• December 2004 - Studievereniging TWIST

Door Ägnita Souman
Agreement defaults in secand /anguage acquisition
Bovenstaande zin representeert een groot probLeem dat verwervers van een
tweede taaL tegenkomen, namelijk agreement; agreement tussen die en feest
en agreement tussen die feest en blijf. Om de een of andere reden blijft
(o.a.) agreement voor tweedetaalverwervers (L2 verwervers) een probleem,
ook al benadert hun niveau het niveau van een native speaker. Af en toe, als
er sprake is van stress, communicatiedruk of moeheid, komt foutieve (of
geen) agreement ineens weer om de hoek kijken. Dan Lijkt aL het teren en
oefenen ineens verspilde moeite omdat dezeLfde fouten worden gemaakt aLs
in het begin. De grote vraag is nu natuurlijk: hoe kan dat? Tijdens mijn
afstuderen heb ik onderzoek gedaan naar de vorm van die terugkerende
fouten in het L2-verwervingsproces. In L2-onderzoek worden terugkerende
fouten defaults genoemd.
Het oppervLakkige feit dat L2 verwervers het ene moment de juiste vorm
gebruiken en het volgende moment weer terugvallen op foutieve vormen is
een veeL onderzocht onderwerp in het l2 onderzoeksgebied. Volgens
sommigen (Vainikka &: Young-Scholten 1994/1996, Eubank 1993/1994, Clahsen
1998 en MeiseL 1997) bewijst deze variabiliteit dat voor L2 verwervers
onderLiggende syntactische categoriën en kenmerken van overte
morfoLogische vormen niet aanwezig zijn. Bijvoorbeeld: het geslacht van het
woord boek in het NederLands kan niet bekend zijn bij een L2· verwerver als
hij/zij de ene keer het boek zegt en de andere keer de boek.
Volgens anderen (Lardiere 1998b, 2000b, Haznedar &: Schwartz 1997, Prevost
&: White 2000b), betekent deze variabiLiteit niet dat onderliggende
categorieën en kenmerken van overte morfoLogie afwezig zijn. Als er
bijvoorbeeLd gekeken wordt naar het agreement en tense kenmerk op het
werkwoord dan tonen Prévost &: White (200ob) aan dat non-finiete vormen
bijna altijd voorkomen in non·finiete contexten en finiete vormen bijna altijd
in finiete contexten. In het Nederlands is dit wat Lastig te zien omdat de nonfiniete
vorm van het werkwoord gelijk staat aan de meervoudsvorm, maar aLs
we even alleen naar het enkeLvoud kijken, is dit goed te zien. In de volgende
non-finiete context zuL je een L2 verwerver van het Nederlands bijna nooit
een finiete vorm horen gebruiken: hij gaat naar huis om te....slaapttslapen.
Dit bewijst dat, hoewel er variabiliteit is in het gebruik van overte morfologische
vormen, de onderliggende syntactische categorjen en kenmerken van
die vormen wel aanwezig zijn; de L2 verwerver gebruikt finiete vormen niet
in non·finiete contexten. Prèvost &: Whîte Laten tegelijkertijd zien dat non·
13