07.09.2013 Views

Welbevinden en betrokkenheid - Pedagogenplatform

Welbevinden en betrokkenheid - Pedagogenplatform

Welbevinden en betrokkenheid - Pedagogenplatform

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Werk<strong>en</strong> aan kwaliteit in de<br />

kinderopvang<br />

<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>heid<br />

als richtsnoer<strong>en</strong><br />

Prof. Ferre Laevers<br />

Expertisec<strong>en</strong>trum Ervaringsgericht Onderwijs -<br />

KULeuv<strong>en</strong><br />

© Copyright CEGO - 2013


Kwaliteit zit in de Aanpak, het<br />

Proces <strong>en</strong> het Effect<br />

© Copyright CEGO - 2013


Aanpak<br />

praktijk-<br />

principes<br />

Kijk<strong>en</strong> naar kwaliteit<br />

<br />

WELBEVINDEN<br />

PROCES<br />

<br />

EFFECT<br />

doel<strong>en</strong><br />

resultaat<br />

BETROKKENHEID<br />

© Copyright CEGO - 2013


<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong>:<br />

Wat <strong>en</strong> waarom?<br />

© Copyright CEGO - 2013


© Copyright CEGO - 2013


Als kinder<strong>en</strong>...<br />

zich thuis voel<strong>en</strong><br />

spontaan zijn<br />

op<strong>en</strong> staan voor de wereld<br />

innerlijk rustig <strong>en</strong> ontspann<strong>en</strong> zijn<br />

zelfvertrouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> vitaliteit uitstral<strong>en</strong><br />

met volle teug<strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong><br />

<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong><br />

...dan wet<strong>en</strong> we dat ze zich<br />

emotioneel goed ontwikkel<strong>en</strong><br />

© Copyright CEGO - 2013


Niveau 5<br />

Gave emotionele ontwikkeling<br />

© Copyright CEGO - 2013


Betrokk<strong>en</strong>heid:<br />

Wat <strong>en</strong> waarom?<br />

© Copyright CEGO - 2013


De schaal voor betrokk<strong>en</strong>heid<br />

[LBS-P]<br />

5 niveaus<br />

>1 Ge<strong>en</strong> activiteit<br />

>2 Onderbrok<strong>en</strong> activiteit<br />

>3 Activiteit zonder int<strong>en</strong>siteit<br />

>4 Activiteit met int<strong>en</strong>se mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

>5 Ononderbrok<strong>en</strong> int<strong>en</strong>se activiteit<br />

© Copyright CEGO - 2013


Betrokk<strong>en</strong>heid: Niveau 5<br />

Opgaan in de activiteit:<br />

- ononderbrok<strong>en</strong> conc<strong>en</strong>tratie, opgeslorpt, tijdverget<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> niet af te leid<strong>en</strong><br />

- heel gemotiveerd, sterk aangesprok<strong>en</strong>, gefascineerd<br />

- alerte waarneming, aandacht voor details, precisie<br />

- spreekt voortdur<strong>en</strong>d al zijn capaciteit<strong>en</strong> aan<br />

- int<strong>en</strong>se m<strong>en</strong>tale activiteit: verbeelding <strong>en</strong><br />

d<strong>en</strong>kvermog<strong>en</strong> op volle toer<strong>en</strong><br />

- doet diepgaande nieuwe ervaring<strong>en</strong> op<br />

- voldo<strong>en</strong>ing door vervulling van exploratiedrang<br />

© Copyright CEGO - 2013


Rolling Stones<br />

© Copyright CEGO - 2013


Betrokk<strong>en</strong>heid<br />

Waarvoor is<br />

‘betrokk<strong>en</strong>heid’<br />

nodig?<br />

© Copyright CEGO - 2013


The ‘state of flow’ - Csicks<strong>en</strong>tmihalyi<br />

Moeilijkheid vd taak<br />

De zone van naaste ontwikkeling<br />

[Vygotsky]<br />

Compet<strong>en</strong>ti<strong>en</strong>iveau<br />

© Copyright CEGO - 2013


The ‟10.000 Hour Rule‟ from<br />

Gladwell<br />

The Beatles<br />

Bill Gates<br />

Hard<br />

work =<br />

Passion<br />

“For excell<strong>en</strong>ce in whatever domain one needs 10.000 hrs<br />

of hard work combined with tal<strong>en</strong>t = weekly 20 hrs<br />

during 10 jaar”<br />

© Copyright CEGO - 2013


Als kinder<strong>en</strong>...<br />

geconc<strong>en</strong>treerd zijn <strong>en</strong> opgeslorpt<br />

geboeid, gemotiveerd, gefascineerd<br />

int<strong>en</strong>s m<strong>en</strong>taal actief<br />

Betrokk<strong>en</strong>heid<br />

gewaarwording<strong>en</strong> <strong>en</strong> gedacht<strong>en</strong> t<strong>en</strong> volle ervar<strong>en</strong><br />

gedrev<strong>en</strong> door de drang om te explorer<strong>en</strong><br />

zich aan de gr<strong>en</strong>s van hun mogelijkhed<strong>en</strong> beweg<strong>en</strong><br />

...dan wet<strong>en</strong> we dat ze<br />

in ontwikkeling zijn<br />

© Copyright CEGO - 2013


<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong><br />

betrokk<strong>en</strong>heid:<br />

WAARTOE?<br />

© Copyright CEGO - 2013


AANPAK<br />

(hoe)<br />

Kijk<strong>en</strong> naar kwaliteit<br />

<br />

PROCES<br />

(wat)<br />

<br />

EFFECT<br />

(waartoe)<br />

• E<strong>en</strong> gave emotionele ontwikkeling<br />

• E<strong>en</strong> sterke exploratiedrang<br />

• Ontwikkeling van basiscompet<strong>en</strong>ties<br />

• Verbond<strong>en</strong>heid (begaan zijn met ander<strong>en</strong>)<br />

© Copyright CEGO - 2013


Grote motoriek<br />

Kleine motoriek<br />

Beeld<strong>en</strong>de expressie<br />

Taalvaardigheid<br />

Begrijp<strong>en</strong> van de fysische wereld<br />

m.i.v. technologie<br />

Begrijp<strong>en</strong> van de sociale wereld<br />

m.i.v. sociale compet<strong>en</strong>tie<br />

Wiskundig <strong>en</strong> logisch d<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />

Zelfsturing <strong>en</strong> ondernemingszin<br />

Ontwikkelingsdomein<strong>en</strong><br />

© Copyright CEGO - 2013


Klei<br />

© Copyright CEGO - 2013


Ontwikkeling = deep-level-learning<br />

Hoe ontwikkeling<br />

met<strong>en</strong>?<br />

© Copyright CEGO - 2013


Grote motoriek<br />

Niveau 5<br />

[Uit: Procesgericht Kindvolgsysteem -<br />

CEGO]<br />

© Copyright CEGO - 2013


Deep-level-learning<br />

Ge<strong>en</strong> opsomming van elem<strong>en</strong>taire „skills‟ [fragm<strong>en</strong>tatie]<br />

In wez<strong>en</strong> „holistisch‟<br />

De ess<strong>en</strong>tie grijp<strong>en</strong>d<br />

Zichtbaar in e<strong>en</strong> waaier van situaties<br />

Bruikbaar voor alle leeftijd<strong>en</strong><br />

Tot de verbeelding sprek<strong>en</strong>d van begeleiders<br />

De basis voor de uitbouw van e<strong>en</strong> rijk milieu<br />

E<strong>en</strong> kader om tal<strong>en</strong>t te spott<strong>en</strong><br />

Past in het nieuwe paradigma rond compet<strong>en</strong>ties<br />

© Copyright CEGO - 2013


© Copyright CEGO - 2013


Niveau 5<br />

Zelfsturing & ondernemingszin<br />

[Uit: Procesgericht Kindvolgsysteem -<br />

CEGO]<br />

© Copyright CEGO - 2013


<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>heid<br />

HOE?<br />

© Copyright CEGO - 2013


CONTEXT<br />

means<br />

principles<br />

Kwaliteit op het niveau<br />

<br />

van de aanpak<br />

<br />

Ingrediënt<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> krachtige leef- & leeromgeving<br />

© Copyright CEGO - 2013


De aanpakfactor<strong>en</strong><br />

Het aanbod<br />

Hoe rijk is de omgeving?<br />

© Copyright CEGO - 2013


Elk ontwikkelingsdomein<br />

Op e<strong>en</strong> krachtige wijze aanwezig<br />

Voor elk kind<br />

INHOUD<br />

+<br />

BETROKKENHEID<br />

© Copyright CEGO - 2013


Sfeer <strong>en</strong> hoek<strong>en</strong>: ook bij baby’s Dia 3<br />

© Copyright CEGO - 2013


© Copyright CEGO - 2013


De aanpakfactor<strong>en</strong><br />

Het aanbod<br />

Hoe rijk is de omgeving?<br />

De sfeer<br />

Heerst er e<strong>en</strong> positief groepsklimaat?<br />

De ruimte voor initiatief<br />

Hoeveel vrijheid is er <strong>en</strong> is die goed ondersteund?<br />

© Copyright CEGO - 2013


Het op<strong>en</strong> framework<br />

model (High Scope)<br />

Initiatief van de<br />

leerkracht<br />

Schools<br />

Bewar<strong>en</strong>d<br />

Op<strong>en</strong><br />

Framework<br />

Kindgericht<br />

Initiatief van de kinder<strong>en</strong><br />

© Copyright CEGO - 2013


De aanpakfactor<strong>en</strong><br />

Het aanbod<br />

Hoe rijk is de omgeving?<br />

De sfeer<br />

Heerst er e<strong>en</strong> positief groepsklimaat?<br />

De ruimte voor initiatief<br />

Hoeveel vrijheid is er <strong>en</strong> is die goed ondersteund?<br />

De organisatie<br />

Is de organisatie afgestemd op het kind?<br />

De begeleiderstijl<br />

Hoeveel inlevingsvermog<strong>en</strong> is er in de omgang met<br />

kinder<strong>en</strong>?<br />

© Copyright CEGO - 2013


<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong><br />

betrokk<strong>en</strong>heid zegg<strong>en</strong><br />

(bijna) alles<br />

© Copyright CEGO - 2013


Met<br />

<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> Betrokk<strong>en</strong>heid<br />

gaan we voor<br />

kinder<strong>en</strong> die goed in hun vel zitt<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong><br />

hun tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong> t<strong>en</strong> volle ontwikkel<strong>en</strong><br />

© Copyright CEGO - 2013


Gebruik van de schal<strong>en</strong><br />

WELBEVINDEN & BETROKKENHEID<br />

SCANNING<br />

Score gebaseerd op 2<br />

minut<strong>en</strong> observatie<br />

per kind<br />

SCREENING<br />

Score gebaseerd op<br />

observaties over de<br />

voorbije 3 wek<strong>en</strong><br />

© Copyright CEGO - 2013


ZiKo<br />

Zelf-evaluatie Instrum<strong>en</strong>t voor de Kinderopvang<br />

VRIJ TE DOWNLOADEN VAN Kind<strong>en</strong>gezin.be<br />

© Copyright CEGO - 2013


aanbod begeleidersstijl organisatie<br />

sfeer <strong>en</strong><br />

relatie<br />

Factor<strong>en</strong><br />

in het kind<br />

AANPAKVARIABELEN<br />

<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong><br />

Betrokk<strong>en</strong>heid<br />

© Copyright CEGO - 2013<br />

ruimte voor<br />

initiatief<br />

Bijzondere<br />

omstandighed<strong>en</strong>


Resultat<strong>en</strong> [1]<br />

hoeveel welbevind<strong>en</strong>?<br />

Gemiddelde<br />

3.61<br />

Laag<br />

Matig<br />

Hoog<br />

SCORE<br />

1<br />

1+<br />

2<br />

2+<br />

3<br />

3+<br />

4<br />

4+<br />

5<br />

AANTAL<br />

KINDEREN<br />

82<br />

56<br />

368<br />

404<br />

1568<br />

1535<br />

2800<br />

506<br />

692<br />

%<br />

1.02<br />

0.70<br />

4.59<br />

5.04<br />

19.57<br />

19.16<br />

34.95<br />

6.32<br />

8.64<br />

%<br />

L M H<br />

6.31<br />

43.77<br />

49.91<br />

© Copyright CEGO - 2013


Welke norm?<br />

50 % van de<br />

kinder<strong>en</strong><br />

Score<br />

3<br />

Gemiddelde =<br />

3.5<br />

50 % van de<br />

kinder<strong>en</strong><br />

Score<br />

4<br />

© Copyright CEGO - 2013


Resultat<strong>en</strong> [2]<br />

hoeveel betrokk<strong>en</strong>heid?<br />

Gemiddelde<br />

3.29<br />

Laag<br />

Matig<br />

Hoog<br />

SCORE<br />

1<br />

1+<br />

2<br />

2+<br />

3<br />

3+<br />

4<br />

4+<br />

5<br />

AANTAL<br />

KINDEREN<br />

290<br />

337<br />

1016<br />

464<br />

1382<br />

1343<br />

2170<br />

379<br />

624<br />

%<br />

3.62<br />

4.21<br />

12.69<br />

5.80<br />

17.26<br />

16.78<br />

27.11<br />

4.73<br />

7.80<br />

%<br />

L M H<br />

20.52<br />

39.84<br />

39.64<br />

© Copyright CEGO - 2013


Het profiel van groep 7a : 2,7<br />

Materiaal schaars: blokk<strong>en</strong>/beertjes/fietsjes<br />

Kinder<strong>en</strong> lijk<strong>en</strong> zich te vervel<strong>en</strong><br />

Graag in zandbak, maar mag niet<br />

Vaak gewe<strong>en</strong> te hor<strong>en</strong><br />

Weinig interacties tuss<strong>en</strong> de kinder<strong>en</strong><br />

Nog minder tuss<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong>e <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong><br />

Tijd<strong>en</strong>s verzorging beide begeleidsters bezig<br />

Kinder<strong>en</strong> aan hun lot overgelat<strong>en</strong><br />

© Copyright CEGO - 2013


Het profiel van groep 4a : 3,5<br />

Organisatie efficiënt<br />

Verzorging door één begeleidster tegelijk<br />

Wachtmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met activiteit<strong>en</strong> gevuld<br />

Veel bewegingsruimte voor de kinder<strong>en</strong><br />

Aang<strong>en</strong>aam groepsklimaat<br />

Aandacht voor onthaal van kind <strong>en</strong> ouder<br />

Kinder<strong>en</strong> vaak aangesprok<strong>en</strong><br />

Spel <strong>en</strong> initiatief van kind belangrijk geacht<br />

© Copyright CEGO - 2013


Milton Keynes Project Results<br />

4,5<br />

4<br />

3,5<br />

3<br />

2,5<br />

2<br />

3,34<br />

2,94<br />

[Gebaseerd op 50 groep<strong>en</strong>, 1400 kdrn van 0 to 5 jr]<br />

3,72<br />

3,47<br />

Nov 2009 Maart 2010 Sept 2010<br />

WELLB<br />

INVOL<br />

© Copyright CEGO - 2013


Gebruik van de schal<strong>en</strong><br />

WELBEVINDEN & BETROKKENHEID<br />

SCANNING<br />

Score gebaseerd op 2<br />

minut<strong>en</strong> observatie<br />

per kind<br />

SCREENING<br />

Score gebaseerd op<br />

observaties over de<br />

voorbije 3 wek<strong>en</strong><br />

© Copyright CEGO - 2013


VOLGSYSTEMEN<br />

ZiKo-Vo [0-3 jr]<br />

MijnPortret [2-5 jr]<br />

E<strong>en</strong> tool voor<br />

communicatie met<br />

ouders met hun kind in<br />

het midd<strong>en</strong>…<br />

© Copyright CEGO - 2013


Het verhaal van Dries<br />

[van 2,5 tot 8 jaar]<br />

5<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

2,5 j 6 j. 8 j.<br />

WB<br />

BH<br />

© Copyright CEGO - 2013


Met<br />

<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> Betrokk<strong>en</strong>heid<br />

gaan we voor<br />

begeleiders die sam<strong>en</strong> gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> verlegg<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong><br />

g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong> van kinder<strong>en</strong> ‘zi<strong>en</strong> op<strong>en</strong>bloei<strong>en</strong>’<br />

© Copyright CEGO - 2013


PUBLICATIES rond ERVARINGSGERICHT ONDERWIJS voor<br />

DE KINDEROPVANG<br />

<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>heid observer<strong>en</strong> bij baby's <strong>en</strong> peuters (Hl. + DVD)<br />

CEGO ontwikkelde e<strong>en</strong> trainingsmodule met 40 clips om de beleving van kinder<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 0 <strong>en</strong> 3 jaar te<br />

ler<strong>en</strong> inschatt<strong>en</strong> op basis van twee 5-punt<strong>en</strong>schal<strong>en</strong>. De handleiding bevat e<strong>en</strong> beschrijving van elk<br />

fragm<strong>en</strong>t, de toegek<strong>en</strong>de score <strong>en</strong> e<strong>en</strong> verantwoording ervan. Ideaal als trainingsmodule voor peuterteams<br />

<strong>en</strong> de basis om in de eig<strong>en</strong> setting door middel van scanning de kwaliteit in kaart te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Betrokk<strong>en</strong>heid observer<strong>en</strong> bij kinder<strong>en</strong> van 0 t 6 jaar (DVD Engelstalig)<br />

E<strong>en</strong> trainingsmodule met 24 videoclips waarin baby’s, peuters <strong>en</strong> kleuters word<strong>en</strong> geobserveerd. De focus<br />

is hier <strong>en</strong>kel op betrokk<strong>en</strong>heid. Overig<strong>en</strong>s hetzelfde doel als bov<strong>en</strong>staande module, met bredere<br />

leeftijdsrange <strong>en</strong> in sam<strong>en</strong>werking met K<strong>en</strong>t (U.K.) ontwikkeld.<br />

© Copyright CEGO - 2013


Ziko-Vo [0 tot 3 jr.] <strong>en</strong> MijnPortret [2 tot 5 jaar] [volgsystem<strong>en</strong>]<br />

Beide, nauw verwante volgsystem<strong>en</strong>, gev<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> speelse manier <strong>en</strong> in één oogopslag e<strong>en</strong> volledig <strong>en</strong><br />

positief beeld van e<strong>en</strong> kind op e<strong>en</strong> bepaald mom<strong>en</strong>t. Het welbevind<strong>en</strong>, de betrokk<strong>en</strong>heid én de<br />

ontwikkeling (in acht domein<strong>en</strong>) word<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> leuke manier in kaart gebracht <strong>en</strong> opgevolgd. Deze<br />

instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn speciaal ontworp<strong>en</strong> <strong>en</strong> geschikt gemaakt voor communicatie met ouders. Zij kunn<strong>en</strong> zo<br />

actief betrokk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij het opmak<strong>en</strong> van het kindportret <strong>en</strong> bij het zoek<strong>en</strong> naar manier<strong>en</strong> om sam<strong>en</strong><br />

tot het welbevind<strong>en</strong>, de betrokk<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> de ontwikkeling van hun kind bij te drag<strong>en</strong>.<br />

Doelgroep van ZiKo-VO: onthaalouders <strong>en</strong> begeleiders in de opvang van kinder<strong>en</strong> van 0 tot 3 jaar.<br />

Doelgroep MijnPortret: begeleiders <strong>en</strong> leerkracht<strong>en</strong> in de opvang/onderwijs van kinder<strong>en</strong> van 2 tot 5 jaar.<br />

Hopla, voel je goed… <strong>en</strong> E<strong>en</strong> doos vol gevoel<strong>en</strong>s [educatieve koffers]<br />

Beide sets zijn ontworp<strong>en</strong> om de sociaal-emotionele ontwikkeling van jonge kinder<strong>en</strong> te bevorder<strong>en</strong>. Op e<strong>en</strong><br />

speelse manier ler<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> gevoel<strong>en</strong>s (h)erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, begrijp<strong>en</strong> <strong>en</strong> uit<strong>en</strong>. Het ars<strong>en</strong>aal aan middel<strong>en</strong><br />

gec<strong>en</strong>treerd rond 4 basisgevoel<strong>en</strong>s (blij, bang, boos, verdrietig) omvat vertelplat<strong>en</strong>, maskertjes,<br />

kartonn<strong>en</strong> popjes, doe-plaatjes, situatieplaatjes, e<strong>en</strong> dominospel, e<strong>en</strong> bingospel <strong>en</strong> e<strong>en</strong> draaischijf. De<br />

impact beperkt zich niet tot e<strong>en</strong> beter contact met eig<strong>en</strong> gevoel<strong>en</strong>s, zich in ander<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> verplaats<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

over emoties communicer<strong>en</strong>. Er is ook e<strong>en</strong> positief effect op het klimaat in de groep.<br />

Bij-de-handjes<br />

Bij-de-handjes is e<strong>en</strong> nieuwe reeks CEGO-ideeënboekjes met activiteit<strong>en</strong> voor peuters <strong>en</strong> kleuters. 6 titels<br />

(elke bundel van 40 tot 48 pagina’s), telk<strong>en</strong>s rond e<strong>en</strong> ander thema. Naast de activiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

ondersteun<strong>en</strong>de illustraties bevat elk boekje ook e<strong>en</strong> overzicht van de betrokk<strong>en</strong> ontwikkelingsdoel<strong>en</strong>.<br />

© Copyright CEGO - 2013


© Copyright CEGO - 2013

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!