemingen heeft betrekking op de rekening courant verhouding met de Stichting E. van Thuringen.
De post nog te betalen voorzieningen is gedaald doordat onder andere voorzieningen voor wegen en onderhoud projecten zijn
afgewikkeld.
De post vooruitontvangen bedragen is gedaald doordat de ontvangst van de verkoop van het terrein in Raalte (ad € 7,7 mln) is
afgewikkeld.
90

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen
Per eind 2009 heeft Stichting Dimence en De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening de volgende huurverplichtingen:
2009
Panden €
Almelo Hofstraat 79.633
C. Renneslaan 3.387
Ootmarsumsestraat 230 936
Egbert Gorterstraat 3 138.080
Thorbeckelaan 1.230
Deventer Huur Pikeursbaan 5, Stedekroon 456.338
Lange Zandstraat 27-29-31 19.035
Brinkpoortstraat 16 - 25 48.063
Lange Zandstraat 13 - 15 19.368
Oudstraat 2 t/m 10 29.052
Oudstraat 26 t/m 28 11.978
Leeuwenbrug 45 217.962
Brinkgreverweg 3 9.818
Noorderplein 5 en 6 2.880
Binnensingel 10B 1.000
Nico Bolkesteinlaan 65 33.000
Enter Marcus Samuelstraat 1 396
Genemuiden Prinses Julianastraat 23a 2.736
Prinses Julianastraat 25 2.368
Buzenland 6.624
Groningen Emiussingel 23 47.150
Hardenberg Röpcke Zweerslaan 2 - 4 633.245
Vlasakkerkamp 3.171
Rheezerweg 5.445
Dr. Albert schweitzerlaan 1a 1.084
IJsselmuiden Groenendael 233a 4.249
Kampen Vloeddijk 38 36.533
Bregittenstraat 38 54.693
Lochem Nieuwstad 5-7-9 1.326
Luttenberg Wispelweg 2b 1.130
Nijverdal Grotestraat 304a 29.136
Willem Alexanderstraat 7 3.637
Ommen Huisvesting GGZ consulent 703
Raalte De Plas 5.472
Bentinckstraat 25 1.144
Kievit 15 5.424
Weidelaan 243 - 245 11.354
Velduil 4 - 6 11.230
Rozenstraat 7 - 41 31.176
Wilgensingel 22 6.216
Annahuis 5.016
Het Raan 2.044
Monumentstraat 320.560
Botermakerstraat 13 26.598
Rijssen Wijnland Zeeuwstraat 26 12.386
Fluitekruid 2 51.847
Ruurlo Borculoseweg 69 28.474
Steenderen Burgemeester Smitstraat 23 1.000
Steenwijk Molenstraat 1 - 5c 31.252
Twello Domineestraat 16 50.569
Marktplein 3 27.914
Kerklaan 4 1.000
Vriezenveen Koningsweg 50 8.246
Vroomshoop Koningin Beatrixlaan 21 1.849
Westerhaar Hoofdweg 132c / Beeklaan 1 1.326
Zutphen Dreef 6e 447.145
Paulus Potterstraat 40 1.820
Paulus Potterstraat 12b 950
91

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen (vervolg)
Zwolle Gruitmeesterlaan 77
2009
€
7.062
Schuttevaerkade 80 - 88 294.892
v. Pallandtmarke 123 53.192
Hagenvoordestraat 136.000
Meeuwenlaan 4 - 6 3.224
Vrijheid 2 2.113
Nijenhuislaan 174 1.315
Tesselschadestraat 155 2.016
Enkstraat 67 5.227
Gedebuteerdenlaan 672
Strausplein 5 69.996
Simon van Slingelandtplein 26 16.200
Gelijkheid 1 14.882
Overige panden Overige panden 4.102
3.608.291
Bovenstaande huurovereenkomsten hebben een opzegtermijn van 12 maanden of korter met uitzondering van de huurovereenkomst
voor het pand aan de Monumentstraat, welke een opzegtermijn heeft van 24 maanden.
Per eind december 2009 heeft Stichting Dimence en De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening de volgende
bankgaranties en overige verplichtingen uitstaan:
2009
€
Huurovereenkomst Generali Real Estate 54.491
Huurovereenkomst Sijbrandi 82.895
Overeenkomst Eurocommerce Projectontwikkeling 22.500
Garantieverplichting bij ABN AMRO, De Kern 16.250
Veenman Automatiserings Contract 100.273
Verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten
Het verloop is als volgt weer te geven: 2009 2008
€ €
Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari 19.708.741 15.725.287
Bij: indexering niet-bestede investeringsruimte 506.515 1.256.450
Bij: investeringsruimte verslagjaar 1.656.162 2.727.004
Af: investeringen verslagjaar 14.529.719 0
Beschikbare investeringsruimte 31 december 7.341.699 19.708.741
Verloopoverzicht investeringsruimte instandhouding
Het verloop is als volgt weer te geven: 2009 2008
€ €
Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari 3.559.106 2.771.831
Bij : indexering niet-bestede investeringsruimte 91.469 221.469
Bij : investeringsruimte verslagjaar 811.251 791.202
Af: investeringen verslagjaar 2.466.540 225.396
Beschikbare investeringsruimte 31 december 1.995.286 3.559.106
Toelichting:
In de bovenstaande overzichten zijn de nieuwbouwprojecten die onderhanden werk zijn niet opgenomen.
92

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.6 GECONSOLIDEERD MUTATIEOVERZICHT IMMATERIELE VASTE ACTIVA
Niet - WTZi/WMG - gefinancierde vaste activa
Goodwill Licentie- Overige Totaal
kosten
€ € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 0 0 288.949 288.949
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 34.237 34.237
Boekwaarde per 1 januari 2009 0 0 254.712 254.712
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 0 0 0 0
- herwaarderingen 0 0 0 0
- afschrijvingen 0 0 0 0
- extra afschrijvingen NZa-goedgekeurd
- terugname geheel afgeschreven activa
.aanschafwaarde 0 0 0 0
.cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0
.cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 0 288.949 288.949
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 34.237 34.237
per saldo 0 0 254.712 254.712
93
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 0 0 -254.712 -254.712
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 0 0 0 0
- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0
Boekwaarde per 31 december 2009 0 0 0 0
Afschrijvingspercentage 0,0% 0,0% 0,0%

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.7 GECONSOLIDEERD MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA
5.1.7.1 WTZi - vergunningsplichtige materiële vaste activa
Aanloop- Grond Terreinen Gebouwen Semi perm. Ver- Installaties Inventaris Onderhanden Bouwrente Sub-totaal Totaal
kosten voorzieningen gebouwen bouwingen Projecten st. kosten vergunning
€ € € € € € € € € € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 0 938.223 2.160.812 30.935.953 2.142 10.059.915 3.264.280 0 41.898.900 3.687.568 92.947.793 158.191.071
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 2.056.466 15.496.355 2.142 6.938.051 2.515.569 0 0 2.052.816 29.061.399 47.698.662
Boekwaarde per 1 januari 2009 0 938.223 104.346 15.439.598 0 3.121.864 748.711 0 41.898.900 1.634.752 63.886.394 110.492.409
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 333.333 4.074.597 536.796 17.907.651 0 0 1.413.650 69.785 5.116.632 0 29.452.444 65.907.735
- herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- afschrijvingen 7.518 0 46.660 758.495 0 169.861 175.042 6.978 0 92.189 1.256.743 6.744.233
- terugname geheel afgeschreven activa
.aanschafwaarde 0 0 1.723.025 1.241.022 2.142 519.727 203.709 0 0 0 3.689.625 8.005.384
.cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
.cumulatieve afschrijvingen 0 0 1.723.025 1.241.022 2.142 519.727 203.709 0 0 0 3.689.625 8.005.384
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 245.707 0 8.146.412 0 6.142.969 1.026.648 0 47.015.532 0 62.577.268 70.863.441
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 6.651.298 0 4.809.529 760.541 0 0 0 12.221.368 15.268.313
per saldo 0 245.707 0 1.495.114 0 1.333.440 266.107 0 47.015.532 0 50.355.900 55.595.128
94
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 325.815 3.828.890 490.136 15.654.042 0 -1.503.301 972.501 62.807 -41.898.900 -92.189 -22.160.199 3.568.374
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 333.333 4.767.113 974.583 39.456.170 0 3.397.219 3.447.573 69.785 0 3.687.568 56.133.344 145.229.981
- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 7.518 0 380.101 8.362.530 0 1.778.656 1.726.361 6.978 0 2.145.005 14.407.149 31.169.198
Boekwaarde per 31 december 2009 325.815 4.767.113 594.482 31.093.640 0 1.618.563 1.721.212 62.807 0 1.542.563 41.726.195 114.060.783
Afschrijvingspercentage 2,5% 0,0% 5,0% 2,0% 5,0% 5,0% 5,0% 10,0% 0,0% 2,5%

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.7 GECONSOLIDEERD MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA
5.1.7.2 WTZi - instandhoudings materiële vaste activa
Sub-totaal
Trekkings Onderhanden Sub-totaal Instand- Onderhanden Sub-totaal meldingsrechten
Projecten houdingen Projecten plichtige activa
€ € € € € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 16.530.427 0 16.530.427 7.902.314 2.545.639 10.447.953 26.978.380
- cumulatieve afschrijvingen 2.080.672 0 2.080.672 4.983.298 0 4.983.298 7.063.970
Boekwaarde per 1 januari 2009 14.449.755 0 14.449.755 2.919.016 2.545.639 5.464.655 19.914.410
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 14.529.719 0 14.529.719 2.466.540 3.923.684 6.390.224 20.919.943
- herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0
- afschrijvingen 1.513.875 0 1.513.875 431.685 0 431.685 1.945.560
- terugname geheel afgeschreven activa
.aanschafwaarde 0 0 0 2.030.138 0 2.030.138 2.030.138
.cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0
.cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 2.030.138 0 2.030.138 2.030.138
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 0 0 2.804.289 3.438.900 6.243.189 6.243.189
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 1.690.170 0 1.690.170 1.690.170
per saldo 0 0 0 1.114.119 3.438.900 4.553.019 4.553.019
95
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 13.015.844 0 13.015.844 920.736 484.784 1.405.520 14.421.364
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 31.060.146 0 31.060.146 5.534.427 3.030.423 8.564.850 39.624.996
- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 3.594.547 0 3.594.547 1.694.675 0 1.694.675 5.289.222
Boekwaarde per 31 december 2009 27.465.599 0 27.465.599 3.839.752 3.030.423 6.870.175 34.335.774
Afschrijvingspercentage 5,0% 0,0% 10,0% 0,0%

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.7 GECONSOLIDEERD MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA
5.1.7.3 WMG - gefinancierde materiële vaste activa
Aanloop- Grond Terreinen Gebouwen Ver- Installaties Inventaris Bouwrente Vervoer Automati- Licenties Sub-totaal
kosten voorzieningen bouwingen st. kosten middelen sering WMG
€ € € € € € € € € € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 0 2.412.410 94.458 13.651.761 1.969.924 673.896 10.482.092 96.508 419.064 3.723.032 337.485 33.860.630
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 69.477 2.128.029 700.706 301.602 4.444.100 32.571 197.984 2.210.669 337.424 10.422.562
Boekwaarde per 1 januari 2009 0 2.412.410 24.981 11.523.732 1.269.218 372.294 6.037.992 63.937 221.080 1.512.363 61 23.438.068
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 24.936 0 3.421 1.712.532 2.015.933 26.311 1.555.669 0 135.595 1.857.988 0 7.332.385
- herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- afschrijvingen 208 0 4.549 307.119 155.333 34.297 986.544 2.413 78.684 1.328.190 0 2.897.337
- terugname geheel afgeschreven activa
.aanschafwaarde 0 0 3.761 0 0 0 288.601 0 116.443 1.876.816 0 2.285.621
.cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
.cumulatieve afschrijvingen 0 0 3.761 0 0 0 288.601 0 116.443 1.876.816 0 2.285.621
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 0 0 0 3.335 0 1.400.230 0 0 0 337.485 1.741.050
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 846.099 0 0 0 337.424 1.183.523
per saldo 0 0 0 0 3.335 0 554.131 0 0 0 61 557.527
96
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 24.728 0 -1.128 1.405.413 1.857.265 -7.986 14.994 -2.413 56.911 529.798 -61 3.877.521
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 24.936 2.412.410 94.118 15.364.293 3.982.522 700.207 10.348.930 96.508 438.216 3.704.204 0 37.166.344
- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 208 0 70.265 2.435.148 856.039 335.899 4.295.944 34.984 160.225 1.662.043 0 9.850.755
Boekwaarde per 31 december 2009 24.728 2.412.410 23.853 12.929.145 3.126.483 364.308 6.052.986 61.524 277.991 2.042.161 0 27.315.589
Afschrijvingspercentage 2,5% 0,0% 5,0% 2,0% 5,0% 5,0% 10,0% 2,5% 20,0% 33,3% 0,0%

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.7 GECONSOLIDEERD MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA
5.1.7.4 Niet - WTZi/WMG - gefinancierde materiële vaste activa
Sub-totaal
Aanloop- Grond Terreinen Gebouwen Semi perm. Ver- Installaties Inventaris Vervoer Automati- Licenties niet WTZi/
kosten voorzieningen gebouwen bouwingen middelen sering WMG
€ € € € € € € € € € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 0 0 879.850 1.151.554 1.696.362 34.381 45.491 154.377 0 140.319 301.934 4.404.268
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 183.302 259.916 348.887 3.173 21.804 51.489 0 108.908 173.252 1.150.731
Boekwaarde per 1 januari 2009 0 0 696.548 891.638 1.347.475 31.208 23.687 102.888 0 31.411 128.682 3.253.537
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 82.189 938.055 187.301 6.370.596 0 0 601.803 14.669 0 8.350 0 8.202.963
- herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- afschrijvingen 1.654 0 51.879 482.081 42.409 1.719 26.989 12.344 0 25.518 0 644.593
- terugname geheel afgeschreven activa
aanschafwaarde 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
97
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 301.934 301.934
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 173.252 173.252
per saldo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 128.682 128.682
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 80.535 938.055 135.422 5.888.515 -42.409 -1.719 574.814 2.325 0 -17.168 -128.682 7.429.688
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 82.189 938.055 1.067.151 7.522.150 1.696.362 34.381 647.294 169.046 0 148.669 0 12.305.297
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 1.654 0 235.181 741.997 391.296 4.892 48.793 63.833 0 134.426 0 1.622.072
Boekwaarde per 31 december 2009 80.535 938.055 831.970 6.780.153 1.305.066 29.489 598.501 105.213 0 14.243 0 10.683.225
Afschrijvingspercentage 2,5% 0,0% 5,0% 7,5% 2,5% 5,0% 5,0% 10,0% 20,0% 33,3% 0,0%

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.8 SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN EN GEREEDGEKOMEN PROJECTEN
5.1.8.1 SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN (GECONSOLIDEERD)
Projectgegevens Investeringen Goedkeuringen
t/m 2009 Jaar van
Brief-
Nominaal
Aangepaste oplenummer
Datum Omschrijving WTZi-type t/m 2008 2009 gereed onderhanden bedrag Index goedkeuring vering
€ € € € € € €
Nummer
Verbouwing Bagijnenstraat WMG 1.851.835 1.587.065 0 3.438.900 0 0 0 0 2009
Multifunctioneel kindercentrum Melding 195.121 -21.337
0 173.784 0 0 0 2012
RIBW Almelo (Tibertius) WMG 273.141 2.173.893 0 0 2.447.034 0 0 0 2010
C07036 07-08-07 OPW Nieuwbouw WTZi 193.362 75.873 0 0 269.235 0 0 0 2013
C07074 21-08-07 Vervangende nieuwbouw Westeres WTZi 32.180 79.505 0 0 111.685 0 0 0 2015
Masterplan terrein Brinkgreven WMG 0 28.685 0 0 28.685 0 0 0 2016
C06009 23-09-08 Zwolle, Eerdelaan WTZi 19.727.432 1.266.977 0 20.994.409 0 0 0 0 2009
C06013 23-09-08 Zwolle, Grasdorpstraat WTZi 13.971.261 3.467.674 0 17.438.935 0 0 0 0 2009
C06014 23-09-08 Zwolle, v. Thienenweg WTZi 8.200.206 381.981 0 8.582.187 0 0 0 0 2009
Totaal 44.444.538 9.082.990 50.454.431 3.030.423 0 0 0
98
Toelichting
De verbouwing van de Bagijnenstraat in Deventer is in 2009 gereed gekomen. De kosten zijn reeds geactiveerd. De subsidieverrekening met Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zal in 2010
plaatsvinden. De subsidieverrekening met de provincie Overijssel heeft in januari 2010 plaatsgevonden.
5.1.8.2 SPECIFICATIE IN HET BOEKJAAR GEREED GEKOMEN PROJECTEN (GECONSOLIDEERD)
Projectgegevens Investeringen Toekomstige lasten
BriefAfschrijnummer
Datum Omschrijving WTZi-type Activa-post WTZi WMG Overige Totaal ving WTZi Rentekosten
€ € € € € €
Nummer
Verbouwing Bagijnenstraat WMG 0 3.438.900 0 3.438.900 0 0
C06009 23-09-08 Zwolle, Eerdelaan WTZi 18.963.667 0 2.116.441 21.080.108 614.601 0
C06013 23-09-08 Zwolle, Grasdorpstraat WTZi 11.373.426 0 6.022.659 17.396.085 320.673 0
C06014 23-09-08 Zwolle, v. Thienenweg WTZi 8.034.131 0 505.206 8.539.337 252.314 0
Totaal 38.371.224 3.438.900 8.644.306 50.454.430 1.187.588 0

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.9 OVERZICHT LANGLOPENDE SCHULDEN ULTIMO 2009
Gestelde zekerheden
Aflossing
2010
Aflossingswijze
Resterende
looptijd in
jaren eind
2009
Restschuld
over 5 jaar
Restschuld
31 dec. 2009
Aflossing
in 2009
Nieuwe
leningen in
2009
Restschuld
31 dec. 2008
Werkelijkerente
Soort
lening
Totale
looptijd
Leninggever Datum Hoofdsom
€ % € € € € € €
ING bank 4-mrt-05 6.200.000 25 Rentevast 3,76% 5.270.000 0 248.000 5.022.000 3.782.000 21 Lineair 248.000 Recht van hypotheek Pari Passu verklaring
Fortis bank 1-okt-00 2.722.861 30 Rentevast 6,60% 2.110.078 0 68.067 2.042.011 1.701.676 21 Lineair 68.067 Recht van hyp. Verpanding van bedrijfsuitrusting
BNG 7-feb-97 2.833.290 28 Rentevast 4,36% 1.720.212 0 101.189 1.619.023 1.113.078 16 Lineair 101.189 Garantie Provincie Overijssel
BNG 16-aug-93 3.148.100 30 Rentevast 4,07% 1.574.050 0 104.937 1.469.113 944.428 14 Lineair 104.937 Garantie van het Rijk
Waterschapsbank 1-mei-97 862.182 11 Rentevast 5,84% 72.015 0 72.015 0 0 0 Lineair 0 Garantie Provincie Overijssel
BNG 2-dec-97 1.556.466 28 Rentevast 3,82% 944.997 0 55.588 889.409 611.469 16 Lineair 55.588 Garantie van het Rijk
Fortis 1-jul-02 4.991.582 30 Rentevast 4,33% 1.969.406 0 167.899 1.801.507 962.012 11 Lineair 167.899 Waarborgfonds zorgsector
BNG 16-mrt-98 521.847 27 Rentevast 6,34% 328.570 0 19.328 309.242 212.602 16 Lineair 19.328 Gemeente Garantie Almelo
BNG 12-mrt-90 907.560 50 Rentevast 6,12% 580.839 0 18.152 562.687 471.927 31 Lineair 18.152 Gemeente Garantie Almelo
ASN Bank 14-apr-99 748.737 15 Rentevast 3,25% 299.495 0 49.916 249.579 0 5 Lineair 49.916 Garantie Provincie Overijssel
ASN Bank 14-apr-99 629.620 30 Rentevast 5,00% 440.737 0 20.987 419.750 314.815 20 Lineair 20.987 Garantie van het Rijk
ASN Bank 27-mrt-07 12.000.000 30 Rentevast 4,27% 11.600.000 0 400.000 11.200.000 9.200.000 28 Lineair 400.000 Waarborgfonds zorgsector
Waterschapsbank 8-feb-08 4.000.000 30 Rentevast 4,29% 4.000.000 0 133.333 3.866.667 3.200.002 29 Lineair 133.333 Waarborgfonds zorgsector
Stg. Elisabethfonds 12-jun-08 80.000 5 Rentevast 5,00% 80.000 0 0 80.000 0 4 Afl.vrij 0 Geen
Fortis 12-dec-03 7.500.000 10 Rentevast 4,41% 3.750.000 0 750.000 3.000.000 0 4 Lineair 750.000 Geen
ASN Bank 15-sep-08 10.000.000 25 Rentevast 4,74% 10.000.000 0 400.000 9.600.000 7.600.000 24 Lineair 400.000 Waarborgfonds zorgsector
Waterschapsbank 15-okt-08 10.000.000 30 Rentevast 4,69% 10.000.000 0 333.333 9.666.667 8.000.002 29 Lineair 333.333 Waarborgfonds zorgsector
Waterschapsbank 2-jan-09 10.000.000 29 Rentevast 4,54% 0 10.000.000 333.333 9.666.667 8.000.002 28 Lineair 333.333 Waarborgfonds zorgsector
Waterschapsbank 1-jul-09 10.000.000 25 Rentevast 4,70% 0 10.000.000 0 10.000.000 8.076.925 24 Lineair 384.615 Waarborgfonds zorgsector
Totaal 54.740.399 20.000.000 3.276.077 71.464.322 54.190.938 3.588.677
99

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
15. Wettelijk budget aanvaardbare kosten 2009 2008
€ € € €
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar 115.844.013 110.378.858
Af: correcties voorgaande jaren -1.239.471 -1.206.034
Productieafspraken verslagjaar 3.624.721 1.014.033
Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling 3.410.759 2.591.678
Prijsindexatie materiële kosten 0 0
Prijsindexatie extramurale kosten 0 0
Groei normatieve kapitaalslasten 0 0
3.410.759 2.591.678
Uitbreiding erkenning en toelating:
- loonkosten 0 0
- materiële kosten 0 0
- normatieve kapitaalslasten 0 35.285
0 35.285
Beleidsmaatregelen overheid:
Zorgvernieuwing 0 -237.163
Dwang en drang 229.548 91.351
Consultatie 1e lijn/snijvlakmiddelen 0 0
229.548 -145.812
Nacalculeerbare kapitaalslasten:
- rente 1.181.363 1.757.329
- afschrijvingen -101.404 26.437
- overige -113.160 379.689
966.799 2.163.455
Overige mutaties:
Kassiersfunctie 747.132 -238.745
Zorgvernieuwing 0 0
Overige 37.863 11.824
784.995 -226.921
Sub-totaal wettelijk budget boekjaar 123.621.364 114.604.542
Correcties voorgaande jaren 4.136.745 1.239.471
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten jaar 127.758.109 115.844.013
Toelichting
Het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten is door de verhoging van productieafspraken toegenomen.
De overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling ad € 3.410.759 is inclusief de prijsindexatie materiële kosten. Het
percentage over 2009 bedraagt 2,91%.
Onder correcties voorgaande jaren is de afwikkeling van het financieringsresultaat oude jaren van € 4,1 mln opgenomen. De
nacalculaties van 2006, 2007 en 2008 zijn in 2009 verwerkt met uitzondering van de nacalculatie 2008 zorgverzekeringswet
Zwolse Poort en RIAGG Zwolle.
De kassiersfunctie in 2009 heeft betrekking op Stichting Mozaik ad € 593.309 en Pastoraal Centrum de Hezenberg ad €
153.823.
100

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
BATEN
16. Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Zorgprestaties tussen instellingen 115.552 425.674
Overige zorgprestaties 913.707 333.870
Eigen bijdragen cliënten 0 7.120
Totaal 1.029.259 766.664
Toelichting
De zorgprestaties tussen instellingen zijn verminderd door minder doorbelastingen en doordat er geen bedden meer door de
RIBW Groep worden afgenomen. De overige zorgprestaties nemen toe door meer productie voor asielzoekers Schalkhaar
(project Psychiatrisch Intensieve Thuiszorg (PIT)) en Leusden.
Het innen van de eigen bijdrage voor psychotherapie is niet meer van toepassing.
17. Toelichting omzet B-segment
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Omzet B-segment 0 0
Totaal 0 0
18. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Overige dienstverlening:
Overige dienstverlening 735.053 57.008
Overige subsidies:
Overige subsidies 5.461.115 4.530.637
Overige opbrengsten:
Overige opbrengsten 8.913.695 9.016.026
Totaal 15.109.863 13.603.671
Toelichting:
De overige bedrijfsopbrengsten bestaan onder andere uit de volgende componenten:
Inkomsten Uitgaven Saldo
CP (Collectieve preventie) 2009 2009 2009
Gemeente € € €
Almelo 47.589
48.014
425-
Dalfsen 13.495
13.615
120-
Deventer 59.000
59.526
526-
Elburg 6.432
6.489
57-
Hardenberg 30.658
Hattem 6.462
Hellendoorn 19.154
Kampen 28.610
Lochem 8.667
Olst/Wijhe 9.212
Ommen 9.013
Raalte 19.661
Rijssen - Holten 19.500
Staphorst 7.966
Steenwijkerland 23.343
Tubbergen 8.981
Twenterand 17.660
Voorst 12.600
Wierden 11.556
Zutphen 28.907
Zwartewaterland 11.068
Zwolle 90.640
Totaal collectieve preventie 490.174
101
30.932
6.520
19.325
28.865
8.744
9.294
7.868
19.836
19.674
5.479
23.551
9.061
17.818
12.712
11.659
29.165
10.011
89.520
487.678
274-
58-
171-
255-
77-
82-
1.145
175-
174-
2.487
208-
80-
158-
112-
103-
258-
1.057
1.120
2.496

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
BATEN
18. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten (vervolg)
Toelichting:
Inkomsten Uitgaven Saldo
OGGZ (openbare geestelijke gezondheidszorg) 2009 2009 2009
Gemeente € € €
Almelo 204.030
204.030
-
Deventer 449.157
449.157
-
Zwolle 227.784
355.570
127.786-
880.971 1.008.757
127.786-
Opleidingsfonds Inkomsten Uitgaven Saldo
Naam opleiding 2009 2009 2009
€ € €
Zorgopleiding VWS 2e tranche 2.941.591 2.224.849
716.742
Stagefonds Inkomsten Uitgaven Saldo
Naam opleiding 2009 2009 2009
€ € €
VWS stagefonds zorg 213.779
213.779
-
In het bovenstaande overzicht is aangegeven hoeveel subsidie per gemeente is toegekend. Daarnaast zijn de uitgaven per
gemeente inzichtelijk gemaakt. De subsidies voor collectieve preventie en openbare geestelijke gezondheidszorg zijn
opgenomen onder overige subsidies. In 2008 stonden de WMO-opbrengsten gepresenteerd onder overige opbrengsten.
In de post overige dienstverlening 2009 zijn ook de opbrengsten voor detachering opgenomen. Deze opbrengsten stonden in
2008 gepresenteerd onder de post lonen en salarissen. In dat jaar werden ze in mindering gebracht op de salariskosten.
WMO opbrengsten De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
Inkomsten Uitgaven Saldo
2009 2009 2009
Gemeente € € €
Zwolle 2.031.427 1.973.759
57.668
Zwartewaterland 217.272
210.754
6.518
Kampen 615.944
598.691
58.086
Overige subsidies De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
Provincie Overijssel 16.008
Overige opbrengsten:
2.880.651
16.008
2.799.212
De overige opbrengsten bestaan voornamelijk uit werkzaamheden voor schoolmaatschappelijk werk op verschillende
scholen, CMP voor Delta Wonen en De inzet voor SOS bemoeizorg aan de GGD. Daarnaast zijn er diverse overige
"kleinere" werkzaamheden in rekening gebracht bij verschillende instanties.
102
-
122.272

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
LASTEN
19. Personeelskosten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Lonen en salarissen 76.201.556 68.514.493
Sociale lasten 9.559.108 10.174.561
Pensioenpremie 6.243.405 6.102.293
Andere personeelskosten:
Overige personeelskosten 4.724.637 3.325.563
Sub-totaal 96.728.706 88.116.911
Personeel niet in loondienst 2.901.524 3.247.228
Totaal personeelskosten 99.630.230 91.364.139
Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment:
Gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) 1.684 1.602
Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden 1.684 1.602
Toelichting
Het aantal fte's is in 2009 met 82 fte toegenomen ten opzichte van 2008. In de post lonen en salarissen zijn ook de mutatie
voor de voorziening langdurig zieken en de kosten voor het levensfasebudget en vakantiedagen opgenomen. Het totaal
hiervan bedraagt € 952.622 in 2009. Per fte komen de gemiddelde personeelskosten op € 59.181 in 2009.
De overige personeelskosten laten een stijging zien welke worden veroorzaakt door een toename van de reiskosten ad
€ 214.000 en een toename van de opleidingskosten ad € 1.192.000.
20. Afschrijvingen immateriële en materiële vaste activa
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Nacalculeerbare afschrijvingen:
- immateriële vaste activa 0 0
- materiële vaste activa 3.202.303 3.681.937
- financiële vaste activa 0 0
Overige afschrijvingen:
- immateriële vaste activa 0 7.010
- materiële vaste activa 3.541.930 3.759.099
Totaal afschrijvingen 6.744.233 7.448.046
Toelichting
Voor een nadere specificatie van het verloop van de immateriële en materiële vaste activa nacalculeerbare en overige
afschrijvingen wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 5.1.6.
103

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
LASTEN
20. Afschrijvingen immateriële en materiële vaste activa
Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten 2009
€
Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening 6.744.233
waarvan nacalculeerbare afschrijvingen 3.202.303
In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten:
- WTZi-vergunningplichtige vaste activa 1.256.743
- WTZi-meldingsplichtige vaste activa 1.945.560
- WMG-gefinancierde vaste activa 0
Totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten 3.202.303
Aanschafwaarde desbetreffende vaste activa 95.758.340
Cumulatieve afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa 19.696.371
Cumulatieve vergoedingen voor nacalculeerbare afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa 19.696.371
Afschrijving immateriële vaste activa 0
Afschrijving WTZi - vergunningsplichtige vaste activa 1.256.743
Afschrijving WTZi - instandhoudings vaste activa 1.945.560
Afschrijving WMG gefinancierde vaste activa 2.897.337
Afschrijving niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa 644.593
Totaal afschrijvingen volgens verloopoverzichten 6.744.233
Totaal afschrijvingen resultatenrekening 6.744.233
21. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa
De specificatie is als volgt: 2009 2008
€ €
0 0
Totaal 0 0
22. Overige bedrijfskosten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten 6.351.544 5.990.340
Algemene kosten 12.739.464 9.573.662
Patiënt- en bewonersgebonden kosten 4.900.127 3.643.307
Onderhoud en energiekosten 2.443.838 4.165.266
Huur en leasing 4.247.672 4.247.577
Dotaties en vrijval voorzieningen 8.303 265.632
Hulpbedrijven -68.112 -21.799
Totaal bedrijfskosten 30.622.836 27.863.985
Toelichting
In de eerste helft van 2009 heeft er een opschoning van de balans- en tussenrekeningen plaatsgevonden. Per saldo waren
dit zowel negatieve als positieve posten, die van invloed zijn op het resultaat.
In de algemene kosten zijn de emissie-, lenings-, licentie- en aanloopkosten die ten laste van het resultaat zijn geboekt
opgenomen van totaal € 387.000. Daarnaast is de produktie van ketenzorg dementie ad € 175.000, Mozaïk ad € 593.309 en
de Hezenberg € 153.823 opgenomen, omdat Dimence hiervoor de kassiersfunctie vervuld voor Mozaik en met ketenzorg
dementie een samenwerking met andere partijen is aangegaan. Tevens is de waardedaling van de deelneming in SynQuest
B.V. en de lening verstrekt aan SynQuest B.V. onder de algemene kosten verwerkt.
In de post onderhoud en energiekosten is een vrijval van de tussenrekening nog te betalen voorzieningen opgenomen van
€ 873.000. Deze tussenrekening was in het verleden gevormd en staan geen verplichtingen meer tegenover.
Onder de dotaties en vrijval voorzieningen is de dotatie aan de voorziening onderhoud en de vrijval op de voorziening
dubieuze debiteuren opgenomen.
104

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
LASTEN
23. Financiële baten en lasten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Rentebaten 444.360 1.442.902
Overige opbrengsten financiële vaste activa en effecten 0 1.520
Sub-totaal financiële baten 444.360 1.444.422
Rentelasten -3.981.434 -4.002.592
Waardeverandering financiële vaste activa en effecten -8.434 -8.434
Sub-totaal financiële lasten -3.989.868 -4.011.026
Totaal financiële baten en lasten -3.545.508 -2.566.604
Toelichting
De rentebaten zijn in 2009 minimaal ten opzichte van 2008. In 2008 was er nog geen sprake van compensabele
bankrekeningen. Eind 2008 is de Rabobank als huisbankier gekozen. In 2009 worden de saldi van de overige
bankrekeningen, waaronder Fortis en ING, overgeboekt naar de Rabobankrekening. Echter, de Rabobankrekening heeft een
negatief saldo waardoor de rentebaten minimaal zijn. In 2009 is voor € 400.000 aan renteopbrengsten onderhanden werk
DBC verantwoord. Deze renteopbrengsten hebben betrekking op 2008. De renteopbrengsten kunnen na afloop van een jaar
gefactureerd worden.
In 2009 is er voor de rekening-courant een "normale" opslag van 0,8%. Deze opslag wordt per 1 januari 2010 verhoogd met
0,25% tot 1,05%.
24. Buitengewone baten en lasten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Buitengewone baten 0 0
Buitengewone lasten 0 0
Totaal buitengewone baten en lasten 0 0
105

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
25. Bezoldiging bestuurders en toezichthouders
Welke bestuursmodel is van toepassing op
uw organisatie?
Wat is de samenstelling van het bestuur of
de directie?
De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2008 is als volgt:
Naam
Bangma S.P. Klunder E Wal v.d. H.I.C.
1 Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam
in uw organisatie?
2 Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van
1-5-1988 1-10-2004 25-8-2008
het bestuur?
3 Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam
Ja Ja Ja
in uw organisatie?
4 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur
31-dec-08 31-dec-08 31-dec-08
geweest?
5 Hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het
Ja Nee Nee
verslagjaar?
12 0 0
6 Wat is de aard van de (arbeids)overeenkomst?
onbepaalde tijd onbepaalde tijd onbepaalde tijd
7 Welke salarisregeling is toegepast?
BBZ BBZ BBZ
8 Wat is de deeltijdfactor? (percentage)
9 Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, eindejaarsuitkeringsalaris
100% 100% 100%
en andere vaste toelagen
176.160 166.956 165.192
10 Waarvan verkoop verlofuren
0 0 0
11 Waarvan nabetalingen voorgaande jaren
0 0 0
12 Bruto-onkostenvergoeding
400 383 400
13 Werkgeversbijdrage sociale lasten
4.104 6.828 6.828
14 Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU
18.137 17.235 17.235
15 Ontslagvergoeding
0 0 0
16 Bonussen
0 0 0
17 Totaal inkomen (9+12 t/m 16)
198.801 191.402 189.655
18 Cataloguswaarde auto van de zaak
23.995 59.570 61.790
19 Eigen bijdrage auto van de zaak
0 0 0
Toelichting
Er is een regeling rond het vertrek van de bestuurders die in overeenstemming is met de adviesregeling van de BBZ
terzake.
De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2009 is als volgt:
Naam Functie Bezoldiging
€
Mevrouw dr. G.P.M. Assen
De heer J.F. Buurmeijer
De heer G. de Haan
De heer drs. F.A. van Kesteren
De heer mr. drs. P.J.P.M. van Lochem
De heer drs. J.J.P. Reintjes
De heer drs. S.A. Terpstra
Mevrouw drs. G. Wallinga
De heer drs. H. Zweers
Eindverantwoordelijke Raad van Bestuur met Raad van Toezicht
Drie- of meerhoofdig met voorzitter
106
lid 4.000
vice-voorzitter 6.000
lid 4.000
voorzitter 6.000
secretaris 6.000
lid 6.000
lid 4.000
lid 4.000
lid 6.000

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
26. Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt)
De bezoldiging van de functionarissen die over 2009 in het kader van de Wopt verantwoord worden is als volgt:
1 Functionaris (functienaam)
nvt
2 In dienst vanaf (datum)
nvt
3 In dienst tot (datum)
nvt
4 Belastbaar loon (in €)
Voorzieningen ten behoeve van
nvt
5 beloningen betaalbaar op termijn (in €)
Uitkeringen in verband met beëindiging
nvt
6 van het dienstverband(in €)
nvt
Totaal beloning in kader van de Wopt (4,5 en 6) nvt
7 Beloning 2008 nvt
Toelichting:
Er zijn geen beloningen uitgekeerd die in het kader van de Wopt verantwoord moeten worden.
27. Honoraria accountant 2009 2008
€ €
De honoraria van de accountant over 2009 zijn als volgt:
1 Controle van de jaarrekening 45.990 43.800
2 Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie) 6.300 6.000
3 Fiscale advisering 0 0
4 Niet controle-diensten 0 0
Totaal honoraria accountant 52.290 49.800
107

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.2 OVERIGE GEGEVENS
108

Geconsolideerde jaarrekening 2009 Stichting Dimence
5.2 OVERIGE GEGEVENS
5.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening
De raad van bestuur van Stichting Dimence heeft de jaarrekening 2009 vastgesteld in de vergadering
van 26 april 2010.
De raad van toezicht van de Stichting Dimence heeft de jaarrekening 2009 goedgekeurd in de vergadering
van 27 mei 2010.
5.2.2 Resultaatbestemming
Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in de resultatenrekening.
5.2.3 Gebeurtenissen na balansdatum
Er hebben geen specifieke gebeurtenissen na balansdatum plaatsgevonden.
5.2.4 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders
Dhr. drs. S.P. Bangma
Dhr. drs. E. Klunder
Mw. H.I.C. van der Wal, psychiater
Dhr. drs. F.A. van Kesteren
5.2.5 Accountantsverklaring
De accountantsverklaring is opgenomen op de volgende pagina.
109

Aan de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht van
Stichting Dimence te Deventer
Accountantsverklaring
Verklaring betreffende de jaarrekening
PricewaterhouseCoopers
Accountants N.V.
Zuiderzeelaan 53
8017 JV Zwolle
Postbus 513
8000 AM Zwolle
Telefoon (038) 427 27 27
Fax (038) 427 27 28
www.pwc.com/nl
Wij hebben de in dit jaardocument opgenomen jaarrekening 2009 van Stichting Dimence
te Deventer bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december
2009 en de geconsolideerde en enkelvoudige resultatenrekening over 2009 met de
toelichting gecontroleerd.
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die
het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen
van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Regeling Verslaggeving WTZi.
Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand
houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw
weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen
afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en
toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken
van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis
van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands
recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende
gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren
dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen
afwijkingen van materieel belang bevat.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie
over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te
voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de
accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van
materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant
in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van
vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde
keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven
omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over
de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de stichting.
PricewaterhouseCoopers is de handelsnaam van onder meer de volgende vennootschappen: PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
(KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK
34180287) en PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289). Op diensten verleend door deze vennootschappen zijn Algemene
Voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Deze Algemene Voorwaarden zijn
gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam en ook in te zien op www.pwc.com/nl

Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de
toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van
schattingen die het bestuur van de stichting heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van
het algehele beeld van de jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt
is als basis voor ons oordeel.
Oordeel
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de
samenstelling van het vermogen van Stichting Dimence per 31 december 2009 en van het
resultaat over 2009 in overeenstemming met de Regeling Verslaggeving WTZi.
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van
regelgevende instanties
Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5f BW melden wij dat
het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening
zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Zwolle, 27 mei 2010
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
Origineel getekend door G.H.M. Veger RA

Enkelvoudige
jaarrekening 2009
Stichting Dimence
112

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
INHOUDSOPGAVE Pagina
6.1 Jaarrekening 2009 114
6.1.1 Balans per 31 december 2009 115
6.1.2 Resultatenrekening over 2009 116
6.1.3 Kasstroomoverzicht over 2009 117
6.1.4 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 118
6.1.5 Toelichting op de balans per 31 december 2009 121
6.1.6 Mutatieoverzicht materiële vaste activa/(financiële vaste activa) 131
6.1.7 Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereedgekomen projecten 136
6.1.8 Overzicht langlopende schulden ultimo 2009 137
6.1.9 Toelichting op de resultatenrekening over 2009 138
6.2 Overige gegevens 146
6.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening 147
6.2.2 Resultaatbestemming 147
6.2.3 Gebeurtenissen na balansdatum 147
6.2.4 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders 147
6.2.5 Accountantsverklaring 148
113

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1 JAARREKENING
114

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1 JAARREKENING
6.1.1 BALANS 2009
(na resultaatsbestemming)
ACTIVA
Ref. 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Vaste activa
Immateriële vaste activa 1 0 254.712
Materiële vaste activa 2 113.963.876 110.377.990
Financiële vaste activa 3 258.943 293.631
Totaal vaste activa 114.222.819 110.926.333
Vlottende activa
Voorraden 4 146.987 129.667
Onderhanden werk uit hoofde van DBC's 5 23.895.939 19.172.840
Vorderingen en overlopende activa 6 9.743.756 10.480.958
Vorderingen uit hoofde van financieringstekort 7 7.545.329 15.483.790
Effecten 8 44.484 47.736
Liquide middelen 9 201.936 4.787.137
Totaal vlottende activa 41.578.431 50.102.128
Totaal activa 155.801.250 161.028.461
Ref. 31-dec-09 31-dec-08
PASSIVA € €
Eigen vermogen 10
Kapitaal 1.605.517 1.605.517
Collectief gefinancierd gebonden vermogen 21.150.311 17.891.818
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen 1.004.033 1.004.033
Totaal eigen vermogen 23.759.861 20.501.368
Voorzieningen 11 3.454.768 3.275.812
Langlopende schulden 12 67.875.646 51.797.656
Kortlopende schulden
Schulden uit hoofde van financieringsoverschot 7 0 0
Kortlopende schulden en overlopende passiva 13 60.710.975 85.453.625
Totaal Passiva 155.801.250 161.028.461
115

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.2 RESULTATENREKENING 2009
BEDRIJFSOPBRENGSTEN:
Ref. 2009 2008
€ €
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie 15 127.758.109 115.844.013
Niet gebudgetteerde zorgprestaties 16 1.029.259 766.664
Omzet B-segment 17 0 0
Overige bedrijfsopbrengsten 18 11.904.624 10.866.521
Som der bedrijfsopbrengsten 140.691.992 127.477.198
BEDRIJFSLASTEN:
Personeelskosten 19 97.030.834 89.152.919
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa 20 6.711.365 7.411.558
Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa 21 0 0
Overige bedrijfskosten 22 30.144.211 27.469.786
Som der bedrijfslasten 133.886.410 124.034.263
BEDRIJFSRESULTAAT 6.805.582 3.442.936
Financiële baten en lasten 23 -3.547.089 -2.579.555
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING 3.258.493 863.381
Buitengewone baten en lasten 24 0 0
RESULTAAT BOEKJAAR 3.258.493 863.381
RESULTAATBESTEMMING
Het resultaat is als volgt verdeeld: 2009 2008
€ €
Toevoeging/onttrekking:
Reserve aanvaardbare kosten 4.145.671 1.180.732
Bestemmingsreserve egalisatie afschrijvingen -611.694 -317.351
Bestemmingsreserve User -9.514 0
Reserve inventaris -452.340 0
Reserve automatisering -128.743 0
Reserve huisvesting -86.745 0
Reserve R&D fonds 401.858 0
3.258.493 863.381
116

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.3 KASSTROOMOVERZICHT
Kasstroom uit operationele activiteiten
2009 2008
€ € € €
Bedrijfsresultaat 6.805.582 3.442.936
Aanpassingen voor:
- afschrijvingen 6.711.365 7.199.992
- mutaties egalisatierekeningen 0 1.000
- mutaties voorzieningen 178.956 305.225
6.890.321 7.506.217
Veranderingen in vlottende middelen:
- voorraden -17.320 95.727
- onderhanden werk DBC's -4.723.099 -19.172.840
- vorderingen 737.202 -6.025.744
- effecten 3.252 -8.028
- vorderingen/schulden uit hoofde van
financieringstekort respectievelijk -overschot 7.938.461 -21.464.132
- kortlopende schulden (excl. schulden aan
kredietinstellingen) -9.647.244 5.628.830
-5.708.747 -40.946.186
Kasstroom uit bedrijfsoperaties 7.987.156 -29.997.034
Ontvangen interest 442.779 92.847
Betaalde interest -3.989.868 -2.672.402
-3.547.089 -2.579.555
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten 4.440.067 -32.576.588
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Investeringen materiële vaste activa -65.892.379 -34.974.882
Desinvesteringen materiële vaste activa 55.595.128 887.115
Investeringen immateriële vaste activa 0 -62.000
Desinvesteringen immateriële vaste activa 254.712 0
Investeringen deelnemingen en/of
samenwerkingsverbanden 41.254 0
Overige investeringen in financiële vaste activa -6.566 110.000
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten -10.007.851 -34.039.767
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Nieuw opgenomen leningen 20.000.000 24.080.000
Aflossing langlopende schulden -3.276.076 -2.919.882
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten 16.723.924 21.160.118
Mutatie geldmiddelen 11.156.140 -45.456.237
Bij het opstellen van het kasstroomoverzicht is gebruik gemaakt van de indirecte methode.
117

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
6.1.4.1 Algemeen
Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi en de stellige
uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.
Vergelijking met voorgaand jaar
De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar.
Vergelijkende cijfers zijn aangepast.
6.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva
Activa en passiva
Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de historische kostprijs, vervaardigingswaarde
of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen
de historische kostprijs. Toelichtingen op posten in de balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn in
de jaarrekening genummerd.
Immateriële en materiële vaste activa
De immateriële en materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de historische kostprijs,
vervaardigingswaarde of de actuele waarde onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve
bijzondere waardeverminderingen. WTZi-vergunningsplichtige vaste activa worden gewaardeerd tegen de
laagste van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs en het goedgekeurde investeringsbedrag. Het meerdere
boven het goedgekeurde investeringsbedrag wordt ten laste van de resultatenrekening gebracht.
Voor WTZi-vergunningsplichtige vaste activa, instandhoudingen en WMG-gefinancierde vaste activa waarvoor
in de bekostigingssystematiek geen substitutievrijheid bestaat binnen het verkregen budget, is de
afschrijvingsperiode gelijk aan de in de bekostigingssystematiek voorgeschreven afschrijvingstermijnen.
Voor die vaste activa waarvoor binnen de bekostigingssystematiek of de verkregen subsidie substitutievrijheid
bestaat, zijn de afschrijvingstermijnen gebaseerd op de economische levensduur.
De bekostiging van kapitaallasten van het vastgoed van zorginstellingen wordt aangepast. Het bouwregime is
vervallen met ingang van 2009 en meer en meer is sprake van integrale tarieven voor geleverde prestaties. De
kapitaallasten van het voorheen vergunningplichtig WTZi vastgoed van zorginstellingen (afschrijvingen en
genormeerde rente) worden thans nog op nacalculatiebasis vergoed.
De overheid heeft het voornemen om met ingang van 2011 ten aanzien van de intramurale zorg de bekostiging
van de kapitaallasten aan te passen. In de nieuwe bekostigingssystematiek zullen deze lasten opgenomen
worden in de tarieven voor de te leveren zorgprestaties en daarmee afhankelijk zijn van de productie en de
prijsontwikkeling. De consequentie is dat risico wordt gelopen ten aanzien van het kunnen realiseren
(terugverdienen) van de boekwaarde van investeringen in vastgoed, bijvoorbeeld bij leegstand, en dat de
waardering van het vastgoed naar beneden moet worden bijgesteld.
Zowel de hoogte als de methode van de toekomstige bekostiging, en de overgangsregeling zijn nog afhankelijk
van definitieve (politieke) besluitvorming die medio 2010 wordt verwacht. De aanpassing van de bekostiging
zou een substantieel (nadelig) effect kunnen hebben op de realiseerbare boekwaarde waarvan de omvang
sterk wordt beïnvloed door de besluitvorming over de toekomstige bekostiging en de overgangsregeling.
De instelling stelt zich op het standpunt dat de in het verleden verkregen rechten tot nacalculatie, bij de
overgang dienen te leiden tot een adequate afrekening van eventuele nadelige gevolgen en verwacht dat de
overheid hiervoor een passende regeling zal treffen. Daarom is de boekwaarde niet neerwaarts aangepast.
118

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
Financiële vaste activa
Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden
uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in
ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De
nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor
deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt
uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een
deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Deelnemingen
waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs.
Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde;
afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening.
Voorraden
Voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs.
Onderhanden werk DBC's
Het onderhanden werk uit hoofde van DBC's wordt bij intramuraal gewaardeerd tegen de kostprijs en bij
extramuraal tegen de voorgeschreven prijzen volgens de richtlijnen. De productie van het onderhanden werk is
bepaald door de openstaande verrichtingen te koppelen aan de DBC's die ultimo boekjaar openstonden.
Vorderingen
Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen
op grond van verwachte oninbaarheid.
Effecten
Effecten opgenomen onder vlottende activa worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Deze effecten worden
aangemerkt als zijnde aangehouden voor handelsdoeleinden. Waardeveranderingen van deze effecten worden
verwerkt in de resultatenrekening.Indien de marktwaarde van effecten niet betrouwbaar kan worden
vastgesteld vindt waardering plaats tegen de actuel waarde.
Liquide middelen
Liquide middelen bestaan uit kas en banktegoeden met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekeningcourantschulden
bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende
schulden.
119

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
Voorzieningen (algemeen)
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum
bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op
betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de
bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden
gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de
verplichtingen af te wikkelen.
Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als
een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij
de afwikkeling van de verplichting.
Toelichting van de grondslagen voor waardering van de voorziening zijn:
- Voor uitgaven voor groot onderhoud wordt een voorziening gevormd om deze lasten gelijkmatig te verdelen
over een aantal boekjaren. De dotatie is gebaseerd op het te verwachten achterstallig onderhoud.
- De jubileumvoorziening is gevormd in 2005 volgens de wettelijke bepalingen. Deze verplichting wordt
gevormd voor toekomstige verplichtingen in verband met jubilea van medewerkers. Dit wordt bepaald aan de
hand van de verwachte vertrekkans van medewerkers.
- Bij de voorziening langdurig zieken is rekening gehouden met de kosten voor medewerkers die gedurende het
resterende dienstverband naar verwachting niet zullen herstellen.
- De voorziening levensfasebudget is in 2009 opgenomen. Deze voorziening is gebaseerd op de nieuwe CAO
voor 2009-2011.
6.1.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling
Algemeen
Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met
inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen.
De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van
historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als
deze gerealiseerd zijn.
Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn
geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend.
Pensioenen
Stichting Dimence heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking
komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen welke afhankelijk is
van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn.
Stichting Dimence heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij
Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Stichting Dimence
heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en heeft alleen de
verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.
120

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
ACTIVA
1. Immateriële vaste activa
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Overige 0 254.712
Totaal immateriële vaste activa 0 254.712
Het verloop van de immateriële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven : 2009 2008
€ €
Boekwaarde per 1 januari 254.712 199.722
Bij: investeringen 0 62.000
Af: afschrijvingen 0 7.010
Af: desinvesteringen 254.712 0
Boekwaarde per 31 december 0 254.712
Cumulatieve herwaarderingen 0 0
Cumulatieve afschrijvingen 0 34.237
Toelichting:
In 2009 zijn de emissie- en leningskosten volledig afgeboekt, omdat dit bij twee van de drie fusiepartners in het verleden ook zo is
verwerkt.
Voor een nadere specificatie van het verloop van de immateriële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het
mutatieoverzicht onder 6.1.6.
2. Materiële vaste activa
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Bedrijfsgebouwen en terreinen 66.852.011 37.770.033
Machines en installaties 2.684.021 1.144.692
Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting 41.397.421 26.889.983
Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa 3.030.423 44.444.539
Niet aan het bedrijfsproces dienstbare materiële activa 0 128.743
Totaal materiële vaste activa 113.963.876 110.377.990
Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven : 2009 2008
€ €
Boekwaarde per 1 januari 110.377.990 83.694.771
Bij: investeringen 65.892.379 34.974.882
Bij: herwaarderingen 0 0
Af: afschrijvingen 6.711.365 7.404.548
Af: terugname geheel afgeschreven activa 0 0
Af: desinvesteringen 55.595.128 887.115
Boekwaarde per 31 december 113.963.876 110.377.990
Cumulatieve herwaarderingen 0 0
Cumulatieve afschrijvingen 30.981.135 47.543.467
121

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
ACTIVA
2. Materiële vaste activa (vervolg)
Toelichting:
Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het
mutatieoverzicht onder 6.1.6. In toelichting 6.1.7 zijn overzichten opgenomen voor de onderhanden en gereedgekomen projecten.
Er is een daling in de onderhanden projecten en daartegenover een stijging in de aanloopkosten, terreinvoorzieningen, gebouwen en
trekkingsrechten. Deze daling en stijging hebben beide te maken met het gereedkomen van de nieuwbouw van de Eerdelaan, Dr.
van Thienenweg en Grasdorpstraat in 2009.
Op grond van externe analyse van de werkelijke waarde van de activa in relatie tot de boekwaarde en inzake afstemming met de
externe partij mede vastgesteld dat er geen sprake is van een impairment vraagstuk inzake activa binnen Dimence.
Dimence heeft ervoor gekozen om in 2009 de materiële vaste activa tegen de historische kostprijs te waarderen.
3. Financiële vaste activa
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Deelnemingen 68.746 110.000
Overige vorderingen vaste activa 66.686 51.686
Aanloopkosten 123.511 131.945
Totaal financiële vaste activa 258.943 293.631
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt :
Boekwaarde per 1 januari 2009 293.631
Bij: kapitaalstorting 35.000
Af: waardeverminderingen 61.254
Af: afschrijving aanloopkosten 8.434
Bij: investering aanloopkosten 0
Boekwaarde per 31 december 2009 258.943
Toelichting:
De deelneming in SynQuest B.V. is gecorrigeerd voor het deel dat Dimence heeft in het negatieve resultaat over 2008. Daarnaast is
er in 2009 een storting van aandelen ad € 20.000 gedaan in Trajectzorg B.V. De dotatie bij overige vorderingen bestaat uit een
lening aan Sciencia, welke in 2008 gepresenteerd stond onder de post nog te ontvangen bedragen. De aanloopkosten zijn vanaf
2008 gepresenteerd onder de financiële vaste activa. De mutatie in 2009 heeft betrekking op de investeringen (Eerdelaan, Dr. van
Thienenweg en Grasdorpstraat) en afschrijvingen van deze post.
Toelichting op belangen in andere rechtspersonen of vennootschappen:
Naam en rechtsvorm en
woonplaats rechtspersoon
Kernactiviteit
Verschaft
kapitaal
Kapitaalbelang
(in %)
Eigen
vermogen Resultaat
€ €
Zeggenschapsbelangen:
SynQuest B.V., Leiden Ontwikkelen ICT-produkten
tbv GGZ
110.000 15% 361.637 -408.363
Trajectzorg B.V., Deventer Opzetten ketenzorg
systeem
20.000 33%
Toelichting:
SynQuest B.V. is in 2008 opgericht. Het eigen vermogen en resultaat zijn conform jaarrekening 2008 van SynQuest B.V.
Begin 2010 is Trajectzorg B.V. opgericht. Het kapitaal is eind 2009 gestort. Trajectzorg is een samenwerking tussen Stichting
Dimence, Stichting Pameijer Bestuurscentrum en zorgverzekeraar Salland. Trajectzorg wil mensen met meervoudige problematiek
(psychiatrisch, verstandelijke beperking, justitiële problemen) via behandeling en begeleiding duurzaam naar integrale zorg
toeleiden.
122
€

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
ACTIVA
4. Voorraden
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Voedingsmiddelen 0 3.217
Hulpmiddelen 146.987 126.450
Totaal voorraden 146.987 129.667
Toelichting:
In 2009 is Planon, een logistiek pakket waarin ook de voorraad wordt geregistreerd, in gebruik genomen. De voorraad hulpmiddelen
is hiermee aangesloten.
5. Onderhanden werk uit hoofde van DBC's
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Onderhanden werk DBC's 42.311.179 36.240.233
Af: ontvangen voorschotten 18.415.240 17.067.394
Totaal onderhanden werk 23.895.939 19.172.840
Toelichting:
De post onderhanden werk voor 2009 laat ten opzichte van 2008 een stijging zien. Bij de bepaling van het onderhanden werk voor
2009 zijn de DBC's die betrekking hebben op 2009 en gefactureerd zijn in 2010 meegenomen in het onderhanden werk van 2009.
Dit in tegenstelling tot vorig jaar.
6. Vorderingen en overlopende activa
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Vorderingen op debiteuren 7.243.771 8.460.561
Rekening courant gelieerde stichting 342.147 56.019
Overige vorderingen:
Bewonersgelden Tibertius 9.950 1.818
Overige vorderingen 128.553 331.316
Vooruitbetaalde bedragen:
Verzekeringen en abonnementen 0 30.950
Huurkosten 0 24.750
Vooruitbetaalde bedragen 891.909 796.578
Nog te ontvangen bedragen:
Nog te ontvangen bedragen 1.127.426 778.966
Totaal vorderingen en overlopende activa 9.743.756 10.480.958
Toelichting:
De vordering op debiteuren is gedaald door een strakkere inzet van het debiteurenbeleid. De voorziening die in aftrek op de
vorderingen is gebracht bedraagt € 100.000.
De post rekening courant gelieerde stichting staat zowel onder kortlopende schulden en overlopende passiva als vorderingen en
overlopende activa. Onder overlopende activa zijn de rekening couranten opgenomen van o.a. Tactus, Stichting Starena, INTEND
en de Stichting de Wartburg.
Daarnaast is er een verschuiving van overige vorderingen naar nog te ontvangen bedragen.
123

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
ACTIVA
t/m 2006 2007 2008 2009 totaal
€ € € € €
Saldo per 1 januari -5.465.014 242.495 20.706.309 0 15.483.790
Financieringsverschil boekjaar 0 0 0 10.729.582 10.729.582
Correcties voorgaande jaren 1.593.083 184.405 2.359.257 0 4.136.745
Betalingen/ontvangsten 123.295 -427.991 -22.500.092 0 -22.804.788
Sub-totaal mutatie boekjaar 1.716.378 -243.586 -20.140.835 10.729.582 -7.938.461
Saldo per 31 december -3.748.636 -1.091 565.474 10.729.582 7.545.329
Stadium van vaststelling (per erkenning): c t/m 2006 c b a
a= interne berekening
b= overeenstemming met zorgverzekeraars
c= definitieve vaststelling NZa
Specificatie financieringsverschil in het boekjaar 2009 2008
€ €
Wettelijk budget aanvaardbare kosten 123.621.364 114.604.542
Af: ontvangen voorschotten 29.684.411 28.739.319
Af: gefactureerde DBC's 83.207.371 65.158.914
Af: overige ontvangsten 0 0
Totaal financieringsverschil 10.729.582 20.706.309
Specificatie financieringsverschil per financieringsvorm 2009 2008
€ €
Financieringsverschil AWBZ 2.541.793 757.065
Financieringsverschil DBC-financiering 8.187.789 19.949.244
Totaal financieringsverschil 10.729.582 20.706.309
Specificatie budget 2009 2009
€
Budget zorgverzekeringswet 2009 91.395.160
Budget AWBZ 2009 32.226.204
Totaal budget 123.621.364
Toelichting:
Het financieringsresultaat t/m 2006 heeft voor een bedrag ad € 75.820 op voormalig Zwolse Poort 2001 betrekking, voor € 2.969.724
betrekking op voormalig Adhesie t/m 2005; voor € 642.739 betrekking op voormalig RIAGG IJsselland t/m 2005 en voor € 60.353 op
2006.
Het financieringsresultaat 2007 bestaat voor een bedrag van € 165.249 uit voormalig RIAGG en voor een bedrag van € 164.158 uit
voormalig Adhesie.
Voor 2008 bestaat het financieringsresultaat AWBZ uit € 1.088.073 voor voormalig Zwolse Poort en voor € 1.174.763 voor voormalig
Adhesie. Het financieringsresultaat ZVW voor 2008 bedraagt in totaal -/- € 1.697.362.
De nacalculaties van 2006, 2007 en 2008 zijn afgewerkt door de NZa, met uitzondering van de zorgverzekeringswet 2008 voormalig
RIAGG Zwolle en voormalig Zwolse Poort.
Het financieringsverschil in 2009 wordt veroorzaakt doordat Stichting Dimence minder DBC-opbrengsten ontvangt dan het wettelijk
budget.
124

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
ACTIVA
8. Effecten
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Overige effecten 44.484 47.736
Totaal effecten 44.484 47.736
Toelichting:
De effecten hebben betrekking op obligaties van overige beursgenoteerde fondsen.
9. Liquide middelen
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Bankrekeningen 159.187 4.730.136
Kassen 42.749 56.755
Kruisposten 0 246
Totaal liquide middelen 201.936 4.787.137
Toelichting:
De liquide middelen per 31 december 2009 laten een daling zien ten opzichte van 2008. In 2008 was er nog geen sprake van
compensabele bankrekeningen. In 2008 is de Rabobank als huisbankier gekozen. In 2009 worden de saldi van de overige
bankrekeningen, waaronder Fortis en ING, overgeboekt naar de Rabobankrekening. Echter, de Rabobankrekening heeft een
negatief saldo en staat in de jaarrekening gepresenteerd onder "schulden aan kredietinstellingen".
125

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
PASSIVA
10. Eigen vermogen
Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten: 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Kapitaal 1.605.517 1.605.517
Collectief gefinancierd gebonden vermogen 21.150.311 17.891.818
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen 1.004.033 1.004.033
Totaal eigen vermogen 23.759.861 20.501.368
Kapitaal Resultaat-
Saldo per bestemming Saldo per
Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-09 31-dec-09 31-dec-09
€ € €
Kapitaal 1.605.517 0 1.605.517
1.605.517 0 1.605.517
Collectief gefinancierd gebonden vermogen Resultaat-
Saldo per bestemming Saldo per
Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-09 31-dec-09 31-dec-09
€ € €
Reserve aanvaardbare kosten:
Reserve aanvaardbare kosten 9.511.047 4.145.671 13.656.718
Bestemmingsreserves:
Egalisatie afschrijvingen 3.733.534 -611.694 3.121.840
Reserve inventaris 452.340 -452.340 0
Vervangende huisvesting 86.745 -86.745 0
Ontwikkeling User 200.000 -9.514 190.486
Reserve automatisering 2.428.019 -128.743 2.299.276
R&D fonds 1.480.133 401.858 1.881.991
Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen 17.891.818 3.258.493 21.150.311
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Resultaat-
Saldo per bestemming Saldo per
Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-09 31-dec-09 31-dec-09
€ € €
Algemene reserves:
Algemeen 1.004.033 0 1.004.033
Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen 1.004.033 0 1.004.033
Toelichting:
Met het positieve resultaat is het eigen vermogen aangevuld. De egalisatiereserve is met ingang van 2008 opgenomen onder het
eigen vermogen als bestemmingsreserve. De bestemmingsreserve egalisatie afschrijvingen muteert volgens een vaste
berekeningswijze. De bestemmingsreserves inventaris en vervangende huisvesting muteren op basis van kosten die zijn gemaakt
voor huishouding, inrichting en meubilair voor de Dr. van Thienenweg, Grasdorpstraat, Eerdelaan en Bagijnenstraat. Voor de
bestemmingsreserve ontwikkeling User zijn kosten voor User uit automatiseringskosten vrij komen te vallen. De reserve
automatisering muteert door automatiseringskosten exclusief de kosten voor User. Bij de reserve R&D fonds is sprake van een
dotatie voor R&D projecten.
126

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
PASSIVA
11. Voorzieningen
Saldo per Dotatie Onttrekking Saldo per
Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-09 31-dec-09
€ € € €
Jubileumvoorziening 1.408.544 0 235.298 1.173.246
Voorziening groot onderhoud 1.465.787 34.213 0 1.500.000
Voorziening langdurig zieken 401.481 105.021 0 506.502
Voorziening levensfasebudget 0 275.020 0 275.020
Totaal voorzieningen 3.275.812 414.254 235.298 3.454.768
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd:
31-dec-09
Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) 500.000
Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) 2.757.412
Hiervan langlopend (> 5 jr.) 197.356
Toelichting per categorie voorziening:
De jubileumvoorziening is gevormd in 2005 volgens de wettelijke verplichtingen. Deze verplichting wordt gevormd voor toekomstige
verplichtingen in verband met jubilea van medewerkers. De voorziening wordt mede bepaald aan de hand van de verwachte
vertrekkans van medewerkers welke gebaseerd is op reële cijfers. Daarnaast wordt rekening gehouden met verwachte CAO-stijging.
In 2008 is uitgegaan van een CAO-stijging van 2,5%, terwijl voor de bepaling van de voorziening in 2009 op basis van de nieuwe
CAO is uitgegaan van een CAO-stijging van 1,7%.
Bij de onderhoudsvoorziening is de dotatie gebaseerd op het te verwachten achterstallig onderhoud, welke is gebaseerd op de in
2009 uitgevoerde quick-scan door de afdeling Huisvesting. De verwachting is dat de kosten € 500.000 per jaar zullen zijn. De
voorziening is getroffen voor de komende drie jaar.
Voor medewerkers die langdurig ziek zijn en mogelijk een WAO uitkering ontvangen is de voorziening langdurig zieken gevormd. Bij
de voorziening is rekening gehouden met de kosten voor medewerkers die gedurende het resterende dienstverband naar
verwachting niet zullen herstellen. Daarnaast is in 2009 een voorziening gevormd voor het levensfasebudget, hetgeen in de CAO
van 2009-2011 is opgenomen.
12. Langlopende schulden
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Schulden aan kredietinstellingen 67.875.646 51.797.656
Totaal langlopende schulden 67.875.646 51.797.656
Het verloop is als volgt weer te geven: 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Stand per 1 januari 54.740.399 32.736.294
Bij: nieuwe leningen 20.000.000 24.080.000
Af: aflossingen 3.276.076 2.075.895
Stand per 31 december 71.464.323 54.740.399
Af: aflossingsverplichting komend boekjaar 3.588.677 2.942.743
Stand langlopende schulden per 31 december 67.875.646 51.797.656
Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten
worden beschouwd:
Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen 3.588.677 2.942.743
Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) 67.875.646 51.797.656
Hiervan langlopend (> 5 jr.) 54.190.938 40.239.744
Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar bijlage overzicht langlopende leningen.
De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.
Toelichting:
De schulden aan kredietinstellingen zijn toegenomen als gevolg van nieuw aangetrokken leningen ad € 20.000.000 voor de
nieuwbouw van de Grasdorpstraat, Eerdelaan en Dr. van Thienenweg.
127

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
PASSIVA
13. Kortlopende schulden en overlopende passiva
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Schulden aan kredietinstellingen 30.787.480 46.528.822
Crediteuren 4.728.986 7.635.521
Aflossingsverplichtingen langlopende leningen 3.588.677 2.942.743
Belastingen en sociale premies 4.065.046 2.400.394
Schulden terzake pensioenen 757.283 486.642
Nog te betalen salarissen 71.075 332.317
Vakantiegeld 3.103.979 3.178.005
Vakantiedagen 2.266.350 1.849.054
Overige schulden:
RC Cliëntengelden 0 6.457
ZRA middelen 0 71.134
Rekening courant deelnemingen 197.730 71.537
Overige kortlopende schulden 4.840 251.577
Nog te betalen kosten:
Nog te betalen bedragen 6.697.373 7.819.427
Nog te betalen voorzieningen 484.421 1.190.891
Nog te betalen geldleningen 1.540.900 715.785
Vooruitontvangen opbrengsten:
Vooruitontvangen bedragen 2.097.598 9.804.615
Overige passiva:
Rekening courant Dimence - De Kern 319.237 168.705
Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva 60.710.975 85.453.625
Toelichting:
In 2009 is het pakket E-Synergy, het digitaal accorderen van inkoopfacturen door tekenbevoegden, in gebruik genomen binnen heel
Dimence. De daling van de crediteurenstand is het gevolg van de verbetering van het betalingsproces.
De schulden aan kredietinstellingen per 31 december 2009 laten een daling zien ten opzichte van 2008. In 2008 was er nog geen
sprake van compensabele bankrekeningen. In 2008 is de Rabobank als huisbankier gekozen. In 2009 worden de saldi van de
overige bankrekeningen, waaronder Fortis en ING, overgeboekt naar de Rabobankrekening.
De stijging van de aflossingsverplichtingen langlopende leningen wordt veroorzaakt doordat er in 2009 nieuwe leningen zijn
afgesloten. Dit geldt ook voor de stijging in nog te betalen geldleningen (zie ook overzicht langlopende schulden ultimo 2009).
De belastingen en sociale premies laten een stijging zien, hetgeen veroorzaakt wordt doordat wel de inhouding over december in
2009 is verwerkt, maar nog niet de afdracht. De afdracht is verwerkt in 2010. Dit in tegenstelling tot het jaar ervoor.
De stijging van de vakantiedagen wordt veroorzaakt door een toegenomen aantal vakantie-uren. Daarnaast is de berekening in 2008
gebaseerd op een gemiddeld uurloon, terwijl in 2009 de vakantie-uren zijn gewaardeerd tegen het werkelijke uurloon 2009.
Er is sprake van een verschuiving van de post RC Cliëntengelden onder overige schulden naar vorderingen en overlopende activa.
In 2008 was er voor RIAGG € 71.134 teveel aan voorschotten ontvangen voor ZRA-middelen. Deze schuld is in 2009 voldaan.
De post rekening courant deelnemingen heeft betrekking op de rekening courant verhouding met de Stichting E. van Thuringen.
De post nog te betalen voorzieningen is gedaald doordat onder andere voorzieningen voor wegen en onderhoud projecten zijn
afgewikkeld.
De post vooruitontvangen bedragen is gedaald doordat de ontvangst van de verkoop van het terrein in Raalte (ad € 7,7 mln) is
afgewikkeld.
128

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen
Per eind 2009 heeft Stichting Dimence de volgende huurverplichtingen:
Panden
2009
€
Almelo Hofstraat 79.633
C. Renneslaan 3.387
Ootmarsumsestraat 230 936
Egbert Gorterstraat 3 138.080
Thorbeckelaan 1.230
Deventer Huur Pikeursbaan 5, Stedekroon 456.338
Lange Zandstraat 27-29-31 19.035
Brinkpoortstraat 16 - 25 48.063
Lange Zandstraat 13 - 15 19.368
Oudstraat 2 t/m 10 29.052
Oudstraat 26 t/m 28 11.978
Leeuwenbrug 45 217.962
Brinkgreverweg 3 9.818
Noorderplein 5 en 6 2.880
Binnensingel 10B 1.000
Nico Bolkesteinlaan 65 33.000
Enter Marcus Samuelstraat 1 396
Genemuiden Prinses Julianastraat 23a 2.736
Groningen Emiussingel 23 47.150
Hardenberg Röpcke Zweerslaan 2 - 4 633.245
Vlasakkerkamp 3.171
Rheezerweg 5.445
Dr. Albert schweitzerlaan 1a 1.084
Kampen Vloeddijk 38 36.533
Lochem Nieuwstad 5-7-9 1.326
Luttenberg Wispelweg 2b 1.130
Nijverdal Grotestraat 304a 29.136
Willem Alexanderstraat 7 3.637
Ommen Huisvesting GGZ consulent 703
Raalte De Plas 5.472
Bentinckstraat 25 1.144
Kievit 15 5.424
Weidelaan 243 - 245 11.354
Velduil 4 - 6 11.230
Rozenstraat 7 - 41 31.176
Wilgensingel 22 6.216
Annahuis 5.016
Het Raan 2.044
Monumentstraat 320.560
Botermakerstraat 13 26.598
Rijssen Wijnland Zeeuwstraat 26 12.386
Fluitekruid 2 51.847
Ruurlo Borculoseweg 69 28.474
Steenderen Burgemeester Smitstraat 23 1.000
Steenwijk Molenstraat 1 - 5c 31.252
Twello Domineestraat 16 50.569
Marktplein 3 27.914
Kerklaan 4 1.000
Vriezenveen Koningsweg 50 8.246
Vroomshoop Koningin Beatrixlaan 21 1.849
Westerhaar Hoofdweg 132c / Beeklaan 1 1.326
Zutphen Dreef 6e 447.145
Paulus Potterstraat 40 1.820
Paulus Potterstraat 12b 950
129

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen (vervolg) 2009
€
Zwolle Gruitmeesterlaan 77 7.062
Schuttevaerkade 80 - 88 294.892
v. Pallandtmarke 123 53.192
Hagenvoordestraat 136.000
Meeuwenlaan 4 - 6 3.224
Vrijheid 2 2.113
Nijenhuislaan 174 1.315
Tesselschadestraat 155 2.016
Enkstraat 67 5.227
Gedebuteerdenlaan 672
Overige panden Overige panden 4.102
3.439.279
Bovenstaande huurovereenkomsten hebben een opzegtermijn van 12 maanden of korter met uitzondering van de huurovereenkomst
voor het pand aan de Monumentstraat, welke een opzegtermijn heeft van 24 maanden.
Per eind december 2009 heeft Stichting Dimence de volgende bankgaranties en overige verplichtingen uitstaan:
2009
€
Huurovereenkomst Sijbrandi 82.895
Huurovereenkomst Generali Real Estate 54.491
Overeenkomst Eurocommerce Projectontwikkeling 22.500
Verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten
Het verloop is als volgt weer te geven: 2009 2008
€ €
Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari 19.708.741 15.725.287
Bij: indexering niet-bestede investeringsruimte 506.515 1.256.450
Bij: investeringsruimte verslagjaar 1.656.162 2.727.004
Af: investeringen verslagjaar 14.529.719 0
Beschikbare investeringsruimte 31 december 7.341.699 19.708.741
Verloopoverzicht investeringsruimte instandhouding
Het verloop is als volgt weer te geven: 2009 2008
€ €
Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari 3.559.106 2.771.831
Bij : indexering niet-bestede investeringsruimte 91.469 221.469
Bij : investeringsruimte verslagjaar 811.251 791.202
Af: investeringen verslagjaar 2.466.540 225.396
Beschikbare investeringsruimte 31 december 1.995.286 3.559.106
Toelichting:
In de bovenstaande overzichten zijn de nieuwbouwprojecten die onderhanden werk zijn niet opgenomen.
130

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.6 MUTATIEOVERZICHT IMMATERIELE VASTE ACTIVA
Niet - WTZi/WMG - gefinancierde vaste activa
Goodwill Licentie- Overige Totaal
kosten
€ € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 0 0 288.949 288.949
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 34.237 34.237
Boekwaarde per 1 januari 2009 0 0 254.712 254.712
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 0 0 0 0
- herwaarderingen 0 0 0 0
- afschrijvingen 0 0 0 0
- extra afschrijvingen NZa-goedgekeurd 0 0 0 0
- terugname geheel afgeschreven activa
.aanschafwaarde 0 0 0 0
.cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0
.cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 0 288.949 288.949
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 34.237 34.237
per saldo 0 0 254.712 254.712
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 0 0 -254.712 -254.712
131
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 0 0 0 0
- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0
Boekwaarde per 31 december 2009 0 0 0 0
Afschrijvingspercentage 0,0% 0,0% 0,0%

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA
6.1.6.1 WTZi - vergunningsplichtige materiële vaste activa
Aanloop- Grond Terreinen Gebouwen Semi perm. Ver- Installaties Inventaris Onderhanden Bouwrente Sub-totaal Totaal
kosten voorzieningen gebouwen bouwingen Projecten st. kosten vergunning
€ € € € € € € € € € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 0 938.223 2.160.812 30.935.953 2.142 10.059.915 3.264.280 0 41.898.900 3.687.568 92.947.793 157.921.457
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 2.056.466 15.496.355 2.142 6.938.051 2.515.569 0 0 2.052.816 29.061.399 47.543.467
Boekwaarde per 1 januari 2009 0 938.223 104.346 15.439.598 0 3.121.864 748.711 0 41.898.900 1.634.752 63.886.394 110.377.990
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 333.333 4.074.597 536.796 17.907.651 0 0 1.413.650 69.785 5.116.632 0 29.452.444 65.892.379
- herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- afschrijvingen 7.518 0 46.660 758.495 0 169.861 175.042 6.978 0 92.189 1.256.743 6.711.365
- terugname geheel afgeschreven activa
.aanschafwaarde 0 0 1.723.025 1.241.022 2.142 519.727 203.709 0 0 0 3.689.625 8.005.384
.cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
.cumulatieve afschrijvingen 0 0 1.723.025 1.241.022 2.142 519.727 203.709 0 0 0 3.689.625 8.005.384
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 245.707 0 8.146.412 0 6.142.969 1.026.648 0 47.015.532 0 62.577.268 70.863.441
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 6.651.298 0 4.809.529 760.541 0 0 0 12.221.368 15.268.313
per saldo 0 245.707 0 1.495.114 0 1.333.440 266.107 0 47.015.532 0 50.355.900 55.595.128
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 325.815 3.828.890 490.136 15.654.042 0 -1.503.301 972.501 62.807 -41.898.900 -92.189 -22.160.199 3.585.886
132
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 333.333 4.767.113 974.583 39.456.170 0 3.397.219 3.447.573 69.785 0 3.687.568 56.133.344 144.945.011
- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 7.518 0 380.101 8.362.530 0 1.778.656 1.726.361 6.978 0 2.145.005 14.407.149 30.981.135
Boekwaarde per 31 december 2009 325.815 4.767.113 594.482 31.093.640 0 1.618.563 1.721.212 62.807 0 1.542.563 41.726.195 113.963.876
Afschrijvingspercentage 2,5% 0,0% 5,0% 2,0% 5,0% 5,0% 5,0% 10,0% 0,0% 2,5%

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA
6.1.6.2 WTZi - instandhoudings materiële vaste activa
Trekkings Onderhanden Sub-totaal Instand- Onderhanden Sub-totaal Sub-totaal
rechten Projecten houdingen Projecten meldingsplichtige
activa
€ € € € € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 16.530.427 0 16.530.427 7.902.314 2.545.639 10.447.953 26.978.380
- cumulatieve afschrijvingen 2.080.672 0 2.080.672 4.983.298 0 4.983.298 7.063.970
Boekwaarde per 1 januari 2009 14.449.755 0 14.449.755 2.919.016 2.545.639 5.464.655 19.914.410
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 14.529.719 0 14.529.719 2.466.540 3.923.684 6.390.224 20.919.943
- herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0
- afschrijvingen 1.513.875 0 1.513.875 431.685 0 431.685 1.945.560
- terugname geheel afgeschreven activa
.aanschafwaarde 0 0 0 2.030.138 0 2.030.138 2.030.138
.cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0
.cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 2.030.138 0 2.030.138 2.030.138
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 0 0 2.804.289 3.438.900 6.243.189 6.243.189
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 1.690.170 0 1.690.170 1.690.170
per saldo 0 0 0 1.114.119 3.438.900 4.553.019 4.553.019
133
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 13.015.844 0 13.015.844 920.736 484.784 1.405.520 14.421.364
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 31.060.146 0 31.060.146 5.534.427 3.030.423 8.564.850 39.624.996
- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 3.594.547 0 3.594.547 1.694.675 0 1.694.675 5.289.222
Boekwaarde per 31 december 2009 27.465.599 0 27.465.599 3.839.752 3.030.423 6.870.175 34.335.774
Afschrijvingspercentage 5,0% 0,0% 10,0% 0,0%

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA
6.1.6.3 WMG - gefinancierde materiële vaste activa
Aanloop- Grond Terreinen Gebouwen Ver- Installaties Inventaris Bouwrente Vervoer Automati- Licenties Sub-totaal
kosten voorzieningen bouwingen st. kosten middelen sering WMG
€ € € € € € € € € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 0 2.412.410 94.458 13.651.761 1.969.924 673.896 10.482.092 96.508 419.064 3.723.032 337.485 33.860.630
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 69.477 2.128.029 700.706 301.602 4.444.100 32.571 197.984 2.210.669 337.424 10.422.562
Boekwaarde per 1 januari 2009 0 2.412.410 24.981 11.523.732 1.269.218 372.294 6.037.992 63.937 221.080 1.512.363 61 23.438.068
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 24.936 0 3.421 1.712.532 2.015.933 26.311 1.555.669 0 135.595 1.857.988 0 7.332.385
- herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- afschrijvingen 208 0 4.549 307.119 155.333 34.297 986.544 2.413 78.684 1.328.190 0 2.897.337
- terugname geheel afgeschreven activa
.aanschafwaarde 0 0 3.761 0 0 0 288.601 0 116.443 1.876.816 0 2.285.621
.cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
.cumulatieve afschrijvingen 0 0 3.761 0 0 0 288.601 0 116.443 1.876.816 0 2.285.621
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 0 0 0 3.335 0 1.400.230 0 0 0 337.485 1.741.050
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 846.099 0 0 0 337.424 1.183.523
per saldo 0 0 0 0 3.335 0 554.131 0 0 0 61 557.527
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 24.728 0 -1.128 1.405.413 1.857.265 -7.986 14.994 -2.413 56.911 529.798 -61 3.877.521
134
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 24.936 2.412.410 94.118 15.364.293 3.982.522 700.207 10.348.930 96.508 438.216 3.704.204 0 37.166.344
- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 208 0 70.265 2.435.148 856.039 335.899 4.295.944 34.984 160.225 1.662.043 0 9.850.755
Boekwaarde per 31 december 2009 24.728 2.412.410 23.853 12.929.145 3.126.483 364.308 6.052.986 61.524 277.991 2.042.161 0 27.315.589
Afschrijvingspercentage 2,5% 0,0% 5,0% 2,0% 5,0% 5,0% 10,0% 2,5% 20,0% 33,3% 0,0%

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA
6.1.6.4 Niet - WTZi/WMG - gefinancierde materiële vaste activa
Sub-totaal
Aanloop- Grond Terreinen Gebouwen Semi perm. Ver- Installaties Inventaris Vervoer Automati- Licenties Niet WTZi/
kosten voorzieningen gebouwen bouwingen middelen sering WMG
€ € € € € € € € € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 0 0 879.850 1.151.554 1.696.362 0 45.491 59.463 0 0 301.934 4.134.654
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 183.302 259.916 348.887 0 21.804 8.375 0 0 173.252 995.536
Boekwaarde per 1 januari 2009 0 0 696.548 891.638 1.347.475 0 23.687 51.088 0 0 128.682 3.139.118
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 82.189 938.055 187.301 6.370.596 0 0 601.803 7.663 0 0 0 8.187.607
- herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- afschrijvingen 1.654 0 51.879 482.081 42.409 0 26.989 6.713 0 0 0 611.725
- terugname geheel afgeschreven activa
.aanschafwaarde 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
.cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
.cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 301.934 301.934
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 173.252 173.252
per saldo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 128.682 128.682
135
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 80.535 938.055 135.422 5.888.515 -42.409 0 574.814 950 0 0 -128.682 7.447.200
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 82.189 938.055 1.067.151 7.522.150 1.696.362 0 647.294 67.126 0 0 0 12.020.327
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 1.654 0 235.181 741.997 391.296 0 48.793 15.088 0 0 0 1.434.009
Boekwaarde per 31 december 2009 80.535 938.055 831.970 6.780.153 1.305.066 0 598.501 52.038 0 0 0 10.586.318
Afschrijvingspercentage 2,5% 0,0% 5,0% 7,5% 2,5% 5,0% 5,0% 10,0% 20,0% 33,3% 0,0%

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.7 SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN EN GEREEDGEKOMEN PROJECTEN
6.1.7.1 SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN
Projectgegevens Investeringen Goedkeuringen
t/m 2009 Jaar van
Briefonder-
Nominaal
Aangepaste oplenummer
Datum Omschrijving WTZi-type t/m 2008 2009 gereed handen bedrag Index goedkeuring vering
€ € € € € € €
Nummer
Verbouwing Bagijnenstraat WMG 1.851.835 1.587.065 0 3.438.900 0 0 0 0 2009
Multifunctioneel kindercentrum Melding 195.121 -21.337 0 173.784 0 0 0 2012
RIBW Almelo (Tibertius) WMG 273.141 2.173.893 0 0 2.447.034 0 0 0 2010
C07036 07-08-07 OPW Nieuwbouw WTZi 193.362 75.873 0 0 269.235 0 0 0 2013
C07074 21-08-07 Vervangende nieuwbouw Westeres WTZi 32.180 79.505 0 0 111.685 0 0 0 2015
Masterplan terrein Brinkgreven WMG 0 28.685 0 28.685 0 0 0 2016
C06009 23-09-08 Zwolle, Eerdelaan WTZi 19.727.432 1.266.977 0 20.994.409 0 0 0 0 2009
C06013 23-09-08 Zwolle, Grasdorpstraat WTZi 13.971.261 3.467.674 0 17.438.935 0 0 0 0 2009
C06014 23-09-08 Zwolle, v. Thienenweg WTZi 8.200.206 381.981 0 8.582.187 0 0 0 0 2009
Totaal 44.444.538 9.082.990 50.454.431 3.030.423 0 0 0
136
Toelichting
De verbouwing van de Bagijnenstraat in Deventer is in 2009 gereed gekomen. De kosten zijn reeds geactiveerd. De subsidieverrekening met Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zal in 2010
plaatsvinden. De subsidieverrekening met de provincie Overijssel heeft in januari 2010 plaatsgevonden.
6.1.7.2 SPECIFICATIE IN HET BOEKJAAR GEREED GEKOMEN PROJECTEN
Projectgegevens Investeringen Toekomstige lasten
BriefAfschrijnummer
Datum Omschrijving WTZi-type Activa-post WTZi WMG Overige Totaal ving WTZi Rentekosten
€ € € € € €
Nummer
Verbouwing Bagijnenstraat WMG 0 3.438.900 0 3.438.900 0 0
C06009 23-09-08 Zwolle, Eerdelaan WTZi 18.963.667 0 2.116.441 21.080.108 614.601 0
C06013 23-09-08 Zwolle, Grasdorpstraat WTZi 11.373.426 0 6.022.659 17.396.085 320.673 0
C06014 23-09-08 Zwolle, v. Thienenweg WTZi 8.034.131 0 505.206 8.539.337 252.314 0
Totaal 38.371.224 3.438.900 8.644.306 50.454.430 1.187.588 0

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.8 OVERZICHT LANGLOPENDE SCHULDEN ULTIMO 2009
1
Gestelde zekerheden
Aflossing
2010
Aflossingswijze
Resterende
looptijd in
jaren eind
2009
Restschuld
over 5 jaar
Restschuld
31 dec. 2009
Aflossing
in 2009
Nieuwe
leningen in
2009
Restschuld
31 dec. 2008
Werkelijke
rente
Soort
lening
Totale
looptijd
Leninggever Datum Hoofdsom
€ % € € € € € €
ING bank 4-mrt-05 6.200.000 25 Rentevast 3,76% 5.270.000 0 248.000 5.022.000 3.782.000 21 Lineair 248.000 Recht van hypotheek Pari Passu verklaring
Fortis bank 1-okt-00 2.722.861 30 Rentevast 6,60% 2.110.078 0 68.067 2.042.011 1.701.676 21 Lineair 68.067 Recht van hyp. Verpanding van bedrijfsuitrusting
BNG 7-feb-97 2.833.290 28 Rentevast 4,36% 1.720.212 0 101.189 1.619.023 1.113.078 16 Lineair 101.189 Garantie Provincie Overijssel
BNG 16-aug-93 3.148.100 30 Rentevast 4,07% 1.574.050 0 104.937 1.469.113 944.428 14 Lineair 104.937 Garantie van het Rijk
Waterschapsbank 1-mei-97 862.182 11 Rentevast 5,84% 72.015 0 72.015 0 0 0 Lineair 0 Garantie Provincie Overijssel
BNG 2-dec-97 1.556.466 28 Rentevast 3,82% 944.997 0 55.588 889.409 611.469 16 Lineair 55.588 Garantie van het Rijk
Fortis 1-jul-02 4.991.582 30 Rentevast 4,33% 1.969.406 0 167.899 1.801.507 962.012 11 Lineair 167.899 Waarborgfonds zorgsector
BNG 16-mrt-98 521.847 27 Rentevast 6,34% 328.570 0 19.328 309.242 212.602 16 Lineair 19.328 Gemeente Garantie Almelo
BNG 12-mrt-90 907.560 50 Rentevast 6,12% 580.839 0 18.152 562.687 471.927 31 Lineair 18.152 Gemeente Garantie Almelo
ASN Bank 14-apr-99 748.737 15 Rentevast 3,25% 299.495 0 49.916 249.579 0 5 Lineair 49.916 Garantie Provincie Overijssel
ASN Bank 14-apr-99 629.620 30 Rentevast 5,00% 440.737 0 20.987 419.750 314.815 20 Lineair 20.987 Garantie van het Rijk
ASN Bank 27-mrt-07 12.000.000 30 Rentevast 4,27% 11.600.000 0 400.000 11.200.000 9.200.000 28 Lineair 400.000 Waarborgfonds zorgsector
Waterschapsbank 8-feb-08 4.000.000 30 Rentevast 4,29% 4.000.000 0 133.333 3.866.667 3.200.002 29 Lineair 133.333 Waarborgfonds zorgsector
Stg. Elisabethfonds 12-jun-08 80.000 5 Rentevast 5,00% 80.000 0 0 80.000 0 4 Afl.vrij 0 Geen
Fortis 12-dec-03 7.500.000 10 Rentevast 4,41% 3.750.000 0 750.000 3.000.000 0 4 Lineair 750.000 Geen
ASN Bank 15-sep-08 10.000.000 25 Rentevast 4,74% 10.000.000 0 400.000 9.600.000 7.600.000 24 Lineair 400.000 Waarborgfonds zorgsector
Waterschapsbank 15-okt-08 10.000.000 30 Rentevast 4,69% 10.000.000 0 333.333 9.666.667 8.000.002 29 Lineair 333.333 Waarborgfonds zorgsector
Waterschapsbank 2-jan-09 10.000.000 29 Rentevast 4,54% 0 10.000.000 333.333 9.666.667 8.000.002 28 Lineair 333.333 Waarborgfonds zorgsector
Waterschapsbank 1-jul-09 10.000.000 25 Rentevast 4,70% 0 10.000.000 0 10.000.000 8.076.925 24 Lineair 384.615 Waarborgfonds zorgsector
Totaal 54.740.399 20.000.000 3.276.077 71.464.322 54.190.938 3.588.677
137
54.740.399 20.000.000 3.276.076 71.464.323 54.190.942 3.588.676

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
15. Wettelijk budget aanvaardbare kosten 2009 2008
€ € € €
Budget
Budget voorgaande jaren
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar 115.844.013 110.378.858
Af: correcties voorgaande jaren -1.239.471 -1.206.034
Productieafspraken verslagjaar 3.624.721 1.014.033
Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling 3.410.759 2.591.678
Prijsindexatie materiële kosten 0 0
Prijsindexatie extramurale kosten 0 0
Groei normatieve kapitaalslasten 0 0
3.410.759 2.591.678
Uitbreiding erkenning en toelating:
- loonkosten 0 0
- materiële kosten 0 0
- normatieve kapitaalslasten 0 35.285
0 35.285
Beleidsmaatregelen overheid:
Zorgvernieuwing 0 -237.163
Dwang en drang 229.548 91.351
Consultatie 1e lijn/snijvlakmiddelen 0 0
229.548 -145.812
Nacalculeerbare kapitaalslasten:
- rente 1.181.363 1.757.329
- afschrijvingen -101.404 26.437
- overige -113.160 379.689
966.799 2.163.455
Overige mutaties:
Kassiersfunctie 747.132 -238.745
Zorgvernieuwing 0 0
Overig 37.863 11.824
784.995 -226.921
Sub-totaal wettelijk budget boekjaar 123.621.364 114.604.542
Correcties voorgaande jaren 4.136.745 1.239.471
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten jaar 127.758.109 115.844.013
Toelichting
Het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten is door de verhoging van productieafspraken toegenomen.
De overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling ad € 3.410.759 is inclusief de prijsindexatie materiële kosten. Het
percentage over 2009 bedraagt 2,91%.
Onder correcties voorgaande jaren is de afwikkeling van het financieringsresultaat oude jaren van € 4,1 mln opgenomen.
De nacalculaties van 2006, 2007 en 2008 zijn in 2009 verwerkt met uitzondering van de nacalculatie 2008
zorgverzekeringswet Zwolse Poort en RIAGG Zwolle.
De kassiersfunctie in 2009 heeft betrekking op Stichting Mozaik ad € 593.309 en Pastoraal Centrum de Hezenberg ad €
153.823.
138

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
BATEN
16. Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Zorgprestaties tussen instellingen (WDS) 115.552 425.674
Overige zorgprestaties 913.707 333.870
Eigen bijdragen cliënten 0 7.120
Totaal 1.029.259 766.664
Toelichting
De zorgprestaties tussen instellingen zijn verminderd door minder doorbelastingen en doordat er geen bedden meer door
de RIBW Groep worden afgenomen. De overige zorgprestaties nemen toe door meer productie voor asielzoekers
Schalkhaar (project Psychiatrisch Intensieve Thuiszorg (PIT)) en Leusden.
Het innen van de eigen bijdrage voor psychotherapie is niet meer van toepassing.
17. Toelichting omzet B-segment
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Omzet B-segment 0 0
Totaal 0 0
18. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Overige dienstverlening:
Overige dienstverlening 735.053 57.008
Overige subsidies:
Overige subsidies 2.580.464 1.993.985
Overige opbrengsten:
Overige opbrengsten 8.589.107 8.815.528
Totaal 11.904.624 10.866.521
Toelichting:
De overige bedrijfsopbrengsten bestaan onder andere uit de volgende componenten:
Inkomsten Uitgaven Saldo
CP (Collectieve preventie) 2009 2009 2009
Gemeente € € €
Almelo 47.589 48.014 -425
Dalfsen 13.495 13.615 -120
Deventer 59.000 59.526 -526
Elburg 6.432 6.489 -57
Hardenberg 30.658 30.932 -274
Hattem 6.462 6.520 -58
Hellendoorn 19.154 19.325 -171
Kampen 28.610 28.865 -255
Lochem 8.667 8.744 -77
Olst/Wijhe 9.212 9.294 -82
Ommen 9.013 7.868 1.145
Raalte 19.661 19.836 -175
Rijssen - Holten 19.500 19.674 -174
Staphorst 7.966 5.479 2.487
Steenwijkerland 23.343 23.551 -208
Tubbergen 8.981 9.061 -80
Twenterand 17.660 17.818 -158
Voorst 12.600 12.712 -112
Wierden 11.556 11.659 -103
Zutphen 28.907 29.165 -258
Zwartewaterland 11.068 10.011 1.057
Zwolle 90.640 89.520 1.120
Totaal collectieve preventie 490.174 487.678 2.496
139

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
BATEN
18. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten (vervolg)
Toelichting:
Inkomsten Uitgaven Saldo
OGGZ (openbare geestelijke gezondheidszorg) 2009 2009 2009
Gemeente € € €
Almelo 204.030 204.030 0
Deventer 449.157 449.157 0
Zwolle 227.784 355.570 -127.786
880.971 1.008.757 -127.786
Opleidingsfonds Inkomsten Uitgaven Saldo
Naam opleiding 2009 2009 2009
€ € €
Zorgopleiding VWS 2e tranche 2.941.591 2.224.849 716.742
Stagefonds Inkomsten Uitgaven Saldo
Naam opleiding 2009 2009 2009
€ € €
VWS stagefonds zorg 213.779 213.779 0
In het bovenstaande overzicht is aangegeven hoeveel subsidie per gemeente is toegekend. Daarnaast zijn de uitgaven per
gemeente inzichtelijk gemaakt. De subsidies voor collectieve preventie en openbare geestelijke gezondheidszorg zijn
opgenomen onder overige subsidies. In 2008 stonden de WMO-opbrengsten gepresenteerd onder overige opbrengsten.
In de post overige dienstverlening 2009 zijn ook de opbrengsten voor detachering opgenomen. Deze opbrengsten stonden
in 2008 gepresenteerd onder de post lonen en salarissen. In dat jaar werden ze in mindering gebracht op de salariskosten.
140

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
LASTEN
19. Personeelskosten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Lonen en salarissen 74.142.332 66.825.508
Sociale lasten 9.320.376 9.958.839
Pensioenpremie 6.089.507 5.966.961
Andere personeelskosten:
Overige personeelskosten
4.624.718 3.258.994
Sub-totaal 94.176.933 86.010.303
Personeel niet in loondienst 2.853.901 3.142.616
Totaal personeelskosten 97.030.834 89.152.919
Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment:
Gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) 1.637 1.560
Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden 1.637 1.560
Toelichting
Het aantal fte's is in 2009 met 82 fte toegenomen ten opzichte van 2008. In de post lonen en salarissen zijn ook de mutatie
voor de voorziening langdurig zieken en de kosten voor het levensfasebudget en vakantiedagen opgenomen. Het totaal
hiervan bedraagt € 952.622 in 2009. Per fte komen de gemiddelde personeelskosten op € 59.181 in 2009.
De overige personeelskosten laten een stijging zien welke worden veroorzaakt door een toename van de reiskosten ad
€ 214.000 en een toename van de opleidingskosten ad € 1.192.000.
20. Afschrijvingen immateriële en materiële vaste activa
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Nacalculeerbare afschrijvingen:
- immateriële vaste activa 0 0
- materiële vaste activa 3.202.303 3.681.937
- financiële vaste activa 0 0
Overige afschrijvingen:
- immateriële vaste activa 0 7.010
- materiële vaste activa 3.509.062 3.722.611
Totaal afschrijvingen 6.711.365 7.411.558
Toelichting
Voor een nadere specificatie van het verloop van de immateriële en materiële vaste activa nacalculeerbare en overige
afschrijvingen wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 6.1.6.
141

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
LASTEN
20. Afschrijvingen immateriële en materiële vaste activa (vervolg)
Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten 2009
€
Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening 6.711.365
waarvan nacalculeerbare afschrijvingen 3.202.303
In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten:
- WTZi-vergunningplichtige vaste activa 1.256.743
- WTZi-meldingsplichtige vaste activa 1.945.560
- WMG-gefinancierde vaste activa 0
Totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten 3.202.303
Aanschafwaarde desbetreffende vaste activa 95.758.340
Cumulatieve afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa 19.696.371
Cumulatieve vergoedingen voor nacalculeerbare afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa 19.696.371
Afschrijving immateriële vaste activa 0
Afschrijving WTZi - vergunningsplichtige vaste activa 1.256.743
Afschrijving WTZi - instandhoudings vaste activa 1.945.560
Afschrijving WMG gefinancierde vaste activa 2.897.337
Afschrijving niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa 611.725
Totaal afschrijvingen volgens verloopoverzichten 6.711.365
Totaal afschrijvingen resultatenrekening 6.711.365
21. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa
De specificatie is als volgt: 2009 2008
€ €
0 0
Totaal 0 0
22. Overige bedrijfskosten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten 6.297.655 5.953.695
Algemene kosten 12.526.208 9.409.269
Patiënt- en bewonersgebonden kosten 4.891.701 3.637.435
Onderhoud en energiekosten 2.419.773 4.151.390
Huur en leasing 4.068.683 4.074.164
Dotaties en vrijval voorzieningen 8.303 265.632
Hulpbedrijven -68.112 -21.799
Totaal bedrijfskosten 30.144.211 27.469.786
Toelichting
In de eerste helft van 2009 heeft er een opschoning van de balans- en tussenrekeningen plaatsgevonden. Per saldo waren
dit zowel negatieve als positieve posten, die van invloed zijn op het resultaat.
In de algemene kosten zijn de emissie-, lenings-, licentie- en aanloopkosten die ten laste van het resultaat zijn geboekt
opgenomen van totaal € 387.000. Daarnaast is de produktie van ketenzorg dementie ad € 175.000, Mozaïk ad € 593.309
en de Hezenberg € 153.823 opgenomen, omdat Dimence hiervoor de kassiersfunctie vervuld voor Mozaik en met
ketenzorg dementie een samenwerking met andere partijen is aangegaan. Tevens is de waardedaling van de deelneming in
SynQuest B.V. en de lening verstrekt aan SynQuest B.V. onder de algemene kosten verwerkt.
In de post onderhoud en energiekosten is een vrijval van de tussenrekening nog te betalen voorzieningen opgenomen van
€ 873.000. Deze tussenrekening was in het verleden gevormd en staan geen verplichtingen meer tegenover.
Onder de dotaties en vrijval voorzieningen is de dotatie aan de voorziening onderhoud en de vrijval op de voorziening
dubieuze debiteuren opgenomen.
142

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
23. Financiële baten en lasten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Rentebaten 442.779 1.429.951
Overige opbrengsten financiële vaste activa en effecten 0 1.520
Sub-totaal financiële baten 442.779 1.431.471
Rentelasten -3.981.434 -4.002.592
Waardeverandering financiële vaste activa en effecten waardeverandering -8.434 -8.434
Sub-totaal financiële lasten -3.989.868 -4.011.026
Totaal financiële baten en lasten -3.547.089 -2.579.555
Toelichting
De rentebaten zijn in 2009 minimaal ten opzichte van 2008. In 2008 was er nog geen sprake van compensabele
bankrekeningen. Eind 2008 is de Rabobank als huisbankier gekozen. In 2009 worden de saldi van de overige
bankrekeningen, waaronder Fortis en ING, overgeboekt naar de Rabobankrekening. Echter, de Rabobankrekening heeft
een negatief saldo waardoor de rentebaten minimaal zijn. In 2009 is voor € 400.000 aan renteopbrengsten onderhanden
werk DBC verantwoord. Deze renteopbrengsten hebben betrekking op 2008. De renteopbrengsten kunnen na afloop van
een jaar gefactureerd worden.
In 2009 is er voor de rekening-courant een "normale" opslag van 0,8%. Deze opslag wordt per 1 januari 2010 verhoogd met
0,25% tot 1,05%.
24. Buitengewone baten en lasten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Buitengewone baten 0 0
Buitengewone lasten 0 0
Totaal buitengewone baten en lasten 0 0
143

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
25. Bezoldiging bestuurders en toezichthouders
Welke bestuursmodel is van toepassing op
uw organisatie?
Wat is de samenstelling van het bestuur of de
directie?
De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2009 is als volgt:
Naam
Bangma S.P. Klunder E Wal v.d. H.I.C.
1 Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder
werkzaam in uw organisatie?
2 Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van
1-5-1988 1-10-2004 25-8-2008
het bestuur?
3 Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam
Ja Ja Ja
in uw organisatie?
4 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur
31-dec-09 31-dec-09 31-dec-09
geweest?
5 Hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het
Ja Nee Nee
verslagjaar?
12 0 0
6 Wat is de aard van de (arbeids)overeenkomst?
onbepaalde tijd onbepaalde tijd onbepaalde tijd
7 Welke salarisregeling is toegepast?
BBZ BBZ BBZ
8 Wat is de deeltijdfactor? (percentage)
9 Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, eindejaars-
100% 100% 100%
uitkeringsalaris en andere vaste toelagen
176.160 166.956 165.192
a. Waarvan verkoop verlofuren
0 0 0
b. Waarvan nabetalingen voorgaande jaren
0 0 0
10 Bruto-onkostenvergoeding
400 383 400
11 Werkgeversbijdrage sociale lasten
4.104 6.828 6.828
12 Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU
18.137 17.235 17.235
13 Ontslagvergoeding
0 0 0
14 Bonussen
0 0 0
15 Totaal inkomen (9 t/m 14, excl. 9a en b)
198.801 191.402 189.655
16 Cataloguswaarde auto van de zaak
23.995 59.570 61.790
17 Eigen bijdrage auto van de zaak
0 0 0
Toelichting
Er is een regeling rond het vertrek van de bestuurders die in overeenstemming is met de adviesregeling van de BBZ
terzake.
De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2009 is als volgt:
Naam Functie Bezoldiging
Mevrouw dr. G.P.M. Assen
De heer J.F. Buurmeijer
De heer G. de Haan
De heer drs. F.A. van Kesteren
De heer mr. drs. P.J.P.M. van Lochem
De heer drs. J.J.P. Reintjes
De heer drs. S.A. Terpstra
Mevrouw drs. G. Wallinga
De heer drs. H. Zweers
Eindverantwoordelijke Raad van Bestuur met Raad van Toezicht
Drie- of meerhoofdig met voorzitter
144
lid 4.000
vice-voorzitter 6.000
lid 4.000
voorzitter 6.000
secretaris 6.000
lid 6.000
lid 4.000
lid 4.000
lid 6.000

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
26. Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt)
De bezoldiging van de functionarissen die over 2009 in het kader van de Wopt verantwoord worden is als volgt:
1 Functionaris (functienaam)
nvt
2 In dienst vanaf (datum)
nvt
3 In dienst tot (datum)
nvt
4 Belastbaar loon (in €)
Voorzieningen ten behoeve van
nvt
5 beloningen betaalbaar op termijn (in €)
Uitkeringen in verband met beëindiging
nvt
6 van het dienstverband(in €)
nvt
Totaal beloning in kader van de Wopt (4,5 en 6) nvt
7 Beloning 2008 nvt
Toelichting
Er zijn geen beloningen uitgekeerd die in het kader van de Wopt verantwoord moeten worden.
27. Honoraria accountant 2009 2008
€ €
De honoraria van de accountant over 2009 zijn als volgt:
1 Controle van de jaarrekening 45.990 43.800
2 Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie) 6.300 6.000
3 Fiscale advisering 0
4 Niet controle-diensten 0
Totaal honoraria accountant 52.290 49.800
145

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.2 OVERIGE GEGEVENS
146

Enkelvoudige jaarrekening 2009 Stichting Dimence
6.2 OVERIGE GEGEVENS
6.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening
De raad van bestuur van Stichting Dimence heeft de jaarrekening 2009 vastgesteld in de vergadering
van 26 april 2010.
De raad van toezicht van de Stichting Dimence heeft de jaarrekening 2009 goedgekeurd in de vergadering
van 27 mei 2010.
6.2.2 Resultaatbestemming
Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in de resultatenrekening.
6.2.3 Gebeurtenissen na balansdatum
Er hebben geen specifieke gebeurtenissen na balansdatum plaatsgevonden.
6.2.4 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders
Dhr. drs. S.P. Bangma
Dhr. drs. E. Klunder
Mw. H.I.C. van der Wal, psychiater
Dhr. drs. F.A. van Kesteren
6.2.5 Accountantsverklaring
De accountantsverklaring is opgenomen op de volgende pagina.
147

Aan de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht van
Stichting Dimence te Deventer
Accountantsverklaring
Verklaring betreffende de jaarrekening
PricewaterhouseCoopers
Accountants N.V.
Zuiderzeelaan 53
8017 JV Zwolle
Postbus 513
8000 AM Zwolle
Telefoon (038) 427 27 27
Fax (038) 427 27 28
www.pwc.com/nl
Wij hebben de in dit jaardocument opgenomen jaarrekening 2009 van Stichting Dimence
te Deventer bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december
2009 en de geconsolideerde en enkelvoudige resultatenrekening over 2009 met de
toelichting gecontroleerd.
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die
het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen
van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Regeling Verslaggeving WTZi.
Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand
houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw
weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen
afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en
toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken
van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis
van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands
recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende
gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren
dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen
afwijkingen van materieel belang bevat.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie
over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te
voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de
accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van
materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant
in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van
vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde
keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven
omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over
de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de stichting.
PricewaterhouseCoopers is de handelsnaam van onder meer de volgende vennootschappen: PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
(KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK
34180287) en PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289). Op diensten verleend door deze vennootschappen zijn Algemene
Voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Deze Algemene Voorwaarden zijn
gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam en ook in te zien op www.pwc.com/nl

Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de
toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van
schattingen die het bestuur van de stichting heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van
het algehele beeld van de jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt
is als basis voor ons oordeel.
Oordeel
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de
samenstelling van het vermogen van Stichting Dimence per 31 december 2009 en van het
resultaat over 2009 in overeenstemming met de Regeling Verslaggeving WTZi.
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van
regelgevende instanties
Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5f BW melden wij dat
het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening
zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Zwolle, 27 mei 2010
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
Origineel getekend door G.H.M. Veger RA

Enkelvoudige
jaarrekening 2009
De Kern, Stichting
Maatschappelijke Dienstverlening
150

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
INHOUDSOPGAVE Pagina
7.1 Jaarrekening 2009 152
7.1.1 Balans per 31 december 2009 153
7.1.2 Resultatenrekening over 2009 154
7.1.3 Kasstroomoverzicht over 2009 155
7.1.4 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 156
7.1.5 Toelichting op de balans per 31 december 2009 159
7.1.6 Mutatieoverzicht materiële vaste activa 162
7.1.9 Toelichting op de resultatenrekening over 2009 163
7.2 Overige gegevens 166
7.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening 167
7.2.2 Resultaatbestemming 167
7.2.3 Gebeurtenissen na balansdatum 167
7.2.4 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders 167
7.2.5 Accountantsverklaring 168
151

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1 JAARREKENING
152

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1 JAARREKENING
7.1.1 BALANS 2009
(na resultaatsbestemming)
ACTIVA
Vaste activa
Ref. 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Immateriële vaste activa 1 0 0
Materiële vaste activa 2 96.907 114.419
Financiële vaste activa 3 0 0
Totaal vaste activa 96.907 114.419
Vlottende activa
Voorraden 4 0 0
Vorderingen en overlopende activa 5 108.608 116.734
Vorderingen uit hoofde van financieringstekort 6 0 0
Effecten 7 0 0
Liquide middelen 8 245.171 266.700
Totaal vlottende activa 353.779 383.434
Totaal activa 450.686 497.853
Ref. 31-dec-09 31-dec-08
PASSIVA € €
Eigen vermogen 9
Kapitaal 0 0
Collectief gefinancierd gebonden vermogen 0 0
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen 255.258 159.327
Totaal eigen vermogen 255.258 159.327
Voorzieningen 10 40.785 70.721
Langlopende schulden 11 0 0
Kortlopende schulden
Schulden uit hoofde van financieringsoverschot 7 0 0
Kortlopende schulden en overlopende passiva 12 154.643 267.805
Totaal Passiva 450.686 497.853
153

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.2 RESULTATENREKENING 2009
BEDRIJFSOPBRENGSTEN:
Ref. 2009 2008
€ €
Overige bedrijfsopbrengsten 18 3.205.239 2.737.150
Som der bedrijfsopbrengsten 3.205.239 2.737.150
BEDRIJFSLASTEN:
Personeelskosten 19 2.599.396 2.211.220
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa 20 32.868 36.488
Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa 21 0 0
Overige bedrijfskosten 22 478.625 394.199
Som der bedrijfslasten 3.110.889 2.641.907
BEDRIJFSRESULTAAT 94.350 95.243
Financiële baten en lasten 23 1.581 12.951
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING 95.931 108.194
Buitengewone baten en lasten 24 0 0
RESULTAAT BOEKJAAR 95.931 108.194
RESULTAATBESTEMMING
Het resultaat is als volgt verdeeld: 2009 2008
€ €
Toevoeging/onttrekking:
Overige reserves 95.931 108.194
154
95.931 108.194

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.3 KASSTROOMOVERZICHT
Kasstroom uit operationele activiteiten
Ref. 2009 2008
€ € € €
Bedrijfsresultaat 94.350 95.243
Aanpassingen voor:
- afschrijvingen 32.868 36.488
- mutaties egalisatierekeningen 0 0
- mutaties voorzieningen -29.936 17.142
2.932 53.630
Veranderingen in vlottende middelen:
- voorraden 0 0
- vorderingen 8.126 173.623
- effecten 0 0
- vorderingen/schulden uit hoofde van
financieringstekort respectievelijk -overschot 0 0
- kortlopende schulden (excl. schulden aan
kredietinstellingen) -113.162 -425.690
-105.036 -252.067
Kasstroom uit bedrijfsoperaties -7.754 -103.194
Ontvangen interest 1.581 12.951
Betaalde interest 0 0
Buitengewoon resultaat 0 0
1.581 12.951
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten -6.173 -90.243
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Investeringen materiële vaste activa -15.356 -51.658
Desinvesteringen materiële vaste activa 0 0
Investeringen immateriële vaste activa 0 0
Desinvesteringen immateriële vaste activa 0 0
Investeringen deelnemingen en/of
samenwerkingsverbanden 0 0
Mutatie leningen u/g 0 0
Overige investeringen in financiële vaste activa 0 0
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten -15.356 -51.658
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Nieuw opgenomen leningen 0 0
Aflossing langlopende schulden 0 0
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten 0 0
Mutatie geldmiddelen -21.529 -141.901
Bij het opstellen van het kasstroomoverzicht is gebruik gemaakt van de indirecte methode
155

Enkelvoudige jaarrekening De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
7.1.4.1 Algemeen
Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening
De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening valt conform Uitvoeringsbesluit WTZi niet onder de
Regeling verslaggeving.
Vergelijking met voorgaand jaar
De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar.
Consolidatie
De enkelvoudige jaarrekening van De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening is in de
geconsolideerde jaarrekening van Stichting Dimence opgenomen.
156

Enkelvoudige jaarrekening De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
7.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva
Activa en passiva
Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de historische kostprijs, vervaardigingswaarde of
de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de
historische kostprijs. Toelichtingen op posten in de balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn in de
jaarrekening genummerd.
Materiële vaste activa
De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de historische kostprijs, vervaardigingswaarde of de
actuele waarde onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen.
Voor die vaste activa waarvoor binnen de bekostigingssystematiek of de verkregen subsidie substitutievrijheid
bestaat, zijn de afschrijvingstermijnen gebaseerd op de economische levensduur.
Vorderingen
Vorderingen worden opgenomen tegen de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen
op grond van verwachte oninbaarheid.
Liquide middelen
Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden.
Rekening courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende
schulden.
Voorzieningen (algemeen)
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum
bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op
betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de
bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden
gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de
verplichtingen af te wikkelen.
Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als
een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de
afwikkeling van de verplichting.
Toelichting van de grondslagen voor waardering van de voorziening zijn:
- De jubileumvoorziening is gevormd in 2005 volgens de wettelijke bepalingen. Deze verplichting wordt gevormd
voor toekomstige verplichtingen in verband met jubilea van medewerkers. Dit wordt bepaald aan de hand van
de verwachte vertrekkans van medewerkers.
157

Enkelvoudige jaarrekening De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
7.1.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling
Algemeen
Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met
inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen.
De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van
historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als
deze gerealiseerd zijn.
Pensioenen
De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening heeft voor haar werknemers een toegezegdpensioenregeling.
Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd
recht op een pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij
het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening heeft geen
verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij Pensioenfonds Zorg en
Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. De Kern, Stichting Maatschappelijke
Dienstverlening heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en heeft
alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.
158

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
ACTIVA
2. Materiële vaste activa
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Bedrijfsgebouwen en terreinen 29.489 31.208
Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting 67.418 83.211
Totaal materiële vaste activa 96.907 114.419
Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven : 2009 2008
€ €
Boekwaarde per 1 januari 114.419 99.249
Bij: investeringen 15.356 51.658
Af: afschrijvingen 32.868 36.488
Af: terugname geheel afgeschreven activa 0 0
Af: desinvesteringen 0 0
Boekwaarde per 31 december 96.907 114.419
Cumulatieve herwaarderingen 0 0
Cumulatieve afschrijvingen 188.063 155.195
Toelichting:
Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het
mutatieoverzicht onder 7.1.6.
6. Vorderingen en overlopende activa
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Vorderingen op debiteuren 94.877 75.744
Overige vorderingen:
Vorderingen op personeel 2.438 1.438
Vooruitbetaalde bedragen:
Vooruitbetaalde bedragen 10.793 0
Nog te ontvangen bedragen:
Nog te ontvangen bedragen 500 39.552
Totaal vorderingen en overlopende activa 108.608 116.734
Toelichting:
Vorderingen op debiteuren:
Op de vordering op debiteuren is in tegenstelling tot 2008 geen voorziening in mindering gebracht.
Vooruitbetaalde bedragen:
Onder vooruitbetaalde bedragen zijn facturen opgenomen voor Regionaal Preventie Platvorm Jeugd en vooruitbetaalde huur voor
leasing van kopieerapparaten.
Nog te ontvangen bedragen:
In 2009 heeft er een verschuiving plaatsgevonden van nog te ontvangen naar vooruitbetaalde bedragen.
159

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
9. Liquide middelen
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Bankrekeningen 244.702 265.960
Kassen 469 707
Kruisposten 0 33
Totaal liquide middelen 245.171 266.700
10. Eigen vermogen
Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten: 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Kapitaal 0 0
Collectief gefinancierd gebonden vermogen 0 0
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen 255.258 159.327
Totaal eigen vermogen 255.258 159.327
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Resultaat-
Saldo per bestemming Saldo per
Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-09 31-dec-09 31-dec-09
€ € €
Algemene reserves:
Overige 159.327 95.931 255.258
Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen 159.327 95.931 255.258
Toelichting:
Door het positieve resultaat van 2009 is het eigen vermogen aangevuld. Het eigen vermogen bedraagt 9% van het
subsidiebudget.
11. Voorzieningen
Saldo per Dotatie Onttrekking Saldo per
Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-09 31-dec-09
€ € € €
Jubileumvoorziening 27.134 13.651 0 40.785
Voorziening langdurig zieken 43.587 0 43.587 0
Totaal voorzieningen 70.721 13.651 43.587 40.785
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd:
31-dec-09
Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) 0
Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) 28.509
Hiervan langlopend (> 5 jr.) 12.276
Toelichting per categorie voorziening:
De jubileumvoorziening wordt gevormd voor toekomstige verplichtingen voor uitbetalingen in verband met jubilea van
medewerkers. De voorziening wordt mede bepaald aan de hand van de vertrekkans van de medewerkers. Daarnaast wordt
rekening gehouden met verwachte CAO-stijging. In 2008 is uitgegaan van een CAO-stijging van 2,5%, terwijl voor de bepaling van
de voorziening in 2009 op basis van de nieuwe CAO is uitgegaan van een CAO-stijging van 5,0%.
De voorziening voor langdurig zieken is gevormd voor medewerkers die langdurig ziek zijn en mogelijk een WAO uitkering
ontvangen. Bij de voorziening is rekening gehouden met kosten voor medewerkers die naar verwachting niet zullen herstellen.
Ultimo 2009 waren er geen langdurig zieken bij De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening.
160

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS
PASSIVA
13. Kortlopende schulden en overlopende passiva
De specificatie is als volgt : 31-dec-09 31-dec-08
€ €
Crediteuren 94.329 112.598
Belastingen en sociale premies 102.914 105.205
Schulden terzake pensioenen 1.702 0
Nog te betalen salarissen 210 0
Vakantiegeld 83.510 76.121
Vakantiedagen 110.307 46.524
Nog te betalen kosten:
Nog te betalen kosten 80.908 96.062
Overige passiva:
Rekening courant De Kern - Dimence -319.237 -168.705
Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva 154.643 267.805
Toelichting:
Vakantiedagen:
De vakantiedagen per jaareinde zijn gestegen ten opzichte van 2008. Deze stijging van de vakantiedagen wordt veroorzaakt door
een toename van het saldo per jaareinde van het aantal vakantie-uren. Daarnaast is de berekening in 2008 gebaseerd op een
gemiddeld uurloon, terwijl in 2009 de vakantie-uren zijn gewaardeerd tegen het werkelijke uurloon 2009.
Nog te betalen:
Het saldo van de post onder nog te betalen kosten bestaat onder andere uit gelden voor een project voor ontregelde gezinnen van
de gemeente Kampen, € 35.725.
Rekening courant De Kern - Dimence:
De vordering van de rekening courant met Dimence is gepresenteerd onder de overige passiva. In de enkelvoudige jaarrekening
van Dimence staat de schuld van de rekening courant met de Kern onder overige passiva gepresenteerd. In de geconsolideerde
jaarrekening van Stichting Dimence is er noch sprake is van een schuld, noch sprake is van een vordering.
14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen
Per eind 2009 heeft De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening de volgende huurverplichtingen:
Panden: 2009
€
IJsselmuiden Groenendael 233a 4.249
Genemuiden Prinses Julianastraat 25 2.368
Buzenland 6.624
Kampen Bregittenstraat 38 54.693
Zwolle Strausplein 5 69.996
Simon van Slingelandtplein 26 16.200
Gelijkheid 1 14.882
169.012
Bovenstaande huurovereenkomsten hebben een opzegtermijn van 12 maanden of korter.
Per eind december 2009 heeft De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening de volgende bankgaranties en overige
verplichtingen uitstaan:
2009
€
Garantieverplichting bij ABN AMRO De Kern 16.250
Veenman Automatiserings Contract 100.273
161

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA
7.1.6.4 materiële vaste activa
Aanloop- Grond Terreinen Gebouwen Semi perm. Ver- Installaties Inventaris Vervoer Automati- Licenties Sub-totaal
kosten voorzieningen gebouwen bouwingen middelen sering
€ € € € € € € € € € € €
Stand per 1 januari 2009
- aanschafwaarde 0 0 0 0 0 34.381 0 94.914 0 140.319 0 269.614
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 3.173 0 43.114 0 108.908 0 155.195
Boekwaarde per 1 januari 2009 0 0 0 0 0 31.208 0 51.800 0 31.411 0 114.419
Mutaties in het boekjaar
- investeringen 0 0 0 0 0 0 0 7.006 0 8.350 0 15.356
- herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- afschrijvingen 0 0 0 0 0 1.719 0 5.631 0 25.518 0 32.868
- terugname geheel afgeschreven activa
.aanschafwaarde 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
.cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
.cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- desinvesteringen
aanschafwaarde 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
per saldo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
162
Mutaties in boekwaarde (per saldo) 0 0 0 0 0 -1.719 0 1.375 0 -17.168 0 -17.512
Stand per 31 december 2009
- aanschafwaarde 0 0 0 0 0 34.381 0 101.920 0 148.669 0 284.970
- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
- cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 4.892 0 48.745 0 134.426 0 188.063
Boekwaarde per 31 december 2009 0 0 0 0 0 29.489 0 53.175 0 14.243 0 96.907
Afschrijvingspercentage 5,0% 10,0% 33,3%

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
BATEN
18. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Overige subsidies:
Overige subsidies 2.880.651 2.536.652
Overige opbrengsten:
Overige opbrengsten 324.588 200.498
Totaal 3.205.239 2.737.150
Toelichting:
Overige subsidies: Inkomsten Uitgaven Saldo
WMO opbrengsten 2009 2009 2009
Gemeente
Zwolle
Subsidie € € €
Structureel 1.513.918 1.468.500
45.418
Tolkentelefoon 4.894
8.022
3.128-
Schoolmaatschappelijk werk 71.515
69.370
2.145
Cliënten SoZaWe 35.895
34.818
1.077
Ophoging sociale raadslieden 81.500
79.055
2.445
Ambulante hulpverlening huiselijk geweld 75.220
72.963
2.257
KIES schooljaar 2007 - 2008 35.805
34.731
1.074
Formulierenbrigade 139.000
134.830
4.170
Project financiën onder dak 40.000
38.800
1.200
Teamleider team Via 15.830
15.355
475
Team Via 17.850
17.315
535
Zwartewaterland
Subsidie Zwartewaterland 217.272
Kampen
Coördinator Moeilijk Plaatsbaren 81.666
AMW 476.228
SMW 21.000
Casusregie huiselijk geweld 37.050
Overige subsidies
Provincie Overijssel 16.008
2.880.651
210.754
79.216
461.941
20.370
35.939
16.008
2.797.987
6.518
2.450
14.287
630
1.111
-
82.664
Overige opbrengsten:
De overige opbrengsten bestaan voornamelijk uit werkzaamheden voor schoolmaatschappelijk werk op verschillende scholen, CMP voor
Delta Wonen en De inzet voor SOS bemoeizorg aan de GGD. Daarnaast zijn er diverse overige "kleinere" werkzaamheden in rekening
gebracht bij verschillende instanties.
163

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
LASTEN
19. Personeelskosten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Lonen en salarissen 2.059.224 1.688.985
Sociale lasten 238.732 215.722
Pensioenpremie 153.898 135.332
Andere personeelskosten:
Overige personeelskosten
99.919 66.569
Sub-totaal 2.551.773 2.106.608
Personeel niet in loondienst 47.623 104.612
Totaal personeelskosten 2.599.396 2.211.220
Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment:
Gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) 47 42
Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden 47 42
Toelichting:
Het aantal fte's is met 5 toegenomen ten opzichte van 2008.
De verhoging van lonen en salarissen wordt veroorzaakt door meer inzet van personeel door een toename van opdrachten en CAO
stijgingen. De daling van personeel niet in loondienst wordt onder andere veroorzaakt door minder inzet voor de ondersteuning van het
KIES project en een verschuiving naar lonen en salarissen. De overige personeelskosten zijn gestegen door meer kosten voor opleiding
en reizen.
20. Afschrijvingen materiële vaste activa
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Overige afschrijvingen niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa:
- immateriële vaste activa
- materiële vaste activa 32.868 36.488
Totaal afschrijvingen 32.868 36.488
Toelichting:
Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa nacalculeerbare en overige afschrijvingen wordt verwezen
naar het mutatieoverzicht onder 7.1.6.
Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten 2009
€
Afschrijving niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa 32.868
Totaal afschrijvingen resultatenrekening 32.868
164

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
LASTEN
22. Overige bedrijfskosten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten 53.889 36.645
Algemene kosten 213.256 164.393
Patiënt- en bewonersgebonden kosten 8.426 5.872
Onderhoud en energiekosten 24.065 13.876
Huur en leasing 178.989 173.413
Totaal bedrijfskosten 478.625 394.199
Toelichting
De kosten voor voedingsmiddelen en hotelmatige kosten zijn gestegen door meer schoonmaak, € 3.300 en herstyling van de kantoren,
€ 10.200. De algemene kosten nemen in 2009 toe doordat er meer kosten zijn gemaakt voor kantoorbenodigdheden en drukwerk,
€ 21.100, software, € 28.000, dienstreizen € 8.700 en publiciteitskosten € 15.400. Echter zijn er minder kosten voor adviseurs in 2009,
€ 8.000. Onderhoud en energiekosten heeft een stijging in 2009 door onderhoud aan E-installaties, € 7.400 en een verhoging van de
energiekosten € 2.800.
23. Financiële baten en lasten
De specificatie is als volgt : 2009 2008
€ €
Rentebaten 1.581 12.951
Totaal financiële baten en lasten 1.581 12.951
Toelichting
De rentebaten zijn in 2009 minimaal ten opzichte van 2008. In 2008 was er nog geen sprake van compensabele bankrekeningen. Eind
2008 is de Rabobank als huisbankier gekozen. In 2009 worden de saldi van de overige bankrekeningen, waaronder Fortis en ABN
AMRO, overgeboekt naar de Rabobankrekening. Echter, de Rabobankrekening heeft een negatief saldo waardoor de rentebaten
minimaal zijn. In 2009 is er voor de rekening-courant een "normale" opslag van 0,8%. Deze opslag wordt per 1 januari 2010 verhoogd
met 0,25% tot 1,05%.
165

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.2 OVERIGE GEGEVENS
166

Enkelvoudige jaarrekening 2009 De Kern, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening
7.2 OVERIGE GEGEVENS
7.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening
De raad van bestuur van Stichting Dimence heeft de jaarrekening 2009 vastgesteld in de vergadering
van 26 april 2010.
De raad van toezicht van de Stichting Dimence heeft de jaarrekening 2009 goedgekeurd in de vergadering
van 27 mei 2010.
7.2.2 Resultaatbestemming
Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in de resultatenrekening.
7.2.3 Gebeurtenissen na balansdatum
Er hebben geen specifieke gebeurtenissen na balansdatum plaatsgevonden.
7.2.4 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders
Dhr. drs. S.P. Bangma
Dhr. drs. E. Klunder
Mw. H.I.C. van der Wal, psychiater
Dhr. drs. F.A. van Kesteren
7.2.5 Accountantsverklaring
De accountantsverklaring is opgenomen op de volgende pagina.
167

Aan de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht van
Stichting De Kern, Maatschappelijke dienstverlening
Accountantsverklaring
Verklaring betreffende de jaarrekening
PricewaterhouseCoopers
Accountants N.V.
Zuiderzeelaan 53
8017 JV Zwolle
Postbus 513
8000 AM Zwolle
Telefoon (038) 427 27 27
Fax (038) 427 27 28
www.pwc.com/nl
Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2009 van Stichting De Kern,
Maatschappelijke dienstverlening te Zwolle bestaande uit de balans per 31 december
2009 en de resultatenrekening over 2009 met de toelichting gecontroleerd.
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die
het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen
van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving
640 voor organisaties zonder winststreven. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer:
het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant
voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en
resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude
of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële
verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden
redelijk zijn.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis
van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands
recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende
gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren
dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen
afwijkingen van materieel belang bevat.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie
over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te
voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de
accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van
materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant
in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van
vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde
keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven
omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over
de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de stichting.
PricewaterhouseCoopers is de handelsnaam van onder meer de volgende vennootschappen: PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
(KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK
34180287) en PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289). Op diensten verleend door deze vennootschappen zijn Algemene
Voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Deze Algemene Voorwaarden zijn
gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam en ook in te zien op www.pwc.com/nl
1

Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de
toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van
schattingen die het bestuur van de stichting heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van
het algehele beeld van de jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt
is als basis voor ons oordeel.
Oordeel
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de
samenstelling van het vermogen van Stichting De Kern, Maatschappelijke dienstverlening
per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met de
Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 voor organisaties zonder winststreven
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van
regelgevende instanties
Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5f BW melden wij dat
het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening
zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Zwolle, 27 mei 2010
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
Origineel getekend door G.H.M. Veger RA
2