05.09.2013 Views

Koning Willem-Alexander - Kvmo

Koning Willem-Alexander - Kvmo

Koning Willem-Alexander - Kvmo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

de Middellandse Zee voeren, zoals grootte van de<br />

bemanning, het aantal kanons en het varen in konvooi.<br />

Protection costs<br />

Econoom Frederic Lane heeft zich de vraag gesteld<br />

waarom de ene koopman succesvoller was dan de<br />

andere. Om deze vraag te kunnen beantwoorden, keek<br />

hij naar één specifieke vorm van macht: fysiek geweld en<br />

de dreiging met geweld zoals de een die kon uitoefenen<br />

over de ander. Hierbij introduceerde hij de begrippen<br />

protection costs (beveiligingskosten) en protection<br />

rent (beveiligingsopbrengsten). Hij toonde aan dat er<br />

een relatie bestaat tussen het maken van winst en de<br />

mogelijkheid tot het beperken van de beveiligingskosten.<br />

Zoals gezegd droegen kooplieden veelal zelf zorg voor<br />

de eigen bescherming. Hoe efficiënter en goedkoper<br />

dit kon worden georganiseerd, hoe meer winst er over<br />

bleef en hoe hoger de productiviteit. Het differentieel<br />

dat het gevolg is van het kunnen opereren met lagere<br />

beschermingskosten noemt Lane protection rent. 6<br />

Na afloop van de Spaanse Successieoorlog (1701-<br />

1714) brak een ongekend onveilige periode op zee uit.<br />

Werkeloze kapers en andere lieden van bedenkelijk allooi<br />

marineblad | mei 2013<br />

werden zeerover, boekaniers of filibuster.<br />

Tussen circa 1716 en 1726 waren in West-Indië en de<br />

Atlantische Oceaan ongeveer 1.500 tot 2.500 zeerovers<br />

in twintig tot dertig zwaarbewapende schepen actief. De<br />

avonturen van kapitein Jack Sparrow in de Disney films<br />

‘Pirates of the Caribbean’ zijn gebaseerd op deze ‘gouden<br />

eeuw van zeeroof.’ Verzekeringspremies rezen de pan uit.<br />

In reactie hierop maakte de Royal Navy meedogenloos<br />

Er bestaat een relatie tussen het maken van<br />

winst en de mogelijkheid tot het beperken<br />

van de beveiligingskosten.<br />

jacht op het gespuis waarbij honderden zeerovers aan<br />

de galg eindigden. 7 Na verloop van tijd keer de rust op<br />

het Westelijk Halfrond terug met als gevolg dalende<br />

verzekeringspremies, lichtere bewapening en kleinere<br />

bemanningen aanboord van de koopvaarders. Als gevolg<br />

van deze dalende protection costs steeg de productiviteit<br />

van de maritieme sector spectaculair, vooral van die over<br />

de Atlantische Oceaan. 8<br />

EU-missie Atalanta 2013. Twee RHIB’s met mariniers aan boord varen richting een skiff met vermoedelijke piraten.<br />

15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!