06.09.2013 Views

Open hier de Emergo! nr 3-2011.pdf - CMWP

Open hier de Emergo! nr 3-2011.pdf - CMWP

Open hier de Emergo! nr 3-2011.pdf - CMWP

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kwartaalblad<br />

Jaargang 29<br />

Aflevering 3<br />

Herfst 2011<br />

<strong>Emergo</strong>!<br />

Botziekte: oorzaken en gevolgen<br />

Mijn verhaal, <strong>de</strong> ziekte van Wal<strong>de</strong>nström<br />

Werken na kanker<br />

Aandacht voor partners


Colofon<br />

<strong>Emergo</strong>! – jaargang 29 / afl. 3 – herfst 2011<br />

<strong>CMWP</strong> Contactgroep Myeloom en Wal<strong>de</strong>nström Patiënten<br />

Ingeschreven KvK Delft, <strong>nr</strong>. V 397 965<br />

Contributie <strong>CMWP</strong>-le<strong>de</strong>n: € 16,-- / jaar,<br />

incl. verenigingsblad + 1 ex Patiëntenboek + DVD + jaarlijkse LCD & Lotgenotenbijeenkomsten<br />

Postadres & Secretariaat <strong>CMWP</strong><br />

Heerbaan 59, 5721 LR Asten<br />

tel: 0493 - 69 30 17<br />

e-mail: secretariaat@cmwp.nl<br />

Verenigingsblad <strong>Emergo</strong>!<br />

Verschijnt 4 x / jaar. Abonnementsprijs niet-le<strong>de</strong>n: € 16,-- / jaar<br />

Redactie-adres <strong>Emergo</strong>!<br />

Femia Bosman<br />

Postbus 17, 3600 AA Maarssen<br />

e-mail: redactie@cmwp.nl<br />

De redactie van <strong>Emergo</strong>! behoudt zich het recht voor, zon<strong>de</strong>r overleg, artikelen en ingezon<strong>de</strong>n<br />

me<strong>de</strong><strong>de</strong>lingen te bewerken, in te korten, aan te vullen of al dan niet te plaatsen. Zie ver<strong>de</strong>r<br />

clausule over publicatiebeleid in M&B 2006/4, p.54.<br />

Redactie website <strong>CMWP</strong><br />

e-mail: webredactie@cmwp.info<br />

Bezoek <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong>-website: www.cmwp.nl<br />

Le<strong>de</strong>nadministratie <strong>CMWP</strong><br />

Koukerveldstraat 20, 6093 BA Heythuysen<br />

telefoon: 0475 - 49 22 28<br />

e-mail: le<strong>de</strong>nadministratie@cmwp.nl<br />

De le<strong>de</strong>nadministratie van <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> is volgens het bepaal<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Wet Bescherming<br />

Persoonsgegevens on<strong>de</strong>r nummer 1357778 aangemeld bij het CBP.<br />

Dienstverlening<br />

• Persoonlijk contact: Via <strong>de</strong> contactpersonen (zie: Namen en Adressen)<br />

• Medische vragen: Alleen schriftelijk, te richten aan:<br />

Dr. P.W. Wijermans, medisch adviseur<br />

t.a.v. het <strong>CMWP</strong>-Secretariaat: secretariaat@cmwp.nl<br />

of: per e-mail via <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong>-site<br />

• Informatie: Informatietelefoon: 079-361 81 58<br />

Internet: www.cmwp.nl<br />

<strong>CMWP</strong>-Secretariaat: secretariaat@cmwp.nl<br />

• Regionale activiteiten: Raadpleeg uw Contactpersoon, <strong>Emergo</strong>! of <strong>CMWP</strong>-site<br />

Bankrekeningen:<br />

<strong>CMWP</strong>: ABN-Amro 41.98.41.563 (t.n.v. <strong>CMWP</strong> te Doorwerth)<br />

Fonds Stimulans: ABN-Amro 48.07.39.722 (t.n.v. Fonds Stimulans te Voorhout)<br />

© 2011 – <strong>CMWP</strong><br />

Schrijfwijze <strong>CMWP</strong>: Contactgroep Myeloom en Wal<strong>de</strong>nström Patiënten (<strong>CMWP</strong>)<br />

Engelse schrijfwijze: MM&WM Patient Association, The Netherlands (MM&WM PAss)<br />

Citeerwijze <strong>Emergo</strong>!: artikel, auteur, <strong>Emergo</strong>! jaar/aflevering<br />

(Voorbeeld: Meer kennis, Hein Jansen, <strong>Emergo</strong>! 2010/2, p. ...)


Voorwoord van <strong>de</strong> redactie<br />

De dagen wor<strong>de</strong>n korter, <strong>de</strong> zomer lijkt nu<br />

echt voorbij. Het herfstnummer van <strong>Emergo</strong>!<br />

ligt voor u.<br />

Dit nummer start nog eens met een artikel<br />

over botziekte bij multipel myeloom. Dit keer<br />

over wat er nu eigenlijk in het bot gebeurt<br />

bij <strong>de</strong>ze ziekte. Hans Scheurer was bij een<br />

internationale conferentie <strong>hier</strong>over en legt in<br />

hel<strong>de</strong>re woor<strong>de</strong>n voor <strong>Emergo</strong>! uit hoe het<br />

beenmerg ontspoort.<br />

Het verhaal van Antoon Verhaak over hoe hij<br />

met <strong>de</strong> ziekte van Wal<strong>de</strong>nström heeft leren leven,<br />

zal voor velen herkenbaar zijn: na verloop van tijd toch weer proberen<br />

gewoon ver<strong>de</strong>r te leven, maar hij is daarbij zeer gezond gaan eten en echt<br />

veel gaan bewegen. Antoon gaat <strong>hier</strong>in een stap ver<strong>de</strong>r dan <strong>de</strong> meesten<br />

van ons en wil op <strong>de</strong>ze wijze zijn bijdrage leveren aan het vertragen van <strong>de</strong><br />

ziekte.<br />

Voor werken<strong>de</strong> patiënten een interessante boekrecensie van het boek<br />

Werken na kanker. Niet eer<strong>de</strong>r werd in enige samenhang over dit on<strong>de</strong>rwerp<br />

gepubliceerd. Een nuttig naslagwerk met veel praktische informatie.<br />

Van <strong>de</strong> jaarlijkse contactdag die in april plaatsvond ook weer een verslagje<br />

van een workshop: aandacht voor partners. Patiënten mochten <strong>hier</strong>bij niet<br />

aanwezig zijn, maar met dit verslag kunnen we toch even meekijken hoe er<br />

in <strong>de</strong>ze workshop met elkaar van gedachten is gewisseld. Met tips hoe je<br />

jezelf als partner op <strong>de</strong> been kunt hou<strong>de</strong>n.<br />

Bij regio Mid<strong>de</strong>n was <strong>de</strong> heer William Yang uitgenodigd voor <strong>de</strong> regiobijeenkomst.<br />

Al eer<strong>de</strong>r verscheen in <strong>de</strong> wintereditie 2010/2011 een verslag<br />

van <strong>de</strong> lezing in Nijmegen. Het herlezen waard!<br />

Henk Wijninga schrijft een levendig In memoriam over Reiny Gesthuizen,<br />

jarenlang een zeer betrokken contactpersoon die zolang het kon zich heeft<br />

ingezet voor <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong>. Bij <strong>de</strong> afscheidsceremonie liet zij voor <strong>de</strong> aanwezigen<br />

een mooie collage achter van haar bijzon<strong>de</strong>re kaarten die ze zelf in<br />

haar leven heeft gemaakt.<br />

En ver<strong>de</strong>r: op 13 november <strong>de</strong> tv-uitzending: Kanker en zelfmanagement.<br />

Anita Zegwaard werd <strong>hier</strong>voor een paar maan<strong>de</strong>n gevolgd. Zij beveelt het<br />

ie<strong>de</strong>reen aan goed mee te <strong>de</strong>nken over <strong>de</strong> keuzes die je als patiënt hebt.<br />

Hoe dit bij haar is gegaan, zien we in <strong>de</strong>ze themauitzending.<br />

Femia Bosman<br />

1


Inhoud<br />

Voorwoord van <strong>de</strong> redactie ....................................................................... 1<br />

Van het bestuur ......................................................................................... 3<br />

Botziekte bij myeloom, oorzaken en gevolgen - Hans Scheurer ................ 5<br />

Kort nieuws - Ruud Verwaal ...................................................................... 9<br />

Mijn verhaal, <strong>de</strong> ziekte van Wal<strong>de</strong>nström - Antoon Verhaak ................... 12<br />

Boekrecensie - Ruud Verwaal ................................................................... 15<br />

Column - Hans Scheurer ........................................................................... 17<br />

Aandacht voor partners - Doke Keijzer-Veenstra ...................................... 19<br />

Kanker en zelfmanagement - Anita Zegwaard .......................................... 21<br />

<strong>CMWP</strong> lotgenotenbijeenkomst ................................................................ 22<br />

In memoriam Reiny Gesthuizen - Henk Wijninga ..................................... 24<br />

In memoriam Edwin Vlaan<strong>de</strong>ren - Hans Scheurer .................................... 25<br />

Juridisch advies en Medische vragen ....................................................... 26<br />

<strong>CMWP</strong> Agenda / Regiobijeenkomsten ...................................................... 27<br />

Namen en adressen .................................................................................. 29<br />

<strong>CMWP</strong> Vacatures ...................................................................................... 37<br />

Over <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> ......................................................................................... 39<br />

2


Van het bestuur<br />

Bij <strong>de</strong>zen sluit ik mij van harte aan bij het voorstel<br />

van <strong>de</strong> redactie om het voorwoord telkens<br />

door een an<strong>de</strong>r bestuurslid te laten schrijven.<br />

Toen ik in 2008 mijn entree in het bestuur<br />

maakte met <strong>de</strong> portefeuille regiozaken, leer<strong>de</strong><br />

ik onze contactpersonen in <strong>de</strong> vele regio's snel<br />

kennen. Daarbij viel mij <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rlinge samenhang<br />

en sterke betrokkenheid bij onze le<strong>de</strong>n<br />

meteen op.<br />

Die verbon<strong>de</strong>nheid voelen wij allemaal op <strong>de</strong><br />

voor- en najaarsbijeenkomsten van contactpersonen<br />

en bestuur. De on<strong>de</strong>rwerpen die op<br />

<strong>de</strong>ze dagen wor<strong>de</strong>n besproken, staan in het teken van <strong>de</strong>skundigheidsbevor<strong>de</strong>ring<br />

in het belang van onze le<strong>de</strong>n. Het kaartje 'Denk bij uw bezoek<br />

aan <strong>de</strong> specialist aan <strong>de</strong>ze Top 10', is daar een goed voorbeeld van.<br />

Een belangrijke taak binnen <strong>de</strong> portefeuille regiozaken is ervoor te zorgen<br />

dat er voldoen<strong>de</strong> contactpersonen in <strong>de</strong> diverse regio's zijn. Het werven<br />

van vrijwilligers is echter niet eenvoudig. Veel (patiënten)organisaties kunnen<br />

<strong>hier</strong>over meepraten. Is onze vereniging daarop een uitzon<strong>de</strong>ring? Nee<br />

en ja. Nee, onze <strong>CMWP</strong> vormt <strong>hier</strong>op geen uitzon<strong>de</strong>ring; ook wij hebben<br />

nog altijd behoefte aan vrijwilligers. De vacatures vindt u achter in <strong>de</strong>ze<br />

uitgave van <strong>Emergo</strong>! En ja, <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> vormt <strong>hier</strong>op wel een uitzon<strong>de</strong>ring,<br />

omdat een in het voorjaar gestarte wervingscampagne erg succesvol is<br />

geweest. Liefst negen kandidaat-contactpersonen hebben wij mogen verwelkomen,<br />

waarvan er acht nog dit jaar <strong>de</strong> basiscursus volgen om daarna<br />

officieel te kunnen wor<strong>de</strong>n benoemd. Een veel gehoor<strong>de</strong> opmerking in het<br />

eerste kennismakingsgesprek is: 'Ik vind <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> een goed georganiseer<strong>de</strong><br />

vereniging en wil daar graag mijn steentje aan bijdragen.'<br />

Als ik dat hoor, dan geeft mij dat een warm gevoel; in het besef: <strong>de</strong>ze goed<br />

georganiseer<strong>de</strong> vereniging komt tot stand door alle vrijwilligers, inclusief<br />

het bestuur.<br />

Maar het fundament van onze vereniging wordt on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n door contactpersonen,<br />

alsook redacties en on<strong>de</strong>rsteuners.<br />

Vrijwilligerswerk biedt <strong>de</strong> mogelijkheid om solidariteit en betrokkenheid<br />

bij an<strong>de</strong>ren vorm te geven door inzet van tijd, energie en vaardighe<strong>de</strong>n. Dit<br />

werk levert voldoening en waar<strong>de</strong>ring op en ik voel het als een voorrecht<br />

om regelmatig contact te hebben met onze vrijwilligers.<br />

3


Zoals ik al zei is <strong>de</strong> betrokkenheid van onze contactpersonen groot. Veel<br />

cp's hebben zelf <strong>de</strong> ziekte multipel myeloom of Wal<strong>de</strong>nström, zijn partner<br />

of hebben hun partner aan <strong>de</strong> ziekte verloren. Allen zijn ervarings<strong>de</strong>skundig<br />

en werken vanuit hun besef van verbon<strong>de</strong>nheid met <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n.<br />

Misschien komt mijn verhaal bij u over als een uitnodiging om te reageren<br />

op een aantal nog niet ingevul<strong>de</strong> vacatures. Ik zou zeggen: reageer! Pak die<br />

telefoon of stuur een mailtje. Als u daarmee het gevoel heeft uw nek uit<br />

te steken: er gebeurt nog niets. Vrijblijvend informeren is ook echt vrijblijvend.<br />

U bent dus van harte welkom, maar lees eerst op uw gemak <strong>de</strong>ze nieuwe<br />

<strong>Emergo</strong>!<br />

Ik wens u daarbij veel plezier.<br />

Henk Wijninga, regiozaken<br />

Patiëntenboek<br />

Multipel Myeloom & <strong>de</strong> Ziekte van Wal<strong>de</strong>nström<br />

geheel bewerkte 4e druk (2009)<br />

On<strong>de</strong>r redactie van: H. Jansen, Dr. P.W. Wijermans<br />

Deze 4e druk van het Patiëntenboek werd alle <strong>CMWP</strong>-le<strong>de</strong>n gratis<br />

toegezon<strong>de</strong>n.<br />

Nieuwe le<strong>de</strong>n ontvangen eveneens gratis het Patiëntenboek, samen met het<br />

kwartaalblad <strong>Emergo</strong>! en <strong>de</strong> DVD 'Leven met onzekerheid'.<br />

Losse bestellingen Patiëntenboek: € 17,76 inclusief administratie- en<br />

verzendkosten; betaling per meegezon<strong>de</strong>n acceptgiro.<br />

Bestellen bij:<br />

Le<strong>de</strong>nadministratie <strong>CMWP</strong>, Koukerveldstraat 20, 6093 BA Heythuysen<br />

telefoon: 0475 - 49 22 28, e-mail: le<strong>de</strong>nadministratie@cmwp.nl<br />

4


Botziekte bij myeloom:<br />

oorzaken en gevolgen<br />

Hans Scheurer<br />

In februari dit jaar was er een bijeenkomst<br />

in Madrid over botziekte (Skeletal<br />

Care Aca<strong>de</strong>my), en dr. Sonja Zweegman<br />

(VU) gaf op <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke contactdag in<br />

april dit jaar een druk bezochte en goed<br />

beluister<strong>de</strong> lezing over <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling<br />

van botziekte bij myeloompatiënten. In<br />

dit artikel wil ik nog even op een rijtje<br />

zetten wat er eigenlijk gebeurt met het bot van iemand die myeloom<br />

heeft en wat daarvan <strong>de</strong> gevolgen kunnen zijn voor <strong>de</strong> patiënt.<br />

Er zijn in <strong>de</strong> biotoop van het bot drie personages die een hoofdrol hebben:<br />

<strong>de</strong> tumorcel: dat is <strong>de</strong> plasmacel in het beenmerg die volledig ontspoord is.<br />

Hij veroorzaakt allerlei <strong>de</strong>structieve processen in het lichaam;<br />

<strong>de</strong> osteoclast: dat is een cel die bot opeet;<br />

<strong>de</strong> osteoblast: dat is een cel die bot aanmaakt.<br />

Deze laatste twee, <strong>de</strong> osteoclast en <strong>de</strong> osteoblast, zijn in principe gezon<strong>de</strong><br />

cellen die doen wat ze moeten doen. Ze hou<strong>de</strong>n elkaar in evenwicht en<br />

zorgen ervoor dat het bot gezond blijft: ou<strong>de</strong> troep wordt meteen opgegeten<br />

en daarvoor komt nieuw botmateriaal in <strong>de</strong> plaats.<br />

Het gaat mis met het bot van <strong>de</strong> myeloompatiënt door het gedrag van <strong>de</strong><br />

tumorcel, <strong>de</strong> ontspoor<strong>de</strong> plasmacel in het beenmerg. De zieke plasmacel<br />

on<strong>de</strong>rhoudt een ongezon<strong>de</strong> relatie met <strong>de</strong> botcellen: hij stimuleert <strong>de</strong><br />

osteoclast tot meer gulzigheid en <strong>de</strong> osteoblast zit hij voortdurend dwars<br />

in <strong>de</strong> aanmaak van bot. Door <strong>de</strong>ze dubbele invloed wordt het bot snel fragieler.<br />

Op <strong>de</strong> bijgaan<strong>de</strong> plaatjes kun je zien wat het verschil is tussen een<br />

gezond bot (plaatje A) en een bot waar veel botafbraak heeft plaatsgehad<br />

(plaatje B).<br />

Verschil met ‘gewone’ osteoporose<br />

Fragiel wor<strong>de</strong>n van het bot (osteoporose) is niet iets wat alleen myeloompatiënten<br />

meemaken. Het hoort ook bij ou<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n, en vrouwen die in <strong>de</strong><br />

overgang raken kunnen last krijgen van osteoporose. Bepaal<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>lingen<br />

tegen borstkanker en prostaatkanker hebben osteoporose als bijwerking.<br />

5


Bij <strong>de</strong>ze voorbeel<strong>de</strong>n is botontkalking een gevolg van vermin<strong>de</strong>ring (ou<strong>de</strong>r<br />

wor<strong>de</strong>n, vrouwen in <strong>de</strong> overgang) of on<strong>de</strong>rdrukking (behan<strong>de</strong>ling tegen<br />

borst- en prostaatkanker) van <strong>de</strong> hormoonactiviteit. Daardoor krijgt <strong>de</strong><br />

osteoclast meer ruimte om zijn werk te doen, het afbreken van het bot,<br />

met als gevolg een grote kans op fracturen. Bij multipel myeloom ligt <strong>de</strong><br />

oorzaak van osteoporose niet hormonaal, maar bij het gedrag van <strong>de</strong> ontspoor<strong>de</strong><br />

tumorcel in het beenmerg. En het gaat twee keer zo snel. Botafbraak<br />

bij myeloom is een kwaadaardig maar uniek proces.<br />

Hoe verloopt die ontsporing in het beenmerg ook weer?<br />

Een opeenhoping van kwaadaardig ontspoor<strong>de</strong> plasmacellen wordt myeloom<br />

genoemd. Omdat meestal <strong>de</strong> opeenhoping verspreid is over al het<br />

beenmerg, spreken we van multipel myeloom. Alle myeloomcellen behoren<br />

tot een cloon: een cloon is eigenlijk een ontspoor<strong>de</strong> plasmacel met<br />

dochtercellen, die gehoorzaam uitvoeren wat <strong>de</strong> cloon voorschrijft: ze produceren<br />

slechts een bepaal<strong>de</strong> antistof, die dan ook een monoclonaal eiwit<br />

wordt genoemd, ofwel <strong>de</strong> paraproteïne.<br />

De myeloomcloon zorgt ervoor dat <strong>de</strong> beenmergsamenleving steeds meer<br />

ontregeld raakt: <strong>de</strong> cloon groeit en neemt <strong>de</strong> plaats in van gezon<strong>de</strong> cellen<br />

waardoor verschillen<strong>de</strong> functies min<strong>de</strong>r goed uitgevoerd wor<strong>de</strong>n: er ontstaat<br />

daardoor bloedarmoe<strong>de</strong> (anemie), een tekort aan witte bloedcellen<br />

6


(leukopenie) en bloedplaatjes (thrombopenie). Hierdoor voel je je als patient<br />

vermoeid en word je kwetsbaar voor infecties.<br />

Een heel enkele keer zit een myeloomcel ook in <strong>de</strong> lymfeklieren, maar<br />

meestal werkt hij zich als het paard van Troje in het beenmerg van het bot.<br />

Ten opzichte van het bot zelf gedraagt hij zich als een eerste klas intrigant:<br />

hij stimuleert <strong>de</strong> botafbraakcellen (osteoclasten) tot meer botafbraak,<br />

en on<strong>de</strong>rdrukt <strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> botaanmaakcellen (osteoblasten).<br />

De balans van <strong>de</strong> botopbouw raakt daardoor snel ontregeld, het bot<br />

ontkalkt (osteopenie), verliest botweefsel (osteolyse), <strong>de</strong> botten wor<strong>de</strong>n<br />

kwetsbaar en er kunnen fracturen ontstaan (het bot breekt bij <strong>de</strong> minste<br />

beweging of soms zelfs spontaan). Fracturen komen meestal voor in <strong>de</strong><br />

ruggenwervels, <strong>de</strong> ribben en het bekken. In het bloed kan een sterk verhoog<strong>de</strong><br />

waar<strong>de</strong> van calcium gemeten wor<strong>de</strong>n (hypercalcemie), wat misselijkheid<br />

en duizeligheid veroorzaakt. De myeloomcloon kan ook overmatig<br />

kleinere eiwitten gaan produceren (Bence Jones-eiwitten, ‘lichte ketens’)<br />

die <strong>de</strong> nieren kunnen verstoppen.<br />

Bij diagnose van myeloom heeft 80% van <strong>de</strong> patiënten al last van botziekte.<br />

Waar krijg je last van als je botten aangetast wor<strong>de</strong>n?<br />

Door <strong>de</strong> botafbraak kan het kalkgehalte in je bloed hoger wor<strong>de</strong>n (hypercalcemie).<br />

Dan kun je last krijgen van bijvoorbeeld misselijkheid, duizeligheid,<br />

verwardheid, jeuken<strong>de</strong> ogen, obstipatie of min<strong>de</strong>r zin in eten.<br />

Door hypercalcemie kun je ook overmatig veel moeten gaan plassen, waardoor<br />

een tekort aan lichaamsvocht kan optre<strong>de</strong>n (<strong>de</strong>hydratatie).<br />

Je botten voelen pijnlijk aan (voelt als artrose) en spontane botbreuken<br />

kunnen ontstaan.<br />

Je ruggenwervels wor<strong>de</strong>n dunner en verliezen draagkracht. Daardoor kunnen<br />

ze inzakken - je wordt korter, zenuwen kunnen<br />

bekneld raken wat ernstige rugpijn oplevert. Er kan<br />

zelfs verlamming optre<strong>de</strong>n.<br />

Je nieren kunnen ‘verstopt’ raken door <strong>de</strong> hoge<br />

(Bence Jones-) eiwit- en calciumafscheiding,<br />

waardoor ze min<strong>de</strong>r goed gaan functioneren.<br />

Het min<strong>de</strong>r goed functioneren van <strong>de</strong> nieren<br />

is een riskant gevolg - bij <strong>de</strong> diagnose wordt<br />

daarom altijd gekeken of <strong>de</strong> nieren nog optimaal<br />

functioneren. Vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong> werking van<br />

<strong>de</strong> nieren kun je vergelijken met een vuilnisophaler<br />

die <strong>de</strong> hoeveelheid zakken niet kan<br />

Van Toetanchamon is bekend dat hij een botziekte had<br />

7


verwerken, hoewel hij zijn best blijft doen. Er blijven vuilniszakken aan <strong>de</strong><br />

weg staan, <strong>de</strong> vuilnisophaler raakt overwerkt, <strong>de</strong> wijk raakt steeds meer<br />

vervuild. Door <strong>de</strong> toenemen<strong>de</strong> bergen afval ontstaan files in <strong>de</strong> straat, <strong>de</strong><br />

bewoners wor<strong>de</strong>n ziek.<br />

Wie begrijpt hoe belangrijk <strong>de</strong> nier is voor <strong>de</strong> lichamelijke huishouding,<br />

groet <strong>de</strong> vuilnisophaler ie<strong>de</strong>re week met respect.<br />

Wat doet <strong>de</strong> hematoloog als je last hebt van botziekte?<br />

Je kunt een behoorlijke tijd gewoon multipel myeloom hebben zon<strong>de</strong>r<br />

<strong>de</strong> last van al die <strong>hier</strong> genoem<strong>de</strong> ellendige klachten. Maar wanneer <strong>de</strong>ze<br />

klachten zich flink doen gel<strong>de</strong>n, heeft dat nogal wat impact op <strong>de</strong> kwaliteit<br />

van je leven. Wat doet een hematoloog om <strong>de</strong> klachten en <strong>de</strong> gevaren ervan<br />

tegen te gaan? Voor een uitgebreid antwoord op <strong>de</strong>ze vraag verwijs ik<br />

naar het verslag in <strong>de</strong> zomereditie van <strong>Emergo</strong>! van <strong>de</strong> lezing van hematoloog<br />

dr. Sonja Zweegman. Maar in grote lijnen:<br />

Bij ie<strong>de</strong>re controle kijkt <strong>de</strong> arts naar je bloedwaar<strong>de</strong>n: <strong>de</strong> mate van botziekte<br />

kan <strong>de</strong> arts aflei<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> hoeveelheid calcium in het bloed. Ook<br />

een botbiopt geeft natuurlijk veel informatie. Ver<strong>de</strong>r zijn er scans mogelijk,<br />

periodieke controle (bijvoorbeeld jaarlijks een röntgenscan), en bij klachten<br />

ook MRI of PET-scan om het na<strong>de</strong>r te kunnen on<strong>de</strong>rzoeken.<br />

Tegen pijn kan <strong>de</strong> arts pijnstillers voorschrijven, zoals opiaten. Radiotherapie<br />

kan ook verlichting geven, bijvoorbeeld bij druk op <strong>de</strong> ruggenwervels.<br />

De techniek van het opspuiten van botcement tussen ingezakte wervels<br />

is riskant voor myeloompatiënten: door het opspuiten verhoog je <strong>de</strong> druk<br />

ook op <strong>de</strong> wervels erboven en eron<strong>de</strong>r, en als die ook kwetsbaar zijn creëer<br />

je misschien nieuwe fracturen. Deze techniek wordt dan ook slechts sporadisch<br />

en met grote voorzichtigheid toegepast.<br />

Ter preventie van botafbraak wor<strong>de</strong>n bisfosfonaten voorgeschreven, die<br />

het bot har<strong>de</strong>r maken. Dr. Sonja Zweegman leg<strong>de</strong> al uit waarom je specialist<br />

je dan wel even naar <strong>de</strong> tandarts stuurt.<br />

Tot slot wens ik u toe dat u niet alleen uw reguliere tandartscontrole, maar<br />

ook nog vele jaren uw afspraken bij <strong>de</strong> hematoloog verlaat met <strong>de</strong> blij<strong>de</strong><br />

gedachte: ‘Gelukkig, geen gaatjes!’<br />

Bronnen, on<strong>de</strong>rmeer:<br />

- Hoffbrand, A.V., Essential haematology 6th edition, Wiley-Blackwell<br />

- Skeletal Care Aca<strong>de</strong>my Madrid 2011, presentations, gui<strong>de</strong>s etc.<br />

- Lezing dr. Sonja Zweegman over Botziekte, <strong>CMWP</strong> LCD april 2011.<br />

8


Kort nieuws<br />

Ruud Verwaal<br />

Bloedcellen bestrij<strong>de</strong>n leukemie<br />

Amerikaanse artsen hebben met buiten het lichaam genetisch gemodificeer<strong>de</strong><br />

witte bloedcellen leukemiepatiënten succesvol weten te behan<strong>de</strong>len.<br />

Dit dankzij toevoeging van bepaal<strong>de</strong> eiwitten die ervoor zorg<strong>de</strong>n dat<br />

<strong>de</strong> T-cellen, voorzien van een antilichaam tegen een molecuul, CD19 (dat<br />

alleen op <strong>de</strong> woekeren<strong>de</strong> B-cellen zit), zichzelf vermeer<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n. Daarna<br />

wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> tumorcellen opgeruimd. Er is nog veel vervolgon<strong>de</strong>rzoek nodig.<br />

De Amerikanen willen proberen met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> metho<strong>de</strong> an<strong>de</strong>re tumoren<br />

met CD 19 te bestrij<strong>de</strong>n, waaron<strong>de</strong>r Non-Hodgkin lymfomen.<br />

Bron: NRC Han<strong>de</strong>lsblad 11 augustus 2011<br />

`Want kanker heb je niet alleen`<br />

Team KING (Kanker IN Gezinnen) brengt na <strong>de</strong> zomer het boek Want kanker<br />

heb je niet alleen uit. De opbrengst gaat naar het Máxima Medisch Centrum<br />

in Eindhoven/Veldhoven.<br />

Het boek bestaat uit een tiental verhalen van patiënten met kanker of die<br />

genezen zijn van kanker of naasten die leven met iemand die kanker gehad<br />

heeft. Daarnaast bevat het boek ook een aantal verhalen waarbij kanker<br />

wordt bezien vanuit <strong>de</strong> medische kant, zoals vanuit het perspectief van een<br />

oncoloog, een research nurse, een nucleair-geneeskundig arts en een plastisch<br />

chirurg.<br />

Bron (tevens meer informatie) www.teamking.nl 13 augustus 2011<br />

EXIST revalidatiestudie<br />

In maart is in diverse ziekenhuizen een studie van start gegaan die wordt<br />

gecoördineerd door (on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>ren) dr. Marie-José Kersten, hematoloog<br />

verbon<strong>de</strong>n aan het AMC. Er wordt on<strong>de</strong>rzocht of het volgen van een op<br />

maat gemaakt, hoog intensief kracht- en intervaltrainingsprogramma na<br />

autologe stamceltransplantatie leidt tot betere fysieke fitheid en min<strong>de</strong>r<br />

vermoeidheid. Deelnemers aan een trainingsgroep trainen 18 weken on<strong>de</strong>r<br />

9


egeleiding van ervaren fysiotherapeuten in een fysiotherapiepraktijk zo<br />

dicht mogelijk bij hen in <strong>de</strong> buurt. Een controlegroep ontvangt alleen standaard<br />

zorg. Deze studie is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het A-CaRe programma (www.acare.org)<br />

en wordt gefinancierd door <strong>de</strong> Stichting Alpe d’HuZes, een on<strong>de</strong>rzoeksfonds<br />

on<strong>de</strong>rgebracht bij KWF Kankerbestrijding.<br />

Mocht u vragen hebben over <strong>de</strong> EXIST studie, dan kunt u contact opnemen<br />

met het on<strong>de</strong>rzoeksteam: Saskia Persoon (on<strong>de</strong>rzoekster), tel 020-<br />

5666915/020-4441709, s.persoon@amc.uva.nl , of Karen van <strong>de</strong>r Wei<strong>de</strong>n<br />

(on<strong>de</strong>rzoeksassistent), tel 020-4449988 k.van<strong>de</strong>rwei<strong>de</strong>n@vumc.nl.<br />

Bron: brochure AMC 2011<br />

Na stamceltherapie: kwaliteit van leven essentieel voor<br />

patiënt<br />

Dertig jaar gele<strong>de</strong>n begon het UMC St Radboud als één van <strong>de</strong> eerste medische<br />

centra in Ne<strong>de</strong>rland met stamceltransplantaties. Tegenwoordig komen<br />

<strong>de</strong>ze stamcellen vrijwel altijd uit het bloed in plaats van uit het beenmerg.<br />

Sinds 1981 zijn er in Nijmegen bijna 1200 stamceltransplantaties uitgevoerd.<br />

Het aantal transplantaties in Ne<strong>de</strong>rland stijgt jaarlijks, omdat <strong>de</strong><br />

leeftijdsgrens naar boven toe opschuift en <strong>de</strong> therapie bij steeds meer<br />

soorten kanker en ook bij enkele an<strong>de</strong>re ziekten uitkomst biedt. Lag voorheen<br />

<strong>de</strong> leeftijdsgrens bij zestig jaar, tegenwoordig kunnen ook zeventigplussers<br />

in aanmerking komen voor een stamceltherapie. Dit is vooral te<br />

danken aan <strong>de</strong> voortschrij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> technologie en kennis over <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling.<br />

Van <strong>de</strong> in Nijmegen behan<strong>de</strong>l<strong>de</strong> patiënten is na vijf jaar nog 68 procent<br />

in leven. Sommigen van hen hebben hun behan<strong>de</strong>ling al meer dan<br />

twintig jaar overleefd.<br />

De hematologen van het UMC St Radboud gebruiken bij <strong>de</strong> transplantatie<br />

gedoseerd lymfocyten om te voorkomen dat er een te sterke graft-versushost<br />

ziekte ontstaat. Na <strong>de</strong> transplantatie proberen ze met nieuwe manieren<br />

van celtherapie <strong>de</strong> kans op terugkeer van <strong>de</strong> kanker zo klein mogelijk te<br />

maken. Deze voor Ne<strong>de</strong>rland bijzon<strong>de</strong>re aanpak heeft ertoe geleid dat <strong>de</strong><br />

afgelopen vijf jaar bij slechts 6½ procent van <strong>de</strong> Nijmeegse patiënten ernstige<br />

graft-versus-host ziekte is opgetre<strong>de</strong>n.<br />

Begin september organiseer<strong>de</strong> <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling Hematologie van het UMC St Radboud<br />

ter gelegenheid van dit lustrum voor alle belangstellen<strong>de</strong>n een congres<br />

over <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van stamceltherapie voor patiënten met een bloedziekte.<br />

Bron: Medical Facts, 6 september 2011<br />

10


Kanker zal sterk stijgen door vergrijzing<br />

Door toenemen<strong>de</strong> vergrijzing zal het aantal gevallen van kanker dat jaarlijks<br />

wordt ont<strong>de</strong>kt in 2020 met 40 procent zijn gestegen tot 123.000 per jaar,<br />

tegenover 87.000 in 2007. Dat blijkt uit een rapport, opgesteld in opdracht<br />

van KWF Kankerbestrijding, dat begin september werd gepresenteerd.<br />

Door een langere overleving als gevolg van betere behan<strong>de</strong>lingen zal het<br />

aan<strong>de</strong>el Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs dat over tien jaar kanker heeft of daarvoor is behan<strong>de</strong>ld<br />

met niet min<strong>de</strong>r dan 60 procent zijn gestegen ten opzichte van 2007,<br />

van 420.000 naar 660.000.<br />

De vergrijzing gaat na 2020 nog door en bereikt zijn hoogtepunt pas in<br />

2040. Tot die tijd zal het aantal nieuwe gevallen van kanker naar verwachting<br />

blijven stijgen.<br />

Een punt van zorg is <strong>de</strong> groeien<strong>de</strong> belasting die het toenemend aantal<br />

kankerpatiënten zal betekenen voor <strong>de</strong> gezondheidszorg. Ook is <strong>de</strong> psychosociale<br />

zorg nog te veel versnipperd. En een combinatie van an<strong>de</strong>re ou<strong>de</strong>rdomsaandoeningen<br />

kan een agressieve en effectieve aanpak van kanker<br />

bemoeilijken, doordat een patiënt bepaal<strong>de</strong> chemotherapie niet kan verdragen<br />

of omdat een operatie vanwege overgewicht te risicovol blijkt.<br />

Bron: Reformatorisch Dagblad, 6 september 2011<br />

EMA: Voor<strong>de</strong>len Revlimid ® blijven groter dan na<strong>de</strong>len<br />

Het European Medicines Agency (EMA) heeft bevestigd dat <strong>de</strong> voor<strong>de</strong>len van<br />

het gebruik van Revlimid® (lenalidomi<strong>de</strong>) blijven opwegen tegen <strong>de</strong> na<strong>de</strong>len,<br />

voor patiënten bij wie dit mid<strong>de</strong>l wordt toegepast. Deze patiënten hebben<br />

namelijk naast een grotere overlevingskans een toegenomen risico op<br />

nieuwe primaire tumoren, als gevolg van <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling met Revlimid®. Het<br />

EMA adviseert <strong>de</strong> betrokken artsen hun patiënten <strong>hier</strong>voor te waarschuwen.<br />

(DW)<br />

Bron: www.ema.europa.eu, 23 september 2011<br />

11


Mijn verhaal,<br />

<strong>de</strong> ziekte van Wal<strong>de</strong>nström<br />

Voor mij is <strong>de</strong> reguliere medische zorg van levensbelang en is in het bijzon<strong>de</strong>r<br />

mijn eigen specialist <strong>de</strong> sleutelfiguur. Maar juist ook omdat hij mij<br />

niet kan genezen, is het voor mij vanzelfsprekend dat ik ook zelf ga kijken<br />

wat ik kan doen om mijn lijf te on<strong>de</strong>rsteunen in <strong>de</strong> strijd tegen <strong>de</strong> WM en<br />

(daarmee) <strong>de</strong> ziekte te vertragen. Temeer omdat ik het geluk heb dat ik<br />

zowel <strong>de</strong> tijd krijg, door <strong>de</strong> trage ziekte, als <strong>de</strong> wetenschappelijke vooropleiding<br />

heb om op een verstandige manier te inventariseren wat bekend<br />

is op het gebied van epi<strong>de</strong>miologisch en voedingson<strong>de</strong>rzoek.<br />

Ik ben ervan overtuigd dat mijn leefstijl veel heeft bijgedragen aan mijn<br />

goe<strong>de</strong> conditie en gunstig ziekteverloop. Maar te bewijzen is dat niet.<br />

Begin 1994 was ik 46 jaar oud en het leven was druk, werk, drie jonge kin<strong>de</strong>ren<br />

en een stu<strong>de</strong>ren<strong>de</strong> vrouw. Ik kreeg maagklachten en was moe. Mijn<br />

huisarts adviseer<strong>de</strong> om rustiger aan te doen. Dat <strong>de</strong>ed ik, maar het hielp<br />

niet. Zes weken ziekteverlof <strong>de</strong>ed won<strong>de</strong>ren. Ik voel<strong>de</strong> me veel beter. Toen<br />

ik weer ging werken viel ik meteen om. Weer zes weken ziekteverlof gaf<br />

hetzelf<strong>de</strong> resultaat. Ik ken<strong>de</strong> mezelf niet meer terug. Ik kreeg ook an<strong>de</strong>re<br />

klachten. Op eigen verzoek kreeg ik bloedon<strong>de</strong>rzoek. Hoge bezinking leid<strong>de</strong><br />

tot doorverwijzing en in oktober tot <strong>de</strong> diagnose WM. Ongeneeslijk. IgM<br />

van 33 en 10-20% WM in het beenmergbiopt. Second opinion in het Radboudziekenhuis<br />

bevestig<strong>de</strong> <strong>de</strong> diagnose en werd gevolgd door donoron<strong>de</strong>rzoek<br />

voor een eventuele beenmergtransplantatie.<br />

Mijn leven en mijn gezin ston<strong>de</strong>n op hun kop. Dat eerste jaar zal ik nooit<br />

vergeten. Nu nog, terwijl ik dit schrijf, voel ik hoe ik veran<strong>de</strong>rd ben. Elke<br />

dag is een geschenk. Maar toen, in 1994, stortte mijn wereld in. De eerste<br />

tijd was het leven van uitslag naar uitslag. Gelukkig bleven die uitslagen<br />

re<strong>de</strong>lijk stabiel en chemo was niet direct nodig.<br />

De jaren daarna gingen <strong>de</strong> uitslagen achteruit, maar heel langzaam. Na vijf<br />

jaar ‘watch and wait’ was <strong>de</strong> IgM 51, viscositeit 160 en Hb 7,3. En ik voel<strong>de</strong><br />

me veel beter dan in dat eerste jaar. Ik werkte weer volop, had zelfs promotie<br />

gemaakt, en het ging goed met mij. Volgens mijn specialist (JBZ, Den<br />

Bosch) had mijn lijf zich helemaal aangepast aan <strong>de</strong>ze bloedwaar<strong>de</strong>n.<br />

Langzaamaan gingen <strong>de</strong> uitslagen achteruit. Na tien jaar was mijn IgM 65<br />

(IgM paraproteïne 45), viscositeit 210 en Hb 6,0. Uitein<strong>de</strong>lijk kreeg ik zoveel<br />

klachten (erg weinig energie, bloedarmoe<strong>de</strong>) en een gevaarlijke waar<strong>de</strong><br />

voor <strong>de</strong> viscositeit, dat medio 2007 chemo onvermij<strong>de</strong>lijk was. Mijn bloed-<br />

12


waar<strong>de</strong>n waren toen 61 (para), 310 en 5,6. Beenmerg 70-80% WM. Een<br />

jaar Leukeran (8 mg dd, 2 wk op 2 wk af) bracht mij op het rijtje 29- 150<br />

– 6,6. Mijn meest recente uitslagen (medio 2011) zijn 39 – 200 – 7,0. Voor<br />

het eerst in drie jaar is daarbij <strong>de</strong> IgM weer wat gestegen.<br />

Hoe gaat het nu?<br />

Inmid<strong>de</strong>ls ben ik met vervroegd pensioen (2007) en voel me prima. Ik ben<br />

wel wat vlug moe, vooral bij stress. Maar mijn conditie is bovengemid<strong>de</strong>ld<br />

voor 64, ik sport dagelijks. Alleen intensieve sporten, zoals hardlopen, zijn<br />

niet mogelijk, vanwege mijn bloedarmoe<strong>de</strong>. Ik leef heel actief en geniet<br />

daar enorm van. Ik zie er, na 17 jaar WM, jonger uit dan mijn leeftijd.<br />

De eerste vijf jaar speel<strong>de</strong> mijn ziek zijn een grote rol in mijn leven. Ik hield<br />

er steeds rekening mee dat het snel fout kon gaan. Ik was ook erg bezig<br />

met mijn ziekte, met medicijnen en therapie, met on<strong>de</strong>rzoek wat daaraan<br />

gebeur<strong>de</strong> en met zo gezond mogelijk leven. Ook had ik veel contacten met<br />

an<strong>de</strong>re patiënten. Ik probeer<strong>de</strong> mijn bijdrage te leveren aan an<strong>de</strong>ren. Ik<br />

was actief lid van on<strong>de</strong>r meer <strong>de</strong> IWMF en <strong>de</strong> website kanker- actueel.<br />

Daarna is dat gelei<strong>de</strong>lijk veran<strong>de</strong>rd. Nog steeds ben ik lid van IWMF en<br />

<strong>CMWP</strong>, maar ik ben weer gewoon gaan leven, en mijn ziek zijn staat niet<br />

meer centraal in mijn leven. Veel mensen om me heen weten het niet<br />

eens! Wel is mijn leven, en ook ikzelf, totaal veran<strong>de</strong>rd door <strong>de</strong>ze ervaring.<br />

Het verhaal achter mijn verhaal<br />

Dat het mij nu zo goed gaat, is dat geluk? Ik heb zeker geluk gehad met het<br />

soort kanker en ook met mijn genen, mijn familie telt veel taaie ou<strong>de</strong> mensen.<br />

Achteraf heb ik ook geluk met <strong>de</strong> boodschap dat WM ongeneeslijk is<br />

en dat ook <strong>de</strong> artsen het proces alleen kunnen vertragen. Want dat hielp<br />

enorm om zelf op zoek te gaan naar een eigen bijdrage aan dat vertragen.<br />

Als chemicus en goed op <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> metho<strong>de</strong>n en technieken van<br />

<strong>de</strong> wetenschap, heb ik me die eerste jaren grondig verdiept in alles wat<br />

een bijdrage zou kunnen leveren aan het vertragen van mijn WM. Daarbij<br />

was wetenschappelijk on<strong>de</strong>rzoek het uitgangspunt. Maar niet per se wetenschappelijk<br />

bewijs. Als iets onscha<strong>de</strong>lijk is, en er zijn serieuze rationele<br />

aanwijzingen dat het bijdraagt, dat het kanker vertraagt?<br />

Zo blijkt uit on<strong>de</strong>rzoek dat er o.a. in traditioneel Japan en Thailand véél min<strong>de</strong>r<br />

kanker is. Bewezen is dat dit te maken heeft met leefstijl en dieet. Bij<br />

<strong>de</strong>ze mensen ontstaan evenveel microtumoren (beginstadium) als bij ons,<br />

maar die groeien veel min<strong>de</strong>r uit. Het gaat dus niet alleen om preventie.<br />

An<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek betreft regio’s of stammen waar <strong>de</strong> mensen extreem oud<br />

wor<strong>de</strong>n en lang gezond zijn. Bewezen is dat dit groten<strong>de</strong>els veroorzaakt<br />

wordt door verschillen in voeding en bewegen.<br />

13


Groene thee (EGCG) is in meer<strong>de</strong>re kleinschalige on<strong>de</strong>rzoeken actief tegen<br />

kanker. Mensen (bv in Japan) die veel groene thee drinken, krijgen min<strong>de</strong>r<br />

vaak kanker. Het is onscha<strong>de</strong>lijk (wel opletten bij bepaal<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len).<br />

Een flinke lijst van dat soort feiten en aanwijzingen vorm<strong>de</strong>n <strong>de</strong> basis voor<br />

keuzes die ik heb gemaakt.<br />

Dat heeft ertoe geleid dat ik al bijna 17 jaar zeer gezond eet, met veel ruimte<br />

voor voedingsstoffen, zoals allerlei groenten en fruit en ook groene thee, die<br />

mogelijk kunnen bijdragen aan het vertragen van het kankerproces. Ook vermijd<br />

ik stoffen (suiker, zout, dierlijk vet, e.a.) die risicoverhogend zijn.<br />

Ver<strong>de</strong>r beweeg en sport ik heel veel, probeer ik ontspannen te leven. Daarnaast<br />

gebruik ik een beperkt aantal voedingssupplementen (geen grote<br />

dosis) on<strong>de</strong>r begeleiding van een op wetenschappelijk on<strong>de</strong>rzoek gerichte<br />

orthomoleculaire arts.<br />

Is dat niet belastend en kost het niet veel geld?<br />

Valt erg mee. Inmid<strong>de</strong>ls ben ik er helemaal aan gewend. Koken is soms wat<br />

ingewikkeld maar wel erg smakelijk doordat je alles beter proeft zon<strong>de</strong>r<br />

zoetstoffen en sauzen. En los van mijn ziekte, doet <strong>de</strong>ze leefstijl me goed,<br />

vergroot het <strong>de</strong> kwaliteit van mijn leven aanzienlijk. Het kost wel wat extra,<br />

maar per maand toch geen 200 euro.<br />

Een recent boek over voeding en kanker, geschreven door twee gepromoveer<strong>de</strong><br />

reguliere artsen, is: Eten tegen Kanker, R. Beliveau en D. Gingras,<br />

Kosmos 2007.<br />

Antoon Verhaak<br />

Wilt u ook onze nieuwsbrief ontvangen?<br />

De <strong>CMWP</strong> geeft een maan<strong>de</strong>lijkse nieuwsbrief uit. In <strong>de</strong>ze e-mail-nieuwsbrief<br />

wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> meest relevante nieuwsberichten uit <strong>de</strong> afgelopen maand weergegeven.<br />

Tevens vindt u <strong>hier</strong> een overzicht van geplan<strong>de</strong> contactdagen.<br />

U kunt zich eenvoudig aanmel<strong>de</strong>n via het formulier op onze website<br />

www.cmwp.nl/Actueel/nieuwsbrief.<br />

U kunt zich altijd weer uitschrijven of uw gegevens aanpassen.<br />

14


Boekrecensie<br />

Werken na kanker – Maria Hendriks e.a.<br />

Er hoeft niet te wor<strong>de</strong>n getwijfeld<br />

aan <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> bedoelingen van <strong>de</strong><br />

samenstellers van het boek Werken<br />

na kanker, dat eer<strong>de</strong>r dit jaar<br />

verscheen bij uitgeverij Thoeris in<br />

Amsterdam, en me<strong>de</strong> tot stand is<br />

gekomen met steun van <strong>de</strong> NFK.<br />

Initiatiefneemster Ragna van<br />

Hummel en co-auteur Maria Hendriks<br />

zijn ervarings<strong>de</strong>skundigen<br />

en actief als directeur van een<br />

reïntegratiebureau respectievelijk<br />

als journalist/auteur met veel<br />

publicaties op het gebied van <strong>de</strong><br />

gevolgen en nasleep van kanker.<br />

Zij lieten zich bijstaan door meer<strong>de</strong>re<br />

professionele journalisten<br />

en door een illustratrice die het<br />

boek completeer<strong>de</strong> met een<br />

aantal bijzon<strong>de</strong>re en indringen<strong>de</strong><br />

tekeningen.<br />

Maar aan die aanpak kleven ook wat bezwaren. Het boek neigt een ratjetoe<br />

aan feiten en informatie te wor<strong>de</strong>n, en het is voor een wel érg breed<br />

publiek geschreven: niet alleen (ex-) patiënten, maar ook – zo vermeldt <strong>de</strong><br />

achterflap – bruikbaar voor werkgevers, collega’s, verzekeraars, bedrijfsartsen,<br />

huisartsen en an<strong>de</strong>re zorgverleners. Dat maakt het boek meer een<br />

encyclopedie dan een makkelijk leesbaar geheel, maar dat laatste is wellicht<br />

ook <strong>de</strong> bedoeling niet. Toch stoort het dat je ook als fragmentarische<br />

lezer regelmatig op verschillen<strong>de</strong> plaatsen hetzelf<strong>de</strong> leest, zelfs letterlijk,<br />

zoals een vrij lange passage over <strong>de</strong> Wet verbetering poortwachter. Deze<br />

wet wordt in het eerste hoofdstuk ‘Diagnose en behan<strong>de</strong>ling’ toegelicht,<br />

maar in hoofdstuk 3 (‘Weer aan het werk’) komt het fragment vrijwel letterlijk<br />

terug, zodat je je afvraagt of er afstemming tussen <strong>de</strong> auteurs is<br />

geweest, of dat er beknibbeld is op <strong>de</strong> eindredactie. In bei<strong>de</strong> fragmenten<br />

wordt bovendien weer doorverwezen naar an<strong>de</strong>re hoofdstukken, wat het<br />

lezen er niet gemakkelijker op maakt. En als je bijvoorbeeld iets wilt weten<br />

over vermoeidheid geeft het register achter in het boek 32 vindplaatsen.<br />

Toch is het een belangrijk boek, omdat er niet eer<strong>de</strong>r in enige samenhang<br />

15


over dit on<strong>de</strong>rwerp was gepubliceerd. Als individuele patiënt kun je er veel<br />

praktische informatie uithalen, maar als je zoekt naar specifiek op jou van<br />

toepassing zijn<strong>de</strong> situaties, dan kom je bedrogen uit. Er bestaan zoveel<br />

verschillen<strong>de</strong> patiënten met allemaal hun eigen verschillen<strong>de</strong> privésituaties<br />

dat het onmogelijk is om in het algemeen richtlijnen of conclusies aan te<br />

geven die voor ie<strong>de</strong>reen toepasbaar zijn. Het hangt er maar vanaf welke<br />

soort kanker je hebt, in hoeverre je hersteld of genezen bent, of je werkgever<br />

zich al dan niet wil inzetten voor een zo gunstig mogelijke begeleiding,<br />

je leeftijd, en hoe je sowieso, los van je ziekte, als mens psychisch en lichamelijk<br />

in het leven staat. Dat bewijzen ook <strong>de</strong> verhalen van <strong>de</strong> personen<br />

die in het boek aan het woord komen. Hun relaas is vergelijkbaar met meningen<br />

over een geschikte camping op een internetforum: <strong>de</strong> één vindt <strong>de</strong><br />

animatie maar niks, en <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r heeft zich op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> camping nog nooit<br />

zo geamuseerd met <strong>de</strong> aldaar georganiseer<strong>de</strong> activiteiten. De één wil weer<br />

zo veel mogelijk aan <strong>de</strong> slag, terwijl <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r ont<strong>de</strong>kt heeft dat er meer in<br />

het leven is dan werk.<br />

Voor werken<strong>de</strong> mensen in <strong>de</strong> beginfase van hun ziekte is het een nuttig<br />

naslagwerk met veel bruikbare tips, praktische informatie en uitleg over<br />

ingewikkel<strong>de</strong> procedures. Zij moeten zich niet uit het veld laten slaan door<br />

<strong>de</strong> soms stuiten<strong>de</strong> situaties die zich voor kunnen doen, zoals <strong>de</strong> werknemer<br />

die op zijn werk min of meer gevraagd werd waarom hij nog steeds<br />

in leven was. Het boek kan voor patiënten zeker een steun in <strong>de</strong> rug zijn,<br />

in een toch al erg moeilijke tijd waar je in verzeild raakt als je <strong>de</strong> diagnose<br />

kanker hebt gekregen. Ook <strong>de</strong> eer<strong>de</strong>r genoem<strong>de</strong> niet-patiënten krijgen<br />

misschien een an<strong>de</strong>r of completer beeld van <strong>de</strong> gevolgen die <strong>de</strong>ze diagnose<br />

voor patiënten heeft. In een gunstig geval krijgen ze meer inzicht in wat zij<br />

voor patiënten zou<strong>de</strong>n kunnen betekenen, los van elkaar, maar hopelijk<br />

juist ook in samenhang.<br />

Het boek besluit met een uitgebrei<strong>de</strong> bronvermelding, zodat lezers als ze<br />

dat willen ver<strong>de</strong>r kunnen lezen over allerlei on<strong>de</strong>rwerpen, en met vermelding<br />

van websites en nuttige adressen voor informatie, alsme<strong>de</strong> lijstjes<br />

waar je aan moet <strong>de</strong>nken als je bij instanties op gesprek gaat.<br />

Zie ook: http://werken-na-kanker.mariahendriks.nl<br />

Op <strong>de</strong> website van <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> was eer<strong>de</strong>r al een an<strong>de</strong>re recensie van dit<br />

boek gepubliceerd: http://www.cmwp.nl/Actueel/Nieuws/boek-werkenna-kanker<br />

Het boek is te bestellen bij Uitgeverij Thoeris in Amsterdam: www.thoeris.nl<br />

Ruud Verwaal<br />

16


Column<br />

My Eloma<br />

Je kunt van je ziekte je nieuwe levensinvulling maken na je diagnose, maar<br />

<strong>de</strong> meeste patiënten doen er toch liever ook iets naast. Ik heb er plezier<br />

in veel in <strong>de</strong> keuken te rommelen. In vakantietijd drie keer per dag omdat<br />

er drie keer per dag gegeten wordt. Tussendoor het bakken van een taart,<br />

kruidcake, appelflap of een speciaal brood. Er zijn dagen dat ik <strong>de</strong> hele dag<br />

een keukenschort omgeknoopt heb.<br />

Mijn zoon is op zaterdagen bakker, bij een beken<strong>de</strong> supermarkt. Hij werkt<br />

met een grote professionele ‘bake-off’ machine die wel zes van mijn thuisoventjes<br />

kan opslikken en gaar bakken.<br />

17<br />

Van mijn vroegere<br />

werk weet ik dat supermarkten<br />

bewust<br />

bake-off af<strong>de</strong>lingen<br />

met broodovens in <strong>de</strong><br />

winkel hebben gezet,<br />

omdat <strong>de</strong> warme geur<br />

van brood een prettige<br />

sfeer in <strong>de</strong> winkel<br />

geeft: klanten en me<strong>de</strong>werkers<br />

gaan glimlachen,<br />

groeten elkaar<br />

vrien<strong>de</strong>lijk en (waar<br />

het uitein<strong>de</strong>lijk om<br />

draait) <strong>de</strong> kooplust<br />

van <strong>de</strong> klant wordt<br />

enorm gestimuleerd.<br />

Ga maar eens vlak<br />

voor etenstijd winkelen.<br />

Je hongergevoel<br />

wordt geprikkeld door<br />

<strong>de</strong> geur van gebakken<br />

brood en je komt met<br />

veel meer boodschappen<br />

naar huis dan je<br />

eigenlijk nodig hebt.


De echte bewuste koper doet na het eten boodschappen met een knijper<br />

op <strong>de</strong> neus.<br />

Mijn oven draait thuis flink wat kilometers, na jaren bake-off raakt hij een<br />

keer burn-out. Een kok zon<strong>de</strong>r oven is als een arts zon<strong>de</strong>r stethoscoop: je<br />

wordt niet meer serieus genomen als vakman. Ik moet mij dus tijdig gaan<br />

oriënteren op een opvolger.<br />

Stel je voor dat je zo’n glimmen<strong>de</strong> professionele bake-off oven in huis hebt.<br />

Je maakt ‘s morgens ontbijt en zet daarbij <strong>de</strong> bakoven aan met broodluchten.<br />

De rest van <strong>de</strong> familie komt zon<strong>de</strong>r enig morren en knorren naar bene<strong>de</strong>n<br />

en het ontbijt is gezelliger dan ooit. Elke dag een croissantje extra.<br />

Ik zal het maar verklappen. Mijn heteluchtoven is nog niet stuk, maar ik<br />

heb al een nieuwe op het oog: zo’n hele dure professionele van het mij<br />

onbeken<strong>de</strong> merk Eloma, maar dat schijnt wel iets goeds te zijn.<br />

Het is zo’n bakbeest dat ik <strong>de</strong> keuken er voor moet<br />

aanpassen. Waarschijnlijk ook een nieuwe groep in <strong>de</strong><br />

meterkast. Het gaat in <strong>de</strong> papieren lopen, ik moet er<br />

heel tijdig voor gaan sparen. Mijn vrouw moet het er<br />

mee eens zijn, wat altijd enige investering in gesprekken<br />

kost. Maar ze zal uitein<strong>de</strong>lijk overstag gaan voor<br />

<strong>de</strong>ze broodbak: ie<strong>de</strong>re ochtend <strong>de</strong> geur van brood,<br />

appeltaart, ciabatta. Zoveel genot moet toch kankerremmend<br />

werken.<br />

Ik heb alvast een account gemaakt op <strong>de</strong> website waar ik ze kan kopen. Ik<br />

heb een gebruikersnaam en een wachtwoord. Ik ben op alles voorbereid.<br />

Zodra mijn heteluchtoven het begeeft, snel ik naar mijn computer en log in<br />

op My Eloma. Heerlijk om niet met je ziekte bezig te hoeven zijn.<br />

Hans Scheurer<br />

18


Aandacht voor partners<br />

Mevr. K. Rutger van <strong>de</strong> stichting Aan <strong>de</strong> hand<br />

in Utrecht en het Toon Hermans Huis in<br />

Amersfoort gaf op <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke contactdag<br />

van <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> op 2 april in Maarn <strong>de</strong> workshop<br />

Aandacht voor partners.<br />

Verslag: Doke Keijzer-Veenstra<br />

Inleiding<br />

Mevr. Rutger heet <strong>de</strong> aanwezigen welkom en<br />

drukt hen op het hart dat wat in <strong>de</strong> workshop<br />

wordt gezegd vertrouwelijke informatie is. Zij<br />

legt uit dat het een kunst is om als partner aandacht te krijgen omdat <strong>de</strong><br />

meeste aandacht uitgaat naar <strong>de</strong> patiënt. Ook in relaties veran<strong>de</strong>rt er veel.<br />

Er gebeurt veel met <strong>de</strong> zieke, maar ook met <strong>de</strong> partner en an<strong>de</strong>re naasten.<br />

Kanker heb je niet alleen, dat heb je samen.<br />

De balans raakt verstoord door ernstige ziekte. De partner speelt <strong>de</strong><br />

twee<strong>de</strong> viool en vindt dat normaal. Ook raakt <strong>de</strong> balans met het gezin en<br />

vriendschappen verstoord. De partners vangen alles op. Zij leggen <strong>de</strong> contacten,<br />

geven lichamelijke en zielzorg en doen het huishou<strong>de</strong>n.<br />

Er is angst. Angst om alleen achter te blijven komt aan <strong>de</strong> oppervlakte. Ook<br />

machteloosheid. Je staat erbij en kijkt ernaar. Je kunt zorg geven maar niet<br />

iemand genezen. Er is eenzaamheid. De patiënt is eenzaam in zijn of haar<br />

ziek zijn en wil <strong>de</strong> partner niet extra belasten en verzwijgt dingen. Ook <strong>de</strong><br />

partner is eenzaam in zijn of haar verdriet, angst en schaamte over het feit<br />

dat zij of hij niet ziek is.<br />

Communicatie stokt. De verschillen in energie vergen aanpassing en dat is<br />

een kunst. Als an<strong>de</strong>ren taken in <strong>de</strong> huishouding overnemen en dat an<strong>de</strong>rs<br />

doen dan wat gewoon was, veroorzaakt dat irritaties en conflicten. De autonomie<br />

van <strong>de</strong> zieke partner wordt aangetast.<br />

De relatie met kin<strong>de</strong>ren/kleinkin<strong>de</strong>ren wordt an<strong>de</strong>rs. De zieke kan niet<br />

meer wat an<strong>de</strong>rs wel kon. De onbevangenheid en onbezorgdheid van<br />

kin<strong>de</strong>ren raakt verloren. Jonge kin<strong>de</strong>ren wor<strong>de</strong>n geconfronteerd met <strong>de</strong><br />

eindigheid van het leven en vragen zich af of <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re ou<strong>de</strong>r ook dood<br />

zal gaan. Kin<strong>de</strong>ren kunnen zich moeilijk gaan gedragen. Ook kan <strong>de</strong> zieke in<br />

kin<strong>de</strong>rlijk gedrag gaan vervallen.<br />

Intimiteit en seksualiteit is een moeilijk on<strong>de</strong>rwerp en zorgt voor veel onzekerheid.<br />

Je kunt er als partner echt genoeg van krijgen. Ook <strong>hier</strong> schakelt<br />

<strong>de</strong> partner zich weg, bijvoorbeeld door een ‘Ik kom er wel uit’-houding.<br />

19


De ziekte wordt door ie<strong>de</strong>reen an<strong>de</strong>rs bena<strong>de</strong>rd. De één is strijdbaar, <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>r hulpeloos of onverschillig. Je kunt <strong>de</strong> ziekte aanvaar<strong>de</strong>n en er naar<br />

leven of ontkennen en stoer doorgaan. Je kunt verdrietig en boos zijn of<br />

gemaakt optimistisch. De raad van mevr. Rutger is <strong>de</strong> verschillen te erkennen<br />

en niet <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r te dwingen het op jouw manier te doen.<br />

Vragen/opmerkingen<br />

- Voor jezelf kiezen door dingen te doen die je zelf leuk vindt;<br />

- Rust voor jezelf zoeken;<br />

- Kleinkin<strong>de</strong>ren hou<strong>de</strong>n je op <strong>de</strong> been!<br />

- Hulp (buurthulp) inschakelen om je zelf te ontlasten;<br />

- Geef boosheid <strong>de</strong> ruimte;<br />

- Wees wat lakser naar <strong>de</strong> buitenwereld toe;<br />

- Maak dui<strong>de</strong>lijk wat je zorgen zijn;<br />

- Vraag jezelf af of je wel verstandig bezig bent;<br />

- Stop met ongevraagd advies te geven. Geef <strong>de</strong> zieke ruimte om te leven<br />

en laat hem/haar in zijn waar<strong>de</strong>;<br />

- Houd <strong>de</strong> communicatielijnen open, vooral naar kin<strong>de</strong>ren toe;<br />

- Probeer met mildheid en vergeving te leven om jezelf niet met negatief<br />

gedrag te vergiftigen;<br />

- Wees mild naar jezelf en vergeef ook jezelf.<br />

Oproep<br />

Een klein half jaar gele<strong>de</strong>n is geconstateerd dat ik <strong>de</strong> ziekte van Wal<strong>de</strong>nström/<br />

lymfo plasmacytair lymfoom heb. Klachten had ik al vanaf 2008 na een kaakholte-<br />

en voorhoofdsholteontsteking. Toen <strong>de</strong>ze klachten via antibiotica waren<br />

weggewerkt bleven over: stankklachten in <strong>de</strong> neus. Afgelopen jaren bezocht ik<br />

voor <strong>de</strong>ze klachten: tandarts, huisarts, kno-arts en kaakchirurg wegens kaakontsteking.<br />

Daarbij is op mijn aandringen materiaal afgenomen voor laboratoriumon<strong>de</strong>rzoek.<br />

Hierna bleek <strong>de</strong> ziekte van Wal<strong>de</strong>nström en sindsdien heb ik<br />

buiten <strong>de</strong> neusstank ook een zweverig gevoel in mijn hoofd en een bran<strong>de</strong>rig<br />

gevoel in mijn ogen en af en toe vage oorpijn en keelpijn. En ik houd een raar<br />

gevoel in <strong>de</strong> geopereer<strong>de</strong> kaak.<br />

Mijn hematoloog herkent <strong>de</strong> klachten niet.<br />

Graag zou ik in contact komen met een lotgenoot die ook <strong>de</strong>ze klachten heeft.<br />

Met groet,<br />

Hans Peters, e-mail: hphp@upcmail.nl.<br />

20


Kanker en zelfmanagement<br />

Begin juni las ik op <strong>de</strong> site van <strong>de</strong> LVN een oproep van <strong>de</strong> VPRO; ze zochten<br />

mensen die nog niet zo lang kankerpatiënt waren en mee wil<strong>de</strong>n werken<br />

aan een thema-uitzending over 'Kanker en Zelfmanagement'. Ik heb me<br />

aangemeld, omdat ik ervan overtuigd ben dat je als patiënt <strong>de</strong> belangrijkste<br />

persoon bent in het hele proces. Om mee te kunnen <strong>de</strong>nken over alle<br />

mogelijke opties en keuzes die je moet maken, is het heel belangrijk dat je<br />

zorgt dat je zelf (of iemand uit <strong>de</strong> familie) heel goed op <strong>de</strong> hoogte bent van<br />

wat je ziekte inhoudt en wat <strong>de</strong> nieuwste ontwikkelingen zijn. Dat zorgt er<br />

namelijk voor dat je een inhou<strong>de</strong>lijk gesprek met <strong>de</strong> arts aan kunt gaan en<br />

samen kunt beslissen. Ik <strong>de</strong>nk dat je op die manier meer grip kunt krijgen<br />

op je ziekte en je min<strong>de</strong>r afhankelijk voelt. Het overkomt je niet allemaal,<br />

maar je hebt er zelf zeggenschap over.<br />

Al snel bleek dat <strong>de</strong> VPRO mij en mijn gezin een paar maan<strong>de</strong>n wil<strong>de</strong> volgen<br />

voor <strong>de</strong> uitzending. Al met al bleef het dus niet bij een interview (dat<br />

had ik verwacht). Na een aantal voorgesprekken is er op 28 juni <strong>de</strong> hele<br />

dag gefilmd; bij mij thuis en in het ziekenhuis tij<strong>de</strong>ns een controlebezoek<br />

bij mijn hematoloog-oncoloog. Best ingrijpend, maar het was ook een gezellige<br />

dag met <strong>de</strong> filmploeg. Op 28 september is mijn volgen<strong>de</strong> controle<br />

en waarschijnlijk wordt er dan weer gefilmd (in het ziekenhuis en op mijn<br />

werk, omdat <strong>de</strong> VPRO ook <strong>de</strong> achtergrond van <strong>de</strong> patiënten wil laten zien).<br />

De uitzending gaat niet alleen over mij. Er wordt ook nog een patiënt gevolgd<br />

die al behan<strong>de</strong>ld is; dat ben ik namelijk nog niet. Ver<strong>de</strong>r begreep ik<br />

dat er nog patiënten zijn die iets over alternatieve behan<strong>de</strong>lingen zullen<br />

zeggen.<br />

Ik hoop van harte dat het een mooie uitzending wordt en dat er mensen<br />

zijn die iets aan <strong>de</strong> uitzending hebben. Het zou fijn zijn als nog meer patienten<br />

al hun vragen, gedachten en gevoelens over hun ziekte bij hun arts<br />

durven te bespreken. Dan wordt het, volgens mij, makkelijker om samen<br />

<strong>de</strong> juiste besluiten te nemen. Bovendien geeft het rust als je alles hebt kunnen<br />

zeggen en vragen.<br />

Voor zover nu bekend, is <strong>de</strong> uitzending 'Kanker en Zelfmanagement' op<br />

zondagavond 13 november (waarschijnlijk op Ne<strong>de</strong>rland 2) te zien.<br />

Anita Zegwaard<br />

21


<strong>CMWP</strong> lotgenotenbijeenkomst<br />

Regiobijeenkomst multipel myeloom regio Utrecht en Wal<strong>de</strong>nström Mid<strong>de</strong>n<br />

op 17 september 2011 in De Twee Marken te Maarn<br />

Verslag: Doke Keijzer-Veenstra en Els van Duijvenbo<strong>de</strong><br />

Voor <strong>de</strong>ze regiobijeenkomst was uitgenodigd <strong>de</strong> heer William Yang, theoloog<br />

en psycho-energetisch therapeut, werkzaam in het Taborhuis in<br />

Groesbeek.<br />

Helaas kon Marinus van Noort, contactpersoon myeloom Utrecht, <strong>de</strong><br />

bijeenkomst om gezondheidsre<strong>de</strong>nen niet bijwonen. We hopen dat <strong>de</strong><br />

bemoedigen<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> kaart voor hem intussen resultaat hebben<br />

gehad.<br />

Na ontvangst en <strong>de</strong> begroeting van <strong>de</strong> gasten (ongeveer 40) vertel<strong>de</strong> William<br />

Yang over Keuzemogelijkhe<strong>de</strong>n bij kanker. De belangrijkste opmerking<br />

is dat kanker krijgen geen keuze is, maar hoe je ermee omgaat wel. De fundamentele<br />

keuze is of je kiest voor <strong>de</strong> slachtofferrol of voor kwaliteit van<br />

leven.<br />

William Yang gaf ons 7 adviezen:<br />

o neem <strong>de</strong> tijd<br />

o durf te twijfelen<br />

o durf te vragen<br />

o durf je gevoel serieus te nemen<br />

o durf contact aan te gaan<br />

o durf ruimte te laten voor je intuïtie<br />

o durf te leven, ga voor kwaliteit, sta achter je keuze, neem je verantwoor<strong>de</strong>lijkheid<br />

en (ver)draag <strong>de</strong> gevolgen.<br />

De adviezen wor<strong>de</strong>n <strong>hier</strong> niet ver<strong>de</strong>r toegelicht, omdat <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> lezing<br />

eer<strong>de</strong>r werd gehou<strong>de</strong>n en er toen een verslag van is gemaakt (zie <strong>hier</strong>voor<br />

<strong>Emergo</strong>! aflevering 3 winter 2010/2011 blz. 40 – 42; het verslag is ook op<br />

<strong>de</strong> website (bij regiobijeenkomsten) te lezen.<br />

Na <strong>de</strong> lezing was er gelegenheid vragen te stellen.<br />

Het blijkt heel belangrijk dat je, zeker als dui<strong>de</strong>lijk is dat er geen behan<strong>de</strong>lingsmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />

meer zijn, allerlei zaken rond je levensein<strong>de</strong> met je<br />

partner, kin<strong>de</strong>ren of vrien<strong>de</strong>n bespreekt, zodat dui<strong>de</strong>lijk is wat je wensen<br />

zijn. Het betekent ook dat zij op <strong>de</strong> hoogte moeten zijn van financiële<br />

zaken, wachtwoor<strong>de</strong>n, verzekeringen e.d. Het is gebleken dat het an<strong>de</strong>rs<br />

22


heel moeilijk en tijdrovend is voor <strong>de</strong> nabestaan<strong>de</strong>n om dit allemaal uit te<br />

zoeken. En <strong>de</strong> tijd en energie heeft men hard nodig voor het verwerken van<br />

het verlies. Het komt voor dat wensen voor <strong>de</strong> begrafenis pas later, dus te<br />

laat, wor<strong>de</strong>n gevon<strong>de</strong>n. Dit is heel verdrietig voor hen die achterblijven in<br />

hun rouwproces.<br />

Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> lunch was er volop gelegenheid om van gedachten te wisselen<br />

over wat men wil<strong>de</strong> <strong>de</strong>len met an<strong>de</strong>ren, on<strong>de</strong>rwerp kan dan zijn myeloom<br />

of Wal<strong>de</strong>nström, maar ook an<strong>de</strong>re zaken als vakantie, voeding, enz.<br />

Er waren vertegenwoordigers van het Toon Hermans Huis Amersfoort en<br />

het Inloophuis Utrecht aanwezig met allerlei informatiemateriaal. Er was<br />

veel belangstelling voor. Alle informatie over <strong>de</strong> Inloophuizen in Ne<strong>de</strong>rland<br />

en hun activiteitenprogramma’s zijn te vin<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> website van <strong>CMWP</strong><br />

(via Informatie).<br />

Het Toon Hermans Huis Amersfoort geeft een bijzon<strong>de</strong>r boekje uit:<br />

Gedachten voor on<strong>de</strong>rweg, met spreuken en prachtige illustraties.<br />

Twee spreuken:<br />

Kijk naar <strong>de</strong> lucht, geef <strong>de</strong> wolken je zorgen mee<br />

Raak het geluk van vandaag niet kwijt door het verdriet van gisteren<br />

Alternatieve behan<strong>de</strong>ling bij kanker<br />

De <strong>CMWP</strong> respecteert eenie<strong>de</strong>r die kiest voor aanvullen<strong>de</strong> alternatieve behan<strong>de</strong>lwijzen,<br />

maar wil er met nadruk op wijzen dat alternatieve behan<strong>de</strong>lwijzen<br />

niet zijn gebaseerd op gegevens uit systematisch wetenschappelijk<br />

on<strong>de</strong>rzoek. De <strong>CMWP</strong> kan daarom geen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid nemen voor <strong>de</strong><br />

inhoud van artikelen over alternatieve of aanvullen<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>lwijzen. Voor<br />

na<strong>de</strong>re informatie verwijzen we naar <strong>de</strong> brochure van het KWF ‘Alternatieve<br />

behan<strong>de</strong>ling bij kanker’.<br />

23


In memoriam Reiny Gesthuizen<br />

Het was voorjaar 2007 toen ik als<br />

contactpersoon regio Friesland/<br />

Zwolle mijn eerste bijeenkomst van<br />

contactpersonen en bestuur in Maarn<br />

bezocht.<br />

Het thema voor die dag was een workshop<br />

van Reiny en haar opdracht luid<strong>de</strong><br />

een tekening te maken van je eigen<br />

ziektebeeld. Hoe breng je het beleven<br />

van jouw ziekte tot uitdrukking in een<br />

tekening.<br />

Ik weet nog dat Reiny eerst over haar<br />

eigen diagnose van multipel myeloom,<br />

<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>lingen en alle bijwerkingen<br />

vertel<strong>de</strong> en ik was erg on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> indruk<br />

van zoveel ellen<strong>de</strong>. Hoewel ik kort<br />

daarvoor zelf intensief was behan<strong>de</strong>ld en een stamceltransplantatie had<br />

on<strong>de</strong>rgaan met diverse vervelen<strong>de</strong> complicaties, leek mij haar situatie nog<br />

erger toe.<br />

Als eerste ben ik toen naar haar toe gelopen om mijn tekening te verklaren,<br />

wat je immers als eerste in zo’n grote groep doet heb je dan gehad en vervolgens<br />

hoef je daar niet meer tegenop te zien.<br />

Het bijzon<strong>de</strong>re van <strong>de</strong> workshop was dat door een tekening te maken en<br />

<strong>de</strong>ze te verklaren een uitsteken<strong>de</strong> kennismakingsron<strong>de</strong> plaatsvond. Het<br />

feit dat ik nog steeds een aantal tekeningen voor mij zie en wat het verhaal<br />

daarbij was bewijst dat ook. Inmid<strong>de</strong>ls zijn een paar personen daarvan<br />

overle<strong>de</strong>n waaron<strong>de</strong>r nu ook Reiny.<br />

Het ging al heel lang niet meer zo goed met haar, zij raakte gaan<strong>de</strong>weg uitbehan<strong>de</strong>ld<br />

en was in toenemen<strong>de</strong> mate aan bed gekluisterd.<br />

Vrij regelmatig bel<strong>de</strong> ik haar en ie<strong>de</strong>re keer werd ik getroffen door haar<br />

betrokkenheid bij <strong>de</strong> vereniging.<br />

Lang heeft ze haar werk van contactpersoon doorgezet, telkens wat beperkter,<br />

maar ze wil<strong>de</strong> graag op <strong>de</strong> hoogte blijven van <strong>de</strong> ontwikkelingen.<br />

Van CKP naar <strong>CMWP</strong> had haar goedkeuring, maar van Merg & Been naar<br />

<strong>Emergo</strong>! vond ze 3 x niets. Ik worstel en kom boven sprak haar niet aan bij<br />

een do<strong>de</strong>lijke ziekte.<br />

Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> telefoongesprekken hebben we veel gelachen, ze wist goed te<br />

relativeren en had haar ein<strong>de</strong> voorbereid. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> afscheidsceremonie<br />

kwam dit ook naar voren. In een vroeg stadium had zij een vriend gevraagd<br />

24


om haar testament te regelen. Zij was erg gesteld op alles wat zij in haar<br />

leven aan voorwerpen had verzameld of gekregen en wil<strong>de</strong> van alle voorwerpen<br />

een verslag schrijven. Meer dan eens vroeg zij zich daarna af waar<br />

ze aan was begonnen. Uitein<strong>de</strong>lijk werd dit haar levensverhaal met alle<br />

goe<strong>de</strong> en slechte dingen die ze daarbij in haar leven was tegengekomen.<br />

De slechte zaken kon ze toen loslaten en in dankbaarheid terugzien op <strong>de</strong><br />

goe<strong>de</strong>.<br />

Reiny had een voorlief<strong>de</strong> voor kunst en poëzie en maakte veel bijzon<strong>de</strong>re<br />

kaarten waar humor een steevaste rol in speel<strong>de</strong>.<br />

Een paar weken voor haar overleed haar jongere zus aan kanker, dit kwam<br />

heel erg bij haar aan.<br />

De afscheidsceremonie was bijzon<strong>de</strong>r door <strong>de</strong> muziek die ze had uitgezocht,<br />

<strong>de</strong> blauwe kist waarin ze lag; haar lievelingskleur én <strong>de</strong> mooie ligplaats<br />

op <strong>de</strong> Heiligland Stichting in Nijmegen, die ze ook zelf had gekozen.<br />

Met een schepje zand op haar kist kon ie<strong>de</strong>reen afscheid nemen en werd<br />

op haar verzoek een ro<strong>de</strong> roos uitgereikt met een collage van bijzon<strong>de</strong>re<br />

kaarten die ze in haar creatieve leven maakte.<br />

Reiny was een boeien<strong>de</strong> persoonlijkheid. Zij ruste in vre<strong>de</strong>.<br />

Henk Wijninga, regiozaken<br />

In memoriam Edwin Vlaan<strong>de</strong>ren<br />

Op 6 september jl. overleed Edwin Vlaan<strong>de</strong>ren, leeftijd 42 jaar. Hij leed<br />

sinds het voorjaar 2011 aan <strong>de</strong> gevolgen van een uitgezaai<strong>de</strong> melanoom.<br />

Edwin was geen lid van <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong>, want geen patiënt, partner van patiënt<br />

of nabestaan<strong>de</strong>. Op <strong>de</strong> achtergrond was hij wel belangrijk, want al heel<br />

veel jaren regel<strong>de</strong> hij dat Merg & Been, en later <strong>Emergo</strong>! bij ie<strong>de</strong>reen op <strong>de</strong><br />

mat terechtkwam. Hij heeft verschillen<strong>de</strong> redacties en hoofdredacteuren<br />

meegemaakt, altijd flexibel in zijn planning en praktisch mee<strong>de</strong>nkend met<br />

<strong>de</strong> grillen van <strong>de</strong> redacteur waar hij mee te maken had. Bij Mailfors was<br />

hij al 18 jaar verantwoor<strong>de</strong>lijk voor on<strong>de</strong>r meer ons blad, voor <strong>de</strong> opmaak,<br />

het drukken en <strong>de</strong> verzending. Hij laat een vrouw en twee kin<strong>de</strong>ren achter.<br />

Onze gedachten zijn bij hen.<br />

Hans Scheurer<br />

25


Juridisch advies<br />

Als u geconfronteerd wordt met een juridische vraag die gerelateerd is<br />

aan uw ziek zijn kunt u bij <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> terecht. U kunt uw vraag schriftelijk<br />

mel<strong>de</strong>n bij het secretariaat van <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong>. Vervolgens zal uw vraag wor<strong>de</strong>n<br />

voorgelegd aan een jurist. U mag dan een eventueel advies verwachten.<br />

De jurist zal geen brieven naar <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n schrijven of an<strong>de</strong>re werkzaamhe<strong>de</strong>n<br />

verrichten. Het advies dat u krijgt is voor u zon<strong>de</strong>r kosten.<br />

E-mail secretariaat: secretariaat@cmwp.nl<br />

Medische -en an<strong>de</strong>re- vragen<br />

Wanneer u als lid van <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> een vraag hebt of wilt reageren op publicaties,<br />

kunt u via <strong>de</strong> website contact opnemen met <strong>de</strong> secretaris. Op <strong>de</strong><br />

website www.cmwp.nl gaat u naar <strong>de</strong> pagina ‘contact’ (button bovenin het<br />

openingsscherm) en vult u <strong>de</strong> gevraag<strong>de</strong> vel<strong>de</strong>n in, gevolgd door uw bericht.<br />

De secretaris zorgt er voor dat het bericht daarna bij <strong>de</strong> juiste persoon terecht<br />

komt. Medische vragen wor<strong>de</strong>n doorgestuurd naar <strong>de</strong> medisch specialist.<br />

De vragenstellers krijgen over het algemeen binnen enkele werkdagen<br />

antwoord via <strong>de</strong> mail.<br />

Patiënten die niet beschikken over e-mail kunnen hun vragen schriftelijk<br />

insturen naar: Secretariaat <strong>CMWP</strong>, Heerbaan 59, 5721 LR Asten.<br />

Tenslotte beschikt <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> over een telefonische hulp- en vragenlijn:<br />

079-3618158<br />

Vrijwillige bijdragen<br />

Ongetwijfeld weet u, dat <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> een banknummer heeft, waarop vrijwillige<br />

bijdragen zeer welkom zijn. U kunt uw bijdragen storten t.n.v.: <strong>CMWP</strong> te<br />

Doorwerth, bank<strong>nr</strong>. 41.98.41.563.<br />

Deze bijdragen komen ten goe<strong>de</strong> aan wetenschappelijk on<strong>de</strong>rzoek ten bate<br />

van Myeloom en Wal<strong>de</strong>nströmpatiënten.<br />

26


<strong>CMWP</strong> Agenda/Regiobijeenkomsten<br />

De Lan<strong>de</strong>lijke Contactdag wordt volgend jaar gehou<strong>de</strong>n op 14 april<br />

in De Reehorst te E<strong>de</strong><br />

Regiobijeenkomst voor myeloompatiënten regio Zuidwest<br />

Datum: zaterdag 22 oktober<br />

Locatie: Twee-Leeuwenzaal, van <strong>de</strong>r Valk te Voorschoten<br />

Aanvang: 9.00 uur<br />

On<strong>de</strong>rwerp: herfstontbijt<br />

Inlichtingen: Kees Dijkstra<br />

Regiobijeenkomst voor myeloompatiënten regio Noord, bestaan<strong>de</strong><br />

uit Groningen, Friesland-Zwolle en Drenthe.<br />

Datum: zaterdag 29 oktober<br />

Locatie: hotel van <strong>de</strong>r Valk, Atalanta 10, 8472 CA te Wolvega<br />

Aanvang: 10.00 uur tot 14.00 uur<br />

On<strong>de</strong>rwerp: Diagnose MM - en dan? Gangbare behan<strong>de</strong>lmetho<strong>de</strong>n en<br />

gevolgen en betekenis voor het lichaam en <strong>de</strong> kwaliteit van<br />

het leven.<br />

Spreker: dr. Esther <strong>de</strong> Waal, als internist/hematoloog verbon<strong>de</strong>n<br />

aan het UMCG in Groningen.<br />

Voor een lunch wordt gezorgd; <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> genoem<strong>de</strong> regio's ontvangen<br />

tijdig een uitnodiging. Inlichtingen/aanmeldingen: Ger Klein, Janny<br />

Ro<strong>de</strong>nburg, Grietje Grit en Hannie Wijninga.<br />

Regiobijeenkomst voor Wal<strong>de</strong>nströmpatiënten regio Noordwest<br />

Datum: vrijdag 4 november<br />

Locatie: van <strong>de</strong>r Valk hotel, Geestweg 1A, Akersloot<br />

Aanvang: 10.30 uur tot 14.00 uur<br />

On<strong>de</strong>rwerp: Nieuwe ontwikkelingen over <strong>de</strong> ziekte van Wal<strong>de</strong>nström,<br />

door dr. Marie José Kersten.<br />

Evt vragen voor dr. Kersten kun u voor die tijd aan <strong>de</strong> contactpersonen<br />

doormailen.<br />

Aanmel<strong>de</strong>n vóór 31 oktober bij Jeanette Pol<strong>de</strong>rman en Annet Melissen<br />

27


Regiobijeenkomst voor Wal<strong>de</strong>nströmpatiënten regio Zuidwest<br />

Datum: vrijdag 18 november<br />

Locatie: Albert Schweitzer Ziekenhuis, locatie Amstelwijck,<br />

Van Steenhovenplein 1, 3317 NM Dordrecht<br />

Aanvang: 10.30 uur tot 14.00 uur<br />

On<strong>de</strong>rwerp: Communiceren met uw arts, door mw.dr. I. Henselmans<br />

Voor een lunch wordt gezorgd,<br />

Een uitnodiging volgt.<br />

Inlichtingen / Aanmeldingen: Mijo <strong>de</strong> Jonge-Goe<strong>de</strong>gebuure Anke Tinselboer<br />

Regiobijeenkomst Cluster Noordwest<br />

Datum: zaterdag 26 november<br />

Locatie: NH Hotel Naar<strong>de</strong>n, IJsselmeerweg 3, Naar<strong>de</strong>n, www.nhhotels.nl<br />

Aanvang: 10.00 uur tot 14.00 uur<br />

On<strong>de</strong>rwerp: De patiënt als docent; Diagnose Kahler, wat nu?<br />

Uitgenodig<strong>de</strong> regio's:<br />

Cluster Noordwest, Regio myeloom Amsterdam, Regio myeloom Het Gooi/<br />

Flevopol<strong>de</strong>r, Regio myeloom Noord-Holland<br />

Met name om <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n uit Amsterdam en Gooi & Flevopol<strong>de</strong>r enigszins<br />

tegemoet te komen, is <strong>de</strong> locatie <strong>de</strong>ze keer gekozen in het NH-hotel te<br />

Naar<strong>de</strong>n (Naar<strong>de</strong>rbos), dicht gelegen aan <strong>de</strong> A1 / A6 dus ook voor <strong>de</strong> overige<br />

le<strong>de</strong>n goed bereikbaar.<br />

Het programma heeft een bijzon<strong>de</strong>r tintje. De eerste spreker is dr. Els Borst<br />

met het thema '<strong>de</strong> patiënt als docent'. Zij zal tevens benoemd wor<strong>de</strong>n tot<br />

erelid van onze vereniging.<br />

Ten aanzien van <strong>de</strong> medische zaken spreekt dr. Sonja Zweegman, hematoloog<br />

aan het VUMC over het thema 'diagnose Kahler, wat nu?' met elementen<br />

als prognoses, behan<strong>de</strong>lingen, studieresultaten, wat zit er in <strong>de</strong><br />

pijplijn? Daarom beginnen we een half uur eer<strong>de</strong>r dan gebruikelijk.<br />

Programma:<br />

10:00 uur: ontvangst met koffie/thee<br />

10:30: welkom<br />

10:35: dr. Els Borst<br />

11:05: vragen en benoeming tot erelid<br />

11:15: pauze met koffie/thee<br />

11:30: dr. Sonja Zweegman<br />

13:00: lunch<br />

Namens <strong>de</strong> CP's uit Noordwest: Ria Kosten, Gerrit Steur en Cor Vos<br />

28


Namen en adressen<br />

Contactpersonen Noordoost Ne<strong>de</strong>rland<br />

Wal<strong>de</strong>nströmpatiënten regio Noordoost Ne<strong>de</strong>rland<br />

Vacature<br />

Mw. Siet Nauta en <strong>de</strong> heer Klaas Bakker en mw. Lammy Bakker-Booij zijn<br />

gestopt met hun werkzaamhe<strong>de</strong>n als contactpersoon. Geduren<strong>de</strong> ruim<br />

acht jaar hebben zij zich ingezet voor het lotgenotencontact in <strong>de</strong> regio<br />

Wal<strong>de</strong>nström Noord-Oost.<br />

Het bestuur is hun <strong>hier</strong>voor veel dank verschuldigd. Op <strong>de</strong> voorjaarsbijeenkomst<br />

voor Wal<strong>de</strong>nströmle<strong>de</strong>n Noord-Oost is afscheid van hen genomen.<br />

Sinds hun vertrek is voor <strong>de</strong> Wal<strong>de</strong>nströmle<strong>de</strong>n het lotgenotencontact tot<br />

een minimum beperkt<br />

Le<strong>de</strong>n die graag een luisterend oor willen kunnen tij<strong>de</strong>lijk terecht bij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />

contactpersonen: mw. E.A. (Els) van Duijvenbo<strong>de</strong>-Quack, tel. 0318-<br />

526027, mw. A.C.J.M. (Anke) Tinselboer, tel. 015-2623026 en mw. W.J.<br />

(Mijo) <strong>de</strong> Jonge-Goe<strong>de</strong>gebuure, tel. 0180-551600.<br />

Myeloompatiënten regio Groningen / Drenthe<br />

Ger Klein<br />

e-mail: ger.a.klein@planet.nl<br />

Grietje Grit-Zandwijk<br />

e-mail: grit16@home.nl<br />

Myeloompatiënten regio Friesland / Zwolle<br />

Janny Ro<strong>de</strong>nburg-Siemensma<br />

e-mail: janfra@wxs.nl<br />

Hannie Wijninga-Ros<br />

e-mail: harowijne@gmail.com<br />

29


Myeloompatiënten regio Apeldoorn / Twente<br />

Jan ten Voor<strong>de</strong><br />

e-mail: jftenvoor<strong>de</strong>@ziggo.nl<br />

Contactpersonen Noordwest Ne<strong>de</strong>rland<br />

Wal<strong>de</strong>nströmpatiënten regio Noordwest Ne<strong>de</strong>rland<br />

Annet Melissen-<strong>de</strong> Groot<br />

e-mail: annet_melissen@hotmail.com<br />

Jeanette Pol<strong>de</strong>rman-<strong>de</strong> Koning<br />

e-mail: aj.pol<strong>de</strong>rman@planet.nl<br />

Myeloompatiënten regio Noord-Holland<br />

Gerrit Steur<br />

e-mail: gerritsteur@live.nl<br />

Ria Kosten<br />

e-mail: m.kosten@hotmail.com<br />

Margriet van Gorp, kandidaat cp<br />

e-mail: mmpavangorp@planet.nl<br />

Hans en Marian Aelbers , kandidaat cp<br />

e-mail: h.aelbers@ziggo.nl<br />

Myeloompatiënten regio Amsterdam<br />

Wil Tyhuis-Schuurman, kandidaat cp<br />

e-mail: w.j.tyhuis@hetnet.nl<br />

30


Nan Sikkel-Wilschut, kandidaat cp<br />

e-mail: dsikkel@quicknet.nl<br />

Myeloompatiënten regio Het Gooi / Flevopol<strong>de</strong>r<br />

Cor Vos<br />

e-mail: vos.c@ziggo.nl<br />

Contactpersonen Mid<strong>de</strong>n Ne<strong>de</strong>rland<br />

Wal<strong>de</strong>nströmpatiënten regio Mid<strong>de</strong>n Ne<strong>de</strong>rland<br />

Els van Duijvenbo<strong>de</strong>-Quack<br />

e-mail: els@duijvenbo<strong>de</strong>.nl<br />

Myeloompatiënten regio Nijmegen / Arnhem<br />

Marianne Raemakers-Kalmthout<br />

e-mail: madraemakers@glazenkamp.net<br />

Marijke Kleijn<br />

e-mail: marijke.kleijn@glazenkamp.net<br />

Myeloompatiënten regio Utrecht<br />

Marinus van Noort<br />

e-mail: marnoort@casema.nl<br />

Doke Keijzer-Veenstra<br />

e-mail: Doke.Keijzer@kpnmail.nl<br />

31


Contactpersonen Zuidwest Ne<strong>de</strong>rland<br />

Wal<strong>de</strong>nströmpatiënten regio Zuidwest Ne<strong>de</strong>rland<br />

Mijo <strong>de</strong> Jonge-Goe<strong>de</strong>gebuure<br />

e-mail: mail@wjgoe<strong>de</strong>gebuure.<strong>de</strong>mon.nl<br />

Anke Tinselboer<br />

e-mail: anketinselboer@hotmail.com<br />

Myeloompatiënten regio Den Haag<br />

Loek Braban<strong>de</strong>r<br />

e-mail: l.e.braban<strong>de</strong>r@kpnplanet.nl<br />

Kees Dijkstra en Annemiek Dijkstra-Loof<br />

e-mail: kadijk@kpnmail.nl<br />

Marlet Jalink<br />

e-mail: jpmaj80@hotmail.com<br />

Myeloompatiënten regio Rotterdam<br />

Ger Lems<br />

e-mail: galems@kabelfoon.nl<br />

Neeltje Geurts-Vrolijk en Gerrit Geurts, kandidaat cp’s<br />

e-mail: ggeurts@caiway.nl<br />

Myeloompatiënten regio Dordrecht<br />

Frans Muijs<br />

e-mail: mousefamily@hi.nl<br />

32


Tineke Wils-Waterreus<br />

e-mail: c.wils@wanadoo.nl<br />

Myeloompatiënten regio Zeeland<br />

Kees Slootweg<br />

e-mail: ketosl@zeelandnet.nl<br />

Contactpersonen Zuidoost Ne<strong>de</strong>rland<br />

Wal<strong>de</strong>nströmpatiënten regio Zuidoost Ne<strong>de</strong>rland<br />

Paul Theuns<br />

e-mail: pjtheuns@planet.nl<br />

Myeloompatiënten regio Eindhoven<br />

Wim van <strong>de</strong>n Helm, kandidaat cp<br />

e-mail: wjmvan<strong>de</strong>nhelm@onsbrabantnet.nl<br />

Wim Aarts, kandidaat cp<br />

e-mail: wmaarts@onsbrabantnet.nl<br />

Myeloompatiënten regio Maastricht<br />

Peter en Tiny Ceresa, kandidaat cp<br />

e-mail: tinyceresa@hotmail.com<br />

33


Contactpersonen Jong-<strong>CMWP</strong><br />

Karin van Deventer<br />

e-mail: dirkkarin@hetnet.nl<br />

Bas Sibbing<br />

e-mail: bsibbing@gmail.com<br />

Anke Tinselboer<br />

e-mail: anketinselboer@hotmail.com<br />

<strong>CMWP</strong> Bestuur<br />

Theo Sijbers, Voorzitter<br />

e-mail: voorzitter@cmwp.nl<br />

Henk Wijninga, Vice-voorzitter / bestuurslid Regiozaken<br />

e-mail: hwijninga9@gmail.com<br />

Hans Boot, Secretaris<br />

e-mail: secretariaat@cmwp.nl<br />

Rik Bol, Penningmeester<br />

e-mail: penningmeester@cmwp.nl<br />

Lia van Ginneken-Noordman, Bestuurslid Internationale Samenwerking<br />

e-mail: ginneken.noordman@wxs.nl<br />

Don Spanjers, Bestuurslid PR-zaken<br />

e-mail: donspanjers@home.nl<br />

34


Rijkjan Sikkel, kandidaat bestuurslid netwerken, BAR en NFK commissie<br />

Kwaliteit van Zorg<br />

e-mail: rjsikkel@mac.com<br />

Rob van Asten, kandidaat bestuurslid zon<strong>de</strong>r portefeuille,<br />

Jong <strong>CMWP</strong>, NFK-commissie maatsch.participatie<br />

e-mail: robvasten@hetnet.nl<br />

<strong>CMWP</strong> Medische adviesraad<br />

Pierre Wijermans, Voorzitter<br />

Medische vragen uitsluitend per brief, of per e-mail: secretariaat@cmwp.nl<br />

<strong>CMWP</strong> Secretariaat<br />

Els van Duijvenbo<strong>de</strong>-Quack, Assistent-secretaris / secretariaat <strong>CMWP</strong><br />

e-mail: els@duijvenbo<strong>de</strong>.nl<br />

Jos Schiffelers, Le<strong>de</strong>nadministrateur <strong>CMWP</strong><br />

e-mail:le<strong>de</strong>nadministratie@cmwp.nl<br />

<strong>CMWP</strong> Website<br />

www.cmwp.nl<br />

webredactie@cmwp.nl<br />

Websiteredactie<br />

San<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>r Pol, Willem Groenendijk<br />

35


Forum ‘Jong <strong>CMWP</strong>’<br />

Bas Sibbing, Karin van Deventer, Anke Tinselboer<br />

Le<strong>de</strong>nblad <strong>Emergo</strong>!<br />

Postbus 17, 3600 AA Maarssen<br />

e-mail: redactie@cmwp.nl<br />

Redactie <strong>Emergo</strong>!<br />

Femia Bosman (hoofdredactie), Margriet van Pelt (eindredactie), Don Spanjers,<br />

Dirk Wagner, Ruud Verwaal<br />

Giften en legaten<br />

Wilt u een gift doen aan het Lotgenotencontact van <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong>, stort dan uw<br />

bedrag op rekening nummer 41.98.41.563 ten name van <strong>CMWP</strong> te Doorwerth<br />

met als me<strong>de</strong><strong>de</strong>ling ‘Lotgenotencontact’.<br />

Wilt u uw gift ten goe<strong>de</strong> laten komen aan wetenschappelijk on<strong>de</strong>rzoek, maak<br />

dan het bedrag over naar rekening nummer 48.07.39.722 ten name van Fonds<br />

Stimulans met als me<strong>de</strong><strong>de</strong>ling ‘On<strong>de</strong>rzoek’.<br />

Een legaat komt na uw overlij<strong>de</strong>n ten goe<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> Contactgroep Myeloom<br />

en Wal<strong>de</strong>nström Patiënten of Fonds Stimulans.<br />

In het testament hoeft u alleen het bedrag aan te geven dat u nalaat aan <strong>de</strong><br />

<strong>CMWP</strong> en/of Fonds Stimulans.<br />

De <strong>CMWP</strong> en Fonds Stimulans zijn Algemeen Nut Beogen<strong>de</strong> Instellingen (ANBI)<br />

36


<strong>CMWP</strong> Vacatures<br />

De webredactie is op zoek naar een<br />

Nieuwe webredacteur<br />

De webredactie van <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> zoekt per direct een nieuwe webredacteur.<br />

De webredactie bestaat nu uit een hoofdredacteur website en<br />

twee redacteuren website en nieuwsbrief. De hoofdredacteur wil dit<br />

jaar zijn functie neerleggen.<br />

De webredactie verzorgt voor le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> en geïnteresseer<strong>de</strong>n:<br />

• <strong>de</strong> digitale informatievoorziening<br />

• het digitaal on<strong>de</strong>rsteunen van het lotgenotencontact<br />

Een uitgebrei<strong>de</strong> omschrijving van <strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n vindt u op<br />

www.cmwp.nl on<strong>de</strong>r Vacatures.<br />

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met <strong>de</strong> webredactie:<br />

webredactie@cmwp.nl<br />

Assistent secretaris gevraagd<br />

Het bestuur is op zoek naar kandidaten voor <strong>de</strong> functie van assistent<br />

secretaris, daar <strong>de</strong> huidige vrijwilliger wil gaan stoppen met dit werk.<br />

In grote lijnen bestaan <strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n uit het notuleren van <strong>de</strong><br />

bestuursverga<strong>de</strong>ringen, <strong>de</strong> ALV en <strong>de</strong> Beleidsadviesraad en an<strong>de</strong>re af<br />

en toe voorkomen<strong>de</strong> administratieve werkzaamhe<strong>de</strong>n. Ook meewerken<br />

aan <strong>de</strong> ALV/LCD behoort tot het takenpakket. Bij afwezigheid van<br />

<strong>de</strong> secretaris wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> e-mails van het secretariaat doorgestuurd of<br />

behan<strong>de</strong>ld door <strong>de</strong> assistent secretaris.<br />

Wie er iets voor voelt <strong>de</strong>ze taak op zich te nemen, kan contact<br />

opnemen met <strong>de</strong> secretaris Hans Boot, secretariaat@cmwp.nl,<br />

telefoon: 0493 - 693017<br />

Wie meer wil weten over <strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n, kan contact<br />

opnemen met <strong>de</strong> huidige assistent secretaris, Els van Duijvenbo<strong>de</strong>,<br />

els@duijvenbo<strong>de</strong>.nl, telefoon: 0318 – 526027<br />

37


De <strong>CMWP</strong> is dringend op zoek naar contactpersonen voor<br />

Wal<strong>de</strong>nströmpatiënten in <strong>de</strong> regio Noordoost Ne<strong>de</strong>rland<br />

Momenteel is het lotgenotencontact voor <strong>de</strong> Wal<strong>de</strong>nströmle<strong>de</strong>n tot<br />

een minimum beperkt. Het hou<strong>de</strong>n van periodieke bijeenkomsten is<br />

voorlopig niet aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong>. Met name voor nieuwe patiënten, die in<br />

het begin van hun ziekte veel behoefte hebben aan informatie en lotgenotencontact,<br />

vraagt <strong>de</strong>ze situatie om een oplossing. Onze, uw, vereniging<br />

kan niet zon<strong>de</strong>r vrijwilligers en daarom doen wij een dringen<strong>de</strong><br />

oproep aan u allen: wie van u is bereid <strong>de</strong> functie van contactpersoon<br />

op zich te nemen.<br />

De <strong>CMWP</strong> komt niet met lege han<strong>de</strong>n: wij bie<strong>de</strong>n u met <strong>de</strong>ze functie<br />

maatschappelijk zinvol werk vanuit een goed georganiseer<strong>de</strong> vereniging.<br />

Uw persoonlijke inbreng stellen wij zeer op prijs en heeft u behoefte<br />

aan sociale contacten, dan is dit uw kans; ook om nieuwe dingen<br />

te leren en ervaring op te doen.<br />

Bovendien zorgt <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> voor goe<strong>de</strong> faciliteiten en voorzieningen.<br />

Heeft u interesse en wilt u meer weten, neem dan contact op met<br />

Henk Wijninga, e-mail: hwijninga9@gmail.com<br />

De <strong>CMWP</strong> is op zoek naar een bestuurslid met <strong>de</strong><br />

portefeuille INTERNATIONALE SAMENWERKING<br />

Het aanstaan<strong>de</strong> bestuurslid dient interesse te hebben in contacten met<br />

buitenlandse hematologische verenigingen, in het bijzon<strong>de</strong>r voor multipel<br />

myeloom en <strong>de</strong> ziekte van Wal<strong>de</strong>nström.<br />

De voertaal is Engels.<br />

Na<strong>de</strong>re informatie is te verkrijgen bij het huidige bestuurslid<br />

Lia van Ginneken<br />

38


Over <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong><br />

De Contactgroep Myeloom en Wal<strong>de</strong>nströmpatiënten is een patiëntenvereniging<br />

voor mensen met multipel myeloom (Ziekte van Kahler) en<br />

mensen met <strong>de</strong> Ziekte van Wal<strong>de</strong>nström.<br />

Het doel van <strong>de</strong> contactgroep is het behartigen van <strong>de</strong> belangen van <strong>de</strong>ze<br />

patiënten. Dit gebeurt door mid<strong>de</strong>l van:<br />

• (regionaal) lotgenotencontact<br />

• Informatie over <strong>de</strong> ziekten<br />

• Collectieve belangenbehartiging<br />

• Stimuleren van on<strong>de</strong>rzoek<br />

Lotgenotencontact<br />

Een groot aantal contactpersonen in diverse regio’s on<strong>de</strong>rhoudt persoonlijk<br />

contact met <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n. Het gaat in het bijzon<strong>de</strong>r om telefonisch lotgenotencontact.<br />

De contactpersoon fungeert als aanspreekpunt en vraagbaak voor<br />

<strong>de</strong> le<strong>de</strong>n. Ook wor<strong>de</strong>n er regionale bijeenkomsten georganiseerd, waarop<br />

<strong>de</strong>skundigen informatie geven en waarop persoonlijke ervaringen wor<strong>de</strong>n<br />

uitgewisseld.<br />

Lan<strong>de</strong>lijke contactdag<br />

Elk voorjaar houdt <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> een Lan<strong>de</strong>lijke Contactdag, waarin opgenomen<br />

<strong>de</strong> Algemene Le<strong>de</strong>nverga<strong>de</strong>ring. Op <strong>de</strong>ze Contactdag gaan enkele<br />

sprekers in op <strong>de</strong> medische en psychosociale aspecten van <strong>de</strong> ziekten.<br />

Le<strong>de</strong>nblad <strong>Emergo</strong>!<br />

Het verenigingsblad <strong>Emergo</strong>! verschijnt elk kwartaal met actuele medische<br />

en an<strong>de</strong>re informatie, ervaringen van patiënten, besprekingen van relevante<br />

uitgaven etc.<br />

Patiëntenboek<br />

Ie<strong>de</strong>r lid ontvangt het Patiëntenboek. Dit biedt uitvoerige en veelzijdige<br />

informatie over bei<strong>de</strong> ziekten en ook over het leven met kanker in het<br />

algemeen. Bij <strong>de</strong> le<strong>de</strong>nadministratie kunt u schriftelijk of per e-mail een<br />

of meer exemplaren van het patiëntenboek (bij)bestellen. U krijgt het bestel<strong>de</strong><br />

met een acceptgiro thuisgestuurd.<br />

Netwerk/belangenbehartiging<br />

De <strong>CMWP</strong> is aangesloten bij <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse Fe<strong>de</strong>ratie van Kankerpatiëntenorganisaties<br />

(NFK), die op haar beurt verbon<strong>de</strong>n is met <strong>de</strong> overkoepelen<strong>de</strong><br />

Ne<strong>de</strong>rlandse Patiënten / Consumenten Fe<strong>de</strong>ratie (NPCF). Binnen het<br />

39


fe<strong>de</strong>ratief verband van <strong>de</strong> NFK werken <strong>de</strong> patiëntenverenigingen regelmatig<br />

samen. Aparte vermelding verdient <strong>de</strong> KWF Kankerbestrijding – het lan<strong>de</strong>lijke<br />

steunpunt voor informatie, on<strong>de</strong>rzoek en fondsenwerving - , die <strong>de</strong><br />

vereniging substantiële financiële on<strong>de</strong>rsteuning biedt.<br />

De <strong>CMWP</strong> on<strong>de</strong>rhoudt nauwe ban<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> medische sector, in het<br />

bijzon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse Vereniging voor Hematologie (NVvH) en <strong>de</strong> hematologische<br />

on<strong>de</strong>rzoeksgroep HOVON. In 2010 richtte <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> ter on<strong>de</strong>rsteuning<br />

van <strong>de</strong> vereniging een medische adviesraad op (MAR) waarin<br />

hematologen zitting zullen nemen.<br />

De <strong>CMWP</strong> kent een zelfstandige partnerstichting Fonds Stimulans, een<br />

stichting ten bate van wetenschappelijk on<strong>de</strong>rzoek naar multipel myeloom<br />

en <strong>de</strong> ziekte van Wal<strong>de</strong>nström.<br />

Op internationaal gebied is <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> actief en on<strong>de</strong>rsteunend aanwezig in<br />

het European Myeloma Platform (EMP) en <strong>de</strong> recent opgerichte European<br />

Wal<strong>de</strong>nström Macroglobulinemia Network (EWMnetwork).<br />

Lid of begunstiger wor<strong>de</strong>n<br />

U kunt zich op verschillen<strong>de</strong> manier aanmel<strong>de</strong>n als lid of begunstiger van<br />

<strong>de</strong> <strong>CMWP</strong>:<br />

• Bij <strong>de</strong> le<strong>de</strong>nadministratie (zie achterkant <strong>Emergo</strong>! voor adresgegevens)<br />

• Via <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> website: www.cmwp.nl , on<strong>de</strong>r ‘Lidmaatschap’<br />

• Met het invulformulier in <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong>-fol<strong>de</strong>r<br />

Contributies, Donaties<br />

U kunt uw contributie, donatie of gift overmaken naar <strong>de</strong> in het colofon<br />

(pagina binnenzij<strong>de</strong> omslag) vermel<strong>de</strong> bankrekening. Zie ook het artikel<br />

‘Schenken en nalaten’ in <strong>Emergo</strong>! 29/2 of <strong>de</strong> <strong>CMWP</strong> website www.cmwp.<br />

nl, on<strong>de</strong>r donaties & legaten.<br />

40


Houd <strong>de</strong> le<strong>de</strong>nadministratie en uw contactpersoon op <strong>de</strong> hoogte<br />

• Heeft u een lijst met namen en adressen van mensen die u informeert<br />

over belangrijke persoonlijke veran<strong>de</strong>ringen? Wilt u daar dan ook <strong>de</strong><br />

le<strong>de</strong>nadministrateur en uw contactpersoon aan toevoegen? Want bij vertraging<br />

van doorgifte van me<strong>de</strong><strong>de</strong>lingen of het ontbreken daarvan komt<br />

een reactie altijd te laat en treft dan moeilijk <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> toon.<br />

• Als u verhuist, wil <strong>de</strong> contactpersoon dat graag weten, evenals <strong>de</strong><br />

Le<strong>de</strong>nadministrateur die <strong>de</strong> verzending van <strong>Emergo</strong>! regelt, uitnodigingen<br />

verstuurt, e.d.<br />

• Naam en adres van <strong>de</strong> contactpersoon vindt u op www.cmwp.nl, en in<br />

<strong>Emergo</strong>!. Het adres van <strong>de</strong> Le<strong>de</strong>nadministrateur is:<br />

<strong>Emergo</strong>! niet ontvangen?<br />

Jos Schiffelers, le<strong>de</strong>nadministratie <strong>CMWP</strong>,<br />

Koukerveldstraat 20, 6093 BA Heythuysen<br />

telefoon: 0475 - 49 22 28<br />

e-mail: le<strong>de</strong>nadministratie@cmwp.nl<br />

Soms gebeurt het dat, ondanks alle zorg, <strong>Emergo</strong>! niet ontvangen wordt.<br />

Wilt u in voorkomend geval contact opnemen met <strong>de</strong> Le<strong>de</strong>nadministrateur?<br />

Het blad wordt u z.s.m. nagezon<strong>de</strong>n.<br />

41


<strong>CMWP</strong> Informatietelefoon<br />

079 – 361 81 58<br />

Algemeen postadres <strong>CMWP</strong><br />

Secretariaat <strong>CMWP</strong><br />

Heerbaan 59, 5721 LR Asten<br />

Tel: 0493 - 69 30 17<br />

e-mail: secretariaat@cmwp.nl<br />

Le<strong>de</strong>nadministratie <strong>CMWP</strong><br />

Koukerveldstraat 20, 6093 BA Heythuysen<br />

Tel: 0475 - 49 22 28<br />

e-mail: le<strong>de</strong>nadministratie@cmwp.nl<br />

Regiozaken <strong>CMWP</strong><br />

De Streek 91, 8407 EK Terwispel<br />

Tel: 0513 - 46 00 27<br />

e-mail: hwijninga9@gmail.com<br />

Redactie <strong>Emergo</strong>!<br />

Postbus 17, 3600 AA Maarssen<br />

Tel: 06 - 120 82 802<br />

e-mail: redactie@cmwp.nl<br />

Website <strong>CMWP</strong><br />

www.cmwp.nl<br />

e-mail: webredactie@cmwp.nl<br />

Onbestelbaar?<br />

Graag retour naar Algemeen postadres <strong>CMWP</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!