Brielse Mare 18/1 - Vrienden van het Historisch Museum Den Briel

De bouw van de molen `t Vliegend Hert … en wat er aan
voorafging 1
Henk Vegter
Sinds 1986 beschikt Brielle weer over een zo genoemde 'standerdmolen'
waarmee wekelijks meel wordt gemalen voor verkoop aan
particulieren. Dit artikel geeft een kort overzicht over de Brielse
molens en over de bouw van de molen `t Vliegend Hert.
Windmolens in Brielle
Windmolens waren gedurende eeuwen gezichtsbepalende elementen
in het Hollandse landschap. Reeds omstreeks 1300, toen Gerard,
Heer van Voorne in het huwelijk trad, werden molens onder andere
in Brielle genoemd als onderpand voor het inkomen van zijn vrouw.
Op de stadsplattegrond van Jacob van Deventer uit 1555 waren drie
molens getekend: de Noordmolen bij de Zevenhuizen, de Langestraatse
molen even buiten de westelijke stadspoort en de Zuidmolen
bij de Rik. Uit de plattegronden blijkt dat de eerste molens standerdmolens
waren, zoals ook de in 1986 herbouwde molen. De meest
duidelijke voorstelling van een Brielse standerdmolen vinden we op
het schilderij 'Gezicht op den Briel' uit circa 1660 van Daniël
Vosmaer.
1
In 1985/86 maakte Henk Vegter een film over de bouw van de molen `t Vliegend
Hert. Deze film werd in 2007 door de heer Reinier van der Wel gedigitaliseerd en
ter gelegenheid van de ledenvergadering van de 'Ver. Vrienden van het HMDB'
voor het eerst vertoond. Dit artikel is een bewerking door de redactie van de 'Brielse
Mare' van de informatie gegeven in de film en in de inleiding tot de film zoals
gepresenteerd door Henk Vegter. Verder werd dankbaar gebruik gemaakt van de
publicatie 'Dat is koren op zijn molen', door J. Ph. A. Rotteveel, Bernisse 2002,
verschenen als nr. 17 in de publicatiereeks van de Stichting Streekhistorie Voorne-
Putten en Rozenburg.
27