nieuws met een surinaams/hindoestaanse invalshoek - Dream Newz
nieuws met een surinaams/hindoestaanse invalshoek - Dream Newz
nieuws met een surinaams/hindoestaanse invalshoek - Dream Newz
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4<br />
Colofon<br />
<strong>Dream</strong>z<strong>Newz</strong> is <strong>een</strong> maandelijks verschij-<br />
nende gratis uitgave van <strong>Dream</strong>zWorld. De<br />
<strong>invalshoek</strong> is multicultureel <strong>met</strong> de nadruk<br />
op Surinaams en Bollywood<strong>nieuws</strong>.<br />
Dick Laanweg 14<br />
1321 KE Almere<br />
T. 06-20417804<br />
E. info@dreamzworld.nl<br />
I. www.dreamz-newz.com<br />
Oplage<br />
15.000 exemplaren<br />
Verschijningsdatum mei editie<br />
1 mei 2013<br />
Aanleverdatum redactie<br />
22 april 2013<br />
Aanleverdatum advertenties<br />
22 april 2013<br />
Eindredactie<br />
Gobind Ramkalup<br />
Redactie<br />
Gobind Ramkalup<br />
Sharida Ganeshi<br />
Stukken toesturen<br />
info@dreamzworld.nl<br />
Aan dit nummer werkten mee:<br />
Rawie Sewnath, Maltie Ramnandanlall,<br />
Rajiv Girwar, Aman Bisessar, Anjali Ramnandanlall,<br />
Rosita Doerbali, Sergio Bunsee,<br />
Sunita Chote, Bollywood Blog, Nita, Aartie<br />
Advertentieverkoop<br />
info@dreamzworld.nl<br />
Vormgeving<br />
Sharida Ganeshi / Luna Design /<br />
Anjali Ramnandanlall<br />
Druk<br />
Wegener<br />
Administratie<br />
Coen Schülein<br />
info@dreamzworld.nl<br />
ICT/Webdesign<br />
IT-desh<br />
Your<strong>Newz</strong><br />
Losse nummers<br />
Gratis te verkrijgen bij distributiepunten<br />
verspreid over heel Nederland.<br />
Nabestelling losse nummers<br />
e 1,75 (indien voorradig) te bestellen via<br />
info@dreamzworld.nl<br />
Jaarabonnement<br />
e 17,50 (10 nummers)<br />
Disclaimer<br />
Ondanks de zorg en aandacht die wij besteden<br />
aan de samenstelling van deze<br />
krant, is het mogelijk dat de informatie onvolledig<br />
c.q. onjuist is. Fouten kunnen niet<br />
altijd worden voorkomen.<br />
Toen ik <strong>een</strong> artikel las in de Trouw,<br />
triggerde mij dat om iets te schrijven<br />
over euthanasie bij hindoes.<br />
In het ziekenhuis waar ik als geestelijk<br />
verzorger werk, had recent <strong>een</strong> hindoe<br />
patient <strong>een</strong> euthanasie wens. Echter, zijn<br />
familie kon daar niet mee leven. Ik legde<br />
mijn christelijke collega die de begeleiding<br />
deed uit, dat bij hindoes de wens van het<br />
individu (de patient) vaak ondergeschikt is<br />
aan mening van het collectief (de familie).<br />
Als geestelijk verzorger ontkom ik er niet<br />
aan om <strong>een</strong> mening te vormen over euthanasie.<br />
Ik geef u daarom mijn mening,<br />
zonder te zeggen dat u deze hoeft over<br />
te nemen. Ik maak van de gelegenheid<br />
gebruik om te melden dat ik <strong>met</strong> mijn columns<br />
probeer hindoes(tanen) te laten nadenken<br />
over de hindoe(staanse) identiteit.<br />
Daarom zijn de columns vaak prikkelend en<br />
soms zelfs uitdagend. Niet om tegen zere<br />
schenen te schoppen, maar <strong>met</strong> de intentie<br />
om u iets aan te reiken waar u het niet<br />
mee <strong>een</strong>s hoeft te zijn, maar u hopelijk wel<br />
uitnodigt om uw eigen mening te vormen.<br />
Ik merk dat hindoes vaak euthanasie gelijk<br />
stellen aan zelfmoord en het daarmee verwerpen.<br />
In bepaalde hindoe geschriften<br />
<strong>met</strong> hindoe ethiek en moraal, de dharm<br />
shaastra’s, ben ik inderdaad tegengekomen<br />
dat zelfmoord zwaar bestraft wordt. “ Om iemand<br />
die zelfmoord heeft gepleegd, moet<br />
je niet rouwen. Het crematieritueel, het laatste<br />
sacrament bij hindoes, is niet aan iemand<br />
besteedt die zelfmoord heeft gepleegd”, zo<br />
melden sommige hindoe geschriften. In de<br />
Trouw van 13 maart 2012 zegt <strong>een</strong> pandit<br />
dat zelfmoord <strong>een</strong> grote misdaad is.: http://<br />
www.trouw.nl/tr/nl/5091/Religie/article/<br />
detail/3224399/2012/03/13/Zelfmoord-onderbreekt-het-goddelijke-systeem.dhtml<br />
De journalist die het artikel schreef, zegt<br />
dat in de Veda’s, de Ishopanishad en de<br />
Bhagavad Gita zelfmoord wordt afgekeurd.<br />
Nu heb ik de Veda’s niet gelezen,<br />
dus ga ik daar ook niet mijn vingers aan<br />
branden. De Ishopnishad zegt inderdaad<br />
iets over het doden van de ziel (aatmahanah)<br />
wat bij mij vraagtekens oproept.<br />
Immers: de Bhagavad Gita daarentegen<br />
zegt dat je de ziel niet kunt doden (“De ziel<br />
doodt niet, noch wordt het gedood. Wie<br />
denkt dat de ziel doodt of dat de ziel kan<br />
worden gedood, zijn beiden onwetend”).<br />
Wat moeten we <strong>met</strong> deze schijnbaar tegen-<br />
strijdige uitspraken? Alle hindoes zullen<br />
het er over <strong>een</strong>s zijn dat de ziel onsterfelijk<br />
Never allow someone to be your priority while you’re just their option<br />
Hindoes en euthanasie (door Rawie Sewnath)<br />
is, immers het is <strong>een</strong> deel van de Superziel<br />
(Brahm). Tulsidas zegt in de Ramcharitmaanas:<br />
‘Ishwar ansh djiew awinaashi, tjetan amal<br />
sahadj soekraashi’ en dus even<strong>een</strong>s dat de<br />
ziel onsterfelijk (awinaashi) maar ook tjetan<br />
(bewust) is. Het woord aatma-hatyaa wat<br />
vaak wordt vertaald <strong>met</strong> zelfmoord, is daarmee<br />
<strong>een</strong> vreemde vertaling. Wat wordt dan<br />
bedoeld <strong>met</strong> aatma-hatyaa? Zowel de Upanishads<br />
als de Bhagavad Gita worden door<br />
hindoes beschouwd als filosofische boeken<br />
waar uitvoerig over het zelf, de ziel wordt<br />
gediscussieerd. We moeten dus uitkijken<br />
<strong>met</strong> de tekstuitleg, de interpretatie; immers<br />
het gaat hier om filosofie over de ziel<br />
en weinig over het lichaam. Mijns inziens<br />
wordt <strong>met</strong> aatma-hanan g<strong>een</strong> zelfmoord en<br />
dus ook niet het doden van de ziel bedoeld,<br />
maar wordt de onwetendheid over de ziel<br />
bedoeld. Tulsidas heeft het daarom denk<br />
ik ook over tjetan, wat komt van tjiet, wat<br />
bewustzijn betekent. Het komt erop neer<br />
dat de mens zich bewust moet zijn van zijn<br />
<strong>een</strong>heid <strong>met</strong> Brahm. Maar in de praktijk van<br />
vandaag staat de gemiddelde mens dusdanig<br />
onder invloed van zijn geest (man)<br />
en ego (ahankaar) dat het besef dat hij<br />
één is <strong>met</strong> het hogere Zelf hierdoor wordt<br />
‘gedood’. En die mensen zullen dan ook<br />
volgens de Ishopanishad in duistere, demonische<br />
werelden terecht komen. Zodra de<br />
mens het zelf realiseert, bewust wordt van<br />
de <strong>een</strong>heid van aatmaa (zelf of ziel) en Param-aatmaa<br />
(Hogere Zelf of Super-Ziel) zal<br />
hij ook opgaan in het licht in plaats van in<br />
donkere, duistere werelden. Exact dit wordt<br />
bedoeld <strong>met</strong> tamso maa djotir gamaya<br />
(leidt mij van de duisternis naar het licht).<br />
Kortom: aatma-hatyaa betekent niet het<br />
doden van de ziel, maar onwetendheid<br />
(agyaantaa) over de ziel. Vandaar dat er<br />
<strong>een</strong> weg van inzicht (gyaan-maarag) bestaat<br />
in het hindoe denken. En wiewik: onderscheidingsvermogen,<br />
gesymboliseerd<br />
door de mythologische zwaan (hans). En<br />
daarom vind ik de uitleg van de pandit<br />
en journalist in de Trouw <strong>een</strong> beetje kort<br />
door de bocht. Hier wordt beeindiging<br />
van het leven, doden van het lichaam,<br />
mijns inziens verward <strong>met</strong> de onwetendheid<br />
over de ziel (die leidt tot het opnieuw<br />
geboren worden in duistere werelden).<br />
Terug naar euthanasie: ik wil niet zeggen<br />
dat ik euthanasie in absolute zin verwerp<br />
of goedkeur, maar wil u <strong>een</strong> voorbeeld<br />
geven waarmee u mogelijk uw eigen mening<br />
kunt vormen. Omdat ik haast overal<br />
lees dat euthanasie volgens het hindoeisme<br />
niet mag, geef ik u <strong>een</strong> voorbeeld<br />
waarbij euthanasie mogelijk wel is geaccepteerd.<br />
Zie het niet als <strong>een</strong> standaard,<br />
voorschrift of religieuze wet, maar zie het<br />
als <strong>een</strong> slijpst<strong>een</strong> voor uw eigen geest.<br />
Guru Dronaatjaarya, de leraar van Paandaws<br />
en Kauraws in de Mahaabhaarat, hield<br />
enorm van zijn zoon Ashwatthaamaa. Om<br />
de onoverwinnelijke Dronaatjaarya te kunnen<br />
doden werd <strong>een</strong> list bedacht. Een olifant,<br />
die ook Ashwatthaamaa heette, werd<br />
gedood. En Yoedhieshthier, de oudste van<br />
de Paandaws die in zijn hele leven nog<br />
nooit <strong>een</strong> leugen had verteld, mocht deze<br />
boodschap overbrengen. Hij schreeuwde<br />
naar de tegenpartij: “ Ashwatthaamaa”……<br />
en fluisterde: de olifant…… en schreeuwde<br />
vervolgens …..is gedood!”. Guru Dronaatjaarya<br />
hoorde dus: ”Ashwatthaamaa<br />
is gedood”. Hierop liet Dronatjaaryaa zijn<br />
wapens vallen en werd hij vervolgens gedood.<br />
Nu zijn zoon dood was, had het leven<br />
voor hem g<strong>een</strong> zin meer. Op deze manier<br />
maakte de onoverwinnelijke Dronaatjaarya<br />
<strong>een</strong> einde aan zijn leven. Scherper gezegd:<br />
gaf hij Ardjoen de gelegenheid om<br />
<strong>een</strong> einde aan zijn leven te laten maken.<br />
Bij euthanasie draait het om dit thema:<br />
heeft het leven nog wel zin? Wat is de kwaliteit<br />
van het leven? Kan ik onder de gegeven<br />
omstandigheden het ultieme levensdoel,<br />
mukti of moksha (bevrijding, verlossing)<br />
bereiken? Is men bezig het leven te verlengen<br />
of is de medische wetenschap bezig<br />
- wanneer het leven voor de mens zinloos<br />
lijkt – het (existentieel) lijden van de mens<br />
te verlengen? Een hele persoonlijke vraag<br />
aan de lezer: wanneer heeft het leven voor<br />
u g<strong>een</strong> zin meer? In welke gevallen zou u<br />
<strong>een</strong> wens om euthanasie bespreken <strong>met</strong> uw<br />
arts en de nabestaanden? Wat zijn uw criteria<br />
als het gaat om kwaliteit van het leven?<br />
Ik ben daar zelf nog niet over uit, maar<br />
wat ik wel weet is dat ik de mening van<br />
de pandit in de Trouw “suicide wordt atma<br />
hatya genoemd: het doden van de ziel”<br />
<strong>een</strong> onvolledige en onjuiste interpretatie<br />
vindt van het begrip aatmaa-hatyaa.