2 - Stadsgewest Haaglanden
05.09.2013 • Views
Share Embed Flag

2 - Stadsgewest Haaglanden

2 - Stadsgewest Haaglanden

2 - Stadsgewest Haaglanden

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
haaglanden.nl

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

Relatiemagazine voor overheid en bedrijfsleven jaargang 2<br />

Ketenaanpak veelplegers<br />

succesvol 6<br />

Marcel van den Bosch: “Van delictgerichte<br />

naar dadergerichte aanpak”<br />

ICT in Bereikbaarheid 10<br />

Intensieve samenwerking leidt tot<br />

onconventionele oplossingen<br />

Van incidentje tot<br />

ramp 18<br />

Regio <strong>Haaglanden</strong> krijgt grip op<br />

rampenbestrijding<br />

ZOMER 2005<br />

<strong>Stadsgewest</strong> <strong>Haaglanden</strong>, Hulpverleningsregio <strong>Haaglanden</strong> en Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

2

Alle ingrediënten voor<br />

slagvaardig communiceren<br />

Ieder communicatievraagstuk vereist een eigen aanpak. Gaat het de ene keer om<br />

het ontwikkelen van een strategisch communicatieplan, een volgende keer is een<br />

brochure het doeltreffende middel. Als full service communicatieadviesbureau<br />

biedt Actorion alle ingrediënten voor een oplossing op maat.<br />

PROJECTMANAGEMENT<br />

INTERACTIEVE MEDIA<br />

REGIOMARKETING<br />

Slagvaardig en daadkrachtig, dat zijn de<br />

kernwoorden in de activiteiten van<br />

Actorion. Een team van deskundige en<br />

ervaren adviseurs staat hier garant<br />

voor. Met specialisten op het gebied<br />

van overheid, onderwijs, non-profitorganisaties<br />

en bedrijfsleven.<br />

We koppelen een heldere visie op<br />

communicatie aan concrete<br />

oplossingen op maat. En zorgen voor<br />

de organisatie en uitvoering van deze<br />

oplossingen. We komen met creatieve<br />

en vernieuwende concepten, die<br />

aansluiten bij actuele ontwikkelingen in<br />

STRATEGISCH ONDERZOEK<br />

COMMUNICATIECONCEPTEN<br />

INTERIMMANAGEMENT<br />

DETACHERING<br />

PRODUCTIEREGIE<br />

STRATEGISCH ADVIES<br />

de markt. Nieuwe internettoepassingen<br />

bijvoorbeeld, initiatieven op het gebied<br />

van interactieve beleidsontwikkeling of<br />

visie- en missietrajecten. Zo zetten we<br />

onze verschillende specialismen niet<br />

alleen afzonderlijk in, maar versterken<br />

ze elkaar ook. En daar vaart u wel bij.<br />

Want communicatie is geen doel op<br />

zich, maar een effectief middel om úw<br />

doelstellingen te bereiken.<br />

Benieuwd naar de juiste ingrediënten<br />

voor uw communicatieoplossing?<br />

Bel voor een afspraak: 026-4438287.<br />

Rozendaalselaan 14, 6881 LC Velp<br />

telefoon (026) 443 82 87<br />

telefax (026) 389 25 48<br />

e-mail adviseurs@actorion.nl<br />

www.actorion.nl<br />

Colofon<br />

Focus <strong>Haaglanden</strong> is een gezamenlijke<br />

kwartaaluitgave van Hulpverleningsregio<br />

<strong>Haaglanden</strong>, Politie <strong>Haaglanden</strong> en<br />

stadsgewest <strong>Haaglanden</strong> en komt tot stand<br />

dankzij een groot aantal partners uit de<br />

overheid en het bedrijfsleven in de regio<br />

<strong>Haaglanden</strong>.<br />

Redactieadres<br />

p/a Actorion Communicatie Adviseurs<br />

Rozendaalselaan 14<br />

6881 LC Velp<br />

tel.: 026 - 443 82 87<br />

fax: 026 - 389 25 48<br />

e-mail: adviseurs@actorion.nl<br />

Concept en uitgave<br />

Actorion Communicatie Adviseurs, Velp<br />

Teksten<br />

Hulpverleningsregio <strong>Haaglanden</strong><br />

Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

<strong>Stadsgewest</strong> <strong>Haaglanden</strong><br />

Actorion Communicatie Adviseurs<br />

Fotografie<br />

Ed Blok, Jelle Buijtendijk,<br />

Hulpverleningsregio <strong>Haaglanden</strong>, Erik van<br />

Hoorik, Judith Jongejan, Luuk van der Lee,<br />

Paul Lunenburg, Martien de Man, Peter<br />

Oosterhout, Politie <strong>Haaglanden</strong>, <strong>Stadsgewest</strong><br />

<strong>Haaglanden</strong>, Zwarts & Jansma Architecten<br />

Vormgeving<br />

Actorion Communicatie Adviseurs, Velp<br />

ZOMER<br />

Druk<br />

DeltaHage grafische dienstverlening<br />

Oplage<br />

5.000 exemplaren<br />

Commerciële exploitatie<br />

Actorion Communicatie Adviseurs,<br />

tel. 026 - 443 82 87<br />

Copyright en verantwoordelijkheid<br />

Het auteursrecht op de in dit tijdschrift<br />

verschenen artikelen wordt door de uitgever<br />

voorbehouden.<br />

De verantwoordelijkheid voor een artikel ligt<br />

bij de betreffende organisatie.<br />

Uitgave<br />

zomer 2005<br />

Het volgende nummer van Focus <strong>Haaglanden</strong><br />

verschijnt in september 2005<br />

Op de voorpagina<br />

Marcel van den Bosch, zie ook pagina 6 en 7<br />

Fotografie: Erik van Hoorik<br />

Sjaak<br />

van der Tak<br />

9<br />

Sonja<br />

Nieuwenhuizen<br />

22<br />

Linda<br />

Kluver 32<br />

16 Lonsdalejongeren<br />

26 Geert Jansen<br />

36<br />

Ron van<br />

den Berg<br />

In dit nummer pag.<br />

Voorwoord 5<br />

Aanpak bekende criminelen werpt vruchten af 6<br />

Brandweer start pilot over rol ICT 8<br />

Burgemeester in beeld 9<br />

ICT in Bereikbaarheid van start 10<br />

KIDS in het onderwijs 12<br />

Column ‘Acties in het veld’ 13<br />

‘Kort’ 14<br />

Lonsdale: kleding of pamflet? 16<br />

Regio krijgt grip op rampenbestrijding 18<br />

Randstadrail heeft primeur in Nederland 20<br />

Teletrust 22<br />

Haaglands Kruisteam rolt bende op 24<br />

Zuinig zijn op onze grondrechten 26<br />

Column ‘Hoe breng je innovatie op gang’ 27<br />

‘Kort’ 28<br />

Kennisalliantie en Internationaal Recht 29<br />

Scheveningse primeur: audioruimte 31<br />

Innovatie ligt heel dicht bij huis 32<br />

Column ‘Zonder lef verandert er niets’ 33<br />

Senioren over rijvaardigheidstrainingen 34<br />

Dubbele functie voor motorambulance 36<br />

Vesteda doet een stap in de toekomst 37<br />

Project Bemiddeling & Mediation 38<br />

Focus <strong>Haaglanden</strong> komt tot stand dankzij:<br />

Actorion Communicatie Adviseurs, Velp<br />

BMC, Den Haag<br />

DeltaHage grafische dienstverlening, Den Haag<br />

Esloo Onderwijsgroep, Den Haag<br />

Grontmij Advies & Techniek B.V., Waddinxveen<br />

HTM, Den Haag<br />

Kamer van Koophandel <strong>Haaglanden</strong>, Den Haag<br />

MKB-Adviseurs, Delft<br />

Tredin, Lelystad<br />

Vesteda, Den Haag<br />

Wilkens C.S., Leiderdorp<br />

ZOMER 2005<br />

3<br />

2

4<br />

T +31 (0)71 - 581 12 11<br />

F +31 (0)71 - 589 11 49<br />

E info@overheidsvertalingen.nl<br />

Overheidsvertalingen<br />

Rijksoverheid<br />

Provinciale<br />

overheid<br />

Gemeentelijke<br />

overheid<br />

OVERHEID EN<br />

Overheidsvertalingen<br />

Het belang van onderscheid<br />

Het vaste team van Wilkens c.s.<br />

heeft de beschikking over een<br />

wereldwijd netwerk van gespecialiseerde<br />

vertalers met bewezen kwaliteiten<br />

op het gebied van teksten<br />

voor de overheid. Zij zijn bekend<br />

met internationaal vastgestelde terminologie<br />

en de Nederlandse<br />

beleidsstructuren.<br />

Of het nu een brochure of een<br />

beleidsnotitie betreft, Wilkens c.s.<br />

zorgt ervoor dat de vertaling nooit<br />

ten koste van uw tekst gaat.<br />

WILKENS c.s.<br />

Specialist in overheidsvertalingen sinds 1987<br />

www.overheidsvertalingen.nl<br />

Innovatie is kwestie<br />

van slim combineren<br />

Deze editie van Focus <strong>Haaglanden</strong> staat in het teken van innovatie en vernieuwing<br />

in onze regio. Duidelijk wordt dat het bij innovatie niet altijd om<br />

spectaculaire technische doorbraken behoeft te draaien.<br />

Veel vernieuwingen spelen zich op de achtergrond af; ze zijn geen voorpaginanieuws<br />

in de krant. Vaak zijn het slimme toepassingen van bestaande<br />

technieken in nieuwe situaties.<br />

Een mooi voorbeeld daarvan is het pilotproject waarbij het gebruik van een<br />

draagbare computer op brandweerauto’s wordt beproefd. De laptop verstrekt<br />

de brandweerlieden allerhande gegevens die hen in staat stellen sneller<br />

en adequater op te treden. Hij toont bijvoorbeeld chemiekaarten met<br />

kenmerken van chemische stoffen en informatie hoe ze in geval van incidenten<br />

bestreden moeten worden. Ook de gegevens van gebouwen zijn in<br />

de computer opgenomen, die verder onder andere is uitgerust met het<br />

Global Positioning System voor navigatie. Een internetverbinding zorgt<br />

ervoor dat de gegevens actueel blijven.<br />

‘ICT in Bereikbaarheid’ is een ander voorbeeld van innovatie waar bestaande<br />

technieken met elkaar worden gecombineerd. Reizigers die met de auto<br />

of het openbaar vervoer op pad willen in de regio <strong>Haaglanden</strong> kunnen zich<br />

binnenkort tot in detail laten informeren over de situatie op de weg, het<br />

spoor en de tramrails. Ze kunnen daarvoor gebruik maken van de informatie<br />

die wordt uitgezonden op radio en televisie, maar ook van de speciaal<br />

opgezette website, sms-diensten en een 0900-telefoonnummer. <strong>Haaglanden</strong><br />

is de eerste regio in ons land waar deze actuele verkeersinformatiediensten<br />

24 uur per etmaal beschikbaar zijn voor de reiziger. Het stadsgewest<br />

<strong>Haaglanden</strong> treedt op als coördinator van dit project, waarin ook andere<br />

overheidsorganisaties geld, kennis en ervaring hebben ingebracht.<br />

Bij mediation is sprake van een geheel andere vorm van toepassing van<br />

nieuwe technieken. De politie <strong>Haaglanden</strong> biedt vrijwilligers zo’n cursus<br />

conflictbemiddeling aan. De bedoeling is dat zij hun kennis vervolgens in<br />

praktijk brengen bij bijvoorbeeld burenruzies. De mediator legt bij zijn of<br />

haar bemiddelingspoging niet zozeer het accent op wat de partijen scheidt,<br />

maar juist op wat hen bindt. Doel is dat de twee partijen samen een oplossing<br />

bedenken, wat uitzicht biedt op een duurzame beëindiging van het<br />

conflict. Bovendien stelt dit de toch al overbelaste politie in staat meer tijd<br />

en aandacht aan andere zaken te besteden.<br />

Deze Focus-editie maakt dus duidelijk dat de regio <strong>Haaglanden</strong> ook achter<br />

de schermen haar partij meeblaast op het gebied van vernieuwing.<br />

Drs. W.J. Deetman,<br />

voorzitter stadsgewest <strong>Haaglanden</strong><br />

voorzitter Hulpverleningsregio <strong>Haaglanden</strong><br />

korpsbeheerder Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

ZOMER 2005<br />

5<br />

2

FOCUS POLITIE HAAGLANDEN<br />

6<br />

Marcel van den Bosch: ‘Er zijn redenen genoeg om veelplegers grondig aan te pakken’<br />

Aanpak bekende criminelen in<br />

ABC-project werpt vruchten af<br />

Veelplegers zijn lastige criminelen. Ze plegen delicten waar buurtbewoners en ondernemers veel schade van ondervinden en ze plegen deze<br />

delicten met zeer grote regelmaat. Dankzij een succesvol samenwerkingsproject krijgen politie, justitie, gemeente en reclassering in de regio<br />

<strong>Haaglanden</strong> meer grip op deze probleemgroep.<br />

Tekst: Amber van der Meulen, Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

Fotografie: Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

Levensgevaarlijke criminelen zijn het<br />

niet. Het grote probleem bij veelplegers<br />

is vooral dat zij zich zo<br />

frequent op het criminele pad begeven.<br />

Onderzoek laat zelfs zien dat zo’n zestig<br />

procent van de criminaliteit door vijftien<br />

procent van de criminelen wordt<br />

gepleegd. Veelplegers houden zich<br />

vooral bezig met vermogensdelicten,<br />

zoals diefstal uit winkels en inbraak in<br />

woningen en bedrijven. “Dit is juist het<br />

soort criminaliteit waar buurtbewoners<br />

en ondernemers veel schade van<br />

ondervinden en die gevoelens van angst<br />

en onveiligheid veroorzaken. Er zijn dus<br />

redenen genoeg om veelplegers grondig<br />

aan te pakken”, vertelt Marcel van den<br />

Bosch, projectleider van het project<br />

Aanpak Bekende Criminelen.<br />

Partners<br />

“Als politie alleen kunnen we het probleem<br />

van de veelplegers natuurlijk niet<br />

oplossen”, vervolgt van den Bosch.<br />

“Daarom is gekozen voor een ketenaanpak,<br />

waarbij een aantal relevante partners<br />

structureel met elkaar samenwerkt.<br />

Deze partners zijn Politie <strong>Haaglanden</strong>,<br />

het Openbaar Ministerie Parket Den<br />

Haag, Parnassia, de organisatie voor verslavingsreclassering,<br />

en de gemeente<br />

Den Haag. Bij Politie <strong>Haaglanden</strong> is hiervoor<br />

in september 2003 een projectorganisatie<br />

opgericht die luistert naar de<br />

naam Aanpak Bekende Criminelen<br />

(ABC).”<br />

De politie is verantwoordelijk voor het<br />

begin van de keten. “We weten wie de<br />

veelplegers zijn, we kunnen ze in de<br />

gaten houden en aanhouden op het<br />

moment dat ze wat doen”, licht Van den<br />

Bosch toe. De veroordeling is vervolgens<br />

het werk van het Openbaar Ministerie.<br />

Hierna speelt ketenpartner Parnassia een<br />

belangrijke rol. Van den Bosch: “Veelplegers<br />

zijn vaak verslaafd en begaan<br />

hun misdrijven om deze verslaving te<br />

bekostigen. Parnassia kan veelplegers<br />

helpen de vicieuze cirkel van hun leefpatroon<br />

te doorbreken. Slaagt dit, dan<br />

kan de gemeente vervolgens een rol spelen<br />

om hen naar een woning en werk te<br />

begeleiden.”<br />

Top-500<br />

Om ervoor te zorgen dat de politie de<br />

veelpleger in de keten krijgt, is een aantal<br />

nieuwe methoden ingevoerd. Zo stelt<br />

de politie in samenwerking met het OM<br />

ieder half jaar een top-500 van veelplegers<br />

uit de regio samen. Uit deze<br />

groep wordt per wijkbureau een top-10<br />

gemaakt van de op dat moment meest<br />

‘beruchte’ daders. Deze top-10 wordt<br />

bekendgemaakt via bijvoorbeeld<br />

briefings en intranet, zodat de agenten en<br />

surveillanten van het wijkbureau weten<br />

wie ze goed in de gaten moeten houden.<br />

En: hoe klein het ook is wat deze veelplegers<br />

uithalen, iedere overtreding<br />

wordt geverbaliseerd.<br />

“Top-10-veelplegers hebben ook de bof<br />

dat ze ‘geadopteerd’ worden door een<br />

politieagent”, zegt Van den Bosch. “Het<br />

is de bedoeling dat adoptant en veelpleger<br />

min of meer een band opbouwen.<br />

De adoptant komt bijvoorbeeld elke<br />

week langs. Dit systeem, waarbij één<br />

collega zich echt persoonlijk verantwoordelijk<br />

voelt voor een veelpleger, pakt<br />

heel goed uit.”<br />

Doorzettingsvermogen<br />

Soms lijdt die verantwoordelijkheid tot<br />

creatieve oplossingen. “Zo was de ver-<br />

slaafde veelpleger – ik noem hem voor<br />

het gemak maar even Piet – geadopteerd.<br />

Piet vertelde zijn adoptant dat hij graag<br />

wilde stoppen met drugsgebruik, alleen<br />

ontbrak het bij hem aan doorzettingsvermogen.<br />

Kwam hij uit detentie, dan<br />

was er soms net geen bed beschikbaar bij<br />

Parnassia. Of kwam hij tijdens de wandeltocht<br />

van de gevangenis naar<br />

Parnassia langs een kroeg, dan verviel hij<br />

al snel weer in zijn oude gewoonten.<br />

Zijn adoptant heeft uitgezocht wanneer<br />

Piet weer vrij kwam en regelde op die<br />

dag een bed bij Parnassia. Hij haalde Piet<br />

op bij de deur van de gevangenis en<br />

bracht hem meteen naar deze opvangplek.<br />

Inmiddels is Piet al drie maanden<br />

in behandeling en hij is erg tevreden<br />

over zijn vorderingen. Zo zie je maar:<br />

meestal is de aanpak van veelplegers<br />

complex, maar soms kan de oplossing<br />

ook verrassend eenvoudig zijn!”<br />

Fietsendiefstal: twee jaar zitten<br />

Een groot probleem is dat er op het soort<br />

delicten dat veelplegers begaan slechts<br />

korte straffen staan die nauwelijks<br />

afschrikwekkend zijn. Van den Bosch:<br />

“Dat gaf echt een gevoel van dweilen<br />

met de kraan open. Als veelplegers net<br />

uit de gevangenis kwamen, kon je ze<br />

vaak zò weer oppakken voor het volgende<br />

delict.” Om dit tegen te gaan is er een<br />

aantal wetsveranderingen doorgevoerd.<br />

De ISD-maatregel (plaatsing in een<br />

Inrichting voor Stelselmatige Daders),<br />

die op 1 oktober 2004 in werking trad, is<br />

hierbij het opvallendst. “Veelplegers<br />

kunnen door deze maatregel twee jaar<br />

vastgezet worden met een zorgregime.<br />

Hierbij speelt niet de misdaad die<br />

iemand pleegde de doorslaggevende rol,<br />

maar het verleden van de veelpleger.<br />

Marcel van den Bosch, projectleider Aanpak Bekende Criminelen (ABC): ”Er zijn duidelijke indicaties dat de criminaliteit in<br />

<strong>Haaglanden</strong> afneemt. En dat zie je vooral bij typische ‘veelplegercriminaliteit’“<br />

Als een veelpleger meer dan tien antecedenten<br />

en drie verordeningen in de afgelopen<br />

vijf jaar had, kan hij zelfs na een<br />

fietsendiefstal twee jaar ISD krijgen.”<br />

Gedragspatroon<br />

Het opmerkelijkst bij de ISD-aanpak is<br />

dat er wezenlijk anders naar misdaad<br />

wordt gekeken. “Tot op heden keken<br />

politie en rechtbank delictgericht naar<br />

zaken. Iemand werd per delict veroordeeld,<br />

waarbij na herhaaldelijke delicten<br />

de straf wel iets zwaarder werd. Bij deze<br />

nieuwe aanpak kijken we dadergericht<br />

naar zaken. Voor een strafzaak tegen de<br />

veelpleger wordt zijn hele criminele verleden<br />

en het gedragspatroon in kaart<br />

gebracht.” Ook voor de hulpverlening<br />

zijn langere straffen belangrijk. Parnassia<br />

heeft gemiddeld tussen de drie en zes<br />

maanden nodig om de veelpleger echt te<br />

helpen. De ketenpartners ontmoeten<br />

elkaar eens in de drie tot zes weken op<br />

een wijkbureau van politie bij het lokale<br />

casusoverleg. “Bij iedere top-10-veelpleger<br />

van dat bureau bespreken we het<br />

plan van aanpak. Ook bespreken de<br />

ketenpartners wat de vervolgschakels in<br />

de keten nodig hebben om hun werk<br />

succesvol uit te voeren. Is het voor het<br />

OM bijvoorbeeld belangrijk om iemands<br />

sociale achtergrond te weten, dan stellen<br />

wij hier bij de verhoren vragen over.”<br />

Volgens Van den Bosch staat het ABCproject<br />

er goed voor in de regio <strong>Haaglanden</strong>.<br />

“Er zijn duidelijke indicaties dat<br />

de criminaliteit in <strong>Haaglanden</strong> afneemt.<br />

En dat zie je vooral bij typische ‘veelplegercriminaliteit’.<br />

Momenteel zijn die<br />

cijfers nog niet keihard, maar ik ben<br />

ervan overtuigd dat de criminaliteit daalt<br />

en dat ons project daarbij een rol speelt.<br />

Zo is het aantal aanhoudingen van<br />

klanten uit de top-500 in 2003 bijvoorbeeld<br />

verdubbeld in 2004.”<br />

Privacywetgeving<br />

Landelijk gezien is de regio <strong>Haaglanden</strong><br />

al goed op weg. “We horen vaak van<br />

andere regio’s dat er problemen zijn met<br />

de informatie-uitwisseling tussen de<br />

ketenpartners. Wij vonden het in het<br />

begin soms ook lastig, omdat de partners<br />

niet wisten welke informatie hun ketenpartners<br />

nodig hadden. Daarbij speelde<br />

dat ze door de privacywetgeving niet<br />

goed wisten welke informatie ze wel en<br />

niet mochten uitwisselen. We hebben<br />

daar goed naar gekeken en wettelijk<br />

gezien bleek er veel meer mogelijk dan<br />

we dachten. Een paar maanden geleden<br />

is een standaard format ontwikkeld voor<br />

de informatieoverdracht, die gebonden is<br />

aan de privacywetgeving. Recent is er<br />

landelijk voor dit doel een standaard<br />

ketendossier ingevoerd. Dan denk je toch<br />

wel even: goh we lopen landelijk gezien<br />

behoorlijk voorop.”<br />

Complexe problemen<br />

“Ik ben absoluut tevreden met de manier<br />

waarop we als ketenpartners met elkaar<br />

bezig zijn. Toch zijn er nog veel complexe<br />

problemen die om een oplossing<br />

vragen. Zoals: wat doe je met veelplegers<br />

die al zo lang verslaafd zijn en die daarbij<br />

zulke zware psychische problematiek<br />

hebben dat terugkeer in de samenleving<br />

en zelfstandig functioneren totaal geen<br />

reëel doel is? Kortom: het gaat goed,<br />

maar we zijn er nog lang niet”,<br />

concludeert Van den Bosch. ■<br />

ZOMER 2005<br />

7<br />

2

HRH HAAGLANDEN<br />

8<br />

Brandweer houdt pilot over rol die ICT kan spelen bij de dienstverlening<br />

Pakhuis aan gegevens gaat<br />

met de brandweerauto mee<br />

Als tijd een belangrijke rol speelt, is snelle en juiste informatie cruciaal. Op tijd kunnen beschikken over gegevens kan zelfs levensreddend zijn.<br />

Om dit te realiseren startte de brandweer van Den Haag een pilot met vijf brandweerauto’s en een officier van dienst-voertuig. Via een pc in de<br />

auto weet de brandweer precies wat de kortste route is naar de brand, waar de brandweerkranen zitten, hoe chemische stoffen zich gedragen en<br />

hoe je een bepaald type auto het handigst opensnijdt.<br />

Tekst: Fred Lek, Hulpverleningsregio <strong>Haaglanden</strong><br />

Fotografie: Ed Blok, Hulpverleningsregio <strong>Haaglanden</strong><br />

De ontwikkelingen in de ICT gaan<br />

razendsnel. De vraag is hoe de<br />

brandweer bij een brand, incident<br />

of ramp snel kan beschikken over<br />

betrouwbare en actuele informatie,<br />

waardoor de schade beperkt blijft en<br />

slachtoffers worden voorkomen. Die<br />

vraag probeerde de onafhankelijke<br />

adviescommissie Coördinatie ICT<br />

Rampenbestrijding, die vorig jaar door<br />

minister Remkes is ingesteld, te beantwoorden.<br />

In haar onlangs gepresenteerde<br />

rapport stelt de commissie onder andere<br />

voor om een pilot te starten met mobiele<br />

informatievoorziening. Deze mobiele<br />

informatievoorziening, een duur woord<br />

voor een pc, zou geplaatst moeten<br />

worden op brandweerauto’s en op het<br />

voertuig van de officier van dienst.<br />

Gegevenspakhuis<br />

Marc Nas is hoofd Techniek & Materieel<br />

van de brandweer Den Haag en nauw<br />

betrokken bij deze pilot. Nas: “Als proef<br />

hebben we gekozen voor drie verschillende<br />

computers om de informatie digitaal<br />

de auto in te krijgen: een vast ingebouwde<br />

car-pc, een tablet-pc en een<br />

laptop. Uiteindelijk moet blijken welke<br />

het beste uit de test komt.” Op de computers<br />

staat allerhande informatie van<br />

gemeentelijke diensten, maar ook van<br />

andere organisaties. Nas noemt het wel<br />

eens een ‘gegevenspakhuis’. Hij maakt<br />

onderscheid tussen statische en dynamische<br />

informatie. Statische informatie<br />

staat op de harde schijf, zoals bijvoorbeeld<br />

bereikbaarheidskaarten voor<br />

gebouwen met een automatisch brandmeldsysteem,<br />

gegevens over gevaarlijke<br />

stoffen en een chemiekaartenboek. Later<br />

zal de pilot worden uitgebreid met de<br />

dynamische informatie, zoals de ligging<br />

van de brandkranen en gegevens over<br />

het incident waar naar uitgerukt wordt.<br />

Crashkaarten<br />

Op korte termijn volgt ook een uitbreiding<br />

met zogenaamde crashkaarten. Dit<br />

is een ICT-programma met voertuiginformatie<br />

over airbags, steunbalken,<br />

elektriciteit, brandstoffenleidingen et<br />

cetera. Belangrijke informatie die nodig<br />

is om slachtoffers die beklemd zijn<br />

geraakt bij een aanrijding snel te kunnen<br />

Het oude (onder) en het nieuwe digitale systeem<br />

bevrijden. “Naast het oproepen van<br />

gegevens testen we de betrouwbaarheid<br />

van de pc”, vertelt Nas. “Het zal voor de<br />

meeste brandweerjongens even wennen<br />

zijn dat er een pc in de auto meegaat,<br />

maar het is de toekomst. Straks vervangt<br />

de pc alle boeken met gegevens die nu<br />

standaard in de auto liggen.”<br />

Beproefd systeem<br />

”We maken gebruik van de bestaande<br />

techniek die in de transsportwereld<br />

wordt gebruikt”, vervolgt Nas. “Op die<br />

manier houden we de kosten laag en<br />

werken we met een beproefd systeem.<br />

En onze leveranciers van informatie<br />

geven onmiddellijk door als er iets wijzigt.<br />

Bijvoorbeeld als een straat tijdelijk<br />

afgesloten is, een nieuwe weg aangelegd<br />

of als er een brandkraan defect of verplaatst<br />

is. Ik merk dat we nog even moeten<br />

wennen aan het onmiddellijk verwerken<br />

van dit soort informatie, maar<br />

dat is echt een kwestie van tijd. Je hebt<br />

nu eenmaal altijd wat kinderziektes waar<br />

je even doorheen moet als je een nieuwe<br />

werkwijze introduceert.”<br />

Regio <strong>Haaglanden</strong><br />

Inmiddels zijn er ook landelijke ontwikkelingen<br />

op ICT-gebied gaande.<br />

Nas: “In Rotterdam-Rijnmond, Twente<br />

en Eindhoven zijn projecten gestart met<br />

andere systemen. Binnen de Hulpverleningsregio<br />

<strong>Haaglanden</strong> zetten we de<br />

Haagse pilot regionaal door, zodat implementatie<br />

van de mobiele dataterminals<br />

voor de regio <strong>Haaglanden</strong> mogelijk<br />

wordt. Voorlopig is dit alleen voor de<br />

brandweer bestemd. Medio 2005 sluiten<br />

we het af.” ■<br />

Focus <strong>Haaglanden</strong> brengt in elke uitgave een<br />

‘Burgemeester in beeld’. In deze rubriek maakt<br />

u nader kennis met de eerste burger van een<br />

gemeente in <strong>Haaglanden</strong>. De burgemeester<br />

wordt geportretteerd op zijn of haar favoriete<br />

plek in de gemeente.<br />

In deze uitgave is het de beurt aan burge-<br />

meester Sjaak van der Tak (48), geboren in<br />

Pernis en sinds september 2004 burgemeester<br />

van de gemeente Westland.<br />

Sjaak van der Tak<br />

Wat is uw favoriete plek in het<br />

Westland?<br />

Bovenop het dak van de grootste veiling<br />

van de wereld ‘FloraHolland’. Daar kun<br />

je de skyline zien van het hele Westland.<br />

De kerktorens van de kernen, de zee,<br />

maar ook het Staelduinse bos en de aansluiting<br />

met Midden-Delfland. In totaal<br />

circa 9000 hectare. Qua oppervlak dus<br />

groter dan de stad Den Haag. Maar ook<br />

de grootste glastuinbouwgemeente van<br />

Nederland met bijna 100.000 inwoners.<br />

Een werkgemeente waar ik trots op ben.<br />

Wat wilde u als kind worden?<br />

Vanaf mijn jeugd wilde ik graag dominee<br />

worden. Het is er niet van gekomen. Het<br />

vak van burgemeester kent wel raakvlakken.<br />

Speeches over opvattingen en<br />

meningen en veel pastoraal werk om de<br />

mensen verder te helpen.<br />

Welke eerdere functies heeft u gehad?<br />

Na diverse functies bij gemeenten ben ik<br />

elf jaar hoofd geweest van de afdeling<br />

Sociale Zaken, Welzijn en Onderwijs van<br />

de gemeente Cromstrijen. In dezelfde<br />

gemeente was ik loco-secretaris en sectorhoofd<br />

Financiën, Personeel, Economische<br />

Zaken en Service. Vanaf 1996 tot<br />

2004 volgde de functie van wethouder.<br />

In diezelfde periode was ik tevens president-commissaris<br />

van het Waterleidingsbedrijf<br />

Europoort. Daarnaast heb<br />

ik de nodige nevenfuncties zoals lid van<br />

het algemeen partijbestuur CDA en voorzitter<br />

van de plaatselijke commissie van<br />

de KNRM Ter Heijde.<br />

Wat is voor u het hoogtepunt als<br />

burgemeester van het Westland?<br />

De favoriete plek van Sjaak van der Tak is bovenop het dak van de grootste veiling van de wereld ‘FloraHolland’<br />

Mijn recentelijke hoogtepunt was de viering<br />

van Koninginnedag. Heel veel vrijwilligers<br />

hebben zich ingezet om deze<br />

dag met diverse festiviteiten te vieren.<br />

Andere hoogtepunten zijn mijn werkbezoeken<br />

aan de bedrijven in het Westland.<br />

Sinds mijn burgemeesterschap in<br />

september 2004 heb ik al zeventig bedrijven<br />

bezocht. Fascinerend te zien wat er<br />

aan productie en handel bij de bedrijven<br />

omgaat. Als je langs de kassen rijdt zie je<br />

dat nauwelijks. Ook doet men veel aan<br />

innovatie en kennisverbreding. In<br />

gesprek met een ondernemer ontdek je<br />

veel nieuw dingen.<br />

En wat was een dieptepunt?<br />

Ik was nog maar net werkzaam als burgemeester<br />

van het Westland toen ik geconfronteerd<br />

werd met twee geweldsincidenten.<br />

In Naaldwijk vermoordde een<br />

Hagenaar zijn ex-vriendin en verwondde<br />

drie van haar vier kinderen die het<br />

amper overleefden. Het tweede incident<br />

vond eveneens in Naaldwijk plaats. Daar<br />

werd een tiener op gruwelijke wijze vermoord.<br />

De betrokkenheid van de omgeving<br />

was enorm. Spontaan zijn er dan<br />

ook stille tochten georganiseerd.<br />

Welke actuele zaken spelen er op dit<br />

moment?<br />

Het gebied Westland/Oostland is door<br />

het rijk aangewezen als Greenport. Een<br />

gebied waar de internationale tuinbouwfunctie<br />

behouden en versterkt moet worden.<br />

Sinds kort is de visie Greenport<br />

Westland 2020 geformuleerd. Hierin<br />

beschrijft de gemeente Westland haar rol<br />

en die van andere partijen ten aanzien<br />

van de economische ontwikkeling en de<br />

ruimtelijke inrichting tot 2020. Ook op<br />

het gebied van veiligheid zijn er vele<br />

actuele zaken, zoals de aanpak van<br />

jeugd- en jongerenproblematiek, verkeersveiligheid,<br />

het terugdringen van<br />

woning- en bedrijfsinbraken en de aanpak<br />

van illegale arbeid. Een laatste<br />

belangrijk onderdeel is de opbouw van<br />

de nieuwe gemeente Westland. Het is de<br />

grootste fusie die de afgelopen veertig<br />

jaar bij gemeenten in Nederland heeft<br />

plaats gehad!<br />

Wat vindt u van de dualisering?<br />

Wat in de dualisering vergeten is, is<br />

meteen de Achilleshiel. Er zijn twee<br />

blokken gemaakt – raad tegenover het<br />

college. Wat men zich niet gerealiseerd<br />

heeft, is dat een deel van de raad gekozen<br />

heeft voor het college met wethouders<br />

van de eigen partij. Dezelfde partij<br />

met dezelfde politieke opvattingen. Dat<br />

politieke, dat is men vergeten. Hierdoor<br />

zijn al meerdere wethouders en burgemeesters<br />

naar huis gestuurd, terwijl je je<br />

ook af kan vragen of dat niet een deel<br />

van de gemeenteraad had moeten zijn. Ik<br />

denk dat het systeem zich nog verder<br />

moet uitkristalliseren.<br />

Hoe besteedt u uw vrije tijd? Hobby’s?<br />

Naast al het werk probeer ik ook tijd vrij<br />

te maken voor mijn gezin met zes kinderen.<br />

Daarnaast ben ik een liefhebber van<br />

hardlopen. In mijn vakantie lees ik graag<br />

dikke boeken; daar kan ik me lekker mee<br />

ontspannen. ■<br />

Tekst: Fred Lek, Hulpverleningsregio <strong>Haaglanden</strong><br />

Fotografie: Ed Blok, Hulpverleningsregio <strong>Haaglanden</strong><br />

ZOMER 2005<br />

9<br />

2

STADSGEWEST HAAGLANDEN<br />

10<br />

Minister Peijs en <strong>Haaglanden</strong>bestuurder Bruins geven startsein ‘ICT in Bereikbaarheid’<br />

Intensieve samenwerking leidt tot<br />

onconventionele oplossingen<br />

Nog voordat ‘ICT in Bereikbaarheid’ operationeel is, heeft de Europese Unie dit project al als demo-project in haar programma E-safety voor-<br />

gedragen. Het moet dus wel bijzonder zijn en dat is het ook volgens Karla Peijs en Bruno Bruins. De minister van Verkeer en Waterstaat en de<br />

regiobestuurder Verkeer en Vervoer van het stadsgewest <strong>Haaglanden</strong> gaven op 12 april in Madurodam samen het startsein voor dit project, dat<br />

<strong>Haaglanden</strong> als eerste regio in Nederland 24 uur per etmaal actuele verkeersinformatiediensten zal verschaffen.<br />

Tekst: Anne Geert Bosma, stadsgewest <strong>Haaglanden</strong><br />

Fotografie: Paul Lunenburg<br />

drie redenen noem ik dit<br />

project mooi en uniek,” zei “Om minister Peijs tijdens de<br />

bijeenkomst in Madurodam. “Ten eerste<br />

is het een concreet voorbeeld van goede<br />

en intensieve samenwerking tussen<br />

overheden onderling en tussen overheid<br />

en bedrijfsleven. Ten tweede hebben we<br />

het bedrijfsleven gevraagd een rendabele<br />

business case te ontwikkelen. Dat is op<br />

zich niet zo bijzonder. Maar het unieke<br />

ligt in het feit dat we de markt zo min<br />

mogelijk beperkende voorwaarden<br />

Wat is ‘ICT in Bereikbaarheid’?<br />

‘ICT in Bereikbaarheid’ is de naam voor<br />

een aantal gratis en betaalde informatiediensten<br />

over de situatie op de weg en in<br />

het openbaar vervoer. Reizigers kunnen<br />

zich langs diverse kanalen laten informeren.<br />

De gratis informatie is te krijgen via<br />

speciale verkeersbulletins op de lokale<br />

en regionale radio en televisie, via mededelingen<br />

in de gedrukte media en via<br />

gedetailleerde overzichten op de nieuw<br />

te starten website www.haaglandenmobiel.nl.<br />

Verder is de verkeersinformatie<br />

op de zogeheten DRIP’s (Dynamische<br />

Reizigers Informatie Panelen) voor iedereen<br />

toegankelijk. De betaalde informatie<br />

is straks verkrijgbaar via het telefoonnummer<br />

0900-9889 en via sms-diensten.<br />

Adviezen<br />

De reiziger kan straks zeer gedetailleerd<br />

– per straat als hij of zij dat wil – zien<br />

wat er aan de hand is. Denk bijvoorbeeld<br />

aan wegopbrekingen en stremmingen<br />

door een ongeval, maar ook omleidingen,<br />

vertragingen van het openbaar ver-<br />

hebben gesteld. Een open vraagstelling<br />

heet dat. Belangrijk voordeel is dat die<br />

open vraag de markt uitdaagt en prikkelt<br />

om zo creatief mogelijke oplossingen te<br />

presenteren. Ik mag wel zeggen dat dat<br />

hier is gelukt. En tot slot is het uniek dat<br />

de overheden specifiek aandacht vragen<br />

voor het begrip ‘beleving’. De reiziger<br />

moet weten waar hij of zij aan toe is,<br />

zodat die van tevoren weet welk<br />

vervoermiddel hij of zij het beste kan<br />

kiezen. Betrouwbare reistijden van deur<br />

tot deur en koppeling van informatie<br />

voer en in een aantal gevallen zelfs informatie<br />

over parkeergelegenheid.<br />

Behalve algemene reisinformatie kunnen<br />

reizigers ook individuele reisadviezen<br />

krijgen. Daarbij geldt dat de adviezen<br />

van dag tot dag en van uur tot uur kunnen<br />

verschillen: afhankelijk van de drukte<br />

krijgt de reiziger het advies een<br />

bepaalde route te kiezen of bijvoorbeeld<br />

de tram te nemen. De informatie is<br />

afkomstig uit een groot aantal bronnen,<br />

waaronder verkeersregelinstallaties,<br />

floating car data (een geavanceerde<br />

manier om verkeersstromen te meten<br />

vanuit een rijdende auto), gegevens uit<br />

het meetnet voor het hoofdwegennet en<br />

informatie over het openbaar vervoer.<br />

Consortium Triple Via<br />

Het consortium TripleVia (bestaande uit<br />

Vialis, de Verkeersinformatiedienst VID<br />

en het Duitse Planung Transport<br />

Verkehr) gaat alle diensten rondom ‘ICT<br />

in Bereikbaarheid’ leveren. Dit samenwerkingsverband<br />

kwam als beste partij<br />

tussen alle mogelijke reisalternatieven,<br />

zoals openbaar vervoer, fiets- en andere<br />

routes, zorgen voor die betere beleving<br />

van de mobiliteit door de reiziger.”<br />

‘Niet goed, geld terug’<br />

Bruno Bruins, regiobestuurder Verkeer<br />

en Vervoer van het stadsgewest <strong>Haaglanden</strong><br />

vult aan: “Door die open vraagstelling<br />

was het aanbestedingsproject<br />

niet alleen uniek, maar vooral ook spannend.<br />

Het stadsgewest <strong>Haaglanden</strong> heeft<br />

als aanbestedende partij in mei 2004 de<br />

uit de aanbesteding. Het heeft zich contractueel<br />

verplicht de nieuwe diensten<br />

nog dit jaar in <strong>Haaglanden</strong> te introduceren<br />

en vervolgens voor een periode van<br />

twee jaar te exploiteren. Het consortium<br />

ontvangt een startsubsidie van 3,5 miljoen<br />

euro.<br />

Toegevoegde waarde<br />

Op de vraag wat ‘ICT in Bereikbaarheid’<br />

nu toevoegt aan de diverse bestaande<br />

vormen van verkeersinformatie antwoordt<br />

projectleider Michaela<br />

Mihaylova: “De informatie waarover we<br />

nu beschikken is nog verbrokkeld,<br />

onvolledig, vaak niet actueel en gaat<br />

voornamelijk over de snelwegen.<br />

Wij bieden uitgebreide informatie over<br />

de regio op een uniforme wijze.<br />

We beperken ons niet tot de situatie op<br />

de snelwegen, maar informeren ook over<br />

belangrijke regionale wegen, de doorstroming<br />

in de steden, het openbaar vervoer,<br />

parkeergelegenheid en fietsvoorzieningen.”<br />

Minister Peijs (links) noemt het project ’ICT in bereikbaarheid‘ een goed voorbeeld van intensieve samenwerking tussen overheden onderling en tussen overheid en bedrijsfleven.<br />

uitvraag gedaan. In maart van dit jaar<br />

hebben we het besluit genomen aan wie<br />

we de opdracht zouden gunnen. Eerlijk<br />

gezegd wisten we lange tijd niet wat we<br />

zouden krijgen. We hebben het bedrijfsleven<br />

alleen uitgelegd ‘wat we willen<br />

oplossen’ en niet ‘wat we aan diensten<br />

en hardware geleverd wilden krijgen’.<br />

Het enige waar we zeker van waren was<br />

dat we het bij wijze van spreken ieder<br />

moment weer terug konden geven: ‘Niet<br />

goed, geld terug’. Dat kunnen we gerust<br />

een unieke aanpak noemen.”<br />

Verbeteringen van mobiliteit<br />

De bestuurder van het stadsgewest<br />

<strong>Haaglanden</strong> heeft geen beroep hoeven<br />

doen op deze garantieregeling: “Er ligt<br />

nu een aanbod dat we niet mogen<br />

weigeren. Bovendien ben ik er trots op.<br />

Het stadsgewest <strong>Haaglanden</strong> bewijst hier<br />

met zijn partners te kunnen werken aan<br />

onconventionele oplossingen ter verbetering<br />

van de mobiliteit in de regio. Het<br />

project is ontstaan uit het samenwerkingsverband<br />

SWINGH – SamenWerken<br />

In Groot <strong>Haaglanden</strong>. Dit bestaat uit<br />

regionale overheden, bedrijfsleven en<br />

consumentenorganisaties voor reizigers.<br />

Doordat al deze organisaties over hun<br />

eigen grenzen heen kijken en zich richten<br />

op het belang van de reiziger kan dit<br />

project gaan draaien.”<br />

Bruins benadrukt overigens dat ‘ICT in<br />

Bereikbaarheid’ één van de middelen is<br />

om de regio <strong>Haaglanden</strong> bereikbaar te<br />

houden. “We zullen hard moeten blijven<br />

werken aan de andere onderdelen<br />

van ons nationale en regionale bereikbaarheidsbeleid.<br />

Er moet blijvend geïnvesteerd worden<br />

in het openbaar vervoer. Verder is de<br />

invoering van rekeningrijden noodzakelijk<br />

om de files terug te dringen. Last but<br />

Rol stadsgewest <strong>Haaglanden</strong><br />

In het project ‘ICT in Bereikbaarheid’<br />

werken het Ministerie van Verkeer en<br />

Waterstaat, Rijkswaterstaat, de provincie<br />

Zuid-Holland en het stadsgewest<br />

<strong>Haaglanden</strong> met elkaar samen. Het<br />

stadsgewest treedt op als projectleider<br />

en als aanbestedende dienst. Het neemt<br />

de voorbereidingskosten voor dit project<br />

op zich en biedt fysieke werkruimte<br />

aan de projectorganisatie. Verder<br />

heeft het bijgedragen aan de startsubsidie.<br />

Projectleider Michaela Mihaylova vertelt<br />

dat het stadsgewest zich al geruime<br />

tijd bezig houdt met geavanceerde vormen<br />

van reisinformatie. “We hebben al<br />

in 1999 onze Telematicanota ‘Telematica:<br />

nieuwe dimensies in verkeer en<br />

vervoer’ gepubliceerd. Uit ervaring<br />

not least moeten diverse nieuwe wegen<br />

een bijdrage leveren aan de bereikbaarheid<br />

van onze regio. Daarbij gaat het de<br />

komende tijd om de A4 door Midden-<br />

Delfland, het Trekvliettracé en drie<br />

projecten in het Westland. Investeringen<br />

waar ruim 250 miljoen euro mee is<br />

gemoeid.” ■<br />

weten we dat het zeer wenselijk is om<br />

dat met het bedrijfsleven van de grond<br />

te krijgen. Wij denken dat iedereen die<br />

dingen moet doen waarin hij het beste<br />

is. Marktpartijen kunnen veel beter de<br />

rol van service provider op zich nemen<br />

dan het stadsgewest. We hebben niet de<br />

pretentie dat we op de hoogte zijn van<br />

de nieuwste technologische ontwikkelingen.<br />

Daarom wilden we bij de aanbesteding<br />

niet voorschrijven hoe het<br />

eindproduct er uit moest zien. Door zelf<br />

specificaties aan te geven loop je het<br />

risico van bepaalde nieuwe ontwikkelingen<br />

en vindingen verstoken te<br />

blijven.<br />

Het enige wat wij willen, is gunstige<br />

voorwaarden scheppen zodat dergelijke<br />

diensten in de regio op permanente<br />

basis kunnen worden aangeboden.”<br />

ZOMER 2005<br />

11<br />

2

ONDERWIJS<br />

12<br />

’Wij moeten naar een regionale markt voor competenties’<br />

Project KIDS beantwoordt<br />

strategische vragen van de regio<br />

In Modern Times speelt Charlie Chaplin op onnavolgbare wijze een fabrieksarbeider. Zijn enige werk bestaat uit het aandraaien van moeren die op<br />

een lopende band voorbijkomen: de mens als automaat. Chaplin kan het niet bijbenen en eindigt uiteindelijk – al moeren aandraaiende – in de<br />

machine van de fabriek; hij wòrdt machine.<br />

Tekst: Joan van Dijk<br />

Illustratie: M.C. Escher Foundation-Baarn-Holland<br />

Jaap Westbroek, Roel Gordijn en Cor<br />

de Feyter zijn alle drie betrokken bij<br />

het Project KIDS. De drie heren zijn<br />

in gesprek over de veranderende plaats<br />

van het onderwijs in de samenleving.<br />

Zij noemen de film van Chaplin als voorbeeld<br />

van wat er in een groot deel van de<br />

vorige eeuw van werknemers verwacht<br />

werd. De industriële samenleving vroeg<br />

om mensen die vooral heel veel geautomatiseerde<br />

handelingen konden uitvoeren.<br />

In onze kenniseconomie is die rol<br />

volledig overgenomen door de computer.<br />

Het bedrijfsleven vraagt vandaag de dag<br />

dan ook totaal andere competenties van<br />

zijn werknemers.<br />

Puzzelstukjes<br />

Welke competenties precies en hoe het<br />

onderwijs daaraan tegemoet kan komen,<br />

wordt op dit moment uitgedacht in het<br />

project KIDS. Dit project richt zich op de<br />

relatie tussen het beroepsonderwijs en<br />

het bedrijfsleven. “Het idee om een<br />

duidelijke link te leggen tussen het<br />

onderwijs en het bedrijfsleven stamt al<br />

uit het midden van de jaren negentig,<br />

maar nu beginnen van lieverlee alle<br />

puzzelstukjes op hun plaats te vallen”,<br />

zegt Westbroek. “En dat zal tijd worden”,<br />

vult De Feyter aan. “Europa heeft zich<br />

als doel gesteld om in 2010 de meest innovatieve<br />

kenniseconomie ter wereld te<br />

zijn; de Lissabondoelstelling. Wij moeten<br />

als onderwijsinstelling dus geen automaatjes<br />

meer afleveren, maar toekomstige<br />

werknemers die beschikken over vaardigheden<br />

waar het bedrijfsleven wat aan<br />

heeft. En het kan niet anders of dat heeft<br />

consequenties voor de wijze waarop je<br />

het onderwijs heden ten dage inricht.”<br />

Een leven lang leren<br />

Westbroek schetst daarop een toekomstige<br />

ideale leer-werksituatie.<br />

“Innovatief onderwijs leidt op tot een<br />

leven lang leren. De school moet zich<br />

voorbereiden op een blijvende functie in<br />

de persoonlijke ontwikkeling van de<br />

burgers in de regio. Werken en scholing<br />

wordt steeds meer één pakket en dat<br />

vraagt een duurzame relatie .”<br />

KIDS<br />

KIDS staat voor Ketenoplossingen Innovatieve en Duurzame Samenwerking tussen<br />

onderwijs en bedrijfsleven. De initiatiefnemers van het project zoeken naar praktische<br />

oplossingen voor de nieuwe vragen die de samenleving aan de school stelt.<br />

De initiatiefnemers van KIDS zijn de Esloo Onderwijsgroep en Siemens Nederland<br />

NV. Enkele actief geïnteresseerden zijn VNO/NCW, Mondriaan Onderwijsgroep, De<br />

Haagse Hogeschool, Technotalent, Onderwijs Technocenter <strong>Haaglanden</strong> en de<br />

Bedrijvenvereniging BLF (Binckhorst, Laakkwartier, Fruitweg). Deze vereniging<br />

heeft onlangs een SOB gevormd (samenwerkingsverband onderwijs bedrijfsleven),<br />

waarvan Roel Gordijn bestuurslid is.<br />

Als opmaat naar de implementatie van KIDS is eind vorig jaar op het Corbulo<br />

College een eerste conferentie gehouden waar ruim negentig bedrijven en organisaties<br />

uit de regio aanwezig waren. Dankzij een subsidie van de Provincie Zuid-<br />

Holland is het project inmiddels van start gegaan. De provincie vindt het project<br />

van belang voor de ontwikkeling van de regionale kenniseconomie. De voorziene<br />

looptijd is drie jaar. De voortgang van het project zal binnenkort te zien zijn op de<br />

website van Kennisnet (www.kennisnet.nl).<br />

M.C. Escher: Möbius Strip II<br />

Gordijn: “We moeten af van de vragende<br />

houding van de school tegenover het<br />

bedrijfsleven. Als wij ons als school<br />

instellen op de te verwachten vraag naar<br />

een doorlopende opleiding, ook voor<br />

werknemers, dan hebben we het bedrijfsleven<br />

iets te bieden.” Westbroek en<br />

Gordijn illustreren de vraag naar onderwijs<br />

en scholing met een houtsnede van<br />

Escher, Möbius Strip II, een lemniscaat<br />

waarover mieren lopen. De binnen- en<br />

buitenkant van de lemniscaat zijn niet te<br />

bepalen en waar de omslag exact plaatsvindt<br />

laat zich niet precies duiden. Een<br />

dergelijke relatie moet er ook komen tussen<br />

school en bedrijfsleven.<br />

Massamaatwerk<br />

KIDS richt zich nadrukkelijk op het<br />

bedrijfsleven in de eigen regio. Wat De<br />

Feyter betreft moet de regionale identiteit,<br />

en met name de kenmerken van de<br />

regionale economische infrastructuur, de<br />

context vormen voor een belangrijk deel<br />

van het onderwijs. “In het stadsgewest<br />

<strong>Haaglanden</strong> vraagt de tuinbouwsector<br />

om ICT-specialisten, terwijl de regio<br />

Rotterdam met zijn havens en de<br />

Rijnmond juist om experts in de metaaltechniek<br />

vraagt. Het huidige onderwijs<br />

biedt nauwelijks ruimte voor deze regionale<br />

benadering. Natuurlijk is een<br />

belangrijk deel hetzelfde, denk aan algemene<br />

beroepsvaardigheden of aan kennis<br />

van Nederlands of wiskunde. Dit is<br />

het massadeel. Maar daarnaast is er het<br />

maatwerk; een belangrijk deel moet juist<br />

de omgeving weerspiegelen. Het is ook<br />

de context waarin veel algemene zaken<br />

veel beter geleerd kunnen worden.”<br />

Competentieprofiel<br />

Dit variabele deel is één van de puzzelstukjes<br />

van Westbroek. Het onderwijs<br />

moet daarvoor intensief in gesprek met<br />

het bedrijfsleven over het gewenste competentieprofiel.<br />

Vanuit het bedrijfsleven<br />

bezien als de personeelsvraag van vandaag<br />

en vanuit de school gezien met de<br />

vraag hoe de leerlingen het beste te motiveren<br />

zijn voor hun verdere ontwikkeling.<br />

Mede-initiatiefnemer Siemens<br />

brengt daarbij een belangrijke sterkte in:<br />

de onderneming heeft al vele jaren ervaring<br />

met programma’s voor competentieontwikkeling<br />

voor zijn werknemers en<br />

heeft veel kennis die regionaal gebruikt<br />

kan worden.<br />

Rol ministerie van OC&W<br />

Westbroek wijst tot slot op de rol die het<br />

Ministerie van OC&W bij het project<br />

speelt. “Het ministerie moet ons de<br />

ruimte geven om KIDS goed van de<br />

grond te krijgen. Daarvoor hebben we<br />

extra speelruimte nodig. Bijvoorbeeld<br />

een gedeeltelijke vrijheid van examinering<br />

vanwege de regionale invulling. Wij<br />

hebben dit voor een deel al gerealiseerd,<br />

maar het moet zich nog verder ontwikkelen.<br />

En ik zou willen dat het ministerie<br />

in de toekomst ook bestuurlijke kennis<br />

en financiën beschikbaar stelt. Zij doet er<br />

goed aan dit project nauwgezet te volgen<br />

om ook andere regio’s de gelegenheid te<br />

geven een KIDS op te zetten”, besluit<br />

Westbroek. ■<br />

De redactie nodigt voor iedere uitgave van Focus <strong>Haaglanden</strong> iemand uit een mening te<br />

geven over een onderwerp dat hem of haar na aan het hart ligt. In dit nummer is dat<br />

Bart Ronteltap, voorzitter van het Stichtingsbestuur Kennisalliantie Zuid-Holland.<br />

Ondernemers moeten ‘acties<br />

in het veld’ durven maken<br />

‘Nederland blijft achter op ICT-gebied’. Dit was de koptekst van een krantenartikel<br />

naar aanleiding van een OESO-rapport. Het overviel mij niet echt. Achterblijven<br />

geldt trouwens niet alleen voor ICT, maar voor vrijwel alle innovatie. Nederland<br />

loopt nog steeds niet voorop op innovatief gebied en helaas is ook Zuid-Holland<br />

geen leading party. Terwijl Zuid-Holland dit zeker kan zijn. De sterkste spelers zijn<br />

hier immers vertegenwoordigd.<br />

Intenties zijn er zat. Initiatieven worden ontplooid en subsidies ingesteld. Maar daar wringt<br />

misschien ook de schoen. Er is een grote bestuurlijke en organisatorische drukte ontstaan.<br />

Soms lijkt het alsof er vijf coaches langs de zijlijn staan die allemaal hetzelfde roepen:<br />

‘verdedigen!’ Geen van de spelers durft initiatief te nemen om bijvoorbeeld een prachtige<br />

maar risicovolle aanvallende actie te maken, want dan kan je wel eens gewisseld worden.<br />

De coaches zijn wat mij betreft de overheidsorganisaties en stichtingen. En de spelers zijn de<br />

ondernemers. Die moeten het uiteindelijk doen!<br />

Risicomijdend gedrag<br />

Ik signaleer risicomijdend gedrag, zowel bij de ambtenaar en de werknemer als bij de<br />

ondernemer. We willen allemaal verzorgd zijn, van wieg tot graf. Er wordt dan al snel voor<br />

makkelijke, zichtbare en korte-termijn-oplossingen gekozen. Om bij het voetbalvoorbeeld te<br />

blijven: een kleine aanpassing op het speelveld, het verplaatsen van de dug-out van links naar<br />

rechts of nog een coach erbij. Allemaal goed bedoeld, maar met weinig lef. Ik pleit ervoor niet<br />

de infrastructuur bovenaan te zetten, maar de beleving. Innoveren is risico; risico is leuk.<br />

Ondernemers moeten weer durven investeren, durven om ‘acties in het veld te maken’. Het<br />

enige wat de overheid moet doen is de ondernemer die kans geven, onder een eenduidige en<br />

duidelijke regie. Dus de doelstelling helder formuleren en dan delegeren aan één coach.<br />

Regie<br />

Ik zie het in mijn functie als voorzitter van het Stichtingsbestuur van de Kennisalliantie<br />

Zuid-Holland en ik zie het in mijn netwerk: er wordt veel bedacht en gedaan, maar echt uniek<br />

is het niet. De infrastructuur is er, nu moeten we ons gaan concentreren op de cultuur.<br />

Samenwerken wil niet zeggen dat je allemaal hetzelfde moet doen. Verander. Wees uniek.<br />

Zet wat neer. Neem risico.<br />

Wat mij betreft wordt de regiefunctie gedaan door de Kennisalliantie Zuid-Holland. Uiteraard<br />

binnen de vastgestelde kaders en onder controle van de grote spelers in de provincie. En dan<br />

écht samenwerken en de regie aan de Kennisalliantie geven. Ik roep de vier O’s (overheid,<br />

ondernemers, onderzoek en onderwijs) op het lef te hebben om daadwerkelijk te gaan<br />

samenwerken en dus te innoveren binnen de Kennisalliantie. Zo kan de regio Zuid-Holland<br />

een klimaat scheppen waar de ondernemer, groot en klein, voorop loopt in enthousiasme èn<br />

innovatie.<br />

Bart Ronteltap<br />

Voorzitter Stichtingsbestuur Kennisalliantie Zuid-Holland<br />

ZOMER 2005<br />

13<br />

2

FOCUS HAAGLANDEN<br />

14<br />

KORT...<br />

Leidschendam-Voorburg<br />

presenteert WOONvisie 2020<br />

In april presenteerde Marcel<br />

Houtzager, wethouder Volkshuisvesting<br />

van Leidschendam-Voorburg<br />

de WOONvisie 2020 aan Gemma<br />

Smit-Marsman, portefeuillehouder<br />

Wonen van <strong>Haaglanden</strong>. Aansluitend<br />

werd er een rondetafeldiscussie<br />

gehouden over een aantal onderwerpen<br />

uit deze visie en de lokale<br />

vertaling van de regionale woonvisie.<br />

De eerste reactie van Gemma Smid is<br />

uitermate positief: “Deze publieksvriendelijke<br />

versie van de WOONvisie kan<br />

worden gebruikt om tijdens inspraakperiodes<br />

de verschillende onderwerpen<br />

kort en krachtig uit te leggen. Inhoudelijk<br />

zijn er in de WOONvisie 2020 duidelijke<br />

keuzes gemaakt door het creëren van verschillende<br />

woonmilieus. Dit sluit naadloos<br />

aan op de Regionale Woonvisie. De<br />

meeste milieus die daarin staan genoemd<br />

vind je erin terug.<br />

Marcel Houtzager: “We willen de inwoners<br />

binnen de diverse wijken verschillende<br />

mogelijkheden bieden. Wanneer er bouwprojecten<br />

zijn, dan pakken we die waar<br />

mogelijk interactief op. Samen met een<br />

klankbordgroep van bewoners en omwonenden<br />

bekijken we wat er nieuw wordt<br />

gebouwd. Het twee-jaarlijkse WOONstad-<br />

Website Leidschendam-Voorburg in de lift<br />

Het gaat goed met de website<br />

www.leidschendam-voorburg.nl.<br />

De bezoekersaantallen blijven stijgen en<br />

op de landelijke ranking van gemeenten<br />

staat de website op de derde plaats! Dit is<br />

het resultaat van drie jaar serieus werk<br />

maken van de digitale informatievoorziening<br />

in de fusiegemeente<br />

Leidschendam-Voorburg.<br />

Na de fusie per 1 januari 2002 was de<br />

gemeentelijke website één van de belangrijke<br />

uitingen die opnieuw moest worden<br />

opgezet. Uitgangspunt was de bezoeker<br />

van de website en niet de organisatie van<br />

de gemeente. Aan dit uitgangspunt is in de<br />

drie jaar daarna niet getornd. En met<br />

succes.<br />

De website advies.overheid.nl meet doorlopend<br />

de digitale prestaties van gemeenten,<br />

provincies, waterschappen en andere<br />

publieke lichamen. Op deze ranglijsten<br />

staat de website van Leidschendam-<br />

Voorburg inmiddels op de derde plaats.<br />

Digitale dienstverlening<br />

De gemeente Leidschendam-Voorburg<br />

levert steeds meer producten en diensten<br />

via de website(s). De voordelen van dit<br />

communicatiemiddel zijn duidelijk:<br />

actueel, snel, toegankelijk, dienstverlening<br />

tot in huis, dag en nacht bereikbaar. Door<br />

de toegenomen digitalisering van de<br />

dienstverlening is een bezoek aan de<br />

Servicecentra voor een groeiend aantal<br />

producten niet meer nodig. Nu sinds 1 mei<br />

het Servicecentrum in de middag op<br />

afspraak werkt, is het direct mogelijk<br />

gemaakt om zo´n afspraak ook digitaal via<br />

de website te maken. Op een tijdstip dat de<br />

gemeente gesloten is, kan een inwoner<br />

vanuit huis toch alvast een datum en tijd<br />

uitzoeken waarop hij bij de gemeente<br />

terecht kan. In eerste instantie kan een<br />

digitale afspraak gemaakt worden voor een<br />

debat past goed bij die strategie.”<br />

Tijdens het rondetafelgesprek kwamen<br />

diverse onderwerpen aan bod, zoals<br />

lokaal maatwerk, regionale nieuwbouwopgave<br />

en demografische veranderingen.<br />

Een verslag van het hele gesprek kunt u<br />

nalezen op:<br />

www.leidschendam-voorburg.nl ■<br />

paspoort, een identiteitskaart, een rijbewijs<br />

of een afspraak voor het spreekuur bouwen<br />

en verbouwen. Het aantal producten wordt<br />

spoedig verder uitgebreid.<br />

Dienstverlening op maat<br />

Bezoekers van de website kunnen zich<br />

inschrijven voor de e-service van de<br />

gemeente. Met deze service stuurt de<br />

gemeente wekelijks de verplichte publicaties<br />

per e-mail toe. Daarnaast kunnen<br />

mensen zich abonneren op de maandelijkse<br />

digitale nieuwsbrief On Topic.<br />

Inmiddels hebben ruim 300 mensen zich<br />

aangemeld.<br />

De gemeentelijke sites spelen een grote rol<br />

in het informatie- en participatieproces<br />

voor de inwoners van Leidschendam-<br />

Voorburg. De digitale loketten en de mogelijkheden<br />

van interactieve beleidsvorming<br />

(meningspeilers, digitaal inspreken) worden<br />

steeds verder uitgebreid.<br />

Maar niet iedere inwoner beschikt over een<br />

internetverbinding. Daarom komen er zes<br />

informatiezuilen op strategische plekken<br />

binnen de gemeente, om daarmee meer<br />

mensen digitaal toegang te bieden tot de<br />

dienstverlening van de lokale overheid. ■<br />

www.leidschendam-voorburg.nl<br />

Zware delicten snel opgespoord<br />

Zware levensdelicten – zoals moord, doodslag<br />

en complexe, langdurige recherchezaken<br />

– worden sinds kort in eerste instantie<br />

opgepakt door het Responseteam van<br />

Politiebureau Regionale Recherche (BRR).<br />

Vierentwintig uur per dag staan twaalf tot<br />

vierentwintig rechercheurs klaar om de<br />

eerste handelingen te verrichten bij het<br />

oplossen van dit soort ernstige delicten.<br />

De medewerkers van het Haaglandse<br />

Responseteam zitten geen duimen te draaien<br />

tot zich een zaak aandient. Bureauchef<br />

BRR, Paul Entken: “Iedereen is gewoon aan<br />

het werk, maar als er een zaak komt, kunnen<br />

we supersnel een team formeren. Een<br />

team bestaat uit twaalf rechercheurs en als<br />

het nodig is kunnen we nog een tweede<br />

team formeren. Het is niet zo dat het<br />

Responseteam automatisch iedere zaak van<br />

het begin tot het einde ‘afmaakt’. Het<br />

Responseteam verricht in eerste instantie<br />

de eerste noodzakelijke handelingen. Een<br />

regionale stuurgroep bepaalt vervolgens of<br />

de zaak wordt overgedragen aan de<br />

Nationale Recherche, andere eenheden of<br />

dat BRR de zaak afmaakt. Dat laatste zal<br />

meestal het geval zijn. “<br />

Landelijk verplicht<br />

Volgens Entken zijn er diverse redenen om<br />

zaken als moord, doodslag en complexe<br />

recherchezaken voortaan eerst door het<br />

Responseteam te laten oppakken en niet<br />

Brandweerbureau Leidschenveen<br />

Om een goede brandweerzorg te garanderen<br />

voor de burgers van Leidschenveen-<br />

Ypenburg, heeft de gemeente Den Haag op<br />

1 april 2005 een nieuw brandweerbureau<br />

geopend. Het bureau verzorgt de eerstelijns<br />

brandweerzorg in dit nieuwe stadsdeel.<br />

Tot vorig jaar lag de brandweerzorg voor<br />

Leidschenveen-Ypenburg tijdelijk in handen<br />

van de omliggende korpsen Rijswijk,<br />

Pijnacker-Nootdorp en Leidschendam-<br />

Voorburg. Jaarlijks werd een contract opgesteld<br />

om de brandweerzorg in deze<br />

Haagse gebieden te garanderen.<br />

De gemeente Den Haag stelde vast dat de<br />

brandweer binnen zes minuten ter plaatse<br />

moet zijn. Deze maatregel was de aanleiding<br />

voor de gemeente om een brandweerkazerne<br />

te bouwen in Leidschenveen.<br />

Met de opening van deze nieuwe kazerne<br />

geeft de gemeente Den Haag haar burgers<br />

de garantie dat men ook in het nieuwe<br />

stadsdeel gewaarborgd is van een goede<br />

brandweerzorg.<br />

Twaalf brandweermensen<br />

Het brandweerbureau biedt ruimte voor<br />

het dagelijkse verblijf van maximaal twaalf<br />

brandweermensen, die deel uitmaken van<br />

de operationele dienst. De brandweer<br />

werkt met een drie-ploegensysteem, waardoor<br />

er 24 uur per dag mensen aanwezig<br />

zijn. In dit gebouw oefenen, eten en slapen<br />

de medewerkers en voeren zij hun werkzaamheden<br />

uit.<br />

Een basiseenheid van zes man verzorgt de<br />

eerstelijns brandweerzorg. Het team<br />

beschikt hiervoor over een zogenaamde<br />

tankautospuit. Het team reageert als eerste<br />

op meldingen van branden, hulpverleningsgevallen<br />

en ongevallen op de omliggende<br />

snelwegen waarbij personen<br />

meer door de lokale recherche: “In de<br />

eerste plaats moet Politie <strong>Haaglanden</strong> zich<br />

houden aan een landelijke regeling. Die<br />

schrijft voor dat alle ernstige delicten<br />

– zoals misdrijven tegen het leven en misdrijven<br />

die een ernstige verstoring van de<br />

openbare orde of bedreiging van de veiligheid<br />

met zich meebrengen – onmiddellijk<br />

moeten worden aangepakt.”<br />

Meer slagkracht in de opsporing is een<br />

tweede reden. Entken: “Het was voorheen<br />

een flinke klus om in korte tijd een team te<br />

formeren. Collega’s aan de wijkbureaus<br />

moesten letterlijk hun pen laten vallen en<br />

overstappen naar het rechercheteam. Nu is<br />

één belletje al genoeg om een heel team bij<br />

elkaar te krijgen.” ■<br />

Door het blussen van het vuur kon loco-burgemeester Bruins<br />

de sleutel van het gebouw pakken. Vervolgens droeg hij de<br />

sleutel over aan de commandant van de brandweer, de heer<br />

Rob Brons.<br />

bekneld zijn geraakt. Door gebruik te<br />

maken van een gevarieerd aantal transparante<br />

materialen is men er in geslaagd een<br />

kazerne te bouwen die openheid uitstraalt.<br />

■<br />

Politie <strong>Haaglanden</strong> participeert in ‘Zorgloket’<br />

In De Lier, gemeente Westland, bestaat al<br />

enige tijd een ‘Zorgloket’: een baliefunctie<br />

voor wel dertig zorg- en welzijnsinstellingen.<br />

Als extra service naar de burgers<br />

neemt nu ook Politie <strong>Haaglanden</strong> aan dit<br />

loket deel.<br />

Bij het Zorgloket zijn vele organisaties<br />

ondergebracht. Onder andere Parnassia,<br />

maatschappelijk werk, jeugdzorg en diverse<br />

kerkelijke instanties, maar bijvoorbeeld<br />

ook een Marokkaanse instelling. Het loket<br />

is gevestigd in de Dorpsstraat van De Lier<br />

en is dagelijks geopend. De baliemedewerkers<br />

verzorgen de intake. Zij vragen waarvoor<br />

de mensen komen en verwijzen de<br />

‘klant’ zo goed mogelijk door naar de juiste<br />

instelling. Willem Smit, wijkagent in De<br />

Lier: “Dit doorverwijzen gaat met een standaard<br />

formulier. Iedere instelling, en dus<br />

ook Politie <strong>Haaglanden</strong>, heeft een eigen<br />

postbakje waarin de voor hen bestemde<br />

formulieren terechtkomen.”<br />

Smit: “Door als politie deel te nemen aan<br />

dit initiatief hopen wij te voorzien in een<br />

behoefte.”<br />

De wijkagent sluit niet uit dat in de toekomst<br />

ook in andere dorpskernen binnen<br />

het Westland dergelijke loketten geopend<br />

worden: “En ook daar moeten we mijns<br />

inziens op inspelen. Zo kunnen we de burger<br />

het gevoel geven dat wij er voor hen<br />

zijn en dat hun vragen worden beantwoord.”<br />

■<br />

ZOMER 2005<br />

15<br />

2

POLITIE HAAGLANDEN<br />

16<br />

De achtergronden van Lonsdale en de eigentijdse jongerencultuur<br />

Lonsdale: kleding of pamflet?<br />

Het is de laatste tijd volop in het nieuws: Lonsdale. Dit kledingmerk wordt het symbool genoemd van de rechts-extremistische jongeren die zich<br />

in het straatbeeld steeds meer doen gelden. Ook op scholen zorgt Lonsdale voor spanningen tussen autochtone en allochtone jongeren. Zozeer<br />

zelfs dat sommige scholen overwegen Lonsdale-kleding te verbieden. Maar zijn die Lonsdale-jongeren werkelijk allemaal racisten?<br />

Tekst: Mieke Anneveldt, Johan Vermeeren, Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

Fotografie: Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

Lonsdale zou staan voor: ‘Laat Ons<br />

Nederlanders Samen De Allochtonen<br />

Langzaam Executeren’ en wordt dus<br />

gezien als racistenmerk. Volgens Johan<br />

Vermeeren, informatiemedewerker bij<br />

Bureau Jeugdzaken, is de werkelijkheid<br />

echter veel genuanceerder. “Het merk<br />

werd tot voor kort voornamelijk door<br />

skinheads gedragen. Die hebben de naam<br />

racistisch te zijn en zo kreeg het merk<br />

Lonsdale eveneens dit etiket opgeplakt.”<br />

Momenteel zorgt een heropleving van<br />

‘gabbers’ voor de populariteit van<br />

Lonsdale. De Australian-trainingsjacks<br />

en Nike-gympen zijn vervangen door<br />

kleding van Lonsdale en Fred Perry,<br />

kisten en Doc Martens. Vermeeren:<br />

“Door hun uiterlijk worden de huidige<br />

gabbers al snel op een hoop gegooid met<br />

Gabbers of skinheads?<br />

Hoewel de jongeren die nu in Lonsdale<br />

rondlopen al snel het predikaat<br />

‘skinhead’ krijgen opgeplakt, is de<br />

huidige populariteit van het merk<br />

niet te danken aan een heropleving<br />

van de skinhead, maar van de gabber.<br />

Toen rond 1997 iedereen in Nederland<br />

met een kale kop rondliep, was voor de<br />

gabbers de lol eraf. Ze mikten hun<br />

Aussies in de kast, lieten in veel gevallen<br />

hun haar groeien en namen een deel van<br />

de kledingstijl van de skinheads over. In<br />

het bijzonder Lonsdale.<br />

Waarom? Allereerst omdat het mooie,<br />

nette en sportieve kleding is. Eind jaren<br />

negentig ging het Nederlandse jongeren<br />

skinheads. Maar de Lonsdale-gabbers<br />

zijn niet bepaald geliefd onder echte<br />

skinheads. Die vinden het maar niets dat<br />

hun ‘stijl’ schaamteloos wordt gekopieerd.<br />

Bij de huidige Lonsdale-gabbers<br />

gaat het om het provoceren; een<br />

typisch puberale reactie. Een groot deel<br />

van de groep bestaat uit meelopers. Ze<br />

kopiëren kleding en houding, zonder<br />

daar verder een diepere betekenis aan te<br />

geven.”<br />

Steeds radicaler<br />

Maar dat geldt niet voor alle Lonsdalejeugd.<br />

Er is wel degelijk een groep jongeren<br />

die Lonsdale heel bewust draagt als<br />

politieke uiting, maar ook dat heeft voor<br />

een belangrijk deel te maken met imago.<br />

Dat maakt incidenten soms lastig te duiden.<br />

“De houding van de Nederlanders<br />

voor de wind en dat wilden ze ook graag<br />

laten zien. Daarnaast omdat Rotterdam,<br />

de bakermat van de hardcore, een echte<br />

arbeidersstad is. En gabbers komen voornamelijk<br />

uit hetzelfde sociale milieu als<br />

de eerste en tweede generatie skinheads.<br />

Lonsdale en kisten hebben een erg ruige<br />

uitstraling en het kost een jongere weinig<br />

moeite om in deze kleding een ferme<br />

pose en een agressieve uitstraling te creëren.<br />

En ten slotte omdat gabbers door<br />

hun bomberjacks toch al op één hoop<br />

werden gegooid met skinheads.<br />

Als je met deze jongeren in gesprek<br />

raakt, blijkt echter dat je niet te maken<br />

hebt met skinheads maar met gabbers.<br />

Ze geven zelf aan dat ze Lonsdale vooral<br />

Het dragen van Lonsdale-kleding heeft voor veel jongeren te<br />

maken met een zoektocht naar hun identiteit<br />

dragen omdat ze gabber zijn. Ook de<br />

bijnamen die deze jongeren elkaar geven<br />

wijzen in de richting van gabber, evenals<br />

de graffiti die ze spuiten. Het is natuurlijk<br />

mogelijk dat deze gabbergroepen<br />

zich uiteindelijk tot een derde generatie<br />

skinheads ontwikkelen. Dat zou dan wel<br />

betekenen dat de jeugdstroming skinhead<br />

voor de derde keer van muziek<br />

wisselt. Vooralsnog overheerst echter het<br />

gabberelement. We hebben hier dus met<br />

gabbers te maken, niet met skinheads.<br />

Overigens zijn de Lonsdale-gabbers<br />

onder ‘echte’ skinheads bepaald niet<br />

geliefd. De skins vinden het maar niks<br />

dat hun stijl zo maar wordt gekopieerd<br />

en dat Jan en alleman er nu in rond<br />

marcheert.<br />

ten opzichte van allochtonen is sterk<br />

veranderd sinds we weer ‘mogen zeggen<br />

wat we denken’. Jongeren vormen daarop<br />

geen uitzondering en zij zijn in opvatting<br />

en taalgebruik vaak extremer dan<br />

volwassenen. Daarbij zijn jongeren door<br />

internet meer gewend anoniem hun<br />

mening te uiten. Op internet stoere praat<br />

verkopen is toch nog iets anders dan je<br />

op straat naar die praatjes gedragen”,<br />

vindt Johan Vermeeren. Toch is er ook<br />

een groep die met Lonsdale wel degelijk<br />

een anti-allochtone boodschap wil uitdragen.<br />

Zo wordt een T-shirt van<br />

Lonsdale soms expres onder een open<br />

jack gedragen waardoor de letters<br />

NSDA(P), de naam van Hitler’s Nationalsozialistische<br />

Deutsche Arbeiterpartei,<br />

zichtbaar zijn.<br />

Lonsdale in <strong>Haaglanden</strong><br />

Ook in de regio <strong>Haaglanden</strong> komt het<br />

fenomeen Lonsdale-jongeren voor.<br />

Vermeeren tot besluit: “Onze regio is een<br />

afspiegeling van de rest van Nederland.<br />

Er zijn bureaus die meer overlast hebben<br />

en bureaus die het nauwelijks tegenkomen.<br />

Het is een lokaal probleem en<br />

daar heeft elk bureau een eigen aanpak<br />

voor. Het is vooral belangrijk op de hoogte<br />

te zijn van de achtergronden van<br />

Lonsdale en de jongerencultuur, zodat<br />

we goed kunnen reageren op nieuwe<br />

incidenten en deze op een juiste wijze<br />

kunnen interpreteren.” ■<br />

Jeugdcultuur en nationalisme<br />

Hoe valt het te verklaren dat er wel<br />

degelijk een groep jongeren bestaat<br />

die met Lonsdale een boodschap<br />

wil uitdragen die tegen allochtonen<br />

is gericht?<br />

De meeste Lonsdale-dragers zijn gabbers.<br />

Gabbers blijken afkomstig uit een<br />

conservatief sociaal milieu. Een milieu<br />

dat veranderingen schuwt en wantrouwig<br />

staat tegenover alles wat een<br />

bedreiging kan vormen voor de eigen,<br />

in tijden van economische teruggang<br />

soms wankele, maatschappelijke<br />

positie. Minderjarige gabbers zitten<br />

doorgaans op het VMBO, meerderjarige<br />

gabbers zijn over het algemeen<br />

werkende jongeren. Deze jongeren zien<br />

allochtonen als een bedreiging voor<br />

hun toekomstige huisje-boompjebeestje.<br />

Daarnaast is er de ‘ik zeg wat<br />

ik denk’-mentaliteit en de sterke opkomst<br />

van internet als plek om onbespied<br />

je mening vrijelijk te spuien;<br />

hoe extreem ook.<br />

Anonimiteit<br />

In Nederland hebben we op dit<br />

moment te maken met een sterk groeiende<br />

jeugdcultuur die voortkomt uit<br />

een milieu dat traditioneel weinig<br />

openstaat voor allochtonen. En dat<br />

gebeurt juist op een moment waarop<br />

de maatschappij ruimte geeft aan negatieve<br />

opvattingen over allochtonen en<br />

die opvattingen via internet (of graffiti)<br />

in relatieve anonimiteit kunnen worden<br />

geuit. Opvattingen waarmee drie<br />

jaar geleden nog slechts een enkeling<br />

te koop durfde te lopen, liggen nu<br />

open op straat.<br />

Identiteit<br />

De belangrijkste drijfveer voor deze<br />

jongeren om naar hardcore te gaan<br />

luisteren en zich in Lonsdale te hullen<br />

is het creëren van een identiteit. In de<br />

puberteit maken jongeren zich los van<br />

hun ouders en gaan ze op zoek naar<br />

een eigen identiteit. Daarbij<br />

identificeren ze zich het gemakkelijkst<br />

met (groepen) jongeren die op hen<br />

lijken. Het ‘gabber-zijn’ biedt een thuis<br />

aan blanke, over het algemeen lager<br />

opgeleide jongeren. Het feit dat<br />

jongeren zich het gemakkelijkst<br />

identificeren met jongeren die op hen<br />

lijken, houdt bijna automatisch in dat<br />

ze zich afzetten tegen andere,<br />

allochtone, jongeren. En die zijn ook<br />

met hetzelfde bezig. Beide groepen<br />

profileren zich en botsingen zijn het<br />

gevolg.<br />

Trots<br />

De Nederlandse gabbers zijn trots op<br />

‘gabberhouse’ als puur Nederlands<br />

product. Dit leidt onder Lonsdalejongeren<br />

tot een gevoel van trots op de<br />

eigen identiteit en de eigen cultuur.<br />

Maar dat is dan meer een vorm van<br />

nationalisme, dan van werkelijk<br />

rechts-extremisme. Het gevoel van<br />

trots op het eigene is groter dan de<br />

afkeer van het andere. Het gevoel is te<br />

vergelijken met het nationalisme in<br />

Groot-Brittannië, waar de nationale<br />

vlag inmiddels een soort modeaccessoire<br />

is geworden.<br />

Zoektocht<br />

Gabber is naast hiphop momenteel de<br />

belangrijkste Nederlandse jeugdstroming.<br />

Een deel van de Lonsdalegabbers<br />

geeft af op allochtonen,<br />

spreekt vol bewondering over Pim<br />

Fortuyn en kickt op de skinheadfilm<br />

American History X, waarvan ze de<br />

antiracistische boodschap grotendeels<br />

missen of gewoon negeren.<br />

Maar dat een deel van de Nederlandse<br />

jeugd zich tegen allochtone leeftijdsgenoten<br />

afzet door kleding te dragen<br />

die door allochtonen mogelijk als<br />

discriminerend wordt ervaren, heeft<br />

toch vooral te maken met de zoektocht<br />

naar identiteit die de jeugd eigen is.<br />

ZOMER 2005<br />

17<br />

2

HRH HAAGLANDEN<br />

18<br />

De regio krijgt grip op rampenbestrijding<br />

Van incidentje tot ramp; de hulpdiensten<br />

zijn goed voorbereid<br />

Bij een ramp of zwaar ongeval is het zaak zo snel mogelijk adequate hulp te bieden. Binnen de rampenbestrijding bestaat de mogelijkheid om als<br />

het nodig is de organisatie ‘op te schalen’. Bij het opschalen wordt de omvang van de organisatie aangepast aan de omvang van het incident.<br />

Zo kunnen meer mensen plus materieel worden ingeschakeld. De opschaling verloopt volgens een vaste procedure, namelijk via GRIP.<br />

Tekst en illustraties: Lex Vroling, Hulpverleningsregio <strong>Haaglanden</strong><br />

In de regio Rotterdam-Rijnmond is<br />

voor de opschalingsfases de term GRIP<br />

bedacht: Gecoördineerde Regionale<br />

Incidentenbestrijding Procedure. De<br />

GRIP beschrijft welke functionarissen in<br />

welke overlegstructuur worden<br />

opgeroepen. De regio <strong>Haaglanden</strong> neemt<br />

deze werkwijze per 1 juli 2005 over.<br />

Maar in aanvulling op het ‘Rotterdamse<br />

model’ waarborgt de GRIP <strong>Haaglanden</strong><br />

vanaf de eerste fase de inbreng van de<br />

gemeente.<br />

Een personenwagen vliegt uit de<br />

bocht en belandt tegen een boom. De<br />

bestuurder zit bekneld in het wrak.<br />

In no time zijn minimaal twaalf<br />

mensen van de hulpdiensten ter<br />

plaatse. De politie regelt het verkeer<br />

en schermt het wrak af, de brandweer<br />

knipt het wrak open en de<br />

ambulance vervoert het slachtoffer<br />

naar het ziekenhuis.<br />

Motorkapoverleg<br />

Na een melding via 1-1-2 van een dergelijk<br />

ongeluk dirigeert de gezamenlijke<br />

meldkamer eenheden van de hulpdiensten<br />

– brandweer, ambulance en politie –<br />

naar de plaats des onheils. De leidinggevenden<br />

voeren daar ter plekke routinematig<br />

overleg over de juiste aanpak. Dit<br />

wordt wel het motorkapoverleg (MKO)<br />

genoemd, omdat het vaak letterlijk op de<br />

motorkap van de auto plaatsvindt. Deze<br />

situatie is echt dagelijkse kost.<br />

Er is een grote uitslaande brand in<br />

een blok woningen, waarbij enkele<br />

mensen gewond raken. De brandweer<br />

haalt de gewonden uit de panden<br />

en start de bluswerkzaamheden<br />

De politie zet de straat af en zorgt<br />

voor de ontruiming van de omliggende<br />

panden. De gemeente regelt tijde-<br />

lijke opvang en registreert waar<br />

iedereen naar toe gaat. Ambulances<br />

vervoeren de gewonden en voor de<br />

zekerheid blijft er een stand by om<br />

eventuele slachtoffers onder de hulpdiensten<br />

te kunnen verzorgen. Het<br />

laat zich aanzien dat het nog een<br />

paar uur gaat duren voordat de zaak<br />

geheel onder controle is.<br />

GRIP 1<br />

Dit voorval van de brand gaat verder dan<br />

het motorkapoverleg. Het incident vraagt<br />

om een opschaling naar GRIP 1. In deze<br />

fase worden meer eenheden van de verschillende<br />

diensten opgeroepen en<br />

hogere leidinggevenden nemen ter plaatse<br />

de coördinatie op zich. Ze vormen het<br />

zogenaamde Coördinatieteam Plaats<br />

Incident. Ter ondersteuning komt ook<br />

een kernbezetting van het Regionaal<br />

Operationeel Team bijeen.<br />

BGM = burgemeester<br />

ARB = Ambtenaar RampenBestrijding<br />

ehd = eenheid<br />

ROT = Regionaal Operationeel Team<br />

CTPI = Coördinatieteam Plaats Incident<br />

Ook de gemeente waar het incident zich<br />

voordoet wordt gewaarschuwd. Iedere<br />

gemeente heeft een ambtenaar Rampenbestrijding.<br />

Hij of zij informeert de burgemeester<br />

en vraagt zo nodig een klein<br />

aantal gemeenteambtenaren werkzaamheden<br />

uit te voeren. Daarbij valt te denken<br />

aan mensen die voor opvang en verzorging<br />

verantwoordelijk zijn, of voor<br />

registratie. De aansturing ligt zowel voor<br />

de hulpdiensten als de gemeente op uitvoerend<br />

niveau.<br />

In de kelder van een winkelpand<br />

klinkt een luide explosie. Een deel<br />

van de pui stort in, een aantal passanten<br />

raakt door het vallende puin<br />

gewond en enkele panden lopen<br />

schade op. De brandweer weet de<br />

beginnende brand gelukkig vrij snel<br />

te blussen. Het is onduidelijk of er<br />

nog meer explosies kunnen volgen.<br />

Voor de zekerheid zet de politie de<br />

omgeving af en ontruimt alle panden<br />

binnen dit gebied. Er dreigt een verkeerschaos<br />

door toestromende ramptoeristen<br />

en de vraag naar ambulances<br />

is groter dan het parate aanbod<br />

in de regio. Dit kunnen de hulpverleners<br />

niet meer alleen behappen; er is<br />

bijstand nodig. De gemeente start de<br />

opvang voor de ontruimden en<br />

begint met registreren van de<br />

getroffenen en hun eventuele schade.<br />

Volgens de eerste schattingen<br />

kunnen de mensen in het gunstigste<br />

geval pas over een uur of acht weer<br />

naar hun huizen terug. Er komt een<br />

klein mediacircus op gang, zeker als<br />

in de loop van de dag bekend wordt<br />

dat er iemand vermist wordt…<br />

GRIP 2<br />

Zowel het Coördinatieteam Plaats<br />

Incident als de kernbezetting van het<br />

Regionaal Operationeel Team kunnen<br />

opschalen tot GRIP 2. Die fase gaat in als<br />

het incident complexer is en de effecten<br />

daarvan zich niet langer tot de plaats van<br />

het incident zelf beperken. Bij GRIP 2<br />

knippen we het incident in stukjes en de<br />

hulpdiensten zijn niet langer alleen uitvoerend<br />

bezig, maar ook op tactisch<br />

niveau.<br />

Op de plaats van het incident blijft het<br />

Coördinatieteam verantwoordelijk voor<br />

alle activiteiten. De bestrijding van de<br />

effecten komt voor rekening van het<br />

Regionaal Operationeel Team met ondersteuning<br />

van operationele actiecentra.<br />

Een groter deel van de bevolking van de<br />

gemeente gaat iets merken van dit incident.<br />

Er kan een beroep worden gedaan<br />

op meer gemeentelijke processen, met<br />

een mogelijke toename van de inzet van<br />

gemeentepersoneel. Om een goede overlegstructuur<br />

te waarborgen, schaalt ook<br />

de gemeente op tot tactisch niveau.<br />

GAC = Gezamenlijk ActieCentrum<br />

ehd = eenheden<br />

ROT = Regionaal Operationeel Team<br />

CTPI = Coördinatieteam Plaats Incident<br />

De ambtenaar Rampenbestrijding wordt<br />

gealarmeerd. Deze informeert de<br />

gemeentesecretaris en in overleg met de<br />

burgemeester besluiten ze het Gezamenlijk<br />

Actiecentrum bij elkaar te roepen.<br />

Dit team stuurt vervolgens een aantal<br />

personeelsleden aan dat een aantal<br />

gemeentelijke processen gaat uitvoeren.<br />

Een goederentrein loopt uit de rails<br />

en botst al vallend met een intercity.<br />

Een paar tankwagons slaan lek en de<br />

ontsnappende stof vormt een dampwolk<br />

die langzaam richting de nabij<br />

gelegen woonwijk drijft. De brandweer<br />

verricht metingen en de damp<br />

blijkt giftig te zijn. De bewoners van<br />

de wijk moeten zo snel mogelijk evacueren.<br />

De situatie is levensbedreigend<br />

voor enkele beknelde<br />

inzittenden van de intercity. De<br />

brandweer vraagt snelle bijstand uit<br />

buurregio’s en gaat samenwerken<br />

met NS en ProRail. Binnen een half<br />

uur zijn de eerste amateuropnames<br />

van het rampterrein op tv te zien. De<br />

eerste internationale media melden<br />

zich al bij het gemeentehuis.<br />

GRIP 3<br />

De hoogste opschalingstap in regionaal<br />

verband is GRIP 3. Dat wil zeggen dat er<br />

behoefte is aan bestuurlijke aansturing.<br />

Deze fase 3 wordt ingesteld door de burgemeester,<br />

die daarmee het opperbevel<br />

over de rampenbestrijdingsorganisatie<br />

op zich neemt. Bij GRIP 3 wordt een deel<br />

van de bevolking van de gemeente door<br />

de effecten van het incident bedreigd.<br />

Het gemeentelijke apparaat wordt verder<br />

opgeschaald om de bevolkingszorg in<br />

goede banen te kunnen leiden. De burgemeester<br />

roept daarvoor het Gemeentelijk<br />

Beleidsteam als adviesteam bij elkaar, hij<br />

alarmeert het Gezamenlijk Actiecentrum<br />

en activeert de Actiecentra.<br />

bgm = burgemeester<br />

GBT = Gemeentelijk BeleidsTeam<br />

GAC = Gezamenlijk ActieCentrum<br />

ROT = Regionaal Operationeel Team<br />

AC = Actiecentrum<br />

ehd = eenheden<br />

CTPI = Coördinatieteam Plaats Incident<br />

Na een periode van droogte lijkt het<br />

wel of de natte moesson is begonnen.<br />

Het regent nu al bijna een week. De<br />

neerslaghoeveelheden komen regelmatig<br />

uit boven de pompcapaciteit<br />

van de gemalen. De Hoogheemraadschappen<br />

stellen een maalstop in<br />

om te voorkomen dat de boezems<br />

overstromen. De politie heeft de<br />

bedreigde dijken en kades afgezet<br />

om het risico van bezwijken zo klein<br />

mogelijk te houden. De weersverwachtingen<br />

zijn onveranderd slecht<br />

en de waterspiegel in het poldergebied,<br />

waar grote delen van verschillende<br />

gemeentes binnen vallen, stijgt<br />

onverbiddelijk. Eén gemeente is al<br />

overgegaan tot de evacuatie van een<br />

verpleeghuis dat geïsoleerd dreigt te<br />

raken.<br />

Ook in andere regio’s kampt men<br />

met vergelijkbare problemen: de<br />

vraag naar extra pompen overstijgt<br />

het aanbod.<br />

Wanneer meerdere gemeenten bij een<br />

incident betrokken zijn, dan kunnen de<br />

burgemeesters een beroep doen op een<br />

coördinerend burgemeester. Gesteund<br />

door het Regionaal Beleidsteam probeert<br />

hij of zij overeenstemming te krijgen in<br />

het te voeren beleid en een verdeling van<br />

de schaarse middelen te bewerkstelligen.<br />

Provincie en Rijk<br />

Zodra het probleem de regiogrenzen<br />

overstijgt kan er binnen de GRIP niet verder<br />

worden opgeschaald: het is immers<br />

een regionale procedure. De provincie<br />

neemt de coördinatie tussen verschillende<br />

regio’s op zich en eventueel kan nog<br />

verder worden opgeschaald tot rijksniveau.<br />

In deze gevallen komen de<br />

Commissaris der Koningin of de<br />

Minister van Binnenlandse Zaken en<br />

Koninkrijksrelaties in beeld als coördinerend<br />

bestuurders.<br />

Deze bovenregionale aansturing laat<br />

overigens onverlet dat elke burgemeester<br />

verantwoordelijk blijft voor openbare<br />

orde en veiligheid met betrekking tot zijn<br />

of haar eigen gemeente. ■<br />

ZOMER 2005<br />

19<br />

2

STADSGEWEST HAAGLANDEN<br />

20<br />

RandstadRail heeft primeur in Nederland<br />

De stalen ‘netkous’ is spil in openbaar vervoer<br />

De aanleg van RandstadRail gebeurt in sneltreinvaart. De contouren van de toekomstige lightrail-verbinding worden steeds beter zichtbaar. In het<br />

Haagse Bezuidenhout verrijst op dit moment in de Prinses Beatrixlaan een bijzonder vormgegeven viaduct. Dit architectonisch fraaie bouwwerk is<br />

de schakel tussen de sporen van NS en HTM. RandstadRail combineert straks tram, trein en metro. Uniek in Nederland.<br />

Tekst: B. Pelgrim en J. Roos<br />

Fotografie & illustratie: Peter van Oosterhout, Zwarts & Jansma Architecten<br />

In de jaren negentig vroeg de gemeente<br />

Den Haag de Catalaanse stedenbouwkundige<br />

Joan Busquets met een plan te<br />

komen voor een nieuwe, prestigieuze<br />

kantorenwijk in Bezuidenhout. In dit<br />

basisdocument werd destijds al rekening<br />

gehouden met de wens om het openbaar<br />

vervoer in het gebied te verbeteren.<br />

Hieruit ontstond de gedachte om de<br />

Zoetermeerse tak van de Randstadrail<br />

door de Beatrixlaan te leiden. De<br />

Amsterdamse architect Moshe Zwarts<br />

kwam vervolgens met een ontwerp voor<br />

een verhoogde spoorbaan met een open,<br />

ruimtelijke constructie van ringen van<br />

staal, met een doorsnee van zo’n tien<br />

meter. Diagonaal geplaatste buizen<br />

verbinden deze ringen met elkaar. Hierdoor<br />

ontstaat een open buisconstructie,<br />

waar de lightrail-voertuigen doorheen<br />

rijden. De sporen komen op betonnen<br />

liggers in de buis. Het hele gevaarte rust<br />

op V-vormige betonnen kolommen. De<br />

halte komt halverwege de Beatrixlaan en<br />

krijgt een middenperron.<br />

Het is in één oogopslag duidelijk waarom<br />

het ontwerp van architect Zwarts de<br />

bijnaam ‘De Netkous’ kreeg. Het viaduct<br />

in de Beatrixlaan is niet alleen in visueel<br />

opzicht een bijzonderheid. Het vormt de<br />

noodzakelijke koppeling tussen het<br />

bestaande NS-spoor ter hoogte van het<br />

NS-station Laan van NOI (achter<br />

Siemens) en het HTM-tramnetwerk bij<br />

de halte Ternoot (kruising Juliana van<br />

Stolberglaan). Voor de bouw hebben<br />

twee aannemers zich verenigd in de<br />

combinatie CB3: Ballast Nedam Infra BV<br />

gaat over het betonwerk, terwijl De Boer<br />

Dintelmond het staalwerk voor zijn rekening<br />

neemt. De bouw van het in totaal<br />

680 meter lange viaduct is al in volle<br />

gang. Zo tekenen de silhouetten van de<br />

betonnen kolommen zich al duidelijk af.<br />

Vlakbij de kruising met de Juliana van<br />

Stolberglaan, tegenover het Koninklijk<br />

Conservatorium, is bovendien tijdelijk<br />

een reusachtige montagehal geplaatst<br />

voor laswerkzaamheden aan het staalwerk.<br />

In deze loods wordt de staalconstructie<br />

in segmenten van zo’n vijfentwintig<br />

meter lengte opgebouwd.<br />

In een tweede hal langs de Beatrixlaan<br />

krijgt het staal vervolgens nog een laatste<br />

conserveringslaag om de levensduur van<br />

het metaal te garanderen. Het eerste deel<br />

van de netkous wordt in augustus van<br />

dit jaar met gepaste luister geplaatst.<br />

Na de zomer van 2006, dus over ruim<br />

één jaar, zullen de eerste betalende<br />

passagiers vanuit de Beatrixlaan richting<br />

Zoetermeer kunnen reizen. En terug<br />

natuurlijk! ■<br />

Lengte viaduct: 680 meter, waarvan 265 meter voorzien van een staalconstructie<br />

Hoogte viaduct: onderzijde: 4,5 meter boven maaiveld<br />

bovenzijde: 13,4 meter<br />

Totaal gewicht staal: 1050 ton, 6,5 kilometer buis<br />

Totaal volume beton: 5250 kubieke meter<br />

Lengte station: 130 meter, lengte perron: 75 meter<br />

Beheer en onderhoud: <strong>Stadsgewest</strong> <strong>Haaglanden</strong>, HTM<br />

Ontwerp: Zwarts & Jansma Architecten, Gemeentewerken Rotterdam,<br />

Ingenieursbureau Den Haag, Arcadis Infra BV<br />

Opdrachtgever: Gemeente Den Haag, Dienst Stadsbeheer<br />

Bouwtijd: juni 2004 tot juni 2006<br />

meer informatie over RandstadRail: www.randstadrail.nl<br />

ZOMER 2005<br />

21<br />

2

TELETRUST<br />

22<br />

’Je blijft je verbazen over wat er zich allemaal achter de voordeur afspeelt’<br />

Telefonische hulpdiensten fungeren<br />

als thermometer van de maatschappij<br />

Een doorsnee pand aan een doorsnee straat in Den Haag. Vanaf de buitenkant niets te zien, maar achter de deur bevindt zich het zenuwcentrum<br />

van telefonische hulplijnen in de regio. Sommige bestaan al decennia, andere zijn van recenter datum. Bureau Teletrust, de beheerder van de ver-<br />

trouwenslijnen, sluit met haar diensten zo veel mogelijk aan bij de behoefte vanuit de samenleving.<br />

Tekst: Joan van Dijk<br />

Fotografie: Judith Jongejan<br />

Teletrust beheert de vier telefonische<br />

hulplijnen in het stadsgewest <strong>Haaglanden</strong>.<br />

“Wij zijn een professioneel<br />

en innovatief bureau dat profit- en non<br />

profitactiviteiten op een goede manier<br />

combineert”, vertelt directeur Sonja<br />

Nieuwenhuizen. Het bureau duidt<br />

zichzelf wel aan als ‘de thermometer van<br />

de maatschappij’. De onderwerpen die in<br />

de samenleving leven, vertalen zich<br />

namelijk onmiddellijk in een stijging van<br />

het aantal telefoontjes richting de<br />

hulplijnen van Teletrust. “2004 was wat<br />

dat betreft wel een dramajaar”, zegt<br />

Nieuwenhuizen. “De moord op de<br />

conrector van het Terra College, de<br />

politieactie in het Laakkwartier, Theo<br />

van Gogh en een familiedrama in<br />

Zoetermeer”, somt ze op. “Als zoiets<br />

zich voordoet zorgen wij onmiddellijk<br />

Lilian, 55, drie kinderen, WAO<br />

“Ik was hulpverlener van beroep,<br />

maar raakte in de WAO. Heel bewust<br />

ben ik op zoek gegaan naar vrijwilligerswerk<br />

waarin ik mijn kennis en<br />

vaardigheden kan gebruiken. Elke<br />

week ben ik vier uur beschikbaar<br />

voor de Vertrouwenslijn en de<br />

Allochtone VrouwenTelefoon.<br />

Daarnaast werk ik als acteur bij de<br />

training van nieuwe vrijwilligers. Het<br />

leuke is dat je heel goede gesprekken<br />

met mensen kunt voeren zonder dat<br />

je verantwoordelijk bent voor de<br />

begeleiding. Het leukste telefoontje<br />

dat ik tot nu toe gekregen heb? Een<br />

vrouw ontdekte dat ze onverwacht<br />

zwanger was. Op dat moment had ze<br />

niemand om dat nieuws mee te delen<br />

en toen belde ze ons. Dat werd echt<br />

een heel goed gesprek.”<br />

Sonja Nieuwenhuizen<br />

Top-3 van gespreksonderwerpen in 2004<br />

Kindertelefoon:<br />

ruim 22.000 gesprekken<br />

1 Geweld / dwang /<br />

machtsmisbruik<br />

2 Relaties<br />

3 Seksualiteit<br />

Vertrouwenslijn<br />

(7.646 gesprekken) en<br />

Telefonische Hulpdienst<br />

Zoetermeer<br />

(2.858 gesprekken):<br />

1 Eenzaamheid<br />

2 Psychosociale problemen<br />

3 Relaties<br />

Allochtone Vrouwentelefoon<br />

(246 gesprekken):<br />

1 Maatschappelijk<br />

2 Relaties<br />

3 Gezondheid<br />

voor extra lijnen en extra menskracht.”<br />

Maar er is ook het kleinere leed dat<br />

steeds weer terugkeert in de telefoongesprekken,<br />

zoals eenzaamheid, huiselijk<br />

geweld of pesten op school. “Wat dat<br />

betreft is de top-3 waarvoor mensen<br />

bellen eigenlijk al jaren hetzelfde.”<br />

Vertrouwenslijnen<br />

Dankzij subsidies van de gemeenten Den<br />

Haag, Zoetermeer en het stadsgewest en<br />

met hulp van ruim honderd vrijwilligers<br />

houdt Teletrust de telefoonlijnen in de<br />

lucht. De Vertrouwenslijn bestaat al ruim<br />

45 jaar en wordt op dit moment met een<br />

imagocampagne opnieuw in de markt<br />

gezet. De Kindertelefoon vierde vorig<br />

jaar haar 25-jarig bestaan met een landelijke<br />

publiciteitscampagne vol bekende<br />

Nederlanders en noteerde een stijging<br />

van het aantal telefoontjes met 50%.<br />

Sinds kort kan er ook enkele dagdelen<br />

per week gechat worden met de Kindertelefoon.<br />

De Kindertelefoon wordt uitgevoerd<br />

in samenwerking met Bureau<br />

Jeugdzorg <strong>Haaglanden</strong>. Andere lijnen<br />

zijn van recenter datum, inspelend op de<br />

behoefte vanuit de samenleving, zoals de<br />

Allochtone Vrouwentelefoon en<br />

Triangel, een telefoonlijn voor vragen en<br />

informatie rondom homoseksualiteit bij<br />

allochtonen. Deze laatste lijn wordt<br />

gesubsidieerd door de gemeente Den<br />

Sara*, 22, opleiding<br />

Communicatie<br />

“Via de Hogeschool INHOLLAND<br />

kwam ik bij Teletrust terecht voor een<br />

stage van vijf maanden. Het telefoonwerk<br />

is daar een onderdeel van, maar<br />

ik vind het zo leuk dat ik de basistraining<br />

heb gedaan en nu vrijwilliger<br />

ben. Een dagdeel per week zit ik achter<br />

de Kindertelefoon. Soms bellen<br />

kinderen om een mop te vertellen of<br />

ze stellen vragen als ‘wat is een tiener’.<br />

Er wordt van kinderen verwacht<br />

dat ze alles weten, maar dat is vaak<br />

niet zo. Ik probeer niet te snel met de<br />

antwoorden te komen, maar zet ze<br />

zelf aan het denken. Zo krijg je vaak<br />

heel aardige gesprekken. Na mijn<br />

stage ga ik terug naar school om af te<br />

studeren, maar dit vrijwilligerswerk<br />

blijf ik doen. Het heeft echt maatschappelijk<br />

nut.”<br />

Teletrainingen<br />

Naast het runnen van de telefoonlijnen verzorgt Teletrust ook trainingen. Teletrust<br />

is expert in telefonische gespreksvoering bij emotioneel beladen onderwerpen.<br />

Die expertise zet het bureau strategisch in de markt om naast de subsidies eigen<br />

baten te genereren. Het trainingsbureau geeft onder meer korte intensieve gespreksvaardigheidstrainingen<br />

voor telefoon en internet en begeleidt coachings- en<br />

adviseringstrajecten. Teletrust richt zich daarbij speciaal op instellingen en<br />

organisaties die te maken hebben met hulp- en dienstverlening en crisisbeheersing.<br />

Het Ministerie van VWS, het Nederlands Rode Kruis, Bureau Jeugdzorg, Meldpunt<br />

Huiselijk Geweld, de MO-groep, Meavita groep en de samenwerkende gezondheidsorganisaties<br />

(SSG) behoren tot de klantenkring van Teletrust.<br />

Haag en is begin juni officieel geopend<br />

door wethouder Jette Klijnsma.<br />

Anoniem<br />

Alle lijnen worden bemand door vrijwilligers.<br />

Zij werken anoniem, zoals ook de<br />

beller anoniem blijft. “De vrijwilligers<br />

zijn echt het hart van onze organisatie”,<br />

vertelt Nieuwenhuizen. “Zij krijgen een<br />

enorm goede basisopleiding en begeleiding<br />

van een betrokken team medewerkers.<br />

Ons vrijwilligersbestand is echt een<br />

dwarsdoorsnede uit alle lagen van de<br />

bevolking en van alle leeftijden. We merken<br />

wel dat het lastig is om allochtone<br />

vrijwilligers te werven. Wij willen graag<br />

een heel diverse pool hebben, zodat wij<br />

zoveel mogelijk bellers te woord kunnen<br />

staan in hun eigen taal, maar dat lukt<br />

helaas lang niet altijd.”<br />

De ontwikkelingen staan niet stil.<br />

Onlangs is Teletrust een samenwerking<br />

aangegaan met onder andere de Politie<br />

<strong>Haaglanden</strong>, de spoedeisende huisartsenhulp<br />

en de Meavitagroep (thuiszorg<br />

<strong>Haaglanden</strong> en verzorgingstehuizen).<br />

Nieuwenhuizen: “Medewerkers van deze<br />

organisaties verwijzen actief door naar<br />

onze lijnen en wij merken dat daar concrete<br />

telefoontjes op komen. We doen dit<br />

nu een jaar en als na een evaluatie iedereen<br />

tevreden is, gaan we dit uitbreiden<br />

naar andere welzijnsinstellingen. Het is<br />

niet de bedoeling dat wij werkzaamheden<br />

overnemen, maar wij zijn er in<br />

aanvulling op de professionele krachten.<br />

We gaan dit zorgvuldig implementeren<br />

via samenwerkingsprotocollen.” ■<br />

Didier, 33, bankmedewerker<br />

“Naast mijn baan van vier dagen in<br />

de week voel ik de morele verplichting<br />

om vrijwilligerswerk te doen. Wij<br />

leven in een prima wereld met mooie<br />

toekomstmogelijkheden, maar dat is<br />

niet voor iedereen weggelegd. Ik<br />

kwam toevallig in aanraking met<br />

Teletrust en sinds een jaar ben ik vijftien<br />

uur per maand beschikbaar voor<br />

de Vertrouwenslijn en de<br />

Kindertelefoon. De gesprekken aan de<br />

Vertrouwenslijn zijn over het algemeen<br />

wat zwaarder van toon en problematiek,<br />

terwijl je bij de<br />

Kindertelefoon vaak heel grappige<br />

gesprekken hebt. Kinderen zijn heel<br />

mondig en geven vaak een goede analyse<br />

van de eigen problematiek. Ik<br />

was eerst heel verbaasd over het hoge<br />

aantal telefoontjes; echt veel meer<br />

dan ik had verwacht. Zo’n dienst is<br />

daarom heel intensief. En je blijft je<br />

verbazen over wat er zich allemaal<br />

achter de voordeur afspeelt.”<br />

ZOMER 2005<br />

23<br />

2

POLITIE HAAGLANDEN<br />

zou plaatsvinden en om welke bank het<br />

ging. In dit stadium van het onderzoek<br />

wisten we ook nog niet veel van de<br />

24 daders. Wij wisten slechts van twee<br />

25<br />

maart 2004..<br />

4 mei 2004..<br />

Actualiteit dwingt politieteam tot succesvol improviseren<br />

Haaglands Kruisteam rolt landelijk<br />

opererende bende overvallers op<br />

Een gewelddadige overval in Den Haag was voor Bureau Hoefkade begin vorig jaar aanleiding voor een grootscheeps onderzoek. Al snel werd<br />

duidelijk dat de agressieve dadergroep actief was door heel Nederland. Een speciaal opgericht landelijk Kruisteam kreeg de verdachten snel in het<br />

vizier. De bende stond op het punt een Haags bankfiliaal te overvallen. Dat plaatste de korpsleiding voor een groot dilemma: meteen ingrijpen om<br />

te voorkomen dat er doden of gewonden zouden vallen of wachten om zoveel mogelijk bendeleden te kunnen aanhouden…<br />

Tekst: Mieke Anneveldt, Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

Fotografie: Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

Begin maart 2004 vond een overval<br />

plaats in een woning in de Eemstraat.<br />

De bewoners werden op zeer<br />

gewelddadige manier bedreigd, waardoor<br />

Politiebureau Hoefkade besloot tot<br />

onderzoek over te gaan. Paul van der<br />

Lee, coördinator van het rechercheteam<br />

vertelt: “We kwamen er al snel achter dat<br />

de dadergroep bestond uit Spaanssprekende<br />

Dominicanen of Colombianen.<br />

De dadergroep drong woningen<br />

binnen met als doel het stelen van<br />

sieraden, verdovende middelen of geld.<br />

De slachtoffers werden bedreigd met een<br />

vuurwapen of een verwarmd strijkijzer.<br />

Het waren impulsieve en onberekenbare<br />

verdachten en dus erg gevaarlijk.”<br />

Gijzeling en schietpartij<br />

Door de eenduidige werkwijze en de<br />

signalementen van de verdachten werd<br />

al snel een link gelegd met andere overvallen<br />

en ripdeals. De delicten stapelden<br />

zich op en het rechercheteam werd ingehaald<br />

door de actualiteit.<br />

Van der Lee: “Naast overvallen in onze<br />

regio pleegde dezelfde dadergroep een<br />

gijzeling in Haarlem en een overval op<br />

een videotheek in Utrecht.” De geweldspiraal<br />

werd met de dag erger.<br />

Op 4 mei vond in Vlaardingen een ripdeal<br />

plaats, deze keer met een schietpartij.<br />

Er vielen drie gewonden, van wie<br />

één zeer ernstig. ”Dit was voor ons het<br />

moment waarop we zeker wisten dat er<br />

snel actie moest worden ondernomen.<br />

En wel voordat er echt een dode zou vallen”,<br />

aldus Van der Lee.<br />

Om te voorkomen dat zaken dubbel<br />

gedaan zouden worden door de verschil-<br />

6 mei 2004..<br />

Een Haags bankfiliaal was het doelwit van de bende<br />

lende korpsen, besloot de politie op<br />

6 mei 2004 een geheel nieuw team op te<br />

zetten. Dit werd het Kruisteam. Een<br />

samenwerkingsverband tussen Bureau<br />

Regionale Recherche (BRR), Project<br />

Bovenregionale Opsporing (PBO) en het<br />

toenmalige Bureau Bovenregionale<br />

Teams (BRT). Het Kruisteam kreeg<br />

ondersteuning vanuit de regio<br />

Rotterdam-Rijnmond en alle onderzoeken<br />

liepen vanaf nu via Politie<br />

<strong>Haaglanden</strong>. Tijd voor het maken van<br />

7 mei 2004..<br />

een plan van aanpak en het inlezen in de<br />

zaak kregen de leden van het Kruisteam<br />

niet. De verdachten zaten namelijk niet<br />

bepaald stil.<br />

Dilemma<br />

Nog geen dag na de samenstelling van<br />

het Kruisteam werd duidelijk dat de<br />

dadergroep bezig was met het voorbereiden<br />

van een overval op een bank in Den<br />

Haag. Van der Lee: “In eerste instantie<br />

was onduidelijk wanneer deze overval<br />

22 mei 2004..<br />

mensen de volledige naam en van één<br />

van hen was de verblijfplaats bekend.<br />

Toen wij op een gegeven moment wisten<br />

om welke bank het ging, stonden we<br />

voor een dilemma: ingrijpen of nog even<br />

wachten?”<br />

Juiste moment<br />

“De officier van justitie wilde meteen<br />

actie ondernemen om het risico te verkleinen<br />

dat er gewonden of zelfs doden<br />

zouden vallen. Wij wilden echter eerst<br />

meer te weten komen over de identiteit<br />

of de verblijfplaats van de daders. Wij<br />

hadden namelijk het vermoeden dat één<br />

of meerdere verdachten illegaal in<br />

Nederland verbleef.<br />

Overgaan tot aanhouding was op zich<br />

geen probleem, maar dan wel graag met<br />

de zekerheid dat wij dan ook echt iedereen<br />

zouden hebben. Mis je in zo’n geval<br />

iemand, dan is diegene daarna misschien<br />

niet meer te traceren. Om tijd te<br />

rekken, werden er voor de bank allerlei<br />

‘onnodige’ activiteiten uitgevoerd, zoals<br />

bijvoorbeeld een verkeerscontrole…”<br />

Verantwoorde gok<br />

In de vroege ochtend van zaterdag<br />

22 mei werd een verantwoorde gok<br />

genomen en ging het Kruisteam toch<br />

over tot aanhouding.<br />

Het Arrestatieteam deed in samenwerking<br />

met het Observatieteam een inval<br />

bij drie panden in Den Haag, Rijswijk en<br />

Voorburg. Voor het Kruisteam natuurlijk<br />

een spannend moment. ”Helemaal<br />

omdat wij eigenlijk nog steeds niet<br />

wisten uit hoeveel verdachten de groep<br />

bestond en wie zij precies waren. Het<br />

was geheel onvoorspelbaar hoeveel verdachten<br />

zich in de panden bevonden en<br />

wat we er zouden aantreffen.<br />

Uiteindelijk werden elf verdachten aangehouden,<br />

negen mannen en twee vrouwen.<br />

Ook onze twee ‘bekenden’ zaten<br />

erbij.”<br />

18 februari 2005..<br />

Een overval in de Eemstraat in Den Haag leidde uiteindelijk tot het oppakken van de bende<br />

Na de aanhoudingen stonden de leden<br />

van het Kruisteam voor nieuwe<br />

uitdagingen. Van der Lee: “Om te voorkomen<br />

dat de verdachten informatie met<br />

elkaar konden uitwisselen, brachten we<br />

ze gescheiden onder dak. Daarnaast<br />

moesten de drie panden worden doorzocht<br />

plus binnen zes uur alle<br />

verdachten gehoord. Dat laatste was een<br />

behoorlijke klus aangezien de meeste<br />

verdachten uitsluitend Spaans spraken.<br />

We hadden dus meerdere tolken nodig.<br />

Uiteindelijk werden alle verdachten,<br />

twee Nederlanders van Dominicaanse<br />

afkomst en negen Spaanssprekende<br />

illegalen, gearresteerd.”<br />

77 jaar celstraf<br />

Van de in totaal elf aangehouden mensen<br />

kwamen er uiteindelijk twee weer vrij.<br />

“Alle zaken zijn bewezen verklaard en<br />

de overige verdachten hebben geheel of<br />

gedeeltelijk bekend”, aldus Van der Lee.<br />

“In totaal zijn zo’n vijftien zaken verspreid<br />

over heel Nederland opgelost. Dit<br />

aantal is gerekend vanaf de overval in de<br />

Eemstraat, wat waarschijnlijk niet eens<br />

hun eerste klus is geweest. De verdachten<br />

hebben in totaal een gevangenisstraf<br />

van 77 jaar gekregen! En we zijn nog niet<br />

klaar met het onderzoek; er vinden nog<br />

meer aanhoudingen plaats. Ik denk dat<br />

we trots mogen zijn op dit resultaat.<br />

Zeker gezien het feit dat we constant<br />

ingehaald werden door de actualiteit en<br />

dus veel moesten improviseren.” ■<br />

ZOMER 2005<br />

2

WWW.DISCRIMINATIE.NL<br />

26<br />

Overijsselse Commissaris van de Koningin wil fundamenteel en genuanceerd debat<br />

Geert Jansen: ‘We moeten zuinig<br />

zijn op onze grondrechten’<br />

Op zich laten de teksten van de Nederlandse Grondwet niets aan duidelijkheid te wensen over. Artikel 1 regelt klip en klaar de gelijke behandeling<br />

en het verbod op discriminatie en Artikel 7 stelt het recht op vrije meningsuiting vast. Toch is er volgens de Overijsselse Commissaris van de<br />

Koningin mr. G.J. (Geert) Jansen ‘dringend een hernieuwde belangstelling’ nodig voor deze en andere grondrechten. “In het huidige debat over<br />

rechten en vrijheden roept iedereen maar van alles wat, gevoed door de emotionele drive van de media. De nuance ontbreekt volledig. De Haagse<br />

politiek praat in flarden en wetenschappers houden zich afzijdig.”<br />

Tekst: Paul Baeten<br />

Fotografie: Luuk van der Lee<br />

In een toespraak eerder dit jaar deed<br />

Geert Jansen de oproep tot een<br />

fundamenteel debat over de betekenis<br />

van de vrijheids- en gelijkheidsrechten.<br />

“Ik maak me grote zorgen over de manier<br />

waarop thans in Den Haag en in de<br />

media in éénregelige opvattingen over de<br />

grondrechten wordt gesproken. Het<br />

debat heeft zich verhard, zeker na de<br />

moorden op Fortuyn en Van Gogh.<br />

Er klinken allerlei ongezouten en<br />

ongenuanceerde opvattingen in door<br />

over de vrijheid van godsdienst, de<br />

vrijheid van onderwijs en de vrijheid<br />

van meningsuiting. Dat wordt kennelijk<br />

nodig geacht om de maatschappelijke<br />

onrust die ontegenzeggelijk is ontstaan<br />

het hoofd te bieden. Maar dat debat gaat<br />

niet over de praktijk van alledag; de<br />

praktijk waar wij als regionale en lokale<br />

bestuurders mee te maken hebben. Aan<br />

die kreten die nu opklinken vanuit<br />

Hilversum en Den Haag heb je niets<br />

wanneer je een goed integratiebeleid wil<br />

voeren, discriminatie wil bestrijden, de<br />

veiligheid van al je burgers wil<br />

garanderen of relletjes het hoofd moet<br />

bieden. De burgemeester van Uden die<br />

geconfronteerd wordt met vechtpartijen<br />

tussen allochtonen en autochtonen heeft<br />

geen enkele houvast aan wat zij in Den<br />

Haag hoort.”<br />

Wetgeving<br />

Jansen heeft gemerkt dat zijn oproep in<br />

goede aarde is gevallen. “Op lokale<br />

schaal hebben de bestuurders hier<br />

momenteel heel vaak mee te maken. Ook<br />

in Overijssel, al zijn de tegenstellingen<br />

hier misschien niet zo hoog opgelopen<br />

als in de Randstad. Maar ook onze burge-<br />

Geert Jansen, Commissaris van de Koningin in de provincie Overijssel: “De fundamentele rechten en vrijheden van onze rechtstaat<br />

zijn mij te kostbaar om bij wijze van spreken alleen bij Barend en Van Dorp ter discussie te stellen.”<br />

meesters worden in de praktijk veelvuldig<br />

geconfronteerd met dit soort vragen.<br />

Wanneer en op welke grond kun je een<br />

demonstratie verbieden? Wat te doen<br />

met de opleving van discriminatie op<br />

basis van geloof en afkomst? Maar ook;<br />

wat doe je met homo-vijandige opmerkingen<br />

en pesterijen? Mag je zo maar<br />

alles zeggen wat je wil? Of zijn daar ook<br />

grenzen aan?”<br />

Om misverstanden te voorkomen voegt<br />

de Overijsselse Commissaris daar aan<br />

toe: “Ik ben wel degelijk voorstander van<br />

het opsporen en berechten van mensen<br />

of groepen die geweld plegen; ongeacht<br />

hun achtergrond. De overheid moet zich<br />

niet matigen in het bestrijden van<br />

geweld, maar dit wel via wetgeving aanpakken.<br />

We moeten echter heel goed uit-<br />

kijken dat we in het heetst van de discussie<br />

niet al onze vrijheden en rechten<br />

zomaar ter discussie stellen.”<br />

Geen vrijbrief<br />

Hij denkt dat niet de grondrechten zelf<br />

het probleem zijn, maar wel de kennis<br />

daarover. “Als het over rechten en vrijheden<br />

gaat moet je wel het héle verhaal<br />

vertellen. Bijvoorbeeld dat de vrijheid<br />

van meningsuiting geen vrijbrief is om<br />

zomaar alles te kunnen zeggen wat je op<br />

je lever hebt. Onze vrijheid van meningsuiting<br />

kent wel degelijk beperkingen.<br />

Weliswaar is er geen censuur vooraf,<br />

maar wel een verantwoording achteraf.<br />

Wanneer er sprake is van laster, smaad of<br />

opruiing kan de rechter daarvoor een<br />

straf opleggen. Maar over dit soort beper-<br />

kingen lees of hoor je maar bitter weinig.<br />

Niet vanuit de media en de politiek in<br />

ieder geval. En ik vind dat ook de wereld<br />

van de wetenschap zich wel eens wat<br />

actiever en meer betrokken in het debat<br />

zou mogen mengen.”<br />

Kort van memorie<br />

Hij is blij met initiatieven die de kennis<br />

over de grondrechten verdiepen. Op de<br />

website www.discriminatie.nl is bijvoorbeeld<br />

een hele trits aan wetten en rechten<br />

te vinden. “We zijn in Nederland soms<br />

kort van memorie en vergeten te vaak wat<br />

de achtergrond is van onze vrijheden en<br />

grondrechten. Een paar jaar geleden voerde<br />

een Radio-3 programma nog een briefkaartencampagne<br />

naar aanleiding van<br />

racistische aanslagen op allochtonen in<br />

Duitsland. Ik zou dat soort geestdrift nu<br />

ook wel eens in eigen land vertaald willen<br />

zien.”<br />

Onder de dreiging van extremisme, fundamentalisme<br />

en terrorisme is het klimaat<br />

de afgelopen jaren zeer verhard en<br />

staan allerlei grondrechten – van de vrijheid<br />

van onderwijs tot de vrijheid van<br />

godsdienst – ineens weer ter discussie.<br />

“Vanaf de jaren zestig wilden we de<br />

beperkingen in de grondrechten zoveel<br />

mogelijk oprekken; nu schieten we massaal<br />

de andere kant op. Laten we ons nu<br />

eerst eens bezinnen op wat die grondrechten<br />

nu eigenlijk betekenen. Daar hoor<br />

ik nog veel te weinig over.”<br />

Werk en schooluitval<br />

Door de gespannen maatschappelijke verhoudingen<br />

in combinatie met het slechte<br />

economische tij ziet Jansen dat zeer verschillende<br />

groeperingen het momenteel<br />

moeilijk hebben en weer te maken krijgen<br />

met uiteenlopende vormen van discriminatie.<br />

Vooral het gegeven dat verschillende<br />

groepen (ouderen, jongeren, allochtonen)<br />

moeite hebben om een baan te<br />

vinden of te houden verontrust de<br />

Overijsselse bestuurder. “Ik zie werk toch<br />

als de genezing voor een groot aantal problemen.<br />

Werk vergroot je weerbaarheid,<br />

maakt je sterker. Als we alleen al eens iets<br />

konden doen aan die verschrikkelijk hoge<br />

voortijdige schooluitval. Daar is al een<br />

hele wereld te winnen.”<br />

Anderzijds vindt hij óók dat media en<br />

politiek de negatieve kanten te veel benadrukken.<br />

“Je hoort te weinig het verhaal<br />

van de successen. Van de Turkse ondernemer<br />

die het zakelijk gewoon goed doet.<br />

Ook díe verhalen zijn van belang om te<br />

voorkomen dat we met een eenzijdige<br />

blik naar onze wereld kijken.” ■<br />

Hoe breng je innovatie<br />

eigenlijk op gang?<br />

In de ondernemerschapsmonitor van de Kamer van Koophandel is innovatie aan een<br />

nader onderzoek onderworpen. Innovatie en export worden gezien als de motoren van<br />

economische ontwikkeling. Dat zijn ze ook. Zonder export zou onze economie op dit<br />

moment zelfs krimpen. Maar hoe breng je innovatie eigenlijk op gang?<br />

Dat het moeilijk is blijkt wel uit het Nationaal Innovatie Platform; je mag van deze aanpak zo te<br />

zien geen wonderen verwachten. Het is ook fictie te denken dat innovatie tot stand komt door<br />

de kennis die op de plank ligt bij onderwijs- of onderzoekinstellingen eenvoudigweg te<br />

transfereren naar bedrijven, die er vervolgens iets moois van maken. De Transfercentra van<br />

pakweg 25 jaar geleden en de ontelbare vergelijkbare initiatieven erna hebben weinig<br />

opgeleverd.<br />

Kennisalliantie<br />

Ook de vele op vernieuwing gerichte overheidsprogramma’s misten veelal hun uitwerking.<br />

Wel kwamen er veel vragers op af, zoals mieren op de stroop. Maar al te vaak met als belangrijkste<br />

doel het eigen organisatiebudget te verruimen. Ook ‘intermediairen’, zoals gemeenten,<br />

Syntens en de Kamers van Koophandel, blijken geen grote bijdrage te kunnen leveren. En er is<br />

gerede twijfel aan het nut van het opzetten van netwerken om de innovatie te bevorderen, zo<br />

blijkt uit een recent onderzoek van het EIM naar het effect van netwerken. Aan de andere kant<br />

is het wèl zo, dat wanneer je het voor elkaar krijgt dat in een bepaalde sector of kenniscluster<br />

de juiste mensen elkaar regelmatig ontmoeten, je een grotere trefkans hebt. De regio<br />

Eindhoven laat dit zien. Ook de Kennisalliantie Zuid-Holland heeft deze aanpak en alleen al<br />

daarom verdient het initiatief alle aandacht. Alleen is dat in Zuid-Holland veel moeilijker te<br />

organiseren dan in Eindhoven; Eindhoven heeft een betrekkelijke industriële monocultuur<br />

terwijl in Zuid-Holland het aantal grote en kleine kennisbronnen haast niet is te overzien.<br />

Ketenaanpak<br />

Ook de clustergedachte achter de Kennisalliantie is zo gek nog niet. Uit de ondernemerschapsmonitor<br />

van de Kamer blijkt dat 60% van de innoverende bedrijven in het innovatieproces<br />

samenwerkt met andere bedrijven en instellingen. En in 85% van die gevallen gaat het hierbij<br />

om leveranciers, afnemers en commerciële adviseurs. Slechts in weinig gevallen is de partner<br />

een kennisinstelling. Het meeste succes kunnen we dan ook verwachten van een ketenaanpak<br />

in het bedrijfsleven zelf.<br />

Randvoorwaarden<br />

Kan de overheid dan geen enkele bijdrage<br />

leveren? Jawel. Economische en<br />

maatschappelijke randvoorwaarden zijn<br />

belangrijk. Bijvoorbeeld fiscale stimulansen,<br />

goed onderwijs of fundamenteel onderzoek,<br />

maar ook maatschappelijke of politieke<br />

uitgangspunten. Een voorbeeld is de<br />

biotechnologie of life sciences. Dat deze in<br />

Nederland en elders in Europa niet van de<br />

grond komen ligt niet aan een tekort aan<br />

mogelijkheden, maar aan maatschappelijke en<br />

politieke beperkingen. Vaak zijn deze op<br />

onwetendheid of angst gebaseerd.<br />

Maar met een gunstig landelijk ondernemingsklimaat<br />

kunnen regio’s en bedrijven goed uit de<br />

voeten.<br />

Gert Zandsteeg,<br />

algemeen directeur Kamer van Koophandel<br />

<strong>Haaglanden</strong><br />

ZOMER 2005<br />

27<br />

2

28<br />

KORT...<br />

<strong>Haaglanden</strong> voert rampencoördinatiesysteem<br />

in<br />

De brandweerregio’s in Zuid-Holland en<br />

Utrecht werken samen aan de ontwikkeling<br />

van een rampencoördinatiesysteem.<br />

Dit informatiesysteem ondersteunt de<br />

verschillende betrokken organisaties in<br />

de rampbestrijding tijdens grootschalige<br />

incidenten.<br />

Eind jaren 90 zijn de brandweerregio’s in<br />

Zuid-Holland gestart met de ontwikkeling<br />

van een rampencoördinatieysteem. Het<br />

systeem kreeg de naam IMI (Informatiesysteem<br />

Multidisciplinaire Incidentbestrijding).<br />

Sindsdien is er een samenwerking<br />

ontstaan met de provincie<br />

Utrecht. Er wordt nu samen gewerkt aan<br />

de verdere ontwikkeling van het systeem,<br />

onder de naam MultiTeam. Het Regionaal<br />

Operationeel Team in de regio Rotterdam-<br />

Rijnmond heeft het MultiTeamsysteem al<br />

in gebruik. In de regio <strong>Haaglanden</strong> wordt<br />

de invoering op dit moment voorbereid.<br />

Juiste informatie<br />

Een grootschalig incident trekt zich niets<br />

aan van gemeentelijke of regiogrenzen.<br />

Daarom is het goed om over een systeem<br />

te beschikken dat iedereen kan gebruiken<br />

en waardoor alle partijen over adequate<br />

juiste én dezelfde informatie beschikt. Zo<br />

hebben alle bij het incident betrokken partijen<br />

op verschillende locaties hetzelfde<br />

beeld van de situatie.<br />

MultiTeam bestaat uit twee onderdelen:<br />

een ‘bibliotheek’ en een e-mailfunctie. De<br />

bibliotheek bevat allerhande gegevens die<br />

zijn opgeslagen in een databank en tijdens<br />

een incident kunnen worden geraadpleegd.<br />

Denk bijvoorbeeld aan rampenplannen van<br />

gemeenten, rampbestrijdingsplannen,<br />

informatie over panden, bedrijven et -<br />

cetera. Het systeem kan vervolgens allerlei<br />

koppelingen in het systeem aanbrengen,<br />

waardoor nog meer gegevens beschikbaar<br />

komen. Cruciaal voor het succes van het<br />

systeem is dat de gegevens juist en actueel<br />

zijn. Dit vergt vanzelfsprekend een goede<br />

organisatie van het gegevensbeheer.<br />

Carmen Platvoet wint MKBmatch<br />

De finale van de MKBmatch is gewonnen<br />

door een student Industrieel Ontwerpen<br />

aan de TU Delft. Carmen Platvoet won met<br />

de ontwikkeling van een prototype tegen<br />

decubitus (doorliggen) een bedrag van<br />

1.000 euro.<br />

Carmen Platvoet studeerde af bij Quattron<br />

Technologies BV, een kunststofverwerkend<br />

bedrijf in de revalidatiemarkt, en bij ergonomisch<br />

adviesbureau Zitwerk. Haar<br />

opdracht bestond uit het ontwikkelen van<br />

een ligondersteuning die gebruikt kon worden<br />

in verpleeghuizen ter preventie van<br />

decubitus (doorliggen). Mensen die lang in<br />

bed liggen, krijgen bijna onherroepelijk<br />

doorligplekken op de stuit en soms ook<br />

aan de ellebogen en hielen. Samen met<br />

Zitwerk en Quattron kwam Carmen tot de<br />

conclusie dat een nieuwe toepassing van<br />

een bestaand zogenaamd geheugen-<br />

Tijdens een incident kunnen hulpverleners<br />

via e-mail op een gestructureerde<br />

manier informatie uitwisselen. Zo kunnen<br />

er snel situatierapportages worden<br />

verstuurd en kunnen de verschillende<br />

hulpdiensten op kaartmateriaal informatie<br />

plotten. Iedereen die is ingelogd op<br />

MultiTeam kan deze ingetekende kaart<br />

zien op het scherm van zijn vaste computer<br />

of laptop.<br />

Nieuwsgierig naar het MultiTeam?<br />

Op de website van de Hulpverleningsregio<br />

<strong>Haaglanden</strong> (www.hrh.nl) staat een<br />

filmpje van tien minuten over de werking<br />

van het systeem. Met eventuele vragen<br />

kunt u terecht bij de regionaal projectleider<br />

MultiTeam, Annet Veldkamp,<br />

telefoonnummer: 070-3090807. ■<br />

materiaal doorliggen kan voorkomen.<br />

Door verwarming van het metaal krimpt<br />

het in en door koude zet het uit. Door dit<br />

geheugenmetaal in een ligondersteuning te<br />

plaatsen voor patiënten wordt doorliggen<br />

voorkomen. Inmiddels is er een zichtmodel,<br />

een toetsbaar prototype en er is<br />

octrooi aangevraagd.<br />

De jury was unaniem van mening dat<br />

Carmen Platvoet een origineel, innovatief<br />

technisch mechanisme heeft ontwikkeld<br />

tegen decubitus. ‘Het is revolutionair in de<br />

gezondheidszorg en heeft een grote maatschappelijke<br />

relevantie’ aldus het juryrapport.<br />

Doorliggen kost de gezondheidzorg<br />

ongeveer een half miljard euro per jaar. Het<br />

nieuwe anti-decubitusproduct kan de<br />

gezondheidszorg een aanzienlijke kostenbesparing<br />

opleveren. ■<br />

STADSGEWEST HAAGANDEN<br />

Kennisalliantie werkt aan<br />

Internationaal Recht<br />

Bij ‘innovatie’ denken we aan technische productinnovaties in het bedrijfsleven. Tussen de kennisclusters in Zuid-Holland lijkt Internationaal<br />

Recht een vreemde eend in de bijt. Zelfstandig adviseur en procesbegeleider Femke Alberda is ‘Ankeraar’ Internationaal Recht bij de<br />

Kennisalliantie Zuid-Holland. Zij werkt aan processen waarin verschillende partijen samen tot iets nieuws komen.<br />

Tekst: <strong>Stadsgewest</strong> <strong>Haaglanden</strong><br />

Fotografie: Martien de Man<br />

Ankeraar doe je meer dan<br />

alleen het proces begeleiden. Je<br />

“Als<br />

verdiept je in de kennis die<br />

voorhanden is, je stimuleert nieuwe<br />

kenniscombinaties en legt de koppeling<br />

met practisioners en marktontwikkelingen”,<br />

vertelt Femke Alberda.<br />

“In een goed innovatietraject is er<br />

wisselwerking tussen de inhoud en het<br />

proces. Denk bijvoorbeeld aan het op de<br />

markt brengen van een nieuwe rechtersopleiding.<br />

Daarvoor heb je inhoudelijk<br />

verschillende typen kennis nodig, maar<br />

je moet die ook zo combineren dat er iets<br />

nieuws uitkomt met de juiste toegevoegde<br />

waarde. In het ideale geval word ik<br />

als Ankeraar aangevuld met een<br />

Bussiness Developer die precies andersom<br />

werkt. Niet de kennisontwikkeling is<br />

zijn vertrekpunt maar de marktontwikkeling.<br />

We bekijken welke vragen in de<br />

markt of de samenleving nopen tot<br />

innovatie, en welke denkbare antwoorden<br />

we hierop kunnen verzinnen. Zo<br />

heeft de vraag naar meer intensieve<br />

internationale samenwerking rond internationaal<br />

recht geleid tot de internetportal<br />

www.thehaguelegalcapital.nl.”<br />

De innovaties voor Internationaal Recht<br />

worden gevoed door vernieuwende kennis<br />

uit de gamma- en alfawetenschappen.<br />

Zij komen vooral tot uitdrukking in<br />

innovatie in de dienstverlening van bijvoorbeeld<br />

adviesbureaus en het opereren<br />

van de overheid en niet-overheidsorganisaties.<br />

Alberda: “De markt bestaat uit<br />

gemeenschappen en samenlevingen<br />

wereldwijd en de ‘marktvraag’ cirkelt<br />

rond vrede, veiligheid, stabiliteit en<br />

gerechtigheid. De ‘winst’ is niet direct in<br />

harde euro’s uit te drukken, maar dat wil<br />

niet zeggen dat dit type innovatie minder<br />

waardevol is of uiteindelijk tot minder<br />

economische baten zou leiden.”<br />

Alberda vindt dat er genoeg aanleiding is<br />

om de aandacht te richten op vernieuwing<br />

in het recht: “Globalisering,<br />

Europese eenwording en veranderende<br />

internationale verhoudingen vragen om<br />

aanpassingen in het recht en nieuwe<br />

werkwijzen voor vrede en veiligheid.<br />

Zo zie je dat de Europese integratie leidt<br />

tot de vraag om een nieuwe grondwet.”<br />

Clustering van organisaties<br />

In Den Haag zijn toonaangevende organisaties<br />

gevestigd die omgaan met die ont-<br />

Kennisalliantie Zuid-Holland<br />

De Kennisalliantie Zuid-Holland is het samenwerkingsverband van Ondernemers,<br />

Onderwijs, Onderzoek en Overheid (de vier O’s).<br />

De welvaartsontwikkeling in de regio zal mede afhangen van het versterken van de<br />

kenniseconomie. Innovatie is daarbij het sleutelwoord. De Kennisalliantie is een<br />

motor voor innovatieve bedrijvigheid en voert vier programma’s uit:<br />

*Kennis naar de Markt – het stimuleren van innovatieve product-marktcombinaties<br />

binnen negen kennisgebieden<br />

*MKBmatch – het inzetten van studenten in innovatieve afstudeeropdrachten<br />

in het midden- en kleinbedrijf<br />

*Informatiepunt Technostarters – het verbeteren van het vestigingsklimaat voor<br />

technostarters<br />

*Denktank – het ontwikkelen van strategische acties voor de<br />

toekomst van de regionale kenniseconomie<br />

wikkelingen (International Court of<br />

Justice, het International Criminal Court,<br />

de tribunalen en Europol en Eurojust). Er<br />

zijn bovendien kennisorganisaties te vinden<br />

als het Grotius Centre, het Asser<br />

Instituut, Clingendael, ISS en de Carnegie<br />

Stichting met het Vredespaleis en zijn<br />

unieke bibliotheek. Tenslotte is er een<br />

nieuw top-instituut in wording: The<br />

Hague Institute for Internationalisation of<br />

the Law; sinds kort verzameld onder de<br />

Haagse Academische Coalitie. “Het is een<br />

uitdaging om de geografische clustering<br />

van deze organisaties te benutten voor de<br />

vorming van nieuwe kennis, diensten en<br />

praktijken op topniveau. Zo zouden de<br />

academische organisaties bijvoorbeeld<br />

samen met de gerechtshoven, tribunalen<br />

en ambassades een hoogwaardig en vernieuwend<br />

onderzoeksprogramma<br />

kunnen ontwerpen dat gericht antwoord<br />

biedt op op hedendaagse vraagstukken”,<br />

besluit Femke Alberda. ■<br />

ZOMER 2005<br />

29<br />

2

Het goede wonen in Den Haag<br />

La Fenêtre<br />

De visie van Vesteda, als specialist in het ontwikkelen en verhuren van luxe woningen en appartementen, is dat kwaliteit in alles voorop moet staan. Of het nu gaat om het gebouw, de omgeving<br />

waarin het staat, het interieur dat past bij deze tijd of de service die uw wonen vandaag en morgen nog aangenamer maken. Kijk naar La Fenêtre aan de Prins Willem-Alexanderweg, ons nieuwste<br />

project in het CS-kwadrant. Maar ook naar de vele andere woningen in onze portfolio. Zo’n 30.000 in totaal. Kom gerust langs in de Vesteda woongalerie of bel ons. Wij vertellen u graag wat wij<br />

voor u kunnen betekenen. U vindt ons aan de Alexanderstraat 23 in Den Haag, telefoon (070) 313 18 00. Of kijk alvast op www.vesteda.com<br />

7296_FocusH.indd 1 03-02-2005 15:44:23<br />

POLITIE HAAGLANDEN<br />

Scheveningse primeur met audioruimte<br />

Luisteren, registreren en observeren<br />

Bureau Scheveningen is het eerste bureau<br />

binnen Politie <strong>Haaglanden</strong> met een audio-<br />

verhoorruimte. Met deze gespecialiseerde<br />

ruimte kan meer en betere informatie uit een<br />

verhoor worden gehaald. Nieuw is een apart<br />

ingerichte observatieruimte van waaruit de<br />

observant continu in contact staat met de<br />

rechercheurs.<br />

Tekst: Nia Buiten, Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

Fotografie: Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

De ‘hardware’ van de verhoorruimte<br />

van politiebureau Scheveningen is<br />

niet nieuw. De wijze waarop de<br />

audioverhoorruimte is ingericht wel.<br />

Door gebruik te maken van nieuwe<br />

technieken kan beter gestuurd worden<br />

op het verhoorproces en wordt<br />

waardevolle informatie optimaal naar<br />

boven gehaald. Sinds februari is het ook<br />

verplicht om bij het verhoren van<br />

verdachten van zedenzaken gebruik te<br />

maken van audio-opname.<br />

Broodnodige aanvulling<br />

Ron Engels, recherche-coördinator:<br />

“Een gespecialiseerde audioruimte is een<br />

broodnodige aanvulling op de gewone<br />

verhoorruimte. Tijdens een verhoor moet<br />

je op veel dingen tegelijk letten. Want<br />

zowel het verbale als het non-verbale<br />

gedrag kan een belangrijke bijdrage leveren<br />

aan het verhoor. In de praktijk<br />

gebeurt het maar al te gemakkelijk dat de<br />

verhoorder alweer bezig is met de volgende<br />

vraag, terwijl allerlei signalen van<br />

de verdachte hem ontgaan. Luisteren,<br />

registreren en observeren tegelijk is in<br />

feite te veel gevraagd, waardoor waardevolle<br />

informatie onvoldoende wordt<br />

benut of onvoldoende wordt genoteerd.<br />

In de nieuwe audioverhoorruimte trek-<br />

Twee rechercheurs verhoren een verdachte, aan de andere kant van het glas de observant<br />

ken we deze drie processen uit elkaar.”<br />

“Het verhoor wordt afgenomen door<br />

twee rechercheurs. De observant neemt<br />

plaats in de kamer ernaast”, aldus Leon<br />

Cramer, chef Team Opsporing. “De twee<br />

rechercheurs voeren samen het gesprek,<br />

waarbij een van hen de informatie<br />

noteert. Ook de observant luistert mee.<br />

Het gesprek wordt opgenomen en daardoor<br />

kan de observant zich volledig concentreren<br />

op het gedrag van de verdachte”,<br />

vervolgt Cramer. Engels vult aan:<br />

“Uitingen in gedrag en taal of andere signalen<br />

die er mogelijk op wijzen dat de<br />

verdachte de dader kan zijn, schrijft de<br />

observant op. Constateert de observant<br />

tijdens het verhoor dat er op basis van<br />

zijn observaties bijgestuurd moet worden,<br />

dan stuurt hij een berichtje via een<br />

speciaal chatprogramma. De rechercheur<br />

in de verhoorruimte kan daarop, zonder<br />

dat de verdachte het merkt, zijn ondervragingstechniek<br />

aanpassen. Zo kunnen<br />

we het optimale resultaat uit een verhoor<br />

halen.”<br />

Voordelen<br />

Cramer: “Elk bureau van Politie<br />

<strong>Haaglanden</strong> kan een audioverhoorruimte<br />

laten inrichten. Het is een relatief goedkope<br />

operatie, terwijl het de kwaliteit<br />

van de informatie uit het verhoor sterk<br />

verbetert. Daarnaast geeft het inzicht in<br />

het verhoor op zich. Zo is bijvoorbeeld<br />

waar te nemen op welke momenten je<br />

als rechercheur beter kunt doorvragen en<br />

wanneer bijvoorbeeld niet. Door gerichte<br />

coaching kun je met behulp van dit soort<br />

opnames de verhoortechnieken verder<br />

verbeteren.” ■<br />

ZOMER 2005<br />

31<br />

2

MKB ADVISEURS<br />

De eerste stap is structureel naar buiten kijken en trends spotten<br />

Innovatie ligt heel dicht bij huis<br />

Ondernemen is vooruitzien, stilstand is achteruitgang, innovatie is geen luxe maar een noodzaak; ook voor het midden- en kleinbedrijf. Dat is de<br />

stellige mening van drs Linda Kluver, Senior adviseur Strategie en Management van MKB Adviseurs in <strong>Haaglanden</strong>. Innovatie wordt vaak geasso-<br />

cieerd met verheven, wetenschappelijk onderbouwde Research & Development. Het roept het beeld op van uitvinders in een laboratorium. In het<br />

midden- en kleinbedrijf overheerst het idee dat innovatie duur, tijdrovend, zelfs eng is. Er is altijd het risico van een mislukking. Bovendien telt<br />

Zonder lef verandert er niets<br />

Mensen zijn niet gebakken om te veranderen. Toch is veranderen de enige constante<br />

in ons leven. Als veranderingen geleidelijk gebeuren, kunnen we dat prima aan. Maar<br />

als er ineens een abrupte verandering voor de deur staat, zorgt dat voor weerstand en<br />

zetten we de hakken in het zand. In alles focussen we op het behoud van evenwicht.<br />

Een verandering betekent een verstoring van dat evenwicht.<br />

Onderzoek wijst uit dat tachtig procent van (grote) veranderprogramma’s mislukt.<br />

Sterker nog: organisaties zijn daarna slechter af dan toen ze aan het programma<br />

begonnen. Ik vraag mij geregeld af waarom. Volgens mij ligt het vooral aan het<br />

onwankelbare geloof in maak-, plan- en beheersbaarheid.<br />

32 klanten. Het is een succesvolle innovatie<br />

33<br />

in het huidige economische klimaat elke cent, zeker in het midden- en kleinbedrijf. De neiging om te bezuinigen kan de drang tot innovatie parten<br />

spelen. “Innovatie is belangrijk, maar het is niet voor mijn bedrijf weggelegd”, is een vaak gehoorde uitspraak.<br />

Tekst: Marlies Burlet<br />

Fotografie: MKB adviseurs<br />

Geen wereldvinding? “Niets is<br />

minder waar”, aldus Linda Kluver.<br />

“Juist in economisch mindere<br />

tijden is het extra belangrijk om te<br />

blijven vernieuwen, kansen te zien en te<br />

grijpen. Sterker nog: een bedrijf kan het<br />

zich niet veroorloven om níét te<br />

vernieuwen. In deze tijd vragen<br />

bedrijven juist méér om advies: ‘Ik red<br />

het niet met mijn huidige strategie. Hoe<br />

keer ik het tij?’ is een veelgestelde vraag.<br />

Gemiddeld genomen heeft het middenen<br />

kleinbedrijf weinig behoefte aan<br />

wereldvindingen. Waar het om gaat is<br />

een nieuwe ontwikkeling voor het<br />

bedrijf. Daarmee bedoel ik het aanboren<br />

van nieuwe markten, andere toepassingen<br />

van een bestaand product of<br />

dienst en verbetering van processen.”<br />

Innovatie uit noodzaak<br />

Bedreiging van buitenaf zet vaak de raderen<br />

in gang. Dalende omzetten, winstmarges<br />

of veranderingen in de markt<br />

vormen de aanleiding voor een zoektocht<br />

naar mogelijkheden om het tij te<br />

keren. De ontwikkelingen binnen een<br />

visgroothandel in de regio zijn daarvan<br />

een goed voorbeeld. Het bedrijf leverde<br />

van oudsher rauwe vis aan keukens van<br />

verzorgingstehuizen. Steeds vaker besteden<br />

deze instellingen een deel van de<br />

voedselbereiding uit aan bijvoorbeeld<br />

cateraars; een serieuze bedreiging voor<br />

het bedrijf dus. Om te overleven was<br />

deze ondernemer genoodzaakt zijn producten<br />

aan te passen. De visgroothandel<br />

levert nu ook deels voorgegaarde of<br />

Linda Kluver<br />

afgebakken filets en neemt daarmee een<br />

deel van de bereiding voor zijn rekening.<br />

Het product is veranderd van grondstof<br />

naar halffabrikaat. Dat klinkt eenvoudig,<br />

maar het vergde een aanpassing van het<br />

gehele productieproces, de logistiek, de<br />

prijsstelling en de denkwijze over de<br />

producten. Nu wordt bijvoorbeeld meegedacht<br />

over de samenstelling van de<br />

menu’s van de klanten. Inmiddels kan<br />

het bedrijf de eigen markt weer goed<br />

bedienen. Wellicht kan het ook de moeilijkste<br />

stap gaan zetten: het verbreden<br />

van de markt door aan nieuwe sectoren<br />

te leveren.<br />

Linda Kluver: “Ondernemen is vooruitzien.<br />

Wat vraagt de markt, sluit ons aanbod<br />

daarop aan en volstaat mijn huidige<br />

strategie voor de komende tien jaar? Zo<br />

breidt een goedlopend gastouderbemiddelingsbureau<br />

in <strong>Haaglanden</strong> haar diensten<br />

uit binnen de eigen markt. Het kent<br />

de huishoudens en heeft daarmee een<br />

vertrouwensband opgebouwd. De klanten<br />

blijken tegen nog meer problemen<br />

aan te lopen bij de zorg voor het gezin,<br />

het huis en de huishouding. Het bureau<br />

signaleert wat de markt vraagt en speelt<br />

daarop in door haar aanbod aan te passen.<br />

Het bemiddelt nu ook bij het vinden<br />

van een huishoudelijke hulp, tuinman,<br />

klusjesman, et cetera en borduurt zo<br />

voort op het vertrouwen van de huidige<br />

die niet uit nood is geboren.”<br />

Lumineus<br />

Nog een aansprekend voorbeeld:<br />

Iedereen kent het fenomeen van slechte<br />

grasmatten in half of geheel overdekte<br />

voetbalstadions. Vooral in de winter<br />

wanneer het veld veel is bespeeld, ontstaat<br />

een waar modderveld. Dat bracht<br />

een ondernemer uit de glastuinbouw op<br />

een lumineus idee. Planten groeien sneller<br />

door speciale belichting. Dat kan ook<br />

worden toegepast op gras. De juiste<br />

belichting levert een betere grasmat op<br />

die bovendien langer bespeelbaar is. Een<br />

aantal samenwerkingspartners afkomstig<br />

uit de tuinbouwsector, heeft bestaande<br />

kennis van licht, teelt, techniek, constructies,<br />

et cetera verenigd en een nieuwe<br />

toepassing bedacht voor een compleet<br />

nieuwe markt: de voetbalwereld.<br />

Een eerste proefopstelling in het<br />

Philipsstadion te Eindhoven heeft goede<br />

resultaten opgeleverd. Het is nu aan de<br />

voetbalstadions om de kosten en baten<br />

van dit nieuwe product en het regelmatig<br />

vervangen van de grasmat tegen<br />

elkaar af te wegen.<br />

Dicht bij huis<br />

Wat deze bedrijven gemeen hebben, is<br />

dat innovatie heel dicht bij huis lag! En<br />

dat is wat Linda Kluver ondernemers wil<br />

meegeven. “De eerste stap is structureel<br />

naar buiten kijken en trends spotten.<br />

Voor elke ondernemer is dat essentieel.<br />

Daarvoor hoef je niet gelijk een duur<br />

gespecialiseerd bureau in te huren. Ga<br />

regelmatig met sleutelfiguren in je bedrijf<br />

om de tafel zitten. Stel jezelf de vraag:<br />

Krijg ik van mijn klanten commentaar of<br />

een compliment? Bespreek wat je hoort<br />

van klanten en wat opvalt in de markt.<br />

Neem één keer per maand even afstand<br />

van de dagelijkse druk en bekijk hoe het<br />

slimmer of anders kan.” ■<br />

Het accent in veranderingsprogramma’s ligt vaak op een beheersmatige aanpak.<br />

Het gaat dan vooral over tijd, geld, organisatie en communicatie. ‘Als we maar<br />

veel en vaak communiceren gaat ’t wel lukken’ denken veel managers. Maar veranderingen<br />

worden meestal door anderen bedacht en dat levert in de regel alleen<br />

maar teleurstellingen op. Mislukte veranderingen zorgen niet alleen voor geldverspilling,<br />

maar wat veel erger is, voor verlies van betrokkenheid en motivatie.<br />

Ideale situatie<br />

Hoe moet je veranderingen dan wel aanpakken? Stelregel één luidt dat het initiatief<br />

voor de verandering bij de direct betrokkenen zelf moet liggen. De meest<br />

ideale situatie is als zij zelf aangeven wat er veranderd moet worden en daarmee<br />

aan de slag gaan. Het management speelt hierin een belangrijke rol. Dat moet de<br />

kaders aangeven en de mogelijkheden bieden voor de verandering.<br />

Een simpele formule kan hierbij duidelijkheid scheppen:<br />

Veranderen = Onbehagen x Visie x Condities x Durf<br />

Om succesvol te veranderen, moet er in een organisatie voldoende collectief<br />

onbehagen zijn. Zo niet, dan is er een taak weggelegd voor het management. Zij<br />

moet duidelijk schetsen wat de consequenties zijn van ongewijzigd beleid.<br />

Dit wordt ook wel ‘pijnmanagement’ genoemd. En als de noodzaak voor de verandering<br />

eenmaal duidelijk is, moet er een heldere visie zijn waar we naar toe<br />

gaan: een aanlokkelijk wenkend perspectief.<br />

Condities<br />

Ik zal enkele belangrijke condities voor succesvol veranderen noemen. Zo staat of<br />

valt de verandering met de stijl van leidinggeven. Medewerkers moeten worden<br />

uitgedaagd tot veranderen en tot het nemen van eigen verantwoordelijkheid.<br />

Sleutelwoorden zijn zelfvertrouwen, duidelijkheid, erkenning, aandacht en<br />

waardering voor medewerkers. Zij vormen immers de zo noodzakelijke ‘brandstof’<br />

voor veranderingsprocessen. Ook goed samenwerken is van groot belang<br />

voor het proces van voortdurend verbeteren en vernieuwen. En hou er rekening<br />

mee dat een organisatieverandering veel tijd en geld vraagt. Een (te) hoge werkdruk,<br />

het ontbreken van tijd voor reflectie en verdieping, en de hoeveelheid aan<br />

activiteiten leiden maar al te vaak tot stagnatie.<br />

Durf<br />

Zelfs als er voldoende onbehagen is, er een gedeelde visie ligt en alle condities<br />

zijn ingevuld, biedt dat nog geen garantie op succes. De laatste factor heeft te<br />

maken met durf. Zonder lef verandert er niets. Een manager toont lef als hij begint<br />

met die mensen die enthousiast zijn. Als hij vrijplaatsen durft te creëren waar<br />

medewerkers kunnen en mogen experimenteren en fouten maken! Als hij de<br />

juiste condities weet te scheppen en medewerkers helpt zich veilig en geborgen te<br />

voelen!<br />

Jos van der Waals<br />

Senior adviseur BMC<br />

ZOMER 2005<br />

2

STADSGEWEST HAAGLANDEN<br />

34<br />

Ralph Hartog: ‘Het is goed te horen of je nog kunt meekomen in het verkeer’<br />

Senioren tevreden over<br />

rijvaardigheidstrainingen<br />

Tijdens een rijvaardigheidstraining voor senioren wordt aandacht besteed aan alle facetten van de deelname aan het verkeer. Er is aandacht voor<br />

de theoretische kennis van de verkeersdeelnemer en ook voor de kwaliteit van de ogen, de oren en het reactievermogen. En tijdens een rit in de<br />

eigen auto wordt samen met een officiële rij-instructeur de praktische rijvaardigheid van de deelnemer bekeken. Focus was aanwezig bij de rij-<br />

vaardigheidstraining van Ralph Hartog (86) uit Wassenaar.<br />

Tekst en fotografie: stadsgewest <strong>Haaglanden</strong><br />

Op de training van Ralph Hartog is<br />

het eerste deel van de dag bestemd<br />

voor de theorie. Er is volop aandacht<br />

voor situaties in het verkeer zoals<br />

deze worden getoond in het CBRtheorie-examen.<br />

Rob Coobs van de<br />

politie <strong>Haaglanden</strong> verzorgt op sympathieke<br />

wijze de theorietest voor de<br />

aanwezigen. Uit twintig vragen moeten<br />

er achttien goed beantwoord worden om<br />

te slagen voor deze test. “Maar u bent<br />

hier vrijwillig, dus als u drie fout maakt,<br />

dan vind ik het ook nog goed”, lacht<br />

Coobs. Misschien grappig gebracht, maar<br />

na enkele vragen blijkt zijn test toch<br />

behoorlijk pittig. Alledaagse situaties<br />

zijn moeilijk in te schatten. Zo geeft het<br />

‘afleveren van een pakketje’ op een<br />

verlaten weg nogal wat verwarring.<br />

Coobs: “Wie heeft hier ‘ja’ gezegd? Dan<br />

mag u als eerste een streepje zetten, want<br />

u hebt het fout. Een doorgetrokken gele<br />

streep is een stopverbod.”<br />

Aan het einde van de theorieles komt de<br />

discussie los. De ervaren verkeersdeelnemers<br />

zien situaties in de vragen die<br />

normaal gesproken niet voorkomen of<br />

met ‘common sense’ een andere oplossing<br />

verlangen. “Natuurlijk zitten er twee<br />

of drie instinkers tussen deze vragen,<br />

maar verder zijn dit gewoon bestaande<br />

verkeerssituaties die iedereen zou<br />

moeten kennen”, besluit Coobs.<br />

De boodschap is duidelijk. Er wordt nog<br />

wat lacherig gedaan over de slechte score<br />

van de theorievragentest, maar de toon<br />

voor de rest van de middag is gezet: men<br />

is hier niet voor niets gekomen.<br />

Achter het stuur<br />

Alle deelnemers maken ook een rit in de<br />

eigen auto waarbij zij worden beoordeeld<br />

door een professionele rij-instruc-<br />

teur. Voor Ralph Hartog betekent dit een<br />

rit onder supervisie van instructeur<br />

Ramon Damrie. Hij is al dertig jaar<br />

instructeur en werkt mee aan alle rijvaardigheidstrainingen<br />

voor senioren. Na<br />

een controle van de gebruikelijke papieren<br />

– rijbewijs, autopapieren, verzekering<br />

– stappen we in de wagen van<br />

Hartog voor de praktijk. Instructeur<br />

Damrie gaat er eens goed voor zitten en<br />

onze 86-jarige chauffeur stuurt behendig<br />

zijn auto de weg op. Tijdens de rit blijkt<br />

dat we te maken hebben met een ervaren<br />

bestuurder. Hartog praat met zijn instructeur,<br />

stelt wat vragen aan de verslaggever<br />

en stuurt zijn wagen door de drukte van<br />

het verkeer in Wassenaar. Een voorrangskruising<br />

met een groep fietsende scholieren<br />

doet Hartog twijfelen. Langzaam rijdt<br />

hij verder om geen fouten te maken op<br />

de kruising. Na afloop leidt dit tot een<br />

van de adviezen van instructeur Damrie:<br />

“U rijdt rustig en op uw gemak, maar het<br />

viel me op dat u wat onzeker bent bij het<br />

verlenen van voorrang. Probeer iets<br />

zekerder te rijden en probeer vooraf de<br />

situatie in te schatten als u een voorrangskruising<br />

nadert.”<br />

Gevraagd naar zijn ervaringen met deze<br />

trainingen, is instructeur Damrie<br />

positief: “Dit soort trainingen heeft zeker<br />

zin. Je ziet dat iemand zich soms vergist<br />

in het verkeer, maar daar leert iemand<br />

ook van. Je krijgt ook altijd goede en<br />

positieve reacties. In het begin hebben<br />

we wat mensen doorgestuurd om wat<br />

extra lessen te nemen en naderhand zie<br />

je een goede verbetering in hun wegge-<br />

BROEM-dagen<br />

Rita Bakker is projectleider Verkeersveiligheid<br />

van de sector Verkeer en<br />

Vervoer van het stadsgewest <strong>Haaglanden</strong>:<br />

“Sinds jaar en dag organiseert<br />

het stadsgewest rijvaardigheidstrainingen<br />

voor 50 + ers. <strong>Haaglanden</strong><br />

geeft prioriteit aan deze doelgroep<br />

omdat die qua aantal groeit en een<br />

hoger risico loopt om slachtoffer te<br />

worden van een verkeersongeval. In<br />

opdracht van het stadsgewest organiseert<br />

3vO ook in 2005 in alle gemeenten<br />

zogenaamde BROEM-rijvaardigheidstrainingen.<br />

Daarmee is het aantal<br />

trainingen in <strong>Haaglanden</strong> in een paar<br />

jaar verdubbeld. Deze worden lande-<br />

drag.”Na de praktijk is het tijd voor een<br />

complete check-up van de zintuigen.<br />

Alle aanwezigen kiezen voor het volledige<br />

programma en zo laat iedereen de<br />

ogen, de oren en het reactievermogen<br />

testen.<br />

Ogen, oren en reactievermogen<br />

Hartog begint bij de computersimulatie.<br />

Met deze rijsimulator wordt op innovatieve<br />

wijze het reactievermogen van de<br />

deelnemer gemeten. De uitleg is duide-<br />

lijk ondersteund door ANWB en<br />

BOVAG. In het belang van de veiligheid<br />

van de oudere weggebruiker en<br />

de mensen om hem of haar heen wil<br />

het stadsgewest via de trainingen de<br />

oudere weggebruiker bewust maken<br />

van de eigen verkeerskennis en vaardigheden.<br />

We hopen dat de deelnemers<br />

in het dagelijkse verkeer als automobilist,<br />

fiets of voetganger hier hun<br />

voordeel mee doen. Deelname aan de<br />

training heeft geen consequenties voor<br />

het officiële rijbewijs en per dagdeel<br />

kunnen steeds dertig mensen aan een<br />

training deelnemen.”<br />

lijk: “U rijdt met de simulator over een<br />

weg en als u een bord met de letters<br />

‘stop’ in beeld ziet verschijnen, dan gaat<br />

u zo snel mogelijk van het gaspedaal<br />

naar het rempedaal. We meten met de<br />

simulator de reactie.” Ietwat onwennig<br />

stuurt Hartog zijn virtuele auto over de<br />

virtuele weg en het eerste stopbord<br />

wordt (virtueel) omver gereden. “Maar<br />

nu ik weet waar ik op moet letten, gaat<br />

het wel beter.” En inderdaad remt onze<br />

86-jarige proefpersoon vervolgens met<br />

het reactievermogen van een veel jongere<br />

automobilist. Uitstekend.<br />

Na de oog- en oormeting (ogen en oren<br />

‘goed’) is Hartog tevreden over de rijvaardigheidstraining:<br />

“Ik ben natuurlijk niet<br />

meer de jongste en het is goed dat je een<br />

keer van vaklui kunt horen of je nog kunt<br />

en mag meekomen in het verkeer. Het<br />

enige wat ik iets minder vond, was die<br />

rit met dat computerautootje, want ik<br />

werd er duizelig van. Maar uiteindelijk<br />

kan ik iedereen aanraden om dit een<br />

keer te doen.”<br />

Na afloop van de instructierit ontvangt<br />

elke deelnemer een (theorie)naslagboek,<br />

een scorelijst met persoonlijke adviezen<br />

en een bewijs van deelname.<br />

Interesse in het bijwonen van een<br />

seniorenrijvaardigheidstest?<br />

Kijk op www.haaglanden.nl ■<br />

ZOMER 2005<br />

35<br />

2

HRH HAAGLANDEN<br />

36<br />

Van den Berg: ‘De muren tussen de disciplines vallen langzaam maar zeker weg’<br />

Dubbele functie voor<br />

motorambulance<br />

Wie bekend is in Den Haag en omstreken is bekend met het fenomeen: de motorambulance, of<br />

beter gezegd de Ambulance Motor ONdersteuning (AMON). In het straatbeeld vallen ze op omdat<br />

ze tot voor kort nergens anders in Nederland te bewonderen waren. Ron van den Berg is vanaf<br />

het begin bij de motorambulance betrokken en vertelt met enthousiasme over zijn vak: “Je weet<br />

nooit hoe je dag eruit ziet!”<br />

Tekst en fotografie: Jelle Buijtendijk, Hulpverleningsregio <strong>Haaglanden</strong><br />

Ron van den Berg (46) is verpleegkundige<br />

en Officier van Dienst<br />

Geneeskundig (OvDG) op de motorambulance.<br />

“Inzet van motoren in de<br />

spoedeisende medische hulpverlening is<br />

gestart bij de bouw van de Haagse tramtunnel”,<br />

antwoord Van den Berg op de<br />

vraag hoe het idee van motorambulances<br />

is ontstaan. “Door die werkzaamheden<br />

dreigde de stad in tweeën gesplitst te<br />

worden. Samen met bijkomende verkeersremmende<br />

maatregelen gingen daarmee<br />

de aanrijtijden voor ambulances fors<br />

omhoog. De noodzaak groeide om te<br />

zoeken naar een voertuig dat sneller ter<br />

plaatse kon zijn dan de gangbare<br />

ambulance.”<br />

Aanrijtijden<br />

Samen met de Erasmus Universiteit is<br />

gekeken wat het voor de aanrijtijden<br />

betekent als je motoren als ambulance<br />

inzet. Het bleek dat de tijdwinst gemiddeld<br />

1,8 minuut is. Maar een gewonde<br />

op een motor vervoeren lijkt wat lastig.<br />

Dat is ook inderdaad niet de bedoeling.<br />

“Als ‘first responder’ starten wij zo snel<br />

mogelijk met de behandeling van de<br />

gewonden of zieken. Daarnaast handelen<br />

we ook allerhande ‘vage meldingen’ af,<br />

waarbij de meldkamer niet goed kan<br />

inschatten wat de indicatie is. Dat kan<br />

soms heel moeilijk zijn doordat klachten<br />

vaag zijn, of doordat degene die de melding<br />

doet geen Nederlands spreekt. In<br />

die gevallen is het heel handig dat<br />

motorambulances rondrijden om snel te<br />

kunnen bepalen welke zorg nodig is.<br />

Meldingen leiden niet altijd tot vervoer.<br />

Zo zijn er landelijk 120.000 ritten waarbij<br />

uiteindelijk niet vervoerd wordt. Deze<br />

ritten doen echter wel een aanslag op de<br />

paraatheid van ambulances voor spoedvervoer.<br />

De motorambulance kan daarbij<br />

helpen. Het komt regelmatig voor dat ik<br />

een al bestelde ambulance afbel omdat<br />

die niet nodig blijkt te zijn, maar andersom<br />

kan ook natuurlijk.”<br />

Officier<br />

Naast de functie van first responder zijn<br />

motorambulances in de regio ook inzetbaar<br />

bij incidenten of rampen via de<br />

Geneeskundige Hulpverlening bij<br />

Ongevallen en Rampen (GHOR). Daarom<br />

heeft Van den Berg ook de functie van<br />

Officier van Dienst Geneeskundig<br />

(OvDG) op zijn visitekaartje staan. “In dit<br />

soort gevallen ben ik niet zozeer bezig<br />

met de directe assistentie, maar probeer<br />

ik de hulpverlening ter plaatste te coördineren.<br />

Op basis van de melding kan al<br />

meteen duidelijk zijn dat coördinatie<br />

nodig is. Het kan ook zijn dat je ter<br />

plaatste besluit dat het gezien de aard<br />

van het incident nodig is.”<br />

Veiligheidsregio’s<br />

Er wordt steeds meer gesproken over de<br />

vorming van veiligheidsregio’s. Kern van<br />

dit beleid is dat vooral de operationele<br />

diensten intensief met elkaar samen<br />

moeten werken. De vraag is welke ontwikkelingen<br />

op straat merkbaar zijn en<br />

welke rol hierin is weggelegd voor de<br />

motorambulance. “Tien jaar geleden was<br />

er nog geen structuur voor de coördinatie<br />

van de geneeskundige hulpverlening op<br />

straat. Dat is nu heel anders. In deze<br />

regio wordt onder andere door inzet van<br />

motorambulances heel laagdrempelig<br />

een multidisciplinaire coördinatie-<br />

structuur neergezet. Hierdoor trekken de<br />

hulpdiensten naar elkaar toe. De muren<br />

tussen de disciplines vallen langzaam<br />

maar zeker weg”, somt Ron de belangrijkste<br />

ontwikkelingen op. “Er wordt<br />

meer vanuit één gedachte gehandeld,<br />

meer complementair aan elkaar. Je krijgt<br />

steeds meer inzicht in elkaars werkprocessen.<br />

Daar hoef je niet meer tijdens<br />

het incident achter te komen.”<br />

Rampenoefeningen<br />

Voor de komende jaren hoopt Ron dat de<br />

ambulancediensten nog meer dan nu het<br />

geval is meedoen met grootschalige oefeningen.<br />

Maar oefenen in de geneeskundige<br />

keten blijft een probleem, omdat dat<br />

niet vanuit de zorggelden wordt vergoed.<br />

Het is daarom een kostbare aangelegenheid<br />

voor de ambulancediensten. Dit<br />

knelpunt in de geneeskundige hulpverleningsketen<br />

is recent ook in landelijk<br />

rapportages naar voren gekomen.<br />

Wanneer gevraagd wordt wat nu het<br />

mooiste is van zijn vak, aarzelt Ron geen<br />

moment. “Je weet nooit hoe je dag eruit<br />

ziet. Er zit zoveel afwisseling in. Op het<br />

ene moment ben je aan het reanimeren<br />

en vervolgens sta je een groot incident te<br />

managen. Al die taken houden je scherp.<br />

Bovendien is het aantrekkelijke van het<br />

werken bij de motorambulance dat het<br />

een jong product is dat nog niet is uitontwikkeld.”<br />

■<br />

VESTEDA<br />

Een stap in de toekomst<br />

Thuis de boodschappen of de stomerij bestellen, zien wie er voor de<br />

deur staat, de deur elektronisch openen, alle veiligheidssystemen<br />

(inbraak- en brandbeveiliging) in één apparaat. Dat levert de woonbo-<br />

de. Vesteda heeft de woonbode geïntroduceerd bij haar bewoners. Het<br />

is nog even wennen, maar de gebruikers zijn zonder uitzondering<br />

positief.<br />

Tekst: Marlies Martens<br />

Fotografie: Judith Jongejan<br />

Vesteda is met ruim 30.000 woningen<br />

in portefeuille het grootste Nederlandse<br />

woningbeleggingsfonds met<br />

een exclusieve focus op wonen. Veel<br />

aandacht gaat uit naar het leveren van<br />

woonservice aan bewoners van deze<br />

woningen. Om deze woonservice zo<br />

optimaal mogelijk te kunnen bieden<br />

introduceerde Vesteda de woonbode; een<br />

computerapparaat in huis dat het wonen<br />

op allerlei vlakken vereenvoudigt.<br />

Veiligheid en zorg<br />

Landelijk zijn er al zo’n 9.000 woonbodes<br />

in gebruik. In Den Haag staat de<br />

teller op 1.600. Jaap van Zoest, commercieel<br />

projectleider bij Vesteda: “De<br />

woonbode sluit aan bij de service van<br />

Vesteda, maar vooral bij de behoefte van<br />

de bewoner. Afhankelijk van het complex<br />

en de doelgroep beschikt de woonbode<br />

over diverse diensten waaruit de<br />

bewoner zelf kan kiezen, zoals het<br />

bestellen van boodschappen via de<br />

woonbode, het elektronisch kunnen<br />

openen van de deur en de koppeling aan<br />

allerhande diensten. Van Zoest vindt<br />

vooral die laatste functie erg praktisch.<br />

“Voor de wat oudere bewoners is de<br />

woonbode een aantrekkelijke optie.<br />

Vesteda heeft bijvoorbeeld in Voorburg<br />

een contract gesloten met een zorginstelling<br />

waardoor bewoners via de woonbode<br />

gebruik kunnen maken van de<br />

diensten die de zorginstelling levert. De<br />

woonbode is uniek in<br />

zijn soort en sluit<br />

echt aan bij de<br />

behoefte van de<br />

bewoner.”<br />

Luxe uitstraling<br />

Richard Fase, voorzitter<br />

van bewonersvereniging<br />

De Drie<br />

Zichten en huismeester<br />

Wim Rijsbergen<br />

kunnen meepraten<br />

over de ervaringen<br />

met de woonbode.<br />

“De reacties zijn vrijwel<br />

allemaal positief. Natuurlijk komen<br />

er ook vragen over het gebruik en de<br />

werking van de woonbode. Dat is tot nu<br />

toe het enige struikelblok geweest: de<br />

oudere mensen die geen computer<br />

gewend zijn, hebben moeite met een<br />

aantal functies van de woonbode. De<br />

basisfuncties zijn echter voor iedereen te<br />

gebruiken”, zegt Rijsbergen.<br />

Richard Fase vindt dat de woonbode de<br />

toekomst heeft. “Ik zou het zelf erg handig<br />

vinden als ik binnenkort aan mijn<br />

stomerij kan laten weten dat er een paar<br />

overhemden behandeld moeten worden<br />

en dat ik er verder zelf niets meer aan<br />

hoef te doen. Het heeft ook een luxe uitstraling<br />

en de contracten met zorginstellingen<br />

vind ik echt een hele goede aanvulling.”<br />

Een nadeel is dus dat de woonbode nog<br />

niet voor iedereen op alle vlakken<br />

gebruiksvriendelijk is. Jaap van Zoest<br />

erkent dit probleem. “Mensen die niet<br />

gewend zijn met een computer te werken<br />

hebben wel eens problemen met het<br />

touchpad (een soort muis).<br />

Deze werkt in principe hetzelfde als een<br />

touchpad van een laptop maar niet<br />

iedereen vindt dit handig.<br />

Nieuwe woonbode<br />

Er wordt op dit moment aan een nieuwe<br />

woonbode gewerkt die eind dit jaar in<br />

gebruik wordt genomen. Daarmee zijn<br />

deze problemen zo goed mogelijk opgelost.”<br />

■<br />

ZOMER 2005<br />

37<br />

2

POLITIE HAAGLANDEN<br />

38<br />

Project Bemiddeling & Mediation leidt dertig buurtbemiddelaars op<br />

Vrijwilligers ontlasten wijkagent<br />

Bemiddelen tussen buren of familieleden; je kunt er als wijkagent de handen vol aan hebben.<br />

Sinds vorig jaar is daar in Den Haag een oplossing voor. Speciaal daartoe opgeleide vrijwilligers<br />

van het project Bemiddeling & Mediation worden ingezet bij conflictbemiddeling.<br />

Tekst: Ellen Boszhard en Wim Gallée-Koeslag<br />

Fotografie: Politie <strong>Haaglanden</strong><br />

Buren heb je niet voor het kiezen.<br />

Soms kan dat vervelend zijn.<br />

Iedereen kent wel zo’n situatie, van<br />

horen zeggen of van dichtbij, waarin<br />

buren elkaar het leven zuur maken.<br />

Een wijkagent komt in de regel pas in<br />

beeld als het conflict escaleert.<br />

Woonconsulenten hebben vaak al eerder<br />

weet van irritaties of spanningen, maar<br />

hebben onvoldoende tijd of kunnen er<br />

weinig aan doen. Vrijwilligers springen<br />

nu bij.<br />

Neutraal<br />

In november van het vorige jaar startte<br />

het project Bemiddeling & Mediation.<br />

Het is een gezamenlijke actie van verschillende<br />

woningcorporaties en de<br />

politie. Zo’n dertig vrijwilligers zijn<br />

inmiddels opgeleid tot buurtbemiddelaar<br />

of tot gekwalificeerde NMI-mediator. De<br />

bemiddelaars en mediators begeleiden<br />

bemiddelingsgesprekken tussen buren of<br />

familieleden. Maar het werkterrein is<br />

breder. De opgeleide vrijwilligers kunnen<br />

ook bemiddelen tussen bijvoorbeeld<br />

werknemer en werkgever of tussen de<br />

burger en de lokale overheid. De bemiddelaars<br />

geven geen oordeel over de<br />

inhoud van het conflict. Zij stellen zich<br />

neutraal op; het gaat puur om gespreksbegeleiding.<br />

Het doel is gezamenlijk te<br />

komen tot een goede en duurzame oplossing<br />

van het conflict.<br />

Buurtconflicten opgelost<br />

Het mes van een geslaagde bemiddelingspoging<br />

snijdt aan twee kanten: de wijkagent<br />

en de woonconsulent worden ontlast<br />

en de betrokkenen zijn in de<br />

toekomst beter in staat hun problemen<br />

zelf op te lossen.<br />

Wijkagent Jan van der Kooij in overleg met buurtbemiddelaars Charlotte van Tol en Jack Pattiapon<br />

“Als wijkagent heb ik de laatste maanden<br />

verschillende buurtconflicten overgedragen<br />

aan Bemiddeling & Mediation.<br />

Deze conflicten zijn in veel gevallen<br />

opgelost. Hierdoor kon ik meer aandacht<br />

geven aan andere problemen in de wijk”,<br />

aldus wijkagent Duinoord & Zorgvliet,<br />

Jan van der Kooij.<br />

Evaluatie<br />

Het eenjarige project wordt gefinancierd<br />

door de gemeente Den Haag, de woningbouwcorporaties<br />

Staedion Wonen, Haag<br />

Wonen en Vestia en Politie <strong>Haaglanden</strong>.<br />

De vrijwilligers worden opgeleid tot<br />

buurtbemiddelaar of NMI-mediator.<br />

NMI staat voor Nederlands Mediation<br />

Instituut. Dit is een onafhankelijke<br />

organisatie die de kwaliteit van mediators<br />

en mediations bewaakt en waarborgt<br />

via onder meer het NMI Register<br />

Mediators. Het project wordt in augustus<br />

van dit jaar geëvalueerd.<br />

Deze vorm van dienstverlening is gratis.<br />

In principe kan elke Hagenaar gebruikmaken<br />

van buurtbemiddeling. De<br />

gemeenten Zoetermeer, Voorburg /<br />

Leidschendam en Rijswijk hebben een<br />

eigen vorm van buurtbemiddeling. ■<br />

Voor meer informatie kunt u terecht op<br />

www.mediatorshaaglanden.nl<br />

POSTBUS 330<br />

8200 AH LELYSTAD<br />

T (0320) 23 90 20<br />

F (0320) 23 90 29<br />

E: INFO@TREDIN.NL<br />

I: WWW.TREDIN.NL<br />

Thuis<br />

in de stad<br />

Woonbeleving. Dat is meer dan een dak boven je hoofd. Een leefomgeving<br />

waarin je prettig kan wonen, maar ook kan werken en recreëren.<br />

Kortom een omgeving waarin je je thuis voelt. Een gevoel dat niet vanzelf<br />

komt, maar gecreëerd kan worden. En juist daarom voelen onze mensen<br />

zich verantwoordelijk en zetten ze zich continue in. Met respect, met deskundigheid,<br />

met visie maar vooral met passie. Passie voor Mooi Werk.<br />

Samen werken. Grontmij is breed vertegenwoordigd in de stad en<br />

beschikt over een uniek netwerk dat ons in staat stelt om partijen bijeen te<br />

brengen: corporaties, gemeenten, ontwikkelaars, maar vooral met bewoners.<br />

De winst van een leefbare omgeving zit 'm in het samenspel.<br />

Samenspel tussen u als opdrachtgever en wij, Grontmij.<br />

Veelzijdig. We bedenken en realiseren samenhangende en duurzame<br />

oplossingen voor stedelijke herstructureringsopgaven, project- en<br />

gebiedsontwikkeling. Van initiatief tot en met beheer. Als veelzijdig partner<br />

met als basis de openbare ruimte.<br />

DE WERELD VAN ARBEID EN VERZUIM IS STERK IN BEWEGING<br />

Het is de kunst mee te bewegen. Traditionele arbodiensten hebben daar moeite mee en<br />

opdrachtgevers merken dat, juist in roerige tijden. Tredin heeft die flexibiliteit wel in huis.<br />

De aanpak van verzuim begint met het voorkómen van ziekte of problemen. Maar als het<br />

eenmaal zo ver is, gaat Tredin graag voor u aan de slag met ‘de comeback coach’.<br />

Veel werkgevers weten niet goed hoe ze ziek personeel adequaat kunnen begeleiden,<br />

terwijl actie geboden is. Want door snel ingrijpen kun je voorkomen dat het verzuim<br />

onnodig lang gaat duren. De comeback coach stelt niet de arts centraal, maar de<br />

medewerker. Samen kijken we naar wat hij of zij nog wél kan. Wij stellen niet alleen<br />

een diagnose, maar zetten meteen een eerste stap op weg naar een oplossing. En wij<br />

werken met een heel concrete resultaatovereenkomst. Daar mag u ons op afrekenen.<br />

Benieuwd hoe de comeback coach het verzuim in uw organisatie<br />

terug kan dringen? 0320 23 90 20 of www.Tredin.nl<br />

• financieel-economische studie • grondexploitaties • wijkmanagement •<br />

structuurvisies • stedenbouwkundig ontwerp • inspraakbegeleiding •<br />

bestemmingsplannen • vergunningmanagement • woningrenovatie en<br />

nieuwbouw • inrichting openbare ruimte • sanering • groen • water • infrastructuur<br />

• parkeren.<br />

Contact. Wilt u samenwerken met een organisatie die thuis is in de stad en<br />

dichtbij is gevestigd? Neem dan contact op met onze medewerkers de<br />

heer M. Raak (teamleider Stedelijke Vernieuwing) of de heer S. van<br />

Remmen (regiomanager <strong>Haaglanden</strong>) van de vestiging Zuid-Holland<br />

(T: 0182 62 55 00) of kijk op onze site voor de vestiging in uw regio.<br />

www.grontmij.com<br />

info@grontmij.nl<br />

hjGrontmij<br />

Mooi Werk<br />

ZOMER 2005<br />

39<br />

2

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!