download - de Lijsterbes

More documents

Recommendations

Info

10 NieuWs uit De lijsterbes ‘spits je oren voor het Wim Winters concerteert op subliem klavierinstrument Voordat de pianoforte haar intrede deed, was het klavichord naast de klavecimbel het populairste toetsinstrument in de West-Europese muziekwereld. Mozart, Haydn, Beethoven en de Bachfamilie waren ermee vertrouwd. Het instrument dook ook geregeld op in de salons van de rijken. Wim Winters (°1972) bestelde een hedendaagse kopie bij Joris Potvlieghe, waarmee hij de komende weken in het kader van het Festival van Vlaanderen intimistische concerten geeft. Het werd een ongebonden klavichord van vijf octaven. In de kerk van Saint Anthony’s Parish in Kraainem zullen de gekozen composities van Beethoven en de Bachfamilie ongetwijfeld subliemer dan ooit klinken. Het is niet zijn klavichord, maar een reusachtig pijporgel, dat de stemmige woning van Wim Winters in het Limburgse Eksel domineert. ‘Hoewel ik sterk geïnteresseerd ben in historische uitvoeringspraktijken, kom ik niet uit het milieu van de oude muziek. Ik was altijd actief in het orgelcircuit’, licht hij toe. ‘Niet alleen als organist, maar ook als ontwerper bij de restauratie van monumentale orgels in Vlaanderen. Zo maakte ik bijvoorbeeld een bestek op voor kerkorgels in Buizingen en Merchtem.’ Op dertienjarige leeftijd kaapte hij de eerste prijs weg op het Internationaal Orgelconcours voor amateurs in het Nederlandse Boxtel. Dat was op zijn minst verbazingwekkend, want hij had toen amper een jaar muziek gestudeerd. ‘Ik kom zeker niet uit een muzikaal nest. Mijn vader was weliswaar verslingerd aan Cliff Richard & The Shadows en andere swingende 45 toerenplaten, maar Mozart of Bach heb ik in mijn hele kindertijd thuis nooit gehoord. Naar Radio 3 (de voorloper van Klara) of een andere klassieke zender werd al helemaal niet geluisterd. Toen ik bij een vriendje ontdekte welke klanken uit een elektronisch orgel getoverd konden worden, vroeg ik ook zo’n instrument. Die wens werd meteen ingewilligd. De muziekhandelaar legde mij de basisprincipes uit, maar na enkele maanden was het instrument al aan vervanging toe!’ oefening baart kunst Aanvankelijk was het vooral de fascinatie voor het instrument die Wim Winters deed besluiten om er al zijn energie en talent in te steken. Als ik peil naar zijn liefde voor de muziek, reageert hij voorzichtig. ‘Liefde voor de muziek bestaat eigenlijk niet. Je kan iets graag horen, maar dan heeft het doorgaans te maken met de herkenningsgraad. Mijn dochtertje straalt als ik een stuk speel dat ze kan meezingen of meeneuriën.’ Toen hij zich voor het Boxtelse orgelconcours inschreef, dacht Wim in de verste verte niet aan een professionele organistencarrière. Tot dan had hij zelfs nooit op grote pijporgels gespeeld. ‘Door dag en nacht te oefenen kon ik de leerachterstand, die ik oorspronkelijk had ten opzichte van de andere kandidaten, ongedaan maken. Er waren drie wedstrijdronden, waarin ik telkens betere resultaten haalde. Toch was de overwinning onverwacht, want de anderen hadden al jarenlang ervaring als organist. Ik was nog een groentje, terwijl nummer twee de veertig al was gepasseerd. De finale had een grote weerklank. Ze werd rechtstreeks op de radio uitgezonden. Na afloop werd ik door vier verschillende muziekprofessoren benaderd die polsten of ik niet bij hen verder wilde studeren. Heel mijn omgeving ging ervan uit dat ik in de muziekwereld zou doorgroeien. Een weg terug was er blijkbaar niet. Op het Sweelinckconservatorium in Amsterdam was ik vastberaden: ik zou nooit opgeven! Omdat ik eerste was op het concours had mijn vader me een pijporgel op maat geschonken. Ik wilde absoluut bewijzen dat ik dit peperdure instrument waard was.’ zingende bomen Door de succesvolle orgelconcerten kreeg Wim Winters helemaal de smaak te pakken. ‘Telkens als ik tijdens een concert het publiek kan ‘raken’, word ik heel blij. Een beter gevoel bestaat niet. Als ik emoties over wil brengen, moet ik nochtans een zekere afstand bewaren. Om een compositie volledig tot zijn recht te laten komen, blijft een rationeel overzicht noodzakelijk.’ Het klankspectrum van het klavichord, waarmee hij dit seizoen uitpakt, verschilt in veel opzichten van dat van het orgel. ‘Toen ik het instrument ontdekte, ging een nieuwe wereld voor mij open. Je hoort de frequenties in het hout. Mijn exemplaar is vervaardigd uit bomen van het Juragebergte. De bodem lijkt uit zichzelf te zingen. De mechaniek is eenvoudig. Elke toets is voorzien van een metalen plaatje dat een snaar aanslaat als de toets wordt ingedrukt. Je kan de tonen laten vibreren.’ intensieve stilte Het klavichord duikt voor het eerst op in het begin van de vijftiende eeuw. Vooral in Duitsland kende het een grote verspreiding. Organisten gebruikten het vaak als oefeninstrument. Carl Philipp Emanuel Bach heeft er een heel repertoire aan besteed, waaruit Wim Winters een keuze maakte. In het begin van de negentiende eeuw verdween het klavichord echter van het toneel.
klavichord’ ‘Qua geluidssterkte is het klavichord vergelijkbaar met de luit’, legt Wim Winters uit. ‘Omdat het instrument niet al te luid klinkt, wekt het ook een intensieve stilte op bij het publiek. De toehoorders zitten op het puntje van hun stoel om niets te missen. Die actieve luisterhouding creëert een spanningsveld, dat de muziek alleen maar ten goede komt. Wie de Grote Sonate nr. 7 van Beethoven van op een Steinway-vleugelpiano kent, zal aangenaam verrast zijn als hij dezelfde compositie op een klavichord hoort! Je krijgt een barokke Beethoven voorgeschoteld met accenten en articulaties die haast onder het geweld van de piano verdwijnen. We vergeten maar al te vaak dat ‘stil’ en ‘luid’ relatieve begrippen zijn.’ Dankzij het klavichord leerde Winters partituren uit de tijd van Mozart, Bach en Beethoven opnieuw lezen. ‘De virtuositeit van de componisten komt duidelijk tot uiting. Ik mag het instrument niet te lang links laten liggen. Als ik er enkele weken niet op gespeeld heb, wordt het nukkig en stug. Pas als ik mij er een tijdje weer helemaal aan overgeef en zo briljant mogelijk probeer te spelen, ontsluit het zijn mooie klankuniversum.’ Ludo Dosogne Wim Winters, Klavichord, vrijdag 7 oktober, 20.30 uur - kerk van Saint Anthony’s Parish in Kraainem Inleiding door Willy Vervloet om 19.45 uur in de koepelzaal van GC de Lijsterbes © Tine De Wilde
Page 1 and 2: afgiftekantoor Kraainem 1 de lijste
Page 3 and 4: afgelegd’ © politieke passie Vee
Page 5 and 6: geeft het tempo aan waarop de oefen
Page 7 and 8: © Tine De Wilde en cultuur kan daa
Page 9: komt als eerste op de proppen en za
Page 13 and 14: Wim Winters Klavichord Vrijdag 7-10
Page 15 and 16: AND-NieuWs - al dan niet bestaande

download - de Lijsterbes

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?